ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ

Transcript

1 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΚΑΙ ΕΛΕΓΚΤΙΚΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΔΥΣΜΕΝΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΑΠΟ ΤΙΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΤΡΑΠΕΖΕΣ ΚΑΣΤΑΝΑΡΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΑΑΑΜΠΑΛΙΚΗ ΕΛΕΝΗ ΕΠΙΒΑΕΠΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΛΥΓΓΙΤΣΟΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΚΑΛΑΜΑΤΑ, ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2005

2 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΚΑΙ ΕΛΕΓΚΤΙΚΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΔΥΣΜΕΝΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΑΠΟ ΤΙΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΤΡΑΠΕΖΕΣ ΚΑΣΤΑΝΑΡΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΑΛΑΜΠΑΛΙΚΗ ΕΛΕΝΗ ΕΠΙΒΛΕΠΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΛΥΓΓΙΤΣΟΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΚΑΛΑΜΑΤΑ, ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2005

3

4 ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ ΠΡΟΛΟΓΟΣ... 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ... 2 ΚΕΦ.1 ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟΤΕΙΡΕΣΙΑ ΑΕ 1.1 Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα Οργάνωση Οργάνωση Γραμματείας Νόμος Υπ αριθμό 2472/ Προσωπικά Δεδομένα και Τειρεσίας Μέτρα Για Την Προστασία Των Προσωπικών Δεδομένων Απόφαση Για Τη Χρήση Προσωπικών Δεδομένων Από Την EFG EUROBANK ERGASIAS ΚΕΦ.2 ΤΕΙΡΕΣΙΑΣ ΑΕ 2.1 Αποστολή Αρχές Λειτουργίας Μέτοχοι Σύνδεσμοι Γραφείο Εξυπηρέτησης Ενδιαφερομένων Φυσικά Πρόσωπα Νομικά Πρόσωπα... 53

5 ΚΕΦ.3 ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΤΕΙΡΕΣΙΑ ΑΕ 3.1 Γενικές Αρχές Τήρησης Του Αρχείου Δεδομένων Οικονομικής Συμπεριφοράς Κατηγορίες Πληροφοριών Ανά Πηγή Παραμονή Και Διαγραφή Δεδομένων Από Το Αρχείο Μικρότερη Παραμονή Στην Μαύρη Λίστα Λιγότερα Από 5 Χρόνια Στην Μαύρη Λίστα Ανακοίνωση Υπουργείου Οικονομίας Και Οικονομικών Λευκή Λίστα Φθηνότερα Δάνεια Δάνεια Στη Λίστα Του Τειρεσία Οι Λευκοί Και Οι Σημειωμένοι Διαδικασία Συμπλήρωσης Δεδομένου Κυρηχθείσας Πτώχευσης Το Εμψυχο Δυναμικό Και Η Υλικοτεχνική Υποδομή Διαδικασία Συμπλήρωσης ή Διαφραφής Δεδομένου Που Αφορά Σε Ακάκυπτη (Σφραγισμένη) Επιταγή Ακάλυπτες Επιταγές (Βόρεια Ελλάδα) Κανονιά 596,31 Εκατομμύρια Με Ακάλυπτες Επιταγές Διαδικασία Συμπλήρωσης Του Αρχείου Της Τειρεσίας ΑΕ Για Πληροφορία Που Αφορά Σε Πρόγραμμα Πλειστηριασμού Διαδικασία Μη Εμφάνισης Στοιχείων Πανωτόκια. Διασφάλιση Της Τελευταίας Ρύθμισης Ζητούν Οι Τράπεζες... 82

6 Θηλιά Τα Πανωτόκια Για Τους Μικρομεσαίους Ταυτότητες - Διαβατήρια Επικοινωνία Με Άλλες Βάσεις Δεδομένων Συγκέντρωση Κινδύνων Καταναλωτικής Πίστης Υπηρεσία Σταθμικής Συγκριτικής Απόδοσης (BENCHMARKING) Διεθνές Επαφές Ανάπτυξη Νέων Υπηρεσιών ΚΕΦ.4 ΕΝΩΣΗ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΤΡΑΠΕΖΩΝ 4.1 Γενικά Στόχοι Όργανα Και Συμβουλευτικές Επιτροπές Δραστηριότητες Θεσμική Διάσταση Του Ρόλου Της ΕΕΤ Αναπτυξιακή Διάσταση Του Ρόλου Της ΕΕΤ Κοινωνική Διάσταση Του Ρόλου Της ΕΕΤ Διατραπεζικές Επιτροπές Μέλη ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ - ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΙΑ

7 ΠΡΟΛΟΓΟΣ Η συγκεκριμένη πτυχιακή με θέμα «Παρακολούθηση» Δυσμενών Στοιχείων από τις Ελληνικές Τράπεζες, έχει στόχο να εμφανίσει με ποιο τρόπο φακελώνονται από τον Τειρεσία, όχι μόνο τα αρνητικά αλλά και τα θετικά στοιχεία της Οικονομικής δραστηριότητας των Ελλήνων, προκειμένου να παρέχει μία πιο ολοκληρωμένη εικόνα της πραγματικής οικονομικής τους θέσης, τόσο στις τράπεζες όσο και στις άλλες αρμόδιες υπηρεσίες που έχουν δυνατότητα πρόσβασης σε αυτό το αρχείο. Στο πρώτο κεφάλαιο γίνεται αναφορά στο Νομικό Πλαίσιο της Τειρεσία ΑΕ, καθώς επίσης και στην Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, στην οποία έχει γνωστοποιήσει τον Κανονισμό Επεξεργασίας Δεδομένων (ΚΕΔ) της μετά την έγκριση του οποίου ενημερώνει σχετικά τους ενδιαφερομένους με τακτικές ανακοινώσεις της στον Τύπο. Στο δεύτερο κεφάλαιο αναλύεται η Τειρεσίας ΑΕ. Ποιο είναι το έμψυχο δυναμικό και η υλικοτεχνική υποδομή της εταιρείας, οι βασικοί σκοποί και οι αρχές λειτουργίας της, καθώς επίσης και ποιοι είναι οι μέτοχοι και οι σύνδεσμοι της εταιρείας. Στο τρίτο κεφάλαιο γίνεται μία εκτενή αναφορά η Τειρεσίας ΑΕ, και κυρίως στο Αρχείο Δεδομένων και Σύστημα Οικονομικής Συμπεριφοράς και στη Λευκή Λίστα της Τειρεσίας ΑΕ, μέσα από τις οποίες γίνεται γνωστή η οικονομική θέση των συναλλασσόμενων στις τράπεζες και στις άλλες αρμόδιες υπηρεσίες. Τέλος, στο τρίτο κεφάλαιο γίνεται αναφορά στην Ένωση Ελληνικών Τραπεζών. Τους στόχους, τα Όργανα και τις Συμβουλευτικές Επιτροπές, τις Δραστηριότητες και τις Διατραπεζικές Επιτροπές και τέλος τα μέλη της. 1

8 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Με τη σταδιακή ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας και του τραπεζικού συστήματος, οι Τράπεζες της χώρας αναγνώρισαν την ανάγκη για πρόσβαση σε ακριβή δεδομένα οικονομικής συμπεριφοράς, αφού κατέστη σαφές ότι τέτοιες πληροφορίες συμβάλλουν στην προστασία της πίστης και στη μείωση των επισφαλειών προς όφελος του τραπεζικού συστήματος και των ίδιων των συναλλασσομένων. Για το σκοπό αυτό το σύνολο, σχεδόν, των ελληνικών τραπεζών ίδρυσε την εταιρεία Τειρεσίας στην οποία και ανετέθη η ανάπτυξη και διαχείριση ενός αξιόπιστου Αρχείου Δεδομένων Οικονομικής Συμπεριφοράς. Η Τειρεσίας συστάθηκε αρχικά ως μη κερδοσκοπική εταιρεία και από το Σεπτέμβριο του 1997, λειτουργεί ως ανώνυμη εταιρεία, διατηρώντας αμιγώς τη φιλοσοφία της μη κερδοσκοπικής εταιρείας, αλλά εξασφαλίζοντας παράλληλα τις απαραίτητες προϋποθέσεις για την ανάπτυξη της. Σήμερα, η Τειρεσίας ΑΕ εξειδικεύεται στη συγκέντρωση και διάθεση πληροφοριών οικονομικής συμπεριφοράς, για επιχειρήσεις και ιδιώτες, μέσω αξιόπιστων πληροφορικών συστημάτων. Παράλληλα, η εταιρεία αναπτύσσει νέα διατραπεζικά πληροφοριακά συστήματα, ενώ ταυτόχρονα παρέχει υπηρεσίες ενημέρωσης και επαφής με τους άμεσα ενδιαφερομένους. 2

9 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 3

10 ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ Η Τειρεσίας ΑΕ στηρίζει τη λειτουργία της στην αρχή του σεβασμού και της προστασίας των δικαιωμάτων του πολίτη, καθώς και στην πιστή εφαρμογή των σχετικών διατάξεων για την «Προστασία του ατόμου από την επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα» (Ν. 2472/97). Τα καταχωρούμενα στο αρχείο Τειρεσίας ΑΕ δεδομένα φυσικών προσώπων είναι προσωπικού χαρακτήρα και επομένως, για την επεξεργασία τους, ισχύον οι διατάξεις του 2472/97. οπωσδήποτε, όμως, αυτά δεν ανήκουν στην κατηγορία των «ευαίσθητων δεδομένων» όπως ο Νόμος τα ορίζει. Η Τειρεσίας ΑΕ, πλήρη συναίσθηση ευθύνης για το έργο δημοσίου συμφέροντος που επιτελεί, έχει προσαρμόσει την ανάπτυξη και λειτουργία του Συστήματος Δεδομένων Οικονομικής Συμπεριφοράς (ΣΟΣ) και του Συστήματος Συγκέντρωσης Κινδύνων έτσι ώστε η προστασία του ατόμου από την επεξεργασία των δεδομένων αυτών να είναι εξασφαλισμένη. Η εταιρεία έχει γνωστοποιήσει στην Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα τον Κανονισμό Επεξεργασίας Δεδομένων (ΚΕΔ) του αρχείου της μετά την έγκριση του οποίου ενημερώνει σχετικά τους ενδιαφερομένους με τακτικές ανακοινώσεις της στον Τύπο. 4

11 1.1 ΑΡΧΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ Ο σεβασμός και η προστασία της αξιοπρέπειας, της ιδιωτικής ζωής και της ελεύθερης ανάπτυξης της προσωπικότητας αποτελούν πρωταρχική επιδίωξη κάθε δημοκρατικής κοινωνίας. Η τεράστια πρόοδος της πληροφορικής, η ανάπτυξη νέων τεχνολογιών, οι νέες μορφές διαφήμισης και ηλεκτρονικών συναλλαγών και η ανάγκη της ηλεκτρονικής οργάνωσης του κράτους έχουν σαν συνέπεια την αυξημένη ζήτηση προσωπικών πληροφοριών από τον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα. Η ανεξέλεγκτη καταχώρηση και επεξεργασία των προσωπικών δεδομένων σε ηλεκτρονικά και χειρόγραφα αρχεία υπηρεσιών, εταιρειών και οργανισμών μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα στην ιδιωτική ζωή του πολίτη. Οι κίνδυνοι αυτοί αυξάνονται με τις νέες δυνατότητα ταχύτατης μεταφοράς πληροφοριών παγκοσμίως μέσω του Μει-ηοί. Για την προστασία του ατόμου στην κοινωνία της πληροφορίας δεν αρκούν οι παραδοσιακές θεσμικές εγγυήσεις και ρυθμίσεις, αλλά χρειάζεται ειδική αντιμετώπιση. Η «ΑΡΧΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ» που λειτουργεί από τον Νοέμβριο του ΟΡΓΑΝΩΣΗ Η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα συγκροτείται από ένα δικαστικό λειτουργό βαθμού Συμβούλου της Επικράτειας ή αντίστοιχου και άνω, ως Πρόεδρο, και έξι (6) μέλη Οργάνωση της Γραμματείας 5

12 Η Αρχή εξυπηρετείται από Γραμματεία. Η Γραμματεία λειτουργεί σε επίπεδο Διευθύνσεως και συγκροτείται από τρία (3) τμήματα: Τμή μα Ελεγκτών. Τμήμα Επικοινωνίας. Τμήμα Διοικητικών και Οικονομικών Υποθέσεων. 1.3 ΝΟΜΟΣ ΥΙΓ APIO. 2472/1997 «Προστασία του ατόμου από την επεξεργασία δεδομένων Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα» Περιεχόμενα Κεφάλαιο Α: Γενικές Διατάζεις. Κεφάλαιο Β: Επεξεργασία Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα. Κεφάλαιο Γ: Δικαιώματα του Υποκειμένου των Δεδομένων. Κεφάλαιο Δ: Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα. Κεφάλαιο Ε: Κυρώσεις. 6

13 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α' ΓΕΝΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ Αρθρο 1 Αντικείμενο Αντικείμενο του παρόντος νόμου είναι η θέσπιση των προϋποθέσεων για την επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα προς προστασία των δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών των φυσικών προσώπων και ιδίως της ιδιωτικής ζωής. Αρθρο 2 Ορισμοί Για τους σκοπούς του παρόντος νόμου νοούνται ως: α) «Δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα», κάθε πληροφορία που αναφέρεται στο υποκείμενο των δεδομένων. Δεν λογίζονται ως δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα τα στατιστικής φύσεως συγκεντρωτικά στοιχεία, από τα οποία δεν μπορούν πλέον να προσδιορισθούν τα υποκείμενα των δεδομένων. β) «Ευαίσθητα δεδομένα» τα δεδομένα που αφορούν τη φυλετική ή εθνική προέλευση, τα πολιτικά φρονήματα, τις θρησκευτικές ή φιλοσοφικές πεποιθήσεις, τη συμμετοχή σε ένωση, σωματείο και συνδικαλιστική οργάνωση, την υγεία, την κοινωνική πρόνοια και την ερωτική ζωή, καθώς και τα σχετικά με ποινικές διώξεις ή καταδίκες. 7

14 γ) «Υποκείμενο των δεδομένων», το φυσικό πρόσωπο στο οποίο αναφέρονται τα δεδομένα, και του οποίου η ταυτότητα είναι γνωστή ή μπορεί να εξακριβωθεί, δηλαδή μπορεί να προσδιορισθεί αμέσως ή εμμέσως, ιδίως βάσει αριθμού ταυτότητας ή βάσει ενός ή περισσότερων συγκεκριμένων στοιχείων που χαρακτηρίζουν την υπόσταση του από άποψη φυσική, βιολογική, ψυχική, οικονομική, πολιτιστική ή κοινωνική. δ) «Επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα» («επεξεργασία»), κάθε εργασία ή σειρά εργασιών που πραγματοποιείται, από το Δημόσιο ή από νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου ή ιδιωτικού δικαίου ή ένωση προσώπων ή φυσικό πρόσωπο με ή χωρίς τη βοήθεια αυτοματοποιημένων μεθόδων και εφαρμόζονται σε δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα, όπως συλλογή, η καταχώρηση, η οργάνωση, ή διατήρηση ή αποθήκευση, η τροποποίηση, η εξαγωγή, η χρήση, η διαβίβαση, η διάδοση ή κάθε άλλης μορφής διάθεση, η συσχέτιση ή ο συνδυασμός, η διασύνδεση, η δέσμευση (κλείδωμα), η διαγραφή, η καταστροφή. ε) «Αρχείο δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα» («αρχείο»), σύνολο δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, τα οποία αποτελούν ή μπορεί να αποτελόσουν αντικείμενο επεξεργασίας, και τα οποία τηρούνται είτε από το Δημόσιο ή από νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου, ή ιδιωτικού δικαίου ή ένωση προσώπων ή φυσικό πρόσωπο. στ) «Διασύνδεση», μορφή επεξεργασίας που συνίσταται στην δυνατότητα συσχέτισης των δεδομένων ενός αρχείου ή αρχείων που τηρούνται από άλλον ή άλλους υπεύθυνους επεξεργασίας ή που τηρούνται από τον ίδιο υπεύθυνο επεξεργασίας για άλλο σκοπό. ζ) «Υπεύθυνος επεξεργασίας», οποιοσδήποτε καθορίζει τον σκοπό και τον τρόπο επεξεργασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, όπως φυσικό πρόσωπο ή 8

15 νομικό πρόσωπο, δημόσια αρχή ή υπηρεσία ή οποιοσδήποτε άλλος οργανισμός. Όταν ο σκοπός και ο τρόπος της επεξεργασίας, καθορίζονται με διατάξεις νόμου ή κανονιστικές διατάξεις εθνικού ή κοινοτικού δικαίου, ο υπεύθυνος επεξεργασίας ή τα ειδικά κριτήρια βάσει των οποίων γίνεται η επιλογή του καθορίζονται αντίστοιχα από το εθνικό ή το κοινοτικό δίκαιο. η)«εκτελών την επεξεργασία», οποιοσδήποτε επεξεργάζεται δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα για λογαριασμό υπεύθυνου επεξεργασίας, όπως φυσικό ή νομικό πρόσωπο, δημόσια αρχή ή υπηρεσία ή οποιοσδήποτε οργανισμός. θ) «Τρίτος», κάθε φυσικό πρόσωπο ή νομικό πρόσωπο, δημόσια αρχή ή υπηρεσία, ή οποιοσδήποτε άλλος οργανισμός, εκτός από το υποκείμενο των δεδομένων, τον υπεύθυνο επεξεργασίας και τα πρόσωπα που είναι εξουσιοδοτημένα να επεξεργάζονται τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα, εφόσον ενεργούν υπό την άμεση εποπτεία ή για λογαριασμό του υπεύθυνου επεξεργασίας. ι)«αποδέκτης», το φυσικό ή νομικό πρόσωπο, η δημόσια αρχή ή υπηρεσία, ή οποιοσδήποτε άλλος οργανισμός, στον οποίο ανακοινώνονται ή μεταδίδονται τα δεδομένα, ανεξαρτήτως αν πρόκειται για τρίτο ή όχι. ια) «Συγκατάθεση» του υποκειμένου των δεδομένων, κάθε ελεύθερη, ρητή και ειδική βούληση βουλήσεως, που εκφράζεται με τρόπο σαφή, και εν πλήρη επίγνωση, και με την οποία, το υποκείμενο των δεδομένων, αφού προηγουμένως ενημερωθεί, δέχεται να αποτελέσουν αντικείμενο επεξεργασίας τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα που τον αφορούν. Η ενημέρωση αυτή περιλαμβάνει πληροφόρηση τουλάχιστον για τον σκοπό της επεξεργασίας, τα δεδομένα ή τις κατηγορίες δεδομένων που αφορά ή επεξεργασία, τους αποδέκτες ή τις κατηγορίες αποδεκτών των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, καθώς και το όνομα, την επωνυμία και τη διεύθυνση του υπεύθυνου επεξεργασία Και του τυχόν 9

16 εκπροσώπου του. Η συγκατάθεση μπορεί να ανακληθεί οποτεδήποτε, χωρίς αναδρομικό αποτέλεσμα. ιβ)«αρχή», η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα που θεσπίζεται στο κεφάλαιο Δ' του παρόντος Νόμου. Αρθρο 3 Πεδίο εφαρμογής Οι διατάξεις του παρόντος νόμου εφαρμόζονται στην εν όλω ή εν μέρει αυτοματοποιημένη επεξεργασία καθώς και στη μη αυτοματοποιημένη επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, τα οποία περιλαμβάνονται ή πρόκειται να περιληφθούν σε αρχείο. Οι διατάξεις του παρόντος νόμου δεν εφαρμόζονται στην επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, η οποία πραγματοποιείται από φυσικό πρόσωπο για την άσκηση δραστηριοτήτων αποκλειστικά προσωπικών ή οικιακών. Ο παρών νόμος εφαρμόζεται σε κάθε επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, εφόσον αυτή εκτελείται: α) Από υπεύθυνο επεξεργασίας ή εκτελούντα την επεξεργασία, εγκατεστημένο στην Ελληνική Επικράτεια ή σε τόπο όπου βάσει του δημοσίου διεθνούς δικαίου εφαρμόζεται το ελληνικό δίκαιο. β) Από υπεύθυνο επεξεργασίας μη εγκατεστημένο στην Ελληνική Επικράτεια ή σε τόπο όπου εφαρμόζεται το ελληνικό δίκαιο, όταν η επεξεργασία αφορά υποκείμενα εγκατεστημένα στην Ελληνική Επικράτεια. Στην περίπτωση αυτή, ο 10

17 υπεύθυνος επεξεργασίας οφείλει να υποδείξει με γραπτή δήλωση του προς την Αρχή εκπρόσωπο εγκατεστημένο στην Ελληνική Επικράτεια, ο οποίος υποκαθίσταται στα δικαιώματα και υποχρεώσεις του υπεύθυνου, χωρίς ο τελευταίος αυτός να απαλλάσσεται από τυχόν ιδιαίτερη ευθύνη του. Το αυτό ισχύει και όταν ο υπεύθυνος επεξεργασίας καλύπτεται από ετεροδικία, ασυλία, ή άλλο λόγο που κωλύει την ποινική δίωξη. γ) Από υπεύθυνο επεξεργασίας που δεν είναι εγκατεστημένος στην επικράτεια του Κράτους- Μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης αλλά τρίτης χώρας και για τους σκοπούς της επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα προσφεύγει σε μέσα, αυτοματοποιημένα ή όχι, ευρισκόμενα στην Ελληνική Επικράτεια, εκτός εάν τα μέσα αυτά χρησιμοποιούνται μόνο με σκοπό τη διέλευση από αυτήν. Στην περίπτωση αυτή, ο υπεύθυνος επεξεργασίας οφείλει να υποδείξει με γραπτή δήλωση του προς την Αρχή εκπρόσωπο εγκατεστημένο στην Ελληνική Επικράτεια, ο οποίος υποκαθίσταται στα δικαιώματα και υποχρεώσεις του υπεύθυνου, χωρίς ο τελευταίος αυτός να απαλλάσσεται από τυχόν ιδιαίτερη ευθύνη του. Το αυτό ισχύει και όταν ο υπεύθυνος επεξεργασίας καλύπτεται από ετεροδικία, ασυλία ή άλλο λόγο που κωλύει την ποινική δίωξη. 11

18 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β' ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ Αρθρο 4 Χαρακτηριστικά δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα. Τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα για να τύχουν νόμιμης Από επεξεργασίας πρέπει: α) Να συλλέγονται κατά τρόπο θεμιτό και νόμιμο για καθορισμένους σαφείς και νόμιμους σκοπούς και να υφίστανται θεμιτή και νόμιμη επεξεργασία ενόψει των σκοπών αυτών. β) Να είναι συναφή, πρόσφορα, και όχι περισσότερα από όσα κάθε φορά απαιτείται εν όψει των σκοπών της επεξεργασίας. γ) Να είναι ακριβή και, εφόσον χρειάζεται, να υποβάλλονται σε ενημέρωση. δ) Να διατηρούνται σε μορφή που να επιτρέπει τον προσδιορισμό της ταυτότητας των υποκειμένων τους μόνο κατά τη διάρκεια της περιόδου που απαιτείται, κατά την κρίση της Αρχής, για την πραγματοποίηση των σκοπών της συλλογής τους και της επεξεργασίας τους. Μετά την παρέλευση της περιόδου αυτής, η Αρχή μπορεί, με αιτιολογημένη απόφαση της, να επιτρέπει τη διατήρηση δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα για ιστορικούς επιστημονικούς ή στατιστικούς σκοπούς, εφ' όσον κρίνει ότι δεν θίγονται σε κάθε συγκεκριμένη περίπτωση τα δικαιώματα των υποκειμένων τους ή και τρίτων. Η τήρηση των διατάξεων της παραγράφου αυτής βαρύνει τον υπεύθυνο επεξεργασίας. 12

19 Δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα που έχουν συλλεχτεί ή υφίστανται επεξεργασία κατά παράβαση της προηγούμενης παραγράφου καταστρέφονται με ευθύνη του υπεύθυνου επεξεργασίας. Η Αρχή, εάν εξακριβώσει αυτεπαγγέλτως ή μετά από σχετική καταγγελία παράβαση των διατάξεων της προηγούμενης παραγράφου, επιβάλλει την διακοπή της συλλογής ή της επεξεργασίας και την καταστροφή των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα που έχουν ήδη συλλεχτεί ή τύχει επεξεργασίας. Άρθρο 5 Προϋποθέσεις επεξεργασίας Επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα επιτρέπεται μόνον όταν το υποκείμενο των δεδομένων δώσει τη συγκατάθεση του. Κατ' εξαίρεση επιτρέπεται η επεξεργασία και χωρίς τη συγκατάθεση, όταν: α) Η επεξεργασία είναι αναγκαία για την εκτέλεση σύμβασης, στην οποία συμβαλλόμενο μέρος είναι υποκείμενο δεδομένων ή για τη λήψη μέτρων κατόπιν αιτήσεως του υποκειμένου κατά το προσυμβατικό στάδιο. β) Η επεξεργασία είναι αναγκαία για την εκπλήρωση υποχρεώσεως του υπεύθυνου επεξεργασίας, στην οποία επιβάλλεται από το νόμο. γ) Η επεξεργασία είναι αναγκαία για την διαφύλαξη ζωτικού συμφέροντος του υποκειμένου, εάν αυτό τελεί σε φυσική ή νομική αδυναμία να δώσει τη συγκατάθεση του. δ) Η επεξεργασία είναι αναγκαία για την εκτέλεση έργου δημόσιου συμφέροντος ή έργου που εμπίπτει στην άσκηση δημόσιας εξουσίας και εκτελείται από δημόσια 13

20 αρχή ή έχει ανατεθεί από αυτή είτε στον υπεύθυνο επεξεργασίας είτε σε τρίτο, στον οποίο γνωστοποιούνται τα δεδομένα. ε) Η επεξεργασία είναι απολύτως αναγκαία για την ικανοποίηση του έννομου συμφέροντος που επιδιώκει ο υπεύθυνος επεξεργασίας ή ο τρίτος ή οι τρίτοι στους οποίους ανακοινώνονται τα δεδομένα και υπό τον όρο ότι τούτο υπερέχει προφανώς των δικαιωμάτων και συμφερόντων των προσώπων στα οποία αναφέρονται τα δεδομένα και δεν θίγονται οι θεμελιώδεις ελευθερίες αυτών. Η Αρχή μπορεί να εκδίδει ειδικούς κανόνες επεξεργασίας για τις πλέον συνήθεις κατηγορίες επεξεργασιών και αρχείων, οι οποίες προφανώς δεν θίγουν τα δικαιώματα και τις ελευθερίες των προσώπων στα οποία αναφέρονται τα δεδομένα. Οι κατηγορίες αυτές προσδιορίζονται με κανονισμούς που καταρτίζει η Αρχή και κυρώνονται με προεδρικά διατάγματα, τα οποία εκδίδονται με πρόταση του Υπουργού Δικαιοσύνης. Άρθρο 6 Γνωστοποίηση αρχείων Ο υπεύθυνος επεξεργασίας υποχρεούται να γνωστοποιήσει εγγράφως στην Αρχή, τη σύσταση και λειτουργία αρχείου ή την έναρξη της επεξεργασίας. Με τη γνωστοποίηση της προηγούμενης παραγράφου ο υπεύθυνος επεξεργασίας πρέπει απαραιτήτως να δηλώνει: α) Το ονοματεπώνυμο ή την επωνυμία ή τον τίτλο του, καθώς και τη διεύθυνση του, καθώς και το ονοματεπώνυμο ή την επωνυμία ή τον τίτλο και τη διεύθυνση των προσώπων που χρησιμοποιεί για την εκτέλεση της επεξεργασίας σύμφωνα με 14

21 το άρθρο 10 εάν ο υπεύθυνος επεξεργασίας δεν είναι εγκατεστημένος στην Ελληνική Επικράτεια ή σε τόπο όπου εφαρμόζεται το ελληνικό δίκαιο, θα πρέπει επιπροσθέτως να δηλώνεται το ονοματεπώνυμο ή η επωνυμία ή ο τίτλος και η διεύθυνση του εκπροσώπου του στην Ελλάδα. β) Τη διεύθυνση όπου είναι εγκατεστημένο το αρχεία ή ο κύριος εξοπλισμός που υποστηρίζει την επεξεργασία. γ) την περιγραφή του σκοπού της επεξεργασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα που περιέχονται ή πρόκειται να περιληφθούν στο αρχείο. δ) Το είδος των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα που υφίστανται ή πρόκειται να υποστούν επεξεργασία ή περιέχονται ή πρόκειται να περιληφθούν στο αρχείο. ε) Το χρονικό διάστημα για το οποίο προτίθεται να εκτελεί την επεξεργασία ή να διατηρήσει το αρχείο. στ) Τους αποδέκτες ή τις κατηγορίες αποδεκτών στους οποίους ανακοινώνει ή ενδέχεται να ανακοινώνει τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα. ζ) Τις ενδεχόμενες διαβιβάσεις και το σκοπό της διαβίβασης δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα σε τρίτες χώρες. η) Τα βασικά χαρακτηριστικά του συστήματος και των μέτρων ασφαλείας του αρχείου ή της επεξεργασίας. θ) Στην περίπτωση που η επεξεργασία ή το αρχείο εμπίπτει σε μία από τις κατηγορίες για τις οποίες η Αρχή έχει εκδώσει ειδικούς κανόνες επεξεργασίας ο υπεύθυνος επεξεργασίας καταθέτει στην Αρχή δήλωση με την οποία βεβαιώνει ότι 15

22 η επεξεργασία θα διεξάγεται ή το αρχείο θα τηρείται σύμφωνα με τους ειδικούς κανόνες που έχει θεσπίσει η Αρχή, η οποία προσδιορίζει ειδικότερα τον τύπο και το περιεχόμενο της δήλωσης. Τα στοιχεία της προηγούμενης παραγράφου καταχωρίζονται στο Μητρώο Αρχείων και Επεξεργασιών που τηρεί η Αρχή. Κάθε μεταβολή των στοιχείων που αναφέρονται στην παράγραφο 2 πρέπει να γνωστοποιείται εγγράφως και χωρίς καθυστέρηση από τον υπεύθυνο στην Αρχή. Άρθρο 7 Επεξεργασία ευαίσθητων δεδομένων Απαγορεύεται η συλλογή και η επεξεργασία ευαίσθητων δεδομένων Κατ' εξαίρεση επιτρέπεται η συλλογή και η επεξεργασία ευαίσθητων δεδομένων, καθώς και η ίδρυση και λειτουργία σχετικού αρχείου, ύστερα από άδεια της Αρχής, όταν συντρέχουν μία ή περισσότερες από τις ακόλουθες προϋποθέσεις: α) Το υποκείμενο έδωσε γραπτή συγκατάθεση του εκτός εάν η συγκατάθεση έχει αποσπασθεί με τρόπο που αντίκειται στο νόμο ή τα χρηστά ήθη ή νόμος ορίζει ότι η συγκατάθεση δεν αίρει την απαγόρευση. β) Η επεξεργασία είναι αναγκαία για τη διαφύλαξη ζωτικού συμφέροντος του υποκειμένου, εάν τούτο τελεί σε φυσική ή νομική αδυναμία να δώσει τη συγκατάθεση του. 16

23 γ) Η επεξεργασία αφορά αποκλειστικά δεδομένα του υποκειμένου, τα οποία δημοσιοποιεί ή του είναι αναγκαία για την αναγνώριση ή άσκηση ή υπεράσπιση δικαιώματος του ενώπιον δικαστηρίου. δ) Η επεξεργασία αφορά θέματα υγείας και εκτελείται από πρόσωπο που ασχολείται κατ' επάγγελμα με την παροχή υπηρεσιών υγείας και υπόκειται σε καθήκον εχεμύθειας ή σε συναφείς κώδικες δεοντολογίας, υπό τον όρο ότι η επεξεργασία είναι απαραίτητη για την ιατρική πρόληψη, διάγνωση, περίθαλψη η τη διαχείριση υπηρεσιών υγείας. ε) Η επεξεργασία είναι απαραίτητη για την εξυπηρέτηση των αναγκών της εθνικής ασφάλειας, καθώς επίσης και για την εξυπηρέτηση των αναγκών της εγκληματολογικής ή σωφρονιστικής πολιτικής, όταν εκτελείται από δημόσια Αρχή και αφορά τη διακρίβωση εγκλημάτων, ποινικές καταδίκες και μέτρα ασφάλειας. στ) Η επεξεργασία πραγματοποιείται για ερευνητικούς αποκλειστικά σκοπούς και υπό τον όρο ότι τηρείται η ανωνυμία και λαμβάνονται όλα τα απαραίτητα μέτρα για την προστασία των δικαιωμάτων των προσώπων στα οποία αναφέρονται. ζ) Η επεξεργασία αφορά δεδομένα δημοσίων προσώπων, εφόσον αυτά συνδέονται με την άσκηση δημοσίου λειτουργήματος ή τη διαχείριση συμφερόντων τρίτων, και πραγματοποιείται αποκλειστικά για την άσκηση του δημοσιογραφικού επαγγέλματος. Η άδεια της αρχής χορηγείται μόνο εφόσον η επεξεργασία είναι απολύτως αναγκαία για την εξασφάλιση του δικαιώματος πληροφόρησης επί θεμάτων δημοσίου ενδιαφέροντος καθώς καις το πλαίσιο καλλιτεχνικής έκφρασης και εφόσον δεν παραβιάζεται καθ' οιονδήποτε τρόπο το δικαίωμα προστασίας της ιδιωτικής και οικογενειακής ζωής. 17

24 Η Αρχή χορηγεί άδεια συλλογής και επεξεργασίας ευαίσθητων δεδομένων, καθώς και άδεια ιδρύσεως και λειτουργίας σχετικού αρχείου, ύστερα από αίτηση του υπεύθυνου επεξεργασίας. Εφ'όσον η Αρχή διαπιστώσει ότι πραγματοποιείται επεξεργασία ευαίσθητων δεδομένων, η γνωστοποίηση αρχείου, σύμφωνα με το άρθρο 6 του παρόντος νόμου, επέχει θέση αιτήσεως για τη χορήγηση άδειας. Η Αρχή μπορεί να επιβάλλει όρους και προϋποθέσεις για την αποτελεσματικότερη προστασία του δικαιώματος ιδιωτικής ζωής των υποκειμένων ή τρίτων. Πριν χορηγήσει την άδεια, η Αρχή καλεί σε ακρόαση τον υπεύθυνο επεξεργασίας ή τον εκπρόσωπο του και τον εκτελούντα την επεξεργασία. Η άδεια εκδίδεται για ορισμένο χρόνο, ανάλογα με τον σκοπό της επεξεργασίας. Μπορεί να ανανεωθεί ύστερα από αίτηση του υπεύθυνου επεξεργασίας. Η άδεια περιέχει απαραιτήτως: α) το ονοματεπώνυμο ή την επωνυμία ή τον τίτλο καθώς και τη διεύθυνση του υπεύθυνου επεξεργασίας και του τυχόν εκπροσώπου του. β) Τη διεύθυνση όπου είναι εγκατεστημένο το αρχείο. γ) Το είδος των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα που επιτρέπεται να περιληφθούν στο αρχείο. δ) Το χρονικό διάστημα για το οποίο χορηγείται η άδεια. ε) Τους τυχόν όρους και προϋποθέσεις που έχει επιβάλλει η Αρχή για την ίδρυση και λειτουργία του αρχείου. 18

25 στ) Την υποχρέωση γνωστοποίησης του ή των αποδεκτών ευθύς ως εξατομικευτούν. Αντίγραφο της άδειας καταχωρίζεται στο Μητρώο Αδειών που διατηρεί η Αρχή. Κάθε μεταβολή των στοιχείων που αναφέρονται στην παράγραφο 5 γνωστοποιείται χωρίς καθυστέρηση στην Αρχή. Κάθε άλλη μεταβολή, πλην της διεύθυνσης του υπεύθυνου ή του εκπροσώπου του, συνεπάγεται την έκδοση νέας άδειας, εφόσον συντρέχουν οι νόμιμες προϋποθέσεις. Άρθρο 8 Διασύνδεση αρχείων άρθρου. Διασύνδεση αρχείων επιτρέπεται μόνον υπό τους όρους του παρόντος Κάθε διασύνδεση γνωστοποιείται στην Αρχή με δήλωση την οποία υποβάλλουν από κοινού οι υπεύθυνοι επεξεργασίας ή ο υπεύθυνος επεξεργασίας που διασυνδέει δύο ή περισσότερα αρχεία που εξυπηρετούν διαφορετικούς σκοπούς. Εάν ένα τουλάχιστον από τα αρχεία που πρόκειται να διασυνδεθούν περιέχει ευαίσθητα δεδομένα, ή εάν η διασύνδεση έχει ως συνέπεια την αποκάλυψη ευαίσθητων δεδομένων, ή εάν για την πραγματοποίηση της διασύνδεσης, πρόκειται να γίνει χρήση ενιαίου κωδικού αριθμού, η διασύνδεση επιτρέπεται μόνον με προηγούμενη άδεια της Αρχής ( άδεια διασύνδεσης). 19

26 Η άδεια διασύνδεσης της προηγούμενης παραγράφου χορηγείται ύστερα από ακρόαση των υπεύθυνων επεξεργασίας των αρχείων και περιέχει απαραιτήτως: α) Τον σκοπό για τον οποίο η διασύνδεση θεωρείται αναγκαία. β) Το είδος των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα που αφορά η διασύνδεση. γ) Το χρονικό διάστημα για το οποίο επιτρέπεται η διασύνδεση. δ) Τους τυχόν όρους και προϋποθέσεις για την αποτελεσματικότερη προστασία των δικαιωμάτων και ελευθεριών και ιδίως του δικαιώματος ιδιωτικής ζωής των υποκειμένων ή τρίτων. Η άδεια διασύνδεσης μπορεί να ανανεωθεί ύστερα από αίτηση των υπεύθυνων επεξεργασίας. Οι δηλώσεις της παρ. 2 του παρόντος άρθρου καθώς και αντίγραφα των αδειών διασύνδεσης καταχωρίζονται στο Μητρώο Διασυνδέσεων που τηρεί η Αρχή. Άρθρο 9 Διασυνοριακή ροή δεδομένων προσωπικού χαρακτήρας Η Διαβίβαση δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι ελεύθερη. Η διαβίβαση προς χώρα που δεν ανήκει στην Ευρωπαϊκή Ένωση δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα τα οποία έχουν υποστεί ή πρόκειται να υποστούν επεξεργασία μετά τη διαβίβαση τους, επιτρέπεται ύστερα από άδεια 20

27 της Αρχής. Η Αρχή παρέχει την άδεια μόνον εάν κρίνει ότι η εν λόγω χώρα εξασφαλίζει ικανοποιητικό επίπεδο προστασίας. Προς τούτο, λαμβάνει υπ' όψη ιδίως τη φύση των δεδομένων, τους σκοπούς και τη διάρκεια της επεξεργασίας τους σχετικούς γενικούς και ειδικούς κανόνες δικαίου, τους κώδικες δεοντολογίας, τα μέτρα ασφαλείας για την προστασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, καθώς και το επίπεδο προστασίας των χωρών προέλευσης, διέλευσης και τελικού προορισμού των δεδομένων. Η διαβίβαση δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα προς χώρα που δεν ανήκει στην Ευρωπαϊκή Ένωση και η οποία δεν εξασφαλίζει ικανοποιητικό επίπεδο προστασίας, επιτρέπεται κατ' εξαίρεση, με άδεια της Αρχής, εφ' όσον συντρέχει μία ή περισσότερες από τις κατωτέρω προϋποθέσεις: α) Το υποκείμενο των δεδομένων έδωσε τη συγκατάθεση του για τη διαβίβαση, εκτός εάν η συγκατάθεση έχει αποσπασθεί με τρόπο που να αντίκειται στο νόμο ή τα χρηστά ήθη. β) Η διαβίβαση είναι απαραίτητη ί) για τη διασφάλιση ζωτικού συμφέροντος του υποκειμένου των δεδομένων, εφόσον αυτό τελεί σε φυσική ή νομική αδυναμία να δώσει τη συγκατάθεση του, ή π) για τη συνομολόγηση και εκτέλεση σύμβασης μεταξύ αυτού και του υπεύθυνου επεξεργασίας ή μεταξύ του υπεύθυνου επεξεργασίας και τρίτου προς το συμφέρον του υποκειμένου των δεδομένων, εφ' όσον το υποκείμενο τελεί σε φυσική ή νομική αδυναμία να δώσει τη συγκατάθεση του, ή ίϋ) για την εκτέλεση προσυμβατικών μέτρων που έχουν ληφθεί κατ' αίτηση του υποκειμένου των δεδομένων. γ) Η διαβίβαση είναι απαραίτητη για την αντιμετώπιση εξαιρετικής ανάγκης και τη διαφύλαξη υπέρτερου δημόσιου συμφέροντος ιδίως για την εκτέλεση συμβάσεων συνεργασίας με δημόσιες αρχές της άλλης χώρας, εφ'όσον ο 21

28 υπεύθυνος επεξεργασίας παρέχει επαρκείς εγγυήσεις για την προστασία της ιδιωτικής ζωής και των θεμελιωδών ελευθεριών και την άσκηση των σχετικών δικαιωμάτων. δ) Η διαβίβαση είναι αναγκαία για την αναγνώριση, άσκηση ή υπεράσπιση δικαιώματος ενώπιον του δικαστηρίου. ε) Η μετάδοση πραγματοποιείται από δημόσιο μητρώο, το οποίο κατά το νόμο προορίζεται για την παροχή πληροφοριών στο κοινό και είναι προσιτό στο κοινό ή σε κάθε πρόσωπο που αποδεικνύει έννομο συμφέρον, εφόσον στη συγκεκριμένη περίπτωση πληρούνται οι νόμιμες προϋποθέσεις για την πρόσβαση στο μητρώο. Στις περιπτώσεις των προηγούμενων παραγράφων η Αρχή ενημερώνει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τις αντίστοιχες Αρχές των άλλων κρατών μελών, όταν θεωρεί ότι μια χώρα δεν εξασφαλίζει ικανοποιητικό επίπεδο προστασίας. Αρθρο 10 Απόρρητο και ασφάλεια της επεξεργασίας Η επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα είναι απόρρητη. Διεξάγεται αποκλειστικά και μόνο από πρόσωπα που τελούν υπό τον έλεγχο του υπεύθυνου επεξεργασίας ή του εκτελούντος την επεξεργασία και μόνον κατ' εντολή του. Εια τη διεξαγωγή της επεξεργασίας ο υπεύθυνος επεξεργασίας οφείλει να επιλέγει πρόσωπα με αντίστοιχα επαγγελματική προσόντα που παρέχουν επαρκείς 22

29 εγγυήσεις από πλευράς τεχνικών γνώσεων και προσωπικής ακεραιτότητας για την τήρηση του απορρήτου. Ο υπεύθυνος επεξεργασίας οφείλει να λαμβάνει τα κατάλληλα οργανωτικά και τεχνικά μέτρα για την ασφάλεια των δεδομένων και την προστασία τους από τυχαία ή αθέμιτη καταστροφή, τυχαία απώλεια, αλλοίωση, απαγορευμένη διάδοση ή πρόσβαση και κάθε άλλη μορφή αθέμιτης επεξεργασίας. Αυτά τα μέτρα πρέπει να εξασφαλίζουν επίπεδο ασφαλείας ανάλογο προς τους κινδύνους που συνεπάγεται ή επεξεργασία και η φύση των δεδομένων που είναι αντικείμενο της επεξεργασίας. Η Αρχή παρέχει εκάστοτε οδηγίες για τον βαθμό ασφαλείας των δεδομένων καθώς και για τα μέτρα προστασίας που είναι αναγκαίο να λαμβάνονται για κάθε κατηγορία δεδομένων, εν' όψει και των τεχνολογικών εξελίξεων. Αν η επεξεργασία διεξάγεται για λογαριασμό του υπεύθυνου από πρόσωπο μη εξαρτώ μενο από αυτόν, η σχετική ανάθεση γίνεται υποχρεωτικά εγγράφως. Η ανάθεση προβλέπει υποχρεωτικά ότι ο ενεργών την επεξεργασία την διεξάγει μόνο κατ'εντολή του υπεύθυνου και ότι οι λοιπές υποχρεώσεις του παρόντος άρθρου βαρύνουν αναλόγως και αυτόν. 23

30 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ' ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΟΥ ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΟΥ ΤΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ Αρθρο 11 Δικαίωμα ενημέρωσης Ο υπεύθυνος επεξεργασίας οφείλει, κατά το στάδιο της συλλογής δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, να ενημερώνει με τρόπο πρόσφορο και σαφή το υποκείμενο για τα εξής τουλάχιστον στοιχεία: α) την ταυτότητα του και την ταυτότητα του τυχόν εκπροσώπου του. β) τον σκοπό της επεξεργασίας. γ) τους αποδέκτες ή τις κατηγορίες αποδεκτών των δεδομένων, δ) την ύπαρξη του δικαιώματος πρόσβασης. Εάν για τη συλλογή των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα ο υπεύθυνος επεξεργασίας ζητεί την συνδρομή του υποκειμένου, οφείλει να το ενημερώνει ειδικώς και εγγράφως για τα στοιχεία της παρ. 1 του παρόντος άρθρου καθώς και για τα δικαιώματα του, σύμφωνα με τα άρθρα 11 έως και 13 παρόντος νόμου. Με την αυτή ενημέρωση ο υπεύθυνος επεξεργασίας γνωστοποιεί στο υποκείμενο εάν υποχρεούται ή όχι να παράσχει τη συνδρομή του, με βάση ποιες διατάξεις, καθώς και για τις τυχόν συνέπειες της αρνήσεως του. 24

31 Εάν για τη συλλογή των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα ο υπεύθυνος επεξεργασίας ζητεί τη συνδρομή του, με βάση ποιες διατάξεις, καθώς και για τις τυχόν συνέπειες της αρνήσεως του. Εάν τα δεδομένα ανακοινώνονται σε τρίτους, το υποκείμενο ενημερώνεται για την ανακοίνωση πριν από αυτούς. Με απόφαση της Αρχής, ύστερα από αίτηση του υπεύθυνου επεξεργασίας, η υποχρέωση ενημέρωσης, σύμφωνα με τις παρ. 1 και 3 του παρόντος άρθρου, μπορεί να αρθεί. Εν όλο ή εν μέρει, εφ' όσον η συλλογή δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα γίνεται για λόγους εθνικής ασφαλείας ή για τη διακρίβωση ιδιαίτερα σοβαρών εγκλημάτων. Με την επιφύλαξη των δικαιωμάτων εκ των άρθρων 12 και 13, η υποχρέωση ενημέρωσης δεν υφίσταται όταν η συλλογή γίνεται αποκλειστικά για δημοσιογραφικούς σκοπούς και αφορά δημόσια πρόσωπα. Άρθρο 12 Δικαίωμα πρόσβασης Καθένας έχει δικαίωμα να γνωρίζει εάν δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα που τον αφορούν αποτελούν ή αποτέλεσαν αντικείμενο επεξεργασίας. Προς τούτο, ο υπεύθυνος επεξεργασίας, έχει υποχρέωση να του απαντήσει εγγράφως. Το υποκείμενο των δεδομένων έχει δικαίωμα να ζητέι και να λαμβάνει από τον υπεύθυνο επεξεργασίας, χωρίς καθυστέρηση και κατά τρόπο εύληπτο και σαφή, τις ακόλουθες πληροφορίες : 25

32 α) Όλα τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα που το αφορούν, καθώς και την προέλευσή τους. β) Τους σκοπούς της επεξεργασίας, τους αποδέκτες ή τις κατηγορίες αποδεκτών. γ) Την εξέλιξη της επεξεργασίας για το χρονικό διάστημα από την προηγούμενη ενημέρωση ή πληροφόρηση του. δ) Τη λογική της αυτοματοποιημένης επεξεργασίας. Το δικαίωμα πρόσβασης μπορεί να ασκείται από το υποκείμενο των δεδομένων και με τη συνδρομή ειδικού. Το δικαίωμα της προηγούμενης παραγράφου και τα δικαιώματα του άρθρου 13 ασκούνται με την υποβολή της σχετικής αίτησης στον ο υπεύθυνο επεξεργασίας και ταυτόχρονη καταβολή χρηματικού ποσού, το ποσού, το ύψος του οποίου, ο τρόπος καταβολής του και κάθε άλλο συναφές ζήτημα ρυθμίζονται με απόφαση της Αρχής. Το ποσό αυτό επιστρέφεται στον αιτούνται εάν το αίτημα διόρθωσης ή διαγραφής των δεδομένων κριθεί βάσιμο είτε από τον υπεύθυνο επεξεργασίας είτε από την Αρχή, σε περίπτωση προσφυγής του σ' αυτήν. Ο υπεύθυνος επεξεργασίας έχει υποχρέωση στην περίπτωση αυτή να χορηγήσει στον αιτούντα, χωρίς καθυστέρηση δωρεάν και σε γλώσσα κατανοητή, αντίγραφο του διορθωμένου μέρους της επεξεργασίας που τον αφορά. Εάν ο υπεύθυνο επεξεργασίας δεν απαντήσει εντός δεκαπέντε (15) ημερών ή εάν η απάντηση του δεν είναι ικανοποιητική, το υποκείμενο των δεδομένων έχει δικαίωμα να προσφύγει στην Αρχή. Στην περίπτωση κατά την οποία ο υπεύθυνος επεξεργασίας αρνηθεί να ικανοποιήσει το αίτημα του ενδιαφερομένου, κοινοποιεί 26

33 την απάντηση του στην Αρχή και ενημερώνει τον ενδιαφερόμενο ότι μορέι να προσφύγει σε αυτήν. Με απόφαση της Αρχής, ύστερα από αίτηση του υπεύθυνου επεξεργασίας, η υποχρέωση πληροφόρησης, σύμφωνα με τις παρ. 1 και 2 του παρόντος άρθρου, μπορεί να αρθεί, εν όλο ή εν μέρει, εφ' όσον η επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα γίνεται για λόγους εθνικής ασφάλειας ή για τη διακρίβωση ιδιαίτερα σοβαρών εγκλημάτων. Στην περίπτωση αυτή ο Πρόεδρος της Αρχής ή ο αναπληρωτής του προβαίνει σε όλες τις αναγκαίες ενέργειες και έχει ελεύθερη πρόσβαση στο αρχείο. Δεδομένα που αφορούν την υγεία γνωστοποιούνται στο υποκείμενο μέσω ιατρού. Άρθρο 13 Δικαίωμα αντίρρησης Το υποκείμενο των δεδομένων έχει δικαίωμα να προβάλλει οποτεδήποτε αντιρρήσεις για την επεξεργασία δεδομένων που το αφορούν. Οι αντιρρήσεις απευθύνονται εγγράφως στον υπεύθυνο επεξεργασίας και πρέπει να περιέχουν αίτημα για συγκεκριμένη ενέργεια, όπως διόρθωση, προσωρινή μη χρησιμοποίηση, δέσμευση, μη διαβίβαση ή διαγραφή. Ο υπεύθυνος επεξεργασίας έχει την υποχρέωση να απαντήσει εγγράφως επί των αντιρρήσεων μέσα σε αποκλειστική προθεσμία δεκαπέντε ημερών (15). Στην απάντηση του οφείλει να ενημερώσει το υποκείμενο για τις ενέργειες στις οποίες προέβη ή, ενδεχομένως, για τους λόγους που δεν ικανοποίησε το αίτημα. Η απάντηση σε περίπτωση απόρριψης των αντιρρήσεων πρέπει να κοινοποιείται και στην Αρχή. Εάν ο υπεύθυνος επεξεργασίας δεν απαντήσει εμπροθέσμως ή η απάντηση του δεν είναι ικανοποιητική, το υποκείμενο των δεδομένων έχει δικαίωμα να 27

34 προσφύγει στην Αρχή και να ζητήσει την εξέταση των αντιρρήσεων του. Εάν η Αρχή πιθανολογήσει ότι οι αντιρρήσεις είναι εύλογες και ότι συντρέχει κίνδυνος σοβαρής βλάβης του υποκειμένου από την συνέχιση τη επεξεργασίας, μπορεί να επιβάλλει την άμεση αναστολή της επεξεργασίας έως ότου εκδώσει οριστική απόφαση επί των αντιρρήσεων. Καθένας έχει δικαίωμα να δηλώσει στην Αρχή ότι δεδομένα που τον αφορούν δεν επιθυμεί να αποτελέσουν αντικείμενο επεξεργασίας από οποιονδήποτε, για λόγους προώθησης πωλήσεως αγαθών ή παροχής υπηρεσιών εξ αποστάσεως. Η Αρχή τηρεί μητρώο με τα στοιχεία ταυτότητας των ανωτέρω. Οι υπεύθυνοι επεξεργασίας των σχετικών αρχείων έχουν την υποχρέωση να συμβουλεύονται πριν από κάθε επεξεργασία το εν λόγω μητρώο και να διαγράφουν από το αρχείο τους τα πρόσωπα της παραγράφου αυτής. Άρθρο 14 Δικαίωμα προσωρινής δικαστικής προστασίας Καθένας έχει δικαίωμα να ζητήσει από το αρμόδιο κάθε φορά δικαστήριο την άμεση αναστολή ή μη εφαρμογή πράξης ή απόφασης που τον θίγει, την οποία έχει λάβει διοικητική αρχή, νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου ή ιδιωτικού δικαίου ή ένωση προσώπων ή φυσικό πρόσωπο αποκλειστικά με αυτοματοποιημένη επεξεργασία στοιχείων, εφόσον η επεξεργασία αυτή αποβλέπει στην αξιολόγηση της προσωπικότητας του και ιδίως της αποδοτικότητας του στην εργασία, της οικονομικής φερεγγυότητας του, της αξιοπιστίας του και της εν γένει συμπεριφοράς του. Το δικαίωμα του παρόντος άρθρου μπορεί να ικανοποιηθεί και όταν δεν συντρέχουν οι λοιπές ουσιαστικές προϋποθέσεις της προσωρινής δικαστικής προστασίας, όπως προβλέπονται κάθε φορά. 28

35 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ' ΑΡΧΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ Αρθρο 15 Σύσταση - αποστολή - νομική φύση Συνιστάται Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα (Αρχή), με αποστολή την εποπτεία της εφαρμογής του παρόντος νόμου και άλλων ρυθμίσεων που αφορούν την προστασία του ατόμου από την επεξεργασία Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα καθώς και την ενάσκηση των αρμοδιοτήτων που της ανατίθενται κάθε φορά. Η Αρχή αποτελεί ανεξάρτητη αρχή, έχει δικό της προϋπολογισμό και εξυπηρετείται από τη δική της γραμματεία. Η Αρχή δεν υπόκειται σε οποιονδήποτε διοικητικό έλεγχο. Κατά την άσκηση των καθηκόντων τους τα μέλη της Αρχής απολαύουν προσωπικής και λειτουργικής ανεξαρτησίας. Η Αρχή υπάγεται στον Υπουργό Δικαιοσύνης και εδρεύει στην Αθήνα. Τον προϋπολογισμό της Αρχής εισηγείται ο Υπουργός Δικαιοσύνης, ύστερα από πρόταση της Αρχής. Ποσοστό των κάθε είδους εσόδων του Δημοσίου από την εφαρμογή του παρόντος νόμου, συμπεριλαμβανομένων των παραβολών και προστίμων που επιβάλλει η Αρχή, διατίθεται για τις ανάγκες της Αρχής. Το ποσοστό αυτό καθορίζεται κάθε φορά με κοινή απόφαση των Υπουργικών Οικονομικών και Δικαιοσύνης. 29

36 Άρθρο 16 Συγκρότηση της Αρχής Η Αρχή συγκροτείται από έναν δικαστικό λειτουργό βαθμού Συμβούλου της Επικράτειας ή αντίστοιχου και άνω, ως Πρόεδρο, και έξι μέλη ως εξής: α) Έναν καθηγητή ή αναπληρωτή καθηγητά ΑΕΙ σε γνωστικό αντικείμενο του δικαίου. β) Έναν καθηγητή ή αναπληρωτή καθηγητή ΑΕΙ σε γνωστικό αντικείμενο της πληροφορικής. γ) Έναν καθηγητή ή αναπληρωτή καθηγητά ΑΕΙ. δ, ε, στ) Τρία πρόσωπα κύρους και εμπειρίας στον τομέα της προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα. Ο δικαστικό λειτουργός - Πρόεδρος και οι καθηγητές - μέλη μπορεί να είναι εν ενεργεία ή μη. Ο Πρόεδρος της Αρχής είναι πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης και διορίζεται με προεδρικό διάταγμα, που εκδίδεται με πρόταση του Υπουργικού Συμβουλίου, ύστερα από εισήγηση του Υπουργού Δικαιοσύνης. Εάν για τη θέση του Προέδρου επιλέγει εν ενεργεία δικαστικός λειτουργός, απαιτείται απόφαση του οικείου Ανωτάτου Δικαστικού Συμβουλίου. Με την ίδια διαδικασία επιλέγεται και διορίζεται ο αναπληρωτής του Προέδρου. 30

37 Τα μέλη της Αρχής διορίζονται με την εξής διαδικασία: ο Υπουργός Δικαιοσύνης υποβάλλει στον Πρόεδρο της Βουλής πρόταση για το διορισμό των έξι τακτικών μελών της Αρχής και των ισάριθμων αναπληρωτών τους. Η πρόταση περιλαμβάνει διπλάσιο αριθμό υποψηφίων. Ο Πρόεδρος της Βουλής διαβιβάζει την πρόταση στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας, η οποία διατυπώνει γνώμη. Τα τακτικά μέλη της Αρχής και οι αντίστοιχοι αναπληρωτές τους επιλέγονται από τη Διάσκεψη των Προέδρων. Οι επιλεγέντες διορίζονται με προεδρικό διάταγμα, που εκδίδεται με πρόταση του Υπουργού Δικαιοσύνης και δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Ο Πρόεδρος και τα μέλη της Αρχής διορίζονται με θητεία. Η θητεία τους είναι τετραετής και μπορεί να ανανεωθεί μία μόνο φορά. Κανείς δεν μπορεί να υπηρετήσει συνολικά περισσότερο από οκτώ (8) χρόνια. Η σύνθεση των έξι μελών της Αρχής ανανεώνεται κατά το ήμισυ ανά διετία. Μετά την πρώτη συγκρότηση της Αρχής, γίνεται κλήρωση μεταξύ των έξι τακτικών μελών της, ώστε τρία να έχουν τετραετή θητεία και τρία διετή. Ο Πρόεδρος και τα μέλη της Αρχής διορίζονται με ισάριθμους αναπληρωτές, οι οποίοι πρέπει να διαθέτουν τις αυτές ιδιότητες και προσόντα. Οι αναπληρωτές του Προέδρου και των μελών μετέχουν στις συνεδριάσεις της Αρχής μόνο σε περίπτωση προσωρινής απουσίας ή κωλύματος του αντίστοιχου τακτικού. Με απόφαση του ο Πρόεδρος της Αρχής αναθέτει ειδικά καθήκοντα στους αναπληρωτές. Η θητεία του κάθε αναπληρωτή είναι ίση με τη θητεία του αντίστοιχου τακτικού. Αρθρο 17 Κωλύματα - ασυμβίβαστα μελών της Αρχής 31

38 Δεν μπορεί να διορισθεί μέλος της Αρχής : α) Υπουργός, υφυπουργός, γενικός γραμματέας υπουργείου ή αυτοτελούς γενικής γραμματείας και βουλευτής. β) Διοικητής, διευθυντής, διαχειριστής, μέλος του διοικητικού συμβουλίου ή ασκών διευθυντικά καθήκοντα εν γένει σε επιχείρηση η οποία παράγει, μεταποιεί, διαθέτει ή εμπορεύεται υλικά χρησιμοποιούμενα στην πληροφορική ή τις τηλεπικοινωνίες ή -παρέχει υπηρεσίες σχετικές με την πληροφορική, τις τηλεπικοινωνίες ή την επεξεργασία Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα αθώς και οι συνδεόμενοι με σύμβαση έργου με τέτοια επιχείρηση. Εκπίπτει αυτοδικαίως από την ιδιότητα του μέλους της Αρχής όποιος, μετά το διορισμό του : α) Αποκτά μία από τις ιδιότητες που συνιστούν κώλυμα διορισμού, σύμφωνα με την προηγούμενη παράγραφο. β) Προβαίνει σε πράξεις ή αναλαμβάνει οποιαδήποτε εργασία ή έργο ή αποκτά άλλη ιδιότητα που, κατά την κρίση της Αρχής διορίσθηκε, σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 16 του παρόντος νόμου, συνεπάγεται την αυτοδίκαιη έκπτωση του αν οφείλεται σε αμετάκλητη πειθαρχική ή ποινική καταδίκη. Αρθρο 18 Υποχρεώσεις και δικαιώματα μελών της Αρχής Κατά την άσκηση των καθηκόντων τους τα μέλη της Αρχής υπακούουν στη συνείδηση τους και το νόμο. Υπόκεινται στο καθήκον εχεμύθειας. Ως μάρτυρες ή 32

39 πραγματογνώμονες μπορούν να καταθέτουν στοιχεία που αφορούν αποκλειστικά και μόνο την τήρηση των διατάξεων του παρόντος νόμου από υπεύθυνους επεξεργασίας. Το καθήκον εχεμύθειας υφίσταται και μετά την οιονδήποτε τρόπο αποχώρηση των μελών της Αρχής. Με απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Δικαιοσύνης καθορίζονται οι μηνιαίες αποδοχές του Προέδρου και των μελών της Αρχής καθώς και η αποζημίωση τους για κάθε συνεδρίαση, κατά παρέκκλιση από κάθε άλλη διάταξη. Στους αναπληρωτές καταβάλλεται το ένα τρίτο (1/3) των μηνιαίων αποδοχών των μελών της Αρχής και αποζημίωση για κάθε συνεδρίαση στην οποία μετέχουν. Οι διατάξεις για τις δαπάνες κινήσεως των μετακινουμένων προσώπων με εντολή του Δημοσίου για εκτέλεση υπηρεσίας που ισχύουν κάθε φορά έχουν εφαρμογή και για την μετακίνηση των μελών και των υπαλλήλων της Γραμματείας της Αρχής. Με απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Δικαιοσύνης καθορίζονται οι μηνιαίες αποδοχές του Προέδρου και των μελών της Αρχής καθώς και η αποζημίωση τους για κάθε συνεδρίαση, κατά παρέκκλιση από κάθε άλλη διάταξη. Στους αναπληρωτές καταβάλλεται το ένα τρίτο (1/3) των μηνιαίων αποδοχών των μελών της Αρχής και αποζημίωση για κάθε συνεδρίαση στην οποία μετέχουν. Οι διατάξεις για τις δαπάνες κινήσεως των μετακινουμένων προσώπων με εντολή του Δημοσίου για εκτέλεση υπηρεσίας που ισχύουν κάθε φορά έχουν εφαρμογή και για την μετακίνηση των μελών και των υπαλλήλων της Γ ραμματείας της Αρχής. Ο Πρόεδρος της Αρχής εκδίδει τις σχετικές εντολές μετακίνησης. Για κάθε παράβαση των υποχρεώσεων τους που απορρέουν από τον παρόντα νόμο, τα μέλη της Αρχής υπέχουν πειθαρχική ευθύνη. Την πειθαρχική αγωγή ασκεί ενώπιον του πειθαρχικού συμβουλίου ο Υπουργός Δικαιοσύνης για τον Πρόεδρο και τα μέλη της Αρχής και ο Πρόεδρος της Αρχής για τα μέλη της. Το πειθαρχικό συμβούλιο συντίθεται από έναν Αντιπρόεδρο του Συμβουλίου της Επικράτειας, ως Πρόεδρο, έναν Αρεοπαγίτη, ένα Σύμβουλο του Ελεγκτικού 33

40 Συνεδρίου και δύο καθηγητές Α.Ε.Ι. σε γνωστικό αντικείμενο του δικαίου. Χρέη γραμματέα συμβουλίου ορίζονται με ισάριθμους αναπληρωτές. Για τα μέλη του συμβουλίου που είναι δικαστικοί λειτουργοί απαιτείται απόφαση του οικείου ανώτατου δικαστικού συμβουλίου. Το συμβούλιο συγκροτείται με απόφαση του Υπουργού Δικαιοσύνης με τριετή θητεία. Το συμβούλιο συνεδριάζει με την παρουσία τεσσάρων τουλάχιστον μελών, μεταξύ των οποίων οπωσδήποτε ο πρόεδρος ή ο αναπληρωτής του, και αποφασίζει με απόλυτη πλειοψηφία των παρόντων. Στην περίπτωση ισοψηφίας υπερισχύει η ψήφος του προέδρου, των μελών και του γραμματέα του συμβουλίου καθορίζεται με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Δικαιοσύνης κατά παρέκκλιση κάθε άλλης διατάξεως. Μέλος της Αρχής που, κατά παράβαση του παρόντος νόμου, γνωστοποιεί με οποιονδήποτε τρόπο δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα ου είναι προσιτά σε αυτό λόγω της υπηρεσίας του ή αφήνει άλλον να λάβει γνώση αυτών, τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον δύο (2) ετών και χρηματική ποινή τουλάχιστον εξη χιλιάδων ευρώ (6.000,00) έως τριαντα χιλιάδες ευρώ (30.000,00). Αν όμως τέλεσε την πράξη με σκοπό να προσπορίσει στον εαυτό του ή σε άλλο αθέμιτο όφελος ή να βλάψει άλλον, επιβάλλεται κάθειρξη. Αν η πράξη του πρώτου εδαφίου τελέστηκε από αμέλεια επιβάλλεται φυλάκιση τουλάχιστον τριών (3) μηνών και χρηματική ποινή. Αρθρο 19 Αρμοδιότητες, λειτουργία και αποφάσεις της Αρχής Η Αρχή έχει τις εξής ιδίως αρμοδιότητες: 34

41 α) Εκδίδει οδηγίες προς τον σκοπό ενιαίας εφαρμογής των ρυθμίσεων που αφορούν την προστασία του ατόμου από την επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα. β) Καλεί και επικουρεί τα επαγγελματικά σωματεία και τις λοιπές ενώσεις φυσικών ή νομικών προσώπων που διατηρούν αρχεία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα στην κατάρτιση κωδίκων δεοντολογίας για την αποτελεσματικότερη προστασία της ιδιωτικής ζωής και των εν γένει δικαιωμάτων και θεμελιωδών ελευθεριών των φυσικών προσώπων στον τομέα της δραστηριότητας τους. γ) Απευθύνει συστάσεις και υποδείξεις στους υπεύθυνους επεξεργασίας ή τους τυχόν εκπροσώπους τους και δίδει κατά την κρίση της δημοσιότητα σε αυτές. δ) Χορηγεί τις άδειες που προβλέπουν οι διατάξεις του παρόντος νόμου και καθορίζεται το ύψος των σχετικών παραβολών. ε) Καταγγέλλει τις παραβάσεις των διατάξεων του παρόντος νόμου στις αρμόδιες διοικητικές και δικαστικές αρχές. ζ) Αναθέτει σε μέλος ή μέλη της, τη διενέργεια διοικητικών εξετάσεων. η) Ενεργεί αυτεπαγγέλτως ή κατόπιν καταγγελίας διοικητικούς ελέγχους σε κάθε αρχείο. Έχει προς τούτο το δικαίωμα προσβάσεως στα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα και συλλογής κάθε πληροφορίας για τους σκοπούς του ελέγχου, χωρίς να μπορεί να της αντιταχθεί κανενός είδους απόρρητο. Κατ εξαίρεση, η Αρχή δεν έχει πρόσβαση στα στοιχεία ταυτότητας συνεργατών που περιέχονται σε αρχεία που τηρούνται για λόγους εθνικής ασφαλείας ή για τη διακρίβωση ιδιαίτερα σοβαρών εγκλημάτων. Τον έλεγχο διενεργεί μέλος ή μέλη της Αρχής ή υπάλληλος της Γραμματείας, ειδικά προς τούτο εντεταλμένος από τον Πρόεδρο της Αρχής. 35

42 Κατά τον έλεγχο αρχείων που τηρούνται για λόγους εθνικής ασφαλείας παρίσταται αυτοπροσώπως ο Πρόεδρος της Αρχής. θ) Γνωμοδοτεί για κάθε ρύθμιση που αφορά την επεξεργασία και προστασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα. ι) Εκδίδει κανονιστικές πράξεις για τη ρύθμιση ειδικών, τεχνικών και λεπτομερειακών θεμάτων, στα οποία αναφέρεται ο παρών νόμος. ια) Ανακοινώνει στην Βουλή παραβάσεις των ρυθμίσεων που αφορούν την προστασία του ατόμου από την επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα. ιβ) Συντάσσει κάθε χρόνο έκθεση για την εκτέλεση της αποστολής της κατά το προηγούμενο ημερολογιακό έτος. Στην έκθεση επισημαίνονται και οι τυχόν ενδεικνυόμενες νομοθετικές μεταβολές στον τομέα της προστασίας του ατόμου από την επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα. Η έκθεση υποβάλλεται από τον Πρόεδρο της Αρχής στον Πρόεδρο της Βουλής και τον Πρωθυπουργό και δημοσιεύεται στην εφημερίδα της Κυβερνήσεως με ευθύνη της Αρχής, η οποία μπορεί να δώσει και άλλου είδους δημοσιότητα στην έκθεση. ιγ) Εξετάζει παράπονα σχετικά με την εφαρμογή του νόμου και την προστασία των δικαιωμάτων των αιτούντων όταν αυτά θίγονται από την επεξεργασία δεδομένων που τους αφορούν και αιτήσεις με τις οποίες ζητείται ό έλεγχος και η εξακρίβωση της νομιμότητας των επεξεργασιών αυτών και ενημερώνει τους αιτούντες για τις σχετικές ενέργειες της. ιδ) Συνεργάζεται με αντίστοιχες αρχές άλλων κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Συμβουλίου της Ευρώπης σε ζητήματα σχετικά με την άσκηση των αρμοδιοτήτων της. 36

43 Η Αρχή συνεδριάζει τακτικώς ύστερα από πρόσκληση του Προέδρου. Συνεδριάζει εκτάκτως ύστερα από πρόσκληση του Προέδρου ή αίτηση δύο τουλάχιστον μελών της. Οι αποφάσεις της Αρχής λαμβάνονται με πλειοψηφία τουλάχιστον τεσσάρων μελών της. Σε περίπτωση ισοψηφίας υπερισχύει η ψήφος του Προέδρου ή του αναπληρωτή του. Η Αρχή καταρτίζει τον κανονισμό λειτουργίας της με τον οποίο ρυθμίζονται ιδίως η κατανομή αρμοδιοτήτων μεταξύ των μελών της, η προηγούμενη ακρόαση των ενδιαφερομένων, θέματα πειθαρχικής διαδικασίας και ο τρόπος διεξαγωγής των κατά την περίπτωση ή της παρ. 1 του παρόντος άρθρου ελέγχων. Η Αρχή τηρεί τα ακόλουθα μητρώα : α) Μητρώο Αρχείων και Επεξεργασιών, στο οποίο περιλαμβάνονται τα αρχεία και οι επεξεργασίες που γνωστοποιούνται στην Αρχή. β) Μητρώο Αδειών. Στο οποίο περιλαμβάνονται οι άδειες που εκδίδει η Αρχή για την ίδρυση και λειτουργία αρχείων που περιέχουν ευαίσθητα δεδομένα. γ) Μητρώο διασυνδέσεων, στο οποίο περιλαμβάνονται οι δηλώσεις και οι άδειες που εκδίδει η Αρχή για διασύνδεση αρχείων. δ) Μητρώο προσώπων που δεν επιθυμούν να περιλαμβάνονται σε αρχεία, τα οποία έχουν ως σκοπό την προώθηση προμήθειας αγαθών ή την παροχή υπηρεσιών εξ αποστάσεως. ε) Μητρώο Αδειών Διαβίβασης, στο οποίο καταχωρίζονται οι άδειες διαβίβασης δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα. 37

44 στ) Μητρώο Απόρρητων Αρχείων, στο οποίο καταχωρίζονται, με απόφαση της Αρχής ύστερα από αίτηση του εκάστοτε υπεύθυνου επεξεργασίας, αρχεία που τηρούν τα Υπουργεία Πληροφοριών, για λόγους εθνικής ασφάλειας ή για τη διακρίβωση ιδιαίτερα σοβαρών εγκλημάτων. Στο Μητρώο Απόρρητων Αρχείων καταχωρίζονται και οι διασυνδέσεις με ένα τουλάχιστον αρχείο της περίπτωσης αυτής. Καθένας έχει πρόσβαση στα υπό στοιχεία α, β, γ, δ και ε, μητρώα της προηγούμενης παραγράφου,. Ύστερα από αίτηση του ενδιαφερομένου και με απόφαση της Αρχής είναι δυνατό να επιτραπεί εν όλο ή εν μέρει, η πρόσβαση καις το Μητρώο Απόρρητων Αρχείων. Ύστερα από αίτηση του υπεύθυνου επεξεργασίας ή του εκπροσώπου του και με απόφαση της Αρχής είναι δυνατόν να απαγορευθεί, εν όλο ή εν μέρει, η πρόσβαση στο Μητρώο Αδειών Διαβίβασης, εφ' όσον από αυτήν θα προέκυπτε κίνδυνος για την ιδιωτική ζωή τρίτου, την εθνική ασφάλεια, τη διακρίβωση ιδιαίτερα σοβαρών εγκλημάτων και την εκπλήρωση των υποχρεώσεων της χώρας που απορρέουν από διεθνείς συμβάσεις. Ο Πρόεδρος εκπροσωπεί την Αρχή ενώπιον κάθε άλλης αρχής, καθώς και σε επιτροπές και ομάδες, συνεδριάσεις και συνόδους οργάνωντης Ευρωπαϊκής Ένωσης καθώς και άλλων διεθνών οργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης καθώς και άλλων διεθνών οργανισμών και οργάνων που προβλέπονται από διεθνείς συμβάσεις ή στις οποίες μετέχουν εκπρόσωποι αντίστοιχων αρχών άλλων χωρών. Ο Πρόεδρος μπορεί να αναθέτει την εκπροσώπηση της Αρχής σε μέλος της, αναπληρωτή ή και υπάλληλο του κλάδου ελεγκτών της Γραμματείας. Στον Πρόεδρο της Αρχής ανήκει η ευθύνη της λειτουργίας της καθώς και της λειτουργίας της Γ ραμματείας. Ο Πρόεδρος μπορεί να εξουσιοδοτεί μέλος της Αρχής ή τον προϊστάμενο της Γραμματείς ή προϊστάμενο υπηρεσίας της Γραμματείας να υπογράφει με "εντολή Προέδρου" έγγραφα, εντάλματα 38

45 πληρωμής ή άλλες πράξεις. Ο Πρόεδρος είναι ο διοικητικός προϊστάμενος του προσωπικού της Γραμματείς ασκεί την επ' αυτού πειθαρχική εξουσία και μπορεί να επιβάλλει πειθαρχική ποινή το πολύ προστίμου ίσο προς το ήμισυ των μηνιαίων αποδοχών του εγκαλουμένου. Οι κανονιστικές αποφάσεις της Αρχής δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. οι λοιπές αποφάσεις της Αρχής ισχύουν από την έκδοση ή την κοινοποίηση τους. Ένδικα βοηθήματα κατά των αποφάσεων της Αρχής μπορεί να ασκεί και το Δημόσιο. Το ένδικο βοήθημα ασκεί ο κατά περίπτωση αρμόδιος υπουργός. Κάθε δημόσια αρχή παρέχει τη συνδρομή της στην Αρχή. Άρθρο 20 Γραμματεία της Αρχής Η Αρχή εξυπηρετείται από Γραμματεία. Η Γραμματεία λειτουργεί σε επίπεδο Διευθύνσεως. Η υπηρεσιακή κατάσταση των υπαλλήλων της διέπεται από τις διατάξεις που ισχύουν εκάστοτε για τους δημόσιους διοικητικούς υπαλλήλους. Η Οργάνωση της Γραμματείας, η διαίρεση της σε τμήματα και γραφεία και οι επί μέρους αρμοδιότητες τούτων, ο αριθμός των θέσεων του προσωπικού κατά κλάδους και ειδικότητες και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια καθορίζονται με προεδρικό διάταγμα που εκδίδεται με πρόταση των Υπουργών Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης & Αποκέντρωσης, Οικονομικών και Δικαιοσύνης, ύστερα από εισήγηση της Αρχής, η οποία διατυπώνεται μέσα σε δύο (2) μήνες από τη συγκρότηση της. Με το αυτό διάταγμα προβλέπεται συγκρότηση, ως υπηρεσιακής 39

46 ομάδας της Γραμματείας, τμήματος Ελεγκτών, η πρόσληψη και η υπηρεσιακή κατάσταση των υπαλλήλων του οποίου ρυθμίζεται κατά παρέκκλιση από τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις. Ο προϊστάμενος της Γραμματείας προέρχεται υποχρεωτικά από τον κλάδο ελεγκτών. Ο αριθμός των θέσεων του πάσης φύσεως προσωπικού της Γραμματείας δεν μπορεί να υπερβαίνει τις τριάντα (30). Η πλήρωση των θέσεων της Γ ραμματείας γίνεται σύμφωνα με τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις για την πρόσληψη δημόσιων υπαλλήλων. Ειδικά για τους υπαλλήλους του κλάδου ελεγκτών της Γ ραμματείας η πρόσληψη τους γίνεται από την Αρχή, με επιλογή ή διαγωνισμό, ύστερα από προκήρυξη της. Τα θέματα υπηρεσιακής κατάστασης του προσωπικού της Γραμματείας κρίνονται από υπηρεσιακό συμβούλιο, που συγκροτείται με απόφαση του Προέδρου της Αρχής και αποτελείται από δύο (2) μέλη της, έναν (1) υπάλληλο που ορίζεται από αυτήν και δύο (2) αιρετούς εκπροσώπους των υπαλλήλων. Κατά τα λοιπά εφαρμόζονται οι εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις για τα υπηρεσιακά συμβούλια του προσωπικού των δημόσιων υπηρεσιών και των νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου. Οι τακτικοί υπάλληλοι της Γ ραμματείας της Αρχής υπάγονται ως προς την επικουρική ασφάλιση τους στο Ταμείο Αρωγής Προσωπικού Υπηρεσιών Αρμοδιότητος Υπουργείου Δικαιοσύνης. Όσοι προέρχονται από άλλες υπηρεσίες μπορούν να διατηρήσουν τα ταμεία ασφαλίσεως της προηγούμενης υπηρεσίας τους. Οι υπάλληλοι της Γραμματείας ασφαλίζονται υποχρεωτικώς στο Ταμείο Νομικών, υπό τους αυτούς όρους με τους οποίους ασφαλίζονται και οι λοιποί έμμισθοι ασφαλισμένοι του. Οι διατάξεις της παραγράφου αυτής έχουν εφαρμογή και επί των υπαλλήλων που μετατάσσονται στη Γραμματεία της Αρχής από νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου. 40

47 Κατά την πρώτη εφαρμογή του παρόντος, η πλήρωση των θέσεων προϊσταμένων υπηρεσιακών μονάδων της Γραμματείας, εκτός του Τμήματος Ελεγκτών, γίνεται ύστερα από προκήρυξη της Αρχής, είτε με μετάταξη υπαλλήλων βαθμού Α' ή αντίστοιχου του Δημοσίου ή νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου, είτε με διορισμό. Διορισμός γίνεται μόνο στις θέσεις που δεν θα πληρωθούν με μετάταξη. Η επιλογή των μετατασσομένων ή διοριζομένων γίνεται από την Αρχή. Ο διορισμός των επιλεγομένων από την Αρχή γίνεται με απόφαση του Υπουργού Δικαιοσύνης και η μετάταξη με απόφαση του ίδιου και του οικείου υπηρεσιακού συμβουλίου της υπηρεσίας από την οποία μετατάσσεται ο υπάλληλος. Τον προϊστάμενο της Γραμματείας επιλέγει η Αρχή από τους υπαλλήλους του κλάδου ελεγκτών, κατά παρέκκλιση από κάθε άλλη διάταξη. Κατά την πρώτη εφαρμογή του παρόντος οι λοιπές θέσεις τη Γ ραμματείας πληρούνται με τις προϋποθέσεις και την διαδικασία της προηγούμενης παραγράφου. Προτιμούνται υποψήφιοι που δεν έχουν αποδεδειγμένη εμπειρία σε θέματα πληροφορικής. Για τους υπαλλήλους του κλάδου ελεγκτών ισχύουν οι διατάξεις της παρ. 3 του παρόντος άρθρου. Ο χρόνος της προηγούμενης υπηρεσίας των μετατασσομένων από νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου λογίζεται ως χρόνος πραγματικής δημόσιας υπηρεσίας για κάθε συνέπεια. Οι διατάξεις της παρ. 4 του άρθρου 18 εφαρμόζονται και επί των υπαλλήλων της Γ ραμματείας. 41

48 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε' ΚΥΡΩΣΕΙΣ Αρθρο 21 Διοικητικές κυρώσεις Η Αρχή επιβάλλει στους υπεύθυνος επεξεργασίας ή στους τυχόν εκπροσώπους τους τις ακόλουθες διοικητικές κυρώσεις, για παράβαση των υποχρεώσεων τους που απορρέουν από τον παρόντα νόμο και από κάθε άλλη ρύθμιση που αφορά την προστασία του ατόμου από την επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα : α) Προειδοποίηση, με αποκλειστική προθεσμίαγια άρση της παράβασης. β) Πρόστιμο ποσού από εννιακόσια ευρώ (900,00) έως εκατόν εβδομήντα χιλιάδες ευρω( ). γ) Προσωρινή ανάκληση άδειας. δ) Οριστική ανάκληση άδειας. ε) Καταστροφή αρχείου ή διακοπή επεξεργασίας και καταστροφή των σχετικών δεδομένων. Οι υπό στοιχεία β, γ, δ, και ε διοικητικές κυρώσεις της προηγούμενης παραγράφου επιβάλλονται πάντοτε ύστερα από ακρόαση του υπεύθυνου επεξεργασίας ή του εκπροσώπου του. Είναι ανάλογες προς τη βαρύτητα της 42

49 παράβασης που καταλογίζεται. Οι υπό στοιχεία γ, δ και ε διοικητικές κυρώσεις επιβάλλονται σε περιπτώσεις ιδιαίτερα σοβαρής ή καθ' υποτροπή παράβασης. Πρόστιμο μπορεί να επιβληθεί σωρευτικά και με τις υπό στοιχεία γ, δ, και ε κυρώσεις. Εάν επιβληθεί η κύρωση της καταστροφής αρχείου, στον οποίο μπορεί να επιβληθεί και πρόστιμο για μη συμμόρφωση. Τα ποσά των προστίμων της παρ. 1 μπορεί να αναπροσαρμόζονται με απόφαση του Υπουργού Δικαιοσύνης, ύστερα από πρόταση της Αρχής. Οι πράξεις της Αρχής με τις οποίες επιβάλλονται πρόστιμα συνιστούν εκτελεστό τίτλο και επιδίδονται στον υπεύθυνο επεξεργασίας ή τον τυχόν εκπρόσωπο του. Η είσπραξη των προστίμων γίνεται κατά τις διατάξεις του Κώδικα Εισπράξεως Δημοσίων Εσόδων (ΚΕΔΕ). Άρθρο 22 Ποινικές κυρώσεις Όποιος παραλείπει να γνωστοποιήσει στην Αρχή, κατά το άρθρο 6 του παρόντος νόμου τη σύσταση και λειτουργία αρχείου ή οποιαδήποτε μεταβολή στους όρους και τις προϋποθέσεις χορηγήσεως της άδειας του που προβλέπεται από την παρ. 3 του άρθρου 7 του παρόντος νόμου, τιμωρείται με φυλάκιση έως τριών (3) ετών και χρηματική ποινή τουλάχιστον (3.000,00) τρεις χιλιάδες ευρώ έως δέκα πεντε χιλιάδες ευρώ ( ). Όποιος κατά παράβαση του άρθρου 8 του παρόντος νόμου προβαίνει σε διασύνδεση αρχείων χωρίς να την γνωστοποιήσει στην Αρχή, τιμωρείται με φυλάκιση έως τριών (3) ετών και χρηματική ποινή τουλάχιστον τρεις χιλιάδες ευρώ (3.000,00) έως δέκα πεντε χιλιάδες ευρώ (15.000,00). Όποιος προβαίνει σε διασύνδεση αρχείων χωρίς την άδεια της Αρχής, όπου αυτή απαιτείται ή κατά 43

50 παράβαση των όρων της άδειας που του έχει χορηγηθεί, τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον ενός έτους και χρηματική ποινή τουλάχιστον τρεις χιλιάδες ευρώ (3.000,00) έως δε (15.000,00) Όποιος χωρίς δικαίωμα επεμβαίνει με οιονδήποτε τρόπο σε αρχείο δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα ή λαμβάνει γνώση των δεδομένων αυτών ή τα αφαιρεί, αλλοιώνει, βλάπτει, καταστρέφει, επεξεργάζεται, μεταδίδει, ανακοινώνει, τα καθιστά προσιτά σε μη δικαιούμενα πρόσωπα ή επιτρέπει στα πρόσωπα αυτά να λάβουν γνώση τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον ενός έτους και χρηματική ποινή και αν πρόκειται για ευαίσθητα δεδομένα φυλάκιση τουλάχιστον τριών χιλιάδων ευρώ (3.000,00) έως τριάντα χιλιάδων ευρώ (30.000,00), αν η πράξη δεν τιμωρείται βαρύτερα από άλλες διατάξεις. 1.4 ΠΡΟΣΩΠΙΚΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΚΑΙ ΤΕΙΡΕΣΙΑΣ. *5. Οι κανονιστικές δοσοληψίες του κάθε πολίτη, όπως π.χ αν πλήρωσε κανονικά τη δόση του σε έναν τραπεζικό λογαριασμό ή αν του διαμαρτυρήθηκε κάποια συναλλαγματική ή δεν πλήρωσε έγκαιρα μια επιταγή αποτελούν σημαντικό προσωπικό προστατευόμενο δεδομένο, το οποίο κανένας, που από τη θέση που κατέχει μπορεί να είναι γνώστης αυτών των στοιχείων, έχει δικαίωμα να τα κοινοποιεί σε άλλους. Αντίθετα, υπάρχει μια ολόκληρη υπηρεσία με το όνομα του αρχαίου μάντη Τειρεσία, η οποία μεθοδικά συγκεντρώνει όλα αυτά τα στοιχεία, τα οποία μάλιστα τα έχει ονομάσει δυσμενή στοιχεία και τα οποία τα θέτει στη διάθεση όποιου τα ζητήσει και στη συνέχεια αυτός που τα παίρνει μπορεί να τους κάνει ανεξέλεγκτη χρήση σε σημείο που να καταστρέψει τελείως το πρόσωπο ή την επιχείρηση στους οποίους ανήκουν τα δεδομένα αυτά. 44

51 1.5 ΜΕΤΡΑ ΓΙΑ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΠΡΟΣΩΠΙΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ Σε ότι αφορά τις τράπεζες, τα συμπεράσματα «είναι αρκετό αισιόδοξα αναφορικά με την ευαισθητοποίηση στην επεξεργασία προσωπικών δεδομένων». ωστόσο, παρατηρήθηκαν και «ελλείψεις σχετικά με τα μέτρα ασφάλειας σε ορισμένους φορείς του τραπεζικού τομέα». Ιδιαίτερη αναφορά πάντως θα πρέπει να γίνει για την επιβολή προστίμων στις εταιρείες Τειρεσίας Α.Ε., η οποία διαθέτει διατραπεζικό σύστημα πληροφοριών, και στην Εθνοκάρτα Α.Ε. για τη μη ενημέρωση των ενδιαφερομένων σχετικά με την επεξεργασία των δεδομένων τους, αλλά και για περιπτώσεις επεξεργασίας ανακριβών δεδομένων. Ακόμη η Ανεξάρτητη Αρχή απέρριψε το αίτημα της Τειρεσίας Α.Ε., η οποία ζητούσε να επεξεργάζεται δεδομένα που αφορούν στη συγκέντρωση «κινδύνων» τους οποίους έχουν αναλάβει ιδιώτες και επιχειρήσεις από καταναλωτικά δάνεια και κάρτες. 1.6 ΑΠΟΦΑΣΗ ΓΙΑ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΠΡΟΣΩΠΙΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΑΠΟ ΤΗΝ EFG EUROBANK ERGASIAS Καταχρηστικοί και άκυροι κρίθηκαν όροι των συμβάσεων της EFG EUROBANK ERGASIAS βάσει των οποίων η τράπεζα κάνει χρήση των προσωπικών δεδομένων των πελατών της. Με την υπ'αριθμ. 147/2004 απόφαση του Εφετείου Αθηνών που εκδόθηκε μετά από συλλογική αγωγή της ΕΚΠΟΙΖΩ, διαπιστώθηκε ότι η τράπεζα παραβιάζει το νόμο περί προστασίας του ατόμου από την επεξεργασία προσωπικών δεδομένων, μέσω γενικών όρων που θέτει στις συμβάσεις της για τη χορήγηση δανείων και πιστωτικών καρτών με τους καταναλωτές. Ειδικότερα, καταχρηστικός κρίθηκε ο όρος που προβλέπει ότι με την υπογραφή και μόνο της αίτησης για χορήγηση πιστωτικής κάρτας ή δανείου από 45

52 την ΕιιπΛαηΙί ο καταναλωτής είναι υποχρεωμένος να προσυπογράψει και τους όρους που αφορούν την επεξεργασία των προσωπικών του δεδομένων, δίνοντας με τον τρόπο αυτό τη «συγκατάθεσή» του για την περαιτέρω επεξεργασία τους, χωρίς ενημέρωση και δυνατότητα αντίρρησης. Τέλος, η απόφαση, που όπως αναφέρει η ΕΚΠΟΙΖΩ ισχύει για όλα τα τραπεζικά ιδρύματα, προβλέπει ότι σε κάθε περίπτωση μη εφαρμογής της επιβάλλεται σε βάρος της τράπεζας χρηματική ποινή ευρώ και αναγνωρίζει ότι η Ειιγο0βιιΕ υποχρεούται να καταβάλλει ευρώ ως χρηματική ικανοποίηση για την ηθική βλάβη που υπέστησαν οι καταναλωτές από την παράνομη συμπεριφορά της Τράπεζας. Από πλευράς της Ειιτοόαηΐί επισημαίνεται ότι η αγωγή αφορούσε πέντε όρους παλαιότερων συμβάσεων, εκ των οποίων οι τρεις τελικά κρίθηκαν καταχρηστικοί. Ήδη, η τράπεζα έχει καταργήσει τον ένα όρο και επαναδιατύπωσε τους άλλους δύο, αναφέρουν πηγές της ΕυτοδαπΕ. Η απόφαση του Εφετείου αναδεικνύει ερωτήματα για τον τρόπο χρήσης προσωπικών δεδομένων από τις τράπεζες και εγείρει γενικότερο ζήτημα. Το προβληματικό στοιχείο είναι η επεξεργασία στοιχείων των πελατών από τρίτους είτε πρόκειται για θυγατρικές των τραπεζών ή άλλες τράπεζες. Οι τράπεζες ζητούν από τους πελάτες τους συναίνεση για επεξεργασίας των προσωπικών δεδομένων χωρίς να διευκρινίζεται με ποιο τρόπο και από ποιον με αποτέλεσμα να είναι συχνό το φαινόμενο να αξιοποιούνται τα στοιχεία για διαφημιστικούς λόγους ή για την επίτευξη σταυροειδών πωλήσεων. Προβληματικό σημείο είναι ακόμα εάν η συγκατάθεση δίνεται με ελεύθερη βούληση ή υπό την πίεση της αποδοχής γενικών όρων. Όσον αφορά το θέμα της συναίνεσης για την υποβολή στοιχείων στον Τειρεσία, αυτή δίνεται κατά την υπογραφή της σύμβασης με την τράπεζα και δίνεται η ευχέρεια άρνησης. 46

53 Προς εξέταση είναι εάν υφίστανται σχέδια συμβάσεων ή αιτήσεων δανειοδότησης που συνδέουν τη συναίνεση για τον Τειρεσία με την επεξεργασία στοιχείων από τρίτους. 47

54 48

55 ΤΕΙΡΕΣΙΑΣ ΑΕ 2.1. ΑΠΟΣΤΟΛΗ Βασικοί σκοποί της Τειρεσίας Α.Ε., είναι: 1. Η ανάπτυξη και λειτουργία πληροφοριακών συστημάτων, με αποστολή: Την προαγωγή και προστασία του θεσμού της τραπεζικής πίστης. Την εξυγίανση των οικονομικών συναλλαγών και συνεπώς, την ομαλή λειτουργία της αγοράς. Τη συμβολή της στη μείωση των επισφαλειών προς όφελος του τραπεζικού συστήματος και των συναλλασσόμενων. 2. Η διαχείριση και διάθεση των προϊόντων και υπηρεσιών που παράγονται από τα πληροφοριακά της συστήματα. 2.2 ΑΡΧΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ Με συνέπεια στη φιλοσοφία της, η Τειρεσίας Α.Ε. εστιάζεται στην εξασφάλιση της ορθότητας και αξιοπιστίας των δεδομένων των συστημάτων της, ώστε, αφενός να υπηρετεί την αποστολή της, δηλαδή να συμβάλλει στην προστασία των δικαιωμάτων του πολίτη. Για την επίτευξη της αποστολής της, η Τειρεσίας Α.Ε., με πλήρη συναίσθηση της ευθύνης για το έργο δημοσίου συμφέροντος που επιτελεί και σύμφωνα με τον Κανονισμό Επεξεργασίας Δεδομένων της (ΚΕΔ), εφαρμόζει απαράβατα αρχές λειτουργίας, όπως : 49

56 Η απόλυτη διαφάνεια των κανόνων λειτουργίας του Αρχείου δεδομένων οικονομικής συμπεριφοράς και την απαρέγκλιτη εφαρμογή τους. Η απόλυτη εξασφάλιση του αδιάβλητου του Αρχείου, η πρόσβαση στο οποίο ελέγχεται με μηχανισμούς ασφαλείας. Ο σεβασμός και την προστασία των δικαιωμάτων του πολίτη και η παροχή προς αυτόν κάθε δυνατής συνδρομής σχετικά με δεδομένα που τον αφορούν. Η εφαρμογή των σχετικών αποφάσεων της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα Γ2472/97Τ Ο επικουρικός ρόλος των δεδομένων του Αρχείου, αφού η Τειρεσίας Α.Ε., δεν προβαίνει σε εκτίμηση, κρίση ή άλλη αξιολόγηση των δεδομένων αυτών. Η αξιολόγηση τους γίνεται αποκλειστικά από τον αποδέκτη τους. 2.3 ΜΕΤΟΧΟΙ Η Τειρεσίας Α.Ε. είναι διατραπεζική εταιρεία και μέτοχοι της μπορεί να είναι μόνο πιστωτικά ιδρύματα και θυγατρικές εταιρείες πιστωτικών ιδρυμάτων, που σκοπό έχουν τη χρηματοδοτική μίσθωση ή την πρακτόρευση επιχειρηματικών απαιτήσεων τρίτων ή τη διαχείριση, για λογαριασμό των μητρικών πιστωτικών ιδρυμάτων, προϊόντων καταναλωτικής πίστης και μέσων πληρωμών. Οι μέτοχοι της εταιρείας είναι οι μεγαλύτερες ελληνικές Τράπεζες και μία εταιρεία πρακτόρευσης επιχειρηματικών απαιτήσεων. 50

57 2.4 ΣΥΝΔΕΣΜΟΙ Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος Τράπεζα Αττικής Τράπεζα Πειραιώς Εμπορική Τράπεζα της Ελλάδος Εγνατία Τράπεζα Τράπεζα Κύπρου Win bank CITIBANK ΔΙΑΤΡΑΠΕΖΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ Α Ε-Δ ΙΑ Σ ΑΕ Τραπεζικός Μεσολαβητής Ένωση Ελληνικών Τραπεζών (ΝΠΙΔ) : Φορέας εκπροσώπησης των Τραπεζών και προώθησης της διατραπεζικής συνεργασίας. 51

58 2.5 ΓΡΑΦΕΙΟ ΕΞΥΠΗΡΕΤΗΣΗΣ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΜΕΝΩΝ Κάθε φυσικό πρόσωπο έχει σύμφωνα, με το άρθρο 12 του Ν 2472/97 πρόσβαση στο Αρχείο Δεδομένων της Τειρεσίας Α.Ε., προκειμένου να γνωρίζει εάν τηρούνται σε αυτό δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα που το αφορούν. Για καλύτερη εξυπηρέτηση των ενδιαφερομένων, η Τειρεσίας Α.Ε. έχει συστήσει ειδικό «Γραφείο Εξυπηρέτησης» το οποίο δέχεται, εξετάζει και απαντά σχετικά έγγραφα αιτήματα. Το ίδιο δικαίωμα πρόσβασης παρέχεται και στα νομικά πρόσωπα οποιασδήποτε μορφής. Σε περίπτωση που κάποιος ενδιαφερόμενος διαπιστώσει την ύπαρξη λάθους σε δεδομένα που τον αφορούν, μπορεί να υποβάλλει σχετική αίτηση και να ζητήσει τη διόρθωση τους. Η Τειρεσίας Α.Ε., για να εξασφαλίσει τη μεγαλύτερη δυνατή ακρίβεια των δεδομένων, προβαίνει στη συμπλήρωση (με τις ενδείξεις εξοφλήθηκε, τακτοποιήθηκε, ματαιώθηκε κλπ) ή διαγραφή αυτών, εφόσον, σύμφωνα με τον Κανονισμό Επεξεργασίας Δεδομένων (ΚΕΔ), περιέλθουν σε γνώση της εταιρείας μας τεκμηριωμένα στοιχεία. Για το σκοπό αυτό η Τειρεσίας Α.Ε., ενημερώνει τους ενδιαφερομένους ότι για την καλύτερη εξυπηρέτηση τους δεν θα πρέπει να καταστρέφουν τα σώματα των εξοφλημένων επιταγών και συναλλαγματικών. Οι ενδιαφερόμενοι, για οποιαδήποτε πραγματοποίηση συναλλαγής με την Τειρεσίας Α.Ε. είναι απαραίτητο να προσκομίσουν την ταυτότητα ή το διαβατήριο τους καθώς και σχετική αίτηση με τα απαιτούμενα δικαιολογητικά. Έντυπο αιτήσεων παροχής πληροφοριών για τα στοιχεία του αρχείου της Τειρεσίας Α.Ε., για Φυσικά * και νομικά * πρόσωπα ΦΥΣΙΚΑ ΠΡΟΣΩΠΑ Η αίτηση πρέπει να αποστέλλεται ταχυδρομικούς, δεόντως συμπληρωμένη και υπογεγραμμένη (με θεωρημένο το γνήσιο της υπογραφής σας από το Δημόσιο 52

59 Αρχή ή να παραδίδεται αυτοπροσώπως ή από νόμιμα εξουσιοδοτημένο άτομο στα γραφεία της Τειρεσίας Α.Ε ΝΟΜΙΚΑ ΠΡΟΣΩΠΑ Ο αϊτών θα πρέπει να είναι ο νόμιμος εκπρόσωπος της εταιρείς, όπως αυτός ορίζεται στο Καταστατικό (για τις προσωπικές εταιρείες) ή το ΦΕΚ (για Ανώνυμες, Συμμετοχικές & Ε.Π.Ε.) νομιμοποίησης εκπροσώπων, το οποίο θα πρέπει να υποβληθεί μαζί με την αίτηση και επίσης να ακολουθήσει τις οδηγίες που δίνονται ανωτέρω για τα φυσικά πρόσωπα. 53

60 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3-54

61 ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΤΕΙΡΕΣΙΑ Α.Ε. Στοχεύοντας στην προαγωγή της τραπεζικής και εμπορικής πίστης Η Τειρεσίας Α.Ε. πιστή στους στόχους και στις αρχές που διέπουν την αποστολή της, έχει αναπτύξει αξιόπιστα διατραπεζικά πληροφοριακά συστήματα και υπηρεσίες, όπως : Αρχείο Δεδομένων και Σύστημα Οικονομικής Συμπεριφοράς (ΣΟΣ). Λευκή λίστα. Συγκέντρωση με άλλες βάσεις δεδομένων. Αρχείο Ταυτοτήτων / Διαβατηρίων που έχουν απολεσθεί ή κλαπεί. Υπηρεσία στάθμισης συγκριτικής απόδοσης (BENCHMARKING). Διεθνείς επαφές. Ανάπτυξη νέων υπηρεσιών. Παράλληλα, η Τειρεσίας Α.Ε. παρακολουθεί τις ανάγκες για ενημέρωση που δημιουργούνται καθημερινά στον τραπεζικό χώρο και ανταποκρίνεται με συνεχή έρευνα και αναζήτηση νέων πηγών και μέσων πληροφόρησης. Αυστηρή προϋπόθεση για την ανάπτυξη οποιασδήποτε νέας υπηρεσίας είναι πάντα η διασφάλιση της τήρησης των αρχών στις οποίες βασίζεται η εταιρεία και των 55

62 σχετικών αποφάσεων της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα. ΑΠΟΔΕΚΤΕΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ Αποδέκτες των δεδομένων οικονομικής συμπεριφοράς είναι μόνο Τράπεζες, Εταιρείες Έκδοσης και Διαχείρισης Καρτών, Εταιρείες Χρηματοδοτικής Μίσθωσης (Leasing), Εταιρείες Πρακτόρευσης Επιχειρηματικών Απαιτήσεων (Factoring) και Οργανισμοί του Δημοσίου των οποίων είναι προφανές το έννομο συμφέρον. 3.1 Γενικές Αρχές Τήρησης του Αρχείου Δεδομένων Οικονομικής Συμπεριφοράς Α. Το αρχείο έχει συσταθεί και λειτουργεί κατά τρόπο που : Να εξυπηρετεί τους σκοπούς για τους οποίους συνεστήθη, δηλαδή να συμβάλλει στην προστασία της εμπορικής πίστης και την εξυγίανση των οικονομικών συναλλαγών. Να προστατεύει τα δικαιώματα των υποκειμένων των δεδομένων, όπως αυτά ορίζονται από το ελληνικό δίκαιο και ιδιαίτερα από το Ν. 2472/1997. Β. Στο Αρχείο δεν περιλαμβάνεται εκτίμηση και οικονομική ή άλλη αξιολόγηση των εντασσομένων σ' αυτό δεδομένων. Η αξιολόγηση τους ανήκει στον αποδέκτη των δεδομένων. Ο οποίος τα συνεκτιμά και με τις πληροφορίες που ο ίδιος διαθέτει, σε συνδυασμό βέβαια και με την οικονομική συναλλαγή που πρόκειται να πραγματοποιήσει. Είναι επομένως σαφής ο επικουρικός χαρακτήρας των δεδομένων. 56

63 Ειδικότερα για τις τράπεζες είναι προφανές ότι διαμορφώνουν αυτόνομα την πολιτική τους ως προς τη χρήση και αξιολόγηση των πληροφοριών και δίδουν ανάλογες οδηγίες προς τις υπηρεσίες τους. Γ. ΐ.Τα δεδομένα που εντάσσονται στο Αρχείο αφορούν σε συγκεκριμένες οικονομικές πράξεις ή συμπεριφορά, που ενδιαφέρουν, με βασικό κριτήριο την εξυπηρέτηση του επιδιωκόμενου από το Αρχείο σκοπού. Σ' αυτά δεν περιλαμβάνονται«ευαίσθητα δεδομένα» όπως αυτά ορίζονται στο Ν. 2472/97. π. Η, μετά την ένταξη στο Αρχείο ενός συγκεκριμένου δεδομένου, εξέλιξη της οικονομικής πράξης ή διαφοροποίηση της συμπεριφοράς του υποκειμένου, στην οποία το δεδομένο αυτό αφορά, δεν επηρεάζει τη διατήρηση του στο Αρχείο. Π.χ. εάν εντάχθηκε το δεδομένο ( πληροφορία) ότι μια επιταγή σφραγίστηκε διότι ήταν ακάλυπτη, αυτό διατηρείται στο Αρχείο, έστω κι αν μεταγενέστερα ο εκδότης της επιταγής τακτοποίησε την εξ αυτής οικονομική του υποχρέωση, με την αντίστοιχη, κατά τα οριζόμενα στην παρούσα, συμπλήρωση του δεδομένου. Και αυτό διότι η σφράγιση της επιταγής έλαβε χώρα και αποτελεί στοιχείο οικονομικής συμπεριφοράς αντικειμενικού χαρακτήρα, η μετάδοση δε του δεδομένου αυτού στους αποδέκτες από τους οποίους θα αξιολογηθεί, αφού συνεκτιμηθούν από αυτούς και οι λοιπές πληροφορίες που τυχόν διαθέτουν, συμβάλλει στην εξυγίανση των οικονομικών συναλλαγών και την προστασία της εμπορικής πίστης. Δ. Η εξέλιξη της οικονομικής πράξης ή η διαφοροποίησή της οικονομικής συμπεριφοράς, στην οποία αφορά ένα συγκεκριμένο δεδομένο, εφόσον κατά τρόπο τεκμημεριωμένο θα περιέχεται σε γνώση της Τειρεσίας Α.Ε., "ως Υπευθύνου της Επεξεργασίας", θα εντάσσεται ως νέο δεδομένο στο Αρχείο, σε άμεση συσχέτιση με το αρχικό δεδομένο, ώστε να συμπληρώνεται η συναφής απεικόνιση. Όλως οι ιδιάζουσες περιπτώσεις, που δεν προβλέπονται και δεν είναι 57

64 δυνατόν να προβλεφθούν και να ενταχθούν στον Κανονισμό Επεξεργασίας Δεδομένων εξετάζονται ad hoc. Ε. Διαγραφή δεδομένων πραγματοποιείται σε συγκεκριμένες μόνο περιπτώσεις που ορίζονται από το νόμο ή αφορούν σε πληροφορίες που δεν ενδιαφέρουν πλέον από την άποψη εξυπηρέτησης των σκοπών του αρχείου. ΣΤ. Διόρθωση δεδομένου πραγματοποιείται, εφόσον κατά τρόπο τεκμηριωμένο προκύπτει ότι τα στοιχεία του είναι λανθασμένα ή και ελλιπή ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ANA ΠΗΓΗ ΤΡΑΠΕΖΕΣ > Ακάλυπτες (σφραγισμένες) Επιταγές. > Συναλλαγματικές απλήρωτες κατά τη λήξη τους. > Καταγγελίες συμβάσεων καταναλωτικών / προσωπικών δανείων. > Καταγγελίες συμβάσεων πιστωτικών καρτών. ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΑ > Αιτήσεις Πτωχεύσεων. > Κηρυχθείσες Πτωχεύσεις. > Εκδοθείσες Διαταγές Πληρωμής. ΕΙΡΗΝΟΔΙΚΕΙΑ > Προγρ. Πλειστηριασμών Ακινήτων. > Προγρ. Πλειστηριασμών Κινητών. > Εκδοθείσες Διαταγές Πληρωμής. 58

65 ΥΠΟΘΗΚΟΦΥΛΑΚΕΙΑ > Υποθήκες - Προσημειώσεις Υποθηκών. > Τροπές Προσημειώσεων σε Υποθήκες. > Κατασχέσεις - Επιταγές του Ν.Δ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ > Διοικητικές κυρώσεις κατά των παραβατών των φορολογικών νόμων Αρκετοί έχουν βρεθεί στη δύσκολη θέση να απορρίψει μια τράπεζα το αίτημα τους για χορήγηση δανείου, πιστωτικής κάρτας ή μπλοκ επιταγών. Οι πιο συνηθισμένοι λόγοι είναι διότι ο αϊτών, είτε δεν έχει το ανάλογο εισόδημα, είτε έχει οικονομικές εκκρεμότητες με τράπεζες, άλλους πιστοληπτικούς οργανισμούς ή το Δημόσιο. Τα στοιχεία που αφορούν στις οικονομικές εκκρεμότητες σε συναλλαγές με τράπεζες υπάρχουν καταγεγραμμένα σε βάση δεδομένων της Τειρεσίας, μιας κερδοσκοπικής εταιρείας που δημιουργήθηκε από το σύνολο των ελληνικών τραπεζών το 1997, προκειμένου να γνωρίζει αν τηρούνται δεδομένα που το αφορούν. Οι τράπεζες, σε περιπτώσεις απόρριψης χορήγησης δανείων ή πιστωτικών καρτών, συνήθως δεν ανακοινώνουν τους λόγους της απόρριψης στον υποψήφιο πελάτη. Αν, λοιπόν, βρεθεί κάποιος σε αυτή τη θέση, θα πρέπει να ερευνήσει για κάποιο λόγο είναι εγγεγραμμένος στα αρχεία της ΤΕΙΡΕΣΙΑΣ. Οι περιπτώσεις που καταγράφονται στο αρχείο αυτό είναι, μεταξύ άλλων, ακάλυπτες επιταγές, απλήρωτες συναλλαγματικές και καταγγελίες προσωπικών και καταναλωτικών δανείων. Οι εγγραφές αυτές δείχνουν ότι ο υποψήφιος πελάτης 59

66 στο παρελθόν δεν εκπλήρωσε τις υποχρεώσεις του προς κάποιον χρηματοπιστωτικών οργανισμό και πλέον έχει μειωθεί η φερεγγυότητα του. Πολλές είναι και οι περιπτώσεις εκείνων που κάποια στιγμή δεν μπόρεσαν να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους, στη συνέχεια τακτοποίησαν τις οφειλές τους, αλλά παραμένουν εγγεγραμμένοι στην βάση δεδομένων της Τειρεσίας Α.Ε., ως οφειλέτες. Σε αυτή την περίπτωση, οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να ζητήσουν ενημέρωση και στη συνέχεια να ξεκινήσουν τις διαδικασίες διαγραφής των δεδομένων αυτών, εφόσον είναι εφικτό. Η Τειρεσίας Α.Ε., στηρίζει τη λειτουργία της στην αρχή του σεβασμού και προστασίας των δικαιωμάτων του πολίτη, καθώς και στην πιστή εφαρμογή των σχετικών διατάξεων (Ν.2472/97). Τα δεδομένα οικονομικής συμπεριφοράς των φυσικών προσώπων είναι προσωπικού χαρακτήρα και, επομένως, για την επεξεργασία τους ισχύουν οι διατάξεις αυτού του νόμου. Οπωσδήποτε, όμως, αυτά δεν ανήκουν στην κατηγορία των «ευαίσθητων δεδομένων», όπως ο νόμος τα ορίζει. Η ΤΕΙΡΕΣΙΑΣ έχει γνωστοποιήσει στην Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα τον Κανονισμό Επεξεργασίας Δεδομένων (ΚΕΔ) που τηρεί τη λειτουργία του συστήματος δεδομένων οικονομικής συμπεριφοράς και, έπειτα από έγκριση της, ενημερώνει σχετικά τους ενδιαφερομένους. Στο ερώτημα αν και πως μπορεί κάποιος να ζητήσει τη διαγραφή πληροφοριών που τον αφορούν και μειώνουν την πιστοληπτική του φερεγγυότητα, μια πρώτη και γενική απάντηση είναι ότι κάθε ενδιαφερόμενος μπορεί να ενημερωθεί για τα στοιχεία που υπάρχουν γι' αυτόν στο Αρχείο Δεδομένων Οικονομικής Συμπεριφοράς και να νικήσει τις διαδικασίες διαγραφής τους, ώστε να αρθούν οι περιορισμούς στις συναλλαγές του με χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς. 60

67 Ανάλογη με τα δεδομένα που είναι καταγεγραμμένα (ακάλυπτη επιταγή, καταγγελία σύμβασης καταναλωτικού δανείου που πρέπει να ακολουθηθεί ώστε, εφόσον υπάρχουν οι προϋποθέσεις, να προχωρήσει η ΤΕΙΡΕΣΙΑΣ στη διαγραφή τους. Σε όλες τις περιπτώσεις οι ενδιαφερόμενοι καλούνται να προσκομίσουν δικαιολογητικά που να αποδεικνύουν ότι πλέον δεν υφίστανται οι υποχρεώσεις τους, που έχουν καταχωρηθεί στο αρχείο έως την 1/5/1993 διαγράφονται μετά τη συμπλήρωση δεκαετίας, ακόμη και αν δεν προσκομιστούν αποδείξεις εξόφλησης. Οι πλέον συνήθεις περιπτώσεις εγγραφής στη «μαύρη λίστα» είναι απλήρωτες συναλλαγματικές και καταγγελίες συμβάσεων καταναλωτικών και προσωπικών δανείων. Απλήρωτες συναλλαγματικές Άρση του δεδομένου της απλήρωτης συναλλαγματικής πραγματοποιείται σε δύο περιπτώσεις: στην πρώτη περίπτωση, με την ένδειξη «εξοφλήθηκε» ή «τακτοποιήθηκε», εφόσον υπάρχει τεκμηριωμένη πληροφορία για την εκ των υστέρων πληρωμή της συναλλαγματικής. Στη δεύτερη περίπτωση, με την ένδειξη «κηρύχθηκε ανίσχυρη» ή «ακυρώθηκε», όταν έχει εκδοθεί οριστική δικαστική απόφαση κήρυξής της ανίσχυρης, για οποιαδήποτε αιτία, ή με την οποία βεβαιώνεται ότι το υποκείμενο δεν ανέλαβε εγκύρως υποχρέωση εξ αυτής αντίστοιχα και κατά των οριστικών αυτών αποφάσεων έχει ενδεχομένως ασκηθεί ένδικο μέσο. Για την πρώτη περίπτωση απαιτείται γνωστοποίηση της εξόφλησης ή τακτοποίησης από τράπεζα, έπειτα από αίτηση ενδιαφερομένου προς αυτή ή υποβολή αίτησης από τον αποδέκτη της συναλλαγματικής απευθείας στην 61

68 Τειρεσίας Α.Ε., συνοδευόμενη από το σώμα της συναλλαγματικής και φωτοτυπία των δύο όψεων. Στις περιπτώσεις που δεν συνοδεύονται τα δικαιολογητικά από το φωτοτυπημένο σώμα της συναλλαγματικής, γίνονται δεκτές οι αιτήσεις μόνον εφόσον από τα προσκομιζόμενα λοιπά έγγραφα προκύπτει ότι πράγματι οι συναλλαγματικές έχουν εξοφληθεί. Στη δεύτερη περίπτωση απαιτείται να προσκομισθεί στην Τειρεσίας Α.Ε., από τον ενδιαφερόμενο ή μέσω τράπεζας επικυρωμένο αντίγραφο της σχετικής;. Δικαστικής απόφασης. Με την ολοκλήρωση των διαδικασιών μπορεί να πραγματοποιηθεί η διαγραφή του δεδομένου της απλήρωτης συναλλαγματικής. Σε περίπτωση αναγγελίας από λάθος της τράπεζας, απαιτείται πρόταση προς την Τειρεσίας Α.Ε. υποκαταστήματος τράπεζας, εγκεκριμένη από την αρμόδια Κεντρική Υπηρεσία της, με την οποία να πιστοποιούνται τα παραπάνω. Καταγγελίες συμβάσεων δανείων Και σε αυτήν την περίπτωση, η άρση δεδομένου μπορεί να πραγματοποιηθεί για δυο λόγους : Ο πρώτος είναι η συμπλήρωση δεδομένου που πραγματοποιείται με την ένδειξη «εξοφλήθηκε», όταν εξοφλείται το οφειλόμενο υπόλοιπο για το οποίο έγινε και η καταγγελία της σύμβασης. 62

69 Στη δεύτερη περίπτωση απαιτείται πρόταση προς την Τειρεσίας Α.Ε. της τράπεζας που ανήγγειλε την καταγγελία, η οποία υποβάλλεται έπειτα από αίτηση του ενδιαφερομένου. Η διαγραφή δεδομένου πραγματοποιείται με πρόταση της τράπεζας ποου ανήγγειλε την καταγγελία, εγκεκριμένη από την αρμόδια κεντρική υπηρεσία της, στην περίπτωση αναγγελίας από λάθος της. Μάλιστα, όταν έχει εξοφληθεί το οφειλόμενο υπόλοιπο για το οποίο έγινε η καταγγελία της σύμβασης του δανείου, διαγράφεται και το όνομα του εγγυητή ΠΑΡΑΜΟΝΗ ΚΑΙ ΔΙΑΓΡΑΦΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΑΠΟ ΤΟ ΑΡΧΕΙΟ Η Τειρεσίας Α.Ε., σύμφωνα με σχετική απόφαση της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, διατηρεί τις πληροφορίες στο Αρχείο της για χρονικό διάστημα ως κατωτέρω ί. Έως τρεις (3) σφραγισμένες επιταγές ή και απλήρωτες συναλλαγματικές συνολικού ποσού έως και 1.500,00 ευρώ διαγράφονται από το Αρχείο μεταδιδομένων πληροφοριών εφόσον έχουν εξοφληθεί ή τακτοποιηθεί αποδεδειγμένα και έχει παρέλθει ή ημερομηνία στέρησης βιβλιαρίου επιταγών. ϋ.έως πέντε (5) σφραγισμένες επιταγές ή και απλήρωτες συναλλαγματικές συνολικού ποσού έως και 3.000,00 ευρώ διαγράφονται από το Αρχείο μεταδιδομένων πληροφοριών μετά την πάροδο είκοσι τεσσάρων (24) μηνών από την ημερομηνία έκδοσης ή λήξης αντίστοιχα, της πιο πρόσφατης από τις ανωτέρω επιταγές ή συναλλαγματικές εφόσον έχουν εξοφληθεί αποδεδειγμένα και εφόσον έχει παρέλθει η ημερομηνία στέρησης βιβλιαρίου επιταγών. ϋί. Σφραγισμένες επιταγές και απλήρωτες κατά τη λήξη τους συναλλαγματικές, πέραν των προαναφερομένων σίο ΐ και ίί, όπως και 63

70 καταγγελίες συμβάσεων πιστωτικών καρτών και δανείων καταναλωτικής πίστης διατηρούνται στο αρχείο για χρονικό διάστημα πέντε (5) ετών, ίν. Διαταγές πληρωμής διατηρούνται στο αρχείο για επτά (7) χρόνια, ν. Προγράμματα πλειστηριασμών, κατασχέσεις, επιταγές του ΝΔ και διοικητικές κυρώσεις του υπουργείου Οικονομικών διατηρούνται στο Αρχείο για δέκα (10) χρόνια. νΐ. Οι αιτήσεις πτωχεύσεων διαγράφονται, είτε με την καταχώρηση της τελικής πληροφορίας για κήρυξη της πτώχευσης, είτε αφόσον ματαιωθεί η σχετική μ'αυτές συζήτηση, μετά δωδεκάμηνο από την ημερομηνία της (ματαιωθείσας) συζήτησης. νϋ. Οι πληροφορίες για κηρυχθείσες πτωχεύσεις δεν διαγράφονται από το Αρχείο. νΐϋ. Οι πληροφορίες για προσημειώσεις υποθηκών και υποθήκες διαγράφονται από το Αρχείο όταν εξαλειφθούν. ιχ. α.οι πληροφορίες των κατηγοριών ΐ έως και ν θα διαγράφονται από το Αρχείο εφόσον οι αντίστοιχες οικονομικές υποχρεώσεις έχουν εξοφληθεί και εφόσον μέχρι τη συμπλήρωση του προς τούτο χρονικού διαστήματος ή τον χρόνο εξόφλησης δεν καταχωρηθούν στο Αρχείο πληροφορίες οι οποίες διαγράφονται σε μεταγενέστερο χρόνο. β. Κατ' εξαίρεση, στις κατηγορίες ί και ϋ και εντός του χρόνου της κατηγορίας ίϋ, εάν εμφανισθούν νέα δεδομένα που αφορούν στις κατηγορίες ΐ έως και νϋ, οι μη μεταδιδόμενες συναλλαγματικές ή και επιταγές θα επανεμφανίζονται. χ. Σημειώνεται ότι δεδομένα που αφορούν σε κηρυχθείσες πτωχεύσεις διατηρούνται χωρίς χρονικό περιορισμό, αφού η πτώχευση αποτελεί διαπίστωση μόνιμης αδυναμίας εκπλήρωσης των οικονομικών υποχρεώσεων της επιχείρησης ή του ιδιώτη και από την άποψη αυτή 64

71 αποτελεί κατ'αντικειμενική κρίση χρήσιμη πληροφορία ακόμη και μετά το πέρας των εργασιών της πτώχευσης ή την αποκατάσταση του πτωχού, χΐ.η εφαρμογή των κανόνων κατηγοριοποίησης θα γίνεται στο τέλος κάθε μήνα. Κατά εξαίρεση δεδομένα που έχουν καταχωρηθεί στο αρχείο μέχρι την 01/05/1993 διαγράφονται μετά τη συμπλήρωση δεκαετίας ακόμη και αν δεν προσκομισθούν αποδείξεις εξόφλησης των σχετικών οικονομικών υποχρεώσεων. Πηγή των πληροφοριών αυτών είναι τα Δικαστήρια και τα Υποθηκοφυλακεία της χώρας καθώς και οι Τράπεζες και το Υπουργείο Οικονομικών ΜΙΚΡΟΤΕΡΗ ΠΑΡΑΜΟΝΗ ΣΤΗ ΜΑΥΡΗ ΛΙΣΤΑ Ως και 1,5 εκατ. Φυσικά και νομικά πρόσωπα βρίσκονται στη μαύρη λίστα των τραπεζών για χρονικό διάστημα που μπορεί να φτάσει ακόμη και τα δέκα χρόνια. Το αποτέλεσμα είναι να αποκλείονται από την τραπεζική χρηματοδότηση και να μην έχουν την δυνατότητα να ασκήσουν οικονομική δραστηριότητα. Με βάση τις ισχύουσες ρυθμίσεις, οι δυσμενείς πληροφορίες για την οικονομική δραστηριότητα. Με βάση τις ισχύουσες ρυθμίσεις, οι δυσμενείς πληροφορίες για την οικονομική συμπεριφορά φυσικών και νομικών προσώπων διατηρούνται στο αρχείο του Τειρεσία για διάστημα που μπορεί να φθάσει, ανάλογα με το «σφάλμα», πέντε, επτά ή και δέκα χρόνια και αφορούν από 1 έως 1,5 εκ. άτομα και επιχειρήσεις, σύμφωνα με εκτιμήσεις καθώς ο αριθμός αλλάζει με νέες εγγραφές και διαγραφές. Για τον εξορθολογισμό των ρυθμίσεων αυτών η κυβέρνηση προτίθεται να μειώσει δραστικά το χρόνο παραμονής στη μαύρη λίστα. Ο πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής περιέλαβε τη συγκεκριμένη εξαγγελία στις προγραμματικές 65

72 δηλώσεις και τα ειδικά μέτρα αναμένεται να ανακοινωθούν το επόμενο διάστημα από τον Υπουργό Οικονομίας Γιώργο Αλογοσκούφη, σε συνεργασία με την Ένωση Ελληνικών Τραπεζών και την Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα. Σύμφωνα με όσα ισχύουν σήμερα, τα στοιχεία για τρεις το πολύ ως σφραγισμένες επιταγές ή και απλήρωτες συναλλαγματικές συνολικού ποσού ως και ευρώ διαγράφονται από το αρχείο του Τειρεσία όταν εξοφληθούν ενώ για πέντε το πολύ ως σφραγισμένες επιταγές ή και απλήρωτες συναλλαγματικές συνολικού ποσού ως και ευρώ διαγράφονται από το Αρχείο του μεταδιδόμενων πληροφοριών μετά την πάροδο 24 μηνών από την ημερομηνία έκδοσης ή λήξης, εφόσον έχουν εξοφληθεί. Σε άλλες περιπτώσεις, οι σφραγισμένες επιταγές και οι απλήρωτες κατά τη λήξη τους συναλλαγματικές και οι καταγγελίες συμβάσεων πιστωτικών καρτών και δανείων καταναλωτικής πίστης διατηρούνται για 5 έτη, οι διαταγές πληρωμής για 7 έτη ενώ προγράμματα πλειστηριασμών και κατασχέσεις για 10 έτη, εφόσον έχουν τακτοποιηθεί οι σχετικές οικονομικές υποχρεώσεις. Όπως τονίζουν παράγοντες της τραπεζικής αγοράς, ο χρόνος διατήρησης των στοιχείων είναι μακρύς και δεν εξυπηρετεί καμία σκοπιμότητα, όταν ήδη έχουν τακτοποιηθεί οι οικονομικές υποχρεώσεις Λιγότερο από 5 χρόνια στη μαύρη λίστα του Τειρεσία Σε σταδιακή μείωση του χρόνου παραμονής στη μαύρη λίστα όσων χρωστούν σε τράπεζες (από κάρτες, δάνεια, επιταγές κλπ) θα προχωρήσει ο Τειρεσίας. Αυτό δήλωσε ο πρόεδρος της Τειρεσίας Α.Ε. κ. Γιάννης Μούργελας σε ομιλία του στην Ένωση Ελληνικών Τραπεζών (ΕΕΤ). Ωστόσο έσπευσε να διευκρινίσει ότι για να συμβεί αυτό θα πρέπει προηγουμένως να έχει επαρκώς εμπλουτιστεί η λευκή λίστα με αρκετά στοιχεία, ώστε να... χτυπά καμπανάκι σε όσους χρωστούν. 66

73 Υπενθυμίζεται πως για όσους χρωστούν από κάρτες και δάνεια η παραμονή στη μαύρη λίστα του Τειρεσία είναι πέντε έτη μετά την εξόφληση του χρέους. Εκστρατεία των τραπεζών Επίσης, ο κ. Μούργελας αναφέρθηκε στην εκστρατεία της ΕΕΤ με θέμα «μάθετε τι πληρώνετε και γιατί». Στη σχετική διαφημιστική καμπάνια η ΕΕΤ εξηγεί στους καταναλωτές πώς «φουσκώνουν» τα επιτόκια των δάνειων οι τράπεζες λόγω κόστους, προμηθειών, εξόδων και περιθωρίου κέρδους. Την ίδια στιγμή που οι τράπεζες παίρνουν πρωτοβουλία να ενημερώσουν τους καταναλωτές, δεν συμμορφώνονται σε δικαστικές αποφάσεις, όπως αυτή που προβλέπει ότι το επιτόκιο σε κάρτες-καταναλωτικά δάνεια δεν μπορεί να ξεπερνά το 1,5%-3%, το κόστος τους και οι επιβαρύνσεις (προμήθειες-έξοδα) αυξάνουν το τελικό επιτόκιο καταναλωτικής πίστης στο 14%-15% από 2% που είναι το επιτόκιο του ευρώ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ Με τη δεύτερη προτεινόμενη νομοθετική ρύθμιση μειώνεται ο χρόνος διατήρησης των δυσμενών προσωπικών οικονομικών στοιχείων στα αρχεία του «Τειρεσία», τα οποία χρησιμοποιούνται από τις τράπεζες, αλλά και σε άλλα αρχεία προσωπικών δεδομένων. Ανάλογα με την περίπτωση μειώνεται τα ανώτατα όρια από πέντε σε τρία έτη, από επτά σε πέντε και από δέκα σε επτά έτη. 3.2 ΛΕΥΚΗ ΛΙΣΤΑ Όχι μόνο τα «αρνητικά», αλλά και τα "θετικά" στοιχεία της οικονομικής δραστηριότητας των Ελλήνων θα "φακελώνει" στο εξής ο Τειρεσίας, 67

74 προκειμένου να παρέχει μία πιο ολοκληρωμένη εικόνα της πραγματικής οικονομικής τους θέσης, τόσο στις τράπεζες όσο και στις άλλες αρμόδιες υπηρεσίες που έχουν δυνατότητα πρόσβασης σε αυτό το αρχείο. Ενδεικτικά αναφέρεται η περίπτωση του Σώματος Δίωξης Οικονομικού Εγκλήματος (ΣΔΟΕ), το οποίο έχει δυνατότητα πρόσβασης στο αρχείο του Τειρεσία, το οποίο αριθμεί σήμερα οικονομικές μονάδες σε περίπου αντίστοιχο αριθμό ΑΦΜ (εταιριών, ιδιωτών κ.λ.π.). Οι μονάδες αυτές (σ.σ. πρόκειται στην ουσία για τον ηλεκτρονικό προσδιορισμό του όρου «φάκελος») δεν είναι στο σύνολό τους ενημερωμένες, αλλά, έστω και λευκές, παραμένουν στο αρχείο, ώστε να είναι άμεσα διαθέσιμες εφόσον παραστεί ανάγκη. Για την ιστορία, θα πρέπει να αναφερθεί ότι το «άνοιγμά» τους έγινε με τη βοήθεια του Υπουργείου Οικονομικών, το οποίο έδωσε στον Τειρεσία τα απαραίτητα για να συγκροτήσει το αρχείο του ΑΦΜ. Χρήσιμη αλλαγή Αν όμως το αρχείο αυτό, έως πρόσφατα, εμπλουτιζόταν μόνο με «αρνητικά» στοιχεία οικονομικής δραστηριότητας (π.χ. κατασχέσεις, υποθήκες, προσημειώσεις, ακάλυπτες επιταγές, διαμαρτηρημένα γραμμάτια, διαταγές πληρωμής, ληξιπρόθεσμες δόσεις κ.λ.π.), τώρα θα συμπληρώνεται και με «θετικά» στοιχεία. Πρόκειται για μία εξαιρετικά χρήσιμη εξέλιξη. Ειδικότερα, όπως αναφέρουν οι πληροφορίες, τις τελευταίες δεκαπέντε περίπου ημέρες ξεκίνησε μια προσπάθεια από τον Τειρεσία για τη συλλογή πληροφοριών, που αφορούν όχι μόνο σε επιβαρυντικά στοιχεία, που έχουν προκόψει από την οικονομική δραστηριότητα των ιδιωτών και εταιριών, αλλά και σε θετικές εξελίξεις. Για παράδειγμα, στο εξής, στον Τειρεσία, δεν θα 68

75 καταγράφεται μόνο η ύπαρξη μιας υποθήκης σε ένα ακίνητο, αλλά και η εξάλειψη της, κάτι το οποίο μέχρι σήμερα δεν γινόταν. Στελέχη του Τειρεσία εκτιμούν ότι κατ'αυτόν τον τρόπο αναμένεται να εξυπηρετηθεί κυρίως ο απλός ιδιώτης, καθώς δεν θα χρειάζεται να προσκομίσει ο ίσιος τα απαραίτητα στοιχεία, αφού το έργο αυτό θα αναλάβει ο οργανισμός τους. Παράλληλα, βεβαίως θα εξυπηρετηθούν και οι τράπεζες στο έργο της διασταύρωσης των στοιχείων που κάνουν, κάθε φορά που υπάρχει ανάγκη. Η γκάμα των στοιχείων αυτού του είδους, που θα καταγράφονται στο εξής από τον Τειρεσία, δεν θα περιορίζονται μόνο στις υποθήκες που προαναφέρθηκαν, αλλά, όπως αναφέρουν οι ίδιες πληροφορίες, θα επεκτείνεται και στις προσημειώσεις επί ακινήτων, στη περίπτωση που εξαλειφθούν. Επίσης θα αφορούν σε κατασχέσεις που έχουν αρθεί, αλλά και σε αιτήσεις πτωχεύσεων που ματαιώθηκαν ή απορρίφθηκαν. Αποστολή εντύπων Ήδη, τα σχετικά έντυπα, τα οποία θα πρέπει να συμπληρώνουν οι πληροφοριοσυλλέκτες του Τειρεσία έχουν αποσταλεί εκεί όπου πρέπει, δηλαδή σε τράπεζες, αλλά και δικηγόρους που συνεργάζονται με τον συγκεκριμένο οργανισμό. Το έργο τους είναι, για παράδειγμα, να παρακολουθούν το ευρετήριο εισερχομένων πράξεων στα υποθηκοφυλακεία και να τσεκάρουν κάθε στοιχείο που εντάσσεται στην γκάμα που προαναφέρθηκε και να ενημερώνουν σχετικά το αρχείο του Τειρεσία. Το ίδιο θα γίνεται και με αποφάσεις ειρηνοδικείων ή πρωτοδικείων, απ' όπου επίσης προκύπτει υλικό χρήσιμο, που εξυπηρετεί τον ίσο σκοπό. 69

76 "Κάποια στιγμή θα έπρεπε να γίνει και αυτό, καθώς η διασταύρωση των στοιχείων που αφορούν έναν πελάτη, δεν θα πρέπει να περιορίζεται μόνο στα αρνητικά στοιχεία, αλλά να επεκτείνεται και στα θετικά, όπως και στο εξωτερικό" επισημαίνει στα «ΝΕΑ» κορυφαίο στέλεχος της καταναλωτικής πίστης μεγάλης ιδιωτικής τράπεζας και προσθέτει: το να διασταυρωθεί ότι ένας υποψήφιος πελάτης έχει για παράδειγμα αναλάβει κάποιες υποχρεώσεις και σε άλλη τράπεζα, τις οποίες όμως τακτοποιεί κανονικά, αυτό λέει κάτι. Δεν αποκλείεται, δηλαδή να γίνει κι εγώ πελάτης του, κάτι το οποίο δεν θα γινόταν αν είχε υποχρεώσεις και αλλού. Στη «λευκή» λίστα των δανειοληπτών, περιλαμβάνονται όσοι διαθέτουν πιστωτική κάρτα, προσωπικό ή καταναλωτικό δάνειο και έχει ως βασικό στόχο να πληροφορούνται οι τράπεζες το ύψος του δανεισμού κάθε υποψήφιου δανειολήπτη. Με βάση αυτό το στοιχείο και σε συνδυασμό με μια σειρά από κριτήρια, αξιολογούν την πιστοληπτική ικανότητα του υποψήφιου δανειολήπτη και αποφασίζουν αν θα του χορηγήσουν δάνειο. Σύμφωνα με τραπεζικά στελέχη, η λειτουργία της «λευκής λίστας» δεν περιλαμβάνει τους υφιστάμενους δανειολήπτες, αλλά μόνο όσους προχωρούν στη λήψη δανείου ή πιστωτικής κάρτας. Με αυτήν την επιλογή ξεπερνιούνται δύο σκόπελοι: η απροθυμία, για λόγους ανταγωνισμού, ορισμένων τραπεζών να υποβάλλουν στον «Τειρεσία»τα στοιχεία για τα χαρτοφυλάκια των χορηγήσεων τους και ο όρος που έχει θέσει η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα για συγκατάθεση του δανειολήπτη προκειμένου να περιληφθεί στη «λευκή» λίστα. 70

77 3.2.1 ΦΘΗΝΟΤΕΡΑ ΔΑΝΕΙΑ ΦΕΡΝΕΙ Η ΛΕΥΚΗ ΛΙΣΤΑ Την καλύτερη τιμολόγηση των δανειοληπτών θα επιτρέψει στις τράπεζες ο εμπλουτισμός των δεδομένων που περιέχει η λευκή λίστα του Τειρεσία, εφόσον δοθεί το πράσινο φως από την Αρχή Προσωπικών Δεδομένων. Ήδη, η λευκή λίστα προχωρά περιλαμβάνοντας στοιχεία καταναλωτικών δανείων και καρτών και εντός του έτους και στεγαστικών δανείων αλλά η πληρότητα της με ιστορικά δεδομένα εξαρτάται από την Αρχή και εάν θα δώσει την άδεια να περιληφθούν και παλαιότερα δάνεια. Η λειτουργία του Τειρεσία είναι μόνο από τις δραστηριότητες της Ένωσης Ελληνικών Τραπεζών, η οποία χαρακτηρίζεται από εξωστρέφεια σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης και πρωτοβουλιών στα Βαλκάνια ΔΑΝΕΙΑ ΣΤΗ ΛΙΣΤΑ ΤΟΥ ΤΕΙΡΕΣΙΑ Σε αθροίζονται ήδη τα προσωπικά, καταναλωτικά και ανοιχτά δάνεια που έχουν καταγραφεί στη νέο-συσταθείσα τράπεζα πληροφοριών παρακολούθησης δανειοληπτικής συμπεριφοράς ιδιωτών, την επονομαζόμενη Λευκή Λίστα. Τα συγκεκριμένα δάνεια αφορούν αποκλειστικά σε υποχρεώσεις που δημιουργήθηκαν από τις εμπορικές τράπεζες μετά την έναρξη της Λευκής Λίστας, δηλαδή τον Ιούνιο Με δεδομένο ότι, οι πιστώσεις της συγκεκριμένης κατηγορίας έχουν (κυρίως) βραχυπρόθεσμη έως μεσοπρόθεσμη διάρκεια, ο Στέφανος Διαλισμάς, γενικός διευθυντής της διατραπεζικής εταιρείας, «Τειρεσίας-Τραπεζικά Συστήματα Πληροφοριών Α.Ε.» (η οποία δημιούργησε την υποδομή της Λευκής Λίστας, αλλά αποτελεί και το φορέα συλλογής, αποθήκευσης και ταξινόμησης των στοιχείων της) εκτιμά ότι μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους η Λευκή Λίστα θα 71

78 περιέχει στοιχεία για το 65% - 70% των χορηγηθέντων καταναλωτικών, προσωπικών και ανοιχτών δανείων της εγχώριας χρηματοπιστωτικής αγοράς. Σήμερα, στη Λευκή Λίστα συμμετέχουν, χορηγούν και λαμβάνουν στοιχεία για τα δάνεια της συγκεκριμένης κατηγορίας, 14 από τις 24 τράπεζες πους την Ελλάδα δραστηριοποιούνται στην καταναλωτική πίστη. Τον περασμένο Σεπτέμβριο στην Λευκή Λίστα 11 τράπεζες, ενώ οι εγγραφές δανείων σε αυτήν αριθμούσαν πάντως, καμία τράπεζα μέχρι σήμερα δεν έχει εκφράσει - τουλάχιστον ανοιχτά - αντίθεση στη συμμετοχή της στη Λευκή Λίστα. Η καθυστέρηση στη συμμετοχή όλων των ενδιαφερομένων τραπεζών στον εμπλουτισμό της συγκεκριμένης τράπεζας πληροφοριών εστιάζεται σσε προβλήματ τεχνικής κυρίως φύσεως (ασφάλεια πληροφοριών, προδιαγραφές κ.ά.), που σταδιακά επιλύονται. Η καταγραφή και εισαγωγή των στοιχείων του ενδιαφερομένου δανειολήπτη στη Λευκή Λίστα επιτρέπεται μόνο μετά τη ρητή και γραπτή συγκατάθεση του. Η έναρξη λειτουργίας της πραγματοποιήθηκε ταυτόχρονα με την απελευθέρωση από την τράπεζα Ελλάδος των ορίων χορήγησης καταναλωτικών και προσωπικών δανείων, όπως αυτή προβλεπόταν από την ΠΔ/ΤΕ 1955/ με ισχύ από 20 Ιουνίου Από το πρώτο τρίμηνο 2003, ο Τειρεσίας έχει ζητήσει από την Αρχή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων (ΑΠΠΔ) το δικαίωμα να περιλάβει στη Λευκή Λίστα αναδρομικά και όσα δάνεια οι δανειολήπτες που συναινούν να καταγράφονται τα στοιχεία τους είχαν λάβει πριν από τον Ιούνιο 2003, για λόγους αύξησης της χρηστικότητας της Τραπέζης πληροφοριών. Μέχρι και σήμερα, η ΑΠΠΔ δεν έχει ανακοινώσει επισήμως στον Τειρεσία την απόφασης της επί του ζητήματος, το οποίο άπτεται της συλλογής, αποθήκευσης και επεξεργασίας ευρέως φάσματος ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων των συναλλασσόμενων, αλλά και της ορθολογιστικότερης κατανομής του τραπεζικού ενεργητικού. Πρόσφατα, ο Τειρεσίας πιστοποιήθηκε από τους Lloyds κατά ISO 9001:2000, για την οργάνωση, τον τρόπο λειτουργίας και την προσφορά των υπηρεσιών του. 72

79 Η ΤΕΙΡΕΣΙΑΣ ΑΕ κατά το μήνα Ιανουάριο 2004 πιστοποιήθηκε από τον Οργανισμό Lloyd s Register Quality Assurance σύμφωνα με το πρότυπο ποιότητας ISO9001:2000 για τον «Σχεδίασμά και Ανάπτυξη Συστημάτων Συλλογής, Επεξεργασίας και Διάθεσης Δεδομένων για την Εκτίμηση της Πιστοληπτικής Ικανότητας και Φερεγγυότητας Επιχειρήσεων και Ιδιωτών» ΟΙ «ΛΕΥΚΟΙ» ΚΑΙ ΟΙ «ΣΗΜΕΙΩΜΕΝΟΙ» Λίγες μόλις ώρες αρκουν για να μπει κανείς σήμερα στη λίστα με τα δυσμενή στοιχεία που έχουν οι ελληνικές τράπεζες. Η εξυγίανση των συναλλαγών οδήγησε στην ηλεκτρονική «παρακολούθηση» φυσικών και νομικών προσώπων. Αυτός είναι ο συνολικός αριθμός των καταχωρημένων στο διατραπεζικό σύστημα Τειρεσίας, το οποίο σε καθημερινή βάση ελέγχει στοιχεία και συλλέγει πληροφορίες από τράπεζες, δικαστήρια και υποθηκοφυλακεία, για τυχόν «δυσμενείς» συναλλαγές τους, όπως απλήρωτα γραμμάτια, ακάλυπτες επιταγές, καταγγελίες δανειακών συμβάσεων και ενημερώνει τα ηλεκτρονικά μερίδια τους στη βάση δεδομένων που έχει δημιουργήσει γι'αυτόν τον σκοπό. Ήδη, για από τους καταχωρημένους στο σύστημα, δίπλα στο όνομα ή την επωνυμία τους υπάρχει «υποσημείωση» η οποία μπορεί να αφορά απλήρωτες συναλλαγματικές, κηρυχθείσες πτωχεύσεις, αλλά και μία απλή υποθήκη για τη λήψη ενός δανείου, που έγιναν την τελευταία δεκαετία. Για τους υπόλοιπους καταχωρη μένους, η ένδειξη που βγαίνει είναι «λευκή», αλλά προληπτικά έχουν αποκτήσει και αυτοί το δικό τους μερίδιο «για να ξέρουμε που θα τους εντάξουμε, αν παραστεί ανάγκη», όπως επισημαίνεται από την αρμόδια υπηρεσία. 73

80 ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗΣ ΔΕΔΟΜΕΝΟΥ ΚΗΡΥΧΘΕΙΣΑΣ ΠΤΩΧΕΥΣΗΣ α. Συμπλήρωση του δεδομένου της κηρυχθείσας πτώχευσης πραγματοποιείται: ί. με την ένδειξη "ανακλήθηκε με οριστική απόφαση" σε περίπτωση ανάκλησης της πτώχευσης με οριστική δικαστική απόφαση. π. με την ένδειξη "συμβιβασμός" σε περίπτωση που έχει επέλθει συμβιβασμός επικυρωθείς με τελεσίδικη δικαστική απόφαση ή "αποκατάσταση" σε περίπτωση περάτωσης της πτώχευσης ίϋ. με την ένδειξη "αποκατάσταση με οριστική απόφαση" σε περίπτωση που ο πτωχός έχει αποκατασταθεί με οριστική δικαστική απόφαση ΐν. με την ένδειξη "αποκατάσταση λόγω παρόδου δεκαετίας" σε περίπτωση που ο πτωχός έχει αποκατασταθεί με τελεσίδικη δικαστική απόφαση (λόγω παρόδου δεκαετίας). β. στην περίπτωση ί απαιτείται να προσκομισθεί στην Τειρεσίας Α.Ε., από τον ενδιαφερόμενο οριστική δικαστική απόφαση ανάκλησης της πτώχευσης. γ. Στην περίπτωση ϋ απαιτείται να προσκομισθεί στην Τειρεσίας Α.Ε., τελεσίδικη δικαστική απόφαση επικύρωσης συμβιβασμού. δ. Στην περίπτωση ΐϋ και ίν απαιτείται να προσκομισθεί στην Τειρεσίας Α.Ε. οριστική ή τελεσίδικη αντίστοιχα δικαστική απόφαση αποκατάστασης του πτωχού μετά των δικαιολογητικών τελεσιδικίας της. Διαγραφή δεδομένου α. Διαγραφή του δεδομένου της κηρυχθείσας πτώχευσης πραγματοποιείται στις ακόλουθες περιπτώσεις: 74

81 βαθμό. ί. Όταν η απόφαση που κηρύσσει την πτώχευση εξαφανιστεί σε δεύτερο ϋ. Όταν η απόφαση που κηρύσσει την πτώχευση ανακληθεί τελεσίδικα. β. Στην περίπτωση ΐ απαιτείται να προσκομισθεί στην Τειρεσίας Α.Ε., επικυρωμένο αντίγραφο της σχετικής απόφασης του Εφετείου. γ. Στην περίπτωση ϋ απαιτείται να προσκομισθεί στην Τειρεσίας Α.Ε., τελεσίδικη απόφαση ανάκλησης της πτώχευσης με τα αποδεικτικά της τελεσιδικίας, ήτοι απόσπασμα του Δελτίου Δημοσιεύσεων του Ταμείου Νομικών όπου δημοσιεύθηκε η απόφαση και πιστοποιητικό τελεσιδικίας αυτής ΤΟ ΕΜΨΥΧΟ ΔΥΝΑΜΙΚΟ ΚΑΙ Η ΥΛΙΚΟΤΕΧΝΙΚΗ ΥΠΟΔΟΜΗ Η Τειρεσίας Α.Ε. απασχολεί σήμερα 80 άτομα σε 4 Διευθύνσεις {Οικονομικών και Διοικητικών Υπηρεσιών, Μηχανογράφησης, Πληροφοριών, Ανάπτυξης) και το Νομικό Γραφείο. Η εταιρεία αναγνωρίζοντας την ιδιαίτερη βαρύτητα και ευαίσθητη φύση του έργου που επιτελεί, ενισχύει τα στελέχη της με συνεχή επιμόρφωση και τα υποβοηθά με την απαραίτητη υποδομή, όπως πληροφοριακά συστήματα τελευταίας τεχνολογίας. Παράλληλα με το έμψυχο δυναμικό της, η εταιρεία διαθέτει κτιριακή και υλικοτεχνική υποδομή τέτοια ώστε να εγγυάται την ασφάλεια στην εκτέλεση του έργου της. Οι αυστηρότατοι κανόνες ασφαλείας στην πρόσβαση των συστημάτων και τη διακίνηση των πληροφοριών, εξασφαλίζουν την αξιοπιστία των υπηρεσιών της εταιρείας. Τα μέτρα αυτά σε συνδυασμό με το αίσθημα ευθύνης που διέπει το προσωπικό δημιουργούν ένα πλαίσιο λειτουργίας της εταιρείας σε συνεχή εγρήγορση. 75

82 ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗΣ Ή ΔΙΑΓΡΑΦΗΣ ΔΕΔΟΜΕΝΟΥ ΠΟΥ ΑΦΟΡΑ ΣΕ ΑΚΑΛΥΠΤΗ (ΣΦΡΑΓΙΣΜΕΝΗ) ΕΠΙΤΑΓΗ Συμπλήρωση Δεδομένου Η συμπλήρωση στο Αρχείο, της Τειρεσίας Α.Ε. δεδομένου σχετικού με ακάλυπτη επιταγή είναι δυνατή : Α. Εάν η επιταγή πληρώθηκε εκ των υστέρων ή τακτοποιήθηκε ή σχετική υποχρέωση. Για τη συμπλήρωση της πληροφορίας απαιτείται πρόταση προς την Τειρεσίας Α.Ε. υποκαταστήματος Τράπεζας. Η πρόταση υποβάλλεται ύστερα από άιτημα (προς την Τράπεζα, εφόσον η Τράπεζα διαπιστώσει την εκ των υς'τερων είσπραξη ή τακτοποίηση. Επίσης παρέχεται η δυνατότητα στον εκδότη της επιταγής να υποβάλλει αίτηση απευθείας στην Τειρεσίας Α.Ε. συνοδευόμενη είτε από το σώμα της επιταγής (προς επίδειξη ) και φωτοτυπία των δύο όψεων αυτού, είτε από δικαστική απόφαση, από την οποία θα προκύπτει σαφώς η εξόφληση της επιταγής. Δικαστικές αποφάσεις που παύουν οριστικά την ποινική δίωξη λόγω μη υποβολής εγκλήσεως (άρθρο 22 ν. 2721/1999) δεν γίνονται δεκτές, καθότι από αυτές δεν προκύπτει σαφώς η εξόφληση της επιταγής. Περιπτώσεις που δεν συνοδεύονται από το σώμα της επιταγής θα εξετάζονται κατά περίπτωση και θα γίνονται δεκτές μόνον εφόσον, από τα προσκομιζόμενα λοιπά έγγραφα προκύπτει ότι πράγματι οι επιταγές έχουν εξοφληθεί ή τακτοποιηθεί. 76

83 Η συμπλήρωση γίνεται με την ένδειξη "εξοφλήθηκε" ή τακτοποιήθηκε". Β. Εάν υπάρχει οριστική δικαστική απόφαση, η οποία όμως δεν κατέστη τελεσίδικη, όπως κατωτέρω υπό Γ και Δ (περί Διαγραφής). Για τη συμπλήρωση του δεδομένου απαιτείται αίτηση του ενδιαφερομένου συνοδευόμενη από τη δικαστική απόφαση. Η συμπλήρωση γίνεται με την ένδειξη «κηρύχθηκε ανίσχυρη» ή «ακυρώθηκε» αντίστοιχα. Διαγραφή δεδομένου από το Αρχείο και διαγραφή ημερομηνίας λήξης μέτρου στέρησης βιβλιαρίου επιταγών. Η διαγραφή από το Αρχείο, της Τειρεσίας Α.Ε. δεδομένου σχετικού με ακάλυπτη επιταγή είναι δυνατή : Α. Εάν η επιταγή είναι άτακτου εκδόσεως. Β. Εάν έχει εκδοθεί τελεσίδικη δικαστική απόφαση ή βούλευμα που αθωώνει τον εκδότη για λόγους που ανοίγονται στην εγκυρότητα του τίτλου και όχι λόγω εξοφλήσεως της. Γ. Εάν έχει εκδοθεί τελεσίδικη δικαστική απόφαση κήρυξης της επιταγής ανίσχυρης ή ακύρωσης της εξ αυτής υποχρεώσεως του εκδότη (εκτός της κατωτέρω αναφερόμενης). Για τις υπό Α και Β περιπτώσεις απαιτείται πρόταση προς την Τειρεσίας Α.Ε. 77

84 Της τράπεζας, εγκεκριμένη από την αρμόδια κεντρική υπηρεσία της με την οποία θα γνωστοποιείται το αίτημα και η αιτία συνοδευόμενη από: α. επικυρωμένο αντίγραφο της σχετικής δικαστικής απόφασης ή βουλεύματος, β. έκθεση επίδοσης της απόφασης ( μόνο για την περίπτωση Δ), γ. πιστοποιητικό τελεσιδικίας της ( μόνο για την περίπτωση Δ). Σημειώνεται ότι στην ως άνω, υπό Δ, περίπτωση εφόσον με την προσκομισθείσα απόφαση, η επιταγή κηρύσσεται ανίσχυρη μετά την εξόφληση της, ήτοι αφού έχει επιτελέσει το σκοπό της κυκλοφορίας της, γίνεται συμπλήρωση του αρχείου με την ένδειξη «Εξοφλήθηκε». Σε περίπτωση διαγραφής. Όπως περιγράφεται ανωτέρω, της απιταγής διαγράφεται αυτομάτως και η πληροφορία περί ημερομηνίας λήξεως του διοικητικού μέτρου στέρησης βιβλιαρίου επιταγών το οποίο είχε επιβληθεί λόγω της ακάλυπτης επιταγής που διεγράφη, ανεξάρτητα από την παρέλευση ή μη της ημερομηνίας κατά την οποία θα έληγε το διοικητικό μέτρο. Διαγραφή ημερομηνίας λήξεως μέτρου στέρησης βιβλιαρίου επιταγών Διαγραφή πραγματοποιείται μετά τη λήξη του διοικητικού μέτρου στέρησης του βιβλιαρίου επιταγών και εφόσον έχει διαπιστωθεί, σύμφωνα με τα υπό τη «Συμπλήρωση Δεδομένου»οριζόμενα, από τράπεζα ή από την Τειρεσίας Α.Ε. ότι έχει εξοφληθεί ή τακτοποιηθεί η εκ της επιταγής, εξαιτίας της οποίας επιβλήθηκε το μέτρο, υποχρέωση. Διαγραφή επιταγής από το Αρχείο μεταδιδόμενων πληροφοριών Εφόσον στο Αρχείο εμφανίζονται μόνον: 78

85 ί.έως τρεις (3) σφραγισμένες επιταγές ή και απλήρωτες συναλλαγματικές συνολικού ποσού έως καθ 1.500,00 ευρώ διαγράφονται από το αρχείο μεταδιδόμενων πληροφοριών εφόσον έχουν εξοφληθεί ή τακτοποιηθεί αποδεδειγμένα και έχει παρέλθει η ημερομηνία στέρησης βιβλιαρίου επιταγών ϋ.έως πέντε (5) σφραγισμένες επιταγές ή και απλήρωτες συναλλαγματικές συνολικού ποσού έως και 3.000,00 ευρώ διαγράφονται από το αρχείο μεταδιδόμενων πληροφοριών μετά την πάροδο εικοσιτεσσάρων (24) μηνών από την ημερομηνία έκδοσης ή λήξης, αντίστοιχα, της πιο πρόσφατης από τις ανωτέρω επιταγές ή συναλλαγματικές, εφόσον έχουν εξοφληθεί ή τακτοποιηθεί αποδεδειγμένα και έχει παρέλθει η ημερομηνία στέρησης βιβλιαρίου επιταγών. Ως προς τις απαιτούμενες ενέργειες εφαρμόζονται αναλόγως τα αναφερόμενα στην παράγραφο «Συμπλήρωση Δεδομένου». Κατ' εξαίρεση, στις ανωτέρω κατηγορίες i και ϋκαι εντός του χρόνου της επόμενης παραγράφου (Διαγραφή δεδομένου λόγω παρέλευσης του προβλεπόμενου χρόνου διατήρησε του στο Αρχείο), εάν εμφανιστούν δεδομένα οποιασδήποτε κατηγορίας (πλην Υποθηκών - Προσημειώσεων Υποθηκών ) οι μη μεταδιδόμενες συναλλαγματικές ή και επιταγές θα επανεμφανίζονται. Διαγραφή δεδομένου λόγω παρέλευσης του προβλεπόμενου χρόνου διατήρησης του στο Αρχείο Οι σφραγισμένες επιταγές που δεν εμπίπτουν στις ως άνω i και ii κατηγορίες, διατηρούνται στο Αρχείο για χρονικό διάστημα τριών (3) ετών και θα διαγράφονται από αυτό εφόσον έχει εξοφληθεί η οφειλή στο σύνολο της και έχει παρέλθει το προβλεπόμενο χρονικό διάστημα για το σύνολο των καταχωρημένων στο αρχείο δεδομένων. 79

86 ΑΚΑΛΥΠΤΕΣ ΕΠΙΤΑΓΕΣ (ΒΟΡΕΙΑ ΕΛΛΑΔΑ) Αύξηση έως 51,3% εμφανίζονται οι ακάλυπτες στη Βόρεια Ελλάδα, κατά το πρώτο τετράμηνο του 2004, συγκριτικά με το αντίστοιχο διάστημα του προηγούμενου έτους, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΤτΕ και της Τειρεσίας Α.Ε ΚΑΝΟΝΙΑ 596,31 ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΑ ΜΕ ΑΚΑΛΥΠΤΕΣ ΕΠΙΤΑΓΕΣ Απογοητευτική είναι η φετινή πορεία του βασικότερου μέσου μελλοντικής εξόφλησης υποχρεώσεων - της μεταχρονολογημένης επιταγής, γεγονός που δικαιολογημένα γεννά ανησυχίες στην αγορά. Σύμφωνα με τα πλέον πρόσφατα στοιχεία του Τειρεσία, η αξία των ακάλυπτων επιταγών στο οκτάμηνο 2004 (από 1/1/ /8/2004) διαμορφώθηκε σε εκατ. Ευρώ, σημειώνοντας αύξηση 14,03% σε αξίας των ακάλυπτων επιταγών είναι ενδεικτικό και για το μέγεθος της έλλειψης ρευστότητα που υπάρχει στην αγορά ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗ ΤΟΥ ΑΡΧΕΙΟΥ ΤΗΣ ΤΕΙΡΕΣΙΑΣ ΑΕ ΓΙΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑ ΠΟΥ ΑΦΟΡΑ ΣΕ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΛΕΙΣΤΗΡΙΑΣΜΟΥ Συμπλήρωση δεδομένου α. Πραγματοποιείται σε δύο περιπτώσεις : ί.με την ένδειξη "ματαιώθηκε σε περίπτωση ματαίωσης του πλειστηριασμού. ίΐ.με την ένδειξη "πραγματοποιήθηκε" σε περίπτωση πραγματοποίησης του πλειστηριασμού. 80

87 β. Απαιτείται να προσκομισθεί στην Τειρεσίας Α.Ε. από τον ενδιαφερόμενο βεβαίωση του επί του πλειστηριασμού Συμβολαιογράφου (ή, εφόσον ο πλειστηριασμός επισπεύδεται από το Δημόσιο, της αρμόδιας Υπηρεσίας) περί ματαιώσεως ή πραγματοποιήσεως του πλειστηριασμού. Διαγραφή δεδομένου Διαγραφή του δεδομένου του προγράμματος αναγκαστικού πλειστηριασμού ακινήτου ή κινητού πραγματοποιείται στην περίπτωση γ της ερώτησης 4ε. εφόσον διεγράφη η κατάσχεση δυνάμει της οποίας επισπεύδεται δυνάμει της κατάσχεσης που διεγράφη, καθώς και σε περίπτωση που προσκομισθεί στην Τειρεσίας Α.Ε. από τον ενδιαφερόμενο τελεσίδικη δικαστική απόφαση που να ακυρώνει τον πλειστηριασμό με τα δικαιολογητικά τελεσιδικίας της (έκθεση επίδοσης και πιστοποιητικό τελεσιδικίας). Διαγραφή δεδομένου λόγω παρέλευσης του προβλεπόμενου χρόνου διατήρησης του στο Αρχείο Τα προγράμματα πλειστηριασμών διατηρούνται στο Αρχείο για επτά (7) χρόνια και θα διαγράφονται από αυτό, εφόσον έχει εξοφληθεί η οφειλή στο σύνολο της και έχει παρέλθει το προβλεπόμενο χρονικό διάστημα για το σύνολο των καταχωρημένων δεδομένων ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΜΗ ΕΜΦΑΝΙΣΗΣ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ Οποιοσδήποτε (φυσικό ή νομικό πρόσωπο) δεν επιθυμεί την εμφάνιση των στοιχείων οικονομικής συμπεριφοράς του, που τηρούνται στο Αρχείο της Τειρεσίας Α.Ε., μπορεί να καταθέσει σχετική αίτηση στο Γραφείο Εξυπηρέτησης. 81

88 Έντυπο αίτησης μη μετάδοσης στοιχείων οικονομικής συμπεριφοράς για φυσικά* και νομικά* πρόσωπα. Αντίστοιχα, οποιοσδήποτε δεν επιθυμεί τη μετάδοση δεδομένων που αφορούν το σύστημα συγκέντρωσης κινδύνων μπορεί να καταθέσει σχετική αίτηση στο Γραφείο Εξυπηρέτησης για φυσικά ή νομικά πρόσωπα). Με την ικανοποίηση του αιτήματος του στη θέση των δεδομένων στο Αρχείο αναγράφεται: «δεν επιθυμεί την αναγραφή δεδομένων που τον αφορούν» ΠΑΝΩΤΟΚΙΑ. ΔΙΑΣΦΑΛΙΣΗ ΤΗΣ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑΣ ΡΥΘΜΙΣΗΣ ΖΗΤΟΥΝ ΟΙ ΤΡΑΠΕΖΕΣ Την επίλυση ζητημάτων που αποτελούν «αγκάθια» στις σχέσεις τραπεζών καταναλωτών προσδοκούν τα πιστωτικά ιδρύματα προκειμένου να βελτιωθεί η εικόνα τους. Τα πανωτόκια και η μακροχρόνια παραμονή στον Τειρεσία αποτελούσαν χρονίζοντα προβλήματα, τα οποία αναμένεται να διευθετήσουν με την παρούσα νομοθετική ρύθμιση, ενώ σε εξέλιξη βρίσκεται η συνεργασία τραπεζών με του υπουργείο Ανάπτυξης για την εξάλειψη «τριβών»με τους καταναλωτές. Όσον αφορά τα πανωτόκια, μέλη μα της Ένωσης Ελληνικών Τραπεζών ήταν να διασφαλιστεί κατά το δυνατόν ότι θα πρόκειται για την τελευταία ρύθμιση. Με πρόταση της ΕΕΤ περιλήφθηκε στην εισηγητική ρύθμιση. Παρά την επιβάρυνση που προκαλεί η νέα ρύθμιση, η προσδοκία από πλευράς τραπεζών είναι ότι θα δώσει τέλος σε ένα θέμα που δημιουργήθηκε σε συγκεκριμένη συγκυρία, αφορά μικρό αριθμό δανειοληπτών αλλά επανέρχεται σε βάρος της εικόνας του τραπεζικού συστήματος. 82

89 Η μείωση του χρόνου παραμονής στη μαύρη λίστα του Τειρεσία αποτελούσε πρόταση και των ίδιων των τραπεζών προκειμένου να αντιμετωπισθούν αδικίες αλλά και να απελευθερωθεί μέρος του 105 εκατ. Φυσικών και νομικών προσώπων που στερούνται για μεγάλο διάστημα τραπεζικής χρηματοδότησης. Σημαντικό βήμα για τις τράπεζες θα είναι η βελτίωση των σχέσεων με τους καταναλωτές που επιβαρύνουν διαμαρτυρίες για θέματα, όπως οι προμήθειες, οι όροι συναλλαγών και η έλλειψη διαφάνειας ΘΗΛΙΑ ΤΑ ΠΑΝΩΤΟΚΙΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΜΙΚΡΟΜΕΣΑΙΟΥΣ Σοβαρά προβλήματα αντιμετωπίζουν οι συναλλασσόμενοι με τις τράπεζες, όπως τοκογλυφία, εναρμονισμένη πρακτική, απληστία, στυγνή εκμετάλλευση του μικροκαταθέτη, άρνηση εφαρμογής των δικαστικών αποφάσεων, προβλήματα που οδηγούν ακόμα και σε αυτοκτονίες των δανειοληπτών. Το κατηγορητήριο για τις τράπεζες από και επιχειρηματίες διευρύνεται, μετά την επισήμανση 26 «παγίδων» στις τραπεζικές συμβάσεις από το υπουργείο Ανάπτυξης. Καταγγελίες υπήρξαν μεταξύ των άλλων και για την εναρμονισμένη πρακτική των τραπεζών, δηλαδή παράβαση του νόμου για τον ανταγωνισμό δεδομένου ότι οι διαφορές στα επιτόκια που προσφέρουν οι τράπεζες είναι μάλλον ανύπαρκτες, όμως οι λειτουργικές τους δαπάνες, τα κεφάλαια, οι επισφάλειες, κλπ είναι εντελώς διαφορετικά. Ο κώδικας τραπεζικής δεοντολογίας εκτός από τα αυτονόητα προβλέπει και υποχρεώσεις για τους καταναλωτές, ο τραπεζικός μεσολαβητής είναι όργανο της Ένωσης Ελληνικών Τραπεζών, όπως και η Εταιρεία Τραπεζικού Δικαίου, ο Τειρεσίας παραβιάζει το σύνταγμα, οι εισπρακτικές εταιρείες είναι παράνομες και παραβιάζουν το τραπεζικό απόρρητο, τα επιτόκια καταθέσεων και οι χρεώσεις για τις μικρού ύψους καταθέσεις αποτελούν στυγνή εκμετάλλευση και ληστρική αφαίμαξη του μικροκαταθέτη. 83

90 Η υπερβάλλουσα κερδοφορία των τραπεζών οφείλεται «στην εκμεταλλευτική δράση του τραπεζικού συστήματος, στους ληστρικούς πολλές φορές όρους σε βάρος του συναλλασσόμενου κοινού». Τα έξοδα που χρεώνονται για τη χορήγηση δανείων, τον τρόπο αναπροσαρμογής των επιτοκίων στα δάνεια με κυμαινόμενο επιτόκιο, τις χρεώσεις στις καταθέσεις, τις ποινές για πρόωρη εξόφληση δανείου, τα υπέρμετρα επιτόκια, τη δυσμενή μεταχείριση των οικονομικά ασθενέστερων (από τους οποίους ζητούνται τα υψηλότερα επιτόκια), τα πανωτόκια. Όλα αυτά έχουν ως αποτέλεσμα ο Τειρεσίας να έχει οδηγήσει 25 επιχειρηματίες στην αυτοκτονία, άλλοι 200 έπαθαν εγκεφαλικό ή ψυχικές παθήσεις ενώ μικρομεσαίες επιχειρήσεις απέλυσαν έναν τουλάχιστον εργαζόμενο ΤΑΥΤΟΤΗΤΕΣ - ΔΙΑΒΑΤΗΡΙΑ Η Τειρεσίας Α.Ε., συμβάλλοντας στην προστασία του πολίτη δημιούργησε ένα Επικουρικό Αρχείο στο οποίο καταχωρούνται Δηλώσεις Κλοπής ή Απώλειας Ταυτοτήτων και Διαβατηρίων. Σκοπός του αρχείου είναι να παρέχεται η δυνατότητα ενημέρωσης του ευρύτερου τραπεζικού χώρου με στόχο την προστασία των συναλλαγών και των συναλλασσομένων από πιθανές παρεπόμενες συνέπειες της απώλειας ή κλοπής. Η καταχώρηση στο αρχείο γίνεται με τη συμπλήρωση από τον ενδιαφερόμενο σχετικής αίτησης / δήλωσης και κατάθεσης της στα γραφεία της εταιρείας. 84

91 ΠΑΓΩΝΕΙ ΚΑ ΘΕ ΣΥΝΑΑΛΑΓΗ Μ Ε ΚΛΕΜΜΕΝΗ ΤΑ ΥΤΟΤΗΤΑ Φύλακας άγγελος ο... «Τειρεσίας» Μπλόκο στις κομπίνες με τις κλεμμένες αστυνομικές ταυτότητες ή τα κλεμμένα διαβατήρια επιχειρούν να βάλλουν οι τράπεζες. Ως γνωστόν, έως πρόσφατα, εάν κάποιος έχανε την αστυνομική του ταυτότητα, όφειλε να κάνει σχετική δήλωση στο οικείο αστυνομικό τμήμα. Από αυτόν το μήνα καλό θα ήταν να δηλώσει την ίδια απώλεια και. στον «Τειρεσία», για να προστατευτεί από...οικονομικής απόψεως. Ο «Τειρεσίας», ως γνωστό, αποτελεί φορέα ο οποίος δημιουργήθηκε από το σύνολο των εμπορικών τραπεζών της χώρας με στόχο την επεξεργασία όλων των δεδομένων που αφορούν τις συναλλαγές των καταναλωτών με τα πιστωτικά ιδρύματα. Στο εξής λοιπόν οι αρμόδιες υπηρεσίες του «Τειρεσία», δημιουργώντας επικουρικό αρχείο στο οποίο δηλώνονται οι απώλειες αστυνομικών ταυτοτήτων ή διαβατηρίων, θα συμβάλλουν στην αποτροπή και κατ' επέκταση στη μείωση του οικονομικού εγκλήματος στη χώρα μας. Σύμφωνα με τα αρμόδια στελέχη του εν λόγω φορέα, δηλώνοντας κανείς την απώλεια της ταυτότητας του στον «Τειρεσία», είναι σαν να ενημερώνει το σύνολο των ελληνικών και ξένων τραπεζών που δραστηριοποιούνται στη χώρα μας και είναι μέλη του. Μαύρη λίστα Οι πρακτικές ωφέλειες από μια τέτοια εξέλιξη είναι προφανείς: κάθε φορά που κάποιος θα επιχειρεί να κάνει συναλλαγή με ταυτότητα ή διαβατήριο που έχει χαθεί ή έχει κλαπεί, η τράπεζα, ενημερωμένη από τον «Τειρεσία», θα παγώνει τη συναλλαγή, καθώς θα ενεργοποιείται ηλεκτρονική black list, προσφέροντας κατ' 85

92 αυτόν τον τρόπο ωφέλεια τόσο στον πραγματικό κάτοχο της ταυτότητας ή του διαβατηρίου όσο και στις Διωκτικές αρχές. Όσοι κατά καιρούς έπεσαν θύματα ανάλογων συμπεριφορών μπορούν να εκτιμήσουν το μέγεθος της υπηρεσίας που προσφέρεται μέσω αυτής της νέας υπηρεσίας. «Κατ' αυτόν τον τρόπο ο «Τειρεσίας» συμβάλλει στην προστασία του πολίτη» τονίζεται αρμοδίως. Όπως μάλιστα επισημαίνεται από τα στελέχη που έχουν επιφορτισθεί με το συγκεκριμένο έργο, «η καταχώρηση στο αρχείο, που έχει δημιουργηθεί γι'αυτόν το σκοπό, γίνεται με τη συμπλήρωση από τον ενδιαφερόμενο μιας απλής αίτησης που χορηγείται από τα γραφεία του «Τειρεσία», στο οποίο κι επισυνάπτεται η σχετική βεβαίωση του αρμόδιου αστυνομικού τμήματος». Αίτηση στον «Τειρεσία» Δηλαδή, αν κάποιος έχασε ή του έκλεψαν την ταυτότητα ή το διαβατήριο, δεν έχει παρά να το δηλώσει και στον «Τειρεσία», συμπληρώνοντας μίαν απλή αίτηση και προσκομίζοντας την ανάλογη δήλωση απώλειας που έκανε στην Αστυνομία. Η απώλεια καταγράφεται στην black list του Τειρεσία και ταυτόχρονα στην black list του συνόλου των τραπεζών μελών του. Σ' αυτό το σημείο θα πρέπει να διευκρινιστεί ότι όπως σε όλες τις περιπτώσεις έτσι και σ' αυτή «αποδέκτες των δεδομένων είναι μόνο οι τράπεζες, οι εταιρείες έκδοσης και διαχείρισης καρτών, οι εταιρείες χρηματοδοτικής μίσθωσης, οι εταιρείες πρακτόρευσης επιχειρηματικών απαιτήσεων και οργανισμοί του Δημοσίου, των οποίων είναι προφανές το συμφέρον» όπως τονίζεται από το «Τειρεσία». Από τη διοίκηση του επισημαίνεται, τέλος, πως αυτή 86

93 η νέα υπηρεσία δεν αποτελεί παρά μέρος ενός συνολικού πακέτου νέων υπηρεσιών που διατέθηκαν από τον εν λόγω φορές από τις αρχές Μαρτίου. 3.4 ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΜΕ ΑΛΛΕΣ ΒΑΣΕΙΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ Η Τειρεσίας Α.Ε., λειτουργώντας ως κόμβος, παρέχει τη δυνατότητα λήψης πληροφοριών που αφορούν σε οικονομικά στοιχείων εταιρειών (ισολογισμό, κλαδικές έρευνες κλπ). Οι δραστηριότητες της εταιρείας, σχετικά με τη λειτουργία της ως κόμβου, διευρύνονται συνεχώς σε τομείς που αφορούν στοιχεία οικονομικής συμπεριφοράς. 3.5 ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ ΚΙΝΔΥΝΩΝ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΚΗΣ ΠΙΣΤΗΣ Το σύστημα αφορά στη συγκέντρωση σε αρχείο των κινδύνων που αναλαμβάνονται από καταναλωτικά / προσωπικά δάνεια και κάρτες. Οι κίνδυνοι συγκεντρώνονται για κάθε επιχείρηση ή ιδιώτη και, κατά τη διάθεση τους στα πιστωτικά και χρηματοδοτικά ιδρύματα, θα αναφέρονται αθροιστικά, χωρίς διαχωρισμό κατά φορέα που έχει αναλάβει τον κίνδυνο. Το σύστημα Συγκέντρωσης Κινδύνων αποτελείται από δυο λειτουργίες: 1. Τη συγκέντρωση κινδύνων για προσωπικά / καταναλωτικά δάνεια. 2. Τη συγκέντρωση κινδύνων για πιστωτικές κάρτες. Προσωπικά / Καταναλωτικά Δάνεια 87

94 Η λειτουργία αυτή με τις δραστηριότητες που περιλαμβάνει, εξασφαλίζει την ομαλή συλλογή από φορείς ) τράπεζες ή εταιρείες (που στέλνουν σχετικά στοιχεία στην Τειρεσίας Α.Ε.) στοιχείων, που αφορούν σε οφειλές καταναλωτικών και προσωπικών δανείων, την επεξεργασία τους, τον έλεγχο πληρότητας των στοιχείων τους καθώς και την διάχυση των επεξεργασμένων πληροφοριών. Οι πληροφορίες σχετικά με δάνεια που παρέχει το υποσύστημα συγκέντρωσης κινδύνων αφορούν σε: Ενήμερες οφειλές δανείων. Οφειλές δανείων σε καθυστέρηση. Το υποσύστημα δεν παρέχει πληροφορίες για στεγαστικά δάνεια, δάνεια αγροτικής πίστης και οφειλές που θα έχουν δημιουργηθεί βάσει ειδικών πιστωτικών ρυθμίσεων. Πιστωτικές Κάρτες Η λειτουργία αυτή με τις δραστηριότητες που περιλαμβάνει, εξαδ\σφαλίζει την ομαλή συλλογή από τους φορείς στοιχείων που αφορούν στις πιστωτικές κάρτες, την επεξεργασία τους, τον έλεγχο πληρότητας των στοιχείων τους (υποχρεωτικά πεδία χαρακτηρισμού των καρτών) και την διάχυση των επεξεργασμένων πληροφοριών. Στο υποσύστημα περιλαμβάνονται οι εξής κατηγορίες πληροφοριών: Ενήμερες οφειλές από τη χρήση καρτών. Οφειλές από τη χρήση καρτών σε καθυστέρηση. Πληροφορίες που παρέχονται μέσω του ΣΣΚ. ΔΑΝΕΙΑ 88

95 Τύπος δανείου. ί* Ημερομηνία τελευταίας ενημέρωσης. Εγκριθέν ποσό. Ενήμερο, καθυστερούμενο, αρνητικό υπόλοιπο οφειλής. Σύνολο οφειλής. Αριθμός μηνών καθυστέρησης. Χαρακτηρισμός του οφειλέτη ως κύριου οφειλέτη, εγγυητή ή συνοφειλέτη (Κ, Ε, Σ). Ανάκληση συγκατάθεσης. Διακοπή ανοικτού δανείου με υπόλοιπο (ΔΥ). ΚΑΡΤΕΣ > Τύπος κάρτας. Ημερομηνία τελευταίας ενημέρωσης. > Πιστωτικό όριο. Όριο αγορών. Ενήμερο, καθυστερούμενο, αρνητικό υπόλοιπο οφειλής. Σύνολο οφειλής. Αριθμός μηνών καθυστέρησης. Χαρακτηρισμός του κατόχου ως κύριου ή δευτερεύοντος κατόχου (Κ, ΔΚ). Ανάκληση συγκατάθεσης. Διακοπή της κάρτας με υπόλοιπο (ΔΥ). 3.6 ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΣΤΑΘΜΙΣΗΣ ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΗΣ ΑΠΟΔΟΣΗΣ (BENCHMARKING) 89

96 Εξετάζεται η δυνατότητα παροχής υπηρεσίας συγκριτικής στάθμισης δεικτών που αφορούν στην καταναλωτική πίστη. Μέσω μιας τέτοιας υπηρεσίας είναι δυνατή η σύγκριση δεικτών (καθυστερήσεων, επισφαλών απαιτήσεων κλπ) ενός χαρτοφυλακίου (καταναλωτικά δάνεια, προσωπικά δάνεια κλπ) μιας τράπεζας, σε σχέση με της αντίστοιχους δείκτες του συνόλου των τραπεζών. Επίσης είναι δυνατή η σύγκριση σε σχέση με τη βέλτιστη / χειριστή απόδοση της συγκεκριμένης χρονικής περιόδου (μηνιαία, τριμηνιαία κλπ). Επισημαίνεται πως οι δείκτες, οι οποίοι θα απεικονίζονται στις αναφορές πουθα παρέχονται στις τράπεζες, θα σχετίζονται αποκλειστικά με το φορέα για τον οποίο θα συντάσσεται η αναφορά, έτσι ώστε καμία τράπεζα να μην είναι δυνατό να συγκρίνει τα στοιχεία άλλης τράπεζας. Η χρησιμότητα της συγκεκριμένης υπηρεσίας έγκειται: Στη δυνατότητα στάθμισης και σύγκρισης της απόδοσης μίας τράπεζας σε σχέση με την απόδοση της αγοράς (σύνολο τραπεζών). Στη δυνατότητα εντοπισμού τάσεων και ανατροπής τάσεων στην αγορά. Στην υποστήριξη της εκτίμησης των αιτιών και των επιπτώσεων κάποιων τάσεων. 3.7 ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΕΠΑΦΕΣ Καθώς το διεθνές περιβάλλον ευαισθητοποιείται όλο και περισσότερο στον τομέα της εκτίμησης του πιστωτικού κινδύνου, η Τειρεσίας παρακολουθεί τις διεθνείς εξελίξεις και πραγματοποιεί επαφές με ανάλογους φορείς ξένων χωρών που δραστηριοποιούνται σε αντίστοιχους χώρους. Στόχος των επαφών αυτών είναι η επιμόρφωση και ενημέρωση σχετικά με θέματα που αφορούν στον τομές της πίστης, καθώς και η περαιτέρω υποστήριξη 90

97 των αναγκών των τραπεζών εκτός του ελλαδικού χώρου, με παροχή τεχνικής βοήθειας για τη δημιουργία ενός ανάλογου φορέα σε χώρες των Βαλκανίων και στην Κύπρο, μετά από σχετική αίτηση των χωρών αυτών. Επίσης η εταιρεία, στα πλαίσια της εκπροσώπησης της σε διεθνές επίπεδο, έγινε πλήρες μέλος του διεθνούς οργανισμού Α(ΧΙ8, μέλη του οποίου είναι φορείς που συλλέγουν και διαθέτουν πληροφορίες, οι οποίες συμβάλλουν στην προστασία της καταναλωτικής πίστης σε σημαντικό βαθμό. Σκοπός του οργανισμού είναι η εκπροσώπηση, προώθηση, προστασία και διατήρηση των κοινών συμφερόντων των μελών του, καθώς και η δημιουργία ενός νομικού πλαισίου, το οποίο θα επιτρέπει στα μέλη του να συνεχίσουν και να αναπτύξουν τις υπηρεσίες τους τοπικά και πανευρωπαϊκά. 3.8 ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΝΕΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ Η εταιρεία μελετά την ανάπτυξη νέων υπηρεσιών που αφορούν σε Υποσυστήματα Συγκέντρωσης Κινδύνων από : Αποδοχή συναλλαγματικών Συγκέντρωση των κινδύνων που έχουν αναλάβει οικονομικές μονάδες της ώρας έναντι άλλων οικονομικών μονάδων από αποδοχή συναλλαγματικών και γραμμάτια πρωτοφειλής που έχουν περιέλθει στο τραπεζικό σύστημα υπό οποιαδήποτε μορφή ( προς είσπραξη, προεξόφληση, ενεχυρίαση). Έκδοση μεταχρονολογημένων ιδιωτικών επιταγών 91

98 Συγκέντρωση των υποχρεώσεων που έχουν αναλάβει οικονομικές μονάδες της χώρας έναντι άλλων οικονομικών μονάδων με την έκδοση μεταχρονολογημένων ιδιωτικών επιταγών που έχουν περιέλθει στο τραπεζικό σύστημα. Πρωτόφειλες Ενέγγυες Πιστώσεις και Εγγυητικές Επιστολές Συγκέντρωση, από όλες τις τράπεζες και τους ειδικούς πιστωτικούς οργανισμού, πληροφοριών για το είδος της υποχρέωσης, την ενημερότητα της υποχρέωσης, τις μη υλοποιηθείσες εγκρίσεις χρηματοδότησης, τη συγκέντρωση των στοιχείων καθ' ομάδες συνδεδεμένων πελατών και κλάδο οικονομίας. 92

99 93

100 ΕΝΩΣΗ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΤΡΑΠΕΖΩΝ 4.1 ΓΕΝΙΚΑ Η Ένωση Ελληνικών Τραπεζών (ΕΕΤ) είναι ο φορέας εκπροσώπησης των ελληνικών και ξένων τραπεζών που λειτουργούν στην Ελλάδα. Πρόκειται για μια αστική μη κερδοσκοπική εταιρεία, που ιδρύθηκε το 1928 και σήμερα αριθμεί 35 μέλη -24 τακτικά και 11 συνδεδεμένα. 4.2 ΣΤΟΧΟΙ Η Ένωση Ελληνικών Τραπεζών στοχεύει στο συλλογικό εκσυγχρονισμό των τραπεζών-μελών της και τη συλλογική ανάπτυξη του χρηματοπιστωτικού τομέα, συμβάλλοντας στην προαγωγή της εθνικής οικονομίας. Επίσης ως φορέας εκπροσώπησης, παρεμβαίνει συμβουλευτικά στη ρυθμιστική διαδικασία, συμμετέχοντας στη λήψη αποφάσεων σε νομοπαρασκευαστικές ή τεχνικές επιτροπές σε διεθνές ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο. Παράλληλα, χωρίς να είναι εργοδοτική οργάνωση, η Ένωση Ελληνικών Τραπεζών λειτουργεί ως φορέας κοινωνικής ευθύνης και προσφοράς, μέσω του αυτορρυθμιστικού της ρόλου και της εξειδικευμένης γνώσης που παράγει. Περαιτέρω, πρωταρχική επιδίωξη της είναι ο φιλικός διακανονισμός και η επίλυση των διαφορών μεταξύ της ιδιωτικής πελατείας και των τραπεζών, που υλοποιούνται με τις υπηρεσίες του Τραπεζικού Μεσολαβητή. 94

101 4.3. ΟΡΓΑΝΑ ΚΑΙ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΕΣ ΕΠΙΤΡΟΠΕΣ Τα καταστατικά όργανα της Ένωσης Ελληνικών Τραπεζών είναι η Γενική Συνέλευση των μελών της, το Διοικητικό Συμβούλιο, η Εκτελεστική Επιτροπή, ο Γενικός Γραμματέας και ο Τραπεζικός Μεσολαβητής. Το έργο της Ένωσης στηρίζεται από το Νομικό Συμβούλιο, το Επιστημονικό Συμβούλιο και το Εκπαιδευτικό Συμβούλιο. 4.4 ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Οι στόχοι της Ένωσης Ελληνικών Τραπεζών υλοποιούνται από τη Γενική Γραμματεία της, η οποία ακολουθώντας τις κατευθυντήριες γραμμές του Διοικητικού Συμβουλίου και της Εκτελεστικής Επιτροπής και ανταποκρινόμενη: ΘΕΣΜΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΡΟΛΟΥ ΤΗΣ ΕΕΤ Επεξεργάζεται το κανονιστικό πλαίσιο που διέπει το χρηματοπιστωτικό σύστημα. Με τη στήριξη των εξειδικευμένων στελεχών της, του έργου διατραπεζικών επιτροπών και των επιτροπών της Ευρωπαϊκής Τραπεζική Ομοσπονδίας. Προωθεί τις θέσεις των τραπεζών στις αρμόδιες αρχές και νομοπαρασκευαστικές επιτροπές. Μεριμνά για το συντονισμό και την ομαλή λειτουργία της διατραπεζική συνεργασίας και των συναλλαγών στην Ελλάδα, ώστε να αντιμετωπίζονται θέματα συλλογικού ενδιαφέροντος και αν αναπτύσσονται κοινές θέσεις ανάμεσα στα μέλη της. 95

102 Μεριμνά για την ενημέρωση του κοινού σε συλλογικά θέματα τραπεζικής επικαιρότητας με την ανάπτυξη επικοινωνιακής πολιτικής. Μελετά τις εξελίξεις σε θέματα τραπεζικής εποπτείας και χρηματαγορών/ κεφαλαιαγορών. Επεξεργάζεται νομικά, λογιστικά και φορολογικά θέματα τραπεζικού ενδιαφέροντος ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΡΟΑΟΥ ΤΗΣ ΕΕΤ Αναπτύσσει διεθνείς, διμερείς σχέσεις και συνεργασίες με φορείς άλλων χρηματοπιστωτικών συστημάτων, ώστε να γίνει πομπός και δέκτης τεχνογνωσίας, την οποία μεταφέρει στα μέλη της ως προς την τραπεζική λειτουργία, τις κεφαλαιαγορές και τις εξελίξεις του κλάδου. Συμβάλλει στην ανάπτυξη των διατραπεζικών συστημάτων πληρωμών και την επέκταση των υπηρεσιών της ηλεκτρονικής τραπεζικής. Αναπτύσσει δραστηριότητα αξιοποίησης των Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων. Αναπτύσσει εκπαιδευτικά δραστηριότητα μέσω του Ελληνικού Τραπεζικού Ινστιτούτου. Αναπτύσσει εκδοτική δραστηριότητα, με κύριο εργαλείο το τριμηνιαίο ΔΕΛΤΙΟ της Ένωσης Ελληνικών Τραπεζών και επιστημονικές σειρές με 96

103 εξειδικευμένα νομικά και οικονομικά επίκαιρα θέματα που αφορούν το χρηματοπιστωτικό σύστημα. Μελετά αποτελεσματικού τρόπους αντιμετώπισης της ασφάλειας των τραπεζών και των τραπεζικών συναλλαγών ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΡΟΑΟΥ ΤΗΣ ΕΕΤ Οι επιλογές της Ένωσης Ελληνικών Τραπεζών προκειμένου να υπηρετήσει τον κοινωνικό της ρόλο περιλαμβάνουν. Χορηγίες για εθνικούς και κοινωνικούς σκοπούς. Προώθηση της αντίληψης της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης. Πρωτοβουλίες σχετικές με την Επιχειρηματική Ηθική (αυτορρύθμιση, κώδικες δεοντολογίας και συμπεριφοράς, εταιρική διακυβέρνηση). Μέριμνα για θέματα που αφορούν την προστασία της πελατείας των τραπεζών. Δημιουργία και διεύρυνση μηχανισμών εξωδικαστικής επίλυσης διαφορών. Τη συμβολή του τραπεζικού συστήματος στη Βιώσιμη Ανάπτυξη. Ενημέρωση των τραπεζών για εργασιακά και κοινωνικά θέματα. 97

104 4.5ΔΙΑΤΡΑΠΕΖΙΚΕΣ ΕΠΙΤΡΟΠΕΣ Συντονιστική Επιτροπή για θέματα Κεφαλαιαγοράς. Συντονιστική Επιτροπή για θέματα Επιθεώρησης Τραπεζών. Επιτροπή Αναδοχών. Επιτροπή Ασφάλειας Τραπεζών. Δ.Ε.Τ., Δίας-Ένωση - Τράπεζες. Επιτροπή Διεθνούς Εμπορικού Επιμελητηρίου. Διατραπεζική Επιτροπή Εκπαίδευσης. Επικοινωνιακή Επιτροπή. Επιτροπή Εποπτείας Τραπεζών και Διαχείρισης Κινδύνων. Επιτροπή Εργασιακών και Κοινωνικών Θεμάτων. Επιτροπή Ηλεκτρονικής Τραπεζικής. Επιτροπή Θεματοφυλακής. Επιτροπή Θεμάτων Εξαγωγικών Πιστώσεων. Επιτροπή Καρτών. Επιτροπή Καταναλωτών. Επιτροπή Κίνησης Κεφαλαίων. Επιτροπή Μετρητών. Νομική Επιτροπή. Επιτροπή Πρόληψης και Αντιμετώπισης Απατών. Επιτροπή Στατιστικών. Τραπεζικής Λογιστικής. Επιτροπή Τραπεζικών Εργασιών. Διατραπεζική Επιτροπή Τυποποιήσεων και Τεχνολογίας (ΔΕΤΤ). Επιτροπή Υλοποίησης Δράσεων ΜΜΕ των ΠΕΠ του Γ'ΚΠΣ. Φορολογική Επιτροπή. Επιτροπή Treasurers. 98

105 4.6 ΜΕΛΗ ΤΑΚΤΙΚΑ ΜΕΑΗ ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ. ALPHA BANK. ΤΡΑΠΕΖΑ EFG EUROBANK ERGASIA A.E. ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ. ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε. ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ Α.Ε. ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΟ ΤΑΜΙΕΥΤΗΡΙΟ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Τ.Ε. ΤΡΑΠΕΖΑ ΚΥΠΡΟΥ. ΓΕΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ. CITIBAN INTERNATIONAL pic. ΕΓΝΑΤΙΑ ΤΡΑΠΕΖΑ. ΛΑΪΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ (ΕΛΛΑΣ) Α.Ε. HSBC BANK PLC. ΤΡΑΠΕΖΑ ΑΤΤΙΚΗΣ. ASPIS BANK ΑΝΩΝΥΜΗ ΤΡΑΠΕΖΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ. NOVABANK. BAYERISCHE HYPO UND VEREINSBANK A.G. ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ. FBB FIRST BUSINESS BANK S.A. ΤΡΑΠΕΖΑ PROBANK A.E. OMEGA BANK. ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ Α.Ε. ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΤΡΑΠΕΖΑ. BNP PARIBAW SECURUTUEW SERVICES. 99

106 ΣΥΝΑΕΑΕΜΕΝΑ Μ ΕΛΗ ΤΑΜΕΙΟ ΠΑΡΑΚΑΤΑΘΗΚΩΝ ΚΑΙ ΔΑΝΕΙΩΝ. A B N - AMRO BANK. SOCIETE GENERALE. BNPPARIBAS (HELLAS). MARFIN BANK A.T.E. BANK OF AMERICA N.A. PROTON ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ A.E. ΕΜΠΟΡΙΚΗ FACTORING A.E. ΕΘΝΙΚΗ LEASING A.E. Χρηματοδοτικές Μισθώσεις EFG EUROBANK ERGASIAS. Χρηματοδοτικές Μισθώσεις ALPHA LEASING.

107 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Η λειτουργία του Τειρεσία είναι μία μόνο από τις δραστηριότητες της Ένωσης Ελληνικών Τραπεζών, η οποία χαρακτηρίζεται από εξωστρέφεια σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης και πρωτοβουλιών στα Βαλκάνια. Η Τειρεσίας Α.Ε. εξειδικεύεται στη συγκέντρωση και διάθεση πληροφοριών οικονομικής συμπεριφοράς για επιχειρήσεις και ιδιώτες μέσω αξιόπιστων πληροφορικών συστημάτων. Η ανεξέλεγκτη καταχώρηση και επεξεργασία των προσωπικών δεδομένων σε ηλεκτρονικά και χειρόγραφα αρχεία υπηρεσιών, εταιρειών και οργανισμών μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα στην ιδιωτική ζωή του πολίτη. Στην Ελλάδα, για τον σκοπό αυτό ιδρύθηκε με τον Νόμο 2472/97 ως ανεξάρτητος διοικητικός φορέας η «ΑΡΧΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ» που λειτουργεί από τον Νοέμβριο του Τα κάθε μερίδιο είναι πλήρως ενημερωμένο με τα προσωπικά στοιχεία κάθε καταχωρημένου. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι ανά πάσα στιγμή η βάση δεδομένων Τειρεσίας γνωρίζει, πέραν του ονόματος ή της επωνυμίας του, τον αριθμό της αστυνομικής ταυτότητας, το ΑΦΜ ή την τελευταία διεύθυνση κατοικίας του. Οι οικονομικές δοσοληψίες του κάθε πολίτη, όπως πχ αν πλήρωσε κανονικά τη δόση του σε έναν τραπεζικό λογαριασμό ή αν του διαμαρτυρήθηκε κάποια συναλλαγματική ή δεν πλήρωσε έγκαιρα μια επιταγή αποτελούν σημαντικό προσωπικό προστατευόμενο δεδομένο, το οποίο κανένας, που από τη θέση που κατέχει μπορεί να είναι γνώστης αυτών των στοιχείων, έχει δικαίωμα να τα κοινοποιεί σε άλλους. Η Τειρεσίας ΑΕ η οποία μεθοδικά συγκεντρώνει όλα αυτά τα στοιχεία, τα οποία μάλιστα τα έχει ονομάσει δυσμενή στοιχεία και τα οποία τα θέτει στη 101

108 διάθεση όποιοι τα ζητήσει και στη συνέχεια αυτός που τα παίρνει μπορεί να τους κάνει ανεξέλεγκτη χρήση σε σημείο που να καταστρέψει τελείως το πρόσωπο ή την επιχειρήσει στους οποίους ανήκουν τα δεδομένα αυτά. Η ανεξάρτητη αρχή απέρριψε το αίτημα της Τειρεσίας ΑΕ, η οποία ζητούσε να επεξεργάζεται δεδομένα που αφορούν στη συγκέντρωση «κινδύνων» τους οποίους έχουν αναλάβει ιδιώτες και επιχειρήσεις από καταναλωτικά δάνεια και πιστωτικές κάρτες. Πέραν των απλήρωτων συναλλαγματικών, οι τράπεζες ενημερώνουν την Τειρεσίας Α.Ε. για ακάλυπτες επιταγές, αλλά και για τις καταγγελίες των συμβάσεων που αφορούν σε κάρτες και προσωπικά ή καταναλωτικά δάνεια. Η ενημέρωση του ηλεκτρονικού μεριδίου θα γίνει όμως μόνο στην περίπτωση που υπάρξει καταγγελία από την πλευρά της τράπεζας κι όχι στην περίπτωση που σημειωθεί μία καθυστέρηση στην τακτοποίηση των υποχρεώσεων του πελάτη για τρεις, τέσσερις μήνες. Την ίδια ώρα τα στοιχεία εμπλουτίζονται από δικαστικές αποφάσεις, που αφορούν σε αιτήσεις πτωχεύσεων, κηρυχθείσες πτωχεύσεις, διαταγές πληρωμών ή προγράμματα πλειστηριασμών. Επειδή και σε αυτές τις περιπτώσεις όμως απαιτείται διασταύρωση στοιχείων, είναι δυνατόν η ενημέρωση του ηλεκτρονικού μεριδίου να καθυστερήσει για διάστημα το πολύ πέντε ή έξι ημερών. Κατόπιν η «μαύρη λίστα» εμπλουτίζεται. Παράλληλα, στοιχεία καταφθάνουν στην Τειρεσίας και από τα υποθηκοφυλακεία, για τον ίδιο πάντα σκοπό. Σε καθημερινή βάση οι τράπεζες ενημερώνουν τις αρμόδιες υπηρεσίες της Τειρεσίας για τυχόν οικονομικά παραπτώματα πελατών τους. 102

109 Το υλικό αυτό είναι ανά πάσα στιγμή στη διάθεση των μετόχων της τειρεσίας ΑΕ, οι οποίοι μπορούν να κάνουν χρήση του. Στο ερώτημα που εύλογα τίθεται, για το αν αυτές οι καταχωρήσεις παραβιάζουν το νόμο 2472, με τον οποίο καταργήθηκαν οι γνωστοί «φάκελοι», η απάντηση που δίνεται από την εταιρεία είναι ότι δεν τίθεται τέτοιο θέμα, αφού σαφώς και προστατεύονται τα φυσικά, αλλά και τα νομικά πρόσωπα. «Εμείς λειτουργούμε με πλήρη διαφάνεια», τονίζεται. «Ο καθένας μπορεί να μας επισκεφθεί, να ζητήσει να δει το μερίδιο του και να ελέγξει την ακρίβεια των στοιχείων που έχουν καταχωρηθεί σε αυτό. Στην περίπτωση που εντοπισθεί κάποιο λάθος, τότε διορθώνεται»προστίθεται. Όχι μόνο τα «αρνητικά», αλλά και τα «θετικά» στοιχεία της οικονομικής δραστηριότητας Των Ελλήνων θα «φακελώνει» στο εξής ο Τειρεσίας προκειμένου να παρέχει μία πιο ολοκληρωμένη εικόνα της πραγματικής οικονομικής τους θέσης, τόσο στις τράπεζες όσο και στις άλλες αρμόδιες υπηρεσίες που έχουν δυνατότητα πρόσβασης σε αυτό το αρχείο. Την καλύτερη τιμολόγηση των δανειοληπτών θα επιτρέψει στις τράπεζες ο εμπλουτισμός των δεδομένων που περιέχει η λευκή λίστα του Τειρεσία. Μειώνεται ο χρόνος διατήρησης των δυσμενών προσωπικών οικονομικών στοιχείων στα αρχεία του «Τειρεσία», τα οποία χρησιμοποιούνται από τις τράπεζες, αλλά και σε άλλα αρχεία προσωπικών δεδομένων. Ανάλογα με την περίπτωση μειώνονται τα ανώτατα όρια από πέντε σε τρία έτη, από επτά σε πέντε και από δέκα σε επτά έτη. 103

110 Όπως τονίζουν παράγοντες της τραπεζικής αγοράς, ο χρόνος διατήρησης των στοιχείων είναι μακρύς και δεν εξυπηρετεί καμία σκοπιμότητα, όταν ήδη έχουν τακτοποιηθεί οι οικονομικές υποχρεώσεις. Σοβαρά προβλήματα αντιμετωπίζουν οι συναλλασσόμενοι με τις τράπεζες, όπως τοκογλυφία, εναρμονισμένη πρακτική, απληστία στυγνή εκμετάλλευση του μικροκαταθέτη, άρνηση εφαρμογής των δικαστικών αποφάσεων, προβλήματα που οδηγούν ακόμα και σε αυτοκτονίες των δανειοληπτών. Το κατηγορητήριο για τις τράπεζες από καταναλωτές και επιχειρηματίες διευρύνεται, μετά την επισήμανση 26 «παγίδων» στις τραπεζικές συμβάσεις από το υπουργείο Ανάπτυξης. Ο κώδικας τραπεζικής δεοντολογίας εκτός από τα αυτονόητα προβλέπει και υποχρεώσεις για τους καταναλωτές, ο τραπεζικός μεσολαβητής είναι όργανο της Η Ένωσης Ελληνικών Τραπεζών, όπως και η Εταιρεία Τραπεζικού Δικαίου, ο Τειρεσίας παραβιάζει το σύνταγμα, οι εισπρακτικές εταιρείες είναι παράνομες και παραβιάζουν το τραπεζικό απόρρητο, τα επιτόκια καταθέσεων και οι χρεώσεις για τις μικρού ύψους καταθέσεις αποτελούν στυγνή εκμετάλλευση και ληστρική αφαίμαξη του μικροκαταθέτη. Τα έξοδα που χρεώνονται για τη χορήγηση δανείων, τον τρόπο αναπροσαρμογής των επιτοκίων στα δάνεια με κυμαινόμενο επιτόκιο, τις χρεώσεις στις καταθέσεις, τις ποινές για πρόωρη εξόφληση δανείου, τα υπέρμετρα επιτόκια, τη δυσμενή μεταχείριση των. οικονομικά ασθενέστερων (από τους οποίους ζητούνται υψηλότερα επιτόκια), τα πανωτόκια. Όλα αυτά έχουν ως αποτέλεσμα ο Τειρεσίας να έχει οδηγήσει 25 επιχειρηματίες στην αυτοκτονία, άλλοι 200 έπαθαν εγκεφαλικό ή ψυχικές παθήσεις ενώ μικρομεσαίες επιχειρήσεις απέλυσαν έναν τουλάχιστον εργαζόμενο. 104

111

112 Ακάλυπτες ΕΠΙΤΑΓΕΣ 1999 ΕΠΙΤΑΓΕΣ ΤΕΜΑΧΙΑ ΠΟΣΑ* (σε ΕΥΡΩ) ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ ΤΕΜΑΧΙΩΝ ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟΠΟΣΩΝ (σε ΕΥΡΩ) ΙΑ Ν Ο ΥΑ ΡΙΟ Σ 12, ,00 12, Φ ΕΒΡΟ ΥΑΡΙΟ Σ 10, ,00 22, Μ Α Ρ Τ ΙΟ Σ 11, ,00 34, Α Π Ρ ΙΛ ΙΟ Σ 10, ,00 4, Μ Α ΙΟ Σ 10, ,00 54, ΙΟ Υ Ν ΙΟ Σ 10, ,00 65, ΙΟ Υ Λ ΙΟ Σ 8, ,00 73, Α ΥΓΟ ΥΣΤΟ Σ ,00 81, ΣΕ Π ΤΕ Μ Β ΡΙΟ Σ 8, ,00 90, Ο ΚΤΩ ΒΡΙΟ Σ 8, ,00 99, Ν Ο Ε Μ Β Ρ ΙΟ Σ 9, ,00 108, ΔΕ Κ Ε Μ Β ΡΙΟ Σ 9, ,00 117, ΑΠΛΗΡΩΤΕΣ ΣΥΝΑΛΛΑΓΜΑΤΙΚΕΣ 1999 ΣΥΝΑΛΛΑΓΜΑΤΙΚΕΣ ΤΕΜΑΧΙΑ ΠΟΣΑ* (σε ΕΥΡΩ) ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ ΤΕΜΑΧΙΩΝ ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟΠΟΣΩΝ (σε ΕΥΡΩ) ΙΑ Ν Ο Υ Α Ρ ΙΟ Σ 27, ,00 27, ,00 Φ ΕΒΡΟ ΥΑΡΙΟ Σ 25, ,00 53, ,00 Μ Α Ρ Τ ΙΟ Σ 31, ,00 84, ,00 Α Π Ρ ΙΛ ΙΟ Σ 23, ,00 107,895 88, ,00 Μ Α ΙΟ Σ 28, ,00 136, ,00 ΙΟ Υ Ν ΙΟ Σ 25, ,00 162, ,00 ΙΟ Υ Λ ΙΟ Σ 21, ,00 184, ,00 Α Υ Γ Ο Υ Σ Τ Ο Σ 28, ,00 212, ,00 Σ Ε Π ΤΕ Μ Β Ρ ΙΟ Σ 26, ,00 239, ,00 Ο Κ ΤΩ Β ΡΙΟ Σ 16, ,00 256, ,00 Ν Ο Ε Μ Β Ρ ΙΟ Σ 23, ,00 279, ,00 ΔΕ Κ Ε Μ Β Ρ ΙΟ Σ 24, ,00 303, ,00 Τα ποσά αναφέρονται σε τρέχουσες τιμές

113 ΑΚΑΛΥΠΤΕΣ ΕΠΙΤΑΓΕΣ 2000 ΕΠΙΤΑΓΕΣ ΤΕΜΑΧΙΑ ΠΟΣΑ* (σε ΕΥΡΩ) ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ ΤΕΜΑΧΙΩΝ ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟΠΟΣΩΝ (σε ΕΥΡΩ) ΙΑ Ν Ο Υ Α Ρ ΙΟ Σ 9, ,00 9, ,00 Φ Ε ΒΡΟ ΥΑΡΙΟ Σ 10, ,00 19, ,00 Μ Α Ρ Τ ΙΟ Σ 7, ,00 26, ,00 Α Π Ρ ΙΛ ΙΟ Σ 7, ,00 33, ,00 Μ Α ΙΟ Σ 8, ,00 42, ,00 ΙΟ Υ Ν ΙΟ Σ 6, ,00 49, ,00 ΙΟ Υ Λ ΙΟ Σ 6, ,00 55, ,00 Α Υ Γ Ο Υ Σ Τ Ο Σ 6, ,00 61, ,00 Σ Ε Π ΤΕ Μ Β Ρ ΙΟ Σ 6, ,00 68, ,00 Ο Κ ΤΩ Β ΡΙΟ Σ 6, ,00 74, ,00 Ν Ο Ε Μ Β Ρ ΙΟ Σ 6, ,00 81, ,00 Δ Ε Κ Ε Μ Β Ρ ΙΟ Σ 4, ,00 85, ,00 ΑΠΛΗΡΩΤΕΣ ΣΥΝΑΛΛΑΓΜΑΤΙΚΕΣ 2000 ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΟ ΠΟΣΑ* ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟΠΟΣΩΝ ΣΥΝΟΛΟ ΣΥΝΑΛΛΑΓΜΑΤΙΚΕΣ ΤΕΜΑΧΙΑ (σε ΕΥΡΩ) ΤΕΜΑΧΙΩΝ (σε ΕΥΡΩ) ΙΑ Ν Ο Υ Α Ρ ΙΟ Σ 27, ,00 27, ,00 Φ Ε ΒΡΟ ΥΑΡΙΟ Σ 21, ,00 49, ,00 Μ Α Ρ Τ ΙΟ Σ 27, ,00 76, ,00 Α Π Ρ ΙΛ ΙΟ Σ 25, ,00 101, ,00 Μ Α ΙΟ Σ 20, ,00 122, ,00 ΙΟ Υ Ν ΙΟ Σ 24, ,00 147, ,00 ΙΟ Υ Λ ΙΟ Σ 21, ,00 168, ,00 Α Υ Γ Ο Υ Σ Τ Ο Σ 23, ,00 192, ,00 Σ Ε Π Τ Ε Μ Β Ρ ΙΟ Σ 18, ,00 210, ,00 Ο Κ ΤΩ Β ΡΙΟ Σ 14, ,00 225, ,00 Ν Ο Ε Μ Β Ρ ΙΟ Σ 19, ,00 244, ,00 Δ Ε Κ Ε Μ Β Ρ ΙΟ Σ 16, ,00 261, ,00 Τα ποσά αναφέρονταν σε τρέχουσες τιμές 107

114 ΑΚΑΛΥΠΤΕΣ ΕΠΙΤΑΓΕΣ 2001 ΕΠΙΤΑΓΕΣ ΤΕΜΑΧΙΑ ΠΟΣΑ* (σε ΕΥΡΩ) ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ ΤΕΜΑΧΙΩΝ ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟΠΟΣΩΝ (σε ΕΥΡΩ) ΙΑΝ Ο ΥΑΡΙΟ Σ 7, ,00 7, ,00 Φ ΕΒΡΟ ΥΑΡΙΟ Σ 6, ,00 13, ,00 Μ Α Ρ Τ ΙΟ Σ 5, ,00 18, ,00 Α Π Ρ ΙΛ ΙΟ Σ 4, ,00 23, ,00 Μ Α ΙΟ Σ 6, ,00 29, ,00 ΙΟ Υ Ν ΙΟ Σ 5, ,00 35, ,00 ΙΟ Υ Λ ΙΟ Σ 5, ,00 40, ,00 Α Υ Γ Ο Υ ΣΤ Ο Σ 3, ,00 44, ,00 ΣΕ Π ΤΕ Μ Β ΡΙΟ Σ 5, ,00 49, ,00 Ο ΚΤΩ ΒΡΙΟ Σ ,00 55, ,00 Ν Ο Ε Μ Β Ρ ΙΟ Σ 5, ,00 61, ,00 Δ Ε Κ Ε Μ Β Ρ ΙΟ Σ 3, ,00 64, ,00 ΑΠΛΗΡΩΤΕΣ ΣΥΝΑΛΛΑΓΜΑΤΙΚΕΣ 2001 ΣΥΝΑΛΛΑΓΜΑΤΙΚΕΣ ΤΕΜΑΧΙΑ ΠΟΣΑ* (σε ΕΥΡΩ) ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ ΤΕΜΑΧΙΩΝ ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟΠΟΣΩΝ (σε ΕΥΡΩ) ΙΑ Ν Ο Υ Α Ρ ΙΟ Σ 19, ,00 19, ,00 Φ ΕΒΡΟ ΥΑΡΙΟ Σ 22, ,00 42, ,00 Μ Α Ρ Τ ΙΟ Σ 17, ,00 59, ,00 Α Π Ρ ΙΛ ΙΟ Σ 18, ,00 78, ,00 Μ Α ΙΟ Σ 21, ,00 99, ,00 ΙΟ Υ Ν ΙΟ Σ 19, ,00 119, ,00 ΙΟ Υ Λ ΙΟ Σ 18, ,00 138, ,00 Α Υ Γ Ο Υ Σ Τ Ο Σ 19, ,00 158, ,00 Σ Ε Π ΤΕ Μ Β Ρ ΙΟ Σ 15, ,00 173, ,00 Ο Κ ΤΩ Β ΡΙΟ Σ 17, ,00 190, ,00 Ν Ο Ε Μ Β Ρ ΙΟ Σ 18, ,00 209, ,00 Δ Ε Κ Ε Μ Β Ρ ΙΟ Σ 11, ,00 220, ,00 Τα ποσά αναφέρονται σε τρέχουσες τιμές 108

115 ΑΚΑΛΥΠΤΕΣ ΕΠΙΤΑΓΕΣ 2002 ΕΠΙΤΑΓΕΣ ΤΕΜΑΧΙΑ ΠΟΣΑ* (σε ΕΥΡΩ) ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ ΤΕΜΑΧΙΩΝ ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ ΠΟΣΩΝ (σε ΕΥΡΩ) ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 7, , ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 7, , Μ ΑΡΤΙΟΣ 4, , ΑΠ ΡΙΛΙΟ Σ 5, , Μ ΑΙΟ Σ 4, , ΙΟ ΥΝ ΙΟ Σ 5, , ΙΟΥΛΙΟΣ 6, , ΑΥΓΟ ΥΣΤΟ Σ 4, , ΣΕ Π ΤΕΜ ΒΡΙΟ Σ 5, , ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 6, , Ν Ο ΕΜ ΒΡΙΟ Σ 5, , ΔΕΚΕΜ ΒΡΙΟ Σ 4, , ΑΠΛΗΡΩΤΕΣ ΣΥΝΑΛΛΑΓΜΑΤΙΚΕΣ 2002 ΣΥΝΑΛΛΑΓΜΑΤΙΚΕΣ ΤΕΜΑΧΙΑ ΠΟΣΑ* (σε ΕΥΡΩ) ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ ΤΕΜΑΧΙΩΝ ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ ΠΟΣΩΝ (σε ΕΥΡΩ) ΙΑΝ Ο ΥΑΡΙΟ Σ 20, , ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 16, , Μ ΑΡΤΙΟ Σ 14, , ΑΠ ΡΙΛ ΙΟ Σ 14, , Μ ΑΙΟ Σ 12, , ΙΟ ΥΝ ΙΟ Σ 15, , ΙΟ ΥΛΙΟ Σ 15, , Α ΥΓΟ ΥΣΤΟ Σ 11, , ΣΕ Π ΤΕΜ ΒΡΙΟ Σ 15, , ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 12, , Ν Ο ΕΜ ΒΡΙΟ Σ 11, , ΔΕΚΕΜ ΒΡΙΟ Σ 7, , Τα ποσά αναφέρονταν σε τρέχουσες τιμές 109

116 ΑΚΑΛΥΠΤΕΣ ΕΠΙΤΑΓΕΣ 2003 ΕΠΙΤΑΓΕΣ * ΤΕΜΑΧΙΑ ΠΟΣΑ* (σε ΕΥΡΩ) ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ ΤΕΜΑΧΙΩΝ ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ ΠΟΣΩΝ (σε ΕΥΡΩ) ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 6, , ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 5, , ΜΑΡΤΙΟΣ 6, , ΑΠΡΙΛΙΟΣ 7, , ΜΑΙΟΣ 7, , ΙΟΥΝΙΟΣ 6, , ΙΟΥΛΙΟΣ 7, , ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 6, , ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 6, , ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 7, , ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 6, , ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 5, , ΑΠΛΗΡΩΤΕΣ ΣΥΝΑΛΛΑΓΜΑΤΙΚΕΣ 2003 ΣΥΝΑΛΛΑΓΜΑΤΙΚΕΣ ΤΕΜΑΧΙΑ ΠΟΣΑ* (σε ΕΥΡΩ) ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ ΤΕΜΑΧΙΩΝ ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ ΠΟΣΩΝ (σε ΕΥΡΩ) ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 16, , ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 10, , Μ ΑΡΤΙΟΣ 9, , ΑΠΡΙΛΙΟΣ 11, , Μ ΑΙΟΣ 10, , ΙΟΥΝΙΟΣ 10, , ΙΟΥΛΙΟΣ 12, , ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 10, , ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 12, , ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 12, , ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 11, , ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 10, , Τα ποσά αναφέρονται σε τρέχουσες τιμές 110

117 ΑΚΑΛΥΠΤΕΣ ΕΠΙΤΑΓΕΣ ΤΕΜΑΧΙΑ Α Κ Α Λ Υ Π Τ Ε Σ ΕΠΙΤΑΓΕΣ Τ Ε Μ Α Χ ΙΑ ϋΟΟ Ο 2001 >* * ΑΚΑΛΥΠΤΕΣ ΕΠΙΤΑΓΕΣ ΠΟΣΑ (ΕΥΡΩ) Τα ποσά αναφέρονται σε τρέχουσες τιμές 111

118 ΑΠΛΗΡΩΤΕΣ ΣΥΝΑΛΛΑΓΜΑΤΙΚΕΣ ΤΕΜΑΧΙΑ ΑΠΛΗΡΩΤΕΣ ΣΥΝΑΛΛΑΓΜΑΤΙΚΕΣ ΠΟΣΑ ΕΥΡΩ Α Π Λ Η Ρ Ω Τ Ε Σ ΣΥΜ/ΚΕΣ Π Ο Σ Α (Ε Υ Ρ Ω ) ?2 Η θ. 2002» 2003 ΙΑ Ι ο ν Ο Β = -α 2004 Τα ποσά αναφέρονται σε τρέχουσες τιμές 112

119 113