Μ. Ντ. Άσερ. Εικονογράφηση: Ουίλιαµ Μπράµχολ

Transcript

1 Μ. Ντ. Άσερ Εικονογράφηση: Ουίλιαµ Μπράµχολ

2 TIÔËÏÓ ÐÑÙÔÏÔÕÐÏÕ: WISE GUY: THE LIFE AND PHILOSOPHY OF SOCRATES Από τις Εκδόσεις Farrar Straus Giroux, Νέα Υόρκη 2006 TÉÔËÏÓ ÂÉÂËÉÏÕ: Σωκράτης, ο σοφός ÓÕÃÃÑÁÖÅΑÓ: M. D. Usher ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗ: William Bramhall ÌÅÔÁÖÑÁÓÇ: Αγγελική Μόσχου ÅÐÉÌÅËÅÉÁ ÄÉÏÑÈÙÓÇ ÊÅÉÌÅÍÏÕ: Ευδοξία Μπινοπούλου ÇËÅÊÔÑÏÍÉÊÇ ÓÅËÉÄÏÐÏÉÇÓÇ: Ραλλού Ρουχωτά EÊÔÕÐÙÓÇ: Σταµάτιος Κοτσάτος & ΣΙΑ Ο.Ε. ÂÉÂËÉÏÄÅÓÉÁ: Μάντης Ιωάννης & ΥΙΟΙ Ε.Ε. Mark D. Usher, 2006 Published by arrangement with Farrar, Straus and Giroux, LLC, New York. All rights reserved. Εικονογράφησης: William Bramhall, 2006 EÊÄÏÓÅÉÓ ØÕ ÏÃÉÏÓ Á.Å., ÁèÞíá 2010 Ðñþôç Ýêäïóç: Μάρτιος 2010 ÉSBN Τυπώθηκε σε χαρτί ελεύθερο χηµικών ουσιών, προερχόµενο αποκλειστικά και µόνο από δάση που καλλιεργούνται για την παραγωγή χαρτιού. Mark D. Usher, 2006 / EÊÄÏÓÅÉÓ ØÕ ÏÃÉÏÓ Á.Å., 2010

3 Στους Καρολάιν, Εζάια, Έστλιν και σερ Γκαβάιν Μ. Ντ. Ά. Παρόλο που βίωσα πόνο και µεγάλη θλίψη, όπως είναι η τύχη όλων, δε νοµίζω ότι είχα κάποια δυστυχισµένη στιγµή ως φιλόσοφος... ούλεψα σκληρά και πολλές φορές συνάντησα άλυτα προβλήµατα. Αλλά χαιρόµουν αφάνταστα να ανακαλύπτω νέα προβλήµατα, να παλεύω µαζί τους και να σηµειώνω πρόοδο. Αυτή, ή έτσι αισθάνοµαι, είναι η ουσία της καλής ζωής. Καρλ Πόπερ ( ), Unended Quest; An Intellectual Autobiography Mark D. Usher, 2006 / EÊÄÏÓÅÉÓ ØÕ ÏÃÉÏÓ Á.Å., 2010

4 Πριν από πολλά χρόνια στην αρχαία Ελλάδα, ένα αγόρι που το έλεγαν Σωκράτη δήλωσε ότι δεν ήξερε τίποτε. Κι έτσι πέρασε το υπόλοιπο της ζωής του κάνοντας ερωτήσεις. Ήταν περίεργος και τολµηρός, αλλά αυτό που ήθελε περισσότερο από οτιδήποτε άλλο ήταν να είναι ευτυχισµένος, να είναι καλός, να είναι σοφός. Mark D. Usher, 2006 / EÊÄÏÓÅÉÓ ØÕ ÏÃÉÏÓ Á.Å., 2010

5 Mark D. Usher, 2006 / EÊÄÏÓÅÉÓ ØÕ ÏÃÉÏÓ Á.Å., 2010 Ο Σωκράτης έζησε στην πόλη-κράτος των Αθηνών από το 469 ως το 399 π.χ. Αγαπηµένη του ασχολία ήταν να θέτει ερωτήσεις που προκαλούσαν τη σκέψη^ για παράδειγµα, η πιο διάσηµη δήλωσή του ήταν: «Ένα ξέρω, ότι δεν ξέρω τίποτε». Αν το καλοσκεφτεί κανείς, αυτό δεν µπορεί να είναι αλήθεια. Όποιος λέει κάτι τέτοιο ξέρει τουλάχιστον ένα πράγµα: ότι δεν ξέρει τίποτε. Και φυσικά, ο ίδιος αυτός άνθρωπος ξέρει και πολλά άλλα, όπως να περπατάει, να µιλάει ή να τρώει. Αυτό που εννοούσε ο Σωκράτης είναι ότι δεν πρέπει να νοµίζεις ότι ξέρεις κάτι χωρίς πρώτα να το έχεις ερευνήσει προσεκτικά. Πίστευε ότι είναι πολύ πιο ενδιαφέρον και σηµαντικό να κάνεις τις σωστές ερωτήσεις απ ό,τι να έχεις όλες τις απαντήσεις διότι, βήµα βήµα, η διαδικασία αυτή θα σε βοηθήσει να κατανοήσεις καλύτερα τα πράγµατα. Κι ας µην ξεχνάµε ότι το πρώτο βήµα για να γίνεις σοφός είναι να καταλαβαίνεις. Σε έναν κόσµο γεµάτο από «παντογνώστες», ο Σωκράτης είχε το θάρρος να παραδεχτεί την άγνοιά του. Στην πραγµατικότητα, δεν ισχυρίστηκε ποτέ ότι κατείχε τη γνώση που αναζητούσε και, παρότι είχε πολλούς οπαδούς, δεν άφηνε κανέναν να τον αποκαλεί «δάσκαλο».

