ΣΑΛΤΕΡΗΣ ΝΙΚΟΣ ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ Δ.Ε. ΝΟΜΑΡΧΙΑΣ ΠΕΙΡΑΙΑ

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΣΑΛΤΕΡΗΣ ΝΙΚΟΣ ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ Δ.Ε. ΝΟΜΑΡΧΙΑΣ ΠΕΙΡΑΙΑ"

Αίγλη Ταμτάκος
6 χρόνια πριν
Προβολές:

1 ΣΑΛΤΕΡΗΣ ΝΙΚΟΣ ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ Δ.Ε. ΝΟΜΑΡΧΙΑΣ ΠΕΙΡΑΙΑ ΟΙ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΣΧΟΛΙΚΩΝ ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΩΝ, Ο ΧΑΡΑΚΤΗΡΑΣ ΤΟΥΣ ΚΑΙ ΟΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2009

2 ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΕΙΣΗΓΗΣΗΣ Οι δομές παραγωγής σχολικών εγχειριδίων και τα νέα βιβλία Το ΔΕΠΠΣ- ΑΠΣ και ο χαρακτήρας των νέων βιβλίων Εκπαιδευτικές πρακτικές, νέα βιβλία και εκπαιδευτική πράξη

3 Οι δομές παραγωγής σχολικών εγχειριδίων και τα νέα βιβλία Στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα η αλλαγή των εγχειριδίων αποτελεί μέγιστη ενέργεια εκπαιδευτικής πολιτικής Έτσι, αποτυπώνει και συμπυκνώνει παράλληλα σταθερές δομές και πάγια χαρακτηριστικά των εκπαιδευτικών πολιτικών, του συστήματος και των εκπαιδευτικών πρακτικών Τα χαρακτηριστικά αυτά αφομοιώνουν γνωστές αδυναμίες του πολιτικού μας συστήματος Στα προηγούμενα αθροίζονται, κάθε φορά που επιχειρείται αλλαγή των εγχειριδίων, οι προσδοκίες αντιφατικού και αντικρουόμενου χαρακτήρα εκπαιδευτικών, μαθητών, γονιών, επιστημονικής κοινότητας, και «κοινής γνώμης

4 Τέσσερα δομικά χαρακτηριστικά Α: Η μονοκρατορία του Ενός και Μοναδικού σχολικού εγχειριδίου: το κράτος αποφασίζει το περιεχόμενο της γνώσης Σταθερά συνακόλουθα: Μια αλήθεια Αποστήθιση Παπαγαλία Εξετασιομανία Ιδιαίτερα χαρακτηριστικά σημερινών: Όγκος γνωσιοκεντρισμός εγκυκλοπαιδικότητα

έγινε πειραματική εφαρμογή των ΔΕΠΠΣ-ΑΠΣ, που υπαγορεύουν νέες μεθοδολογίες προσέγγισης της γνώσης Περιορισμένή πειραματική εφαρμογή

5 Β: Η απουσία διευρυμένου και αυστηρού πειραματικού σταδίου ελέγχου και προσαρμογής Σταθερά συνακόλουθα: Αγνοούνται οι γεωγραφικές και πολιτιστικές διαφορές της χώρας μας Αγνοούνται οι διαφορές εκπαιδευτικού κεφαλαίου των μαθητών Ιδιαίτερα χαρακτηριστικά σημερινών: Δεν έγινε πειραματική εφαρμογή των ΔΕΠΠΣ-ΑΠΣ, που υπαγορεύουν νέες μεθοδολογίες προσέγγισης της γνώσης Περιορισμένή πειραματική εφαρμογή από τις ίδιες συγγραφικές ομάδες (μη αποδεκτή μέθοδος) Αδυναμία ελέγχου επιλογών, που εύκολα στη διδακτική πράξη θα ελεγχόταν ως λανθασμένες

για τους εκπαιδευτικούς «Εύκολα» συγκρίνονται, σελίδα τη σελίδα και άσκηση την άσκηση και έτσι αποτελούν το εργαλείο ελέγχου της εργασίας

