HAPSC ΕΟΠΕ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Η ΕΠΙΚΕΙΜΕΝΗ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΗ ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ ΤΕΥΧΟΣ ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ ΜΕΛΕΤΗ ΥΠΟ ΤΗΝ ΑΙΓΙ Α ΤΗΣ Α Ε ΤΟΥ ΠΤ

Transcript

1 HAPSC ΕΟΠΕ ΤΕΥΧΟΣ ΜΕΛΕΤΗ ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ ΥΠΟ ΤΗΝ ΑΙΓΙ Α ΤΗΣ Α Ε ΤΟΥ ΠΤ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ο ο Πανελληνιο Συνέδριο Νέων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη ημοκρατία Η ΕΠΙΚΕΙΜΕΝΗ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΗ ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ Τα Προβλήματα του Ελληνικού Συντάγματος και οι Προτεινόμενες Λύσεις α ό τους Νομικούς Πολιτικούς ε ιστήμονες του ΕΟΝΕΠΕ

2 Το 1 Πανελλήνιο Συνέδριο Νέων για τον Κοινοβουλευτισµό και τη Δηµοκρατία που διεξήχθη ΥΠΟ ΤΗΝ ΑΙΓΙΔΑ ΤΗΣ Α.Ε. ΤΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΚΥΡΙΟΥ ΚΑΡΟΛΟΥ ΠΑΠΟΥΛΙΑ & Η ΕΠΙΚΕΙΜΕΝΗ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΗ ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ: Τα Προβλήµατα του Ελληνικού Συντάγµατος και οι Προτεινόµενες Λύσεις από τους νοµικούς και πολιτικούς επιστήµονες του Ε.Ο.ΝΕ.ΠΕ. Αθήνα 2014

3

4 Το παρόν εκδίδεται από την Βουλή των Ελλήνων στα πλαίσια του 1 ου Πανελλήνιου Συνεδρίου Νέων για τον Κοινοβουλευτισµό και τη Δηµοκρατία, το οποίο τελέστηκε υπό την αιγίδα της Α.Ε. του Προέδρου της Δηµοκρατίας, κυρίου Καρόλου Παπούλια, διεξήχθη στην Βουλή των Ελλήνων και διοργανώθηκε από τον Επιστηµονικό Όµιλο Νέων Πολιτικών Επιστηµόνων (Ε.Ο.ΝΕ.Π.Ε.)

5 Το 1 ο Πανελλήνιο Συνέδριο Νέων για τον Κοινοβουλευτισµό και τη Δη- µοκρατία απέτισε φόρο τιµής στον εκλιπόντα Πρόεδρο της Δηµοκρατίας της Νότιας Αφρικής, Νέλσον Μαντέλα. «...Η Ελλάδα είναι η Χώρα της Δηµοκρατίας... Εύχοµαι η Νότιος Αφρική να γίνει η οµορφότερη θυγατέρα της...» Nelson Mandela

6 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Α. ΜΕΡΟΣ Το 1 Πανελλήνιο Συνέδριο Νέων για τον Κοινοβουλευτισµό και τη Δηµοκρατία: Σύνοψη, Φάκελος Συνεδρίου, Ψηφίσµατα Συνεδρίου...9 Β. ΜΕΡΟΣ Η ΕΠΙΚΕΙΜΕΝΗ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΗ ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ: Τα Προβλήµατα του Ελληνικού Συντάγµατος και οι Προτεινόµενες Λύσεις από τους νοµικούς και πολιτικούς επιστήµονες του Ε.Ο.ΝΕ.ΠΕ..*...51 ΣΥΓΓΡΑΦΙΚΗ ΟΜΑΔΑ Συντοµογραφίες...54 Αντί Προλόγου...55 Πρόλογος Καθηγητών...57 Πρόλογος...61 Εισαγωγή...63 I. Προβλήµατα και λύσεις στο πεδίο αρµοδιότητας της εκτελεστικής εξουσίας (επιµέλεια θεµατικής: Δηµήτριος Ασπρούλης, Χριστίνα Μήτση, Σοφία Γκόκα, Συµεών Σιδηρόπουλος) 1. Ο ρόλος του Προέδρου της Δηµοκρατίας Συνταγµατική Αναθεώρηση και Διοίκηση...72 α. Ανάγκη Αναθεώρησης του Πλαισίου των ΑΔΑ...73 β. Η Μονιµότητα των Δηµοσίων Υπαλλήλων...76 γ. Οι αλλαγές σε Επίπεδο Τοπικής Αυτοδιοίκησης Ο «χρυσός» δηµοσιονοµικός κανόνας...79 II. Προβλήµατα και λύσεις στο πεδίο αρµοδιότητας της νοµοθετικής εξουσίας...83 (επιµέλεια θεµατικής: Σοφία Γκόκα, Ελένη Αναγνωστοπούλου, Χριστίνα Μήτση, συµµετοχή: Σταύρος Τασιόπουλος) 1. Ποινική Ευθύνη Υπουργών Βουλευτικές Ασυλίες: το ανεύθυνο, το ακαταδίωκτο...84 * Η Πρόταση της Νοµικής Επιτροπής του Ε.Ο.ΝΕ.Π.Ε. προηγήθηκε του Συνεδρίου για να συµβάλει στη συζήτηση που άπτεται των θεµάτων της Συνταγµατικής Αναθεώρησης.

7 3. Ασυµβίβαστο Βουλευτικής και Υπουργικής Ιδιότητας Κοινοβουλευτικές Διαδικασίες...87 α. Διάλυση Βουλής β. Σύσταση Εξεταστικών Επιτροπών...88 γ. Παρουσία και Απαρτία...89 δ. Τρόπος Διεξαγωγής Ψηφοφορίας Σχέση Νοµοθετικής-Δικαστικής Εξουσίας...90 α. Εσωτερικά θέµατα Βουλής...91 β. Πράξεις Νοµοθετικού Περιεχοµένου Η Δηµιουργία δύο Βουλών...94 III. Προβλήµατα και λύσεις στο πεδίο αρµοδιότητας της δικαστικής εξουσίας...97 (επιµέλεια θεµατικής: Μαρία Αγγελή, Σοφία Γκόκα, Ελένη Αναγνωστοπούλου, Χριστίνα Μήτση, συµµετοχή: Σταύρος Τασιόπουλος) 1. Η «Δίκαιη Δίκη» ως Ατοµικό Δικαίωµα Οργάνωση και Λειτουργία των Δικαστηρίων Ο θεσµός του Γενικού Εισαγγελέα Ο Δικαστικός Έλεγχος Συνταγµατικότητας των Νόµων και η Πρόταση Ίδρυσης Συνταγµατικού Δικαστηρίου Συµπεράσµατα Βιβλιογραφία...113

8 Το 1 Πανελλήνιο Συνέδριο Νέων για τον Κοινοβουλευτισµό και τη Δηµοκρατία που διεξήχθη ΥΠΟ ΤΗΝ ΑΙΓΙΔΑ ΤΗΣ Α.Ε. ΤΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΚΥΡΙΟΥ ΚΑΡΟΛΟΥ ΠΑΠΟΥΛΙΑ & Η ΕΠΙΚΕΙΜΕΝΗ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΗ ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ: Τα Προβλήµατα του Ελληνικού Συντάγµατος και οι Προτεινόµενες Λύσεις από τους νοµικούς και πολιτικούς επιστήµονες του Ε.Ο.ΝΕ.ΠΕ. Αθήνα Δεκεµβρίου 2013

9

10 1 Πανελλήνιο Συνέδριο Νέων για τον Κοινοβουλευτισµό και τη Δηµοκρατία

11

12 ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΣΥΝΕ ΡΙΟΥ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΝΕΩΝ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΣΜO & ΤΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤIΑ ΒΟΥΛΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ ΠΡΟΕΔΡΟΥ Ε.Ο.ΝΕ.Π.Ε. Το 1 ο Πανελλήνιο Συνέδριο Νέων για τον Κοινοβουλευτισµό και τη Δηµοκρατία τελέστηκε υπό την αιγίδα της Α.Ε. του Προέδρου της Δηµοκρατίας κ. Καρόλου Παπούλια διοργανώθηκε από τον Οργανισµό µας, τον Επιστηµονικό Όµιλο Νέων Πολιτικών Επιστηµόνων (Ε.Ο.ΝΕ.ΠΕ.) και φιλοξενήθηκε από τη Βουλή των Ελλήνων και από το Εθνικό και το Ιστορικό Μουσείο (Μέγαρο της Παλαιάς Βουλής). Στο Συνέδριο συµµετείχαν δεκάδες φορείς και εκατοντάδες νεολαίοι, οι οποίοι κάτω από την ίδια στέγη, συνδιαλέχτηκαν, συµφώνησαν, διαφώνησαν, πρότειναν και συν-δηµιούργησαν το µεγαλύτερο δηµοκρατικό forum νεολαίας, εκπροσωπώντας άµεσα ένα τεράστιο κοµµάτι των νέων της χώρας µας. Οι βασικοί θεµατικοί άξονες συγκροτήθηκαν από ζητήµατα κεφαλαιώδους σηµασίας: το Κράτος και τη Δηµοκρατία, την Οικονοµία, το Περιβάλλον καθώς και την Παιδεία-Πολιτισµό. Στόχος του συνεδρίου ήταν, µέσα από την τριήµερη διαλεκτική επαφή των συνέδρων, να προαχθούν οι δηµοκρατικές ιδέες και απόψεις, οι οποίες µολονότι προέρχονταν από ετερόκλητους φορείς και πιθανόν διαφοροποιούνταν ως προς το περιεχόµενο, εντούτοις µπόρεσαν να συγκλίνουν σε τέσσερα ψηφίσµατα µέσα από δηµοκρατικές διαδικασίες. Για εµάς αποτέλεσε µέγιστη τιµή αλλά και τεράστια Ευθύνη η προσφορά της αιγίδας του ανώτατου πολιτειακού θεσµού της Πατρίδας µας και ευελπιστούµε πως η όλη διοργάνωση αλλά και το αποτέλεσµα αυτής δικαίωσαν τις προσπάθειές µας και ουσιαστικά κατέδειξαν πως οι νέοι µπορούν και πρέπει να έχουν λόγο στην πολιτική ζωή της Πατρίδας. Στο πρώτο µέρος του βιβλίου προσπαθούµε να σας µεταφέρουµε συνοπτικά σηµεία από την οργάνωση αλλά και την πραγµατοποίηση του συνεδρίου. Ευελπιστούµε πως από µία τόσο σύντοµη παρουσίαση θα σας δοθεί η δυνατότητα να αντιληφθείτε το µέγεθος του εγχειρήµατος. Ενδεικτικά αναφέρω πως η όλη µαγνητοσκόπηση του συνεδρίου καλύπτει σχεδόν 30 DVDs τριών ηµερών απρόσκοπτων δηµοκρατικών διαδικασιών. 9

13 1ο ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΣΥΝΕ ΡΙΟ ΝΕΩΝ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΣΜΟ ΚΑΙ ΤΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Στο δεύτερο µέρος σας παρουσιάζουµε την Πρόταση της Νοµικής Επιτροπής του Ε.Ο.ΝΕ.Π.Ε. επί της Επικείµενης Συνταγµατικής Αναθεώρησης, η οποία προηγήθηκε του Συνεδρίου για να συµβάλει στη συζήτηση που άπτεται των θεµάτων της Συνταγµατικής Αναθεώρησης. Σε αυτό το κεφάλαιο εντοπίζονται τα Προβλήµατα του Ελληνικού Συντάγµατος και προτείνονται λύσεις από τους νοµικούς και πολιτικούς επιστήµονες του Ε.Ο.ΝΕ.Π.Ε.. Κατά την εξέλιξη του πονήµατος αξιολογούνται οι υφιστάµενες πολιτικές και οι θεσµοί, γίνεται µία ανασκόπηση στις ήδη κατατεθειµένες προτάσεις και τέλος καταγράφονται οι προτάσεις της ερευνητικής οµάδας ακολουθώντας αυτή την σειρά και στα τρία θεµελιώδη κεφάλαια της πρότασης. Θα ήθελα να ευχαριστήσω θερµά τον Πρόεδρο της Δηµοκρατίας και τους διοικητικούς υπαλλήλους της Προεδρίας. Επίσης ευχαριστώ τον Πρόεδρο της Βουλής, το Προεδρείο, το γραφείο του Πρωθυπουργού και τα Γραφεία των Κοινοβουλευτικών Οµάδων (Ν.Δ., ΣΥ.ΡΙΖ.Α., ΠΑ.ΣΟ.Κ., ΑΝ.ΕΛ., ΔΗΜ.ΑΡ.) που συνέδραµαν µε τις εκπροσωπήσεις τους το Συνέδριο. Ευχαριστώ επίσης θερµά τους υπαλλήλους της Βουλής και του Εθνικού και το Ιστορικού Μουσείου (Μέγαρο της Παλαιάς Βουλής) και ειδικά όσους εργάστηκαν µαζί µας για την πραγµατοποίηση αυτού του εγχειρήµατος. Ευχαριστώ τον Γεν. Γραµ- µατέα της Βουλής, κ. Παπαϊωάννου, τους ανθρώπους του καναλιού της Βουλής, το γραφείο Διεθνών Σχέσεων και το γραφείο Δηµοσίων Σχέσεων της Βουλής και τέλος το προσωπικό του Τυπογραφείου της Βουλής που συνέβαλε στην παραγωγή αυτού του Βιβλίου. Ως Πρόεδρος του ΕΟΝΕΠΕ, ενός οργανισµού νέων επιστηµόνων, δηλώνω πεπεισµένος πως αυτή η δράση θα συντελέσει καταλυτικά σε µία νέα εποχή συµ- µετοχής των νέων στα κοινά του τόπου µας µε ταυτόχρονη θεσµοποίηση αυτής της συνάντησης, ενώ ευελπιστώ πως θα αποτελέσει το εφαλτήριο πραγµάτωσης νέων πρωτοβουλιών εκ µέρους της νέας γενιάς. Οι νέοι δεν φτάνει να προτάσσουν µόνο την ηλικία τους ως συγκριτικό πλεονέκτηµα έναντι των γηραιοτέρων..θα πρέπει να αποδεικνύουν συνεχώς πως το νεαρό της ηλικίας τους συνοδεύεται από αποκρυσταλλωµένες ιδέες, µεστές προτάσεις και σύγχρονη λογική επίλυσης των προβληµάτων της κοινωνίας. ΣΥΜΕΩΝ Π. ΣΙΔΗΡΟΠΟΥΛΟΣ Πολιτικός Επιστήµονας Διεθνολόγος BA, MSc Πρόεδρος Ε.Ο.ΝΕ.Π.Ε. 10

14 ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΣΥΝΕ ΡΙΟΥ ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΝΤΕΣ ΣΤΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ, ΦΟΡΕΙΣ ΝΕΟΛΑΙΑΣ & ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ & ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΕΣ ΝΕΟΛΑΙΕΣ Ε.Ο.ΝΕ.Π.Ε. (Επιστηµονικός Όµιλος Νέων Πολιτικών Επιστηµόνων), Ε.Α.Ν.Δ.Α. (Ένωση Ασκουµένων Νέων Δικηγόρων Αθήνας), Ε.Ο.Σ.Ε.Ε. (Ένωση Οικονοµολόγων, Συναφών Επιστηµόνων & Επιχειρηµατιών), Νεολαία Γ.Σ.Ε.Ε., Ένωση Αποφοίτων LSE, ΠΕΝΠΕ (Πανελλήνια Ένωση Νοµικών & Πολιτικών Επιστηµόνων), ΣΝΙ (Σύλλογος Νέων Ιατρών), AUEB imba Energy & Sustainability Club, Elsa Greece, ΣΑΠΕΔΔ-ΕΚΠΑ (Σύλλογος Αποφοίτων τµήµατος Πολιτικής Επιστήµης και Δηµόσιας Διοίκησης), Alumni Executive MBA, Σύλλογος Ελλήνων Φοιτητών Βερολίνου, ΕΕΒΜΒ (Ελληνικη Εταιρια Βιοχηµειας και Μοριακής Βιολογίας), Ε.Π.ΠΕ. (Ένωση Πτυχιούχων Περιβαλλοντολόγων) ΚΟΜΜΑΤΙΚΕΣ ΝΕΟΛΑΙΕΣ ONNΕΔ, Νεολαία ΠΑ.ΣΟ.Κ., Νεολαία ΑΝ.ΕΛ., Νεολαία ΔΗΜ.ΑΡ. ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΕΣ ΝΕΟΛΑΙΕΣ ΝΕΟΤΗΤΑ Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών, ΕΚΝΕ Ένωση Καθολικής Νεολαίας Ελλάδας, ΕΚΦΕ Ένωση Καθολικών Φοιτητών Ελλάδας, Εβραϊκή Νεολαία Ελλάδας KIS. ΕΘΝΙΚΟΤΟΠΙΚΕΣ ΝΕΟΛΑΙΕΣ Νεολαία Π.Ο.Ε. (Παµποντιακής Οµοσπονδίας Ελλάδος), Ε.Π.Ο.Ν.Α. (Ένωση Ποντιακής Νεολαίας Αττικής), Ε.Φ.Ε.Κ. (Εθνική Φοιτητική Ένωση Κυπρίων Αθήνας), Νεολαία Κρητών. MKO που αφορούν νέους UNESCO Hellas, PRAKSIS, Κ.Ε.Α.Ν. (Κύτταρο Εναλλακτικών Αναζητήσεων Νέων), CONSENSUS, Actionaid Hellas (Οµάδα Νέων Ακτιβίστα), Equal Soci-ety, YEU International, ECOCITY, Νεανική Επιχειρηµατικότητα (Θεσ/νίκη). Στο Πρώτο Πανελλήνιο Συνέδριο Νέων για τον Κοινοβουλευτισµό και τη Δηµοκρατία συµµετείχαν νέοι από επιστηµονικές, επαγγελµατικές, κοµµατικές, εθνικοτοπικές και θρησκευτικές νεολαίες καθώς και οργανώσεις νεολαίας και νέοι Έλληνες από την Ελλάδα και το Εξωτερικό. 11

15 1ο ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΣΥΝΕ ΡΙΟ ΝΕΩΝ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΣΜΟ ΚΑΙ ΤΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΣΥΜΕΩΝ ΣΙΔΗΡΟΠΟΥΛΟΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΙ ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΑΝΔΡΕΑΣ ΜΠΑΪΡΑΚΤΑΡΗΣ, ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΠΗΛΙΧΟΣ ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΕΣ ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ Μαρία-Γαβριέλλα Αναγνωστοπούλου, Αλέξανδρος Λευτεράτος ΥΠΕΥΘΥΝΟΙ ΤΟΜΕΩΝ ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ Παναγιώτης Βενέτης, Θανάσης Βενιτσανόπουλος, Ευγενία Ζάχου, Δηµήτρης Κρήτας, Μαρία Μοσχοπούλου, Νικόλαος Μπαρµπαγιάννης, Μαρία Μπατζή, Κλεοπάτρα Παππά, Χριστίνα Τσιλιβίγκου, Γεώργιος Χιλάλ, Παναγιώτης Χιονάς ΜΕΛΗ ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ Νικόλαος Αγγελόπουλος, Φίλιππος Αµπελάκιας, Ευαγγελία Αµπελιώτη, Χριστίνα Βάζου, Νίκος Δηµησιάνος, Λυδία Ευαγγελοπούλου, Δηµήτρης Θέου, Αλέξανδρος Θεοδώρου, Νικόλαος Κοσµαδάκης, Κωνσταντίνος Κουτσαντώνης, Κυριάκος Κωσταρέλος, Αρετή Μαυροµµάτη-Λαγάνη, Αλεξάνδρα Μαυρίκη, Παρασκευή Μιγκλή, Μιλένα Μιχαλέλη, Ιωάννα Μπαφέρου, Δέσποινα Μπογιάτζογλου, Αντωνία Οικονόµου, Κώστας Πανοσκάλτσης, Βασιλική Παπαγεωργίου, Μαρία Παπαχρήστου, Κατερίνα Πατητή, Αµαλία Πρίντζιου, Φοίβος Σπηλιόπουλος, Σταύρος Τασιόπουλος, Ντέιβις Τσάκα, Χριστιάνα Τσούτσα ΝΟΜΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Μαρία Αγγελή, Ελένη Αναγνωστοπούλου, Δηµήτρης Ασπρούλης, Σοφία Γκόκα, Χριστίνα Μήτση * Τα ονόµατα σε όλο το βιβλίο τίθενται αλφαβητικά 12

16 ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΣΥΝΕ ΡΙΟΥ 1 ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΝΕΩΝ ΓΙΑ ΤΟN ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΣΜΟ ΚΑΙ ΤΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΚΑΛΕΣΜΑ Το 1 ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΝΕΩΝ για τον ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΣΜΟ και τη ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, που διοργανώνεται από τον Επιστηµονικό Όµιλο Νέων Πολιτικών Επιστηµόνων (Ε.Ο.ΝΕ.Π.Ε.) αποτελεί µια συλλογική προσπάθεια όλων των εκπροσώπων της νέας γενιάς, πέρα από τη λογική των συνηθισµένων συνεδρίων και εκδηλώσεων που έχουν γίνει έως σήµερα. Επιστηµονικοί, επαγγελµατικοί, φοιτητικοί, τοπικοί, εθνολογικοί, κοµµατικοί, θρησκευτικοί φορείς νέων από όλη την επικράτεια λαµβάνουν µέρος. Βασικός στόχος του είναι να ανοίξει ένας ειλικρινής και ουσιαστικός διάλογος που µέσα από τη σύγκλιση και αντίθετων απόψεων, θα γίνει ο καταλύτης των εξελίξεων προς όφελος των νέων ανθρώπων του σήµερα και της ελληνικής κοινωνίας ευρύτερα. Το Πανελλήνιο ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΝΕΩΝ θέτει ευθέως την αναγκαιότητα της ενεργούς συµµετοχής της νέας γενιάς για µια κοινωνία Αλληλεγγύης, Δικαιοσύνης, Ανάπτυξης και Ανθρωπισµού. Σε αυτή τη βάση καλούµε νέους και νέες που τολµούν να εκφράσουν τις ιδέες τους, που δίνουν τις µάχες τους και κερδίζουν την αξιοπρεπή παρουσία τους στους χώρους εργασίας και στην επιστήµη τους, που ενδιαφέρονται για την παράδοση και δρουν µέσα από τους εθνικοτοπικούς συλλόγους, που ασχολούνται µε την τοπική αυτοδιοίκηση και την πολιτική, που ενδιαφέρονται εµπράκτως για τα σύγχρονα περιβαλλοντικά και κοινωνικά ζητήµατα, που µέσα στα πολιτικά κόµµατα προωθούν τα ζητήµατα της νεολαίας, που τέλος δε φοβούνται την ευθύνη αλλά αντίθετα την επιδιώκουν. Σας καλούµε λοιπόν να συµµετέχετε στο τριήµερο αυτό συνέδριο, να τοποθετηθείτε και να έρθουµε σε σύγκλιση πάνω σε τέσσερις βασικές θε- µατικές, καταλήγοντας σε ένα ψήφισµα που µπορεί ναφτάσει στο εγχώριο, ευρωπαϊκό και διεθνές θεσµικό πλαίσιο διακυβέρνησης. 13

17 1ο ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΣΥΝΕ ΡΙΟ ΝΕΩΝ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΣΜΟ ΚΑΙ ΤΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Οι θεµατικές αυτές είναι: α) Κράτος και Δηµοκρατία, όπου τίθενται τα θέµατα του Συντάγµατος και της Αναθεώρησής του, της δηµοκρατικής λειτουργίας του πολιτεύµατος, την ενίσχυση των πολιτικών µας θεσµών, τηςκρατικής διοίκησης. β) Οικονοµία, όπου τίθενται τα θέµατα της οικονοµικής διακυβέρνησης, του δηµοσίου τοµέα της οικονοµίας, το παραγωγικό µοντέλο της χώρας, οι επενδύσεις και το καθεστώς λειτουργίας του ιδιωτικού τοµέα. γ) Περιβάλλον, όπου τίθενται τα θέµατα της βιώσιµης ανάπτυξης ως στρατηγική, της περιβαλλοντικής διακυβέρνησης, τα σύγχρονα ζητήµατα προστασίας του περιβάλλοντος και τα θέµατα παγκόσµιας αναφοράς όπως η αναζήτηση νέων πηγών ενέργειας πέραν του πετρελαίου, δ) Παιδεία, Πολιτισµός και Έρευνα, όπου τίθενται τα θέµατα της δη- µόσιας εκπαίδευσης από την προσχολική ηλικία µέχρι το πανεπιστήµιο, της σηµασίας της έρευνας, της καλλιέργειας µιας ευρύτερης µορφωτικής διαδικασίας των πολιτών, της πολιτιστικής κληρονο- µιάς και της διαχείρισής της, τηςανάγκης αναβάθµισης του πολιτιστικού µας επιπέδου. Για κάθε µια από αυτές τις θεµατικές θα υπάρχει η ανάλογη Επιτροπή του Συνεδρίου όπου τα µέλη της καλούνται να καταλήξουν σε πρόταση, ύστερα από διάλογο πάνω στην εισήγηση της οργανωτικής επιτροπής. Οι τέσσερις προτάσεις θα κατατεθούν στην Ολοµέλεια όπου και θα ψηφιστούν ώστε να προκόψει το ψήφισµα του Συνεδρίου. Παράλληλα όλοι οι συµµετέχοντες καλούνται σε 5λεπτη οµιλία όπου θα πρέπει να τοποθετηθούν επί των ζητηµάτων του Συνεδρίου και κατ'αντιστοιχία µε τις θεµατικές. Πριν την έναρξη του Συνεδρίου θα καθοριστεί και η συµµετοχή στις Επιτροπές, όπου απαραίτητη προϋπόθεση είναι η κατάθεση µέχρι πέντε ηµέρες νωρίτερα, γραπτής τοποθέτησης. Η διαδικασία των οµιλιών µαζί µε τη λειτουργία των Επιτροπών, σκοπό έχει την έκφραση των νέων ανθρώπων και την παραγωγή συγκεκριµένων προτάσεων. Επιδιώκεται λοιπόν η συνεργασία και η προώθηση και της συλλογικότητας και του ατόµου, πέραν της πρακτικής των καταγγελτικών λόγων και των στείρων ναι ή όχι σε όλα. 14

18 ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΣΥΝΕ ΡΙΟΥ 1 ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΝΕΩΝ ΓΙΑ ΤΟN ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΣΜΟ ΚΑΙ ΤΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΣΥΝΟΨΗ ΤΡΙΗΜΕΡΟΥ Δεκεµβρίου Μέσα σε ένα γόνιµο τριήµερο, ακούστηκαν σχεδόν 250 φωνές νέων στις αίθουσες της Βουλής των Ελλήνων. Νέοι από όλη την Ελλάδα και την Ευρώπη, συναντήθηκαν για να συζητήσουν για τη Δηµοκρατία και τον Κοινοβουλευτισµό. Στο Πρώτο Πανελλήνιο Συνέδριο Νέων για τον Κοινοβουλευτισµό και τη Δηµοκρατία συµµετείχαν νέοι από επιστηµονικές, επαγγελµατικές, κοµµατικές, εθνικοτοπικές και θρησκευτικές νεολαίες καθώς και οργανώσεις νεολαίας και νέοι Έλληνες από την Ελλάδα και το Εξωτερικό. Το Πρώτο Πανελλήνιο Συνέδριο Νέων για τον Κοινοβουλευτισµό και τη Δηµοκρατία, πραγµατοποιήθηκε υπό την αιγίδα του Προέδρου της Δηµοκρατίας, κυρίου Καρόλου Παπούλια και διοργανώθηκε από τον Επιστηµονικό Όµιλο Νέων Πολιτικών Επιστηµόνων (Ε.Ο.ΝΕ.Π.Ε.). Το Συνέδριο έλαβε χώρα Δεκεµβρίου 2013 στη Βουλή των Ελλήνων µε κύριες θεµατικές: Κράτος & Δηµοκρατία, Οικονοµία, Παιδεία-Πολιτισµός-Έρευνα, Περιβάλλον, οι οποίες συζητήθηκαν σε τέσσερις ξεχωριστές επιτροπές. Την Παρασκευή 20 Δεκεµβρίου, έπειτα από την έλευση των σύνεδρων και των επισήµων, τελέστηκε η έναρξη του Συνεδρίου µε χαιρετισµούς του Προέδρου της Βουλής κυρίου Ευάγγελου Μεϊµαράκη, του εκπροσώπου της Κυβέρνησης και Γ. Γ. Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωµάτων κ. Γιώργου Σούρλα, του Α Αντιπροέδρου της Βουλής των Ελλήνων κ. Ιωάννη Τραγάκη, του Προέδρου του Ε.Ο.ΝΕ.Π.Ε. Συµεών Σιδηρόπουλου. Επίσης το συνέδριο χαιρέτησαν Βουλευτές και εκπρόσωποι κοµ- µάτων (Ν.Δ. Γ. Κοντογιάννης, ΣΥ.ΡΙΖ.Α. Α. Μπίστης, ΠΑ.ΣΟ.Κ. Σ. Βογιατζής, ΑΝ.ΕΛ. Μ. Ιατρίδη, ΔΗΜ.ΑΡ. Μ. Γιαννακάκη), ο εκπρόσωπος της Προέδρου της Ελληνικής Εθνικής Επιτροπής για την UNESCO κας Αικατερίνης Τζιτζικώστα, ο Υπαρχηγός ΓΕΕΘΑ Αντιναύαρχος Αλέξανδρος Θεοδοσίου ΠΝ και ο Αντιπερ/χης Αττικής κ. Νικόλαος Ανδρουλακάκης. Έπειτα ακολούθησαν χαιρετισµοί και γενικές τοποθετήσεις για την Δηµοκρατία από τους εκπροσώπους των φορέων που συµµετείχαν στο συνέδριο. 15

19 1ο ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΣΥΝΕ ΡΙΟ ΝΕΩΝ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΣΜΟ ΚΑΙ ΤΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Εν συνεχεία, οι σύνεδροι χωρίστηκαν σε τέσσερεις επιτροπές για την συζήτηση των θεµατικών που είχε θέσει η οργανωτική οµάδα του Επιστηµονικού Οµίλου Νέων Πολιτικών Επιστηµόνων. Οι προεδρεύοντες αλλά και συντονιστές των επιτροπών ήταν πολιτικές και ακαδηµαϊκές προσωπικότητες αλλά και στελέχη του Οργανισµού: ο Πρόεδρος του Ε.Ο.ΝΕ.Π.Ε. και Πρόεδρος του συνεδρίου, κ. Συµεών Σιδηρόπουλος, ο υπεύθυνος της οργανωτικής του συνεδρίου, κ. Βασίλης Πηλιχός, ο κ. Αριστείδης Γιαννόπουλος, η κα. Μαρία Γαβριέλλα Αναγνωστοπούλου, ο κ. Νίκος Μπαρµπαγιάννης, ο κ. Παναγιώτης Χιονάς, ο κ. Αλέξανδρος Λευτεράτος, ο κ. Παναγιώτης Βενετής, o κ. Θανάσης Βενιτσανόπουλος, ο κ. Δηµήτρης Κρήτας, η κα. Κλεοπάτρα Παππά, η κα. Μαρία Μοσχοπούλου, ο Βουλευτής κ. Χρίστος Δήµας, ο Βουλευτής κ. Γ. Κοντογιάννης, ο καθ. Κ. Βερέµης, ο Γ.Γ. του Πανελλήνιου Ιατρικού Συλλόγου, Δρ. Κων/νος Αλεξανδρόπουλος, ο Δρ. Βασίλης Αλεβιζάκος, ο καθ. κ. Ι. Τσάκνης, ο καθ. κ. Αντ. Καραµπατζός και η Δρ. Κατερίνα Κυριέρη. Στις επιτροπές έγιναν οι πρώτες τοποθετήσεις βασισµένες στις εισηγητικές των προεδρείων των επιτροπών. Το Σάββατο 21 Δεκεµβρίου, οι σύνεδροι συνέχισαν τις τοποθετήσεις τους στις επιτροπές τους. Οι σύνεδροι είχαν παράλληλα τη δυνατότητα να παρακολουθήσουν και τις εργασίες των άλλων επιτροπών εάν το επιθυµούσαν. Τις εργασίες των επιτροπών παρακολούθησαν και παρατηρητές άλλων οργανώσεων, αλλά και επίσηµοι, όπως ο Εκπρόσωπος της Κυβέρνησης, κ. Σίµος Κεδίκογλου, ο Βουλευτής κ. Μανώλης Γλέζος, οι οποίοι και τοποθετήθηκαν. Οι τοποθετήσεις των συνέδρων συνοψίστηκαν σε προτάσεις από τη γραµµατειακή υποστήριξη και τα µέλη της οργανωτικής, την οποία συντόνιζε ο κ. Ανδρέας Μπαϊρακτάρης Πέτροβιτς, και από τα Προεδρεία συντάσσοντας τα πρακτικά, τα οποία µοιράστηκαν στους συνέδρους για τροποποιήσεις και για την πρόσθεση νέων προτάσεων. Όλες οι τοποθετήσεις είχαν ως σκοπό να αγγίξουν τα προβλήµατα που αντιµετωπίζει η Ελλάδα και να προταθούν λύσεις. Το βράδυ του Σαββάτου, ακολούθησε καλλιτεχνική βραδιά µε θέµα «Δη- µοκρατία» στο Μέγαρο της Παλαιάς Βουλής. Η καλλιτεχνική βραδιά περιλάµβανε συνθέσεις του κ. Γιώργου Λαιµού, ενορχήστρωση από τον κ. Ζαχαρία Τσίχλα και κείµενα για τη Δηµοκρατία που επέλεξε και διάβασε η κα. Μιµή Ντενίση. Η µουσική βραδιά φιλοξένησε και τη Νεανική Χορωδία Ωδείου Μ.Σπανού και τη κα. Στέλλα Καββαδία. Την Κυριακή 22 Δεκεµβρίου, οι σύνεδροι στις επιτροπές τους προχώρησαν στις τελευταίες τοποθετήσεις και σε ψήφισµα για την τελική µορφή των 16

20 ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΣΥΝΕ ΡΙΟΥ προτάσεων των επιτροπών ώστε να κατατεθούν στην Ολοµέλεια. Η επιτροπή Κράτους & Δηµοκρατίας κατέθεσε στην Ολοµέλεια 16 προτάσεις, η επιτροπή Οικονοµικών κατέθεσε στην Ολοµέλεια 41 προτάσεις, η επιτροπή Παιδείας-Πολιτισµού-Έρευνας κατέθεσε στην Ολοµέλεια 19 προτάσεις και η επιτροπή Περιβάλλοντος κατέθεσε στην Ολοµέλεια 5 πυλώνες προτάσεων µε πληθώρα υποπροτάσεων. Έπειτα στην Ολοµέλεια έγιναν οι τοποθετήσεις των συνέδρων για τις προτάσεις των επιτροπών οι οποίες κατατέθηκαν προς ψήφιση. Μεγαλύτερες αντιδράσεις και πολλές συζητήσεις έγιναν στις προτάσεις των επιτροπών Κράτος & Δηµοκρατία, Παιδεία- Πολιτισµός-Έρευνα. Έπειτα από 2 ώρες διευκρινίσεων και ανάγνωσης των προτάσεων υπερψηφίστηκαν επί του συνόλου οι προτάσεις και των τεσσάρων επιτροπών. Στην διεξαγωγή του Συνεδρίου συνεισέφεραν τα µέλη των αντιπροσωπειών του Ε.Ο.ΝΕ.Π.Ε. της Κοµοτηνής, της Κορίνθου και της Κρήτης υπό την καθοδήγηση των κ.κ. Βενιτσανόπουλου, Χιλάλ και Κρήτα αντίστοιχα. Το συνέδριο έκλεισε ο Πρόεδρος του Επιστηµονικού Οµίλου Νέων Πολιτικών Επιστηµόνων κ. Σιδηρόπουλος Συµεών θέτοντας προς ψήφιση την θεσµοθέτηση ή µη του Συνεδρίου, η οποία υπερψηφίστηκε από το σύνολο των φορέων, δίνοντας το έναυσµα για το επόµενο συνέδριο για τον Κοινοβουλευτισµό και τη Δηµοκρατία το

21

22 ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΣΥΝΕ ΡΙΟΥ ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΕΙΣΗΓΗΣΕΙΣ ΚΡΑΤΟΣ & ΠΟΛΙΤΕΥΜΑ Είναι κοινώς παραδεκτό ότι το σύστηµα κοινοβουλευτικής δηµοκρατίας στη χώρα µας και οι δηµοκρατικοί θεσµοί που το συνθέτουν, τα τελευταία χρόνια δοκιµάζεται σκληρά λόγω της κρίσης, η οποία, ξεκινώντας από οικονοµική, καταλήγει να είναι κρίση πολυσύνθετη τόσο σε πολιτικό και κοινωνικό, όσο και σε επίπεδο αξιών. Με την οικονοµική ύφεση των τελευταίων ετών, διαφάνηκαν τα κενά στη λειτουργία του δηµοκρατικού µας πολιτεύµατος, οι χρόνιες αγκυλώσεις, η επί δεκαετίες απόλυτη κυριαρχία του γραφειοκρατικού µοντέλου και δη- µιουργία των υφιστάµενων σαθρών δοµών του κράτους. Επίσης, αναδείχθηκε το πρόβληµα της πολυνοµίας και της µη εφαρµογής των νόµων, γεγονός που επιβάρυνε ακόµη περισσότερο την υπάρχουσα κρίση δοµών, αξιών, δηµοκρατίας, δηµιουργώντας έτσι ένα αδιέξοδο, φαύλο κύκλο. Μέσα σε µια τέτοια δύσκολη συγκυρία και συνεχώς µεταβαλλόµενη δια- µορφούµενη κατάσταση, τόσο σε διεθνές, όσο και σε εθνικό επίπεδο, δη- µιουργήθηκε στη χώρα µας κρίση του αντιπροσωπευτικού συστήµατος, η οποία µπορεί αυτοµάτως να µεταφραστεί και ως κρίση της σύγχρονης δη- µοκρατίας, µε παράλληλη επίκληση από πολλές φωνές στη λύση του θεσµού της συµµετοχικής δηµοκρατίας. Η ενίσχυση της συµµετοχικής κοινωνίας των πολιτών και η θωράκιση των δηµοκρατικών θεσµών είναι η απάντηση στο έλλειµµα δηµοκρατίας, αναβιώνοντας µε τον τρόπο αυτό τη χαµένη επαφή της πολιτικής µε τη λαϊκή βούληση και δι αυτής τη νο- µιµοποίηση της κρατικής εξουσίας στο σύνολό της. ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ Ένας από τους βασικότερους πυλώνες µιας δηµοκρατικής κοινωνίας, που καταδεικνύει το επίπεδο ευηµερίας της, είναι η οικονοµία. Αποτελεί αυταπόδεκτο γεγονός ότι µια πολιτεία που λειτουργεί µε οδηγό τους δηµοκρατικούς νόµους και θεσµούς δηµιουργεί κατάλληλες συνθήκες για την µακροπρόθεσµη και σταθερή ανάπτυξη της οικονοµίας της. Το Σύνταγµα, ως αυξηµένης τυπικής ισχύος εγγυητής του πολιτεύµατός µας στο άρθρο 5 παρ. 1 και άρθ. 106 παρ. 1 προωθεί την οικονοµική ελευθερία στη χώρα καθώς και την προσωπική ευηµερία: 19

23 1ο ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΣΥΝΕ ΡΙΟ ΝΕΩΝ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΣΜΟ ΚΑΙ ΤΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Άρθρο 5 παρ. 1: Καθένας έχει το δικαίωµα να αναπτύσσει ελεύθερα την προσωπικότητά του και να συµµετέχει στην κοινωνική, οικονο- µική και πολιτική ζωή της Χώρας, εφόσον δεν προσβάλλει τα δικαιώµατα των άλλων και δεν παραβιάζει το Σύνταγµα ή τα χρηστά ήθη. Άρθρο 106 παρ. 1: Για την εδραίωση της κοινωνικής ειρήνης και την προστασία του γενικού συµφέροντος το Κράτος προγραµµατίζει και συντονίζει την οικονοµική δραστηριότητα στη Χώρα, επιδιώκοντας να εξασφαλίσει την οικονοµική ανάπτυξη όλων των τοµέων της εθνικής οικονοµίας. Η οικονοµία, λοιπόν, δεν ορίζεται µόνο από εθνικούς κανόνες και πολιτικές. Η οικονοµική πολιτική ασκείται πλέον και σε υπερεθνικό επίπεδο. Η Ελλάδα αναπτύσσει τις οικονοµικές δραστηριότητες της και µέσα από διεθνείς οργανισµός π.χ. ΟΟΣΑ, Παγκόσµιος Οργανισµός Εµπορίου, Ευρωπαϊκή Ένωση, Ευρώ, Παγκόσµια Τράπεζα. Αυτοί οι οργανισµοί θέτουν αρχές και κανονισµούς για την οικονοµική δραστηριότητα των κρατών-µελών. Μέσω αυτών των οργανισµών και κυρίως µέσω της Ευρωπαϊκής Οικονοµικής Ένωσης προωθείται η οικονοµική ολοκλήρωση σε µια ενιαία αγορά µε ενιαία οικονοµική και νοµισµατική πολιτική µε ένα νόµισµα, το ευρώ. Η δηµοσιονοµική πολιτική (φόροι και δαπάνες) εξακολουθεί να παραµένει αρµοδιότητα των εθνικών κυβερνήσεων. Διατηρούν επίσης την πλήρη αρ- µοδιότητα για τις διαρθρωτικές τους πολιτικές (απασχόληση, συντάξεις και κεφαλαιαγορές) αλλά έχουν συµφωνήσει να τις συντονίζουν ώστε να επιτυγχάνουν τους κοινούς στόχους της σταθερότητας, της ανάπτυξης και της απασχόλησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το Ευρώ αποτελεί στην πράξη το µέσο αλλά και το αποτέλεσµα της προσπάθειας για την ενοποίηση της ευρωπαϊκής αγοράς που ξεκίνησε τυπικά το 1992 (Μάαστριχτ). Η χρησιµοποίηση ενιαίου νοµίσµατος αυξάνει τη διαφάνεια των τιµών, εξαλείφει το κόστος ανταλλαγής νοµισµάτων, διευκολύνει την εύρυθµη λειτουργία της ευρωπαϊκής οικονοµίας και το διεθνές εµπόριο και δίνει στην ΕΕ ισχυρότερη φωνή στον κόσµο. Σε µακροοικονοµικό επίπεδο µια υγιής και αναπτυγµένη οικονοµία ορίζεται µε βάση ορισµένους δείκτες. Βασικοί δείκτες αποτελούν: Οικονοµικής Μεγέθυνσης: Μακροχρόνιος µέσος ποσοστιαίος ρυθµός ανάπτυξης του πραγµατικού Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕΠ) 20

24 ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΣΥΝΕ ΡΙΟΥ Ευηµερίας: Δείκτης Τιµών Καταναλωτή, Δείκτες Απασχόλησης Σταθερότητας: Ισοζύγιο Πληρωµών Η ανταγωνιστικότητα είναι ο βασικότερος παράγοντας ανάπτυξης και προόδου τόσο σε οικονοµικό όσο και σε κοινωνικό επίπεδο. Η χώρα έχει υποστεί ένα µεγάλο πλήγµα σε επίπεδο ανταγωνιστικότητας όλα αυτά τα χρόνια. Αυτό είναι απόρροια στρεβλώσεων, όπως η διαφθορά, η πολιτική αστάθεια, φορολογική αστάθεια και γραφειοκρατία, οι οποίες εναπόκεινται στις κρατικές και κοινωνικές δοµές και λειτουργούν ως τροχοπέδη για την ανάπτυξη και την πρόοδο της χώρας. Ένα πολύ σηµαντικό ζήτηµα είναι και το έλλειµµα ανταγωνισµού που δηµιουργήθηκε, µεταξύ ιδιωτικού και δηµοσίου τοµέα, όλα αυτά τα χρόνια. Δη- µιουργώντας διαφορές µεγάλες σε επίπεδο µισθών, εργασιακών σχέσεων, ποιότητα εξυπηρέτησης και ποιότητας παραγοµένου προϊόντος, δηµιουργώντας στρεβλώσεις στην αγορά και στους βασικούς οικονοµικούς δείκτες. Έπειτα από την εισαγωγή και την περιγραφή του νοµικού και θεσµικού πλαισίου γύρω από την οικονοµία, είναι εύκολο να εντοπίσουµε τα κενά της ελληνικής οικονοµίας, τα οποία δηµιουργούν και κενά στη λειτουργία της Δηµοκρατίας. Απαιτείται όπως προαναφέρθηκε πολιτική σταθερότητα και συντονισµένη και συνεπή διάρθρωση της οικονοµικής πολιτικής. Πρέπει να δηµιουργήσει το κράτος συνθήκες οικονοµικής σταθερότητας µε έµφαση τη φορολογική σταθερότητα. Η φορολογική σταθερότητα δηµιουργεί συνθήκες προγραµµατισµού και συνέπειας των φορολογουµένων, αλλά και προσελκύει τη δηµιουργία νέων επιχειρήσεων, είτε ξένων είτε εγχώριων. Διαµόρφωση του ΑΕΠ και το παραγωγικό µοντέλο της χώρας αποτελούν ένα από σηµαντικότερους παράγοντες της δηµοκρατικής λειτουργίας της χώρας. Σύστηµα αξιολόγησης ήδη υπαρχόντων δηµοσίων υπαλλήλων και αξιοκρατική στελέχωση νέων υπαλλήλων, µε σκοπό την στελέχωση του δηµοσίου από ορθολογικούς υπαλλήλους, αποτελεσµατικούς και αποδοτικούς µε σκοπό την εξυπηρέτηση της κοινωνίας και την άρτια λειτουργία των δηµοσίων θεσµών και της οικονοµίας. Έµφαση στην ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονοµίας, δηµιουργώντας συνθήκες για την ίδρυση νέων και υγιών επιχειρήσεων περιορίζοντας τη γραφειοκρατία και την φορολογική αστάθεια, προ- 21

25 1ο ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΣΥΝΕ ΡΙΟ ΝΕΩΝ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΣΜΟ ΚΑΙ ΤΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ωθώντας επιχειρήσεις όπου η Ελλάδα κατέχει ανταγωνιστικό πλεονέκτηµα, όπως για παράδειγµα την ναυτιλία, τον τουρισµό, τα αγροτικά προϊόντα, τις υπηρεσίες, και την τεχνολογία. Προσέλκυση επενδύσεων εγχώριων και ξένων. Την βελτίωση και διαπραγµάτευση των χρηµατοπιστωτικών εργαλείων (πχ. επιτόκιο κρατικού δανεισµού) που προσφέρει το διεθνές χρηµατοπιστωτικό σύστηµα, το τραπεζικό σύστηµα, αλλά και το Ευρωπαϊκό οικονο- µικό σύστηµα (πχ. Ευρωοµόλογο). Κίνητρα µέσω χαµηλότοκων δανείων και χρηµατοδότησης νέων και κερδοφόρων επιχειρήσεων. ΠΑΙΔΕΙΑ Είναι κοινώς αποδεκτό ότι το σηµερινό Εκπαιδευτικό Σύστηµα αντιµετωπίζει ποικίλα και σύνθετα προβλήµατα που χρειάζονται τόσο την προσοχή και την παρέµβαση της Πολιτείας, όσο και την συµµετοχή όλων των εµπλεκόµενων φορέων. Η Πολιτεία, προκειµένου να καταφέρει αποτελεσµατικά να επιλύσει τα προβλήµατα στον χώρο της Εκπαίδευσης, θα πρέπει πρωτίστως να λειτουργήσει µε γνώµονα τι είδους µελλοντικούς πολίτες επιθυ- µεί να δηµιουργήσει. Πολίτες άβουλους, χωρίς την δυνατότητα κριτικής σκέψης ή ολοκληρωµένες οντότητες που να µπορούν µε αυτοπεποίθηση και θάρρος να αντιµετωπίσουν όλες τις προκλήσεις της ζωής, θετικές και αρνητικές, και θα συνδράµουν παράλληλα στην ανάπτυξη που τόσο ανάγκη έχει η χώρα µας, ειδικά σήµερα; Σαφώς και η απάντηση είναι το δεύτερο. Εξάλλου, ο Αδαµάντιος Κοραής είχε πει ότι «Πολιτεία που δεν έχει σαν βάση της την παιδεία, είναι οικοδοµή πάνω στην άµµο». Ξεκινώντας µε την Πρωτοβάθµια και Δευτεροβάθµια Εκπαίδευση, οι οποίες αποτελούν την ραχοκοκαλιά του Εκπαιδευτικού µας Συστήµατος, εντοπίζουµε παθογένειες χρόνιες όπου µε «µπαλώµατα» γίνονται κατά καιρούς προσπάθειες επίλυσής τους. Το σχολείο σήµερα, δυστυχώς, έχει ουσιαστικά µετεξελιχθεί σε εξεταστικό κέντρο µε µοναδικό στόχο την εξέταση - βαθµοθηρική διάθεση - για την εισαγωγή σε µία ανώτερη βαθµίδα εκπαίδευσης θυσιάζοντας τη γνώση στο βωµό των Πανελλαδικών εξετάσεων. Το παραπάνω, σε συνδυασµό µε τις σοβαρές ελλείψεις υλικοτεχνικών υποδοµών, την αβεβαιότητα από πλευράς των εκπαιδευτικών σχετικά µε το µέλλον τους (υποχρεωτικές µετακινήσεις, διαθεσιµότητα κ.ά.), τις συνεχείς αλλαγές στο Εκπαιδευτικό Σύστηµα που υλοποιεί η εκάστοτε Πολιτική ηγεσία, δηµιουργούν ένα περιβάλλον ασταθές και εχθρικό µε θύµα την ίδια την γνώση. Φυσικά, δεν πρέπει να παραβλέψουµε και τα κοινωνικά προβλήµατα που εµφανίζονται στο πλαίσιο της ως άνω περιγραφό- 22

26 ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΣΥΝΕ ΡΙΟΥ µενης κατάστασης µε κυριότερο το φαινόµενο της ενδοσχολικής βίας. Στο σηµείο αυτό, αξίζει να αναφερθεί ότι κλειδί στην επίτευξη των στόχων ενός υγιούς Εκπαιδευτικού Συστήµατος αποτελεί η σταθερότητα χωρίς συνεχείς παρεµβάσεις από την εκάστοτε Πολιτική ηγεσία. Ένα Σύστηµα το οποίο θα αναπτύσσει την κριτική σκέψη και θα µορφώνει ουσιαστικά τις νέες γενιές. Ένα Σύστηµα το οποίο θα ελέγχει και θα αξιολογεί µε αντικει- µενικά κριτήρια τόσο τους εκπαιδευτικούς για το έργο τους, όσο και τους µαθητές για την πρόοδό τους. Ένα Σύστηµα το οποίο θα προωθεί την ουσιαστική και στενή συνεργασία όλων των εµπλεκόµενων φορέων (Σύλλογοι Εονέων, Εκπρόσωποι µαθητών, Σύλλογοι Εκπαιδευτικών) τόσο µεταξύ τους όσο και µε την Πολιτική ηγεσία, µε σκοπό την συλλογική επίλυση των θεµάτων που απασχολούν την Εκπαιδευτική Κοινότητα. Εν συνεχεία, προτείνεται, οι αποσπάσεις Εκπαιδευτικών σε γραφεία πολιτικών για εξυπηρέτηση καθαρά κοµµατικών συµφερόντων, εφόσον παρατηρείται έλλειψη σε διδακτικό προσωπικό, θα πρέπει να απαγορευθούν δια Νόµου. Τέλος, θα πρέπει η Πολιτεία και οι σχετικοί φορείς να µεριµνούν για την ενηµέρωση των µαθητών ως προς τα θεµελιώδη δικαιώµατά τους. Ο Επιστηµονικός Όµιλος Νέων Πολιτικών Επιστηµόνων, καθώς και ο Πρόεδρός του κ. Σιδηρόπουλος Συµεών, σχεδιάζουν την υλοποίηση ενός διαδραστικού προγράµµατος ενηµέρωσης και εξοικείωσης των µαθητών ηλικίας 8 έως 17 για τα δικαιώµατά τους. Προχωρώντας παρακάτω, στο κοµµάτι της Τριτοβάθµιας Εκπαίδευσης, θα µπορούσε να επισηµάνει κανείς την ύπαρξη πληθώρας προβληµάτων. Στο σηµείο αυτό, θα επιχειρηθεί η παρουσίαση κάποιων από τα σηµαντικότερα. Πρωταρχική αναφορά θα πρέπει να γίνει στο θέµα της ελλιπούς χρηµατοδότησης µε τις γνωστές σε όλους συνέπειες τόσο για την εύρυθµη λειτουργία της όσο και για την «επιβίωσή» της. Το ανωτέρω, έχει ως συνέπεια την ελλιπή στέγαση και σίτιση των φοιτητών καθώς και την φτωχή υλικοτεχνική υποδοµή µέσα στα Ανώτατα Ιδρύµατα. Τις τελευταίες δεκαετίες παρατηρείται το φαινόµενο των υπεράριθµων εισακτέων µε σοβαρή συνέπεια εν τέλει τον κορεσµό επαγγελµατικών κατηγοριών µε την απονοµή χιλιάδων πτυχίων που κατά κόρον δε συνδέονται µε την αγορά εργασίας. Οπωσδήποτε, θα πρέπει να γίνει αναφορά στο ζήτηµα των κοµµατικών νεολαίων και κατά πόσο αυτές εξυπηρετούν και προστατεύουν τις πραγµατικές ανάγκες του συνόλου των φοιτητών. Τέλος, ένα άλλο επίκαιρο ζήτηµα αποτελεί η διαθεσιµότητα των εκατοντάδων διοικητικών υπαλλήλων στα µεγαλύτερα Πανεπιστήµια της χώρας, µε αποτέλεσµα να αµφισβητείται η οµαλή λειτουργία τους. 23

