ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΠΑΝΤΟΥ

Transcript

1 ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΠΑΝΤΟΥ ΚΡΑΤΟΣ ΚΑΙ ΔΙΑΦΑΝΕΙΑ Oι δύο βασικές αιτίες της κρατικής κακοδαιμονίας είναι η κομματικοκρατία και το πολιτικό κόστος. Η κομματικοκρατία είναι τάση των κομμάτων να υπονομεύουν τις αυτόνομες λογικές των θεσμικών χώρων της κοινωνίας. Η λογική αυτή ευνοεί πελατειακές/ρουσφετολογικές πρακτικές έναντι του μακροπρόθεσμου και ορθολογικού πολιτικού σχεδιασμού με συνέπεια δυσλειτουργίες και αδιέξοδα που εμποδίζουν τις μεταρρυθμίσεις. Επιπλέον ο φόβος του πολιτικού κόστους εμποδίζει μία κυβέρνηση να εφαρμόσει συντονισμένα ένα συνεκτικό μεταρρυθμιστικό σχέδιο, καθώς αδυνατεί να αντέξει την πίεση που θα προκύψει από την ταυτόχρονη σύγκρουση με το σύνολο των οργανωμένων συμφερόντων. Κοινή συνισταμένη των παραπάνω αιτιών είναι η ανεξέλεγκτη ισχύ της εκτελεστικής εξουσίας (η οποία ενισχύεται από τη συγκρότηση αυτοδύναμης μονοκομματικής κυβέρνησης, την αρχηγική διάρθρωση των κομμάτων) ή αλλιώς η έλλειψη εξισορρόπησης της δύναμης της κυβέρνησης από άλλους πολιτικούς και κοινωνικούς θεσμούς όπως η βουλή, η δικαιοσύνη και η κοινωνία των πολιτών. Γίνεται λοιπόν κατανοητή η αναγκαιότητα εισαγωγής καινοτομιών και κατ επέκτασιν η προώθηση μεταρρυθμίσεων στο πολιτικό και διοικητικό σύστημα για τη διασφάλιση της διαφάνειας τόσο σε επίπεδο Συντάγματος όσο και σε επίπεδο τρέχοντος κυβερνητικού έργου. Η Αναθεώρηση του Συντάγματος μάλιστα κρίνεται απαραίτητη διότι από εκεί θα προέλθουν οι σημαντικότερες αλλαγές, άλλωστε η Βουλή που θα προκύψει από τις προσεχείς εκλογές θα αποφασίσει ποια άρθρα του Συντάγματος θα αναθεωρηθούν. εξής: Ο χάρτης των προβλημάτων που χρήζουν αντιμετώπισης, σχετίζεται με τα Πολιτικό χρήμα Δημοσιονομική διαχείριση Διαφθορά στις δημόσιες υπηρεσίες Αδιαφάνεια κατά τη σύναψη συμβάσεων για Δημόσια Έργα και Κρατικές Προμήθειες Ανεξαρτησία των δικαστικών και ελεγκτικών οργάνων Ισχύς των Ανεξάρτητων Αρχών Κομματικοποίηση της επιλογής των ανώτερων δημοσίων υπαλλήλων Το μεταρρυθμιστικό σχέδιο για την προώθηση της διαφάνειας στα ζητήματα αυτά στηρίζεται όπως προαναφέραμε στην ενίσχυση των εξουσιών της βουλής, της δικαιοσύνης και των ανεξάρτητων αρχών έναντι της κυβέρνησης καθώς και στην ολοένα ευρύτερη χρήση της ηλεκτρονικών διακυβέρνησης.

2 Με την προώθηση της διαφάνειας στοχεύουμε αφενός στην κατοχύρωση ίσων όρων ανταγωνισμού και αφετέρου στη διασφάλιση ίσων ευκαιριών πρόσβασης στο πολιτικό-οικονομικό σύστημα. Το ζητούμενο είναι να λειτουργούν οι θεσμοί αποτελεσματικά (τουλάχιστον στα βασικά τους καθήκοντα) ανεξάρτητα από το ποιο κόμμα κατέχει την εξουσία. ΒΟΥΛΗ Συνταγματικές ρυθμίσεις Θέσπιση ενισχυμένης πλειοψηφίας για την έγκριση επιβολής νέων έμμεσων φόρων για την κάλυψη κοινωνικών αναγκών καθώς και σύναψης δανείων. Από τη ρύθμιση για τα δάνεια εξαιρούνται εκείνα που συνάπτονται για την υλοποίηση παραγωγικών επενδύσεων. Η λογική των περιορισμών θα υποχρεώσει την κυβέρνηση στην άσκηση συνετής δημοσιονομικής πολιτικής και στην αναζήτηση πόρων για την κάλυψη των αναγκών από την πάταξη της φοροδιαφυγής, τον περιορισμό της σπατάλης στο δημόσιο τομέα και την υλοποίηση των αποκρατικοποιήσεων Μεταφορά της αρμοδιότητας για την επιλογή των διοικητών ΔΕΚΟ, Τραπεζών και δημοσίων οργανισμών από την Κυβέρνηση στην ειδική επιτροπή ΔΕΚΟ, Τραπεζών και οργανισμών κοινής ωφελείας της Βουλής και την ταυτόχρονη θέσπιση ενισχυμένης πλειοψηφίας για την επιλογή τους. Με τον τρόπο αυτό θα ενδυναμωθεί η προσωπική και λειτουργική ανεξαρτησία των διοικητών, θα περιοριστεί η κομματικοκρατία και η σπάταλη διαχείριση ενώ θα γίνεται αποτελεσματικότερος έλεγχος Μεταφορά της αρμοδιότητας για την επιλογή του Γενικού Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης και του Ειδικού Γραμματέα του ΣΔΟΕ από το Υπουργικό Συμβούλιο στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής στη βάση διακομματικής συναίνεσης Κοινή νομοθεσία Πλήρης κατάργηση της ιδιωτικής χρηματοδότησης των κομμάτων και καθιέρωση μόνο κρατικής χρηματοδότησης έτσι ώστε να προστατευθεί η ανεξαρτησία των κομμάτων και των πολιτικών έναντι των οικονομικών συμφερόντων. Έμμεση αναφορά στο θέμα αυτό γίνεται στο άρθρο 29 παρ. 2 του Συντάγματος Σταδιακή μείωση του αριθμού των βουλευτών από 300 που είναι σήμερα σε 200, όπως προβλέπεται άλλωστε στο άρθρο 51 παρ. 1 του Συντάγματος κατά το οποίο ο αριθμός των βουλευτών δε μπορεί να είναι μικρότερος

3 των 200 ούτε μεγαλύτερος των 300. Στόχος είναι αφενός η βελτίωση της λειτουργίας της Βουλής και αφετέρου η κατοχύρωση της οικονομικής ανεξαρτησίας μέσω της διαμόρφωσης των οικονομικών τους απολαβών ανεξάρτητα από την αριθμητική σύνθεση του Κοινοβουλίου Κατάτμηση των μεγάλων εκλογικών περιφερειών ώστε να επιτευχθεί η μείωση των εκλογικών δαπανών των υποψηφίων βουλευτών. Ο συζητούμενος νέος εκλογικός νόμος κινείται στη σωστή κατεύθυνση Καθιέρωση της εκλογής ενός σημαντικού αριθμού βουλευτών από λίστες ώστε να δοθεί η ευκαιρία σε ικανούς πολίτες που δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να συμμετάσχουν στην πολιτική και να προσφέρουν. Σήμερα μόνο οι βουλευτές Επικρατείας εκλέγονται από λίστα και σύμφωνα με το Σύνταγμα (άρθρο 54 παρ. 3) ο αριθμός δεν πρέπει να υπερβαίνει το ένα εικοστό του όλου αριθμού των βουλευτών ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ Συνταγματικές ρυθμίσεις Μεταφορά της αρμοδιότητας για την επιλογή της ηγεσίας της Δικαιοσύνης, από το Υπουργικό Συμβούλιο στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής, με πρόβλεψη για επιλογή στη βάση διακομματικής συναίνεσης. Με τον τρόπο αυτό κατοχυρώνεται ουσιαστικά η ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης. Πιο συγκεκριμένα εξασφαλίζεται αποτελεσματικότερος έλεγχος των συμβάσεων που συνάπτει για δημόσια έργα και κρατικές προμήθειες ο δημόσιος τομέας, αφού η αρμοδιότητα αυτή ανήκει ήδη στο Ελεγκτικό Συνέδριο Κατάργηση της δυνατότητας που έχει ο Υπουργός Δικαιοσύνης να παρεμβαίνει στη Δικαιοσύνη μέσω του δικαιώματος να διαφωνεί με την κρίση ανώτατου δικαστικού συμβουλίου για τις κρίσεις δικαστικών λειτουργών (άρθρο 90 παρ. 3 του Συντάγματος) Κοινή νομοθεσία Τοποθέτηση στη θέση του Προέδρου της Επιτροπής Κρατικών Προμηθειών ενός από τα μέλη του Ελεγκτικού Συνεδρίου, το οποίο θα υποδεικνύεται από το ίδιο το Ελεγκτικό Συνέδριο έτσι ώστε να γίνεται όσο το δυνατόν καλύτερος έλεγχος στις συμβάσεις ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΕΣ ΑΡΧΕΣ Για την ουσιαστική οικονομική ενίσχυση των Ανεξάρτητων Αρχών προτείνουμε τη θέσπιση ειδικού ποσοστού επί του φόρου εισοδήματος και περιουσίας, το ύψος του οποίου θα είναι ανάλογο του ύψους της φορολογικής δήλωσης, και το οποίο θα χρησιμοποιείται εξ ολοκλήρου για τη χρηματοδότηση του. Έτσι πλέον η χρηματοδότηση τους δεν θα

4 εξαρτάται από τον Υπουργό Οικονομίας και Οικονομικών όπως ορίζεται στο ν.3051/2002 Δημιουργία τριών νέων Ανεξάρτητων Αρχών: 1. Μετατροπή της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας, από υπηρεσία του Υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών, σε Ανεξάρτητη Αρχή ώστε να διασφαλίζεται η αντικειμενικότητα στην καταγραφή των οικονομικών και κοινωνικών μεγεθών 2. Ανεξάρτητη Αρχή για τον Έλεγχο της Κατασκευής των Δημοσίων Έργων, στην οποί θα εντάσσονται οι ελεγκτές μηχανικοί που σήμερα συγκροτούν τις αρμόδιες υπηρεσίες στο Υπουργείο ΠΕΧΩΔΕ και τις νομαρχίες 3. Ανεξάρτητη Αρχή αρμόδια για τη διενέργεια εξετάσεων και την έκδοση Αδειών Οδήγησης και Οχημάτων, στην οποία μεταφέρονται οι αρμοδιότητες που σήμερα ασκούνται από το Υπουργείο Μεταφορών Οι νέες Αρχές θα συμβάλουν αποφασιστικά στην καταπολέμηση της διαφθοράς. Ενδυνάμωση του ΑΣΕΠ με τις εξής αρμοδιότητες: 1. Δυνατότητα επιλογής των ανώτερων δημοσίων υπαλλήλων, δηλαδή των γενικών διευθυντών, των διευθυντών και των τμηματαρχών για την πλήρη διασφάλιση της αξιοκρατίας. Η επιλογή των τμηματαρχών και των διευθυντών σύμφωνα με τους νόμους 2190/1999 και 2683/1999 γίνεται από πενταμελή υπηρεσιακά συμβούλια, τα οποία αποτελούν τρεις διευθυντές του υπουργείου (που επιλέγονται από τον ίδιο τον Υπουργό) και δύο εκπροσώπους των δημοσίων υπαλλήλων του υπουργείου, οι οποίοι εκλέγονται με ενδοϋπηρεσιακές εκλογές. Η επιλογή των γενικών διευθυντών γίνεται από επταμελές ειδικό υπηρεσιακό συμβούλιο αποτελούμενο από τρεις ανώτερους δικαστικούς και δύο πανεπιστημιακούς (οι οποίοι επιλέγονται από τον Υπουργό), τον πρόεδρο του Νομικού Συμβούλιο του Κράτους και τον πρόεδρο της ΑΔΕΔΥ. 2. Δυνατότητα επιλογής των προέδρων και των μελών των Δ.Σ των επιστημονικών ινστιτούτων που εποπτεύονται από τα υπουργεία 3. Δυνατότητα διενέργειας διαγωνισμών προσλήψεων για όλα τα Υπουργεία, τους ΟΤΑ και τις δημόσιες υπηρεσίες σε προκαθορισμένο χρονικό διάστημα 4. Καθιέρωση δοκιμαστικής περιόδου από 2 έως 5 έτη ανάλογα με το βαθμό εκπαίδευσης ( ΥΕ, ΔΕ, ΤΕ και ΠΕ αντίστοιχα) για τους νεοεισερχόμενους δημοσίους υπαλλήλους. Μετά το πέρας του χρόνου ειδικό υπηρεσιακό συμβούλιο αποτελούμενο από

5 ανώτερους δημοσίους υπαλλήλους θα αποφασίζει για την μονιμοποίηση ή την απόλυση του δημοσίου υπαλλήλου συνεκτιμώντας την εισήγηση του προϊσταμένου του και την επίδοσή του σε νέα γραπτή εξέταση 5. Υποχρέωση όσων διεκδικούν θέσεις πτυχιούχων να φέρουν βαθμό πτυχίου, λίαν καλώς και άνω 6. Ραγδαία αύξηση των ποσοστών των πτυχιούχων της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Διοίκησης που καταλαμβάνουν υποχρεωτικά θέσεις τμηματαρχών και διευθυντών, τα οποία σήμερα κυμαίνονται στο 20% και 10% αντίστοιχα σύμφωνα με τους νόμους 2527/1997 και 2738/1999 Ενδυνάμωση του Συνηγόρου του Πολίτη με τις εξής αρμοδιότητες: 1. Δικαίωμα παραπομπής νόμων στα δικαστήρια για έλεγχο της συνταγματικότητάς τους 2. Δικαίωμα να ζητά από τον εισαγγελέα άσκηση ποινικής δίωξης κατά δημόσιου λειτουργού 3. Δημιουργία δύο νέων κύκλων αρμοδιοτήτων, δηλαδή δύο νέων βοηθών του Συνηγόρου του Πολίτη υπεύθυνων για θέματα που σχετίζονται με μετανάστες και άτομα με ειδικές ανάγκές Διευρυμένες εφαρμογές-egovernance Έλεγχος καταναλωτικών προϊόντων Με την ψηφιοποίηση και την εισαγωγή του barcode σε όλα τα προϊόντα ο πολίτης έχει τη δυνατότητα να βλέπει την ημερομηνία αγοράς τιμή αγοράς τιμή πώλησης και να κρίνει και να αποφασίζει για το προϊών που θέλει να αγοράσει. Επιπλέον με αυτόν τον τρόπο πετυχαίνετε και η πάταξη της αισχροκερδείας αφού όλοι όσοι παραμένουν στο προϊών έχουν τη δυνατότητα να καταγράφουν το είδος της παρέμβασης. Νέο σύστημα απασχόλησης Η βάση του νέου συστήματος απασχόλησης πραγματοποιείτε με την εισαγωγή των νέων τεχνολογιών σε όλα τα επίπεδα παραγωγής. Η απασχόληση μπορεί πλέον να μετρηθεί όχι με τις εργατο-ώρες αλλά καθαρά με την παραγωγή έργου. Αποτέλεσμα αυτού είναι η ελεύθερη εργασία και μετάβαση πλέον σε μορφές εργασίας όπως τηλε-εργασίας, free work. Αυτό

6 βέβαια δε μπορεί να πραγματοποιηθεί σε εργασίας χειρονακτικές αλλά ως επί το πλείστων πνευματικές. Διαφορετική προσέγγιση του πολίτη Οι νεές τεχνολογίες αλλάζουν ριζικά την επαφή με τους πολίτες. Το πολιτειακό σύστημα εξυπηρέτησης μεταλλάσσει τις οργανωτικές αλλαγές και τις νεες δεξιότητες με σκοπό την εξυπηρέτηση του κοινού και των δημοκρατικών διαδικασιών. Πλέον η πολιτεία μπορεί να πηγαίνει απευθείας στον πολίτη και όχι ο πολίτης να ψάχνει την πολιτεία. Επίπεδο ηλεκτρονικής παιδείας Νέο θεσμικό πλαίσιο εκσυγχρονισμού των παρεχόμενων επιπέδων παιδείας μέσα από το e-learning. Μέχρι στιγμής έχει παρουσιάσει και έχει κερδίσει σημαντικό ποσοστό σπουδαστών στην ευρωπαϊκή Ένωση. Η επιπλέον ένια όμως όπου είναι απαραίτητε να πραγματοποιηθεί η εκπαίδευση από απόσταση είναι για την εξασφαλίσει της διαβιούν εκπαίδευσης και ο συνεχείς εμπλουτισμός της γνώσης με νέα στοιχεία ικανά για την παραγωγικότητα των εργαζόμενων. Μια άλλη διάσταση της προαναφερόμενης εκπαίδευσης είναι η εξάλειψη των όποιο κοινωνικών αντιθέσεων υπάρχουν μέχρι στιγμής στα πλαίσια της δωρεάν δημόσιας παιδείας. Ο κάθε πολίτης έχει την δυνατότητα από το σπίτι ή από συγκεκριμένα κέντρα την δυνατότητα του εμπλουτισμού γνώσεων ή και απόκτηση βασικών πτυχίων συνθέτοντας το νέο σύγχρονο προφίλ της εκπαίδευσης. Η μη αναγκαστική πλέον εσωτερική μετανάστευση χιλιάδων νέων στα πανεπιστημιακά κέντρα οδηγεί σε μια τεραστία οικονομική ανάσα για πολλές οικογένειες. Η ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών γίνεται ανταγωνιστική και πετυχαίνονται και μεγαλύτεροι ρυθμοί ανάπτυξης στην περιφέρεια. Πληροφορική και υγεία Δημιουργία πανελλαδικής βάσεις δομένων με όλα τα ασφαλιστικά ταμεία με πλήρη ιστορικό για τον κάθε ασφαλισμένο. Δημιουργία on-line βάσεων δεδομένων σε όλα τα νοσοκομεία. Ο πολίτης έχει πρόσβαση έτσι σε όλες τις κλινικές αλλά και στα εργαστήρια των νοσοκομείων και των κλινικών. Μειώνονται οι μετακίνησης μονάχα σε αυτές που κρίνονται απαραίτητες. Σύσταση τηλεφωνικού κέντρου απαρτιζόμενο από ιατρούς όπου μπορούν να παρέχουν συμβουλές και υπηρεσίες σε ασθενείς. Εκματάλευση της τηλειατρικής στα απομακρυσμένα κέντρα Θέματα ασφάλειας Μέσα από ένα συγκεκριμένο πληροφοριακό σύστημα της ηλεκτρονικής ταυτότητας για τους πολίτες όπου διαχειριστής είναι το υπουργείο δημόσιας τάξης είναι δυνατό να καταγράφονται πληροφορίες και δεδομένα για τον πολίτη. Έτσι εύκολα πετύχετε ο έλεγχος των μεταναστών και υπάρχει μια καλύτερη επίβλεψη στην κοινωνία. Είναι δυνατή με τον τρόπο αυτό η ύπαρξη καλύτερης σχέσης κράτους-πολίτη.

7 Ηλεκτρονική δημοκρατία (e-voting) Η ηλεκτρονική δημοκρατία είναι μια ένια της διευρυμένης δημοκρατικής αντιμετώπισης καθημερινών θεμάτων και όχι μόνο σε ανάδειξη κοινοβουλευτικών αρχόντων. Ο πολίτης έχει τη δυνατότητα να παρεμβαίνει στα καθημερινά προβλήματα της κοινωνίας αλλά και στην ευρύτεροι επικράτεια. Μπορεί ο υπολογιστής αλλά και το διαδικτυο να μεταμορφωθεί σε μια σύγχρονη Πνύκα με την συμμετοχή όλον των πολιτών στα κοινά. Επανέρχεται η σύγχρονη αποκεντρωμένη και δημοκρατική Πολιτεία ως το μέσο με βάση το οποίο υλοποιείται η προσέγγιση του πολίτη. Η ανθρωποκεντρική προσέγγιση του πολίτη πραγματοποιείτε με την προοπτική της καλύτερης δυνατής σχέσης του με την εφαρμοσμένη δημοσιονομική πολιτικοί. Προϋπόθεση σε αυτήν περίπτωση είναι ο πολίτης να έχει πρόσβαση στο μέσο. Αδυναμίες που εμφανίζονται η έλλειψη διείσδυσης των ΤΠΕ στους πολίτες, στις ΜΜΕ, στους φορείς του δημοσίου, στους φορείς υποστήριξης, κλπ, οι νέες αρμοδιότητες που νομοθετήθηκαν στην Περιφερειακή Διοίκηση σε συνάρτηση με την ελλιπή στελέχωση και κατάρτιση, η έλλειψη συνεχούς επαγγελματικής κατάρτισης όχι μόνο στις νέες τεχνολογίες και στις μεθόδους του σύγχρονου επιχειρεί, αλλά και στην αλληλεπίδρασή τους η περιορισμένη σύνδεση έρευνας και επιχειρηματικής εφαρμογής, ο κατακερματισμός δομών στήριξης (ΜΜΕ, Αναπτυξιακές Εταιρείες), και η γεωγραφική απομόνωση που συντελεί στην εμφάνιση ενδοπεριφερειακών και διαπεριφερειακών ανισοτήτων. Το βασικό τρίπτυχο της μεταρρύθμισης για το σύγχρονο κράτος, είναι. Πρώτον, η αποκέντρωση στην κατώτερη δυνατή βαθμίδα των λειτουργιών του, δεύτερον, η ταχύρυθμη προσαρμογή του στη κοινωνία της πληροφορίας και τρίτον, μια δημόσια διοίκηση με στόχους και αξιολόγηση. Οι πολιτικές που θέλουν να υπηρετήσουν αυτό το μεταρρυθμιστικό σχέδιο, είναι η ηλεκτρονική διακυβέρνησης, το νέο πνεύμα και πρακτική στη διοίκηση και την ανάπτυξη του ανθρώπινου δυναμικού, ο εκσυγχρονισμός και η απλοποίηση των διαδικασιών και της νομοθεσίας. Είναι η αντιγραφειοκρατική λειτουργία. Η ηλεκτρονική διακυβέρνηση, είναι το μεγάλο, ευρωπαϊκό στοίχημα, που επιτρέπει επανάσταση στο κράτος. Και αυτό είναι η χρυσή ευκαιρία για τη χώρα να το επιτύχει. Να το επιτύχει μέσα από δρόμους που δεν χρειάζεται να περάσει από την ορθολογική οργάνωση του κράτους των προηγμένων δυτικών δημοκρατιών

8 Το κέντρο εξυπηρέτησης πολιτών. Το κέντρο εξυπηρέτησης πολιτών θέλει να αποκεντρώσει και να απλοποιήσει τις διαδικασίες στην κατώτερη βαθμίδα, έχει σαν στόχο ο πολίτης να μη συναλλάσσεται με τον εσωτερικό μηχανισμό της διοίκησης, παρά μόνο όπου απαιτείται αυτοπρόσωπη παρουσία και όπου δεν γίνεται διαφορετικά Αλλά πως είναι εφικτό η πολυδιάστατη ανθρώπινη οντότητα να μπορεί να υπερκαλύψει την έμφυτη ροπή της δημοκρατικής συμμετοχής μέσα από την υπάρχον δομή του κυβερνοχωρου και της υπερσυνδεσης; Μπορεί ο πολίτης να κάνει την υπέρβαση της εκτελεστικής εξουσίας του που αιώνες την αποδίδει με την ανάταση του χεριού του ή με την ψήφο του σε κάλπη;