ΕΥΡΩΠΑΙΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ, ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ

Transcript

1 ΕΥΡΩΠΑΙΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ, ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΥΠΟΥΡΓΟ ΓΕΩΡΓΙΑΣ, ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΣΟΦΟΚΛΗ ΑΛΕΤΡΑΡΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΤΗΣ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΠΡΟΕΔΡΙΑΣ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ 10 Ιουλίου, 2012 Κύριε Πρόεδρε της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας Τροφίμων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Έντιμα Μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Βρίσκομαι, σήμερα, μαζί σας, όχι μόνο γιατί το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αποτελεί τον ένα από τους πυλώνες του οικοδομήματος κρατών, θεσμών, οργανισμών, ιδεών, νομοθετημάτων και πολιτικών που συνιστούν την Ευρωπαϊκή Ένωση, Όπως ανάφερε ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην εναρκτήρια ομιλία του, η κοινοτική μέθοδος, να επιλύονται, δηλαδή, οι διαφωνίες με το διάλογο και τη συναίνεση, αποτελεί τη ψυχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης. 1

2 Βρίσκομαι, έτσι, εδώ και γιατί προέρχομαι από μια χώρα στην οποία οι δημοκρατικοί θεσμοί και ο διαχωρισμός των εξουσιών λειτουργούν υποδειγματικά. Στην οποία το πολιτικό σύστημα αλλά και η σύνθεση του εκλογικού σώματος είναι τέτοια, ώστε μόνο μέσα από διάλογο, συμβιβασμούς (όχι σε θέματα αρχών) και αλληλοκατανόηση μεταξύ της εκτελεστικής και της νομοθετικής εξουσίας μπορεί να διαμορφωθούν πολιτικές και νομοθετήματα που να αντιπροσωπεύουν τις εύλογες προσδοκίες της κοινωνίας των πολιτών. Σας ευχαριστώ ιδιαίτερα για την ευκαιρία που μου δώσατε να βρεθώ, σήμερα, μαζί σας, για να σας ενημερώσω αλλά και για να σας ακούσω, για ένα πάρα πολύ σημαντικό πυλώνα της Κυπριακής Προεδρίας του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αυτόν του περιβάλλοντος. Το κοινοτικό κεκτημένο για θέματα περιβάλλοντος, καθορίζει την πορεία της Ευρώπης προς την αειφορία. Για το λόγο αυτό, είναι σημαντικό να διασφαλιστεί η ακολουθία και συμβατότητα των δημοσιονομικών και οικονομικών ενεργειών με τις πολιτικές για την προστασία του περιβάλλοντος και την αειφόρο ανάπτυξη. 2

3 Η Κυπριακή Προεδρία θα προσπαθήσει να διασφαλίσει ότι δε θα αποβούν, μακροπρόθεσμα, σε βάρος του περιβάλλοντος οι σημερινές προτεραιότητες για τη λήψη βραχυπρόθεσμων δράσεων σε οικονομικά και δημοσιονομικά θέματα. Αντίθετα, πιστεύουμε ότι, η σημερινή κρίση θα πρέπει να θεωρηθεί και ως ευκαιρία για νέες πολιτικές με επίκεντρο τον άνθρωπο και το περιβάλλον. Ως εκ τούτου, θα επιδιωχθεί η αποστολή βασικού μηνύματος πολιτικής από το Συμβούλιο Περιβάλλοντος στο Εαρινό Συμβούλιο του 2013, με στόχο το «πρασίνισμα» του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, με βάση και την Ετήσια Επισκόπηση Ανάπτυξης που θα παρουσιαστεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον ερχόμενο Νοέμβριο. Στην ημερήσια διάταξη του Συμβουλίου Υπουργών Περιβάλλοντος του Δεκεμβρίου θα γίνει συζήτηση πολιτικής για το θέμα αυτό. Στο ίδιο πλαίσιο, μια από τις τέσσερις βασικές προτεραιότητες της Κυπριακής Προεδρίας είναι να εργαστούμε προς μια περισσότερο αποδοτική και αειφόρο Ευρώπη. Μέσα από τις δραματικές συνέπειες του τωρινού έντονα μεταβαλλόμενου και ασταθούς οικονομικού περιβάλλοντος, αναδείχτηκε 3

4 και η ανάγκη για στοχευμένες προσεγγίσεις για την επίτευξη αειφόρου ανάπτυξης. Πιστεύω ότι, «To κοινό μας όραμα» της Διάσκεψης του Ρίο, έστω και αν δεν ικανοποιεί πλήρως την Ευρωπαϊκή Ένωση, μας επιτρέπει να διατηρήσουμε την αειφόρο ανάπτυξη στο επίκεντρο των εθνικών, περιφερειακών και παγκόσμιων προτεραιοτήτων. Τώρα, η κοινή πρόκληση για όλους είναι να προωθήσουμε όλα όσα συμφωνήθηκαν και να διασφαλίσουμε ουσιαστική δράση για αειφόρο ανάπτυξη, πράσινη οικονομία και εξάλειψη της φτώχειας. Τα αποτελέσματα του Ρίο θα συζητηθούν στο Συμβούλιο Υπουργών Περιβάλλοντος, με στόχο την έγκριση Συμπερασμάτων για την περαιτέρω εξειδίκευση των επιδιώξεων και προτεραιοτήτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Επίσης, σε διεθνές επίπεδο, στη Νέα Υόρκη, στόχος της Κυπριακής Προεδρίας είναι να εξασφαλιστεί η τήρηση των χρονοδιαγραμμάτων που υιοθετήθηκαν και η ουσιαστική εμπλοκή της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις διαβουλεύσεις, κυρίως σε ότι αφορά τη διαδικασία διαμόρφωσης των 4

5 Στόχων Αειφόρου Ανάπτυξης καθώς και του Διεθνούς Θεσμικού Πλαισίου. Κατά τη γνώμη μου, η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει, επίσης, να συνεχίσει να πρωτοστατεί και παραδειγματίζει στις κοινές προσπάθειες της ανθρωπότητας για την αντιμετώπιση των αλληλένδετων περιβαλλοντικών κρίσεων της εποχής μας. Η Κυπριακή Προεδρία θα προσπαθήσει να διασφαλίσει την αποτελεσματική εκπροσώπηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε διεθνή βήματα και συνέδρια. Στον ευρύ τομέα του περιβάλλοντος, ιδιαίτερη έμφαση θα δοθεί στους τομείς της Διαφύλαξης των Νερών και της Κλιματικής Αλλαγής. Παρόλο που το νερό είναι απαραίτητο για την ανθρώπινη υγεία, το περιβάλλον και την αειφόρο ανάπτυξη, τα νερά της Ευρώπης συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν πολλές απειλές. Η κλιματική αλλαγή έχει, ήδη, ανατρέψει τη φυσική ισορροπία που υπήρχε. Παρά τη σχετική νομοθεσία και πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η αειφόρος διαχείριση των υδάτινων πόρων πρέπει να αποτελεί βασική προτεραιότητα όλων των Προεδριών. 5

6 Όπως γνωρίζετε, στο στάδιο αυτό βρίσκεται υπό διαμόρφωση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή το Σχέδιο για τη Διαφύλαξη των Υδάτινων Πόρων στην Ευρωπαϊκή Ένωση, μέσα από το οποίο θα επιδιωχθεί, μεταξύ άλλων, να ολοκληρωθούν οι σχετικές πολιτικές. Για το Σχέδιο αυτό, θα καταβάλουμε κάθε προσπάθεια για να παρουσιάσουμε στο Συμβούλιο Υπουργών Περιβάλλοντος πρόταση για Συμπεράσματα Συμβουλίου. Ηδη, προηγήθηκε διάλογος στο Άτυπο Συμβούλιο της Λευκωσίας που ολοκληρώθηκε το περασμένο Σαββατοκύριακο, ενώ θα συγκληθεί, το Νοέμβριο, συνέδριο για να παρουσιαστεί και συζητηθεί το Σχέδιο. Η Κυπριακή Προεδρία θα εργαστεί, επίσης, για την επίτευξη συμφωνίας σχετικά με τον κατάλογο των ουσιών προτεραιότητας στα νερά. Επιδίωξή μας είναι να πετύχουμε συμφωνία σε πρώτη ανάγνωση με το Ευρωκοινοβούλιο. Για το θέμα άρχισαν ανεπίσημες επαφές. Αν, βέβαια, αυτό δεν καταστεί εφικτό, θα επιδιώξουμε πολιτική συμφωνία στο Συμβούλιο του Δεκεμβρίου. 6

7 Έρχομαι, τώρα, στο μεγάλο θέμα της κλιματικής αλλαγής, οι επιπτώσεις από την οποία αναμένεται να είναι σε τέτοια έκταση την οποία δεν αντιμετώπισε η ανθρωπότητα στη σύγχρονη ιστορία. Παραλάβαμε από τη Δανία τη σκυτάλη του δρόμου προς τη Ντόχα και θα δώσουμε τον καλύτερό μας εαυτό για την επιτυχή έκβαση της Διάσκεψης. Τον Οκτώβριο, το Συμβούλιο θα υιοθετήσει συμπεράσματα σχετικά με τις διαπραγματευτικές θέσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στο σημείο αυτό, θα ήθελα να αναφερθώ ιδιαίτερα στο Ευρωπαϊκό Σύστημα Εμπορίας Εκπομπών Αερίων του Θερμοκηπίου, που πρέπει να διατηρηθεί και να διαφυλαχθεί. Η συνετή εφαρμογή και βελτίωσή του μπορεί να ενισχύσει και τις Ευρωπαϊκές προοπτικές για οικονομική ανάκαμψη. Ο δρόμος προς τα εμπρός θα εξεταστεί μετά τη σχετική έκθεση της Επιτροπής. Σε περίπτωση που αυτή υποβληθεί πριν από το τέλος της Προεδρίας της Κύπρου, θα προωθήσουμε το θέμα κατάλληλα. 7

8 Θα εργαστούμε, επίσης, για συμφωνία σε πρώτη ανάγνωση σε δυο θέματα που βελτιώνουν την κοινοτική πολιτική και μπορούν να συνδράμουν θετικά στον ηγετικό ρόλο της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις διεθνείς διαπραγματεύσεις. Αναφέρομαι στην αναθεώρηση του συστήματος παρακολούθησης εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου ώστε, μεταξύ άλλων, να αντικατοπτρίζει τις μέχρι ώρα εμπειρίες, καθώς και στη συμπερίληψη του τομέα των εκπομπών και απορροφήσεων αερίων από τη χρήση γης, την αλλαγή χρήσης γης και τη δασοκομία, στις δεσμεύσεις για μείωση των ολικών εκπομπών. Η ενσωμάτωση της προσαρμογής στην αλλαγή του κλίματος στις άλλες πολιτικές θα έχει την υποστήριξη της Προεδρίας της Κύπρου. Μαζί με το νερό, και το θέμα αυτό απασχόλησε το Άτυπο Συμβούλιο του Ιουλίου, με έμφαση στη χρηματοδότηση που θα πρέπει να στηρίξει τη Στρατηγική που τώρα ετοιμάζεται. Επίσης, σε περίπτωση που θα κατατεθούν έγκαιρα οι προτάσεις για τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα από ελαφρά οχήματα και ελαφρά επαγγελματικά καθώς και για τα Φθοριούχα αέρια, θα προωθηθεί η 8

9 παρουσίασή τους από την Επιτροπή και, πιθανό, μια πρώτη ανταλλαγή απόψεων μεταξύ των Κρατών Μελών. Κύριε Πρόεδρε. Ένα άλλο θέμα που παρουσιάζει ιδιαίτερες προκλήσεις, είναι αυτό της προστασίας και διαχείρισης της βιολογικής ποικιλότητας. Παρά την πλούσια Ευρωπαϊκή νομοθεσία και τις σχετικές πολιτικές, συνεχίζουμε να συμπεριφερόμαστε ως αν το περιβάλλον να κατέχει μια απεριόριστη ικανότητα να παράγει, να προσαρμόζεται στις μη αειφόρες καταναλωτικές μας συνήθειες και να δέχεται και απορροφά τα απόβλητά μας. Στον εξαιρετικά σημαντικό, αυτό, τομέα, θα γίνουν διαπραγματεύσεις στα πλαίσια της Διάσκεψης των Μερών της Σύμβασης για τη Βιολογική Ποικιλότητα, τον Οκτώβριο του 2012, στην Ινδία. Η Προεδρία θα διασφαλίσει την ουσιαστική εκπροσώπηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις διαπραγματεύσεις και τις μετέπειτα ενέργειες, στηριγμένη στα πρόσφατα Συμπεράσματα του Συμβουλίου. Ιδιαίτερη σημασία δίνουμε 9