27 1ο ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΣΥΝΕ ΡΙΟ ΝΕΩΝ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΣΜΟ ΚΑΙ ΤΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Διερευνώντας για λύσεις στα ζητήµατα που απασχολούν σήµερα την Τριτοβάθµια Εκπαίδευση, αδιαµφισβήτητα την πρώτη επιλογή αποτελεί η αύξηση της κρατικής χρηµατοδότησης και η παράλληλη εξεύρεση νέων πόρων. Πρέπει οπωσδήποτε να εξευρεθούν χρηµατικοί πόροι για την κατασκευή εστιών στέγασης και σίτισης των φοιτητών, ειδικά σήµερα όπου οι οικογένειες των τελευταίων λόγω οικονοµικής κρίσης δυσκολεύονται να στηρίξουν οικονοµικά τις σπουδές των παιδιών τους. Επιπλέον, ανάσα για τα Ανώτατα Ιδρύµατα θα αποτελέσει η δραστική µείωση των εισακτέων στην πλειονότητα των Σχολών τους, ζήτηµα στο οποίο ουδόλως πρέπει να επεµβαίνει η Πολιτεία. Τέλος, υπογραµµίζεται η αναγκαιότητα ουσιαστικού διαλόγου ανάµεσα στους εµπλεκόµενους φορείς της Τριτοβάθµιας Εκπαίδευσης (Σύγκλητος, Φοιτητικοί Σύλλογοι, Διοικητικό Προσωπικό κλπ) και την Πολιτική ηγεσία του τόπου µας. Κλείνοντας, αξίζει να αναφερθεί η λαµπρή ρήση του Αριστοτέλη η οποία θα µπορούσε να εµπνεύσει τους διοικούντες καθώς και όλους τους εµπλεκόµενους σε θέµατα εκπαίδευσης του τόπου µας. «Όσοι µελέτησαν την τέχνη της διοίκησης, έχουν πεισθεί ότι η τύχη των κρατών εξαρτάται κυρίως από την εκπαίδευση των νέων». ΕΡΕΥΝΑ Ο όρος έρευνα χρησιµοποιείται κυρίως µε την έννοια της εξειδικευµένης, συστηµατικής, αντικειµενικής και εξακριβωµένης αναζήτησης πληροφοριών µε στόχο την επίλυση κάποιου προβλήµατος. Η έρευνα αποτελεί µια διαδικασία πρωταρχικής σηµασίας για τη συγκρότηση, στερέωση, ανάδειξη και προαγωγή οποιασδήποτε επιστήµης και την επαλήθευση θεωριών. Οι επιστηµονικές έρευνες συνήθως διαφέρουν ως προς τις προθέσεις, τα µέσα αλλά και τον βαθµό σεβασµού των επιστηµονικών αρχών εκ µέρους των διαφόρων ερευνητών. Υπάρχουν διάφορα ήδη έρευνας. Σε αυτά τα ήδη χωρίζονται έρευνες µε βάση τον τρόπο διαδικασίας τους δηλαδή δυο κατηγορίες είναι οι Πειρα- µατικές και οι Μη Πειραµατικές έρευνες. Επίσης, αναλόγως του έµψυχου δυναµικού που εργάζεται σε έρευνες αυτές χωρίζονται σε Ατοµικές, ή Οµαδικές έρευνες. Τέλος η κατηγοριοποίηση των ερευνών γίνεται και µε βάση τον σκοπό της έρευνας και τον διαχωρισµό της σε Θεωρητικές και σε Εφαρ- µοσµένες Έρευνες. Στην Ελλάδα οι δαπάνες για την Έρευνα είναι ελάχιστες, καθώς η χώρα βρί- 24

28 ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΣΥΝΕ ΡΙΟΥ σκεται στην 23 από τις 25 µέχρι πρότεινως Ευρωπαϊκές χώρες, ενώ στις πρώτες θέσεις είναι η Γερµανία, η Σουηδία, Φιλανδία και η Δανία. Στην Ελλάδα οι δαπάνες για την έρευνα και τεχνολογία αντιστοιχούσαν το 2001 µόλις στο 0,6% του ΑΕΠ, τη στιγµλη που στην Ευρωπαϊκή Ένωση οι δαπάνες για την έρευνα και ανάπτυξη ανέρχονταν κατά µέσο όρο στο 1,98% του ΑΕΠ κατά την ίδια χρονική περίοδο, ενώ στις ΗΠΑ οι δαπάνες για την έρευνα βρίσκονταν επίσης το 2001 στο 2.6% του ΑΕΠ. ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ Παράγωγο της λέξης πολίτης, ο πολιτισµός µε την ευρεία έννοια, εµπεριέχει το σύνολο των πνευµατικών και πολιτιστικών αγαθών που στοιχειοθετούν την εθνική ταυτότητα. Η διατήρηση των στοιχείων αυτών, η προστασία και η συνέχιση της πολιτισµικής µας κληρονοµιάς αποτελούν έναν από τους βασικότερους πυλώνες της δηµοκρατίας µας. Ο πολιτισµός έχει ως στόχο την πρόοδο, την ανάπτυξη της επιστήµης, το σεβασµό των ανθρωπίνων δικαιωµάτων και την ενίσχυση των συνδετικών ιστών µεταξύ των µελών της κοινωνίας, η οποία χαρακτηρίζεται από κοινά ήθη, έθιµα και κανόνες που διέπουν τις σχέσεις µεταξύ των µελών της. Η κοινή αυτή κληρονοµιά του κοινωνικού συνόλου αποτέλεσε και αποτελεί το έδαφος πάνω στο οποίο θεµελιώθηκε σταδιακά και συνεχίζει να καλλιεργείται η δηµοκρατία, αποσκοπώντας στην διατήρηση της κοινωνικής ενότητα, της εθνικής ταυτότητας και στην ανάπτυξη του κράτους κατά τρόπο που να ανταποκρίνεται στις σύγχρονες ανάγκες που δηµιουργεί το φαινόµενο της παγκοσµιοποίησης. Στα πλαίσια της παγκοσµιοποίησης, η δηµοκρατία καλείται να αναπτυχθεί µέσα σε ένα περιβάλλον που χαρακτηρίζεται από ραγδαίες τεχνολογικές και επιστηµονικές εξελίξεις κατά τρόπο ισορροπηµένο, δίνοντας έµφαση όχι µόνο στην εξέλιξη του τεχνικού πολιτισµού αλλά και του πνευµατικού πολιτισµού που είναι ιδιαίτερα σηµαντικός για την πνευµατική καλλιέργεια του ατόµου, την ανάπτυξη της κοινωνικής του συνείδησης και της συµµετοχής του στην πολιτική και κοινωνική ζωή του κράτους. Η συµµετοχή του πολιτισµού στη διαδικασία της δηµοκρατικής ανάπτυξης είναι αναγκαία έτσι ώστε να διασφαλιστεί ότι το άτοµο, ως συνειδητοποιηµένος και ενεργός πολίτης, θα συνεισφέρει στην προστασία των ανθρωπίνων δικαιωµάτων, στην εύρυθµη λειτουργία του κράτους και στη βελτίωση της δηµοκρατίας. 25

29 1ο ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΣΥΝΕ ΡΙΟ ΝΕΩΝ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΣΜΟ ΚΑΙ ΤΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Το Περιβάλλον ανέκαθεν αποτελούσε το βασικό πυλώνα των κρατικών οικοδοµηµάτων. Συστατικό στοιχείο της βιώσιµης κυβερνησιµότητας και του κράτους δικαίου, ουκ ολίγες φορές έχει περιθωριοποιηθεί και καταστρατηγηθεί έχοντας τον ίδιο ποµπό και αποδέκτη. Τον άνθρωπο. Δυστυχώς, το θεσµικό πλαίσιο προστασίας του περιβάλλοντος χρήζει περαιτέρω νο- µιµοποίησης απ όλους τους κρατικούς φορείς, προστατεύοντας ταυτόχρονα τις τρεις κατηγορίες των δικαιωµάτων των ανθρώπων. (Ατοµικά, συλλογικά, ανάπτυξης). Μολαταύτα η διεθνής κοινότητα δεν δείχνει πρόθυµη να συνεργαστεί για να παράγει δεσµευτικά κείµενα µε σκοπό την προάσπιση του περιβάλλοντος. Αρκείται σε συστάσεις/οδηγίες, διακηρύξεις αρχών που σαφέστατα δηµιουργούν ένα πλαίσιο δράσης και ανάληψης πρωτοβουλιών, ωστόσο, παραµένουν ευχολόγια κενού περιεχοµένου. Η έλλειψη πολιτικής βούλησης, η διακυβερνητική ασυνεννοησία κι η πραγ- µατική απουσία του «κράτους πολιτών» σηµατοδοτούν την αδράνεια ως παγιωµένη και δεδοµένη κατάσταση. Κάποια από τα πιο σηµαντικά θέµατα που σχετίζονται µε το περιβάλλον και αποτελούν σηµαντικούς σταθµούς της περιβαλλοντικής πραγµατικότητας, είναι τα εξής: α) Θεσµοί Περιβαλλοντικής Διακυβέρνησης β) Δικαιώµατα Περιβαλλοντικής Ζωής γ) Οι προσεγγίσεις του Περιβάλλοντος δ) Σηµαντικά Περιβαλλοντικά Προγράµµατα ε) Συνδιασκέψεις βαρυνουσας σηµασίας α) Ο πρώτος θεσµός Περιβαλλοντικής Διακυβέρνησης, ο οποίος αποτελεί απότοκο της Συνδιάσκεψης της Στοκχόλµης το 1972, µε έδρα το Ναϊρόµπι της Κένυας, είναι ο πρώτος «Μηχανισµός συµ- µόρφωσης» εφαρµογής της περιβαλλοντικής προστασίας. Η καταγραφή των περιβαλλοντικών προβληµάτων και η διακρατική συνεργασία σε συνδυασµό µε τη θέσπιση διεθνών περιβαλλοντικών συµφωνιών αποτελούν το διττό στόχο του. Το ταµείο για το περιβάλλον είναι ένα πρόγραµµα στενά συνδεδεµένο µε το θεσµό, το οποίο µαζί µε την ΕΚΤ χρηµατοδοτεί προγράµµατα σε 4 τοµείς (βιοποικιλότητα, ρύπανση υδάτων, καταπολέµηση ερηµοποίησης, κλι- µατική αλλαγή). Με τις ολοένα και περισσότερες εξελίξεις, ωστόσο, τίθεται η ανάγκη για τη δηµιουργία ενός «Διεθνούς Οργανισµού Περιβάλλοντος». 26

30 ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΣΥΝΕ ΡΙΟΥ β) Τα δικαιώµατα που αφορούν το περιβάλλον χωρίζονται σε: Ατοµικά: Αφορούν τις ατοµικές ελευθερίες Συλλογικά (2ης γενιάς (ουσιαστικά) -3ης γενιάς): Αφορούν το δικαίωµα των λαών στην αυτοδιάθεση, το δικαίωµα κυριαρχίας επί των φυσικών τους πόρων, το δικαίωµα στην ανάπτυξη, το δικαίωµα συµµετοχής στην κοινή κληρονοµιά της ανθρωπότητας, το δικαίωµα στην ειρήνη και το δικαίωµα σε ένα υγιές και καθαρό περιβάλλον. Μολαταύτα τα πιο σηµαντικά δικαιώµατα είναι: Το δικαίωµα στην Ενηµέρωση, Το δικαίωµα στην Πρόληψη, το δικαίωµα στην Ειρήνη και το δικαίωµα στη Δικαιοσύνη που είναι παραπλήσιο της αρχής του «ο ρυπαίνων πληρώνει». γ) Οι προσεγγίσεις του Περιβάλλοντος Το γενικότερο ρυθµιστικό πλαίσιο προσεγγίσεων διαχωρίζεται στην ανθρωποκεντρική προσέγγιση και την οικοκεντρική προσέγγιση. Η πρώτη κατακρίθηκε γιατί ουσιαστικά υποδηλώνει την εξουσιαστική σχέση ανθρώπου-περιβάλλοντος. Η δεύτερη αναγνωρίζει την προστασία του περιβάλλοντος ως αυτοτελή αξία. Πιο συγκεκριµένα, όµως, οι τρεις µεγάλες σχολές/θεωρίες είναι οι εξής: Συντηρητική/Κλασική Προσέγγιση: Διέπεται από την ανθρωποκεντρική προσέγγιση, Τεχνοοικονοµική Προσέγγιση: Αναγνωρίζει τα προβλήµατα αλλά ενθαρρύνει τις τεχνολογικές συνδροµές, Ριζοσπαστική θεώρηση: Είναι αυτή στην οποία στηρίχθηκε το οικολογικό κίνηµα. Διέπεται από την οικεντρική προσέγγιση. δ) Σηµαντικά Περιβαλλοντικά Προβλήµατα Διασυνοριακή Ρύπανση: Υπήρξε Σύµβαση της Οικονοµικής Επιτροπής για την Ευρώπη και την προστασία των διασυνοριακών υδάτων και διεθνών λιµνών. A) Ορθολογική και ισόρροπη αξιοποίηση του κοινού φυσικού πόρου Β) Αρχή της µη πρόκλησης βλάβης Ζητήµατα που αφορούν την διατήρηση της άγριας ζωής: Σύµβαση CITES (Convention on International Trade of Endangered Species). Ζώνες Natura: Προστατευµένες Περιοχές Κλιµατική Αλλαγή: Περιορισµός και Προσαρµογή των περιβαλλοντικών θεµάτων που επηρεάζουν την κλιµατική αλλαγή Ρύπανση, υποβάθµιση και καταστροφή των οικοσυστηµάτων 27

31 1ο ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΣΥΝΕ ΡΙΟ ΝΕΩΝ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΣΜΟ ΚΑΙ ΤΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ (λίµνες,ποτάµια, δάση, υγροβιότοπος) Αλόγιστη χρήση κι εκµετάλλευση των φυσικών πόρων (ανανεώσιµων και µη): Ανανεώσιµοι (ύδατα-ήλιος) Μη Ανανεώσιµοι (πετρέλαιο-φυσικό αέριο) Πληθυσµιακή υπερσυγκέντρωση (Αστικοποίηση) Διατάραξη της γενικότερης οικολογικής προστασίας: στοιβάδα όζοντος και κλιµατική αλλαγή Έντονη υποβάθµιση του αστικού ανθρωπογενούς περιβάλλοντος Έλλειψη οικολογικής συνείδησης (µέσα δεκαετίας 1960 εµφανίζεται η οικολογία) Σύγκρουση ιδιωτικού κεφαλαίου - περιβαλλοντικής συνείδησης Ύπαρξη soft law κειµένων σχετικά µε την προστασία του περιβάλλοντος, τα οποία δεν είναι δεσµευτικά για τα κράτη ε) Συνδιασκέψεις Βαρύνουσας Σηµασίας I. Συνδιάσκεψη του Ρίο, 1992 Επιτυγχάνεται η οικονοµική ανάπτυξη µαζί µε την περιβαλλοντική προστασία. Εια πρώτη φορά υπάρχει η συµφιλίωση των δύο όρων. Στην Στοκχόλµη το 1972 υπήρχε πρόγραµµα δράσης αλλά όχι τόσο συστηµατοποιηµένο. Τα 3 soft law κείµενα που παρήχθησαν στην Συνδιάσκεψη είναι η Διακήρυξη, το Πρόγραµµα Δράσης Ατζέντα 21 (Εφαρµογή των αρχών της Διακήρυξης) και µια χαλαρή δήλωση για την προστασία των δασών. II. Συνδιάσκεψη του Ειοχάνεσµπουργκ, 2002 Στο Ειοχάνεσµπουργκ, ο στόχος ήταν και πάλι να βρεθεί µία πρακτική φόρµουλα προώθησης της οικονοµικής ανάπτυξης, που δεν θα απειλεί την περιβαλλοντική ισορροπία του πλανήτη. Το αποτέλεσµα όλων αυτών ήταν µια απογοήτευση, αν και όχι µια καταστροφή. Στη συµφωνία που υπογράφτηκε για την προστασία και ανάκτηση των αλιευτικών αποθεµάτων, οι ΗΠΑ προσθέσανε την τελευταία στιγµή τις λέξεις «εάν είναι δυνατόν». Η συµφωνία πάλι για την ελαχιστοποίηση των αρνητικών επιπτώσεων στην ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον από τοξικά απόβλητα, δεν περιέλαβε κυρώσεις για τις βιοµηχανίες που θα ρυπαίνουν, ούτε τρόπος κατανοµής ευθυνών. Εκτός από τις δύο αυτές συµφωνίες, τίποτε ουσιαστικό δεν αποφασίστηκε, εκτός από γενικόλογες δεσµεύσεις για 28

32 ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΣΥΝΕ ΡΙΟΥ την χρηµατοδότηση έργων για παροχή νερού στον τρίτο κόσµο. Για την προώθηση των ανανεώσιµων πηγών ενέργειας δεν συµφωνήθηκε κάποιο ποσοστό, όπως αρχικά ανεµένετο, ενώ στο θέµα του κλίµατος προστέθηκε µια φράση µε την οποία οι χώρες που έχουν επικυρώσει το πρωτόκολλο του Κιότο καλούν αυτές που δεν το έχουν κάνει να το επικυρώσουν εν ευθέτω χρόνω. Τέλος, για την προστασία της βιοποικιλότητας, υπογράφτηκε ένα κείµενο που µιλά για «σηµαντική µείωση» των ρυθµών εκµετάλλευσής των φυσικών πόρων, µέχρι το III. Συνδιάσκεψη Rio+20, 2012 To Ρίο+20 χαρακτηρίστηκε ως «η πιο συµµετοχική Διάσκεψη στην ιστορία» και αποτέλεσε «µια παγκόσµια έκφραση της δηµοκρατίας». H Διάσκεψη αποτέλεσε ευκαιρία κινητοποίησης και ενεργού δράσης των πολιτών». Συζητήθηκε πρόταση για γενική υιοθέτηση των Στόχων της Βιώσιµης Ανάπτυξης σε συνέχεια των Στόχων της Χιλιετίας του 2000, οι οποίοι «ισχύουν» µέχρι το 2015, προκειµένου να υπάρχει καλύτερη παρακολούθηση της εφαρµογής των στρατηγικών για τη «βιώσιµη ανάπτυξη», είκοσι χρόνια µετά τη Διάσκεψη του

