Αρχαιολογικό Μουσείο. Το Αρχαιολογικό Μουσείο Μήλου βρίσκεται στις υπώρειες της Πλάκας, πρωτεύουσας του νησιού.

Transcript

1 Αρχαιολογικό Μουσείο Το Αρχαιολογικό Μουσείο Μήλου βρίσκεται στις υπώρειες της Πλάκας, πρωτεύουσας του νησιού. Στεγάζεται σε ένα νεοκλασικό κτίριο του 19 ου αι., έργο του Γερμανού αρχιτέκτονα Ernst Ziller. Από τις ανασκαφικές έρευνες και μελέτες που έγιναν ως σήμερα ξέρουμε ότι στο νησί υπήρξαν δύο βασικές περίοδοι μεγάλης ακμής. Την προϊστορική εποχή (3 η & 2 η χιλ. π.χ.) με κέντρο την Φυλακωπή και την 1 η χιλιετία και πρώτους αιώνες μ.χ. με κέντρο το Κλήμα. Και στις δύο αυτές περιόδους το νησί έφθασε σε υψηλά επίπεδα ανάπτυξης, οικονομικής, πολιτικής, κοινωνικής και εμπορικής και παρήγαγε αξιόλογη αρχιτεκτονική και τέχνες. Πολλά από τα έργα που σώθηκαν βρίσκονται σήμερα στο εξωτερικό, όπως η Αφροδίτη της Μήλου στο Λούβρο και άλλα στο Αρχαιολογικό μουσείο Αθηνών, όπως κεραμικά, προϊστορική τοιχογραφία από μέγαρο της Φυλακωπής, αρχαϊκός Κούρος, κλασσικό μαρμάρινο κεφάλι θεάς, ίσως Αφροδίτης, μεγαλοπρεπής Ελληνιστικός Ποσειδών κλπ. Όμως και στο μουσείο της Μήλου υπάρχουν έργα αξιόλογα που δίνουν μία ιδέα για τα διάφορα είδη τέχνης που αναπτύχθηκαν τόσο κατά την προϊστορική όσο και την ιστορική περίοδο, και που μας ενημερώνουν για την καθημερινή ζωή, τις εργασίες, την αρχιτεκτονικά, τα ταφικά έθιμα. Στην είσοδο (Αίθουσα Α ) εκτίθεται τοπογραφικό της Φυλακωπής και μία σύντομη ιστορική αναδρομή καθώς και συλλογή οψιδιανού. Εδώ εκτίθεται επίσης το εκμαγείο της Αφροδίτης της Μήλου. Στην Αίθουσα Β, αριστερά, βλέπει κανείς τα προϊστορικά αντικείμενα, από 5 η χιλιετία ως τέλος 2 ης χιλιετίας π.χ. Στην Αίθουσα Γ, μικρή αίθουσα πίσω από την είσοδο, έργα γεωμετρικά, αρχαϊκά, κλασικά, Ελληνιστικά και Ρωμαϊκά. Τα έργα της Αίθουσας Δ, στα δεξιά, προέρχονται από την πόλη του Κλήματος. Μηλιακή γραφή, μαρμάρινα αναθηματικά και ταφικά γλυπτά Ελληνιστικά και Ρωμαϊκά. Οι Μήλιοι κατά την ιστορική περίοδο έφθασαν σε μεγάλη πρόοδο και ανέπτυξαν ίδιο αλφάβητο, το ονομαζόμενο «Μηλιακό αλφάβητο» το οποίο είχε 21 γράμματα και χρησιμοποιήθηκε ως το τέλος της αρχαϊκής εποχής (416 π.χ.) που η πόλη κατελήφθη από τους Αθηναίους κατά τον Πελοποννησιακό πόλεμο και έφθασε σε κατακόρυφη παρακμή. ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ Καθημερινά 8:00-15:00 εκτός Δευτέρας Είσοδος 3, Άνω των 65 ετών 2 Είσοδος ελεύθερη για Φοιτητές & Παιδιά έως 10 ετών τηλ Πλάκα, Μήλος

2 Εκκλησιαστικό Μουσείο Η ιστορία Ο Χριστιανισμός έφθασε και ρίζωσε γρήγορα στο νησί όπως μαρτυρούν και οι Κατακόμβες που σώζονται ως σήμερα. Κτίστηκαν πολλές εκκλησίες και Μοναστήρια, τα περισσότερα όμως καταστράφηκαν. Μία από τις παλαιότερες εκκλησίες που σώθηκαν είναι η Αγία Τριάδα στον Αδάμαντα. Η αρχιτεκτονικές και γλυπτικές λεπτομέρειες δείχνουν ότι η εκκλησία κτίστηκε κατά την διάρκεια της Βενετοκρατίας στο νησί. Πιθανολογείται ότι ήταν τμήμα μοναστηριού. Πλάι στην εκκλησία, βρέθηκε νεκροταφείο, ίσως των μοναχών. Πάντως ο περιηγητής Tournefor που επισκέφτηκε την Μήλο το 1700 και έγραψε κατάλογο των μοναστηριών που υπήρχαν, δεν αναφέρει την Αγ. Τριάδα ως μονή, αλλά ως εκκλησία απλώς: την λέει «Παναγία Θεοφανή», στα 4 χιλ. από την Χώρα (Ζεφυρία). Στις αρχές του 19 ου αι. ο Αδάμας κατοικήθηκε για πρώτη φορά από πολυάριθμες ομάδες. Αρχικά από τους κατοίκους της Παλιάς Χώρας που μετοίκησαν λόγω ενδημικών ασθενειών και σε συνέχεια από αποίκους Κρητικούς. Αυτοί τότε αγόρασαν την εκκλησία, που ανήκε σε κάποιον ιδιώτη. Το τίμημα που αναφέρεται στο συμβόλαιο αγοράς είναι πολύ χαμηλό, γι αυτό πιθανολογείται ότι η εκκλησία ήταν τότε εγκαταλελειμμένη και πολύ κατεστραμμένη. Έγιναν πολλές προσφορές και αφιερώσεις χρημάτων, κτημάτων και αντικειμένων και η εκκλησία επισκευάστηκε και άρχισε να λειτουργείται για να καλύψει τις θρησκευτικές ανάγκες των κατοίκων. Μετέφεραν τότε τέμπλα, εικόνες και άλλα εκκλησιαστικά αντικείμενα που είχαν σωθεί από τις εγκαταλειμμένες εκκλησίες της Παλιάς Χώρας για να την διακοσμήσουν. Η εδαφική διαμόρφωση παλαιότερα ήταν διαφορετική. Η θάλασσα λόγω προσχώσεων έχει σήμερα απομακρυνθεί, εισχωρούσε τότε προς το εσωτερικό και έφθανε κοντά στην εκκλησία. Ίσως γι αυτό λεγότανε αρχικά Παναγία του λιμένος, Παναγία των Αδαμάντων και Παναγία Θεοφανής οπότε και γιόρταζαν εκεί πλάι στο νερό τα Θεοφάνεια. Το όνομα ήταν τόσο ισχυρό που όλη η περιοχή του λιμανιού ως τα τέλη του 20 ου αι. λεγότανε από τους ντόπιους Παναγιά. Μόνο τα τελευταία χρόνια υπερίσχυσε το Αδάμας. Πάντως είναι άγνωστο πότε μετονομάστηκε η εκκλησία σε Αγ. Τριάδα. Μετά τις επισκευές και επαναλειτουργία της, περί το 1840, άρχισαν να την γιορτάζουν 50 ημέρες μετά το Πάσχα, που είναι η γιορτή της Αγ. Τριάδας. Το πανηγύρι Γινόταν τότε παμμηλιακό πανηγύρι το μόνο στο νησί που γιορταζότανε πρωί. Μετά την λειτουργία, όλα τα σπίτια ήταν ανοικτά, δεχότανε επισκέψεις και πρόσφεραν πλούσια κεράσματα. Σε συνέχεια μαζεύονταν στην αυλή της εκκλησίας όπου έπαιζαν τα όργανα και χόρευαν όλη την ημέρα.

3 Το απόγευμα έμπαιναν στα ιστιοφόρα και πήγαιναν βαρκάδα ως την είσοδο του λιμανιού. Το πανηγύρι συνεχίζεται ως σήμερα, αλλά γίνεται βράδυ, μετά τον εσπερινό. Η αρχιτεκτονική Η εκκλησία είναι ασυνήθιστου αρχιτεκτονικού ρυθμού τρίκλιτη βασιλική κεραμοσκεπής με τρουλοκαμάρα. Το εγκάρσιο κτίσμα στην σκεπή εξωτερικά δίνει την εντύπωση μικρής εκκλησίας. Εσωτερικά οι καμάρες καταλήγουν σε οξυκόρυφα τόξα. Το αρχικό καμπαναριό σώζεται μόνο στο κάτω μέρος, το επάνω είναι προσθήκη του Τα μωσαϊκά στην σκάλα και στην σκεπή είναι έργα των αρχών του 20 ου αι., εντοπίου ερασιτέχνη. Τελευταία η εκκλησία εμπλουτίστηκε με αντικείμενα από άλλες εκκλησίες και από ιδιωτικές συλλογές και διαμορφώθηκε σε εκκλησιαστικό μουσείο. Εκκλησιαστικό Μουσείο Καθημερινά 9:15-13:15 & 18:15-22:15 Είσοδος ελεύθερη τηλ Αδάμας, Μήλος Λαογραφικό και Ιστορικό Μουσείο Μήλου Από το παλιό... Το 1967 η Ένωσις Μηλίων εν Αθήναις αποφασίζει να ιδρύσει το Λαογραφικό και Ιστορικό Μουσείο Μήλου. Τη συγκρότηση συλλογής και την έκθεση της αναλαμβάνει ο Μηλιός λαογράφος Ζαφείρης Βάος. Επιδίωξη του «να παρουσιάσει το αστικό νοικοκυριό του 19 ου αιώνα». Δίνοντας ο ίδιος το παράδειγμα, παροτρύνει τους συντοπίτες του να δωρίσουν στο μουσείο οικογενειακά τους κειμήλια. Με τα χρόνια η συλλογή εμπλουτίζεται, όμως τα αντικείμενα ασφυκτιούν στο χώρο, η εκθεσιακή αντίληψη του Ζ. Βάου δεν είναι πλέον ορατή. Η ανάγκη για αναδιάρθρωση των χώρων και συντήρηση των αντικειμένων είναι πια επιτακτική.... στο νέο μουσείο Το έργο της επανέκθεσης αναλαμβάνει μία ομάδα που αποτελείται από μουσειολόγους, αρχιτέκτονα, συντηρητές. Επιδίωξη της να ανιχνεύσει και να παρουσιάσει στοιχεία της κοινωνικής, οικονομικής και πολιτιστικής ζωής του νησιού στο γύρισμα του 20 ου αιώνα. Στόχος δεν είναι η πιστή αναπαράσταση ενός συγκεκριμένου τύπου μηλέικου νοικοκυριού. Με αφετηρία ετερόκλητα συχνά αντικείμενα, επιχειρούμε να φωτίσουμε πτυχές της ζωής των κατοίκων: τις ασχολίες τους εντός και εκτός σπιτιού, τις επιρροές από άλλους τόπους, τις διατροφικές και ενδυματολογικές προτιμήσεις, τον τρόπο διασκέδασης, τη σχέση με τη φύση. Φιλοδοξούμε να προσφέρουμε ερεθίσματα από έναν τρόπο ζωής που διαφέρει από τον σημερινό ως προς την οργάνωση του χώρου, τη διαχείριση του χρόνου και την αξιοποίηση των τοπικών πόρων.

4 Σάλα, ο καθρέφτης της οικογένειας Η σάλα ήταν το κεντρικό και πιο ευρύχωρο δωμάτιο του σπιτιού και σε αντίθεση με τους βοηθητικούς χώρους ήταν ιδιαίτερα φροντισμένη: τα έπιπλα, οι λάμπες, τα στρωσίδια, τα κεντήματα και άλλα αντικείμενα που στόλιζαν το χώρο καθρέφτιζαν την κοινωνική θέση και αποτύπωναν την οικονομική επιφάνεια της οικογένειας. Το «αργαστήρι» στηρίζει την οικιακή οικονομία Ο αργαλειός με τα σύνεργα του, το κοπανέλι, το κουσί και η ραπτομηχανή δεν έλειπαν σχεδόν από κανένα νοικοκυριό. Στο αργαστήρι παράγονταν τα ρούχα που φορούσαν τα μέλη της οικογένειας τις καθημερινές και σχόλες. Στην κουζίνα η εστία καίει Η κουζίνα είναι αποθήκη και εργαστήριο, συγχρόνως όμως και χώρος καθημερινής συνεύρεσης της οικογένειας. Στο απλό αυτό δωμάτιο, κεντρική θέση κατέχει η εστία με την καπνοδόχο της. Στην εστία καίει η φωτιά για το μαγείρεμα, εδώ ετοιμάζονται τα κάρβουνα που είναι απαραίτητα για τη θέρμανση του σπιτιού και το σιδέρωμα τω ν ρούχων. Κάμαρα το λίκνο της οικογένειας Η χρήση των χώρων ενός σπιτιού καθορίζεται από τις ανάγκες των ενοίκων του. Στο γύρισμα του 20 ου αιώνα η ανάγκη για ξεχωριστά υπνοδωμάτια δεν υφίσταται για την πλειονότητα των Μηλιών. Η κάμαρα του σπιτιού, επομένως, είναι συνήθως μία, αυτή των γονιών. Πατητήρι ένας χώρος πολλές χρήσεις Ο χώρος του πατητηριού είναι ταυτόχρονα και αποθήκη, ενίοτε δε και υπνοδωμάτιο. Χτισμένος από ασβέστη και πορσελάνη, είναι ο μοναδικός χώρος του σπιτιού όπου δεν μπορούν να φτιάξουν φωλιές τα ποντίκια. Το δωμάτιο γνωρίζει στιγμές δόξας στη «βεντέμα», στο πάτημα δηλαδή των σταφυλιών. (Απόσπασμα από το ενημερωτικό έντυπο του Μουσείου, αναδημοσιεύεται κατόπιν αδείας) ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟ & ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ Τρ-Σα 10:00-14:00 & 18:30-21:30 Κυ 10:00-14:00 Είσοδος 3 Φοιτητές & Παιδιά 1,5 τηλ Πλάκα, Μήλος

5 Μεταλλευτικό Μουσείο Μήλου Ανακαλύψτε Χρόνια Μεταλλευτικής Ιστορίας Το Μεταλλευτικό Μουσείο Μήλου βρίσκεται στον Αδάμαντα, το τουριστικό και εμπορικό κέντρο του νησιού. Το Μουσείο δημιουργήθηκε και λειτουργεί με πρωτοβουλία και δαπάνες της εταιρίας S&B Βιομηχανικά Ορυκτά Α.Ε.Ε. (πρώην Αργυρομεταλλευμάτων και Βαρυτίνης). Η κατασκευή του ξεκίνησε το 1995 και ολοκληρώθηκε τρία χρόνια αργότερα, για να ανοίξει τις πύλες του στο κοινό στις 23 Μαΐου Η δημιουργία του στοχεύει στο να τιμήσει και να προβάλει τη μεταλλευτική ιστορία της Μήλου. Εντάσσεται όμως ταυτόχρονα και στο ευρύτερο πλαίσιο των πρωτοβουλιών της Εταιρίας για την υποστήριξη της πολιτιστικής ζωής του νησιού, και στο ίδιο πνεύμα με το οποίο δημιούργησε το Πολιτιστικό κέντρο Πολλωνίων και το Συνεδριακό Κέντρο Μήλου «Γώργος Ηλιόπουλος». Το κτίριο που στεγάζει το μουσείο περιλαμβάνει το ισόγειο και τον α όροφο, που συναποτελούν τον κατ εξοχήν εκθεσιακό χώρο, καθώς και τους βοηθητικούς χώρους του υπογείου. Στους χώρους του Μουσείου, αντικείμενα, εικόνες και φωτογραφίες παρουσιάζουν την εντυπωσιακή γεωλογική ιδιαιτερότητα της Μήλου και αφηγούνται με τον τρόπο τους την μεταλλευτική ιστορία του νησιού, αποτίοντας, παράλληλα, έναν ελάχιστο φόρο τιμής σε όλους αυτούς που εργάστηκαν και εργάζονται για την ανάπτυξη της μεταλλείας στο νησί, και συνδέοντας το παρελθόν με το σήμερα. Στο ισόγειο, ο επισκέπτης έρχεται σε πρώτη επαφή με τη μεταλλευτικήιστορία και δραστηριότητα της Μήλου. Μια σειρά από φωτογραφίες, απεικονίσεις και πίνακες αποδίδουν παραστατικά τα διάφορα στάδια της. Η παρουσίαση πλαισιώνεται από παλιούς και σύγχρονους γεωλογικούς και τοπογραφικούς χάρτες του νησιού, διάφορα εργαλεία και όργανα. Επίσης παρουσιάζονται απεικονίσεις της σημερινής εξορυκτικής δραστηριότητας και των εργασιών περιβαλλοντικής αποκατάστασης. Η αίθουσα του α ορόφου είναι αφιερωμένη στην παρουσίαση του ορυκτού πλούτου της Μήλου. Επίσης, δείγματα ορυκτών που κυριαρχούν στις σημερινές εξορυκτικές δραστηριότητες του νησιού παρουσιάζονται σε βιτρίνες, μαζί με φωτογραφικό υλικό και πληροφορίες για τον τρόπο επεξεργασίας και τις χρήσεις τους. Οι βοηθητικοί χώροι του υπογείου αποτελούνται από μία αίθουσα χωρητικότητας 40 ατόμων, εξοπλισμένη με οπτικοακουστικά μέσα για την προβολή βίντεο σχετικών με την θεματολογία του Μουσείου και την πραγματοποίηση εκδηλώσεων επιστημονικού περιεχομένου, καθώς και μία αίθουσα πολλαπλών χρήσεων για την πραγματοποίηση εκπαιδευτικών προγραμμάτων, ειδικών εκθέσεων κ.α. (Απόσπασμα από το ενημερωτικό έντυπο του Μουσείου, αναδημοσιεύται κατόπιν αδείας) Μεταλλευτικό Μουσείο Μήλου Ανοιχτά 09:15-13:45 & 18:15-20:45 τηλ Αδάμας, Μήλος Είσοδος ελεύθερη