10 στο Στρατηγικό Σχέδιο, την κινητοποίηση πόρων, την πρόσβαση στους γενετικούς πόρους και τη θαλάσσια βιοποικιλότητα. Η Προεδρία της Κύπρου θα ετοιμάσει, επίσης, Συμπεράσματα για το Συμβούλιο του Δεκεμβρίου σχετικά με τα αποτελέσματα της Διάσκεψης. Παράλληλα, θα ενεργήσουμε κατάλληλα όσον αφορά την αναμενόμενη νομοθετική δέσμη για την εφαρμογή του Πρωτοκόλλου της Ναγκόγια για την Πρόσβαση και τη Συμμετοχή στα Οφέλη από τους Βιολογικούς Πόρους (ΑBS) ανάλογα, πάντα, με το χρονικό στάδιο της υποβολής της. Προχωρώντας στον τομέα της διαχείρισης των αποβλήτων, δυστυχώς αυτός εξακολουθεί να αποτελεί μεγάλη πρόκληση, αφού η ένταση στη χρήση των πόρων και η δημιουργία αποβλήτων δεν έχουν αποσυνδεθεί από το ρυθμό της οικονομικής ανάπτυξης. Η Προεδρία θα συνεχίσει την εργασία στην πρόταση για τη διάλυση των πλοίων σε ασφαλείς και περιβαλλοντικά ενδεδειγμένες εγκαταστάσεις. Στο Συμβούλιο του Οκτωβρίου θα διεξαχθεί συζήτηση προσανατολισμού. 10

11 Σχετικά με την πρόταση να τεθεί τέρμα στην εξαίρεση από την απαγόρευση του καδμίου στις μπαταρίες σε ασύρματα ηλεκτρικά εργαλεία, αρχική μας επιδίωξη ήταν η επίτευξη συμφωνίας σε πρώτη ανάγνωση, σε περίπτωση, φυσικά, που θα εδιαφοροποιείτο το χρονοδιάγραμμα εξέτασης του θέματος από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Ως εκ των πραγμάτων, θα προχωρήσουμε, τώρα, σε προσπάθεια επίτευξης γενικής συμφωνίας στο Συμβούλιο Οκτωβρίου. Η Προεδρία θα είναι, επίσης, έτοιμη να χειριστεί μερικά άλλα σημαντικά θέματα, οριζόντιας εμβέλειας. Μεταξύ αυτών, εξέχουσα θέση έχει η πρόταση για το νέο Κανονισμό LIFE, με προτεινόμενο προϋπολογισμό 3,2 δισ. Παρά τη σημαντική προσπάθεια που καταβλήθηκε μέχρι τώρα, δεν έγινε δυνατή η επίτευξη μερικής πολιτικής συμφωνίας. Στόχος μας είναι να προχωρήσουμε τις συζητήσεις όσο το δυνατό περισσότερο και να εισέλθουμε σε τριλόγους, παράλληλα με την πρόοδο στις άλλες τομεακές προτάσεις, ώστε να έχουμε συμφωνία πάνω στον Κανονισμό μέχρι το

12 Το 7 ο Πρόγραμμα Δράσης για το Περιβάλλον, αποτελεί μια από τις προτεραιότητες της Κυπριακής Προεδρίας και αναμένεται με μεγάλο ενδιαφέρον. Θα πρέπει να καθορίσει μια νέα περιβαλλοντική στρατηγική προς την πράσινη οικονομία, υπό το φώς των Συμπερασμάτων του Ιουνίου του 2012, των αποτελεσμάτων του Ρίο, και της Ανακοίνωσης για την Εφαρμογή του Περιβαλλοντικού Δικαίου. Προκαταρκτικά, προγραμματίστηκε παρουσίαση του Προγράμματος από την Επιτροπή στο Συμβούλιο Δεκεμβρίου. Σε περίπτωση που υπάρξει αντικείμενο, τότε θα ετοιμαστεί έκθεση προόδου. Ένα άλλο θέμα προτεραιότητας για την Προεδρία, είναι η αναθεώρηση της Οδηγίας για την εκτίμηση των επιπτώσεων στο περιβάλλον, με στόχο να βελτιωθούν οι διαδικασίες και η ποιότητα των μελετών. Ανάλογα με το στάδιο της δημοσίευσης της πρότασης, η Προεδρία θα προωθήσει το θέμα όσο το δυνατό περισσότερο. Στοχεύουμε σε συζήτηση προσανατολισμού ή έκθεση προόδου στο Συμβούλιο του Δεκεμβρίου. 12

13 Έντιμοι Ευρωβουλευτές.. Δεν έχουμε ψευδαισθήσεις για το ότι η άσκηση της Προεδρίας του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης για πρώτη φορά από μια μικρή, σε έκταση και πληθυσμό, χώρα, θα δοκιμάσει τις δυνατότητές μας. Οι προκλήσεις είναι μεγάλες, ιδιαίτερα στα θέματα του περιβάλλοντος, όπου οι θεσμοί, οι νομοθεσίες και οι μηχανισμοί, βρίσκονται σε συνεχή μετασχηματισμό. Αναγνωρίζοντας τις προκλήσεις αυτές, έγιναν διευθετήσεις ώστε να διασφαλιστεί, στο μέτρο του εφικτού, η ορθολογική διεξαγωγή της Κυπριακής Προεδρίας. Δε θα σας απασχολήσω με λεπτομέρειες. Αλλά, θα ήθελα να σημειώσω μερικά σημαντικά, κατά την άποψή μου, σημεία. Πρώτον, για τα θέματα της αειφόρου ανάπτυξης και άλλα διεθνή θέματα γενικής φύσεως, έμπειρα στελέχη από το Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής της Ελλάδας ήδη στηρίζουν τους Κύπριους εκπροσώπους στις διάφορες συναντήσεις. 13

14 Δεύτερον, άλλα διεθνή θέματα, όπως η βιολογική ποικιλομορφία και η διασυνοριακή ατμοσφαιρική ρύπανση, καλύπτονται από υπηρεσίες του Υπουργείου Περιβάλλοντος της Δανίας, με συμφωνία ανάθεσης. Διατηρούμε, φυσικά, την πολιτική ευθύνη και σε συναντήσεις Υπουργικού επιπέδου ο Υπουργός Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος θα εκπροσωπεί την Ευρωπαϊκή Ένωση. Τρίτον, λόγω της μεγάλης του σημασίας και παρά την πίεση που θα ασκηθεί και στην ηγεσία του Υπουργείου και το προσωπικό, αποφασίστηκε όπως το περίπλοκο θέμα των διεθνών διαπραγματεύσεων για το κλίμα το χειριστεί Κυπριακή ομάδα, ενισχυμένη με μερικούς ξένους εμπειρογνώμονες. Κύριε Πρόεδρε. Οι μέχρι τώρα συναντήσεις μου μ εσάς και αρκετά μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου μου επέτρεψαν να διαπιστώσω την ύπαρξη κοινού πιστεύω για συνεργασία, πνεύματος κοινού μέλλοντος, αλληλοεκτίμησης και επιθυμίας να ακούσει ο ένας τον άλλο. Επίσης, όλα αυτά τα χρόνια, είχαμε πολλές ευκαιρίες να διαπιστώσουμε το 14

15 πνεύμα αμοιβαιότητας και αλληλοσεβασμού που χαρακτηρίζει όλα τα Κράτη Μέλη και τα θεσμικά όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Είμαι, έτσι, αισιόδοξος για την έκβαση της Προεδρίας μας. Θα εργαστώ ώστε μαζί να συνεχίσουμε να κτίζουμε και να διαμορφώνουμε το μέλλον της Ευρώπης, απερίσπαστοι από την έντονη πίεση για τη διαχείριση κρίσεων, ενεργώντας για δράση, με συλλογική σοφία. Αναλαμβάνοντας την Προεδρία του Συμβουλίου, θα καθοδηγούμαι από τις αρχές της διαφάνειας και της αντικειμενικότητας. Αλλά, δε θα είμαι ένας ουδέτερος θεατής. Τις βδομάδες και τους μήνες που έρχονται, θα αναζητήσω κοινό έδαφος με όλους, με τη λογική με την οποία πρέπει να αντιμετωπίζονται οι μεγάλες προκλήσεις αλλά και τη μετριοφροσύνη και την ταπεινότητα που μου προκαλεί το δέος για το όλο εγχείρημα. Γνωρίζω ότι,. I have promises to keep, and miles to go before I sleep., 15

16 Σας ευχαριστώ και πάλι για την ευκαιρία που μου δώσατε και την υπομονή που είχατε να με ακούσετε. Τώρα, είναι σειρά μου να σας ακούσω και να σας απαντήσω στο βαθμό, φυσικά, που γνωρίζω και μπορώ. 16