6 Γ: Υποκατάσταση, στην πράξη, τόσο των Α.Π. (σήμερα ΔΕΠΠΣ-ΑΠΣ) όσο και των βιβλίων του δασκάλου από τα σχολικά βιβλία του μαθητή Τα τρία βιβλία αντιμετωπίζονται ως ένα «ενιαίο» σώμα για τους εκπαιδευτικούς «Εύκολα» συγκρίνονται, σελίδα τη σελίδα και άσκηση την άσκηση και έτσι αποτελούν το εργαλείο ελέγχου της εργασίας των εκπαιδευτικών από τους γονείς. Οτιδήποτε διαφορετικό γίνεται από τον εκπαιδευτικό αντιμετωπίζεται ως «ύποπτη» και αμφίβολης ποιότητας πρωτοτυπία. Αποθέωση του Τεστ Αγνοούνται τα ΔΕΠΠΣ ΑΠΣ Διδάσκεται υποχρεωτικά «όλο» το βιβλίο του μαθητή

Δ: Ανυπαρξία δικτύου επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών αλλά και

υποδοχή τους Ό,τι γίνεται και ό,τι έγινε χαρακτηρίστηκε από:

Ανεπάρκεια επιμορφωτών Ιδιαίτερο χαρακτηριστικό: περιορίστηκε και η

7 Δ: Ανυπαρξία δικτύου επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών αλλά και προετοιμασίας της «κοινής γνώμης», και ιδιαίτερα των γονέων, για την υποδοχή τους Ό,τι γίνεται και ό,τι έγινε χαρακτηρίστηκε από: Προχειρότητα έλλειψη διακριτού στόχου ανεπάρκεια επιμορφωτικών μεθόδων Ανεπάρκεια επιμορφωτών Ιδιαίτερο χαρακτηριστικό: περιορίστηκε και η όποια επιμορφωτική δράση των Σχολικών Συμβούλων Η ενημέρωση κοινής γνώμης και γονέων ηχεί ως ανέκδοτο

Τα καινοφανή χαρακτηριστικά των νέων βιβλίων Διαγωνισμός: κλήση της επιστημονικής και

Διεύρυνση ρόλου επιστημονικής κοινότητας Ευρωπαϊκή χρηματοδότηση: α) μετατροπή του

Ο προϋπολογισμός του ΥΠΕΠΘ (Ελληνικός 92% - Ευρωπαϊκός Μ.Ο. 40% - 60%) και β) Τεχνικά

κοινότητας, σύγχρονες επιστημονικές και εκπαιδευτικές θέσεις, σχέσεις επιστημονικής

8 Τα καινοφανή χαρακτηριστικά των νέων βιβλίων Διαγωνισμός: κλήση της επιστημονικής και εκπαιδευτικής κοινότητας (επιστήμονες VS επαγγελματίες). Διεύρυνση ρόλου επιστημονικής κοινότητας Ευρωπαϊκή χρηματοδότηση: α) μετατροπή του νεωτερισμού σε εθνική εκπαιδευτική πολιτική. Ο προϋπολογισμός του ΥΠΕΠΘ (Ελληνικός 92% - Ευρωπαϊκός Μ.Ο. 40% - 60%) και β) Τεχνικά Δελτία: σπουδή, σπάσιμο σε υποέργα Αποτυπώνουν τις δυνατότητες της επιστημονικής κοινότητας, σύγχρονες επιστημονικές και εκπαιδευτικές θέσεις, σχέσεις επιστημονικής θεωρίας εκπαιδευτικής πρακτικής στην Ελλάδα, δυνατότητες Π.Ι., επίπεδο ωριμότητας εκπαιδευτικών Ομοσπονδιών, ρόλο και βαθμό διείσδυσης ιδιωτικού σε δημόσιο χώρο.

Δεν έχουν ενιαίο χαρακτήρα: καλά, μέτρια, κακά πολύ κακά κάθε φορά από διαφορετικές σκοπιές Σε πολλές

μεγαλυνάρια, παρουσιάζει υπερβολική συσσώρευση ύλης και ακαδημαϊκών γνώσεων με το μανδύα της

παρεξηγήσεις σ όλα τα επίπεδα της διδακτικής διαδικασίας Παρά τις αντίθετες προθέσεις, δυσφημίζεται η

και ο νεωτερισμός της Ευέλικτης Ζώνης (Ε.Ζ.).

