ΕΤΟ Σ: 17 'Εκδοση της Αυτοδιοίκησης Ελλήνω ν Ουγγαρίας f ΝΟ ΕΜ ΒΡΙΟ Σ m a g y a r o r s z a g ÖNKORMÁNYZAT ELLINIZMOSZ ORSZÁGOS KIADVÁNY/

Transcript

1 ΕΤΟ Σ: 17 'Εκδοση της Αυτοδιοίκησης Ελλήνω ν Ουγγαρίας f ELLINIZMOSZ ORSZÁGOS m a g y a r o r s z a g ÖNKORMÁNYZAT g ö r ö g o k KIADVÁNY/ ΝΟ ΕΜ ΒΡΙΟ Σ 2011

2

3 ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2011 ΕΤΟΣ: 17 Ενημέρωση Ενημερωτικό σημείωμα Νοεμβρίου Αγαπητοί Αναγνώστες, Στις τελευταίες εξελίξεις για τον ελληνισμό της Ουγγαρίας περιλαμβάνεται ο τερματισμός της απογραφής του πληθυσμού καθώς και οι διαβουλεύσεις των μειονοτικών οργανώσεων σχετικά με την συμβολή τους στην διαμόρφωση του νέου μειονοτικού νόμου που ετοιμάζεται από την ουγγρική κυβέρνηση. Είχαμε την προκήρυξη διαγωνισμού για τα σχέδια του Οίκου του Ελληνισμού και σε έκτακτη συνεδρίαση ανοίχτηκαν οι φάκελοι με τις προσφορές. Η χαμηλότερη ήταν 2 εκατομμύρια φιορίνια και βάσει αυτής ξεκίνησε η εκτέλεση του έργου σχεδιασμού. Συνεχίζεται η άνανδρη επίθεση εναντίον του προσώπου μου, με ανώνυμες επιστολές σε όλους τους φορείς των διοικητικών αρχών της Ουγγαρίας. Βέβαια με το πρόσχημα της επίθεσης εναντίον μου δεν διστάζουν να μαυρίσουν ακόμα και την μνήμη αποθανόντων συμπατριωτών μας των οποίων η δράση στην εκπαίδευση και τον πολιτισμό ήταν και παραμένει ανεκτίμητη. Αξιοπρεπέστατα τιμήσαμε την ημέρα της εθνικής γιορτής, καταθέτοντας στεφάνια στο μνημείο της αντίστασης και με τον εορτασμό στο πανεπιστήμιο Corvinus, όπου με συντομία αναφέρθηκα για την ημέρα με τα ακόλουθα λόγια: "Αγωνιστές του ιστορικού ΟΧΙ, αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης, αντάρτες του ΔΣΕ. αγωνιστές του εθνικο-απελευθερωτικού αγώνα του έθνους. Είμαστε σήμερα εδώ για να τιμήσουμε εσάς, ττου είστε σήμερα κοντά μας και να αποτίσουμε φόρο τιμής σε όλους αυτούς που πέσανε στον αγώνα και αυτούς που αφήσανε την τελευταία τους πνοή στην ξενιτιά. Για μας, τα παιδιά των αγωνιστών και των πρώην πολιτικών προσφύγων, ο εορτασμός του ΟΧΙ - της Εθνικής Αντίστασης και του ΔΣΕ είναι κάτι το ιερό, είναι ο συνεχής αγώνας των γονέων μας, των παππούδων μας για την λευτεριά, τη δημοκρατία, την κοινωνική δικαίωση. Η αντίσταση του λαού μας εναντίον των ξένων ιμπεριαλιστών και των συνεργατών τους τερματίζεται τον Αύγουστο του Εμείς οι απόγονοι, τα παιδιά και εγγόνια των αγωνιστών της Εθνικής Αντίστασης και του ΔΣΕ, δηλώνουμε: για ό,τι παλέψατε θα παλέψουμε. Γι' αυτό και δεν μας φοβίζουνε οι όποιες ανώνυμες ή επώνυμες αναφορές. Χρόνια σας πολλά! Ζήτω οι ένδοξοι μαχητές των εθνικο-απελευθερωτικών αγώνων του λαού μας!" Τέλος, καλώ όλους όσους μπορούν και έχουν το κουράγιο να συμμετέχουν στην εθελοντική εργασία για την περίφραξη του Οίκου του Ελληνισμού. Ήδη ξεκίνησε το προηγούμενο Σάββατο η πρώτη φάση των εργασιών που θα συνεχιστούν και τις επόμενες εβδομάδες. 3

4 Επέτειος Ε λ λ η ν ισ μ ό ς Έ κδ οσ η της Α υ το δ ιοίκησης Ε λλή ν ω ν Ο υγγαρίας Μαρτυρία του στρατιώτη-οδηγού του τανκ που παραβίασε την καγκελόπορτα του Πολυτεχνείου «ΝΤΡΕΠΟΜΑΙ Π' ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΗΜΟΥΝ, ΓΙ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΕΚΑΝΑ. Τότε αισθανόμουν ότι έκανα κάτι καλό, κάτι μεγάλο. Στη συνέχεια έγινε ο εφιόιλτης της ζωής μου.» «Την ημέρα εκείνη ήμουν υπηρεσία. Στο στρατό είχα δέκα μήνες. Μόλις άρχισαν τα επεισόδια, μπήκαμε επιφυλακή. "Οι κομμουνιστές καίνε την Αθήνα", μας έλεγαν κι εμείς τους πιστεύαμε. Μισή ώρα μετά τα μεσάνυχτα της 16ης Νοεμβρίου η ίλη μου πήρε εντολή να ετοιμαστεί για έξοδο. Αποφασίστηκε να βγουν πέντε δικά μας άρματα, εγώ ήμουν οδηγός στο πρώτο που βγήκε στο δρόμο.ο κόσμος θυμάμαι ότι μας φώναζε: "Είμαστε αδέρψια, είμαστε αδέρφια. Εγώ ήθελα να τους φάω. Τους έβλεπα σαν παράσιτα! Μας είπαν να πάμε κουτά στο Πολυτεχνείο, αλλά όχι μπροστά στην πόρτα. Σταματήσαμε λίγα μέτρα πιο πέρα. Δεκάδες φοιτητές κρέμονταν από τα κάγκελα, ενώ εκατοντάδες βρίσκονταν στον προαύλιο χώρο. Έδειχναν πανικόβλητοι. Τότε ήρθε ο οδηγός εδάφους του άρματος και μου λέει: Θα μπούμε μέσα, θα ρίξουμε την πύλη. Ετοιμάσου!" Πήρα θέση και ξεκίνησα. Δεν έβλεπα πολλά πράγματα, δεν είχα καλό οπτικό πεδίο, γιατί κοιτούσα πλέον από τη θυρίδα του άρματος. Δέκα εκατοστά πριν από την πόρτα σταμάτησα. Σταμάτησα σκόπιμα. Αυτό φαίνεται στο βίντεο της εποχής. Στο φρενάρισμα οι φοιτητές, τρομαγμένοι, έφυγαν προς τα πίσω. Αν έμπαινα με ταχύτητα, θα σκότωνα δεκάδες άτομα, που εκείνη τη στιγμή ήταν κρεμασμένα στα κάγκελα. Η καγκελόπορτα έπεσε αμέσως. Με το που έπεσε η πύλη του Πολυτεχνείου εισέβαλαν οι αστυνομικοί για να συλλάβουυ τους φοιτητές. Λίγο αργότερα κατέβηκα κι εγώ από το άρμα και μπήκα μέσα. Δεν υπήρχε νεκρός. Θα μπορούσε όμως και να υπάρχουν νεκροί. Αστυνομικοί κυνηγούσαν και χτυπούσαν τους φοιτητές όπου τους έβρισκαν. Αν δεν ήταν οι λοκατζήδες να τους σταματήσουν δεν ξέρω κι εγώ τι θα γινόταν. Στο προαύλιο του Πολυτεχνείου ήταν πολλοί χτυπημένοι, θυμάμαι ότι είδα πολλούς τραυματίες, ενώ τρεις τέσσερις ήταν σωριασμένοι κάτω, ακίνητοι. Δεν ξέρω αν ήταν νεκροί. Δεν κοίταξα να δω. Κάποια στιγμή ένας φοιτητής όρμησε καταπάνω μου και μου είπε: "Τι κατάλαβες τώρα που μπήκες" Αφήνιασα. Έβγαλα το πιστόλι και προτάσσοντάς το γύρισα και του είπα ουρλιάζοντας: "Σκάσε, ρε κωλόπαιδο, μη σε καθαρίσω". Αυτός ο φοιτητής δεν ξέρει πόσο τυχερός στάθηκε εκείνη τη στιγμή... Αν έλεγε μια κουβέντα παραπάνω, θα τον σκότωνα! Τέτοιος ήμουν. Ένας φασίστας. Οταν γυρίσαμε στο στρατόπεδο, έγινα ήρωας. Οι στρατιωτικοί μού έδιναν συγχαρητήρια. Τότε αισθανόμουν ότι ήμουν κάποιος, ότι έκανα κάτι καλό, κάτι μεγάλο. [...] Στο μεροκάματο η ζωή μου άλλαξε 180 μοίρες. Έκανα όποια δουλειά μπορείς να φανταστείς. Εργάτης κατάλαβα ότι δεν μπορώ να έχω τα ίδια αιτήματα με τους εργοδότες. Εμένα, που μου έμαθαν να μισώ τους κομμουνιστές ψήφισα δύο φορές ΚΚΕ! Στη δουλειά, πριν από χρόνια, κάποιος άκουσε πώς με λένε και ρώτησε αν έχω κάποια σχέση με τον "πορτάκια", όπως είπε, του Πολυτεχνείου. "Ξάδερφός μου είναι, μακρινός. Σκοτώθηκε σε τροχαίο", απάντησα. Οι φίλοι μου δεν ξέρουν ποιος είμαι, ούτε κανείς στη γειτονιά. Μόνο η γυναίκα μου το ξέρει. Της το είπα ύστερα από χρόνια. Στα παιδιά μου δεν το είπα ακόμα. Ντρέπομαι γι' αυτό που ήμουν, γι' αυτό που έκανα. Στη θέση μου θα μπορούσε να βρεθεί ο καθένας, έφεδρος στρατιώτης ήμουν άλλωστε. Δε με απαλλάσσει όμως αυτό. Μέχρι που μπήκα μέσα, πίστευα αυτό που έκανα. Στη συνέχεια έγινε ο εφιάλτης της ζωής μου. (,.)Είχαν μεγάλη ψυχή. Ήταν παλικάρια. Δεν ξέρω αν έχει νόημα, αλλά θα ήθελα να τους πω μια μεγάλη συγνώμη...» (αποσπάσματα απ τήν έρευνα του Κώστα Χατζίδη) 4

5 ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2011 ΕΤΟΣ: 17 V V Επέτειος Μ α νώ λης Α να γνω στά κη ς Φοβάμαι Φοβάμαι τους ανθρώπους που εφτά χρόνια έκαναν πως δεν είχαν πάρει χαμπάρι και μια ωραία πρωία -μεσούντος κάποιου Ιουλίουβγήκαν στις πλατείες με σημαιάκια κραυγάζοντας «Δώστε τη χούντα στο λαό». Φοβάμαι τους ανθρώπους που με καταλερωμένη τη φωλιά πασχίζουν τώρα να βρουν λεκέδες στη δική σου. Φοβάμαι τους ανθρώπους που σου,κλειναν την πόρτα μην τυχόν και τους δώσεις κουπόνια και τώρα τους βλέπεις στο Πολυτεχνείο να καταθέτουν γαρίφαλα και να δακρύζουν. Φοβάμαι τους ανθρώπους που γέμιζαν τις ταβέρνες και τα,σπαζαν στα μπουζούκια κάθε βράδυ και τώρα τα ξανασπάζουν όταν τους πιάνει το μεράκι της Φαραντούρη και έχουν και «απόψεις». Φοβάμαι τους ανθρώπους που άλλαζαν πεζοδρόμιο όταν σε συναντούσαν και τώρα σε λοιδορούν γιατί, λέει, δεν βαδίζεις στον ίσιο δρόμο. Φοβάμαι, φοβάμαι πολλούς ανθρώπους. Φέτος φοβήθηκα ακόμα περισσότερο. (Το ποίημα «Φοβάμαι» γράφτηκε τον Νοέμβρη του 1983 και δημοσιεύτηκε στην εφημ. Αυγή) Τάκης Χατζηαναγνώστου Ενας πολίτης ελεεινής μορφής (...) Ωστόσο οι μηχανές μήτε από ιστορία ξέρουν, μήτε από καρδιά. Οι ερπύστριες γύρισαν. Το άγριο τέρας, αναποδογύρισε τη γυναίκα, μάστισε την άσφαλτο, σκαρφάλωσε στο πεζοδρόμιο. Τα παιδιά, αλύγιστα, τραγουδούσαν ασταμάτητα μπροστά του, σκαρφαλωμένα σαν άγγελοι θεού πάνω στα κάγκελα της πύλης. Μαζί τους πάντα κι εκείνος κι δυό του γιοί. Το τέρας μούγκρισε, πήρε φόρα, ώρμησε. Η πύλη γκρεμίστηκε στο λεφτό, έγινε άμορφος σωρός, χώματα, σίδερα. Ο όλεθρος κι θάνατος πέρασαν από πάνω αδάκρυτοι, αλέθοντας πέτρες, τραγούδια και σάρκες. *** Με την αύριο, όταν οι δυνάμεις της «εξουσίας» καθάριζαν τον τόπο της σφαγής απ τα αίματα κα τις άλλες ακαθαρσίες βρήκαν μες στο σωρό ένα κομμάτι ξεσκισμένο σακκακιού, με μιαν ανοιχτή τσέπη να χάσκη μπροστά στα βαριεστημένα τους μάτια. Μεσ' απ' αυτήν την τσέπη ξεμύτιζε ένα βρώμικο χαρτί. Το τράβηξαν, το εξέτασαν. Διάβασαν τούτα τα γράμματα με μολύβι. Καταγγέλλω Καταγγέλλω τον εαυτό μου, που δεν ξύπνησα πιο μπροστά, που δεν ξεσηκώθηκα πιο μ προστά, ν αντιστα θώ στη βία και στον τρόμο. Καταγγέλλω τον εαυτό μου, που υπήρξα ένας πολίτης ελεεινής μορφής. (Από το μυθιστόρημα «Ένας πολίτης ελεεινής μορφής», Αθήνα 1975)

6 \jgn j Ε λ λ η ν ισ μ ό ς Έ κδ οσ η της Α υτοδιοίκη σ η ς Ε λλήνω ν Ο υγγαρίας Οι αναγνώστες γράφουν Στην παρούσα στήλη δημοσιεύουμε τις δικές σας απόψεις, ιδέες και επιστολές που φτάνουν επώνυμα στο περιοδικό μας. Μπορείτε να μας στείλετε τη γνώμη σας αλλά και την κριτική σας για θέματα της επικαιρότητας ή κάτι που θεωρείτε πως έχει ενδιαφέρον, αλλά και να μας ενημερώνετε για αξιόλογες δραστηριότητες που μπορούν να προβληθούν μέσα από τις σελίδες του Ελληνισμού. Παρακάτω δημοσιεύουμε το σχόλιο που μας έστειλε ο Αλέξανδρος Πούρος, Προέδρος της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων του Σέγκεντ, για την ελληνική οικονομική κρίση και με αφορμή τα όσα γράφτηκαν στο προηγούμενο τεύχος. Για την ελληνική κρίση του Αλ. Πούρου...δεν είναι πολλοί οι Έλληνες που μπορούν να φανταστούν μέχρι που μπορούν να φτάσουν τα μέτρα αυτά (σ.σ. λιτότητας), εννοώ π.χ. την κρατικοποίηση των αποταμιεύσεων των ιδιωτικών ταμείων συνταξιοδότησης στην Ουγγαρία". Ο Αλέξανδρος Πούρος είναι Πρόεδρος της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων του Σέγκεντ 6 «Δ εν λέω ότι εγώ δ εν φ ταίω, αλλά ο ά λ λ ο ς...» - γ ν ω σ τ ή δ εν μ α ς φ α ίν ε τ α ι α υ τή η ε π ιχ ε ιρ η μ α τ ο λ ο γ ία ό τα ν κ ά π ο ιο ς θ έλ ει ν α ξ ε μ π λ έ ξ ε ι ρ ίχ ν ο ν τα ς τ η ν ευ θ ύ ν η σε ά λ λ ο ν ; «Ν αι μεν, αλλά..,». «Ν αι μ εν έχει η Ελλά δα και αυτή ευθύνες για την εξέλιξη του δημοσίου χρέους, αλλά το ευρώ, το ΔΝΤ, οι τρ ά πεζες, τα ξένα σ υ μφ έροντα, οι Ο λυ μ π ια κ ο ί Α γώ νες του 2004, η Siem ens, ο ανταγω νισμός τω ν εξοπ λισμώ ν που της επιβάλλει η γεω πολιτική της θέση, όπω ς και πολλοί άλλοι παράγοντες...». Α ς μ η ν κ ρ υ β ό μ α σ τ ε π ίσ ω α π ό το δ ά κ τυ λό μας, α ς έχ ο υ μ ε το θ ά ρ ρ ο ς να μην ξεγ ελά σ ο υ μ ε του εα υ τό μα ς κα ι να ξ εκ α θ α ρ ίσ ο υ μ ε σε τ ι φ τ α ίει η Ελλά δ α, κα ι μ ετά να ψ ά ξο υ μ ε γ ια ευ θ ύ ν ες στο εξω τερ ικό, γ ια τί ν α βρ ο ύ μ ε φ τηνή λύση ε ίν α ι εύ κ ο λ ο! Η α λ ή θ ε ια ε ίν α ι ό μ ω ς ο δ υ ν η ρ ή. Η Ε λ λά δ α ά ρ χ ισ ε να π α ίρ ν ε ι π ο λύ υ ψ η λ ά δ ά ν εια ήδη α π ό τη ν δ εκ α ετ ία το υ '9 0, τα ο π ο ία μ ο ίρ α ζε σ τη ν π ελ α τ εία τη ς εκ ά σ το τε εξο υ σ ία ς, κατά κ ά π ο ιο ν τ ρ ό π ο σε ό λ ο υ το υ κ ό σ μ ο, α γ ο ρ ά ζ ο ν τ α ς με τ ο υ τ ρ ό π ο α υ τ ό ψ ή φ ο υ ς. Α ν α π τ ύ χ θ η κ ε έν α π ε λ α τ ε ι α κό σ ύ σ τη μ α π ο υ είχε ω ς σ υ ν έπ εια να μην γ ν ω ρ ίζει το ίδ ιο το κρ ά το ς π ό σ ο υ ς α ν θ ρ ώ π ο υ ς α π α σ χ ο λ εί, το μ ισ θ ο λο γικό κ ό σ τ ο ς σ το Δ η μ ό σ ιο υ π ε ρ δ ιπ λ α σ ιά σ τη κε, και ό τα ν ήταν π λ έο ν φ α ν ερ ό ό τι τα τ α μ ε ία είν α ι ά δ εια εξα κ ο λ ο υ θ ο ύ σ ε να χ ο ρ η γ εί π ο λ λ ά και δ ιά φ ο ρ α ε π ιδ ό μ α τα, 13η κα ι 14η σ ύ ν τ α ξ η, π ρ ά γ μ α α π ό το ο π ο ίο ω φ ελο ύ ν τ α ν κα ι ο ι ιδ ι ώ τες, α φ ο ύ η εσ ω τερ ικ ή ζή τη σ η ήτα ν μ ε γ ά λ η, κα ι είχ α ν σ ίγ ο υ ρ α κα ι α υ τ ο ί κά π ο ιο ν στο Δ η μ ό σ ιο. Ε ίν α ι γ ε γ ο ν ό ς ό τ ι το π ρ ό β λ η μ α δ εν είν α ι η ίδ ια η Ε λ λά δ α. Π ρ ό κ ε ιτ α ι γ ια κ ρ ίσ η τ η ς κ α τ α ν α λ ω τικ ή ς κ ο ιν ω ν ία ς, μ ια ς κο ινω νία ς η ο π ο ία έχ τισ ε π α λ ά τια σ τ η ν ά μ μ ο, δ η λ α δ ή έκ α ν ε επ εν δ ύ σ εις σε α κ ίν η τα, α υ το κίν η τα, φ ρ ο ν τ ισ τ ή ρ ια έω ς και π λυ ν τή ρ ια π ιά τω ν α π ό δ ά νεια, τα ο π ο ία θ έλ ει τώ ρ α να τα α γ ν ο ή σ ει, λ ες κα ι έγ ρ α ψ ε κα τά λ ά θ ο ς έν α μ η δ ε νικό π α ρ α π ά ν ω στο κο μ π ιο υ τερ ά κ ι και με έν α π ά τ η μ α π λ ή κ τ ρ ο υ π ά ε ι ν α το σ β ή σ ει. Το ίδ ιο ισ χ ύ ει και γ ια το δ η μ ό σ ιο χρ έο ς. Το ε π ιχ είρ η μ α ό τι η ε λ λ η ν ικ ή κ ο ιν ω ν ία υ φ ίσ τ α τ α ι μ έτρ α λ ιτ ό τ η τ α ς π ο υ κ α ν ε ίς ά λ λ ο ς δ εν έ χ ε ι τ ο λ μ ή σ ε ι να λ ά β ε ι σ ε ο λ ό κ λ η ρ η τ η ν ε υ ρ ω ζ ώ ν η, κ α ν έν α ς Ο ύ γ γ ρ ο ς δεν θ α το π ισ τέψ ει, ό π ω ς κα ι δ εν είν α ι π ο λ λ ο ί ο ι Έ λ λ η ν ε ς π ο υ μ π ο ρ ο ύ ν ν α φ α ν τ α σ τ ο ύ ν μ έχ ρ ι π ο υ μ π ο ρ ο ύ ν να φ τ ά σ ο υ ν τα μ έτρ α α υ τά, εν ν ο ώ π.χ. τη ν κ ρ α τ ικ ο π ο ίη σ η τ ω ν α π ο τ α μ ιε ύ σ ε ω ν τ ω ν ιδ ιω τ ικ ώ ν τ α μ ε ίω ν σ υ ν τ α ξ ιο δ ό τ η σ η ς σ τη ν Ο υ γ γ α ρ ία. Το π ρ ό β λ η μ α σ τη ν Ελλά δ α είνα ι ό τ ι τα σ υ ν θ ή μ α τ α τ ύ π ο υ «δ ε ν χ ρ ω στάμε, δεν πουλάμε, δεν πληρώ νουμε», η ά π ο ψ η π ο υ ισ χυρ ίζο ν τα ι π ο λ λ ο ί ό τι η Γερμανία α κό μη από το ν 2ο Π α γκό σμιο Π ό λεμ ο χ ρ ω σ τ ά ε ι τό σ α χ ρ ή μ α τα σ την Ελλά δ α ώ σ τε τώ ρ α είν α ι υ π ο χ ρ εω μ έν η να τη ν ξεχ ρ εώ σ ει, και γ ε ν ικ ά η λ α ϊκ ι- σ τική π ο λ ιτικ ή π ο υ π ιά ν ει εύ κ ο λ α τόπ ο κάνο υν να π ισ τεύ ει ο κό σ μ ο ς ό τι υ π ά ρ χ ει ά λ λ η λύση π έρ α α π ό τη ν α υ σ τη ρ ή δ η μ ο σ ιο ν ο μ ικ ή π ο λ ιτικ ή.

7 ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2011 ΕΤΟΣ: 17 Τα νέα μας / Híreink Εξελεγη ο νέος Μητροπολίτης Αυστρίας Μητροπολίτης Αυστρίας, Έζαρχος Ο υγγαρίας και Μ εσευρώ πης εξελέγη ο Αρχιμανδρίτης Αρσένιος Καρδαμάκης, Πρω τοσύγκελος της Ιεράς Μ ητροπόλεω ς Γαλλίας. Ο νέος μητροπολίτης Α υστρία ς κ.κ. Α ρσένιος, γεννή θηκε στις 31 Ο κτω βρίου 1973 στο Η ράκλειο της Κρήτης. Είναι απόφοιτος του Πανεπιστημίου Αθηνών, ενώ σπούδασε Καθολική Θ εολογία στο Π ανεπιστήμιο του Στρασβούργου M arc Bloch. Επίσης το 2011 έγινε κάτοχος διδακτορικού τίτλου στο Κανονικό Δίκαιο από το Πανεπιστήμιο του Στρασβούργου. Ο νεοεκλεγείς μητροπ ολίτης μιλάει, εκτός της μητρικής του γλώ σσας, γα λ λικά, γερμανικά και αγγλικά. Η χειροτονία του θα πραγματοποιηθεί στον Πάνσεπτο Πατριαρχικό Ναό του Αγίου Γεωργίου στο Φανάρι, στις 30 Νοεμβρίου, ανήμερα του Αγίου Ανδρέα, Θ ρονικής εορτής της Εκκλησίας της Κω νσταντινουπόλεω ς. Έγινε Μ οναχός στην Ιερά Μονή Αγίου Γεωργίου Επανωσήφη Κρήτης, όπου χειροτονήθηκε Διάκονος και Πρεσβύτερος και έλαβε το οφφίκιο του Αρχιμανδρίτου. Ο νέος Μ ητροπολίτης Αυστρίας μέχρι την εκλογή του διακονούσε την Εκκλησία από την θέση του Πρωτοσυγκέλλου της Ιεράς Μ ητροπόλεω ς Γαλλίας όπου διακρίθηκε για την συνέπεια και την προσφ ορά του στην τοπική Εκκλησία. Ο εψ ηφισμένος μητροπολίτης Α ρσένιος από το έτος 2005 είναι συν-γραμματέας στο Ο ικουμενικό Συμβούλιο τω ν Εκκλησιώ ν της Γαλλίας. NEMZETISÉGI GÁLA A Magyar Művelődési Intézet és Képzőművészeti Lektorátus elismeréssel kíván adózni a magyarországi nemzeti és etnikai kisebbségek kulturális, művészeti területein kimagasló eredménnyel tevékenykedő személyeknek, intézményeknek, ezért alapította meg 2005-ben a PRO CULTURA MINORITATUM HUNGÁRIÁÉ" (a magyarországi kisebbségek kultúrájáért) díjat. A díjjal emlékplakett és díszoklevél jár, s az Intézet főigazgatója adományozza. Az elismerést olyan Magyarországon élő nemzeti vagy etnikai kisebbséghez tartozó személyek, szervezetek kaphatják, akik/ amelyek a tevékenységükkel hozzájárulnak a Kárpát-medence népeinek tolerancián alapuló együttéléséhez. Az idei kitüntetettek köszöntésére, az emlékplakettek átadására a Nemzetiségi Gálán kerül sor, mely december 11-én, vasárnap 17 órakor kezdődik a Budai Vigadóban a Hagyományok Háza színháztermében (Bp., I. kér. Corvin tér 8.). A kitüntetettek, a kisebbségek képviselői, a sajtó munkatársai, a diplomáciai képviseletek munkatársai és minden vendég az idén is színvonalas gálaprogramot élvezhetnek. A Kisebbségek Napjához kötődő rendezvényen mind a 13 hazai nemzeti és etnikai kisebbség részt vesz. Nemzetiségenként egy-egy saját kulturális körén belül kiváló eredményt elért fellépő csoport műfaji megkötöttség nélkül mutatja be nemzetisége kultúráját és sajátos művészetét. 7

8 Ε λ λ η ν ισ μ ό ς Έ κδ οσ η της Α υτοδιοίκη σ η ς Ε λλήνω ν Ο υγγαρίας Τα νέα μας / Híreink ΒΟΛΤΑΡΟΝΤΑΣ ΣΤΗΝ ΠΟΛΗ Ναι μεν, αλλά... Προς όλους τους ενδιαφερομένους Αξιότιμοι Πρόεδροι και Εκπρόσωποι Αυτοδιοικήσεων και Οργανώσεων Ια ς ενημερώνουμε ότι η εφημερίδα μας εκδίδεται σε μηνιαία βάση.στόχος μας είναι να προβάλλονται όλες οι Αυτοδιοικήσεις, Σύλλογοι και Οργανώσεις Ελλήνων της ΟυγγαρίαςΤια την επίτευξη αυτού του σκοπού παρακαλείστε να στέλνετε τα άρθρα και τις ανακοινώσεις σας στην ηλεκτρονική διεύθυνση της εφημερίδας: ellinismos hotmaii.com. Είμαστε πρόθυμοι για μια στενή συνεργασία μαζί σας! Περνώντας κανείς απ την κεντρική πλατεία [μία από τις πολλές, για να είμαστε πιο ακριβείς) του Vou διαμερίσματος Március 15. tér, αισθάνεται πως μπορεί να απολαύσει άλλη μια "γωνιά" στην πόλη, καθώς η πρόσφατη ανακαίνιση του χώρου είναι αρκετά πετυχημένη έτσι που λίγους να αφήνει ανικανοποίητους. Δεν μπορούμε να κρύψουμε και την ευχάριστη έκπληξή μας όταν διαπιστώσαμε πως σε κεντρικό σημείο βρίσκονται τρεις επιγραφές, γραμμένες σε διάφορες γλώσσες, ανάμεσά τους και στα ελληνικά. Είναι κρίμα όμως μια τέτοια ωραία ιδέα να χαλάει από την αβλεψία να ρωτήσουν κάποιον που γνωρίζει τη γλώσσα προκειμένου να αποφευχθούν τα ορθογραφικά λάθη... Β.Α. - Στείλτε μας τα σχόλια, τις παρατηρήσεις ή τις προτάσεις σας. - Ενημερώστε μας για τις δραστηριότητες του Οργανισμού ή της Αυτοδιοίκησής σας,ή της επιχείρησής σας (Ανακοίνωση, Δελτίο Τύπου ή Πρόσκληση, κλπ) - Η Συντακτική Επιτροπή παρακαλεί τους ανταποκριτές και τους αρθρογράφους της εφημερίδας μας να αποστέλλουν τα άρθρα και τις ανταποκρίσεις τους στο όνομα της Βούλας Αυγουροπούλου. Επίσης σας ενημερώνουμε ότι η ύλη της εφημερίδας κλείνει στις 10 του μηνός. Ολα τα άρθρα που δημοσιεύονται εκφράζουν την άποψη του συγγραφέα.ο κάθε αρθρογράφος είναι υπεύθυνος για το περιέχομενο του γραπτού που δημοσιεύει. Η Σύνταξή μας έχει όμως το δικαίωμα να κάνει διορθώσεις ορθογραφίας,ύφους και σύνταξης. Η Συντακτική Επιτροπή της εφημερίδας ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ Minden az újságunkban megjelenő vélemény kizárólag a cikkek íróinak nézetét fejzi ki. Minden cikkíró maga felelős a megjelent cikk tartalmáért. Szerkesztőségünknek azonban joga van helyesírási és mondattani javításokat végezni. Az ELLINIZMOSZ Szerkesztőbizottsága