33

34 ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΣΥΝΕ ΡΙΟΥ ΨΗΦΙΣΜΑ που υιοθετήθηκε και υπερψηφίστηκε από την ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ όπως προτάθηκε από την ΕΠΙΤΡΟΠΗ «ΚΡΑΤΟΣ ΚΑΙ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΩΝ ΘΕΣΜΩΝ» 1. Δηµοψήφισµα: Ισχυροποίηση του θεσµού ιδιαιτέρως σε θέµατα που απασχολούν και αφορούν το κοινωνικό σύνολο, µε πρωτοβουλία της Κυβέρνησης ή/και µέρους πολιτών. 2. Αναθεώρηση άρθρου 16 παρ. 5 Σ: Θεσµοθέτηση µη κρατικών ανώτατων πανεπιστηµιακών ιδρυµάτων. 3. Τροποποίηση του Εκλογικού Νόµου: α) Καθιέρωση ενισχυµένης αναλογικής µε µείωση του σηµερινού «µπόνους» εδρών, β) Ποσόστωση για συµµετοχή νέων στα ψηφοδέλτια και γ) Πρόβλεψη για Βουλευτές εκ του απόδηµου Ελληνισµού στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας. 4. Αναθεώρηση διάταξης περί ευθύνης Υπουργών, άρθρο 86 Σ: Κατάργηση της εξαιρετικά σύντοµης αποσβεστικής προθεσµίας για την άσκηση της αρµοδιότητας παραποµπής από τη Βουλή, η οποία θα πρέπει να αποφασίζεται από διευρυµένο δικαστικό συµβούλιο αποτελούµενο από τους ανώτερους στην τάξη εισαγγελικούς λειτουργούς. 5. Αναθεώρηση άρθρου 81 Σ: Καθιέρωση ασυµβίβαστου Βουλευτή Υπουργού. Οι µεν Βουλευτές ασχολούνται αποκλειστικά µε το νοµοθετικό έργο και τον Κοινοβουλευτικό έλεγχο, ενώ τη Κυβέρνηση αποτελούν Υπουργοί που επιτελούν τα καθήκοντα τους και λαµβάνουν αποφάσεις χωρίς το φόβο λήψης πολιτικού κόστους. 6. Ενίσχυση του ρόλου και αύξηση των αρµοδιοτήτων του ΠτΔ. 7. Αναθεώρηση άρθρου 62 Σ: Το ακαταδίωκτο θα πρέπει να αφορά αποκλειστικά αδικήµατα που τελέστηκαν κατά την άσκηση των καθηκόντων τους και να εξετάζεται η άρση της ασυλίας µετά από αίτηση του ίδιου του Βουλευτή. 8. Αναθεώρηση άρθρου 44 Σ: Το µοναδικό όργανο που δύναται να ελέγξει την τυπική συνταγµατικότητα των ΠΝΠ είναι ο ΠτΔ. Σε κάθε περίπτωση πρέπει να εξειδικευτούν οι προϋποθέσεις για την έκδοση ΠΝΠ. 9. Αναθεώρηση άρθρου 68 Σ: Κρίνεται αναγκαίο να ενισχυθούν τα δικαιώµατα της µειοψηφίας και η αποτελεσµατικότητα του Κοινοβουλευτικού Ελέγχου µε την παροχή δυνατότητας σύστασης εξεταστικής 31

35 1ο ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΣΥΝΕ ΡΙΟ ΝΕΩΝ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΣΜΟ ΚΑΙ ΤΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ επιτροπής από τη µειοψηφία, µε τη θετική ψήφο των 2/5 των βουλευτών. 10. Κατάργηση κοµµατικής εκπροσώπησης στα Πανεπιστήµια. 11. Νοµοθετικό πλαίσιο για την προώθηση ηλεκτρονικής διακυβέρνησης για την καταπολέµηση της γραφειοκρατίας. 12. Νοµοθετική ρύθµιση για τη διεξαγωγή εκλογικής διαδικασίας µε ηλεκτρονικά µέσα. 13. ΜΚΟ: Ενίσχυση χρηµατοδοτήσεων µε παράλληλη ενίσχυση ελέγχου για τη διαφανή λειτουργία τους. 14. ΜΜΕ: Δηµιουργία νέας ανεξάρτητης αρχής ή αναβάθµιση της ήδη υπάρχουσας (ΕΣΡ) µε σκοπό τον αποτελεσµατικότερο έλεγχο της τήρησης των δηµοκρατικών αρχών και της ελευθερίας του λόγου µε την τήρηση αναλογικής κατανοµής χρόνου σε όλους τους φορείς του δη- µόσιου λόγου. 15. Χρηστή διαχείριση ανθρωπίνων πόρων στο δηµόσιο τοµέα, µε αποτελεσµατικό και διαφανή τρόπο µέσω της συστηµατικής και ουσιαστικής αξιολόγησης των δηµοσίων υπαλλήλων. 16. Αποκλειστικά για προεκλογικές λειτουργικές δαπάνες να χορηγείται ίσο χρηµατικό ποσό σε όλα τα υποψήφια κόµµατα. (ΚΑΤΑΨΗΦΙΣΤΗΚΕ) Η πρόταση υπερψηφίστηκε επί της αρχής. Καταψηφίστηκε το άρθρο 16. Προεδρείο Επιτροπής Βασίλειος Αλεβιζάκος, Μαρία Μοσχοπούλου Κλεοπάτρα Παππά, Συµεών Σιδηρόπουλος Νοµική Αντ/πεία Επιτροπής Μαρία Αγγελή, Ελένη Αναγνωστοπούλου, Δηµήτρης Ασπρούλης, Σοφία Γκόκα, Χριστίνα Μήτση Γραµµατεία Επιτροπής Φίλιππος Αµπελάκιας, Χριστίνα Βάζου, Λυδία Ευαγγελοπούλου, Ιωάννα Μπαφέρου, Αντωνία Οικονόµου 32

36 ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΣΥΝΕ ΡΙΟΥ ΨΗΦΙΣΜΑ που υιοθετήθηκε και υπερψηφίστηκε από την ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ όπως προτάθηκε από την ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ 1. Προσέλκυση επενδύσεων ώστε να δηµιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας. 2. Καλλιέργεια κουλτούρας επιχειρηµατικότητας σε όλες τις βαθµίδες της εκπαίδευσης όπως: I. Γραφεία µεταφοράς τεχνογνωσίας από το πανεπιστήµιο προς τις επιχειρήσεις για την εµπορική εκµετάλλευση της γνώσης και την προώθηση της συµβουλευτικής και βιοµηχανικής έρευνας. II. Ενίσχυση του ήδη υπάρχοντος θεσµού της πρακτικής άσκησης φοιτητών. III. Εισαγωγή υποχρεωτικού µαθήµατος επιχειρηµατικότητας στη δευτεροβάθµια εκπαίδευση. 3. Αξιολόγηση δηµόσιων υπαλλήλων για καλύτερη απόδοση. 4. Δηµιουργία κινήτρων στους νέους (όπως ευνοικότεροι φόροι) για να επιστρέψουν στην γεωργία και τον τουρισµό. 5. Δηµιουργία χάρτη επενδύσεων στη χώρα. 6. Σύνδεση έρευνας µε τη αγορά εργασίας και τα πανεπιστήµια. 7. Αξιοποίηση και διαµόρφωση µετά από καταγραφή δηµόσιας ακίνητης περιουσίας. 8. Κέντρα εξειδίκευσης και συµβουλευτικής επιχειρήσεων και νέων επιχειρηµατιών. 9. Επέκταση διαφάνειας µε ενίσχυση των θεσµών της ηλεκτρονικής υπογραφής, επέκταση διαύγειας και ενίσχυση της µηχανογράφησης και διαλειτουργικότητας µεταξύ των οργανισµών του δηµοσίου. 10. Αποκέντρωση και µεταφορά εξουσιών. 11. Καλύτερος έλεγχος του φορολογικού συστήµατος από τους πολίτες. 12. Προώθηση και προστασία των ελληνικών προιόντων τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό της χώρας. 13. Φορολογική ελάφρυνση πολιτών και καταναλωτών. 14. Μακροπρόθεσµες και σταθερές φορολογικές πολιτικές για 10 χρόνια. 15. Νεοφυείς επιχειρήσεις: 0% φορολογία για τα πρώτα 5 χρόνια για επιχειρήσεις ελληνικών συµφερόντων. 16. Μείωση φορολογίας σε επανεπενδυόµενα κεφάλαια. 33

37 1ο ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΣΥΝΕ ΡΙΟ ΝΕΩΝ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΣΜΟ ΚΑΙ ΤΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ 17. Για τις υπάρχουσες επιχειρήσεις αναδιάρθρωση δανείων και χρεών έπειτα από αξιολόγηση. 18. Σταθερό φορολογικό πλαίσιο µε διακοµµατική συµφωνια. 19. Αύξηση των ετών της διάρκειας της ρύθµισης των δανείων προς τις τράπεζες και των χρεών προς το δηµόσιο και µείωση επιτοκίων και προστίµων για τις ληξιπρόθεσµες οφειλές προς το κράτος. 20. Μείωση έµµεσων φόρων και καταπολέµηση ακρίβειας µέσω πολιτικών πρωτοβουλιών. 21. Κατευθυντήριες γραµµές και προώθηση της αγροτικής ανάπτυξης. 22. Απλούστευση φορολογικού πλαισίου ώστε να είναι πιο κατανοητό στους πολίτες. 23. Σαφής διαχωρισµός της οικονοµικης σχέσης µεταξύς κράτους και θρησκευτικών ιδρυµάτων. 24. Υιοθέτηση νέας ευρωπαικής οικονοµικής πολιτικής για τις χώρες- µέλη που συνορεύουν µε τα µη κράτη-µέλη για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητάς των πρώτων. 25. Διαχωρισµός ελεγκτικού και εισπρακτικού µηχανισµού. 26. Άµεσος συµψηφισµός οφειλών δηµοσίου. 27. Κίνητρα για τις εταιρίες µε εξαγωγικό χαρακτήρα όπως αυτόµατη είσπραξη εξαγωγικού ΦΠΑ. 28. Αύξηση κρατικών επενδύσεων για επιχειρήσεις που χρηµατοδοτούνται από venture capital. 29. Διευκόλυνση δικαστικής προσφυγής στα φορολογικά δικαστήρια για οικονοµικές διαφορές µε το κράτος. 30. Κίνητρα για επανεπένδυση άµεσων και έµµεσων επενδυόµενων κεφαλαίων για start-up και spin-off εταιρίες. 31. Δηµιουργία ενός σύχρονου κεντρικού µοντέλου για τη χρηµατοδότηση της καινοτοµίας και της νεανικής επιχειρηµατικότητας. 32. Οργανωµένη εφαρµογή του θεσµού Business Angels. 33. Στελεχωση φοροεισπρακτικών µηχανισµών µε άρτια εκπαιδευόµενο προσωπικό. 34. Ενίσχυση των µισθών ελεγκτικών υπαλλήλων προς περιορισµό φαινοµένων δωροδοκίας. (ΚΑΤΑΨΗΦΙΣΤΗΚΕ) 35. Επαναπατρισµός κεφαλαίων µε κάθε δυνατό κίνητρο ακόµη και τα διαφυγόντα παρανόµως κεφάλαια. 36. Κατάρτιση περιουσιολογίου Εκκλησίας. 37. Αποκρατικοποιήσεις ζηµιογόνων κρατικών επιχειρήσεων. 38. Αποκλειστικές ζώνες βιοµηχανίας. Μείωση φορολογίας εφόσον ση- µειωθούν προσλήψεις περιοίκων. 39. Εξορθολογισµός δαπανών δηµοσίου. 34