9 Δεν έχουν ενιαίο χαρακτήρα: καλά, μέτρια, κακά πολύ κακά κάθε φορά από διαφορετικές σκοπιές Σε πολλές περιπτώσεις προκύπτει ένα «καλά χτυπημένο», αλλά και δύσπεπτο κοκτέιλ-αλμανάκ παιδαγωγικής Αυτό βρίθει μεγαλυνάρια, παρουσιάζει υπερβολική συσσώρευση ύλης και ακαδημαϊκών γνώσεων με το μανδύα της «διασκεδαστικής-εξερευνητικής» μεθοδολογίας Μεγάλο αριθμό ασκήσεων και συχνά προκαλεί πολλαπλές παρεξηγήσεις σ όλα τα επίπεδα της διδακτικής διαδικασίας Παρά τις αντίθετες προθέσεις, δυσφημίζεται η διαθεματικότητα (διεπιστημονικότητα) και ο νεωτερισμός της Ευέλικτης Ζώνης (Ε.Ζ.). Εντείνονται πρακτικές κρυφού «ωρολογίου» προγράμματος (να «τελειώσουμε τουλάχιστον» την ύλη της Γλώσσας και των Μαθηματικών). Σε συνδυασμό με την προσπάθεια ανάπτυξης κριτικής ικανότητας ανάγεται ο διδακτικός χρόνος σε πρόβλημα πρώτου μεγέθους (μεταφορά «ύλης» στο σπίτι).

Πριν το τέλος Μήπως πρέπει να θυμηθούμε ότι εγχειρίδιο είναι «το

έγκυρες γνώσεις μιας επιστήμης»; Αν ο συγκεκριμένος ορισμός είναι

ορισμό, που δίνει ο Wittgenstein στον Πρόλογο του Tractatus Logico-

εκείνους που έχουν, από μόνοι τους, κάνει τις σκέψεις που

Δεν είναι λοιπόν ένα σχολικό εγχειρίδιο» (στο Monk R.

επίσημα βιβλία και με ελάχιστα Αναλυτικά Προγράμματα έχουν

10 Πριν το τέλος Μήπως πρέπει να θυμηθούμε ότι εγχειρίδιο είναι «το βιβλίο που εκθέτει με αυστηρά συστηματικό τρόπο τις βασικές και πιο έγκυρες γνώσεις μιας επιστήμης»; Αν ο συγκεκριμένος ορισμός είναι εξαιρετικά κανονιστικός, ας θυμηθούμε τον ασφαλέστερο τον αρνητικό ορισμό, που δίνει ο Wittgenstein στον Πρόλογο του Tractatus Logico- Philosophicus (1921): «Το βιβλίο αυτό θα γίνει ίσως κατανοητό από εκείνους που έχουν, από μόνοι τους, κάνει τις σκέψεις που εκφράζονται σ αυτό ή παρόμοιες σκέψεις. Δεν είναι λοιπόν ένα σχολικό εγχειρίδιο» (στο Monk R., Βιττγκενστάιν, Πατάκης 2007) Γιατί εκπαιδευτικά συστήματα, χωρίς επίσημα βιβλία και με ελάχιστα Αναλυτικά Προγράμματα έχουν εξαιρετικές επιδόσεις στις διεθνείς αξιολογήσεις; Μήπως, λοιπόν, δεν πρέπει να μας απασχολούν τόσο τα σχολικά βιβλία, αλλά ποιοι τα διδάσκουν;

11 Σας ευχαριστώ πολύ για την προσοχή σας

Σχετικά έγγραφα

Αξιολόγηση του διδακτικού έργου και του μαθητή: πρακτική προσέγγιση από την μεριά του επαγγελματία εκπαιδευτικού

Σαλτερής Νίκος Δρ. Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας Σχολικός Σύμβουλος Δημοτικής Εκπαίδευσης (Π.Ε. 70) Νομαρχίας Πειραιά Αξιολόγηση του διδακτικού έργου και του μαθητή: πρακτική προσέγγιση από την μεριά