9 ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2011 ΕΤΟΣ: 170 ^ Θέατρο / Színház 01 ΑΧΑΡΝΕΙΣ ΤΟΥ ΑΡΙΣΤΟΦΑΝΗ ΗΝΕΑΝΙΚΗ ΣΚΗΝΗ τη ς Α υτοδιοίκησης Ελλήνω ν Ο υγγαρία ς στις 12 Δεκεμβρίου και ώρα 19:00 θα π αρουσιά σει στο Θ έατρο των Ιέρ β ω ν ( M agyarországi Szerb Szín ház, N agym ező u. 49) τους Α χα ρνείς του Α ριστοφ άνη, στα π λα ίσια της ετήσιας συνάντησης των θιάσω ν των εθνικοτήτω ν. Πριν κάμποσα χρ ό νια η Ν ΕΑΝ ΙΚΗ ΣΚΗΝΗ είχε π α ρ ο υσιά σει με μεγάλη επ ιτυχία στο Θ έατρο Θ άλεια" τον Πλούτο του Α ρ ιστο φάνη. Η κω μω δία Α χα ρνείς είναι μια από τ ις κα λύτερες του Α ριστο φ ά νη, δεν είναι τυχαίο που το 425 π.χ. π ήρ ε το α 'βρα βείο στα Διονύσια. Είναι μια επίκαιρη κω μω δία, η οποία στην Ελλά δα π α ίζετα ι συνεχώ ς, ιδ ίω ς από το "Οι Αχαρνείς, έργο της νεανικής περιόδου του δημιουργού του, είναι ένα κείμενο που φωτίζει μ' έναν έξοχο τρόπο τη δυνατότητα του ανθρώπου να επιβιώνει στα κρίσιμα όρια της υπάρξεώς του... Το έργο είναι δραματικά επίκαιρο σε συνθήκες ηθικής πτώσης και πολισμικής παρακμής που συνοδεύουν πάντοτε την οικονομική κρίση..." αναφ έρει ο σκηνοθέτης της π α ρ ά σ τα σ ης του Κ ρα τικού Θ εά τρ ο υ Βορείου Ελλάδος, Σω τήρης Χατζάκης. Το κείμενο του Αριστοφ άνη που π α ρ ο υσιάζει η ΝΕΑΝΙΚΗ ΣΚΗΝΗ δεν είναι επ εξεργασία, αλλά έχει συντομευθεί, λόγω έλλειψ ης χρόνου. Παίζουν ( με σειρά εμφ άνισης): Δημήτριος Σαϊμανίδης (Δικαιόπολης) Χαράλαμπος Υφαντίδης (Κήρυκας) Λάμπ ρος Μ ιχαλόπουλος (Αμφίθεος) Βασίλης Στεφ όπουλος ( Ευριπίδης) Γιώργος Α ρβίθης (Λάμαχος) Αρετή Μ πακιρτζή Έ ντιτ Βενγκρινιάκ { Βοιω τός) Σπύρος Αγκάρντι ( Νίκαρχος) Ζω ή Ευστρατιάδου (Υπηρέτης) Ιο ρδ ά νης Λαζαρίδης ( Γεωργός) Καλλιόπη Νάγκυ (Π αράνυμφ ος) Δάφνη Ευστρατιάδου (Αγγελιοφ όρος Α ) Α λευρογιάννη Βιβιέν (Α γγελιοφ όρος Β ') Χορός ( με αλφαβητική σειρά) Αλευρογιάννη Βιβιέν, Ευστρατιάδου Δάφνη, Ευστρ α τιά δ ο υ Ζω ή, Κ α ρ α σ ά ν τες Σοφ ία, Κω στόπουλου Κλεοπάτρα, Νάγκυ Αλκυόνη, Ν άγκυ Καλλιόπη, Π ετκάρη Λητώ, Χορβάτ Αριάδνη, Στρατή Ευγενία. Συντελεστές της παράστασης: Σενάριο: Ευαγγελία Τσαρούχα Μ ουσική : Διονύσης Σαββόπουλος Σκηνοθεσία: Ευριπίδης Κολτσιάκης Σ υ ν ερ γ ά τ ες: Θ εο δ ο σ ία Χ α τζη ευ γ εν ά κ η, Αντιγόνη Σαμπό, Σ α ρ ά ν τ η ς Μ α ν τ ζο υ ρ ά κ η ς, Π ε ρ ισ τ έ ρ α Γώγου, Ελένη Π απακω νσταντή.

10 Ελληνισμός Έκδοση της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγαρίας Θέατρο / Színház Nemzetiségi Színházi Találkozó Programja December 11. vasárnap December 12. hétfő December 13. kedd December 14. szerda December 15. csütörtök NAPJA IDŐPONT HELY FELLÉPŐ MŰSOR Szerb MEGNYITÓ 19:30 Szerb Szerb Színház Rideg Sándor: Indul a bakterház 14:00 Szerb Cinka Panna L Matykó Király Szerb Karaván MEGLEPETÉS 19:00 Szerb Neaniki Szkini Arisztophanész: Az Akharnaibeliek 18:00 Szerb Reneszánsz Roma Műhely Gyűlölet nélkül 20:30 Szerb Budavári Örmény Kp Nahapet Kucsak:Százegy hajren 14:00 MERUN NAGY Hókirálynő Meseszínpad A fecsegő csodaszamár 18:00 MERUN NAGY Pécsi Horvát Színház Ivica Ivanac: A fáradt lovasok pihenője, avagy Don Juan mosolya 21:00 MERUN NAGY Karaván A show folytatódik (Utána beszélgetés) 19:00 Szerb Német Nemzetiségi Gimnázium Peter Weiss: Marat/ Sade 21:30 Szerb Vertigo Szlovák Színház Román Oleksák: Csend 14:00 Szerb MNSZSZE Közgyűlés 17:00 MERUN NAGY Pathália, Soproni Líceum Színjátszó Kör 19:00 MERUN NAGY Első Mo-i Ukrán Színház Shakespeare Kvitka Osznovjancsko:Harcias Menyecske 21:00 MERUN NAGY Deutsches Theater Titán dér Musik und des Anstands (Erkel) 19:00 Szerb Malko Teatro A Balkán Expressz December 16. péntek 21:30 Szerb Cervinus Teátrum Lasica-Satinsky: Barátunk, René 15:00 Szerb Szlovén Vidám Barátok Kovács László: Amíg m ásnak van felesége 15:00 M erlin NAGY Rom ano Teatro Roma Római Musical 17:00 Merlin Nagy DBU Patrick Süskind: A nagybőgő 10

11 ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2011 ΕΤΟΣ: 17 V.,\ r Πολιτιστική ατζέντα Zene Irodalom Tánc Egyház Kiállítás z I T E K Zenekarok Mydros December 2. péntek 19:00 óra KMO (Bp XIX. kerület Teleki utca 50) December 3. szombat, Csepel Radnóti Miklós Művelődési Ház December 9. Zorbas Taverna December 10. szombat, 19:00 óra, József Atilla Lkt. Közösségi Ház (Bp. IX. kerület, Toronyhóz utca 3/b) December 29. csütörtök 19:00 óra, József Attila Művelődési Ház (Bp, XIII. kerület) Kollonay Zoltán zongoram űvész December 1. Hévíz, Panoráma Hotel, 20:30 óra December m inden szerda 20:00 óra, Hévíz, Általános Iskola. Zongorakoncert December 16. Böhönye, 18 óra, Karácsonyi koncert December 20. Nagykanizsa, református templom Stefanidu Janula és zenekara December 3. szombat 20:00 óra, Eger, Tiszti klub December 10. Zorbas Taverna December 16, péntek 20:00 óra Zorbas Taverna Zeus December m inden vasárnap 13: 00 óra Gyradiko (Bp. ΙΠ. kerület, Pünkösdfürdő u. és Királyok útja sarok) Sarandis M antzourakis December m inden csütörtök, 19:00 óra, Budapest Gyradiko. Énekel: Fanari. (Bp.III. kerület Királyok útja és Pünkösdfürdő utcasarok) December 25. szombat, 20:00 óra. Ráckeve, Zeus Taverna. Tzotzoglou Jorgos Balkan Fanatik December 19. hétfő Cipősdoboz" jótékonysági koncert. Budapest, Papp László Sport Aréna (XIV. kerület Stefánia út 2) December 29. csütörtök 21:00 óra, Szombathely, Agora Művelődési Ház December 30. péntek 21:00 óra, Porth városi csárda (Bp. VII. kerület, Dohány utca 7) Palio buzuki December 17., szombat, 20:00 óra, Zorbas Taverna Syrtos December 4. és 11. vasárnap 18:00 óra. Óbudai Kulturális Központ (Bp. III. kerület, San Marco u. 81) Tánc Helidonaki * December 29. csütörtök 18:00 óra Pezsgő Balkán", József Attila Művelődési Központ (Bp. XIII. kerület, József Attila tér 4) P R O G R A M A JÁ N LÓ DECEM BER December 30. péntek, 18:00 óra, GIE elószilvesztere, VÁM Design Center (Bp. VI. kerület, Király utca 26) Fengari December 11., péntek, 18:00 óra, Nemzetiségi Gála, Magyar Művelődési Intézet ( Bp.I. kerület Corvin tér 8) December 16. szerda, 15:00 óra, a Parlament Vadásztermében (Budapest V. kerület Kossuth tér.) Kisebbségekért-díjátadó ünnepség. Egyéb Kariatidák December 15., szerda, 17:00 óra: Pireuszi esték Kávéházi beszélgetések. Váci utca, Center Irodaház (a Fóvám térnél). Előadó: Bakirdzi Kalliopé: Ünnepi étkek és szokások az ókortól napjainkig" Görög Ifjúsági Egyesület December 30., péntek, 20:00, Előszilveszter", VÁM Design Center (Bp. VI. kerület, Király utca 26) Tévék és az MR görög nyelvű műsorai December minden csütörtök 13:00-13:30-ig az MR4 rádióban hallható (középhullámon a 873 vagy 1188 Khz) az MR görög nyelvű műsora December 1. csütörtök 13:00 óra m l Rondó December 2. péntek 11:00 óra ismétlés Duna TV December 15. csütörtök 13:00 óra m l Rondó December 16. péntek 11:00 óra ismétlés Duna TV December 29. csütörtök 13:00 óra m l Rondó December 30. péntek 11:00 óra ismétlés Duna TV Zorbas Taverna December 10. szombat 19:00 óra. Terézvárosi nemzetiségi est. Bolgár, szerb, görög találkozó (Budapest, VI. ker Podmaniczky 18) Egyház Konstantinápolyi Egyetem es Patriarchátus M agyarországi Exarhátusának Szent Hierotheosz és Szent István kápolnája Budapest V. kerület Váci utca emelet 1. December 5. hétfő 18:00 óra Alkonyati szolgálat December 6. kedd 8:00 óra Isteni Liturgia December 24. szombat 9:00 óra Királyi imaórák December 24. szombat 22:00 óra Virrasztás. December 25. vasárnap 10:00 óra Isteni Liturgia December 26. hétfő 10:00 óra Isteni Liturgia Kapcsolattartó Stefanidu Janula tel.: stefaniduj@gnnail.com 11

12 Ελληνισμός Έκδοση της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγαρίας Δρόμοι/ Utak Χ ω ρ ί ς Σ ύ ν ο ρ α Szeged Αγαπητοί μου Συμπατριώτες και Συμπατριώ- τισσες. Η τέλεια σχεδιασμένη πολεοδόμηση που επικρατεί μέχρι και σήμερα, είναι αποτέλεσμα πρωτοφανούς εθνικής και διεθνούς συνεργασίας. Όπως θα έχετε ήδη καταλάβει από τους περασμένους μήνες, στη στήλη αυτή αντί να διασχίζουμε τα σύνορα, θα επισκεπτόμαστε ουγγρικές πόλεις και χωριά όπου λειτουργούν ελληνικές μειονοτικές αυτοδιοικήσεις. Κατά τη διάρκεια των ταξιδιών μας θα προσπαθήσω να σας παρουσιάσω τα κυριότερα και πιο ενδιαφέροντα αξιοθέατα, και θα σας προτείνω και μερικές τοπικές εκδηλώσεις. Τώρα που έπιασαν τα κρύα είναι λογικό να προτιμήσουμε το ζεστό μας σπίτι παρά να βγούμε έξω στον ελεύθερο χρόνο μας. Θα ήταν όμως μεγάλο λάθος να χάσουμε όχι μόνο τις χίλιες ομορφιές που προσφέρουν ο χειμώνας και ο τελευταίος μήνας πριν τις γιορτές, αλλά και την μεγάλη ποικιλία εκδηλώσεων που σχετίζονται με τις 4 εβδομάδες που προηγούνται των Χριστουγέννων. Κι εφόσον μιλάμε για την περίοδο αυτήν της Αναμονής, ο προορισμός μας δε θα μπορούσε να είναι άλλος παρά η μεγαλύτερη χριστουγεννιάτικη αγορά της Ουγγαρίας: στην πλατεία Dóm της πόλης Szeged σίγουρα θα βρείτε ό, τι θελήσετε. Είναι γεγονός ότι μέσα σε μία μόνο ημέρα είναι αδύνατο να γνωρίσουμε την τρίτη μεγαλύτερη πόλη της χώρας - καθώς τους περισσότερους μας εμποδίζει και η μεγάλη απόσταση - επειδή το Szeged προσφέρει τόσο πολλά αξιοθέατα, που θα ήταν αμαρτία να διαλέξουμε μόνο δύο ή τρία από αυτά. Από την πρωτεύουσα θα ξεκινήσουμε είτε από τον σιδηροδρομικό σταθμό Nyugati είτε από τον σταθμό λεωφορείων Népliget. Γρήγορη μετακίνηση εξασφαλίζει και η εθνική οδός Μ5 για όσους προτιμήσουν το αυτοκίνητο για το ταξίδι αυτό των 170 χιλιομέτρων. Η πόλη Szeged είναι πρωτεύουσα του νομού Csongrád με 170 χιλιάδες κατοίκους. Έχει βαθιά ιστορία η οποία - πότε με θετικά, πότε με αρνητικά γεγονότα - χαράχτηκε κυριολεκτικά, όπως τον Μάρτιο του 1879 όταν οι πλημμύρες προκάλεσαν την ολική καταστροφή της πόλης. Η τέλεια σχεδιασμένη πολεοδόμηση που επικρατεί μέχρι και σήμερα είναι αποτέλεσμα πρωτοφανούς εθνικής και διεθνούς συνεργασίας ανθρώπων, ονόματα των οποίων φέρουν διάφοροι δρόμοι στην πόλη, ενώ το παράθυρο του κύριου κλιμακοστασίου του Δημαρχείου σήμερα φέρει τα ιστορικά λόγια του αυτοκράτορα Φραγκίσκου Ιωσήφ: «Το Σέγκεντ θα γίνει π ιο όμορφο από ποτέ!» Το κέντρο της αδελφής πόλης της Οδησσού κέρδισε το βραβείο Európa Nostra και έχει ίσως την πιο ωραία και μεγαλύτερη πλατεία της Κεντρικής Ευρώπης, την πλατεία Széchenyi, όπου ανάμεσα σε αγάλματα βασιλιάδων και αριστοκρατών θα δούμε και το ξενοδοχείο Tisza που φιλοξένησε μεγάλο αριθμό μουσικών, λογοτεχνών και ιστορικών προσωπικοτήτων, καθώς και το νεομπαρόκ Δημαρχείο με τον διπλανό οίκο Zsótér. Τα λεγόμενα Χαιρετιστήρια Αγάλματα στον πεζόδρομο Kárász μας προσελκύουν με χάρη και ευθυμία, ενώ διασχίζοντάς τον, φτάνουμε στην πλατεία Klauzál που με την μεσογειακή ατμόσφαιρα μας κάνει να ξεχάσουμε τον χειμωνιάτικο καιρό. Μια και είμαστε εδώ μπορούμε να περάσουμε από το ζαχαροπλαστείο Virág να δόκιμά-

13 ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2011 ΈΤΟΣ: 17 Δρόμοι/ Utak Η εκδρομή μας θα είναι πλήρης με μια βόλτα στις όχθες του ποταμού Τίσα και στις παραδοσιακές ψ αροταβέρνες του σουμε την πλούσια ποικιλία του. Πριν συνεχίσουμε ας δώσουμε, λίγη προσοχή στον οίκο Kárász στο μπαλκόνι του οποίου εκφώνησε τον τελευταίο λόγο του στην Ουγγαρία ο Lajos Kossuth το Μη χάσετε ούτε το κτίριο της Συναγωγής, μετά από σύντομη βόλτα από την πλατεία. Ακόμα περισσότερα κτίρια θα μας μαγέψουν με την ιδιαίτερη ατμόσφαιρα τους αν συνεχίσουμε προς τις πλατείες Dugonics και Aradi Vértanúk: στην πρώτη βρίσκεται το μέγαρο του Πανεπιστημίου, στο οποίο ο πρύτανης κάλεσε σε απολογισμό τον ποιητή Attila József για ποίημά του που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Szeged, ενώ στη δεύτερη βρίσκεται το διάσημο Ινστιτούτο Bolyai Λίγα βήματα πιο πέρα υπάρχει η πλατεία Dóm που έχει έκταση παρόμοια με εκείνη του Αγίου Μάρκου στη Βενετία, και φιλοξενεί τον Πύργο Dömötör το Μέγαρο Εθνικής Μνήμης, καθώς και του Αναθηματικό Ναό που διαθέτει το τρίτο μεγαλύτερο εκκλησιαστικό όργανο της Ευρώπης με 9040 αυλούς. Εδώ μπορείτε να απολαύσετε και το Μουσικό Ρολόι που φέρει σύμβολα των μεσαι ωνικώυ πανεπιστημίων. Στο κτίριο της Ιατρικής Χημείας εργάστηκε ο διάσημος Albert Szent-Györgyi ο οποίος το 1937 τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ ιατρικής για την βιταμίνη C. Στα βόρεια της πλατείας υπάρχει ο Σέρβικος Ιερός Ναός Αξίζει να κάνουμε μια παράκαμψη προς το Μέγαρο Reök που θυμίζει το ύφος του Antonio Gaudí, και με λίγο επιπλέον περπάτημα φτάνουμε στο εντυπωσιακό κτίριο του μουσείου Ferenc Móra στην πλατεία Roosevelt. Οσοι "αντέχουν' ακόμα ας επισκεφτούυ και τον οίκο Fekete, το Εθνικό Θέατρο του Szeged, το ανάκτορο Gróf, τον πύργο υδροδεξαμε- νής, τα Λουτρά Anna, αλλά και τα υπόλοιπα κατα πληκτικά κτίρια της πόλης με τα οποία δεν θα χορ τάσουν τα μάτια τους. Το όνομα της πόλης είναι άρρηκτα συνδεδεμέυο με την πάπρικα και τα σαλάμια Pick. Στο ομώνυμο μουσείο έκτος από την γνωριμία με την ιστό ρία τους θα έχουμε την ευκαιρία να τα δοκιμάσουμε επίσης, και να διαπιστώσουμε ότι δεν είναι τυχαίο που τα διάσημα παραδοσιακά προϊόντα του Szeged έχουν τόσο μεγάλη επιτυχία και στο εξωτερικό. Η εκδρομή μας θα είναι πλήρης με μια βόλτα στις όχθες του ποταμού Τίσα και στις παραδοσιακές ψαροταβέρνες του, όπου θα δοκιμάσουμε τις ντόπιες σπεσιαλιτέ (και κυρίως την φημισμένη ψαρόσουπα). Αν πάτε τον Δεκέμβριο στην πλατεία Dóm σίγουρα θα μείνετε ώρες, γιατί εδώ λαμβάνει χώρα από τα τέλη Νοεμβρίου σειρά εκδηλώσεων αναμονής των Χριστουγέννων με την ατμόσφαιρα των εορτών, όπου δίπλα στα ζεστά ροφήματα και νόστιμα φαγητά μας περιμένουν θεατρικές και μουσικές παραστάσεις. Οσοι επισκεφτούυ το Szeged σίγουρα θα ξανάρ- θουν και άλλη φορά, γιατί δεν φτάνει μία μόνο επίσκεψη για να απολαύσει κανείς την πόλη πλήρως. Θα τα πούμε λοιπόν τον Δεκέμβριο στην πλατεία Dóm! Καλό ταξίδι και καλές γιορτές σε όλους! (Απόδοση στα ελληνικά: Βασίλης Στεψοπουλος) Σ τ ο κτίριο της Χημείας εργά στηκε ο διάσημος Albert Szent-Györgyi οποίος το 1937 τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ Ιατρικής για την βιταμίνη C 13

14 Ελληνισμός Έκδοση της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγαρίας Οι γιορτές μας Ο εορτασμός της 7ΐης επετείου του ιστορικού ΟΧΙ του Θανάση ΖιανοΟ Στις 29 Ο κτω βρίου 2011 οι Έ λλη νες της Ο υγγαρίας γιόρτασαν με λαμπρότητα και φέτος την 71η επέτειο του ιστορικού ΟΧΙ του λαού μας και της Εθνικής Αντίστασης κατά των ξένων κατακτητών και των συνεργατών τους. Η μεγάλη αίθουσα του Πανεπιστημίου Corvinus της Βουδαπέστης ήταν και πάλι κατάμεστη από συμπατριώ τες μας που ήρθαν από ολόκληρη την Ουγγαρία για να γιορτάσουμε όλοι μαζί την ιστορική επέτειο του έθνους μας, μεταξύ αυτών και αρκετοί παλαίμαχοι αγω νιστές και αγω νίστριες της Εθνικής Αντίστασης. Τη γιορτή τίμησαν με την παρουσία τους ο Γραμματέας της Ελληνικής Πρεσβείας κ.ιω άννης Σταματέκος, ο δήμαρχος του χωριού Μ πελογιάννης κ. Κώστας Π α π α λέξη ς, ο π ρ ω το π ρ εσ β ύ τερ ο ς Ιω σήφ Κάλοτα, ο πρόεδρος της ΑΕΒ κ, Γιώργος Τζιτζής, ο πρόεδρος της Ελληνικής Νεολαίας Ουγγαρίας κ. Σοφοκλής Νικάκης κα. Η γιορτή άνοιξε με τους εθνικούς ύμνους Ελλάδας και Ουγγαρίας που τραγούδησε η χορω δία «Καρυάτιδες». Στη συνέχεια οι εξαίρετες εκφω νήτριες της βραδιάς, Φ αίδρα Χόρβατ και Δω ροθέα Έντρες, προσκάλεσαν στο βήμα τον πρόεδρο της ΑΕΟΥ κ.λαοκράτη Κοράνη να εκφω νήσει τον πανηγυρικό λόγο της γιορτής, ο οποίος αφού χαιρέτησε όλους τους παρε- βρισκόμενους, ξεχω ριστά χαιρέτησε με θερμά λόγια τους παρόντες στην γιορτή αγω νιστές και αγω νίστριες της ΕΑ και του ΔΣΕ. Εν συντομία αναφέρθηκε στους αγώ νες του λαού μας εναντίον των ξένων κατακτητών με πρω τοπόρους τους κομμουνιστές που καθοδηγούσαν τον εθνικοαπελευθερωτικό αγώ να μαζί με ορισμένους άλλους προοδευτικούς και δημοκρατικούς πολιτικούς μέσα απ' τις γραμμές του ΕΑΜ -ΕΛ Α Σ και της ΕΠΟΝ. Χα ιρ ετισμό απηύθ υνε στους συγκεντρ ω μ έ νους και ο Γραμματέας της Ελληνικής Π ρεσβείας Βουδαπέστης κ. Ιω άννης Σταματέκος, ο οποίος αναφέρθηκε στους ηρω ικούς αγώ νες ολόκληρου του έθνους εναντίον των ξένων κατακτητώ ν και τονίζοντας πω ς όπω ς τότε ο λαός πάλεψε ενωμένος έτσι και σήμερα θα πρέπει να είμαστε ενω μένοι για να αντιμετω- 14

15 ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2011 ΈΤΟΣ: 17 Οι γιορτές μας πίσουμε τις νέες προκλήσεις που απειλούν την πατρίδα μας, ιδιαίτερα με την παγκόσμια οικονομική κρίση, Στη συνέχεια ανέβηκε στο βήμα ο Κύπριος φ οιτητής Θ ω μάς Μίχας ο οποίος ανα φ έρθηκε λεπ το μερ εια κά στους αγώ νες του ελληνικού λαού και της Κύπρου εναντίου των κατακτητώυ και εξήρε την προσφορά του ΕΑΜ -ΕΛΑΣ-ΚΚΕ και του ΑΚΕΠ, τις θυσίες που πρόσφεραν για να απελευθερω θεί η πατρίδα μας απ' του ξένο ζυγό. Φαίδρα Νικολαΐδου και Γιώργο Αρβίθη. Τα παιδιά του χωριού χόρεψαν λεβέντικα, ήταν χαριτω μένα και καλά προετοιμασμένα, σ υ γ χαίρουμε τη δασκάλα τους που δίδαξε τους χορούς. Το ίδιο ισχύει και για όλους τους υπ ό λοιπους ερασιτέχνες καλλιτέχνες που πήραν μέρος στο πρόγραμμα, Ιδιαίτερα καλή εντύ πω ση μας π ροξένησε και πάλι η ορχήστρα του νεαρού Γ. Κολλάτου αποτελούμενη από 15 οργανοπαίχτες και με τραγούδια που ενθουσίασαν, τους οποίους και καταχειροκροτήσαμε Το καλλιτεχνικό πρόγραμμα μάς παρουσίασαν η χορωδία «Καρυάτιδες», το χορευτικό συγκρότημα «Ήλιος», χορευτική ομάδα των μαθητών του χωριού Μ πελογιάννης και η ορχήστρα του Γιώργου Κολλάτου. Επιπλέον απαγγέλθηκαν ποιήματα από τους μαθητές Καλλιόπη Νάγκι, Το όλο πρόγραμμα ήταν καλά οργανω μένο, σύντομο και καθόλου κουραστικό. Το γλέντι συνεχίστηκε έως τις πρω ινές ώρες με τραγούδια και χορούς με τη συμμετοχή των ορχηστρών "Γ. Κολλάτος και οι μουσικοί φίλοι του" και "Ταβέρνα του χωριού Μ πελογιάννης. Την οργάνωση και διεκπεραίω ση της γιορτής ανέλαβε ο Γ. Κολλάτος, αντιπρόεδρος της ΑΕΟΥ και καλλιτεχνικός διευθυντής. Τον συγχαίρουμε. Έτσι τίμησαν οι Έλληνες της Ο υγγαρίας την ιστορική μας εορτή.

16 Ελληνισμός Έκδοση της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγαρίας Βιβλίο / Könyv Egy élet két hazában November 4-én délután a Zuglói Kisebbségi Görög Önkormányzat tanácskozó termében, bensőséges és jó hangulatú könyvismertetés volt Zianosz Thanaszisz honfitársunk M1A ΖΩΗ ΣΕ ΔΥΟ ΠΑΤΡΙΔΕΣ" című, 2009-ben kiadott, nagyrészt életrajzi ihletésű könyvéről. Számos zuglói és más kerületekből jö tt honfitársunk m ellett a rendezvényt jelenlétükkel megtisztelték: a Zuglói Görög Kisebbségi Önkorm ányzat teljes vezetősége, az Országos Görög Kisebbségi Önkormányzat részéről Kollatosz Jorgosz úr, a Kőbányái Görög Kisebbségi Önkormányzat részéről Zachou Vasziliki Asszony, a XIII. kér. Görög Kisebbségi Önkormányzat elnöke, Thomaidu Eleftheria, valamint Viktoras Farantzis honfitársunk. A könyvről Szkevisz Theodorosz tartott lényegre törő es tartalmas ismertetést. Mondandójában elsősorban a könyv szerzőjének gyermekkorával, ifjúsági éveivel, majd a Nemzeti Ellenállásban és ezt követően a Görög Demokratikus Hadsereg harcában és csatáiban való részvételével foglalkozott. A GDH csatái és az azokban való résztvevők embert próbáló helytállásról szóló rész felemelő, igaz es megható. Több kiemelt résziét mellett felolvasta a szerzőnek édesanyjának írt, szívből jövő versét - és a GDH harcosainak esküszóve- gét. Az eskü tartalma mai kritikai megközelítésben is nagyszerűen megállja helyét. Méltónak tartom, hogy ezen a helyen is, néhány sort idézni belőle. Εγώ, τιαιδι του Λαού της Ελλάδας και μαχητής του ΔΣΕ, ορκίζομαι: να πολεμήσω με το οπλο στο χέρι, να χύσω το αίμα μου και να δώσω την ίδια μου τη ζωή για να διωζω από τα χώ ματα της πατρίδας μου και τον τελευταίο ξένο κατακτητή. Για να εξαφανίσω κάθε ίχνος φασισμού. Για νο εξασφαλίσω και να υπερασπίσω την εθνική ανεξαρτησία και εδαφική ακεραιότητα της πατρίδας μου. Για να εξασφαλίσω και να υπερασπίσω τη Δημοκρατία, την τιμή, την εργασία, την περιουσία και πρόοδο του λαού μου". ( Én, Görögország népének fia es a Görög Demokratikus Hadsereg harcosa esküszöm, hogy fegyverrel a kezemben harcolok, véremet ontom és élete met is feláldozom, hogy kiűzzek hazám fötdjéröl minden ideger megszállót. Hogy megsemmisítsem a fasizmus minden nyomat Hogy biztosítsam es védelmezzem hazám nemzeti független seget es területi egységét. Hogy biztosítsam es védelmezzem c demokráciát, a becsületet, a munkát, nepem javait és előrejutó sat"). Ism ertetésének m ásodik részében Szkevisz úr a másodil hazába, Magyarországra került, és itt letelepedett, akkor poli tikai emigránsnak tekintett emberek életével, vágyaik, rémé nyeik és sorsuk alakulásával foglalkozott - ahogyan a szerzc látta akkor és látja most is az eseményeket, az élet örömeit é szomorú részeit is. Az előadás végén a megjelent vendégek, illetve a hallgatóság részéről nehány hozzászólás is elhangzott. Én, a könyvet meg jelenése után néhány hónappal olvastam el. Nagyon tetszett Mondanivalója őszinte, mélyen humánus és igaz, Érdemes elöl vasni, dr. Szterjopulosz Krisztoforos. 16

17 ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2011 ΕΤΟΣ: 17 Βιβλίο / Könyv Παρουσίαση βιβλίου Το βιβλίο του Θανάση Ζιανού "Μια ζωή σε δυο πατρίδες" π α ρ ο υ σιά σ τη κ ε σε εκδήλω ση που οργά νω σε η Αυτοδιοίκηση Ελλήνω ν του Ζούγκλο στις 4 Νοεμβρίου. Ο π ρ ό εδρος της το π ικής α υτοδ ιοίκησης, Δημήτρης Μπεκιάρης, απηύθυνε σύντομο χαιρετισμό καλωσορίζοντας τους παρευρισκόμενους και ακολούθησε η εμπεριστατωμένη παρουσίαση του βιβλίου από τον καθηγητή φιλολογίας και τουριστικό επιχειρηματία, κ. Θεόδωρο Σκεύη. Μεταξύ άλλων υπογράμμισε πω ς το βιβλίο του βετεράνου αγωνιστή Θ. Ζιανού περιέχει πολλά στοιχεία και ντοκουμέντα από τους αγώνες του ελληνικού λαού στην Εθνική Αντίσταση και του ΑΣΕ, καθώς και από τη δράση και τη ζωή των πολιτικών προσφύγω ν. Εκείνο που διακρίνει τον συγγραφέα είναι η σεμνότητα και η απλότητα με την οποία αφηγείται τα γεγονότα. Απ' την πλευρά του ο Θ. Ζιανός, ευχαρίστησε συγκινημένος τους καλεσμένους που του τίμησαν με την παρουσία τους στην εκδήλωση καθώς και όλους εκείνους που του συμπαραστάθηκαν ηθικά και υλικά ώστε να γίνει δυνατή η έκδοση του βιβλίου. Είπε λίγα λόγια για τον σκοπό και του προορισμό των γραπτών του υπογραμμίζοντας: " Το βιβλίο μου είναι μια αφήγηση της ζωής μου, συυδεδεμέυη με τους αγώνες του λαού μας στην πατρίδα και στη συνέχεια με τη ζωή και δράση όλων των πολιτικών προσφύγων στην Ουγγαρία. Νομίζω ότι τα γραπτά μου θα είναι ενδιαφέροντα για τις νεότερες γενιές μας, οι οποίοι διαβάζοντάς τα θα μπορούν να συγκρίνουν τη δική τους σημερινή ζωή με αυτή των γονιών τους και των παππούδων τους. Θα δούνε πώς ήμασταν οργανω μένοι και πώ ς λύναμε τα προβλήματα που αντιμετωπίζαμε αναμεταξύ μας, πώς μας βοηθούσε το ουγγρικό κράτος, ο ουγγρικός λαός. Πώς αγωνιζόμασταν για του επαναπατρισμό μας, αλλά και πώς συμπαραστεκόμασταν στον αγωνιζόμενο λαό μας στην πατρίδα, καθώς και πολλές άλλες διηγήσεις από την καθημερινή ζωή μας. Διαβάζοντας τα γραπτά μου ο αναγνώ στης θα μπορεί να κρίνει τις διαφορές που υπάρχουν μεταξύ των δυο συστημάτων, του σοσιαλισμού και καπιταλισμού, όπως εμείς τα βιώσαμε. Ό λα τα ντοκουμέντα που δημοσιεύω είναι απολύτω ς αυθεντικά ή προέρχονται από αξιόπιστες πηγές. Τέλος, στο βιβλίο αυτό δημοσιεύω μερικά απλά ποιήματά μου εμπνευσμένα από τις προσωπικές μου εμπειρίες και τους αγώνες μας". Παρότρυνε τους αγω νιστές της ΕΑ και του ΔΣΕ που έχουν τη δυνατότητα να γράψουν τις αναμνήσεις τους, να μην αδρανούν ή υποτιμούν του εαυτό τους γιατί αυτό είναι το χρέος τους απέναντι στους χιλιάδες συναγωνιστές τους που θυσίασαν τη ζωή τους για τα κοινά ιδανικά και τους οποίους δεν πρέπει -και δεν έχουν το δικαίωμα- να τους ξεχάσουνε ποτέ. Σημ.της Σύνταξης: Ο Θανάσης Ζιανός είναι ένας από τους πα λιό τερο υς και αναντίρρητα από τους πιο συνεπείς συνεργάτες του "Ελληνισμού", που με ενθουσιασμό και σταθερότητα αρθρογραφ εί όλα αυτά τα χρόνια στο περιοδικό μας. Με εξαίρεση την φετινή χρονιά, όλο το προηγούμενο διάστημα μάς παρείχε εθελοντικά τα γραπτά του και τον ευχαριστούμε ιδιαιτέρως γι'αυτό. Του ευχόμαστε να είναι υγιής και να έχει πάντα την ίδια δύναμη και όρεξη να συμμετέχει αλλά και να καταγράφει τις δραστηριότητες της κοινότητας. Τέλος, ευχόμαστε καλή επιτυχία στο βιβλίο του και να έχει την αναγνώριση που αξίζει. I 17

18 Ελληνισμός Έκδοση της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγαρίας Όλος ο κόσμος...μια Ελλάδα A XIX. SZÁZADI PEST-BUDA ÉS BÉCS GÖRÖG KAPCSOLATRENDSZERE Beloianniszban október 22-én (szombaton) 16 órakor liturgia keretében emlékeztek meg Míchail Sztaikosz metropolitáról, aki 18-án hunyt el: a bécsi görög templomban nagy létszámú gyászoló (közöttük egy beloianniszi görög csoport, valamint több budapesti és érdi görög) jelenlétében 25-én megtartott liturgiát követően a bécsi Központi Temetőben íévő családi kriptában helyezték végső nyugalomra. A gyászistentiszteletet Kyriliosz Kogerakisz érsek, Rodosz metropoli- tája, bécsi görög-ortodox egyházmegyei adminisztrátor celebrálta. Michail Sztaikosz metropolita számos magas állami és egyházi kitüntetésben részesült: a Magyar Köztársaság Középkeresztje és Athén város aranyérme is ezek közé tartozott. A görög metropolita lélekben nagyon közel állt a magyarsághoz: októberben letette a magyar állampolgári esküt ami a metropolitának a magyarországi görög közösség iránti elkötelezettségét is mutatja. Michail Sztaikosz (Athén, , Bécs) Ausztria metropolitája, Magyarország és Közép-Európa exarchája kiemelkedő műveltségű tudással bírt: ennek jegyében jelen történelmi írás révén is érdemes tisztelegni az emléke előtt, mivel a XIX. századi Pest-Buda és A legjelentősebb becsi görögök névsora 1854-bol: számosán közülük Magyarorszaggal is kapcsolatban álltak. (E tabló Bécsben a görög metropolita fogadótermet ékesíti). Ujűwc fcfcvuuuu ftautua Ammntpwi X. Μμλ* * Πδγζιαςζμ rw wa V. Μιλ λ η ι Kiutat Δ λμτςου kvra Nahot Χρηστός Mákot K o x rtu it M i M n u Ιωλςμες IU yw i X Mimi i Iíiannhe X. Πατζιατζη Δ ημ η τριο ι Nikehaot Δ ημητριοι Ιωάννης A aam X a t ih Maiimot Koyptobikh 0ΕΜΣ IH1 ΧΡΗΣΤΟ* Γςωρπος kom ioikonow u An a tta iiu í Γεωρπου A aam Brrm n o i Πςτροιολκινος MllAHI ΒρΕΤΤΑ ΖοΥΠΑΝΟΥ Δ ημητριοι Κλνςτ. Τζετιρη A aam Kb n it. Tzetiph Αςτελινα «Αίπηιιτοι Γεορπου Πλςζιατζη Δημητριοι Ιειαννου Ποςχλρη Γεώργιος In. Σ ακελλαριου Δ ημητριοι Δ αρβαρις Ρο π τ η ι και Ι ε β α γτο ι Να ιτ ο ι Β ιενια Μιλαηλ Δ ήμου Μικολαοε Τυρκα Χαριιιο ι Οικομομου Θεόδωρός Oikosiomoy Μιαληλ Κοίτα Κουρτη Νικόλαός Δ ορά Ιωάννης X. Χ γιηδα Ανδρελς Ιϊ ι. Πουφκα Κωνσταντίνος Γεωργ Γκοαγα Κωνσταντίνος Σ εβα στο ί Νάνος Β ελ λ ιο β ικ. m ÍUWWI Δαριαρπ: Ν. Λ. Δορά Nmui Λλιοι Γεβρππε Ποηοβιιμι A n arm o i A im m X. Πρ α π α M anna Απαλε μκη 7Ζπ ΤΡΜ ta x w tr BtAUoeiT? Θθ β λ κ Xnarar KlRITAJITlIrffl Λ. ZOYIWAMW Γεβργκε Αχα γγα ιβ» Μιααμλ lsem b u m I»ut Tcsmot ΓΙιπΛΝΗ X u a m. IC. i i i u m A t iu L w a K cn u rria u n Λκ ε μ ι X. bw Σλαρτε iraumoi ΣouFTi ti1ínm> fcsmoe S rrnm lm» r Ifti h u M tra ík in s A ju m m Γ Aaaai Is u m h i B ú r r a ΚΥΡΙΑΚΟ Σ ΠΟΛΥΖΟΥ. Α Ν Ν Α Α Λ ΕΞ Α Ν Δ ΡΟ Υ : Χ Ρ ΙΣ Τ Ο Σ Ο Ν Α Κ Ο Σ : Δ Η Μ Η ΤΡΙΟ Σ Θ ΕΟ ΧΑ ΡΙΔ Η Σ: Δ Η Μ Η Τ Ρ ΙΟ Σ Δ Α ΡΒΑΡ ΙΣ: Εμμανουήλ Ι αρςανη ΑθΑΑΑΣΙΟΙ Βεροβοληι Νυκολαοτ Τυρκα Iiuwhi Πατζιατζη Ζα χ ιριις Καλαμαναηη N. Beuuapioi liá n n á l τις In*. 0. Majiovihe Μιχαήλ Δήμου Λημητριοε Φϊτοκης Οΐ ΑΛΗΡΟΝΟΗΟΙ TETTΙω.ΒεΛΛΜΑΙΙΣ Μιχαήλ Κ. Κουρυη (Dwmnoz X. Muaha AmAEA oi Γλαυκέ Δ ημητριοι Χλμζα Ksiaitaatinoe Bovph Δυλςτλςκβ Μαργαρίτη Ιωάννης Γκυρα Χαδοϋληε BepOYIH ΣταΪκος X. Κ αλογιαμμ Βργτλ ι Τζεχανηι θ ΕΟ Α ϋρο Σ TZIO KA JIO E Σ ςμ. Ιαγκοβιτζ Θεοαϊϊρος Βαγκαι Γςωρςκςι Κ αρηλλα Βρετας Παιιπα Ναουμ Ζκ ιη ι Λεπουριτζου Αυτλαελφοι Μουκουαη Αοαναιιοι Μλνοιζης 0EO AS1PO I M lla KA A O fm IY AüVWl TíAlhOt Α Ν Α ΣΤΑ ΣΙΟ Σ TZEA A LO t Αυτααεαφοι Μαχτζιαρλη NlkGYAÖi Παααε Μιςαηλ Χ ρηστοί Μαννου Θεοαπροι Ζιμποβιτι ΕτΟΡΑΝΟΣ ΚίΧΝΣΤΑΝΤΙΝΟΒΙΤΖ ΝηΚΟΥΑΟΣ KovnUKTAkH ΓίΑΚΟΥΜΗΙ ΠαΪΗΟΥ Ι ταμλτμι Paím jbitz I. Κ. Πολύς» Βαρελμος Παριγη Ay TAAE.VMH Βαιιλειου Γεοργιος Ζιππηι Iduhaa Min in Σταύρος Ιωλνμςυ Α λεσης Βοεςοιλη Κ η γ»ι Niu a j t i m Ι α κ α π m M w iílh l Αυταδελφοι Νικαρουιη Σπυρος Αντωνοπουλοι ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΜΑΡΚΟΥ Ανδρεας Πρίμα Γεώργιος Πόλης Ανδρεας Σ αββα Κυριάκος Μιλλεναδου Στερροιος Μαντζιολα Ναουμ Τζιανουςηι Γεώργιος Αργεντηε Ν. Βογδδνος Μιχαήλ Γεωργίου Εμμανουήλ Βερουςης Δ ιαμαντής Λ ακαταρη Ιωάννης Ποντικής Μιχαήλ Α γγελης Ζ ηςης Κ ουτζιουκης Μιχαήλ Ζ ιγουρης Θεολπρος Κ ωνσταντίνου Νικόλαός Ζιοληε Ανώνυμος τ ις Χ.Σ ωτηρης Διμτζα Αυταδελφοι Τζιαππο* 18

19 ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2011 ΕΤΟΣ: 17 Όλος ο κόσμος...μια Ελλάδα Bécs görög kapcsolatrendszere számos fontos mozzanatra mutat rá a korabeli kereskedelmi és műveltségi viszonyok tekintetében. Bécs legjelentősebb görög családjai közé tartoztak a Patziatziszok. Gróf Széchenyi István és a korabeli görögök pest-budai és bécsi kapcsolatrendszere igen sokrétű volt. Széchenyi Hitel'' és Világ" című könyveit a görög származású Pazziazzi Mihály ügyvéd, a bécsi kancellária tisztviselője fordította németre. A görög Patziatzisz/Pazziazzi-család olaszos névhasználata (az évezredeken átnyúló kapcsolatrendszer jegyében) a görög és az itáliai kereskedelmi viszonyok miatt alakulhatott ki (pl. Fiume, Kréta, Korzika, Nápoly, Velence, Trieszt). E család az 1780-as években érkezett Pestre: a görög Patziatzisz Hadzsi (aki később Miklós keresztnéven szerepelt) 1793-ra igen meggazdagodott: görög nyelvű végrendeletében forintos alapítványt tett a pesti görög egyház javára. Pazziazzi Mihály Sárospatakon jogot tanult: a Kisfaludy kör tagja lett, Toldy Ferenccel került barátságba. Egy másik Pazziazzi-név is felmerül a reformkorban: Vörösmarty Mihály baráti körébe tartozott a görög Pazziazzi György jurátus, aki német nyelvre tanította a híres magyar költőt. A bécsi Sina-bankház pesti megbízottjaként a görög Gyra Konstantin nagykereskedő rendkívül fontos szerepet játszott a Lánchíd megépítésében augusztus 4-én került sor az alapkő letételére: ekkor került fölolvasásra a híd keletkeztél rögzítő okirat, melynek aláírói között ott voltak a görögök közül báró Sina György, báró Sina János, Gyra Constantin. Bécsben, a képzőművészeti akadémián tanult a görög Sterio Károly ( ), aki korának egyik jelentős mestere volt Magyarországon: 1841-tól Pozsonyban élt, majd Pestre költözött. Közismert Sterio Károly vízfestménye Klapka György honvédtábornokról, helyettes hadügyminiszterről. Görgey Artúrról is készített akva- rellt ben megfestette a Buda megvívása" címet viselő nevezetes alkotását. Életművének nagyobb részét arcképek és népi életképek alkotják. Több képe található a Magyar Nemzeti Galériában. Fontos kapocs a Bécs - Budapest viszonylatban a görög Dumba és a Manno családok története. Széchenyi az írásai mellett részt vett a a Kereskedelmi Bank alapításában: fölismerte, hogy a haza érdekeit szolgáló pénzügyi folyamatok nem teremtődhetnek meg saját magyar bank nélkül. A Pesti Magyar Kereskedelmi Bank igazgatójaként tevékenykedett Manno Demeter pesti görög kereskedő fia, Manno István ( ), aki Kossuth Lajos egyik fontos pénzügyi tanácsadója is lett. Manno István 1847-ben Kereskedő ülnök" volt a pesti Első Bíróságu Törvényszéken", majd a pesti árvaszék elnökeként is dolgozott. A budapesti lóvonatú vasúttársaság" 186S. május 22-én tartotta alakuló közgyűlését: e részvénytársaság első választmányi tagjai közé tartozott Manno István. A pesti görög Manno-kereskedelmi cég megszűnt Manno István halálával. E család több leszármazottja is Budapesten a ma is álló Király utca 57. számú házban élt, egészen a legutóbbi időkig: e pesti házban hunyt el 111 éve az egyik legjelentősebb bécsi görög személyiség, Dumba Miklós. A görög Dumba család tagjai Bécsben és Pest-Budán is jelen voltak február 23-án Pesten, a Vigyázó utcában vett egy ingatlant Dumba Teodór a görög Vrányi Györgytől pengő forintért. Dumba Teodór ( ) unokatestvére volt a nevezetes bécsi görög Dumba Miklós, akinek édesapja, Sztergiosz Dumbasz 1817-ben jött el Vlaszti faluból (Kozani megyéből) Bécsbe, ahol kereskedőként telepedett le. A pesti görög házaspár, Manno István és Kápra Katalin leánya, Manno Mária Irma (1845-?) férje lett Dumba Miklós. A híres bécsi görög Dumba Miklós ( ) egyike volt az Osztrák-Magyar Monarchiában a politikai élet kitűnőségeinek: fontos mecénás és műgyűjtő, a bécsi zenei élet támogatója volt. A művészetpártoló Dumba Miklós 1900 márciusának utolsó hetén Buda->pesten járt: magyarországi rokonait látogatta meg. Dumba mindig rokonszenwei viseltetett Magyarország iránt: igaz ez a magánéleti és a politikai tevékenységére is. Dumba Miklós március 22-én este érkezett Bécs- ből Budapestre: 23-án reggel tíz órakor Dumba a Vasárnapi Újság szerkesztőjét, Nagy Miklóst kereste föl. Az Osztrák Magyar Monarchia írásban és képben" címet viselő, nagy ívű kötetsorozat kiadása ügyében egyeztettek. E munka német kiadásának Dumba kezdettől fogva az egyik mozgatója volt: a kiadást irányító igazgatótanács tagjai volt (többek között) Dumba Miklós és a szerkesztő Jókai Mór. Dumba érdeklődéssel tekintette meg a magyarországi rész addig még meg nem jelentetett több száz rajzát is. Ennek keretében elkérte a nevezetes szobrászművész Zala György címét, mert meg akarta tekinteni a műtermében készülő Andrássy- szobrot. 12 óra után néhány perccel érkezett vissza a Király utca 57. szám alatt levő szállására: ekkor Dumba megszédült, jajszó nélkül összeesett, s - meghalt, a nélkül, hogy egy perezre is magához tért volna. Szívszélhű- dés ölte meg a 70 éves öreg urat". A Fővárosi Görög Önkormányzat és az Erzsébetvárosi Görög Kisebbségi Önkormányzat több éves sikeres együttműködése révén a Király utca 57. szám alatti ház falán 2011 novemberétől emléktábla emlékezteti az utókort Dumba Miklósra, aki fontos jelképe az 1867 utáni Budapest és Bécs közötti görög kapcsolatrendszernek. Dumba Miklós jelentőségét, közismertségét és közszeretetét jól mutatja, hogy Széli Kálmán miniszterelnök részvétiratot intézett az elhunyt özvegyéhez. Neki és Manno Máriának, egyetlen gyermeke Dumba Irén volt. Dumba Miklós beszentelését március 24-én Budapesten Trojanosz Germanosz archimandrita végezte el; e szertartás után a Nyugati pályaudvarról vonaton vitték Bécsbe, ahol a görög templomban közszemlére tették ki a holttestét, majd másnap eltemették. Az egyik legnépszerűbb ember volt az osztrák fővárosban. Források: Kása János: Pest-Buda elmagyarosodása 1848-ig. Bp 1937.; Nagy J. Béla: Magyarosan ; Magyar levelestár. Széchenyi pesti tervei. Válogatta, a szöveget gondozta, és a jegyzeteket írta Bácskai Vera és Nagy Gyula. Bp., 1985.; Széchenyi István: Napló. Válogatta, szerkesztette és a fordítást ellenőrizte, a jegyzeteket és a szerkesztői utószót írta Oltványi Ambrus. Bp., 2002.; Nagy Iván: Magyarországi képzőművészek a legrégibb időktől 1850-ig. In.: Századok Budapest lexikon II. kötet L-Z főszerkesztő Berza László Bp., 1993.; Kovácsyné dr. Medveczki Ágnes: A Pesti Közúti Vaspálya Társaság első vonala 271. In.: A Közlekedési Múzeum Évkönyve ; Rokken Ferenc: A Ferenc József-tér In.: Tanulmányok Budapest Múltjából ; Vasárnapi Újság. 47. évfolyam