6 Κάθε µέρα πήγαινε να δει το φίλο του, έναν υποδηµατοποιό που τον έλεγαν Σίµωνα, και καθόταν και τον παρακολουθούσε καθώς έκοβε το δέρµα σε λεπτές λωρίδες για να ράψει τα σανδάλια. Ήταν άριστος τεχνίτης. «Χµ», αναρωτιόταν ο Σωκράτης, «είναι άραγε η δουλειά του τσαγκάρη ένα είδος σοφίας;» Mark D. Usher, 2006 / EÊÄÏÓÅÉÓ ØÕ ÏÃÉÏÓ Á.Å., 2010

7 Mark D. Usher, 2006 / EÊÄÏÓÅÉÓ ØÕ ÏÃÉÏÓ Á.Å., 2010 Λέγεται ότι ο Σίµων ο υποδηµατοποιός ήταν ο πρώτος που κατέγραψε τους σωκρατικούς διαλόγους, οι οποίοι ήταν πιθανότατα βασισµένοι σε πραγµατικές συζητήσεις µεταξύ του Σωκράτη και άλλων ανδρών. (Ο ίδιος ο Σωκράτης δεν έγραψε τίποτε.) Ένας ακόµη πιο γνωστός µαθητής του Σωκράτη, ο Πλάτωνας ( π.χ.), τελειοποίησε αυτό το είδος γραφής και οι διάλογοί του αποτελούν κλασικό έργο της παγκόσµιας γραµµατείας που έχει διαβαστεί από χιλιάδες ανθρώπους, περισσότερα από δύο χιλιάδες χρόνια τώρα. Ο Σωκράτης ένιωθε πολύ άνετα µε απλούς ανθρώπους όπως ο Σίµωνας. Ο ίδιος ήταν γιος λιθοξόου και σε νεαρή ηλικία είχε ασχοληθεί µ αυτό το επάγγελµα. Όταν συζητούσε, του άρεσε να φέρνει παραδείγµατα από τον κόσµο των εργατών και των τεχνιτών, γεγονός που ενοχλούσε κάποιους φίλους και συµπολίτες του. Ένας πλούσιος πολιτικός µε το όνοµα Καλλικλής διαµαρτυρήθηκε κάποτε λέγοντας: «Για το όνοµα των θεών, Σωκράτη, µιλάς συνέχεια για τσαγκάρηδες, πλύστρες και µάγειρες, λες κι έχουν την παραµικρή σχέση µε το θέµα!» Αλλά ο Σωκράτης ήταν πεπεισµένος ότι είχαν σχέση και µεγάλη µάλιστα! Πίστευε ότι η σοφία ήταν όπως οι τέχνες, κι ότι πρέπει να εξασκείσαι συνεχώς σ αυτήν αν θέλεις να είσαι καλός.

8 Ένα ξέρω, ότι δεν ξέρω τίποτε! Με την πασίγνωση αυτή φράση, που διατυπώθηκε εδώ και πάνω από δύο χιλιάδες χρόνια πριν, ο Σωκράτης έθεσε τις βάσεις της υτικής φιλοσοφίας. Την ηµέρα, συζητούσε για ώρες στην Αγορά για την έννοια της σοφίας, για το σωστό και το λάθος, το θάρρος, τη δικαιοσύνη και την αγάπη. Τα βράδια, γιόρταζε και χόρευε µε τους φίλους του. Ήταν γοητευτικός αλλά όχι όµορφος, ευτυχισµένος αλλά όχι πλούσιος. Ο Σωκράτης ήταν από κάθε πλευρά µια πολυσύνθετη και συναρπαστική προσωπικότητα. Η µέθοδός του όµως να κάνει ερωτήσεις στους συµπολίτες του που τους κέντριζαν τη σκέψη δεν άρεσε σε όλους^ στο τέλος, οι Αθηναίοι τον κατηγόρησαν ότι διέφθειρε τους νέους και δε σεβόταν τους θεούς, και τον καταδίκασαν σε θάνατο. Μα ο ίδιος και οι απόψεις του έµειναν στην Ιστορία, επηρεάζοντας για πάντα τον τρόπο που σκεφτόµαστε, και εξακολουθούν να εµπνέουν ως σήµερα στοχαστές απ όλο τον κόσµο. Στο βιβλίο αυτό, οι ιδέες και η προσωπικότητα του Σωκράτη ζωντανεύουν µέσα από την υπέροχη εικονογράφηση, ενώ την αφήγηση συνοδεύουν συµπληρωµατικές πληροφορίες και διασκεδαστικές ιστορίες για τον κόσµο της σοφίας, που ο ίδιος εγκαινίασε. ÅÊÄÏÓÅÉÓ ØÕ ÏÃÉÏÓ Á.Å. ΤΑΤΟ ΟΥ 121, ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ ΑΤΤΙΚΗΣ ΤΗΛ.: FAX: K Ω. Μ Η Χ / Σ Η Σ :