ΙΦΙΓΕΝΕΙΑ ΓΕΩΡΓΙΑΔΟΥ ΚΑΛΕΙΔΟΣΚΟΠΙΟ. Σειρά εκμάθησης της ελληνικής ως ξένης / δεύτερης γλώσσας. Επίπεδο B1. Τόμος α ΒΙΒΛΙΟ ΜΑΘΗΤΗ & ΣΥΝΟΔΕΥΤΙΚΟ ΒΙΒΛΙΟ

Transcript

1 BookB1_Covers.indd 1 ΚΑΛΕΙΔΟΣΚΟΠΙΟ ΚΑ Λ Ε Ι Δ ΟΣ ΚΟΠ Ι Ο Σειρά εκμάθησης της ελληνικής ως ξένης / δεύτερης γλώσσας Επίπεδο B1 τόμος α Τόμος α ΙΦΙΓΕΝΕΙΑ ΓΕΩΡΓΙΑΔΟΥ ISBN: , Το ΒΙΒΛΙΟ ΜΑΘΗΤΗ και το ΣΥΝΟΔΕΥΤΙΚΟ ΒΙΒΛΙΟ περιλαμβάνουν: Πέντε διδακτικές ενότητες με ασκήσεις αφόρμησης, κείμενα και ασκήσεις λειτουργικής κατανόησής τους Δύο CDs με τα κείμενα των ενοτήτων του ΒΙΒΛΙΟΥ ΜΑΘΗΤΗ και του ΣΥΝΟΔΕΥΤΙΚΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ Δραστηριότητες κατανόησης προφορικού λόγου Δραστηριότητες παραγωγής προφορικού λόγου Δραστηριότητες κατανόησης γραπτού λόγου Δραστηριότητες παραγωγής γραπτού λόγου Δραστηριότητες επέκτασης του λεξιλογίου Πολιτιστικά και διαπολιτισμικά στοιχεία για την κάθε Ενότητα Tραγούδια Λίστα θεματικού λεξιλογίου για κάθε Ενότητα Παιχνίδια ρόλων Ασκήσεις γραμματικής, συντακτικού και λεξιλογίου Κανόνες και ασκήσεις προφοράς Ιδιωματισμούς, εκφράσεις και παροιμίες της ελληνικής Προτάσεις για συνθετικές δημιουργικές εργασίες Προτάσεις για περιήγηση στο διαδίκτυο, ελληνικές ταινίες και βιβλία σχετικά με το θέμα κάθε Ενότητας Πίνακες γραμματικής Τα κείμενα ορισμένων δραστηριοτήτων ακουστικής κατανόησης Τις λύσεις των κλειστών ασκήσεων Αυθεντικές φωτογραφίες από την ελληνική πραγματικότητα ΙΦΙΓΕΝΕΙΑ ΓΕΩΡΓΙΑΔΟΥ ΒΙΒΛΙΟ ΜΑΘΗΤΗ & ΣΥΝΟΔΕΥΤΙΚΟ ΒΙΒΛΙΟ ΕΠΙΠΕΔΟ B1 Στόχος της σειράς εκμάθησης της ελληνικής ΚΑΛΕΙΔΟΣΚΟΠΙΟ είναι να παράσχει στον ξενόγλωσσο σπουδαστή μία όσο το δυνατόν πληρέστερη εικόνα της σύγχρονης ελληνικής πραγματικότητας, ιδωμένης από πολλά πρίσματα. Φιλοδοξεί να αποτυπώσει τις αγωνίες, τις χαρές, τον ενθουσιασμό, τους φόβους, τα επιτεύγματα και τους προβληματισμούς των Ελλήνων σήμερα, μέσα από την παρακολούθηση της ελληνικής κοινωνίας στα θέματα που θίγονται εδώ. Επίσης, στόχος των βιβλίων είναι να καταστήσουν τους μαθητές ικανούς να ανταποκριθούν στις ανάγκες επικοινωνίας αλλά και πιστοποίησης των γνώσεών τους, μέσω της συμμετοχής τους στις εξετάσεις πιστοποίησης της ελληνομάθειας του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας (ΚΕΓ) ή άλλων οργανισμών οι οποίοι οργανώνουν ή πρόκειται να οργανώσουν τη διεξαγωγή παρόμοιων εξετάσεων με βάση το Ευρωπαϊκό Χαρτοφυλάκιο Γλωσσών και τα επίπεδα του ΚΕΓ, βάσει του Π.Δ. 60/ ΦΕΚ Α 98. Το ΒΙΒΛΙΟ ΜΑΘΗΤΗ ΚΑΛΕΙΔΟΣΚΟΠΙΟ B1 Τόμος α συμπληρώνεται από: 1. το ΣΥΝΟΔΕΥΤΙΚΟ ΒΙΒΛΙΟ, το οποίο περιλαμβάνεται στην έντυπη μορφή (δεύτερο μέρος της έντυπης έκδοσης), 2. το audio book ΚΑΛΕΙΔΟΣΚΟΠΙΟ B1 Τόμος α σε μορφή 2 CDs, τα οποία περιλαμβάνουν τα κείμενα των ενοτήτων του ΒΙΒΛΙΟΥ ΜΑΘΗΤΗ και του ΣΥΝΟΔΕΥΤΙΚΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ, 3. την ηλεκτρονική πλατφόρμα εκμάθησης ελληνικής γλώσσας σε επίπεδο ελληνομάθειας B1 ΓΛΩΣΣΑ με επιπλέον κείμενα και ασκήσεις, 4. την υποστήριξη μέσω σεμιναρίων και συμβουλευτικής σε διδάσκοντες από το Κέντρο Ελληνικού Πολιτισμού. s Ι 2 CD Ε Χ Ε Ι ΠΕΡ ΚΕΙΜΕΝΑ Α ΜΕ Τ ΒΙΒΛΙΩΝ ΤΩΝ Παιδαγωγική υποστήριξη και μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας εκμάθησης της ελληνικής «ΓΛΩΣΣΑ» Εκδόσεις ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ 04-Feb-16 12:30:27 PM

2 ΒΙΒΛΙΟ ΜΑΘΗΤΗ Β1 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΡΟΛΟΓΟΣ 7 ΟΔΗΓΙΕΣ ΧΡΗΣΗΣ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ 14 ΟΔΗΓΟΣ ΣΚΙΤΣΩΝ 15 ENOTHTA 1 - ΓΑΜΟΣ 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΕΝΟΤΗΤΑ ΑΦΟΡΜΗΣΗ ΚΕΙΜΕΝO 17 «Και στα δικά σας» ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ Επανάληψη επιθέτων σε -ος, -η /-α / -ια, -ο και σχηματισμός του θηλυκού ΕΠΙΘΕΤΑ ΣΕ -ης, -α, -ικο ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΟΥ ΚΑΙ ΓΡΑΠΤΟΥ ΛΟΓΟΥ ΑΚΟΥΣΤΙΚΗ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ 26 Η πρώτη online πρόταση γάμου στην Ελλάδα ΑΛΛΑ ΚΕΙΜΕΝΑ Γάμος στο χωριό Ο γάμος της Βαλεντίνα Ευτυχισμένο γάμο εξασφαλίζει ο ύπνος σε χωριστά κρεβάτια! Νάσος και Τζερασόλ ΘΕΜΑΤΙΚΟ ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ ΠΙΝΑΚΕΣ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗΣ 29 ΕΝΟΤΗΤΑ 2 - XTEΣ ΚΑΙ ΣΗΜΕΡΑ 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΕΝΟΤΗΤΑ ΑΦΟΡΜΗΣΗ ΚΕΙΜΕΝΟ 34 «Χτες και σήμερα» ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ Παρατατικός Ενεργητικής φωνής Α, Β1, Β2 συζυγίας και ανωμάλων ρημάτων 36 11

3 ΚΑΛΕΙΔΟΣΚΟΠΙΟ ΒΙΒΛΙΟ ΜΑΘΗΤΗ B1 5. ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΟΥ ΚΑΙ ΓΡΑΠΤΟΥ ΛΟΓΟΥ ΑΚΟΥΣΤΙΚΗ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ 40 Συνέντευξη Δόμνας Σαμίου ΑΛΛΑ ΚΕΙΜΕΝΑ Το σπίτι μας Καλωσήλθατε στο «παλάτι» της Αλίκης Βουγιουκλάκη Τα παιδικά μου χρόνια Το ράδιο ΘΕΜΑΤΙΚΟ ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ ΠΙΝΑΚΕΣ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗΣ 45 ΕΝΟΤΗΤΑ 3 - ΔΙΑΣΚΕΔΑΣΗ 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΕΝΟΤΗΤA ΑΦΟΡΜΗΣΗ ΚΕΙΜΕΝΟ 48 Νυκτόβια πλάσματα ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ Επανάληψη: απλή υποτακτική ενεργητικής φωνής ρημάτων Α, Β1, Β2 συζυγίας και ανωμάλων ρημάτων Υποτακτική συνεχής ενεργητικής φωνής Α Β1- Β2 συζυγίας και ανωμάλων ρημάτων Χρήση απλής και συνεχούς υποτακτικής ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΟΥ ΚΑΙ ΓΡΑΠΤΟΥ ΛΟΓΟΥ ΑΚΟΥΣΤΙΚΗ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ 61 Εκπομπή για το Μουσείο του Ευγένιου Σπαθάρη ΑΛΛΑ ΚΕΙΜΕΝΑ Το ρεμπέτικο τραγούδι Τα πανηγύρια Οι Έλληνες σπάνε πιάτα στα μπουζούκια για να... ξεχνούν τον πόνο τους Καφές και τάβλι στα πιο αυθεντικά καφενεία της Ελλάδας Πώς περνάει τον ελεύθερο χρόνο της η Χαρούλα Αλεξίου, γνωστή τραγουδίστρια ΘΕΜΑΤΙΚΟ ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ 65 ΕΝΟΤΗΤΑ 4 - ΕΡΓΑΣΙΑ 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΕΝΟΤΗΤΑ ΑΦΟΡΜΗΣΗ ΚΕΙΜΕΝΟ 67 «Η πρώτη μου δουλειά» ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ Επανάληψη: Προστακτική απλή ενεργητικής φωνής ρημάτων Α συζυγίας Προστακτική απλή και συνεχής ενεργητικής φωνής ρημάτων Α, Β1, Β2 συζυγίας και ανωμάλων ρημάτων ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΟΥ ΚΑΙ ΓΡΑΠΤΟΥ ΛΟΓΟΥ ΑΚΟΥΣΤΙΚΗ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ 74 Συνέντευξη σχετικά με το επάγγελμα του ψυχολόγου ΑΛΛΑ ΚΕΙΜΕΝΑ Η πρώτη μου μόνιμη δουλειά 75 12

4 ΚΑΛΕΙΔΟΣΚΟΠΙΟ ΕΙΣΑΓΩΓΗ 7.2. Η Φρόσω στη χώρα των θαυμάτων «Πυροβόλησέ με!» Ένα νεανικό γκρουπάκι Δύο νερά με έναν καφέ Συνταξιούχοι σε ανθρωπιστική κρίση Οι κατώτατοι μισθοί στην Ευρωπαϊκή Ένωση ΘΕΜΑΤΙΚΟ ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ ΠΙΝΑΚΕΣ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗΣ 80 ΕΝΟΤΗΤΑ 5 - ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΕΝΟΤΗΤΑ ΑΦΟΡΜΗΣΗ ΚΕΙΜΕΝΟ 81 Ένα παλιό μήνυμα για τον σύγχρονο κόσμo ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ Επανάληψη: Οριστική Ενεστώτα Ενεργητικής φωνής των ρημάτων Β1 συζυγίας -άω (-ώ) / -άς Οριστική Ενεστώτα Παθητικής φωνής των ρημάτων Β1 συζυγίας -ιέμαι Επανάληψη: Οριστική Ενεστώτα Ενεργητικής φωνής των ρημάτων Β2 συζυγίας -ώ (-άω) -είς Οριστική Ενεστώτα Παθητικής φωνής των ρημάτων Β2 συζυγίας -ούμαι ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΟΥ ΚΑΙ ΓΡΑΠΤΟΥ ΛΟΓΟΥ ΑΚΟΥΣΤΙΚΗ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ 92 Ένα παραμύθι για την ανακύκλωση σκουπιδιών ΑΛΛΑ ΚΕΙΜΕΝΑ Το δέντρο Πετάει από 1η Δεκεμβρίου η Αλόννησος την πλαστική σακούλα Θυμός για τον θάνατο του πιο φημισμένου λιονταριού της Ζιμπάμπουε Cecil The Lion Περιβαλλοντικό έγκλημα στις Πρέσπες με θύμα ένα νεογέννητο αρκουδάκι ΘΕΜΑΤΙΚΟ ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ ΠΙΝΑΚΕΣ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗΣ 97 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΛΥΣΕΙΣ ΑΣΚΗΣΕΩΝ 99 13

5 ΕΝΟΤΗΤΑ 1 ΓΑΜΟΣ 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΕΝΟΤΗΤΑ Τι θα μάθουμε στην Ενότητα αυτή: Λεξιλόγιο: οικογένεια, γάμος και οικογενειακές σχέσεις Γραμματική: επανάληψη: επίθετα σε -ος, -η/α/ ια,-ο, παθητικός ενεστώτας Α συζυγίας νέα γραμματική: επίθετα σε -ης, -α, -ικο, παθητικός αόριστος Α συζυγίας Πολιτιστικές πληροφορίες: τελετή του γάμου, έθιμα στην Ελλάδα, την Κύπρο και άλλες χώρες, σύγχρονα ζευγάρια και μεικτοί γάμοι 2. ΑΦΟΡΜΗΣΗ Μιλήστε! α. Έχετε πάει σε ορθόδοξο γάμο στην Ελλάδα, την Κύπρο ή αλλού; β. Ξέρετε πώς λέγεται ο άντρας που παντρεύεται; γ. Ξέρετε πώς λέγεται η γυναίκα που παντρεύεται; δ. Πώς λέγεται το φόρεμα που φοράει η γυναίκα που παντρεύεται; ε. Τι είναι η μπομπονιέρα; 3. ΚΕΙΜΕΝΟ «Και στα δικά σας!» βαθμός δυσκολίας α CD A2 Ο Γιάννης γνώρισε την Κατερίνα στο Πανεπιστήμιο, όταν ήταν φοιτητές, και παντρεύτηκαν λίγα χρόνια αργότερα, όταν ο Γιάννης ήταν ήδη γιατρός και η Κατερίνα δούλευε ως δασκάλα σ ένα δημόσιο σχολείο. Ο Πέτρος, ένας καλός τους φίλος, ήταν ο κουμπάρος τους και τους βοήθησε με τις ετοιμασίες και τις απαραίτητες διατυπώσεις. Φρόντισε για τα προσκλητήρια, τις μπομπονιέρες, το φωτογράφο και βρήκε μια ταβέρνα όπου έγινε το γλέντι. Την Πέμπτη πριν το γάμο ήρθαν οι φίλοι και οι στενοί συγγενείς του ζευγαριού στο καινούριο σπίτι τους και έριξαν χρήματα πάνω στο κρεβάτι τους, σύμφωνα με το έθιμο. Όταν η μέρα της τελετής έφτασε, ο Γιάννης, ο Πέτρος και τα πεθερικά της Κατερίνας περίμεναν μπροστά στην εκκλησία αφού ο γάμος ήταν θρησκευτικός. Μισή ώρα μετά έφτασε η νύφη με τους γονείς της μέσα σ ένα πανάκριβο αυτοκίνητο, που κόρναρε δυνατά. Φορούσε ένα ακριβό νυφικό από μετάξι. Μέσα στην εκκλησία ο παπάς οδήγησε το ζευγάρι στο χορό του Ησαΐα, ενώ οι καλεσμένοι έριχναν ρύζι και τριαντάφυλλα. Ο κουμπάρος έβαλε στα δάχτυλα των νιόπαντρων τις βέρες, τα δαχτυλίδια του γάμου, και στα κεφάλια τους τα στέφανα. Στο τέλος οι καλεσμένοι ευχήθηκαν στους νιόπαντρους Να ζήσετε!, στους γονείς τους είπαν Να σας ζήσουν! και στον κουμπάρο, που ήταν ακόμα εργένης τότε, είπαν Και στα δικά σου! Μετά την τελετή όλοι πήγαν στην ταβέρνα για το γλέντι. Έφαγαν, ήπιαν και χόρεψαν μέχρι το πρωί. Ο Γιάννης και η Κατερίνα, που είναι ένα πολύ ταιριαστό ζευγάρι, 35 ετοιμάστηκαν το άλλο πρωί για το ταξίδι του μέλιτος. 17

6 ΚΑΛΕΙΔΟΣΚΟΠΙΟ ΒΙΒΛΙΟ ΜΑΘΗΤΗ B Ασκήσεις για το κείμενο Μιλήστε με συμμαθητή / -τρια! Ρωτήστε ο ένας τον άλλον και απαντήστε (σε παρένθεση είναι οι αριθμοί των σειρών όπου μπορείτε να βρείτε την απάντηση) 1. Πότε και πού γνώρισε η Κατερίνα τον Γιάννη; (1-2) 2. Πότε παντρεύτηκαν; (3) 3. Ποιος είναι ο Πέτρος; (5-7) 4. Πώς βοήθησε ο Πέτρος τους φίλους του; (7-10) 5. Τι έκαναν οι φίλοι και οι στενοί συγγενείς την Πέμπτη πριν τον γάμο; (11-14) 6. Ποιοι περίμεναν μπροστά στην εκκλησία τη μέρα της τελετής; (15-18) 7. Τι φορούσε η νύφη; (20-21) 8. Τι έριχναν οι καλεσμένοι στο ζευγάρι μέσα στην εκκλησία; (23-24) 9. Τι ευχήθηκαν οι καλεσμένοι στους γονείς του ζευγαριού; (28-29) 10. Ο Πέτρος είναι εργένης σήμερα; (30) 11. Τι έκαναν όλοι μετά την τελετή; (31-33) Βρείτε λέξεις από το κείμενο που σημαίνουν: 1. σπουδαστές (2) 2. του κράτους (5) 3. που χρειάζονται οπωσδήποτε (8) 4. τα διάφορα χαρτιά για το γάμο (8) 5. κοντινοί (12) 6. του άντρα και της γυναίκας (12) 7. κάτι που συνηθίζεται από παλιά (14) 8. επίσημη γιορτή (15) 18

7 ΚΑΛΕΙΔΟΣΚΟΠΙΟ ENOTHTA 1 - ΓΑΜΟΣ 9. ο πεθερός και η πεθερά (16) 10. όχι πολιτικός γάμος (18) 11. το φόρεμα της νύφης (20) 12. οι άνθρωποι που ήρθαν στο γάμο (23) 13. αυτών που παντρεύτηκαν πριν από λίγο (25) 14. που δεν έχει παντρευτεί (30) 15. που ταιριάζουν, φαίνονται καλά μαζί, αγαπημένοι (34) 16. το ταξίδι μετά το γάμο (36) Συμπληρώστε τα κενά με τις λέξεις που βρήκατε παραπάνω: 1. Η Μάρω δεν συμπαθεί τα.. της, οι σχέσεις τους ακόμη και μετά τον γάμο της με τον Κώστα, τον άντρα της, δεν ήταν ποτέ καλές. 2. Ένα παλιό.. είναι να πετάμε ρύζι στους γάμους. 3. Τελευταία είναι πολύ στη μόδα το ταξίδι του.. σε εξωτικές χώρες. 4. Η Ανθή και ο Διονύσης είναι.. εδώ και πολλά χρόνια και αγαπιούνται πολύ. 5. Συνήθως ο κουμπάρος φροντίζει για τις.. του γάμου, όταν το ζευγάρι δεν έχει χρόνο. 6. Αποφασίσαμε να κάνουμε.. γάμο και όχι πολιτικό, σε ένα μικρό εκκλησάκι πάνω στο βουνό. Θέλουμε να έρθουν μόνο οι.. συγγενείς και μερικοί φίλοι. 7. Το της Χριστίνας ήταν υπέροχο: σε άσπρο χρώμα και όλο από ακριβό μετάξι. 8. Ήταν μια πολύ συγκινητική.. στην εκκλησία και το ζευγάρι δείχνει να είναι πολύ.., φαίνονται τόσο καλά μαζί! 9. Από το πανεπιστήμιο, όταν ήταν..., η Στέλλα και ο Άκης είχαν ερωτευτεί τρελά ο ένας τον άλλο. 10. Όλοι οι.. διασκέδασαν πολύ στο τραπέζι του γάμου, χόρεψαν, ήπιαν, τραγούδησαν. 11. Όταν τελειώνει ο γάμος, είναι.. να ευχηθεί κανείς στους.. Να ζήσετε! 12. Τι θα γίνει, Μάκη, δεν θα παντρευτείς;.. θα μείνεις; 13. Η Καλλιόπη πηγαίνει σε.. σχολείο φέτος. Πέρυσι πήγαινε σε ιδιωτικό. Μιλήστε! Ξαναπείτε το κείμενο σαν να ήσασταν... η Κατερίνα / ο Πέτρος που είναι ακόμη ερωτευμένος με την Κατερίνα / ο παπάς / η πεθερά του Γιάννη, που δεν θέλει για γαμπρό της τον Γιάννη / ο πατέρας του Γιάννη, που του αρέσει η Κατερίνα για νύφη του. Προσθέστε και όποιες άλλες πληροφορίες θέλετε, για να υποστηρίξετε τον ρόλο σας. 19

8 ΚΑΛΕΙΔΟΣΚΟΠΙΟ ΒΙΒΛΙΟ ΜΑΘΗΤΗ B1 4. ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ 4.1. Επανάληψη επιθέτων σε -ος, -η /-α / -ια, -ο και σχηματισμός του θηλυκού ΕΠΙΘΕΤΑ ΣΕ -ος, η, ο Συμπληρώστε τον πίνακα κλίσης: Ενικός Αριθμός Αρσενικό Θηλυκό Ουδέτερο Ονομαστική ο καλός η το Αιτιατική τον καλό την καλή το καλό Γενική του καλού της καλής του Κλητική καλέ καλή καλό Πληθυντικός Αριθμός Αρσενικό Θηλυκό Ουδέτερο Ονομαστική οι καλοί οι τα Αιτιατική τους τις καλές τα καλά Γενική των καλών των καλών των Κλητική καλοί καλές καλά Όταν πριν την κατάληξη ος στο αρσενικό γένος υπάρχει σύμφωνο, τότε το θηλυκό γένος σχηματίζεται σε η π.χ. καλ - ός καλ - ή Εξαιρέσεις (σχηματίζουν το θηλυκό σε α): γκρίζος - γκρίζα / μοντέρνος - μοντέρνα / σκούρος - σκούρα* / άκρος άκρα παρθένος παρθένα / στείρος στείρα / συμφεροντολόγος συμφεροντολόγα / καθαρός Καθαρά Δευτέρα** Θυμηθείτε: 1. Όταν πριν την κατάληξη του αρσενικού σε ος υπάρχει κ, χ, θ, το θηλυκό συνήθως σχηματίζεται και σε -ια και σε -η, π.χ. κακός - κακή και κακιά***, ξανθός - ξανθή και ξανθιά / φτωχός - φτωχή και φτωχιά / μαλακός - μαλακή και μαλακιά / νηστικός - νηστική και νηστικιά / κρητικός - κρητική και Κρητικιά / ευγενικός - ευγενική και ευγενικιά, κ.ά. * Και μερικά άλλα επίθετα. Κατσούδα Γεωργία, Σύγχρονη Πρακτική Γραμματική, Άγκυρα, Αθήνα, 2008, σ.77. Επίσης εξαιρούνται τα σε γόνος -ος π.χ. η ζημιογόνος, σε -λόγος -ος π.χ. η παθολόγος, σε ούργος -α π.χ. η κακούργα, σε φόρος -ος π.χ. η αειφόρος αλλά και: η κερδοφόρα, σε ούχος φροντιστηριούχος ** Τα επίθετα των οποίων το τελευταίο γράμμα του θέματος είναι ρ έχουν μερικές φορές θηλυκό σε α και τονίζονται στην πρώτη ή στη δεύτερη συλλαβή από το τέλος π.χ. Ιερά Οδός, δευτέρα τάξη *** βλ. πίνακα κλίσης παρακάτω 20

9 ΚΑΛΕΙΔΟΣΚΟΠΙΟ ENOTHTA 1 - ΓΑΜΟΣ Στα πολυσύλλαβα επίθετα (πάνω από 3 συλλαβές) προτιμούμε γενικά την κατάληξη η π.χ. δυναμικός - δυναμική. Πάντως δεν έχουν όλα τα επίθετα αυτής της κατηγορίας θηλυκό σε ια, π.χ. λογικός, όχι λογικιά. Εξαιρέσεις: φρέσκος - φρέσκια (όχι φρέσκη) / γλυκός - γλυκιά (όχι γλυκή) / θρήσκος - θρήσκα Προσοχή: ο πληθυντικός του θηλυκού γράφεται χωρίς ι (φρέσκες, γλυκές)*** 2. όταν δείχνεται η τοπική καταγωγή και χρησιμοποιείται ως επίθετο, σχηματίζεται το θηλυκό σε -η π.χ. η κρητική λογοτεχνία. Όταν χρησιμοποιείται το θηλυκό ως ουσιαστικό, σχηματίζεται σε -ιά π.χ. Η Μάρω είναι Κρητικιά****, ενώ η Μόρφω Ζακυνθινιά. Ζακυνθινή καντάδα ΕΠΙΘΕΤΑ ΣΕ -ος, α, ο Συμπληρώστε τον πίνακα κλίσης: Ενικός Αριθμός Αρσενικό Θηλυκό Ουδέτερο Ονομαστική ο ωραίος η το Αιτιατική τον ωραίο την ωραία το ωραίο Γενική του ωραίου της ωραίας του Κλητική ωραίε ωραία ωραίο Πληθυντικός Αριθμός Αρσενικό Θηλυκό Ουδέτερο Ονομαστική οι ωραίοι οι τα Αιτιατική τους τις ωραίες τα ωραία Γενική των ωραίων των ωραίων των Κλητική ωραίοι ωραίες ωραία Όταν πριν την κατάληξη ος στο αρσενικό γένος υπάρχει φωνήεν, τότε το θηλυκό γένος σχηματίζεται σε α, π.χ. ωραί - ος ωραί - α Εξαιρέσεις: βέβαιος - βέβαιη και βέβαια / όγδοος - όγδοη / δίκαιος - δίκαιη και δίκαια / μάταιος - μάταιη και μάταια / αραιός - αραιή και αραιά / άθεος - άθεη και άθεα / παμπάλαιος - παμπάλαιη και παμπάλαια / πανάρχαιος - πανάρχαιη και πανάρχαια / αντίξοος - αντίξοη *** βλ. πίνακα κλίσης παρακάτω **** Χ. Κλαίρης, Γ. Μπαμπινιώτης, Γραμματική της Νέας Ελληνικής Ι.2., Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα, 2004, σελ

10 ΚΑΛΕΙΔΟΣΚΟΠΙΟ ΒΙΒΛΙΟ ΜΑΘΗΤΗ B ΕΠΙΘΕΤΑ ΣΕ -ος, ια, ο Συμπληρώστε τον πίνακα κλίσης: Ενικός Αριθμός Αρσενικό Θηλυκό Ουδέτερο Ονομαστική ο γλυκός η το Αιτιατική τον γλυκό την το γλυκό Γενική του γλυκού της γλυκιάς του Κλητική γλυκέ γλυκιά γλυκό Πληθυντικός Αριθμός Αρσενικό Θηλυκό Ουδέτερο Ονομαστική οι γλυκοί οι γλυκές τα Αιτιατική τους τις τα γλυκά Γενική των γλυκών των γλυκών των Κλητική γλυκοί γλυκές γλυκά Σαν αυτό κλίνονται και τα: βρόμικος βρόμικη και βρόμικια βρόμικο, ελαφρός - ελαφρή και ελαφριά ελαφρό, ευγενικός- ευγενική και ευγενικιά - ευγενικό, θηλυκός θηλυκή και θηλυκιά θηλυκό, κακός κακή και κακιά κακό κ.ά Βρείτε το θηλυκό των παρακάτω επιθέτων: ρομαντικός..., ψύχραιμος..., θαρραλέος..., κλειστός..., μελαγχολικός..., έξυπνος..., άγριος..., ήρεμος..., αντιπαθητικός..., συμπαθητικός..., δυναμικός..., γλυκός..., βέβαιος..., δίκαιος..., όμορφος..., άσχημος..., ωραίος..., κακός..., καλός..., ζεστός..., ψυχρός..., κρύος..., όγδοος..., βρόμικος..., πλούσιος..., νέος..., αστείος..., φτωχός..., παλιός..., παμπάλαιος..., ξύλινος..., αδύνατος..., γκρίζος..., νηστικός..., κρητικός..., αραιός..., σκούρος..., άθεος..., ξανθός... 22

11 ΚΑΛΕΙΔΟΣΚΟΠΙΟ ENOTHTA 1 - ΓΑΜΟΣ 4.2. ΕΠΙΘΕΤΑ ΣΕ -ης, α, ικο Παρατηρήστε τα παραδείγματα και συμπληρώστε τον πίνακα κλίσης: Δεν αντέχω τους γκρινιάρηδες ανθρώπους. Μου τη δίνουν! Ο Μάνος είναι λίγο ξεχασιάρης. Ποτέ δεν θυμάται πού βάζει τα κλειδιά του. Αυτά τα γατάκια είναι πολύ παιχνιδιάρικα. «Οι σαραντάρες ίσον με δύο εικοσάρες», λέει ένα ελληνικό τραγούδι της Ρίτας Σακελλαρίου. Το βλέμμα εκείνου του σγουρομάλλικου αγοριού με τρέλανε, τον ερωτεύτηκα αμέσως! Η Αριάδνη είναι κλασική τεμπέλα. Βαριέται πολύ, όταν πρέπει να δουλέψει. Η κυρα-κατίνα, η γειτόνισσά μας, είναι πολύ κουτσομπόλα- όνομα και πράμα. Ενικός Αριθμός Αρσενικό Θηλυκό Ουδέτερο Ονομαστική ο ζηλιάρης η το Αιτιατική τον ζηλιάρη την ζηλιάρα το ζηλιάρικο Γενική του ζηλιάρη της ζηλιάρας του Κλητική ζηλιάρη ζηλιάρα ζηλιάρικο Πληθυντικός Αριθμός Αρσενικό Θηλυκό Ουδέτερο Ονομαστική οι ζηλιάρηδες οι τα Αιτιατική τους τις ζηλιάρες τα ζηλιάρικα Γενική των ζηλιάρηδων των ζηλιάρικων Κλητική ζηλιάρηδες ζηλιάρες ζηλιάρικα Έτσι κλίνονται και τα: γκρινιάρης, ξεχασιάρης, παιχνιδιάρης, παραπονιάρης, τεμπέλης, ξανθομάλλης, κουτσομπόλης, πεισματάρης, τσαχπίνης, ταξιδιάρης, ναζιάρης, μικρούλης, τσιγγούνης, ανοιχτοχέρης, χρυσοχέρης, αρρωστιάρης, ζημιάρης, φοβητσιάρης, ανοιχτομάτης, ψηλομύτης, κατσούφης, πρωτάρης κ.ά. που δηλώνουν χαρακτηριστικά του ανθρώπου, όπως και τα: δεκαπεντάρης, εικοσάρης, τριαντάρης, πενηνταπεντάρης κ.ά. που δηλώνουν ηλικία. 23

12 ΚΑΛΕΙΔΟΣΚΟΠΙΟ ΒΙΒΛΙΟ ΜΑΘΗΤΗ B Συμπληρώστε τα κενά με το σωστό τύπο του επιθέτου: 1. Ο Θανάσης είχε ένα.. (παιχνιδιάρης) βλέμμα που με έκανε να ξεχάσω πόσο.. (τεμπέλης) είναι. 2. Η Θεανώ και η Φρόσω είναι μεγάλες.. (κουτσομπόλης). 3. Δεν μπορείς να φανταστείς πόσο.. (πεισματάρης) είναι και οι δύο αυτές κοπέλες. 4. Τα παιδιά τους είναι.. (γκρινιάρης) και γι αυτό δεν τους καλώ σπίτι μου. 5. Εκείνη η.. (ξανθομάλλης) τραγουδίστρια είναι πολύ.. (τσαχπίνης) κι έχει επιτυχία στη σκηνή. 6. Δεν αντέχω τους.. (πεισματάρης) ανθρώπους. Ο σύντροφός μου δεν είναι καθόλου πεισματάρης Γράψτε τη φράση στον άλλο αριθμό, κάνοντας τις απαραίτητες αλλαγές, όπου χρειάζεται. 1. Οι γκρινιάρηδες άνθρωποι δεν έχουν πολλούς φίλους. 2. Τα παιδιά αγαπούν τις χαδιάρες γάτες. 3. Ο σημερινός δεκαπεντάρης ξέρει τα πάντα από τεχνολογία. 4. Νομίζεις ότι οι άντρες προτιμούν τις ξανθομάλλες γυναίκες; 5. Έχω έναν κουτσομπόλη γείτονα, άλλο πράγμα. 6. Παιδιά μου, μην είστε τόσο τεμπέλικα! 7. Οι κόρες του είναι πολύ τσαχπίνες. Φλερτάρουν συνέχεια! 8. Είμαι τόσο ξεχασιάρα, που σχεδόν πάντα αφήνω τα κλειδιά στο σπίτι. 9. Αυτό δεν είναι μπαράκι για σαραντάρηδες, τι μουσική είναι αυτή! Γράψτε! Τώρα χρησιμοποιήστε τα επίθετα που ξέρετε (σε -ος, -η / -α / -ια, -ο και σε -ης, -α, -ικο) για να περιγράψετε κάποιον που συμπαθείτε και κάποιον άλλον που αντιπαθείτε. Μιλήστε για την εξωτερική τους εμφάνιση, το ντύσιμό τους, τον χαρακτήρα τους, τις συνήθειές τους. Αν θέλετε, περιγράψτε επίσης ένα πρόσωπο από φωτογραφία που θα βρείτε σε ένα περιοδικό ή στο διαδίκτυο. 24

13 ΚΑΛΕΙΔΟΣΚΟΠΙΟ ENOTHTA 1 - ΓΑΜΟΣ 5. ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΟΥ ΚΑΙ ΓΡΑΠΤΟΥ ΛΟΓΟΥ Μιλήστε για τη χώρα σας! 1. Ποιος πληρώνει τα έξοδα του γάμου; 2. Πόσο κοστίζει ένας γάμος; 3. Τα νέα ζευγάρια παντρεύονται με πολιτικό ή με θρησκευτικό γάμο; Σε ανοιχτό ή κλειστό κύκλο; 4. Πώς γίνεται η τελετή; 5. Τι κάνουν μετά την τελετή; 6. Τι γίνεται αν ο ένας από τους δύο συζύγους δεν πιστεύει στην ίδια θρησκεία; 7. Ποιο όνομα παίρνουν συνήθως τα παιδιά; 8. Τι δώρο πρέπει να πάει ένας καλεσμένος; Τι γράφει συνήθως στην κάρτα του δώρου; Υπάρχει λίστα δώρων γάμου; 9. Τι εύχονται στους νιόπαντρους; Στους γονείς τους; Στους κουμπάρους; 10. Ποιους τόπους προτιμούν για το ταξίδι του μέλιτος τα νέα ζευγάρια; Γράψτε! Ποια άλλη λεζάντα στα ελληνικά θα βάζατε σ αυτήν τη γελοιογραφία; Γράψτε! Χρησιμοποιήστε τώρα τις λέξεις που μάθατε για να γράψετε κι εσείς μια ιστορία για τον γάμο της φωτογραφίας 1 ή της φωτογραφίας 2 ή και για τον δικό σας γάμο (που κάνατε ή που θα θέλατε, πιθανώς, να κάνετε). Μπορείτε να βοηθηθείτε από τις παρακάτω ερωτήσεις. 1. Πότε και πού γνωρίστηκαν; 2. Πού και πότε έγινε ο γάμος; Ήταν πολιτικός ή θρησκευτικός; 3. Ποιος ήταν ο κουμπάρος; 4. Ποιος βοήθησε στις ετοιμασίες; 5. Τι νυφικό φορούσε η νύφη; Ήταν ακριβό; 6. Είχαν πολλούς καλεσμένους; 7. Έγινε γλέντι μετά τον γάμο; 8. Πήγε το ζευγάρι ταξίδι του μέλιτος; 25

14 ΚΑΛΕΙΔΟΣΚΟΠΙΟ ΒΙΒΛΙΟ ΜΑΘΗΤΗ B1 6. ΑΚΟΥΣΤΙΚΗ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ Άκουσον, άκουσον! Διαβάστε τις ερωτήσεις κατανόησης παρακάτω σχετικά με την πρώτη online πρόταση γάμου στην Ελλάδα. Μετά δείτε το σχετικό βίντεο δύο ή περισσότερες φορές και κάντε την άσκηση. ac_1a (02:28 ). Σωστό ή Λάθος; 1. Ο Αλέξανδρος αποφάσισε να κάνει πρόταση γάμου στην Ορελί μέσα από μία ιστοσελίδα. 2. Γνωρίστηκαν τον Φεβρουάριο του Η ιστοσελίδα έπρεπε να συγκεντρώσει επισκέπτες. 4. Η φράση - κωδικός για να δει την πρόταση γάμου η Ορελί ήταν: «Να ξέρεις ότι μία μέρα εμείς οι δύο θα παντρευτούμε». 5. Ο Αλέξανδρος της είπε: «Δέξου αυτό το δαχτυλίδι και γίνε γυναίκα μου». 6. Η γνωριμία τους έγινε μέσω Ίντερνετ. 7. ΑΛΛΑ ΚΕΙΜΕΝΑ 7.1. Γάμος στο χωριό βαθμός δυσκολίας γ CD A3 Το χωριό χασμουριόταν και τεντωνόταν σιγά-σιγά μετά το μεσημεριανό του υπνάκο, μια θαλάσσια αύρα δρόσιζε την πνιγηρή ατμόσφαιρα και στη μικρή πλατεία της εκκλησίας δύο σπουργίτια συνέχιζαν τα παιχνίδια τους σα να μη συνέβαινε τίποτε. Επτά και είκοσι ήδη, λίγο νευρικός ο γαμπρός με το μπουκέτο να τρέμει στα χέρια του και τον κόμπο της γραβάτας να του σφίγγει το λαιμό. Οι καλεσμένοι κουβέντιαζαν ήσυχα, περιμένοντας. Τότε κορνάρισε από μακριά ένα πανάκριβο αυτοκίνητο, οι κουβέντες έσβησαν σιγά σιγά και τα βλέμματα έπεσαν στο δρόμο. Ο γαμπρός έφτιαξε τη γραβάτα του και να την η νύφη τελικά, ωραία και κομψή, αγκαζέ με τον πατέρα της. Όλοι χειροκρότησαν, πατέρας και κόρη ανέβηκαν τη σκάλα της εκκλησίας κι ο γαμπρός φίλησε τον πατέρα. Μετά, φίλησε τη νύφη τρυφερά στα μάγουλα και κοίταξαν ο ένας τον άλλο σαν την πρώτη φορά. Τα παρανυφάκια γέλασαν, κρύβοντας το χαμόγελό τους πίσω από την ουρά του νυφικού. Όλοι μπήκαν στον ναό, ο κουμπάρος άλλαξε τα δαχτυλίδια και τα στέφανα, οι καλεσμένοι πέταξαν το ρύζι. Πέντε φίλοι του γαμπρού πέταξαν κρυφά και λίγα φασόλια, για να γελάσουν. Έξω το χωριό χασμουριόταν και τεντωνόταν σιγά σιγά μετά τον μεσημεριανό του υπνάκο, μια θαλάσσια αύρα δρόσιζε την ατμόσφαιρα και μόνο τα σπουργίτια συνέχιζαν τα παιχνίδια τους σα να μην είχε συμβεί τίποτα Απαντήστε τις ερωτήσεις Πάκο από την Ισπανία 1. Πού γίνεται ο γάμος; Τι ατμόσφαιρα υπάρχει; 2. Τι ώρα είναι; Η νύφη άργησε; 3. Πώς είναι ο γαμπρός; 4. Τι ακούει ο κόσμος που περιμένει στην εκκλησία; 5. Με ποιον ήρθε η νύφη; 6. Γιατί γέλασαν τα παρανυφάκια; 7. Πώς έγινε ο γάμος; 8. Τι έκαναν οι φίλοι του γαμπρού; 9. Άλλαξε η ατμόσφαιρα στο χωριό; 26

15 ΚΑΛΕΙΔΟΣΚΟΠΙΟ ENOTHTA 1 - ΓΑΜΟΣ Αντιστοιχίστε τις λέξεις με τη σημασία τους: Στήλη Α 1. αύρα (3) 2. πνιγηρή (3) 3. κόμπο (8) 4. σφίγγει (9) 5. κομψή (15) 6. χειροκρότησαν (16) 7. τρυφερά (20) 8. παρανυφάκια (23) 9. ουρά (25) 10. καλεσμένοι (27) 11. κρυφά (28) Στήλη Β α. δέσιμο < δένω β. με ωραία ρούχα γ. χτύπησαν τα χέρια δ. με αγάπη ε. αεράκι στ. τα παιδιά που συνοδεύουν τη νύφη ζ. που σε πνίγει η. χωρίς να ( τους ) δει κανείς θ. όσοι ήρθαν στο γάμο ι. η άκρη του μακριού φορέματος ια. πιάνει με δύναμη 7.2. Ο γάμος της Βαλεντίνα βαθμός δυσκολίας α «Γνώρισα τον άντρα μου, CD A4 το Ραφαέλο, τον Αύγουστο και τρεις μήνες αργότερα περίμενα παιδί. Ο Ραφαέλο μού ζήτησε να παντρευτούμε. Έτσι στο τάκα τάκα φροντίσαμε όλες τις απαραίτητες διατυπώσεις. Επειδή ο Ραφαέλο είναι άθεος, διαλέξαμε να κάνουμε πολιτικό γάμο. Ήταν στις 14 Φεβρουαρίου, την ημέρα των ερωτευμένων. Μας άρεσε πολύ αυτή η μέρα! Πήγαμε μαζί στο δημαρχείο γιατί εγώ έμενα ήδη με το Ραφαέλο και δεν ήθελα να αλλάξω τίποτα. Μας περίμεναν μόνο οι οικογένειές μας και οι φίλοι μας μπροστά στο δημαρχείο, στη μεγαλύτερη πλατεία της Τριέστης. Έκανε κρύο, αλλά ο ήλιος έλαμπε. Δε φόρεσα ένα μακρύ νυφικό και δεν ήταν άσπρο, αλλά πράσινο, γιατί δεν ήμουν παρθένο κορίτσι. Ξέχασα να αγοράσω ένα μπουκέτο λουλούδια, αλλά η αδερφή του Ραφαέλο μού έφερε μία ανθοδέσμη από μιμόζες. Οι κουμπάροι ήταν μία φίλη μου και ένας φίλος του Ραφαέλο. Η τελετή άρχισε στις δέκα και τέταρτο. Ο αντιδήμαρχος μάς ρώτησε αν θέλαμε να παντρευτούμε. Απαντήσαμε «Ναι». Κατά τη διάρκεια του γάμου δεν υπήρχαν φωτογράφοι και έτσι δεν έχουμε φωτογραφίες από την τελετή. Μετά τους προσκαλέσαμε όλους σε δείπνο σ ένα εστιατόριο. Όταν τελειώσαμε το φαγητό, δώσαμε σε όλους μια πολύ μικρή μπομπονιέρα με ένα μόνο κουφέτο, αλλά όλοι ήταν ευχαριστημένοι». Βαλεντίνα από την Ιταλία Απαντήστε τις ερωτήσεις 1. Πότε γνώρισε η Βαλεντίνα τον άντρα της; 2. Πότε παντρεύτηκε; 3. Τι γάμο έκανε; 4. Η τελετή του γάμου ήταν μεγάλη; 5. Ποιοι ήταν καλεσμένοι στην τελετή του γάμου; 6. Τι χρώμα ήταν το νυφικό; 7. Ποιος ήταν ο κουμπάρος; 8. Το ζευγάρι έχει φωτογραφίες από την τελετή του γάμου; 9. Πού πήγαν μετά τον γάμο; 10. Τι έδωσαν μετά το φαγητό; 7.3. Ευτυχισµένο γάµο εξασφαλίζει ο ύπνος σε χωριστά κρεβάτια! βαθμός δυσκολίας γ CD A5 Το μυστικό για ένα μακροχρόνιο και ευτυχισμένο γάμο είναι να κοιμάστε σε ξεχωριστά κρεβάτια. Με αυτόν τον τρόπο όχι µόνο το ζευγάρι θα έχει λιγότερους καβγάδες και κρεβατομουρμούρες, αλλά θα κοιμάται ήρεμα για όλο το βράδυ. Ο ήσυχος ύπνος θα έχει θετικά αποτελέσματα και στην υγεία του ζευγαριού. Αυτό έγραψε Βρετανός ερευνητής, ο οποίος μελέτησε πώς ένας καλός γάμος μπορεί να βοηθήσει στην καλή σωματική υγεία του ζευγαριού. Η έλλειψη ύπνου, εξαιτίας ενός τσακωμού ή του 27

16 ΚΑΛΕΙΔΟΣΚΟΠΙΟ ΒΙΒΛΙΟ ΜΑΘΗΤΗ B ροχαλητού του συντρόφου, μπορεί να προκαλέσει σοβαρά προβλήματα υγείας. Όταν ένα ζευγάρι κοιμάται σε διπλό κρεβάτι, καταλαβαίνει τις κινήσεις του διπλανού του, το ροχαλητό του, τον ανήσυχο ύπνο του και το αν σηκώνεται για να πάει στην τουαλέτα το βράδυ και αυτό «χαλάει» την ποιότητα του ύπνου. Το αποτέλεσμα είναι το διαζύγιο, η κατάθλιψη, η ανάπτυξη καρδιακών προβλημάτων, ακόμη και εγκεφαλικών επεισοδίων. Από την ιστοσελίδα Πρόβα Γάμου gr/2011/09/ευτυχισμένο-γάμο-εξασφαλίζει-ο-ύπνος/ Απαντήστε τις ερωτήσεις 1. Ποιο είναι το μυστικό για έναν ευτυχισμένο γάμο; 2. Σε τι θα έχει θετικά αποτελέσματα ο ήσυχος ύπνος; 3. Τι μελέτησε ο Βρετανός ερευνητής; 4. Τι μπορεί να προκαλέσει προβλήματα υγείας; 5. Ποιο μπορεί να είναι το αποτέλεσμα της κακής ποιότητας ύπνου; Γράψτε ένα άρθρο ως απάντηση στο παραπάνω δημοσίευμα, υποστηρίζοντας ότι ο ύπνος στο ίδιο κρεβάτι μπορεί να έχει θετικά αποτελέσματα σε ένα γάμο Νάσος και Τζερασόλ Δικηγόρος ο Νάσος, εργάστηκε για την αντιρατσιστική οργάνωση «SOS Ρατσισμός» και του ζήτησαν να βοηθήσει μια ομάδα κοριτσιών από τις Φιλιππίνες που η αστυνομία τις έπιασε να δουλεύουν χωρίς χαρτιά σ ένα εστιατόριο. «Η γνωριμία μας ήταν επεισοδιακή και είχε εκείνον τον ρομαντικό χαρακτήρα που βλέπουμε στις κινηματογραφικές ταινίες», λέει γελώντας ο Νάσος «δόθηκε μια μικρή ποινή στις κοπέλες, αλλά υπήρχε κίνδυνος να τις διώξουν από τη χώρα...». Η μητέρα της Τζερασόλ δούλευε ήδη με χαρτιά 20 χρόνια στην Ελλάδα και ο Νάσος Θεοδωρίδης κατάφερε, ειδικά για την Τζερασόλ, να μην απελαθεί. 1 Το καλοκαίρι του 96 ήταν σημαντικό για τον 50 33χρονο σήμερα Νάσο Θεοδωρίδη και την 32χρονη Τζερασόλ Ομπάντο, από τις βαθμός δυσκολίας β Φιλιππίνες. Η γνωριμία τους ήταν CD A6 5 αποτέλεσμα της... σύλληψης της Τζερασόλ από την αστυνομία. 1. Πότε γνωρίστηκαν; Όλη αυτή η ιστορία τούς έφερε πολύ κοντά. Η Τζερασόλ ήταν ξεχωριστή για τον Νάσο από την πρώτη στιγμή, «είχε μια ευγένεια, μια αξιοπρέπεια και έναν χαρακτήρα που μου άρεσε πολύ». Αρραβωνιάστηκαν στα τέλη του 97 και αυτό το καλοκαίρι προγραμματίζουν τους γάμους τους. Η Τζερασόλ είναι καθολική, ο Νάσος ορθόδοξος. Για λόγους πλουραλισμού και σεβασμού της θρησκευτικής διαφοράς, ο Νάσος πρότεινε να παντρευτούν και με τους δύο τρόπους. Θα γίνει πρώτα ο καθολικός γάμος και θα γίνει μετά ο ορθόδοξος γιατί «η Καθολική Εκκλησία αναγνωρίζει τον ορθόδοξο γάμο - σε αντίθεση με την Ορθόδοξη - κι έτσι, αν κάνουμε πρώτα τον ορθόδοξο, δεν θα μπορούμε να κάνουμε τον καθολικό»! Η ζωή με την Τζερασόλ, η οποία τώρα εργάζεται στο νηπιαγωγείο της «Ενωσης Φιλιππινέζων Μεταναστών στην Ελλάδα «Kasapi» έχει ενδιαφέρον για το Νάσο. «Έρχεται από μια χώρα της Άπω Ανατολής τόσο διαφορετική από τη δική μας - με πιο αργούς ρυθμούς και με διαφορετική φιλοσοφία». Είναι απόφαση ζωής και για τους δυο. Η Τζερασόλ λέει ότι είναι ευτυχισμένη κοντά στον Νάσο και ακόμη πιο ευτυχισμένη επειδή την αγκάλιασαν τόσο ζεστά οι γονείς, οι φίλοι, οι συγγενείς του. Έχει μια σχέση φιλίας με όλους και αισθάνεται ότι έχει δυο πατρίδες. Ο γάμος τους δείχνει την στάση ζωής που και οι δυο έχουν απέναντι στο «άλλο», το «διαφορετικό» Απαντήστε τις ερωτήσεις 2. Με ποια αφορμή; Εφημερίδα «ΤΑ ΝΕΑ» 3. Πώς κατάφερε να μείνει η Τζερασόλ στην Ελλάδα; 4. Γιατί θα γίνει πρώτα ο καθολικός και ύστερα ο ορθόδοξος γάμος; 5. Υπάρχουν διαφορές στις δύο κουλτούρες; 6. Πώς αισθάνεται η Τζερασόλ; 8. Τι δείχνει ο γάμος τους; 28

17 ΚΑΛΕΙΔΟΣΚΟΠΙΟ ENOTHTA 1 - ΓΑΜΟΣ 8. ΘΕΜΑΤΙΚΟ ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ παντρεύω κάποιον με παντρεύομαι ( με ) κάποιον τελώ γάμο με η νύφη, ο γαμπρός το ζευγάρι, το αντρόγυνο οι νιόπαντροι / οι νεόνυμφοι η γαμήλια τελετή / η γαμήλια δεξίωση πολιτικός / θρησκευτικός γάμος τα στέφανα τα προσκλητήρια οι μπομπονιέρες το νυφικό οι βέρες ο δεσμός, η σχέση / τα δεσμά του γάμου ο χορός του Ησαΐα η προίκα η σελήνη του μέλιτος / το ταξίδι του μέλιτος ο κουμπάρος, η κουμπάρα ο πεθερός, η πεθερά / τα πεθερικά οι συγγενείς οι καλεσμένοι ανοιχτός / κλειστός κύκλος η λίστα δώρων ο εργένης, η εργένισσα 9. ΠΙΝΑΚΕΣ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗΣ ΕΠΙΘΕΤΑ ΣΕ ος, η, ο Ενικός Αριθμός Αρσενικό Θηλυκό Ουδέτερο Ονομαστική ο καλός η καλή το καλό Αιτιατική τον καλό την καλή το καλό Γενική του καλού της καλής του καλού Κλητική καλέ καλή καλό Πληθυντικός Αριθμός Αρσενικό Θηλυκό Ουδέτερο Ονομαστική οι καλοί οι καλές τα καλά Αιτιατική τους καλούς τις καλές τα καλά Γενική των καλών των καλών των καλών Κλητική καλοί καλές καλά 29

18 ΚΑΛΕΙΔΟΣΚΟΠΙΟ ΒΙΒΛΙΟ ΜΑΘΗΤΗ B1 ΕΠΙΘΕΤΑ ΣΕ ος, α, ο Ενικός Αριθμός Αρσενικό Θηλυκό Ουδέτερο Ονομαστική ο ωραίος η ωραία το ωραίο Αιτιατική τον ωραίο την ωραία το ωραίο Γενική του ωραίου της ωραίας του ωραίου Κλητική ωραίε ωραία ωραίο Πληθυντικός Αριθμός Αρσενικό Θηλυκό Ουδέτερο Ονομαστική οι ωραίοι οι ωραίες τα ωραία Αιτιατική τους ωραίους τις ωραίες τα ωραία Γενική των ωραίων των ωραίων των ωραίων Κλητική ωραίοι ωραίες ωραία ΕΠΙΘΕΤΑ ΣΕ ος, ια, ο Ενικός Αριθμός Αρσενικό Θηλυκό Ουδέτερο Ονομαστική ο γλυκός η γλυκιά το γλυκό Αιτιατική τον γλυκό την γλυκιά το γλυκό Γενική του γλυκού της γλυκιάς του γλυκού Κλητική γλυκέ γλυκιά γλυκό Πληθυντικός Αριθμός Αρσενικό Θηλυκό Ουδέτερο Ονομαστική οι γλυκοί οι γλυκές τα γλυκά Αιτιατική τους γλυκούς τις γλυκές τα γλυκά Γενική των γλυκών των γλυκών των γλυκών Κλητική γλυκοί γλυκές γλυκά 30

19 ΚΑΛΕΙΔΟΣΚΟΠΙΟ ENOTHTA 1 - ΓΑΜΟΣ ΕΠΙΘΕΤΑ ΣΕ ης, α, ικο Ενικός Αριθμός Αρσενικό Θηλυκό Ουδέτερο Ονομαστική ο ζηλιάρης η ζηλιάρα το ζηλιάρικο Αιτιατική τον ζηλιάρη την ζηλιάρα το ζηλιάρικο Γενική του ζηλιάρη της ζηλιάρας του ζηλιάρικου Κλητική ζηλιάρη ζηλιάρα ζηλιάρικο Πληθυντικός Αριθμός Αρσενικό Θηλυκό Ουδέτερο Ονομαστική οι ζηλιάρηδες οι ζηλιάρες τα ζηλιάρικα Αιτιατική τους ζηλιάρηδες τις ζηλιάρες τα ζηλιάρικα Γενική των ζηλιάρηδων των ζηλιάρικων Κλητική ζηλιάρηδες ζηλιάρες ζηλιάρικα 31

20 ΙΦΙΓΕΝΕΙΑ ΓΕΩΡΓΙΑΔΟΥ ΚΑΛΕΙΔΟΣΚΟΠΙΟ Σειρά εκμάθησης της ελληνικής ως ξένης / δεύτερης γλώσσας Επίπεδο B1 Τόμος α ΣΥΝΟΔΕΥΤΙΚΟ ΒΙΒΛΙΟ Παιδαγωγική υποστήριξη και μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας εκμάθησης της ελληνικής «ΓΛΩΣΣΑ» Εκδόσεις ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ

21 ΣΥΝΟΔΕΥΤΙΚΟ ΒΙΒΛΙΟ B1 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΝΟΤΗΤΑ 1 - ΓΑΜΟΣ 1. ΚΕΙΜΕΝΟ 113 «Γάμος α λα ελληνικά»... στο Μόλυβο ΕΠΕΚΤΑΣΗ ΛΕΞΙΛΟΓΙΟΥ ΑΚΟΥΣΤΙΚΗ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ 115 Πολιτικοί γάμοι στη Θεσσαλονίκη ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΟΥ ΚΑΙ ΓΡΑΠΤΟΥ ΛΟΓΟΥ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ Επανάληψη: Παθητικός Ενεστώτας Α συζυγίας Παθητικός Αόριστος Α συζυγίας ΑΛΛΑ ΚΕΙΜΕΝΑ Έξυπνες, δυναμικές και... μόνες. Οι γυναίκες «αντράκια» τα έχουν όλα, εκτός από σύντροφο «Σύννεφα» στο σύμφωνο συμβίωσης ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΑ ΔΙΑΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΑ Τραγούδι «Τώρα νυφούλα μου χρυσή» Ποιος λέει τι σε ποιον σ ένα γάμο; Κυπριακός γάμος Αφρικανικός γάμος Παροιμίες και εκφράσεις για τον γάμο ΣΥΝΘΕΤΙΚΕΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΠΡΟΦΟΡΑ ΠΙΝΑΚΕΣ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ 127 ΕΝΟΤΗΤΑ 2 - ΧΤΕΣ ΚΑΙ ΣΗΜΕΡΑ 1. ΚΕΙΜΕΝΟ 129 Θεία Λένα

22 ΚΑΛΕΙΔΟΣΚΟΠΙΟ ΣΥΝΟΔΕΥΤΙΚΟ ΒΙΒΛΙΟ B1 2. ΕΠΕΚΤΑΣΗ ΛΕΞΙΛΟΓΙΟΥ ΑΚΟΥΣΤΙΚΗ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ 133 Σταχτοπούτα ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΟΥ ΚΑΙ ΓΡΑΠΤΟΥ ΛΟΓΟΥ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ Θηλυκά ουσιαστικά σε ος ΑΛΛΑ ΚΕΙΜΕΝΑ Πριν από δέκα χρόνια Η γυναίκα στην Παλιά Αθήνα ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΑ ΔΙΑΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΑ Τραγούδι «Λες και ήταν χθες» Εκφράσεις με τις λέξεις χτες, σήμερα, αύριο Οι αρχαίοι θεοί των Γερμανών Η γιορτή του κρασιού στην Κύπρο ΣΥΝΘΕΤΙΚΕΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ «Ζει ο βασιλιάς Αλέξανδρος;» Αφιερωμένο σε όλους όσοι είναι γεννημένοι μεταξύ ΠΡΟΦΟΡΑ ΠΙΝΑΚΕΣ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ 141 ΕΝΟΤΗΤΑ 3 - ΔΙΑΣΚΕΔΑΣΗ 1. KEIMENO 143 Οι Έλληνες και η διασκέδαση ΕΠΕΚΤΑΣΗ ΛΕΞΙΛΟΓΙΟΥ Εκφράσεις για την διασκέδαση ΑΚΟΥΣΤΙΚΗ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ 144 Μαθητές λυκείου περιγράφουν πώς περνούν τον ελεύθερο χρόνο τους ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΟΥ ΚΑΙ ΓΡΑΠΤΟΥ ΛΟΓΟΥ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ Επίθετα σε ύς ιά ύ ΑΛΛΑ ΚΕΙΜΕΝΑ Διασκέδαση σε καιρούς οικονομικής κρίσης Λαϊκό τραγούδι Έντεχνο τραγούδι ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΑ ΔΙΑΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΑ Τραγούδι «Μια ζωή την έχουμε (Ο μήνας έχει εννιά)» Τα δημοτικά τραγούδια στην Γερμανία Τα δημοτικά τραγούδια στην Αμερική Παραδοσιακή μουσική στην Κύπρο Τα θερινά σινεμά ΣΥΝΘΕΤΙΚΕΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΠΡΟΦΟΡΑ ΠΙΝΑΚΕΣ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ 155 ΕΝΟΤΗΤΑ 4 - ΕΡΓΑΣΙΑ 1. ΚΕΙΜΕΝΟ 157 Συχνό φαινόμενο η εργασιακή εκμετάλλευση στην Ευρωπαϊκή Ένωση

23 ΚΑΛΕΙΔΟΣΚΟΠΙΟ ΕΙΣΑΓΩΓΗ 2. ΕΠΕΚΤΑΣΗ ΛΕΞΙΛΟΓΙΟΥ ΑΚΟΥΣΤΙΚΗ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ 160 Αναζήτηση εργασίας στην Γερμανία ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΟΥ ΚΑΙ ΓΡΑΠΤΟΥ ΛΟΓΟΥ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ Θηλυκά ουσιαστικά σε η / εις ΑΛΛΑ ΚΕΙΜΕΝΑ Συνεντεύξεις από ανέργους ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΑ ΔΙΑΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΑ Τραγούδι «Η δουλειά» Παροιμίες και εκφράσεις για την εργασία Αποκάλυψη BBC: Τριτοκοσμικές συνθήκες εργασίας στα εργοστάσια της Apple 8. ΣΥΝΘΕΤΙΚΕΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΠΡΟΦΟΡΑ ΠΙΝΑΚΕΣ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ 166 ΕΝΟΤΗΤΑ 5 - ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ 1. ΚΕΙΜΕΝΟ 169 Οικολογικός Κινηματογράφος στην Ρόδο ΕΠΕΚΤΑΣΗ ΛΕΞΙΛΟΓΙΟΥ 171 Ας γίνουμε πιο πράσινοι! 6 τρόποι για να γίνουμε πιο οικολογικοί και να γλυτώσουμε και χρήματα ΑΚΟΥΣΤΙΚΗ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ 173 Το λιοντάρι ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΟΥ ΚΑΙ ΓΡΑΠΤΟΥ ΛΟΓΟΥ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ Επίθετα σε ής ιά ί ΑΛΛΑ ΚΕΙΜΕΝΑ Ανακύκλωση κινητών: «έξυπνο» ATM αγοράζει παλιές συσκευές ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΑ ΔΙΑΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΑ Τραγούδι «Ας αλλάξουμε κλίμα» Ο μύθος του Ερυσίχθoνα Η Ολλανδία απαγορεύει την χρήση άγριων ζώων στο τσίρκο Το πρόγραμμα «Νέοι Δημοσιογράφοι για το Περιβάλλον» στην Κύπρο Εκφράσεις με τις λέξεις φύση, φυσικός ΣΥΝΘΕΤΙΚΕΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΠΡΟΦΟΡΑ ΠΙΝΑΚΕΣ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ 181 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΛΥΣΕΙΣ ΑΣΚΗΣΕΩΝ

24 ΕΝΟΤΗΤΑ 1 ΓΑΜΟΣ 1. ΚΕΙΜΕΝΟ Έχετε δει την ταινία «Γάμος α λα ελληνικά»; «Γάμος α λα ελληνικά»... στο Μόλυβο βαθμός δυσκολίας β CD B2 Έναν πραγματικό γάμο α λα ελληνικά έκανε ένα ζευγάρι Ολλανδών προχτές, Τετάρτη απόγευμα στο γραφικό Μόλυβο. Οι κάτοικοι του χωριού γιόρτασαν μαζί τους και απόλαυσαν ένα ξεχωριστό γεγονός. Ντυμένη στα κόκκινα της φωτιάς, η 45χρονη Χέννα Σμελχόβεν πήγε το απόγευμα στο συνεδριακό κέντρο του Μολύβου, για να ενωθεί με τα δεσμά του γάμου με τον 50χρονο αγαπημένο της Κλάους Κάσπερς, ο οποίος φορούσε ένα λευκό φράκο με κόκκινη ζώνη, για να ταιριάζει με τη σύζυγό του. Στο πλευρό τους βρισκόταν ο νεαρός γιος της Χέννα από τον πρώτο γάμο της, ο οποίος ήταν και ένας από τους δύο κουμπάρους. Το γάμο τέλεσε ο δήμαρχος Μήθυμνας, ο οποίος έχει τελέσει γύρω στους είκοσι γάμους. Οι περισσότεροι από αυτούς είναι γάμοι τουριστών, που, μετά τις διακοπές τους στον μαγευτικό Μόλυβο, επιλέγουν να κάνουν εκεί και τον γάμο τους. Η τελετή ξεκίνησε στις 4 το απόγευμα και την παρακολούθησαν πολλοί φίλοι του ζευγαριού, αλλά και κάτοικοι του χωριού. Αμέσως μετά το γάμο οι νεόνυμφοι πήγαν προς το λιμάνι, όπου οργανώθηκε ένα πραγματικό γλέντι: Χοροί, τραγούδια, παραδοσιακοί μεζέδες και άφθονο ούζο! Μετά το τέλος του γλεντιού, οι νιόπαντροι επιβιβάστηκαν σε μία λευκή άμαξα για μία βόλτα. Γάμος και ταξίδι του μέλιτος στον ίδιο τόπο, για το ζευγάρι που δηλώνει ότι αγάπησε από την πρώτη στιγμή τον Μόλυβο. Πελλη Γιακουμη, εφημ. Εμπρός Λέσβου, Μιλήστε με συμμαθητή / -τρια! Ρωτήστε ο ένας τον άλλον και απαντήστε (σε παρένθεση είναι οι αριθμοί των σειρών όπου μπορείτε να βρείτε την απάντηση): 1. Πού έγινε ο γάμος και πότε; (1 2, 6-7) 2. Πώς ήταν ντυμένοι ο γαμπρός και η νύφη; (6, 10 13) 3. Ο γάμος ήταν πολιτικός ή θρησκευτικός; (8, 16 18) 4. Ποιος ήταν ο ένας από τους δύο κουμπάρους; (12-15) 113

25 ΚΑΛΕΙΔΟΣΚΟΠΙΟ ΣΥΝΟΔΕΥΤΙΚΟ ΒΙΒΛΙΟ B1 5. Τι έκανε το ζευγάρι αμέσως μετά τον γάμο; (26-28) 6. Πού πήγαν ταξίδι του μέλιτος; (31-32) 1.2. Αντιστοιχίστε τις λέξεις και τις φράσεις του κειμένου (στήλη Α) με τη σημασία τους (στήλη Β): Στήλη Α 1. γραφικό (σειρά 3) 2. γιόρτασαν (σειρά 4) 3. απόλαυσαν (σειρά 4) 4. συνεδριακό κέντρο (σειρά 8) 5. δεσμά του γάμου (σειρά 9) 6. στο πλευρό τους (σειρά 12-13) 7. τέλεσε (σειρά 16) 8. μαγευτικό (σειρά 21) 9. γλέντι (σειρά 28) 10. άφθονο (σειρά 29) 11. επιβιβάστηκαν (σειρά 30) Στήλη Β α. πλάι, δίπλα τους β. πραγματοποίησε την τελετή γ. τίμησαν την ημέρα με χαρά δ. γιορτή με φαγητό, ποτό, τραγούδι ε. παραδοσιακό, όμορφο στ. ανέβηκαν (σε μεταφορικό μέσο) ζ. πάρα πολύ, σε μεγάλη ποσότητα η. σχέση γάμου, μυστήριο του γάμου θ. χάρηκαν πολύ για κάτι, το ευχαριστήθηκαν, πέρασαν καλά ι. χώρος για συνάντηση πολλών ατόμων ια. γοητευτικό, πολύ όμορφο 1.3. Συμπληρώστε τα κενά με τις παραπάνω λέξεις του κειμένου: Αποφασίσαμε με τον Κλάους να ενωθούμε με τα.. του γάμου στο νησί όπου γνωριστήκαμε. Παντρευτήκαμε στο.. κέντρο του Μολύβου, σε αυτό το πανέμορφο,.. χωριό που αγαπήσαμε από την πρώτη στιγμή. Όλα ήταν έτοιμα: Στο.. μας βρισκόταν ο γιος μου, που ήταν και κουμπάρος. Ο δήμαρχος.. το γάμο και όλοι οι κάτοικοι.. μαζί μας. Μετά τον γάμο.. προς το λιμάνι, όπου.. ένα πραγματικό.. με χορούς, τραγούδι, φαγητό και φυσικά.. ούζο! Μετά το γλέντι.. σε μία λευκή άμαξα, για μία βόλτα στο Μόλυβο! Ήταν υπέροχα..! 2. ΕΠΕΚΤΑΣΗ ΛΕΞΙΛΟΓΙΟΥ 2.1. Διαβάστε το παρακάτω κείμενο με παραδείγματα χρήσης λέξεων και φράσεων που είναι σχετικές με τον γάμο. Στον γάμο του ξαδέλφου μου δεν υπήρχαν παρανυφάκια. Όλα έγιναν πολύ γρήγορα, γιατί ο γάμος ήταν πολιτικός, έγινε δηλαδή στο δημαρχείο της μικρής μας πόλης. Ο δήμαρχος άργησε να φτάσει, το ίδιο και η Άννα με τον Βαγγέλη, που ήταν μάρτυρες, δηλαδή κουμπάροι στον γάμο. Δεν υπήρχε Βίβλος ούτε Αγία Τράπεζα ούτε χόρεψαν το Χορό του Ησαΐα, αλλά ούτε και ορκίστηκαν θρησκευτικούς όρκους αγάπης. Υποσχέθηκαν ο ένας στον άλλον σεβασμό και πίστη. Ο ξάδελφός μου μόλις πριν λίγους μήνες είχε πάρει διαζύγιο από την πρώτη του γυναίκα. Εκείνη τον χώρισε, γιατί είχε γνωρίσει κάποιον χήρο και αποφάσισε 114

26 ΚΑΛΕΙΔΟΣΚΟΠΙΟ ΕΝΟΤΗΤΑ 1 ΓΑΜΟΣ να συζήσει μαζί του, γιατί τον ερωτεύτηκε. Είχε κάνει σχέση μαζί του και μετά από λίγους μήνες είπε στον ξάδελφό μου ότι δεν είναι ερωτευμένη πια με εκείνον, αλλά θέλει να μείνει με τον νέο της σύντροφο. Ο ξάδελφος δεν έχασε καιρό! Πήγε σε ένα γραφείο γνωριμιών και μέσα σε δύο εβδομάδες βρήκε την γυναίκα της ζωής του. Έτσι ξαναφόρεσε το γαμπριάτικο κοστούμι λίγους μήνες μετά τον χωρισμό του Ερευνήστε στο λεξικό τι σημαίνουν οι παρακάτω λέξεις: Ο / η παράνυμφος, το παρανυφάκι το γαμπριάτικο κοστούμι ο, η σύντροφος ο πολιτικός γάμος ο / η δήμαρχος, το δημαρχείο η Βίβλος, το Ευαγγέλιο, η Αγία Τράπεζα ο / η μάρτυρας στο γάμο ο όρκος, ορκίζομαι ερωτεύομαι, ο έρωτας, ερωτευμένος-η-ο το διαζύγιο / παίρνω διαζύγιο χωρίζω / ο χωρισμός συζώ με κάποιον έχω / κάνω σχέση με κάποιον ο χήρος / η χήρα το γραφείο γνωριμιών ο άντρας / η γυναίκα της ζωής μου 2.3. Συμπληρώστε τα κενά με μία από τις παρακάτω λέξεις και φράσεις στο σωστό τύπο: χήρος, ερωτεύομαι, συζώ, δημαρχείο, χωρίζω, ο άντρας / η γυναίκα της ζωής μου, όρκος, διαζύγιο, γραφείο γνωριμιών 1. Πριν παντρευτεί ο Μάκης αποφάσισε να. με την Αντιγόνη, για να είναι σίγουρος ότι αυτή είναι η. 2. Έχετε διαβάσει το μικρό διήγημα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη «Ο έρωτας στα χιόνια», όπου ο ήρωας. μια γειτόνισσά του; 3. Θα μου άρεσε να μην παντρευτώ σε. αλλά ούτε και σε εκκλησία. Θα προτιμούσα να παντρευτώ στο σπίτι όπου θα ζήσω μετά τον γάμο μου, αφού εδώ μέσα δώσαμε και οι δύο τους πρώτους μας. αγάπης. 4. Όταν υπάρχουν μεγάλες διαφορές μεταξύ του ζευγαριού, δεν θα έλεγα ότι το. είναι η χειρότερη λύση. Εγώ πάντως, από τότε που., είμαι πιο ευχαριστημένη από τον εαυτό μου. 5. Συχνά οι άντρες που μένουν. πηγαίνουν σε ένα., για να βρουν σύντροφο. 3. ΑΚΟΥΣΤΙΚΗ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ Άκουσον άκουσον! Διαβάστε τις ερωτήσεις κατανόησης παρακάτω σχετικά με τους πολιτικούς γάμους στη Θεσσαλονίκη. Μετά δείτε το σχετικό βίντεο δύο ή περισσότερες φορές και απαντήστε τις ερωτήσεις. (03:21) 1. Πόσο τοις εκατό μειώθηκαν οι θρησκευτικοί γάμοι; 2. Αυτή τη στιγμή γίνονται περισσότεροι πολιτικοί ή θρησκευτικοί γάμοι; 3. Γιατί τα ζευγάρια δεν παντρεύονται με θρησκευτικό γάμο; 115

27 ΚΑΛΕΙΔΟΣΚΟΠΙΟ ΣΥΝΟΔΕΥΤΙΚΟ ΒΙΒΛΙΟ B1 4. Συνήθως πόσο πληρώνει το ζευγάρι στην ίδια την εκκλησία και στον παπά; 5. Συνολικά πόσο κοστίζει ένας πολιτικός γάμος σήμερα; 6. Τι γράφει το gamos magazine για το κόστος του θρησκευτικού γάμου; 7. Τι κάνουν αργότερα τα ζευγάρια που επιλέγουν πολιτικό γάμο; 4. ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΟΥ ΚΑΙ ΓΡΑΠΤΟΥ ΛΟΓΟΥ Μιλήστε! α. Δείτε τα βίντεο ελληνικών γάμων και περιγράψτε τι βλέπετε, προσπαθώντας να χρησιμοποιήσετε το λεξιλόγιο που μάθαμε για τον γάμο com/watch?v=_8jpdecta60 και και watch?v=xudocp30p3q και youtube.com/watch?v=qczgyd99udq και watch?v=nq8dxi0cvh4 και youtube.com/watch?v=12dwpnusag8 Μπορείτε να βρείτε περισσότερα βίντεο, ώστε να περιγράψει ένα βίντεο κάθε μαθητής, ψάχνοντας στο «ο γάμος μας». β. Νομίζετε πως, αν ένα ζευγάρι τελεί τον γάμο του σε άλλη χώρα, είναι καλό να τηρεί τα έθιμα της χώρας αυτής; γ. Πόσο νομίζετε ότι κοστίζει ένας γάμος στην Ελλάδα ή στην Κύπρο; Πόσο θα κόστιζε στην χώρα σας; δ. Ποια νομίζετε πως είναι η μυστική συνταγή, αν υπάρχει, για έναν ευτυχισμένο γάμο σήμερα; Μιλήστε με συμμαθητή / -τρια! α. Ρόλος Α: Αποφασίσατε να κάνετε τον γάμο σας σε μία ξένη χώρα, την χώρα απ όπου κατάγεται ο / η σύζυγός σας. Σας αρέσει η ιδέα αυτή και λέτε ποια είναι τα υπέρ. Προσπαθείτε να τον / την πείσετε ότι θα είναι καλύτερα για όλους να κάνετε τον γάμο σας εκεί. Ρόλος Β: ένας φίλος / μία φίλη σας αποφάσισε να παντρευτεί σε μία ξένη χώρα, την χώρα απ όπου κατάγεται ο / η σύζυγός της/ του. Δεν σας αρέσει η ιδέα αυτή και λέτε ποια είναι τα κατά. Προσπαθείτε να τον / την πείσετε ότι θα είναι καλύτερα για όλους να κάνετε τον γάμο σας στη χώρα του και όχι στο εξωτερικό. β. Ρόλος Α: Είστε παντρεμένος / -η με άτομο από άλλη χώρα και θρησκεία. Σας καλούν σε μία εκπομπή στην τηλεόραση, για να μιλήσετε για τον γάμο σας και λέτε πόσο ευχαριστημένος / -η είστε για την απόφασή σας αυτή. Δεν συμφωνείτε με έναν άλλο καλεσμένο, ο οποίος πιστεύει πως δεν είναι καλό να παντρεύεται κανείς άτομο από άλλη χώρα και θρησκεία. Ρόλος Β: Σας έχουν καλέσει σε μία εκπομπή στην τηλεόραση, για να πείτε την γνώμη σας σχετικά με τους μεικτούς γάμους. Εσείς διαφωνείτε με αυτούς, γιατί πιστεύετε ότι φέρνουν περισσότερες δυσκολίες στην επικοινωνία μεταξύ των μελών της οικογένειας και ότι δεν είναι καλοί και για την θρησκευτική πίστη των συζύγων. Δεν συμφωνείτε με έναν άλλο καλεσμένο, ο οποίος πιστεύει πως είναι ωραίο να παντρεύεται κανείς άτομο από άλλη χώρα και θρησκεία. Γράψτε! α. Διαλέξτε μία φωτογραφία ζευγαριού και γράψτε μια ιστορία: «ένας γάμος που δεν έγινε ποτέ!» ή «ένας επεισοδιακός γάμος!» β. Ο Κώστας από την Πάτρα και η Μαρίνα από την Λευκωσία, λατρεύουν τη χώρα σας και την επισκέπτονται συχνά. 116

28 ΚΑΛΕΙΔΟΣΚΟΠΙΟ ΕΝΟΤΗΤΑ 1 ΓΑΜΟΣ Αποφασίζουν να κάνουν τον γάμο τους εκεί. Γράψτε ένα κείμενο «Γάμος α λα...» σαν γράμμα με το οποίο θα ανακοινώνετε το νέο αυτό σε κάποιον φίλο σας. Γράψτε γιατί το αποφάσισαν, πού και πώς θα γίνει ο γάμος και πώς σας φαίνεται η ιδέα τους. 5. ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ 5.1. Επανάληψη: Παθητικός Ενεστώτας Α συζυγίας Ας θυμηθούμε τον πίνακα κλίσης του παθητικού ενεστώτα Α συζυγίας ντύν-ομαι ντύν-εσαι ντύν-εται ντυν-όμαστε ντύν-εστε / ντυν-όσαστε ντύν-ονται Συμπληρώστε τα κενά με τον σωστό τύπο του παθητικού ενεστώτα των ρημάτων σε παρένθεση: 1. Κάθε μέρα η Μαιρούλα (χτενίζομαι) με τις ώρες μπροστά στον καθρέφτη. 2. Παιδιά, δεν (κουράζομαι) ποτέ από το παιχνίδι; 3. Όταν ο καιρός δεν είναι καλός, ο ήλιος (κρύβομαι) από τα σύννεφα. 4. Η βιογραφία του Γούντι Άλεν (γράφομαι) τώρα από μια Ελληνίδα νοικοκυρά που έγινε συγγραφέας στα 50 της. 5. Το φαγητό (μαγειρεύομαι) καλά όταν ο σεφ έχει πρωτότυπες ιδέες. 6. Κάθε μέρα, Καλλιόπη, (σηκώνομαι) στις 7 το πρωί; 7. Πολλές ασθένειες (θεραπεύομαι) σήμερα πιο εύκολα και πιο γρήγορα από παλιά. 117

29 ΚΑΛΕΙΔΟΣΚΟΠΙΟ ΣΥΝΟΔΕΥΤΙΚΟ ΒΙΒΛΙΟ B1 8. Τα έμαθες; Ο Αιμίλιος κι η Αντιγόνη (παντρεύομαι). 9. Οι μετανάστες στην Ελλάδα δεν (αμείβομαι) καλά για την δουλειά τους. 10. Οι ερωτευμένοι όταν πηγαίνουν σινεμά, δεν βλέπουν την ταινία γιατί συνέχεια (αγκαλιάζομαι). 11. Όποιος έρχεται στην Ελλάδα για πρώτη φορά ( μαγεύομαι ) από τον ήλιο και την θάλασσα. 12. Πολλές φορές ο άντρας μιας κοπέλας (διαλέγομαι) από τους γονείς της. 13. Τα κινέζικα γράμματα δεν ( διαβάζομαι ) εύκολα από τους Ευρωπαίους. 14. Στις εξετάσεις για το Πανεπιστήμιο εμείς οι μαθητές (εξετάζομαι) με τον ίδιο τρόπο σ όλη την Ελλάδα Παθητικός Αόριστος Α συζυγίας Ας θυμηθούμε τις λειτουργίες των ρημάτων της παθητικής φωνής Η Ελενίτσα χτενίστηκε από την μητέρα της. Η Ελενίτσα χτενίστηκε. Η Ελενίτσα και ο Νίκος αγκαλιάστηκαν. Η Ελενίτσα κοιμήθηκε. Η Ελενίτσα φαντάστηκε ότι είναι ηθοποιός, σκέφτηκε να σπουδάσει θέατρο, ονειρεύτηκε να γίνει σταρ! Παρατηρήστε τα παραδείγματα! 1. Χτες εξετάστηκα στο μάθημα της Ιστορίας και είχα άγχος. 2. Το ποδήλατο εξετάστηκε προσεκτικά από τον Κοσμά. 3. Η καθημερινή καθυστέρησή του στη δουλειά λογαριάστηκε ως μειονέκτημά του από το αφεντικό του. 4. Παρουσιάστηκα στον διευθυντή αμέσως μόλις με φώναξε. 5. Η εργασία παρουσιάστηκε σε ένα συνέδριο. 6. Αυτή η ταινία γυρίστηκε στο Χόλυγουντ. 7. Το αρνί γυρίστηκε για εφτά ώρες στη σούβλα το Πάσχα. 8. Η εκδρομή αυτή αποφασίστηκε σε πέντε λεπτά, στο τάκα τάκα! 9. Ποτέ δεν δανείστηκα το αυτοκίνητο του πατέρα μου. 10. Αυτά τα χρήματα δανείστηκαν στον Διονύση από τον Στρατή. 11. Ο Λευτέρης χτες το βράδυ ανακατεύτηκε πάλι στον καβγά. 12. Με τις πολλές στροφές ανακατεύτηκε το στομάχι μου. 13. Πολλά παιδιά μαζεύτηκαν να δουν το θέαμα. 14. Τα πλυμένα ρούχα μαζεύτηκαν από τον Θόδωρο. 15. Πήγα σε σεμινάρια και εκπαιδεύτηκα σε νέες μεθόδους διδασκαλίας. 16. Τα χειμωνιάτικα ρούχα αποθηκεύτηκαν σε μεγάλα κουτιά. 17. Το γράμμα αυτό δεν γράφτηκε από μένα, αλήθεια σου λέω! 18. Το παιδί αυτό γράφτηκε στο σχολείο τον Σεπτέμβριο. 19. Η φωτιά ανάφτηκε με πέτρες, όχι με σπίρτα. 20. Ο Θωμάς κρύφτηκε κάτω από το τραπέζι. 21. Ο αναπτήρας κρύφτηκε από τον Βασίλη για να μην τον βρει ο Θύμιος. 22. Χτες στην είσοδο του σινεμά σπρωχτήκαμε, για να βρούμε θέση. 23. Η κονσέρβα ανοίχτηκε με το ανοιχτήρι, με τι άλλο; 24. Το παιδί διώχτηκε από το σχολείο επειδή ήταν άτακτο. 25. Χτες ο Ιωσήφ ρίχτηκε στη δουλειά και κατάφερε να την τελειώσει. 118

30 ΚΑΛΕΙΔΟΣΚΟΠΙΟ ΕΝΟΤΗΤΑ 1 ΓΑΜΟΣ 26. Ο Αργύρης ρίχτηκε στη θάλασσα, για να σώσει ένα φίλο του. 27. Η Θεανώ ρίχτηκε στον Ηλία, γιατί τον θεωρούσε μεγάλο ήρωα. 28. Ο Μήτσος μπλέχτηκε σε ένα μεγάλο καβγά. 29. Ο Μίμης στηρίχτηκε στα χρήματα του πατέρα του, για να σπουδάσει. 30. Στηρίχτηκα στον τοίχο για να μην πέσω Συμπληρώστε τον πίνακα, παρατηρώντας τις καταλήξεις της κάθε κατηγορίας: Ενεργητική Φωνή Παθητική φωνή Ενεστώτας Αόριστος Ενεστώτας Αόριστος 1. αγοράζω αγόρασα αγοράζομαι αγοράστηκα διαβάζω αγκαλιάζω εξετάζω κουράζω ετοιμάζω λογαριάζω παρουσιάζω σχεδιάζω 2. παίζω έπαιξα παίζομαι παίχτηκα κοιτάζω στηρίζω αλλάζω 3. καθαρίζω καθάρισα καθαρίζομαι καθαρίστηκα αποφασίζω βασανίζω 4. πληρώνω πλήρωσα πληρώνομαι πληρώθηκα σηκώνω αγχώνω κλειδώνω σκοτώνω 5. κλείνω έκλεισα κλείνομαι κλείστηκα 119

31 ΚΑΛΕΙΔΟΣΚΟΠΙΟ ΣΥΝΟΔΕΥΤΙΚΟ ΒΙΒΛΙΟ B1 Ενεργητική Φωνή Παθητική φωνή Ενεστώτας Αόριστος Ενεστώτας Αόριστος πιάνω σβήνω 6. κλίνω έκλινα κλίνομαι κλίθηκα κρίνω 7. διώχνω έδιωξα διώχνομαι διώχτηκα φτιάχνω δείχνω 8. παντρεύω πάντρεψα παντρεύομαι παντρεύτηκα μαγειρεύω μαγεύω μαζεύω ανακατεύω 9. θεραπεύω θεράπευσα θεραπεύομαι θεραπεύτηκα εκπαιδεύω 10. αναπαύω ανάπαυσα αναπαύομαι αναπαύτηκα παύω 11. εγκαταλείπω εγκατέλειψα εγκαταλείπομαι εγκαταλείφτηκα ράβω γράφω επισκέπτομαι ανάβω κρύβω 12. μπλέκω έμπλεξα μπλέκομαι μπλέχτηκα ανοίγω ελέγχω 13. πλάθω έπλασα πλάθομαι πλάστηκα πείθω 120

32 ΚΑΛΕΙΔΟΣΚΟΠΙΟ ΕΝΟΤΗΤΑ 1 ΓΑΜΟΣ Παρατηρήστε τις βασικές κατηγορίες καταλήξεων των ρημάτων παθητικής φωνής Α συζυγίας που βρίσκονται στους Πίνακες Γραμματικής ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΤΑ ΡΗΜΑΤΑ: γίνομαι έγινα έρχομαι ήρθα φαίνομαι φάνηκα καταστρέφομαι καταστράφηκα βρίσκομαι βρέθηκα αυξάνομαι αυξήθηκα αισθάνομαι αισθάνθηκα ζεσταίνομαι ζεστάθηκα εύχομαι ευχήθηκα βλέπομαι ειδώθηκα δίνομαι δόθηκα επιτρέπομαι επιτράπηκα ενδιαφέρομαι ενδιαφέρθηκα προσφέρομαι προσφέρθηκα χαίρομαι χάρηκα Συμπληρώστε τα κενά στον Παθητικό Αόριστο: 1. Ο λογαριασμός. (πληρώνομαι) από τους φίλους μας, επέμεναν να πληρώσουν εκείνοι στην ταβέρνα. 6. Τα πράγματα. (μαζεύομαι) το βράδυ, μετά το γλέντι, από την Δόμνα. 7. Δε μου λες,. (κοιτάζομαι) στον καθρέφτη πριν φύγεις; Τι χάλια είναι αυτά; 8. Όσοι πήγαν στην Κέρκυρα το Πάσχα,. (μαγεύομαι) από την ομορφιά της. 9. Εσείς. (εκπαιδεύομαι) στη νέα θεραπευτική μέθοδο, την χρωματοθεραπεία; 10. Οι επιβάτες. (σπρώχνομαι) για να ανέβουν όλοι στο λεωφορείο. 11. Το πουλόβερ αυτό. (πλέκομαι) πριν πολλά χρόνια από τη γιαγιά μου. 12. Ελπίδα! Πού. (κρύβομαι), παιδί μου; 13. Το φόρεμά μου. (ράβομαι) για το γάμο της ξαδέρφης μου σε μια πολύ καλή μοδίστρα. 14. Στο τεστ όλοι μας. (εξετάζομαι) σε πολύ δύσκολα θέματα, τα οποία δεν είχαμε διαβάσει καλά. 2. Το γράμμα. (γράφομαι) στον ηλεκτρονικό υπολογιστή. 3. Η Αθανασία και η Άρτεμις. (ετοιμάζομαι) γρήγορα για τον χορό. 4.. (επηρεάζομαι) από το βιβλίο που διάβασα και έγραψα μια ωραία ιστορία για έναν γάμο. 5. Ο Λευτέρης κι εγώ. (παντρεύομαι) πολύ νέοι. 121

33 ΚΑΛΕΙΔΟΣΚΟΠΙΟ ΣΥΝΟΔΕΥΤΙΚΟ ΒΙΒΛΙΟ B1 Μιλήστε! Το πρόγραμμα μιας νύφης. Τι έκανε η Ιωάννα την περασμένη Κυριακή; Αρχίστε: στις 9.00 σηκώθηκε από το κρεβάτι Κυριακή, 15 Ιουνίου :00 σηκώνομαι, ντύνομαι 10:00 λούζομαι και χτενίζομαι από την κομμώτρια 11:00 υποδέχομαι την κουμπάρα και τις φίλες μου 12:00 το νυφικό μου και το πέπλο ετοιμάζονται από την μητέρα μου 13:00 στήνεται ένα μικρό γλέντι 14:00 ετοιμάζονται λίγοι μεζέδες για τους καλεσμένους και παίζονται τραγούδια του γάμου από τους μουσικούς 15:00 βάφομαι, ντύνομαι 16:00 το αυτοκίνητο ετοιμάζεται και στολίζεται από τον πατέρα και τα αδέρφια μου 17:00 συνοδεύομαι από τους συγγενείς και τους φίλους μου μέχρι την εκκλησία 18:00 παντρεύομαι!!! Γράψτε για μία εκδρομή όπου γνωρίστηκαν δύο φανταστικοί ή πραγματικοί σας φίλοι, χρησιμοποιώντας ρήματα σε παθητικό αόριστο! 6. ΑΛΛΑ ΚΕΙΜΕΝΑ 6.1. Έξυπνες, δυναμικές και... μόνες. Οι γυναίκες «αντράκια» τα έχουν όλα, εκτός από σύντροφο 1 5 βαθμός δυσκολίας β CD B3 Οι φίλοι τους τις λένε γυναίκες «αντράκια» γιατί τα έχουν όλα: μόρφωση, καριέρα, οικονομική ελευθερία, δυναμισμό, ομορφιά και πάνω από όλα... έξυπνο μυαλό. Ωστόσο, έχουν ένα βασικό πρόβλημα: η ζωή τους είναι και φαίνεται ότι θα είναι... μοναχική. Δεν έχουν βρει μέχρι τώρα τον κατάλληλο σύντροφο ή σύζυγο. Όπως όμως λένε, η ζωή της ελεύθερης δεν είναι και τόσο... άσχημη! Οι άνδρες, λένε, προτιμούν τις λιγότερο... έξυπνες και δυναμικές. «Αυτό που έμαθα από τους άνδρες που γνώρισα είναι πως ήθελαν να με κλείσουν στο σπίτι για να τους φροντίζω. Δεν μπορώ, όμως, να βάλω τον εαυτό μου σε αυτή τη θέση. Θέλω να πηγαίνω μπροστά και όχι πίσω», λέει η κ. Αντωνία Δασκαλάκη. H κ. Δασκαλάκη παντρεύτηκε στα 20 της χρόνια. Αν και είχε περάσει στο Οικονομικό Τμήμα του Παντείου Πανεπιστημίου, αναγκάστηκε να αφήσει τις σπουδές της. Μέσα σε δέκα χρόνια γάμου απέκτησε τέσσερα παιδιά, αλλά ο γάμος της τελείωσε. Όμως έφτιαξε τη δική της επιχείρηση με ρούχα, ενώ παράλληλα μεγάλωνε και σπούδαζε τα παιδιά της, τα οποία σήμερα έχουν πάρει όλα τον δικό τους δρόμο. «H ζωή μου φοβίζει τους άνδρες που γνωρίζω. Συχνά μου λένε: «εσύ είσαι ήρωας. Εγώ μπροστά σου δεν είμαι τίποτα». Γι αυτό και συνήθως θέλουν μία σύντομη σχέση και όχι κάτι σοβαρό. Δεν τους αρέσει να έχουν δίπλα τους μία γυναίκα δυνατή και με δικές της ιδέες», λέει η κ. Δασκαλάκη. Το «κλαμπ» των ελεύθερων γυναικών μεγαλώνει συνέχεια. Οι στατιστικές και οι έρευνες το δείχνουν, ενώ παράλληλα δείχνουν ότι οι Ελληνίδες γίνονται περισσότερο μορφωμένες, πιο πλούσιες και με καλύτερη καριέρα. Πρέπει να δούμε πως μέσα σε μία δεκαετία ο αριθμός των Ελληνίδων ηλικίας 25 έως 34 ετών που εργάζονται αυξήθηκε κατά 10 φορές. Σεβασμός και κατανόηση «Έχω μάθει ακόμα από τα φοιτητικά μου χρόνια να είμαι ελεύθερη και έτσι συνεχίζω στη ζωή μου. Έχω συνηθίσει να ζω μόνη μου, να κερδίζω τα χρήματά μου, να μένω στο δικό μου σπίτι και να μην έχω ανάγκη κανέναν. Το «πρόβλημα» είναι, όπως λένε οι φίλοι μου, πως αυτό το δείχνω και στους άντρες. Φαίνομαι δυναμική και δεν κάνω εύκολα πίσω. Αυτό φοβίζει τους άνδρες. Πραγματικά, όμως, αισθάνομαι ώριμη να κάνω οικογένεια και να στηρίξω τον σύντροφό μου, αλλά θέλω να υπάρχει σεβασμός και κατανόηση», λέει στα «NEA» η 37χρονη Ξένια Γκουλέτσα, δασκάλα Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης. Αγχώνονται οι άνδρες γιατί χάνουν τον έλεγχο Tο «σύνδρομο» της έξυπνης, δυναμικής, ελεύθερης αλλά... μη παντρεμένης γυναίκας δεν το έχουν μόνο οι Ελληνίδες. Τα αποτελέσματα μιας έρευνας τεσσάρων πανεπιστημίων - της Γλασκώβης, του Εδιμβούργου, του Μπρίστολ και του Άμπερντιν - 122

34 ΚΑΛΕΙΔΟΣΚΟΠΙΟ ΕΝΟΤΗΤΑ 1 ΓΑΜΟΣ «τάραξαν τα νερά» και στην Αγγλία. Σύμφωνα με την έρευνα, όσο πιο υψηλό είναι το IQ των γυναικών τόσο αυξάνονται οι πιθανότητες να μείνουν χωρίς σύζυγο. Την ίδια στιγμή, οι έρευνες έδειξαν ότι για τους άνδρες υπάρχει ακριβώς το αντίθετο, καθώς κάθε 16 μονάδες στη σκάλα της μέτρησης του δείκτη νοημοσύνης οι πιθανότητες να παντρευτούν αυξάνονται κατά 35%, ενώ των γυναικών... μειώνονται κατά 40%. Όπως λένε οι Βρετανοί ερευνητές, ένας από τους πιο βασικούς λόγους είναι πως όσο πιο έξυπνη και επιτυχημένη είναι μία γυναίκα τόσο πιο πολύ άγχος έχουν οι άνδρες, επειδή αισθάνονται πως χάνουν τον έλεγχο στη σχέση. Μαρθα Καιτανίδου, εφημ. «ΤΑ ΝΕΑ» (με αλλαγές) &m=n58&aa=1&id= Απαντήστε τις ερωτήσεις κατανόησης. 1. Γιατί οι φίλοι τους λένε τις γυναίκες αυτές «αντράκια»; 2. Τι έμαθε από τους άντρες η κ. Α. Δασκαλάκη; 3. Τι έφτιαξε μετά το γάμο της; 4. Τι της λένε συχνά οι άντρες; 5. Τι δείχνουν οι στατιστικές για τις Ελληνίδες; 6. Τι φοβίζει τους άντρες που γνώρισε η κ. Ξ. Γκουλέτσα; 7. Τι έδειξε η έρευνα στην Αγγλία; 6.2. «Σύννεφα» στο σύμφωνο συμβίωσης βαθμός δυσκολίας γ CD B4 Είναι χαρακτηριστικό πως το 2012 για πρώτη φορά στη χώρα μας οι πολιτικοί γάμοι ξεπέρασαν σε αριθμό τους θρησκευτικούς στις επιλογές των νέων ζευγαριών. Συγκεκριμένα, πρόπερσι ζευγάρια παντρεύτηκαν με πολιτικό γάμο και με θρησκευτικό. Την ίδια χρονιά τα σύμφωνα συμβίωσης ήταν μόλις 314. Υπήρξε όμως μια σημαντική αύξηση 69,73% από το 2011, όταν ήταν μόνο 185. Οι πληροφορίες μιλάνε για σημαντική αύξηση και τα επόμενα χρόνια. Μερικοί νομικοί χαρακτηρίζουν το ελληνικό σύμφωνο συμβίωσης - που έγινε νόμος το 2008, αλλά έμεινε στα χαρτιά - ως ένα από τα πιο προβληματικά της Ευρώπης, γιατί οι σύντροφοι δεν έχουν τα ίδια δικαιώματα με τους συζύγους. Δεν μπορούν να κάνουν κοινή φορολογική δήλωση, δεν έχουν τα ίδια ασφαλιστικά και συνταξιοδοτικά δικαιώματα. Για παράδειγμα, κάποιος που έχει κάνει σύμφωνο συμβίωσης δεν μπορεί να βοηθήσει τον/την σύντροφό του ιατροφαρμακευτικά μέσω του Ασφαλιστικού Ταμείου του. Οι σύντροφοι δεν μπορούν, επίσης, να πάρουν συντάξεις, όταν μείνουν χήροι. Ο νόμος μιλάει κυρίως για θέματα που έχουν σχέση με τα παιδιά και τα περιουσιακά θέματα, αν και εκεί ο σύντροφος έχει λιγότερα δικαιώματα σε σχέση με τον παντρεμένο. Όσοι διαλέγουν σήμερα το σύμφωνο συμβίωσης το κάνουν επειδή είναι πιο οικονομικό και πολύ πιο σύντομο. Αρκετά ζευγάρια αποφασίζουν γρήγορα να συζήσουν λόγω κρίσης και επειδή αναγκάζονται να μειώσουν τα έξοδά τους. Υπογράφουν σύμφωνο συμβίωσης, που είναι λιγότερο αυστηρό από τον γάμο και λύεται πιο εύκολα. Πολλοί είναι εκείνοι που βρίσκονται μπροστά σε μια ξαφνική εγκυμοσύνη, δεν προλαβαίνουν, δεν θέλουν ή δεν μπορούν να παντρευτούν και κάνουν σύμφωνο. Υπάρχουν και αυτοί που το κάνουν επειδή θέλουν να βλέπουν τον φυλακισμένο ή την φυλακισμένη σύντροφό τους. Ξεκίνησε στη Δανία για τα ομόφυλα ζευγάρια Η ιστορία των συμφώνων συμβίωσης ξεκίνησε από τη Δανία το 1989 και εξαπλώθηκε σε πολλές χώρες, κυρίως για να βοηθήσει τα ομόφυλα ζευγάρια που είχαν αποκλειστεί από τον θεσμό του γάμου. Σε μερικές χώρες, όμως, το σύμφωνο συμβίωσης υπογράφεται και από τα ετερόφυλα ζευγάρια και δίνει σχεδόν τα ίδια δικαιώματα με τον γάμο. Σύντομα θα ξαναέλθει το θέμα αυτό στην Βουλή των Ελλήνων, για να γίνει λιγότερο προβληματικός 50 ο νόμος και να ξαναψηφιστεί, σύμφωνα με τη νέα κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ. Γιάννης Φώσκολος, 22/3/2014 (με αλλαγές) &pubid= Απαντήστε τις ερωτήσεις κατανόησης. 1. Ποιοι ήταν περισσότεροι, οι πολιτικοί ή οι θρησκευτικοί γάμοι το 2012; 123

35 ΚΑΛΕΙΔΟΣΚΟΠΙΟ ΣΥΝΟΔΕΥΤΙΚΟ ΒΙΒΛΙΟ B1 2. Γιατί το ελληνικό σύμφωνο συμβίωσης είναι προβληματικό; 3. Για ποια θέματα μιλάει κυρίως ο νόμος για το σύμφωνο συμβίωσης; 4. Γιατί διαλέγουν το σύμφωνο σήμερα τα ζευγάρια στην Ελλάδα; 5. Πότε και πού ξεκίνησε η ιστορία των συμφώνων συμβίωσης; 6. Το σύμφωνο συμβίωσης είναι μόνο για τα ομόφυλα ή μόνο για τα ετερόφυλα ζευγάρια; 7. ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΑ ΔΙΑΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΑ Ένα τραγούδι θα σου πω Τραγουδήστε! «Τώρα νυφούλα μου χρυσή» από τον «Ματωμένο γάμο» του Federico Garcia Lorca, Ερμηνεία: Λάκης Παππάς και χορωδία, Μουσική: Μάνος Χατζιδάκις Στίχοι / μετάφραση: Νίκος Γκάτσος, Τώρα νυφούλα μου χρυσή που βγαίνεις απ το σπίτι σου να θυμηθείς πως βγαίνεις σαν τον αυγερινό. Φρεσκολουσμένο το κορμί, καινούργιο το φουστάνι σου βγαίνεις από το σπίτι σου στην εκκλησιά να πας Ποιος λέει τι σε ποιον σ ένα γάμο; Να ζήσετε! Ο στ Και στα δικά σου! Ο στ Να σας ζήσουν! Ο στ Καλούς απογόνους! Ο στ Βίον ανθόσπαρτον! Ο στ 7.3. Κυπριακός γάμος βαθμός δυσκολίας α Το πρωί της Κυριακής αρχίζουν και όλες οι ετοιμασίες για το γαμήλιο γλέντι. Οι μάγειρες ετοιμάζουν τα φαγητά, άλλοι στρώνουν και ετοιμάζουν τα τραπέζια και οι μουσικοί, αφού ετοιμάσουν τα όργανά τους, παίρνουν την θέση τους και αρχίζουν να παίζουν. Το απόγευμα της Κυριακής γίνεται ο στολισμός της νύφης και του γαμπρού. Έτσι, μετά το μεσημέρι οι κοπέλες του χωριού, καλοντυμένες, μαζεύονται στο σπίτι της νύφης, όπου οι κουμπάρες αρχίζουν να στολίζουν τη νύφη. Αφού της χτενίσουν τα μαλλιά, αρχίζουν να τη μακιγιάρουν. Μόλις τελειώνει η ετοιμασία της νύφης, αυτή φοράει ένα κόκκινο μαντήλι που της έχει δώσει η μητέρα της (για να δείξει ότι δεν είχε γνωρίσει άλλον άντρα πριν τον γάμο). Μετά την ετοιμασία της νύφης, οι μουσικοί πηγαίνουν στο σπίτι του γαμπρού, όπου τους περιμένουν ο γαμπρός, οι κουμπάροι, ο μπαρμπέρης του χωριού και άλλοι. Οι μουσικοί αρχίζουν το τραγούδι, ενώ ο μπαρμπέρης φροντίζει τα μαλλιά του γαμπρού, το μουστάκι του, αρχίζει να τον ξυρίζει και οι κουμπάροι αρχίζουν να τον ντύνουν. Όταν ετοιμάζεται ο γαμπρός, πηγαίνει στο σπίτι της νύφης, για να την πάρει για την εκκλησία. Με τα μουσικά όργανα μπροστά, η παρέα ξεκινάει για την εκκλησία. Πίσω έρχεται ο παπάς, πίσω του ο γαμπρός με τον πατέρα του, πιο πίσω η νύφη με τον πατέρα της και μετά ο άλλος κόσμος. Όταν φτάνουν στην εκκλησία, σταματάει η μουσική και όλοι μπαίνουν στην εκκλησία για την τελετή. Αφού όλοι παίρνουν τις θέσεις τους αρχίζει το μυστήριο. Την ώρα που ο ιερέας ψάλλει τον ψαλμό του γάμου, το «Ησαΐα χόρευε», τους ρίχνουν ρύζι, σιτάρι και νομίσματα. Μετά το τέλος της τελετής η παρέα ξεκινά να γυρίσει στο σπίτι. Μπροστά πηγαίνουν τα μουσικά όργανα, ο παπάς και το ζευγάρι. Όταν περνάνε, οι νοικοκυρές από τα σπίτια του χωριού εύχονται στο νέο αντρόγυνο με ένα κλαδί ελιάς στο χέρι. 124

36 ΚΑΛΕΙΔΟΣΚΟΠΙΟ ΕΝΟΤΗΤΑ 1 ΓΑΜΟΣ Αφού φτάνουν στο σπίτι, το ζευγάρι κάθεται πάνω σε έναν καναπέ, ενώ κάποιοι φίλοι ετοιμάζουν τα φαγητά και τα ποτά. Το κέρασμα είναι λουκούμι, μπισκότο ή γλυκό του κουταλιού. Η νύφη δεν μπορεί να σερβίρει, αλλά πρέπει να κάθεται και να μένει σοβαρή μέσα στο νυφικό της και να κοιτάζει κάτω. Το βράδυ της Κυριακής περνά με τραπέζια, μουσική, χορούς και τραγούδια. Το αντρόγυνο μένει με τους καλεσμένους ως αργά και δεν φεύγει μέχρι να φύγουν όλοι Απαντήστε τις ερωτήσεις 1. Πότε αρχίζουν οι προετοιμασίες για το γαμήλιο γλέντι; 2. Ποιος στολίζει τη νύφη; 3. Γιατί η νύφη φοράει ένα κόκκινο μαντήλι; 4. Ποιοι πηγαίνουν στο σπίτι του γαμπρού; 5. Ποιος περπατάει πρώτος όταν το ζευγάρι πηγαίνει στην εκκλησία; 6. Τι ρίχνουν οι καλεσμένοι στο ζευγάρι όταν ο παπάς ψάλλει τον ψαλμό του γάμου; 7. Η νύφη σερβίρει τους καλεσμένους; 7.4. Αφρικανικός γάμος «Ένας άντρας χωρίς σύζυγο, είναι όπως ένα βάζο χωρίς λουλούδια» (Αφρικανική παροιμία) Τα κριτήρια για την επιλογή γαμπρού / νύφης έχουν βάση την ηθική και τον χαρακτήρα του ανθρώπου, το αν είναι καλός στην εργασία του, αν σέβεται τους μεγαλύτερους και φυσικά την καλή του φήμη. Η εξωτερική ομορφιά δεν έχει και τόσο μεγάλη σημασία, θα ήθελαν όμως να είναι σίγουροι πως η νύφη μπορεί να κάνει παιδιά, αν και αυτό φαίνεται μόνο μετά το γάμο. Οι γονείς του αγοριού πηγαίνουν στο σπίτι της γυναίκας, για να γνωρίσουν και να μιλήσουν με τους γονείς της. Αν όλα πάνε καλά, τότε αρχίζει μια περίοδος συζητήσεων στις δύο οικογένειες, για να μιλήσουν για θέματα όπως η προίκα. Αφού δοθεί και η προίκα, μπορεί να αρχίσει ο γάμος. Η τελετή βαθμός δυσκολίας γ CD B5 Η τελετή του γάμου γίνεται έτσι: αρχικά προσφέρονται θυσίες προς τιμήν των παππούδων από τον γαμπρό και τη νύφη. Μετά οι καλεσμένοι παρακαλούν να υπάρχουν υγεία και πολλά παιδιά στο ζευγάρι. Στην παραδοσιακή Αφρική υπάρχουν διάφοροι τύποι γάμου. Ο πιο σπάνιος από αυτούς είναι η μονογαμία, στον οποίο ένας άντρας πρέπει να μείνει για πάντα πιστός σε μία μόνο γυναίκα. Ο λόγος που αυτός ο τύπος γάμου δεν υπάρχει συχνά, είναι γιατί όσα περισσότερα παιδιά έχει κάποιος, τόσο πιο πετυχημένος και σημαντικός είναι για όλους γύρω του. Έτσι, οι περισσότεροι άντρες προτιμούν την πολυγαμία, δηλαδή την ζωή με πολλές παράλληλες συζύγους. Παρ όλα αυτά, ο σύζυγος πρέπει να αγαπά και να φροντίζει το ίδιο όλες τις γυναίκες του. Όπως φαίνεται, ο γάμος στην Αφρική δεν είναι κάτι απλό. Είναι το πιο σημαντικό στην αφρικανική κουλτούρα, γιατί οι άνθρωποι έτσι μπορούν να κάνουν παιδιά και να φροντίσουν για την ομάδα τους. Με λίγα λόγια, ο γάμος είναι το κεντρικό θέμα της παραδοσιακής αφρικανικής κουλτούρας. Από την ιστοσελίδα Απαντήστε τις ερωτήσεις 1. Ποια είναι τα κριτήρια για την επιλογή γαμπρού / νύφης; 2. Τι έχει σημασία για να διαλέξουν σωστά τη νύφη; 3. Πώς γίνεται η τελετή του γάμου; 4. Τι είναι η μονογαμία; 5. Γιατί δεν υπάρχει συχνά αυτός ο τύπος γάμου; 7.5. Παροιμίες και εκφράσεις: 1. Πάρ τον στον γάμο σου να σου πει και του χρόνου. 2. Ούτε γάμος δίχως κλάματα ούτε κηδεία δίχως γέλια. 3. Όλα του γάμου δύσκολα και η νύφη γκαστρωμένη. 4. Σαν θέλει η νύφη και ο γαμπρός, τύφλα να χει ο πεθερός. 5. Aφήνω το γάμο και πάω για πουρνάρια. 6. Είναι σε ηλικία γάμου. 7. Παιδί εκτός γάμου. 8. Γάμος από έρωτα. 125

37 ΚΑΛΕΙΔΟΣΚΟΠΙΟ ΣΥΝΟΔΕΥΤΙΚΟ ΒΙΒΛΙΟ B1 8. ΣΥΝΘΕΤΙΚΕΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ Ρωτήστε τους Έλληνες ή τους Κύπριους 1. Αν είστε παντρεμένοι, παντρευτήκατε με πολιτικό γάμο ή θρησκευτικό; Γιατί; Αν ξαναπαντρευόσασταν τώρα, πώς θα παντρευόσασταν; 2. Ξέρετε πόσο κοστίζει ένας γάμος στην Ελλάδα και στην Κύπρο; Ποιος πληρώνει τα έξοδα; 3. Είναι διαφορετικοί οι γάμοι στην πόλη από τους γάμους στα χωριά; 4. Χωρίζουν συχνά οι Έλληνες και οι Κύπριοι; Είναι εύκολο να πάρει κάποιος διαζύγιο; 5. Τι πιστεύουν η ελληνική και η κυπριακή κοινωνία για έναν ανύπαντρο άντρα; / μία ανύπαντρη γυναίκα; / για έναν χωρισμένο / χωρισμένη; 6. Τι πιστεύουν η ελληνική και η κυπριακή κοινωνία για τον γάμο ανθρώπων του ίδιου φύλου; Για την δυνατότητα να υιοθετήσουν παιδιά; 7. Τι πιστεύουν η ελληνική και η κυπριακή κοινωνία για το σύμφωνο συμβίωσης; 8. Γίνονται πολλοί μεικτοί γάμοι στην χώρα σας; 9. ΠΡΟΦΟΡΑ Αν μετά από τις λέξεις «αν», «δεν», «μην», «(σ)την», «(σ)τον», «(σ)των» και μερικές φορές μετά από τις λέξεις «όταν» και «πριν» ακολουθεί λέξη που αρχίζει με «τ», τότε το «τ» (t) αυτό το προφέρουμε ως «ντ» (d) και το «ν» που υπάρχει στην προηγούμενη λέξη δεν ακούγεται τόσο πολύ π.χ. Είναι δυνατός σαν ταύρος! σα n dαύρος Διαβάστε τις φράσεις Μην τρως πολύ! Όταν τελειώσεις, έλα. Βρε, τον τρελό, κοίτα τι έκανε! Την τελευταία μέρα του χρόνου τον τρόμαξα πολύ, επειδή άργησα. Όταν οδηγεί, δεν τρέχει γρήγορα. Πάμε στην τράπεζα. 10. ΠΙΝΑΚΕΣ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗΣ Αόριστος Α συζυγίας Ενεργητική Φωνή αγόρασα αγόρασες αγόρασε αγοράσαμε αγοράσατε αγόρασαν Παθητική Φωνή αγοράστηκα αγοράστηκες αγοράστηκε αγοραστήκαμε αγοραστήκατε αγοράστηκαν 126

38 ΚΑΛΕΙΔΟΣΚΟΠΙΟ ΕΝΟΤΗΤΑ 1 ΓΑΜΟΣ ΟΙ ΒΑΣΙΚΕΣ ΚΑΤΑΛΗΞΕΙΣ ΠΑΘΗΤΙΚΟΥ ΑΟΡΙΣΤΟΥ Α ΣΥΖΥΓΙΑΣ Κατηγορία Παράδειγμα 1. -ΖΩ α. -άζω, -ασα, -άστηκα αγοράζω, διαβάζω, εξετάζω, κουράζω, ετοιμάζω β. -ζω, -ξα, -χτηκα παίζω, κοιτάζω, στηρίζω, αλλάζω γ. -ίζω, -ισα, -ίστηκα καθαρίζω, αποφασίζω, βασανίζω 2. -ΝΩ α. -ώνω, -ωσα, -ώθηκα πληρώνω, σηκώνω, κλειδώνω, σκοτώνω β. -νω, -σα, -στηκα κλείνω, πιάνω, σβήνω γ. -νω, -να, -θηκα κλίνω, κρίνω δ. -χνω, -ξα, -χτηκα διώχνω, φτιάχνω, δείχνω 3. -ΕΥΩ / -ΑΥΩ α. -εύω, -εψα, -εύτηκα παντρεύω, μαγειρεύω, μαγεύω, μαζεύω, ανακατεύω β. -εύω, -ευσα, -εύτηκα θεραπεύω, εκπαιδεύω γ. -αύω, -αυσα, -αύτηκα αναπαύω 4. -ΠΩ / -ΒΩ / -ΦΩ -πω / -βω / -φω, -ψα, -φτηκα 5. -ΚΩ / -ΓΩ / -ΧΩ -κω / -γω / -χω, -ξα, -χτηκα εγκαταλείπω, ράβω, γράφω μπλέκω, ανοίγω, ελέγχω 6. -ΘΩ πλάθω, πείθω -θω, -σα, -στηκα 11. ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ Περιηγηθείτε στο διαδίκτυο! Ακούστε παραδοσιακά ελληνικά τραγούδια γάμου, ψάχνοντας στο YouTube «παραδοσιακά τραγούδια γάμου» Τεστ: Πόσο καλή είναι η επικοινωνία που έχετε με τον / την σύντροφό σας; 127

39 ΚΑΛΕΙΔΟΣΚΟΠΙΟ ΣΥΝΟΔΕΥΤΙΚΟ ΒΙΒΛΙΟ B1 Διαβάστε! Τα ελληνικά έθιμα του γάμου και οι συμβολισμοί τους Ο ελληνικός ορθόδοξος γάμος Tα έθιμα του κυπριακού γάμου Δείτε! Eλληνική ταινία Γάμος α λα ελληνικά Eλληνική σειρά «Γάμος με τα όλα του» Eλληνική τηλεταινία «Ο γάμος της κόρης μου» με στερεότυπα για τον Έλληνα πεθερό Eλληνική σειρά «Πρόβα Νυφικού», που βασίζεται στο ομότιτλο βιβλίο της Ντόρας Γιαννακοπούλου, σε σκηνοθεσία Κώστα Κουτσομύτη Eλληνική κωμωδία «Η θεία από το Σικάγο»,