Τίτλος Μαθήματος: Αρχαία Ελληνική Θρησκεία και Μυθολογία

Transcript

1 Τίτλος Μαθήματος: Αρχαία Ελληνική Θρησκεία και Μυθολογία Ενότητα B: Η Δημιουργία του Κόσμου στην Αρχαία Ελληνική Μυθολογία. 2β. Κοσμογονία: Η Δημιουργία του Σύμπαντος και των Θεών Η Ερμηνεία της Θεογονίας στο πλαίσιο του διπόλου αρσενικό Όνομα Καθηγητή: Σοφία Παπαϊωάννου Τμήμα Φιλολογίας

2 Η Ερμηνεία της Θεογονίας στο πλαίσιο του διπόλου αρσενικό / θηλυκό Στρουκτουραλιστική Φεμινιστική Προσέγγιση Θηλυκό (γε, ηξνθή, γέλλεζε) Η Γαία γελλά κε παξζελνγέλεζε ηνλ Αρσενικό (νπξαλόο, θαηαλάιωζε ηξνθήο, γέλλεζε ;) Οπξαλό Ο Οπξαλόο πξνζπαζεί λα εκπνδίζεη ην ζειπθό λα γελλήζεη αιιά ηειηθά ράλεη ηε δηθή ηνπ ηθαλόηεηα αλαπαξαγωγήο. Αιιά ε Αθξνδίηε, ε ζέα ηνπ έξωηα, γελληέηαη από ηα αθξωηεξηαζκέλα όξγαλα. Ο Κξόλνο γίλεηαη ν ήξωαο / θαθό παηδί. Σηε ζπλέρεηα ν ίδηνο εκπνδίδεη ηε γέλλεζε ηωλ παηδηώλ ηνπ θαηαπίλνληάο ηα όια εθηόο από ηνλ Δία, ηνλ νπνίν θξύβνπλ ζε κηα ζπειηά ε κεηέξα ηνπ θαη ε Γαία. Ο Κξόλνο αλαγθάδεηαη λα «γελλήζεη» θάλνληαο εκεηό. Ο Κξόλνο, νη ππόινηπνη Τηηάηεο, θαη ν Τπθωέαο είλαη όινη «γε-γελείο» (γελλεκέλνη από ηε Γαία), αιιά εηηώληαη από ηνλ Δία πνπ είλαη ζεόο ηνπ Οπξαλνύ. Οη Τηηάλεο θπιαθίδνληαη ζηα έγθαηα ηεο Γαίαο. Πξώηε ζύδπγνο, ε Μήηηο ( επθπήο δηάλνηα ) θαηαπίλεηαη από ηνλ Δία, ν νπνίνο γελλά ηελ Αζελά (κηα παξζέλν ε νπνία πνηέ ηεο δελ ζα γελλήζεη) από ην θεθάιη ηνπ. Ο Ζεπο θξύβεη ην βίος (ηε βξώζε πξνο ην δεηλ, ε νπνία παξάγεηαη απηόκαηα από ηε γε) από ηε γε θαη ηνπο αλζξώπνπο. Ο Πξνκεζέαο βνεζά ηνπο αλζξώπνπο λα ιακβάλνπλ ηα θαιύηεξα θνκκάηηα ηνπ θξέαηνο θαη αξγόηεξα ηνπο βνεζά λα πάξνπλ πίζω ηε θωηηά (καγείξεκα-αλάθηεζε ηνπ βίος, θαηά κηα έλλνηα. Θπζία). Ο Ζεπο θξύβεη ηε θωηηά. Αξγόηεξα, απνθαζίδεη λα εθδηθεζεί γηα ηελ θινπή ηεο θωηηάο κε έλα «θαθό», ηελ Παλ-δώξα. Οη ζενί παίξλνπλ ην ιίπνο θαη ηνλ θαπλό [κνηίβν νπξαλνύ]. (Αιιά ν Ζεπο ηξώεη ηνπιάρηζηνλ κηα ζειπθή νληόηεηα, ηελ Μήηη, γηα λα απνθηήζεη ζνθία θαη λα απνθύγεη ηελ

3 εθζξόληζή ηνπ από ηνλ πξώην γην ηνπ). Η Παλ-δώξα θαηαζθεπάδεηαη από πειό / ρώκα θαη λεξό (κνηίβν ηεο γεο) ύζηεξα από εληνιή ηνπ Δία. Δελ γελληέηαη αιιά θαηαζθεπάδεηαη κε ηε ζπκκεηνρή πνιιώλ ζεώλ. Ή κήπωο ε Παλδώξα αξρηθά ήηαλ κηα ζεόηεηα ηεο γεο, κηα εθδνρή ηεο Μεηέξαο Γεο, ε νπνία πξνζέθεξε δώξα θαη ζπγθεθξηκέλα ηελ ηξνθή γηα ηε δωή (βίος);? Ο Ηζίνδνο ιέεη πωο νη γπλαίθεο γεληθά είλαη παξάζηηα, θαιέο κόλν γηα λα γελλνύλ αξζεληθά παηδηά. Οη άλδξεο παίξλνπλ ηηο γπλαίθεο αιιά νη γπλαίθεο θάζνληαη όιε κέξα θαη ηξώλε ζπλέρεηα ηα ππάξρνληα ηωλ αλδξώλ (βίος). Η Παλδώξα αλνίγεη έλα πηζάξη ζθεύνο εληόο ηνπ νπνίνπ ζηελ αξραηόηεηα απνζήθεπαλ ην βίος (ηξνθή), αιιά ηα θαθά (αξξώζηηεο, γεξαηεηά, ζάλαηνο) είλαη απηά πνπ μεθεύγνπλ θαη απιώλνληαη ζηελ αλζξωπόηεηα, όρη ην θαγεηό. Η ειπίδα (θάπνηαο ηξνθήο ωο ακνηβήο ηεο ζθιεξήο δνπιεηάο;;;) κέλεη κόλε ηεο κέζα ζην πηζάξη.

4 Σημειώματα Σημείωμα Ιστορικού ΕκδόσεωνΈργου Το παρόν έργο αποτελεί την έκδοση 1.0 Σημείωμα Αναφοράς Copyright Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήμιον Αθηνών, Σοφία ΠαπαΙωάννου «Αρχαία Ελληνική Θρησκεία και Μυθολογία. Ενότητα B: Η Δημιουργία του Κόσμου στην Αρχαία Ελληνική Μυθολογία. 2β. Κοσμογονία: Η Δημιουργία του Σύμπαντος και των Θεών». Έκδοση: 1.0. Αθήνα Διαθέσιμο από τη δικτυακή διεύθυνση: Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά, Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 4.0 [1] ή μεταγενέστερη, Διεθνής Έκδοση. Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων π.χ. φωτογραφίες, διαγράμματα κ.λ.π., τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό και τα οποία αναφέρονται μαζί με τους όρους χρήσης τους στο «Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων». [1] Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση: που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου, για το διανομέα του έργου και αδειοδόχο που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση στο έργο που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος (π.χ. διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση, εφόσον αυτό του ζητηθεί. Διατήρηση Σημειωμάτων Οποιαδήποτε αναπαραγωγή ή διασκευή του υλικού θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει: το Σημείωμα Αναφοράς το Σημείωμα Αδειοδότησης τη δήλωση Διατήρησης Σημειωμάτων το Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων (εφόσον υπάρχει) μαζί με τους συνοδευόμενους υπερσυνδέσμους.

5 Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στo πλαίσιo του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο Πανεπιστήμιο Αθηνών» έχει χρηματοδοτήσει μόνο τη αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους.