Αγορές Χρήματος & Κεφαλαίου

Transcript

1 Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ιονίων Νήσων Αγορές Χρήματος & Κεφαλαίου Ενότητα 4: ΧΡΗΜΑΤΟΠΙΣΤΩΤΙΚΕΣ ΑΓΟΡΕΣ Το περιεχόμενο του μαθήματος διατίθεται με άδεια Creative Commons εκτός και αν αναφέρεται διαφορετικά Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους.

2 4. ΧΡΗΜΑΣΟΠΙΣΩΣΙΚΕ ΑΓΟΡΕ

3 4.1. Γενικά Οι χρθματοπιςτωτικζσ αγορζσ (financial markets) αποτελοφν τα κανάλια ι τουσ διαφλουσ μζςα από τουσ οποίουσ διοχετεφονται ςτο Χρθματοπιςτωτικό ςφςτθμα τα Χρθματοπιςτωτικά προϊόντα ι μζςα, τα οποία αναπτφςςονται και διαμορφϊνονται παράλλθλα με τισ αγορζσ. Στισ Χρθματοπιςτωτικζσ αγορζσ πωλοφνται και αγοράηονται τίτλοι απαιτιςεων επιχειριςεων και οργανιςμϊν με διαφορετικι μορφι, χαρακτθριςτικά και διαπραγματευςιμότθτα. ΣΥΝΕΧΕΙΑ

4 4.1. Γενικά Εκδότεσ των τίτλων είναι: Το Δθμόςιο Οι Τράπεηεσ Οι Αςφαλιςτικζσ Εταιρείεσ Οιμεγάλεσ Βιομθχανικζσ και Εμπορικζσ Εταιρείεσ Πρόκεςθ των αγορϊν είναι θ άντλθςθ κεφαλαίων από φυςικά και νομικά πρόςωπα με ςκοπό τθ χρθματοδότθςθ των αναγκϊν επιχειριςεων και οργανιςμϊν. Οι χρθματοοικονομικζσ αγορζσ διακρίνονται ςε διάφορεσ κατθγορίεσ, όπωσ παρακάτω:

5 4.2. Οργανωμζνη ή επίςημη αγορά Στθν οργανωμζνθ αγορά (χρθματαγορά και κεφαλαιαγορά) θ κίνθςθ των κεφαλαίων γίνεται από τα χρθματοπιςτωτικά ιδρφματα και τα χρθματιςτιρια. Η λειτουργία τθσ αγοράσ αυτισ είναι κεςμικι (επίςθμθ), δθλαδι είναι τακτικι και ακολουκεί ςυγκεκριμζνουσ κανόνεσ λειτουργίασ ωσ προσ: ΣΥΝΕΧΕΙΑ

6 4.2. Οργανωμζνη ή επίςημη αγορά Τθν τυποποίθςθ των τίτλων Τθν πλθροφόρθςθ Το χρόνο και τον τόπο τθσ ςυναλλαγισ Τισ διακυμάνςεισ των τιμϊν Τον τρόπο καταβολισ τθσ αξίασ των ςυναλλαγϊν Τα διάφορα ηθτιματα ωσ προσ τθ διαφάνεια, το φορολογικό ζλεγχο, τον οικονομικό ζλεγχο κλπ. των ςυμβαλλομζνων

7 4.3. Μη οργανωμζνη ή εξωχρηματιςτηριακή αγορά Στθν αγορά αυτι όλεσ οι ςυναλλαγζσ γίνονται μεταξφ ιδιωτϊν, οι οποίοι αναλαμβάνουν και τον πιςτωτικό κίνδυνο τθσ ακζτθςθσ των όρων τθσ ςυμφωνίασ. Οι κανόνεσ και οι προχποκζςεισ τθσ αγοράσ αυτισ τίκενται από τουσ ςυναλλαςςόμενουσ κατά περίπτωςθ. ΣΥΝΕΧΕΙΑ

8 4.3. Μη οργανωμζνη ή εξωχρηματιςτηριακή αγορά Στθν εν λόγω αγορά γίνεται διαπραγμάτευςθ αξιόγραφων, που οι ςυναλλαςςόμενοι επικυμοφν να μείνουν ζξω από τθ χρθματιςτθριακι αγορά ι δεν πλθροφν τισ προχποκζςεισ ειςαγωγισ ςε αυτιν. Παραδείγματα τζτοιων αγορϊν είναι οι ανταλλαγζσ ςυναλλάγματοσ (Swaps), οι προκεςμιακζσ αγορζσ ςυμβολαίων (Forward Contracts) κ.ά. ςτισ οποίεσ δεν υπάρχουν κεςμοκετθμζνοι κανόνεσ λειτουργίασ. Στισ αγορζσ αυτζσ τίκενται περιοριςμζνοι κανόνεσ από τα ςυμβαλλόμενα μζρθ, κυρίωσ αναφορικά με τθ δθμοςιότθτα οριςμζνων αναγκαίων οικονομικϊν ςτοιχείων κλπ.

9 4.4. Πρωτογενήσ, δευτερογενήσ και ηλεκτρονική δευτερογενήσ αγορά Πρωτογενθσ αγορά Χαρακτθρίηεται θ αγορά ςτθν οποία εκδίδονται για πρϊτθ φορά νζεσ ςειρζσ τίτλων (αξιόγραφων), οι οποίοι διατίκενται ςτο επενδυτικό κοινό, είτε απευκείασ από τον εκδότθ, είτε μζςω ενόσ χρθματοπιςτωτικοφ οργανιςμοφ. ΣΥΝΕΧΕΙΑ

10 4.4. Πρωτογενήσ, δευτερογενήσ και ηλεκτρονική δευτερογενήσ αγορά Πρωτογενθσ αγορά Η πρωτογενισ αγορά ζχει δφο τφπουσ, ιτοι: Πρωτογενισ αγορά με δθμόςια προςφορά. Αφορά τθ διάκεςθ μεγάλου μεγζκουσ τίτλων ςτο ευρφ επενδυτικό κοινό, οι οποίοι ςτθ ςυνζχεια είναι διαπραγματεφςιμοι ςτθ δευτερογενι αγορά (χρθματιςτιριο). Πρωτογενισ αγορά με ιδιωτικι τοποκζτθςθ. Αφορά τθ διάκεςθ μικροφ μεγζκουσ αξιόγραφων ςε λίγουσ επενδυτζσ κατά κανόνα κεςμικοφσ επενδυτζσ. Κφρια πλεονεκτιματα τθσ αγοράσ αυτισ είναι θ ευελιξία των επενδυτϊν και θ επιλεκτικι δυνατότθτα των αποταμιευτϊν ωσ προσ τθ διαχείριςθ των κεφαλαίων τουσ.

11 4.4. Πρωτογενήσ, δευτερογενήσ και ηλεκτρονική δευτερογενήσ αγορά Δευτερογενθσ αγορά Χαρακτθρίηεται θ αγορά ςτθν οποία πραγματοποιοφνται ςυναλλαγζσ τίτλων ι χρθματοοικονομικϊν προϊόντων τα οποία υφίςτανται ιδθ, δθλαδι ζχουν ιδθ εκδοκεί και κυκλοφοροφν ςτθν αγορά. Στθν αγορά αυτι πιο ςυγκεκριμζνα γίνεται διαπραγμάτευςθ παλαιϊν τίτλων που βρίςκονται ςτθν κυριότθτα των πρϊτων ι δεφτερων ι τρίτων κλπ. αγοραςτϊν προσ ρευςτοποίθςθ ςτθ χρθματιςτθριακι αγορά. Στθ δευτερογενι αγορά οι κατεχόμενοι τίτλοι πωλοφνται για ολόκλθρο το χρονικό διάςτθμα μζχρι τθ λιξθ τουσ και είναι άμεςα διαπραγματεφςιμοι και ρευςτοποιιςιμοι. ΣΥΝΕΧΕΙΑ

12 4.4. Πρωτογενήσ, δευτερογενήσ και ηλεκτρονική δευτερογενήσ αγορά Δευτερογενθσ αγορά Κφριο πλεονζκτθμα τθσ δευτερογενοφσ αγοράσ είναι θ φπαρξθ κατάλλθλου κεςμικοφ πλαιςίου που επιτρζπει τθν ορκολογικι αξιολόγθςθ ενόσ χαρτοφυλακίου αξιόγραφων. Στθ δευτερογενι αγορά δραςτθριοποιοφνται κυρίωσ οι ιδιϊτεσ και οι κεςμικοί επενδυτζσ, ενϊ ςτθν πρωτογενι αγορά τον κφριο όγκο των ςυναλλαγϊν κατζχουν οι τράπεηεσ και οι μθ επενδυτικοί τραπεηικοί οργανιςμοί. Η χϊρα μασ μεταπολεμικά και για πολλζσ δεκαετίεσ δεν χρθςιμοποίθςε τισ δευτερογενείσ αγορζσ, αλλά κυρίωσ ςτθρίχκθκε ςτθν τραπεηικι χρθματοδότθςθ.

13 4.4. Πρωτογενήσ, δευτερογενήσ και ηλεκτρονική δευτερογενήσ αγορά Ηλεκτρονικθ Δευτερογενθσ Αγορά Τίτλων Η ΗΔΑΤ είναι οργανωμζνθ αγορά ςτθν οποία αποτελοφν αντικείμενο διαπραγμάτευςθσ τίτλοι, που ζχουν εκδοκεί από το ελλθνικό δθμόςιο ι από εταιρείεσ ι από άλλουσ εκδότεσ, αλλά δεν ζχουν ειςαχκεί ςτο Χρθματιςτιριο. Διαχειριςτισ τθσ ΗΔΑΤ είναι θ Τράπεηα τθσ Ελλάδοσ. Στθν αγορά αυτι ςυμμετζχουν εκτόσ από τθν Τράπεηα τθσ Ελλάδοσ και πιςτωτικά ιδρφματα με μόνιμθ ζδρα εγκατάςταςθσ ςτθ χϊρα, κακϊσ και το Υπουργείο Οικονομίασ και Οικονομικϊν, μζςω όμωσ τθσ Τραπζηθσ τθσ Ελλάδοσ. ΣΥΝΕΧΕΙΑ

14 4.4. Πρωτογενήσ, δευτερογενήσ και ηλεκτρονική δευτερογενήσ αγορά Ηλεκτρονικθ Δευτερογενθσ Αγορά Τίτλων Η ΗΔΑΤ επιπρόςκετα καλφπτει τθ διενζργεια των δθμοπραςιϊν των τίτλων αυτϊν ςτθν πρωτογενι αγορά, τθν ενθμζρωςθ των μελϊν ςχετικά μετθν εξζλιξθ των διαφόρων ςυναλλαγϊν κλπ. Τθν εποπτεία και τον ζλεγχο τθσ ΗΔΑΤ αςκεί θ Επιτροπι Εποπτείασ και Ελζγχου, ςτθν οποία ςυμμετζχουν εκπρόςωποι από τθν Τράπεηα τθσ Ελλάδοσ, του Υπουργείου Οικονομικϊν, τθν Ζνωςθ Ελλθνικϊν Τραπεηϊν κλπ.

15

16 4.5. Χρηματαγορά και κεφαλαιαγορά Πρόκειται για τισ αγορζσ ςτισ οποίεσ γίνονται ςυναλλαγζσ χρθματοπιςτωτικϊν απαιτιςεων (τίτλων) επιχειριςεων και οργανιςμϊν. Η διάκριςθ μεταξφ χρθματαγοράσ και κεφαλαιαγοράσ ζγκειται ςε οριςμζνα χαρακτθριςτικά των προϊόντων που διακινοφνται ςε αυτζσ, τα οποία διαφζρουν μεταξφ τουσ όπωσ: Η θμερομθνία λιξθσ. Ο κίνδυνοσ ακζτθςισ τουσ Η ρευςτοποίθςι τουσ Η Φορολογικι τουσ μεταχείριςθ Η διαπραγματευςιμότθτά τουσ. ΣΥΝΕΧΕΙΑ

17 4.5. Χρηματαγορά και κεφαλαιαγορά Χρηματαγορά Στθ χρθματαγορά γίνεται διαπραγμάτευςθ τίτλων οι οποίοι αποτελοφν ςτενά υποκατάςτατα του χριματοσ και ςυγκεκριμζνα: Ζχουν βραχυπρόκεςμθ διάρκεια λιξθσ μικρότερθ του ζτουσ. Η ρευςτοποίθςι τουσ είναι εφκολθ. Η φορολόγθςι τουσ ςυνικωσ υπάγεται ςε προνομιακό κακεςτϊσ. Η διαπραγματευςιμότθτά τουσ είναι υψθλι, λόγω τθσ ςφντομθσ χρονικά μετατρεψιμότθτάσ τουσ ςε ρευςτά διακζςιμα και Παρζχουν μεγαλφτερθ αςφάλεια ςε ςχζςθ με τουσ μακροπρόκεςμουσ τίτλουσ. ΣΥΝΕΧΕΙΑ

18 4.5. Χρηματαγορά και κεφαλαιαγορά Χρηματαγορά Προφανϊσ τα παραπάνω πλεονεκτιματα των προϊόντων τθσ χρθματαγοράσ περιορίηουν και τθν προςδοκϊμενθ απόδοςθ των τίτλων αυτϊν. Στα βαςικότερα εργαλεία (προϊόντα) τθσ χρθματαγοράσ περιλαμβάνονται: Τα ζντοκα γραμμάτια του δθμοςίου με διάρκεια κάτω του ζτουσ Τα ομόλογα του δθμοςίου με διάρκεια κάτω του ζτουσ Τα πιςτοποιθτικά προκεςμιακϊν κατακζςεων μζχρι ζνα ζτοσ κλπ. Η αγορά χριματοσ διακρίνεται: Στθν οργανωμζνθ αγορά (τράπεηεσ, ταμιευτιρια κλπ.) Στθν μθ οργανωμζνθ αγορά (μθ κεςμοκετθμζνθ) ςτθν οποία περιλαμβάνονται όλεσ οι ςυναλλαγζσ μεταξφ επιχειριςεων, πιςτωτϊν κλπ.

19 4.5. Χρηματαγορά και κεφαλαιαγορά Κεφαλαιαγορά Στθν κεφαλαιαγορά γίνεται διαπραγμάτευςθ τίτλων, οι οποίοι είναι μακροπρόκεςμθσ διάρκειασ (μεγαλφτερθσ του ζτουσ) και ςυγκεκριμζνα: Ζχουν υψθλότερο κεωρθτικά, ςε ςχζςθ με τα προϊόντα τθσ χρθματαγοράσ, κίνδυνο ακζτθςθσ, λόγω του κινδφνου που παρουςιάηει θ μακροπρόκεςμθ πρόβλεψθ τθσ βιωςιμότθτασ των ςυγκεκριμζνων επιχειριςεων. Ζχουν μικρότερθ ικανότθτα ρευςτοποίθςθσ και Ζχουν χαμθλότερθ διαπραγματευςιμότθτα και εμπορευςιμότθτα, λόγω του μακροπρόκεςμου χαρακτιρα τουσ. ΣΥΝΕΧΕΙΑ

20 4.5. Χρηματαγορά και κεφαλαιαγορά Κεφαλαιαγορά Προφανϊσ τα παραπάνω χαρακτθριςτικά αυξάνουν τθν προςδοκϊμενθ απόδοςθ των μζςων αυτϊν. Τα προϊόντα τθσ κεφαλαιαγοράσ χρθςιμοποιοφνται για επενδυτικοφσ ςκοποφσ. Στα βαςικότερα εργαλεία (προϊόντα) τθσ κεφαλαιαγοράσ περιλαμβάνονται: Οι μετοχζσ Τα ομόλογα και οι ομολογίεσ Οι τίτλοι του ελλθνικοφ δθμοςίου Άλλα προϊόντα μεγαλφτερθσ διάρκειασ τουσ ζτουσ

21 4.6. Σρζχουςα & προθεςμιακή αγορά χρηματοπιςτωτικών προϊόντων Ο όροσ αναφζρεται ςε ςυναλλαγζσ προϊόντων τθσ αγοράσ, που αρχίηουν ςιμερα και ολοκλθρϊνονται ςε μεταγενζςτερο χρόνο. ΣΥΝΕΧΕΙΑ

22 4.6. Σρζχουςα & προθεςμιακή αγορά χρηματοπιςτωτικών προϊόντων Τρέχουςα αγορά Τρζχουςα αγορά (spot market) ονομάηεται εκείνθ που οι ςυναλλαγζσ διαφόρων χρθματοπιςτωτικϊν προϊόντων, όπωσ τίτλων, επιτοκίων, ςυναλλάγματοσ κ.ά., αρχίηουν ςιμερα και ολοκλθρϊνονται άμεςα ι ςε ςφντομο χρόνο, ςυνικωσ δφο (2) εργαςίμων θμερϊν, οι οποίεσ μποροφν να φκάςουν τισ επτά (7) θμζρεσ. Οι τιμζσ που διαμορφϊνονται ςτθν αγορά λζγονται: Spot prices (ολοκλιρωςθ τθσ ςυναλλαγισ από δφο (2) ζωσ επτά (7) θμζρεσ). Same day (ολοκλιρωςθ τθσ ςυναλλαγισ τθν ίδια θμζρα τθσ ςυμφωνίασ). Pre spot (ολοκλιρωςθ τθσ ςυναλλαγισ μεταξφ τθσ πρϊτθσ και τθσ δεφτερθσ θμζρασ).

23 4.6. Σρζχουςα & προθεςμιακή αγορά χρηματοπιςτωτικών προϊόντων Προιεςμιακθ αγορά Προκεςμιακι αγορά (forward market) χρθματοπιςτωτικϊν προϊόντων ονομάηεται εκείνθ ςτθν οποία αγοράηεται ι πωλείται ζνα ςυγκεκριμζνο προϊόν ςε μία προκακοριςμζνθ τιμι, όμωσ θ πράξθ που αναφζρεται ςτο ςυμβόλαιο κα ολοκλθρωκεί ςε μια ςυγκεκριμζνθ μελλοντικι θμερομθνία. Πρόκειται για προκεςμιακά ςυμβόλαια τα οποία εμφανίςτθκαν ςτθν αγορά για να καλφψουν ι να ελαχιςτοποιιςουν τον κίνδυνο από τθν αςτάκεια των επιτοκίων. Στα προκεςμιακά ςυμβόλαια θ ςυμφωνία μίασ ςυναλλαγισ υπογράφεται από τουσ ςυναλλαςςόμενουσ και τυπικά κλείνει τθν θμζρα τθσ υπογραφισ, όμωσ θ ςυναλλαγι πραγματοποιείται ςε χρόνο μεταγενζςτερο των δφο (2) θμερϊν ι των επτά (7) θμερϊν και μπορεί να φκάςει και το ζνα ζτοσ.

24 4.7. Σρζχουςα & προθεςμιακή αγορά επιτοκίων Είναι θ ελεφκερα διαμορφοφμενθ αγορά των επιτοκίων με βάςθ τθν προςφορά και τθ ηιτθςθ χριματοσ και κεφαλαίων ςτθν ευρωπαϊκι και παγκόςμια αγορά. ΣΥΝΕΧΕΙΑ

25 4.7. Σρζχουςα & προθεςμιακή αγορά επιτοκίων Τρέχουςα αγορά επιτοκίων Πρόκειται για τα επιτόκια που διαμορφϊνονται και δθμοςιεφονται από τισ Τράπεηεσ, ςε ςχζςθ με το φψοσ των πιςτοδοτιςεων προσ τα φυςικά και νομικά πρόςωπα, κακϊσ και των επιτοκίων που διαμορφϊνονται από το φψοσ των κατακζςεων των πελατϊν τουσ. Το φψοσ των επιτοκίων είναι ςυνάρτθςθ των απαιτουμζνων επιπζδων ρευςτότθτασ των τραπεηικϊν ιδρυμάτων και των υφιςταμζνων διακεςίμων τουσ. ΣΥΝΕΧΕΙΑ

26 4.7. Σρζχουςα & προθεςμιακή αγορά επιτοκίων Τρέχουςα αγορά επιτοκίων Στθν τρζχουςα αγορά περιλαμβάνονται επίςθσ και τα επιτόκια τθσ Διατραπεηικισ Αγοράσ, που διαμορφϊνονται με βάςθ τθν προςφορά και τθ ηιτθςθ κεφαλαίων, εντόσ χρονικοφ διαςτιματοσ δφο (2) εργαςίμων θμερϊν μετά το κλείςιμο τθσ ςχετικισ ςυμφωνίασ. Η τρζχουςα αγορά των επιτοκίων λειτουργεί βάςει κεςμοκετθμζνου πλαιςίου.

27 4.7. Σρζχουςα & προθεςμιακή αγορά επιτοκίων Προιεςμιακθ αγορά επιτοκίων Πρόκειται για τθν αγορά ςτθν οποία διαμορφϊνονται επιτόκια που θ ιςχφσ τουσ αρχίηει δφο (2) θμζρεσ μετά το κλείςιμο τθσ ςυμφωνίασ, αλλά θ ςυμφωνία ολοκλθρϊνεται με μεταγενζςτερουσ χρόνουσ, μία (1) εβδομάδα, ζνα (1) μινα, τρεισ (3) μινεσ κλπ. μζχρι ζνα (1) ζτοσ, χωρίσ όμωσ να αποκλείονται και άλλα χρονικά διαςτιματα. Στθν προκεςμιακι αγορά οι δανειςτζσ ι κατακζτεσ με προκεςμιακά ςυμβόλαια ελαχιςτοποιοφν τον κίνδυνο, αφοφ μποροφν να τιμολογιςουν και να κλειδϊςουν τθν θμζρα τθσ ςυμφωνίασ, το επιτόκιο κατάκεςθσ ι δανειςμοφ που κα λάβει χϊρα ςε κάποια μελλοντικι θμερομθνία. ΣΥΝΕΧΕΙΑ

28 4.7. Σρζχουςα & προθεςμιακή αγορά επιτοκίων Προιεςμιακθ αγορά επιτοκίων Οι προκεςμιακζσ αγορζσ επιτοκίων διζπονται από αυςτθρό κεςμικό πλαίςιο για τθν ομαλι λειτουργία τθσ αγοράσ. Στισ διεκνείσ αγορζσ ςυμμετζχουν τα περιςςότερα χρθματοπιςτωτικά ιδρφματα εντόσ και εκτόσ τθσ Ε.Ε. και είναι γνωςτζσ οι αγορζσ επιτοκίων Euribor, Eonia, Libor, Libid κ.ά., που χρθςιμοποιοφνται ωσ επιτόκια αναφοράσ ςτισ διεκνείσ ςυναλλαγζσ των αγορϊν δικαιωμάτων και των προκεςμιακϊν αγορϊν.

29 4.8. Αγορά ςυναλλάγματοσ Οι αγορζσ ςυναλλάγματοσ (foreign exchange markets) αποτελοφν τον δίαυλο ανάπτυξθσ και αποτελεςματικισ λειτουργίασ του διεκνοφσ εμπορίου και των διεκνϊν επενδφςεων, αφοφ μζςω αυτϊν μεταφζρονται κεφάλαια (αγοραςτικι δφναμθ) από το ζνα νόμιςμα ςτο άλλο, δθλαδι από τθ μία χϊρα ςτθν άλλθ. Με τον όρο ςυνάλλαγμα εννοοφμε τα νομίςματα των άλλων χωρϊν, κακϊσ και όλεσ τισ μορφζσ απαιτιςεων και υποχρεϊςεων μεταξφ των χωρϊν ςε ξζνο νόμιςμα. Η μζτρθςθ του ςυναλλάγματοσ γίνεται με βάςθ τθν ιςοτιμία των νομιςμάτων. Δθλαδι τθν τιμι με τθν οποία ζνα νόμιςμα ανταλλάςςεται με το νόμιςμα μιασ άλλθσ χϊρασ. ΣΥΝΕΧΕΙΑ

30 4.8. Αγορά ςυναλλάγματοσ Η αγορά ςυναλλάγματοσ κα μποροφςε να διακρικεί ςε διάφορεσ μορφζσ, όπωσ: Η εγχϊρια αγορά ςυναλλάγματοσ Η ευρωπαϊκι αγορά ςυναλλάγματοσ Η διεκνισ αγορά ςυναλλάγματοσ Η διατραπεηικι αγορά ςυναλλάγματοσ Η τρζχουςα και θ προκεςμιακι αγορά ςυναλλάγματοσ κλπ. Οι ςθμαντικότερεσ αγορζσ ςυναλλάγματοσ είναι θ αγορά του Λονδίνου, θ αγορά τθσ Ν. Υόρκθσ και θ αγορά του Τόκιο. Ο θμεριςιοσ όγκοσ διεκνϊν ςυναλλαγϊν ςε ςυνάλλαγμα ζχει ςιμερα υπερβεί τα 2 τριςεκατομμφρια αμερικανικά δολάρια. ΣΥΝΕΧΕΙΑ

31 4.8. Αγορά ςυναλλάγματοσ Ευρωπαϊκθ Διατραπεζικθ Αγορά Συναλλάγματοσ Πρόκειται για πλθκϊρα κακθμερινϊν πράξεων των τραπεηϊν αγοραπωλθςίασ του κοινοφ νομίςματοσ ( ) ζναντι ξζνου ςυναλλάγματοσ (δολαρίου ΗΠΑ, γιεν Ιαπωνίασ κλπ.) με ςκοπό τθν εξυπθρζτθςθ των πελατϊν τουσ. Συγκεκριμζνα οι τράπεηεσ κακθμερινά ανάλογα με το πλεόναςμα ι το ζλλειμμα που ζχουν ςε ςυνάλλαγμα προβαίνουν ςε πράξεισ αγοραπωλθςίασ ςυναλλάγματοσ προκειμζνου να καλφψουν τα ςυναλλαγματικά τουσ αποκζματα. Στθν ευρωπαϊκι αγορά ςυναλλάγματοσ θ Ε.Κ.Τ. δθμοςιεφει κακθμερινά ςε θλεκτρονικι μορφι πίνακεσ με τισ ιςοτιμίεσ αναφοράσ των άλλων νομιςμάτων ςυγκριτικά με το. Οι ιςοτιμίεσ αυτζσ διαμορφϊνονται κακθμερινά με βάςθ τισ τιμζσ που επικρατοφν ςτισ ςυνεδριάςεισ των εκνικϊν κεντρικϊν τραπεηϊν εντόσ και εκτόσ τθσ Ε.Ε.

32 4.8. Αγορά ςυναλλάγματοσ Τρέχουςα Αγορά Συναλλάγματοσ Είναι θ αγορά ςυναλλάγματοσ (spot market) όπου θ υλοποίθςθ τθσ ςχετικισ ςυμφωνίασ αγοράσ ι πϊλθςθσ ςυναλλάγματοσ πραγματοποιοφνται με βάςθ τθν τρζχουςα ιςοτιμία και αμζςωσ. Δθλαδι ακολουκεί θ παράδοςθ των νομιςμάτων εντόσ 48 ωρϊν. Οι κυριότεροι παράγοντεσ που επθρεάηουν τθν τρζχουςα αγορά ςυναλλάγματοσ και ειδικότερα τθν τρζχουςα ιςοτιμία, είναι οι ακόλουκοι: Η εξζλιξθ του εμπορικοφ ιςοηυγίου και του ιςοηυγίου εξωτερικϊν πλθρωμϊν. Το εξωτερικό χρζοσ και το ζλλειμμα του κρατικοφ προχπολογιςμοφ. ΣΥΝΕΧΕΙΑ

33 4.8. Αγορά ςυναλλάγματοσ Τρέχουςα Αγορά Συναλλάγματοσ Ταςυναλλαγματικά διακζςιμα ςε ςχζςθ με τθν εκνικι παραγωγι και τισ ειςαγωγζσ. Η γενικότερθ οικονομικι κατάςταςθ τθσ χϊρασ και οι διεκνείσ τθσ ςχζςεισ. Η διεκνισ οικονομικοπολιτικι ςυγκυρία. Οιεξελίξεισ ςτισ διεκνείσ αγορζσ και κεφαλαιαγορζσ. Η νομιςματοπιςτωτικι ςτακερότθτα και θ διαμόρφωςθ των επιτοκίων. Οι ψυχολογικοί παράγοντεσ και θ διαμόρφωςθ κετικϊν ι αρνθτικϊν επενδυτικϊν προςδοκιϊν.

34 4.8. Αγορά ςυναλλάγματοσ Προιεςμιακθ αγορά ςυναλλάγματοσ Είναι θ αγορά ξζνου ςυναλλάγματοσ (forward market) όπου διαμορφϊνονται ςυμφωνίεσ μεταξφ τραπεηϊν ι τραπεηϊν και πελατϊν τουσ για προαγορά ι προπϊλθςθ ενόσ ποςοφ ξζνου ςυναλλάγματοσ, το οποίο κα παραδοκεί ςε κάποια μελλοντικι ςτιγμι και ςε μία ςυγκεκριμζνθ τιμι ςυναλλάγματοσ (ιςοτιμία), που κα ςυμφωνθκεί κατά τθ ςτιγμι τθσ υπογραφισ του ςυμβολαίου. ΣΥΝΕΧΕΙΑ

35 4.8. Αγορά ςυναλλάγματοσ Προιεςμιακθ αγορά ςυναλλάγματοσ Τα προκεςμιακά ςυμβόλαια ςυναλλάγματοσ καλφπτουν διάφορα χρονικά διαςτιματα και μποροφν να φκάςουν μζχρι ζνα (1) ζτοσ. Οι επενδυτζσ χρθςιμοποιοφν τα προκεςμιακά ςυμβόλαια αγοράσ ςυναλλάγματοσ κυρίωσ για δφο λόγουσ: Για αντιςτάκμιςθ του κινδφνου ςυναλλάγματοσ (hedging) Για ανάπτυξθ κερδοςκοπικϊν δραςτθριοτιτων και εξιςορρόπθςθσ του κινδφνου (arbitrage).

36 Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά, Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 4.0 [1] ή μεταγενέστερη, Διεθνής Έκδοση. Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων π.χ. φωτογραφίες, διαγράμματα κ.λ.π., τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό. Οι όροι χρήσης των έργων τρίτων επεξηγούνται στη διαφάνεια «Επεξήγηση όρων χρήσης έργων τρίτων». Τα έργα για τα οποία έχει ζητηθεί άδεια αναφέρονται στο «Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων». [1] Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση: που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου, για το διανομέα του έργου και αδειοδόχο που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση στο έργο που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος (π.χ. διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση, εφόσον αυτό του ζητηθεί.

37 Επεξήγηση όρων χρήσης έργων τρίτων διαθέσιμο με άδεια CC-BY διαθέσιμο με άδεια CC-BY-SA διαθέσιμο με άδεια CC-BY-ND διαθέσιμο με άδεια CC-BY-NC διαθέσιμο με άδεια CC-BY-NC-SA διαθέσιμο με άδεια CC-BY-NC-ND διαθέσιμο με άδεια CC0 Public Domain διαθέσιμο ως κοινό κτήμα χωρίς σήμανση Δεν επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου, παρά μόνο εάν ζητηθεί εκ νέου άδεια από το δημιουργό. Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου και η δημιουργία παραγώγων αυτού με απλή αναφορά του δημιουργού. Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου με αναφορά του δημιουργού, και διάθεση του έργου ή του παράγωγου αυτού με την ίδια άδεια. Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου με αναφορά του δημιουργού. Δεν επιτρέπεται η δημιουργία παραγώγων του έργου. Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου με αναφορά του δημιουργού. Δεν επιτρέπεται η εμπορική χρήση του έργου. Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου με αναφορά του δημιουργού και διάθεση του έργου ή του παράγωγου αυτού με την ίδια άδεια. Δεν επιτρέπεται η εμπορική χρήση του έργου. Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου με αναφορά του δημιουργού. Δεν επιτρέπεται η εμπορική χρήση του έργου και η δημιουργία παραγώγων του. Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου, η δημιουργία παραγώγων αυτού και η εμπορική του χρήση, χωρίς αναφορά του δημιουργού. Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου, η δημιουργία παραγώγων αυτού και η εμπορική του χρήση, χωρίς αναφορά του δημιουργού. Συνήθως δεν επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου.

38 Διατήρηση Σημειωμάτων Οποιαδήποτε αναπαραγωγή ή διασκευή του υλικού θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει: το Σημείωμα Αναφοράς το Σημείωμα Αδειοδότησης τη δήλωση Διατήρησης Σημειωμάτων το Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων (εφόσον υπάρχει) μαζί με τους συνοδευόμενους υπερσυνδέσμους.

39 Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ιονίων Νήσων» έχει χρηματοδοτήσει μόνο την αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους.