Παρασκευή 13 Αυγούστου 2004

Transcript

1 OI ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΙ ΑΓΩΝΕΣ ΑΘΗΝΑ 2004 ΚΑΙ ΤΑ ΜΕΣΑ ΜΑΖΙΚΗΣ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΑΠΟ ΤΟΝ Α. Χ. ΔΟΥΜΑ Οι δεκαεπτά μέρες χαράς και γιορτής των Ολυμπιακών αγώνων ξεκίνησαν εντυπωσιακά με την τελετή έναρξης, έστω και αν σκιάστηκαν από το σκάνδαλο του ντοπαρίσματος Κεντέρη-Θάνου. Ο απολογισμός θετικός για την Ελλάδα, η οποία κατάφερε μέσα σε λίγες μόνο μέρες να ανατρέψει το αρνητικό κλίμα και να κερδίσει τα θετικά σχόλια από τα ξένα ΜΜΕ και την ικανοποίηση των αθλητών, των ομοσπονδιών τους και των υπευθύνων της ΔΟΕ. Οι εντυπωσιακές εγκαταστάσεις, η προσφορά των εθελοντών, η άψογη λειτουργία της πόλης και η μετατροπή της με τις πολιτιστικές εκδηλώσεις σε ένα απέραντο φεστιβάλ, το αίσθημα ασφαλείας που κυριάρχησε στους ξένους επισκέπτες έκαναν τους αγώνες της Αθήνας να είναι οι καλύτεροι1 που έγιναν ποτέ. Παρασκευή 13 Αυγούστου 2004 Με μια παραμυθένια τελετή έναρξης, 2 η Αθήνα υποδέχτηκε τους αθλητές και τις αθλήτριες από όλο τον κόσμο για τους ολυμπιακούς αγώνες, που επέστρεψαν στη χώρα 1 Τα εύσημα στους ολυμπιακούς αγώνες της Αθήνας έδωσε ο τέως πρόεδρος της ΔΟΕ Χουάν Αντόνιο Σάμαρανκ, λέγοντας ότι οι αγώνες ήταν εξαιρετικοί, η τελετή έναρξης ήταν η καλύτερη που έγινε ποτέ ως τώρα ενώ όλες οι δεσμεύσεις εκπληρώθηκαν στο ακέραιο. «Εύσημα από Σάμαρανκ», Εφημερίδα Έθνος, , σελ Τα διεθνή μέσα ενημέρωσης απέδωσαν το χρυσό μετάλλιο των ολυμπιακών αγώνων της Αθήνας για την εντυπωσιακή όσο και μεστή νοημάτων τελετή έναρξης που συγκλόνισε την υφήλιο. Χαρακτηριστικά αναφέρουμε παρακάτω τίτλους πρακτορείων ειδήσεων, εφημερίδων, τηλεοπτικών ΜΜΕ από διάφορες χώρες: η ιταλική Republica είχε ως πρωτοσέλιδο η ιστορία και η μυθολογία συναντήθηκαν στο στάδιο της Αθήνας, η μεγαλύτερη αθλητική εφημερίδα της Ιταλίας Gazzetta dello Sport πρόσθεσε, όλη η ανατρχίλα στην Αθήνα, μεγαλειώδες, συναρπαστικό, ενώ η Corriere della Serra ανέφερε χαρακτηριστικά, η Αθήνα στο επίκεντρο της γης. Το πρακτορείο ειδήσεων Associated Press περιέγραψε την τελετή έναρξης λέγοντας ότι ήταν ένα επικό καλωσόρισμα το οποίο συνοδευόταν από τους χτύπους της καρδιάς, έναν καλπάζοντα Κένταυρο και μια παράταξη θεών της ελληνικής αρχαιότητας. Το Reuters ανέφερε πως η τελετή ήταν θετικό μείγμα της αρχαίας και της σύγχρονης Ελλάδας. Οι γαλλικές εφημερίδες Liberation και Figaro ανέφεραν αντίστοιχα οι αγώνες επέστρεψαν στον Όλυμπο και οι αγώνες επέστρεψαν στη γενέτειρά τους προς μεγάλη χαρά των αθλητών και 4,5 δισεκατομμυρίων τηλεθεατών. Οι New York Times της Αμερικής ανέφεραν χαρακτηριστικά ότι οι αγώνες άνοιξαν εδώ με ένα θέαμα βασισμένο κυρίως στην αρχαία ελληνική μυθολογία αλλά επισκιάστηκε από τη μαζική ασπίδα ασφαλείας που αναπτύχθηκε για τη σύγχρονη εποχή της διεθνούς τρομοκρατίας. Οι Financial Times ανέφεραν πως οι ολυμπιακοί αγώνες άνοιξαν με λαμπρό τρόπο ενώ η International Herald Tribune ανέφερε πως το αρχαίο συνάντησε το υπερμοντέρνο καθώς οι αγώνες επέστρεψαν επισήμως στην Ελλάδα με μια υψηλής τεχνολογίας και εντυπωσιακή τελετή έναρξης. Οι Times του Λονδίνου είχαν πρωτοσέλιδο, η Ελλάδα καλωσόρισε τους αγώνες πίσω στη γενέτειρά τους όπου όλα άρχισαν πριν από 3000 χρόνια, με μια φαντασμαγορική τελετή με φως, ήχο, μουσική και φλόγες η οποία διήρκεσε τρεισήμισι ώρες. Η γερμανική εφημερίδα Frankfurter Allgemeine Zeitung ανέφερε τα εξής, με ένα εντυπωσιακό ταξίδι στον χρόνο από την αρχαιότητα ως την σύγχρονη εποχή το βράδυ της Παρασκευής η επιστροφή των ολυμπιακών αγώνων στις ρίζες τους. Η Der Spiegel επισήμανε ότι οι Έλληνες έχτισαν μια γέφυρα ανάμεσα στην ιστορία και στο σήμερα, ενώ χαρακτήρισε την τελετή μια παράσταση που έκοβε την ανάσα και ήταν γεμάτη εκπλήξεις. «Ύμνοι από τα διεθνή μέσα ενημέρωσης», Εφημερίδα Βήμα της Κυριακής,, , σελ. Α8. 1

2 που γεννήθηκαν στην πόλη που αναβίωσαν. 3 Περίπου χιλιάδες άνθρωποι μέσα στο ολυμπιακό στάδιο κι ακόμα τέσσερα δισεκατομμύρια σε όλες τις γωνιές του πλανήτη 4 παρακολούθησαν την ιστορική στιγμή που οι αγώνες γύρισαν στην πατρίδα τους. Η έναρξη της τελετής 5, συνδέοντας νοητά την αρχαία Ολυμπία με το ολυμπιακό στάδιο της Αθήνας γεφύρωσε 3000 χρόνια ιστορίας των ολυμπιακών αγώνων. Περίπου 400 τυμπανιστές άνοιξαν την τελετή στο ρυθμό του ζεϊμπέκικου και αμέσως μετά της καρδιάς, καθώς οι ολυμπιακοί κύκλοι πρόβαλαν φλεγόμενοι στην τεχνητή λίμνη που κάλυπτε το μεγαλύτερο μέρος του αγωνιστικού χώρου του σταδίου. Στη συνέχεια, ένα τεράστιο κεφάλι κυκλαδικού ειδωλίου αναδύθηκε από το κέντρο του σταδίου. Ακολουθώντας την πορεία της ελληνικής τέχνης, το ειδώλιο μεταμορφώθηκε μπροστά στα μάτια των θεατών σε ένα αρχαίο κούρο και κατόπιν σε άγαλμα κλασικής εποχής. Σχεδόν ταυτόχρονα, στην περίμετρο του αγωνιστικού χώρου εξελισσόταν ολόκληρη η ιστορία 6 του ελληνικού πολιτισμού, από την Μινωική εποχή ως τις μέρες μας, όπως αυτή αποτυπώνεται στην τέχνη. 7 Οι 202 εθνικές αποστολές, εισήλθαν στο στάδιο κατ αλφαβητική σειρά (σύμφωνα με το ελληνικό αλφάβητο). Σημαιοφόρος της ελληνικής ολυμπιακής ομάδας ήταν ο τρεις φορές χρυσός ολυμπιονίκης της άρσης βαρών, Πύρρος Δήμας. Μια γιγάντια δάδα ήταν ο βωμός, η οποία κατέβηκε προς το μέρος του τελευταίου λαμπαδηδρόμου, σε μια συμβολική ένωση της γης με τον ουρανό, της «ύλης» με το «πνεύμα». Τελευταίος λαμπαδηδρόμος, ο ολυμπιονίκης της ιστιοπλοϊας Νίκος Κακλαμανάκης, άναψε το βωμό και η δάδα επέστρεψε 3 Με διθυράμβους υποκλίνονται τα διεθνή ΜΜΕ στη μεγαλειώδη τελετή έναρξης. Συγκεκριμένα ανέφεραν τα εξής: το BBC μια γενναιόδωρη τελετή έναρξης, το Reuters Η μεγαλύτερη παράσταση στη γη, το CNN αστραφτερή έναρξη των αγώνων, η Ihdependent λαμπρή βραδιά και εφιάλτης, οι N.Y. Times καθαρτικός θρίαμβος ενός έθνους, το γαλλικό πρακτορείο κράτησαν την υπόσχεση, η Liberation οι αγώνες επιστρέφουν στον Όλυμπο, η Gazetta dello Sport ένα αυθεντικό θέαμα, η Corriere della Serra μια παρέλαση ειρήνης και η Republica όλα ξεκινούν από τη θάλασσα. «Η Ελλάδα έβαλε φωτιά στη φαντασία του κόσμου», Εφημερίδα Έθνος της Κυριακής, , σσελ Διθύραμβοι από τα διεθνή μέσα μαζικής ενημέρωσης, που καθήλωσε τα 4 δις. τηλεθεατές. Ανταποκρίσεις από τα ξένα μέσα μαζικής ενημέρωσης, Reuters, CNN, BBC, Sky News, Daily telegraph. «Ο πλανήτης έμεινε άφωνος», Εφημερίδα Έθνος, , σελ Συμπερασματικά η τελετή έναρξης της Αθήνας αν δεν ξεχώρισε τουλάχιστον βρίσκεται στο ίδιο επίπεδο με την τελετή έναρξης της Μόσχας, που σε πολλά σημεία υπερίσχυσε η Αθήνα των Σοβιετικών. Τ..Παπαχρήστου, «Υπερήφανοι που είμαστε Έλληνες», Εφημερίδα Έθνος, , σσελ Η ελληνική ιστορία τριων χιλιετιών με εικόνες του ελληνικού πολιτισμού από την προϊστορική εποχή μέχρι τα σύγχρονα χρόνια ζωντάνεψαν σε μια παρέλαση που μας ταξίδεψε στους αιώνες. Το θαύμα της ζωής και η ελιά το σύμβολο της ειρήνης. «Η ιστορία της Ελλάδας ξεδιπλώθηκε στο χρόνο», Εφημερίδα Έθνος, , σσελ Μια ιστορία με σύμβολα και αλληγορίες, η πιο λιτή και όμορφη τελετή έναρξης έγινε γέφυρα για να ταξιδέψει σε όλο τον κόσμο. Ένα ταξίδι στο χρόνο με υψηλή αισθητική κέρδισε τις καρδιές των τυχερών θεατών που ήταν στο στάδιο και στη διεθνή κοινή γνώμη. Η τελετή κατάφερε να μιλήσει με εικόνες, με συμβολισμούς, με μαθηματικούς τύπους και γεωμετρικά σχήματα. Παρ όλο το σοκ που προηγήθηκε από το σκάνδαλο Κεντέρη-Θάνου, πολύ γρήγορα ξεχάστηκε και ο κόσμος ενώθηκε αυθόρμητα για το κορυφαίο γεγονός στον κόσμο. Η τελετή κατάφερε αυτό που δεν μπόρεσαν να υλοποιήσουν όλοι οι άλλοι, παρουσιάζοντας την περιπέτεια του ανθρώπου προς τη γνώση, τον έρωτα και την ίδια τη ζωή. Π.Τσούτσιας, «Οι Έλληνες έκαναν θαύματα», Εφημερίδα Έθνος, , σελ.13. 2

3 στη θέση της ανεβάζοντας τη φλόγα πάνω από το ολυμπιακό στάδιο της Αθήνας, από όπου η ολυμπιακή φλόγα φώτιζε καθ όλη τη διάρκειά τους τους αγώνες. 8 Σάββατο 14 Αυγούστου 2004 Την πρώτη μέρα των αγώνων από τα αγωνίσματα που διεξήχθηκαν ξεχωριστή θέση κατείχαν : η άρση βαρών, η αντιπτέρηση, η ξιφασκία, οι καταδύσεις και το τζούντο. Καταρίφθηκαν δυο παγκόσμια ρεκόρ στην κολύμβηση και τρία στην άρση βαρών. Το τέλος της ημέρας βρήκε στην πρώτη θέση της κατάταξης την ομάδα της Κίνας με 4 χρυσά μετάλλια. 9 Κυριακή 15 Αυγούστου 2004 Την δεύτερη μέρα ξεκίνησαν τα αγωνίσματα του μπέιζμπολ, της αντισφαίρισης και της υδατοσφαίρισης. Η κατάριψη ενός ακόμα παγκόσμιου ρεκόρ από την ομάδα της Νότιας Αφρικής στην κολύμβηση 10 και η νίκη του Πουέρτο Ρίκο στην καλαθοσφαίριση ήταν τα σημαντικότερα γεγονότα της ημέρας. 11 Δευτέρα 16 Αυγούστου 2004 Η τρίτη μέρα ήταν μια πλούσια ολυμπιακή μέρα η οποία τελείωσε με 14 τελικούς, 22 αγωνίσματα σε 20 αγωνιστικές εγκαταστάσεις, έξι παγκόσμια ρεκόρ. Πολύ καλή ήταν η συγκομιδή για την διοργανώτρια χώρα την Ελλάδα τόσο στην άρση βαρών όσο και στις συγχρονισμένες καταδύσεις ανδρών 12 με την ομάδα της Κίνας να διατηρεί την πρωτιά στην γενική κατάταξη των μεταλλίων. 13 Τρίτη 17 Αυγούστου 2004 Την τέταρτη μέρα ήταν μια μέρα που διεξήχθησαν, 23 αγωνίσματα σε 20 αγωνιστικές εγκαταστάσεις, με πολλές επιτυχίες σε 11 συναρπαστικούς τελικούς: ενόργανη Όπ. παρ. 10 Η νοτιοαφρικάνικη ομάδα πνίγηκε στο μεθύσι της στιγμής και των συναισθημάτων από το χρυσό μετάλλιο και το παγκόσμιο ρεκόρ που πέτυχαν οι αθλητές στο αγώνισμα 4Χ100 ελεύθερο. «Μια γιορτή που ζήσαμε μια φορά, για μια ζωή, σε μια συλλεκτική έκδοση», Περιοδικό Εικόνες, σελ Όπ. παρ. 12 Το χρυσό μετάλλιο στις καταδύσεις ήταν κάτι ανέλπιστο για τους Έλληνες, οι ολυμπιονίκες Μπίμης και Συρανίδης, πίστευαν ότι θα ανέβουν στο βάθρο όχι όμως και στο πρώτο σκαλί. «Ήξεραν ότι θα πάρουν μετάλλιο», Περιοδικό Εθνοσπόρ, , σελ Όπ. παρ. 3

4 γυμναστική, ξιφασκία, τζούντο, σκοποβολή, και κολύμβηση. 14 χρυσό στο τζούντο στην κατηγορία των 81 κιλών. 15 Η Ελλάδα κατέκτησε το Τετάρτη 18 Αυγούστου 2004 Η πέμπτη μέρα ήταν μια ιδιαίτερη μέρα για την ιστορία των ολυμπιακών αγώνων καθώς για πρώτη φορά διεξήχθησαν αγώνες στο αρχαίο στάδιο της Ολυμπίας 16 και πιο συγκεκριμένα το αγώνισμα της σφαιροβολίας ανδρών και γυναικών. 17 Η νικήτρια της σφαιροβολίας αθλήτρια από τη Ρωσία βρέθηκε ντοπαρισμένη και της αφαιρέθηκε το μετάλλιο μετά από απόφαση της Δ.Ο.Ε. Επίσης επιτεύχθηκαν και δυο παγκόσμια ρεκόρ στην κολύμβηση. 18 Πέμπτη 19 Αυγούστου 2004 Την έκτη μέρα κατά τη διάρκεια του αγωνιστικού προγράμματος καταρρίφθηκαν ολυμπιακά ρεκόρ στην τοξοβολία, και την κολύμβηση, αλλά και παγκόσμια ρεκόρ, στην άρση βαρών και την κολύμβηση. Επίσης η ελληνική ομάδα εξασφάλισε το χρυσό μετάλλιο 19 στην ιστιοπλοϊα γυναικών. 20 Παρασκευή 20 Αυγούστου 2004 Η έβδομη μέρα χαρακτηρίστηκε από την κατάρριψη ολυμπιακών ρεκόρ στην κολύμβηση, την ποδηλασία πίστας και την σκοποβολή αλλά και παγκόσμιο ρεκόρ στην ποδηλασίας Όπ. παρ. 15 Ο χρυσός ολυμπιονίκης Ηλίας Ηλιάδης, δήλωσε ότι είναι υπερήφανος που έγινε Έλληνας. «Αγάπησε την Ελλάδα, τον αγάπησαν οι Έλληνες. Περιοδικό Εθνοσπόρ, , σελ Για αναβίωση του ολυμπιακού πνεύματος μετά από 16 αιώνες έκαναν τα ξένα μέσα ΜΜΕ με τους εξής τίτλους: η USA Today άξιζε τη μακρά αναμονή, η Washington Post γυναίκες για πρώτη φορά, η Independent το χθες και το σήμερα, η Liberation γαλήνη και ισορροπία, η Herald Tribune στο στάδιο των θεών. «Διθύραμβοι για την Ολυμπία», Εφημερίδα Έθνος, , σελ Έπειτα από 16 αιώνες το αρχαίο στάδιο της Ολυμπίας, υποδέχτηκε πάλι αθλητές και για πρώτη φορά και αθλήτριες. Δίπλα σε ελιές χιλιάδων ετών από όπου προέρχονταν οι κότινοι που στεφάνωναν τους αρχαίους ολυμπιονίκες και με μοναδικά σύγχρονα μέσα τις μαγνητικές πύλες και τις βαλβίδες ρίψης οι αθλητές, οι αθλήτριες και οι χιλιάδες θεατές ένιωσαν πραγματικά ότι οι ολυμπιακοί αγώνες γύρισαν σπίτι τους. «Μια γιορτή που ζήσαμε μια φορά, για μια ζωή, σε μια συλλεκτική έκδοση», Περιοδικό Εικόνες, σελ Ακόμη και αν δεν λάβουν μέρος στην 11 η ιστιοδρομία οι Τσουλφά κα Μπεκατώρου είναι χρυσέ ολυμπιονίκες. Τ. Αντωνίνης, «Χρυσά τα κορίτσια του Ποσειδώνα», Εφημερίδα Απόφαση, , σσελ Όπ. παρ. 4

5 Σάββατο 21 Αυγούστου 2004 Η όγδοη μέρα ήταν μια ακόμη συναρπαστική μέρα των αγώνων από την κατάρριψη ολυμπιακών ρεκόρ στην άρση βαρών αλλά και παγκόσμια ρεκόρ στην κολύμβηση, την ποδηλασία και την άρση βαρών. Επίσης η ημέρα ήταν πολύ καλή για την ελληνική ομάδα καθώς συνοδεύτηκε από την κατάκτηση ενός χρυσού μεταλλίου στην ιστιοπλοϊα γυναικών 22 ένα ασημένιο στο στίβο, στο αγώνισμα της δισκοβολίας γυναικών 23 και ένα χάλκινο στην άρση βαρών 24 από τον τρεις φορές χρυσό ολυμπιονίκη 25 Πύρρο Δήμα 26 ο οποίος κέρδισε το τέταρτο συνεχόμενο 27 στην Αθήνα και τερμάτισε έτσι την καριέρα του. 28 Κυριακή 22 Αυγούστου 2004 Ο τελικός των 100 μέτρων και ο μαραθώνιος γυναικών, ο οποίος πραγματοποιήθηκε στην κλασική διαδρομή με αφετηρία το Μαραθώνα και τερματισμό το παναθηναϊκό στάδιο, ήταν οι πιο σημαντικές στιγμές της ένατης μέρας των αγώνων. Η Ελλάδα πανηγύρισε 29 άλλα δυο μετάλλια 30 στην κωπηλασία 31 και την γυμναστική Οι Σοφία Μπεκατώρου κα Αιμιλία Μπεκατώρου, κατέκτησαν το χρυσό παρά τα προβλήματα υγείας που αντιμετώπισε η πρώτη ένα μήνα πριν τους αγώνες με την επέμβαση στη οποία υποβλήθηκε. «Δεν έχανε με τίποτα τους αγώνες», Περιοδικό Εθνοσπόρ, , σελ Η Τασούλα Κελεσίδου, ήθελε πάρα πολύ να κατακτήσει το χρυσό όμως όμως με την κατάκτηση του ασημένιου στο τέλος άλλαξε γνώμη. «Τελικά ικανοποιήθηκε και με τη δεύτερη θέση», Περιοδικό Εθνοσπόρ, , σελ Τη μέρα αυτή βρέθηκε θετικός ο Λεωνίδας Σαμπάνης, στο πρώτο δείγμα ντόπινγκ κοντρόλ με πολλές απορίες για το πως έξι μέρες πριν ήταν καθαρός σε ανάλογο έλεγχο. Για προβοκάτσια ή πρόβλημα στον οργανισμό έκανε λόγο ο προπονητής Χρήστος Ιακώβου. Τ. Παπαχρήστου, «Έπεσε σαν...μπάρα στο κεφάλι μας», Περιοδικό Εθνοσπόρ, , σσελ Ο κορυφαίος Έλληνας αθλητής απέσπασε τα καλύτερα σχόλια για την εμφάνιση και το μετάλλιο που κατέκτησε. Το BBC είχε πρωτοσέλιδο ο Έλληνας ήρωας πήρε το χάλκινο και το Reuters ο Δήμας σήκωσε ψηλά την πίστη των Ελλήνων είναι μερικές από τις αναφορές των ξένων ΜΜΕ. Γ. Γιακοβής, «Ύστατος φόρος τιμής για έναν τεράστιο αθλητή», Περιοδικό Εθνοσπόρ, , σελ Περισσότεροι από 6000 φίλαθλοι αποζημιώθηκαν από τις προσπάθειες του Δήμα και την κατάκτηση του χάλκινου μεταλλίου οι οποίοι κατά την διάρκεια της απονομής τον αποθέωσαν για περισσότερα από 15 λεπτά φωνάζοντας ρυθμικά το όνομά του και κάνοντάς τον να δακρύσει. «Ο αιώνιος ολυμπιονίκης», Εφημερίδα Απόφαση, , σσελ Ο Πύρρος Δήμας δήλωσε πως έτσι ήθελε να τελειώσει την καριέρα του, και πως ένιωθε ο πιο ευτυχισμένος άνθρωπος του κόσμου. «Του έδωσε το χρυσό ο κόσμος», Εφημερίδα Τα Νέα, , σσελ «Πήρε εκδίκηση και για τον Μάρα», Περιοδικό Εθνοσπόρ, , σελ «Τράβηξαν πολύ...κουπί για να φτάσουν ως εδώ», Περιοδικό Εθνοσπόρ, , σελ Πολύμερος και Σκιαθίτης κατέκτησαν το μοναδικό μετάλλιο στην ιστορία της κωπηλασίας, οι οποίοι λύγισαν από την συγκίνηση και την υπερπροσπάθεια. «Λύγισαν από συγκίνηση και προσπάθεια», Εφημερίδα Απόφαση, , σσελ Ο Δημοσθένης Ταμπάκος ανέβηκε στο πρώτο σκαλί κάνοντας τους Έλληνες να δακρύσουν παίρνοντας ένα μετάλλιο που έλειπε από τη συλλογή του αλλά και την εκδίκησή του για την αντιμετώπιση του Βλάση Μάρα. Ο αθλητής δήλωσε: ευχαριστώ το θεό για το χρυσό ήταν μια μαγική στιγμή. Ευγενία Δίτσα, «Αυτό το χρυσό μετρά για δύο...», Εφημερίδα Απόφαση, , σελ

6 Δευτέρα 23 Αυγούστου 2004 Η δέκατη μέρα περιελάμβανε 20 αγωνίσματα από τα οποία τα 7 είχαν τελικούς, ενώ ολοκληρώθηκαν τα αγωνίσματα της ενόργανης γυμναστικής, της επιτραπέζιας αντισφαίρισης και του Σόφτμπολ. Καταρρίφθηκε ένα ολυμπιακό ρεκόρ στη δισκοβολία ανδρών από τον νικητή του αγωνίσματος Ούγγρο αθλητή 33 ο οποίος στη συνέχεια βρέθηκε ντοπαρισμένος και του αφαιρέθηκαν τόσο το μετάλλιο όσο και το ρεκόρ, ενώ αποκλείστηκε από κάθε διοργάνωση με απόφαση της Δ.Ο.Ε.. Η Ελλάδα πανηγύρισε δυο μετάλλια 34 στο στίβο ένα στα 20 χλμ. βάδην 35 γυναικών 36 και ένα στο τριπλούν 37 γυναικών. 38 Τρίτη 24 Αυγούστου 2004 Την ενδέκατη μέρα των ολυμπιακών αγώνων διεξήχθησαν 18 αθλήματα, σε 6 από αυτά υπήρξαν τελικοί αγώνες ενώ η ολοκλήρωση της ενόργανης γυμναστικής γιορτάστηκε με ένα εντυπωσιακό αθλητικό γκαλά. Σημαντική στιγμή ήταν η κατάρριψη του παγκόσμιου ρεκόρ στο άλμα επί κοντώ γυναικών από την ρωσίδα αθλήτρια. Τετάρτη 25 Αυγούστου 2004 Την δωδέκατη μέρα των αγώνων καταρρίφθηκε στην άρση βαρών και ένα παγκόσμιο ρεκόρ νέων στο στίβο στον τελικό 200μ. γυναικών.στα σημαντικά γεγονότα της ημέρας συμπεριλαμβάνονται οι τελικοί στο μπέιζμπολ με νικήτρια την ομάδα της Κούβας, στο μπιτς βόλεϊ ανδρών με νικήτρια την ομάδα της Βραζιλίας και το τρίαθλο γυναικών που την νίκη κατέκτησε η αθλήτρια από την Αυστρία. Η Ελλάδα κατέκτησε το χρυσό στα 400μ. γυναικών, 39 το αργυρό στην ιστιοπλοϊα 40 ανδρών 41 και το χάλκινο στην ελληνορωμαϊκή πάλη Ο Ούγγρος Φαζέκας που βρέθηκε ντοπαρισμένος, ο οποίος πήγε να ξεγελάσει τους ελεγκτές της ΔΟΕ. Τ. Παπαχρήστου, «Χρυσό μετάλλιο στην κομπίνα», Περιοδικό Εθνοσπόρ, , σελ Τη μεγάλη έκπληξη, έκανε η Αθανασία Τσουμελέκα ήρθε πρώτη στα 20 χλμ βάδην που κατέκτησε το χρυσό, και η Χρυσοπηγή Δεβετζή που κατέκτησε το αασημένιο στο τριπλούν γυναικών χάνοντας κατά 5 εκατοστά η πρωτιά. «Δύο κορίτσια-όνειρο», Εφημερίδα Απόφαση, , σελ Η Αθανασία Τσουμελέκα, είναι η νεότερη χρυσή ολυμπιονίκης στην ιστορία του ελληνικού αθλητισμού. «Ο Λούης θα καμάρωνε από ψηλά», Περιοδικό Εθνοσπόρ, , σελ Το χρυσό μετάλλιο κατέκτησε η Αθανασία Τζουμελέκα, ήταν το πέμπτο χρυσό μετάλλιο της Ελλάδας στους ολυμπιακούς αγώνες της σύγχρονης εποχής στο στίβο. Χαρακτηριστικό είναι ότι αφιέρωσε το χρυσό μετάλλιο στον Κώστα Κεντέρη. Δ. Κουμουρτζή, «Απλώς, κέρδισε την...αθανασία», Εφημερίδα Απόφαση, , σσελ Η Πηγή Δεβετζή, έδειξε από τον προκριματικό ότι θα κατακτούσε μια θέση στο βάθρο των νικητών. «Γύρος θριάμβου με...ενόργανη γυμναστική», Περιοδικό Εθνοσπόρ, , σελ Η Χρυσοπηγή Δεβετζή κατέκτησε το ασημένιο μετάλλιο, κάνοντας το όνειρό της πραγματικότητα, το οποίο αφιέρωσε και αυτή στον Κεντέρη και τη Θάνου. «Η Χρυσοπηγή ρέει ασήμι», Εφημερίδα Απόφαση, , σελ Η Φανή Χαλκιά το τρομερό κορίτσι εξέπληξε το πανελλήνιο με την εμφάνισή της κερδίζοντας το χρυσό και απειλώντας ακόμα και το παγκόσμιο ρεκόρ. «Απείλησε ακόμα και το παγκόσμιο ρεκόρ», Περιοδικό Εθνοσπόρ, , σελ

7 Πέμπτη 26 Αυγούστου 2004 Την δέκατη τρίτη μέρα τα σημαντικότερα γεγονότα ήταν η κατάκτηση από την ομάδα των Ηνωμένων Πολιτειών πέντε από τα εννέα χρυσά στο στίβο. Στο μοντέρνο πένταθλο νικητής ήταν ο ρώσος αθλητής, στο τρίαθλο ανδρών ο αθλητής από τη Νέα Ζηλανδία και στην υδατοσφαίριση γυναικών νικήτρια ήταν η Ιταλία αφήνοντας την Ελλάδα στη δεύτερη θέση και το αργυρό μετάλλιο. 43 Παρασκευή 27 Αυγούστου 2004 Τη δέκατη τέταρτη μέρα των ολυμπιακών αγώνων ολοκληρώθηκαν οι αγώνες στην ιππασία, το μοντέρνο πένταθλο, τη συγχρονισμένη κολύμβηση και το χόκεϊ. Σημαντικό γεγονός της ημέρας ήταν η κατάκτηση από την ομάδα της Ρωσίας η οποία κατέκτησε έξι μετάλλια. Η Ελλάδα κατακτά ακόμα ένα αργυρό μετάλλιο στον ακοντισμό γυναικών. 44 Σάββατο 28 Αυγούστου 2004 Τη δέκατη πέμπτη μέρα των αγώνων ολοκληρώυηκαν τα αγωνίσματα, της καλαθοσφαίρισης, του κανόε/καγιάκ σλάλομ, της ορεινής ποδηλασίας, των καταδύσεων, του ποδοσφαίρου και της ποδηλασίας. 45 Η Ελλάδα κατέκτησε το ασημένιο μετάλλιο στο ταεκβοντό στην κατηγορία των 67 κιλών. 46 Κυριακή 29 Αυγούστου 2004 Τη δέκατη έκτη μέρα ολοκληρώθηκαν οι τελευταίοι τελικοί στην πυγμαχία, την ρυθμική γυμναστική, την χειροσφαίριση, το ταεκβντό, την πετοσφαίριση και την πάλη. Στον τελευταίο τελικό του στίβου για τους ολυμπιακούς αγώνες το μαραθώνιο δρόμο ανδρών που έγινε στην κλασική μαραθώνια διαδρομή από το Μαραθώνα στο παναθηναϊκό στάδιο νικητής ήταν ο ιταλός αθλητής ο οποίος πέρασε πρώτος τη γραμμή του τερματισμού. Η 40 Στα δικά του νερά ο Νίκος Κακλα,ανάκης έδωσε μια ναυμαχία δύσκολη και ανέβηκε στο βάθρο. «Ο καπετάν Νικόλας στους ολυμπιακούς φαίνεται», Περιοδικό Εθνοσπόρ, , σελ Ο Αρτιόμ Κιουρεγκιάν αν και τραυματίας επικράτησε άνετα στο μικρό τελικό. «Έσπασαν τα πλευρά, όχι και το ηθικό του», Περιοδικό Εθνοσπόρ, , σελ Ήταν το πρώτο μετάλλιο της Ελλάδας σε ομαδικό άθλημα σε ολυμπιακούς αγώνες. «Γέμισαν υπογραφές την ολυμπιακή σημαία», Περιοδικό Εθνοσπόρ, , σελ Με ψυχή πείσμα και θάρρος, όταν όλα φάνηκαν χαμένα και ανέβηκε στην τρίτη θέση του βάθρου παίρνοντας το χάλκινο μετάλλιο. «Η έκτη βολή της ήταν η χαριστική», Περιοδικό Εθνοσπόρ, , σελ Η Έλλη Μυστακίδου, κατέκτησε το αργυρό μετάλλιο και η οποία τήρησε την υπόσχεσή της που είχε δώσει πριν τους ολυμπιακούς αγώνες. «Με αργυρό κράτησε την υπόσχεσή της», Περιοδικό Εθνοσπόρ, , σελ

8 Ελλάδα κατέκτησε ακόμα ένα χρυσό στο ταεκβοντό ανδρών στην κατηγορία των 80 κιλών. 47 Οι ολυμπιακοί αγώνες ολοκληρώθηκαν με μια θερμή τελετή λήξης στο ολυμπιακό στάδιο κατά τη διάρκεια της οποίας έγινε και η απονομή των μεταλλίων στους νικητές του μαραθωνίου δρόμου. Με ένα μεγάλο λαμπρό ελληνικό γλέντι έπεσε η αυλαία των 28ων Ολυμπιακών Αγώνων. Χωρίς πλέον το άγχος για το χρυσό μετάλλιο αλλά με διάθεση χαράς και νοσταλγίας για κάτι όμορφο που τελειώνει, θεατές και δισεκατομμύρια τηλεθεατές παρακολούθησαν την Τελετή Λήξης. 48 Κατά την επίσημη ομιλία του κατά την διάρκεια της τελετής, ο πρόεδρος της ΔΟΕ, κ. Ζακ Ρογκ, 49 δήλωσε στην αρχή, μιλώντας στην ελληνική γλώσσα: «Αγαπητοί Έλληνες φίλοι. Κερδίσατε! Πετύχατε με λαμπρότητα τον δύσκολο στόχο της διοργάνωσης των αγώνων» και αφού ευχαρίστησε για όλα όσα πρόσφερε η ΟΕΟΑ και η Ελλάδα κατέληξε «Ευχαριστούμε Αθήνα, ευχαριστούμε Ελλάδα». 50 Στο Ολυμπιακό Στάδιο υπήρξαν και την Κυριακή φανταχτερά πυροτεχνήματα και πολλά πλατιά χαμόγελα, όμοια με αυτά που «φορούσαν» όλοι πριν από 17 ημέρες στην Τελετή Έναρξης, συνοδευόμενα όμως από την ικανοποίηση της επιτυχίας των Αγώνων. Κι αν στην Αθήνα δεν είδαμε έναν «Μίσα» να δακρύζει στο φινάλε, όπως στην Τελετή Λήξης των Ολυμπιακών της Μόσχας, το 1980, πολλά πρόσωπα από τους χιλιάδες των θεατών που βρέθηκαν στο Ολυμπιακό Στάδιο της Αθήνας για να... αποχαιρετίσουν τους Αγώνες και να τους ευχηθούν «καλό ταξίδι» έως και το μακρινό Πεκίνο, 51 βούρκωσαν. Ο συνδυασμός του λαμπερού αυγουστιάτικου φεγγαριού, του στεγάστρουκοσμήματος του Σαντιάγκο Καλατράβα, των χρωμάτων, των μελωδιών και της έμπνευσης του Δημήτρη Παπαϊωάννου, συνέθεσε ένα λαμπερό υπερθέαμα που ταξίδεψε στα πέρατα της γης και διαφήμισε 52 και πάλι την Αθήνα και την Ελλάδα. Σε μια μαζική μάλιστα 47 Ο Αλέξανδρος Νικολαϊδης ξεπέρασε τον εφιάλτη του τραυματισμού στο Σίδνεϊ και έφτασε στην κατάκτηση του ασημένιου. «Το ασημένιο του άφησε πικρή γεύση», «Με αργυρό κράτησε την υπόσχεσή της», Περιοδικό Εθνοσπόρ, , σελ Μαρίτα Πάλλη, Γ. Γεωργόπουλος, «Ας κρατήσουν οι χοροί για αυτήν την Ελλάδα...», Εφημερίδα Απόφαση, , σσελ Μαρίτα Πάλλη, «Πετύχατε με λαμπρότητα το δύσκολο στόχο», Εφημερίδα Απόφαση, , σελ Αργυρώ Λύτρα, «Ζακ Ρογκ: Αγαπητοί Έλληνες φίλοι. Κερδίσατε!», Εφημερίδα Έθνος, , σσελ Το Πεκίνο παρέλαβε από την Αθήνα την σημαία των αγώνων, φιλοδόξώντας να ακολουθήσει τα χνάρια της Αθήνας στην επιτυχή έκβαση της μεγάλης αθλητικής διοργάνωσης. Ο Γιου Τσαγκτζιάγκ γενικός διευθυντής τουρισμού του δήμου Πεκίνου δήλωσε ότι έμαθαν πολλά από την Αθήνα και ότι θα δώσουν το βάρος και αυτοί στην ιστορία και τον πολιτισμό τους διοργανώνοντας αγώνες με σύνθημα νέο Πεκίνο μεγαλοπρεπείς αγώνες, στοχεύοντας σε πράσινους ολυμπιακούς αγώνες, ολυμπιακούς υψηλής τεχνολογίας, ολυμπιακούς του λαού. Ν. Σινοδινός, «Πεκίνο 2008: μια προχωρημένη Αθήνα 2004», Εφημερίδα Απόφαση, , σσελ Τα ξένα ΜΜΕ, έδωσαν τα εύσημα για την διοργάνωση των αγώνων. Συγκεκριμένα με το τέλος της τελετής λήξης το Reuters ανέφερε : Κι ο απρόσμενος νικητής των ολυμπιακών αγώνων είναι...η Αθήνα. Η μεγάλη μάχη των αγώνων έβγαλε τον πιο απίθανο νικητή, το CNN : συγνώμη για τον τρόπο που ενεργήσαμε είμαστε παρανοϊκοί και ανόητοι και κάναμε λάθος, το ΝΙΝ της Σερβίας: οι ολυμπιακοί αγώνες αξίζουν μόνο χάρη 8

9 αυτοκριτική τα διεθνή ΜΜΕ 53 εξέφρασαν την απόλυτη ικανοποίησή τους 54 για τους αγώνες ομολογώντας ότι διαψεύστηκαν με χαρακτηριστικότερη από όλες την αναφορά του CNN για τους αγώνες λέγοντας: «Αγαπητή Αθήνα, πήραμε το μάθημά μας. Μάθαμε να λέμε στα ελληνικά ευχαριστώ αλλά και συγγνώμη και οφείλουμε να απολογηθούμε για την παγκόσμια παράνοια και την άγνοια που πυροδότησε δυσπιστία σε βάρος σου. Συγχαρητήρια για την άρτια διοργάνωση, τις εγκαταστάσεις, τη φιλοξενία και την ασφάλεια». 55 Η μεγαλύτερη αθλητική γιορτή της ανθρωπότητας, οι Ολυμπιακοί Αγώνες ΑΘΗΝΑ 2004, που για 17 ημέρες επέστρεψαν στη χώρα όπου γεννήθηκαν και στην πόλη όπου αναβίωσαν, ολοκληρώθηκε. Αυτοί οι Αγώνες έσπασαν πολλά ρεκόρ. Η Αθήνα φιλοξένησε αθλητές, 56 τους περισσότερους συνολικά, αλλά και τις περισσότερες γυναίκες αθλήτριες, στην ιστορία των Ολυμπιακών Αγώνων. Εκπροσωπήθηκαν 202 χώρες, περισσότερες από κάθε άλλη διοργάνωση. Η Ολυμπιακή φλόγα για πρώτη φορά ταξίδεψε σε όλο τον κόσμο. Για πρώτη φορά, γυναίκες αγωνίστηκαν στην Ολυμπία, στο αγώνισμα της Σφαιροβολίας. Τέσσερα δισεκατομμύρια τηλεθεατές από όλο τον κόσμο μοιράστηκαν μαζί μας τη γιορτή και είδαν την Ελλάδα μέσα και έξω από τα Στάδια. Στον πίνακα των μεταλλίων με την ολοκλήρωση των αγώνων στην πρώτη θέση ήταν οι Η.Π.Α., τη δεύτερη η Κίνα και στην τρίτη η Ρωσία. Η Ελλάδα κατέλαβε τη δέκατη πέμπτη θέση με 6 χρυσά, 6 ασημένια και 4 χάλκινα μετάλλια. Η Νότια Αφρική κατέλαβε την τριακοστή τέταρτη θέση με 1 χρυσό, 3 ασημένια και 2 χάλκινα. 57 Οι ολυμπιακοί αγώνες της Αθήνας χαρακτηρίζονται ως καλύτεροι ακόμα και από τους πιο πετυχημένους αγώνες του Σίδνεϊ στον τομέα των μεταφορών, από και προς τις ολυμπιακές εγκαταστάσεις, με καινοτόμες τεχνολογίες που εφαρμόστηκαν για πρώτη φορά, στον τομέα των αγωνιστικών εγκαταστάσεων που ήταν εξαιρετικές, στον τομέα της στον τρόπο με τον οποίο τους οργάνωσαν οι Έλληνες σαν μια μεγάλη γιορτή, η Ιndependent : οι αγώνες που διοργάνωσε η Ελλάδα ήταν τόσο πετυχημένοι που θα πρέπει να πραγματοποιούνται μόνιμα στην Αθήνα, η Ελλάδα είναι το αληθινό σπίτι των ολυμπιακών αγώνων και εκεί θα πρέπει να κατοικούν. «Μια γιορτή που ζήσαμε μια φορά, για μια ζωή, σε μια συλλεκτική έκδοση», Περιοδικό Εικόνες, σσελ Τόσα πολλά συγγνώμη και ευχαριστούμε για την Αθήνα, την Ελλάδα, τη διοργάνωση των αγώνων δεν έχουν ξαναεμφανισθεί σε πρωτοσέλιδα τόσων έγκριτων εφημερίδων στα ρεπορτάζ μεγάλων ειδησιογραφικών πρακτορείων, και στις ανταποκρίσεις μεγάλων ειδησιογραφικών πρακτορείων. Συγκεκριμένα : η USA Today πέτυχαν χρυσή νίκη, η la Republica χαρήκαμε που σας γνωρίσαμε, οι Times ξεπέρασε τις προσδοκίες, η Washington Post ονειρεμένη ολυμπιάδα, το Associated Press ευχαριστούμε για όλα, το NBC νίκη της Ελλάδας, η Bild γιορτή όλων των λαών, η Le Figaro διοργάνωσαν τέλειους αγώνες, η Milliyet άριστα στη διοργάνωση, η Le Monde ρίχτηκαν όλοι στο χορό, η Liberation κριτική για τα εισιτήρια, οι New York Times υπερηφάνεια και το Reuters η επόμενη μέρα των αγώνων. «Ευχαριστώ και συγγνώμη από κάθε γωνία του κόσμου», Εφημερίδα Έθνος, , σσελ «Ευχαριστούμε Έλληνες και συγγνώμη», Εφημερίδα Απόφαση, , σελ «Ευχαριστώ και συγγνώμη από κάθε γωνία του κόσμου», Εφημερίδα Έθνος, , σσελ Σύμφωνα με τη συνέντευξη του προέδρου της ΔΟΕ κατά την προσωπική του άποψη μεγαλύτερη εντύπωση του έκαναν η επιτυχία του Πολωνού αθλητή Κορζενιόφσκι στο βάδην, του Πύρρου Δήμα στην άρση βαρών και το δάκρυσμα των αθλητών που νίκησαν τον Χολμ και Ελ Γκερούζ. Τ.Παπαχρήστου, «Ο Ρογκ έδωσε το...χρυσό στην Αθήνα, Περιοδικό Εθνοσπόρ, , σσελ

10 ασφάλειας, αλλά και στις πολιτιστικές εκδηλώσεις οι οποίες ήταν μοναδικές δίνοντας ένα ξεχωριστό τόνο στην Αθήνα αλλά και σε όλες τις άλλες ολυμπιακές πόλεις. Το σημαντικότερο σημείο όμως των ολυμπιακών αγώνων ήταν η προσφορά για εθελοντική εργασία εκατόν εξήντα χιλιάδων εθελοντών από τους οποίους χρησιμοποιήθηκαν εξήντα χιλιάδες, σαρανταπέντε χιλιάδες για τους ολυμπιακούς και δεκαπέντε χιλιάδες για τους παραολυμπιακούς αγώνες. Μέσα σ όλα αυτά υπήρξαν και αρνητικά σημεία όπως η διαπίστωση χρήσης αναβολικών ουσιών από αρκετούς αθλητές, με μόνο παρήγορο σημείο ότι ήταν λιγότεροι από αυτούς που βρέθηκαν σε προηγούμενες ολυμπιάδες αλλά και το υπέρογκο κόστος 58 για την διοργάνωση των αγώνων που ξεπέρασε κατά πολύ τον αρχικό προϋπολογισμό χωρίς να επιτευχθεί ο στόχος που ήταν η μείωση του κόστους των αγώνων. Σύμφωνα με το πρακτορείο Reuters, οι αγώνες θα αποδώσουν κέρδη στο μέλλον για την Ελλάδα χωρίς και αυτό να είναι σίγουρο. Η λογική λέει πάντως σύμφωνα με έρευνα του παραπάνω πρακτορείου ότι ο τουρισμός θα έχει τα μεγαλύτερα οφέλη από αυτό το εγχείρημα, ο οποίος αποτελεί το 18% της ελληνικής οικονομίας. Αναφέρει όμως ότι το κόστος των αγώνων ίσως φτάσει τα 12 δις. ευρώ και τότε θα δημιουργηθεί μεγάλο πρόβλημα στην ελληνική οικονομία. 59 ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ Η Αθήνα χαρακτηρίστηκε σαν μια ανθρώπινη πόλη όσον αφορά τον τομέα των μεταφορών κατά τη διάρκεια των αγώνων καθώς οι μετακινήσεις των θεατών 60 ήταν άνετες, ασφαλείς και ταχύτατες κάτι το οποίο πριν από τους αγώνες αποτελούσε μεγάλο ερωτηματικό. Σήμερα το γεγονός αυτό αποκτά μεγαλύτερη αξία καθώς το σύστημα των μεταφορών στις δυο προηγούμενες διοργανώσεις είχαν αποτύχει. Το ζητούμενο βέβαια είναι αν αυτή η πολύτιμη κληρονομιά θα διατηρηθεί και μετά τους αγώνες. Σ αυτό το ερώτημα, ο συγκοινωνιολόγος Γιάννης Φραντζεσκάκης δήλωσε, πως πρέπει να γίνουν σωστές κινήσεις για να προτιμούν οι πολίτες τα μέσα μαζικής μεταφοράς, ενώ παράλληλα 58 Τα σενάρια για το κόστος των αγώνων κυμαίνεται από 6,2 δισ. ευρώ έως 9 ή ακόμα και 12 δισ. ευρώ. Όλα πάντως εξαρτώνατι από το ποιά έργα θα προσμετρηθούν στα ολυμπιακά έργα στοιχεία τα οποία επεξεργάζονται τόσο η κυβέρνηση όσο και τα κόμματα της αντιπολίτευσης. Σύμφωνα πάντως με τις μέχρι τώρα μετρήσεις από κυβερνητικές πηγές ανέρχεται σε 7 δισ. ευρώ ενώ σύμφωνα με στελέχη του ΠΑΣΟΚ το ποσό δεν ξεπερνά τα 5,5 δισ. ευρώ. Οριστικά στοιχεία θα γνωρίζουμε μέσα στο έτος 2005 όταν θα γίνει ο οικονομικός απολογισμός. Δήμητρα Κρουστάλλη, «Πόσο στοίχισαν τελικά οι αγώνες», Εφημερίδα Το Βήμα, , σσελ. Α8-Α9. 59 Τ. Ζανόφσκι, «Η επόμενη μέρα των αγώνων», Ψήφο εμπιστοσύνης έδωσαν οι αθλητές στα μέσα μαζικής μεταφοράς. Μετακινούνταν επιβάτες καθημερινά με το μετρό χωρίς να υπολογίσουμε τις δωρεάν μετακινήσεις όσων από τους θεατές είχαν εισιτήριο για τουε αγώνες. Η.Μαρούτση, «Ρεκόρ...που πρέπει να διατηρηθούν», Εφημερίδα Έθνος της Κυριακής, , σσελ

11 πρέπει να γίνει η αστυνόμευση πιο αυστηρή και τα μέσα μαζικής μεταφοράς να συνεχίσουν να λειτουργούν όπως και κατά τη διάρκεια των αγώνων. 61 Θα ήταν παράλειψη να μην αναφερθούμε αναλυτικότερα στη λειτουργία των μεταφορών κατά τη διάρκεια των αγώνων, αλλά ας ξεκινήσουμε από τα λεωφορεία. Οι ολυμπιακές γραμμές ήταν οι λεωφοριακές γραμμές που εξυπηρέτησαν τις ολυμπιακές εγκαταστάσεις οι οποίες ήταν εξπρές χωρίς μάλιστα να χάνουν ούτε λεπτό τόσο στις αναχωρήσεις όσο και στις αφίξεις τους. Μάλιστα η διαδρομή από το Δέλτα Φαλήρου ως το ΟΑΚΑ γινόταν μέσα σε 30 λεπτά ενώ η διαδρομή από τη σταθμό του μετρό Δουκίσσης Πλακεντίας στο ολυμπιακό χωριό γινόταν σε 20 λεπτά μόνο. Η συχνότητα των δρομολογίων δε, γινόταν ανά 3 λεπτά. 62 Τα λεωφορεία κέρδισαν την εκτίμηση και των πιο απαιτητικών επιβατών αφήνοντας στην άκρη την ταλαιπωρία αφού μετατράπηκαν σε λειτουργικότατα μέσα μαζικής μεταφοράς. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν κάποιες γραμμές, όπως η γραμμή της Ν. Κηφισιάς η οποία καταλήγει στο κέντρο της Αθήνας σε 46 λεπτά, η γραμμή από την Ακαδημίας στην Αγία Παρασκευή σε 30 λεπτά και η γραμμή Σύνταγμα Πειραιά η οποία καταλήγει στην ακτή Ξαβερίου σε 50 λεπτά με χρόνο αναμονής κατά μέσο όρο στη στάση μόνο 8 λεπτά. 63 Σε πρωταθλητή όμως των ολυμπιακών μεταφορών αναδείχτηκε ο υπόγειος μητροπολιτικός σιδηρόδρομος της Αθήνας το γνωστό σε όλους μετρό. Η συχνότητα των δρομολογίων ήταν ανά τέσσερα λεπτά για το σταθμό Δουκίσσης Πλακεντίας και για το σταθμό της Εθνικής άμυνας κάθε δυο λεπτά. Η διαδρομή από το σταθμό του Συντάγματος μέχρι το σταθμό της Δουκίσσης Πλακεντίας καλυπτόταν σε 17 λεπτά καθώς εκεί γίνονταν οι μετεπιβιβάσεις στον προαστιακό σιδηρόδρομο και στις ολυμπιακές λεωφοριακές γραμμές που είχαν προορισμό το ολυμπιακό χωριό. 64 Ο ΗΣΑΠ δηλαδή ο ηλεκτρικός σιδηρόδρομος, ξάφνιασε με τη συχνότητα των δρομολογίων του αλλά και το χρόνο διαδρομής. Συγκεκριμένα κάθε πέντε λεπτά ήταν η συχνότητα των δρομολογίων, χωρίς ωστόσο η ταχύτητα να υπολείπεται, καθώς μια η απόσταση από τον Πειραιά μέχρι το ολυμπιακό στάδιο γινόταν σε 39 λεπτά. 65 Τα τρόλεϊ είχαν επίσης ταχύτητα αλλά και ακρίβεια στην πραγματοποίηση των δρομολογίων εξαιτίας των κυκλοφοριακών ρυθμίσεων, την προτεραιότητα που έδιναν οι τροχονόμοι στα μέσα μαζικής μεταφοράς αλλά και τους άδειους λεωφοριόδρομους Γ. Πίκουλα, κ.ά., «Χρυσό σπριντ σε ράγες και λεωφορειόδρομους», Εφημερίδα Έθνος της Κυριακής, , σσελ Όπ. παρ. 63 Όπ. παρ. 64 Όπ. παρ. 65 Όπ. παρ. 66 Όπ. παρ. 11

12 Το τραμ ως νέο μεταφορικό μέσο αντιμετώπισε όπως κάθε καινούργιο μερικά προβλήματα στην ακρίβεια και τη συχνότητα των δρομολογίων του.ο χρόνος αναμονής στη στάση έφτανε από 8 έως 17 λεπτά ανάλογα με τη γραμμή που ακολουθούσε. Προς το τέλος όμως άρχισε να ομαλοποιείται η κατάσταση. 67 Θα πρέπει τέλος να κάνουμε αναφορά και στις μετακινήσεις των αθλητών οι οποίες γίνονταν με μεγάλη ταχύτητα από το ολυμπιακό χωριό σε κάθε εγκατάσταση εξαιτίας των ολυμπιακών λωρίδων. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί ότι η διαδρομή από τους Θρακομακεδόνες μέχρι την εγκατάσταση του Φαλήρου γινόταν σε μόλις 12 λεπτά κάτι το οποίο πριν τους ολυμπιακούς αγώνες φάνταζε ως όνειρο. 68 ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ Η διεξαγωγή των 28 αγωνισμάτων και των 37 αγωνισμάτων με τη συμμετοχή αθλητών από 202 χώρες έγινε σε 35 αθλητικές εγκαταστάσεις. Με εξαίρεση πέντε στάδια τα υπόλοιπα απλώνονταν σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της αττικής γης, με τη συνολική χωρητικότητα θεατών. Το μεγαλύτερο επίτευγμα των αγώνων ήταν ότι μεταξύ των ολυμπιακών εγκαταστάσεων 69 ήταν το αρχαίο στάδιο της Ολυμπίας τόπος διεξαγωγής των αρχαίων ολυμπιακών αγώνων, όπου διεξήχθη το αγώνισμα της σφαιροβολίας και το Παναθηναϊκό στάδιο τόπος διεξαγωγής των πρώτων σύγχρονων ολυμπιακών αγώνων το 1896, όπου διεξήχθη το αγώνισμα της τοξοβολίας αλλά και ο τερματισμός του Μαραθωνίου. Το ΟΑΚΑ αποτέλεσε το κέντρο των αθλητικών εγκαταστάσεων που μαζί με τα υπόλοιπα έργα υποδομής που έχουν υλοποιηθεί σε ολόκληρη τη χώρα, αποτελούν την κληρονομιά των Αγώνων για την Ελλάδα. Μια κληρονομιά που θα πρέπει να διατηρηθεί και μετά τους αγώνες και που σύμφωνα με δηλώσεις του υφυπουργού Οικονομικών Π. Δούκα, η κυβέρνηση θα προχωρήσει σε διαδικασίες για την εκδήλωση ενδιαφέροντος από επιχειρηματίες σχετικά με την μεταολυμπιακή τους χρήση. 70 Οι ολυμπιακές εγκαταστάσεις που κτίστηκαν για τις ανάγκες των αγώνων, είναι εμβαδού τετραγωνικών μέτρων με συνολική χωρητικότητα και ανήκουν στην εταιρεία ολυμπιακά ακίνητα. Το ετήσιο κόστος της συντήρησης των εγκαταστάσεων σύμφωνα με τον υφυπουργό ανέρχεται από 70 εκατομμύρια έως 130 εκατομμύρια ευρώ ενώ ο πρώην γενικός γραμματέας των ολυμπιακών αγώνων Κ. Καρτάλης αμφισβητεί το παραπάνω γεγονός, ο οποίος εκτιμά πως το ποσό ανέρχεται στα 67 Όπ. παρ. 68 Όπ. παρ. 69 Ο πρόεδρος της ΔΟΕ στην συνέντευξη τύπου μετά το τέλος των αγώνων, μιλώντας για τις εγκαταστάσεις είπε, πως είμαστε όλοι ευτυχισμένοι για τη διοργάνωση της Αθήνας, το ολυμπιακό χωριό ήταν το καλύτερο σύμφωνα με τους αθλητές και οι εγκαταστάσεις ήταν εξαιρετικές. Δ. Κουμουρτζή, «Οι ύμνοι του Ρογκ, ο Πύρρος και η...ψυχασθένεια», Εφημερίδα Απόφαση, , σελ Π. Τσούτσιας, «29 ολυμπιακά γήπεδα ζητούν τώρα ιδιοκτήτη», Εφημερίδα Έθνος της Κυριακής, σσελ ,

13 25 εκατομμύρια ευρώ χωρίς το ΟΑΚΑ και το ΣΕΦ. Σύμφωνα μάλιστα με το σχέδιό του θα πρέπει όλες οι ολυμπιακές εγκαταστάσεις να είναι λειτουργικές μέχρι το Νοέμβριο του 2004 και να συντηρούνται με αυτοχρηματοδότηση μέχρι το Πάντως υπάρχει βαθμός δυσκολίας σχετικά με την αξιοποίηση των εγκαταστάσεων όπου άλλες χαρακτηρίζονται εύκολες, άλλες μέτριες και άλλες δύσκολες. Να σημειωθεί ότι το ΟΑΚΑ και στο στάδιο ειρήνης και φιλίας, έχουν ήδη διοίκηση και προσωπικό και θα συνεχίσουν να λειτουργούν με το καθεστώς του νομικού προσώπου ιδιωτικού δικαίου. 72 Σαν εύκολες χαρακτηρίζονται οι εξής: το ολυμπιακό κέντρο ιστιοπλοϊας στον Άγιο Κοσμά, το μπιτς βόλεϊμπολ 73 και το παβίλιον στο Φάληρο, το βασικό κέντρο τύπου, το ολυμπιακό γυμναστήριο στο Γαλάτσι, το σλάλομ στο Ελληνικό, το Καυταντζόγλειο στάδιο στη Θεσσαλονίκη, το γυμναστήριο στο Περιστέρι, το κλειστό γήπεδο του Ελληνικού, και το ιππικό κέντρο του Μαρκόπουλου. Σαν μέτριες χαρακτηρίζονται οι εξής: το παγκρήτιο στάδιο του Ηρακλείου, το πανθεσσαλικό στάδιο στο Βόλο, το κέντρο ραδιοτηλεόρασης, το ολυμπιακό συγκρότημα στο Γουδί, το ολυμπιακό κέντρο σκοποβολής στο Μαρκόπουλο και το ολυμπιακό κωπηλατοδρόμιο 74 στο Σχοινιά. Σαν δύσκολες εγκαταστάσεις και οι οποίες έχουν αξιολογηθεί ότι θα παρουσιάσουν πρόβλημα στην αξιοποίησή τους θεωρούνται οι εξής: το ολυμπιακό γυμναστήριο στα Άνω Λιόσια, το παμπελοπονησσιακό στάδιο της Πάτρας, το μπέιζμπολ, το σόφτμπολ, η αίθουσα της ξιφασκίας, και το χόκεϊ στο Ελληνικό. 75 Τέλος στο βασικό κέντρο τύπου πρόκειται να μεταφερθεί το υπουργείο Οικονομίας, σε κτίρια του ολυμπιακού χωριού το υπουργείο Εργασίας, η διεύθυνση εργασίας και το ΙΓΜΕ 76 ενώ στο χωριό του τύπου στο Μαρούσι θα μεταφερθεί το υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων. Η πιο σημαντική όμως εγκατάσταση είναι αυτή του ολυμπιακού χωριού, οι κατοικίες του οποίου θα δοθούν με κλήρωση σε δικαιούχους της Εργατικής Εστίας, σε σύνολο αιτήσεων από τις οποίες οι 5000 είναι αλλοδαποί οι οποίοι πληρούν τις προϋποθέσεις Όπ. παρ. 72 Δήμητρα Κρουστάλλη, «Ποιοί θα πάρουν την ολυμπιακή περιουσία», Εφημερίδα Το Βήμα, , σελ. Α3. 73 Η εγκατάσταση είναι μοναδική σε ολόκληρο τον κόσμο, χωρητικότητας θεατών, η οποία ονομάζεται Λυκαβητός της παραλίας. «Ο βαθμός δυσκολίας στην αξιοποίηση των εγκαταστάσεων», Εφημερίδα Έθνος της Κυριακής, σσελ , Στόχος είναι το κωπηλατοδρόμιο να αποτελέσει ένα από τα πλέον σύγχρονα περιβαλλοντικά κέντρα της Ευρώπης και να μετατραπεί σε χώρο αθλητικού τουρισμού. «Ο βαθμός δυσκολίας στην αξιοποίηση των εγκαταστάσεων», Εφημερίδα Έθνος της Κυριακής, , σσελ Όπ. παρ. 76 Όπ. παρ. 77 Δήμητρα Κρουστάλλη, «Ποιοί θα πάρουν την ολυμπιακή περιουσία», Εφημερίδα Το Βήμα, , σελ. Α3. 13

14 ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ Η δημιουργία ατμόσφαιρας Ολυμπιακής γιορτής και η προβολή της πολιτιστικής διάστασης των Ολυμπιακών Αγώνων αποτέλεσαν τους κύριους στόχους της γενικής γραμματείας του υπουργείου Πολιτισμού, της διεύθυνσης Πολιτισμού της ΑΘΗΝΑ 2004, σε συνεργασία με όλους τους δήμους της Αττικής. Με το προγράμμα «Πολιτισμός ΑΘΗΝΑ 2004» επιτεύχθηκαν οι στόχοι αυτοί οι οποίοι μετέφεραν την Ολυμπιακή εμπειρία εκτός των Ολυμπιακών εγκαταστάσεων. 78 Η έναρξη του προγράμματος «Πολιτισμός ΑΘΗΝΑ 2004» ξεκίνησε με την ολοκλήρωση του προγράμματος της Πολιτιστικής Ολυμπιάδας που διοργανώθηκε από το Ελληνικό Υπουργείο Πολιτισμού. Το εν λόγω πρόγραμμα κάλυψε όλη την περίοδο των Αγώνων και απευθύνθηκε σε όλους όσους βρέθηκαν στην Αθήνα ενόψει των Αγώνων του Το πρόγραμμα «Πολιτισμός ΑΘΗΝΑ 2004» διαμορφώθηκε βάσει:όλων των Ολυμπιακών παραμέτρων κατά τη διάρκεια των Αγώνων, όπως για παράδειγμα τους περιορισμούς του Ολυμπιακού δακτυλίου, τα μέτρα ασφαλείας, τις λειτουργίες πόλης, τη δημοτικότητα των αγωνισμάτων, τη ροή των θεατών από και προς τα στάδια κ.ά. Στις εκδηλώσεις αυτές συμπεριλήφθηκαν: μερικές από τις ενδιαφέρουσες εκθέσεις του κόσμου, δεκάδες συλλογές έργων τέχνης, κειμήλια και ανεκτίμητοι θησαυροί, θεατρικές παραστάσεις με κωμωδίες, τραγωδίες, έργων του Σαίξπηρ, του Μολιέρου, σύγχρονων Ελλήνων συγγραφέων, μουσικές από διάφορες ορχήστρες, συναυλίες, χορογραφίες κλασικές και σύγχρονες από διάφορες χώρες, ελληνικούς παραδοσιακούς χορούς και διάφορες άλλες εκδηλώσεις για τις οποίες θα αναφερθούμε παρακάτω. 80 Η διεύθυνση Πολιτισμού επίσης είχε την ευθύνη σχεδιασμού του καλλιτεχνικού προγράμματος για τις πόλεις διανυκτέρευσης του ελληνικού σκέλους της Ολυμπιακής λαμπαδηδρομίας ΑΘΗΝΑ 2004 (συνολικά 41 σταθμοί: 8 αρχαιολογικοί χώροι, 29 κεντρικά σημεία πόλεων, 4 Ολυμπιακές Πόλεις). Τα πολιτιστικά γεγονότα στις πόλεις διανυκτέρευσης της ολυμπιακής φλόγας ακολούθησαν το τελετουργικό μέρος της Φλόγας σε κεντρικά σημεία των πόλεων και σε ιστορικά μνημεία και περιλάμβαναν συναυλίες Ελλήνων καλλιτεχνών. 81 Είναι ίσως η πρώτη φορά που σε ολυμπιακούς αγώνες έδωσε τον παρών και ο πολιτισμός. Επτά αρχαιολογικές εκθέσεις έδωσαν κάτι το διαφορετικό στους ρυθμούς της πόλης της Αθήνας. Στο μουσείο Μπενάκη παρουσιάστηκε η έκθεση από την Ι. Μ. Αγίας Αικατερίνης του Σινά, η έκθεση των ιθαγενών της Αυστραλίας και η έκθεση «πτυχώσεις». Στο Μέγαρο παρουσιάστηκε η έκθεση «Μουσών δώρα», στο εθνικό αρχαιολογικό μουσείο Όπ. παρ. 80 Πολιτιστικός οδηγός, Γενική γραμματεία ολυμπιακών αγώνων και υπουργείο Πολιτισμού

15 η έκθεση «Αγών», στο μουσείο κυκλαδικής τέχνης η έκθεση «Μεγάλη Ελλάδα: αθλητισμός και ολυμπισμός στην περιφέρεια του ελληνικού κόσμου» και στο μουσείο του Βόλου η έκθεση «Αγώνες και άθλοι στην αρχαία Θεσσαλία». 82 Στα πλαίσια των πολιτιστικών δρώμενων στην πόλη της Αθήνας δημιουργήθηκαν από την ΟΕΟΑ Αθήνα 2004, πέντε διαδρομές με διαφορετικές θεματικές ενότητες στην προσπάθεια να δοθεί ένας ξεχωριστός τόνος κατά τη διάρκεια των αγώνων. Το πρόγραμμα αυτό είχε την ονομασία «Άδραξε το φως», και οι διαδρομές είχαν τις εξής ονομασίες: α) Αντανακλάσεις στην Αθήνα, 83 β) Τοπία κάτω από την Αθήνα, 84 γ)πρόσωπα της Αθήνας, 85 δ) Ήχοι της Αθήνας 86 και ε) Κείμενα της Αθήνας. 87 Πολλές εορταστικές εκδηλώσεις πραγματοποιήθηκαν με την εμφάνιση καλλιτεχνών Ελλήνων και ξένων στην Αθήνα αλλά και στις άλλες ολυμπιακές πόλεις, τη Θεσσαλονίκη, την Πάτρα, το Ηράκλειο και το Βόλο. Πιο συγκεκριμένα στην Αθήνα, ο δήμος Αθηναίων 88 οργάνωσε ένα πολιτιστικό πρόγραμμα με τίτλο: «Όλη η πόλη μια γιορτή». 89 Οι εκδηλώσεις διοργανώθηκαν στο ιστορικό κέντρο της πόλης σε 22 αθηναϊκές πλατείες και πεζόδρομους οι οποίες περιελάμβαναν 515 παραστάσεις μουσικής, χορού και θεάτρου καθώς και 116 εκδηλώσεις σε συνεργασία με 34 πρεσβείες και μορφωτικά ιδρύματα, με τη συμμετοχή 600 Ελλήνων και ξένων καλλιτεχνών. Επίσης παρουσιάστηκε πρόγραμμα συναυλιών κλασικής μουσικής στην Ρωμαϊκή αγορά, διοργανώθηκαν περιπατητικές εκδηλώσεις σε πολλούς τόπους του 82 «Πολιστική Ολυμπιάδα», Εφημερίδα Έθνος της Κυριακής, , σελ Γινόταν εντυπωσιακό παιχνίδι με το φως στο εσωτερικό της πρωτεύουσας με διάφορους τρόπους στις πλατείες Ψυρρή, Ομονοίας, Κουμουνδούρου και στη Βαρβάκειο αγορά. Κατερίνα Ροββά «Πέντε διαδρομές φωτίζουν την Αθήνα», Εφημερίδα Έθνος, , σσελ Στον πεζόδρομο της Ερμού, το Μοναστηράκι, στις πλατείες Ασωμάτων, Συντάγματος και στα πλατώματα των οδών Ανδριανού και Θησείου τοποθετήθηκαν πρωτότυπες εγκαταστάσεις με εναλλασσόμενες παρεμβάσεις φωτός και σκιας οι οποίες είχαν τον πρωταγωνιστικό ρόλο. Όπ. παρ. 85 Τοποθετήθηκαν κατά μήκος της διαδρομής από τον εθνικό κήπο και το Ζάππειο έως τη Ριζάρη φωτογραφικά πορτραίτα από παιδιά Αθηναίους και ανθρώπους γραμμάτων και τέχνης. Τα πορτραίτα στήθηκαν σε προσόψεις κτιρίων, στάσεις λεωφορείων, ταμπλό και ειδικές προφυλάξεις. Παράλληλα το βράδυ ειδικοί προβολείς έφερναν σε διάφορα σημεία της διαδρομής προσωπικότητες όπως ο Σεφέρης, ο Καβάφης, ο Χατζιδάκης που μαζί με τα φωταγωγημένα κτίρια και την ακτίνα φωτός που διέσχιζε τον λόφο του Λυκαβηττού έδιναν το τελευταίο στίγμα. Όπ. παρ. 86 Ο πιο ιστορικός περίπατος στους δρόμους γύρω από την αρχαία αγορά και το Θησείο συνοδευόταν από διακριτικές ηχητικές υποκρούσεις. Χαρακτηριστικότερος ήχος από όλους το ολυμπιακό σήμαντρο που ακουγόταν σε όλο το διάστημα που βρισκόταν σε εξέλιξη η μεγαλύτερη αθλητική διοργάνωση. Όπ. παρ. 87 Όπ. παρ. 88 Αναμορφωμένη η Αθήνα αισθητικά γιορτάζει σε κάθε γωνιά της, με ζωντανή μουσική, χορό, θεατρικά δρώμενα, ευρηματικά παιχνίδια, που προσέλκυσαν ανθρώπους από όλες τις εθνικότητες. Έτσι μόλις απλώνεται η νύχτα το πανηγύρι συνεχίζεται κάνοντας την Αθήνα μια διαφορετική πόλη από αυτή που ξέραμε. Διονυσία Λάγιου, «Ας κρατήσουν οι χοροί», Εφημερίδα Έθνος της Κυριακής, , σσελ Το πρόγραμμα είχε κόστος 5 εκατομμύρια ευρώ και θεωρειίται δύσκολο να πραγματοποιείται κάθε χρόνο. Πάντως στο δημαρχείο της Αθήνας επικρατούσε μεγάλος ενθουσιασμός για την επιτυχία των εκδηλώσεων και θεωρούν ότι ο δήμος κέρδισε τις εντυπώσεις και βοήθησε στην προβολή της πόλης στο εξωτερικό. Η. Μαρούτση, «Ρεκόρ...που πρέπει να διατηρηθούν», Εφημερίδα Έθνος της Κυριακής, , σσελ

16 ιστορικού κέντρου της πόλης, εικαστικές εκθέσεις 90 που πρόβαλλαν το έργο των Ελλήνων ζωγράφων καθώς και εκθέσεις γλυπτικής γύρω από την Ακρόπολη 85 Ελλήνων καλλιτεχνών με θέμα «Athens by art». 91 Μεγάλη συρροή κόσμου παρατηρήθηκε στην Πλατεία Νερού (Γουότερ Πλάζα), 92 στο Φάληρο (ανάμεσα στις εγκαταστάσεις του παβίλον και του μπιτς βόλεϊ), όπου πάνω από επισκέπτες πέρασαν από το σημείο ανταλλαγής αναμνηστικών καρφιτσών πέτου (πιν τρέιντινγκ σέντερ), χορηγού γνωστής εταιρίας αναψυκτικών, όχι μόνο να ανταλλάξουν καρφίτσες, αλλά και να διασκεδάσουν στο πανόραμα των ολυμπιακών αθλημάτων, και να λάβουν μέρος στο πρόγραμμα υψηλής τεχνολογίας «Αθλόπολις», που είχε στήσει γνωστή εταιρεία κινητής τηλεφωνίας. Σημαντικότερο όμως σημείο ήταν το γλυπτό, «ελιά, δέντρο της Αθήνας», όπου 5000 επισκέπτες υπέγραψαν πάνω στα φύλλα της γλυπτής ελιάς η οποία θα τοποθετηθεί σε κεντρικό σημείο της Αθήνας σε ανάμνηση των ολυμπιακών αγώνων της Αθήνας. 93 Στη Θεσσαλονίκη, ως ολυμπιακή πόλη, σε διάφορα σημεία της πόλης πραγματοποιήθηκαν συναυλίες από τις οποίες προβλήθηκαν επτά είδη μουσικής με πρωταγωνιστές τη νεότερη γενιά καλλιτεχνών της συμπρωτεύουσας, αλλά και άλλες καλλιτεχνικές εκδηλώσεις από το χώρο του κινηματογράφου και της ποίησης. 94 Στην Πάτρα πραγματοποιήθηκαν εκδηλώσεις, όπως η συμβολική αναπαράσταση της τελετής έναρξης των ολυμπιακών αγώνων του 1896 μέσα από μια μουσική παράσταση με την ονομασία «Μνήμη 1896», με τραγούδια από τα Ιόνια νησιά και τη Δυτική Ελλάδα αλλά και μια μεγάλη συναυλία που πραγματοποιήθηκε στο αρχαίο ωδείο της Πάτρας με τη συμμετοχή έντεκα Ελλήνων καλλιτεχνών με τίτλο: «Πάτρα η πόλη του σήμερα: Λίγο πριν από τη σέντρα». 95 Στο Ηράκλειο πραγματοποιήθηκαν εκδηλώσεις μέσα από τις οποίες προβλήθηκε η συγγένεια της κρητικής μουσικής με μουσικές και μελωδίες από τα τέσσερα σημεία του ορίζοντα, και πιο συγκεκριμένα με μουσικές από την Περσία, την Ινδία, την Παλαιστίνη και την Ισπανία Πολύ σημαντική έκθεση διοργανώθηκε στο πολιτιστικό κέντρο Μελίνα Μερκούρη με έργα του Λεονάρντο ντα Βίντσι τα οποία σχετίζονταν με τα αθλήματα αλλά και τις μηχανικές κατασκευές σε σχέδια του μεγάλου ζωγράφου. «Όλη η Αθήνα, μια υπάιθρια γιορτή», Εφημερίδα Έθνος της Κυριακής, , σελ «Όλη η Αθήνα, μια υπάιθρια γιορτή». Όπ. παρ. 92 Νίνα Βλάχου, «Δροσερή αυλαία και στο πάρκο των χορηγών», Εφημερίδα Απόφαση, , σελ Γωγώ Αυγερινοπούλου, «Κάθε μέρα και μια γιορτή», Εφημερίδα Έθνος, , σσελ Στο Επταπύργιο πραγματοποιήθηκε βραδιά ποίησης με απαγγελίες ποιημάτων του Καβάφη, του Ρίτσου κ.ά. «1300 Έλληνες και ξένοι καιλλιτέχνες παίζουν μπάλα στις τέσσερις ολυμπιακές πόλεις, Θεσσαλονίκη», Εφημερίδα Έθνος της Κυριακής, , σελ «1300 Έλληνες και ξένοι καιλλιτέχνες παίζουν μπάλα στις τέσσερις ολυμπιακές πόλεις, Πάτρα». Όπ. παρ. 96 «1300 Έλληνες και ξένοι καιλλιτέχνες παίζουν μπάλα στις τέσσερις ολυμπιακές πόλεις, Ηράκλειο». Όπ. παρ. 16

17 Στον Βόλο πραγματοποιήθηκε ένα πολυθέαμα που είχε τον τίτλο «Αργοναύτες», μέσα από το οποίο αναβίωσε το θρυλικό ταξίδι του Ιάσονα και τα αθλητικά κατορθώματα της αργοναυτικής εκστρατείας. 97 Τέλος στην επισκεψιμότητα των μουσείων δεν είχαν ιδιαίτερο αποτέλεσμα οι ολυμπιακοί αγώνες διότι το υπουργείο πολιτισμού δεν διαφήμισε όπως έπρεπε τις σπουδαίες αρχαιολογικές εκθέσεις που υπήρχαν σύμφωνα με την εφημερίδα Έθνος. Στην Ακρόπολη των Αθηνών βέβαια που δεν χρειάστηκε διαφήμιση η επισκεψιμότητα του χώρου έφτασε τους επισκέπτες ημερησίως από την ημέρα έναρξης των αγώνων. Το ίδιο συνέβη και με τον αρχαιολογικό χώρο της Ολυμπίας που σύμφωνα με την έφορο των αρχαιοτήτων Ξένη Αραπογιάννη υπήρξε αύξηση των επισκεπτών 60 με 70 % σε σύγκριση με πέρσι. 98 Ο κόσμος και τις 17 μέρες των αγώνων δεν σταμάτησε ούτε στιγμή να παίρνει μέρος σε όλες τις εκδηλώσεις που παργματοποιούνταν στην ολυμπιακή Αθήνα, και να συμμετέχει σε αυτό το ολυμπιακό πανηγύρι, που μπορεί να έριξε την αυλαία του όμως έμεινε για πάντα ανεξίτηλα χαραγμένο στη μνήμη και τις καρδιές όλων. ΕΚΕΧΕΙΡΙΑ Σημαντική ήταν και η πρωτοβουλία 99 του Διεθνούς Κέντρου Εκεχειρίας 100 το οποίο πραγματοποίησε μεγάλη εκδήλωση με αφορμή τα εγκαίνια του κέντρου ενημέρωσης για την εκεχειρία με στόχο να σταλεί για μια ακόμα φορά το μήνυμα της συνεργασίας και συμφιλίωσης των λαών έστω και για τις δεκαεπτά μέρες που διήρκεσε η παγκόσμια γιορτή του αθλητισμού. Στην εκδήλωση προσυπόγραψαν την διακύρηξη της εκεχειρίας 101, αρχηγοί κρατών, εκπρόσωποι διεθνών οργανισμών, άνθρωποι των γραμμάτων και των 97 «1300 Έλληνες και ξένοι καιλλιτέχνες παίζουν μπάλα στις τέσσερις ολυμπιακές πόλεις, Βόλος», Εφημερίδα Έθνος της Κυριακής, , σελ Α. Κώττη Δ. Ρούμπουλα, «Αυτό το ρεκόρ...δεν έγινε ποτέ», Εφημερίδα Έθνος της Κυριακής, , σελ Το όραμα της ολυμπιακής εκεχειρίας γεννήθηκε στο σύγχρονο κόσμο και πάλι από την Ελλάδα, όταν από το 2003 ο τότε υπουργός εξωτερικών της Ελλάδας κ. Γ. Παπανδρέου, υπέβαλλε μια απόφαση με την οποία πρότεινε τον σεβασμό της ολυμπιακής εκεχειρίας κατά τη διάρκεια των ολυμπιακών αγώνων της Αθήνας. Π. Παπαβασιλείου, «Νίκη για την εκεχειρία», Εφημερίδα Έθνος, , σελ Ο γενικός διευθυντής του Διεθνούς Κέντρου Εκεχειρίας δήλωσε πως ούτε η Ελλάδα, ούτε ο ΟΗΕ, μπορούν να φέρουν την ειρήνη στον κόσμο αλλά αυτό που λένε είναι ότι προσπαθούν να ανοίξουν έστω και ένα μικρό παράθυρο ευκαιρίας το οποίο πρέπει στη συνέχεια να αξιοποιηθεί με τον καλύτερο τρόπο. Στο τέλος κατέληξε πως αυτή η πρωτοβουλία καταξιώνει την Ελλάδα στη διεθνή κοινότητα αναβαθμίζοντας τη χώρα μας διεθνώς και πως τα πρώτα αποτελέσματα αυτής της προσπάθειας θα φανούν σύντομα. Μπ. Αγρολάμπου «500 παράθυρα για την ειρήνη», Εφημερίδα Έθνος της Κυριακής, , σελ Στον τοίχο της εκεχειρίας, ο οποίος θα παραχωρηθεί στο Πεκίνο που θα φιλοξενήσει τους ολυμπιακούς αγώνες 2008, προσυπόγραψαν ο πρωθυπουργός της Ελλάδας Κ. Καραμανλής, ο πρόεδρος της αξιωματικής αντιπολίτευσης Γ. Παπανδρέου, ο πρόεδρος της Κύπρου Τ. Παπαδόπουλος, ο πρωθυπουργός της Βρετανίας Τ. Μπλερ, ο πρόεδρος της Ομοσπονδιακής Γερμανίας Χ. Κέλερ, ο έως πρόεδρος της ΔΟΕ Χ. Σάμαρανκ, ο πρωθυπουργός της Αλβανίας Φ. Νάνο, η βασίλισσα της Ισπανίας Σοφία, ο πρίγκιπας του Μονακό Αλβέρτος ο Β, ο πρόεδρος της ΔΟΕ Ζακ Ρογκ, το μέλος της ΔΟΕ Σ. Μπούμπκα και άλλοι. Π. Παπαβασιλείου, «Νίκη για την εκεχειρία», Εφημερίδα Έθνος, , σελ

18 τεχνών και ολυμπιονίκες. Έκκληση έγινε από τον πρόεδρο της ΔΟΕ και πρόεδρο Ζακ Ρόγκ αλλά και από τον γ.γ. του ΟΗΕ Κόφι Ανάν η οποία μεταδόθηκε σε μαγνητοσκόπηση επειδή ο ίδιος δεν μπορούσε να παραβρεθεί. Σημαντικό σημείο της προσπάθειας 102 αυτής ήταν η συμφωνία βόρειας και νότιας Κορέας των οποίων οι αθλητικές αποστολές παρέλασαν από κοινού αλλά και η υπόσχεση της Παλαιστινιακής αρχής Γιάσερ Αραφάτ ο οποίος υποσχέθηκε να προσπαθήσει για εκεχειρία στο Ισραήλ. 103 ΑΣΦΑΛΕΙΑ Η Αθήνα διοργάνωσε τους πρώτους Ολυμπιακούς αγώνες μετά την 11 η Σεπτεμβρίου και πέτυχε και στον τομέα της ασφάλειας. Από τις αρχές Ιουλίου οι Ολυμπιακές εγκαταστάσεις κλειδώθηκαν αφού πέρασαν από εξονυχιστικούς ελέγχους από τις υπηρεσίες ασφαλείας που αποτελούνταν από 100 εκπαιδευμένους σκύλους και 80 συνεργεία που χρησιμοποίησαν ακόμα και ανιχνευτές που ακτινοσκοπόυσαν και τους τοίχους. Μετά το κλείδωμά τους στις εγκαταστάσεις είχαν πρόσβαση μόνο όσοι είχαν ειδικές και υψηλών προδιαγραφών διαπιστεύσεις. 104 Ωστόσο για την ασφάλεια των αγώνων συνεργάστηκαν μαζί με την Ελλάδα και οι ΗΠΑ, η Μεγάλη Βρετανία, η Γαλλία, η Ισπανία, η Αυστραλία, η η Γερμανία, το Ισραήλ, ενώ βρέθηκαν σε επιφυλακή και οι συμμαχικές δυνάμεις στην Ευρώπη υπό τον στρατηγό Τζόουνς, ενώ σε άλλες Ολυμπιάδες ήταν αρκετός μόνο ο υπεύθυνος ασφαλείας των αγώνων. 105 Στους αγώνες της Αθήνας, έγινε η μεγαλύτερη κινητοποίηση όλων των εποχών με τη συμμετοχή της ελληνικής αστυνομίας, με την αρωγή των ενόπλων δυνάμεων, του λιμενικού και της πυροσβεστικής με μια σειρά μέτρα που ήταν ορατά σε όλους τους πολίτες και μέρος της καθημερινότητάς μας. 106 Τα μέτρα τα οποία δημιούργησαν αίσθημα ασφαλείας σε όλους όσους έζησαν στην Αθήνα κατά τη διάρκεια των αγώνων ήταν: οι συνεχείς πτήσεις πάνω από δέκα ελικοπτέρων, του γνωστού αερόπλοιου Ζέπελιν, ελέγχους από 2500 αστυνομικούς στις ολυμπιακές λωρίδες, αστυνομικός κλοιός γύρω από 216 ξενοδοχεία, συνεχή φρούρηση 1200 κρίσιμων εγκαταστάσεων της ΔΕΗ, του ΟΤΕ, της ΕΥΔΑΠ, αστυνόμευση σε 15 πλατείες με επίκεντρο το Ζάππειο και την πλατεία νερού, αστυνόμευση των 35 ολυμπιακών εγκαταστάσεων με 3000 αστυνομικούς, φρούρηση όλο το εικοσιτετράωρο του μετρό, του τραμ, του ΗΣΑΠ και του προαστιακού 102 Η επόμενη προσπάθεια του Διεθνούς Κέντρου Εκεχειρίας θα έχει ως σημεία αναφοράς τόσο τους χειμερινούς αγώνες του Τορίνο το 2006 όσο και τους ολυμπιακούς αγώνες του Πεκίνου το 2008 με στόχο την κινητοποίηση των πολιτών. Μπ. Αγρολάμπου «500 παράθυρα για την ειρήνη», Εφημερίδα Έθνος της Κυριακής, , σελ Όπ. παρ. 104 Αντώνης Σκυλλάκος, «Τελευταία μερεμέτια στην ασφάλεια των αγώνων», Περιοδικό εικόνες, , σσελ Όπ. παρ. 106 Β. Λαμπρόπουλος, «Φρούριο η Αττική», Εφημερίδα Το Βήμα, , σελ. Α8. 18

19 από 1500 αστυνομικούς, αυστηρά μέτρα ασφαλείας στο λιμάνι του Πειραιά και στα επτά χωριά ΜΜΕ, ενεργοποίηση των 1400 αστυνομικών της υποδιεύθυνσης επισήμων για την προστασία των VIP και των αποστολών, πλήρη ανάπτυξη αντιαεροπορικής ομπρέλας με ολική απαγόρευση πτήσεων πάνω από τις ολυμπιακές εγκαταστάσεις, ανάπτυξη συστοιχιών πάτριοτ, πτήσεις αεροπλάνων AWACS του ΝΑΤΟ, τοποθέτηση σε 16 σημεία της πρωτεύουσας περίπου 75 παρατηρητών για μικρά αεροσκάφη, τοποθέτηση 300 ελεύθερων σκοπευτών σε κεντρικά κτίρια της πρωτεύουσας, πλήρης λειτουργία από 293 κάμερες στις κεντρικές λεωφόρους και 1000 στις ολυμπιακές εγκαταστάσεις, έκδοση σε καθημερινή βάση από το ολυμπιακό κέντρο πληροφοριών ενός δελτίου κινδύνων, επιφυλακή του νατοϊκού τάγματος από την Τσεχία για την αντιμετώπιση βιοχημικής επίθεσης και την εφαρμογή του προγράμματος πυροπροστασίας για την αποφυγή πυρκαγιών. 107 Έτσι η ασφάλεια, σύμφωνα με τις δηλώσεις μετά το τέλος των αγώνων, του αρχηγού της ελληνικής αστυνομίας, κ. Φ.Νασιάκου, πήρε χρυσό μετάλλιο δημιουργώντας ένα νέο μοντέλο ασφάλειας με τη μεταφορά της εμπειρίας και της τεχνογνωσίας από τους Ολυμπιακούς αγώνες της Αθήνας, αφήνοντας πολύτιμη κληρονομιά για τις επόμενες Ολυμπιάδες. 108 ΕΘΕΛΟΝΤΙΣΜΟΣ Οι εθελοντές των Ολυμπιακών Αγώνων ήταν πάντα η κινητήρια δύναμη και η ψυχή των Αγώνων. Ήταν οι άνθρωποι που βοηθούσαν τους αθλητές, επισκέπτες και θεατές κατά τη διάρκεια του πιο συναρπαστικού αθλητικού γεγονότος στο κόσμο. Η επιτυχία των Ολυμπιακών Αγώνων ανήκει σε όλους τους εθελοντές των Ολυμπιακών Αγώνων της Βαρκελώνης, τους εθελοντές της Ατλάντα και τους εθελοντές των Αγώνων του Σίδνεϊ. Μια από τις πιο ευχάριστες εκπλήξεις των ολυμπιακών αγώνων, ήταν οι δεκάδες χιλιάδες αφανείς ήρωες οι εθελοντές. Νέοι από την Ελλάδα και το εξωτερικό, ομογενείς δεύτερης και τρίτης γενιάς αλλά και εκπρόσωποι μεγαλύτερων ηλικιών υπηρέτησαν με τον καλύτερο τρόπο το ολυμπιακό ιδεώδες αναδεικνύοντας μια διαφορετική φιλοσοφία ζωής για την Ελλάδα, με το σύνθημα no volunteers, no games δηλαδή χωρίς εθελοντές δεν γίνονται αγώνες, να ακούγεται προς τιμήν τους στα στάδια εκφράζοντας μια ισχυρή πραγματικότητα. 109 Στους αγώνες της Αθήνας σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία του Αθήνα 2004, ο αριθμός των αιτήσεων ξεπέρασε τις αριθμός που αποτελεί ρεκόρ για το ολυμπιακό και το εθελοντικό κίνημα. Επιλέγησαν από αυτές από τους οποίους το 65% ανήκει σε 107 Όπ. παρ. 108 Π. Σόμπολος, «Οι πολίτες κέρδισαν το χρυσό», Εφημερίδα Έθνος, , σελ Βίβιαν Μπενέκου, «Η ήρεμη δύναμη της ολυμπιάδας», Εφημερίδα Έθνος της Κυριακής, , σελ

20 Έλληνες και το 35% σε κατοίκους του εξωτερικού ( 10% ομογενείς, 25% αλλοδαποί από 172 χώρες). Η ηλικιακή κατανομή των εθελοντών 110 ήταν: από ετών το 64% και το 3 με 4% ξεπερνούσε τα 60 έτη με το μεγαλύτερο εθελοντή να αγγίζει τα 80 έτη. Το 56% ήταν γυναίκες και το 44% ήταν άνδρες. 111 Οι εθελοντές 112 στους αγώνες ήταν παντού, από τα γκισέ των εισιτηρίων, στις εξέδρες με τις ντουντούκες να υποδέχονται τους θεατές, να χορεύουν σε κάποια διαλείμματα των αγωνισμάτων, να κατευθύνουν τους ξένους, να βοηθούν την αστυνομία, να διαμορφώνουν χώρους σε κάθε αγώνισμα, να βοηθούν κάθε αρχηγό αποστολής σε κάθε πρόβλημά του, με μόνο όπλο του το χαμόγελό του και την ευγένειά του. 113 Φαρμακοδιέγερση (DOPPING) Το ντόπινγκ 114 έριξε τη βαριά σκιά του πάνω από τη διοργάνωση, με την καλιφορνέζικη εταιρία Balco με την παροχή υποκατάστατων στεροειδών η οποία τροφοδότησε αθλητές από την Αμερική την Αγγλία με αποτέλεσμα να αποκλειστούν 115, από τους αγώνες. Όμως το γεγονός που σκίασε περισσότερο τους αγώνες ήταν το ζήτημα των Ελλήνων αθλητών Κεντέρη-Θάνου χωρίς να υστερούν σε σοβαρότητα οι πολλές περιπτώσεις αθλητών από άλλες χώρες 116 που βρέθηκαν ντοπαρισμένοι. Για άλλη μια φορά δημιουργήθηκε το μεγάλο ερωτηματικό στους φιλάθλους, πόσο καθαρά είναι όλα τα αστέρια του αθλητισμού; Βλέποντας κάποιες αποκαλύψεις μετά τους αγώνες, όταν τα αστέρια βρίσκονται ντοπαρισμένα με ουσίες τις οποίες τον καιρό των αγώνων τα εργαστήρια ελέγχων δεν μπορούσαν να ανιχνεύσουν. Μήπως λοιπόν και ο αθλητής-ολυμπιονίκης του 2004 σε λίγους μήνες αποδειχθεί ντοπαρισμένος; 110 Το μεγαλύτερο πλήθος απασχολήθηκε στο ΟΑΚΑ 9000 χιλιάδες, άλλοι 4000 χιλιάδες στο ολυμπιακό χωριό, και 5000 στις άλλες ολυμπιακές πόλεις και την αρχαία Ολυμπία Όπ. παρ. 112 Συγκεκριμένα στις υπηρεσίες θεατών εργάστηκαν 10000, στις τελετές έναρξης και λήξης 7000, στα αθλήματα 6200, στις μεταφορές 5000, στις ιατρικές υπηρεσίες 3500, στο πρωτόκολλο και την υποδοχή της οικογένειας 2000, στην τεχνολογία 3000 και στις γλωσσικές υπηρεσίες και την επικοινωνία Όπ. παρ. 113 Βίβιαν Μπενέκου, «Η ήρεμη δύναμη της ολυμπιάδας», Εφημερίδα Έθνος της Κυριακής, , σελ Από τους ολυμπιακούς αγώνες της Σεούλ το 1988 η ΔΟΕ κήρυξε τον πόλεμο κατά των αναβολικών μετά το σκάνδαλο του αθλητή των 100μ. Μπεν Τζόνσον που βρέθηκε ντοπαρισμένος. Ο αντίπαλός του Καρλ Λιούις παραδέχθηκε μετά από μια πετυχημένη καριέρα πως έκανε χρήση απαγορευμένων ουσιών που απλά τα εργαστήρια δεν έπιαναν. Π. Παπαδόπουλος «Το μεγάλο όνειρο αρχίζει», Εφημερίδα Βήμα της Κυριακής, , σελ. Α Πολλοί αθλητές βρέθηκαν ντοπαρισμένοι σε αγώνες που πήραν μέρος πριν τους αγώνες όπως ο Ισπανός αθλητής του κανόε-καγιάκ Γκονζάλες, ο Ελβετός ποδηλάτης Κάμενζινγκ και ο χρυσός ολυμπιονίκης του Σίδνεϊ Ουίλιαμς. «Αποκλείστηκαν λόγω ντόπινγκ», Αθλητικό περιοδικό,εθνοσπόρ 2004, , σελ Η πρώτη συμμετοχή των γυναικών σε αγώνες στην αρχαία Ολυμπία, σημαδεύτηκε από κρούσμα ντοπαρίσματος και μάλιστα με την χρυσή ολυμπιονίκη στην σφαιροβολία, την Ρωσίδα Ιρίνα Κοζαρένκο που βρέθηκε να έχει κάνει χρήση στανοζολόλης. Το συγκεκριμένο γεγονός προκάλεσε σοκ σε ολόκληρη την αποστολή της Ρωσίας. Το μετάλλιο πέρασε στα χέρια της Κούμπα αθλήτριας από την Κούβα. «Η νικήτρια της σφαιροβολίας έκανε χρήση στανοζολόλης», Περιοδικό Εθνοσπόρ, , σελ