Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης

Transcript

1 Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης ΤΕΙ ΑΘΗΝΑΣ ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ TMHMA : ΦΥΣΙΚΗΣ - ΧΗΜΕΙΑΣ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΛΙΚΩΝ ( Χειμερινό και Εαρινό Εξάμηνο ) Αθήνα, Ιούνιος 2011

2

3 3 Πίνακας περιεχομένων Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης Πρόλογος 5 1. Η διαδικασία της εσωτερικής αξιολόγησης Παρουσίαση του Τμήματος Προγράμματα Σπουδών Πρόγραμμα Προπτυχιακών Σπουδών Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών Πρόγραμμα Διδακτορικών Σπουδών Διδακτικό έργο Ερευνητικό έργο Σχέσεις με κοινωνικούς/πολιτιστικούς/παραγωγικούς (ΚΠΠ) φορείς Στρατηγική ακαδημαϊκής ανάπτυξης Διοικητικές υπηρεσίες και υποδομές Συμπεράσματα Σχέδια βελτίωσης Πίνακες Παραρτήματα

4 4

5 5 Πρόλογος Η παρούσα Εσωτερική Αξιολόγηση αφορά τα διδακτικά εξάμηνα Χειμερινό και Εαρινό , είναι δε η πρώτη προσπάθεια που πραγματοποιεί το Γενικό Τμήμα Φυσικής - Χημείας & Τεχνολογίας Υλικών του ΤΕΙ Αθήνας προκειμένου να αξιολογηθεί. Σκοπός της Εσωτερικής Αξιολόγησης είναι να διαμορφώσει και να διατυπώσει το Τμήμα κριτική άποψη για την ποιότητα του επιτελούμενου εκπαιδευτικού έργου του σε όλα τα επίπεδα και όσο αυτό γίνεται, με περισσότερο αντικειμενικά κριτήρια. Οι στόχοι που αρχικά τέθηκαν ήταν : 1. Η τεκμηριωμένη ανάδειξη των αποτελεσμάτων της λειτουργίας του Τμήματος, 2. Τα προβλήματα και οι πιθανές ελλείψεις που υπάρχουν, 3. Η επισήμανση σημείων που χρειάζονται βελτίωση, 4. Ο καθορισμός σχεδίου στρατηγικής βελτίωσης. Με τη διαδικασία αξιολόγησης και την επίτευξη των παραπάνω στόχων κατέστη σαφές και περισσότερο από ποτέ εφαρμόσιμο ένα σχέδιο, που αφορά την όσο το δυνατόν αυτοτελή δράση εντός του Τμήματος αλλά και εντός του Ιδρύματος. Πρόκειται ουσιαστικά για μια διαδικασία αυτοαξιολόγησης, που σηματοδοτεί την ίδια την ταυτότητα του Τμήματος, καθώς αποτυπώνει και αναδεικνύει όλα τα χαρακτηριστικά της λειτουργίας του, θετικά και αρνητικά και καταγράφει τις όποιες φιλοδοξίες του. Κατά τη διάρκεια της Εσωτερικής Αξιολόγησης καταγράφονται τα σημαντικότερα πορίσματα που προκύπτουν από τη σύνθεση των στοιχείων, τα οποία συγκεντρώθηκαν με τη συμμετοχή σχεδόν όλων των μελών του Τμήματος, μονίμων αλλά και εκτάκτων, αναφορικά με το υφιστάμενο και το επιθυμητό επίπεδο ποιότητας αλλά και τους τρόπους επίτευξής του. Η διαδικασία της Εσωτερικής Αξιολόγησης ολοκληρώνεται με τη σύνταξη της παρούσας Έκθεσης Εσωτερικής Αξιολόγησης (ΕΕΑ), η οποία υποβάλλεται στο Τμήμα για έγκριση από τη Γενική Συνέλευση και ακολούθως θα διαβιβαστεί μέσω της ΜΟΔΙΠ στην ΑΔΙΠ, προκειμένου να μπορέσει να κινηθεί η διαδικασία Εξωτερικής Αξιολόγησης. Υπεύθυνη για τη σύνταξη της Έκθεσης Εσωτερικής Αξιολόγησης είναι η Ομάδα Εσωτερικής Αξιολόγησης (ΟΜΕΑ), που ορίστηκε από το Τμήμα για τη διάρκεια της Εσωτερικής και Εξωτερικής Αξιολόγησης. Η ΕΕΑ βασίστηκε στα στοιχεία που συνέλλεξε το Τμήμα και που κανονικά θα έπρεπε να περιλαμβάνονται στις Ετήσιες Εσωτερικές Εκθέσεις του. Πλην όμως, επειδή αυτή είναι η πρώτη προσπάθεια που κάνει το Τμήμα για αξιολόγηση, η ΕΕΑ συμπίπτει ουσιαστικά με την Ετήσια Εσωτερική Έκθεση. Ελπίζουμε ότι η Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης δεν αναλώνεται στην απλή παράθεση των στοιχείων αυτών, αλλά υπεισέρχεται κριτικά στην ανάλυση και αξιολόγησή τους, με στόχο την συναγωγή χρήσιμων τελικών συμπερασμάτων και προτάσεων που θα οδηγήσουν στην βελτίωση της συνολικά παρεχόμενης ποιότητας εκπαίδευσης του Τμήματος. Η ΕΕΑ βασίστηκε στο πρότυπο σχήμα δομής και περιεχομένων και αντιστοιχεί πλήρως στις βασικές ενότητες των κριτηρίων που αναλύονται στο έντυπο της ΑΔΙΠ με τίτλο «Διασφάλιση Ποιότητας στην Ανώτατη Εκπαίδευση: Ανάλυση κριτηρίων Διασφάλισης Ποιότητας Ακαδημαϊκών Μονάδων» Έκδοση 2.0, Ιούλιος 2007, ΑΔΙΠ, Αθήνα, με όποιες τροποποιήσεις κρίθηκαν αναγκαίες, ώστε να αποδοθούν καλύτερα οι σημαντικές ιδιαιτερότητες του Τμήματος. Οι ενότητες που ακολουθούν είναι :

6 1. Διαδικασία της εσωτερικής αξιολόγησης 2. Παρουσίαση του Τμήματος 3.1. Πρόγραμμα Προπτυχιακών Σπουδών 3.2. Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών 3.3. Πρόγραμμα Διδακτορικών Σπουδών 4. Διδακτικό έργο 5. Ερευνητικό έργο 6. Σχέσεις με κοινωνικούς / πολιτιστικούς / παραγωγικούς (ΚΠΠ) φορείς 7. Στρατηγική ακαδημαικής ανάπτυξης 8. Διοικητικές Υπηρεσίες και δομές 9. Συμπεράσματα 10. Σχέδια βελτίωσης 11. Πίνακες 12. Παραρτήματα 6 Είναι ευνόητο ότι η σύνταξη της Έκθεσης Εσωτερικής Αξιολόγησης σύμφωνα με το προτεινόμενο Πρότυπο Σχήμα και η συμπλήρωση των Πινάκων που τη συνοδεύουν, προϋποθέτει τη σύνθεση στοιχείων που καταγράφονται από όλα τα μέλη του Τμήματος στα ειδικά απογραφικά δελτία (Απογραφικό Δελτίο Εξαμηνιαίου Μαθήματος και Ατομικό Απογραφικό Δελτίο Μέλους Εκπαιδευτικού Προσωπικού, Ερωτηματολόγιο Φοιτητών κ.τ.λ.), όπως αυτά παρέχονται μαζί με τις οδηγίες για την συμπλήρωσή τους και δημοσιεύονται στον σχετικό ιστότοπο της ΑΔΙΠ ( Είναι φυσικό όπως άλλωστε επισημαίνεται και στις οδηγίες της ΑΔΙΠ ότι, ιδίως κατά την τρέχουσα, πρώτη εφαρμογή του συστήματος διασφάλισης ποιότητας, δεν είναι πάντα δυνατή η κάλυψη όλων των σημείων της έκθεσης. Το Τμήμα κατέβαλε κάθε δυνατή προσπάθεια προκειμένου να τοποθετηθεί επί όσο το δυνατό περισσότερων θεμάτων από τα σημεία της έκθεσης. Όπου υπάρχουν διαφοροποιήσεις, γίνεται προσπάθεια να καταστεί σαφές γιατί αυτό συμβαίνει, σύμφωνα πάντα με τις ιδιαιτερότητες ενός Γενικού Τμήματος όπως το δικό μας.

7 7 1. Η διαδικασία της εσωτερικής αξιολόγησης Η Ενότητα αυτή περιλαμβάνει μια σύντομη περιγραφή, ανάλυση και κριτική αξιολόγηση της διαδικασίας εσωτερικής αξιολόγησης, καθώς και ενδεχόμενες προτάσεις για τη βελτίωσή της Περιγραφή και ανάλυση της διαδικασίας εσωτερικής αξιολόγησης στο Τμήμα Ποια ήταν η σύνθεση της ΟΜΕΑ; Η Ομάδα Εσωτερικής Αξιολόγησης του Γενικού Τμήματος Φυσικής Χημείας και Τεχνολογίας Υλικών συγκροτήθηκε με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης του Τμήματος (1/ ), που για λόγους κυρίως ευελιξίας και μετά από τη συνταξιοδότηση κάποιων εκπαιδευτικών, απαρτίζεται μόνο από τρία μέλη του ΕΠ του Τμήματος. Συγκεκριμένα τα μέλη αυτά είναι : Βάττης Δημήτριος, Καθηγητής Αραβαντινός Αθανάσιος, Καθηγητής Σιανούδης Ιωάννης, Καθηγητής. Σημειώνεται ότι ο κ. Δ. Βάττης ανήκει στον Τομέα της Χημείας και Τεχνολογίας Υλικών ενώ οι κ.κ. Α. Αραβαντινός και Ι. Σιανούδης ανήκουν στον αντίστοιχο Τομέα της Φυσικής. Η ανωτέρω Επιτροπή, έχει την ευθύνη διεξαγωγής της διαδικασίας αξιολόγησης, παρακολουθεί τη συμπλήρωση των ερωτηματολογίων, ενημερώνει τα όργανα και τα μέλη του Τμήματος για τις απαντήσεις και τα αποτελέσματα του διαλόγου με τους διδάσκοντες και τους φοιτητές, συγκεντρώνει όλα τα απαραίτητα σχετικά στοιχεία και με βάση αυτά, συντάσσει την έκθεση εσωτερικής αξιολόγησης της ακαδημαϊκής μονάδας, την οποία καταθέτει στο Τμήμα προκειμένου να επικυρωθεί από τη Γενική Συνέλευση. Εν συνεχεία διαβιβάζει την έκθεση στη ΜΟ.ΔΙ.Π. του Ιδρύματος και μέσω αυτής στην Α.ΔΙ.Π.. Όπως ήδη αναφέρθηκε, η παρούσα Εσωτερική Αξιολόγηση αφορά τα διδακτικά εξάμηνα Χειμερινό και Εαρινό Σε σχέση με τα ερωτηματολόγια που οι φοιτητές κλήθηκαν να συμπληρώσουν η διαδικασία ήταν συνήθως η εξής : Το ΕΤΠ του Τμήματος αναλαμβάνει να μοιράσει τα ερωτηματολόγια των φοιτητών σε κάθε μάθημα του προγράμματος σπουδών, θεωρητικό ή και εργαστηριακό, μεταξύ της 6 ης και 8 ης εβδομάδας του εξαμήνου, μαζί με φακέλους όπου αναγράφεται το μάθημα, το εξάμηνο, ημερομηνία κ.τ.λ. Τα μέλη ΕΤΠ έχουν εκ των προτέρων ενημερωθεί για τη διαδικασία αυτή από την ΟΜΕΑ έτσι ώστε να δώσουν τις απαραίτητες οδηγίες στους εκάστοτε παρόντες φοιτητές για την ορθή αλλά και αντικειμενική συμπλήρωση του σχετικού ερωτηματολογίου. Τον συντονισμό της καταχώρησης των δεδομένων (ερωτηματολογίων αλλά και απογραφικών) έκαναν από κοινού οι Καθηγητές Εφαρμογών : κ. Μελιτσιώτης Διονύσιος (Τομέας Φυσικής) και η κ. Φούντζουλα Χριστίνα (Τομέας Χημείας & Τ/Υ), ενώ την στατιστική ανάλυση αλλά και τη δημιουργία των σχετικών διαγραμμάτων έκανε η κ. Σκουρολιάκου Αικατερίνη Καθ. Εφαρμογών Τομέα Φυσικής. Στην ανωτέρω εργασία τους πλαισιώθηκαν από τα μέλη ΕΤΠ των τομέων, κ. Σωτήριο Μπρατάκο και κ. Γεώργιο Κομποχόλη Με ποιους και πώς συνεργάσθηκε η ΟΜΕΑ για τη διαμόρφωση της έκθεσης; Η ΟΜΕΑ του Γενικού Τμήματος Φυσικής Χημείας και Τεχνολογίας Υλικών συνεργάστηκε με όλα σχεδόν τα μέλη ΕΠ, ΕΤΠ, ΕΕΠ, ΔΠ του Τμήματος, όπως και με όλα τα Τμήματα των τεσσάρων Σχολών του ΤΕΙ Αθήνας στα οποία προσφέρει τις υπηρεσίες του και συγκεκριμένα:

8 8 1. Σχολή Επαγγελμάτων Υγείας και Πρόνοιας Τμήμα Ιατρικών Εργαστηρίων Τμήμα Αισθητικής και Κοσμητολογίας Τμήμα Οπτικής και Οπτομετρίας Τμήμα Φυσικοθεραπείας Τμήμα Οδοντικής Τεχνολογίας Τμήμα Ραδιολογίας Ακτινολογίας 2. Σχολή Τεχνολογίας Τροφίμων και Διατροφής Τμήμα Τεχνολογίας Τροφίμων Τμήμα Οινολογίας και Τεχνολογίας Ποτών 3. Σχολή Τεχνολογικών Εφαρμογών Τμήμα Ηλεκτρονικής Τμήμα Τοπογραφίας Τμήμα Τεχνολογίας Ιατρικών Οργάνων Τμήμα Ενεργειακής Τεχνολογίας Τμήμα Ναυπηγικής Τμήμα Πολιτικών Έργων Υποδομής 4. Σχολή Γραφικών Τεχνών και Καλλιτεχνικών Σπουδών Τμήμα Φωτογραφίας και Οπτικοακουστικών Τεχνών Τμήμα Συντήρησης Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης Τμήμα Τεχνολογίας Γραφικών Τεχνών τα οποία συνέβαλαν εποικοδομητικά στο έργο της, και ιδιαίτερα στην απογραφή των ερωτηματολογίων των φοιτητών τους που αφορούσαν τα μαθήματα που διδάσκονται από μέλη Ε.Π. του Γ.Τ.Φ.Χ.Τ/Υ. Σκοπός αυτής της συνεργασίας ήταν η βοήθεια στη συλλογή των ερωτηματολογίων των φοιτητών των ανωτέρω τμημάτων, εφόσον το Γ.Τ.Φ.Χ.Τ/Υ δεν έχει φοιτητές. Τα περισσότερα από τα τμήματα αυτά βοήθησαν στην ταξινόμηση και καταγραφή των απαντήσεων των φοιτητών. Κατά τη διάρκεια της συγγραφής της έκθεσης, πραγματοποιήθηκαν αρκετές συναντήσεις της ΟΜΕΑ τόσον μεταξύ των μελών της, όσον και με μέλη ΕΠ και ΕΕΠ του Τμήματος, προκειμένου να διαμορφωθεί η έκθεση στην παρούσα τελική της μορφή Ποιες πηγές και διαδικασίες χρησιμοποιήθηκαν για την άντληση πληροφοριών; Α. Πηγές: o Τα αρχεία του Τμήματος Φυσικής Χημείας και Τεχνολογίας Υλικών που αφορούν σχετικά στατιστικά στοιχεία, βαθμολογίες φοιτητών κ.τ.λ. o Πρακτικά από αποφάσεις Γενικών Συνελεύσεων ή και Συμβουλίων του Τμήματος. o Τα απογραφικά δελτία όλων των μαθημάτων ανά εξάμηνο αλλά και τα ατομικά απογραφικά των διδασκόντων (μέλη ΕΠ καθώς και εργαστηριακοί συνεργάτες). o Τα ερωτηματολόγια που συμπληρώθηκαν από τους φοιτητές όπου εκφράζουν την άποψή τους για το διδασκόμενο μάθημα (θεωρητικό, εργαστηριακό μέρος). o Τα αρχεία των μελών του ΕΠ του Τμήματος.

9 9 Β. Διαδικασίες: Προκειμένου οι πληροφορίες που αντλούνται από τις παραπάνω πηγές να είναι αντιπροσωπευτικές, αντικειμενικές αλλά και αξιόπιστες δόθηκε έμφαση στην ενημέρωση των μελών του ΕΠ, ΕΕΠ, ΕΤΠ, από την ΟΜΕΑ σε διάφορες κατά καιρούς επι μέρους συναντήσεις. Επιπλέον, τα μέλη ΕΠ ενημερώνουν στις αίθουσες διδασκαλίας και στα εργαστήρια, τους φοιτητές για την ορθή συμπλήρωση των ερωτηματολογίων. Εξάλλου ενημέρωση πραγματοποιείται και από τα μέλη ΕΤΠ που έχουν αναλάβει το έργο της διανομής των ερωτηματολογίων στις αίθουσες παράδοσης των θεωρητικών μαθημάτων και εργαστηρίων Πώς και σε ποια έκταση συζητήθηκε η έκθεση στο εσωτερικό του Τμήματος; Αρχικά, στη ΓΣ του Τμήματος που πραγματοποιήθηκε για το θέμα της αξιολόγησης συζητήθηκε εκτενώς η σπουδαιότητα της συγκεκριμμένης ενέργειας και η ανάγκη μέσα από τη διαδικασία αυτή να αναδειχτούν τα προβλήματα που αντιμετωπίζει το Τμήμα και οι ενέργειες που πρέπει να γίνουν αλλά και να συνεχίσουν να γίνονται μέσα από ένα οργανωμένο σχέδιο ανάπτυξης έτσι ώστε να βελτιώνεται το Τμήμα διαρκώς ακολουθώντας κάθε φορά τα νεότερα δεδομένα της τεχνολογικής ανάπτυξης αλλά και του εκπαιδευτικού συστήματος. Με αυτό τον τρόπο, εφόσον τα μέλη του ΕΠ συμφωνούν με την όλη διαδικασία και το Τμήμα αποδέχεται την αξιολόγηση, όλα τα μέλη του ΕΠ καθίστανται μέτοχοι της όλης διαδικασίας, συμμετέχουν στη σύνταξή της η οποία εγκρίνεται κατά σειρά από τους Τομείς και ακολούθως από το συμβούλιο του Τμήματος. Με τον τρόπο αυτό, γνωστοποιείται η έκθεση στα μέλη, αλλά και συζητούνται τα όποια προβλήματα, απορίες και δυσκολίες της αξιολόγησης. Μετά τη σύνταξη του κυρίως σώματος της Έκθεσης, αυτή κοινοποιείται στα μέλη ΕΠ και ακολουθεί η διαδικασία που περιγράφεται παραπάνω Ανάλυση των θετικών στοιχείων και των δυσκολιών που παρουσιάσθηκαν κατά τη διαδικασία της εσωτερικής αξιολόγησης. Τα μέλη ΕΠ κατανοούν και συμφωνούν με τη διαδικασία της αξιολόγησης που είναι φυσικό επόμενο της προσπάθειας βελτίωσης του συνόλου της ακαδημαϊκής κοινότητας όπως αυτό πραγματοποιείται παγκοσμίως. Τα θετικά στοιχεία και τα οφέλη που προκύπτουν από την όλη διαδικασία είναι πολλαπλά : Θετικά στοιχεία : Για να βελτιωθούν επιμέρους τομείς στο εκπαιδευτικό σύστημα έστω και σε επίπεδο κυττάρου που είναι σήμερα η βασική ακαδημαϊκή μονάδα, δηλαδή το Τμήμα, πρέπει πρώτα να εξευρεθούν, να ταυτοποιηθούν και να καταγραφούν, οι βασικές λειτουργίες της εκπαιδευτικής διαδικασίας, κάτι που αποτελεί άλλωστε και το βασικό έργο της διαδικασίας αξιολόγησης. Η συμμετοχή όλων σχεδόν των μελών του Τμήματος μονίμων και εκτάκτων, ενισχύοντας έτσι στην πράξη την συλλογικότητα. Διερευνώντας τις υπάρχουσες δυνατότητες του Τμήματος και διαπιστώνοντας τις αδυναμίες ή τις ελλείψεις σε κάθε Τομέα, κάθε μέλος καθίσταται ταυτόχρονα συμμέτοχος στα θετικά στοιχεία αλλά και στα αντίστοιχα αρνητικά, αντιλαμβάνεται τη συμμετοχή του στυ πρόβλημα, ενισχύοντας με αυτό τον τρόπο την αποφασιστικότητα για βελτίωση.

10 10 Δυσκολίες : Η ασάφεια που ακόμη και σήμερα υπάρχει στο εάν και κατά πόσο ένα Γενικό Τμήμα όπως αυτό της Φυσικής Χημείας & Τεχνολογίας Υλικών θα πρέπει να κάνει την εσωτερική του αξιολόγηση ή πρόκειται να αξιολογηθεί έμμεσα μέσω της εκπαιδευτικής προσφοράς του στα διάφορα Τμήματα ειδικότητας με τα οποία συνεργάζεται. Η έλλειψη προηγούμενης εμπειρίας αξιολόγησης είχε σαν αποτέλεσμα την εκπόνηση της διαδικασίας με σχετικά αργό ρυθμό. Ο μικρός αριθμός του μόνιμου προσωπικού που υπηρετεί στο Τμήμα είχε σαν αποτέλεσμα να επωμισθούν μεγάλο όγκο εργασίας και υποχρεώσεων λίγοι άνθρωποι και σίγουρα ο σχετικά αργός ρυθμός στη διαδικασία οφείλεται και σε αυτόν τον παράγοντα. Η βοήθεια του κεντρικού φορέα της χώρας που διενεργείται η αξιολόγηση, δηλαδή της ΑΔΙΠ, θεωρείται μάλλον ικανοποιητική με την παροχή στην ιστοσελίδα της όλων των απαραίτητων οδηγιών και διευκρινίσεων. Όμως για τη διαδικασία εξαγωγής κυρίως στατιστικών συμπερασμάτων που αφορούν την αποδελτίωση των ερωτηματολογίων των φοιτητών ή των απογραφικών δελτίων των μαθημάτων ή των ατομικών απογραφικών η ομάδα μας αντιμετώπισε πολλές δυσκολίες. Θα έπρεπε να έχει προβλεφθεί ηλεκτρονικό πρόγραμμα εισαγωγής στοιχείων και εξαγωγής έτσι ευκολότερα των συμπερασμάτων και των στατιστικών στοιχείων, όπως έχει ήδη καθιερωθεί σε πολλά ΑΕΙ της χώρας Προτάσεις για τη βελτίωση της διαδικασίας. Η κυριότερη βελτίωση θα ήταν η πλήρης μηχανοργάνωση αλλά και η εισαγωγή των δεδομένων κατευθείαν σε ανάλογο ηλεκτρονικό πρόγραμμα. Με αυτόν τον τρόπο η καταγραφή των στοιχείων αλλά και η εξαγωγή των συμπερασμάτων θα ήταν ευκολότερη και φυσικά ταχύτερη. Επίσης ευκολότερη, αντιπροσωπευτικότερη και αντικειμενικότερη θα είναι και η εξωτερική αξιολόγηση με αυτόν τον τρόπο. Ανεξάρτητα από τον τρόπο, η παροχή στα Τμήματα έκθεσης άλλου Τμήματος που θεωρείται σωστή και ολοκληρωμένη έστω και με απαλοιφή των ειδικών, σχετικών στατιστικών στοιχείων, το οποίο θα μπορούσε να λειτουργήσει ως παράδειγμα αναφοράς για τα υπόλοιπα τμήματα θα βοηθούσε πολύ. Σε όλα τα εργαστήρια οι φοιτητές είναι χωρισμένοι σε ομάδες οι οποίες έχουν, για το ίδιο εργαστηριακό μάθημα, διαφορετικούς διδάσκοντες. Πρέπει, ως εκ τούτου, να γίνει κατάλληλη πρόβλεψη ώστε το εργαστηριακό μάθημα να αξιολογείται σε χωριστό έντυπο από το θεωρητικό μάθημα, έτσι ώστε να επιτυγχάνεται ταυτόχρονα και η αξιολόγηση του ΕΕΠ. Ερωτηματικό επίσης υπάρχει στο βαθμό αξιοπιστίας της εν λόγω αξιολόγησης στο μέτρο μάλιστα που οι φοιτητές που συμμετέχουν (τουλάχιστον στις παραδόσεις της θεωρίας) είναι ένα μικρό μόνο ποσοστό του συνόλου των φοιτητών που έχουν δηλώσει το θεωρητικό μέρος του μαθήματος.

11 11 2. Παρουσίαση του Τμήματος Η Ενότητα αυτή παρουσιάζει συνοπτικά το Τμήμα και τις κύριες παραμέτρους λειτουργίας του Γεωγραφική θέση του Τμήματος (π.χ. στην πρωτεύουσα, σε μεγάλη πόλη, σε μικρή πόλη, συγκεντρωμένο, κατανεμημένο σε μια πόλη κλπ). Το Τμήμα Φυσικής Χημείας και Τεχνολογίας Υλικών βρίσκεται στις κτηριακές εγκαταστάσεις του ΤΕΙ Αθήνας, στην οδό Αγ. Σπυρίδωνος στο Αιγάλεω και ανήκει διοικητικά στη Σχολή Τεχνολογικών Εφαρμογών (ΣΤΕΦ). Το Τμήμα δεν διαθέτει αίθουσα διδασκαλίας (ή αμφιθέατρο) και οι εργαστηριακοί του χώροι εντοπίζονται σε τρεις κυρίως διαφορετικές επιμέρους κτηριακές περιοχές: Εργαστήρια Φυσικής, Εργαστήρια Χημείας και τέλος Εργαστήρια Ποιοτικού Ελέγχου Υλικών (ΠΕΤΥΛ) Ιστορικό της εξέλιξης του Τμήματος. Το Τμήμα Φυσικής Χημείας και Τεχνολογίας Υλικών δημιουργήθηκε με τον νόμο 1404/83 όπως άλλωστε συνέβη και με όλα τα Γενικά Τμήματα των ΤΕΙ. Μια από τις ουσιαστικές σκέψεις για την ίδρυση αυτών των τμημάτων ήταν λόγοι οικονομίας στην παροχή υψηλού επιπέδου εργαστηριακής εκπαίδευσης των φοιτητών σε πολλά, διαφορετικής ειδικότητας Τμήματα συγχρόνως. Το Τμήμα αν και παρουσιάζεται ως ανεξάρτητη εκπαιδευτική οντότητα μετά τον ν σημαντικό μέρος την υλικοτεχνικής υποδομής του υπήρχε προς αξιοποίηση από την εποχή των ΚΑΤΕ και αμέσως αργότερα των ΚΑΤΕΕ. Μετά το 1984 αφ ενός μεν ιδρύεται το Γενικό Τμήμα και εντάσσεται στην Σχολή Τεχνολογικών Εφαρμογών, αφ ετέρου χωρίζονται τα σχετικά διδασκόμενα μαθήματα σε δυο διαφορετικές ομάδες της Φυσικής και της Χημείας & Τεχνολογίας Υλικών. Οι ομάδες Μαθημάτων μετεξελίχθησαν στους Τομείς Μαθημάτων που λειτουργούν και σήμερα Στελέχωση του Τμήματος σε διδακτικό, διοικητικό και εργαστηριακό προσωπικό, κατά την τελευταία πενταετία (ποσοτικά στοιχεία). 1 Το εκπαιδευτικό προσωπικό του τμήματος κατά το χειμερινό εξάμηνο του Ακαδημαϊκού έτους αποτελείτο από 21 Καθηγητές όλων των βαθμίδων, εκ των οποίων 14 επάνδρωναν τον Τομέα Φυσικής και 7 τον Τομέα Χημείας και Τεχνολογίας Υλικών. Κατά την τελευταία πενταετία συνταξιοδοτήθηκαν 9 μέλη Ε.Π. και διορίστηκαν μόνο τρία νέα μέλη. Έτσι ο συνολικός αριθμός των εκπαιδευτικών του τμήματος αποτελείται σήμερα από 15 εκπαιδευτικούς όλων των βαθμίδων, εκ των οποίων 10 ανήκουν στον τομέα Φυσικής και 5 στον Τομέα Χημείας και Τεχνολογίας Υλικών. Από αυτούς 10 διαθέτουν τα απαραίτητα Ακαδημαϊκά προσόντα (διδακτορικό ή μεταπτυχιακό) και είναι τακτικοί ενώ οι υπόλοιποι πέντε κατέχουν προσωποπαγείς θέσεις (π.θ.) Το εκπαιδευτικό προσωπικό συμπληρώνεται με τρία μέλη Ε.Τ.Π. και ενός μέλους Τεχνικού Εργαστηρίου. 1 Συμπληρώστε, στην Ενότητα 11, τον πίνακα 11-1.

12 12 Η Γραμματεία αποτελεί το μοναδικό διοικητικό όργανο του Τμήματος και είναι στελεχωμένη από μια Διοικητική υπάλληλο, κλάδου ΤΕ Διοικητικού Λογιστικού, η οποία είναι προϊσταμένη της Γραμματείας. Το σύνολο ωρών εβδομαδιαίας διδασκαλίας που καλύπτει το μόνιμο Ε.Π. του Τμήματος ανέρχεται σε 212 διδακτικές ώρες από τις οποίες πρέπει να αφαιρεθούν 9 ώρες (5ώρες για τον προϊστάμενο και 2 ώρες για κάθε ένα από τους δύο υπεύθυνους των τομέων) λόγω των διοικητικών τους υποχρεώσεων. Το σύνολο των ωρών της εβδομαδιαίας διδασκαλίας του Ε.Π. (203 ώρες) προσεγγίζει ποσοστό 60% επί του γενικού συνόλου των εβδομαδιαίων ωρών διδασκαλίας του τμήματος. Το υπόλοιπο καλύπτεται από έκτακτο εκπαιδευτικό προσωπικό (Ε.Ε.Π.) αποτελούμενο αποκλειστικά από Εργαστηριακούς Συνεργάτες. Αναλυτικά στοιχεία για τη δομή του τμήματος παρατίθενται στον πίνακα του παραρτήματος Αριθμός και κατανομή των φοιτητών ανά επίπεδο σπουδών (προπτυχιακοί, μεταπτυχιακοί, διδακτορικοί) κατά την τελευταία πενταετία. 2 Το Τμήμα Φυσικής Χημείας και Τεχνολογίας Υλικών είναι ένα Γενικό Τμήμα και έτσι δεν διαθέτει δικούς του προπτυχιακούς φοιτητές στους οποίους να απονέμει και πτυχίο. Αντίθετα, διαθέτει μεταπτυχιακούς φοιτητές που φοιτούν στο Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών «Χημεία και Τεχνολογία Υλικών» το οποίο διεξάγεται από το Τμήμα Χημείας και το Τμήμα Επιστήμης και Τεχνολογίας Υλικών του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, σε σύμπραξη με το Γενικό Τμήμα Φυσικής Χημείας και Τεχνολογίας Υλικών του Τ.Ε.Ι. Αθήνας (Υ.Α /Β7/ ). Τα στοιχεία για τους μεταπτυχιακούς φοιτητές κατά το τρέχον Ακαδημαϊκό Έτος είναι: 1. Αριθμός εγγεγραμμένων φοιτητών: Αριθμός αποφοιτησάντων φοιτητών: Σκοπός και στόχοι του Τμήματος Ποιοι είναι οι στόχοι και οι σκοποί του Τμήματος σύμφωνα με το ΦΕΚ ίδρυσής του; Το Γενικό Τμήμα Φυσικής Χημείας & Τεχνολογίας Υλικών, από την ίδρυσή του με το νόμο 1404/1983 και μέχρι σήμερα, αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα εκπαιδευτικά και ερευνητικά κύτταρα του Τ.Ε.Ι. Αθήνας. Στελεχώνεται με υψηλού επιπέδου επιστημονικό προσωπικό, βελτιώνει διαρκώς τις υποδομές του και συνεχίζει τη δυναμική πορεία ανάπτυξής του έχοντας ως πρώτες προτεραιότητες την παροχή εκπαίδευσης υψηλού επιπέδου, καθώς και την παραγωγή ποιοτικού και καινοτόμου ερευνητικού έργου. Το Τμήμα έχει ως αποστολή, όπως άλλωστε και ο τίτλος του το προσδιορίζει, να εκπαιδεύσει τους φοιτητές του ΤΕΙ Αθήνας σε θεματολογίες Φυσικής Χημείας και Τεχνολογίας Υλικών. Τα μαθήματα που οι εκπαιδευτικοί του διδάσκουν είναι κυρίως βασικά μαθήματα υποδομής και βρίσκονται ενταγμένα σε σχεδόν όλα τα περιγράμματα σπουδών των Τμημάτων του ΤΕΙ Αθήνας. Εκτός όμως από τα παραπάνω διδάσκονται και μαθήματα ειδικότητας διαφόρων τμημάτων που εμπίπτουν στα γνωστικά αντικείμενα του επιστημονικού προσωπικού του τμήματος. Στα πλαίσια της αποστολής του αυτής το Τμήμα : α) Παρακολουθεί τις διεθνείς εξελίξεις στον επιστημονικό και εκπαιδευτικό τομέα. β) Προσπαθεί να αναπτύξει διεθνείς συνεργασίες με ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα της χώρας και του εξωτερικού. 2 Συμπληρώστε, στην Ενότητα 11, τους πίνακες και

13 13 γ) Συνεργάζεται με φορείς του ιδιωτικού και του δημόσιου τομέα που σχετίζονται με το γνωστικό του αντικείμενο. δ) Χρησιμοποιεί τις σύγχρονες τεχνολογίες στην εκπαίδευση. ε) Διεξάγει τεχνολογική έρευνα. στ) Αναπτύσσει στους φοιτητές τις ικανότητες και δεξιότητες που θα τους καταστήσουν ικανούς να είναι ανταγωνιστικοί σε εθνικό αλλά και διεθνές περιβάλλον. ζ) Προετοιμάζεται να είναι δεκτικό σε αλλαγές, σύμφωνα με τις μεταβαλλόμενες εκπαιδευτικές, οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες, σε περιφερειακό, εθνικό και διεθνές περιβάλλον. η) Προετοιμάζεται για τη διασφάλιση και βελτίωση της ποιότητας του επιπέδου σπουδών στο Τμήμα. θ) Συνεργάζεται με πανεπιστήμια του εσωτερικού και συμπράττει στη διοργάνωση Προγραμμάτων Μεταπτυχιακών Σπουδών. Τα θεωρητικά μαθήματα που διδάσκονται στο τμήμα υποστηρίζονται από τα αντίστοιχα εργαστηριακά μαθήματα που, επίσης, διεξάγονται στα εργαστήρια του τμήματος. Τα μαθήματα και οι εργαστηριακές ασκήσεις προσαρμόζονται στις ανάγκες του προγράμματος σπουδών κάθε τμήματος. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα ο συνολικός αριθμός των εργαστηριακών ασκήσεων να είναι εξαιρετικά μεγάλος. Στόχος του τμήματος δεν είναι μόνο η ακαδημαϊκή προσέγγιση των μαθημάτων υποδοχής αλλά κυρίως η κατανόηση από τον φοιτητή της μεθοδολογίας τους ώστε να αποκτήσει την ευχέρεια να αντιμετωπίζει εξειδικευμένα προβλήματα της ειδικότητας του Πώς αντιλαμβάνεται η ακαδημαϊκή κοινότητα του Τμήματος τους στόχους και τους σκοπούς του Τμήματος; Η ακαδημαϊκή κοινότητα του Τμήματος από την αρχή της δημιουργίας του είχε ενεργό συμμετοχή στην υλοποίηση του σκοπού και του στόχου όπως αυτοί είχαν αρχικά διατυπωθεί. Οι εκπαιδευτικοί του Τμήματος, σύμφωνα και με τους ισχύοντες νόμους, διαθέτουν υψηλά ακαδημαικά προσόντα και μπορούν έτσι να παρακολουθούν τις όποιες εξελίξεις πραγματοποιούνται (εσωτερικές αλλά και διεθνείς) στον επιστημονικό και τεχνολογικό τομέα της ειδικότητάς τους. Στην πολύχρονη λειτουργία του Τμήματος η ακαδημαική αυτή κοινότητα με προσήλωση και σύμπνοια έλαβε κρίσιμες αποφάσεις για τον εκσυγχρονισμό και την επαναδιατύπωση των στόχων του Τμήματος. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι ενώ σε ένα Τμήμα ειδικότητας τα προαναφερθέντα είναι περίπου αυτονόητα σε ένα Γενικό Τμήμα όπως το δικό μας υπάρχει σημαντική δυσκολία διαχρονικής διατήρησης κάποιου χαρακτήρα. Ο λόγος βρίσκεται στο ότι ένα Γενικό Τμήμα είναι άμεσα συνδεδεμένο με τα περιγράμματα σπουδών των άλλων Τμημάτων, έτσι αρκετές φορές αιφνιδιαστικά μαθαίνουμε πως οι αλλαγές που μονομερώς κάποιο Τμήμα Ειδικότητας αποφάσισε, συμπαρασύρει και μερικά από τα μαθήματα υποδομής που μας ανήκουν Υπάρχει απόκλιση των επίσημα διατυπωμένων (στο ΦΕΚ ίδρυσης) στόχων του Τμήματος από εκείνους που σήμερα το Τμήμα θεωρεί ότι πρέπει να επιδιώκει; Οι στόχοι του Γενικού Τμήματος γενικά δεν αποκλίνουν από εκείνους που θεωρεί ότι πρέπει να επιδιώκει. Όμως θα πρέπει να αναφέρουμε ότι παρατηρείται σταδιακή συρρίκνωση του τμήματος. Τα τμήματα ειδικότητας στα πλαίσια της αναπροσαρμογής των προγραμμάτων τους είτε περικόπτουν μαθήματα γενικής παιδείας, είτε μετονομάζουν τα μαθήματα αυτά σε μαθήματα ειδικότητας, διατηρώντας πολλές φορές, μάλιστα, το ίδιο περιεχόμενο, ενώ κάποια άλλα τα διδάσκουν με δικό τους προσωπικό. Π.χ. τα μαθήματα Γενικής Χημείας των Τμημάτων

14 14 Τεχνολογίας Τροφίμων και Οινολογίας & Τεχνολογίας Ποτών δεν τα ανέθεσαν ποτέ στο Γενικό Τμήμα, το μάθημα της Φυσικής μετονομάζεται σε Ιατρική Φυσική και της Τεχνολογίας Υλικών σε Τεχνολογία Οδοντοτεχνικών Υλικών. Με τον ρυθμό αυτό το Γενικό τμήμα και ιδιαίτερα ο Τομέας της Χημείας και Τεχνολογίας Υλικών κινδυνεύει να μην έχει αντικείμενο και άρα λόγο ύπαρξης, αφού οι επίσημα διατυπωμένοι στο ΦΕΚ ίδρυσης στόχοι του, θα έχουν εκλείψει Επιτυγχάνονται οι στόχοι που σήμερα το Τμήμα θεωρεί ότι πρέπει να επιδιώκει; Αν όχι, ποιοι παράγοντες δρουν αποτρεπτικά ή ανασταλτικά στην προσπάθεια αυτή; Οι στόχοι που επιδιώκει το Τμήμα φαίνεται να επιτυγχάνονται σε σχετικά μεγάλο βαθμό. Όμως υπάρχουν και κάποιοι παράγοντες που δρουν ανασταλτικά σε μια τέτοια προσπάθεια. Στην συνέχεια αναφέρονται μερικοί από του παράγοντες αυτούς. Α) Επάρκεια σε μόνιμο ΕΠ Στο τμήμα δυστυχώς υπηρετεί μικρός σχετικά αριθμός μόνιμου ΕΠ και έτσι οι ανάγκες εκπαίδευσης καλύπτονται για κάθε ακαδημαικό έτος και από εργαστηριακούς συνεργάτες. Γίνεται προσπάθεια από το Τμήμα σε κάθε εργαστηριακό μάθημα να συμμετέχει τουλάχιστον ένα μέλος μόνιμου ΕΠ του Τμήματος χωρίς όμως να είναι πάντα αυτό εφικτό. Η ανεπάρκεια αυτή επομένως σε μόνιμο ΕΠ οφείλεται αφενός στην πολιτική του αρμόδιου Υπουργείου όσον αφορά στην προκήρυξη νέων θέσεων αλλά και στη μεγάλη καθυστέρηση στην πρόσληψη προσωπικού που έχει ήδη κριθεί από ορισμένο εκλεκτορικό σώμα λόγω καθυστερήσεων και σχετικής γραφειοκρατίας. Β) Επάρκεια σε έκτακτο ΕΠ Το έκτακτο προσωπικό, δηλαδή οι εργαστηριακοί συνεργάτες, που προσλαμβάνονται κάθε ακαδημαϊκό έτος κρίνεται ως περιορισμένος σε αριθμό σε σχέση με τις ανάγκες του Τμήματος, με αποτέλεσμα η αναλογία εκπαιδευτή - εκπαιδευόμενου να είναι δυσμενής για την ποιότητα της παρεχόμενης εργαστηριακής (τουλάχιστον) εκπαίδευσης. Γ) Πόροι που διατίθενται στο Τμήμα Οι πόροι που διατίθενται στο τμήμα κρίνονται ανεπαρκείς για τις πραγματικές του ανάγκες. Ο χαρακτήρας του μάλιστα ως Γενικό Τμήμα δεν το βοηθάει στην διεκδίκηση περισσότερων πόρων από τον επιμερισμό των πόρων σε επίπεδο Σχολής. Δ) Έλλειψη χώρων Είναι γεγονός ότι παρατηρείται έλλειψη χώρων όσον αφορά στην κτηριακή υποδομή για την εκπαίδευση των φοιτητών, αλλά και σε γραφεία ΕΠ. Ε) Έλλειψη φοιτητών υψηλού επιπέδου Παρατηρούνται ελλείψεις που κυρίως αφορούν το βασικό μορφωτικό επίπεδο των φοιτητών γεγονός που οφείλεται συνήθως σε κενά και πλημμελή εκπαίδευση κατά τη θητεία τους στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Το πρόβλημα στο Τμήμα Φυσικής Χημείας & Τ/Υ είναι όμως πολύ εντονότερο στο μέτρο που εδώ ασκούνται φοιτητές διαφόρων Τμημάτων που η βάση εισαγωγής τους σε αυτά διαφέρει σημαντικά. Έτσι χρειάζεται να δημιουργηθούν εργαστηριακές ασκήσεις που ενώ αναφέρονται για παράδειγμα στο ίδιο φυσικό φαινόμενο είναι γραμμένες με διαφορετικό βαθμό δυσκολίας, ανάλογα σε ποιους φοιτητές απευθύνονται.

15 Θεωρείτε ότι συντρέχει λόγος αναθεώρησης των επίσημα διατυπωμένων (στο ΦΕΚ ίδρυσης) στόχων του Τμήματος; Με τις ισχύουσες στην παρούσα στιγμή ανάγκες της αγοράς αλλά και τις διεθνείς και εθνικές συνθήκες δεν φαίνεται να υπάρχει λόγος άμεσης αλλαγής των επίσημα διατυπωμένων στόχων του Τμήματος. Ωστόσο ανοικτό παραμένει το ερώτημα που κατά καιρούς μας απασχολεί στο κατά πόσο θα χρειαζόταν το Τμήμα να αλλάξει χαρακτήρα και από Γενικό να μετατραπεί σε Τμήμα Ειδικότητας με συγκεκριμένο θεματολογικό πεδίο Διοίκηση του Τμήματος. Τα όργανα Διοίκησης του Γενικού Τμήματος Φυσικής, Χημείας & Τεχνολογίας Υλικών σύμφωνα με τους Νόμους 1404/83 και 2621/98 είναι η Γενική Συνέλευση, το Συμβούλιο του Τμήματος και ο Προϊστάμενος. Αναλυτικά τα όργανα διοίκησης του Τμήματος είναι : Η ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ Στη συνέλευση του Τμήματος μετέχουν όλα τα μέλη του ΕΠ και εκλεγμένοι εκπρόσωποι των φοιτητών της Σχολής Τεχνολογικών Εφαρμογών σε ποσοστό 40% του συνόλου των μελών ΕΠ. Επίσης συμμετέχει εκπρόσωπος του ΕΤΠ, κατά ποσοστό 50% των μελών του ΕΠ. Η Γεν. Συνέλευση ασκεί τις αρμοδιότητες που προβλέπουν οι Νόμοι του κράτους, αναθέτει αρμοδιότητες στο Συμβούλιο του τμήματος και αποφασίζει για πάρα πολλά θέματα μεταξύ των οποίων η κατάρτιση και αναθεώρηση του σχετικού προγράμματος σπουδών. ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ Στο συμβούλιο του Τμήματος μετέχουν ο Προϊστάμενος του Τμήματος (ως Πρόεδρος), οι Υπεύθυνοι των δυο Τομέων, εκπρόσωπος των φοιτητών και εκπρόσωπος ΕΤΠ εφόσον συζητούνται θέματα που αφορούν άμεσα το ΕΤΠ. Ειδικότερα το Συμβούλιο: α) Συντονίζει τα εκπαιδευτικά και διοικητικά θέματα του τμήματος. β) Αποφασίζει την κατανομή των πιστώσεων στις διάφορες δραστηριότητες του Τμήματος και την κατανομή των κενών θέσεων Ε.Π. ή Ε.Ε.Π. κατά Τομέα και κατά βαθμίδες Ε.Π., σύμφωνα με τις ανάγκες του Τμήματος. Κατά την κατανομή καθορίζονται τα γνωστικά αντικείμενα των κενών θέσεων, οι τίτλοι των μαθημάτων που ανήκουν σε αυτά, στο πλαίσιο πλήρους ωραρίου απασχόλησης του Ε.Π., καθώς και οι τίτλοι των λοιπών μαθημάτων των Τομέων. γ) Υποβάλλει, διαμέσου της σχολής, στο συμβούλιο του Τ.Ε.Ι. προτάσεις για δημιουργία νέων θέσεων Ε.Π., Ε.Ε.Π. ή Ε.Τ.Π. δ) Έχει πειθαρχική δικαιοδοσία, σύμφωνα με τις οικείες διατάξεις. ε) Αποφασίζει για όλες τις ατομικές διοικητικές υποθέσεις των φοιτητών ως και την τοποθέτηση του Ε.Τ.Π. στ) Ασκεί όσες αρμοδιότητες της του αναθέτει η Γ.Σ. με ειδική απόφαση της. ζ) Συντάσσει εκθέσεις κρίσης για όλα τα μέλη του Ε.Π. και Ε.Ε.Π. του τμήματος. Ο ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΣ Ο προϊστάμενος συγκαλεί τη Γενική Συνέλευση και το Διοικητικό Συμβούλιο του Τμήματος, καταρτίζει την ημερήσια διάταξή τους και προεδρεύει στις εργασίες τους. Εισηγείται στα ανωτέρω συλλογικά όργανα για τα διάφορα θέματα της αρμοδιότητάς τους, τηρεί μητρώα δραστηριότητας των μελών ΕΠ, μεριμνά για την εφαρμογή των αποφάσεών τους, συγκροτεί

16 16 επιτροπές για διάφορα θέματα και προΐσταται της Γραμματείας του Τμήματος. Τέλος, ο Προϊστάμενος εκπροσωπεί το Τμήμα στο Συμβούλιο της Σχολής. Η ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ ΤΟΜΕΑ Η Γ. Σ. απαρτίζεται από το Ε.Π. και δύο εκπροσώπους των φοιτητών. Η Γ.Σ.: α) Εκλέγει τον Υπεύθυνο του Τομέα και τον Αναπληρωτή του. β) Αναθέτει καθήκοντα Υπεύθυνου Εργαστηρίου που τυχόν έχει ενταχθεί στον Τομέα κατά προτεραιότητα σε Καθηγητές. Αναπληρωτές Καθηγητές, Επίκουρους Καθηγητές ή Καθηγητές εφαρμογών του Τομέα. γ) Κατανέμει το διδακτικό έργο με βάση την ειδίκευση και καταλληλότητα, την εκπαιδευτική πείρα και τη βαθμίδα του Ε.Π.. δ) Υποβάλλει προτάσεις στη Γ.Σ. του Τμήματος σχετικά με το πρόγραμμα σπουδών. Ο ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΤΟΥ ΤΟΜΕΑ Ο Υπεύθυνος του Τομέα έχει ως έργο, ιδίως, να συντονίζει γενικά το έργο του, να συγκαλεί τη Γ.Σ. του Τομέα, να καταρτίζει την ημερήσια διάταξη, να εισηγείται τα θέματα, να προεδρεύει στις εργασίες της και να μεριμνά για την εκτέλεση των αποφάσεών της. Ο ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΤΟΥ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ Ο Υπεύθυνος Εργαστηρίου μεριμνά κυρίως, ώστε το εργαστηριακό, ερευνητικό και εκπαιδευτικό έργο του εργαστηρίου να εξυπηρετεί και να υποστηρίζει επαρκώς το εφαρμοζόμενο πρόγραμμα σπουδών και τους προδιαγραμμένους ερευνητικούς στόχους του Τμήματος Ποιες επιτροπές είναι θεσμοθετημένες και λειτουργούν στο Τμήμα; Στο Τμήμα λειτουργούν σε μόνιμη σχεδόν βάση οι εξής επιτροπές : 1. ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΠΑΡΑΛΑΒΗΣ ΜΟΝΙΜΟΥ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΥ ΑΝΑΛΩΣΙΜΩΝ ΥΛΙΚΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΑΠΟ ΤΑΚΤΙΚΟΥΣ - ΠΡΟΧΕΙΡΟΥΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥΣ ΚΑΙ ΑΠΕΥΘΕΙΑΣ ΑΝΑΘΕΣΕΙΣ: Α. Αραβαντινός, Μ. Μάρκου, Χ. Μηναδάκης, Ι. Βαμβακάς. 2. ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑΣ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ : Ι. Σιανούδης, Γ. Μήτσου. 3. ΕΚΠΡΟΣΩΠΟΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΕΡΕΥΝΑΣ ΤΕΙ Αθήνας : Α. Αραβαντινός, Χ. Μηναδάκης Ποιοι εσωτερικοί κανονισμοί (π.χ. εσωτερικός κανονισμός λειτουργίας Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών) υπάρχουν στο Τμήμα; Ο εσωτερικός κανονισμός όλων των Τμημάτων του ΤΕΙ Αθήνας διέπεται από το γενικό κανονισμό του ΤΕΙ Αθήνας, ο ο ποίος και καθορίζεται από την νομοθεσία που διέπει τα ΤΕΙ, και συγκεκριμένα το Ν. 1404/83, και τον συμπληρωματικό Ν. 3404/2005 (ΦΕΚ. 260/17/10/2005). Με βάση τα παραπάνω, δεν υφίσταται ιδιαίτερος εσωτερικός Κανονισμός Σπουδών του τμήματος και ακολουθούνται τα γενικά μέτρα των διατάξεων των άρθρων του Κανονισμού Σπουδών του ΤΕΙ Αθήνας.

17 17 Δεδομένου ότι το Τμήμα δεν έχει τη δυνατότητα να εκτελεί αυτοδύναμα μεταπτυχιακό πρόγραμμα, δεν διαθέτει ιδιαίτερο εσωτερικό κανονισμό. Ως εκ τούτου ο εσωτερικός κανονισμός λειτουργίας του μεταπτυχιακού προγράμματος στο οποίο συμμετέχει καθορίζεται από τον Γενικό Κανονισμό Λειτουργίας των Μεταπτυχιακών Προγραμμάτων του ΤΕΙ Αθήνας (Πρακτικό Συμβουλίου ΤΕΙ-Α με αρ. 14/ ), και τον εσωτερικό κανονισμό του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων (ΦΕΚ 310/ ), αντίστοιχα Είναι διαρθρωμένο το Τμήμα σε Τομείς; Σε ποιους; Ανταποκρίνεται η διάρθρωση αυτή στη σημερινή αντίληψη του Τμήματος για την αποστολή του; Από το 1983 το Γενικό Τμήμα Φυσικής Χημείας & Τεχνολογίας Υλικών, σύμφωνα με το Νόμο 1404/83, αποτελείται από δύο Τομείς. Στη συνέχεια παρουσιάζεται το προσωπικό που αντιστοιχεί στον κάθε τομέα ξεχωριστά. Τομέας Μαθημάτων Φυσικής Νικόλαος Παταργιάς Λουδοβίκος Πρελορέντζος Νικόλαος Ντρίβας Αθανάσιος Αραβαντινός Ιωάννης Βαμβακάς Κωνσταντίνος Κουρκουτάς Ιωάννης Σιανούδης Γαβριήλ Δουκέλλης Παναγιώτης Μανιάτης Αικατερίνη Σκουρολιάκου Διονύσιος Μελιτσιώτης Χρήστος Ιωάννου Μιχαήλ Μάρκου Γεώργιος Κομποχόλης Καθηγητής Καθηγητής Καθηγητής Καθηγητής Καθηγητής Καθηγητής Καθηγητής Αναπληρωτής Καθηγητής Αναπληρωτής Καθηγητής π.θ. Καθηγήτρια Εφαρμογών Καθηγητής Εφαρμογών Καθηγητής Εφαρμογών π.θ. Καθηγητής Εφαρμογών π.θ. Μέλος Ε.Τ.Π. Τομέας Μαθημάτων Χημείας και Τεχνολογίας Υλικών Δημήτριος Βάττης Δημήτριος Ράπτης Χρήστος Μηναδάκης Βασίλειος Λαμπρόπουλος Χριστίνα Σταθουλοπούλου Χριστίνα Φούντζουλα Καθηγητής Καθηγητής Καθηγητής Επίκουρος Καθηγητής π.θ. Επίκουρος Καθηγήτρια π.θ. Καθηγήτρια Εφαρμογών

18 18 Ελένη Τριανταφύλλου Μαρία Βεκάκη Σωτήριος Μπρατάκος Τεχνικός Εργαστηρίου Π.Ε.Τ.ΥΛ. Μέλος Ε.Τ.Π. Μέλος Ε.Τ.Π. Η διοίκηση και η δομή του Τμήματος παρουσιάζεται αναλυτικά στο παράρτημα 1. Στην συνέχεια γίνεται αναλυτική αναφορά στους δυο αυτούς ξεχωριστούς Τομείς. Τομέας Μαθημάτων Φυσικής Ο Τομέας Φυσικής σκοπό έχει την διδασκαλία των μαθημάτων Φυσικής σε σειρά Τμημάτων που ανήκουν όχι μόνο στην οικία Σχολή των Τεχνολογικών Εφαρμογών (ΣΤΕΦ) αλλά και σε άλλες όπως η Σχολή Επαγγελμάτων Υγείας (ΣΕΥΠ), η Σχολή Γραφικών Τεχνών και Καλλιτεχνικών Σπουδών (ΣΓΤΚΣ) καθώς και η Σχολή Τεχνολογίας Τροφίμων και Διατροφής (ΣΤΕΤΡΟΔ). Η Φυσική αποτελεί ένα από τα βασικά μαθήματα Υποδομής στο πρόγραμμα των Τμημάτων των Σχολών αυτών και διδάσκεται ως θεωρία και εργαστήριο στα πρώτα κυρίως εξάμηνα του αντίστοιχου προγράμματος σπουδών. Είναι αυτονόητο πως η δραστηριότητα του Τομέα Φυσικής επεκτείνεται όχι μόνο σε διαφορετικά Τμήματα και Σχολές αλλά και σε διαφορετικά εξάμηνα μέσα στο πρόγραμμα σπουδών του ίδιου Τμήματος. Διαπιστώνει έτσι κανείς το μεγάλο πλήθος των σχετικών μαθημάτων που διδάσκονται όπως επίσης και η συμμετοχή που έχει ο συγκεκριμένος Τομέας σε μεγαλύτερα εξάμηνα σπουδών (π.χ. Τμήμα Τεχνολογίας Ιατρικών Οργάνων, Τμήμα Οπτικής και Οπτομετρίας κ.α.). Ο Τομέας Φυσικής προσφέρει τις υπηρεσίες του σε 17 διαφορετικές ειδικότητες που ανήκουν στις τέσσερεις προαναφερθείσες Σχολές. Σημειώνεται ότι για το τρέχον ακαδημαικό έτος τα θεωρητικά μαθήματα που οι εκπαιδευτικοί του Τομέα Φυσικής διδάσκουν είναι είκοσι έξι (26) η συντριπτική πλειοψηφία των οποίων διαθέτει και Εργαστηριακό μέρος. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι έχει γίνει μεγάλη προσπάθεια να παρουσιαστεί με τον καλλίτερο δυνατό τρόπο το περιεχόμενο του μαθήματος που κάθε φορά το περίγραμμα σπουδών του συγκεκριμένου Τμήματος προκαθορίζει. Έτσι για παράδειγμα, αλλοιώς παρουσιάζονται τα μαθήματα Οπτική Ι και Οπτική ΙΙ του Τμήματος Οπτικής και Οπτομετρίας από τα μαθήματα Φυσική Εικόνας και Ήχου Ι (και ΙΙ) του Τμήματος Φωτογραφίας και Οπτικοακουστικών Τεχνών ακόμη και στις ακραίες περιπτώσεις όπου τυχαίνει να είναι το ίδιο ακριβώς γνωστικό αντικείμενο. Η προσπάθεια που προαναφέρθηκε έχει ως αποτέλεσμα η διδασκαλία της Φυσικής να μετατρέπεται από μια ακαδημαική προσέγγιση ενός μαθήματος υποδομής σε μια ζωντανή διαδικασία μάθησης φαινομένων που είχαν, έχουν ή πρόκειται να έχουν στο σύντομο μέλλον στα επί μέρους προβλήματα στην συγκεκριμένη ειδικότητα. Θα πρέπει ακόμη να τονιστεί ότι η Φυσική είναι ίσως η μόνη από τις επιστήμες που δεν προσδιορίζεται τόσο από το εκ των προτέρων δοσμένο αντικείμενο μελέτης της όσο από την ίδια την μεθοδολογία της. Έτσι εάν ο υποψήφιος Τεχνολόγος κατανοήσει τον τρόπο που κάθε φορά η Φυσική προσπαθεί και τελικά προσεγγιστικά επιλύει το κάθε πρόβλημα τότε σίγουρα θα μπορεί στο μέλλον να κατανοεί και τελικά να αντιμετωπίζει τα τρέχοντα προβλήματα της ειδικότητάς του. Εύλογα λοιπόν διαπιστώνεται ο σημαντικός και αναντικατάστατος ρόλος της Φυσικής στα εφόδια ενός Τεχνολόγου που εκτός των άλλων πρέπει να διαθέτει σε μεγάλο βαθμό την ικανότητα της προσαρμογής σε μια εποχή όπου η τεχνολογία εξελίσσεται με απίστευτους ρυθμούς. Όμοια προσπάθεια με την θεωρία γίνεται και στα εργαστήρια. Ο μεγάλος αριθμός των Τμημάτων με την ταυτόχρονη επιθυμία όλων των διδασκόντων ώστε οι εργαστηριακές ασκήσεις στις οποίες θα ασκηθούν οι φοιτητές ενός Τμήματος να είναι κατάλληλα επιλεγμένες και προσαρμοσμένες

19 19 προς τα ενδιαφέροντα της συγκεκριμένης ειδικότητας οδήγησαν στην δημιουργία μεγάλου αριθμού πειραματικών ασκήσεων εκπαιδευτικού χαρακτήρα. Πρόσφατη καταγραφή όλων των ασκήσεων που εκτελούνται και στα τρία εργαστήρια Φυσικής του ΤΕΙ Αθήνας έδωσε τον σχετικά μεγάλο αριθμό των περίπου ογδόντα (80) πειραματικών ασκήσεων (Παράρτημα 8). Σημειώνεται ότι πρόκειται για πενήντα ανεξάρτητες, αυτόνομα εκτελέσιμες πειραματικές ασκήσεις που έχουν ελεγχθεί σχολαστικά και ο τρόπος πραγματοποίησης τους βρίσκεται αναλυτικά διατυπωμένος σε ένα από τα πολλά εργαστηριακά φυλλάδια βιβλία των εκπαιδευτικών του Τομέα Φυσικής. Μάλιστα πρόσφατα οι συγκεκριμένες ασκήσεις βρίσκονται ανηρτημένες και στην σχετική θέση της ιστοσελίδας του Τμήματος προκειμένου ο κάθε ενδιαφερόμενος να έχει ελεύθερη πρόσβαση σε αυτές. Το πλήθος αυτό των έτοιμων πειραματικών ασκήσεων είναι αναμφίβολα ένα αξιοζήλευτο γεγονός που δύσκολα το συναντά κανείς στην εννιαία Τριτοβάθμια Εκπαίδευση (ΑΕΙ, ΤΕΙ) σε Πανελλαδική κλίμακα. Τομέας Μαθημάτων Χημείας & Τεχνολογίας Υλικών Ο Τομέας της Χημείας και Τεχνολογίας των Υλικών έχει ένα σημαντικό και ταυτόχρονα πολλαπλό ρόλο στην εκπαίδευση των φοιτητών του Τ.Ε.Ι. Αθήνας. Στο πρόγραμμα της διδασκαλίας της περιλαμβάνονται κατ' αρχήν τα βασικά μαθήματα της Γενικής, Ανόργανης και Οργανικής Χημείας καθώς και της Χημικής Τεχνολογίας που διδάσκονται κυρίως στους φοιτητές των πρώτων εξαμήνων της Σχολής Τεχνολογικών Εφαρμογών (ΣΤΕΦ), της Σχολής Επαγγελμάτων Υγείας και Πρόνοιας (ΣΕΥΠ) και της Σχολής Γραφικών Τεχνών και Καλλιτεχνικών Σπουδών (ΣΓΤΚΣ) του ιδρύματος. Ο Τομέας Χημείας και Τεχνολογίας των Υλικών προσφέρει τις υπηρεσίες του σε 9 τμήματα ειδικότητας που ανήκουν στις τρεις προαναφερθείσες Σχολές. Σημειώνεται ότι για το τρέχον ακαδημαικό έτος τα θεωρητικά μαθήματα που οι εκπαιδευτικοί του Τομέα διδάσκουν είναι δεκα τέσσερα (14), η συντριπτική πλειοψηφία των οποίων διαθέτει και Εργαστηριακό μέρος. Τα μαθήματα αυτά έχουν διπλό σκοπό. Αφενός συμπληρώνουν τις γενικές γνώσεις του Λυκείου που έχουν οι φοιτητές έτσι ώστε αυτές να φθάσουν στο επίπεδο που αρμόζει σε ένα τριτοβάθμιο εκπαιδευτικό ίδρυμα και αφετέρου δημιουργούν το κατάλληλο υπόβαθρο γνώσεων που είναι απαραίτητο για την πληρέστερη κατανόηση μαθημάτων ειδικότητας καθώς και των μαθημάτων της Τεχνολογίας των Υλικών που διδάσκονται στα ανώτερα εξάμηνα των διαφόρων τμημάτων. Τα μαθήματα της Τεχνολογίας των Υλικών που διδάσκονται από την ομάδα μαθημάτων καταδεικνύουν το δεύτερο και ίσως σημαντικότερο τμήμα του ρόλου της στην εκπαίδευση. Αποτελούν μια δέσμη εξειδικευμένων μαθημάτων που έχουν σαν αντικείμενο την μελέτη των επιμέρους υλικών που χρησιμοποιούνται κατά την άσκηση του επαγγέλματος κάθε ειδικότητας. Σαν επιμέρους αντικείμενα θα μπορούσαν να αναφερθούν τα πάσης φύσεως μεταλλικά, τα πλαστικά, τα οδοντοτεχνικά, τα φωτογραφικά κ.λπ. υλικά. Παράλληλα με την διδασκαλία του θεωρητικού μέρους όλων των παραπάνω μαθημάτων καταβάλλεται ιδιαίτερη προσπάθεια από το εκπαιδευτικό προσωπικό του τομέα για την άρτια εκπαίδευση των φοιτητών και στα αντίστοιχα εργαστήρια. Η ποικιλία των μαθημάτων δημιουργεί μια εξίσου μεγάλη ποικιλία εργαστηρίων και αριθμού εργαστηριακών ασκήσεων. Ο Τομέας Χημείας και Τ/Υ διαθέτει τρία εκπαιδευτικά εργαστήρια. Το εργαστήριο Γενικής και Ανόργανης Χημείας, το Εργαστήριο Οργανικής Χημείας και το Εργαστήριο Ποιοτικού Ελέγχου και Τεχνολογίας Υλικών (ΠΕΤΥΛ). Στους τρείς αυτούς εργαστηριακούς χώρους του τομέα εξασκούνται περισσότεροι από 800 φοιτητές ανά εβδομάδα, τα προγράμματα των οποίων περιλαμβάνουν την εκτέλεση περισσότερων από 75 διαφορετικών εργαστηριακών ασκήσεων οι οποίες είναι κατάλληλα επιλεγμένες για να καλύπτουν τα ιδιαίτερα αντικείμενα κάθε μαθήματος και κάθε συγκεκριμένης ειδικότητας (Παράρτημα 8).

20 20 Η άρτια εκπλήρωση του εκπαιδευτικού ρόλου του τομέα εξασφαλίζεται από τον ζήλο, την εργατικότητα και την υψηλή στάθμη του εξαμελούς μόνιμου επιστημονικού εκπαιδευτικού προσωπικού της σε συνδυασμό με την πλήρη αξιοποίηση της προσφερόμενης από το ίδρυμα πάσης φύσεως υλικοτεχνικής υποδομής. Πρέπει πάντως να σημειωθεί ότι ο διατιθέμενος για την εξάσκηση των φοιτητών χώρος είναι ανεπαρκής και ότι συχνά παρατηρείται το φαινόμενο να στήνεται και να ξεστήνεται ένα εργαστήριο κατά τη διάρκεια της ίδιας ημέρας. Όπως αναφέρθηκε στα προηγούμενα, το περιεχόμενο σπουδών του Τμήματος μοιράζεται θεματολογικά σε δυο διαφορετικούς Τομείς Μαθημάτων: ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΣΤΟΥΣ ΤΟΜΕΙΣ (βλέπε και πίνακα 11.2) Τομέας Μαθημάτων Φυσικής ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΜΑΘΗΜΑ ΕΞΑΜΗΝΟ ΕΙΔΟΣ ΚΩΔΙΚΟΣ Θ Ε ΣΤΕΦ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΦΥΣΙΚΗ Α Θ +Ε 1.1.1α 1.1.1β ΣΤΕΦ ΣΤΕΦ ΣΤΕΦ ΣΤΕΦ ΣΤΕΦ ΣΤΕΦ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ ΥΠΟΔΟΜΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ ΥΠΟΔΟΜΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΦΥΣΙΚΗ Ι Α Θ 1.2.1α ΦΥΣΙΚΗ ΙΙ Β Θ +Ε 1.2.2α 1.2.2β ΦΥΣΙΚΗ Ι Α Θ +Ε 1.3.1α 1.3.1β ΦΥΣΙΚΗ ΙΙ Β Θ +Ε 1.3.2α 1.3.2β ΙΑΤΡΙΚΑ LASER & ΟΠΤΟΗΛ/ΚΗ Ε Θ +Ε 1.3.3α 1.3.3β ΦΥΣΙΚΗ Α Θ +Ε 1.4.1α 1.4.1β ΣΤΕΦ ΝΑΥΠΗΓΙΚΗΣ ΦΥΣΙΚΗ Ι Α Θ +Ε 1.5.1α 1.5.1β ΣΤΕΦ ΝΑΥΠΗΓΙΚΗΣ ΦΥΣΙΚΗ ΙΙ Β Θ +Ε 1.5.2α 1.5.2β ΣΤΕΦ ΤΟΠΟΓΡΑΦΙΑΣ ΦΥΣΙΚΗ Β Θ +Ε 1.6.1α 1.6.1β ΣΕΥΠ ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ ΙΑΤΡΙΚΗ ΦΥΣΙΚΗ Α Θ +Ε 2.1.1α 2.1.1β ΣΕΥΠ ΡΑΔΙΟΛΟΓΙΑΣ / ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΙΑΣ ΦΥΣΙΚΗ Α Θ 2.2.1α ΣΕΥΠ ΟΠΤΙΚΗΣ & ΟΠΤΟΜΕΤΡΙΑΣ ΟΠΤΙΚΗ Ι Α Θ +Ε 2.3.1α 2.3.1β ΣΕΥΠ ΟΠΤΙΚΗΣ & ΟΠΤΟΜΕΤΡΙΑΣ ΟΠΤΙΚΗ ΙΙ Β Θ +Ε 2.3.2α 2.3.2β ΣΕΥΠ ΣΕΥΠ ΣΕΥΠ ΟΠΤΙΚΗΣ & ΟΠΤΟΜΕΤΡΙΑΣ ΑΙΣΘΗΤΙΚΗΣ & ΚΟΣΜΗΤΟΛΟΓΙΑΣ ΑΙΣΘΗΤΙΚΗΣ & ΚΟΣΜΗΤΟΛΟΓΙΑΣ LASER & ΟΠΤΙΚΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ Ζ Θ 2.3.3α ΕΙΔΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΦΥΣΙΚΗΣ Α Θ +Ε 2.4.1α 2.4.1β ΑΡΧΕΣ LASER Γ Θ +Ε 2.4.2α 2.4.2β ΣΕΥΠ ΦΥΣΙΚΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΒΙΟΦΥΣΙΚΗ Ζ Θ 2.5.1α ΣΕΥΠ ΟΔΟΝΤΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΦΥΣΙΚΗ Α Θ 2.6.1α ΣΓΤ&ΚΣ ΣΓΤ&ΚΣ ΣΓΤ&ΚΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΓΡΑΦΙΚΩΝ ΤΕΧΝΩΝ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ & ΕΡΓΩΝ ΤΕΧΝΗΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ & ΟΠΤΙΚΟΑΚΟΥΣΤΙΚΩΝ ΤΕΧΝΩΝ ΦΥΣΙΚΗ Α Θ +Ε 3.1.1α 3.1.1β ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΦΥΣΙΚΗΣ Α Θ +Ε 3.2.1α 3.2.1β ΦΥΣΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑΣ & ΗΧΟΥ Ι Α Θ +Ε 3.3.1α 3.3.1β

21 21 ΣΓΤ&ΚΣ ΣΓΤ&ΚΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ & ΟΠΤΙΚΟΑΚΟΥΣΤΙΚΩΝ ΤΕΧΝΩΝ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ & ΟΠΤΙΚΟΑΚΟΥΣΤΙΚΩΝ ΤΕΧΝΩΝ ΦΥΣΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑΣ & ΗΧΟΥ ΙΙ Β Θ +Ε 3.3.2α 3.3.2β ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ Ζ Θ +Ε 3.3.3α 3.3.3β ΣΤΕΤΡΟΔ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΦΥΣΙΚΗ Α Θ +Ε 4.1.1α 4.1.1β ΣΤΕΤΡΟΔ ΟΙΝΟΛΟΓΙΑΣ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΟΤΩΝ ΦΥΣΙΚΗ Α Θ +Ε 4.2.1α 4.2.1β Τομέας Μαθημάτων Χημείας και Τεχνολογίας Υλικών ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΜΑΘΗΜΑ ΕΞΑΜΗΝΟ ΕΙΔΟΣ ΣΤΕΦ ΣΤΕΦ ΣΤΕΦ ΣΤΕΦ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ ΥΠΟΔΟΜΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΔΟΜΙΚΩΝ ΥΛΙΚΩΝ ΚΩΔΙΚΟΣ Θ Α Θ+Ε 1.2.3α 1.2.3β ΧΗΜΕΙΑ Α Θ 1.3.4α ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΥΛΙΚΩΝ ΒΙΟΥΛΙΚΩΝ & ΠΡΟΣΘΕΤΙΚΗΣ Ε Θ+E 1.3.5α 1.3.5β ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΙΙ ΣΤ Θ+E 1.3.6α 1.3.6β ΣΤΕΦ ΝΑΥΠΗΓΙΚΗΣ ΧΗΜΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ Α Θ+E 1.5.3α 1.5.3β Ε ΣΤΕΦ ΝΑΥΠΗΓΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΝΑΥΠΗΓΙΚΩΝ ΥΛΙΚΩΝ Γ Θ+E 1.5.4α 1.5.4β ΣΕΥΠ ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ ΑΝΟΡΓΑΝΗ ΧΗΜΕΙΑ Α Θ+E 2.1.2α 2.1.2β ΣΕΥΠ ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ ΟΡΓΑΝΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ Α Θ+E 2.1.3α 2.1.3β ΣΕΥΠ ΟΠΤΙΚΗΣ & ΟΠΤΟΜΕΤΡΙΑΣ ΟΡΓΑΝΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ Α Θ+E 2.3.4α 2.3.4β ΣΕΥΠ ΣΕΥΠ ΣΕΥΠ ΟΠΤΙΚΗΣ & ΟΠΤΟΜΕΤΡΙΑΣ ΑΙΣΘΗΤΙΚΗΣ & ΚΟΣΜΗΤΟΛΟΓΙΑΣ ΡΑΔΙΟΛΟΓΙΑΣ / ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΙΑΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΟΠΤΙΚΩΝ ΥΛΙΚΩΝ ΑΝΟΡΓΑΝΗ/ΟΡΓΑΝΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ Β Θ+E 2.3.5α 2.3.5β Α Θ+E 2.4.3α 2.4.3β ΧΗΜΕΙΑ Α Θ 2.2.2α ΣΕΥΠ ΟΔΟΝΤΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΧΗΜΕΙΑ Α Θ 2.6.2α ΣΓΤ&ΚΣ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ & ΕΡΓΩΝ ΤΕΧΝΗΣ ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΧΗΜΕΙΑΣ Α Θ+E 3.2.2α 3.2.2β 2.5. Η κριτική και η άποψη που έχουν οι φοιτητές για το διδακτικό έργο και τους διδάσκοντες του Τμήματος Φυσικής Χημείας & Τεχνολογίας Υλικών του ΤΕΙ Αθήνας Στη συγκεκριμένη παράγραφο παρουσιάζεται αναλυτικά η στατιστική επεξεργασία των απαντήσεων στα ερωτηματολόγια όπως αυτά συμπληρώθηκαν από τους φοιτητές μας. Πρόκειται για το Υπόδειγμα Ερωτηματολογίου που η ΑΔΙΠ πρότεινε και είναι κοινό για όλα τα Τμήματα του ΤΕΙ Αθήνας. Στην ουσία πρόκειται για τέσσερεις (4) βασικές κατηγορίες ερωτημάτων με τις εξής επιμέρους θεματολογίες : 1. Το Μάθημα : Ερωτήσεις Ο Καθηγητής : Ερωτήσεις Το Εργαστήριο : Ερωτήσεις 29 32, και τέλος 4. Ο Φοιτητής : Ερωτήσεις : 33-37

22 Μια περισσότερο αναλυτική περιγραφή ανά τομέα παρουσιάζεται στο παράρτημα 2. Περιγραφή μαθησιακών στόχων των μαθημάτων και προσδοκώμενων αποτελεσμάτων. 22 Οι μαθησιακοί στόχοι, η οργάνωση της ύλης, οι μέθοδοι διδασκαλίας και τα προσδοκώμενα αποτελέσματα περιγράφονται στους φοιτητές στην εναρκτήρια διάλεξη του κάθε μαθήματος. Ερωτήσεις % απαντήσεις 45% 40% 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 2% 2% 5% 8% 9% 7% 8% 12% 27% 26% 24% 21% 43% 40% 35% 35% 23% 29% 27% 18% 0% Ερώτηση 1: Σαφήνεια στόχων μαθήματος Οι φοιτητές σε ποσοστό 63% εκτιμούν ότι οι στόχοι του μαθήματος περιγράφονται με σαφήνεια. Η αναγκαιότητα των μαθημάτων υποδομής για την κατανόηση των μαθημάτων ειδικότητας δεν αναγνωρίζεται αμέσως από το σύνολο των φοιτητών. Επομένως είναι ιδιαίτερα σημαντικό να παρουσιάζονται με σαφήνεια οι σχετικοί στόχοι του μαθήματος. Ερωτήσεις 2,3: Οργάνωση και ανταπόκριση της ύλης σε σχέση με τους στόχους του μαθήματος Η εικόνα είναι ανάλογη με αυτήν της προηγούμενης ερώτησης. Τα προβλήματα που πιθανόν προκύπτουν στην κάλυψη της ύλης οφείλονται σε χαμένες διδακτικές ώρες λόγω απρόβλεπτων γεγονότων (απεργίες, καταλήψεις κλπ). Σε τέτοιες περιπτώσεις το Ε.Π. προσπαθεί σχεδόν πάντοτε να αναπληρώσει τις χαμένες διδακτικές ώρες. Ερώτηση 4: Εκπαιδευτικό υλικό συνεισφορά στην κατανόηση του θέματος Το 50% των φοιτητών μας θεωρεί το εκπαιδευτικό υλικό πολύ καλό έως και άριστο για την εξυπηρέτηση των στόχων του κάθε μαθήματος. Είναι προφανές ότι χρειάζεται παραπάνω προσπάθεια σε αυτόν τον τομέα. Το εκπαιδευτικό υλικό έχει πρωτεύοντα ρόλο και στην αφύπνιση του ενδιαφέροντος των φοιτητών που είναι το ζητούμενο. Η χρήση νέων τεχνολογιών στην εκπαιδευτική διαδικασία προσφέρει πολλές δυνατότητες για την ανάπτυξη υλικού που θα συνεισφέρει στην κατανόηση του θέματος.

23 23 Εκπαιδευτικά βοηθήματα Η αποκλειστική χρήση ενός μοναδικού συγγράμματος και η εξέταση που βασίζεται σε συγκεκριμένες σελίδες του, είναι το μοντέλο που δυστυχώς καλλιεργείται μέχρι και σήμερα στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Ένας βασικός στόχος των διδασκόντων στο Τμήμα είναι η εξοικείωση των φοιτητών με τη χρήση πολλών βιβλιογραφικών πηγών για την διερεύνηση και κατανόηση των θεμάτων, η ανάπτυξη πρωτοβουλίας αλλά και κριτικής σκέψης σε αντίθεση με τη στείρα, ανούσια αποστήθιση. Ερωτήσεις % 30% 25% % απαντήσεις 20% 15% 10% 5% 0% Ερώτηση 5: Έγκαιρη χορήγηση των συγγραμμάτων Το τρέχον ακαδημαϊκό έτος η διανομή των συγγραμμάτων γίνεται μέσω του συστήματος ΕΥΔΟΞΟΣ. Η διανομή γίνεται πλέον πολύ πιο σύντομα και αξιόπιστα, οπότε και οι μελλοντικές απαντήσεις σε αυτή την ερώτηση θα έχουν σίγουρα διαφοροποιηθεί πολύ προς το καλύτερο. Ερώτηση 6: Επάρκεια κύριου βιβλίου Πέραν των βασικών εκπαιδευτικών συγγραμμάτων προτείνεται και επιπλέον βιβλιογραφία. Στα περισσότερα μαθήματα παρέχεται από τον διδάσκοντα συμπληρωματικό εκπαιδευτικό υλικό έντυπο ή ηλεκτρονικό. Τόσο τα βασικά όσο και τα επιπλέον συγγράμματα επανεξετάζονται τακτικά ώστε να είναι τα πλέον ενδεδειγμένα για την κατανόηση της ύλης. Είναι πιθανό το υψηλό ποσοστό που θεωρεί μέτρια την επάρκεια του κύριου συγγράμματος να είναι ακόμα δέσμιο μιας εξετασιοκρατικής αντίληψης. Ερώτηση 8: Αναγκαιότητα των προαπαιτούμενων μαθημάτων Η ερώτηση αφορά μικρό αριθμό μαθημάτων του τμήματος, οι φοιτητές μας πιθανότατα απαντούν αναφερόμενοι γενικά στο θεσμό των προαπαιτούμενων μαθημάτων και όχι αποκλειστικά για το συγκεκριμένο μάθημα.

24 24 Ερώτηση 9: Σύνδεση με άλλα μαθήματα. Τα μαθήματα υποδομής σκοπεύουν στην κατανόηση και αφομοίωση θεμελιωδών εννοιών, βασικών αρχών προσαρμοσμένων σε κάποιο βαθμό και στην ειδικότητα των φοιτητών. Σχεδόν όλοι οι φοιτητές αναγνωρίζουν σε ικανοποιητικό ποσοστό την αναγκαιότητα διδασκαλίας των γενικών μαθημάτων. Όμως η σύνδεσή τους με τα μαθήματα ειδικότητας που έπονται δεν είναι απόλυτα σαφής, γεγονός αναμενόμενο σε κάποιο βαθμό, εφόσον τα γενικά μαθήματα διδάσκονται στο πρώτο έτος σπουδών. Χρειάζεται περαιτέρω προσπάθεια από τους εκπαιδευτικούς του Τμήματος ώστε μεταξύ άλλων να ξεπεραστεί και η αντίληψη των φοιτητών περί «δυσκολίας» των γενικών μαθημάτων. 40% Ερωτήσεις % 30% 25% % απαντήσεις 20% 15% 10% 5% 0% Ερώτηση 10: Επίπεδο δυσκολίας μαθήματος για το έτος του Αναμενόμενο θεωρείται το γεγονός ότι η κατανομή των απαντήσεων είναι ανάλογη με αυτή της προηγούμενης ερώτησης. Ερώτηση 11: Χρησιμότητα ύπαρξης φροντιστηρίου Η πλειοψηφία των φοιτητών απαντά ότι δεν θεωρεί απαραίτητο το φροντιστήριο. Σε συνδυασμό μάλιστα με τα αποτελέσματα που αφορούν την προηγούμενη ερώτηση προκύπτει ότι τα μέλη ΕΠ του τμήματος επιτελούν αρτιότατα το εκπαιδευτικό τους καθήκον αφού παρά τη δυσκολία των μαθημάτων το φροντιστήριο δεν θεωρείται γενικά χρήσιμο. Ερώτηση 13: Αριθμός διδακτικών μονάδων σε σχέση με το φόρτο εργασίας Δεδομένου ότι οι διδακτικές μονάδες αποτελούν σχετικά καινούριο θεσμό είναι πιθανό να μην γνωρίζουν όλοι οι φοιτητές τον αριθμό διδακτικών μονάδων κάθε μαθήματος. Παρόλα αυτά φαίνεται ότι οι φοιτητές στην πλειοψηφία τους έχουν θετική άποψη εν γένει για τα μαθήματα του Τμήματος.

25 25 Ερωτήσεις % 50% 51% 40% % απαντήσεις 30% 31% 34% 20% 22% 20% 10% 0% 12% 10% 5% 5% % Ερώτηση 14: Διαφάνεια των κριτηρίων βαθμολόγησης Στα θεωρητικά μαθήματα υπάρχουν τελικές γραπτές εξετάσεις από τις οποίες προκύπτει κυρίως ο σχετικός βαθμός. Ο φοιτητής συνήθως έχει τη δυνατότητα να δει το γραπτό του και να λάβει οποιεσδήποτε διευκρινίσεις. Θα ήταν ίσως σκόπιμο να αναρτώνται οι λύσεις των θεμάτων των εξετάσεων και στο διαδίκτυο ώστε να βελτιωθεί η σχετική εικόνα που παρουσιάζεται σε αυτό τον τομέα. Διδακτικό έργο, Διαδικασία αξιολόγησης των διδασκόντων από τους φοιτητές Αποτελεσματικότητα του διδακτικού προσωπικού Ερώτηση 22: Οργάνωση και παρουσίαση της ύλης του μαθήματος Τα μαθήματα που προσφέρει το Τμήμα είναι κυρίως μαθήματα υποδομής, απολύτως απαραίτητα ώστε ο φοιτητής του κάθε Τμήματος να κατανοήσει θεμελιώδεις αρχές για να παρακολουθήσει αποτελεσματικά τα μαθήματα ειδικότητας. Η εικόνα του Τμήματος όσον αφορά την οργάνωση και παρουσίαση της ύλης εμφανίζεται πολύ καλή έως άριστη (68%). Τα μέλη του Ε.Π. έχουν μεριμνήσει για την έκδοση συγγραμμάτων ή σημειώσεων, την παρουσίαση του μαθήματος με σύγχρονα τεχνολογικά μέσα αλλά και την διαθεσιμότητα εκπαιδευτικού υλικού στο διαδίκτυο. Οι διαλέξεις είναι οργανωμένες σε εκπαιδευτικές ενότητες, ώστε να γίνεται σωστή η διαχείριση της διδακτέας ύλης (βλ. σχετικό παράρτημα). Εν τούτοις θα πρέπει να ληφθεί υπόψη η σε πολλές περιπτώσεις ελλιπής κατάρτιση των φοιτητών από την δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Πολλοί φοιτητές δεν έχουν αφομοιώσει βασικές αρχές των μαθημάτων υποδομής, ειδικά μάλιστα εάν προέρχονται από θεωρητικές κατευθύνσεις. Επιπλέον αντιμετωπίζουν τα μαθήματα αυτά με την προκατάληψη μιας κάποιας «δυσκολίας».

26 Ερώτηση 23: Δημιουργία ενδιαφέροντος για το αντικείμενο του μαθήματος 26 Η πρόκληση του ενδιαφέροντος για το διδασκόμενο αντικείμενο αποτελεί τη βασική πρόκληση για όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης. Ο εκπαιδευτικός δεν μπορεί να αρκείται σε παροχή στείρων πληροφοριών ή απλή διεκπεραίωση της διδακτέας ύλης. Ο τρόπος παρουσίασης του αντικειμένου, η ποικιλία μεθόδων διδασκαλίας, η επίγνωση του επιπέδου των φοιτητών και η ανάλογη προσαρμογή της διδασκαλίας είναι καθήκοντα του εκπαιδευτικού και απαιτούν τη συνεχή προσπάθειά του. Η εικόνα του Τμήματος παρουσιάζεται θετική ως προς αυτόν τον τομέα, γεγονός με ιδιαίτερη σημασία εφόσον μάλιστα στο Γενικό μας Τμήμα εξυπηρετούνται φοιτητές Τμημάτων με πολύ διαφορετικές ειδικότητες. Ερωτήσεις % 35% % απαντήσεις 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% 32% 23% 36% 27% 32% 7% 4% 4% 6% 12% 22% 31% 32% 24% 9% Ερώτηση 24: Ανάλυση και παρουσίαση των εννοιών με τρόπο απλό και κατανοητό Χρήση παραδειγμάτων. Τόσο στο θεωρητικό όσο και στο εργαστηριακό μέρος των μαθημάτων οι έννοιες παρουσιάζονται με απλό τρόπο και συσχετίζονται τόσο με τα φαινόμενα της καθημερινής ζωής όσο και με τις εφαρμογές τους σε φαινόμενα που αφορούν την ειδικότητα του φοιτητή. Ένα ποσοστό 63% κρίνει πολύ καλή έως άριστη την συμπεριφορά του διδάσκοντα στο συγκεκριμένο ερώτημα. Ερώτηση 25: Ενθάρρυνση των φοιτητών να διατυπώνουν απορίες και ερωτήσεις ώστε να αναπτύξουν την κρίση τους. Οι απαντήσεις των φοιτητών παρουσιάζουν μια πολύ θετική εικόνα των διδασκόντων (66%). Όταν ο διδάσκων επιδιώκει την ενεργό συμμετοχή των φοιτητών στο μάθημα απευθύνοντας ερωτήσεις κατανόησης και ενθαρρύνοντας τους φοιτητές να ρωτήσουν αλλά και να σχολιάσουν, τότε εξασφαλίζεται η μέγιστη δυνατή αποτελεσματικότητα της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Ερώτηση 26: Συνέπεια στις υποχρεώσεις του εκπαιδευτικού Τα μέλη ΕΠ του Τμήματος παρουσιάζουν άριστη εικόνα (83%) όσον αφορά τις υποχρεώσεις τους

27 27 παρά τον αυξημένο φόρτο εργασίας πέραν των «καθαρά» εκπαιδευτικών τους καθηκόντων (ερευνητικό ή και διοικητικό έργο). Ερώτηση 27: Επίπεδο σχέσεων διδάσκοντα διδασκομένου Το συντριπτικό ποσοστό των φοιτητών εκτιμά τη συνεργασία του με τους διδάσκοντες ως πολύ καλή ή και άριστη (75%). Γενικά πολύ σπάνια παρατηρούνται μικρές έστω αντιπαραθέσεις ενώ ένα πολύ μικρό ποσοστό θεωρεί τον εκπαιδευτικό του Τμήματος σχετικά απρόσιτο (9%). Ερωτήσεις % 50% 54% 40% 45% % απαντήσεις 30% 20% 10% 4% 2% 4% 10% 3%5% 20% 16% 13% 30% 30% 29% 36% 0% Τα αποτελέσματα της επεξεργασίας της ομάδας ερωτήσεων που αφορούν την αξιολόγηση των διδασκόντων από τους φοιτητές παρουσιάζουν μια θετική εικόνα. Υπάρχουν βέβαια πάντοτε περιθώρια για βελτίωση. Το Τμήμα οφείλει να επανεξετάζει τακτικά την διδακτέα ύλη προσαρμόζοντάς την στο επίπεδο και τα επί μέρους ενδιαφέροντα κάθε ειδικότητας. Σημαντική είναι η καθιέρωση εργαστηριακού μέρους σε όλα τα θεωρητικά μαθήματα του Τμήματος, εφόσον η πειραματική διαδικασία συνδέει τις θεωρητικές γνώσεις με την καθημερινή εφαρμογή τους. Η ευρύτερη χρήση αλλά και η εκμετάλλευση των νέων τεχνολογιών θα μπορούσε να κάνει ακόμα πιο ελκυστική τη αντίστοιχη διδασκαλία. Επίσης η ύπαρξη προαιρετικών γραπτών εργασιών στα πλαίσια του μαθήματος θα μπορούσε να συνεισφέρει στην αφύπνιση του ενδιαφέροντος των φοιτητών, στην καλύτερη κατανόηση της ύλης και στην εξοικείωση με την ανεύρεση βιβλιογραφικών πηγών. Οργάνωση και αποτελεσματικότητα των εργαστηρίων Ερώτηση 29: Επίπεδο δυσκολίας εργαστηρίου για το έτος του Το εργαστηριακό μέρος των μαθημάτων σκοπεύει καταρχήν στην εξοικείωση με την πειραματική διαδικασία και επεξεργασία των δεδομένων καθώς και στην εμπέδωση μέσω του σχετικού πειράματος των εννοιών που διδάσκονται στη θεωρία. Ένα μεγάλο ποσοστό (40%) θεωρεί τη δυσκολία του εργαστηρίου μέτρια. Θα είχε αρκετό ίσως ενδιαφέρον η ανάλυση των σχετικών ερωτηματολογίων ανά σχολή. Σε κάθε περίπτωση το Τμήμα επανεξετάζει τακτικά την

28 28 εργαστηριακή κατανομή που αντιστοιχεί σε κάθε θεωρητικό μάθημα, έτσι ώστε να υπάρχει όχι μόνο αντιστοιχία στην ύλη αλλά και διαρκής εμπλουτισμός με νέες πειραματικές διατάξεις. Ερώτηση 30: Επάρκεια σημειώσεων των εργαστηριακών ασκήσεων Οι σημειώσεις θεωρούνται επαρκείς από το 67% των φοιτητών. Η συντριπτική πλειοψηφία των φοιτητών μας δεν έχει πραγματοποιήσει μέχρι την εισαγωγή του σε τριτοβάθμια ίδρυμα κανένα απολύτως πείραμα. Δεν γνωρίζει λοιπόν καταρχήν πώς να αντιμετωπίσει το εργαστήριο και προσδοκά ίσως μια λεπτομερέστατη βήμα προς βήμα ανάλυση κάθε σταδίου της πειραματικής διαδικασίας χωρίς καμία αυτενέργεια από τον ίδιο. Στόχος όμως του εργαστηρίου είναι η αυτενέργεια και η ανάπτυξη κριτικής σκέψης από τον φοιτητή. Θα είχε ενδιαφέρον η ανάλυση των αποτελεσμάτων σε σχέση με τον τύπο δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης που έχει ολοκληρώσει ο κάθε φοιτητής καθώς και η σχετική σύγκριση των αποτελεσμάτων για μαθήματα που διδάσκονται σε εισαγωγικά ή και μεταγενέστερα εξάμηνα. Ερωτήσεις % 40% 35% 40% 40% 39% 37% 30% 33% 31% % απαντήσεις 25% 20% 15% 22% 26% 21% 27% 25% 10% 5% 4% 2% 3% 3% 10% 10% 9% 6% 13% 0% Ερώτηση 31: Εξήγηση βασικών αρχών πειραμάτων Η εικόνα που παρουσιάζεται από την στατιστική επεξεργασία είναι ανάλογη με αυτή της προηγούμενης ερώτησης. Είναι σημαντικό να υπάρχει ικανοποιητική αναλογία διδασκόντων διδασκομένων ώστε να εξασφαλίζεται επαρκής χρόνος για τις όποιες αναγκαίες επεξηγήσεις. Ερώτηση 32: Επάρκεια εξοπλισμού εργαστηρίου Η επάρκεια εργαστηριακού εξοπλισμού χαρακτηρίζεται πολύ καλή έως άριστη από το περίπου 70% των φοιτητών. Προβλήματα που παρουσιάζονται αφορούν συνήθως μεμονωμένα μέρη εξοπλισμού (λαμπτήρες, μπαταρίες ή και άλλα) των οποίων η σχετική προμήθεια παρουσιάζει μικρές γραφειοκρατικές δυσκολίες.

29 Παρακολούθηση από τον φοιτητή της εκπαιδευτικής διαδικασίας Συμμετοχή φοιτητών 29 Βασικοί στόχοι της εκπαιδευτικής διαδικασίας είναι η παροχή ουσιαστικής γνώσης, η ανάπτυξη της κριτικής σκέψη του φοιτητή, η δυνατότητα συνδυασμού και ανάλυσης ποικιλίας γνωστικών αντικειμένων. Η συμμετοχή των φοιτητών είναι προφανώς απαραίτητη προϋπόθεση για την επίτευξη των παραπάνω στόχων. Σύμφωνα με τους διδάσκοντες το ποσοστό των φοιτητών που παρακολουθεί τακτικά τις διαλέξεις είναι περίπου το 30% αυτών που το έχουν δηλώσει. Υπάρχουν πολλά περιθώρια αύξησης του συγκεκριμένου ποσοστού. Οι προτάσεις που έχουν ήδη αναφερθεί για την αύξηση του ενδιαφέροντος των φοιτητών για το μάθημα θα έχουν θετική επίδραση και στη βελτίωση της σχετικής συμμετοχής. Ερώτηση 33: Συχνότητα παρακολούθησης διαλέξεων Η εικόνα που παρουσιάζεται δεν πρέπει να είναι και η πλέον αντιπροσωπευτική εφόσον το ερωτηματολόγιο συμπληρώνεται συνήθως μόνο από τους φοιτητές που παρακολουθούν το μάθημα. Οι διδάσκοντες δηλώνουν ότι τις διαλέξεις παρακολουθεί ένα ποσοστό περίπου 30% των φοιτητών. Η μειωμένη σχετικά παρακολούθηση αποτελεί γενικότερο πρόβλημα ολόκληρης της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Η προσέλκυση όσο το δυνατόν περισσότερων φοιτητών στην αίθουσα διδασκαλίας είναι ίσως η πλέον σοβαρή πρόκληση για τον εκάστοτε διδάσκοντα. Ερωτήσεις % 70% 60% 50% % απανήσεις 40% 30% 20% 10% 0% Ερώτηση 34: Συχνότητα παρακολούθησης εργαστηρίων Ο υποχρεωτικός χαρακτήρας των εργαστηρίων έχει ως αποτέλεσμα το συντριπτικό ποσοστό των φοιτητών (77%) να δηλώνει ότι παρακολουθεί ανελλιπώς τα εργαστηριακά μέρη των σχετικών μαθημάτων.

30 Ερώτηση 35: Συχνότητα ανταπόκρισης στις γραπτές εργασίες/ασκήσεις 30 Το ποσοστό δείχνει και πάλι καθολική σχεδόν ανταπόκριση εφόσον η συγγραφή των γραπτών εργασιών είναι απαραίτητη, ώστε ο κάθε φοιτητής να ολοκληρώσει επιτυχώς το εργαστηριακό μέρος του μαθήματος. Ερωτήσεις 36, 37: Συστηματική μελέτη της ύλης, Διάρκεια μελέτης Η εικόνα είναι απλώς ικανοποιητική αλλά αρκετά ρεαλιστική και συνδυάζεται με τα αποτελέσματα που αφορούν την ερώτηση 37 με ένα ποσοστό 70% να αφιερώνει έως και 4 ώρες για τη μελέτη των μαθημάτων. Οι φοιτητές εκτιμούν ρεαλιστικά το χρόνο που αφιερώνουν στη μελέτη της ύλης κατά τη διάρκεια του εξαμήνου.

31 31 3. Προγράμματα Σπουδών Στην ενότητα αυτή το Τμήμα καλείται να αναλύσει κριτικά και να αξιολογήσει την ποιότητα των προγραμμάτων σπουδών (προπτυχιακών, μεταπτυχιακών και διδακτορικών), απαντώντας σε μια σειρά ερωτήσεων που αντιστοιχούν επακριβώς στα κριτήρια αξιολόγησης που περιγράφονται στο έντυπο «Διασφάλιση Ποιότητας στην Ανώτατη Εκπαίδευση: Ανάλυση κριτηρίων Διασφάλισης Ποιότητας Ακαδημαϊκών Μονάδων» Έκδοση 2.0, Ιούλιος 2007, ΑΔΙΠ, Αθήνα, ( Η απάντηση σε κάθε μία από τις ερωτήσεις πρέπει, τουλάχιστον, να περιλαμβάνει: α) Ποια, κατά τη γνώμη του Τμήματος, είναι τα κυριότερα θετικά και αρνητικά σημεία του Τμήματος ως προς το αντίστοιχο κριτήριο β) Ποιες ευκαιρίες αξιοποίησης των θετικών σημείων και ενδεχόμενους κινδύνους από τα αρνητικά σημεία διακρίνει το Τμήμα ως προς το αντίστοιχο κριτήριο 3.1. Πρόγραμμα Προπτυχιακών Σπουδών Πώς κρίνετε το βαθμό ανταπόκρισης του Προγράμματος Προπτυχιακών Σπουδών στους στόχους του Τμήματος και στις απαιτήσεις της κοινωνίας; Το Τμήμα έχει ως αποστολή, όπως και σε προηγούμενη παράγραφο αναφέρθηκε, να εκπαιδεύσει τους φοιτητές του ΤΕΙ Αθήνας σε θεματολογίες Φυσικής Χημείας και Τεχνολογίας Υλικών. Τα μαθήματα που οι εκπαιδευτικοί του διδάσκουν είναι κυρίως βασικά μαθήματα υποδομής και βρίσκονται ενταγμένα σε σχεδόν όλα τα περιγράμματα σπουδών των Τμημάτων του ΤΕΙ Αθήνας. Εκτός από τα παραπάνω διδάσκονται και μαθήματα ειδικότητας διαφόρων τμημάτων που εμπίπτουν στα γνωστικά αντικείμενα του επιστημονικού προσωπικού του τμήματος. Στα πλαίσια αυτά το τμήμα ανταποκρίνεται πλήρως στις απαιτήσεις του Προγράμματος Προπτυχιακών Σπουδών των τμημάτων ειδικότητας με τα οποία συνεργάζεται Πώς κρίνετε τη δομή, τη συνεκτικότητα και τη λειτουργικότητα του Προγράμματος Προπτυχιακών Σπουδών; Τα τελευταία χρόνια υπάρχει μια διαρκής δραστηριότητα από πλευράς του Τμήματος, όσον αφορά στην διαρκή αξιολόγηση και αναθεώρηση του περιεχομένου των προσφερόμενων από το τμήμα μαθημάτων, η οποία γίνεται πάντοτε σε συνεργασία με τα αντίστοιχα τμήματα ειδικότητας στα πλαίσια της αναθεώρησης του προγράμματος σπουδών τους Δημοσιοποίηση προγράμματος Σπουδών Η αναλυτική ύλη για τα προσφερόμενα από το τμήμα μαθήματα είναι αναρτημένη στον ιστότοπο του τμήματος αλλά και στον ιστότοπο των Τμημάτων ειδικότητας ως μέρος του προγράμματος σπουδών τους Οργάνωση και συντονισμός της ύλης μεταξύ των μαθημάτων. Επικάλυψη, κενά ύλης. Ορθολογικότητα της έκτασης της ύλης των μαθημάτων. Επανεκτίμηση, αναπροσαρμογή και επικαιροποίηση της ύλης των μαθημάτων. Με τη συνεργασία του Εκπαιδευτικού Προσωπικού σε επίπεδο Τομέα και Τμήματος και σε συνεργασία με το Έκτακτο προσωπικό (Εργαστηριακοί Συνεργάτες) οργανώνεται και συντονίζεται η διδασκόμενη ύλη μεταξύ των μαθημάτων, σύμφωνα με το εγκεκριμένο πρόγραμμα σπουδών και το περίγραμμα κάθε μαθήματος. Δεν παρατηρούνται επικαλύψεις μεταξύ των μαθημάτων παρά μόνο όσο απαιτείται έτσι ώστε να υπάρχει ουσιαστική σύνδεση και κατανόηση εκ μέρους του φοιτητή της αλληλουχίας των γνωστικών αντικειμένων.

32 32 Η έκταση της ύλης των μαθημάτων είναι ορθολογικά κατανεμημένη και προβλέπεται επανεκτίμηση, αναπροσαρμογή και επικαιροποίηση της ύλης των διδασκόμενων μαθημάτων μέσα από τις διαδικασίες της αναθεώρησης του Προγράμματος Σπουδών ανά τακτά χρονικά διαστήματα ανάλογα με τις εκάστοτε ανάγκες όπως διαμορφώνονται και με την συνεργασία του Εκπαιδευτικού Προσωπικού του Τμήματος. Κενά ύλης δεν υπάρχουν, και τα μαθήματα τόσο σε θεωρητικό όσο και σε εργαστηριακό επίπεδο περιλαμβάνουν σφαιρικά όλες τις επαγγελματικές δραστηριότητες ενός φοιτητή του Τεχνολογικού μας Ιδρύματος Προτάσεις για τη βελτίωση του προγράμματος σπουδών Κατά την άποψη του Τμήματος όπως αυτή εκφράστηκε στη ΓΣ που αφορούσε την αναθεώρηση του παλιού προγράμματος, το νέο πρόγραμμα καλύπτει τις σύγχρονες ανάγκες του τμήματος. Όμως αυτό που δεν έχει χρησιμοποιηθεί ακόμα στο πρόγραμμα σπουδών και που θα βοηθούσε περισσότερο είναι η ενσωμάτωση της σύγχρονης τεχνολογίας στο εκπαιδευτικό σύστημα. Αναφερόμαστε στη δημιουργία μιας ηλεκτρονικής πλατφόρμας που θα εξυπηρετεί τις ανάγκες της εκπαίδευσης με πολλαπλούς στόχους, προφανώς και αποτελέσματα. Συγκεκριμένα, θα μπορούσε στην πλατφόρμα αυτή ο φοιτητής να βρει: Οδηγίες για κάθε εργαστήριο, όπως αυτές δίνονται στην αρχή του εξαμήνου. Η διαφορά είναι ότι αντί ο φοιτητής να δημιουργεί αρχείο εγγράφων με όποια δυσκινησία αυτό συνεπάγεται, θα μπορούσε να βρίσκει την πληροφορία που χρειάζεται άμεσα και εύκολα. Τα εκπαιδευτικά βοηθήματα θα μπορούν να βρίσκονται σε ηλεκτρονική μορφή, κάνοντας την επεξεργασία και τη μελέτη τους ευκολότερη. Εκτός από το βασικό βοήθημα, θα μπορούν να δίνονται περισσότερες πληροφορίες που αφορούν πολλαπλή βιβλιογραφία και γενικά βοηθήματα για έρευνα βάσεων δεδομένων. Εκπαιδευτικά videos για συγκεκριμένες εργασίες, είτε αυτά που έχει δημιουργήσει το τμήμα, είτε από αυτά που παρέχονται από εταιρείες που δραστηριοποιούνται στο χώρο. Η ηλεκτρονική πλατφόρμα εκπαίδευσης συνδυαζόμενη με τη σύγχρονη ιστοσελίδα ενός τμήματος μπορούν να βοηθήσουν αφενός τον φοιτητή εκπαιδευτικά και αφετέρου να τον καταστήσουν μέτοχο στη σύγχρονη τεχνολογία Μέθοδοι και τρόποι αξιολόγησης των φοιτητών. Η βασική εξεταστική μέθοδος αξιολόγησης της επίδοσης των φοιτητών στα θεωρητικά μαθήματα ή στο θεωρητικό μέρος μικτών μαθημάτων είναι η γραπτή εξέταση που πραγματοποιείται στις δύο επίσημες εξεταστικές περιόδους στο τέλος κάθε ακαδημαϊκού εξαμήνου. Επειδή οι σπουδές ήταν μέχρι τώρα δομημένες σε εξαμηνιαίους κύκλους σπουδών, από τον εσωτερικό κανονισμό των Τ.Ε.Ι. προβλέπονται δύο εξεταστικές περίοδοι. Μετά την λήξη του χειμερινού εξαμήνου (Ιανουάριος) ακολουθούν δύο εξεταστικές περίοδοι, που χρονικά εντοπίζονται από 20.1 έως 5/2 η πρώτη και από 6/2 έως 20/2 η δεύτερη με σχετική ελαστικότητα κάθε φορά ανάλογα με τις εκάστοτε συνθήκες. Αντίστοιχα μετά την λήξη του εαρινού εξαμήνου (Ιούνιος) ακολουθεί η πρώτη εξεταστική περίοδος από 20/6 έως 5/7 και η δεύτερη από 1/9 έως 15/9. Στις εν λόγω γραπτές εξετάσεις των μαθημάτων ο φοιτητής καλείται να απαντήσει σε μια σειρά θεμάτων προκειμένου να κριθεί εάν έχει αφομοιώσει επαρκώς τις απαραίτητες γνώσεις. Εκτός από τη γραπτή εξέταση, σε αρκετά μαθήματα προβλέπεται μελέτη (συνήθως ανασκόπηση της βιβλιογραφίας) την οποία ατομικά ή κατά ομάδες εκπονούν οι φοιτητές. Οι μελέτες παρουσιάζονται προς το τέλος του εξαμήνου από τους φοιτητές. Έτσι οι φοιτητές εξοικειώνονται με τη συλλογή και επεξεργασία πληροφοριών όπως και με την συγγραφή και παρουσίαση εργασίας. Για τη μελέτη αυτή αξιολογούνται και η επίδοσή τους συμμετέχει ανάλογα στη διαμόρφωση της τελικής βαθμολογίας μετά και την γραπτή εξέταση. Γενικότερα υπάρχει μια

33 33 πολιτική στο Τμήμα έτσι ώστε να υπάρχει μια διαβάθμιση της δυσκολίας των ερωτήσεων στη γραπτή εξέταση. Ένα ποσοστό ερωτήσεων είναι σχετικά εύκολες έτσι ώστε να αποδώσει το μεγαλύτερο μέρος των φοιτητών που έχουν προετοιμαστεί επαρκώς. Ένα άλλο τμήμα ερωτήσεων είναι περισσότερο δύσκολες και κάποιες λίγες ερωτήσεις (1-2) χρειάζονται κριτική ανάλυση και αντιμετώπιση από τους φοιτητές έτσι ώστε να επιδιώξουν το «Άριστα». Επίσης δίνεται έμφαση στην επιτήρηση κατά τη διάρκεια των εξετάσεων έτσι ώστε να μην παρατηρούνται φαινόμενα αντιγραφής που αλλοιώνουν την πραγματική εικόνα της επίδοσης των φοιτητών. Όσον αφορά την αξιολόγηση των φοιτητών στο εργαστηριακό μέρος των μαθημάτων, αυτή γίνεται με δύο τρόπους. Αφ' ενός μεν με την αξιολόγηση της συνολικής επίδοσης του φοιτητή στο εργαστηριακό μάθημα καθ' όλη την διάρκεια του εξαμήνου με επιμέρους βαθμολογίες στις διάφορες ασκήσεις (βαθμολόγηση στις καρτέλες των φοιτητών) και αφ 'ετέρου με μία σύντομη εργαστηριακή εξέταση του φοιτητή στο αντικείμενο του εργαστηρίου προς το τέλος του εξαμήνου Διαφάνεια της διαδικασίας αξιολόγησης των φοιτητών Η διαφάνεια της διαδικασίας αξιολόγησης των φοιτητών εξασφαλίζεται με τη συνεργασία του μονίμου και εκτάκτου εκπαιδευτικού προσωπικού και τη θέσπιση συγκεκριμένων κριτηρίων αξιολόγησης, κοινών και αποδεκτών από όλους. Οι βαθμολογίες κοινοποιούνται με την ανάρτησή τους στους πίνακες ανακοινώσεων του Τμήματος. Εκτός τούτου, ο κάθε φοιτητής έχει τη δυνατότητα να έχει πρόσβαση στο γραπτό του και να συζητήσει με τον εξεταστή τη βαθμολογία του εάν νομίζει ότι έχει αδικηθεί και το σπουδαιότερο να κατανοήσει τυχόν σφάλματά του που οδήγησαν σε αυτή τη βαθμολογία. Παράλληλα διατηρείται στη γραμματεία του τμήματος, για κάθε εξέταση, αντίγραφο των θεμάτων και πρωτόκολλο εξέτασης το οποίο περιλαμβάνει τις υπογραφές όλων των φοιτητών που συμμετείχαν, τις υπογραφές των επιτηρητών και του επόπτη και αναφορά τυχόν γεγονότων που έλαβαν χώρα κατά τη διάρκεια της εξέτασης Διαδικασίες και κριτήρια αξιολόγησης των φοιτητών Το ΕΠ του Τμήματος σε συγκεντρώσεις προσωπικού για διάφορα θέματα έχει συζητήσει επανειλημμένα το θέμα της βαθμολόγησης των φοιτητών. Όσον αφορά τη γραπτή εξέταση είναι κοινή πεποίθηση όλων ότι οι ερωτήσεις πρέπει να είναι σαφείς και να παραπέμπουν εύκολα τον φοιτητή που έχει μελετήσει στην απάντηση χωρίς «παγίδες» ή διφορούμενες έννοιες. Εξάλλου στις εξετάσεις ο υπεύθυνος καθηγητής είναι πάντα παρών για να δώσει τις απαραίτητες διευκρινήσεις σε απορίες των φοιτητών. Επίσης κατά τη βαθμολόγηση του γραπτού εφαρμόζονται από τους διδάσκοντες κοινές διαδικασίες όπως για παράδειγμα η σημείωση της βαθμολογίας των επιμέρους ερωτήσεων αλλά και η υπογράμμιση των σφαλμάτων ή των ελλείψεων. Στα εργαστηριακά μαθήματα η τελική βαθμολογία προκύπτει από το μέσο όρο των επιμέρους βαθμολογιών όπως αναφέρθηκε προηγούμενα. Ειδικά όμως στα εργαστηριακά μαθήματα οι φοιτητές βαθμολογούνται από κοινού από τα εκάστοτε μέλη ΕΠ και το έκτατο προσωπικό (εργαστηριακοί συνεργάτες). Ιδιαίτερη προσοχή δίνεται στην περίπτωση όπου από το ίδιο Τμήμα δημιουργούνται, μέσα στην εβδομάδα, πολλά διαφορετικά εργαστηριακά δίωρα τα οποία αναγκαστικά εκπαιδεύουν και διαφορετικοί συνάδελφοι. Στην περίπτωση αυτή γίνονται συννενοήσεις μεταξύ αυτών των συναδέλφων για την εννιαία εκπαιδευτική πολιτική (π.χ. αριθμός προφορικών εξετάσεων, βαθμός δυσκολίας ερωτήσεων κλπ) που θα πρέπει να εφαρμοστεί σε ολόκληρο το Τμήμα Διαφάνεια και αποτελεσματικότητα της διαδικασίας ανάθεσης, εκπόνησης και εξέτασης της πτυχιακής εργασίας. Η διαφάνεια και αποτελεσματικότητα της ανάθεσης, εκπόνησης και εξέτασης της πτυχιακής

34 34 εργασίας εξασφαλίζεται με πρόταση των προς εκπόνηση θεμάτων από όλο το μόνιμο και έκτακτο εκπαιδευτικό προσωπικό, με έγκρισή τους από το Συμβούλιο του κάθε Τμήματος, με ανάθεση των θεμάτων από τους ίδιους τους φοιτητές και τέλος με αξιολόγηση της πτυχιακής εργασίας του κάθε φοιτητή από τριμελή επιτροπή εκπαιδευτικών του κάθε Τμήματος. Η επιτροπή αποτελείται από τον εκάστοτε επιβλέποντα και δύο ακόμη μέλη. Όσον αφορά στην αξιολόγηση από την τριμελή Επιτροπή τον πρώτο λόγο έχει ο επιβλέπων καθηγητής που εκθέτει στα υπόλοιπα μέλη λεπτομέρειες που αφορούν τη συνεργασία του με τον φοιτητή κατά τη διάρκεια εκπόνησης της πτυχιακής. Βαθμολογείται στη συνέχεια το γραπτό κείμενο και η παρουσίαση του φοιτητή. Η τελική βαθμολογία είναι συνήθως ο μέσος όρος των βαθμών των μελών της επιτροπής. Σημειώνεται ότι ο Κανονισμός των Πτυχιακών εργασιών δεν είναι για κάθε Τμήμα ακριβώς ο ίδιος με αποτέλεσμα ο εκάστοτε εκπαιδευτικός του Τμήματος Φ.Χ.Τ.Υ. να προσπαθεί να προσαρμοστεί στα δεδομένα του συγκεκριμένου κάθε φορά Τμήματος Προδιαγραφές ποιότητας για την πτυχιακή εργασία. Σε γενικές γραμμές προσδιορίζεται από το κάθε Τμήμα ξεχωριστά. Το Τμήμα Φυσικής Χημείας & Τεχνολογίας Υλικών δεν έχει συντάξει συγκεκριμένες προδιαγραφές για πτυχιακές που οι εκπαιδευτικοί του αναλαμβάνουν Πως κρίνεται το εξεταστικό σύστημα; Με βάση τα όσα εκτέθηκαν στα προηγούμενα το εξεταστικό σύστημα κρίνεται ως αξιόπιστο και αντικειμενικό. Πάντα βέβαια υπάρχουν περιθώρια βελτίωσης, ειδικά με την εισαγωγή και εναλλακτικών τρόπων εξέτασης, όπως εβδομαδιαίες εργασίες, ενδιάμεσες εξετάσεις ανά ενότητα, κ.λ.π.. Η καθιέρωση αυτών των μορφών εξέτασης προσκρούει στην μεγάλο αριθμό των φοιτητών ανά διδάσκοντα και στην αδυναμία κατάτμησης των μεγάλων ακροατηρίων Πώς κρίνετε τη διεθνή διάσταση του Προγράμματος Προπτυχιακών Σπουδών; Συμμετοχή διδασκόντων από το εξωτερικό στη διδασκαλία των μαθημάτων του Τμήματος σε τακτική ή και μόνιμη βάση δεν υπάρχει. Σε προγράμματα διεθνούς εκπαιδευτικής συνεργασίας (π.χ. ERASMUS, LEONARDO, TEMPUS, ALPHA) σε επίπεδο προπτυχιακών σπουδών το Τμήμα δεν συμμετέχει λόγω του ότι δεν διαθέτει δικούς του φοιτητές. Δεν υπάρχουν, προς το παρόν, συμφωνίες διμερούς συνεργασίας με ιδρύματα και φορείς του εξωτερικού. Παρ' όλα αυτά έχει κατά καιρούς επισημανθεί η αναγκαιότητα επαφών και ανταλλαγών μεταξύ μελών του Εκπαιδευτικού Προσωπικού του Τμήματος με το αντίστοιχο εκπαιδευτικό και ερευνητικό προσωπικό αντίστοιχων Τεχνολογικών και Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων του Εξωτερικού με στόχο : Την ανταλλαγή γνώσεων και την μεταφορά τεχνογνωσίας στις νέες εκπαιδευτικές διαδικασίες. Την ανταλλαγή απόψεων όσον αφορά την δομή αλλά και το περιεχόμενο του νέου προγράμματος σπουδών των Τμημάτων ειδικότητας με τα οποία το Τμήμα μας έχει σταθερή και μόνιμη συνεργασία. Το τμήμα, λόγω του Γενικού του χαρακτήρα δεν διαθέτει δικό του πρόγραμμα σπουδών. Τα προγράμματα σπουδών των τμημάτων με τα οποία συνεργάζεται είναι όλα οργανωμένα με το σύστημα διδακτικών μονάδων ΕCTS με όλα τα πλεονεκτήματα που απορρέουν από τέτοιου είδους οργάνωση π.χ. μεταφορά διδακτικών μονάδων.

35 Πώς κρίνετε την πρακτική άσκηση των φοιτητών; Το Τμήμα Φυσικής Χημείας και Τεχνολογίας Υλικών δεν διαθέτει αποκλειστικά δικούς του φοιτητές με αποτέλεσμα ο πολύ σημαντικός θεσμός της πρακτικής άσκησης των φοιτητών να του είναι σχεδόν ξένος. Ωστόσο και με αφορμή τις μεγάλες ανάγκες το Τμήματος ζητήθηκε κατά καιρούς η ένταξη συγκεκριμένων δικών μας Εργαστηρίων στις πιθανές επιλογές φοιτητών άλλων Τμημάτων για πρακτική άσκηση χωρίς όμως αυτό να γίνει τελικά αποδεκτό από τα αντίστοιχα Τμήματα ειδικότητας Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών Τίτλος του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών Το Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών του τμήματος λειτουργεί από το ακαδημαϊκό έτος και οδηγεί στην απονομή Μεταπτυχιακού Διπλώματος Ειδίκευσης (MΔE - Master) στη «Χημεία και Τεχνολογία Υλικών» Τμήματα και Ιδρύματα που συμμετέχουν στο Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών. 4 Το μεταπτυχιακό πρόγραμμα του Τμήματος ανήκει στην κατηγορία των Διιδρυματικών και Διατμηματικών (ΔΠΜΣ). Διοργανώνεται από τα Τμήματα Χημείας και Μηχανικών Επιστήμης Υλικών του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων σε σύμπραξη με το Τμήμα Φυσικής Χημείας & Τ/Υ του Τ.Ε.Ι. Αθήνας. Η έγκριση του προγράμματος περιέχεται στην Υ.Α /Β7 που δημοσιεύθηκε στο Φ.Ε.Κ. 1570Β/ Στο συγκεκριμένο μεταπτυχιακό πρόγραμμα την ευθύνη για την σωστή διεκπεραίωση του έχει το Τμήμα Μηχανικών Επιστήμης Υλικών (ΤΜΕΥ) του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Πώς κρίνετε το βαθμό ανταπόκρισης του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών στους στόχους του Τμήματος και τις απαιτήσεις της κοινωνίας; Σκοπός του ΔΠΜΣ είναι η κατάρτιση ειδικών Επιστημόνων με ειδίκευση στη Χημεία και Τεχνολογία των Υλικών, έτσι ώστε οι πτυχιούχοι του προγράμματος ν αποκτήσουν ισχυρό επιστημονικό υπόβαθρο, εμπειρία και τεχνογνωσία στον σύγχρονο αυτό τεχνολογικό τομέα αιχμής και πιο συγκεκριμένα στους τρόπους σύνθεσης, χαρακτηρισμού και σύγχρονων εφαρμογών υλικών, όπως κεραμικών, πολυμερικών, μεταλλικών και συνθέτων. Το πρόγραμμα αναμένεται να οδηγήσει στην δημιουργία τελικά Επιστημόνων και Μηχανικών με τις απαιτούμενες γνώσεις και δεξιότητες στον τομέα των υλικών για επιτυχή σταδιοδρομία στον ιδιωτικό, δημόσιο και ακαδημαϊκό τομέα (Πανεπιστήμια - ΤΕΙ), επάνδρωση των ερευνητικών κέντρων με έμπειρο επιστημονικό προσωπικό, ικανό να βελτιώσει ή / και να συμβάλλει στην ανακάλυψη και χρήση νέων βελτιωμένων υλικών και με τελικό επιδιωκόμενο αποτέλεσμα την τεχνολογική και οικονομική ανάπτυξη της χώρας. Το πρόγραμμα αρχίζει κάθε Νοέμβριο με την εισαγωγή μέχρι τριάντα (30) μεταπτυχιακών φοιτητών κατ ανώτατο όριο και περιλαμβάνει δύο διδακτικά εξάμηνα όπου διδάσκονται μαθήματα των οποίων η παρακολούθηση είναι υποχρεωτική και δύο εξάμηνα εκπόνησης ερευνητικής εργασίας, για την λήψη Μεταπτυχιακού Διπλώματος Ειδίκευσης (ΜΔΕ). 3 Στην περίπτωση που στο Τμήμα λειτουργούν περισσότερα από ένα Προγράμματα Μεταπτυχιακών Σπουδών η ενότητα αυτή πρέπει να επαναληφθεί για το καθένα από τα ΠΜΣ. 4 Συμπληρώνεται μόνο στην περίπτωση λειτουργίας Διατμηματικού ή Διιδρυματικού Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών.

36 36 Οι μεταπτυχιακοί φοιτητές θα εκπονήσουν την διατριβή τους (2 ο έτος σπουδών) στα Τμήματα ΤΜΕΥ και Χημείας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, καθώς και στα εργαστήρια της Σχολής Τεχνολογικών Εφαρμογών, Τμήμα Φυσικής-Χημείας και Τεχνολογίας Υλικών του ΤΕΙ Αθήνας. Στο συγκεκριμένο ΔΠΜΣ γίνονται δεκτοί πτυχιούχοι Τμημάτων Μηχανικών Επιστήμης Υλικών, Επιστήμης και Τεχνολογίας Υλικών, Χημείας, Φυσικής, Χημικών Μηχανικών καθώς και άλλων σχετικών εφαρμοσμένων επιστημονικών κλάδων Ανώτατης Εκπαίδευσης της ημεδαπής ή αναγνωρισμένων Ιδρυμάτων της αλλοδαπής. Φοιτητές του ΔΠΜΣ, οι οποίοι είναι πτυχιούχοι τμημάτων με σχετικά ασθενές επιστημονικό υπόβαθρο, είναι δυνατόν να υποχρεωθούν να παρακολουθήσουν πρόσθετα μαθήματα των προπτυχιακών προγραμμάτων σπουδών των Τμημάτων Επιστήμης και Τεχνολογίας των Υλικών ή/και Χημείας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, το είδος και ο αριθμός των οποίων θα καθορίζεται κατά περίπτωση από την ΕΔΕ του Προγράμματος. Στο πρόγραμμα γίνονται επίσης δεκτοί και πτυχιούχοι ΤΕΙ συναφών ειδικοτήτων, σύμφωνα με τους παραπάνω όρους και τις προϋποθέσεις της παραγράφου 12 του άρθρου 5 του Ν2916/01 η οποία προσετέθη στο άρθρο 25 του Ν1404/87. Οι υποψήφιοι θα πρέπει να έχουν καλή γνώση της Αγγλικής γλώσσας, η οποία να διαπιστώνεται με κατοχή διπλώματος Lower, ή TOEFL (500 μόρια). Άλλως, η ικανοποιητική γνώση της Αγγλικής γλώσσας θα διαπιστώνεται από διμελή εξεταστική επιτροπή διδασκόντων στο ΠΜΣ. Πληροφορίες δίνονται στην ιστοσελίδα του ΔΠΜΣ που είναι: Τα μαθήματα που διδάσκονται στα δύο εξάμηνα είναι τα εξής: Α Εξάμηνο (Χειμερινό) 1. Φασματοσκοπία - Φασματοσκοπικές και φυσικοχημικές τεχνικές χαρακτηρισμού υλικών. 2. Επιστήμη και τεχνολογία πολυμερών και κεραμικών υλικών. 3. Καταλύτες και καταλυτικές διεργασίες, Μοριακά υλικά. 4. Φυσικές, μηχανικές και χημικές διεργασίες στα υλικά, διάβρωση και μετασχηματισμοί φάσεων. 5. Εργαστηριακές ασκήσεις τεχνολογίας υλικών. Β Εξάμηνο (Εαρινό) 1. Κρυσταλλική δομή, Ατέλειες, Μηχανικές και μαγνητικές ιδιότητες υλικών. 2. Επιστήμη και τεχνολογία προηγμένων υλικών. 3. Τεχνολογία υλικών σε μικρο- και νανο- διαστάσεις. 4. Εργαστηριακές ασκήσεις φασματοσκοπίας - κρυσταλλογραφίας. 5. Εργαστήριο εισαγωγής στην έρευνα της Χημείας και Τεχνολογίας των υλικών. Αναλυτικά στοιχεία για τα μαθήματα και τους διδάσκοντες δίδονται στους πίνακες 11-3α και 11-3β. Το συγκεκριμένο Διατμηματικό Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών οδηγεί στην απονομή: α) Μεταπτυχιακού Διπλώματος Ειδίκευσης (ΜΔΕ-Master) στη Χημεία και Τεχνολογία Υλικών. β) Διδακτορικού Διπλώματος μετά τη λήψη του ΜΔΕ, σε τομείς συγγενικούς με την Χημεία και Τεχνολογία των Υλικών μέσω των συνεργαζόμενων Τμημάτων του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων. Η ανάληψη μεταπτυχιακής εργασίας μπορεί να γίνει μετά το τέλος του 2ου τετραμήνου του πρώτου έτους σπουδών, με την προϋπόθεση ότι ο Μ.Φ. έχει ως τότε εξεταστεί επιτυχώς

37 37 τουλάχιστον στα μισά από τα μεταπτυχιακά μαθήματα του Δ.Π.Μ.Σ. Η εξέταση και βαθμολόγηση της μεταπτυχιακής εργασίας γίνεται μετά την επιτυχή ολοκλήρωση όλων των μαθημάτων, από τριμελή επιτροπή που περιλαμβάνει τον επιβλέποντα και ορίζεται από την ΕΔΕ. Βαθμός προαγωγής: 5,5. Η μεταπτυχιακή εργασία υποβάλλεται σε 5 τουλάχιστον αντίτυπα, και περιλαμβάνει οπωσδήποτε περίληψη 1-2 σελίδων στην ελληνική και αγγλική. Αν η μεταπτυχιακή εργασία δεν ολοκληρωθεί επιτυχώς εντός του 3ου τετραμήνου, μπορεί να συνεχιστεί κατά το επόμενο έτος. Η μέγιστη διάρκεια φοίτησης για το ΜΔΕ είναι 2 χρόνια, υπολογιζόμενη από την κανονική εγγραφή στο Δ.Π.Μ.Σ. (δηλαδή χωρίς την παρακολούθηση των - μη παράλληλων - προαπαιτούμενων). Σε κάθε περίπτωση για την απονομή του ΜΔΕ απαιτείται ο προαγωγικός βαθμός στα μεταπτυχιακά μαθήματα και στη μεταπτυχιακή εργασία. Αν τούτο δεν επιτευχθεί εντός της διετίας, ο ΜΦ παίρνει απλό πιστοποιητικό παρακολούθησης των συγκεκριμένων μαθημάτων και αποχωρεί. Κατ εξαίρεση, αν κάποιος ΜΦ έχει βαθμό 4 σε ένα μόνο από τα μαθήματα και ο μέσος όρος των λοιπών μαθημάτων είναι υψηλός πάνω από όριο οριζόμενο από την ΕΔΕ, η ΕΔΕ μπορεί να αποφασίσει την απονομή του ΜΔΕ. Οι διδάσκοντες (που είναι αρκετοί) προέρχονται από διάφορα ιδρύματα όπως απεικονίζεται στον Πίνακα που δίδεται στο Παράρτημα 5α. Είναι φανερό από τα παραπάνω ότι το εν λόγω καλύπτει ένα εύρος αρκετών υλικών ως προς την χημεία και τεχνολογία υλικών με σκοπό την δημιουργία τελικά Επιστημόνων και Μηχανικών με τις απαιτούμενες γνώσεις και δεξιότητες στον τομέα των υλικών για επιτυχή σταδιοδρομία στον ιδιωτικό, δημόσιο και ακαδημαϊκό τομέα (Πανεπιστήμια - ΤΕΙ), επάνδρωση των ερευνητικών κέντρων με έμπειρο επιστημονικό προσωπικό, ικανό να βελτιώσει ή / και να συμβάλλει στην ανακάλυψη και χρήση νέων βελτιωμένων υλικών και με τελικό επιδιωκόμενο αποτέλεσμα την τεχνολογική και οικονομική ανάπτυξη της χώρας και της κοινωνίας μας. Αρνητικά στοιχεία εστιάζονται στο γεγονός ότι αρκετοί εκ των εισακτέων δεν έχουν σφαιρική γνώση των υλικών όπως οι απόφοιτοι από αντίστοιχα Τμήματα Υλικών της χώρας (Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Κρήτης και Πατρών) με αποτέλεσμα να είναι αρκετά δύσκολη η κατανόηση βασικών εννοιών από σημαντικό ποσοστό των μεταπτυχιακών φοιτητών. Επίσης ο αριθμός των διδασκόντων ανά μάθημα είναι υπερβολικά μεγάλος και κυμαίνεται κατά μέσο όρο στους 6-7 διδάσκοντες και οδηγεί σε μεγάλο όγκο πληροφοριών και ύλης που οι Μεταπτυχιακοί φοιτητές βρίσκουν ιδιαίτερα δύσκολο το να ανταποκριθούν επιτυχώς. Τέλος, σημαντικό μέρος του ακαδημαϊκού προσωπικού του ΤΜΕΥ δεν καλύπτεται από το συγκεκριμένο ΔΠΜΣ, οπότε και δεν διδάσκουν σε αυτό, με αποτέλεσμα η μοναδική λύση είναι να καταθέσουν προτάσεις θεσμοθέτησης επιπλέον ΔΠΜΣ με άλλα Τμήματα και Πολυτεχνικές Σχολές ώστε να καλύπτονται όλοι. Κύρια προϋπόθεση στην διαδικασία αυτή είναι η απόλυτη αποφυγή αλληλοεπικάλυψης της διδασκόμενης ύλης από διαφορετικά ΔΠΜΣ Πώς κρίνετε τη δομή, τη συνεκτικότητα και τη λειτουργικότητα του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών; Η δομή, η συνεκτικότητα και η λειτουργικότητα του ΔΠΜΣ κρίνονται ικανοποιητικές. Με βάση τον τίτλο του Χημεία και Τεχνολογία Υλικών καλύπτονται σε μεγάλο βαθμό η σύνθεση, ο χαρακτηρισμός, οι ιδιότητες και οι εφαρμογές πολυμερών, σύνθετων, κεραμικών και μεταλλικών υλικών. Υπάρχουν όμως και κατευθύνσεις υλικών που δεν καλύπτονται καθόλου και αποτελούν σημαντικές κατευθύνσεις του ΤΜΕΥ σε προπτυχιακό επίπεδο. Τα εργαστήρια που περιλαμβάνει το ΔΠΜΣ γίνονται στο Τμήμα Χημείας και στο ΤΜΕΥ αντίστοιχα για το 1 ο και 2 ο εξάμηνο.

38 38 Μειονεκτήματα αποτελούν ο μεγάλος αριθμός διδασκόντων, η διαμόρφωση του προγράμματος παραδόσεων ανάλογα με τους διδάσκοντες που έρχονται από πόλεις εκτός Ιωαννίνων, η δυσκολία στην εύρεση αίθουσας διδασκαλίας κάτι που είναι άμεσα συνδεδεμένο με την έλλειψη κτιριολογικής υποδομής που να ανήκει αποκλειστικά στο ΤΜΕΥ. Μερικώς το πρόβλημα της κάλυψης της αίθουσας αντιμετωπίστηκε μερικώς από την χρήση μίας εκ των δύο νέων αιθουσών διδασκαλίας στο Νέο Πολυδύναμο Κτήριο του ΤΜΕΥ κατά το ακαδημαϊκό έτος Η συνεχής αναβάθμιση του επιπέδου σπουδών του μεταπτυχιακού προγράμματος είναι ένας από τους στόχους του ΤΜΕΥ. Για το σκοπό αυτό προτείνεται η τροποποίηση των εργαστηριακών ασκήσεων του μεταπτυχιακού προγράμματος ώστε να παρέχεται εκπαίδευση υψηλού επιπέδου για μηχανικούς στην Χημεία και Τεχνολογία των Υλικών. Για το σκοπό αυτό το μάθημα «Εργαστηριακές Ασκήσεις Τεχνολογίας Υλικών» του Β Εξαμήνου των σπουδών εμπλουτίζεται με νέες ασκήσεις μεγαλύτερου τεχνολογικού χαρακτήρα. Με βάση τη στατιστική ανάλυση όλων των πληροφοριών προκύπτουν τα ακόλουθα ραβδογραφήματα με βάση τις συνολικές αιτήσεις προς το ΔΠΜΣ, αιτήσεις ΤΜΕΥ και άλλων Τμημάτων, εγγραφέντες, ποσοστά ανδρών-γυναικών, ποσοστά αποφοίτων ΑΕΙ-ΤΕΙ ως εξής για την τελευταία 5ετία ακαδημαϊκών ετών : Στο στάδιο αυτό έχει λάβει χώρα παράταση της λειτουργίας του συγκεκριμένου Διατμηματικού Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών (ΔΠΜΣ) με τίτλο Χημεία και Τεχνολογία Υλικών

39 39 έως και το έτος που θα είναι και το τελευταίο έτος λειτουργίας ως προς την πρόσληψη νέων Μεταπτυχιακών Φοιτητών Πώς κρίνετε το εξεταστικό σύστημα; Το εξεταστικό σύστημα του ΔΠΜΣ είναι αρκετά δύσκολο για τους ακόλουθους λόγους: α). Εξαιτίας του μεγάλου αριθμού διδασκόντων καθορίζονται για κάθε μάθημα υπεύθυνοι (κάποιο μέλος ΔΕΠ του ΤΜΕΥ ή του Τμήματος Χημείας) που θα έχει τον συντονισμό του μαθήματος, την έγκαιρη ενημέρωση των διδασκόντων για την διαμόρφωση των θεμάτων, την διεξαγωγή των εξετάσεων και την αποστολή των γραπτών προς τους διδάσκοντες ώστε να διορθωθούν όσο πιο άμεσα γίνεται. β). Το πλήθος των θεμάτων είναι αρκετά μεγάλο και πολλές φορές γίνεται επιλογή ώστε να είναι δυνατή η απάντηση τους από τους εξεταζόμενους στο χρονικό διάστημα των 3 συνολικά ωρών που διαρκεί η εξέταση. γ). Σε περίπτωση που κάποιοι από τους εξεταζόμενους δεν πετύχουν με την πρώτη εξέτασή τους κρίνεται πολύ δύσκολη η συλλογή εκ νέου νέων θεμάτων από όλους τους διδάσκοντες και η βαθμολόγησή τους. Αξιοσημείωτο είναι να αναφερθεί πως για να ανατεθεί το θέμα της μεταπτυχιακής εργασίας πρέπει ο μεταπτυχιακός φοιτητής να έχει ολοκληρώσει επιτυχώς το σύνολο των μαθημάτων. δ). Εξαιτίας της αργής έναρξης των παραδόσεων (συνήθως αρχές Νοεμβρίου κάθε έτους) είναι και σχετικά αργά η τελευταία ημερομηνία των εξετάσεων (συνήθως τέλη Ιουλίου) και θα πρέπει να βρεθούν λύσεις. Το γεγονός της μεγάλης διάρκειας βασίζεται στο ότι σημαντικό ποσοστό (20-30%) των μεταπτυχιακών φοιτητών εργάζεται και μεγάλος, επίσης, αριθμός των διδασκόντων έρχεται από άλλες πόλεις (Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Κοζάνη κλπ.) Πώς κρίνετε τη διαδικασία επιλογής των μεταπτυχιακών φοιτητών; 5 Αρκετά αξιοκρατική και διαχωρίζει τους εισακτέους ανάλογα με το πρώτο πτυχίο οπότε η επιτροπή που αξιολογεί τους υποψηφίους κρίνει εάν είναι απαραίτητη η παρακολούθηση και προπτυχιακών μαθημάτων του ΤΜΕΥ (Οργανική Χημεία, Εισαγωγή στην Επιστήμη των Υλικών και Φυσικοχημεία Ι) και του Τμήματος Χημείας (Ανόργανη Χημεία). Συμπληρώθηκαν ανάλογα και οι Πίνακες 11-5 και 11-6, ενώ στην ενότητα έχουν δοθεί και ραβδογραφήματα με ανάλυση όλων των στατιστικών στοιχείων με βάση τις συνολικές αιτήσεις προς το ΔΠΜΣ, αιτήσεις ΤΜΕΥ και άλλων Τμημάτων, εγγραφέντες, ποσοστά ανδρών-γυναικών, ποσοστά αποφοίτων ΑΕΙ-ΤΕΙ Πώς κρίνετε τη χρηματοδότηση του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών; Η χρηματοδότηση το προγράμματος γίνεται από το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων το οποίο έχει την οικονομική και διοικητική διαχείριση του προγράμματος. Δεν υπάρχουν δίδακτρα. Η χρηματοδότηση του ΔΠΜΣ ανέρχεται σε 23,000 Ευρώ ανά ακαδημαϊκό έτος για να καλύψει ανάγκες ως προς την εκπαιδευτική διαδικασία, την μετακίνηση των διδασκόντων, την αγορά αναλωσίμων ανά εργαστήριο και ανά μεταπτυχιακό φοιτητή που αναλαμβάνει το κάθε μέλος ΔΕΠ. Προκύπτει ότι ο προϋπολογισμός οριακά καλύπτει όλες τις απαιτήσεις και καλό θα ήταν να είναι υψηλότερος αφού τα μόλις 250 Ευρώ που λαμβάνει το κάθε μέλος ΔΕΠ ανά μεταπτυχιακό φοιτητή θεωρείται πολύ μικρή αποζημίωση για την αγορά αναλωσίμων εάν λάβει κανείς υπόψη του ότι αντιστοιχεί σε μεταπτυχιακή ερευνητική εργασία διάρκειας ενός ακαδημαϊκού έτους. 5 Συμπληρώστε, στην Ενότητα 11, τον Πίνακα 11-3

40 3.2.8 Πώς κρίνετε τη διεθνή διάσταση του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών; 40 Η διεθνής διάσταση του ΔΠΜΣ θεωρείται ικανοποιητική. Για να αυξηθεί θα πρέπει όπως αναφέρθηκε παραπάνω να γίνει μία απόλυτα ολοκληρωμένη αναμόρφωση του Διατμηματικού Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών σύμφωνα με τα πρότυπα των αντίστοιχων προγραμμάτων σε ανάλογα Τμήματα του εξωτερικού που φέρουν την χαρακτηριστική ονομασία: Department of Materials Science and Engineering. Το πρόγραμμα του μεταπτυχιακού προγράμματος είναι συγγενές σε πολλά σημεία με μεταπτυχιακά προγράμματα πολλών Πανεπιστημίων και Ερευνητικών κέντρων του εξωτερικού. Η επιστημονική περιοχή που το πρόγραμμα θεραπεύει είναι ιδιαιτέρα σημαντική και αυτό φαίνεται από ότι σε πολλά Τμήματα Χημείας και Υλικών του εξωτερικού προβλέπονται αντίστοιχα μεταπτυχιακά προγράμματα. Ενδεικτικά αναφέρονται τα: Program in Hokkaido University-Graduate Schools of Chemistry and Materials Science, Japan: Chemistry and Materials Technology Program in Tokyo Institute of Technology, JAPAN: Chemistry and Materials Science, Program in University of California, Riverside, USA: Chemistry and Materials Technology / Polymers Engineering Program in University of Michigan, Department of Chemistry, USA: Materials Chemistry Program in University of York, CANADA: Materials Chemistry Επίσης στο πρόγραμμα δίδαξε κατόπιν προσκλήσεως η διακεκριμένη επιστήμονας από Πανεπιστήμιο του εξωτερικού Georgia C. Papaefthymiou από το Villanova University (USA) για δύο συνεχή έτη, ενώ αριθμός μεταπτυχιακών φοιτητών μετέβη σε Πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα του εξωτερικού στα πλαίσια της έρευνας τους για την απόκτηση του Μ.Δ.Ε Συμμετοχή Ε.Π. του Τμήματος σε Μεταπτυχιακά Προγράμματα Μέλη του Ε.Π. του τμήματος συμμετέχουν σε προγράμματα μεταπτυχιακών σπουδών τα οποία οργανώνονται από άλλα Α.Ε.Ι.. Ειδικότερα, το μέλος Ε.Π. Καθηγητής Δημήτριος Βάττης συμμετέχει στη συντονιστική Επιτροπή και διδάσκει το μάθημα επιλογής Α εξαμήνου, «Χημεία Περιβάλλοντος» στο Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών (Π.Μ.Σ.) με τίτλο «Περιβάλλον και Υγεία. Διαχείριση περιβαλλοντικών θεμάτων με επιπτώσεις στην Υγεία» ( Environment and Health. Capacity building for decision making ), το οποίο οργανώνεται από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών σε σύμπραξη με το Τμήμα Αισθητικής και Κοσμητολογίας της Σχολής Επιστημών Υγείας και Πρόνοιας του Τ.Ε.Ι. Αθηνών και σε συνεργασία με το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, από το ακαδημαϊκό έτος , με τίτλο «Περιβάλλον και Υγεία. Διαχείριση περιβαλλοντικών θεμάτων με επιπτώσεις στην Υγεία» ( Environment and Health. Capacity building for decision making ), σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 10 έως 12 των Ν. 2083/92. Το πρόγραμμα είναι αυτοχρηματοδοτούμενο και η έγκριση του προγράμματος περιέχεται στην Υ.Α /β7που δημοσιεύθηκε στο Φ.Ε.Κ. 1990Β/ Το αναλυτικό πρόγραμμα του αντίστοιχου μεταπτυχιακού παρατίθεται στον Πίνακα Το πρόγραμμα αφορά στις Επιπτώσεις του Περιβάλλοντος στην Υγεία και κυρίως στην αντιμετώπιση τους. Η επίπτωση του περιβάλλοντος στην Υγεία έχει αναγνωρισθεί διεθνώς και η ανάγκη να αναπτυχθεί μια στρατηγική αντιμετώπισής της έχει οδηγήσει την Ευρωπαϊκή Ένωση να διαμορφώσει την κοινή στρατηγική Περιβάλλον - Υγεία - Έρευνα. Κατά την εκπαίδευσή τους οι μεταπτυχιακοί φοιτητές εμβαθύνουν στις επιστημονικές απόψεις που αφορούν στα αίτια, στην αξιολόγηση του κινδύνου και αναπτύσσουν ικανότητα για την λήψη σχετικών αποφάσεων.

41 41 Η αξιολόγηση των μεταπτυχιακών φοιτητών, προκύπτει από τις εργασίες που εκπονούν κατά τη διάρκεια του εξαμήνου υπό την επίβλεψη των διδασκόντων, καθώς επίσης και από τις γραπτές εξετάσεις που πραγματοποιούνται στο τέλος του κάθε εξαμήνου. Ενδεικτικά δίδονται στατιστικά δεδομένα για το διδασκόμενο μάθημα κατά τα ακαδημαϊκά έτη , και (Πίνακας 11-7). Τα ιστογράμματα αυτά των επί μέρους κατανομών δείχνουν το επί τοις εκατό (%) ποσοστό των βαθμολογιών. Έτσι υπάρχει για το μάθημα η βαθμολογική του αποτύπωση στο σύνολο των φοιτητών που, για το συγκεκριμένο ακαδημαϊκό έτος, συμμετέχουν στην εξέταση. Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι τα κριτήρια για την επιλογή των μεταπτυχιακών φοιτητών είναι ικανοποιητικά Πρόγραμμα Διδακτορικών Σπουδών Τα Τεχνολογικά Εκπαιδευτικά Ιδρύματα δεν έχουν, μέχρι σήμερα, την δυνατότητα παροχής Διδακτορικού Διπλώματος. Έτσι εκ των πραγμάτων κανέα Τμήμα δεν διοργανώνει αυτόνομα Σπουδές που σαν κατάληξη θα είχαν την απονομή ενός Διδακτορικού Τίτλου. Βέβαια επι μέρους Καθηγητές που ανήκουν στο Τμήμα συμμετέχουν κατά καιρούς και κατά περίπτωση σε προγράμματα Διδακτορικών Σπουδών τα οποία όμως έχουν οργανωθεί και εποπτεύονται από κάποιο Πανεπιστήμιο του εσωτερικού ή και του εξωτερικού.

42 42

43 43 4. Διδακτικό έργο Στην ενότητα αυτή το Τμήμα καλείται να αναλύσει κριτικά και να αξιολογήσει την ποιότητα του επιτελούμενου σ αυτό διδακτικού έργου, σε όλα τα επίπεδα σπουδών (προπτυχιακών, μεταπτυχιακών και διδακτορικών), απαντώντας σε μια σειρά ερωτήσεων που αντιστοιχούν επακριβώς στα κριτήρια αξιολόγησης που περιγράφονται στο έντυπο «Διασφάλιση Ποιότητας στην Ανώτατη Εκπαίδευση: Ανάλυση κριτηρίων Διασφάλισης Ποιότητας Ακαδημαϊκών Μονάδων» Έκδοση 2.0, Ιούλιος 2007, ΑΔΙΠ, Αθήνα, ( Η απάντηση σε κάθε μία από τις ερωτήσεις πρέπει, τουλάχιστον, να περιλαμβάνει: α) Ποια, κατά τη γνώμη του Τμήματος, είναι τα κυριότερα θετικά και αρνητικά σημεία του Τμήματος ως προς το αντίστοιχο κριτήριο β) Ποιες ευκαιρίες αξιοποίησης των θετικών σημείων και ενδεχόμενους κινδύνους από τα αρνητικά σημεία διακρίνει το Τμήμα ως προς το αντίστοιχο κριτήριο 4.1. Αποτελεσματικότητα του διδακτικού προσωπικού Διαδικασία αξιολόγησης των διδασκόντων από τους φοιτητές. Οι διδάσκοντες αξιολογούνται σε εξαμηνιαία βάση από τους φοιτητές τους μέσω σχετικών ερωτηματολογίων, με βάση τα πρότυπα ερωτηματολόγια της ΑΔΙΠ. Ακολουθεί η περιγραφή της σχετικής διαδικασίας αξιολόγησης καθώς και ο τρόπος εφαρμογής της Διαδικασία αξιολόγησης διδασκόντων από τους φοιτητές. Το σχετικό ερωτηματολόγιο είναι ενιαίο για όλα τα μαθήματα και αφορά στο θεωρητικό και στο εργαστηριακό μέρος. Είναι ανώνυμο. Τα ερωτηματολόγια διανέμονται σε ώρα μαθήματος συνήθως μεταξύ της 8 ης και 10 ης εβδομάδας διδασκαλίας για συμπλήρωση από τους φοιτητές Διαδικασία εφαρμογής Τα μέλη ΕΤΠ του Τμήματος μοιράζουν τα ερωτηματολόγια μαζί με φακέλους όπου εκ των προτέρων αναγράφεται το μάθημα (θεωρητικό ή εργαστηριακό), το εξάμηνο, ο υπεύθυνος καθηγητής και η ημερομηνία, εξηγούν σχετικά σύντομα το σκοπό της ενέργειας αυτής καθώς και τη διαδικασία, απαντούν σε τυχόν διευκρινιστικές ερωτήσεις και βγαίνουν από την αίθουσα μαζί με τον διδάσκοντα. Εισέρχονται πάλι μετά από 15 λεπτά και ζητούν από 1-2 φοιτητές να τα μαζέψουν. Οι φοιτητές αυτοί συγκεντρώνουν όλα τα ερωτηματολόγια από τους συναδέλφους τους και τα τοποθετούν στο φάκελο, ο οποίος σφραγίζεται. Οι ίδιοι φοιτητές μεταφέρουν το φάκελο στη γραμματεία. Μετά τη συγκέντρωση των ερωτηματολογίων από όλα τα μαθήματα, το τμήμα φροντίζει για την καταχώρηση των απαντήσεων των φοιτητών σε λογιστικό φύλλο. Με την ολοκλήρωση της εισαγωγής των στοιχείων, τα σχετικά φύλλα παραδίδονται σε συνεργάτη του Τμήματος για την επεξεργασία τους. Η επεξεργασία περιορίζεται στον υπολογισμό των συχνοτήτων των απαντήσεων κάθε ερώτησης συνολικά για όλο το τμήμα. Τη καταχώρηση των δεδομένων για την παρούσα αξιολόγηση έκανε ο κ. Μελιτσιώτης Διονύσιος, Καθηγητής Εφαρμογών, ενώ την στατιστική ανάλυση και τη δημιουργία διαγραμμάτων έκανε η κ. Σκουρολιάκου Αικατερίνη, Καθηγήτρια Εφαρμογών. Τα αποτελέσματα της σχετικής επεξεργασίας των δεδομένων που αφορούν την ποιότητα και την αποτελεσματικότητα του ΕΠ του Τμήματος διαμορφώνεται ως ακολούθως:

44 44 Η εικόνα του Τμήματος εμφανίζεται άριστη όσον αφορά στην παρουσίαση και οργάνωση της ύλης των μαθημάτων. Στα περισσότερα μαθήματα, το ΕΠ του Τμήματος, αν και εξαιρετικά ολιγάριθμο, έχει μεριμνήσει για την έκδοση συγγραμμάτων είτε σημειώσεων. Επίσης με την πολλαπλή βιβλιογραφία αλλά και τις βάσεις δεδομένων που ο εκπαιδευτικός προτείνει και παρουσιάζει στον φοιτητή γίνεται μελέτη του θέματος σε βάθος (για τον φοιτητή φυσικά που ενδιαφέρεται πραγματικά για το αντικείμενο). Οι διαλέξεις είναι καλά οργανωμένες σε εκπαιδευτικές ενότητες (βλέπε οδηγό σπουδών ) και η παρουσίαση γίνεται με τα πιο σύγχρονα τεχνολογικά μέσα, προκαλώντας έτσι περισσότερο το ενδιαφέρον του φοιτητή Δημιουργία ενδιαφέροντος για το αντικείμενο του μαθήματος : Είναι σημαντικό για την εκπαίδευση συνολικά, να κεντρίζεται διαρκώς το ενδιαφέρον του φοιτητή για το αντικείμενο που παρακολουθεί. Δυστυχώς ο φόρτος εργασίας που αναλαμβάνουν οι φοιτητές είναι μεγάλος (εργαστήρια, μαθήματα, μελέτη στο σπίτι, εκπόνηση ασκήσεων - μελετών, κ.τ.λ.) με αποτέλεσμα να κουράζονται πολλές φορές υπερβολικά. Κάποιοι από τους φοιτητές καταφέρνουν να ανταπεξέλθουν, κάποιοι άλλοι όμως μένουν πίσω. Γι' αυτούς τους τελευταίους πρέπει πάντα να λαμβάνεται πρόνοια από τον εκάστοτε εκπαιδευτικό έτσι ώστε με λίγη βοήθεια που θα κινήσει πάλι το ενδιαφέρον, να προχωρήσει με τους υπόλοιπους σαν ομάδα. Γενικότερα όμως, χρειάζεται από τον εκπαιδευτικό προσπάθεια έτσι ώστε να δημιουργείται συνεχώς ενδιαφέρον για το μάθημα. Η εικόνα του τμήματος κρίνεται άριστη αφού περισσότερο από το 70% των φοιτητών απαντούν στη σχετική ερώτηση με το χαρακτηρισμό «ικανοποιητική» ή και «πολύ καλή» Ενθάρρυνση των φοιτητών να διατυπώνουν απορίες και ερωτήσεις έτσι ώστε να αναπτύξουν την κρίση τους. Όταν το μάθημα γίνεται ενδιαφέρον εκ μέρους του διδάσκοντα, και ο ίδιος απευθύνει ερωτήσεις στο ακροατήριο, υποχρεώνει τον φοιτητή να είναι ενεργό μέλος κατά τη διάρκεια του μαθήματος και να απευθύνει ερωτήσεις. Εξάλλου οι φοιτητές ερωτώνται διαρκώς για την κατανόηση ή όχι της έννοιας που διδάσκεται. Γενικότερα, η άποψη του Τμήματος, αυτό άλλωστε καταδεικνύεται και από το γράφημα, είναι ότι το ΕΠ σέβεται τον φοιτητή και προσπαθεί να τον εκπαιδεύσει αξιόπιστα και ουσιαστικά Συνέπεια στις υποχρεώσεις του εκπαιδευτικού (παρουσία στα μαθήματα, έγκαιρη διόρθωση εργασιών ή εργαστηριακών αναφορών, ώρες συνεργασίας με τους φοιτητές). Το ΕΠ του Τμήματος διακρίνεται από σοβαρότητα και επαγγελματισμό όσον αφορά στις υποχρεώσεις του. Αυτό αντανακλάται και στο πολύ υψηλό ποσοστό (>83%) της βαθμολογίας των φοιτητών σε επίπεδο πάνω από «ικανοποιητική». Αν και ο φόρτος εργασίας του ΕΠ πέρα από τα εκπαιδευτικά του καθήκοντα, όπως για παράδειγμα διοικητικό έργο, συμμετοχή σε επιτροπές κ.τ.λ., είναι αρκετά μεγάλος μέχρι πολλές φορές δυσβάσταχτος, καταφέρνει να είναι συνεπής στις υποχρεώσεις του. Και αν κάποια φορά αδυνατεί να ανταπεξέλθει στις ανάγκες των φοιτητών, αυτό οφείλεται στον εξαιρετικά μικρό αριθμό ΕΠ που υπηρετεί στο Τμήμα με ότι αυτό συνεπάγεται σε υποχρεώσεις. Υπάρχει συγκεκριμένο ωράριο των μελών ΕΠ (εκτός ωρών διδασκαλίας) που δέχονται φοιτητές για διάφορα θέματα που τους απασχολούν, σύμφωνα και με το θεσμό του σύμβουλου καθηγητή. Το ωράριο αυτό γνωστοποιείται έγκαιρα στους φοιτητές με την έναρξη του κάθε ακαδημαϊκού έτους.

45 Επίπεδο σχέσεων Διδάσκοντα/Διδασκόμενου Γενικά δεν παρατηρούνται αντιπαραθέσεις. Όσες φορές δημιουργούνται προβλήματα, και αυτό συμβαίνει σπάνια, πάντα επιλύονται με τον καλύτερο συναινετικό τρόπο, χωρίς ακρότητες. Εδώ αξίζει να σημειωθεί το εξαιρετικά μικρό ποσοστό (<10%) φοιτητών που θεωρούν ότι οι σχέσεις τους με τους διδάσκοντες είναι κακές. Πέρα όμως από ποσοστά, σπάνια φτάνει μια καταγγελία-παράπονο σε επίπεδο συμβουλίου, κάτι που σημαίνει ότι τα προβλήματα επιλύονται με καλή θέληση και από τις δύο πλευρές Συμβολή του επικουρικού διδακτικού προσωπικού στην καλύτερη κατανόηση της ύλης. Όσον αφορά στη συμβολή του επικουρικού διδακτικού προσωπικού στην καλύτερη κατανόηση της ύλης, παρατηρείται μεν το μεγαλύτερο ποσοστό στις κατηγορίες 4 και 5, όμως παρουσιάζεται και αρκετά μεγάλο ποσοστό ( ~1/3) στην κατηγορία 3, ενώ ένα ποσοστό περίπου 15% θεωρεί ότι το έκτακτο προσωπικό με τη μορφή του Εργαστηριακού συνεργάτη δεν είναι σημαντικό για την κατανόηση της ύλης. Θα μπορούσαν να δοθούν δύο εξηγήσεις. Αρχικά ότι η κατανόηση της ύλης αφορά το θεωρητικό μέρος που διδάσκεται ως επί το πλείστον από μόνιμο προσωπικό. Δευτερευόντως ότι, ο εργαστηριακός συνεργάτης είναι συνδεδεμένος με το εργαστηριακό κομμάτι της εκπαίδευσης στο Τμήμα που παρεμπιπτόντως είναι το δυσκολότερο και το πιο «επίπονο» για τον φοιτητή δημιουργώντας του ευκολότερα εσφαλμένη εντύπωση για την αποστολή του Επικουρικού Προσωπικού Αξιοποίηση των αποτελεσμάτων της αξιολόγησης των διδασκόντων από τους φοιτητές. Τα αποτελέσματα παραδίδονται στον προϊστάμενο, ο οποίος στη συνέχεια πρόκειται να διανείμει σε κάθε διδάσκοντα αυτά που τον αφορούν. Επιπλέον, καταρτίζεται έκθεση συνολικών αποτελεσμάτων, όπως εξάλλου παρουσιάζεται και στην παρούσα Έκθεση, με σχετική στατιστική επεξεργασία (συχνότητες) των στοιχείων, η οποία διανέμεται στους διδάσκοντες και αποτελεί ένα εξαιρετικά χρήσιμο εργαλείο για τη σύγκριση των προσωπικών τους αποτελεσμάτων σε σχέση με τους μέσους όρους του Τμήματος. Δίνεται έτσι η δυνατότητα στον διδάσκοντα να διαπιστώσει τυχόν προβλήματα και να προσπαθήσει να τα βελτιώσει. Στόχος κάθε διδάσκοντα πρέπει να είναι η διαρκής βελτίωση του μαθήματός του σύμφωνα με τα σύγχρονα δεδομένα. Όσο πιο ελκυστικό καταστήσει το μάθημά του, τόσο μεγαλύτερη προσέλευση φοιτητών επιτυγχάνει και τόσο αποδοτικότερο γίνεται το μάθημα Μέσος εβδομαδιαίος φόρτος διδακτικού έργου των μελών του ακαδημαϊκού προσωπικού του Τμήματος. Τα περισσότερα μαθήματα, τουλάχιστον στο θεωρητικό τους μέρος, υποστηρίζονται από μόνιμα μέλη ΕΠ. Όμως για την υποστήριξη της διδασκαλίας όλων των μαθημάτων (θεωρητικό και εργαστηριακό μέρος) του προγράμματος σπουδών του Τμήματος, προσλαμβάνεται με σύμβαση εργασίας ικανός αριθμός εκτάκτων εκπαιδευτικών (εργαστηριακών συνεργατών) που έχουν τα κατάλληλα ακαδημαϊκά προσόντα. Ο προβλεπόμενος εβδομαδιαίος διδακτικός φόρτος μόνιμων μελών ΕΠ αποτυπώνεται στον παρακάτω πίνακα:

46 Βαθμίδα Διδακτικές Ώρες / Εβδομάδα Καθηγητές 10 Αναπληρωτές Καθηγητές 12 Επίκουροι Καθηγητές 14 Καθηγητές Εφαρμογών Όσον αφορά στους εργαστηριακούς συνεργάτες, το ανώτατο όριο διδακτικής απασχόλησης ανέρχεται στις 15 εβδομαδιαίες ώρες διδασκαλίας. Σημειώνεται ότι κατά περιόδους, τελευταία όλο και πιο συχνά, μέλη ΕΠ προσφέρουν εθελοντικά περισσότερες διδακτικές ώρες από το προβλεπόμενο εβδομαδιαίο ωράριο προκειμένου να καλυφθούν οι εκπαιδευτικές ανάγκες του Τμήματος Συνεισφορά των μεταπτυχιακών φοιτητών στο διδακτικό έργο του Τμήματος Το Τμήμα δεν διαθέτει αποκλειστικά δικούς του μεταπτυχιακούς φοιτητές Ποιότητα και αποτελεσματικότητα της διδακτικής διαδικασίας Μέθοδοι που χρησιμοποιούνται. Για το μεγαλύτερο ποσοστό μαθημάτων ήδη ακολουθείται ένα μικτό μοντέλο διδασκαλίας το οποίο προωθεί την, κατά το δυνατόν, χρήση μαθητοκεντρικών μεθόδων αλλά και την αξιοποίηση της πρακτικής της ομάδας, και περιλαμβάνει: Σύγχρονη, πρόσωπο με - πρόσωπο διδασκαλία με χρήση των φυσικών υποδομών του Τμήματος και εφαρμογή διδακτικών μεθόδων όπως η τυπική διάλεξη, οι εργαστηριακές ασκήσεις, η μάθηση βασισμένη στην εκπόνηση εργασιών. Υποστήριξη της εκπαιδευτικής διαδικασίας, μέσω αξιοποίησης της σύγχρονης τεχνολογίας αλλά και του διαδικτύου Διαδικασία επικαιροποίησης του περιεχομένου των μαθημάτων και των διδακτικών μεθόδων. Όσον αφορά στην επικαιροποίηση του περιεχομένου των μαθημάτων αυτή υλοποιείται από τους εκπαιδευτικούς σε τακτά χρονικά διαστήματα. Η διαδικασία ενεργοποιείται είτε κατά την αναμόρφωση του Προπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών, από την αρμόδια Επιτροπή, μετά από εισηγήσεις των εκπαιδευτικών οι οποίοι, μέσω των ερευνητικών τους δραστηριοτήτων ή/και της συνεργασίας τους με άλλα ιδρύματα, εντοπίσουν μια τέτοια ανάγκη. Σε κάθε περίπτωση η Επιτροπή Προγράμματος Σπουδών εισηγείται τα σχετικά επικαιροποιημένα περιγράμματα των μαθημάτων. Κάθε αλλαγή στο πρόγραμμα σπουδών, αφού αξιολογηθεί από τις προβλεπόμενες διαδικασίες, Γενική Συνέλευση Τμήματος αλλά και ΤΕΙ, δημοσιοποιείται στον Οδηγό Σπουδών αλλά και στην ιστοσελίδα του Τμήματος που αποτελεί ένα σύγχρονο εργαλείο αποτύπωσης των δραστηριοτήτων του Τμήματος. Επίσης, σε επίπεδο μαθήματος, ο κάθε εκπαιδευτικός τροποποιεί κατά καιρούς τις σημειώσεις που διανέμονται ή επανεκδίδει σύγγραμμα προσαρμοσμένο στα σύγχρονα δεδομένα. Γενικά στο Τμήμα αυτή την περίοδο διανέμονται σχετικά καινούργια βιβλία ή και σημειώσεις (εκδόσεις των τελευταίων 5-7 ετών).

47 Μέσος βαθμός πτυχίου Το Τμήμα Φυσικής - Χημείας & Τεχνολογίας Υλικών δεν παρέχει πτυχίο στους φοιτητές τους οποίους εκπαιδεύει Παρακολούθηση από τον φοιτητή της εκπαιδευτικής διαδικασίας Όπως αναφέρεται σε αρκετά σημεία αυτής της Έκθεσης, ένας από τους στόχους της εκπαιδευτικής διαδικασίας είναι πως το «μάθημα» θα γίνει ελκυστικό προς τον φοιτητή, θα του κινήσει δηλαδή το ενδιαφέρον έτσι ώστε να παρακολουθεί ανελλιπώς την προσφορά γνώσεων που του παρέχεται ανεξάρτητα από τη μορφή ή την πηγή που αυτή προέρχεται. Στον τομέα αυτό η αντίληψη που υπάρχει είναι ότι παρατηρείται αυξανόμενη μείωση του ενδιαφέροντος των φοιτητών γενικότερα. Αν κρίνουμε από τα ατομικά απογραφικά μαθημάτων των μελών ΕΠ του Τμήματος, όπου καταγράφεται μια κατά μέσο όρο προσέλευση 30-40% των φοιτητών που δηλώνουν το μάθημα, ήτοι αριθμητικά κατά μέσο όρο φοιτητές, τότε η εικόνα που παρουσιάζουν οι φοιτητές στη ερώτηση αυτή θεωρούμε ότι είναι πλαστή. Αθροιζόμενα τα ποσοστά στις κατηγορίες 4 και 5 προκύπτει ποσοστό 73% που σε καμιά περίπτωση δεν είναι αληθινό. Ίσως οι φοιτητές να απάντησαν σε αυτό που οι ίδιοι θα ήθελαν να συμβαίνει. Αυτό είναι ένα μεγάλο πρόβλημα και ταυτόχρονα μια πρόκληση που αντιμετωπίζει το Τμήμα αλλά και γενικότερα η τριτοβάθμια εκπαίδευση. Πως δηλαδή θα προσελκύσει τον φοιτητή στο θρανίο και την αίθουσα διδασκαλίας γενικότερα. Πάντως, σημαντική βελτίωση στο πρόβλημα της ελλιπούς παρακολούθησης θα επέλθει με την αναμενόμενη τροποποίηση από το ΤΕΙ του κανονισμού σπουδών και την προσαρμογή του, όσον αφορά το σύνολο των ωρών παρακολούθησης/εξάμηνο, στα σύγχρονα δεδομένα των νέων προγραμμάτων, που συνδέουν τις ώρες παρακολούθησης με το φόρτο εργασίας Συχνότητα παρακολούθησης εργαστηρίων. Η εικόνα που παρουσιάζεται αφορά την σχεδόν καθολική συμμετοχή στα εργαστηριακά μαθήματα. Ο λόγος φαίνεται να είναι προφανής αφού τα εργαστήρια στο τμήμα είναι υποχρεωτικά και καταχωρούνται παρουσίες. Ο φοιτητής που δεν θα συμπληρώσει τις προβλεπόμενες από τον κανονισμό παρουσίες καλείται να επαναλάβει το εργαστήριο. Εξάλλου, ο μεγάλος όγκος εργασίας που έχει να εκτελέσει τον υποχρεώνει σε συνεχή παρουσία προκειμένου να πραγματοποιήσει τις ασκήσεις και μάλιστα επιτυχώς αφού βαθμολογείται για κάθε άσκηση ξεχωριστά. Η διαφορά με την προηγούμενη ερώτηση και γράφημα είναι προφανής και πολύ ενδιαφέρουσα για σχετική ανάλυση Συχνότητα ανταπόκρισης στις γραπτές εργασίες/ασκήσεις. Ομοίως με την προηγούμενη ερώτηση, η ανάγκη οι φοιτητές να είναι συνεπείς με τις εξετάσεις αφού αυτές αποτελούν μέσο προαγωγής σε επόμενο εξάμηνο, ή με το θεσμό των πρώην προαπαιτουμένων και νυν βασικών μαθημάτων εξαμήνου που έχουν θεσπίσει τα διάφορα Τμήματα, ανεβάζει τα σχετικά ποσοστά συμμετοχής.

48 Συστηματική μελέτη της ύλης. Η εικόνα του γραφήματος παρουσιάζει και την μεγάλη αντίφαση με τις προηγούμενες δύο ερωτήσεις με βάση τις οποίες θα κρίναμε τους φοιτητές ως επιμελείς, ενώ όσον αφορά στην συστηματική παρακολούθηση και μελέτη της ύλης η εικόνα δεν είναι καθόλου καλή με το μεγαλύτερο ποσοστό να βρίσκεται σε μέτριο επίπεδο και τις υπόλοιπες κατηγορίες κατανεμημένες σχεδόν κωδωνοειδώς σε σχέση με το μέσο όρο. Εάν δε προσθέσουμε το γεγονός ότι τα ερωτηματολόγια έχουν απαντηθεί από τους παρόντες, που κρίνονται περισσότερο επιμελείς από τους υπόλοιπους που απουσιάζουν, τότε η εικόνα είναι μάλλον χειρότερη από αυτήν που αποτυπώθηκε Ώρες εβδομαδιαίας μελέτης για κάθε μάθημα: 1 = <2 Ώρες, 2=2-4 Ώρες, 3=4-6 Ώρες, 4=6-8 Ώρες, 5= >8 Ώρες Δυστυχώς η εικόνα είναι απογοητευτική και εξηγεί προβλήματα που παρουσιάζονται σε όλες τις προηγούμενες ερωτήσεις του ερωτηματολογίου. Είναι προφανές ότι η πλειοψηφία των φοιτητών αφιερώνει πολύ λίγες ώρες στη μελέτη των μαθημάτων κατά τη διάρκεια του εξαμήνου. Αν προστεθεί και το γεγονός ότι υπάρχει πιθανότητα η εικόνα αυτή να εμπεριέχει ήδη ηθελημένες στρεβλώσεις από απαντήσεις υπερεκτίμησης της προσπάθειας του φοιτητή κατά τη διάρκεια της εβδομάδας, τότε μάλλον η αλήθεια μπορεί να είναι ακόμη χειρότερη. Τα αίτια αυτής της κατάστασης που μάλλον διαχέεται σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης και σε όλες τις ειδικότητες πλην ίσως εξαιρέσεων, είναι πολυπαραγοντικής αιτιολογίας. Αν θέλαμε να δώσουμε συγκεκριμένες αιτίες που αφορούν γενικά το Τμήμα, θα λέγαμε ότι οφείλεται ως ένα βαθμό στα ακόλουθα: Καθυστερήσεις στην απόδοση των συγγραμμάτων στους φοιτητές, Αρκετές διακοπές της εκπαιδευτικής διαδικασίας για διάφορους κάθε φορά λόγους (απεργίες, καταλήψεις κ.τ.λ.) με αποτέλεσμα χαλάρωση της προσπάθειας του φοιτητή, Τα μαθήματα με ευθύνη των καθηγητών ίσως δεν είναι τόσο ελκυστικά όσο θα έπρεπε. Επί του προκειμένου, το Τμήμα Φ.Χ.&Τ/Υ θα πρέπει να κινηθεί στο μέλλον, σε μια προσπάθεια βελτίωσης της συνολικής εικόνας του προσεγγίζοντας περισσότερο τον κάθε φοιτητή ακόμη και τον πλέον αδιάφορο Οργάνωση και εφαρμογή του διδακτικού έργου Γνωστοποίηση στους φοιτητές της ύλης των μαθημάτων στην αρχή του εξαμήνου. Τα αναλυτικά περιγράμματα με την ύλη όλων των μαθημάτων περιλαμβάνονται στον Οδηγό Σπουδών του Τμήματος,. Υπάρχει δυνατότητα άντλησης της σχετικής πληροφορίας από τον ιστότοπο του Τμήματος. Εξάλλου στην αίθουσα διδασκαλίας, συνήθως το πρώτο μάθημα εστιάζεται στη γνωριμία με τους φοιτητές και στην παροχή πληροφοριών για το μάθημα, όπως για παράδειγμα το θέμα του μαθήματος και αρχική γνωριμία με το αντικείμενο, ο τρόπος διδασκαλίας, το ή τα συγγράμματα από τα οποία θα μελετήσουν, τον τρόπο αξιολόγησης, κ.τ.λ. Ειδικά για τα Εργαστηριακά μαθήματα, στην αρχή κάθε εξαμήνου με την υποδοχή των φοιτητών στο εργαστήριο, οι εκπαιδευτικοί παρουσιάζουν αναλυτικά το περιεχόμενο των μαθημάτων τους, μοιράζουν τον κανονισμό εργαστηρίου (βλέπε παράρτημα) και απαντούν σε

49 49 ερωτήσεις των ενδιαφερόμενων, με στόχο να συνεισφέρουν στο σωστό προσανατολισμό τους Περιγραφή μαθησιακών στόχων των μαθημάτων και προσδοκώμενων αποτελεσμάτων. Οι μαθησιακοί στόχοι και τα προσδοκώμενα αποτελέσματα αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της περιγραφής των μαθημάτων και γνωστοποιούνται στους φοιτητές, στο πλαίσιο των προαναφερόμενων δράσεων, αλλά και στις αρχικές συνεδρίες των μαθημάτων. Η εικόνα του τμήματος παρουσιάζεται σχετικά ικανοποιητική Οργάνωση και Ανταπόκριση της ύλης στους στόχους του μαθήματος Η σχετική εικόνα παραμένει πανομοιότυπη με την προηγούμενη αφού οι ερωτήσεις 2 και 3 αφορούν το ίδιο θέμα. Αν και είναι γνωστά τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η εκπαίδευση από την απώλεια εκπαιδευτικών ωρών για τους γνωστούς λόγους, η εικόνα που αποτυπώνεται είναι αρκετά ενθαρρυντική. Πραγματικά οι φοιτητές σε αυτή την ερώτηση φέρονται και απαντούν αρκετά ώριμα με την έννοια ότι κατανοούν την αξία των προαπαιτούμενων μαθημάτων για την εκπαίδευσή τους αν και τα προαπαιτούμενα μαθήματα είναι δυνατόν να τους καθυστερήσουν στην απόκτηση του πτυχίου τους. Αρκετά συχνά οι φοιτητές παραπονούνται και προσπαθούν μέσω των εκπροσώπων τους να πιέσουν για αλλαγές στο καθεστώς των προαπαιτούμενων ανάλογα με τις εκάστοτε προσωπικές τους ανάγκες και συγκυρίες Χρήση γνώσεων από/σύνδεση με άλλα μαθήματα. Η μεγαλύτερη ίσως δυσκολία που αντιμετωπίζει το εκπαιδευτικό σύστημα όπως είναι διαρθρωμένο αυτή τη στιγμή είναι η σύνδεση των μαθημάτων μεταξύ τους. Έτσι ο φοιτητής όταν ολοκληρώσει τις σπουδές του, είναι δυνατόν να είναι πλήρως καταρτισμένος, και να έχει αποκομίσει γνώσεις επαρκείς για τα επιμέρους αντικείμενα, πλην όμως αδυνατεί να ανταπεξέλθει στις ανάγκες της καθημερινής εργασίας. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι δεν μπορεί να συνδέσει τις διάφορες γνώσεις και να οργανώσει τη σκέψη του για εποικοδομητικό και ποιοτικό αποτέλεσμα. Θα το καταφέρει βέβαια με τη βοήθεια του χρόνου και τη διαδικασία που εμπίπτει μέσα σε αυτό που ονομάζεται «εμπειρία». Η κυριότερη αιτία για το φαινόμενο είναι ότι τα μαθήματα δεν έχουν μια συνεχόμενη δομή και διάρθρωση μεταξύ τους, ή δεν δίνεται από τον εκάστοτε εκπαιδευτικό έμφαση στην σύνδεση με άλλα αντικείμενα. Εξάλλου πολύ συχνά ακούγεται η προτροπή «τα μαθήματα δεν πρέπει να παρουσιάζουν επικαλύψεις». Στο σημείο αυτό κρίσιμη θεωρείται η εμπειρία αλλά και η ικανότητα του εκπαιδευτικού έτσι ώστε χωρίς να επαναλαμβάνει γνώσεις προηγούμενων μαθημάτων ή να κάνει εισαγωγή επόμενων, να συνδέει αποτελεσματικά, απλά και κατανοητά τα μαθήματα μεταξύ τους Επίπεδο δυσκολίας μαθημάτων ανάλογα με το έτος σπουδών τους. Τα μαθήματα θεωρητικά ή εργαστηριακά που δίνονται στο Τμήμα θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν σχετικά δύσκολα. Απαιτούν αρκετή μελέτη, επιμονή, προσπάθεια και προσοχή. Είναι φυσικό να υπάρχει μεγάλο ποσοστό απαντήσεων στις κατηγορίες «πολύ» και «πάρα πολύ».

50 Αναγκαιότητα ύπαρξης και αξιολόγηση της ποιότητας φροντιστηρίων. 50 Οι περισσότεροι φοιτητές κατανοούν ότι αν κάπου αντιμετωπίζουν δυσκολίες ευθύνονται ως ένα μεγάλο ποσοστό οι ίδιοι. Κρίνουν το επίπεδο εκπαίδευσης που παρέχεται από το Τμήμα επαρκές (αυτό διαφαίνεται και από άλλες απαντήσεις των φοιτητών) έτσι ώστε να μην είναι επιτακτική η ανάγκη ύπαρξης φροντιστηρίων. Το πρόβλημα ίσως δεν είναι η ύπαρξη και η ποιότητα των φροντιστηρίων, αλλά το ενδιαφέρον φοιτητών και εκπαιδευτικών και φυσικά η υλικοτεχνική υποδομή του εκπαιδευτικού συστήματος Διαφάνεια των κριτηρίων βαθμολόγησης. Η εικόνα του τμήματος δεν είναι αρκετά ικανοποιητική. Αν και υπάρχει πρόσβαση των φοιτητών στο γραπτό τους μετά τις εξετάσεις (αυτό δηλώνουν τα μέλη ΕΠ στα ατομικά απογραφικά) και δυνατότητα συζήτησης με τους υπεύθυνους εκπαιδευτικούς, εντούτοις οι φοιτητές δεν κρίνουν συνολικά απόλυτα διαφανή τη διαδικασία. Αυτό αντικατοπτρίζει εν μέρει πραγματικά προβλήματα διαφάνειας αλλά και την αναμενόμενη αίσθηση των φοιτητών ότι βαθμολογούνται χαμηλότερα από αυτό που πιστεύουν ότι τους αξίζει. Θα βοηθούσε πολύ και θα προταθεί για υλοποίηση, αν μετά τις εξετάσεις οι απαντήσεις δημοσιοποιούνταν στην ιστοσελίδα του Τμήματος έτσι ώστε οι φοιτητές να γνωρίζουν που δεν έχουν απαντήσει σωστά Εκπόνηση εργασιών στα πλαίσια μαθημάτων. Με την κατάργηση του θεσμού της άσκησης-πράξης στερείται από τους φοιτητές ένα βασικό μέσον άσκησης, εμπέδωσης της ύλης, αλλά και εκπαίδευσης στη συγγραφή εργασίας με ότι αυτό συνεπάγεται (συνεργασία με ομάδα, συλλογή δεδομένων, συγγραφή με συγκεκριμένη δομή, κ.τ.λ.). Για το λόγο αυτό, σε αρκετά μαθήματα δίνονται θέματα που εκπονούνται κατά ομάδες, υποχρεωτικά ή σε εθελοντική βάση, ανάλογα με τον εκάστοτε εκπαιδευτικό. Οι εργασίες αυτές παρουσιάζονται από τους φοιτητές της ομάδας προς το τέλος του εξαμήνου και παραδίνονται ως εκτυπωμένη μελέτη στον εκπαιδευτικό. Βαθμολογούνται και ο βαθμός συμμετέχει στην διαμόρφωση της τελικής βαθμολογίας του μαθήματος. Η βοήθεια και η εκπαίδευση των φοιτητών με αυτόν τον τρόπο είναι σημαντική για την μετέπειτα εκπόνηση της πτυχιακής τους εργασίας Καθοδήγηση στην εκπόνηση των εργασιών και ποιότητα σχολίων του επιβλέποντα. Προκειμένου οι φοιτητές να εκπονήσουν τις μελέτες τους στα πλαίσια της πτυχιακής, υπάρχουν έγγραφες οδηγίες που σε γενικές γραμμές είναι σχεδόν πανομοιότυπες για όλα τα Τμήματα του ΤΕΙ Αθήνας. Εξάλλου ο θεσμός του Σύμβουλου Καθηγητή έχει αυτό ακριβώς το σκοπό. Έτσι η εικόνα παρουσιάζεται σχετικά καλή για την καθοδήγηση. Ανάλογα παρουσιάζεται και η εκτίμηση των φοιτητών που αφορά την ποιότητα των σχολίων του επιβλέποντα Δυνατότητα βελτίωσης της εργασίας. Οι δυνατότητες για βελτίωση μιας εργασίας είναι πολύ περιορισμένες όταν αφορά εξαμηνιαίο μάθημα λόγω στενών χρονικών περιθωρίων και φόρτου εργασίας των ίδιων των φοιτητών. Πιστεύουμε όμως, ότι και οι ελλείψεις και τα σφάλματα που παρουσιάζουν οι φοιτητές στις εργασίες τους είναι μέρος της εκπαίδευσής τους και πρέπει να αποτυπώνονται, να παρουσιάζονται και να σχολιάζονται από τον εκπαιδευτικό. Αντίθετα για την εκπόνηση της

51 51 πτυχιακής υπάρχει χρόνος βελτίωσης και ο περιορισμός ουσιαστικά είναι τα χρονικά περιθώρια του κάθε φοιτητή Αποτέλεσμα μιας εργασίας στην κατανόηση του θέματος. Η αλήθεια είναι ότι θα περιμέναμε καλύτερη εικόνα στη συγκεκριμένη ερώτηση, αν και στις κατηγορίες 4 και 5 το ποσοστό είναι συνολικά άνω του 50%. Προφανώς τα θέματα που δίνονται πρέπει να είναι περισσότερο στοχευμένα, η βοήθεια του εκπαιδευτικού πληρέστερη και η έμφαση που δίνεται στην παρουσίαση και την αξιολόγηση της εργασίας, μεγαλύτερη Διαδικασία μέτρησης της επίτευξης των μαθησιακών στόχων των μαθημάτων. Η μέτρηση της επίτευξης των μαθησιακών στόχων γίνεται μέσω: Ειδικών δραστηριοτήτων που οργανώνει μεμονωμένα ο κάθε εκπαιδευτικός στο πλαίσιο του δικού του μαθήματος. Στατιστικών στοιχείων από τα ερωτηματολόγια έρευνας ικανοποίησης και αποτίμησης εκπαιδευτικού έργου όπως διαμορφώνεται παραπάνω Βαθμός τήρησης ωρολογίου προγράμματος των μαθημάτων. Το τελικό και επικυρωμένο εβδομαδιαίο, ωρολόγιο πρόγραμμα αναρτάται στον πίνακα ανακοινώσεων και στον ιστότοπο του Τμήματος και τηρείται πλήρως, καθ' όλη τη διάρκεια του εξαμήνου, δεδομένου ότι οι περιορισμένες υποδομές καθιστούν ούτως ή άλλως ανελαστική την οποιαδήποτε τροποποίησή του. Μοναδική εξαίρεση αποτελούν οι περιπτώσεις ασθένειας ή δικαιολογημένης απουσίας των εκπαιδευτικών, οπότε μέσω της γραμματείας εντύπως, αλλά και με τη βοήθεια του ηλεκτρονικού μηχανισμού ειδοποίησης των φοιτητών (π.χ. ανακοίνωση στην ιστοσελίδα), ορίζονται συγκεκριμένες συνεδρίες αναπλήρωσης Ορθολογικότητα της οργάνωσης και δομής του ωρολογίου προγράμματος μαθημάτων. Κατά την οργάνωση του ωρολογίου προγράμματος μαθημάτων γίνεται προσπάθεια ικανοποίησης των εξής κριτηρίων : Διδασκαλία των θεωρητικών μαθημάτων κατά προτίμηση στην πρωινή ζώνη. Συνδυασμός εργαστηριακών και θεωρητικών μαθημάτων ημερησίως τέτοιος ώστε ανάλογα με την βαρύτητα και το βαθμό δυσκολίας τους, να επέρχεται η όσο το δυνατόν μικρότερη κόπωση των φοιτητών. Διδασκαλία εργαστηριακών μαθημάτων τόσο σε πρωινή όσο και σε απογευματινή ζώνη, για την σχετική εξυπηρέτηση των φοιτητών που εργάζονται. Αποφυγή μεγάλων κενών διδασκαλίας στο ημερήσιο πρόγραμμα κάθε εξαμήνου, ώστε να επιτυγχάνεται η κατά το δυνατόν συνεχής παρακολούθηση και να εξασφαλίζεται ικανοποιητικό ποσοστό ελεύθερου χρόνου για μελέτη και πραγματοποίηση άλλων δραστηριοτήτων. Αποφυγή αλληλεπικάλυψης των ωρών διδασκαλίας θεωρητικών και εργαστηριακών μαθημάτων του ιδίου εξαμήνου. Για διαφορετικά εξάμηνα, αυτό δεν είναι εφικτό, λόγω του περιορισμένου αριθμού αιθουσών διδασκαλίας.

52 Βασικά εισαγωγικά Μαθήματα που διδάσκονται από μέλη ΕΠ των δύο ανώτερων βαθμίδων Όλα τα μαθήματα διδάσκονται συνήθως από μέλη ΕΠ των δυο ανώτερων βαθμίδων. Εξαίρεση αποτελεί στο Τμήμα μας η πρόσφατη περίπτωση διδασκαλίας μαθημάτων από δυο Καθηγήτριες Εφαρμογών (η κ. Αικατερίνη Σκουρολιάκου και η κ. Χριστίνα Φούντζουλα) οι οποίες όμως είναι κάτοχοι διδακτορικού διπλώματος σε σχετικά συναφή θεματολογία των αντίστοιχων μαθημάτων. Σημειώνεται μάλιστα ότι όσο δεν αναπληρώνονται (μέσω νέων προκηρύξεων) οι συνάδελφοι που συνταξιοδοτούνται τόσο το φαινόμενο αυτό θα εμφανίζεται και πιο συχνά Μέλη του ακαδημαϊκού προσωπικού του Τμήματος που διδάσκουν μαθήματα που δεν εμπίπτουν στο στενό ή ευρύτερο γνωστικό τους πεδίο. Ολα τα μέλη του ακαδημαϊκού προσωπικού του Τμήματος διδάσκουν μαθήματα που εμπίπτουν στο στενό ή ευρύτερο γνωστικό τους πεδίο. Εφόσον το ερευνητικό - επιστημονικό πεδίο που εξειδικεύονται είναι συναφές με το διδασκόμενο μάθημα, τότε θεωρείται ότι αυτό ανήκει στο στενό γνωστικό πεδίο Οργάνωση και αποτελεσματικότητα των εργαστηρίων Η μελέτη και ανάλυση των αποτελεσμάτων των ερωτηματολογίων των φοιτητών που αφορούν την ποιότητα και αποτελεσματικότητα της εκπαιδευτικής διαδικασίας στα εργαστήρια δεν πραγματοποιήθηκε στο ακαδημαϊκό έτος που αναφερόμαστε Επάρκεια σημειώσεων ως προς τις εργαστηριακές ασκήσεις Είναι προφανές ότι το μεγαλύτερο ποσοστό κρίνει ότι οι σημειώσεις που διανέμονται για τις εργαστηριακές ασκήσεις δεν είναι επαρκείς. Σίγουρα είναι ένα θέμα που το Τμήμα πρέπει να βελτιώσει στο μέλλον, αντικατοπτρίζει όμως και την ανασφάλεια και την αδυναμία που αντιμετωπίζει πολλές φορές ο φοιτητής, όπως έχει ήδη αναφερθεί, στην εκτέλεση για πρώτη φορά δύσκολων εργαστηριακών ασκήσεων. Φανερώνει όμως και μια αδυναμία του εκπαιδευτικού συστήματος μέχρι την Τριτοβάθμια εκπαίδευση όπου δεν προάγεται η συνθετική σκέψη και η ανάληψη των σχετικών πρωτοβουλιών από τον (πρώην) μαθητή. Το αποτέλεσμα είναι, οι φοιτητές να προτιμούν βοηθήματα που εξηγούν τη διαδικασία βήμα προς βήμα, αποτελώντας έτοιμη τροφή χωρίς την ανάγκη κριτικής σκέψης που όμως θεωρούμε ότι είναι αναγκαία για την σωστή και ουσιαστική εργαστηριακή εκπαίδευση. Εξάλλου με την εισαγωγή των εκπαιδευτικών πολυμέσων (DVDs) στην εργαστηριακή διαδικασία, κάτι που είναι πολύ καινούργιο και δεν έχει αφομοιωθεί πλήρως στη διαδικασία (δημιουργούνται και νέα DVDs), αναμένεται βελτίωση στην εικόνα της παραμέτρου αυτής. Η τοποθέτηση των φοιτητών σε αυτή την ερώτηση σχετίζεται άμεσα με την ερώτηση 31 (παρακάτω). Η αποτυπωμένη εικόνα αλλά και οι εξηγήσεις παρουσιάζουν ομοιότητες Επεξήγηση των βασικών αρχών της άσκησης Σημαντικός αριθμός φοιτητών δείχνει ότι δεν κατανοεί πλήρως της βασικές αρχές μιας άσκησης. Είναι φυσιολογικό, οι δύσκολες εργαστηριακές ασκήσεις που διενεργούνται στα εργαστήρια του Τμήματος να δημιουργούν απορίες στους φοιτητές. Οι αιτίες μπορούν να αναζητηθούν αφενός στο μεγάλο αριθμό φοιτητών στα εργαστήρια (για το θέμα γίνεται εκτενής αναφορά στο

53 53 αντίστοιχο εδάφιο) και την ανεπαρκή σχέση διδάσκοντος/διδασκομένου (1/15-25) όσο και στην ανασφάλεια και ανησυχία που βιώνει ο φοιτητής για κάτι εντελώς καινούργιο και ταυτόχρονα δύσκολο. Σημαντική επίπτωση όμως έχει και το γεγονός ότι, η πλειοψηφία των φοιτητών δεν παρακολουθεί με συνέπεια τα θεωρητικά μαθήματα, με αποτέλεσμα να προσέρχεται στα εργαστήρια με ελλιπή γνώση του αντικειμένου. Άλλη πιθανή αιτία είναι ότι μερικές φορές ο φοιτητής είναι αναγκασμένος να πραγματοποιήσει εργαστηριακή άσκηση (κυκλικής κατανομής) της οποίας την αντίστοιχη θεωρία δεν έχει ακόμη προλάβει να διδαχθεί Επάρκεια εξοπλισμού του εργαστηρίου Θεωρούμε ότι ο εξοπλισμός του Τμήματος αν και θα μπορούσε να είναι καλύτερος σίγουρα κρίνεται επαρκής για τις σύγχρονες εκπαιδευτικές ανάγκες των εργαστηρίων. Η εικόνα από την ερώτηση για το βαθμό δυσκολίας ίσως εξηγεί τις τρεις προηγούμενες ερωτήσεις που αφορούν το εργαστήριο και ταυτόχρονα επιβεβαιώνει τους συλλογισμούς στην προσπάθεια ερμηνείας των αποτελεσμάτων. Η πλειοψηφία δηλώνει μέτρια δυσκολία ενώ ποσοστό κοντά στο 50% θεωρεί ότι υπάρχει δυσκολία άνω του μετρίου. Μια εξήγηση του φαινομένου αποτελεί το γεγονός, όπως προαναφέρθηκε, ότι οι φοιτητές, στην πλειοψηφία τους, δεν παρακολουθούν τη διδασκαλία των θεωρητικών μαθημάτων και έτσι αντιμετωπίζουν δυσκολίες στο να κατανοήσουν στοιχειωδώς τις εργαστηριακές ασκήσεις που αποτελούν την εφαρμογή της θεωρίας Εκπαιδευτικά βοηθήματα Είδη και αριθμός βοηθημάτων (π.χ. βιβλία, σημειώσεις, υλικό σε ιστοσελίδες, κλπ) που διανέμονται στους φοιτητές. Η εκπαιδευτική διαδικασία υποστηρίζεται από αρκετά είδη μαθησιακού υλικού, τα οποία διανέμονται στους φοιτητές, όπως: Βιβλία που επιλέγονται ως βασικά συγγράμματα για κάθε ένα μάθημα και διατίθενται από το ίδρυμα. Σημειώσεις διδασκόντων σε έντυπη μορφή, για τα μαθήματα που δεν υπάρχει ανάλογο σύγγραμμα ή παρέχονται συμπληρωματικά του βασικού βιβλίου (π.χ. εργαστηριακοί οδηγοί, κ.τ.λ.). Παρέχεται ηλεκτρονική βιβλιογραφία και διεθνείς βάσεις δεδομένων όπου οι φοιτητές μπορούν να βρουν πληροφορίες για τη μελέτη τους και γενικά για ότι εξειδικευμένο θέμα τους απασχολεί και δεν καλύπτεται από τα σχετικά έντυπα βοηθήματα. Για όλα τα μαθήματα υπάρχει η προτεινόμενη βιβλιογραφία που κυρίως υπάρχει στην κεντρική βιβλιοθήκη του ιδρύματος. Τα βοηθήματα που διανέμονται στους φοιτητές, στις διάφορες μορφές τους, καλύπτουν το όποιο επίπεδο δυσκολίας του εργαστηρίου για το κάθε ακαδημαϊκό έτος, στο σύνολο της διδασκόμενης ύλης Διαδικασία επικαιροποίησης βοηθημάτων. Πριν το τέλος κάθε ακαδημαϊκού έτους ενεργοποιείται (συνήθως κεντρικά) διαδικασία επικαιροποίησης των καταλόγων των διανεμόμενων συγγραμμάτων και έντυπων σημειώσεων, ώστε να ακολουθήσει ο σχετικός προγραμματισμός προμήθειας για το επόμενο έτος. Στο πλαίσιο αυτής της διαδικασίας, οι εκπαιδευτικοί έχουν τη δυνατότητα αλλαγής των εκπαιδευτικών βοηθημάτων αλλά και ενημέρωσης των σημειώσεων που παρέχουν.

54 Πώς και πότε συγκεκριμένα διατίθενται τα βοηθήματα. Γίνεται συνεχής προσπάθεια τα επίσημα εκπαιδευτικά βοηθήματα (βιβλία, έντυπες σημειώσεις διδασκόντων, προτεινόμενη βιβλιογραφία) να μοιράζονται έγκαιρα στους φοιτητές. Δυστυχώς γραφειοκρατικοί λόγοι και δυσλειτουργία μεταξύ των υπηρεσιών ή και λόγω αδυναμίας πολλές φορές των εκδοτών των συγγραμμάτων, έχουν σαν αποτέλεσμα σημαντικές καθυστερήσεις στην παράδοση των βοηθημάτων. Σίγουρα η διαδικασία έχει επιταχυνθεί σε σχέση με το παρελθόν, χρειάζεται όμως περαιτέρω βελτίωση. Η εικόνα αυτή αποτυπώνεται και στις απαντήσεις των φοιτητών στην ερώτηση 5 του ερωτηματολογίου. Είναι σαφές ότι το ποσοστό από το «μέτριο» και κάτω είναι μεγαλύτερο από το 50% και αποτελεί την χειρότερη εικόνα σε όλες τις ερωτήσεις του ερωτηματολογίου. Σημειώνεται βέβαια ότι τι τμήμα δεν λειτουργεί αυτόνομα και ότι τα βιβλία μοιράζονται με κεντρικές ενέργειες του Ιδρύματος. Όσον αφορά στις σημειώσεις, αυτές δίνονται πάντα έγκαιρα, αφού το τμήμα φροντίζει να διατηρεί αποθήκη με επαρκή κάθε φορά αριθμό αντιτύπων Ποσοστό της διδασκόμενης ύλης που καλύπτεται από τα βοηθήματα. Η διδασκόμενη ύλη καλύπτεται κατά το μεγαλύτερο ποσοστό από τα βοηθήματα. Όταν το βασικό σύγγραμμα δεν επαρκεί, διανέμονται συμπληρωματικά σημειώσεις από τον διδάσκοντα. Εξάλλου με την προτεινομένη βιβλιογραφία όπου ο φοιτητής μπορεί να ανατρέξει συμπληρωματικά και να αντλήσει πληροφορίες, υπερκαλύπτονται οι εκπαιδευτικές ανάγκες σε κάθε γνωστικό αντικείμενο. Όπως είναι γνωστό, σε όλα τα εκπαιδευτικά ιδρύματα υπάρχει μια διαρκής ανανέωση της βιβλιογραφίας έτσι ώστε να καλύπτονται οι νέες ανάγκες που παρουσιάζονται Αξιολόγηση κύριου βιβλίου ή των σημειώσεων Οι απαντήσεις των φοιτητών δείχνουν ότι το βασικό σύγγραμμα και οι σημειώσεις βρίσκονται σε αρκετά καλό επίπεδο. Είναι γεγονός ότι τα περισσότερα συγγράμματα και οι σημειώσεις που διανέμονται στο τμήμα είναι σχετικά καινούργια (εκδόσεις 2001 ή και νεότερες) Βιβλιογραφική υποστήριξη πέραν των διανεμόμενων συγγραμμάτων Όπως αναφέρθηκε προηγούμενα εκτός από τα διανεμόμενα συγγράμματα, στον φοιτητή παρέχεται προτεινομένη βιβλιογραφία από πηγές που μπορεί σχετικά εύκολα να έχει πρόσβαση όπως για παράδειγμα η κεντρική βιβλιοθήκη του ΤΕΙ Αθήνας. Έτσι παρέχεται υποστήριξη από την κεντρική βιβλιοθήκη με τη συνεργασία των εκπαιδευτικών του Τμήματος για την παραγγελία και εμπλουτισμό με νέα βιβλία. Επίσης, οι φοιτητές καθοδηγούνται στην εύρεση πληροφοριών και από βιβλιοθήκες άλλων Τμημάτων ή Σχολών που διαθέτουν σχετική, εξειδικευμένη θεματολογία. Επιπλέον, σημαντική είναι η υποστήριξη μέσω του διαδικτύου και της συμμετοχής του Ιδρύματος στο δίκτυο βιβλιοθηκών, αλλά και της αξιοποίησης δημόσιων και ελεύθερης χρήσης διαδικτυακών πόρων από τους ίδιους τους εκπαιδευτικούς Διαθεσιμότητα βιβλιογραφίας στην βιβλιοθήκη του Ιδρύματος Το τμήμα φροντίζει τακτικά και ανάλογα με τον διαθέσιμο σχετικό προϋπολογισμό, να ανανεώνει τα βιβλία της βιβλιοθήκης που αφορούν θεματολογίες σχετικές με Φυσική, Χημεία αλλά και Τεχνολογίες Υλικών. Μάλιστα, τα συγγράμματα άλλων συγγραφέων από τα

55 55 χορηγούμενα, που θεωρούνται όμως κλασικά και βασικά, εφόσον βρίσκονται στις λίστες της προτεινομένης βιβλιογραφίας, υπάρχουν σε περισσότερα του ενός αντιτύπων έτσι ώστε να μπορεί ταυτόχρονα ικανός αριθμός φοιτητών να τα μελετά. Ενώ η εικόνα για την διαθεσιμότητα βιβλίων στη βιβλιοθήκη είναι αρκετά καλή (ερώτηση 7), στην ερώτηση για το σχετικό ερευνητικό υλικό για την εκπόνηση μελέτης φαίνεται ότι παρουσιάζονται ελλείψεις. Πάντως ενώ η βιβλιοθήκη του ΤΕΙ διαθέτει ικανό αριθμό τίτλων υψηλού επιπέδου, το γεγονός ότι αυτά τα βιβλία είναι στην Αγγλική γλώσσα, αυτό δυσκολεύει τους φοιτητές μας οι οποίοι ενώ στην πλειονότητά τους κατέχουν την αγγλική γλώσσα δυσκολεύονται όπως είναι φυσικό με την σχετική ορολογία Ποιότητα εκπαιδευτικών βοηθημάτων Η εκπαιδευτική διαδικασία υποστηρίζεται από αρκετά είδη μαθησιακού υλικού, τα οποία διανέμονται στους φοιτητές, όπως, τα βιβλία που επιλέγονται ως βασικά συγγράμματα για κάθε μάθημα και διατίθενται από το Ίδρυμα, σημειώσεις διδασκόντων σε έντυπη μορφή, για τα μαθήματα που δεν υπάρχει ανάλογο σύγγραμμα ή παρέχονται συμπληρωματικά του βασικού βιβλίου (π.χ. εργαστηριακοί οδηγοί, κ.τ.λ.), ηλεκτρονική βιβλιογραφία και διεθνείς βάσεις δεδομένων όπου οι φοιτητές μπορούν να βρουν πληροφορίες για τη μελέτη τους και γενικά για ότι εξειδικευμένο θέμα τους απασχολεί και δεν καλύπτεται από τα έντυπα βοηθήματα. Για όλα τα μαθήματα υπάρχει προτεινόμενη βιβλιογραφία η οποία κυρίως υπάρχει στην βιβλιοθήκη του ιδρύματος. Τα βοηθήματα που διανέμονται στους φοιτητές, στις διάφορες μορφές τους, καλύπτουν το σύνολο της διδασκόμενης ύλης. Η εικόνα του τμήματος παρουσιάζεται αρκετά καλή. Μόνο ένα μικρό ποσοστό <15%, θεωρεί ανεπαρκές το εκπαιδευτικό υλικό. Θα ήταν αρκετά ενδιαφέρον αν αυτό το ποσοστό μπορούσε να εξηγήσει και τους λόγους για τους οποίους το θεωρεί ανεπαρκές. Ίσως εκεί υπήρχαν και ιδέες για πιθανή βελτίωση. Γιατί μπορεί το βασικό σύγγραμμα που χορηγείται να «κρίνεται» καλό, κακό, μέτριο κ.τ.λ., όμως δίνεται πολλαπλή βιβλιογραφία και ο φοιτητής που πραγματικά ενδιαφέρεται μπορεί να ανατρέξει και σε άλλες σχετικές πηγές. Φαίνεται όμως ότι οι φοιτητές έχουν μάθει από τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση στο κλασσικό μοντέλο του μοναδικού δασκάλου - βιβλίου που όμως πλέον δεν μπορεί και δεν προλαβαίνει να χορηγήσει σύγχρονη γνώση. Το τμήμα πρέπει να δώσει έμφαση στην ενημέρωση του φοιτητή από τις πρώτες κιόλας μέρες της εκπαίδευσής του, όσον αφορά στην συνεχή προσπάθεια για άντληση γνώσης που δεν μπορεί σε καμιά περίπτωση να περιορίζεται στην αίθουσα προφορικής παράδοσης και το βιβλίο Διαθέσιμα μέσα και υποδομές Είναι σχετικά γνωστό το χωροταξικό πρόβλημα του ΤΕΙ Αθήνας, με σοβαρή ένδεια σε χώρους, γραφεία, αίθουσες διδασκαλίας, εργαστήρια κ.τ.λ. Στο πρόβλημα κυρίως συμβάλλει ο μεγάλος αριθμός τμημάτων αλλά και το πλήθος των φοιτητών ανά τμήμα. Γι' αυτό πολλές φορές διάφοροι χώροι έχουν αναγκαστικά μικτή χρήση (αίθουσες διδασκαλίας και εργαστήρια) με ότι αυτό συνεπάγεται σε δυσκολίες και στην ποιότητα της εκπαίδευσης. Είναι άμεση η ανάγκη μεταστέγασης τμημάτων ή πιθανά και όλου του ΤΕΙ σε χώρους με περισσότερες δυνατότητες και σχετική άνεση. Αίθουσες διδασκαλίας. (α) Αριθμός και χωρητικότητα.

56 56 Το Τμήμα δεν διαθέτει δική του αίθουσα διδασκαλίας θεωρητικών μαθημάτων. Στα άλλα Τμήματα ο αριθμός των αιθουσών διδασκαλίας όπως και των θέσεων είναι ανεπαρκής. Σημειώνεται ότι ο αριθμός των φοιτητών που τουλάχιστον αρχικά (τις πρώτες εβδομάδες του εξαμήνου) παρακολουθούν το μάθημα ανέρχεται σε πολύ μεγαλύτερο των 60. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να δημιουργείται αναστάτωση και δυσκολίες στην πραγματοποίηση του μαθήματος. Μια από τις αιτίες που αρχικά προσέρχεται στο μάθημα μεγάλος αριθμός φοιτητών ενώ παρατηρείται με το χρόνο το δυσάρεστο φαινόμενο της μειωμένης προσέλευσης είναι η στενότητα χώρου και η δυσφορία από το συγχρωτισμό μεγάλου αριθμού ατόμων. Σημειώνεται ότι παλαιότερα στο Τμήμα Φ.Χ.&Τ/Υ κάποια από τα εργαστήρια χρησιμοποιούνταν και για τη διδασκαλία θεωρητικών μαθημάτων. Αυτό συνεπάγεται: Δυσκολία μετά το τέλος κάθε χρήσης για την τακτοποίηση και παράδοση της αίθουσας για την επόμενη χρήση, Συνθήκες υγιεινής εξαιρετικά επισφαλείς, αφού τα εργαστήρια δεν είναι αίθουσες κατασκευασμένες για πολλαπλές χρήσεις. (β) Επάρκεια, καταλληλότητα και ποιότητα του υποστηρικτικού εξοπλισμού. Ο υποστηρικτικός εξοπλισμός κρίνεται σχετικά επαρκής. Αρκετές αίθουσες στις οποίες πραγματοποιούνται τα θεωρητικά μαθήματα του Τμήματος διαθέτουν σύστημα προβολής μέσω Η/Υ, συσκευή προβολής διαφανειών (slides), διαφανοσκόπιο κ.τ.λ. Υπάρχουν επίσης κλιματιστικά και εξαερισμός. Οι αίθουσες των Εργαστηρίων υστερούν ακόμη σημαντικά σε σχετικό εκπαιδευτικό εξοπλισμό. Εργαστήρια. (α) Αριθμός και χωρητικότητα. Πρόκειται για έξι (6) κύριες εργαστηριακές αίθουσες. (β) Επάρκεια, καταλληλότητα των χώρων. Οι χώροι είναι σχεδιασμένοι σύμφωνα με τις ανάγκες ενός σύγχρονου εκπαιδευτικού εργαστηρίου. (γ) Βαθμός χρήσης Χρησιμοποιούνται τόσο, όσο απαιτούν οι διδακτικές ανάγκες του κάθε εξαμήνου. Λόγω της ύπαρξης υπεράριθμων φοιτητών, λειτουργούν σχεδόν όλες τις πρωινές και τις απογευματινές ώρες, με διπλές ομάδες φοιτητών. (δ) Επάρκεια, καταλληλότητα και ποιότητα του εργαστηριακού εξοπλισμού. Ο εξοπλισμός είναι επαρκής και κατάλληλος. Η επάρκειά του εξαρτάται από τον αριθμό των φοιτητών. (ε) Επάρκεια αποθηκών (εργαστηριακού εξοπλισμού, αντιδραστηρίων, κλπ.). Χώροι αποθήκευσης ουσιαστικά δεν υπάρχουν εκτός από μια αποθήκη μόνιμου εξοπλισμού του Τμήματος και μια αποθήκη αναλωσίμων με εξαιρετικά περιορισμένες διαστάσεις. Οι χώροι αυτοί χρησιμοποιούνται ενίοτε και σαν αποθήκη αντικειμένων προς καταστροφή και κρίνονται ανεπαρκείς. Οι αποθηκευτικοί χώροι μέσα στα εργαστήρια, για υλικά, συσκευές, τις εργασίες των φοιτητών, κ.τ.λ. είναι περιορισμένοι με αποτέλεσμα να δημιουργούνται προβλήματα στην λειτουργία του εργαστηρίου. Τα προαναφερθέντα συνοψίζονται στον ακόλουθο συγκεντρωτικό πίνακα:

57 Τετραγωνικά Μέτρα (m 2 ) Γραφεία Γραμματεία: 18 Γραφ. Πρ.: 8 Γραφ. Καθ. : 8 Γραφ. Καθ. : 8 Γραφ. Καθ. : 8 Γραφ. Καθ. : 8 57 Αίθουσες Διδασκαλίας (δεν υπάρχουν) Εργαστήρια Φυσική Εργ Ι: 40 Εργ ΙΙ: 40 Εργ ΙΙΙ: 40 Χημεία Εργ I: 40 Εργ.ΙΙ: 40 ΠΕΤΥΛ: 40 Άλλοι Χώροι (Εργ. Φυσικής) Μηχανουργείο :8 (Εργ. Χημείας) Παρασκευαστήρι ο :10 (ΠΕΤΥΛ) : 12 Σύνολο Βαθμός αξιοποίησης των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών Χρήση τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών (ΤΠΕ) στην θεωρητική διδασκαλία. Οι αίθουσες διδασκαλίας στις οποίες πραγματοποιούνται τα μαθήματα του Τμήματος Φυσικής Χημείας & Τ/Υ είναι εφοδιασμένες με Η/Υ, ηλεκτρονικά διαφανοσκόπια (data projectors) και κάποιες διαθέτουν επιπλέον και οθόνες πλάσμα. Έτσι ο εκπαιδευτικός έχει στη διάθεσή του ηλεκτρονικό εξοπλισμό για να προβάλλει τα θέματά του και να εκμεταλλευτεί όλες τις δυνατότητες που παρέχονται. Με τη δράση Γ' ΚΠΣ, ΕΠΕΑΚ, «Αναμόρφωση προγραμμάτων σπουδών» δημιουργήθηκαν εκπαιδευτικά DVDs για αρκετά μαθήματα του προγράμματος. Εξάλλου κυκλοφορούν και άλλα ηλεκτρονικά βοηθήματα στο ελεύθερο εμπόριο ή από εταιρείες του κλάδου, τα οποία συμπληρώνουν την εκπαιδευτική διαδικασία. Επίσης, στις αίθουσες υπάρχει συνήθως τηλεφωνική γραμμή και δυνατότητα σύνδεσης με το διαδίκτυο έτσι ώστε να μπορεί να γίνεται μελέτη θέματος σε πραγματικό χρόνο παρουσία εκπαιδευτικών και φοιτητών Χρήση τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών (ΤΠΕ) στην εργαστηριακή διδασκαλία. Στην Εργαστηριακή διδασκαλία ο εξοπλισμός των εργαστηρίων υπολείπεται σημαντικά από αυτόν που μόλις περιγράφηκε. Οι εργαστηριακές μας αίθουσες δεν διαθέτουν προβολικό σύστημα σε σύνδεση με Η/Υ και έτσι προκειμένου να γίνει μια απαραίτητη προβολή χρησιμοποιείται ένα αντίστοιχο φορητό σε σύνδεση με το laptop του εκπαιδευτικού Πώς κρίνετε την αναλογία διδασκόντων/διδασκομένων και τη μεταξύ τους συνεργασία; Αναλογία διδασκόντων / διδασκομένων στα μαθήματα. Η αναλογία διδασκόντων / διδασκομένων στα μαθήματα εφόσον αναφερόμαστε στους φοιτητές του τυπικού εξαμήνου είναι περίπου 1/60 1/80 για τα δυο πρώτα εξάμηνα και 1/35 1/50 για φοιτητές μεγαλύτερων εξαμήνων Αναλογία διδασκόντων / διδασκομένων στα εργαστηριακά μαθήματα. Στα εργαστήρια γίνεται προσπάθεια αφενός να υπάρχουν σε όλα τα εργαστήρια δυο (2)

58 58 εκπαιδευτικοί (μόνιμοι ή έκτακτοι) και εφόσον ο αριθμός των φοιτητών είναι μεγάλος να χωρίζονται σε ομάδες όχι όμως μεγαλύτερες των ατόμων. Έτσι τις περισσότερες φορές η αναλογία διαμορφώνεται κατά προσέγγιση σε 2/25. Επίσης γίνεται προσπάθεια από τους δυο εκπαιδευτικούς ο ένας τουλάχιστον να είναι μέλος ΕΠ του Τμήματος και ο έτερος εργαστηριακός συνεργάτης. Βέβαια, αυτό δεν είναι πάντα εφικτό και εξαρτάται από τους εξής παράγοντες: Ο αριθμός μελών ΕΠ του Τμήματος που όπως έχει αναφερθεί ξανά κρίνεται μικρός σε σχέση με τις ανάγκες του τμήματος. Προς αυτή την κατεύθυνση η πολιτεία πρέπει να φροντίσει μέσω του αρμόδιου υπουργείου να αυξήσει τις οργανικές θέσεις που προβλέπονται, να προκηρύξει και να καλύψει θέσεις με μόνιμα μέλη σύμφωνα και με τις ανάγκες που το Τμήμα πάγια ζητά. Ο αριθμός των εργαστηριακών συνεργατών που προσλαμβάνονται κάθε φορά εξαρτάται από τον προϋπολογισμό του ΤΕΙ και πάντα υπάρχει μια τάση περιορισμού. Ο αριθμός των εισαγομένων φοιτητών, που αν και μειωμένος σε σχέση με το παρελθόν, εξακολουθεί να θεωρείται ιδιαίτερα μεγάλος Συνεργασία διδασκόντων - διδασκομένων. Η συνεργασία των εκπαιδευτικών του τμήματος με τους φοιτητές κρίνεται πολύ ικανοποιητική. Σπάνια δημιουργούνται προβλήματα τα οποία στη συνέχεια διευθετούνται πάντα με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Σε αυτό το καλό κλίμα συμβάλλουν αφενός η επιστημονική κατάρτιση και η γενικότερη παιδεία των μελών ΕΠ του τμήματος (σημειώνεται ότι οι υπηρετούντες μόνιμοι είναι όλοι απόφοιτοι πανεπιστημίου με τα ακαδημαϊκά προσόντα που ορίζονται ανάλογα με τη σχετική βαθμίδα). Η συνεργασία αυτή αφορά τα εκπαιδευτικά ζητήματα με την επίλυση αποριών, καθοδήγηση στην εκπόνηση ασκήσεων και πτυχιακών εργασιών. Πριν την έναρξη κάθε ακαδημαϊκού εξαμήνου όλοι οι διδάσκοντες δηλώνουν τις ώρες γραφείου για συνεργασία με τους φοιτητές στη Συνέλευση των Τομέων και προωθείται συγκεντρωτικό έγγραφο προς τον Προϊστάμενο του Τμήματος. Η τήρηση του ωραρίου αυτού είναι υποχρεωτική και δεσμευτική για τον διδάσκοντα και αποτελεί μέρος των εβδομαδιαίων διδακτικών υποχρεώσεών του. Οι ώρες γραφείου κάθε εκπαιδευτικού ανακοινώνονται επίσης έξω από το γραφείο του και στη γραμματεία. Σε έκτακτες περιπτώσεις απουσίας, ο διδάσκων ενημερώνει τους φοιτητές με έντυπη ανακοίνωσή του στον πίνακα ανακοινώσεων του Τμήματος Πώς κρίνετε τον βαθμό σύνδεσης της διδασκαλίας με την έρευνα; Πώς μεθοδεύεται η εκπαίδευση των φοιτητών στην ερευνητική διαδικασία (π.χ. αναζήτηση και χρήση βιβλιογραφίας); Στο πλαίσιο πολλών εκ των εργασιών που εκπονούν οι φοιτητές κατά τη διάρκεια των σπουδών τους στο Τμήμα, και ειδικότερα για τις ανάγκες της πτυχιακής τους εργασίας, είναι απαραίτητη η αναζήτηση και χρήση βιβλιογραφίας και επιστημονικών άρθρων. Για το σκοπό αυτό παρέχεται από τους διδάσκοντες ενημέρωση για την αξιοποίηση της βιβλιοθήκης του Ιδρύματος, καθώς και των συνεργαζόμενων ηλεκτρονικών βιβλιοθηκών. Επιπλέον, συνιστάται η αναζήτηση άρθρων και ηλεκτρονικών πόρων μέσω διαδικτύου, με έμφαση πάντα στην ανάγκη αποτύπωσης των αναφορών με χρήση διεθνών συστημάτων Παρέχεται στους φοιτητές δυνατότητα συμμετοχής σε ερευνητικά έργα; Προς το παρόν όχι. Όμως με την οργάνωση κάποιων ερευνητικών εργαστηρίων για το οποίο γίνεται μνεία στο κεφάλαιο για το ερευνητικό έργο, στους στόχους του Τμήματος είναι η

59 59 συμμετοχή των φοιτητών τουλάχιστον αρχικά με τη μορφή ποιοτικού ελέγχου των εργασιών που οι ίδιοι κατασκευάζουν Πώς κρίνετε τις συνεργασίες με εκπαιδευτικά κέντρα του εσωτερικού και του εξωτερικού και με το κοινωνικό σύνολο; Εκπαιδευτικά κέντρα του εσωτερικού με τα οποία συνεργάζεται το Τμήμα. Το τμήμα δεν συνεργάζεται (συνολικά και επίσημα) με κάποια εκπαιδευτικά κέντρα του εσωτερικού. Βέβαια επιμέρους μεμονωμένες συνεργασίες πάντα υπάρχουν των εκπαιδευτικών του Τμήματος με αντίστοιχα ιδρύματα. Αξίζει να αναφερθεί η συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων και με την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών στα πλαίσια μεταπτυχιακών προγραμμάτων Πώς κρίνετε την κινητικότητα του διδακτικού προσωπικού και των φοιτητών; Στρατηγικός σχεδιασμός του Τμήματος σχετικά με την κινητικότητα των μελών της ακαδημαϊκής κοινότητας. Το τμήμα υποστηρίζει και διευκολύνει την κινητικότητα των μελών του Τμήματος είτε αυτό αφορά ερευνητική δραστηριότητα είτε συμμετοχή σε συνέδρια, κ.τ.λ. σε συνεργασία πάντα με το Ίδρυμα και φροντίζει έγκαιρα για την αναπλήρωση των απόντων μελών στην εκπαιδευτική διαδικασία Πόσες και ποιες συμφωνίες έχουν συναφθεί για την ενίσχυση της κινητικότητας του διδακτικού προσωπικού; Σήμερα δεν υπάρχει σε ισχύ συμφωνία συνεργασίας με ιδρύματα του εξωτερικού ώστε να διευκολύνεται η κινητικότητα του διδακτικού προσωπικού και έτσι η κινητικότητα περιορίζεται σε μεμονωμένες περιπτώσεις συμμετοχής σε επιστημονικά συνέδρια με την παρουσίαση ομιλιών Πόσο ικανοποιητική είναι η λειτουργία και η στελέχωση του κεντρικού Γραφείου Διεθνών/Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων και των συνδέσμων τους; Το γραφείο Διεθνών και Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων λειτουργεί κεντρικά σε επίπεδο ΤΕΙ. Η λειτουργία και στελέχωσή του κρίνεται ικανοποιητική. Ο θεσμός αυτός ίσως δεν παρουσιάζει αποτελέσματα αντάξια των δυνατοτήτων και της σπουδαιότητάς του λόγω περιορισμένης προβολής αλλά κυρίως λόγω του σχετικά μειωμένου ενδιαφέροντος των φοιτητών Τι ενέργειες για την προβολή και ενημέρωση της ακαδημαϊκής κοινότητας για τα προγράμματα κινητικότητας αναλαμβάνει το Τμήμα; Ανακοινώσεις, διαδίκτυο Πώς υποστηρίζονται οι εισερχόμενοι φοιτητές; Η υποστήριξη πραγματοποιείται κεντρικά από το σχετικό γραφείο φοιτητικής μέριμνας του Τ.Ε.Ι. Αθήνας.

60 Υπάρχει πρόσθετη (από το Τμήμα ή/και το Ίδρυμα) οικονομική ενίσχυση των φοιτητών και των μελών του ακαδημαϊκού προσωπικού που λαμβάνουν μέρος στα προγράμματα κινητικότητας; Όσον αφορά στους φοιτητές, όπως αναφέρεται και προηγούμενα δεν υπάρχουν συμφωνίες για κινητικότητα. Στους εκπαιδευτικούς που μετακινούνται για συνέδρια στο Εσωτερικό ή Εξωτερικό υπάρχει σχετική οικονομική ενίσχυση από το Ίδρυμα Πώς ελέγχεται η ποιότητα (και όχι μόνον η ποσότητα) της κινητικότητας του ακαδημαϊκού προσωπικού; Μέσω κοινών δημοσιεύσεων ερευνητικών εργασιών σε έγκριτα επιστημονικά περιοδικά.

61 61 5. Ερευνητικό έργο Στην ενότητα αυτή το Τμήμα καλείται να αναλύσει κριτικά και να αξιολογήσει την ποιότητα του επιτελούμενου σ αυτό ερευνητικού έργου, απαντώντας σε μια σειρά ερωτήσεων που αντιστοιχούν επακριβώς στα κριτήρια αξιολόγησης που περιγράφονται στο έντυπο «Διασφάλιση Ποιότητας στην Ανώτατη Εκπαίδευση: Ανάλυση κριτηρίων Διασφάλισης Ποιότητας Ακαδημαϊκών Μονάδων» Έκδοση 2.0, Ιούλιος 2007, ΑΔΙΠ, Αθήνα, ( Η απάντηση σε κάθε μία από τις ερωτήσεις πρέπει, τουλάχιστον, να περιλαμβάνει: α) Ποια, κατά τη γνώμη του Τμήματος, είναι τα κυριότερα θετικά και αρνητικά σημεία του Τμήματος ως προς το αντίστοιχο κριτήριο β) Ποιες ευκαιρίες αξιοποίησης των θετικών σημείων και ενδεχόμενους κινδύνους από τα αρνητικά σημεία διακρίνει το Τμήμα ως προς το αντίστοιχο κριτήριο 5.1. Προαγωγή της έρευνας στο πλαίσιο του Τμήματος Συγκεκριμένη ερευνητική πολιτική του Τμήματος. Η έρευνα που έχει εκπονηθεί μέχρι σήμερα αφορά τα ερευνητικά ενδιαφέροντα του εκπαιδευτικού προσωπικού του Τμήματος και λαμβάνει χώρα είτε ατομικά είτε σε συνεργασία με άλλα μέλη ΕΠ ή/και ΔΕΠ ή/και Ερευνητές, στα πλαίσια προτάσεων ερευνητικού έργου, που κατά καιρούς υποβάλλονται στο ΤΕΙ της Αθήνας. Μέχρι σήμερα δεν έχει χαραχθεί ενιαία ερευνητική πολιτική στο Τμήμα και δεν έχει συγκροτηθεί Επιτροπή Ερευνών του Τμήματος, που θα συντονίζει και θα παρακολουθεί την εξέλιξη των ερευνητικών προγραμμάτων, μέχρι την ολοκλήρωσή τους και τη δημοσιοποίηση των αποτελεσμάτων τους. Είναι οπωσδήποτε μέσα στα μελλοντικά σχέδια του Τμήματος, η συγκρότηση μίας τέτοιας ειδικής Επιτροπής, η οποία θα έχει την ευθύνη του σχεδιασμού της ερευνητικής πολιτικής του Τμήματος σε συνεργασία με τους ενδιαφερόμενους εκπαιδευτικούς του Τμήματος. Σε κάθε περίπτωση βέβαια δεν αρκεί μόνο η συγκρότηση και η λειτουργία αυτής της Επιτροπής για την ενίσχυση της διεξαγωγής έρευνας στο Τμήμα, αλλά καθοριστικός παράγοντας θεωρείται και η προσωπική διάθεση του κάθε μέλους ΕΠ για την εκπόνηση ερευνητικού έργου. Μεγάλη συμβολή στην διαμόρφωση αυτής της διάθεσης είναι η θεσμοθέτηση κινήτρων τόσο εκ μέρους της πολιτείας όσο και εκ μέρους του ΤΕΙ, με τη σχετική χρηματοδότηση κυρίως των ερευνητικών προτάσεων Παρακολούθηση της υλοποίηση της ερευνητικής πολιτικής του Τμήματος. Αφού δεν υπάρχει ένα ενιαίο ερευνητικό πρόγραμμα στο Τμήμα Φυσικής Χημείας & Τ/Υ δεν υφίσταται θέμα παρακολούθησης της υλοποίησής του. Για προτάσεις ερευνητικού έργου που υποβάλλονται και είναι χρηματοδοτούμενες από το ΤΕΙ Αθήνας, ακολουθείται η διαδικασία που επιβάλλεται από το συγκεκριμένο πρόγραμμα (π.χ. Θαλής) και μέσα από αυτή τη διαδικασία παρακολουθείται και η υλοποίηση της συγκεκριμένης έρευνας. Εάν η πρόταση ερευνητικού έργου είναι αυτοχρηματοδοτούμενη (δηλαδή υποστηρίζεται από το Τμήμα και από τα μέλη ΕΠ που συμμετέχουν στην έρευνα) υποβάλλονται, στην Επιτροπή Ερευνών του ΤΕΙ, εκθέσεις προόδου του ερευνητικού έργου μέχρι την πλήρη υλοποίηση της έρευνας.

62 Δημοσιοποίηση απολογισμού υλοποίησης της ερευνητικής πολιτικής του Τμήματος. Η δημοσιοποίηση των αποτελεσμάτων των ερευνητικών προτάσεων που τελικά υλοποιούνται, γίνεται από τα μέλη ΕΠ που έχουν υποβάλλει τις προτάσεις και μπορεί να έχει τη μορφή δημοσίευσης σε επιστημονικό περιοδικό αναγνωρισμένου κύρους ή τη μορφή ανακοίνωσης σε επιστημονικό συνέδριο σχετικής θεματολογίας Κίνητρα για τη διεξαγωγή έρευνας στα μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας. Γενικά, θα μπορούσε να πει κάποιος ότι δεν παρέχονται ισχυρά κίνητρα για τη διεξαγωγή έρευνας. Ακόμα και το κίνητρο της υπαγωγής μίας ερευνητικής πρότασης σε ένα χρηματοδοτούμενο πρόγραμμα, αποδυναμώνεται από αντικίνητρα όπως η έλλειψη μεταπτυχιακών φοιτητών, το αυξημένο ωράριο απασχόλησης σε σχέση με τα μέλη ΔΕΠ Πανεπιστημίων, που καθιστά επίπονη την ερευνητική προσπάθεια, ο αποκλεισμός της γραμματειακής υποστήριξης ως επιλέξιμης δαπάνης, η ανελαστικότητα στην εκτέλεση του προϋπολογισμού, κ.ά. Τα προβλήματα αυτά είναι μάλιστα πολύ πιο έντονα σε τμήματα τα οποία δε διαθέτουν μεγάλο αριθμό μονίμων εκπαιδευτικών Ενημέρωση του ακαδημαϊκού προσωπικού για δυνατότητες χρηματοδότησης της έρευνας. Το ακαδημαϊκό προσωπικό ενημερώνεται σχετικά με τις προσκλήσεις υποβολής προτάσεων για χρηματοδότηση έρευνας από ανακοινώσεις της Επιτροπής Ερευνών, που αναρτώνται στην κεντρική ιστοσελίδα του ΤΕΙ Αθήνας αλλά και με μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, τα οποία αποστέλλονται σε ομάδες αποδεκτών, οι οποίοι είναι καταχωρημένοι στο αρχείο της Επιτροπής Ερευνών Υποστήριξη ερευνητικής διαδικασίας. Οι ερευνητικές προτάσεις που υποβάλλονται από τους εκπαιδευτικούς (ομαδικές ή και ατομικές) είτε είναι αυτοχρηματοδοτούμενες (υποστηρίζονται από την υλικοτεχνική υποδομή του Τμήματος και τα συμμετέχοντα μέλη ΕΠ) είτε υπάγονται σε κάποιο ευρωπαϊκό ερευνητικό πρόγραμμα και χρηματοδοτούνται από την Ευρωπαϊκή Κοινότητα. Κατά καιρούς, ερευνητικά προγράμματα χρηματοδοτούνται και από τον Ειδικό Λογαριασμό του ΤΕΙ. Όπως αναφέρθηκε και προηγούμενα, τα κονδύλια είναι ελάχιστα, αποτελώντας ισχυρό αντικίνητρο για τη διεξαγωγή έρευνας. Εκτός όμως από τα κονδύλια, δεν υπάρχει υποστήριξη της ερευνητικής διαδικασίας σε κεντρικό επίπεδο (ΤΕΙ) με τη δημιουργία στελεχωμένου ερευνητικού εργαστηρίου (υποδομές, γραμματειακή υποστήριξη, τεχνικό προσωπικό κ.τ.λ). Έτσι, οι περισσότερες ερευνητικές προσπάθειες γίνονται με ιδία πρωτοβουλία των μελών ΕΠ με πολύ κόπο, χρόνο και φυσικά κόστος Διάχυση ερευνητικών αποτελεσμάτων στο εσωτερικό του Τμήματος και στην ελληνική και διεθνή ακαδημαϊκή και επιστημονική κοινότητα. Ανάτυπα των δημοσιευμένων επιστημονικών εργασιών ή των ανακοινώσεων σε συνέδρια μοιράζονται στους εκπαιδευτικούς και τους ενδιαφερόμενους φοιτητές του ΤΕΙ, με πρωτοβουλία κυρίως των μελών ΕΠ που συμμετείχαν στην έρευνα. Με δημοσιεύσεις τόσο σε ελληνικά επιστημονικά περιοδικά όσο και σε περιοδικά του εξωτερικού και ανακοινώσεις σε συνέδρια του εσωτερικού και του εξωτερικού τα αποτελέσματα της ερευνητικής προσπάθειας δημοσιοποιούνται στην ερευνητική κοινότητα.

63 Διάχυση ερευνητικών αποτελεσμάτων στο τοπικό και εθνικό κοινωνικό περιβάλλον. Τα αποτελέσματα των ερευνητικών εργασιών ανακοινώνονται σε εταιρείες ή και βιομηχανίες που μπορεί να ενδιαφέρονται για αυτά και εξετάζεται κατά περίπτωση η πιθανότητα της συνεργασίας με αυτές τις εταιρείες ή βιομηχανίες σε κοινά ερευνητικά προγράμματα Ερευνητικά προγράμματα και έργα που εκτελούνται στο Τμήμα Οι ερευνητικές προτάσεις που υλοποιήθηκαν, υλοποιούνται ή έχουν προταθεί για χρηματοδότηση τα τελευταία χρόνια, θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν επιστημονικά ολοκληρωμένες και σε αντικείμενα αυξημένου ενδιαφέροντος Ερευνητικά προγράμματα και δραστηριότητες που υλοποιήθηκαν ή βρίσκονται σε εξέλιξη κατά την τελευταία πενταετία, με επιστημονικό υπεύθυνο μέλος Ε.Π του Τμήματος: α/α Ερευνητικό πρόγραμμα Αρχιμήδης Ι: «Nέες Tεχνολογίες στο Εργαστήριο Φυσικής: Ανάπτυξη Εκπαιδευτικού Υλικού με την χρήση του Ηλεκτρονικού Υπολογιστή και διαμόρφωση κατάλληλων και σύγχρονων διδακτικών προσεγγίσεων» ΑΘΗΝΑ 2004: «Χαρακτηρισμός του δερματικού ιστού με τη μέθοδο της οπτικής φασματοσκοπίας ανάκλασης» Αρχιμήδης Ι: "Κινητική ανάπτυξη φυσικών- μηχανικών-χημικών ιδιοτήτων τσιμέντων παραγόμενων σύμφωνα με το πρότυπο ΕΝ 197-1" Αρχιμήδης Ι: «Σύνθεση, χαρακτηρισμός και καταλυτική αξιολόγηση καταλυτών Ni/Al 2 O 3 για την υδρογόνωση βενζολίου σε κλάσμα βενζίνης» ΘΑΛΗΣ ΤΕΙ Αθήνας «Σύνθεση, χαρακτηρισμός και καταλυτική αξιολόγηση καταλυτών Mn/TiO 2 για τη φωτοκαταλυτική οξείδωση βιομηχανικά χρησιμοποιούμενων χρωστικών» AΘΗΝΑ 2004: «Πορώδη Μοριακά Υλικά: Οικοδόμηση Θερμικά Σταθερών Μοριακών Πορωδών Πλεγμάτων» ΑΘΗΝΑ 2004: Σύγχρονες Εφαρμογές Υπέρυθρης Ακτινοβολίας μέσω θερμογραφικής κάμερας» ΑΡΧΙΜΗΔΗΣ ΙΙΙ : «Φωτοδιάγνωση του καρκίνου του δέρματος με τη μέθοδο του laser επαγόμενου φθορισμού και δοσιμετρία της φωτοδυναμικής θεραπείας» ΘΑΛΗΣ ΤΕΙ Αθήνας «Καθαρισμός αντικειμένων ιστορικής και πολιτιστικής αξίας με χρήση ακτινοβολίας Laser σε συνδυασμό με φασματοσκοπική ανάλυση και μικροσκοπική αξιολόγηση των αποτελεσμάτων» Αρχιμήδης ΙΙΙ : «Μελέτη της φωτοκαταλυτικής αποικοδόμησης της φυτοπροστατευτικής ουσίας azimsulfuron» Αρχιμήδης ΙΙΙ : «Δια-απεικονιστικό υπολογιστικό σύστημα υποβοήθησης διάγνωσης αλλοιώσεων του ήπατος» Αρχιμήδης ΙΙΙ : «Χαρτογράφηση επιπέδων μη ιονίζουσας ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας σε εσωτερικούς χώρους επιπτώσεις σε πειραματόζωα συμβουλές συνετής χρήσης της ασύρματης τεχνολογίας» Αρχιμήδης ΙΙΙ : «Πειραματική αξιολόγηση νέων μονοκρυσταλλικών ανιχνευτών σπινθηρισμού και διερεύνιση της καταλληλότητας της χρήση τους σε απεικονιστικά συστήματα Πυρηνικής Ιατρικής»

64 Ερευνητικά προγράμματα και δραστηριότητες που υλοποιήθηκαν ή βρίσκονται σε εξέλιξη κατά την τελευταία πενταετία, με μέλος Ε.Π του Τμήματος στην κύρια ερευνητική ομάδα: α/α Τίτλος Έτος Επιστημονικός Υπεύθυνος από 1 Αρχιμήδης Ι: «Παρακολούθηση και καταγραφή της αλκοολικής ζύμωσης για την παραγωγή οίνου σε πραγματικό χρόνο (on-line), με χρήση ολοκληρωμένων αισθητήρων πίεσης» ΤΕΙ Αθήνας Τμήμα Οινολογίας και Ποτών 2 Αρχιμήδης Ι: «Αντίγραφα αλληλογραφίας: Ιστορική- Φυσικοχημική μελέτη και τεκμηρίωση- Προτάσεις συντήρησης» ΤΕΙ Αθήνας Τμήμα Συντήρησης Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης 3 Αρχιμήδης Ι: «Μελέτη φωσφόρων/ σπινθηριστών για χρήση σε ανιχνευτές ακτινοβολίας συστημάτων ιατρικής απεικόνισης» ΤΕΙ Αθήνας Τμήμα Τεχνολογίας Ιατρικών Οργάνων 4 Αρχιμήδης ΙΙ: «Ανάπτυξη διάταξης μέτρησης οπτικών παραμέτρων θαλασσινού νερού» ΤΕΙ Αθήνας Τμήμα Οπτικής και Οπτομετρίας 5 6 Αρχιμήδης ΙΙ: «Η εφαρμογή νέων τεχνολογιών για τον καθαρισμό ιστορικών μεταλλικών αντικειμένων Παρουσίαση της δυνατότητας εφαρμογής της τεχνολογίας του λέιζερ και των ηλεκτρολυτικών μεθόδων» Αρχιμήδης ΙΙ: «Πειραματική διερεύνηση και προσομοίωση με τεχνικές Μonte Carlo υλικών ανιχνευτών ακτινοβολίας που χρησιμοποιούνται σε συστήματα ακτινοδιαγνωστικής και πυρηνικής ιατρικής» ΤΕΙ Αθήνας Τμήμα Συντήρησης Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης ΤΕΙ Αθήνας Τμήμα Τεχνολογίας Ιατρικών Οργάνων 7 Αρχιμήδης ΙΙ : «Περιβαλλοντικές επιπτώσεις και προστασία των υπαίθριων μπρούντζινων μνημείων στην Ελλάδα» ΤΕΙ Αθήνας Τμήμα Συντήρησης Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης 8 PROMET: Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα FP6: Innovative conservation approaches for monitoring and protecting ancient and historic metals collections from the Mediterranean Basin ΤΕΙ Αθήνας Τμήμα Συντήρησης Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης 9 ΠΕΝΕΔ: «Μεταφορά ενεργείας σε ενεργοποιημένο άζωτο και οξυγόνο» σήμερα Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων Τμήμα Χημείας 10 Αρχιμήδης ΙΙΙ : Έρευνα για την ανάπτυξη πρότυπης μεθοδολογίας καθαρισμού υλικών τεκμηρίων Πολιτιστικής & Φυσικής Κληρονομιάς πρωτεϊνικής σύστασης, με χρήση ακτινοβολίας λέιζερ» 2010 ΤΕΙ Αθήνας Τμήμα Συντήρησης Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης 11 ΘΑΛΗΣ : «Νέες τεχνολογίες καθαρισμού και διαγνωστικές τεχνικές σε μεταλλικά έργα πολιτιστικής κληρονομιάς» 2010 Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Εφαρμοσμένων Μαθηματικών και Φυσικών Επιστημών (ΣΕΜΦΕ)

65 65 12 ΘΑΛΗΣ : «Διερεύνηση της τεχνολογίας κατασκευής των φορητών και αναπόσπαστων έργων Βυζαντινής μνημειακής ζωγραφικής με Μικροσκοπικές, Φασματοσκοπικές και Μη-Καταστρεπτικές τεχνικές» 2010 ΕΚΠΑ 13 ΘΑΛΗΣ : «Εξυγίανση ρυπασμένων εδαφών με χρήση ροφητικών υλικών» 2010 Πανεπιστήμιο Πατρών Τμήμα Χημείας 14 ΘΑΛΗΣ : «Βιολογικές Επιπτώσεις μη ιονίζουσας ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας» ΕΚΠΑ Τμήμα Βιολογίας Ποσοστό μελών ΕΠ που αναλαμβάνει ερευνητικές πρωτοβουλίες. Περίπου το 40% του συνόλου των μονίμων εκπαιδευτικών του Τμήματος Διαθέσιμες ερευνητικές υποδομές Αριθμός και χωρητικότητα ερευνητικών εργαστηρίων. Το Τμήμα δε διαθέτει θεσμοθετημένα Ερευνητικά Εργαστήρια. Οι ερευνητικές προσπάθειες που κατά καιρούς γίνονται, από μέλη ΕΠ του Τμήματος συντελούνται σε χώρους, που κατά βάση χρησιμοποιούνται ως εκπαιδευτικά εργαστήρια. Οι χώροι αυτοί είναι συνολικού εμβαδού ~ 50 m Επάρκεια, καταλληλότητα και ποιότητα των χώρων των ερευνητικών εργαστηρίων. Η ανάγκη συνεχούς εκσυγχρονισμού και συμπλήρωσης του ήδη υπάρχοντος εξοπλισμού δημιουργεί πρόβλημα επάρκειας εργαστηριακών χώρων. Πολλές φορές, στην εγκατάσταση πειραματικών διατάξεων, η βαρύτητα του κριτηρίου «ποιότητα χώρου» είναι πολύ μικρή και η «καταλληλότητα χώρου» αμφισβητήσιμη Επάρκεια, καταλληλότητα και ποιότητα του εργαστηριακού εξοπλισμού. Ο εργαστηριακός εξοπλισμός του Τμήματος, αν και αρκετά σύγχρονος, θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί ανεπαρκής, τουλάχιστο για διεξαγωγή αυτοδύναμης έρευνας. Ακόμη δε και στα πλαίσια συνεργασίας με άλλα Τμήματα του ΤΕΙ Αθήνας ή άλλα Ιδρύματα, η διεξαγόμενη έρευνα οριακά χαρακτηρίζεται ως ισοδύναμη. Βέβαια, γίνεται προσπάθεια συνεχούς αναβάθμισης και συμπλήρωσης, εφόσον υπάρχει ανάλογη χρηματοδότηση Διαθέσιμες υποδομές και ανάγκες της ερευνητικής διαδικασίας. Οι διαθέσιμες υποδομές δεν καλύπτουν τις ανάγκες ουσιαστικής έρευνας. Χρειάζεται εμπλουτισμός των υποδομών με νέες, σύγχρονες διατάξεις και βελτίωση των ήδη υπαρχόντων. Αυτό ίσως δεν είναι δυνατόν σε επίπεδο Τμήματος ή ακόμη και Σχολής. Μια πρόταση θα μπορούσε να είναι η θεσμοθέτηση και η λειτουργία ενός Ιδρυματικού Ερευνητικού Εργαστηρίου

66 66 όπου με σωστό προγραμματισμό θα είχαν πρόσβαση όλα τα ενδιαφερόμενα Τμήματα και οι αντίστοιχοι εκπαιδευτικοί τους Χρήση των ερευνητικών υποδομών. Σε χρονικά διαστήματα, που βρίσκονται σε εξέλιξη ερευνητικά έργα, η χρήση των ερευνητικών υποδομών είναι συνεχής. Ο εργαστηριακός εξοπλισμός αξιοποιείται επίσης για την πραγματοποίηση πτυχιακών εργασιών, που οι εκπαιδευτικοί του Τμήματος αναλαμβάνουν Ανανέωση, ηλικία και λειτουργική κατάσταση υπάρχοντος εξοπλισμού. Οι υποδομές δεν ανανεώνονται όσο θα έπρεπε συχνά. Η δυσκολία προέρχεται από την μείωση των χρημάτων που διατίθενται για τον συγκεκριμένο λόγο. Ο υπάρχων εξοπλισμός είναι σχετικά σύγχρονος και σε πολύ καλή λειτουργική κατάσταση. Βέβαια, στα πλαίσια της εκάστοτε χρηματοδότησης γίνονται προσπάθειες αναβάθμισης και εκσυγχρονισμού του Χρηματοδότηση προμήθειας, συντήρησης και ανανέωσης των ερευνητικών υποδομών. Η προμήθεια ερευνητικών οργάνων ή διατάξεων γίνεται κυρίως μέσω εξοπλιστικών προγραμμάτων του ΤΕΙ Αθήνας. Η συντήρηση και η ανανέωση τους πολλές φορές επιβαρύνουν τον προϋπολογισμό ερευνητικών προγραμμάτων, στα οποία χρησιμοποιούνται Επιστημονικές δημοσιεύσεις των μελών του διδακτικού προσωπικού του Τμήματος κατά την τελευταία πενταετία Βιβλία/μονογραφίες που δημοσίευσαν τα μέλη ΕΠ του Τμήματος. Τρία βιβλία και το ηλεκτρονικό περιοδικό επιστήμης και τεχνολογίας e-jst. Αναλυτικα στοιχεία για το ηλεκτρονικό περιοδικό δίδονται στο παράρτημα Εργασίες που δημοσίευσαν τα μέλη ΕΠ του Τμήματος σε επιστημονικά περιοδικά με κριτές: Ένας από τους σημαντικότερους δείκτες επιτυχούς ερευνητικής προσπάθειας είναι ο αριθμός των δημοσιευμένων ερευνητικών εργασιών σε επιστημονικά περιοδικά με κριτές, χωρίς να υποτιμώνται παρουσιάσεις σε διεθνή ή/και εθνικά επιστημονικά συνέδρια. Τα μέλη ΕΠ του Τμήματος έχουν συμμετάσχει σε 18 (δέκα οκτώ) ερευνητικές εργασίες, κατάλογος των οποίων δίνεται στο Παράρτημα Αναγνώριση της έρευνας που γίνεται στο Τμήμα από τρίτους Ετεροαναφορές (citations) σε δημοσιεύσεις μελών ΕΠ του Τμήματος. Δείκτη απήχησης του επιστημονικού ενδιαφέροντος μιας ερευνητικής προσπάθειας και των αποτελεσμάτων της αποτελούν οι ετεροαναφορές δημοσιευμένων ερευνητικών εργασιών των μελών ΕΠ του Τμήματος. Για το χρονικό διάστημα , ο αριθμός των ετεροαναφορών 6 Συμπληρώστε, στην Ενότητα 11, τον Πίνακα Συμπληρώστε, στην Ενότητα 11, τον Πίνακα 11-10

67 67 δημοσιευμένων ερευνητικών εργασιών των μελών ΕΠ του Τμήματος ανέρχεται σε 186 (εκατόν ογδόντα έξι) Συμμετοχές μελών ΕΠ του Τμήματος σε επιτροπές επιστημονικών συνεδρίων κατά την τελευταία πενταετία. 15 συμμετοχές σε Ελληνικά συνέδρια Προσκλήσεις μελών ΕΠ του Τμήματος από άλλους ακαδημαϊκούς / ερευνητικούς φορείς για διαλέξεις/παρουσιάσεις κλπ. κατά την τελευταία πενταετία. 5 προσκλήσεις Μέλη ΕΠ του Τμήματος και φορές που έχουν διατελέσει κριτές σε επιστημονικά περιοδικά. Δύο μέλη έχουν διατελέσει κριτές, δύο φορές το ένα μέλος και μια φορά το άλλο μέλος Πρακτική αξιοποίηση (πχ. βιομηχανικές εφαρμογές) των ερευνητικών αποτελεσμάτων εργασιών των μελών ΕΠ του Τμήματος. Τα αποτελέσματα της έρευνας που διεξάγεται στο Τμήμα γνωστοποιούνται σε εταιρείες και βιομηχανίες, σχετικές με το αντικείμενο της έρευνας και ανάλογα εφαρμόζονται στην παραγωγή ή διεξάγεται από κοινού έρευνα για την επιβεβαίωση ή τον εμπλουτισμό των αποτελεσμάτων Ερευνητικές συνεργασίες του Τμήματος Οι ερευνητικές συνεργασίες των μελών του Τμήματος με άλλα μέλη του Τμήματος ή με μέλη άλλων Τμημάτων του ΤΕΙ ή μέλη ΔΕΠ Ελληνικών ή/και ξένων πανεπιστημίων ή Ερευνητών Ερευνητικών Κέντρων πραγματοποιούνται μέχρι στιγμής με ατομικές πρωτοβουλίες, σε προσωπικό κυρίως επίπεδο, χωρίς να συμμετέχει το τμήμα συνολικά. Τα ερευνητικά προγράμματα της τελευταίας πενταετίας υλοποιήθηκαν, υλοποιούνται ή υποβλήθηκαν σε συνεργασία με τους παρακάτω φορείς: Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων Τμήμα Χημείας Πανεπιστήμιο Πατρών- Τμήμα Χημείας ΕΚΠΑ -Ιατρική Σχολή Τμήμα Βιολογίας ΕΜΠ- Σχολή Εφαρμοσμένων Μαθηματικών και Φυσικών Επιστημών (ΣΕΜΦΕ) Σχολή Μηχανικών Μεταλλείων και Μεταλλουργών, Σχολή Χημικών Μηχανικών Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο, Σχολή Θετικών Επιστημών & Τεχνολογίας Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών Ε.Κ.Ε.Φ.Ε. ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ Ινστιτούτο Επιστήμης Υλικών Νοσοκομείο «Α. Συγγρός» Πανεπιστήμιο Κρήτης (ΙΤΕ-ΙΗΔΛ) Ελληνική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας (ΕΕΑΕ) Εθνική Πινακοθήκη

68 Διακρίσεις και βραβεία ερευνητικού έργου που έχουν απονεμηθεί σε μέλη του Τμήματος Δεν έχουν απονεμηθεί διακρίσεις και βραβεία ερευμητικού έργου σε μέλη Ε.Π. του Τμήματος Βαθμός συμμετοχής των φοιτητών/φοιτητών στην έρευνα Μέχρι τώρα δεν υπάρχει συμμετοχή φοιτητών στη έρευνα που διεξάγεται, καθώς το Τμήμα στερείται προπτυχιακών φοιτητών, από τη φύση του ως Γενικό Τμήμα. Όπως έχει τονιστεί και προηγούμενα, δεν διαθέτει αποκλειστικά δικούς του μεταπτυχιακούς φοιτητές και έτσι, η έρευνα που πραγματοποιείται οργανώνεται από τα μέλη ΕΠ σε προσωπικό επίπεδο.

69 69 6. Σχέσεις με κοινωνικούς/πολιτιστικούς/παραγωγικούς (ΚΠΠ) φορείς Στην ενότητα αυτή το Τμήμα καλείται να αναλύσει κριτικά και να αξιολογήσει την ποιότητα των σχέσεών του με ΚΠΠ φορείς, απαντώντας σε μια σειρά ερωτήσεων που αντιστοιχούν επακριβώς στα κριτήρια αξιολόγησης που περιγράφονται στο έντυπο «Διασφάλιση Ποιότητας στην Ανώτατη Εκπαίδευση: Ανάλυση κριτηρίων Διασφάλισης Ποιότητας Ακαδημαϊκών Μονάδων» Έκδοση 2.0, Ιούλιος 2007, ΑΔΙΠ, Αθήνα, ( Η απάντηση σε κάθε μία από τις ερωτήσεις πρέπει, τουλάχιστον, να περιλαμβάνει: α) Ποια, κατά τη γνώμη του Τμήματος, είναι τα κυριότερα θετικά και αρνητικά σημεία του Τμήματος ως προς το αντίστοιχο κριτήριο β) Ποιες ευκαιρίες αξιοποίησης των θετικών σημείων και ενδεχόμενους κινδύνους από τα αρνητικά σημεία διακρίνει το Τμήμα ως προς το αντίστοιχο κριτήριο 6.1. Συνεργασίες του Τμήματος με ΚΠΠ φορείς; Ποια έργα συνεργασίας με ΚΠΠ φορείς εκτελούνται ή εκτελέσθηκαν στο Τμήμα κατά την τελευταία πενταετία; Το τμήμα Φ.Χ&Τ/Υ δεν έχει φοιτητές, ούτε αποφοίτους προπτυχιακούς και τα γνωστικά αντικείμενα των μαθημάτων που διδάσκονται, με εξαίρεση εκείνο της Τεχνολογίας Υλικών, είναι βασικής παιδείας και τις περισσότερες φορές δεν έχουν άμεση σχέση με τα αντικείμενα των τμημάτων ειδικότητας. Ως εκ τούτου, δεν έχει άμεση σχέση συνεργασίας με παραγωγικούς φορείς. Τα μαθήματα της Τεχνολογίας Υλικών θα ήταν δυνατόν να δημιουργήσουν συνεργασίες με παραγωγικούς φορείς. Όμως, λόγω των πολλαπλών αντικειμένων που καλούνται να καλύψουν δεν έχει αποκτηθεί εξειδίκευση σε μια κατηγορία υλικών, γεγονός που θα ήταν δυνατόν να δημιουργήσει συνεργασίες με παραγωγικούς φορείς της περιοχής. Κατά την τελευταία πενταετία δεν εκτελέστηκαν συνεργασίες με (ΚΠΠ) φορείς Πώς κρίνετε τη δυναμική του Τμήματος για ανάπτυξη συνεργασιών με ΚΠΠ φορείς; Υπάρχουν μηχανισμοί και διαδικασίες για την ανάπτυξη συνεργασιών; Πόσο αποτελεσματικοί είναι κατά την κρίση σας. Η δημιουργία θεσμοθετημένων και πιστοποιημένων εργαστηρίων σε εξειδικευμένους τομείς των υλικών, δύναται να οδηγήσει σε νέες προοπτικές για την ανάπτυξη τέτοιων συνεργασιών Πώς αντιμετωπίζουν τα μέλη ΕΠ του Τμήματος την ανάπτυξη τέτοιων συνεργασιών; Όλα σχεδόν τα μέλη ΕΠ του Τμήματος αντιμετωπίζουν θετικά και με ενδιαφέρον τις συνεργασίες αυτές και προσπαθούν προς αυτή την κατεύθυνση. Κάθε συνεργασία με ΚΠΠ φορείς είναι θετική για την αναβάθμιση αλλά και την εξωστρέφεια του Τμήματος Πώς αντιμετωπίζουν οι ΚΠΠ φορείς την ανάπτυξη τέτοιων συνεργασιών; Η ανάπτυξη των συνεργασιών αυτών αντιμετωπίζεται πολύ θετικά από τους ΚΠΠ, διότι συχνά αντιμετωπίζουν προβλήματα τα οποία χρειάζονται επιστημονική τεκμηρίωση και στήριξη. Όλοι

70 70 οι φορείς που έχουν συνεργαστεί με το τμήμα έδειξαν ενδιαφέρον για τη συνεργασία και προσδοκούν για την εδραίωση και βελτίωση της συνεργασίας. Αυτό είναι προφανές από τις επανειλημμένες επαφές που υπήρξαν και που συνεχίζουν να γίνονται Διαθέτει το Τμήμα πιστοποιημένα εργαστήρια για παροχή υπηρεσιών; Χωρίς να υπάρχει συγκεκριμένη εξειδίκευση και πιστοποίηση, το τμήμα διαθέτει αρκετά καλή εργαστηριακή υποδομή για την παροχή κάποιας υπηρεσίας όπως αυτή διαμορφώνεται από τις ανάγκες της εκάστοτε συνεργασίας. Εξάλλου, εφόσον υπάρχει η διάθεση από τα μέλη ΕΠ και ΕΤΠ του τμήματος, κάθε φορά επιδεικνύεται η ανάλογη ευελιξία στην οργάνωση κάποιας συνεργασίας Αξιοποιούνται οι εργαστηριακές υποδομές του Τμήματος στις συνεργασίες με ΚΠΠ φορείς; Σε ένα βαθμό όπως έχει αναφερθεί έχουν αξιοποιηθεί. Θα μπορούσαν όμως να γίνουν πολλά ακόμη για την βελτίωση των συνεργασιών του τμήματος σε σχέση με τις εργαστηριακές του υποδομές και τις συνεργασίες με τους ΚΠΠ φορείς. Η δημιουργία πιστοποιημένων και εξειδικευμένων εργαστηρίων αποτελεί ένα γενικότερο πρόβλημα για όλα τα Τεχνολογικά Ιδρύματα, η λύση του οποίου θα μπορούσε να προσφέρει πολλαπλές υπηρεσίες ανάπτυξης της βιομηχανικής παραγωγής της χώρας Πώς κρίνετε τις δραστηριότητες του Τμήματος προς την κατεύθυνση της ανάπτυξης και ενίσχυσης συνεργασιών με ΚΠΠ φορείς; Ανακοινώνονται τα αποτελέσματα των έργων συνεργασίας σε ειδικά περιοδικά ή στον τύπο; Τα αποτελέσματα των έργων συνεργασίας ανακοινώνονται σε ειδικά περιοδικά ελληνικά και ξενόγλωσσα καθώς και στον περιοδικό τύπο του ιδρύματος ΤΕΙ Αθήνας Οργανώνει ή συμμετέχει το Τμήμα σε εκδηλώσεις με σκοπό την ενημέρωση ΚΠΠ φορέων σχετικά με τους σκοπούς, το αντικείμενο και το παραγόμενο έργο του Τμήματος; Στα συνέδρια που οργανώνει και συμμετέχει το τμήμα πραγματοποιείται πάντα ενημέρωση ΚΠΠ φορέων σχετικά με τους σκοπούς, το αντικείμενο και το παραγόμενο έργο του Τμήματος; Υπάρχει επαφή και συνεργασία με αποφοίτους του Τμήματος που είναι στελέχη ΚΠΠ φορέων; Δυστυχώς το Τμήμα στερείται αποφοίτων και ως εκ τούτου δεν υφίσταται τέτοια δυνατότητα Πώς κρίνετε τον βαθμό σύνδεσης της συνεργασίας με ΚΠΠ φορείς με την εκπαιδευτική διαδικασία; Όπως αναφέρθηκε σε προηγούμενη παράγραφο το τμήμα Φ.Χ&Τ/Υ δεν έχει φοιτητές, ούτε αποφοίτους προπτυχιακούς και τα γνωστικά αντικείμενα των μαθημάτων που διδάσκονται, με εξαίρεση εκείνο της Τεχνολογίας Υλικών, είναι βασικής παιδείας και τις περισσότερες φορές δεν έχουν άμεση σχέση με τα αντικείμενα των τμημάτων ειδικότητας. Ως εκ τούτου, η εκπαιδευτική διαδικασία δεν έχει άμεση σχέση με ΚΠΠ φορείς. Πρέπει να σημειωθεί ότι το Τμήμα, με αφορμή τα υψηλά ποσοστά αποτυχίας των πρωτοετών φοιτητών στα μαθήματα Φυσικής και Χημείας, έχει κάνει σε κάποιες περιπτώσεις

71 71 παρεμβάσεις προς την ΕΕΧ, την ΕΕΦ και το Υπουργείο Παιδείας σχετικά με την ανάγκη της εντατικότερης και συστηματικότερης διδασκαλίας των μαθημάτων αυτών στους μαθητές της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης Πώς κρίνετε τη συμβολή του Τμήματος στην τοπική, περιφερειακή και εθνική ανάπτυξη; Συνοψίζοντας όλα τα παραπάνω, φαίνεται ότι με δεδομένο το Γενικό χαρακτήρα του Τμήματος, οι συνεργασίες με ΚΠΠ φορείς είναι μάλλον περιορισμένες και σίγουρα οι όποιες δραστηριότητες γίνονται σε ατομικό επίπεδο μελών ΕΠ και όχι σε επίπεδο Τμήματος συνολικά.

72 72

73 73 7. Στρατηγική ακαδημαϊκής ανάπτυξης Στην ενότητα αυτή το Τμήμα καλείται να αναλύσει κριτικά και να αξιολογήσει την ποιότητα της στρατηγικής ακαδημαϊκής ανάπτυξής του, απαντώντας σε μια σειρά ερωτήσεων που αντιστοιχούν επακριβώς στα κριτήρια αξιολόγησης που περιγράφονται στο έντυπο «Διασφάλιση Ποιότητας στην Ανώτατη Εκπαίδευση: Ανάλυση κριτηρίων Διασφάλισης Ποιότητας Ακαδημαϊκών Μονάδων» Έκδοση 2.0, Ιούλιος 2007, ΑΔΙΠ, Αθήνα, ( Η απάντηση σε κάθε μία από τις ερωτήσεις πρέπει, τουλάχιστον, να περιλαμβάνει: α) Ποια, κατά τη γνώμη του Τμήματος, είναι τα κυριότερα θετικά και αρνητικά σημεία του Τμήματος ως προς το αντίστοιχο κριτήριο β) Ποιες ευκαιρίες αξιοποίησης των θετικών σημείων και ενδεχόμενους κινδύνους από τα αρνητικά σημεία διακρίνει το Τμήμα ως προς το αντίστοιχο κριτήριο 7.1. Πώς κρίνετε τη στρατηγική ακαδημαϊκής ανάπτυξης του Τμήματος; Στρατηγική ακαδημαϊκής ανάπτυξης Σκοπός του Τμήματος ΦΧΤ/Υ είναι η προαγωγή, ανάπτυξη και μετάδοση γνώσης των μαθημάτων Γενικής Παιδείας στους φοιτητές των Τμημάτων του ΤΕΙ Αθήνας με τα οποία συνεργάζεται. Οι συνθήκες λειτουργίας του Τμήματος χαρακτηρίζονται γενικά ικανοποιητικές και καλύπτουν σε μεγάλο βαθμό τις ανάγκες του. Ωστόσο η ανάπτυξή του, τόσο σε προπτυχιακό, όσο και σε μεταπτυχιακό επίπεδο, απαιτεί επιπρόσθετο γραμματειακό, τεχνικό και διδακτικό επιστημονικό προσωπικό. Η ακαδημαϊκή ανάπτυξη του Τμήματος και η επίτευξη των στόχων του δύναται να υλοποιηθεί με τους παρακάτω στρατηγικούς χειρισμούς οι οποίοι έχουν διαμορφωθεί μέσα από απόψεις, σε επίπεδο Τομέων ή και Συμβουλίου. Ειδικότερα, θεωρεί ότι οι προοπτικές ανάπτυξης και βελτίωσης στο μέλλον θα πρέπει να αφορούν στους εξής τομείς: Α. Βελτίωση των εκπαιδευτικών υποδομών με τη βοήθεια των εκάστοτε διαθέσιμων μέσων και πόρων (χρηματοδότηση του Ιδρύματος, κοινοτικά πλαίσια στήριξης, κ.τ.λ.) Β. Αναβάθμιση του προγράμματος σπουδών όποτε κρίνεται αναγκαίο μετά από προτάσεις των Τομέων και την επικύρωση από τη Γενική Συνέλευση. Η αναβάθμιση του προγράμματος σπουδών αποτελεί μια διαδικασία που αυξάνει την ευελιξία του Τμήματος έτσι ώστε να κατευθύνει την εκπαίδευση των φοιτητών προς τις πραγματικές ανάγκες της αγοράς εργασίας. Γ. Σύνδεση με την παραγωγική διαδικασία. Συγκεκριμένα επενδύει στην ανάπτυξη συνεργασιών με τους φορείς που σχετίζονται με τα διάφορα επαγγέλματα των Τμημάτων ειδικότητας (σύλλογοι, ομοσπονδία κ.τ.λ.) και σε επίπεδο προπτυχιακών σπουδών (πρακτική άσκηση) και σε επίπεδο επαγγελματικής αποκατάστασης. Δ. Μεταπτυχιακά προγράμματα. Το Τμήμα διαθέτει σημαντική εμπειρία στην διοργάνωση μεταπτυχιακών προγραμμάτων, από την συνεργασία που είχε στο παρελθόν με Πανεπιστήμια της Μ. Βρετανίας. Ήταν ένα από τα πρωτοπόρα μεταπτυχιακά Τμήματα του ΤΕΙ Αθήνας έχοντας επιτύχει την διδασκαλία και εξέταση των μαθημάτων το πρώτου εξαμήνου στην Ελλάδα από Καθηγητές του ΤΕΙ Αθήνας. Όπως έχει ήδη αναφερθεί, το Τμήμα έχει συνδιοργανώσει με το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα με τίτλο «Χημεία και Τεχνολογία των Υλικών». Εφόσον κατοχυρωθούν με νόμο τα αυτοδύναμα μεταπτυχιακά για τα ΤΕΙ, τότε στους στόχους του Τμήματος είναι η δημιουργία αυτοδύναμου μεταπτυχιακού προγράμματος. Ε. Εφαρμοσμένη έρευνα. Το Τμήμα έχει επιδείξει διάθεση για ερευνητική δραστηριότητα, όπως αποδεικνύεται από τη συμμετοχή των μελών του ΕΠ σε διάφορα ερευνητικά προγράμματα. Αν

74 74 και η διεξαγωγή της εφαρμοσμένης έρευνας είναι ιδιαίτερα δύσκολη λόγω ελλείψεων κτιριακών υποδομών αλλά και ανθρώπινου δυναμικού, έχει αποδώσει κατά την τελευταία πενταετία ένα μικρό αριθμό δημοσιεύσεων. Η περαιτέρω ενίσχυση του στόχου της εφαρμοσμένης έρευνας δύναται να επιτευχτεί με: Την ενθάρρυνση όλων, ανεξαιρέτως, των μελών του Ε.Π. στην ερευνητική δραστηριοποίηση. Την αναζήτηση χρηματοδότησης μέσω της υποβολής ερευνητικών προτάσεων. Την ανάπτυξη συνεργασιών με εκπαιδευτικά και ερευνητικά Ιδρύματα του εσωτερικού και του εξωτερικού. Την συμμετοχή των μελών του σε Πανελλήνια και Διεθνή Συνέδρια. Τη συνεκτίμηση της ερευνητικής δραστηριότητας ως αξιολογικό κριτήριο σε κάθε δραστηριότητα του Τμήματος, π.χ. επιλογή εκτάκτων εκπαιδευτικών Διαδικασία παρακολούθησης του σχεδίου ανάπτυξης Πρακτικά, δεν υπάρχει συγκεκριμένο γραπτό κείμενο που να καταγράφει το σχέδιο ανάπτυξης του τμήματος. Το σχέδιο αυτό διαμορφώνεται με τις τακτικές συναντήσεις συνεργασίας και ανταλλαγής απόψεων μεταξύ των μελών του ΕΠ, στις οποίες αρκετές φορές συμμετέχει και το έκτακτο εκπαιδευτικό προσωπικό. Με παρόμοιο τρόπο παρακολουθείται η εκτέλεση του σχεδίου ανάπτυξης και γίνονται οι απαραίτητες αναθεωρήσεις Συμμετοχή της ακαδημαϊκής κοινότητας στη διαμόρφωση και παρακολούθηση της υλοποίησης, και δημοσιοποίηση των αποτελεσμάτων των αναπτυξιακών στρατηγικών. Το Τμήμα Φυσικής Χημείας & Τ/Υ ανήκει στη Σχολή Τεχνολογικών Εφαρμογών και κατ' επέκταση στο ΤΕΙ Αθήνας. Έτσι, κάθε δραστηριότητα του Τμήματος κοινοποιείται στα αρμόδια όργανα, αξιολογείται και αρκετές από τις δραστηριότητες δημοσιοποιούνται είτε σε περιοδικές εκδόσεις είτε στο διαδικτυακό τόπο του Ιδρύματος Συγκέντρωση και αξιοποίηση από το Τμήμα των απαιτούμενων για τον αποτελεσματικό σχεδιασμό της ακαδημαϊκής ανάπτυξής του στοιχείων και δεικτών. Με τη διαδικασία της εσωτερική αξιολόγησης, μέρος του οποίου αφορά και το παρόν κείμενο, το Τμήμα συλλέγει όλες εκείνες τις πληροφορίες που με την ανάλυση και την αξιοποίησή τους θα μπορέσει να σχεδιάσει καλύτερα την προσεχή ακαδημαϊκή ανάπτυξή του Διαδικασία δημοσιοποίησης σχεδίου ανάπτυξης και των αποτελεσμάτων του. Στόχος είναι στην επόμενη αξιολόγηση του Τμήματος να υπάρχει συγκεκριμένο σχέδιο ανάπτυξης, η διαδικασία καθορισμού του αλλά και τα αποτελέσματά του όπως και ο τρόπος δημοσιοποίησής του Προσπάθειες του Τμήματος προκειμένου να προσελκύσει μέλη ακαδημαϊκού προσωπικού υψηλού επιπέδου. Με την αλλαγή των σχετικών νόμων για την πρόσληψη του εκπαιδευτικού προσωπικού και τα αυξημένα προσόντα, αντίστοιχα με των Πανεπιστημίων, η ποιότητα των προσλαμβανομένων

75 75 μελών έχει αναβαθμιστεί σημαντικά. Πέρα όμως από αυτό, η στρατηγική του Τμήματος για την προσέλκυση μελών με υψηλά ακαδημαϊκά προσόντα αφορά: Α. Την αναβάθμιση των προγραμμάτων σπουδών σε σύγχρονα προγράμματα κατ' αντιστοιχία με διεθνή πρότυπα, Β. Με τη συμμετοχή των υπηρετούντων μελών του σε επιστημονικά συνέδρια τονίζεται αλλά και διαφημίζεται η ακαδημαϊκότητα του Τμήματος, Γ. Την παροχή στήριξης στα συλλογικά όργανα και τους επαγγελματικούς φορείς (σύλλογοι, ομοσπονδία κ.τ.λ.) σε όλα τα επίπεδα και συνεργασίες. Η εξωστρέφεια αυτή δημιουργεί μια σύγχρονη εικόνα ενός ακαδημαϊκού κυττάρου που συνεχώς αναπτύσσεται Προγραμματισμός προσλήψεων και εξελίξεων μελών του ακαδημαϊκού προσωπικού με το σχέδιο ακαδημαϊκής ανάπτυξης του Τμήματος. Με την πρόσληψη μελών ΕΠ υψηλού επιπέδου το Τμήμα στοχεύει στην προαγωγή της ακαδημαϊκότητας. Με την πρόσληψη σε θέσεις όπου υπάρχουν ελλείψεις, το Τμήμα φιλοδοξεί να είναι αυτάρκες στο μέλλον. Επίσης με την προκήρυξη θέσεων σε εξειδικευμένα αντικείμενα, και λαμβάνοντας υπ' όψη πως διαμορφώνεται η τάση στη διεθνή σκηνή το Τμήμα φιλοδοξεί να είναι πάντα στην πρώτη γραμμή της εξέλιξης και να προσφέρει σύγχρονες γνώσεις Πώς κρίνετε τη διαδικασία διαμόρφωσης στρατηγικής ακαδημαϊκής ανάπτυξης του Τμήματος; Όπως αναφέρθηκε δεν υπάρχει συγκεκριμένο κείμενο που να καταγράφει το σχέδιο ανάπτυξης του τμήματος. Ο κυριότερος λόγος για τον οποίο δεν έχει καταγραφεί το σχέδιο είναι οι συχνές αλλαγές που πραγματοποιούνται στα εκπαιδευτικά προγράμματα των Τμημάτων ειδικότητας, αλλά και στην στρατηγική του Ιδρύματος. Έτσι, πολύ συχνά ακυρώνονται μαθήματα και εργαστήρια χωρίς καν να ζητηθεί η γνώμη το Γενικού Τμήματος, γεγονός που ακυρώνει οποιαδήποτε στρατηγική ανάπτυξης προσπαθεί να εφαρμόσει το Τμήμα. Κατά το παρελθόν το Τμήμα προσπάθησε δυο φορές να αντιδράσει στην πολιτική αυτή υιοθετώντας πρόγραμμα μετεξέλιξης σε τμήμα ειδικότητας. Η πρώτη απόπειρα αφορούσε μετεξέλιξη σε τμήμα ειδικότητας που θα έδινε πτυχίο στην Τεχνολογία Διαχείρισης Περιβάλλοντος και η δεύτερη αφορούσε μετεξέλιξη σε Τμήμα Τεχνολογίας Υλικών. Το πλήρες πρόγραμμα της δεύτερης αυτής προσπάθειας η οποία πραγματοποιήθηκε κατά το Ακαδημαϊκό Έτος δίδεται στο παράρτημα 4.

76 76

77 77 8. Διοικητικές υπηρεσίες και υποδομές Στην ενότητα αυτή το Τμήμα καλείται να αναλύσει κριτικά και να αξιολογήσει την ποιότητα των διοικητικών υπηρεσιών και των υποδομών του, απαντώντας σε μια σειρά ερωτήσεων που αντιστοιχούν επακριβώς στα κριτήρια αξιολόγησης που περιγράφονται στο έντυπο «Διασφάλιση Ποιότητας στην Ανώτατη Εκπαίδευση: Ανάλυση κριτηρίων Διασφάλισης Ποιότητας Ακαδημαϊκών Μονάδων» Έκδοση 2.0, Ιούλιος 2007, ΑΔΙΠ, Αθήνα, ( Η απάντηση σε κάθε μία από τις ερωτήσεις πρέπει, τουλάχιστον, να περιλαμβάνει: α) Ποια, κατά τη γνώμη του Τμήματος, είναι τα κυριότερα θετικά και αρνητικά σημεία του Τμήματος ως προς το αντίστοιχο κριτήριο β) Ποιες ευκαιρίες αξιοποίησης των θετικών σημείων και ενδεχόμενους κινδύνους από τα αρνητικά σημεία διακρίνει το Τμήμα ως προς το αντίστοιχο κριτήριο 8.1. Αποτελεσματικότητα των διοικητικών και τεχνικών υπηρεσιών Η διοικητική υποστήριξη των τμημάτων γίνεται σε Κεντρικό επίπεδο (ΤΕΙ Αθήνας) αλλά και σε επίπεδο Τμημάτων με τις αντίστοιχες γραμματείες τους. Υπάρχει και μια ενδιάμεση διοικητική δομή, η Γραμματεία της Σχολής, η οποία όμως έχει περισσότερο ρόλο διεκπεραίωσης εγγράφων. Σε κεντρικό επίπεδο τώρα, η διοικητική διάρθρωση έχει ως εξής: Α) Διεύθυνση διοικητικού η οποία ασχολείται με πάσης φύσεως διοικητικά θέματα που αφορούν το ΤΕΙ. Υποστηρίζει τα γραφεία Προέδρου και Αντιπροέδρων, το Συμβούλιο του ΤΕΙ και συνεργάζεται τόσο με τη Νομική Υπηρεσία όσο και με τα υπόλοιπα τμήματα που αναφέρονται παρακάτω. Β) Διεύθυνση οικονομικού που ασχολείται με όλα τα θέματα οικονομικής φύσης που αφορούν το ίδρυμα (π.χ. μισθοδοσίες, προϋπολογισμών, δαπανών, ευρωπαϊκά προγράμματα, προμηθειών, περιουσίας κ.τ.λ.). Γ) Διεύθυνση Συντονισμού Σπουδών και Φοιτητικής Μέριμνας που ασχολείται με όλα τα φοιτητικά θέματα όπως φοιτητική μέριμνα, βιβλιοθήκη, πρακτική άσκηση, σταδιοδρομία των φοιτητών κ.τ.λ. Η αποτελεσματικότητα των ανωτέρω υπηρεσιών κρίνεται επαρκής αν και χρήζει περαιτέρω βελτίωσης κυρίως στην αμεσότητα της απόκρισης. Τεχνικά το Τμήμα υποστηρίζεται από τις τεχνικές υπηρεσίες του ΤΕΙ και συγκεκριμένα από Διεύθυνση Πληροφορικής και Τεχνικών Υπηρεσιών. Η υπηρεσία αυτή είναι υπεύθυνη για κατασκευές και επισκευές στο Ίδρυμα, τον καθορισμό προδιαγραφών, τη δημοπράτηση και επίβλεψη έργων, την επιθεώρηση της κτηριακής, ηλεκτρολογικής, καλωδιακής, τηλεφωνικής, κλιματιστικής και υδραυλικής υποδομής του Ιδρύματος. Οι υπηρεσίες αυτές κρίνονται γενικά καλές. Στην ίδια υπηρεσία ανήκει και η υπηρεσία του Κέντρου Διαχείρισης Δικτύου που έχει σαν αποστολή την σύνδεση όλου του Ιδρύματος αλλά και των επιμέρους χρηστών με τις υπηρεσίες δικτύου. Είναι υπεύθυνη για το σχεδιασμό, την εγκατάσταση, την καλή λειτουργία, τη συντήρηση, τις επισκευές και την αναβάθμιση των υπηρεσιών δικτύου σύμφωνα με τις εκάστοτε τεχνολογικές εξελίξεις. Οι υπηρεσίες αυτές κρίνονται μέχρι σήμερα απολύτως επαρκείς Στελέχωση και οργάνωση της Γραμματείας του Τμήματος και των Τομέων

78 78 Η Γραμματεία του Τμήματος στελεχώνεται από έναν μόνιμο υπάλληλο ΔΕ Διοικητικού - Λογιστικού ο οποίος ασχολείται με το σύνολο των διοικητικών θεμάτων του Τμήματος. Λόγω του μεγάλου φόρτου των τρεχόντων θεμάτων του Τμήματος η στελέχωση της Γραμματείας κρίνεται ανεπαρκής. Δεν υπάρχει ξεχωριστή γραμματεία Τομέων Πόσο αποτελεσματικές θεωρείτε πως είναι οι παρεχόμενες υπηρεσίες και το ωράριο λειτουργίας της Γραμματείας του Τμήματος για την εξυπηρέτηση των αναγκών του διδακτικού προσωπικού και των φοιτητών; Οι παρεχόμενες υπηρεσίες της Γραμματείας είναι αρκετά αποτελεσματικές, αν και πολλές φορές η έγκαιρη διεκπεραίωση θεμάτων εναπόκειται στην αυταπάρνηση και το φιλότιμο της υπαλλήλου. Για τη βελτίωσή τους κυρίως σε θέμα χρόνου διεκπεραίωσης, απαιτείται αύξηση του απασχολούμενου προσωπικού. Το ωράριο λειτουργίας εξυπηρετεί αρκετά τις ανάγκες των φοιτητών και του διδακτικού προσωπικού, αλλά θα ήταν χρήσιμη η διάθεση κάποιων απογευματινών ωρών από τη Γραμματεία για την καλύτερη εξυπηρέτηση των εργαζόμενων φοιτητών και των εκπαιδευτικών που διδάσκουν μόνον απογευματινές ώρες. Γενικά και ανεξάρτητα από άλλες αλλαγές, απαιτείται αύξηση του προσωπικού της Γραμματείας για να καλυφθούν οι όποιες ελλείψεις Πόσο αποτελεσματική είναι η συνεργασία των διοικητικών υπηρεσιών του Τμήματος με εκείνες της κεντρικής διοίκησης του Ιδρύματος; Η συνεργασία με τις υπηρεσίες της κεντρικής διοίκησης είναι πολύ αποτελεσματική αν και πολλές φορές παρατηρούνται καθυστερήσεις λόγω φόρτου εργασίας αλλά και επικοινωνίας με τον παραδοσιακό τρόπο δηλαδή το κλασσικό «έγγραφο». Θα ήταν σκόπιμο, με την κατάλληλη μηχανοργάνωση, στο μέτρο που υπάρχει αυτή η υποδομή, η συνεργασία να είναι περισσότερο ευέλικτη Πόσο ικανοποιητική για τις ανάγκες του Τμήματος είναι: (α) η οργάνωση και το ωράριο λειτουργίας της Βιβλιοθήκης; Η οργάνωση της βιβλιοθήκης, αν και κεντρική (για όλο το ΤΕΙ) με την εισαγωγή όλων των βοηθημάτων (συγγράμματα, ηλεκτρονικές βάσεις δεδομένων, κ.τ.λ.) σε ηλεκτρονική πλατφόρμα όπου μπορεί κάποιος να βρει εύκολα την πηγή της πληροφορίας έχει βελτιώσει σημαντικά την αποτελεσματικότητα της βιβλιοθήκης. Το ωράριο λειτουργίας της βιβλιοθήκης ικανοποιεί απολύτως τις ανάγκες του Τμήματος. Αυτό που θα μπορούσε να βελτιωθεί σημαντικά είναι οι υπηρεσίες του χώρου των φοιτητών της βιβλιοθήκης με όλο τον απαραίτητο τεχνολογικό εξοπλισμό και κυρίως αριθμητικά (θέσεις εργασίας) αλλά και όσον αφορά τη φύλαξη των βιβλίων και τη συντήρηση του εξοπλισμού. (β) η οργάνωση των Υπηρεσιών Πληροφόρησης; Οι Υπηρεσίες Πληροφόρησης τόσο σε εκπαιδευτικό επίπεδο όσο και κυρίως σε επίπεδο παροχής πληροφοριών π.χ. ανακοινώσεις κρίνονται ικανοποιητικές. Με την εισαγωγή του νέου συστήματος μηχανοργάνωσης στις γραμματείες των Τμημάτων όπου πλέον ο φοιτητής παρακολουθεί την πορεία του, δηλώνει μαθήματα, κάνει αιτήσεις για θέματα που τον απασχολούν, κ.τ.λ. έχει βελτιώσει κατά πολύ κυρίως την αμεσότητα της παροχής πληροφορίας. Σε επίπεδο Τμήματος, με τον διαδικτυακό τόπο του Τμήματος παρέχονται πληροφορίες στους φοιτητές αλλά και κάθε ενδιαφερόμενο για το πρόγραμμα σπουδών, την οργάνωση του

79 79 Τμήματος, το ΕΠ, οδηγίες για διάφορα θέματα που το Τμήμα κρίνει ότι χρειάζονται επεξηγήσεις, ανακοινώσεις, κ.τ.λ. Αυτό που ίσως λείπει και το οποίο θα βοηθούσε αρκετά τους φοιτητές και κυρίως τους αποφοίτους θα ήταν πληροφορίες επαγγελματικού προσανατολισμού, θέσεων εργασίας κ.τ.λ., αλλά και επαφή με τους αποφοίτους για την μετέπειτα πορεία τους στην αγορά εργασίας, ενέργειες που μόνο σε κεντρικό επίπεδο ΤΕΙ θα μπορούσαν να λειτουργήσουν ικανοποιητικά Πώς είναι στελεχωμένα και πώς οργανώνονται τα Εργαστήρια ή/και τα Φοιτητήρια του Τμήματος ; Δεν προβλέπεται υποστήριξη επιμέρους εργαστηρίων ή φοιτητηρίων σε επίπεδο Τμημάτων Πώς υποστηρίζονται οι υποδομές και υπηρεσίες πληροφορικής και τηλεπικοινωνιών του Τμήματος; Πόσο αποτελεσματικές είναι; Οι υποδομές και υπηρεσίες πληροφορικής και τηλεπικοινωνιών του Τμήματος υποστηρίζονται από τις Τεχνικές Υπηρεσίες και το Κέντρο Διαχείρισης Δικτύου του ΤΕΙ Αθήνας, δηλαδή σε κεντρικό ουσιαστικά επίπεδο. Όσον αφορά στην Τεχνική Υπηρεσία δεν παρατηρούνται καθυστερήσεις στην αποκατάσταση κάποιων συνηθισμένων βλαβών. Συμπληρωματικά και οι υπηρεσίες δικτύου αλλά και της πληροφορικής κρίνονται αρκετά ικανοποιητικές Πώς κρίνετε τις υπηρεσίες φοιτητικής μέριμνας; Φοιτητική μέριμνα διασφαλίζεται σε πολύ ικανοποιητικό επίπεδο από το ΤΕΙ Αθήνας με την Υπηρεσία Φοιτητικής Μέριμνας με τις ακόλουθες παροχές: Στέγαση Επειδή το ΤΕΙ Αθήνας δεν διαθέτει φοιτητική εστία, η στέγαση παρέχεται στους δικαιούχους με τη μορφή μισθωμένων ξενοδοχείων και επιδότησης ενοικίου που φτάνει τα 200Ευρώ κατά άτομο για 10 μήνες. Οι προϋποθέσεις και οι δυνατότητες ορίζονται στον διαδικτυακό τόπο του ιδρύματος ( Σίτιση Δωρεάν σίτιση δικαιούνται οι κάτωθι ( Ημεδαποί φοιτητές Κύπριοι φοιτητές Φοιτητές τέκνα ομογενών Φοιτητές που προέρχονται από διμερείς συμφωνίες επιστημονικής συνεργασίας του ΤΕΙ- Α με αντίστοιχα Ιδρύματα άλλων χωρών Αλλοδαποί φοιτητές ως πολιτικοί πρόσφυγες Αλλοδαποί-αλλογενείς φοιτητές με υποτροφίες κινητικότητας στα πλαίσια Προγραμμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης Αλλοδαποί-Αλλογενείς φοιτητές Μεταπτυχιακοί φοιτητές

80 Φοιτητικά Δάνεια Το ΤΕΙ Αθήνας χορηγεί άτοκα δάνεια σε φοιτητές που τα έχουν ανάγκη για τη συνέχιση των σπουδών τους ή τη διεκπεραίωση οικονομικών υποθέσεών τους. Οι προϋποθέσεις ορίζονται στον διαδικτυακό τόπο του Ιδρύματος ( Ιατροφαρμακευτική και Νοσοκομειακή περίθαλψη. Εφόσον ο φοιτητής δεν είναι ασφαλισμένος σε άλλο δημόσιο φορέα, δικαιούται Ιατροφαρμακευτική και Νοσοκομειακή περίθαλψη από την εγγραφή του μέχρι τον προβλεπόμενο χρόνο σπουδών προσαυξημένο κατά το μισό. Οι παροχές αλλά και οι προϋποθέσεις ορίζονται στον διαδικτυακό τόπο του Ιδρύματος ( Ταμείο Αρωγής. Ειδικά για τους άπορους φοιτητές προβλέπεται ένα σύνολο μέτρων υλικών, ηθικών και οικονομικών όπως αυτά ορίζονται στον διαδικτυακό τόπο του Ιδρύματος ( Ευρωπαϊκή Κάρτα Ασθενείας. Ειδικά για το εξωτερικό και όσον αφορά την διαμονή του σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τη Νορβηγία, την Ισλανδία, το Λιχτενστάιν και την Ελβετία παρέχεται ειδική κάρτα ασφάλισης ασθένειας ( Σε επίπεδο Τμήματος φοιτητική μέριμνα μπορεί να χαρακτηριστεί και κάθε μορφή υποστήριξης στον φοιτητή Θεσμός του Σύμβουλου Καθηγητή. Ο θεσμός του σύμβουλου Καθηγητή εφαρμόζεται στη περίπτωση της επίβλεψης μελετών που εκπονούνται από τους φοιτητές όπως για παράδειγμα μελέτες σε επιμέρους μαθήματα ή την πτυχιακή εργασία ή και οποιοδήποτε άλλο εκπαιδευτικό πρόβλημα απασχολεί τον φοιτητή και χρήζει βοήθειας. Για το σκοπό αυτό οι εκπαιδευτικοί του Τμήματος έχουν καθορίσει συγκεκριμένες ώρες, δύο ημερών της εβδομάδας που δεν συμπίπτει με τις ώρες διδασκαλίας τους και έτσι δέχονται τους φοιτητές για προβλήματα που τους απασχολούν σε εκπαιδευτικό επίπεδο. Οι ώρες συνάντησης αναγράφονται στο ωρολόγιο πρόγραμμα κάθε μέλους ΕΠ και ανακοινώνονται στους φοιτητές με την έναρξη κάθε Ακαδημαϊκού Έτους Πρόσβαση των μελών της ακαδημαϊκής κοινότητας στη χρήση Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών. Σε όλα τα γραφεία, τις αίθουσες διδασκαλίας αλλά και τα εργαστήρια, είναι εγκατεστημένοι ηλεκτρονικοί υπολογιστές και οι περισσότεροι από αυτούς έχουν πρόσβαση στο διαδίκτυο. Με τον τρόπο αυτό μπορεί να αξιοποιηθεί η σύγχρονη τεχνολογία και οι εκπαιδευτικοί αλλά και οι φοιτητές ακόμα και κατά την ώρα της εκπαίδευσής τους μπορούν να έχουν πρόσβαση στην αναγκαία πληροφορία μέσω εκπαιδευτικών προγραμμάτων ή το διαδίκτυο.

81 Υποστήριξη των περισσότερο αδύναμων φοιτητών και εκείνων που δεν ολοκληρώνουν εμπρόθεσμα τις σπουδές τους. Υπηρεσία υποστήριξης των περισσότερο αδύναμων φοιτητών και εκείνων που δεν ολοκληρώνουν εμπρόθεσμα τις σπουδές τους δεν υπάρχει. Βέβαια πρόνοια λαμβάνεται σε προσωπικό επίπεδο, με την έννοια ότι κάθε εκπαιδευτικός ή υπεύθυνος εργαστηρίου βοηθά τους αδύναμους φοιτητές έτσι ώστε να προχωρήσουν στην εκπαιδευτική διαδικασία. Αυτό γίνεται είτε συμβουλευτικά είτε με συμπληρωματικές ασκήσεις Υποτροφίες στους άριστους φοιτητές ή σε ειδικές κατηγορίες φοιτητών. Υποτροφίες σε επίπεδο Τμήματος δεν προβλέπονται αν εξαιρεθούν οι υποτροφίες του ΙΚΥ που αφορούν ένα γενικότερο θεσμό. Βεβαία οι άριστοι φοιτητές απολαμβάνουν κάποια ιδιαίτερα προνόμια που αφορούν πάλι παροχές του Ιδρύματος γενικότερα, όπως για παράδειγμα τα φοιτητικά δάνεια (παροχές φοιτητικής μέριμνας) Αξιολόγηση των υποδομών πάσης φύσεως που χρησιμοποιεί το Τμήμα; Επάρκεια και ποιότητα των τεκμηρίων της βιβλιοθήκης. Στο Τμήμα Φυσικής Χημείας και Τεχνολογίας Υλικών υπάρχουν αρκετά συγγράμματα πολλά από τα οποία εφόσον θεωρούνται σημαντικά υπάρχουν και σε περισσότερα του ενός αντίτυπα έτσι ώστε να εξυπηρετείται μεγαλύτερος αριθμός φοιτητών. Η λίστα των βιβλίων αυξάνεται σε τακτά χρονικά διαστήματα με νέες παραγγελίες που αφορούν τις νέες κυκλοφορίες βιβλίων. Εκτός όμως από τα συγγράμματα και όπως απαιτούν οι σύγχρονοι τρόποι παροχής πληροφοριών, υπάρχουν εγκατεστημένοι υπολογιστές όπου ο φοιτητής μπορεί να κάνει έρευνα βιβλιογραφίας από διεθνείς βάσεις δεδομένων. Επίσης το ΤΕΙ Αθήνας είναι συνδρομητής σε βάσεις δεδομένων από όπου ο φοιτητής μπορεί να πάρει ολόκληρο το άρθρο που τον ενδιαφέρει. Συνολικά τα τεκμήρια της βιβλιοθήκης τόσο σε επάρκεια όσο και σε ποιότητα κρίνονται άριστα. Τα διαγράμματα 8.1.α και 8.1.β παρουσιάζουν τη συνολική απάντηση των φοιτητών των Τμημάτων του ΤΕΙ που διδάσκονται τα θεωρητικά και εργαστηριακά μαθήματα των τομέων Φυσικής και Χημείας &Τ/Υ αντίστοιχα, του Τμήματος. Διάγραμμα 8.1.α.: Απαντήσεις φοιτητών για τα μαθήματα του τομέα Φυσικής.

82 82 Διάγραμμα 8.1.β.: Απαντήσεις φοιτητών για τα μαθήματα του τομέα Χημείας & Τ/Υ Επάρκεια και ποιότητα κοινόχρηστου τεχνικού εξοπλισμού. Κοινόχρηστος τεχνικός εξοπλισμός που να χρησιμοποιείται από τα τμήματα δεν υπάρχει και δεν προβλέπεται. Κάθε Τμήμα διαθέτει το δικό του εξοπλισμό ανάλογα με τις συγκεκριμένες ανάγκες του. Ο εξοπλισμός του τμήματος αξιολογείται παρακάτω Επάρκεια και ποιότητα χώρων και εξοπλισμού σπουδαστηρίων. Σπουδαστήρια που να λειτουργούν αποκλειστικά για το Τμήμα δεν προβλέπονται. Οι φοιτητές εξυπηρετούνται από την κεντρική βιβλιοθήκη που αξιολογήθηκε παραπάνω. Επαναλαμβάνεται ότι, η ποιότητα χώρων κρίνεται ικανοποιητική. Σαν επάρκεια όμως κρίνεται μέτρια αφού οι υπάρχουσες θέσεις εργασίες είναι περιορισμένες (αφορούν όλο το ΤΕΙ). Επίσης χρειάζεται βελτίωση όσον αφορά στην συντήρηση αφού ο εξοπλισμός δοκιμάζεται καθημερινά (αρχάριοι χρήστες) Επάρκεια και ποιότητα γραφείων διδασκόντων. Η χωροταξική ένδεια και ο συνωστισμός των τμημάτων, των γραφείων και των εργαστηρίων του ΤΕΙ Αθήνας είναι γνωστή. Σαν αποτέλεσμα τα γραφεία των διδασκόντων του Τμήματος είναι ελάχιστα. Κάποια μέλη ΕΠ του Τμήματος δεν έχουν αποκλειστικά δικό τους γραφείο και αναφερόμαστε σε θέση εργασίας (π.χ. ηλεκτρονικός υπολογιστής) με αποτέλεσμα να χρησιμοποιούνται αρκετές θέσεις εργασίας από κοινού. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα, όταν για παράδειγμα ένα γραφείο με δύο θέσεις εργασίας χρησιμοποιείται από 4 εκπαιδευτικούς, καθυστέρηση στην εκπαιδευτική και διοικητική δραστηριότητα αλλά και έκπτωση στην ποιότητα του αποτελέσματος. Θεωρούμε άμεση την ανάγκη επέκτασης των εγκαταστάσεων Επάρκεια και ποιότητα χώρων Γραμματείας Τμήματος και Τομέων. Όπως αναφέρθηκε και προηγούμενα χωριστή γραμματεία Τομέων δεν υπάρχει αλλά και δεν προβλέπεται. Αντ' αυτού χρησιμοποιούνται για τις ανάγκες των Τομέων τα ήδη συνωστισμένα γραφεία των διδασκόντων. Όσον αφορά στο χώρο της Γραμματείας κρίνεται ελάχιστα επαρκής. Δεν υπάρχει θυρίδα εξυπηρέτησης φοιτητών και οι φοιτητές εισέρχονται και εξέρχονται στον κυρίως χώρο της

83 83 γραμματείας. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα σημαντικές καθυστερήσεις στο έργο της γραμματείας και κυρίως του προσωπικού του Τμήματος που ασχολείται με θέματα άλλα από τα φοιτητικά Επάρκεια και ποιότητα άλλων χώρων και υποδομών. Όπως αναφέρθηκε προηγούμενα υπάρχει γενικά ένδεια χωροταξικής υποδομής με αποτέλεσμα συνωστισμό υπηρεσιών ή και πλήρης απουσία. Δεν προβλέπονται χώροι συνεδριάσεων, και για την εξυπηρέτηση των αναγκών χρησιμοποιούνται οι αίθουσες υποδοχής ή ακόμη και διδασκαλίας με αποτέλεσμα ο χρόνος των συνεδριάσεων (π.χ. συνεδριάσεις τομέων κ.τ.λ.) να καθορίζονται αρκετές φορές από το ωρολόγιο πρόγραμμα των αιθουσών. Επίσης δεν υπάρχει πρόβλεψη και κατάλληλη υποδομή για ΑΜΕΑ ή τουλάχιστον για όλες τις κατηγορίες τους Αξιοποίηση νέων τεχνολογιών από τις διάφορες υπηρεσίες του Τμήματος (πλην εκπαιδευτικού και ερευνητικού έργου) Λειτουργίες του Τμήματος που υποστηρίζονται από ΤΠΕ. Η Γραμματεία χρησιμοποιεί ΤΠΕ με τη σύνδεσή της με το δίκτυο του ΤΕΙ γενικότερα. Ειδικά τελευταία με την εισαγωγή και εφαρμογή από τη γραμματεία του τμήματος, συστήματος ηλεκτρονικής δήλωσης φοιτητών, όπου υπάρχει η δυνατότητα ηλεκτρονικής εγγραφής και δήλωσης μαθημάτων εξαμήνου με πρόσβαση μεμονωμένα κάθε φοιτητή με τη χρήση προσωπικών κωδικών. Των ηλεκτρονικών αιτήσεων προς τις γραμματείες για θέματα που απασχολούν τους φοιτητές (π.χ. βαθμολογίες κ.τ.λ.) αλλά και η παροχή των βεβαιώσεων πάλι μέσω του διαδικτύου χωρίς να είναι αναγκαία η φυσική παρουσία του φοιτητή στη γραμματεία, αφενός αποσυμφόρησε τη γραμματεία και αφετέρου επιτάχυνε σημαντικά τη σχετική διαδικασία. Της ενημέρωσης των φοιτητών για την ύλη των μαθημάτων μέσω των περιγραμμάτων που βρίσκονται στο διαδικτυακό τόπο του τμήματος. Η ενημέρωση των φοιτητών για διάφορα θέματα, όπως το εβδομαδιαίο πρόγραμμα, το πρόγραμμα εξετάσεων και πάσης φύσεως ανακοινώσεις που χρήζουν της άμεσης προσοχής των φοιτητών πραγματοποιούνται μέσω του διαδικτυακού τόπου του τμήματος και έτσι έχει επιταχυνθεί και απλουστευθεί περαιτέρω η διαδικασία. Βέβαια ως σύστημα μηχανοργάνωσης και μάλιστα καινούργιο, έχει πολλά περιθώρια βελτίωσης και συμπλήρωσης. Ειδικότερα χρειάζεται τη διαμόρφωση δυνατοτήτων πληροφοριακού χαρακτήρα με απλές διαδικασίες (π.χ. αριθμός φοιτητών, μέσος βαθμός πτυχίου ή μαθημάτων, στατιστικά στοιχεία, κ.τ.λ.). Οι εκπαιδευτικοί θα μπορούσαν να βελτιώσουν κατά πολύ την απόδοσή τους αν γνώριζαν τα σχετικά στατιστικά στοιχεία που τους ενδιαφέρουν Μέλη του ακαδημαϊκού προσωπικού του Τμήματος που διαθέτουν ιστοσελίδα στο διαδίκτυο. Όλα σχεδόν τα μέλη ΕΠ (ακόμη σε προαιρετική βάση) έχουν αναρτημένο σύντομο βιογραφικό στο διαδικτυακό τόπο του Τμήματος στην ηλεκτρονική διεύθυνση : Τα βιογραφικά αυτά προβλέπεται να γίνουν το συντομότερο σε δυο γλώσσες (Ελληνικά και Αγγλικά).

84 84 Πολλοί από τα μέλη του Ε.Π. έχουν αναρτημένα τα μαθήματα που διδάσκουν σε δικτυακές πλατφόρμες, e-class, όπως: και Οι πλατφόρμες e-class αποτελούν ολοκληρωμένα Συστήματα Διαχείρισης Ηλεκτρονικών Μαθημάτων. Έχουν σχεδιαστεί με προσανατολισμό την ενίσχυση της συμβατικής διδασκαλίας αξιοποιώντας την ήδη σε υψηλό βαθμό αφομοιωμένη στο χώρο της εκπαίδευσης πληροφορική τεχνολογία. Ακολουθούν τη φιλοσοφία του λογισμικού ανοικτού κώδικα και υποστηρίζουν την υπηρεσία Ασύγχρονης Τηλεκπαίδευσης χωρίς περιορισμούς και δεσμεύσεις. Η πρόσβαση στην υπηρεσία γίνεται με τη χρήση ενός απλού φυλλομετρητή (web browser) χωρίς την απαίτηση εξειδικευμένων τεχνικών γνώσεων. Στόχος είναι η ενίσχυση της εκπαιδευτικής διαδικασίας, προσφέροντας στους συμμετέχοντες ένα δυναμικό περιβάλλον αλληλεπίδρασης και συνεχούς επικοινωνίας εκπαιδευτή εκπαιδευόμενου. Ειδικότερα, επιτρέπουν στον εκπαιδευτή την ηλεκτρονική οργάνωση, αποθήκευση και παρουσίαση του εκπαιδευτικού υλικού και παρέχουν στον εκπαιδευόμενο ένα εναλλακτικό κανάλι εξατομικευμένης μάθησης ανεξάρτητο από χωροχρονικές δεσμεύσεις Ενημέρωση διαδικτυακού τόπου του Τμήματος. Ο ιστότοπος του Τμήματος ενημερώνεται σχεδόν καθημερινά είτε αυτό αφορά αναθεώρηση προγράμματος σπουδών, περιγράμματα μαθημάτων, ανακοινώσεις εκπαιδευτικού χαρακτήρα, είτε προγράμματα εξετάσεων κ.τ.λ. Γενικά ο ιστότοπος του τμήματος αποτελεί ένα σύγχρονο εργαλείο παρουσίασης του Τμήματος και πληροφόρησης των φοιτητών ή κάθε ενδιαφερόμενου για τις εν γένει δραστηριότητες του Τμήματος. Τμήμα της ιστοσελίδας του Τμήματος, όπως εμφανίζεται στο διαδίκτυο

85 85 Υπεύθυνοι σύνταξης αλλά και ενημέρωσης της ιστοσελίδας είναι οι κ.κ Σιανούδης Ιωάννης και Μήτσου Γεώργιος, Καθηγητής και Καθηγητής Εφαρμογών αντίστοιχα, και οι δυο συνάδελφοι εκπαιδευτικοί ανήκουν στον Τομέα Φυσικής του Τμήματος Διαφάνεια και αποτελεσματικότητα στη χρήση υποδομών και εξοπλισμού; Σε κάθε εργαστήριο του Τμήματος υπάρχει υπεύθυνο μέλος ΕΠ και ΕΤΠ, οι οποίοι έχουν αναλάβει τη διαχείριση του χώρου και του εξοπλισμού του. Παράλληλα σε κάθε τομέα του τμήματος διατηρείται κτηματολόγιο όπου απογράφεται ο εξοπλισμός του Τομέα. Οι διαθέσιμες υποδομές και ο εξοπλισμός του Τμήματος χρησιμοποιούνται ορθολογικά και με μεγάλο βαθμό επιτυχίας και αποτελεσματικότητας. Η ορθολογική χρήση διασφαλίζεται από το γεγονός ότι ο φόρτος εργασίας είναι τόσο μεγάλος έτσι ώστε οι υποδομές και ο εξοπλισμός διατίθενται αποκλειστικά για το ρόλο τον οποίο προορίζονται χωρίς να υπάρχει κανένα περιθώριο για υπολειτουργία ή άλλη αλλότρια χρήση. Μικρό μόνο τμήμα του εξοπλισμού χρησιμοποιείται για ερευνητικούς σκοπούς. Ο ερευνητικός εξοπλισμός είναι εγκατεστημένος σε μικρού εμβαδού εργαστηριακούς χώρους, οι οποίοι, λόγω ελλείψεως χώρου, ελάχιστα εξυπηρετούν τις ερευνητικές ανάγκες του Τμήματος. Η εύρυθμη λειτουργία του Τμήματος και των υποδομών ελέγχεται τακτικά από τους υπεύθυνους (Τομεάρχης, Προϊστάμενος) Βαθμός διαφάνειας και αποτελεσματικότητα στη διαχείριση οικονομικών πόρων; Οι ανάγκες του Τμήματος είναι ενταγμένες και κατηγοριοποιημένες με τον τρόπο που λειτουργεί το ΤΕΙ της Αθήνας. Δηλαδή οι δαπάνες εντάσσονται σε κατηγορίες με συγκεκριμένους κωδικούς από όπου αντλούνται τα χρήματα που αναλογούν στο Τμήμα κάθε φορά που αυτά διατίθενται. Για παράδειγμα άλλες δαπάνες αφορούν πάγιο εξοπλισμό και άλλες αναλώσιμα ή εποπτικά μέσα κ.τ.λ. Το Τμήμα διατηρεί βάση δεδομένων για τις ανάγκες του, χωριστά για κάθε κατηγορία έτσι ώστε κάθε έλλειψη να γίνεται εύκολα και εκ των προτέρων αντιληπτή. Με αυτό τον τρόπο είναι γνωστές κάθε στιγμή οι ανάγκες βοηθώντας στη σύνταξη προϋπολογισμού για κάθε οικονομικό έτος. Φυσικά τα χρήματα που διατίθενται τελικά από το ΤΕΙ αρκετές φορές αποκλίνουν από τις πραγματικές ανάγκες που καταθέτει το τμήμα γεγονός που εμπίπτει στο συνολικότερο πρόβλημα υποχρηματοδότησης της παιδείας. Ανάλογα λοιπόν με το τελικό ποσό των χρημάτων που διατίθενται γίνεται κατανομή στα άκρως απαραίτητα με ιεράρχηση των αναγκών. Η σύνταξη του προϋπολογισμού κρίνεται αρκετά ικανοποιητική και αποδεικνύεται από το γεγονός ότι δεν διαταράζεται σημαντικά το επίπεδο της εκπαιδευτικής διαδικασίας παρά την υποχρηματοδότιση. Έτσι, οι ανάγκες είναι γνωστές από την αρχή κάθε εξαμήνου και τα χρήματα απορροφούνται τμηματικά ώστε να καλύπτονται και πιθανές έκτακτες ανάγκες. Η διαφάνεια στην σύνταξη προϋπολογισμού αλλά και στην κατανομή των κονδυλίων διασφαλίζεται από το γεγονός ότι οι δυο Τομείς (Φυσικής, Χημείας & Τ/Υ) χωριστά προτείνουν ενώ οι τελικές αποφάσεις λαμβάνονται κεντρικά σε επίπεδο Συμβουλίου Τμήματος.

86 86

87 87 9. Συμπεράσματα Στην Ενότητα αυτή το Τμήμα καλείται να εντοπίσει τα κυριότερα θετικά και αρνητικά του σημεία, όπως αυτά συνάγονται από τις προηγούμενες ενότητες και να αναγνωρίσει ευκαιρίες αξιοποίησης των θετικών του σημείων και ενδεχόμενους κινδύνους που προκύπτουν από τα αρνητικά του σημεία Ποια, κατά την γνώμη σας, είναι τα κυριότερα θετικά και αρνητικά σημεία του Τμήματος, όπως αυτά προκύπτουν μέσα από την Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης; Η παρούσα Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης είναι διαρθρωμένη σε γενικές γραμμές σύμφωνα με το πρότυπο ανάπτυξης της ΑΔΙΠ και περιλαμβάνει σχετικά κεφάλαια από τα οποία μπορούν να εξαχθούν ανάλογα συμπεράσματα και θετικά και αρνητικά στοιχεία Θετικά στοιχεία 1. Ως θετικό στοιχείο, για λόγους που έχουν ήδη αναφερθεί, πρέπει να εκληφθεί η συμμετοχή του Τμήματος στη διαδικασία αξιολόγησης όσο και αν υπάρχουν κίνητρα για να γίνει ή αντικίνητρα σε περίπτωση μη συμμετοχής. Η διαδικασία που ακολουθήθηκε είναι σύμφωνη με τα πρότυπα της ΑΔΙΠ προσαρμοσμένη σε κάποιες περιπτώσεις στις ιδιαιτερότητες του Τμήματος. 2. Η προσπάθεια που πραγματοποιήθηκε, παρά το μικρό αριθμό προσωπικού, διατρέχεται από αίσθημα ευθύνης εκ μέρους όλων και κυρίως διαφάνεια. Τα στοιχεία που αναδεικνύονται, θετικά ή αρνητικά θα αποτελέσουν υλικό, η επεξεργασία του οποίου θεωρείται θεμελιώδης για τη στρατηγική ανάπτυξη του Τμήματος. 3. Όσον αφορά στο πρόγραμμα προπτυχιακών σπουδών η πρόσφατη αναθεώρηση ακολούθησε τις οδηγίες διαμόρφωσης ενός σύγχρονου και αποτελεσματικού προγράμματος σπουδών σύμφωνα με τα Ελληνικά και Ευρωπαϊκά δεδομένα. Προστέθηκαν καινούργια μαθήματα σύμφωνα με τις σύγχρονες ανάγκες της αγοράς ενώ συμπτύχθηκαν άλλα. Εξάλλου η προηγούμενη αναθεώρηση χρονολογείται μόλις 7 χρόνια πίσω (2002). Οι εκπαιδευτικοί του Τμήματος παρακολουθούν στενά τις εξελίξεις. Συμπερασματικά θα λέγαμε ότι το πρόγραμμα σπουδών εξυπηρετεί τους σκοπούς και στόχους του τμήματος. Τα μαθήματα είναι διαρθρωμένα σωστά στα σχετικά εξάμηνα και έτσι ο φοιτητής έχει συνέχεια στην εκπαίδευσή του, κατακτώντας σταδιακά και αποτελεσματικά γνώση. Επικαλύψεις μαθημάτων δεν υπάρχουν παρά μόνο όσο χρειάζεται έτσι ώστε να συνδέεται το ένα μάθημα με το άλλο και να δημιουργούνται στο μυαλό του φοιτητή οι απαραίτητοι κρίκοι παρακολούθησης. Το εξεταστικό σύστημα ακολουθεί τα διεθνή και εγχώρια πρότυπα και όσον αφορά στη θεματολογία όπως και στη βαθμολόγηση. Ειδικά για τη βαθμολόγηση, λαμβάνεται υπ' όψη όχι μόνο η επίδοση του φοιτητή στην τελική εξέταση αλλά και η συνολική του πορεία κατά τη διάρκεια του εξαμήνου με τη συμμετοχή του στο μάθημα και την εκπόνηση τυχών μελετών που ανατίθενται. Επίσης, εφόσον δίνεται η δυνατότητα στον φοιτητή να μελετήσει το γραπτό του και να εκφράσει τυχόν αντιρρήσεις του για τη βαθμολογία, θεωρούμε ότι το σύστημα διαθέτει και την απαιτούμενη σχετική διαφάνεια. Οι πτυχιακές εργασίες που παρουσιάζονται στα τμήματα ειδικότητας είναι αρκετά υψηλού επιπέδου και αυτό είναι αποτέλεσμα της άοκνης προσπάθειας των μελών ΕΠ του Τμήματος. Οι οδηγίες για την εκπόνηση είναι σαφείς, όπως και η συνεργασία με τον επιβλέποντα κατά πλειοψηφία άριστη. 4. Η δημιουργία μεταπτυχιακού προγράμματος με τη σύμπραξη του Πανεπιστημίου των Ιωαννίνων, μόνο στα θετικά του Τμήματος μπορεί να προσμετρηθεί. Η δυνατότητα, το Τμήμα να επιλέγει στο μέλλον συνεργάτες και προσωπικό από μια δεξαμενή υποψηφίων αποτελεί πολύ σημαντικό στοιχείο στρατηγικά για την ανάπτυξη του τμήματος. 5. Το διδακτικό έργο επιτελείται από τους εκπαιδευτικούς του Τμήματος με βάση το καθορισμένο και εγκεκριμένο πρόγραμμα σπουδών (περιγράμματα μαθημάτων) και κυρίως με βάση τους

88 88 στόχους του Τμήματος όπως αυτοί διατυπώνονται στον ιδρυτικό νόμο των ΤΕΙ 1404/83, αλλά και στο Προεδρικό διάταγμα αριθμ. 83 ΦΕΚ , Άρθρο 2, που αφορά στα Επαγγελματικά Δικαιώματα των πτυχιούχων. 6. Η εικόνα του Τμήματος όσον αφορά στα μαθήματα, την οργάνωση της ύλης, τα βοηθήματα, και γενικότερα την αποτελεσματικότητά τους στην εκπαίδευση παρουσιάζεται άριστη, όπως προκύπτει από την ανάλυση των ερωτηματολογίων των φοιτητών. Επίσης η συνολική εικόνα των εκπαιδευτικών παρουσιάζεται υπεράνω κριτικής με όλα τα γραφήματα (ερωτήσεις 22-27) να δείχνουν με διαφορά τις κατηγορίες «ικανοποιητική» και «πολύ καλή». 7. Τα εκπαιδευτικά βοηθήματα που διανέμονται κρίνονται επαρκή και αποτελεσματικά. Είτε πρόκειται για συγγράμματα, είτε για σημειώσεις, είναι αρκετά σύγχρονα και πρόκειται για πονήματα στην συντριπτική τους πλειοψηφία των ίδιων των εκπαιδευτικών που υπηρετούν στο τμήμα, οι οποίοι γνωρίζουν επακριβώς τις ανάγκες των φοιτητών. Η πολλαπλή βιβλιογραφία, με την έννοια της προτεινομένης, και μάλιστα από βιβλιοθήκες εύκολα προσβάσιμες από τους φοιτητές, επικουρικά συμπληρώνει το κεφάλαιο «εκπαιδευτικά βοηθήματα». 8. Το τμήμα εκμεταλλεύεται τις δυνατότητες της σύγχρονης τεχνολογίας ως εκπαιδευτικό βοήθημα με εγκατεστημένα συστήματα Η/Υ, προβολικά μέσα και παροχές δικτύου σχεδόν σε όλες τις αίθουσες διδασκαλίας και εργαστήρια. Δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στην εξοικείωση του φοιτητή με την τεχνολογία αφού έχει γίνει πλέον ανάγκη και κομμάτι της καθημερινής πρακτικής. Εξάλλου στα πλαίσια των οικονομικών δυνατοτήτων και τους προϋπολογισμούς που διατίθενται από το Ίδρυμα, το Τμήμα προσπαθεί να προμηθεύεται ότι πιο σύγχρονο κυκλοφορεί από πειραματικές διατάξεις και μετρητικές συσκευές. 9. Άμεση σύνδεση της εκπαίδευσης με την έρευνα δεν υπάρχει ακόμη στο Τμήμα γεγονός που αποτυπώνεται στα αρνητικά στοιχεία. Όμως σε κάποια μαθήματα, κάτι που προβλέπεται και από τα περιγράμματα των μαθημάτων, στους φοιτητές ανατίθεται η εκπόνηση μελέτης που αφορά συγκεκριμένο θέμα. Έτσι ο φοιτητής εξοικειώνεται με τη διερεύνηση της βιβλιογραφίας, διευρύνει τον τρόπο σκέψης του με έμφαση στη μεθοδολογία έρευνας και μαθαίνει να συγγράφει εργασία. Συμπερασματικά θα λέγαμε ότι το διδακτικό έργο που προσφέρεται στο Τμήμα, χωρίς να είναι τέλειο, ακολουθεί τις προδιαγραφές της ανώτατης τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Το Τμήμα αναπτύσσει κατά καιρούς συνεργασίες με κοινωνικούς / πολιτιστικούς / παραγωγικούς (ΚΠΠ) φορείς για την προώθηση και εξασφάλιση των δικαιωμάτων αλλά και της καλύτερης εκπαίδευσης και αποκατάστασης των φοιτητών του. Το Τμήμα έχει σαφή προσανατολισμό, όραμα και γνωρίζει καλά το μέλλον της επιστήμης αλλά και τις ανάγκες της εκπαίδευσης όπως διαμορφώνονται στο σύγχρονο εκπαιδευτικό γίγνεσθαι. Ο συνδυασμός αυτός εξασφαλίζει μια πορεία στο μέλλον με υψηλές προδιαγραφές και συγκεκριμένους στόχους. Οι διοικητικές υπηρεσίες εξαρτώνται ουσιαστικά από τη διοικητική διάρθρωση του ίδιου του Ιδρύματος. Αν και σε επίπεδο Τμήματος ο αριθμός των μελών (μονοπρόσωπη γραμματεία) θεωρείται περιορισμένος, οι υπηρεσίες που παρέχονται κρίνονται ικανοποιητικές. Η φοιτητική μέριμνα διενεργείται σε επίπεδο Ιδρύματος και κρίνεται ικανοποιητική αν και πάντα υπάρχουν περιθώρια βελτίωσης, που εξαρτώνται σίγουρα από την αύξηση των δαπανών της πολιτείας προς το Ίδρυμα. Σε επίπεδο Τμήματος, με το θεσμό του σύμβουλου καθηγητή, οι φοιτητές έχουν πάντα τη βοήθεια που χρειάζονται σε όλα τα επίπεδα. Οι διαθέσιμες υποδομές, από τα συγγράμματα μέχρι τις υποδομές σύγχρονης τεχνολογίας κρίνονται ικανοποιητικές και επαρκείς εκτός από το θέμα των χώρων όπως αυτό αναφέρεται και σε άλλα σημεία αυτής της έκθεσης. Ειδικά όσον αφορά στη σύγχρονη τεχνολογία το τμήμα

89 89 «επενδύει» διαρκώς και θεωρούμε ότι οι φοιτητές μας και εκπαιδεύονται σωστά και εξοικειώνονται αποτελεσματικά. Όσον αφορά στην ορθολογικότητα κατά τη διαχείριση των πόρων, εκ των πραγμάτων όταν τα χρήματα που χορηγούνται στο Τμήμα για δαπάνες αναλωσίμων για παράδειγμα είναι μειωμένα σε σχέση με τον προϋπολογισμό είναι σαφές ότι αυτά θα χρησιμοποιηθούν στα απολύτως απαραίτητα. Η διαφάνεια είναι δεδομένη αφού το Τμήμα δεν λειτουργεί από μόνο του, αλλά υπόκειται σε κεντρικό έλεγχο από τις υπηρεσίες του Ιδρύματος. Με βάση το σχέδιο στρατηγικής ανάπτυξης του τμήματος, κατατίθενται προϋπολογισμοί που αφορούν διάφορες δαπάνες και που αποσκοπούν κάθε φορά στη βελτίωση της εκπαίδευσης. Έτσι αργά αλλά σταθερά το Τμήμα «χτίζει» ένα σύγχρονο προφίλ εκπαίδευσης Αρνητικά στοιχεία 1. Το κυριότερο αρνητικό στοιχείο του Τμήματος ΦΧ&Τ/Υ, που αποτελεί τροχοπέδη στην υλοποίηση του οράματός του είναι η έλλειψη ανεξάρτητου, αυτοδύναμου Προπτυχιακού προγράμματος σπουδών. Η συνεχής, κάθε τριετία κατ ελάχιστον, τροποποίηση του προγράμματος μαθημάτων των Τμημάτων ειδικότητας, η οποία συνήθως συνοδεύεται από αυθαίρετη κατάργηση ή αφαίρεση μαθημάτων που διδάσκονται από το Γενικό Τμήμα ΦΧ&Τ/Υ, οδηγεί σε συρρίκνωση του τμήματος και αδυναμία υλοποίησης οποιουδήποτε στόχου. Τα Γενικά Τμήματα έχουν ιδρυθεί στην Ανώτατη Εκπαίδευση προκειμένου να παρέχουν τις απαραίτητες βασικές Γνώσεις σε Φυσική, Χημεία και Μαθηματικά, στο σύνολο των φοιτητών που ακολουθούν προγράμματα Θετικής κατεύθυνσης ή προγράμματα π.χ. σχετικά με τα επαγγέλματα υγείας. Η νομοθετική αντιμετώπιση της διδασκαλίας των μαθημάτων αυτών κρίνεται ως απαραίτητη προκειμένου τα Γενικά Τμήματα να έχουν μέλλον. Άλλως είναι ίσως προτιμότερο να καταργηθούν ή να εξελιχθούν/μετραπούν σε Τμήματα ειδικότητας. 2. Το ερευνητικό έργο του Τμήματος, όπως και όλων των Τμημάτων ειδικότητας των ΤΕΙ, φαλκιδεύεται από την έλλειψη μεταπτυχιακών φοιτητών. Το γεγονός επιβαρύνει επιπλέον τα Γενικά Τμήματα, τα οποία στερούνται και προπτυχιακών φοιτητών. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την αδυναμία πρόσληψης εξειδικευμένου ΕΠ, υψηλής στάθμης με κατάλληλα γνωστικά αντικείμενα προκειμένου να προωθήσουν ερευνητικούς τομείς ενδιαφέροντος. Η επικράτηση της εσφαλμένης αντίληψης ότι οι θέσεις του ΕΠ των Γενικών Τμημάτων δεν πρέπει να προκηρύσσονται και να αξιολογούνται με βάση το γνωστικό αντικείμενο, αφού οι εκπαιδευτικοί που θα εκλεγούν πρόκειται να διδάξουν Γενικού περιεχομένου μαθήματα, οδηγεί, πολλές φορές, στην πρόσληψη προσωπικού με ελαττωμένα προσόντα και ετερόκλητα γνωστικά αντικείμενα, τα οποία δεν είναι δυνατόν να δημιουργήσουν ερευνητικούς πυρήνες στο εσωτερικό του Τμήματος. 3. Η πρόσληψη έκτακτου διδακτικού προσωπικού με ετήσιες ή εξαμηνιαίες συμβάσεις αποτελεί μια επιπλέον τροχοπέδη στη λειτουργία όλων των Τμημάτων των ΤΕΙ. Ο χρόνος που σπαταλιέται κάθε ακαδημαϊκό έτος για την αξιολογική κατάταξη του ΕΕΠ είναι τεράστιος και δεν επιτρέπει την πλήρη, διδακτική και ερευνητική αξιοποίηση του ΕΠ. Ο θεσμός των τριετών συμβάσεων που λειτουργεί ήδη στον Πανεπιστημιακό Τομέα θα λειτουργούσε προς όφελος της διδασκαλίας και της έρευνας στα Τμήματα των ΤΕΙ. 4. Σε κάθε περίπτωση η διαδικασία της αξιολόγησης επιβάρυνε τα ολιγάριθμα ούτως ή άλλως μέλη ΕΠ του τμήματος, τη γραμματεία, τα μέλη ΕΤΠ και κάποιους εθελοντές εργαστηριακούς συνεργάτες. Ελλείψει ηλεκτρονικού σχεδιασμού, τυποποίησης και μηχανοργάνωσης εκ μέρους της ΑΔΙΠ στα προτεινόμενα σχέδια, παρουσιάστηκαν δυσκολίες, καθυστερήσεις και σίγουρα παραλείψεις. Τα αντικίνητρα που θεσμοθετήθηκαν και ανακοινώθηκαν και αφορούσαν τα μεταπτυχιακά και τα ερευνητικά προγράμματα, επέδρασαν εξαιρετικά πιεστικά εις βάρος ίσως

90 90 της ίδιας της αξιολόγησης. Το τμήμα ευελπιστεί, η επόμενη αξιολόγηση να είναι ποιοτικά ανώτερη της πρώτης αυτής προσπάθειας. 5. Εκκρεμεί η προκήρυξη τριών μελών ΕΠ σε βαθμίδα Καθηγητή Εφαρμογών. Οι δυο από αυτές τις θέσεις αφορούν τον Τομέα της Φυσικής ενώ η Τρίτη τον Τομέα της Χημείας & Τεχνολογίας Υλικών. Μεγάλο μέρος του εκπαιδευτικού έργου επωμίζεται το έκτακτο προσωπικό με ότι αυτό συνεπάγεται στην ποιότητα εκπαίδευσης. Κυρίως όμως, όπως είναι γνωστό, στο έκτακτο προσωπικό δεν ανατίθεται διοικητικό έργο, με αποτέλεσμα το φορτίο όλο της λειτουργίας του Τμήματος να βαρύνει τα μόνιμα μέλη. Θεωρούμε ότι είναι πολύ δύσκολο ένας εκπαιδευτικός να επωμίζεται εκπαιδευτικό και ταυτόχρονα διοικητικό έργο τέτοιου μεγάλου όγκου. 6. Η ένδεια σε χώρους είναι από τα πιο σοβαρά αρνητικά στοιχεία του Τμήματος. Αποτελεί δε ένα από τα σημαντικότερα γνωστά προβλήματα του ΤΕΙ Αθήνας. Το προσωπικό συγχρωτίζεται σε κάποια γραφείο καθηγητών και σε ένα είδος χώρου υποδοχής, ενώ κάποια μέλη διατηρούν υποτυπωδώς γραφείο μέσα στα εργαστήρια. Η υποδοχή φοιτητών γίνεται παράλληλα με άλλες δραστηριότητες στα ήδη περιορισμένα σε έκταση γραφεία δημιουργώντας επιπρόσθετες δυσκολίες στο εκπαιδευτικό και διοικητικό έργο. 7. Η διεθνής διάσταση του προγράμματος σπουδών του τμήματος παρουσιάζεται νηπιακή. Οι αρμόδιοι εκπαιδευτικοί του Τμήματος δεν είναι αρκετά ενεργοποιημένοι και ευαισθητοποιημένοι στο θέμα έτσι ώστε να καλλιεργούν στους φοιτητές την άποψη συνεργασιών με ανάλογα τμήματα το εξωτερικού. Σίγουρα ένα μέρος ευθύνης αφορά στους ίδιους τους φοιτητές που επιδεικνύουν απροθυμία σε ότι αφορά τη σχετική διαδικασία. 8. Στοιχείο ανησυχητικό αποτελεί επίσης το γεγονός της «χαλαρής» παρακολούθησης των θεωρητικών μαθημάτων από τους φοιτητές και η αφιέρωση μικρού σχετικά χρόνου για μελέτη κατά τη διάρκεια του εξαμήνου. Παραδοσιακά φαίνεται να μελετούν λίγο πριν τις εξετάσεις. Το παραπάνω μπορεί να οφείλεται και στο γνωστό πρόβλημα της διανομής των συγγραμμάτων σχετικά αργά. Αν και η σχετική διαδικασία έχει πρόσφατα βελτιωθεί, γραφειοκρατικά θέματα αυξάνουν το χρόνο διανομής. Σε ότι αφορά το διδακτικό έργο οι φοιτητές μέσα από τα φύλλα αξιολόγησης που συμπληρώνουν το κρίνουν θετικό. Ερωτηματικό ωστόσο παραμένει ο βαθμός αξιοπιστίας της εν λόγω αξιολόγησης στο μέτρο μάλιστα που οι φοιτητές που συμμετέχουν (τουλάχιστον στις παραδόσεις της θεωρίας) είναι ένα μικρό μόνο ποσοστό του συνόλου των φοιτητών που το έχουν δηλώσει. 9. Αρνητικό στοιχείο θεωρείται το γεγονός ότι οι φοιτητές μας δεν εκπαιδεύονται και δεν συμμετέχουν στην έρευνα. Όπως έχει ήδη αναφερθεί εκπονούν μελέτες που όμως ανήκουν κυρίως στην κατηγορία των ανασκοπήσεων. Η κινητικότητα του προσωπικού αλλά και των φοιτητών θεωρείται περιορισμένη. Οι διδάσκοντες και με προσωπική πολλές φορές πρωτοβουλία και ίδια έξοδα μεταβαίνουν σε άλλα τμήματα του εσωτερικού ή του εξωτερικού για τις όποιες συνεργασίες αναπτύσσουν, ή μεταβαίνουν σε συνέδρια για παρακολούθηση ή ανακοίνωση μελετών τους. Τα χρήματα που χορηγούνται από το Ίδρυμα κρίνονται «ελάχιστα». Η μικρή κινητικότητα των φοιτητών οφείλεται στο βαρύ πρόγραμμα που αφήνει ελάχιστο για αυτούς διαθέσιμο χρόνο αλλά και σε οικονομικούς λόγους. 10. Το Τμήμα προς το παρόν δεν έχει καθορίσει μια στρατηγική στο θέμα της έρευνας και των θεμάτων που πρέπει να το απασχολούν. Όπως έχει ήδη αναφερθεί, η όποια έρευνα διεξάγεται στο τμήμα, διενεργείται με ατομική πρωτοβουλία του εκάστοτε εκπαιδευτικού. Τα κίνητρα που δίνονται είτε από την πολιτεία με τη μορφή των προγραμμάτων στήριξης της ΕΟΚ, είτε του ΤΕΙ Αθήνας είναι ουσιαστικά ανεπαρκή για να στηρίξουν μια ερευνητική προσπάθεια. Οι αμοιβές είναι μικρές σε σχέση με τον όγκο εργασίας, δεν προβλέπονται τις περισσότερες φορές αμοιβές προς τρίτους ή γραμματειακή υποστήριξη. Έτσι οι περισσότερες μελέτες που διενεργήθηκαν ή εκπονούνται αυτή τη στιγμή είναι σχεδόν αυτοχρηματοδοτούμενες. Παρήγορο ωστόσο σημάδι είναι το γεγονός ότι σε κάθε προσπάθεια που η πολιτεία κάνει

91 91 προκειμένου να δώσει κίνητρα διεξαγωγής έρευνας και στα ΤΕΙ (π.χ. ΑΡΧΙΜΗΔΗΣ Ι, ΙΙ, ΙΙΙ) οι εκπαιδευτικοί του Τμήματός μας πάντοτε υποβάλλουν ερευνητικές προτάσεις με καλά ποσοστά επιτυχίας. Η απουσία φοιτητών έχει και εδώ αρνητικές συνέπειες στο μέτρο που θα μπορούσαν, εάν αυτοί υπήρχαν, να βοηθήσουν επικουρικά τις ερευνητικές δραστηριότητες. Επίσης ο αυξημένος όγκος εργασίας των μελών ΕΠ σε εκπαιδευτικό και διοικητικό έργο, λόγω του μικρού αριθμού μονίμων μελών ΕΠ, έχει σαν αποτέλεσμα την αδυναμία ουσιαστικά διεξαγωγής έρευνας. Έτσι όσες μελέτες εκπονούνται στο τμήμα οφείλονται στον «ηρωισμό» και το μεράκι των μελών που ασχολούνται. Δεν συμμετέχουν σε ερευνητικές εργασίες οι φοιτητές του τμήματος, όπως θα ήταν το ιδανικό. 11. Οι συνεργασίες που αναπτύσσονται θα πρέπει να οργανωθούν περισσότερο και να αποκτήσουν θεσμικά υπόσταση. Αυτό δυστυχώς δεν έχει γίνει μέχρι τώρα και είναι στα μελλοντικά σχέδια του τμήματος. Ο μικρός αριθμός των μελών ΕΠ κάνει αδύνατον το σχεδιασμό αυτό, τουλάχιστον μέχρι σήμερα. Με την πρόσληψη των τριών νέων μελών είναι πιθανόν να πραγματοποιηθεί στο μέλλον. 12. Αν και οι παρεχόμενες διοικητικές υπηρεσίες κρίνονται ικανοποιητικές αυτό θα πρέπει να αποδοθεί στην αυταπάρνηση του μέλους της διοικητικής υποστήριξης. Τα προβλήματα που υπάρχουν πέρα από τον αριθμό των μελών, είναι η χωροταξική ένδεια και η έλλειψη ικανής μηχανοργάνωσης. Ειδικότερα, το γεγονός ότι ο ένας και μοναδικός χώρος της γραμματείας (18μ i ) έχει το γραφείο της διοικητικής υπαλλήλου, υποδέχεται του φοιτητές και ταυτόχρονα φιλοξενεί το αρχείο και τα έγγραφα του τμήματος (λειτουργεί και σαν αποθήκη), κάνει κατανοητό το μέγεθος του προβλήματος. Όσον αφορά στη μηχανοργάνωση, θέμα που επιμελείται αποκλειστικά το Ίδρυμα, θεωρούμε ότι βρίσκεται ακόμα σε νηπιακή μορφή με πολλά προβλήματα και ελλείψεις. Πολλά από τα προβλήματα που υπάρχουν ανέκυψαν και με αιτία την παρούσα αξιολόγηση, όπου θα μπορούσαν πολλά από τα ζητούμενα στοιχεία να παρέχονται εύκολα μέσω του συστήματος και όχι καθ' υπολογισμό της γραμματείας (χρόνος, κόπος, ακρίβεια). 13. Οι πάσης φύσεως υποδομές που διαθέτει το Τμήμα, ενώ κρίνονται σχετικά επαρκείς, δεν αξιοποιούνται ίσως αποτελεσματικά λόγω έλλειψης των κατάλληλων χώρων, κυρίαρχο πρόβλημα όπως καταδεικνύεται από την παρούσα έκθεση. 14. Οι προϋπολογισμοί που κατατίθενται από το τμήμα είναι κατηρτισμένοι ορθολογικά με βάση τις ανάγκες του τμήματος σε κάθε επιμέρους τομέα (κωδικοί). Τα χρήματα που χορηγούνται τελικά κρίνονται «ελάχιστα». Οι κατακτήσεις του τμήματος, αν μπορούν να χαρακτηριστούν έτσι, έχουν γίνει μετά από πολύ κόπο και επιμονή κατά τη διάρκεια των χρόνων. Στο θέμα αυτό πρέπει να υπάρξει αποφασιστική πίεση στην πολιτεία για αύξηση των κονδυλίων. 15. Η σχέση του Γενικού Τμήματος με τους κοινωνικούς / πολιτιστικούς φορείς είναι σχεδόν ανύπαρκτη. Όπως ήδη αναφέρθηκε το Τμήμα στερείται αποφοίτων και έτσι ούτε ο θεσμός της Πρακτικής άσκησης αλλά ούτε και η επαγγελματική αποκατάσταση των φοιτητών προσφέρει τις ευκαιρίες για τέτοιες συνεργασίες. Αρνητικό ακόμη θεωρείται και το αυτονόητο γεγονός ότι το Τμήμα Φυσικής Χημείας & Τεχνολογίας Υλικών δεν μπορεί να αναλάβει προγράμματα κινητικότητας φοιτητών. Συμπερασματικά θα λέγαμε ότι το Τμήμα Φυσικής Χημείας & Τεχνολογίας Υλικών αποτελεί ένα σύγχρονο εκπαιδευτικό κύτταρο του ΤΕΙ Αθήνας. Παρά τις όποιες δυσκολίες και τα αρνητικά στοιχεία παρέχει σύγχρονη γνώση στον τομέα του. Η ταυτοποίηση των αρνητικών σημείων όπως παρουσιάζονται από την παρούσα έκθεση σε καμιά περίπτωση δεν αλλάζει την εικόνα του τμήματος. Αντιθέτως, η επίγνωση των σχετικών προβλημάτων αποτελεί την πρώτη ουσιαστική προϋπόθεση για βελτίωση.

92 Διακρίνετε ευκαιρίες αξιοποίησης των θετικών σημείων και ενδεχόμενους κινδύνους από τα αρνητικά σημεία; Είναι γνωστό ότι «ο εχθρός του καλού είναι το καλύτερο». Το τμήμα προσπαθεί να βελτιώνει τις δραστηριότητές του συνεχώς ανεξάρτητα αν πρόκειται για εκπαίδευση, για διοίκηση, υποδομές κ.τ.λ. αξιοποιώντας τα θετικά σημεία του. Γνωρίζοντας πολύ καλά τα σημεία που χωλαίνει, και σ' αυτό συντέλεσε αποφασιστικά η παρούσα διαδικασία της αξιολόγησης, βρίσκει τρόπους να βελτιώνεται και να διορθώνει τα προβλήματα και τις όποιες δυσλειτουργίες παρουσιάζονται. Ο κυριότερος από τους ενδεχόμενους κινδύνους που διατρέχει είναι η κατάργησή του για τους λόγους που αναλυτικά αναφέρθηκαν παραπάνω.

93 Σχέδια βελτίωσης Στην Ενότητα αυτή το Τμήμα καλείται να καταρτίσει σχέδιο δράσης για την άρση των αρνητικών σημείων και την ενίσχυση των θετικών του, καθορίζοντας προτεραιότητες με βάση τις δυνατότητές του Περιγράψτε το βραχυπρόθεσμο σχέδιο δράσης από το Τμήμα για την άρση των αρνητικών και την ενίσχυση των θετικών σημείων. Το βραχυπρόθεσμο σχέδιο δράσης εντοπίζεται στα εξής : Πρόγραμμα σπουδών Ένα Γενικό Τμήμα, όπως το δικό μας, δύσκολα προσδιορίζει ορθολογικά το πρόγραμμα σπουδών του. Συνήθως τα μαθήματα που διδάσκει αφορούν κυρίως μαθήματα Γενικής Υποδομής και αντιστοιχούν στα δυο πρώτα εξάμηνα των νεοεισερχόμενων φοιτητών. Ωστόσο και παρ όλα αυτά το πρόγραμμα σπουδών θεωρείται ότι ανταποκρίνεται αρκετά καλά στις σύγχρονες ανάγκες των διαφόρων Τμημάτων με τα οποία το Γενικό μας Τμήμα συνεργάζεται. Το βραχυπρόθεσμο σχέδιο δράσης για το Τμήμα θα έπρεπε να είναι η αποσαφήνιση του εκπαιδευτικού ρόλου του Τμήματος σε τουλάχιστον, επίπεδο Σχολής. Αυτό σημαίνει υπεύθυνη αποδοχή από όλους τους εμπλεκόμενους (Διευθυντής, Συμβούλιο, Προιστάμενοι) του ειδικού ρόλου που οφείλει να έχει ένα Γενικό Τμήμα σαν το δικό μας. Εκπαίδευση. Η εκπαίδευση μπορεί και πρέπει να γίνει αποτελεσματικότερη. Αποτελεί αυτό καθαυτό έργο των μελών ΕΠ του Τμήματος αλλά και όλων των υπόλοιπων μελών που απαρτίζουν το Τμήμα (ΕΤΠ, εργαστηριακοί συνεργάτες, Διοικητικό προσωπικό κ.τ.λ.) ανεξάρτητα από τον τρόπο και τη θέση. Βασικά σημεία στα οποία πρέπει το Τμήμα να εστιάσει την προσοχή του είναι : Βελτίωση των υπαρχόντων συγγραμμάτων και συγγραφή νέων σύμφωνα πάντα με τις τελευταίες εξελίξεις της επιστήμης. Ο εκσυγχρονισμός του «κλασικού» βιβλίου με την μετατροπή του σε ηλεκτρονικό, με τις δυνατότητες που δίνονται σήμερα με τη σύγχρονη τεχνολογία, είναι επιβεβλημένος και ο στόχος εφικτός. Εκσυγχρονισμός στον τρόπο διδασκαλίας στα εργαστήρια. Ήδη με τη χρήση των οπτικοακουστικών μέσων που υπάρχουν στη διάθεση του τμήματος, (υπολογιστές, data projectors, κάμερες κ.τ.λ.) η εργαστηριακή διδασκαλία έχει βελτιωθεί σημαντικά. Χρειάζεται επέκταση σε όλα τα εργαστηριακά μαθήματα και δημιουργία περισσότερων εκπαιδευτικών DVDs. Βελτίωση της διαφάνειας στο εξεταστικό σύστημα με την ανακοίνωση για παράδειγμα στον διαδικτυακό τόπο του τμήματος των απαντήσεων των θεμάτων μετά τις εξετάσεις από τον υπεύθυνο καθηγητή. Καθορισμός και εφαρμογή μιας όσο το δυνατόν κοινής πολιτικής από τα μέλη ΕΠ τόσο στον τρόπο εκπαίδευσης όσο και στο εξεταστικό σύστημα. Επιλογή πάντα των κατάλληλων εργαστηριακών συνεργατών. Ενεργοποίηση του κάθε Τομέα έτσι ώστε να υπάρχουν εισηγήσεις για τον εξοπλισμό του Τμήματος σε υλικοτεχνική υποδομή για την εφαρμογή του προγράμματος (νέα μαθήματα, αλλαγές σε περιεχόμενα μαθημάτων κ.τ.λ.) αλλά και για τη βελτίωση του προγράμματος συνολικά. Ερευνητική δραστηριότητα. Η βελτίωση της εκπαίδευσης και η αναβάθμιση προγράμματος σπουδών προϋποθέτει ότι τα μέλη ΕΠ του τμήματος είναι ενεργά όσον αφορά την ερευνητική δραστηριότητα. Μόνο έτσι προάγεται

94 94 η επιστήμη και παρακολουθούνται οι εξελίξεις διεθνώς. Τα οφέλη που αποκομίζονται αργά αλλά σταθερά φιλτράρονται και διοχετεύονται προς την εκπαίδευση. Το Τμήμα πρέπει να ορίσει επιτροπή που θα ασχοληθεί με την ερευνητική του δραστηριότητα. Η επιτροπή θα πρέπει να μελετά, να σχεδιάζει και να προτείνει στη Γενική Συνέλευση του Τμήματος. Το Τμήμα πρέπει να χαράξει άμεσα μια ερευνητική πολιτική και μια ενιαία στρατηγική στον κρίσιμο αυτό τομέα. Οι φοιτητές πρέπει σταδιακά να γίνουν συμμέτοχοι σε αυτή διαδικασία, με την εκπόνηση απλών αρχικά ερευνητικών πρωτοκόλλων, όπως για παράδειγμα ο ποιοτικός έλεγχος των εργασιών που πραγματοποιούν. Τα αποτελέσματα των όποιων ερευνητικών εργασιών, πρέπει μετά τη δημοσίευσή τους, ή την ανακοίνωσή τους σε συνέδριο να παρουσιάζονται και στο Τμήμα σε κάποια σχετική ημερίδα. Διοικητικές υπηρεσίες. Αν και οι διοικητικές υποδομές τελούν υπό την αιγίδα του Ιδρύματος, το Τμήμα μπορεί εκεί να απευθύνει τις προτάσεις του για βελτίωση. Πρωταρχικής σημασίας θεωρείται η βελτίωση στο σύστημα μηχανοργάνωσης έτσι ώστε οι φοιτητές να εξυπηρετούνται καλύτερα αλλά κυρίως να υπάρχει η δυνατότητα για συλλογή στοιχείων, όπως για παράδειγμα στατιστικά στοιχεία τα οποία θεωρούνται σημαντικά για τη χάραξη στρατηγικής από το Τμήμα σε διάφορα επίπεδα. Αξιολόγηση. Έχοντας την εμπειρία από την παρούσα αξιολόγηση, το Τμήμα πρέπει να τυποποιήσει περισσότερο τις διαδικασίες έτσι ώστε να καταστούν ευκολότερες, πιο ακριβείς, περισσότερο αξιόπιστες και περισσότερο διαφανείς. Αν η ΜΟΔΙΠ ή η ΑΔΙΠ δεν εξασφαλίσει σύντομα σύστημα μηχανοργάνωσης για την εισαγωγή των στοιχείων (π.χ. ερωτηματολόγια) και την εξαγωγή συμπερασμάτων και στοιχείων το Τμήμα πρέπει από μόνο του να φτιάξει σε κατάλληλο ηλεκτρονικό πρόγραμμα, τυποποιημένες πλατφόρμες των σχετικών δεδομένων. Ανάπτυξη συνεργασιών με κοινωνικούς/πολιτιστικούς/παραγωγικούς φορείς. Χρειάζεται ενίσχυση των υπαρχουσών συνεργασιών και ανάπτυξη νέων. Το Τμήμα πρέπει να παρουσιάσει μια εξωστρέφεια η οποία θα βοηθήσει περαιτέρω την εικόνα του. Τα οφέλη είναι πολλαπλά με κυριότερα την εκπαιδευτική αναβάθμιση των φοιτητών και την προσέλκυση ΕΠ υψηλού επιπέδου αλλά και την αποτελεσματικότερη βοήθεια στην επαγγελματική αποκατάσταση των αποφοίτων. Σχέδιο Ακαδημαϊκής ανάπτυξης Τμήματος Το Τμήμα θα πρέπει να αποκτήσει ένα κοινώς αποδεκτό σχέδιο για κάποια μεσοπρόθεσμη έστω ακαδημαϊκή ανάπτυξη. Βασική αιτία της απουσίας ενός τέτοιου σχεδίου είναι η ανασφάλεια που φαίνεται να υπάρχει στα εκπαιδευτικά μας μέλη σε ότι αφορά την λειτουργία αλλά και τον μελλοντικό ρόλο του Τμήματος. Η παρούσα διαδικασία της εσωτερικής αξιολόγησης αποτελεί από μόνη της ένα ισχυρό, προαπαιτούμενο όρο για την απαραίτητη Ακαδημαϊκή ανάπτυξη του Τμήματος Περιγράψτε το μεσοπρόθεσμο σχέδιο δράσης από το Τμήμα για την άρση των αρνητικών και την ενίσχυση των θετικών σημείων. Το σχέδιο δράσης με περισσότερο μακροπρόθεσμο χαρακτήρα πρέπει να περιλαμβάνει:

95 95 Αύξηση ανθρώπινου δυναμικού. Το Τμήμα με βάσει τις ανάγκες του πρέπει να σχεδιάσει και να ζητήσει από το Ίδρυμα και την πολιτεία, ανθρώπινο δυναμικό είτε αυτό είναι μέλη ΕΠ, είτε ΕΤΠ, ή και διοικητικό προσωπικό. Η πρόσληψη ικανών μελών ΕΠ θεωρείται αναγκαία. Εξάλλου υπάρχουν ακόμα στο Τμήμα οργανικές θέσεις που παραμένουν κενές. Δημιουργία συνεργασιών με αντίστοιχα τμήματα του εσωτερικού - εξωτερικού. Αρκετά από τα μέλη ΕΠ του Τμήματος διατηρούν καλές διαπροσωπικές σχέσεις με συναδέλφους σε Τμήματα του εσωτερικού - εξωτερικού. Είναι ευκαιρία το Τμήμα να αναπτύξει νέες συνεργασίες ή να ενεργοποιήσει τις παλιές, ώστε να αποκομίσει οφέλη από αντίστοιχα προγράμματα σπουδών αλλά και να μπορεί να κατευθύνει σωστά και αποτελεσματικά αποφοίτους που επιθυμούν να παρακολουθήσουν μεταπτυχιακά προγράμματα στο εξωτερικό. Απαραίτητη είναι, επίσης, η συντονισμένη δράση όλων των Γενικών Τμημάτων που υπάρχουν Πανελλαδικά στα Τεχνολογικά Ιδρύματα για ένα αποτελεσματικό, συνολικό εκπαιδευτικό σχεδιασμό. Η εφαρμογή ενός ενιαίου κύκλου μαθημάτων που αφορούν το Γενικό Τμήμα και έχει ένα διατμηματικό χαρακτήρα θα βοήθαγε στην ποιοτική αναβάθμιση της παρεχόμενης εκπαίδευσης. Διοργάνωση επιστημονικών εκδηλώσεων. Η διοργάνωση επιστημονικών συνεδρίων και ημερίδων στο Ίδρυμα προάγει την ακαδημαϊκότητα του τμήματος και ενεργοποιεί μέλη ΕΠ αλλά και φοιτητές. Στο Ίδρυμα παρέχεται αυτή η δυνατότητα με το σύγχρονο κεντρικό αμφιθέατρο έτσι όπως αυτό διαμορφώθηκε σχετικά πρόσφατα Διατυπώστε προτάσεις προς δράση από τη Διοίκηση του Ιδρύματος. Το Τμήμα όπως είναι γνωστό δεν λειτουργεί αυτόνομα, αλλά αποτελεί κύτταρο του ΤΕΙ Αθήνας. Η κύρια λογική της ίδρυσης των Γενικών Τμημάτων είναι η εξοικονόμηση πόρων και υποδομών. Έτσι τα σχέδια για βελτίωση δεν αφορούν μόνο το συγκεκριμένο Τμήμα αλλά και ολόκληρο το Ίδρυμα. Ειδικότερα όμως, θέματα που θεωρούμε ότι θα πρέπει να απασχολήσουν αποκλειστικά τη Διοίκηση του Ιδρύματος είναι: Εξεύρεση χώρων. Πολλά από τα προβλήματα και τις δυσλειτουργίες που αντιμετωπίζει το Τμήμα αφορούν την έλλειψη χώρων. Όπως έχει αναφερθεί ήδη κάποιες από τις αίθουσες έχουν ανεπιθύμητα πολλαπλό ρόλο ευκαιριακά και ανάλογα με τις ανάγκες με ότι αυτό συνεπάγεται. Επίσης το εμβαδόν των χώρων που ήδη χρησιμοποιούνται θεωρείται ανεπαρκές με αποτέλεσμα προβλήματα υγιεινής, ασφάλειας αλλά και αποτελεσματικότητας. Η διοίκηση πρέπει να φροντίσει για την εξεύρεση χώρων και τη πιθανή μεταστέγαση Τμημάτων. Χορήγηση συγγραμμάτων. Είναι πάγιο αίτημα των φοιτητών και του Τμήματος η γρήγορη διανομή των συγγραμμάτων στους φοιτητές από τις πρώτες κιόλας εβδομάδες του κάθε εξαμήνου. Παρά τη βελτίωση στο θέμα, εξακολουθεί να υπάρχει καθυστέρηση. Θεωρούμε ότι με ένα σύστημα μηχανοργάνωσης πιο αποτελεσματικό και ευέλικτο μπορεί να επιταχυνθεί κατά πολύ η σχετική διαδικασία. Ήδη η διανομή των συγγραμάτων μέσω του «Εύδοξος» διευκολύνει κατά πολύ την σχετική διαδικασία.

96 96 Κανονισμός σπουδών. Το πρόβλημα εντοπίζεται από τη διαφορά του φόρτου εργασίας που προβλέπεται από το κάθε πρόγραμμα σπουδών (24-26 ώρες εβδομαδιαίως) και το γεγονός ότι ο κανονισμός σπουδών επιτρέπει τη δήλωση μαθημάτων που φτάνουν τις 45 ώρες και μάλιστα για τους επί πτυχίω φοιτητές ακόμα περισσότερες. Επίσης στους επί πτυχίω φοιτητές καταργούνται οι αλυσίδες μαθημάτων με αποτέλεσμα να δηλώνουν ανεξέλεγκτα τα μαθήματα, γεγονός που θεωρείται εις βάρος της ποιότητας εκπαίδευσης. Ως αποτέλεσμα παρατηρείται η μειωμένη προσέλευση φοιτητών στα θεωρητικά μαθήματα με ότι αυτό συνεπάγεται όπως άλλωστε έχει τονιστεί και στην ενότητα «Διδακτικό έργο». Έτσι σημαντική βελτίωση στο πρόβλημα της ελλειπούς παρακολούθησης θεωρούμε ότι θα επέλθει με την τροποποίηση από το ΤΕΙ του κανονισμού σπουδών και την προσαρμογή του, όσον αφορά το σύνολο των ωρών παρακολούθησης / εξάμηνο, στα σύγχρονα δεδομένα των νέων προγραμμάτων, που συνδέουν τις ώρες παρακολούθησης με το φόρτο εργασίας. Βιβλιοθήκη. Η βιβλιοθήκη του Ιδρύματος λειτουργεί ικανοποιητικά με αρκετά συγγράμματα και ηλεκτρονική υποστήριξη. Χρειάζεται περαιτέρω εμπλουτισμός σε βιβλία και δικαιώματα πρόσβασης σε περισσότερες ηλεκτρονικές βάσεις δεδομένων επί πληρωμή. Θα πρέπει να ερωτηθούν όλα τα Τμήματα για τις σχετικές με το αντικείμενο ηλεκτρονικές βάσεις στις οποίες μπορούν να εξερευνούν τη βιβλιογραφία τόσο τα μέλη ΕΠ όσο και οι φοιτητές του Ιδρύματος και να φροντίσει το Ίδρυμα να τις συμπεριλάβει. Ορθολογική κατανομή κονδυλίων στα Τμήματα. Το Τμήμα θεωρεί βάσιμα, ότι υποχρηματοδοτείται. Βέβαια είναι γνωστό το πρόβλημα της υποχρηματοδότησης της παιδείας στη χώρα μας συνολικά. Όμως ειδικά στο Ίδρυμα παρατηρείται το φαινόμενο, να χρηματοδοτούνται τα Τμήματα χωρίς να λαμβάνονται υπόψη οι ιδιαίτερες ανάγκες κάθε Τμήματος χωριστά. Καταλήγουμε έτσι πολλές φορές σε ένα ιδιότυπο «παζάρι» που κάθε άλλο παρά τιμά την ακαδημαϊκότητα του ιδρύματος. Θα πρέπει να βρεθεί τρόπος έτσι ώστε τα χρήματα να κατανέμονται με αντικειμενικά κριτήρια ανάλογα με τις πραγματικές ανάγκες κάθε Τμήματος, ανεξάρτητα με το αν έχουν ή δεν έχουν δικούς τους φοιτητές. Διδασκαλία μαθημάτων Γενικής Υποδομής. Τα μαθήματα Γενικής Υποδομής αποτελούν όπως είναι γνωστό τα θεμέλια για την ορθή δόμηση της γνώσης. Η Διοίκηση του Ιδρύματος πρέπει να εντείνει τις προσπάθειές της προκειμένου να αποθαρρύνει την τάση που έχουν μερικά Τμήματα ειδικότητας να καταργούν τα μαθήματα αυτά ή να τα μετονομάζουν σε μαθήματα ειδικότητας, προκειμένου να τα αποσπάσουν από τα γενικά Τμήματα και να τα οικιοποιηθούν Διατυπώστε προτάσεις προς δράση από την Πολιτεία. Αντιμετώπιση του κτηριακού προβλήματος Το κτηριακό πρόβλημα αποτελεί ένα ουσιαστικό λόγο για την καθυστέρηση της ανάπτυξης του Τμήματος αλλά και ολόκληρου του Ιδρύματος. Ο υπερβολικός αριθμός των φοιτητών απαιτεί μεγάλες αίθουσες παραδόσεων οι οποίες λείπουν. Απουσιάζουν επίσης και χώροι για έρευνα, για γραφεία καθηγητών ή ακόμη και βοηθητικοί εργαστηριακοί χώροι για στοιχειώδη ανάπτυξη και έλεγχο κάποιων ασκήσεων.

97 97 Εξασφάλιση των επαγγελματικών δικαιωμάτων των αποφοίτων του ιδρύματος. Αν και το Τμήμα Φυσικής Χημείας & Τεχνολογίας Υλικών δεν διαθέτει αποφοίτους εν τούτοις θεωρεί ότι η ασάφεια που εξακολουθεί ακόμη και σήμερα να υπάρχει με τα επαγγελματικά δικαιώματα των φοιτητών των ΤΕΙ θα πρέπει να λήξει. Ο Ν.1666/86 πρέπει να τροποποιηθεί άμεσα και να γίνουν διακριτά τα επαγγελματικά δικαιώματα των διαφορετικών βαθμίδων εκπαίδευσης. Μείωση του αριθμού των εισακτέων. Αποτελεί πάγιο αίτημα του ιδρύματος. Αφού οι συνθήκες εκπαίδευσης δεν βελτιώνονται (χώροι, προσωπικό, κ.τ.λ.), θα πρέπει να μειωθεί ο αριθμός των εισακτέων σε όσα το κάθε Τμήμα θεωρεί ότι μπορεί να εκπαιδεύσει επαρκώς και με την υπάρχουσα υποδομή. Ο αριθμός εισακτέων καθορίζεται αποκλειστικά από την πολιτεία (Υπουργείο Παιδείας). Αύξηση κονδυλίων για την παιδεία. Ακούγεται κοινότυπο, όμως θεωρούμε ότι αναβάθμιση και βελτίωση δεν μπορεί να επιτευχθεί χωρίς ικανούς προϋπολογισμούς. Ενίσχυση του Εκπαιδευτικού δυναμικού με προσλήψεις νέων συναδέλφων. Το πρόβλημα του μειωμένου ανθρώπινου δυναμικού έχει δύο προεκτάσεις: Δυσκολίες και καθυστερήσεις στην προκήρυξη νέων θέσεων ΕΠ, και Δυσκολίες και καθυστερήσεις στην πρόσληψη των εκλεγμένων μελών ΕΠ. Θα χρειαστεί να απλοποιηθούν και να επιταχυνθούν οι διαδικασίες των προκηρύξεων και οι γραφειοκρατικές αγκυλώσεις που έχουν σαν αποτέλεσμα σημαντικές καθυστερήσεις στην πρόληψη νέων μελών ΕΠ, προκειμένου οι συνάδελφοι που συνταξιοδοτήθηκαν (τα τελευταία τουλάχιστον) χρόνια να αντικατασταθούν το συντομότερο δυνατό. Εκπαίδευση χωρίς «δάσκαλο» δεν υπάρχει. Οι συμβασιούχοι, Εργαστηριακοί συνεργάτες δεν μπορεί να αποτελούν λύση για ένα Τμήμα σαν και το δικό μας που δεν έχει μάλιστα και μαθήματα με τόσο εξειδικευμένη θεματολογία. Δημιουργία αυτόνομων μεταπτυχιακών προγραμμάτων. Η δημιουργία αυτόνομων, αξιόπιστων, μεταπτυχιακών είναι θεμελιώδους σημασίας για την αυτοτέλεια των Τεχνολογικών Ιδρυμάτων και την αναβάθμιση της εκπαίδευσης που αυτά παρέχουν. Φυσικά για να γίνει αυτό δεν αρκεί μόνο μια νομοθετική ρύθμιση, αλλά χρειάζεται η πολιτεία σε συνεργασία με τα Ιδρύματα να φροντίσει για τις προϋποθέσεις δημιουργίας μεταπτυχιακού προγράμματος. Μόνο τότε το μεταπτυχιακό θα έχει την ισχύ, την ποιότητα, την αναγνωρισιμότητα και την αποδοχή από υψηλού επιπέδου υποψήφιους. Ενίσχυση της ερευνητικής δραστηριότητας. Χρειάζεται η πολιτεία να αυξήσει τα κονδύλια για την έρευνα, είτε προς τα ΤΕΙ γενικά είτε και με ειδικά προγράμματα. Αναβάθμιση χωρίς πρωτογενή έρευνα δεν νοείται. Πρέπει επίσης τα προγράμματα που προκηρύσσονται από την πολιτεία να επιτρέπουν μεγαλύτερη ευελιξία στις επιλέξιμες δαπάνες έτσι ώστε να διαμορφώνονται από τις ερευνητικές ομάδες ανάλογα με τις ιδιαιτερότητες της κάθε μελέτης ξεχωριστά. Πρέπει τέλος να νομοθετήσει την εκτέλεση προγράμματος εκπόνησης διδακτορικών διατριβών, από τα ΤΕΙ, αυτοδύναμα ή σε συνεργασία με άλλα ΑΕΙ.

98 Πίνακες Οι πίνακες που ακολουθούν αφορούν σε υποδείγματα και παρατίθενται σε οριζόντια διάταξη σελίδας. (Το υπόλοιπο της σελίδας είναι εσκεμμένα κενό)

99 99 Πίνακας Εξέλιξη του προσωπικού του Τμήματος Καθηγητές Αναπληρωτές Καθηγητές Επίκουροι Καθηγητές Λέκτορες/Καθηγητές Εφαρμογών Μέλη ΕΕΔΙΠ/ΕΔΠ Σύνολο Από εξέλιξη* 2 Νέες προσλήψεις* Συνταξιοδοτήσεις* 4 1 Παραιτήσεις* Σύνολο Από εξέλιξη* 1 Νέες προσλήψεις* Συνταξιοδοτήσεις* 1 Παραιτήσεις* Σύνολο Από εξέλιξη* Νέες προσλήψεις* Συνταξιοδοτήσεις* 1 Παραιτήσεις* Σύνολο Νέες προσλήψεις* 1 3 Συνταξιοδοτήσεις* Παραιτήσεις* Σύνολο Διδάσκοντες επί συμβάσει** Σύνολο Τεχνικό προσωπικό εργαστηρίων Σύνολο Διοικητικό προσωπικό * Αναφέρεται στο τελευταίο έτος Σύνολο ** Αναφέρεται σε αριθμό συμβάσεων όχι διδασκόντων (π.χ. αν ένας διδάσκων έχει δύο συμβάσεις, χειμερινή και εαρινή, τότε μετρώνται δύο συμβάσεις)

100 100 Πίνακας Μαθήματα Προπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών Τομέας Μαθημάτων Φυσικής ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΜΑΘΗΜΑ ΕΞΑΜΗΝΟ ΕΙΔΟΣ ΚΩΔΙΚΟΣ Θ Ε ΣΤΕΦ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΦΥΣΙΚΗ Α Θ +Ε 1.1.1α 1.1.1β ΣΤΕΦ ΣΤΕΦ ΣΤΕΦ ΣΤΕΦ ΣΤΕΦ ΣΤΕΦ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ ΥΠΟΔΟΜΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ ΥΠΟΔΟΜΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΦΥΣΙΚΗ Ι Α Θ 1.2.1α ΦΥΣΙΚΗ ΙΙ Β Θ +Ε 1.2.2α 1.2.2β ΦΥΣΙΚΗ Ι Α Θ +Ε 1.3.1α 1.3.1β ΦΥΣΙΚΗ ΙΙ Β Θ +Ε 1.3.2α 1.3.2β ΙΑΤΡΙΚΑ LASER & ΟΠΤΟΗΛ/ΚΗ Ε Θ +Ε 1.3.3α 1.3.3β ΦΥΣΙΚΗ Α Θ +Ε 1.4.1α 1.4.1β ΣΤΕΦ ΝΑΥΠΗΓΙΚΗΣ ΦΥΣΙΚΗ Ι Α Θ +Ε 1.5.1α 1.5.1β ΣΤΕΦ ΝΑΥΠΗΓΙΚΗΣ ΦΥΣΙΚΗ ΙΙ Β Θ +Ε 1.5.2α 1.5.2β ΣΤΕΦ ΤΟΠΟΓΡΑΦΙΑΣ ΦΥΣΙΚΗ Β Θ +Ε 1.6.1α 1.6.1β ΣΕΥΠ ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ ΙΑΤΡΙΚΗ ΦΥΣΙΚΗ Α Θ +Ε 2.1.1α 2.1.1β ΣΕΥΠ ΡΑΔΙΟΛΟΓΙΑΣ / ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΙΑΣ ΦΥΣΙΚΗ Α Θ 2.2.1α ΣΕΥΠ ΟΠΤΙΚΗΣ & ΟΠΤΟΜΕΤΡΙΑΣ ΟΠΤΙΚΗ Ι Α Θ +Ε 2.3.1α 2.3.1β ΣΕΥΠ ΟΠΤΙΚΗΣ & ΟΠΤΟΜΕΤΡΙΑΣ ΟΠΤΙΚΗ ΙΙ Β Θ +Ε 2.3.2α 2.3.2β ΣΕΥΠ ΣΕΥΠ ΣΕΥΠ ΟΠΤΙΚΗΣ & ΟΠΤΟΜΕΤΡΙΑΣ ΑΙΣΘΗΤΙΚΗΣ & ΚΟΣΜΗΤΟΛΟΓΙΑΣ ΑΙΣΘΗΤΙΚΗΣ & ΚΟΣΜΗΤΟΛΟΓΙΑΣ LASER & ΟΠΤΙΚΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ Ζ Θ 2.3.3α ΕΙΔΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΦΥΣΙΚΗΣ Α Θ +Ε 2.4.1α 2.4.1β ΑΡΧΕΣ LASER Γ Θ +Ε 2.4.2α 2.4.2β ΣΕΥΠ ΦΥΣΙΚΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΒΙΟΦΥΣΙΚΗ Ζ Θ 2.5.1α ΣΕΥΠ ΟΔΟΝΤΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΦΥΣΙΚΗ Α Θ 2.6.1α ΣΓΤ&ΚΣ ΣΓΤ&ΚΣ ΣΓΤ&ΚΣ ΣΓΤ&ΚΣ ΣΓΤ&ΚΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΓΡΑΦΙΚΩΝ ΤΕΧΝΩΝ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ & ΕΡΓΩΝ ΤΕΧΝΗΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ & ΟΠΤΙΚΟΑΚΟΥΣΤΙΚΩΝ ΤΕΧΝΩΝ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ & ΟΠΤΙΚΟΑΚΟΥΣΤΙΚΩΝ ΤΕΧΝΩΝ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ & ΟΠΤΙΚΟΑΚΟΥΣΤΙΚΩΝ ΤΕΧΝΩΝ ΦΥΣΙΚΗ Α Θ +Ε 3.1.1α 3.1.1β ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΦΥΣΙΚΗΣ Α Θ +Ε 3.2.1α 3.2.1β ΦΥΣΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑΣ & ΗΧΟΥ Ι Α Θ +Ε 3.3.1α 3.3.1β ΦΥΣΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑΣ & ΗΧΟΥ ΙΙ Β Θ +Ε 3.3.2α 3.3.2β ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ Ζ Θ +Ε 3.3.3α 3.3.3β ΣΤΕΤΡΟΔ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΦΥΣΙΚΗ Α Θ +Ε 4.1.1α 4.1.1β ΣΤΕΤΡΟΔ ΟΙΝΟΛΟΓΙΑΣ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΟΤΩΝ ΦΥΣΙΚΗ Α Θ +Ε 4.2.1α 4.2.1β

101 101 Τομέας Μαθημάτων Χημείας και Τεχνολογίας Υλικών ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΜΑΘΗΜΑ ΕΞΑΜΗΝΟ ΕΙΔΟΣ ΣΤΕΦ ΣΤΕΦ ΣΤΕΦ ΣΤΕΦ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ ΥΠΟΔΟΜΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΔΟΜΙΚΩΝ ΥΛΙΚΩΝ ΚΩΔΙΚΟΣ Θ Α Θ+Ε 1.2.3α 1.2.3β ΧΗΜΕΙΑ Α Θ 1.3.4α ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΥΛΙΚΩΝ ΒΙΟΥΛΙΚΩΝ & ΠΡΟΣΘΕΤΙΚΗΣ Ε Θ+E 1.3.5α 1.3.5β ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΙΙ ΣΤ Θ+E 1.3.6α 1.3.6β ΣΤΕΦ ΝΑΥΠΗΓΙΚΗΣ ΧΗΜΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ Α Θ+E 1.5.3α 1.5.3β Ε ΣΤΕΦ ΝΑΥΠΗΓΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΝΑΥΠΗΓΙΚΩΝ ΥΛΙΚΩΝ Γ Θ+E 1.5.4α 1.5.4β ΣΕΥΠ ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ ΑΝΟΡΓΑΝΗ ΧΗΜΕΙΑ Α Θ+E 2.1.2α 2.1.2β ΣΕΥΠ ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ ΟΡΓΑΝΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ Α Θ+E 2.1.3α 2.1.3β ΣΕΥΠ ΟΠΤΙΚΗΣ & ΟΠΤΟΜΕΤΡΙΑΣ ΟΡΓΑΝΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ Α Θ+E 2.3.4α 2.3.4β ΣΕΥΠ ΣΕΥΠ ΣΕΥΠ ΟΠΤΙΚΗΣ & ΟΠΤΟΜΕΤΡΙΑΣ ΑΙΣΘΗΤΙΚΗΣ & ΚΟΣΜΗΤΟΛΟΓΙΑΣ ΡΑΔΙΟΛΟΓΙΑΣ / ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΙΑΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΟΠΤΙΚΩΝ ΥΛΙΚΩΝ ΑΝΟΡΓΑΝΗ/ΟΡΓΑΝΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ Β Θ+E 2.3.5α 2.3.5β Α Θ+E 2.4.3α 2.4.3β ΧΗΜΕΙΑ Α Θ 2.2.2α ΣΕΥΠ ΟΔΟΝΤΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΧΗΜΕΙΑ Α Θ 2.6.2α ΣΓΤ&ΚΣ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ & ΕΡΓΩΝ ΤΕΧΝΗΣ ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΧΗΜΕΙΑΣ Α Θ+E 3.2.2α 3.2.2β

102 102 Πίνακας 11-3α. Μαθήματα Διατμηματικού Μεταπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών [8] Τίτλος ΔΜΠΣ: «ΧΗΜΕΙΑ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΥΛΙΚΩΝ» α.α Μάθημα 14 Φασματοσκοπία - Φασματοσκοπικές και φυσικοχημικές τεχνικές χαρακτηρισμού υλικών Επιστήμη και τεχνολογία πολυμερών και κεραμικών υλικών Καταλύτες και καταλυτικές διεργασίες, Μοριακά υλικά Φυσικές, μηχανικές και χημικές διεργασίες στα υλικά, διάβρωση και μετασχηματισμοί φάσεων Εργαστηριακές ασκήσεις τεχνολογίας υλικών Κωδικός Μαθήματος Ιστότοπος 15 Σελίδα Οδηγού Σπουδών Υπεύθυνος Διδάσκων και Συνεργάτες (ονοματεπώνυμο και βαθμίδα) Α. ΜΥΛΩΝΑ-ΚΟΣΜΑ, Α. ΤΡΟΓΚΑΝΗΣ, Β. ΕΞΑΡΧΟΥ, Ν. ΧΑΤΖΗΛΙΑΔΗΣ, Γ. ΣΠΥΡΟΥΛΙΑΣ, Ι. ΔΕΛΗΓΙΑΝΝΑΚΗΣ, Ι. ΣΑΝΑΚΗΣ, Θ. ΜΠΑΚΑΣ, Σ. ΧΑΤΖΗΚΑΚΟΥ, Α. ΓΑΡΟΥΦΗΣ, Σ. ΣΚΟΥΛΙΚΑ, Α. ΜΙΧΑΗΛΙΔΗΣ Α. ΑΥΓΕΡΟΠΟΥΛΟΣ, Κ. ΜΠΕΛΤΣΙΟΣ, Μ. ΚΟΣΜΑΣ, Γ. ΧΡΥΣΙΚΟΣ, Χ. ΑΓΡΑΦΙΩΤΗΣ, Μ. ΚΑΡΑΚΑΣΙΔΗΣ, Κ. ΔΕΛΙΔΗΣ, Δ. ΓΟΥΡΝΗΣ Ι. ΠΛΑΚΑΤΟΥΡΑΣ, Ν. ΧΑΤΖΗΛΙΑΔΗΣ, Θ. ΚΑΜΠΑΝΟΣ, Ν. ΕΥΜΟΙΡΙΔΗΣ, Δ. ΚΟΒΑΛΑ- ΔΕΜΕΡΤΖΗ, Α. ΒΛΕΣΙΔΗΣ, Μ. ΛΟΥΛΟΥΔΗ, Δ. ΓΟΥΡΝΗΣ Κ. ΜΠΕΛΤΣΙΟΣ, Δ. ΓΟΥΡΝΗΣ, Α. ΛΕΚΑΤΟΥ, Π. ΨΥΛΛΑΚΗ, Δ. ΒΑΤΤΗΣ, Σ. ΘΕΟΧΑΡΗ, Κ. ΜΠΕΛΙΜΠΑΣΑΚΗΣ Μ. ΚΑΡΑΚΙΣΙΔΗΣ, Μ. ΛΟΥΛΟΥΔΗ, Δ. ΓΟΥΡΝΗΣ, Α. ΑΥΓΕΡΟΠΟΥΛΟΣ, Α. ΛΕΚΑΤΟΥ Υποχρεωτικό (Υ), Κατ'επιλογήν (Ε) Ελεύθερης Επιλογής (ΕΕ) Διαλέξεις (Δ), Φροντιστήριο (Φ) Εργαστήριο (Ε) Σε ποιο εξάμηνο διδάχθηκε; 17 (Εαρ.-Χειμ.) Αριθμός φοιτητών που ενεγράφησαν στο μάθημα Αριθμός Φοιτητών που συμμετειχαν στις εξετάσεις Αριθμός Φοιτητών που πέρασε επιτυχώς στην κανονική ή επαναληπτική εξέταση Αξιολογήθηκε από τους Φοιτητές; 18 Υ Δ ΧΕΙΜ ΝΑΙ Υ Δ ΧΕΙΜ ΝΑΙ Υ Δ ΧΕΙΜ ΝΑΙ Υ Δ ΧΕΙΜ ΝΑΙ Υ Ε ΧΕΙΜ ΝΑΙ 8 Σε περίπτωση περισσοτέρων του ενός ΠΜΣ συμπληρώνεται ένας πίνακας ανά ΠΜΣ. Για τη στήλη «Αξιολόγηση από φοιτητή» ακολουθείστε τις οδηγίες του Πίνακα

103 Κρυσταλλική δομή, Ατέλειες, Μηχανικές και μαγνητικές ιδιότητες υλικών Επιστήμη και τεχνολογία προηγμένων υλικών Τεχνολογία υλικών σε μικρο- και νανοδιαστάσεις Εργαστηριακές ασκήσεις φασματοσκοπίας κρυσταλλογραφίας Εργαστήριο εισαγωγής στην έρευνα της Χημείας & Τεχνολογίας των υλικών Ι. ΚΟΥΤΣΕΛΑΣ, Β. ΚΑΛΠΑΚΙΔΗΣ, Χ. ΜΑΣΣΑΛΑΣ, Ε.ΧΑΤΖΗΓΕΩΡΓΙΟΥ, Α. ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΠΟΥΛΟΣ, Π. ΒΟΥΘΟΥΝΗΣ, Γ. ΚΑΛΚΑΝΗΣ, Ι. ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ, Δ. ΤΡΙΑΝΤΗΣ Α. ΛΕΚΑΤΟΥ, Π. ΨΥΛΛΑΚΗ, Α. ΑΥΓΕΡΟΠΟΥΛΟΣ, Δ. ΓΟΥΡΝΗΣ, Σ. ΑΓΑΘΟΠΟΥΛΟΣ, Ι. ΚΟΥΤΣΕΛΑΣ, Μ. ΚΑΡΑΚΑΣΙΔΗΣ, Α. ΛΑΠΠΑΣ Κ. ΜΠΕΛΤΣΙΟΣ, Χ. ΑΓΡΑΦΙΩΤΗΣ, Θ. ΜΑΤΙΚΑΣ, Γ. ΜΟΥΣΔΗΣ, Ι. ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ, Μ. ΚΑΡΑΚΑΣΙΔΗΣ, Β. ΓΕΩΡΓΑΚΙΛΑΣ Σ. ΧΑΤΖΗΚΑΚΟΥ, Α. ΤΡΟΓΚΑΝΗΣ, Ι. ΔΕΛΗΓΙΑΝΝΑΚΗΣ, Θ. ΜΠΑΚΑΣ, Ι. ΣΑΝΑΚΗΣ, Α. ΓΑΡΟΥΦΗΣ, Α. ΜΙΧΑΗΛΙΔΗΣ, Σ. ΣΚΟΥΛΙΚΑ ΟΛΟΙ ΟΙ ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΕΣ ΤΟΥ ΔΠΜΣ ΠΟΥ ΑΝΑΛΑΜΒΑΝΟΥΝ ΤΗΝ ΕΚΠΟΝΗΣΗ ΤΗΣ ΜΔΕ Υ Δ ΕΑΡ ΝΑΙ Υ Δ ΕΑΡ ΝΑΙ Υ Δ ΕΑΡ ΝΑΙ Υ Ε ΕΑΡ ΝΑΙ Υ Δ ΕΑΡ ΝΑΙ

104 104 Πίνακας 11-3β. Μαθήματα Διατμηματικού Μεταπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών [9] Τίτλος ΔΜΠΣ: «ΧΗΜΕΙΑ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΥΛΙΚΩΝ» α.α 24 Μάθημα Φασματοσκοπία - Φασματοσκοπικές και φυσικοχημικές τεχνικές χαρακτηρισμού υλικών Επιστήμη και τεχνολογία πολυμερών και κεραμικών υλικών Καταλύτες και καταλυτικές διεργασίες, Μοριακά υλικά Φυσικές, μηχανικές και χημικές διεργασίες στα υλικά, διάβρωση και μετασχηματισμοί φάσεων Εργαστηριακές ασκήσεις τεχνολογίας υλικών Κρυσταλλική δομή, Ατέλειες, Μηχανικές και μαγνητικές ιδιότητες υλικών Επιστήμη και τεχνολογία προηγμένων υλικών Τεχνολογία υλικών σε μικρο- και νανο- διαστάσεις Εργαστηριακές ασκήσεις φασματοσκοπίας κρυσταλλογραφίας Εργαστήριο εισαγωγής στην έρευνα της Χημείας & Τεχνολογίας των υλικών Κωδικός Μαθήματος Ώρες διδασκαλίας ανά εβδομάδα Περιλαμβάνονται ώρες εργαστηρίου ή άσκησης; 21 Διδακτ. Μονάδες Πολλαπλή Βιβλιογραφία (ΝΑΙ/ΟΧΙ) Σε ποιο εξάμηνο των σπουδών αντιστοιχεί; (1 ο, 2 ο ) Τυχόν προαπαιτούμενα μαθήματα 22 Χρήση Εκπαιδ. Μέσων (Ναι/Όχι) Επάρκεια Εκπαιδευτικών Μέσων (Ναι/Όχι) 23-4 ΟΧΙ 4 ΝΑΙ 1 ο ΟΧΙ ΝΑΙ ΝΑΙ - 4 ΟΧΙ 4 ΝΑΙ 1 ο ΟΧΙ ΝΑΙ ΝΑΙ - 4 ΟΧΙ 4 ΝΑΙ 1 ο ΟΧΙ ΝΑΙ ΝΑΙ - 4 ΟΧΙ 4 ΝΑΙ 1 ο ΟΧΙ ΝΑΙ ΝΑΙ - 4 ΝΑΙ 4 ΝΑΙ 1 ο ΟΧΙ ΝΑΙ ΝΑΙ - 4 ΟΧΙ 4 ΝΑΙ 2 ο ΟΧΙ ΝΑΙ ΝΑΙ - 4 ΟΧΙ 4 ΝΑΙ 2 ο ΟΧΙ ΝΑΙ ΝΑΙ - 4 ΟΧΙ 4 ΝΑΙ 2 ο ΟΧΙ ΝΑΙ ΝΑΙ - 4 ΝΑΙ 4 ΝΑΙ 2 ο ΟΧΙ ΝΑΙ ΝΑΙ - 4 ΝΑΙ 4 ΝΑΙ 2 ο ΟΧΙ ΝΑΙ ΝΑΙ 9 Σε περίπτωση περισσοτέρων του ενός ΠΜΣ συμπληρώνεται ένας πίνακας ανά ΠΜΣ.

105 105 Πίνακας 11-4 Μαθήματα Διατμηματικού Μεταπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών [10] Τίτλος ΔΜΠΣ: «Περιβάλλον και Υγεία. Διαχείριση περιβαλλοντικών θεμάτων με επιπτώσεις στην Υγεία» ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Α ΕΞΑΜΗΝΟΥ Κωδ. ΕΝΟΤΗΤΑ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΩΡΕΣ ΔΙΔ/ΙΑΣ ΩΡΕΣ ΠΡΑΚ/ΗΣ ΩΡΕΣ ΜΕΛ/ΤΗΣ Π.Μ.Μ. ΤΡΟΠΟΣ ΕΞΕΤΑΣΗΣ Κ1 Εισαγωγή στις επιστήμες Περιβάλλον και υγεία α) Επίδραση από Ουσίες, Χημικά κτλ. β) Επίδραση από Ατμοσφαιρικούς Ρύπους γ) Επίδραση Τοξικών Ουσιών στις επόμενες γενιές δ) Επίδραση Ακτινοβολίας Γραπτή εξέταση -Εργασία και παρουσίαση εργασίας Κ2 Βασικές γνώσεις οργάνωσης ζωής Βασικές γνώσεις για το κύτταρο και τις λειτουργίες του. β) Οργάνωση της ζωής από μονοκύτταρο σε πολυκύτταρο οργανισμό γ) Πολυκυτταρικό επίπεδο, βασικές λειτουργίες δ) Μεταβολισμός και δυνατότητες απέκκρισης τοξικών ουσιών Γραπτή εξέταση -Εργασία και παρουσίαση εργασίας Κ3 Βασικές γνώσης περιβαλλοντικής έκθεσης σε: ακτινοβολία, χημικές ουσίες, διατροφικούς κινδύνους. Εκτίμηση & Αξιολόγηση κινδύνου. Βασικές γνώσεις περιβαλλοντικής έκθεσης σε Αέρα, Νερό, Έδαφος Γραπτή εξέταση -Εργασία και παρουσίαση εργασίας 10 Σε περίπτωση περισσοτέρων του ενός ΠΜΣ συμπληρώνεται ένας πίνακας ανά ΠΜΣ.

106 106 ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Β ΕΞΑΜΗΝΟΥ Κωδ. ΕΝΟΤΗΤΑ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΕΝΟΤΗΤΑΣ Oδοί Οδοί έκθεσης: Δέρματος, Αναπνευστικού & Πεπτικού συστήματος. Γνώσεις Ανατομίας, Κ4 Ιστολογίας, Φυσιολογίας & Τοξικολογίας των οδών έκθεσης. Αξιολόγηση έκθεσης. Έκθεση εμβρύου. -Οδοί έκθεσης, Οδοί απέκκρισης -Δέρματος - Αναπνευστικού συστήματος - Πεπτικού συστήματος - Ουροποιητικού συστήματος - Έμβρυο ΩΡΕΣ ΔΙΔ/ΙΑΣ ΩΡΕΣ ΠΡΑΚ/ΗΣ ΩΡΕΣ ΜΕΛ/ΤΗΣ Π.Μ.Μ ΤΡΟΠΟΣ ΕΞΕΤΑΣΗΣ -Γραπτή εξέταση. -Εργασία και παρουσίαση εργασίας Κ5 Φυσικό περιβάλλον & Άνθρωπος. Κλιματικές Αλλαγές Πλανητικές μεταβολές. Κλιματολογικές καταστροφές. Μετάδοση Τροπικών Ασθενών εκτός ζωνών τροπικού. -Κλιματολογικές καταστροφές & επιδράσεις στην Υγεία - Διαταραχή όζοντος -Αιωρούμενα σωματίδια - Ατμοσφαιρικοί ρύποι Γραπτή Εξέταση, -Εργασία και παρουσίαση Εργασίας

107 107 ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Γ ΕΞΑΜΗΝΟΥ Κωδ. ΕΝΟΤΗΤΑ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΕΝΟΤΗΤΑΣ Κ6 Κ7 Επίδραση περιβάλλοντος - Σε επίπεδο ιστών, κυττάρων, DNA Περιβαλλοντική - Καρκινογένεση και Παθολογική Ανατομική περιβάλλον Περιβαλλοντική Επιδημιολογία, περιβαλλοντική έκθεση και - Ενδομήτρια επίδραση με αποτελέσματα στην ενήλικη ζωή -Ασφάλεια καλλυντικών από τη χρήση φθαλικών ενώσεων και έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία -Φωτογήρανση, Οξειδωτικό σύγχρονος τρόπος ζωής: στρες. Καλλυντικά, Καπνός, Κάπνισμα - Χρήση συντηρητικών ουσιών στα καλλυντικά και ανεπιθύμητες Ενέργειες ΩΡΕΣ ΔΙΔ/ΙΑΣ ΩΡΕΣ ΠΡΑΚ/ΗΣ ΩΡΕΣ ΜΕΛ/ΤΗΣ Π.Μ.Μ ΤΡΟΠΟΣ ΕΞΕΤΑΣΗΣ Γραπτή εξέταση Γραπτή εξέταση Κ8 Επιπτώσεις στην Υγεία από τη Διατροφή - Έλεγχος και ασφάλεια τροφίμων Γραπτή εξέταση

108 108 ΕΠΙΛΟΓΗΣ Α ΕΞΑΜΗΝΟΥ Κωδ. ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΩΡΕΣ ΔΙΔ/ΙΑΣ ΩΡΕΣ ΠΡΑΚ/ΗΣ ΩΡΕΣ ΜΕΛ/ΤΗΣ Π.Μ.Μ ΤΡΟΠΟΣ ΕΞΕΤΑΣΗΣ E1 Χημεία Περιβάλλοντος Γραπτή εξέταση E2 Φυσική Περιβάλλοντος Γραπτή εξέταση E3 Διαχείριση ποιότητας αέρα Γραπτή εξέταση E4 E5 Περιβαλλοντικός Σχεδιασμός και νέες τεχνολογίες δόμησης Οικονομία Περιβάλλοντος/ Βιωσιμότητα, εμπόριο και περιβάλλον Βασικές έννοιες βιοστατιστικής Γραπτή εξέταση Γραπτή εξέταση

109 109 ΕΠΙΛΟΓΗΣ Β ΕΞΑΜΗΝΟΥ Κωδ. Ε6 ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ Οικοτοξικολογία. Ανακύκλωση Αστικά και βιομηχανικά στερεά απόβλητα ΩΡΕΣ ΔΙΔ/ΙΑΣ ΩΡΕΣ ΠΡΑΚ/ΗΣ ΩΡΕΣ ΜΕΛ/ΤΗΣ Π.Μ.Μ ΤΡΟΠΟΣ ΕΞΕΤΑΣΗΣ Γραπτή εξέταση Ε7 Ρύπανση Υδάτων/ Διαχείριση Υδάτινων Πόρων Γραπτή εξέταση Ε8 Ε9 Ειδικά θέματα στρατηγικής της περιβαλλοντικής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης Περιβαλλοντική νομοθεσία/ Ευρώπης/Διεθνής/ Αρχή Πρόληψης Γραπτή εξέταση Γραπτή εξέταση Ε10 Κλιματολογικές μεταβολές, Επιπτώσεις στην Υγεία Γραπτή εξέταση

110 110 ΕΠΙΛΟΓΗΣ Γ ΕΞΑΜΗΝΟΥ Κωδ. ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΩΡΕΣ ΔΙΔ/ΙΑΣ ΩΡΕΣ ΠΡΑΚ/ΗΣ ΩΡΕΣ ΜΕΛ/ΤΗΣ Π.Μ.Μ ΤΡΟΠΟΣ ΕΞΕΤΑΣΗΣ Ε11 Παθολογική Ανατομική των Περιβαλλοντικών Επιδράσεων -Env. Pathology-Mixtures -Ca και χημικές ουσίες Γραπτή εξέταση Ε12 Δημογραφία, GIS. Πληροφοριακά συστήματα υγείας. -Εισαγωγή στα Γεωγραφικά Συστήματα Πληροφοριών -Γεωγραφικά Συστήματα Πληροφοριών Γραπτή εξέταση Ε13 Εισαγωγή σε μοντέλα προσομοίωσης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων και Διαχείριση κρίσεων Γραπτή εξέταση Ε14 Διαχείριση διατροφικών κρίσεων Γενετικά Μεταλλαγμένα Τρόφιμα Σπογγώδης Εγκεφαλοπάθεια Γραπτή εξέταση Ε15 Βιοηθική περιβαλλοντικών θεμάτων. Περιβαλλοντική γενετική Γραπτή εξέταση

111 111 Πίνακας Εξέλιξη του αριθμού αιτήσεων, προσφορών θέσεων από το Τμήμα, εισακτέων (εγγραφών) και αποφοίτων στο Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών (ΜΠΣ) 11 Τίτλος ΜΠΣ: ΧΗΜΕΙΑ και ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΥΛΙΚΩΝ Αιτήσεις (α+β) (α) Πτυχιούχοι του Τμήματος (β) Πτυχιούχοι άλλων Τμημάτων Προσφερόμενες θέσεις Εγγραφέντες Απόφοιτοι Σε περίπτωση περισσοτέρων του ενός ΠΜΣ συμπληρώνεται ένας πίνακας ανά ΠΜΣ.

112 112 Πίνακας Κατανομή βαθμολογίας και μέσος βαθμός πτυχίου των αποφοίτων του Διατμηματικού Μεταπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών 26 Τίτλος ΔΜΠΣ: «ΧΗΜΕΙΑ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΥΛΙΚΩΝ» Κατανομή Βαθμών (αριθμός φοιτητών και % επί του συνόλου των Συνολικός αποφοιτησάντων) Έτος Αποφοίτησης αριθμός αποφοιτησάντων Σύνολο Μέσος όρος Βαθμολογίας (στο σύνολο των απόφοιτων) 26 Σε περίπτωση περισσοτέρων του ενός ΠΜΣ συμπληρώνεται ένας πίνακας ανά ΠΜΣ. Επεξήγηση: Σημειώστε σε κάθε στήλη τον αριθμό των φοιτητών που έλαβαν την αντίστοιχη βαθμολογία και το ποσοστό που αυτοί εκπροσωπούν επί του συνολικού αριθμού των αποφοιτησάντων το συγκεκριμένο έτος [π.χ. 6 (=5%)].

113 113 Πίνακας Στατιστική Επεξεργασία Αποτελεσμάτων Εξέτασης Μεταπτυχιακού Μαθήματος «Χημεία Περιβάλλοντος» Τίτλος ΔΜΠΣ: «Περιβάλλον και Υγεία. Διαχείριση περιβαλλοντικών θεμάτων με επιπτώσεις στην Υγεία» ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟ ΕΤΟΣ ΚΑΤΑΝΟΜΗ 0-3,9 0 ΠΑΡΟΝΤΕΣ ,9 0 ΑΠΟΧΗ 4 5-5,9 3 ΣΥΝΟΛΟ 32 6,0-6,9 7 Μ. Ο. 7,46 7,0-7,9 3 ΕΠΙΤΥΧΟΝΤΕΣ 28,0 8,0-8,9 5 % 100,0 9,0-10, ,9 4-4,9 5-5,9 6,0-6,9 7,0-7,9 8,0-8,9 9,0-10,0 ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟ ΕΤΟΣ ΚΑΤΑΝΟΜΗ 0-3,9 0 ΠΑΡΟΝΤΕΣ ,9 0 ΑΠΟΧΗ 2 5-5,9 0 ΣΥΝΟΛΟ 36 6,0-6,9 4 Μ. Ο. 8,00 7,0-7,9 6 ΕΠΙΤΥΧΟΝΤΕΣ 34,0 8,0-8,9 11 % 100,0 9,0-10, ,9 4-4,9 5-5,9 6,0-6,9 7,0-7,9 8,0-8,9 9,0-10,0 ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟ ΕΤΟΣ ΚΑΤΑΝΟΜΗ 0-3,9 0 ΠΑΡΟΝΤΕΣ ,9 0 ΑΠΟΧΗ 2 5-5,9 0 ΣΥΝΟΛΟ 36 6,0-6,9 4 Μ. Ο. 8,00 7,0-7,9 6 ΕΠΙΤΥΧΟΝΤΕΣ 34,0 8,0-8,9 11 % 100,0 9,0-10, ,9 4-4,9 5-5,9 6,0-6,9 7,0-7,9 8,0-8,9 9,0-10,0

114 114 Πίνακας Συμμετοχή σε Διαπανεπιστημιακά Προγράμματα Σπουδών Σύνολο Φοιτητές του Τμήματος που φοίτησαν σε ξένο ΑΕΙ Επισκέπτες φοιτητές ξένων ΑΕΙ στο Τμήμα Μέλη ακαδημαϊκού προσωπικού του Τμήματος που μετακινήθηκαν σε άλλο ΑΕΙ Μέλη ακαδημαϊκού προσωπικού άλλων ΑΕΙ που μετακινήθηκαν στο Τμήμα

115 115 Πίνακας Επιστημονικές δημοσιεύσεις Σύνολο 18 Α Β Γ Δ Ε Ζ Η Θ Ι Επεξηγήσεις: Α: Βιβλία/μονογραφίες Β: Εργασίες σε επιστημονικά περιοδικά με κριτές Γ: Εργασίες σε επιστημονικά περιοδικά χωρίς κριτές Δ: Εργασίες σε πρακτικά συνεδρίων με κριτές Ε: Εργασίες σε πρακτικά συνεδρίων χωρίς κριτές Ζ: Κεφάλαια σε συλλογικούς τόμους Η: Άλλες εργασίες Θ: Ανακοινώσεις σε επιστημονικά συνέδρια (με κριτές) που εκδίδουν πρακτικά Ι: Ανακοινώσεις σε επιστημονικά συνέδρια (με κριτές) που δεν εκδίδουν πρακτικά

116 116 Πίνακας Αναγνώριση του ερευνητικού έργου Σύνολο 186 Επεξηγήσεις: Α: Ετεροαναφορές Β: Αναφορές του ειδικού/επιστημονικού τύπου Γ: Βιβλιοκρισίες Δ: Συμμετοχές σε επιτροπές επιστημονικών συνεδρίων Ε: Συμμετοχές σε συντακτικές επιτροπές επιστημονικών περιοδικών Ζ: Προσκλήσεις για διαλέξεις Η: Διπλώματα ευρεσιτεχνίας Α Β Γ Δ Ε Ζ Η

117 Παραρτήματα Παράρτημα 1 Δομή Γενικού Τμήματος Φυσικής, Χημείας & Τεχνολογίας Υλικών Ακαδημαϊκό Έτος ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΣ Νικόλαος Ντρίβας ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗΣ ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΣ Αθανάσιος Αραβαντινός ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΜΗΜΑΤΟΣ Νικόλαος Ντρίβας Αθανάσιος Αραβαντινός Χρήστος Μηναδάκης ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ Φωτεινή Κανέλλου ΤΟΜΕΑΣ ΦΥΣΙΚΗΣ Νικόλαος Παταργιάς Λουδοβίκος Πρελορέντζος Νικόλαος Ντρίβας Αθανάσιος Αραβαντινός Ιωάννης Βαμβακάς Κωνσταντινος Κουρκουτάς Ιωάννης Σιανούδης Γαβριήλ Δουκέλλης Παναγιώτης Μανιάτης Αικατερίνη Σκουρολιάκου Διονύσιος Μελιτσιώτης Χρήστος Ιωάννου Μιχαήλ Μάρκου Γεώργιος Κομποχόλης ΤΟΜΕΑΣ ΧΗΜΕΙΑΣ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΛΙΚΩΝ Δημήτριος Βάττης Δημήτριος Ράπτης Χρήστος Μηναδάκης Βασίλειος Λαμπρόπουλος Χριστίνα Σταθουλοπούλου Χριστίνα Φούντζουλα Ελένη Τριανταφύλλου Μαρία Βεκάκη Σωτήριος Μπρατάκος Καθηγητής Καθηγητής Προϊστάμενος Υπεύθυνος Τομέα Φυσικής Υπεύθυνος Τομέα Χημείας & Τ/Υ Προϊσταμένη Γραμματείας Καθηγητής Καθηγητής Καθηγητής Καθηγητής Καθηγητής Καθηγητής Καθηγητής Αναπληρωτής Καθηγητής Αναπληρωτής Καθηγητής π.θ. Καθηγήτρια Εφαρμογών Καθηγητής Εφαρμογών Καθηγητής Εφαρμογών π.θ. Καθηγητής Εφαρμογών π.θ. Μέλος Ε.Τ.Π. Καθηγητής Καθηγητής Καθηγητής Επίκουρος Καθηγητής π.θ. Επίκουρος Καθηγήτρια π.θ. Καθηγήτρια Εφαρμογών Τεχνικός Εργαστηρίου Π.Ε.Τ.ΥΛ. Μέλος Ε.Τ.Π. Μέλος Ε.Τ.Π.

118 118 Παράρτημα 2: Ερωτηματολόγια αξιολόγησης φοιτητών Παρουσίαση αποτελεσμάτων για τους δύο τομείς του Τμήματος. Τομέας Φυσικής Σχολή Τμήμα Τίτλος μαθήματος ΣΤΕΦ ΣΕΥΠ ΣΓΤΚΣ ΣΤΕΤΡΟΔ Πλήθος φακέλλων Πλήθος δελτίων ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ Φυσική ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΈΡΓΩΝ Φυσική Ι 4 53 ΥΠΟΔΟΜΗΣ Φυσική ΙΙ 4 46 ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ Φυσική ΝΑΥΠΗΓΙΚΗΣ Φυσική Ι 3 49 Φυσική ΙΙ 3 48 Φυσική Ι 5 70 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΙΑΤΡΙΚΩΝ Φυσική ΙΙ 6 64 ΟΡΓΑΝΩΝ Ιατρικά Laser & Οπτοηλεκτρονική 2 6 ΤΟΠΟΓΡΑΦΙΑΣ Φυσική 1 15 Οπτική Ι Οπτική ΙΙ Laser & Οπτικές ΟΠΤΙΚΗΣ & ΟΠΤΟΜΕΤΡΙΑΣ Εφαρμογές - - ΑΙΣΘΗΤΙΚΗΣ & Ειδικά θέματα Φυσικής 7 91 ΚΟΣΜΗΤΟΛΟΓΙΑΣ Αρχές Laser ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ Ιατρική Φυσική ΟΔΟΝΤΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ Φυσική 1 14 ΡΑΔΙΟΛΟΓΙΑΣ / ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΙΑΣ Φυσική 2 19 ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ & ΕΡΓΩΝ Γενικές αρχές Φυσικής 4 36 ΤΕΧΝΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΓΡΑΦΙΚΩΝ ΤΕΧΝΩΝ Φυσική 4 41 Φυσική Εικόνας & 3 69 Ήχου Ι ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ & Φυσική Εικόνας & ΟΠΤΙΚΟΑΚΟΥΣΤΙΚΩΝ 4 70 Ήχου ΙΙ ΤΕΧΝΩΝ Επιστημονική 1 6 Φωτογραφία ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ Φυσική ΟΙΝΟΛΟΓΙΑΣ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΟΤΩΝ Φυσική 4 42 Σύνολο

119 119 ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΟ ΣΥΝΟΛΟ ΤΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΦΥΣΙΚΗΣ

120 120

121 121

122 122

123 123

124 124 Τομέας Χημείας Σχολή Τμήμα Τίτλος μαθήματος ΣΤΕΦ ΣΕΥΠ ΣΓΤΚΣ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ ΥΠΟΔΟΜΗΣ ΝΑΥΠΗΓΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ ΟΠΤΙΚΗΣ & ΟΠΤΟΜΕΤΡΙΑΣ ΑΙΣΘΗΤΙΚΗΣ & ΚΟΣΜΗΤΟΛΟΓΙΑΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ ΟΔΟΝΤΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΡΑΔΙΟΛΟΓΙΑΣ / ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΙΑΣ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ & ΕΡΓΩΝ ΤΕΧΝΗΣ Πλήθος φακέλλων Πλήθος δελτίων Τεχνολογία Δομικών Υλικών 3 62 Χημική Τεχνολογία 4 66 Τεχνολογία Ναυπηγικών Υλικών 4 46 Χημεία 2 22 Τεχνολογία Υλικών Βιουλικών & Προσθετικής - - Βιοιατρική Τεχνολογία ΙΙ 1 17 Οργανική Χημεία 3 46 Τεχνολογία Οπτικών Υλικών 3 41 Ανόργανη Οργανική Χημεία 2 45 Οργανική Χημεία Ανόργανη Χημεία Χημεία 1 7 Χημεία 1 22 Γενικές αρχές Χημείας 2 34 Ειδικά Θέματα Χημείας Ι 2 37 Ειδικά Θέματα Χημείας ΙΙ 2 24 Σύνολο

125 125 ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΟ ΣΥΝΟΛΟ ΤΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΧΗΜΕΙΑΣ

126 126

127 127

128 128

129 129

130 130 Παράρτημα 3 ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΩΝ ΘΕΩΡΙΑΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ ΑΝΑ ΣΧΟΛΗ Τ.Ε.Ι. ΑΘΗΝΑΣ ΤΟΜΕΑΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ (ΣΤΕΦ) ΤΜΗΜΑ:ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΜΑΘΗΜΑ: ΦΥΣΙΚΗ ΕΞΑΜΗΝΟ: Α ΚΩΔ ΤΜ - ΜΑΘ: 1.1.1α ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΝΤΡΙΒΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΑΚΑΔ ΕΤΟΣ: ΒΑΘ % ΤΜΗΜΑ:ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΜΑΘΗΜΑ:ΦΥΣΙΚΗ - Ε ΕΞΑΜΗΝΟ:Α ΚΩΔ ΤΜ - ΜΑΘ: 1.1.1β ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΑΚΑΔ ΕΤΟΣ: ΒΑΘ % ΤΜΗΜΑ: ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ ΥΠΟΔΟΜΗΣ ΜΑΘΗΜΑ:ΦΥΣΙΚΗ Ι ΕΞΑΜΗΝΟ: Α ΚΩΔ ΤΜ - ΜΑΘ: 1.2.1α ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΔΟΥΚΕΛΗΣ ΓΑΒΡΙΗΛ ΑΚΑΔ ΕΤΟΣ: ΒΑΘ % ΤΜΗΜΑ: ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ ΥΠΟΔΟΜΗΣ ΜΑΘΗΜΑ:ΦΥΣΙΚΗ ΙΙ ΕΞΑΜΗΝΟ: Β ΚΩΔ ΤΜ - ΜΑΘ: 1.2.2α ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΔΟΥΚΕΛΗΣ ΓΑΒΡΙΗΛ ΑΚΑΔ ΕΤΟΣ: ΒΑΘ %

131 131 ΤΜΗΜΑ:ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ ΥΠΟΔΟΜΗΣ ΜΑΘΗΜΑ:ΦΥΣΙΚΗ ΙΙ Ε ΕΞΑΜΗΝΟ: Β ΚΩΔ ΤΜ- ΜΑΘ: 1.2.2β ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΑΚΑΔ ΕΤΟΣ: ΒΑΘ % ΤΜΗΜΑ: ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ ΜΑΘΗΜΑ: ΦΥΣΙΚΗ Ι ΕΞΑΜΗΝΟ: Α ΚΩΔ ΤΜ - ΜΑΘ: 1.3.1α ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ:ΒΑΜΒΑΚΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΑΚΑΔ ΕΤΟΣ: ΒΑΘ % ΤΜΗΜΑ:ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ ΜΑΘΗΜΑ:ΦΥΣΙΚΗ Ι - Ε ΕΞΑΜΗΝΟ:Α ΚΩΔ ΤΜ - ΜΑΘ: 1.3.1β ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΑΚΑΔ ΕΤΟΣ: ΒΑΘ % ΤΜΗΜΑ: ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ ΜΑΘΗΜΑ: ΦΥΣΙΚΗ ΙΙ ΕΞΑΜΗΝΟ: Β ΚΩΔ ΤΜ - ΜΑΘ: 1.3.2α ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΒΑΜΒΑΚΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΑΚΑΔ ΕΤΟΣ: ΒΑΘ % ΤΜΗΜΑ:ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ ΜΑΘΗΜΑ:ΦΥΣΙΚΗ ΙΙ - Ε ΕΞΑΜΗΝΟ:Β ΚΩΔ ΤΜ - ΜΑΘ: 1.3.2β ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΑΚΑΔ ΕΤΟΣ: ΒΑΘ %

132 132 ΤΜΗΜΑ:ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ ΜΑΘΗΜΑ: ΙΑΤΡΙΚΑ LASER ΚΑΙ ΟΠΤΟΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΕΞΑΜΗΝΟ: Ε ΚΩΔ ΤΜ - ΜΑΘ: 1.3.3α ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΒΑΜΒΑΚΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΑΚΑΔ ΕΤΟΣ: ΒΑΘ % ΤΜΗΜΑ:ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ ΜΑΘΗΜΑ:ΙΑΤΡΙΚΑ LASERS & ΟΠΤΟΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ - Ε ΕΞΑΜΗΝΟ: ΚΩΔ ΤΜ - ΜΑΘ: 1.3.3β ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΑΚΑΔ ΕΤΟΣ: ΒΑΘ % ΤΜΗΜΑ:ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑ: ΦΥΣΙΚΗ ΕΞΑΜΗΝΟ: Α ΚΩΔ ΤΜ - ΜΑΘ: 1.4.1α ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΝΤΡΙΒΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΑΚΑΔ ΕΤΟΣ: ΒΑΘ % ΤΜΗΜΑ:ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑ:ΦΥΣΙΚΗ - Ε ΕΞΑΜΗΝΟ: Α ΚΩΔ ΤΜ - ΜΑΘ: 1.4.1β ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΑΚΑΔ ΕΤΟΣ: ΒΑΘ % ΤΜΗΜΑ :ΝΑΥΠΗΓΙΚΗΣ ΜΑΘΗΜΑ:ΦΥΣΙΚΗ Ι ΕΞΑΜΗΝΟ:Α ΚΩΔ ΤΜ - ΜΑΘ: 1.5.1α ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΚΟΥΡΚΟΥΤΑΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΑΚΑΔ ΕΤΟΣ: ΒΑΘ %

133 133 ΤΜΗΜΑ:ΝΑΥΠΗΓΙΚΗΣ ΜΑΘΗΜΑ:ΦΥΣΙΚΗ Ι - Ε ΕΞΑΜΗΝΟ: Α ΚΩΔ ΤΜ - ΜΑΘ: 1.5.1β ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΑΚΑΔ ΕΤΟΣ: ΒΑΘ % ΤΜΗΜΑ :ΝΑΥΠΗΓΙΚΗΣ ΜΑΘΗΜΑ:ΦΥΣΙΚΗ ΙΙ ΕΞΑΜΗΝΟ: Β ΚΩΔ ΤΜ - ΜΑΘ: 1.5.2α ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΚΟΥΡΚΟΥΤΑΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΑΚΑΔ ΕΤΟΣ: ΒΑΘ % ΤΜΗΜΑ:ΝΑΥΠΗΓΙΚΗΣ ΜΑΘΗΜΑ:ΦΥΣΙΚΗ ΙΙ - Ε ΕΞΑΜΗΝΟ:Β ΚΩΔ ΤΜ - ΜΑΘ: 1.5.2β ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΑΚΑΔ ΕΤΟΣ: ΒΑΘ % ΤΜΗΜΑ: ΤΟΠΟΓΡΑΦΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑ:ΦΥΣΙΚΗ ΕΞΑΜΗΝΟ: Β ΚΩΔ ΤΜ - ΜΑΘ: 1.6.1α ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΚΟΥΡΚΟΥΤΑΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΑΚΑΔ ΕΤΟΣ: ΒΑΘ % ΤΜΗΜΑ:ΤΟΠΟΓΡΑΦΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑ:ΦΥΣΙΚΗ - Ε ΕΞΑΜΗΝΟ: Β ΚΩΔ ΤΜ - ΜΑΘ: 1.6.1β ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΑΚΑΔ ΕΤΟΣ: ΒΑΘ %

134 134 ΣΧΟΛΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΡΟΝΟΙΑΣ (ΣΕΥΠ) ΤΜΗΜΑ : ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ ΜΑΘΗΜΑ: ΙΑΤΡΙΚΗ ΦΥΣΙΚΗ ΕΞΑΜΗΝΟ: Α ΚΩΔ ΤΜ - ΜΑΘ: 2.1.1α ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΜΑΝΙΑΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΑΚΑΔ ΕΤΟΣ: ΒΑΘ % ΤΜΗΜΑ: ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ ΜΑΘΗΜΑ: ΙΑΤΡΙΚΗ ΦΥΣΙΚΗ - Ε ΕΞΑΜΗΝΟ: Α ΚΩΔ ΤΜ - ΜΑΘ: 2.1.1β ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΑΚΑΔ ΕΤΟΣ: ΒΑΘ % ΤΜΗΜΑ:ΡΑΔΙΟΛΟΓΩΝ ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΩΝ ΜΑΘΗΜΑ:ΦΥΣΙΚΗ ΕΞΑΜΗΝΟ: Α ΚΩΔ ΤΜ - ΜΑΘ: 2.2.1α ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΜΑΝΙΑΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΑΚΑΔ ΕΤΟΣ: ΒΑΘ % ΤΜΗΜΑ: ΟΠΤΙΚΗΣ & ΟΠΤΟΜΕΤΡΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑ:ΟΠΤΙΚΗ Ι ΕΞΑΜΗΝΟ: Α ΚΩΔ ΤΜ - ΜΑΘ: 2.3.1α ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΠΡΕΛΟΡΕΝΤΖΟΣ ΛΟΥΔΟΒΙΚΟΣ ΑΚΑΔ ΕΤΟΣ: ΒΑΘ % ΤΜΗΜΑ:ΟΠΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΟΠΤΟΜΕΤΡΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑ:ΟΠΤΙΚΗ Ι - Ε ΕΞΑΜΗΝΟ: Α ΚΩΔ ΤΜ - ΜΑΘ: 2.3.1β ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΑΚΑΔ ΕΤΟΣ: ΒΑΘ %

135 135 ΤΜΗΜΑ: ΟΠΤΙΚΗΣ & ΟΠΤΟΜΕΤΡΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑ:ΟΠΤΙΚΗ ΙΙ ΕΞΑΜΗΝΟ: Β ΚΩΔ ΤΜ - ΜΑΘ: 2.3.2α ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΠΡΕΛΟΡΕΝΤΖΟΣ ΛΟΥΔΟΒΙΚΟΣ ΑΚΑΔ ΕΤΟΣ: ΒΑΘ % ΤΜΗΜΑ: ΟΠΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΟΠΤΟΜΕΤΡΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑ:ΟΠΤΙΚΗ ΙΙ - Ε ΕΞΑΜΗΝΟ: Β ΚΩΔ ΤΜ - ΜΑΘ: 2.3.2β ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΑΚΑΔ ΕΤΟΣ: ΒΑΘ % ΤΜΗΜΑ:ΟΠΤΙΚΗΣ & ΟΠΤΟΜΕΤΡΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑ:LASER ΚΑΙ ΟΠΤΙΚΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΕΞΑΜΗΝΟ: Ζ ΚΩΔ ΤΜ - ΜΑΘ: 2.3.3α ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΒΑΜΒΑΚΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΑΚΑΔ ΕΤΟΣ: ΒΑΘ % ΤΜΗΜΑ:ΑΙΣΘΗΤΙΚΗΣ & ΚΟΣΜΗΤΟΛΟΓΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑ:ΕΙΔΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΦΥΣΙΚΗΣ ΕΞΑΜΗΝΟ:Α ΚΩΔ ΤΜ - ΜΑΘ: 2.4.1α ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΔΟΥΚΕΛΗΣ ΓΑΒΡΙΗΛ ΑΚΑΔ ΕΤΟΣ: ΒΑΘ % ΤΜΗΜΑ:ΑΙΣΘΗΤΙΚΗΣ & ΚΟΣΜΗΤΟΛΟΓΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑ: ΕΙΔΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΦΥΣΙΚΗΣ - Ε ΕΞΑΜΗΝΟ:Α ΚΩΔ ΤΜ - ΜΑΘ: 2.4.1β ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΑΚΑΔ ΕΤΟΣ: ΒΑΘ %

136 136 ΤΜΗΜΑ:ΑΙΣΘΗΤΙΚΗΣ & ΚΟΣΜΗΤΟΛΟΓΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑ:ΑΡΧΕΣ LASER ΕΞΑΜΗΝΟ:Γ ΚΩΔ ΤΜ - ΜΑΘ: 2.4.2α ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ:ΣΙΑΝΟΥΔΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΑΚΑΔ ΕΤΟΣ: ΒΑΘ % ΤΜΗΜΑ:ΑΙΣΘΗΤΙΚΗΣ & ΚΟΣΜΗΤΟΛΟΓΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑ: ΑΡΧΕΣ LASER - Ε ΕΞΑΜΗΝΟ: Γ ΚΩΔ ΤΜ - ΜΑΘ: 2.4.2β ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΑΚΑΔ ΕΤΟΣ: ΒΑΘ % ΤΜΗΜΑ:ΦΥΣΙΚΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΦΥΣΙΚΗ ΕΞΑΜΗΝΟ: ΣΤ ΚΩΔ ΤΜ - ΜΑΘ: 2.5.1α ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΣΙΑΝΟΥΔΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΑΚΑΔ ΕΤΟΣ: ΒΑΘ % ΤΜΗΜΑ:ΟΔΟΝΤΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑ:ΦΥΣΙΚΗ ΕΞΑΜΗΝΟ: Α ΚΩΔ ΤΜ - ΜΑΘ: 2.6.1α ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΣΚΟΥΡΟΛΙΑΚΟΥ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΑΚΑΔ ΕΤΟΣ: ΒΑΘ % ΣΧΟΛΗ ΓΡΑΦΙΚΩΝ ΤΕΧΝΩΝ & ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ (ΣΓΤ&ΚΣ) ΤΜΗΜΑ :ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΓΡΑΦΙΚΩΝ ΤΕΧΝΩΝ ΜΑΘΗΜΑ:ΦΥΣΙΚΗ ΕΞΑΜΗΝΟ: Α ΚΩΔ ΤΜ - ΜΑΘ: 3.1.1α ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΣΙΑΝΟΥΔΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΑΚΑΔ ΕΤΟΣ: ΒΑΘ %

137 137 ΤΜΗΜΑ:ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΓΡΑΦΙΚΩΝ ΤΕΧΝΩΝ ΜΑΘΗΜΑ: ΦΥΣΙΚΗ - Ε ΕΞΑΜΗΝΟ: Α ΚΩΔ ΤΜ- ΜΑΘ: 3.1.1β ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΑΚΑΔ ΕΤΟΣ: ΒΑΘ % ΤΜΗΜΑ:ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ & ΕΡΓΩΝ ΤΕΧΝΗΣ ΜΑΘΗΜΑ: ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΕΞΑΜΗΝΟ: Α ΚΩΔ ΤΜ- ΜΑΘ: 3.2.1α ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ:ΔΟΥΚΕΛΗΣ ΓΑΒΡΙΗΛ ΑΚΑΔ ΕΤΟΣ: ΒΑΘ % ΤΜΗΜΑ:ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ & ΕΡΓΩΝ ΤΕΧΝΗΣ ΜΑΘΗΜΑ:ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΦΥΣΙΚΗΣ - Ε ΕΞΑΜΗΝΟ: Α ΚΩΔ ΤΜ- ΜΑΘ: 3.2.1β ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΑΚΑΔ ΕΤΟΣ: ΒΑΘ % ΤΜΗΜΑ:ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ & ΟΠΤΙΚΟΑΚΟΥΣΤΙΚΩΝ ΤΕΧΝΩΝ ΜΑΘΗΜΑ:ΦΥΣΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑΣ & ΗΧΟΥ Ι ΕΞΑΜΗΝΟ: Α ΚΩΔ ΤΜ - ΜΑΘ: 3.3.1α ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΑΡΑΒΑΝΤΙΝΟΣ ΘΑΝΑΣΗΣ ΑΚΑΔ ΕΤΟΣ: ΒΑΘ % ΤΜΗΜΑ:ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ & ΟΠΤΙΚΟΑΚΟΥΣΤΙΚΩΝ ΤΕΧΝΩΝ ΜΑΘΗΜΑ:ΦΥΣΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑΣ & ΗΧΟΥ Ι - Ε ΕΞΑΜΗΝΟ: Α ΚΩΔ ΤΜ - ΜΑΘ: 3.3.1β ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΑΚΑΔ ΕΤΟΣ: ΒΑΘ %

138 138 ΤΜΗΜΑ:ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ & ΟΠΤΙΚΟΑΚΟΥΣΤΙΚΩΝ ΤΕΧΝΩΝ ΜΑΘΗΜΑ:ΦΥΣΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑΣ & ΗΧΟΥ ΙΙ ΕΞΑΜΗΝΟ: Β ΚΩΔ ΤΜ - ΜΑΘ: 3.3.2α ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΑΡΑΒΑΝΤΙΝΟΣ ΘΑΝΑΣΗΣ ΑΚΑΔ ΕΤΟΣ: ΒΑΘ % ΤΜΗΜΑ:ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ & ΟΠΤΙΚΟΑΚΟΥΣΤΙΚΩΝ ΤΕΧΝΩΝ ΜΑΘΗΜΑ:ΦΥΣΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑΣ & ΗΧΟΥ ΙΙ - Ε ΕΞΑΜΗΝΟ: Β ΚΩΔ ΤΜ - ΜΑΘ: 3.3.2β ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΑΚΑΔ ΕΤΟΣ: ΒΑΘ % ΤΜΗΜΑ:ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ & ΟΠΤΙΚΟΑΚΟΥΣΤΙΚΩΝ ΤΕΧΝΩΝ ΜΑΘΗΜΑ:ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ ΕΞΑΜΗΝΟ: Ζ ΚΩΔ ΤΜ- ΜΑΘ: 3.3.3α ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΑΡΑΒΑΝΤΙΝΟΣ ΘΑΝΑΣΗΣ ΑΚΑΔ ΕΤΟΣ: ΒΑΘ % ΤΜΗΜΑ:ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ & ΟΠΤΙΚΟΑΚΟΥΣΤΙΚΩΝ ΤΕΧΝΩΝ ΜΑΘΗΜΑ:ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ - Ε ΕΞΑΜΗΝΟ: Ζ ΚΩΔ ΤΜ- ΜΑΘ: 3.3.3β ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΑΚΑΔ ΕΤΟΣ: ΒΑΘ % ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ & ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ (ΣΤΕΤΡΟΔ) ΤΜΗΜΑ: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΜΑΘΗΜΑ:ΦΥΣΙΚΗ ΕΞΑΜΗΝΟ: Α ΚΩΔ ΤΜ - ΜΑΘ: 4.1.1α ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΜΑΝΙΑΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΑΚΑΔ ΕΤΟΣ: ΒΑΘ %

139 139 ΤΜΗΜΑ: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΜΑΘΗΜΑ:ΦΥΣΙΚΗ - Ε ΕΞΑΜΗΝΟ: Α ΚΩΔ ΤΜ - ΜΑΘ: 4.1.1β ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΑΚΑΔ ΕΤΟΣ: ΒΑΘ % ΤΜΗΜΑ:ΟΙΝΟΛΟΓΙΑΣ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΟΤΩΝ ΜΑΘΗΜΑ:ΦΥΣΙΚΗ ΕΞΑΜΗΝΟ: Α ΚΩΔ ΤΜ - ΜΑΘ: 4.2.1α ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΣΙΑΝΟΥΔΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΑΚΑΔ ΕΤΟΣ: ΒΑΘ % ΤΜΗΜΑ:ΟΙΝΟΛΟΓΙΑΣ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΟΤΩΝ ΜΑΘΗΜΑ:ΦΥΣΙΚΗ - Ε ΕΞΑΜΗΝΟ: Α ΚΩΔ ΤΜ - ΜΑΘ: 4.2.1β ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΑΚΑΔ ΕΤΟΣ: ΒΑΘ % ΤΜΗΜΑ: ΟΛΑ ΤΑ ΤΜΗΜΑΤΑ ΣΤΕΦ - ΣΕΥΠ - ΣΓΤ&ΚΣ - ΣΤΕΤΡΟΔ ΜΑΘΗΜΑ: ΦΥΣΙΚΗ - θ ΑΚΑΔ ΕΤΟΣ: ΒΑΘ %

140 140 ΤΜΗΜΑ: ΟΛΑ ΤΑ ΤΜΗΜΑΤΑ ΣΤΕΦ - ΣΕΥΠ - ΣΓΤ&ΚΣ - ΣΤΕΤΡΟΔ ΜΑΘΗΜΑ: ΦΥΣΙΚΗ - Ε ΑΚΑΔ ΕΤΟΣ: ΒΑΘ %

141 141 ΤΟΜΕΑΣ ΧΗΜΕΙΑΣ ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ (ΣΤΕΦ) ΤΜΗΜΑ: ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ ΥΠΟΔΟΜΗΣ ΜΑΘΗΜΑ: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΔΟΜΙΚΩΝ ΥΛΙΚΩΝ ΕΞΑΜΗΝΟ: Α ΚΩΔ ΤΜ - ΜΑΘ: 1.2.3α ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΣΤΑΘΟΥΛΟΠΟΥΛΟΥ ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΑΚΑΔ ΕΤΟΣ: ΒΑΘ % ΤΜΗΜΑ: ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ ΥΠΟΔΟΜΗΣ ΜΑΘΗΜΑ: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΔΟΜΙΚΩΝ ΥΛΙΚΩΝ - Ε ΕΞΑΜΗΝΟ: Α ΚΩΔ ΤΜ- ΜΑΘ: 1.2.3β ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΑΚΑΔ ΕΤΟΣ: ΒΑΘ % ΤΜΗΜΑ: ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ ΜΑΘΗΜΑ:ΧΗΜΕΙΑ ΕΞΑΜΗΝΟ: Α ΚΩΔ ΤΜ - ΜΑΘ: 1.3.4α ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΡΑΠΤΗΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΑΚΑΔ ΕΤΟΣ: ΒΑΘ % ΤΜΗΜΑ:ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ ΜΑΘΗΜΑ: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΛΙΚΩΝ - ΒΙΟΥΛΙΚΩΝ ΚΑΙ ΠΡΟΣΘΕΤΙΚΗΣ ΕΞΑΜΗΝΟ: Ε ΚΩΔ ΤΜ - ΜΑΘ: 1.3.5α ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΛΑΜΠΡΟΠΟΥΛΟΣ ΒΑΣΙΛΗΣ ΑΚΑΔ ΕΤΟΣ: ΒΑΘ % ΤΜΗΜΑ:ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ ΜΑΘΗΜΑ:ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΛΙΚΩΝ - ΒΙΟΥΛΙΚΩΝ ΚΑΙ ΠΡΟΣΘΕΤΙΚΗΣ - Ε ΕΞΑΜΗΝΟ: Ε ΚΩΔ ΤΜ - ΜΑΘ: 1.3.5β ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΑΚΑΔ ΕΤΟΣ: ΒΑΘ %

142 142 ΤΜΗΜΑ:ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΙΙ ΕΞΑΜΗΝΟ: ΣΤ ΚΩΔ ΤΜ - ΜΑΘ: 1.3.6α ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΒΑΤΤΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΑΚΑΔ ΕΤΟΣ: ΒΑΘ % ΤΜΗΜΑ:ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ ΜΑΘΗΜΑ:ΒΙΟΪΑΤΡΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΙΙ - Ε ΕΞΑΜΗΝΟ: ΣΤ ΚΩΔ ΤΜ - ΜΑΘ: 1.2.6β ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΑΚΑΔ ΕΤΟΣ: ΒΑΘ % ΤΜΗΜΑ:ΝΑΥΠΗΓΙΚΗΣ ΜΑΘΗΜΑ:ΧΗΜΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΕΞΑΜΗΝΟ: Α ΚΩΔ ΤΜ - ΜΑΘ: 1.5.3α ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΜΗΝΑΔΑΚΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ ΑΚΑΔ ΕΤΟΣ: ΒΑΘ % ΤΜΗΜΑ:ΝΑΥΠΗΓΙΚΗΣ ΜΑΘΗΜΑ:ΧΗΜΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ - Ε ΕΞΑΜΗΝΟ: Ε ΚΩΔ ΤΜ - ΜΑΘ: 1.5.3β ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΑΚΑΔ ΕΤΟΣ: ΒΑΘ % ΤΜΗΜΑ:ΝΑΥΠΗΓΙΚΗΣ ΜΑΘΗΜΑ:ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΝΑΥΠΗΓΙΚΩΝ ΥΛΙΚΩΝ ΕΞΑΜΗΝΟ: Γ ΚΩΔ ΤΜ - ΜΑΘ: 1.5.4α ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΛΑΜΠΡΟΠΟΥΛΟΣ ΒΑΣΙΛΗΣ ΑΚΑΔ ΕΤΟΣ: ΒΑΘ %

143 143 ΤΜΗΜΑ:ΝΑΥΠΗΓΙΚΗΣ ΜΑΘΗΜΑ:ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΝΑΥΠΗΓΙΚΩΝ ΥΛΙΚΩΝ - Ε ΕΞΑΜΗΝΟ: Γ ΚΩΔ ΤΜ - ΜΑΘ: 1.5.4β ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΑΚΑΔ ΕΤΟΣ: ΒΑΘ % ΣΧΟΛΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΡΟΝΟΙΑΣ (ΣΕΥΠ) ΤΜΗΜΑ: ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ ΜΑΘΗΜΑ: ΑΝΟΡΓΑΝΗ ΧΗΜΕΙΑ ΕΞΑΜΗΝΟ: Α ΚΩΔ ΤΜ- ΜΑΘ: 2.1.2α ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΡΑΠΤΗΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΑΚΑΔ ΕΤΟΣ: ΒΑΘ % ΤΜΗΜΑ: ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ ΜΑΘΗΜΑ: ΑΝΟΡΓΑΝΗ ΧΗΜΕΙΑ - Ε ΕΞΑΜΗΝΟ: Α ΚΩΔ ΤΜ- ΜΑΘ: 2.1.2β ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΑΚΑΔ ΕΤΟΣ: ΒΑΘ % ΤΜΗΜΑ: ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ ΜΑΘΗΜΑ:ΟΡΓΑΝΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ ΕΞΑΜΗΝΟ: Α ΚΩΔ ΤΜ- ΜΑΘ: 2.1.3α ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΛΑΜΠΡΟΠΟΥΛΟΣ ΒΑΣΙΛΗΣ ΑΚΑΔ ΕΤΟΣ: ΒΑΘ % ΤΜΗΜΑ: ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ ΜΑΘΗΜΑ:ΟΡΓΑΝΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ - Ε ΕΞΑΜΗΝΟ: Α ΚΩΔ ΤΜ- ΜΑΘ: 2.1.3β ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΑΚΑΔ ΕΤΟΣ: ΒΑΘ %

144 144 ΤΜΗΜΑ:ΟΠΤΙΚΗΣ & ΟΠΤΟΜΕΤΡΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑ:ΟΡΓΑΝΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ ΕΞΑΜΗΝΟ: Α ΚΩΔ ΤΜ- ΜΑΘ: 2.3.4α ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΡΑΠΤΗΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΑΚΑΔ ΕΤΟΣ: ΒΑΘ % ΤΜΗΜΑ:ΟΠΤΙΚΗΣ & ΟΠΤΟΜΕΤΡΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑ:ΟΡΓΑΝΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ - Ε ΕΞΑΜΗΝΟ: Α ΚΩΔ ΤΜ- ΜΑΘ: 2.3.4β ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΑΚΑΔ ΕΤΟΣ: ΒΑΘ % ΤΜΗΜΑ:ΟΠΤΙΚΗΣ & ΟΠΤΟΜΕΤΡΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑ:ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΟΠΤΙΚΩΝ ΥΛΙΚΩΝ ΕΞΑΜΗΝΟ: Β ΚΩΔ ΤΜ- ΜΑΘ: 2.3.5α ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΜΗΝΑΔΑΚΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ ΑΚΑΔ ΕΤΟΣ: ΒΑΘ % ΤΜΗΜΑ:ΟΠΤΙΚΗΣ & ΟΠΤΟΜΕΤΡΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑ:ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΟΠΤΙΚΩΝ ΥΛΙΚΩΝ - Ε ΕΞΑΜΗΝΟ: Β ΚΩΔ ΤΜ- ΜΑΘ: 2.3.5β ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΑΚΑΔ ΕΤΟΣ: ΒΑΘ % ΤΜΗΜΑ:ΑΙΣΘΗΤΙΚΗΣ & ΚΟΣΜΗΤΟΛΟΓΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑ:ΑΝΟΡΓΑΝΗ - ΟΡΓΑΝΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ ΕΞΑΜΗΝΟ: Α ΚΩΔ ΤΜ- ΜΑΘ: 2.4.3α ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΦΟΥΤΖΟΥΛΑ ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΑΚΑΔ ΕΤΟΣ: ΒΑΘ %

145 145 ΤΜΗΜΑ:ΑΙΣΘΗΤΙΚΗΣ & ΚΟΣΜΗΤΟΛΟΓΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑ:ΑΝΟΡΓΑΝΗ - ΟΡΓΑΝΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ - Ε ΕΞΑΜΗΝΟ: Α ΚΩΔ ΤΜ- ΜΑΘ: 2.4.3β ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΑΚΑΔ ΕΤΟΣ: ΒΑΘ % ΤΜΗΜΑ: ΡΑΔΙΟΛΟΓΙΑΣ & ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑ:ΧΗΜΕΙΑΣ ΕΞΑΜΗΝΟ: Α ΚΩΔ ΤΜ- ΜΑΘ: 2.2.2α ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΡΑΠΤΗΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΑΚΑΔ ΕΤΟΣ: ΒΑΘ % ΤΜΗΜΑ:ΟΔΟΝΤΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑ:ΧΗΜΕΙΑ ΕΞΑΜΗΝΟ: Α ΚΩΔ ΤΜ- ΜΑΘ: 2.6.2α ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΣΤΑΘΟΥΛΟΠΟΥΛΟΥ ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΑΚΑΔ ΕΤΟΣ: ΒΑΘ % ΣΧΟΛΗ ΓΡΑΦΙΚΩΝ ΤΕΧΝΩΝ & ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ (ΣΓΤ&ΚΣ) ΤΜΗΜΑ: ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ & ΕΡΓΩΝ ΤΕΧΝΗΣ ΜΑΘΗΜΑ:ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΧΗΜΕΙΑΣ ΕΞΑΜΗΝΟ: Α ΚΩΔ ΤΜ- ΜΑΘ: 3.2.2α ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΜΗΝΑΔΑΚΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ ΑΚΑΔ ΕΤΟΣ: ΒΑΘ % ΤΜΗΜΑ:ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ & ΕΡΓΩΝ ΤΕΧΝΗΣ ΜΑΘΗΜΑ:ΕΙΔΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΧΗΜΕΙΑΣ Ι - Ε ΕΞΑΜΗΝΟ: Α ΚΩΔ ΤΜ- ΜΑΘ: 3.2.3β ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΑΚΑΔ ΕΤΟΣ: ΒΑΘ %

146 146 ΤΜΗΜΑ:ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ & ΕΡΓΩΝ ΤΕΧΝΗΣ ΜΑΘΗΜΑ:ΕΙΔΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΧΗΜΕΙΑΣ ΙΙ - Ε ΕΞΑΜΗΝΟ: Β ΚΩΔ ΤΜ- ΜΑΘ: 3.2.4β ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΑΚΑΔ ΕΤΟΣ: ΒΑΘ % ΤΜΗΜΑ: ΟΛΑ ΤΑ ΤΜΗΜΑΤΑ ΣΤΕΦ - ΣΕΥΠ - ΣΓΤ&ΚΣ - ΣΤΕΤΡΟΔ ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ - Θ ΑΚΑΔ ΕΤΟΣ: ΒΑΘ % ΤΜΗΜΑ: ΟΛΑ ΤΑ ΤΜΗΜΑΤΑ ΣΤΕΦ - ΣΕΥΠ - ΣΓΤ&ΚΣ - ΣΤΕΤΡΟΔ ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ - Ε ΑΚΑΔ ΕΤΟΣ: ΒΑΘ %

147 147 Παράρτημα 4 Κανονισμοί λειτουργίας εργαστηρίων Φυσικής και Χημείας & Τ/Υ ΓΕΝΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΦΥΣΙΚΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΛΙΚΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΦΥΣΙΚΗΣ Κανονισμός λειτουργίας Εργαστηρίων Φυσικής ΑΘΗΝΑ 2011

148 1. ΠΡΟΛΟΓΟΣ 2. ΓΕΝΙΚΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ Εγγραφή και τμήματα Επιβλέπων Σειρά ασκήσεων Προσέλευση Προετοιμασία Εκτέλεση άσκησης 3. ΓΡΑΠΤΗ ΕΡΓΑΣΙΑ 148 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Α. Κύρια χαρακτηριστικά μιας εργασίας Χρήση του Τρίτου Προσώπου Επιλογή Γραμματικού Χρόνου Μήκος Προτάσεων Συντομογραφίες Επανεξετάστε ότι γράψατε Β. Δομή της εργασίας Εξώφυλλο Σκοπός Θεωρητικό μέρος Πειραματικό μέρος Σχόλια Παρατηρήσεις Γ. Έλεγχος εργασιών Δ. Απαραίτητος εξοπλισμός 4. ΆΛΛΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΦΥΣΙΚΗΣ 5. ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΣΤΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΦΥΣΙΚΗΣ Α. Ασθένεια - ατύχημα Β. Ηλεκτρισμός - Προστασία από ηλεκτροπληξία. Γ. Ραδιενέργεια - Χρήση ραδιενεργών πηγών Δ. Ακτινοβολίες - Χρήση συσκευών παραγωγής Laser Ε. Πυρκαγιά - Προστασία από φωτιά ΣΤ. Σεισμός 6. ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ/ΒΑΘΜΟΛΟΓΗΣΗΣ Α. Επιτυχής παρακολούθηση Β. Βαθμολογική Κλίμακα Γ. Βαθμοί Εργαστηρίου-Απουσίες Δ. Τελικός Βαθμός Εργαστηρίου

149 ΠΡΟΛΟΓΟΣ Το εργαστηριακό μέρος των μαθημάτων Φυσικής που διδάσκονται στα διάφορα τμήματα του ΤΕΙ Αθήνας αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα του αντίστοιχου θεωρητικού μέρους και έχει σαν στόχο να σας εξοικειώσει με τη λειτουργία, τη χρήση και τον έλεγχο των οργάνων και συσκευών που περιγράφονται στη θεωρία. Τελειώνοντας το εργαστήριο, θα πρέπει να έχετε αποκτήσει τις ακόλουθες γνώσεις και εμπειρίες για μια σειρά από όργανα και συσκευές: Την κατανόηση των βασικών αρχών λειτουργίας τους. Την ικανότητα να τα χρησιμοποιείτε σωστά. Την ικανότητα να εκτελείτε απλούς σχετικά ελέγχους για επιβεβαίωση της καλής λειτουργίας τους. Την σημασία της σωστής βαθμονόμησής τους. Την εμπειρία λήψης μετρήσεων ακριβείας και αναγνώρισης της προέλευσης πιθανών σφαλμάτων. Την εμπειρία να ακολουθείτε πιστά τις οδηγίες λειτουργίας ή της εκτέλεσης μιας πειραματικής διαδικασίας. Την ικανότητα να καταγράφετε σωστά τις πειραματικές σας μετρήσεις και να σημειώνετε σχολαστικά τις παρατηρήσεις σας. Την ικανότητα να παρουσιάζετε σωστά με πίνακες και γραφικές παραστάσεις τα αποτελέσματά σας και να τα ερμηνεύετε γραπτά. Την ικανότητα να εργάζεστε σαν μέλος μιας ομάδας με κοινό στόχο. Την ικανότητα οργάνωσης του χρόνου και της εργασίας σας. Με την παρατιθέμενη εκτενή βιβλιογραφία ενθαρρύνονται οι φοιτητές να ανατρέξουν σε ευρύ φάσμα βιβλιογραφικών δεδομένων και να ολοκληρώσουν τις γνώσεις τους. Μερικές από τις ασκήσεις περιλαμβάνουν αρκετά εκτεταμένο θεωρητικό μέρος, το οποίο έχει ως σκοπό να καλύψει θέματα τα οποία καλύπτονται ατελώς ή και καθόλου από το θεωρητικό μέρος του μαθήματος.

150 ΓΕΝΙΚΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣ ΕΓΓΡΑΦΗ και ΤΜΗΜΑΤΑ Οι φοιτητές/τριες εγγράφονται στο εργαστήριο και χωρίζονται σε ομάδες των τριών ατόμων (ανάλογα με το εξάμηνο). Πέντε έως οκτώ ομάδες συγκροτούν εργαστηριακό τμήμα το οποίο ασκείται συγκεκριμένη ημέρα και ώρα υπό την επίβλεψη ενός ή δύο καθηγητών ΕΠΙΒΛΕΠΩΝ Ο Επιβλέπων καθηγητής ενημερώνει τους φοιτητές/τριες για το όνομά του, το γραφείο του, τηλέφωνο, , καθώς και για κάποιες ώρες (τουλάχιστον δύο την εβδομάδα) στις οποίες θα μπορούσαν να έλθουν σε επαφή μαζί του για τυχόν απορίες. ΣΕΙΡΑ ΑΣΚΗΣΕΩΝ Κάθε φοιτητής/τρια εκτελεί αριθμό ασκήσεων, συνήθως σε κυκλική σειρά ανάλογα με το Εργαστήριο. Οι φοιτητές/τριες πληροφορούνται την κατανομή των ασκήσεων κατά την ενημέρωσή τους την πρώτη φορά πού επισκέπτονται για εγγραφή τα εργαστήρια Φυσικής. Εάν για λόγους ανωτέρας βίας το εργαστήριο δεν πραγματοποιηθεί καθόλου κάποια ημέρα, το πρόγραμμα των ασκήσεων εκείνης της ημέρας μετατίθεται για την αμέσως επόμενη εβδομάδα. ΠΡΟΣΕΛΕΥΣΗ Οι φοιτητές/τριες προσέρχονται στην θέση τους ως την επίσημη ώρα έναρξης, η οποία είναι «και τέταρτο» ανάλογα με την ώρα έναρξης του Τμήματός τους. Για παράδειγμα το Τμήμα 10:00-12:00 ξεκινά στις 10:15. Αν η καθυστέρηση της άφιξης των φοιτητών υπερβαίνει το όριο αυτό δεν επιτρέπεται να ασκηθούν και επομένως χρεώνονται με απουσία. ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ Ο φοιτητής/τρια όταν προσέρχεται, όπως προαναφέρθηκε, θα πρέπει να είναι κατάλληλα προετοιμασμένος για την Άσκηση που θα εκτελέσει έχοντας μελετήσει το κείμενο του Φυλλαδίου και τις σχετικές αναφορές καθώς επίσης να έχει προετοιμάσει το φύλλο έργου που τελικά θα παραδώσει στο τέλος του διώρου. Ο Επιβλέπων, με προφορική εξέταση, αξιολογεί την μελέτη του φοιτητή στην άσκηση που εκτελεί στην τρέχουσα συνεδρία. ΣΥΝΤΟΜΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΣΥΝΔΕΣΜΟΛΟΓΙΑ ΤΩΝ ΚΥΚΛΩΜΆΤΩΝ ΤΩΝ ΑΣΚΗΣΕΩΝ Αναγνωρίζονται τα όργανα τα οποία θα χρησιμοποιηθούν στην άσκηση και διαχωρίζοντας τα αμπερόμετρα και βολτόμετρα (συνήθως πολύμετρα) μελετώνται οι περιοχές / κλίμακες μέτρησης τους. Πραγματοποιείστε το κύκλωμα κλείνοντας βρόχους χρησιμοποιώντας τα σχετικά όργανα και καλώδια σύνδεσης που βρίσκονται στην θέση της άσκησης. Στους βρόχους παρεμβάλλονται κατάλληλα και τα αμπερόμετρα τα οποία πιθανώς να χρησιμοποιεί η άσκηση. Συνδέστε τα βολτόμετρα (ή παλμογράφο, αν χρησιμοποιείται στην άσκηση) στα σημεία του κυκλώματος στα οποία επιθυμείτε να μετρήσετε την διαφορά δυναμικού.

151 151 Δεν ενεργοποιείτε μόνοι σας την σύνδεση του κυκλώματος στο ηλεκτρικό δίκτυο (220V) αλλά ζητάτε πρώτα από τον Επιβλέποντα να ελέγξει το κύκλωμα και ακολουθείτε τις υποδείξεις του. Μετά το πέρας της άσκησης μηδενίζετε τις ενδείξεις, κλείνετε τις μονάδες των τροφοδοτικών και τακτοποιείτε τα όργανα. ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΑΣΚΗΣΗΣ Το εργαστήριο διαρκεί 2 ώρες και οι φοιτητές/τριες αξιοποιούν όλο τον διαθέσιμο χρόνο. Όταν έχουν ολοκληρώσει τις μετρήσεις τους, αρχίζουν την σχετική επεξεργασία εκτελώντας διάφορους υπολογισμούς, χαράζοντας γραφικές παραστάσεις κλπ. Για την εκτέλεση της κάθε εργαστηριακής άσκησης ο φοιτητής/τρια πρέπει να: α. Εκτελεί την άσκηση σύμφωνα με τις οδηγίες του φυλλαδίου και του επιβλέποντα καταχωρώντας τις μετρήσεις σε κατάλληλο έντυπο. β. Απευθύνεται στον επιβλέποντα για κάθε τυχόν απορία. Μετά το πέρας της άσκησης οι φοιτητές/τριες παραδίδουν την γραπτή εργασία τους και πριν αποχωρήσουν τακτοποιούν συνολικά την πειραματική διάταξη. ΑΝΑΦΟΡΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ Σε περίπτωση μη καλής λειτουργίας των οργάνων ή και για κάθε άλλο ιθανό πρόβλημα οι φοιτητές/τριες απευθύνονται άμεσα στον επιβλέποντα, ο οποίος ή επιλύει το πρόβλημα, ή καλεί για το σκοπό αυτό τα μέλη ΕΤΠ (Ειδικό Τεχνικό Προσωπικό του Εργαστηρίου Φυσικής). ΠΡΟΣΟΧΗ! Δεν επιτρέπεται το κάπνισμα και η μεταφορά τροφίμων κλπ. στις αίθουσες και στους διαδρόμους των Εργαστηρίων Φυσικής. 3. ΓΡΑΠΤΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Κάθε φοιτητής/τρια υποβάλλει πρωτότυπη, διαφορετική εργασία, για την οποία ισχύουν τα ακόλουθα: Α. ΚΥΡΙΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΜΙΑΣ ΕΡΓΑΣIΑΣ Μια εργασία πειραματικής άσκησης θα πρέπει να αποτελεί μια αυτοτελή αναφορά στα όσα έγιναν στο εργαστήριο και στα αποτελέσματα - συμπεράσματα που εξάγονται από αυτά. Θεωρήστε ότι απευθύνεστε σ' ένα υποθετικό αναγνώστη με γνώσεις του αντικειμένου, ο οποίος δεν έχει υπ' όψη του το βιβλίο εργαστηριακών ασκήσεων, δεν ξέρει τι κάνατε στο εργαστήριο και στον οποίο θα πρέπει να περιγράψετε χωρίς περιττά λόγια (μην ξεχνάτε είναι γνώστης και μπορεί εύκολα να τον κάνετε να βαρεθεί και να απορρίψει την εργασία σας!!!) το σύνολο της δουλειάς και τα συμπεράσματά σας. Μια εργασία λοιπόν θα πρέπει: ( Ι ) Να είναι πλήρης αλλά και λιτή, σαφής και περιεκτική. ( ΙΙ ) Να έχει μια λογική δομή,

152 152 ( ΙΙΙ ) Να είναι εύκολα και ευχάριστα αναγνώσιμη, παράγοντας τον οποίο δε θα πρέπει να υποτιμήσετε καθόλου!!! Ακολουθούν ορισμένοι χρήσιμοι κανόνες όχι μόνο για το παρόν εργαστήριο αλλά και για όλες τις επιστημονικές εργασίες. Χρήση του Τρίτου Προσώπου Τις περισσότερες φορές συνηθίζουμε να γράφουμε διάφορες αναφορές σε πρώτο πρόσωπο (ενικό ή και πληθυντικό) π.χ. 'Μέτρησα ή πήραμε μετρήσεις της πίεσης σε τακτά χρονικά διαστήματα των 30s". Έχει όμως επικρατήσει η γενικότερη σύμβαση, που ορίζει τη χρήση του τρίτου προσώπου σε τέτοιου είδους αναφορές π.χ. "Η πίεση μετρήθηκε σε τακτά χρονικά διαστήματα των 30s". Μπορεί βέβαια κάποιος να πει πως η γραφή στο τρίτο πρόσωπο αφήνει ανοικτή την απορία στον αναγνώστη για το ποιος τελικά έκανε όλες αυτές τις μετρήσεις. Θεωρώντας όμως αρκετά νοήμονα τον αναγνώστη, ώστε να αντιληφθεί ότι οι μετρήσεις δεν έγιναν από μόνες τους, η σύμβαση αυτή κυριαρχεί. Η γραφή στο τρίτο πρόσωπο, αν και στο παρόν εργαστήριο είναι ελάσσονος σημασίας, είναι καλό να αφομοιωθεί από τώρα, γιατί θα σας φανεί αρκετά χρήσιμη σε πολλές άλλες περιπτώσεις αργότερα. Επιλογή Γραμματικού Χρόνου Ο χρόνος που χρησιμοποιούμε για την συνολική περιγραφή της πειραματικής διαδικασίας είναι ο Αόριστος. Σε μερικές μόνο περιπτώσεις χρησιμοποιούμε Ενεστώτα συνήθως όταν αναφερόμαστε στο θεωρητικό υπόβαθρο της άσκησης ή όταν εξάγουμε κάποια συμπεράσματα. π.χ.: <<...Έγιναν μετρήσεις του μήκους της ράβδου χαλκού σε συνάρτηση με τη θερμοκρασία. Από τη γραφική παράσταση φαίνεται ότι η αύξηση του μήκους της ράβδου είναι ευθέως ανάλογη με την αύξηση της θερμοκρασίας.>> Μήκος Προτάσεων Διατηρείστε το μήκος των προτάσεων σχετικά μικρό. Ειδικά, όταν το περιεχόμενό τους έχει τεχνικά χαρακτηριστικά και περιέχει εξειδικευμένη ορολογία. Συντομογραφίες Eξηγήστε πλήρως τις συντομογραφίες την πρώτη φορά που τις γράφετε. Π.χ.: Σύμφωνα με την Αρχή Διατήρησης της Ενέργειας (Α.Δ.Ε) Επανεξετάστε ότι γράψατε Είναι καλό να ρίξετε μια τελευταία επιβεβαιωτική ματιά σε ότι γράψατε, αφού τελειώσατε την εργασία σας. Με αυτόν τον τρόπο μπορεί να εντοπίσετε λάθη και παραλήψεις που δεν προσέξατε κατά τη γραφή της. Β. ΔΟΜΗ ΤΗΣ ΕΡΓAΣΙΑΣ Δεδομένου ότι η μορφή μιας γραπτής εργασίας επηρεάζει σημαντικά την σαφήνεια της, προτείνουμε τη διαίρεση της στους εξής τομείς: ΕΞΩΦΥΛΛΟ Αναφέρατε τον αριθμό της άσκησης και οπωσδήποτε τον αντίστοιχο τίτλο της. Μην παραλείψετε ακόμη να αναφέρετε το ονοματεπώνυμό σας, την ημερομηνία εκτέλεσης, και

153 153 την ομάδα στην οποία ανήκετε. Στο τέλος της σελίδας αφήστε λίγο χώρο για τα σχόλια, τον χαρακτηρισμό και την υπογραφή του διορθωτή. ΣΚΟΠΟΣ Εξηγήστε σύντομα μέσα σε λίγες μόνο γραμμές ποιος είναι κατά την γνώμη σας ο σκοπός της άσκησης. Τι θα υπολογίσετε, πως θα γίνει αυτό, βάσει ποιας θεωρίας. Έκταση: Όχι μεγαλύτερη της μίας σελίδας. ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΜΕΡΟΣ Γράψτε μια περιεκτική περίληψη 2 έως 3 σελίδων της θεωρίας που διέπει τις μετρήσεις που θα εκτελέσετε, δίδοντας και τις αντίστοιχες μαθηματικές σχέσεις που θα χρησιμοποιήσετε κατά την επεξεργασία των αποτελεσμάτων. Μην αντιγράψετε το φυλλάδιο τόσο ως προς το περιεχόμενο όσο και ως προς την έκταση. Αναφερθείτε κυρίως σε αυτά που έχουν άμεση σχέση με το πειραματικό μέρος. Έκταση: Όχι μεγαλύτερη των τριών σελίδων. ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΜΕΡΟΣ Το μέρος αυτό της εργασίας αναφέρεται ουσιαστικά στην εκτέλεση του πειράματος και στην επεξεργασία των σχετικών αποτελεσμάτων. Προσέξτε τα παρακάτω σημεία: Χρησιμοποιώντας ως οδηγό αυτά που αναφέρονται στο φυλλάδιο, αναγνωρίστε τα όργανα και τις συσκευές πού θα χρησιμοποιήσετε για την εκτέλεση του πειράματος. Περιγράψτε σύντομα την πειραματική μέθοδο, χωρίς να επαναλαμβάνετε τα βήματα που αναφέρονται στο φυλλάδιο. Κάντε και σχήμα αν αυτό θεωρηθεί απαραίτητο. Γράψτε καθαρά σε πίνακες τις μετρήσεις σας και τους αντίστοιχους υπολογισμούς μεγεθών και σφαλμάτων. Μην παραλείπετε να εξηγείτε τι είναι τα μεγέθη που σημειώνετε στους πίνακες σας, ούτε τις αντίστοιχες μονάδες τους. Προσέξτε, επίσης ότι σε κάθε στήλη όλες οι μετρήσεις πρέπει να δίδονται με το ίδιο πλήθος σημαντικών ψηφίων. Κάθε πίνακας πρέπει να έχει στο επάνω μέρος του λεζάντα, η οποία να δίνει μια γενική περιγραφή των περιεχομένων του. π.χ.:

154 154 Πίνακας 1: Μεταβολή του μήκους ενός ελατηρίου σε σχέση με το βάρος αναρτώνται από αυτό. σωμάτων που Β(P) x(cm) 100 2, , , , , ,2 Όλα τα φυσικά μεγέθη που φέρουν σφάλμα να τα γράφετε απαραιτήτως υπό τη μορφή x δx. Σχεδιάστε τις γραφικές παραστάσεις με μολύβι σε χιλιοστομετρικό χαρτί (μιλιμετρέ), εκτός αν στις οδηγίες αναφέρεται το αντίστοιχο λογαριθμικό ή ημιλογαριθμικό. Εφόσον διαθέτετε υπολογιστή χρησιμοποιείστε κάποιο σχεδιαστικό πακέτο (Origin, Εxcel, κ.λ.π.). Κάθε σωστή γραφική παράσταση πρέπει (Σχήμα 1 και 2): Να έχει στο κάτω μέρος της λεζάντα η οποία να δίνει μια γενική περιγραφή του περιεχομένου της. Να έχει σημειωμένα τα μεγέθη που συμβολίζονται στους άξονες αλλά και τις αντίστοιχες μονάδες τους. Οι αριθμητικές τιμές των μεγεθών να δίδονται με δύο το πολύ δεκαδικά ψηφία ή και δυνάμεις του δέκα, οι οποίες θα πρέπει να σημειώνονται στην άκρη των αξόνων μαζί με τις μονάδες. Η βαθμολόγηση των αξόνων δεν πρέπει να είναι πυκνή. Να έχει κατάλληλα επιλεγμένη κλίμακα στους άξονες Χ και Ψ, ώστε να εμφανίζεται μόνον η περιοχή μεταβολής του Χ και του Ψ που μετρήθηκαν πειραματικά. Τα πειραματικά σημεία να σημειώνονται με όλη τη δυνατή ακρίβεια, χρησιμοποιώντας σύμβολα όπως,,,,, ώστε η θέση τους να είναι απόλυτα εμφανής.

155 155 Οι ευθείες ή οι καμπύλες θα πρέπει να διέρχονται δια μέσου όλων σχεδόν των πειραματικών σημείων. Τα αποτελέσματα σας να είναι ευδιάκριτα και μέσα σε πλαίσιο ώστε να ξεχωρίζουν. Έκταση: Δεν καθορίζεται. ΣΧΟΛΙΑ - ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ Οι περισσότεροι φοιτητές αντιμετωπίζουν με σχετική αμηχανία αυτό το τμήμα της εργασίας τους. Στην πραγματικότητα όμως, εκείνος που έχει έρθει διαβασμένος και προετοιμασμένος για την εκτέλεση της άσκησης και συμμετέχει ενεργά σ' αυτήν, έχει συνήθως πολλά να γράψει. Ακολουθούν μερικά από αυτά: Σχολιάστε τα αποτελέσματά σας και συγκρίνετέ τα με τιμές της βιβλιογραφίας. Δώστε συμπεράσματα για τα μετρούμενα μεγέθη και την σχετική συμπεριφορά τους κάτω από την μεταβολή των διαφόρων παραμέτρων.

156 156 Κάνετε τις παρατηρήσεις σας για την πειραματική μέθοδο που ακολουθήσατε, για τις συνθήκες κάτω από τις οποίες έγινε η εκτέλεση του πειράματος αλλά και για τα όργανα που χρησιμοποιήσατε. Ελέγξτε τους παράγοντες που κατά την κρίση σας επηρέασαν τις πειραματικές μετρήσεις. Προσοχή όμως και πάλι η πολυλογία και ο πλατειασμός είναι συvήθεις παγίδες για όσους παρουσιάζουν υπέρμετρο ζήλο. Να είστε σαφείς και σύντομοι. Μεγάλης έκτασης ή δυσνόητα συμπεράσματα μειώνουν την αξία ενός γραπτού. Έκταση: Όχι μεγαλύτερη της μισής σελίδας. Γ. ΕΛΕΓΧΟΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ Ο επιβλέπων στη διάρκεια μιας εβδομάδας ελέγχει τις εργασίες και στη συνέχεια δείχνει στους φοιτητές/τριες τις διορθώσεις του συζητώντας μαζί τους (με όλους ή και ατομικά) τα προβλήματα που είχαν. Ο φοιτητής/τρια βλέπει και αναγνωρίζει τα λάθη του, αλλά δεν μπορεί να πάρει μαζί του τη διορθωμένη εργασία. Δ. ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΟΣ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ Επειδή η συμπλήρωση των εργασιών γίνεται κατά την διάρκεια του διώρου κάθε φοιτητής/τρια θα πρέπει να έχει μαζί του:- scientific calculator, χάρακα διαφανή, σετ από καμπυλόγραμμα, μολύβι, γόμα, καθώς και χιλιοστομετρικό χαρτί(μιλιμετρέ) Κάθε φοιτητής παραδίδει στο τέλος του εκπαιδευτικού διώρου το δικό του φύλλο έργου. Για λόγους εύρυθμης διαχείρισης των φύλλων έργου, κάθε φοιτητής θα πρέπει να προμηθευτεί ένα ντοσιέ με λάστιχα στο οποίο θα τοποθετεί τα δικά του φύλλα έργου. Τα φύλλα έργου διορθώνονται από τους επιβλέποντες καθηγητές και βαθμολογούνται (βαθμός γραπτού), παραμένουν δε στα ντοσιέ μέχρι το τέλος του εξαμήνου, οπότε και επιστρέφονται στον δικαιούχο φοιτητή. 4. ΑΛΛΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΦΥΣΙΚΗΣ Το Εργαστήριο Φυσικής βρίσκεται στο Ισόγειο του Κτηρίου IV, δεξιά των εισερχομένων στο κεντρικό διάδρομο του ΤΕΙ ΑΘΗΝΑΣ και υπάγεται διοικητικά στο Γενικό Τμήμα Φυσικής Χημείας και Τεχνολογίας Υλικών, το οποίο και το στελεχώνει με διδακτικό, διοικητικό και τεχνικό προσωπικό. Το Εργαστήριο Φυσικής ανταποκρίνεται στις διδακτικές ανάγκες δεκαεπτά (17) Τμημάτων Ειδικότητας, όπου διδάσκονται περίπου πενήντα πέντε (55) διαφορετικά αντικείμενα Φυσικής. Διαθέτει τρεις (3) ανεξάρτητους εργαστηριακούς χώρους οι οποίοι έχουν εμβαδό περί τα 120 τ.μ. έκαστος και χρησιμοποιούνται για την εκπαίδευση των

157 157 φοιτητών/τριών καθώς και δύο (2) εργαστηριακούς χώρους οι οποίοι έχουν εμβαδό περί τα 20 τ.μ. έκαστος και χρησιμοποιούνται και για ερευνητικούς σκοπούς. Το Εργαστήριο Φυσικής σήμερα εκπαιδεύει κάθε ακαδημαϊκό έτος συνολικά περισσότερους από 1800 φοιτητές διαφόρων τμημάτων των σχολών ΣΤΕΦ, ΣΕΥΠ, ΣΤΕΤΡΟΔ και ΣΓΤΚΣ του ΤΕΙ ΑΘΗΝΑΣ. Στην εκπαιδευτική αυτή διαδικασία εμπλέκονται μέλη Εκπαιδευτικού Προσωπικού του Τομέα Φυσικής, Εργαστηριακοί Συνεργάτες καθώς και το Τεχνικό Προσωπικό του Εργαστηρίου. ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΦΥΣΙΚΗΣ Το συνολικό εκπαιδευτικό έργο του τομέα Φυσικής που αναφέρεται στα εργαστηριακά μαθήματα πραγματοποιείται στα εργαστήρια Φυσικής Ι, Φυσικής ΙΙ και Φυσικής ΙΙΙ, τουτέστιν σε τρεις εργαστηριακούς χώρους στους οποίους έχουν αντιστοιχηθεί εργαστηριακές ασκήσεις και πειράματα, βάσει των περιοχών της Φυσικής και των γνωστικών αντικειμένων που καλύπτουν: στο Εργαστήριο Φυσικής Ι γίνονται σχεδόν αποκλειστικά πειράματα Γενικής Φυσικής (Μηχανικής, Θερμότητα, Ακουστικής κλπ), στο Εργαστήριο Φυσικής ΙΙ αντίστοιχα πειράματα Ηλεκτρισμού, Μαγνητισμού, Ατομικής και Πυρηνικής Φυσικής, ενώ στο Εργαστήριο Φυσικής ΙΙΙ πειράματα Οπτικής, Οπτικών Οργάνων, Εφαρμογών Laser και Οπτοηλεκτρονικής.

158 158 ΑΛΛΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΆ ΚΑΙ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΦΥΣΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΤΉΡΙΟ ΟΛΟΓΡΑΦΙΑΣ Οπτική ολογραφία είναι η τεχνική της τρισδιάστατης απεικόνισης αντικειμένων σε φωτοευαίσθητες, επίπεδες επιφάνειες ειδικών φιλμς. Η τεχνική αυτή ουσιαστικά αξιοποιεί τα φαινόμενα της συμβολής και περίθλασης του φωτός, είναι δε απόλυτα εξηγήσιμη. Οι απεικονίσεις που δημιουργούνται μέσω της ολογραφίας καλούνται ολογράμματα και έχουν ένα μοναδικό χαρακτηριστικό : παρουσιάζουν και τις τρεις διαστάσεις του αντικειμένου ενώ ταυτόχρονα εμφανίζουν και το φαινόμενο της παράλλαξης. Η δημιουργία ολογραμμάτων απαιτεί ένα πολύ καλά οργανωμένο εργαστήριο οπτικής εφοδιασμένο με συσκευές Laser, ολογραφική τράπεζα αντικραδασμικού χαρακτήρα και καλής ποιότητας οπτικά στοιχεία όπως : φακοί, κάτοπτρα, διαχωριστές δέσμης, φράγματα περίθλασης κ. α. Εκτός όμως από το εργαστήριο οπτικής αναγκαία θεωρείται και η ύπαρξη ενός πολύ καλά εξοπλισμένου σκοτεινού θαλάμου για την κατάλληλη, χημική επεξεργασία των ολογραφικών φιλμς. Η παρατήρηση μιας πετυχημένης ολογραφικής εικόνας έχει συνήθως συναρπαστικά αποτελέσματα. Τα αντικείμενα εμφανίζονται να αιωρούνται στο χώρο, μερικά εμφανίζονται έγχρωμα, κάποια αλλάζουν χρώμα καθώς ο παρατηρητής αλλάζει θέση, μερικά μάλιστα ολογράμματα μπορούν να απεικονίζουν και αντικείμενα σε κίνηση. Δεν θα πρέπει να μας εκπλήσσει το γεγονός ότι σύγχρονοι καλλιτέχνες χρησιμοποιούν την ολογραφία προκειμένου να επινοήσουν και νέες μορφές τέχνης. Στο ΤΕΙ της Αθήνας εδώ και μερικά χρόνια έχει αρχίσει η ουσιαστική λειτουργία ενός ολογραφικού στούντιο με βασικό σκοπό την εκπαίδευση των φοιτητών του ιδρύματος σε αυτή τη νέα απεικονιστική τεχνική. Σήμερα, στο εργαστήριο της Ολογραφίας ασκούνται οι φοιτητές του Τμήματος Φωτογραφίας & Οπτικοακουστικών Τεχνών στα πλαίσια του υποχρεωτικού μαθήματος (Z εξαμήνου) με τίτλο : Επιστημονική Φωτογραφία. Υπεύθυνος του Εργαστηρίου Ολογραφίας είναι ο καθηγητής Δρ. Αραβαντινός Αθανάσιος: (thanarav@teiath.gr).

159 159 ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΟΠΤΙΚΗΣ ΦΑΣΜΑΤΟΣΚΟΠΙΑΣ & ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ LASER (ΟΦΕΛ) ΣΚΟΠΟΣ Το Εργαστήριο Οπτικής Φασματοσκοπίας & Εφαρμογών Laser (ΟΦΕΛ) δημιουργήθηκε εκ των ενόντων τα τελευταία χρόνια, με εξοπλισμό αρχικά μικρού σχετικά κόστους, ο οποίος αποκτήθηκε σταδιακά, είτε με απευθείας χρηματοδότηση, είτε μέσα από ερευνητικά προγράμματα και συμμετοχές. Σήμερα αποτελεί μια εργαστηριακή μονάδα με σκοπό την υποστήριξη τόσο επιμέρους ερευνητικών δραστηριοτήτων, όσο και την συμβολή της στην εκπαιδευτική διαδικασία, αξιοποιώντας την υποδομή και την τεχνογνωσία που έχει αποκτηθεί για την εκπόνηση πτυχιακών εργασιών και για την παρουσίαση επιλεγμένων πειραμάτων σε φοιτητές διαφόρων ειδικοτήτων. Οι ερευνητικές δραστηριότητες που έχουν αναπτυχθεί βασίστηκαν σε συνεργασίες με ερευνητικές ομάδες, εντός του ΤΕΙ κυρίως, αλλά και με πανεπιστήμια, μέσα από τη συμμετοχή σε σειρά από κοινά ερευνητικά προγράμματα και δραστηριότητες, όπως τα προγράμματα Αθηνά 2004, Αρχιμήδης Ι & ΙΙ, (σε 5 προγράμματα) και σε ένα ΠΕΝΕΔ, ενώ συμμετέχει επίσης σε προτάσεις ερευνητικών έργων στα πλαίσια των προγραμμάτων Αρχιμήδης ΙΙΙ και Θαλής, σε συνεργασία με το ΕΜΠ (ΣΕΜΦΕ), το ΕΚΠΑ (Ιατρική Σχολή) και το Πανεπιστήμιο ΠΑΤΡΩΝ (Φυσικό Τμήμα), μια συνέργια και συμπληρωματικότητα με τις πράξεις του Επιχειρησιακού προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση». Το εργαστήριο ΟΦΕΛ δραστηριοποιείται σε θέματα εφαρμογών της Οπτικής Φασματοσκοπίας στη διερεύνηση τεχνολογικών υλικών, συστημάτων ιατρικής/βιολογικής προέλευσης και αντικειμένων πολιτισμικού ενδιαφέροντος, επικεντρώνοντας την στόχευσή του στη Παραγωγή γνώσεων μέσω έρευνας. Μετάδοση γνώσεων μέσω εκπαίδευσης και κατάρτισης. Διάδοση γνώσεων μέσω ΤΠΕ και Εφαρμογή γνώσεων μέσω ανάπτυξης τεχνολογικών καινοτομιών. ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Φασματοσκοπία διάχυτης ανάκλασης σε δέρμα LIBS (Laser Induced Breakdown Spectroscopy) Φασματοσκοπία εκπομπής & απορρόφησης Προσδιορισμός χρώματος αντικειμένων και επιφανειών Εφαρμογές Laser στον καθαρισμό μεταλλικών αντικειμένων

160 160 Ατομική/μοριακή Φασματοσκοπία εκπομπής πλάσματος ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΕΣ Τμήμα Συντήρησης Εργων Τέχνης & Αρχαιοτήτων Τμήμα Οπτικής & οπτομετρίας Τμήμα Τεχνολογίας Οινολογίας & Ποτών Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, Τμήμα Χημείας Τμήμα Αισθητικής & Κοσμητολογίας Τμήμα Τεχνολογίας Ιατρικών Οργάνων ΕΜΠ, ΣΕΜΦΕ Δημόκριτος, Ινστιτούτο Πυρηνικής Φυσικής ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ Το εργαστήριο «Οπτικής Φασματοσκοπίας & Εφαρμογών Laser» που λειτουργεί ως ένα εν δυνάμει θεσμοθετημένο ερευνητικό εργαστήριο στο τμήμα Φυσικής Χημείας & Τ.Υ. του ΤΕΙ Αθήνας διαθέτει τον ακόλουθο βασικό εξοπλισμό: Τρία φορητά συστήματα φασματομέτρων στην υπεριώδη UV, ορατή και κοντινή υπέρυθρη (near IR) περιοχή της εταιρείας OceanOptics. Σειρά από συμβατικές πηγές φωτός και πηγές βαθμονόμησης φασματο γράφων Έναν εργαστηριακό φασματογράφο με ευαίσθητο ανιχνευτή τεχνολογίας CCD κάμερας και σύνδεση του με οπτικές ίνες, της εταιρείας Andor. Σειρά από οπτικές ίνες, εξαρτήματα σύνδεσης, οπτικά φίλτρα και όργανα ελέγχου και μέτρησης έντασης φωτός. Ένα ισχυρό Laser Νd:YAG παλμικής λειτουργίας, της εταιρείας Quantel (Brilliant B) Σειρά από χαμηλής ισχύος και συνεχούς εκπομπής Laser He-Ne και δύο (2) Laser He-Ne διαμορφούμενης δέσμης. Laser διοξειδίου του Άνθρακα συνεχούς εκπομπής Ένα οπτικό μικροσκόπιο εργαστηρίου. Μια κάμερα λήψης και χωρικής καταγραφής φωτεινού σήματος με CCD ανιχνευτή, της εταιρείας Leybold-Didactic Ένα ψηφιακό παλμογράφο στα 200 ΜΗz. Μετρητής ισχύος δέσμης φωτός Μια περιστροφική αντλία κενού ισχύος και μια αντλία turbo. Συστήματα μέτρησης κενού

161 161 ΣΥΜΜΕΤΟΧΕΣ ΣΕ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΘΗΝΑ 2004: «Χαρακτηρισμός του δερματικού ιστού με τη μέθοδο της οπτικής φασματοσκοπίας ανάκλασης» ANTIΓΡΑΦΑ ΑΛΛΗΛΟΓΡΑΦΙΑΣ: Ιστορική- φυσικοχημική μελέτη και τεκμηρίωση. Προτάσεις συντήρησης. ΜΕΛΕΤΗ ΦΩΣΦΟΡΩΝ/ΣΠΙΝΘΗΡΙΣΤΩΝ ΓΙΑ ΧΡΗΣΗ ΣΕ ΑΝΙΧΝΕΥΤΕΣ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗΣ. Αρχιμήδης ΙΙ: Ανάπτυξη διάταξης μέτρησης οπτικών παραμέτρων θαλασσινού νερού» Αρχιμήδης ΙΙ: «Η εφαρμογή νέων τεχνολογιών για τον καθαρισμό ιστορικών μεταλλικών αντικειμένων: Παρουσίαση της δυνατότητας εφαρμογής της τεχνολογίας του λέιζερ και των ηλεκτρολυτικών μεθόδων» Αρχιμήδης ΙΙ: «Πειραματική διερεύνηση και προσομοίωση με τεχνικές Μonte Carlo υλικών ανιχνευτών ακτινοβολίας που χρησιμοποιούνται σε συστήματα ακτινοδιαγνωστικής και πυρηνικής ιατρικής» PROMET : Innovative conservation approaches for monitoring and protecting ancient and historic metals collections from the Mediterranean Basin (Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα FP6) ΠΕΝΕΔ 2003: «Μεταφορά ενεργείας σε ενεργοποιημένο άζωτο και οξυγόνο» Περιβαλλοντικές επιπτώσεις και προστασία των υπαίθριων μπρούντζινων μνημείων στην Ελλάδα» ΘΑΛΗΣ : ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΚΑΘΑΡΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΣΕ ΜΕΤΑΛΛΙΚΑ ΕΡΓΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ Επιστημονικά Υπεύθυνος: Δρ. Ιωάννης Σιανούδης, καθηγητής, jansian@teiath.gr

162 162 ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΦΑΣΜΑΤΟΣΚΟΠΙΑΣ ΦΘΟΡΙΣΜΟΥ ΑΚΤΙΝΩΝ Χ (XRF) ΣΚΟΠΟΣ Το εργαστήριο Φασματοσκοπίας Φθορισμού Ακτίνων Χ (X-Ray Fluorescence Spectroscopy, XRF) αποτελεί μια αυτόνομη οντότητα που αναπτύχθηκε τα πέντε τελευταία χρόνια για την κάλυψη και υποστήριξη ερευνητικών και εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων. Για τον σκοπό αυτό σταδιακά αποκτήθηκε, με τη χρηματοδότηση μέσω προγραμμάτων και δημοσίων κονδυλίων, εξοπλισμός, αποτελούμενος από επιμέρους όργανα και συσκευές, ο οποίος συγκροτήθηκε και συναρμολογήθηκε εκ των ενόντων. Πρόκειται για φορητές διατάξεις υψηλής τεχνολογίας που εξελίχθηκαν κυρίως μέσα από την συμμετοχή και αξιοποίηση τους για τις ανάγκες ερευνητικών προγραμμάτων (Αρχιμήδης Ι και II, PROMET κα). Η μέθοδος της φασματοσκοπίας φθορισμού ακτίνων Χ είναι μια σύγχρονη τεχνική με εφαρμογές στη διερεύνηση της σύστασης υλικών και αντικειμένων. Συγκαταλέγεται στις σημαντικές τεχνικές στο βαθμό που μέσα από μετρήσεις γίνεται εφικτή ποιοτική και σχεδόν ποσοτική ανάλυση κατά έναν μη καταστροφικό τρόπο, γεγονός που της προσδίδει ένα ιδιαίτερο και ξεχωριστό πλεονέκτημα για εφαρμογές σε ευαίσθητα υλικά και αντικείμενα. Λόγω του μη καταστροφικού και μη παρεμβατικού χαρακτήρα της έχει εξελιχθεί και είναι μέθοδος επιλογής για τη μελέτη και στοιχειακή ανάλυση σε αντικείμενα πολιτισμικού ενδιαφέροντος. Μετρήσεις με τον υφιστάμενο εξοπλισμό έχουν πραγματοποιηθεί σε υλικά και αντικείμενα όπως είναι υπαίθρια μνημεία, αντικείμενα και εκθέματα μουσείων και ευρήματα αρχαιολογικών και ιστορικών ανασκαφών. Η αποκτηθείσα εμπειρία και γνώση σε μεθόδους και τεχνικές αξιοποιείται στην προσέλκυση προγραμμάτων (συμμετοχή σε πρόγραμμα Αρχιμήδης ΙΙΙ και Θαλής) και έργων για παροχή υπηρεσιών σε τρίτους.

163 163 ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ Το εργαστήριο «Φασματοσκοπίας Φθορισμού Ακτίνων Χ (XRF)» διαθέτει τον ακόλουθο βασικό εξοπλισμό: Δύο (2) Ανιχνευτής πυριτίου ακτίνων Χ χαμηλών ενεργειών <35 kev, (XR-100CR Si- PIN X-Ray Detector with 149 ev Resolution) της εταιρείας Amptek Πολυκαναλικός αναλυτή (MCA) για ακτίνες Χ, MCA ( Multichannel Analyzer with 16k Channels) της εταιρείας Amptek Τροφοδοτικό υψηλής τάσης και ενισχυτής σήματος Ψηφιακός παλμογράφος 200 ΜΗz Ανιχνευτής NaΙ (σπινθηριστής, φωτοπολλαπλασιαστής) Μονάδα καταγραφής παλμών (Counter) Πολυκαναλικός αναλυτής (MCA) για ενέργειες γ ακτινοβολίας, της εταιρείας PHYWE Πηγή ακτίνων Χ (Laser X) < 35 kev, 100 μa (μικροσκοπική λυχνία ακτίνων Χ, με άνοδο Αργύρου και κάθοδο που ενεργοποιείται από δέσμη laser) της εταιρείας Amptek Πηγή ακτίνων Χ, (X-Ray Tube System for Portable XRF, low power (3W), cool cathode, transmission anode (Ag) Xray tube) της εταιρείας Amptek Επιτραπέζια συσκευή παραγωγής και μετρήσεων ακτίνων Χ (Ld-Didactic) Λυχνία aκτίνων Χ Cu, Mo ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΦΑΣΜΑΤΟΣΚΟΠΙΑ ΔΙΑΧΥΤΗΣ ΑΝΑΚΛΛΣΗΣ ΣΕ ΔΕΡΜΑ LIBS (Laser Induced Breakdown Spectroscopy) ΦΑΣΜΑΤΟΣΚΟΠΙΑ ΕΚΠΟΜΠΗΣ & ΑΠΟΡΡΟΦΗΣΗΣ Προσδιορισμός χρώματος αντικειμένων και επιφανειών ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ Laser στον καθαρισμό μεταλλικών αντικειμένων Ατομική/μοριακή Φασματοσκοπία εκπομπής πλάσματος ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΕΣ Τμήμα Συντήρησης Εργων Τέχνης & Αρχαιοτήτων Τμήμα Τεχνολογίας Ιατρικών Οργάνων ΕΜΠ, ΣΕΜΦΕ Δημόκριτος, Ινστιτούτο Πυρηνικής Φυσικής

164 164 ΣΥΜΜΕΤΟΧΕΣ ΣΕ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ Αρχιμήδης ΙΙ: «Η εφαρμογή νέων τεχνολογιών για τον καθαρισμό ιστορικών μεταλλικών αντικειμένων: Παρουσίαση της δυνατότητας εφαρμογής της τεχνολογίας του λέιζερ και των ηλεκτρολυτικών μεθόδων» PROMET: Innovative conservation approaches for monitoring and protecting ancient and historic metals collections from the Mediterranean Basin (Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα FP6) Αρχιμήδης ΙΙ: Περιβαλλοντικές επιπτώσεις και προστασία των υπαίθριων μπρούντζινων μνημείων στην Ελλάδα» ΘΑΛΗΣ : ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΚΑΘΑΡΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΣΕ ΜΕΤΑΛΛΙΚΑ ΕΡΓΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ (πρόγραμμα σε αξιολόγηση) ΘΑΛΗΣ : Διερεύνηση της τεχνολογίας κατασκευής των φορητών και αναπόσπαστων έργων Βυζαντινής μνημειακής ζωγραφικής με Μικροσκοπικές, Φασματοσκοπικές και Μη-Καταστρεπτικές τεχνικές (πρόγραμμα σε αξιολόγηση) Επιστημονικά Υπεύθυνος: Δρ. Ιωάννης Σιανούδης, καθηγητής, jansian@teiath.gr

165 165 ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΠΕΙΡΑΜΑΤΩΝ ΦΥΣΙΚΗΣ Αντικείμενο του ερευνητικού εργαστηρίου είναι η ανάπτυξη σειράς νέων πειραμάτων εκπαιδευτικού χαρακτήρα για το εργαστήριο Φυσικής. Συγκεκριμένα αναπτύσσονται με ίδια μέσα ολοκληρωμένες διατάξεις εργαστηριακών ασκήσεων Φυσικής, αποτελούμενες από συστήματα καταγραφής (datalogger) και επεξεργασίας δεδομένων μετρήσεων, τα οποία συνδεδεμένα άμεσα ή έμμεσα με τον υπολογιστή ή μέσω ασύρματης επικοινωνίας μ' αυτόν και με την χρήση αισθητήρων, θα εξασφαλίζουν την εκτέλεση σε πραγματικό χρόνο (on line) μετρήσεων για την διεξαγωγή πειραμάτων εκπαιδευτικού χαρακτήρα. Οι διατάξεις των νέων αυτών ασκήσεων σχεδιάζονται, αναπτύσσονται και κατασκευάζονται ως πρότυπες διατάξεις στα εργαστήρια Φυσικής του ΤΕΙ Αθήνας H ανάπτυξη και η διαμόρφωση νέων μεθόδων διδασκαλίας και εκπαιδευτικών υλικών της τεχνολογίας των πολυμέσων και του διαδικτύου, τα οποία θα ενσωματώνουν νέες εκπαιδευτικές απόψεις, βασισμένες στην αξιοποίηση και χρήση του ηλεκτρονικού υπολογιστή, θα συμβάλουν στην συνολική βελτίωση του εργαστηριακού μαθήματος. Παράλληλα με την δημιουργία των διατάξεων αναπτύσσονται εφαρμογές πειραμάτων με τεχνολογίες πολυμέσων και διαδικτύου, ως συμπληρωματικό εκπαιδευτικό υλικό. Για την επίτευξη των παραπάνω στόχων θα πραγματοποιούνται έρευνες για την επιλογή των υλικών, των τεχνολογιών καθώς και των εκπαιδευτικών μέσων και διδακτικών μεθόδων που κάθε φορά εφαρμόζονται.

166 ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΣΤΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΦΥΣΙΚΗΣ Η εργαστηριακή άσκηση των φοιτητών περικλείει κατ ανάγκη κινδύνους, για τους οποίους τόσο ο ασκούμενος όσο και κάθε άλλος εργαζόμενος σε εργαστηριακό χώρο πρέπει να είναι σχετικά ενήμερος. Εκτός από τα απαραίτητα μέτρα προστασίας που λαμβάνονται συνήθως, η γνώση αυτών των κινδύνων και της προέλευσής τους αποτελεί για όλους το σημαντικότερο μέσο προστασίας. Αντίθετα, η άγνοια του κινδύνου και η απροσεξία αποτελούν συνδυαστικά τις κύριες αιτίες ατυχημάτων. Σημαντικό ρόλο παίζει επίσης ο κατάλληλος σχεδιασμός του εργαστηριακού χώρου, η ύπαρξη των απαραίτητων προστατευτικών διατάξεων και η καλή γνώση της χρήσης τους. Μερικές γενικές αρχές που θα πρέπει να τηρούνται κατ ελάχιστον στο χώρο των εργαστηρίων φυσικής, θα εξασφαλίσουν τις απαραίτητες συνθήκες υγιεινής και ασφάλειας για την παροχή της εργαστηριακής εκπαίδευσής είναι: Να μην καπνίζετε στο εργαστήριο. Να μη λαμβάνετε κανένα είδος τροφής ή αναψυκτικό μέσα στο εργαστήριο. Να χρησιμοποιείτε πάντα τα κατάλληλα προστατευτικά γυαλιά. Να μην εκτελείτε πειράματα χωρίς την παρουσία του υπεύθυνου. Να αναφέρετε στον υπεύθυνο κάθε βλάβη που παρατηρείτε. Να μη χρησιμοποιείτε ηλεκτρικές συσκευές με βρεγμένα χέρια. Να μην πραγματοποιείτε συνδέσεις αγωγών αν δεν βεβαιωθείτε ότι δεν βρίσκονται υπό τάση. Να μην επισκευάζετε ηλεκτρικές συσκευές, πριν τις αποσυνδέσετε από το δίκτυο. Να μη χρησιμοποιείτε ηλεκτρικές συσκευές, αν δεν γνωρίζετε τον τρόπο λειτουργίας τους. Να μη χρησιμοποιείτε φθαρμένα καλώδια ή και προβληματικές ηλεκτρικές συσκευές. Δεν επιτρέπεται κατά την διάρκεια της άσκησης η αυθαίρετη έξοδος από το εργαστήριο ή ακόμη και η άσκοπη μετακίνηση των φοιτητών σε διάφορες θέσεις εργασίας. Δεν επιτρέπεται η χρήση κινητών τηλεφώνων. Θα πρέπει τα κινητά τηλέφωνα να είναι απενεργοποιημένα κατά την δίωρη διάρκεια του εργαστηρίου. Η παρακολούθηση και τήρηση των παραπάνω κανόνων υγιεινής και ασφάλειας στους χώρους εργασίας γίνεται από το εκάστοτε υπεύθυνο εκπαιδευτικό προσωπικό το οποίο και έχει τα ακόλουθα καθήκοντα: 1. Συγκέντρωση και απομόνωση των επικίνδυνων υλικών σε ειδικούς χώρους αποθήκες. Οι χώροι αυτοί βρίσκονται σε άμεση παρακολούθηση. 2. Επίβλεψη των πυροσβεστικών διατάξεων των χώρων εργασίας και μέριμνα για την αναγόμωσή τους και την καλή λειτουργία τους. 3. Επίβλεψη της καλής λειτουργίας των συστημάτων εξαερισμού και των απαγωγών σωλήνων.

167 Επίβλεψη της καλής κατάστασης και λειτουργίας του δικτύου της ηλεκτρικής εγκατάστασης. 5. Τη δημιουργία φαρμακείου και την παροχή πρώτων βοηθειών. Επισημαίνουμε ότι οι κύριοι κίνδυνοι στα Εργαστήρια ΦΥΣΙΚΗΣ Ι, ΙΙ και ΙΙΙ, μπορεί να προέλθουν από τη φωτιά, τον ηλεκτρισμό και τη χρήση ειδικών συσκευών-υλικών. Σε κάθε περίπτωση οι Επιβλέποντες αλλά και το προσωπικό του Εργαστηρίου θα σας βοηθήσουν όπου χρειαστεί. Η δομή των χώρων του Εργαστηρίου είναι σχετικά απλή. Υπάρχουν δύο έξοδοι στα αντίστοιχα δύο άκρα του εξωτερικού διαδρόμου των εργαστηρίων Φυσικής. Αν χρειασθεί να γίνει άμεση εκκένωση των χώρων κινούμαστε αντίστοιχα προς τη κατάλληλη ασφαλή έξοδο. Υπάρχουν προς τούτο κατάλληλες επιγραφές σήμανσης όπως και φωτιστικά σώματα που θα ανάψουν έστω και αν δεν υπάρχει ρεύμα. Α. Ασθένεια-ατύχημα Είναι δυνατόν κάποιος από εσάς να αρρωστήσει, να αισθανθεί άσχημα ή ακόμα και να πάθει ένα μικρό ατύχημα κλπ.. Ανάλογα με τη περίπτωση η βοήθεια από τον Επιβλέποντα, η μεταφορά στο Ιατρείο του ΤΕΙ ή και η κλήση ασθενοφόρου στο 166 (διευκρινίζοντας που ακριβώς ευρίσκεται το άτομο), είναι κάτι που πρέπει να σταθμιστεί άμεσα και ανάλογα. Η συνδρομή του ίδιου του πάσχοντος με πληροφόρηση, ειδοποίηση οικείου προσώπου αν χρειαστεί ή πληροφόρηση από φίλου/ης είναι επίσης ουσιαστική για τη γρηγορότερη ανακούφιση του. Επίσης, στο γραφείο τού Εργαστηρίου Φυσικής υπάρχει ένα μικρό φαρμακείο εξοπλισμένο με όλα τα βασικά είδη για την παροχή των πρώτων βοηθειών. Β. Ηλεκτρισμός - Προστασία από ηλεκτροπληξία. Στα κυκλώματα των ασκήσεων του Εργαστηρίου χρησιμοποιούνται γενικά χαμηλές τάσεις. Παρόλο που ο κίνδυνος ηλεκτροπληξίας είναι σαφώς μικρότερος του αντίστοιχου που έχουμε στο σπίτι μας, είναι απαραίτητη η προσοχή μας ιδίως κατά την σύνδεση οργάνων στο δίκτυο. Ποτέ δεν βάζουμε στη πρίζα ένα κύκλωμα πριν ο Καθηγητής του Εργαστηρίου το ελέγξει. Ο ανθρώπινος οργανισμός είναι ευαίσθητος στο ηλεκτρικό ρεύμα επειδή διαθέτει πολύ αναπτυγμένο νευρικό σύστημα. Τα αποτελέσματα εξαρτώνται κυρίως από την αντίσταση αγωγού σώματος στο σημείο επαφής με τον ηλεκτροφόρο αγωγό και ειδικότερα από την ένταση του ηλεκτρικού ρεύματος που θα περάσει μέσα από το ανθρώπινο σώμα. Έχει παρατηρηθεί, ότι ο μέσος όρος των ανδρών μπορεί να αντέξει ρεύματα μέχρι 16mA, ενώ ο μέσος όρος των γυναικών αντέχει ρεύματα μέχρι το πολύ 10,5mA. Ρεύματα μεγαλύτερα από 20mA προκαλούν μυϊκές συσπάσεις, που έχουν σαν αποτέλεσμα τη διακοπή της αναπνοής. Ακόμη μεγαλύτερα ρεύματα προκαλούν ανεπανόρθωτες βλάβες στα νεύρα, εγκαύματα και διακοπή λειτουργίας της καρδιάς.

168 168 Η τιμή της ηλεκτρικής αντίστασης του σώματος, που χρησιμοποιείται συνήθως για τον υπολογισμό της κρίσιμης ηλεκτρικής τάσης, είναι τα 500Ω. Η τιμή της αντίστασης ελαττώνεται σημαντικά, όταν στα σημεία επαφής παρεμβάλλεται στρώμα νερού. Σε περίπτωση ηλεκτροπληξίας θα πρέπει πρώτα να αποκόπτεται το ρεύμα από τους ασφαλειοδιακόπτες που είναι κατανεμημένοι κοντά στις παροχές αν αυτό δεν είναι εφικτό, τότε πρέπει να απομακρύνεται το άτομο με κατάλληλο μονωτικό υλικό (π.χ. ένα στεγνό ρούχο). Ο χρόνος εδώ αποτελεί ουσιαστικό στοιχείο για την υγεία του πάσχοντα. Άμεσα θα πρέπει να γίνει κλήση για ασθενοφόρο στο 166 περιγράφοντας το τι έχει συμβεί και που ακριβώς ευρίσκεται το άτομο. Η επαγγελματική γνώση της τεχνητής αναπνοής μπορεί σε κάποια σοβαρή περίπτωση να σώσει ζωή. Γ. Ραδιενέργεια - Χρήση ραδιενεργών πηγών Η χρήση των ειδικών για εκπαιδευτική χρήση ραδιενεργών πηγών γίνεται με τις κατάλληλες οδηγίες του Επιβλέποντα. Θα τις χρησιμοποιήσετε συνήθως στο Εργαστήριο Φυσικής II. Οι πηγές αυτές έχουν μικρή ενεργότητα και θεωρούνται ασφαλείς. Ωστόσο δεν πρέπει να τις χειριζόμαστε χωρίς λόγο, να κοιτάζουμε από κοντά την έξοδο των σωματιδίων ή να την τοποθετούμε έτσι ώστε τα σωματίδια να κατευθύνονται σε μάς ή στους συμφοιτητές μας. Ποτέ δεν τις κρατούμε με γυμνά τα δάχτυλα στο «παράθυρο» της πηγής. Στον χώρο του εργαστηρίου που φυλάσσονται και χρησιμοποιούνται ραδιενεργές πηγές υπάρχει η ειδική προς τούτο προειδοποιητική σήμανση. Δ. Ακτινοβολίες - Χρήση συσκευών παραγωγής Laser Οι συσκευές παραγωγής ακτινών Laser χρησιμοποιούνται συνήθως στα Εργαστήρια Φυσικής ΙΙ και Φυσικής IΙΙ. Απαγορεύεται να κατευθύνουμε τη δέσμη τους στα μάτια μας είτε στα μάτια κάποιου συναδέλφου. Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται ώστε να μη συμβεί αυτό και από ισχυρή ανάκλαση της δέσμης από στιλπνή επιφάνεια ή και καθρέπτη. Ο διδάσκων θα σας δώσει οδηγίες για την ασφαλή χρήση του laser στη διάταξη του πειράματός σας. Στον χώρο του εργαστηρίου που φυλάσσονται και χρησιμοποιούνται συσκευές παραγωγής ακτινών Laser υπάρχει η προς τούτο ειδική προειδοποιητική σήμανση.