Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. για τη χορήγηση μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής στην Ουκρανία. {SWD(2014) 112 final}

Transcript

1 ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, COM(2014) 182 final 2014/0104 (NLE) Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ για τη χορήγηση μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής στην Ουκρανία {SWD(2014) 112 final} EL EL

2 ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ 1. ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ Αιτιολόγηση και στόχοι της πρότασης Η ουκρανική οικονομία διέρχεται περίοδο ύφεσης από το δεύτερο εξάμηνο του 2012, με θετική ανάπτυξη μόνο κατά το τελευταίο τρίμηνο του 2013, η οποία αντιστράφηκε ταχέως κατά τους δύο πρώτους μήνες του 2014, ως επακόλουθο της επιδείνωσης της πολιτικής κατάστασης και της κατάστασης ασφάλειας. Η ουκρανική κυβέρνηση έπαψε να έχει πρόσβαση στις διεθνείς χρηματοπιστωτικές αγορές κατά τη διάρκεια του 2013, διότι μειώθηκε η εμπιστοσύνη λόγω της επιδείνωσης του δημοσιονομικού ισοζυγίου και του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών και επειδή δεν πραγματοποιήθηκαν οι πολύ αναγκαίες μεταρρυθμίσεις. Η απροθυμία των αρχών να δεσμευτούν για την υλοποίηση μεταρρυθμίσεων δεν επέτρεψε επίσης τη σύναψη συμφωνίας χρηματοδότησης με το ΔΝΤ. Λόγω των αποπληρωμών μεγάλων ποσών χρέους κατά το τέταρτο τρίμηνο του 2013 και στις αρχές του 2014 και των παρεμβάσεων της Κεντρικής Τράπεζας για τη στήριξη της συναλλαγματικής ισοτιμίας έναντι του δολαρίου, τα συναλλαγματικά αποθέματα μειώθηκαν δραστικά στα 15,5 δισεκατ. δολάρια ΗΠΑ στο τέλος Φεβρουαρίου, με αποτέλεσμα να περιέλθει η Ουκρανία σε πολύ ασθενή και σε ταχέως επιδεινούμενη κατάσταση ισοζυγίου πληρωμών. Η τρέχουσα πολιτική κρίση έχει καταστροφικές επιπτώσεις στην ήδη επισφαλή οικονομική και τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα της Ουκρανίας. Η de facto διακοπή της ρωσικής βοήθειας βάσει της συμφωνηθείσας χρηματοδότησης με 15 δισεκατ. δολάρια ΗΠΑ τον περασμένο Δεκέμβριο και ο αναγγελθείς τερματισμός, από τον Απρίλιο του 2014, της έκπτωσης που παρείχε η Gazprom στις τιμές του φυσικού αερίου, θα επιδεινώσουν ακόμη περισσότερο την κατάσταση. Υπό τις συνθήκες αυτές, η Ουκρανία αντιμετωπίζει σοβαρό κίνδυνο αθέτησης υποχρεώσεων στο εγγύς μέλλον. Ταυτόχρονα, κατά τη διάρκεια του Φεβρουαρίου και μετά τις μαζικές διαμαρτυρίες που είναι σε εξέλιξη από τα τέλη Νοεμβρίου, η κυβέρνηση παραιτήθηκε. Μια νέα κυβέρνηση έλαβε ψήφο εμπιστοσύνης από το ουκρανικό κοινοβούλιο (Verkhovna Rada) στις 27 Φεβρουαρίου και υπήρξε επαναφορά του Συντάγματος του Παρά τις αλλαγές αυτές, η Ουκρανία δεν μπόρεσε να ανακτήσει πολιτική σταθερότητα, εφόσον η κυριαρχία και εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας παραβιάστηκε πρόσφατα από τη Ρωσική Ομοσπονδία. Η νέα κυβέρνηση έχει δεσμευτεί δημοσίως να ξεκινήσει την υλοποίηση σημαντικών και εκτενών μεταρρυθμίσεων πριν από τις προεδρικές εκλογές της 25ης Μαΐου. Μολονότι η πολιτική κατάσταση είναι επί του παρόντος ασταθής, υπάρχουν σαφείς ενδείξεις δέσμευσης για την πραγματοποίηση οικονομικών μεταρρυθμίσεων. Σε αυτό το πλαίσιο, οι ουκρανικές αρχές αναζητούν οικονομική βοήθεια από τους πολυμερείς και διμερείς πιστωτές και χορηγούς για τη στήριξη ενός υπό εκπόνηση προγράμματος μεταρρυθμίσεων, που θα μείωνε τα τρωτά σημεία της οικονομίας, θα ενίσχυε τα συναλλαγματικά αποθέματα και θα προωθούσε την οικονομική ανάπτυξη. Το ΔΝΤ απέστειλε αποστολή προσωπικού του στην Ουκρανία στις αρχές Μαρτίου και αναμένεται να συμβάλει αποφασιστικά στην προετοιμασία αυτού του προγράμματος και την κινητοποίηση της διεθνούς χρηματοδοτικής συνδρομής στην Ουκρανία. Εντός των επόμενων εβδομάδων, το EL 2 EL

3 ΔΝΤ και οι ουκρανικές αρχές αναμένεται να καταλήξουν σε συμφωνία για ένα οικονομικό πρόγραμμα που θα επιστεγαστεί με μια συμφωνία χρηματοδότησης. Εκτιμάται ότι οι ανάγκες εξωτερικής χρηματοδότησης της Ουκρανίας θα υπερβαίνουν τη χρηματοδότηση που θα μπορούσε να χορηγήσει το ΔΝΤ. Στο πλαίσιο αυτό, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανήγγειλε, στις 5 Μαρτίου 2014, μια δέσμη χρηματοδοτικής συνδρομής στην Ουκρανία, η οποία επικροτήθηκε από τους αρχηγούς κρατών ή κυβερνήσεων της ΕΕ την επόμενη ημέρα. Ένα από τα στοιχεία της δέσμης μέτρων είναι ένα νέο πρόγραμμα μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής (ΜΧΣ) ανώτατου ποσού 1 δισεκατομμυρίων ευρώ. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υποβάλλει στο Συμβούλιο πρόταση χορήγησης ΜΧΣ στη Δημοκρατία της Ουκρανίας ανώτατου ποσού 1 εκατ. ευρώ. Η συνδρομή θα λάβει τη μορφή μεσοπρόθεσμων δανείων, χωρίς να προβλέπεται συνιστώσα μη επιστρεπτέας επιχορήγησης, εφόσον η Ουκρανία δεν πληροί τα κριτήρια επιλεξιμότητας για τη χρήση επιχορηγήσεων σε πράξεις ΜΧΣ. Σκοπός της προτεινόμενης ΜΧΣ της ΕΕ είναι να βοηθήσει την Ουκρανία να καλύψει μέρος των έκτακτων αναγκών εξωτερικής χρηματοδότησης στο πλαίσιο του υπό εκπόνηση προγράμματος σταθεροποίησης και μεταρρυθμίσεων, μειώνοντας κατ αυτόν τον τρόπο τις βραχυπρόθεσμες αδυναμίες του ισοζυγίου πληρωμών και τις δημοσιονομικές ευπάθειες. Η προτεινόμενη συνδρομή θα στηρίξει την επείγουσα δημοσιονομική εξυγίανση και την εξωτερική σταθεροποίηση και θα ενθαρρύνει τις αρχές να υλοποιήσουν τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που στοχεύουν στη βελτίωση της συνολικής μακροοικονομικής διαχείρισης, την ενίσχυση της οικονομικής διακυβέρνησης και της διαφάνειας και τη βελτίωση των συνθηκών για βιώσιμη ανάπτυξη. Η προτεινόμενη ΜΧΣ είναι σύμφωνη με τους στόχους της ανατολικής εταιρικής σχέσης της νέας ευρωπαϊκής πολιτικής γειτονίας (ΕΠΓ). Θα έδινε στις άλλες χώρες της περιοχής το μήνυμα ότι η ΕΕ είναι έτοιμη να στηρίξει χώρες που εισέρχονται σε διαδικασία πολιτικών μεταρρυθμίσεων σε περιόδους οικονομικών δυσκολιών. Στο πλαίσιο αυτό, η Επιτροπή θεωρεί ότι πληρούνται οι πολιτικές και οικονομικές προϋποθέσεις για μια πράξη ΜΧΣ του ύψους και της μορφής που ορίζονται στην παρούσα πρόταση. Γενικό πλαίσιο Μετά από 5 διαδοχικά τρίμηνα συνεχούς μείωσης, το πραγματικό ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 3,3% σε ετήσια βάση το 4ο τρίμηνο του 2013, με αποτέλεσμα να υπάρξει γενική ανάπτυξη για το έτος Οι ασθενείς επιδόσεις της οικονομίας οφείλονται στον συνδυασμό μιας κακής συγκομιδής, στη μείωση των εξαγωγών χάλυβα και την καθυστέρηση των εσωτερικών μεταρρυθμίσεων. Σύμφωνα με το ΔΝΤ, εκτιμάται ότι η οικονομική μεγέθυνση ήταν αρνητική τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο. Εξαιτίας της ασταθούς κατάστασης, οι προβλέψεις για το 2014 κυμαίνονται από -5% έως +3% ανάλογα με τις παραδοχές. Οι μακροοικονομικές προσαρμογές, περιλαμβανομένης της δημοσιονομικής εξυγίανσης και της ευελιξίας της συναλλαγματικής ισοτιμίας, θα έχουν αποτελέσματα συρρίκνωσης, αλλά, από την άλλη πλευρά, η προβλεπόμενη συμφωνία με το ΔΝΤ θα αυξήσει την εμπιστοσύνη που θα μπορούσε να προσελκύσει πολύ γρήγορα εισροές ΑΞΕ. Επιπλέον, η πολιτική της Ρωσίας της έναντι της Ουκρανίας συνεπάγεται σημαντικό κίνδυνο για την ανάπτυξη. Ο πληθωρισμός ήταν πολύ χαμηλός κατά τα τελευταία έτη και έφθασε στο 0,3% στα τέλη του 2013 ωστόσο, οι πληθωριστικές πιέσεις αυξήθηκαν το Ο ΔΤΚ ήταν 0,5% τον Ιανουάριο και 1,2% τον Φεβρουάριο και η Εθνική Τράπεζα της Ουκρανίας (ΕΤΟ) εκτιμά ότι EL 3 EL

4 θα μπορούσε να ανέλθει στο 10% ή και σε ανώτερο ποσοστό έως το τέλος του 2014, ως επακόλουθο της υποτίμησης του εθνικού νομίσματος (hryvnia) (UAH) και της αναμενόμενης αύξησης των τιμών της ενέργειας για τα νοικοκυριά. Το δημοσιονομικό έλλειμμα, που περιλαμβάνει το λειτουργικό έλλειμμα του κύριου ουκρανικού φορέα εκμετάλλευσης ενέργειας Naftogaz, υπολογιζόταν σε 6,5% και 7,5% του ΑΕΠ το 2013, ιδίως λόγω των συνεχιζόμενων ενεργειακών επιδοτήσεων, οι οποίες αντιστοιχούν στο 7% του ΑΕΠ, αλλά και λόγω της οικονομικής επιβράδυνσης. Οι κεφαλαιουχικές δαπάνες μειώθηκαν κατά 40% το 2013, ενώ τα έσοδα από ΦΠΑ μειώθηκαν κατά 7%. Ο προϋπολογισμός του 2014 ψηφίσθηκε από το Rada στις αρχές Ιανουαρίου, αλλά βασιζόταν σε ανέφικτες παραδοχές οικονομικής ανάπτυξης και πληθωρισμού και αναθεωρείται επί του παρόντος από το Υπουργείο Οικονομικών σε στενή συνεργασία με το ΔΝΤ. Τα έσοδα στο διάστημα Ιανουαρίου- Φεβρουαρίου 2014 ανήλθαν στο 82% των εσόδων που είχαν προγραμματιστεί στον προϋπολογισμό, γεγονός που υποδηλώνει ότι πρέπει να υπάρξει περικοπή δαπανών κατά περίπου 80 UAH δισ. ευρώ, ή κατά 15-17% το Επιπλέον, η τιμή εισαγωγής φυσικού αερίου από τη Ρωσία θα αυξηθεί την 1η Απριλίου σε τουλάχιστον 400 δολάρια ΗΠΑ ανά 1000 κυβικά μέτρα, ασκώντας σημαντική πίεση στον προϋπολογισμό. Ωστόσο, ο Υπουργός Οικονομικών έχει παράσχει διαβεβαιώσεις ότι οι λογαριασμοί του φυσικού αερίου για τα νοικοκυριά και τις εταιρείες τηλεθέρμανσης θα αυξηθούν πριν από τις εκλογές της 25ης Μαΐου, μειώνοντας την πίεση αυτή. Ένα άλλο πρόβλημα είναι οι ληξιπρόθεσμες οφειλές, τόσο για τις επιστροφές ΦΠΑ σε επιχειρήσεις όσο και για τις ληξιπρόθεσμες πληρωμές επιδοτήσεων σε εταιρείες κοινής ωφέλειας, που ανέρχονται σε 12 δισεκατ. και σε 8 δισεκατ. UAH αντίστοιχα. Ασκείται έντονη πίεση στο τοπικό νόμισμα από την εκδήλωση της κρίσης. Η ΕΤΟ επέτρεψε τη σημαντική υποτίμηση του hryvnia (κατά περίπου 25%) τον Φεβρουάριο. Η υποτίμηση αυτή ήταν κατά ένα μέρος σκόπιμη υποτίμηση, στις 7 Φεβρουαρίου, της ισοτιμίας UAH/USD από 7,99 UAH/USD, που είχε παραμείνει σταθερή από τον Ιούλιο του 2012, σε 8,708 UAH/USD. Στη συνέχεια υπήρξε επίσπευση της υποτίμησης του νομίσματος λόγω της αδυναμίας παρέμβασης της ΕΤΟ, εξαιτίας των πολύ χαμηλών συναλλαγματικών αποθεμάτων. Σε συμφωνία με το ΔΝΤ, η ΕΤΟ εφαρμόζει πλέον πολιτική μη παρέμβασης, εκτός από περιπτώσεις σημαντικών συναλλαγματικών διακυμάνσεων. Διατηρεί επίσης ορισμένους ελέγχους κεφαλαίων, αλλά δηλώνει ότι δεν θα θεσπίσει νέους ελέγχους. Η αξία του hryvnya παραμένει ασταθής, παρά τη λήψη των εν λόγω μέτρων. Περαιτέρω σημαντική υποτίμηση του νομίσματος θα ενείχε τον κίνδυνο επιδείνωσης των πιστωτικών χαρτοφυλακίων και των κεφαλαίων των τραπεζών και δεν θα εξισορροπούσε αναγκαστικά το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, εφόσον οι εξαγωγές εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τους εισαγόμενους συντελεστές παραγωγής. Επιπλέον, η ουκρανική οικονομία είναι προσανατολισμένη στην κατανάλωση (75% του ΑΕΠ) και η υποτίμηση, σε συνδυασμό με τον πληθωρισμό θα είχαν πιθανώς συσταλτική επίδραση στο ΑΕΠ. Το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών επιδεινώθηκε σημαντικά το 2013 με εκτιμώμενο έλλειμμα 10% του ΑΕΠ, κυρίως λόγω των μειωμένων εξαγωγών. Η ΕΤΟ αναμένει σημαντική μείωση του ελλείμματος του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών το 2014, ως αποτέλεσμα των προσαρμογών που συνδέονται με την προβλεπόμενη συμφωνία με το ΔΝΤ, περιλαμβανομένης της δημοσιονομικής εξυγίανσης. Ωστόσο, βραχυπρόθεσμα, θα εξακολουθήσουν να υπάρχουν σημαντικές ανάγκες χρηματοδότησης του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών, με τουλάχιστον 4 δισεκατ. δολάρια πριν από το τέλος του δεύτερου τριμήνου του Εκτιμάται ότι οι καθαρές ΑΞΕ μειώθηκαν περαιτέρω από 5,0% του ΑΕΠ το 2012 σε 2,6 % του ΑΕΠ το 2013 και προσέγγιζαν το 0% στο τέλος του Ιανουαρίου EL 4 EL

5 Το εξωτερικό χρέος εκτιμάται ότι ανήλθε στο 76,7% του ΑΕΠ στα τέλη του Μόλις το ένα τρίτο περίπου των αυτού του χρέους ανήκει στις ή έχει την εγγύηση των δημόσιων αρχών (συμπεριλαμβανομένου του χρέους της εθνικής τράπεζας προς το ΔΝΤ). Εκτός από ορισμένες υποχρεώσεις ορισμένων ουκρανικών δανειοληπτριών εταιρειών που έχουν την εγγύηση του δημοσίου, π.χ. εγγυημένα από το κράτος ευρωομόλογα που εξέδωσε η Naftogaz, άλλες εξωτερικές υποχρεώσεις ουκρανικών επιχειρήσεων ενδέχεται να έχουν συστημική σημασία για τη χώρα. Ειδικότερα, το χρέος της Naftogaz (σε ληξιπρόθεσμες οφειλές) για αποστολές φυσικού αερίου της ρωσικής Gazprom έχει άμεσες συνέπειες για το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών της χώρας, εφόσον η Gazprom καθορίζει τις τιμές της ανάλογα με την αποπληρωμή του χρέους της Naftogaz. Τα επίσημα συναλλαγματικά αποθέματα μειώθηκαν κατά 16% σε 20,4 δισεκατ. δολάρια κατά τη διάρκεια του 2013, ως αποτέλεσμα του μεγάλου ελλείμματος του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών, της πίεσης στο εθνικό νόμισμα (hryvnia) και των αποπληρωμών μεγάλων ποσών χρέους το Η αρνητική αυτή τάση συνεχίστηκε τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο, όταν τα αποθέματα μειώθηκαν περαιτέρω κατά 13% ανά μήνα σε 15,5 δισεκατ. δολάρια ΗΠΑ στα τέλη Φεβρουαρίου (κάλυψη εισαγωγών 2 μηνών). Είναι σαφές ότι η εξέλιξη αυτή αντανακλά την αυξημένη τρωτότητα του ισοζυγίου πληρωμών. Το δημόσιο χρέος του 41% του ΑΕΠ (στα τέλη του 2013) είναι χαμηλότερο από την τιμή αναφοράς υψηλού κινδύνου. Συγχρόνως, η αποπληρωμή του δημόσιου χρέους, ιδίως του εξωτερικού χρέους, ή του εγχώριου χρέους που είναι εκφρασμένο σε ξένο νόμισμα, επιβαρύνει σημαντικά τα δημόσια οικονομικά και τα συναλλαγματικά αποθέματα στο εγγύς μέλλον. Η συνολική εξυπηρέτηση του χρέους της κυβέρνησης και της ΕΤΟ για το υπόλοιπο του 2014 ανέρχεται σε περίπου 10 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ. Οι πληρωμές χρέους κορυφώνονται μεταξύ Ιουνίου και Σεπτεμβρίου. Κατά την περίοδο Μαρτίου-Μαΐου, το ποσό της εξυπηρέτησης χρέους ανέρχεται σε περίπου 2 δισεκατ. δολάρια ΗΠΑ. Επιπλέον, το ανεξόφλητο χρέος της Naftogaz στη Gazprom ενέρχεται σε επιπλέον 2 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ. Οι υποχρεώσεις αποπληρωμής χρέους το 2015 ανέρχονται σε περίπου 10 δισεκατ. δολάρια ΗΠΑ. Σύμφωνα με την ΕΤΟ, υπάρχει επαρκής ρευστότητα στον τραπεζικό τομέα, αλλά δεν χορηγούνται πλέον δάνεια σε επιχειρήσεις από τον Φεβρουάριο. Οι καταθέσεις μειώθηκαν περίπου κατά 2% τον Ιανουάριο και κατά 8% τον Φεβρουάριο. Τυχόν περαιτέρω υποτίμηση του νομίσματος θα δημιουργούσε προβλήματα για τον τραπεζικό τομέα και η ποιότητα των στοιχείων ενεργητικού μπορεί να μειωθεί με ταχείς ρυθμούς. Απαιτείται διεξοδική επισκόπηση της ποιότητας των στοιχείων ενεργητικού των τραπεζών. Εκτός από τους βραχυπρόθεσμους κινδύνους, ο τραπεζικός τομέας της Ουκρανίας παρουσιάζει ορισμένες διαρθρωτικές αδυναμίες που μπορεί να αποτελέσουν αντικείμενο προγράμματος μεταρρυθμίσεων με τη στήριξη της προβλεπόμενης συμφωνίας με το ΔΝΤ. Υπάρχουν σαφείς αδυναμίες στην εποπτεία των τραπεζών και την εταιρική διακυβέρνηση στον τραπεζικό τομέα και έλλειψη προστασίας των δικαιωμάτων των πιστωτών. Εκτός από την ανάγκη αναδιάρθρωσης και ενίσχυσης του τραπεζικού συστήματος, στις άλλες προκλήσεις για βασικές διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις περιλαμβάνονται οι αυξήσεις τιμών των κοινωφελών υπηρεσιών, που επιβαρύνουν σήμερα σε μεγάλο βαθμό το δημοσιονομικό έλλειμμα, και η ενίσχυση του μηχανισμού κοινωνικής προστασίας η καταπολέμηση της διαφθοράς, κυρίως στους τομείς της φορολογίας και των τελωνείων η ενίσχυση της ανάπτυξης του ιδιωτικού τομέα, και η βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος για την τόνωση των ΑΞΕ. EL 5 EL

6 Με βάση τα ανωτέρω στοιχεία, το 2014 και το 2015 η Ουκρανία θα αντιμετωπίσει σημαντικές ανάγκες εξωτερικής χρηματοδότησης κυρίως λόγω του παραμένοντος σημαντικού ελλείμματος του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών, της εξυπηρέτησης σημαντικών υποχρεώσεων εξωτερικού χρέους και της ανάγκης αποκατάστασης ενός ελάχιστου επιπέδου ασφαλείας συναλλαγματικών αποθεμάτων. Επίσης, οι εισροές ιδιωτικών κεφαλαίων με τη μορφή άμεσων ξένων επενδύσεων ή ιδιωτικών πιστώσεων θα παραμείνουν σε εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα. Εκτιμάται ότι οι προκαταρκτικές προβλέψεις των υπολειπόμενων αναγκών εξωτερικής χρηματοδότησης της Ουκρανίας θα είναι διαθέσιμες τις προσεχείς εβδομάδες, ενόψει των αποτελεσμάτων των τεχνικών συνομιλιών που είναι σε εξέλιξη μεταξύ των ουκρανικών αρχών και του ΔΝΤ. Αλλά ήδη από τώρα αναμένεται ότι θα απαιτηθεί ευρύτερη διεθνής στήριξη για την κάλυψη αυτών των αναγκών και τη δημιουργία προϋποθέσεων για την επιτυχή εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων στην Ουκρανία. Η προτεινόμενη ΜΧΣ της ΕΕ θα συμβάλει στην κάλυψη μέρους του υπολειπόμενου κενού χρηματοδότησης για την περίοδο Ισχύουσες διατάξεις στον τομέα της πρότασης Απόφαση του Συμβουλίου, της 12ης Ιουλίου 2002, για την παροχή συμπληρωματικής μακροοικονομικής συνδρομής στην Ουκρανία (2002/639/ΕΚ) 1 Απόφαση 646/2010/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, του Ιουλίου 2010, για τη χορήγηση μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής στην Ουκρανία 2 Συνοχή με τις άλλες πολιτικές και στόχους της Ένωσης Η ΕΕ επιδιώκει μια ολοένα και πιο στενή σχέση με την Ουκρανία η οποία υπερβαίνει την απλή διμερή συνεργασία, περιλαμβάνοντας τη σταδιακή πολιτική σύνδεση και την οικονομική ολοκλήρωση. Η Ουκρανία είναι μια σημαντική χώρα στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής πολιτικής γειτονίας όσο και της ανατολικής εταιρικής σχέσης. Η ΕΕ υπέγραψε συμφωνία εταιρικής σχέσης και συνεργασίας (ΣΕΣΣ) με την Ουκρανία το 1998, η οποία ορίζει το πλαίσιο της συνεργασίας μας σε όλους τους καίριους τομείς της μεταρρύθμισης και εξακολουθεί να αποτελεί τη νομική βάση των σχέσεών μας. Οι σχέσεις ενισχύθηκαν περαιτέρω τον Νοέμβριο του 2009 με την έγκριση από το Υπουργικό Συμβουλίου της Ουκρανίας της ατζέντας σύνδεσης ΕΕ-Ουκρανίας, η οποία επικαιροποιήθηκε το 2011 (εγκρίθηκε από το Συμβούλιο Συνεργασίας ΕΕ-Ουκρανίας τον Ιούνιο του 2013) και έχει ως στόχο να προετοιμάσει και να διευκολύνει την έναρξη ισχύος της νέας συμφωνίας σύνδεσης, η οποία αποτέλεσε αντικείμενο διαπραγμάτευσης την περίοδο , μονογραφήθηκε το 2012 και αναμένεται να υπογραφεί στο εγγύς μέλλον. Οι οικονομικοί δεσμοί με την ΕΕ είναι σημαντικοί. Η ΕΕ είναι ένας από τους σημαντικότερους εμπορικούς εταίρους της Ουκρανίας και αντιπροσωπεύει το ένα τρίτο περίπου του εξωτερικού της εμπορίου. Το 2012, η αξία των ουκρανικών εισαγωγών από την ΕΕ ανήλθε σε 23,8 δισεκατ. ευρώ, ενώ η αξία των εξαγωγών της ανήλθε σε 14,6 δισεκατ. ευρώ. Η Ουκρανία εξαρτάται επίσης σε μεγάλο βαθμό από την ΕΕ ως προς τις άμεσες ξένες επενδύσεις και άλλες χρηματοοικονομικές ροές. Στο πλαίσιο της συμφωνίας σύνδεσης, η ΕΕ ολοκλήρωσε τις διαπραγματεύσεις με την Ουκρανία για τη δημιουργία εκτενούς και ολοκληρωμένης ζώνης ελεύθερων συναλλαγών (DCFTA) το 2011, με στόχο να επιτευχθεί η πλήρης πρόσβαση της Ουκρανίας στην ενιαία αγορά της ΕΕ. Στις 11 Μαρτίου 2014, η 1 2 ΕΕ L 209 της , σ ΕΕ L 189 της , σ. 28. EL 6 EL

7 Επιτροπή ενέκρινε πρόταση κανονισμού (ΕΕ) του Συμβουλίου/Κοινοβουλίου για την προσωρινή κατάργηση των τελωνειακών δασμών όσον αφορά τις ουκρανικές εξαγωγές στην ΕΕ (COM 2014/166). Τα προτεινόμενα μέτρα, που αναμένεται να εγκριθούν από τους συννομοθέτες κατά τους επόμενους μήνες, θα εφαρμοστούν άμεσα και θα διακοπούν τον Νοέμβριο του 2014, όταν τεθεί σε προσωρινή εφαρμογή η DCFTA. Η ΜΧΣ της ΕΕ θα συμπληρώσει το συνολικό ποσό των 1,565 δισεκατ. ευρώ με τη μορφή επιχορηγήσεων που συγκεντρώθηκε στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού μέσου γειτονίας, του ταμείου επενδύσεων γειτονίας, του μηχανισμού συμβολής στη σταθερότητα και την ειρήνη και του κονδυλίου του προϋπολογισμού της ΕΕ για την κοινή εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφάλειας. Υποστηρίζοντας την έγκριση από τις ουκρανικές αρχές ενός κατάλληλου πλαισίου βραχυπρόθεσμης μακροοικονομικής πολιτικής και διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, η ΜΧΣ της ΕΕ θα αυξήσει την προστιθέμενη αξία της συνολικής συμμετοχής της ΕΕ, αυξάνοντας την αποτελεσματικότητα της συνολικής παρέμβασης της ΕΕ διαμέσου άλλων χρηματοδοτικών μέσων. Η άμεση μετάβαση της Ουκρανίας θα είναι πολύ δύσκολη και ο κίνδυνος πολιτικής και οικονομικής κατάρρευσης εξακολουθεί να είναι υπαρκτός. Ταυτόχρονα, η νέα κυβέρνηση έχει δεσμευτεί δημοσίως να κάνει σημαντικά βήματα στον τομέα των πολιτικών και οικονομικών μεταρρυθμίσεων, με στόχο την αντιμετώπιση της διαφθοράς και την ενίσχυση των θεσμών και μηχανισμών, περιλαμβανομένου και του κράτους δικαίου. Η χώρα προτίθεται ακόμη να εφαρμόσει ένα πρόγραμμα οικονομικής μεταρρύθμισης με σκοπό να προλειάνει το έδαφος για ένα μοντέλο βιώσιμης ανάπτυξης. Η προτεινόμενη ΜΧΣ συνάδει με τη δέσμευση της ΕΕ να στηρίξει την άμεση οικονομική και πολιτική μετάβαση της Ουκρανίας. Είναι επίσης σύμφωνη με τις αρχές που διέπουν τη χρήση του μέσου της ΜΧΣ, στις οποίες περιλαμβάνονται ο χαρακτήρας έκτακτης ανάγκης, οι πολιτικές προϋποθέσεις, η συμπληρωματικότητα, οι εκ των προτέρων όροι και η δημοσιονομική πειθαρχία. Η τρέχουσα πράξη λαμβάνει χώρα σε πολύ ιδιαίτερες περιστάσεις ακραίας επιτακτικής ανάγκης. Η Επιτροπή θα εξακολουθήσει να παρακολουθεί και να αξιολογεί την ικανοποίηση των κριτηρίων αυτών κατά τη διάρκεια εφαρμογής της πράξης ΜΧΣ, συμπεριλαμβανομένης και της αξιολόγησης των πολιτικών προϋποθέσεων, σε στενή συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης. 2. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΩΝ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΕΩΝ ΜΕ ΤΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΜΕΝΑ ΜΕΡΗ ΚΑΙ ΕΚΤΙΜΗΣΕΙΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ Διαβούλευση με τα ενδιαφερόμενα μέρη Η ΜΧΣ χορηγείται ως αναπόσπαστο μέρος της διεθνούς υποστήριξης στο πρόγραμμα οικονομικής σταθεροποίησης της Ουκρανίας. Κατά την επεξεργασία της παρούσας πρότασης για ΜΧΣ, οι υπηρεσίες της Επιτροπής είχαν διαβουλεύσεις με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, που επεξεργάζεται την εφαρμογή ενός σημαντικού προγράμματος χρηματοδότησης, και με άλλους πολυμερείς και διμερείς πιστωτές και χορηγούς βοήθειας. Η Επιτροπή βρίσκεται επίσης σε τακτική επαφή με τις ουκρανικές αρχές. Συγκέντρωση και αξιοποίηση εμπειρογνωμοσύνης Λόγω της ανάγκης για επείγουσα διαδικασία έγκρισης, θα διενεργηθεί μόνο από την Επιτροπή, με τη βοήθεια εξωτερικών συμβούλων, επιχειρησιακή αξιολόγηση της ποιότητας EL 7 EL

8 και αξιοπιστίας των δημόσιων χρηματοοικονομικών κυκλωμάτων και διοικητικών διαδικασιών της Ουκρανίας, κατά τους μήνες Απρίλιο και Μάιο Εκτίμηση επιπτώσεων Η ΜΧΣ και η συνδεδεμένη με αυτήν οικονομική προσαρμογή θα συμβάλουν στην άμβλυνση του κινδύνου επικείμενης αθέτησης υποχρεώσεων και οικονομικής κατάρρευσης, αντιμετωπίζοντας τις βραχυπρόθεσμες ανάγκες εξωτερικής χρηματοδότησης της Ουκρανίας, στηρίζοντας παράλληλα μέτρα πολιτικής που αποσκοπούν στην ενίσχυση του ισοζυγίου πληρωμών και της δημοσιονομικής θέσης και τη στήριξη της βιώσιμης ανάπτυξης. Υπάρχει η πρόθεση ο όρος που προσαρτάται στο πρόγραμμα να συμβάλει ιδίως στη βελτίωση της αποτελεσματικότητας και της διαφάνειας της διαχείρισης των δημόσιων οικονομικών στην προώθηση των δημοσιονομικών μεταρρυθμίσεων για τη μείωση των επιχορηγήσεων των επιχειρήσεων κοινής ωφέλειας και άλλων δαπανών στη στήριξη των υφιστάμενων προσπαθειών ενίσχυσης του δικτύου κοινωνικής προστασίας στην ενίσχυση της διακυβέρνησης και της εποπτείας του χρηματοπιστωτικού τομέα στην ενίσχυση των μέτρων καταπολέμησης της διαφθοράς που θα αυξήσουν τα έσοδα θα διευκολύνει επίσης τη θέσπιση μέτρων για τη βελτίωση του κανονιστικού πλαισίου για το εμπόριο και τις επενδύσεις. 3. ΝΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ Σύνοψη της προτεινόμενης δράσης Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα χορηγήσει στην Ουκρανία ΜΧΣ συνολικού ανώτατου ποσού 1 δισεκατ. ευρώ με μορφή μεσοπρόθεσμου δανείου. Η συνδρομή θα συμβάλει στην κάλυψη των υπολειπόμενων αναγκών εξωτερικής χρηματοδότησης της Ουκρανίας το Η συνδρομή θα παρασχεθεί σε μία ή δύο δόσεις και θα εξαρτάται από τη σύναψη συμφωνίας με το ΔΝΤ και για την εφαρμογή από την Ουκρανία των ειδικών μέτρων διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που θα συμφωνηθούν από την Επιτροπή εξ ονόματος της ΕΕ και την Ουκρανία σε μνημόνιο συμφωνίας. Η προετοιμασία του μνημονίου συμφωνίας θα γίνει σε συντονισμό με το ΔΝΤ και την Παγκόσμια Τράπεζα. Λαμβάνοντας υπόψη την επιτακτική ανάγκη να εφαρμόσει η Ουκρανία σημαντικές μακροοικονομικές πολιτικές και φιλόδοξες μεταρρυθμίσεις, δεν κρίνεται σκόπιμο να εκταμιευθούν τα ποσά για το νέο πρόγραμμα χωρίς την επιβολή ειδικών όρων. Στο πλαίσιο αυτό, η προτιμώμενη επιλογή είναι να εκταμιευθεί η συνδρομή σε δύο δόσεις, η πρώτη εκ των οποίων θα εξαρτάται από τη σύναψη συμφωνίας με το ΔΝΤ και η δεύτερη δόση θα εξαρτάται επίσης από την εφαρμογή των συμφωνημένων όρων. Θα μεσολαβήσει διάστημα τουλάχιστον τριών μηνών μεταξύ των δύο δόσεων. Η εκταμίευση της πρώτης δόσης (ενδεχομένως 500 εκατ. ευρώ) αναμένεται να λάβει χώρα τον Ιούνιο του 2014 και η εκταμίευση της δεύτερης δόσης το φθινόπωρο του τρέχοντος έτους. Εάν, ωστόσο, η Επιτροπή αποφασίσει ότι, λόγω του άκρως επείγοντος χαρακτήρα των αναγκών χρηματοδότησης, η εκταμίευση της συνδρομής θα πρέπει να γίνει σε μία δόση, η Επιτροπή θα εξακολουθήσει να θέτει ως όρο για την εκταμίευση την εκ των προτέρων υλοποίηση ορισμένων κρίσιμων δράσεων. Κατά την επεξεργασία του καταλόγου των προαπαιτούμενων για την εκταμίευση της συνδρομής, η Επιτροπή θα εστιάζει σε διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που θα στοχεύουν στη βελτίωση της συνολικής μακροοικονομικής διαχείρισης και των συνθηκών για βιώσιμη ανάπτυξη (π.χ. στόχοι που αφορούν τη διαφάνεια και την αποτελεσματικότητα της διαχείρισης των δημόσιων οικονομικών, τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, τη διακυβέρνηση και εποπτεία του χρηματοπιστωτικού τομέα, τις μεταρρυθμίσεις της αγοράς εργασίας, καθώς EL 8 EL

9 και μεταρρυθμίσεις για τη βελτίωση του ρυθμιστικού πλαισίου για το εμπόριο και τις επενδύσεις). Η Επιτροπή θα αναλάβει τη διαχείριση της συνδρομής. Θα εφαρμοστούν ειδικά μέτρα για την πρόληψη της απάτης και άλλων παρατυπιών, σύμφωνα με τον δημοσιονομικό κανονισμό. Η απόφαση για εκταμίευση του συνολικού ποσού της ΜΧΣ με τη μορφή δανείων αιτιολογείται από το επίπεδο ανάπτυξης της Ουκρανίας (όπως μετράται βάσει του κατά κεφαλήν εισοδήματος) και τους δείκτες χρέους. Είναι επίσης σύμφωνη με την αντιμετώπιση της Ουκρανίας από την Παγκόσμια Τράπεζα και το ΔΝΤ. Πράγματι, η Ουκρανία δεν πληροί τις προϋποθέσεις για προνομιακή χρηματοδότηση ούτε από τον Διεθνή Οργανισμό Ανάπτυξης (ΔΟΑ) ούτε από το ΔΝΤ. Νομική βάση Η νομική βάση της παρούσας πρότασης είναι το άρθρο 213 της ΣΛΕΕ. Δεδομένου ότι δεν θα ήταν δυνατό να αρχίσει η καταβολή της προτεινόμενης ενίσχυσης κατά το πρώτο εξάμηνο του 2014 και, ως εκ τούτου, δεν θα αντιμετωπίζονταν οι έκτακτες χρηματοδοτικές ανάγκες της Ουκρανίας, εάν η απόφαση εκδιδόταν από το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο σύμφωνα με το άρθρο 212 της ΣΛΕΕ στο πλαίσιο της συνήθους νομοθετικής διαδικασίας, δικαιολογείται η χρήση του άρθρου 213 της ΣΛΕΕ που προβλέπει την έκδοση της απόφασης από το Συμβούλιο. Αρχή της επικουρικότητας Η πρόταση δεν υπάγεται στην αποκλειστική αρμοδιότητα της ΕΕ. Η αρχή της επικουρικότητας εφαρμόζεται στον βαθμό που οι στόχοι της αποκατάστασης της βραχυπρόθεσμης μακροοικονομικής σταθερότητας στη Ουκρανία δεν μπορούν να επιτευχθούν επαρκώς από τα κράτη μέλη μόνον και μπορεί συνεπώς να επιτευχθεί καλύτερα από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Οι κύριοι λόγοι είναι οι δημοσιονομικοί περιορισμοί που ισχύουν σε εθνικό επίπεδο και η ανάγκη αυξημένου συντονισμού των χορηγών με σκοπό τη μεγιστοποίηση της κλίμακας και της αποτελεσματικότητας της συνδρομής. Αρχή της αναλογικότητας Η πρόταση είναι σύμφωνη με την αρχή της αναλογικότητας: περιορίζεται στο ελάχιστο αναγκαίο για την επίτευξη των στόχων βραχυπρόθεσμης μακροοικονομικής σταθερότητας και δεν υπερβαίνει τα αναγκαία όρια για τον σκοπό αυτό. Λόγω του μεγέθους των αναγκών εξωτερικής χρηματοδότησης της Ουκρανίας για το 2014 και το 2015, το ποσό της συνδρομής αντιστοιχεί σε ένα σχετικά μικρό μέρος των αναγκών αυτών. Δεδομένης της συνδρομής που έχουν υποσχεθεί στην Ουκρανία άλλοι διμερείς και πολυμερείς χορηγοί και πιστωτές, θεωρείται ενδεδειγμένο επίπεδο επιμερισμού των βαρών για την ΕΕ. Συμπληρωματικότητα Η προτεινόμενη ΜΧΣ θα συμπληρώσει την προβλεπόμενη βοήθεια από άλλους πολυμερείς και διμερείς χορηγούς στο πλαίσιο του χρηματοδοτούμενου από το ΔΝΤ οικονομικού προγράμματος. Η ΜΧΣ της ΕΕ θα συμπληρώσει επίσης τις επιχορηγήσεις της ΕΕ και τα δάνεια που κινητοποιούνται στο πλαίσιο της τακτικής συνεργασίας της ΕΕ (ιδίως το Ευρωπαϊκό μέσο γειτονίας) και επεκτείνονται από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων EL 9 EL

10 Επιλογή νομικών μέσων Η χρηματοδότηση έργων ή η χορήγηση τεχνικής βοήθειας δεν θα ήταν κατάλληλες ή επαρκείς για την υλοποίηση των μακροοικονομικών αυτών στόχων. Η καθοριστική προστιθέμενη αξία της ΜΧΣ σε σύγκριση με άλλα ενωσιακά μέσα θα ήταν η ταχεία εφαρμογή της για την ελάφρυνση των άμεσων περιορισμών της εξωτερικής χρηματοδότησης της Ουκρανίας, αλλά και η συμβολή στη δημιουργία ενός σταθερού μακροοικονομικού πλαισίου, συμπεριλαμβανομένης της προαγωγής διατηρήσιμου ισοζυγίου πληρωμών και δημοσιονομικής κατάστασης και κατάλληλου πλαισίου για διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις. Συμβάλλοντας στην εγκαθίδρυση κατάλληλου συνολικού πλαισίου μακροοικονομικών και διαρθρωτικών πολιτικών, η ΜΧΣ μπορεί να αυξήσει την αποτελεσματικότητα των χρηματοδοτούμενων δράσεων στην Ουκρανία βάσει άλλων χρηματοδοτικών μέσων της ΕΕ με στενότερη στόχευση. 4. ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ Η σχεδιαζόμενη συνδρομή θα μπορούσε να χορηγηθεί με τη μορφή δανείου και θα πρέπει να χρηματοδοτηθεί μέσω μιας δανειοληπτικής πράξης την οποία να διενεργήσει η Επιτροπή για λογαριασμό της ΕΕ. Το δημοσιονομικό κόστος της συνδρομής θα αντιστοιχεί στην τροφοδότηση, με επιτόκιο 9%, των ποσών που εκταμιεύονται στο Ταμείο Εγγυήσεων για χορήγηση εξωτερικών δανείων από την ΕΕ, από τη γραμμή του προϋπολογισμού («Τροφοδότηση του Ταμείου Εγγυήσεων»). Με την παραδοχή ότι το δάνειο θα εκταμιευθεί το 2014, και σύμφωνα με τους κανόνες που διέπουν τον μηχανισμό του ταμείου εγγυήσεων, η τροφοδότηση θα πραγματοποιηθεί με τον προϋπολογισμό του ΠΡΟΑΙΡΕΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Ρήτρα επανεξέτασης/αναθεώρησης/λήξης ισχύος Η πρόταση περιλαμβάνει ρήτρα λήξης ισχύος. Η προτεινόμενη ΜΧΣ θα διατεθεί για ένα έτος, με έναρξη από την πρώτη ημέρα μετά την έναρξη ισχύος του μνημονίου συμφωνίας, με δυνατότητα παράτασης, εάν είναι αναγκαίο. EL 10 EL

11 2014/0104 (NLE) Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ για τη χορήγηση μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής στην Ουκρανία ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ, Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ιδίως το άρθρο 213, Έχοντας υπόψη την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής 3, Εκτιμώντας τα ακόλουθα: (1) Οι σχέσεις μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης (η «Ένωση») και της Ουκρανίας αναπτύσσονται εντός του πλαισίου της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Γειτονίας (ΕΠΓ) και της ανατολικής εταιρικής σχέσης. Η συμφωνία εταιρικής σχέσης και συνεργασίας μεταξύ της Ένωσης και της Ουκρανίας τέθηκε σε ισχύ την 1η Μαρτίου Ο διμερής διάλογος και η οικονομική συνεργασία έχουν αναπτυχθεί περαιτέρω στο πλαίσιο της ατζέντας σύνδεσης ΕΕ-Ουκρανίας που εγκρίθηκε στις 23 Νοεμβρίου Μια νέα συμφωνία σύνδεσης, που θα περιλαμβάνει μια εκτενή και ολοκληρωμένη ζώνη ελευθέρων συναλλαγών (Deep and Comprehensive Free Trade Area - DCFTA), αποτέλεσε αντικείμενο διαπραγμάτευσης κατά την περίοδο και μονογραφήθηκε το Στις 21 Νοεμβρίου 2013, το υπουργικό συμβούλιο της Ουκρανίας αποφάσισε την αναστολή των προετοιμασιών υπογραφής της συμφωνίας σύνδεσης. Μετά την παραίτηση της κυβέρνησης τον Φεβρουάριο του 2014, η νέα ουκρανική κυβέρνηση δήλωσε τη βούλησή της να υπογράψει τη συμφωνία σύνδεσης στο εγγύς μέλλον. Στις 6 Μαρτίου 2014, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο διακήρυξε στη δήλωσή του σχετικά με την Ουκρανία τη δέσμευσή του να υπογράψει πολύ σύντομα όλα τα πολιτικά κεφάλαια της συμφωνίας σύνδεσης και να θεσπίσει μονομερώς μέτρα που θα επιτρέπουν στην Ουκρανία να επωφεληθεί σημαντικά από τη DCFTA. Η πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, εκδόθηκε από την Επιτροπή στις 11 Μαρτίου (2) Η τρέχουσα πολιτική κρίση έχει καταστροφικές επιπτώσεις στην ήδη επισφαλή οικονομική και τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα της Ουκρανίας. Η Ουκρανία αντιμετωπίζει σήμερα ένα πολύ ασθενές και ταχέως επιδεινούμενο ισοζύγιο πληρωμών και δημοσιονομική κατάσταση, και η οικονομία εισέρχεται εκ νέου σε ύφεση. Η de facto διακοπή της ρωσικής συνδρομής στο πλαίσιο της χρηματοδοτικής δέσμης των 15 δισεκατ. δολαρίων ΗΠΑ και η αναγγελθείσα παύση από τον Απρίλιο του 2014 των μειωμένων τιμών φυσικού αερίου που παρείχε η Gazprom θα 3 ΕΕ C [ ] της [ ], σ. [ ]. EL 11 EL

12 επιδεινώσουν ακόμη περισσότερο την κατάσταση. Υπό τις συνθήκες αυτές, η Ουκρανία αντιμετωπίζει σοβαρό κίνδυνο αθέτησης υποχρεώσεων στο εγγύς μέλλον. (3) Μετά την παραίτηση της κυβέρνησης, το Κοινοβούλιο διόρισε νέο προσωρινό Πρόεδρο και νέα κυβέρνηση στις 22 και 27 Φεβρουαρίου 2014 αντίστοιχα. Ακόμη και με την επαναφορά του Συντάγματος του 2004 και την αναγγελία της διεξαγωγής προεδρικών εκλογών στις 25 Μαΐου 2014, η Ουκρανία δεν θα μπορούσε να ανακτήσει την πολιτική σταθερότητα, εφόσον η κυριαρχία και εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας παραβιάστηκε πρόσφατα από τη Ρωσική Ομοσπονδία. (4) Στο πλαίσιο αυτό, η Ουκρανία χρειάζεται επείγουσα χορήγηση χρηματοδοτικής συνδρομής από διεθνείς πιστωτές και χορηγούς βοήθειας. Δεδομένου ότι δεν θα ήταν εφικτή η πρώτη ταχεία εκταμίευση της μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής της Ένωσης στην Ουκρανία («μακροοικονομική χρηματοδοτική συνδρομή της Ένωσης») το πρώτο εξάμηνο του 2014 και, συνεπώς, δεν θα αντιμετωπίζονταν οι έκτακτες χρηματοδοτικές ανάγκες της Ουκρανίας, εάν η απόφαση εγκρινόταν από το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο σύμφωνα με το άρθρο 212 της ΣΛΕΕ στο πλαίσιο της συνήθους νομοθετικής διαδικασίας, δικαιολογείται η χορήγηση της μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής της Ένωσης βάσει απόφασης του Συμβουλίου δυνάμει του άρθρου 213 της ΣΛΕΕ. (5) Ο έκτακτος χαρακτήρας της βοήθειας σχετίζεται με την άμεση ανάγκη της Ουκρανίας για κεφάλαια, επιπλέον εκείνων που θα χορηγηθούν από άλλους διεθνείς χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς και άλλους διμερείς χορηγούς και την ενωσιακή μακροοικονομική χρηματοδοτική συνδρομή που προβλέπεται από την απόφαση του Συμβουλίου, της 12 Ιουλίου 2002, για τη χορήγηση συμπληρωματικής μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής στην Ουκρανία (2002/639/ΕΚ) 4 και την απόφαση 646/2010/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, του Ιουλίου 2010, για τη χορήγηση μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής στην Ουκρανία 5. (6) Η τρέχουσα κρίση στην Ουκρανία δικαιολογεί την κατ εξαίρεση προσφυγή στην επείγουσα διαδικασία του άρθρου 213 της ΣΛΕΕ. Η απόφαση για τη χορήγηση μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής στην Ουκρανία δεν θίγει άλλες μελλοντικές πράξεις ΜΧΣ. (7) Μετά την παραίτηση της κυβέρνησης, η Ένωση έχει επανειλημμένα διακηρύξει τη δέσμευσή της να στηρίξει τη νέα κυβέρνηση της Ουκρανίας να σταθεροποιήσει την κατάσταση και να συνεχίσει την πορεία των μεταρρυθμίσεων. Η Ένωση έχει επίσης δηλώσει την ετοιμότητά της να στηρίξει πλήρως τις προσπάθειες της διεθνούς κοινότητας και των διεθνών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, ιδίως του ΔΝΤ, όσον αφορά ένα διεθνές πακέτο βοήθειας για την αντιμετώπιση των έκτακτων αναγκών της Ουκρανίας, που βασίζεται σε σαφή δέσμευση για μεταρρυθμίσεις. Η χρηματοδοτική στήριξη της Ένωσης στην Ουκρανία είναι συνεπής με την πολιτική της Ένωσης, όπως ορίζεται στην ευρωπαϊκή πολιτική γειτονίας και στην ανατολική εταιρική σχέση. (8) Η μακροοικονομική χρηματοδοτική συνδρομή της Ένωσης θα πρέπει να συνιστά έκτακτο χρηματοδοτικό μέσο ελεύθερης και μη προσδιορισμένης στήριξης του 4 5 ΕΕ L 209 της , σ ΕΕ L 189 της , σ. 28. EL 12 EL

13 ισοζυγίου πληρωμών, το οποίο αποσκοπεί στην αποκατάσταση μιας βιώσιμης θέσης εξωτερικής χρηματοδότησης του δικαιούχου και θα πρέπει να στηρίζει την εφαρμογή προγράμματος πολιτικής που περιλαμβάνει σοβαρά και άμεσα μέτρα προσαρμογής και διαρθρωτικής μεταρρύθμισης με σκοπό τη βελτίωση της κατάστασης του ισοζυγίου πληρωμών βραχυπρόθεσμα. (9) Οι ουκρανικές αρχές και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) αναμένεται να συμφωνήσουν σύντομα ως προς ένα οικονομικό πρόγραμμα που θα στηριχθεί σε συμφωνία χρηματοδότησης με το ΔΝΤ. (10) Στις 5 Μαρτίου 2014, λαμβάνοντας υπόψη τη δραματική επιδείνωση της κατάστασης του ισοζυγίου πληρωμών της Ουκρανίας, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε δέσμη μέτρων στήριξης, που περιελάμβανε την προτεινόμενη ΜΧΣ. Η δέσμη αυτή εγκρίθηκε από την έκτακτη σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις 6 Μαρτίου. Αυτή η δέσμη περιλαμβάνει χρηματοδοτική συνδρομή ύψους 11 δισεκατ. ευρώ για την περίοδο , στην οποία περιλαμβάνεται συνολικό ποσό έως 1,565 δισεκατ. ευρώ με τη μορφή επιχορηγήσεων το οποίο συγκεντρώθηκε στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού μέσου γειτονίας, του ταμείου επενδύσεων γειτονίας, του μηχανισμού συμβολής στη σταθερότητα και την ειρήνη και του κονδυλίου του προϋπολογισμού της ΕΕ για την κοινή εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφάλειας. Η εκταμίευση της μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής της Ένωσης που προβλέπεται από την απόφαση του Συμβουλίου, της 12ης Ιουλίου 2002, για τη χορήγηση συμπληρωματικής μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής στην Ουκρανία (2002/639/ΕΚ) 6 και την απόφαση 646/2010/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, του Ιουλίου 2010, για τη χορήγηση μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής στην Ουκρανία 7 μπορεί να πραγματοποιηθεί μόλις τεθεί σε εφαρμογή το πρόγραμμα του ΔΝΤ. (11) Εφόσον η Ουκρανία είναι χώρα που καλύπτεται από την ευρωπαϊκή πολιτική γειτονίας, είναι επιλέξιμη για να λάβει μακροοικονομική χρηματοδοτική συνδρομή από την Ένωση. (12) Λαμβάνοντας υπόψη ότι η δραματική επιδείνωση των αναγκών εξωτερικής χρηματοδότησης της Ουκρανίας, οι οποίες εκτιμάται ότι θα είναι πολύ υψηλότερες από τους πόρους που θα χορηγήσουν το ΔΝΤ και οι άλλοι πολυμερείς οργανισμοί, η χορήγηση έκτακτης μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής της Ένωσης στην Ουκρανία θεωρείται, υπό τις παρούσες έκτακτες συνθήκες, ως η ενδεδειγμένη απάντηση στο αίτημα της Ουκρανίας για στήριξη της χρηματοοικονομικής σταθεροποίησης. Η χορήγηση ενωσιακής μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής θα στηρίξει την οικονομική σταθεροποίηση και το πρόγραμμα διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων της Ουκρανίας, συμπληρώνοντας τους πόρους που διατίθενται βάσει συμφωνίας χρηματοδότησης με το ΔΝΤ. (13) Η μακροοικονομική χρηματοδοτική συνδρομή της Ένωσης θα πρέπει να αποσκοπεί στην αποκατάσταση μιας βιώσιμης θέσης εξωτερικής χρηματοδότησης για την Ουκρανία και, ως εκ τούτου, να στηρίξει την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξή της. 6 7 ΕΕ L 209 της , σ ΕΕ L 189 της , σ. 28. EL 13 EL

14 (14) Το ποσό της μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής της Ένωσης βασίζεται σε μια αρχική ποσοτική εκτίμηση των υπολειπόμενων αναγκών εξωτερικής χρηματοδότησης της Ουκρανίας και λαμβάνει υπόψη την ικανότητά αυτοχρηματοδότησής της με ίδιους πόρους, και ιδίως μέσω των συναλλαγματικών αποθεμάτων που διαθέτει. Η μακροοικονομική χρηματοδοτική συνδρομή της Ένωσης θα πρέπει να συμπληρώνει τα προγράμματα και τους πόρους που χορηγούν το ΔΝΤ και η Παγκόσμια Τράπεζα. Κατά τον καθορισμό του ποσού της συνδρομής λαμβάνονται επίσης υπόψη η ανάγκη να διασφαλιστεί δίκαιη κατανομή των βαρών μεταξύ της Ένωσης και των άλλων χορηγών καθώς και η εφαρμογή στο παρελθόν από την Ένωση και άλλων μέσων εξωτερικής χρηματοδότησης στην Ουκρανία και η προστιθέμενη αξία της συνολικής συμμετοχής της Ένωσης. (15) Η Επιτροπή θα πρέπει να διασφαλίζει ότι η μακροοικονομική χρηματοδοτική συνδρομή της Ένωσης συνάδει νομικά και ουσιαστικά με τις βασικές αρχές, τους στόχους και τα μέτρα που λαμβάνονται στους διάφορους τομείς εξωτερικής δράσης και τις άλλες συναφείς πολιτικές της Ένωσης. (16) Η μακροοικονομική χρηματοδοτική συνδρομή της Ένωσης θα πρέπει να στηρίξει την εξωτερική πολιτική της έναντι της Ουκρανίας. Οι υπηρεσίες της Επιτροπής και η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης θα πρέπει να συνεργάζονται στενά σε όλη τη διάρκεια της επιχείρησης μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής, για τον συντονισμό και την εξασφάλιση της συνοχής της εξωτερικής πολιτικής της Ένωσης. (17) Η μακροοικονομική χρηματοδοτική συνδρομή της Ένωσης θα πρέπει να στηρίζει την προσήλωση της Ουκρανίας στις κοινές αξίες, στις οποίες περιλαμβάνονται η δημοκρατία, το κράτος δικαίου, η χρηστή διακυβέρνηση, ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η βιώσιμη ανάπτυξη και η μείωση της φτώχειας, καθώς και η προσήλωσή της στις αρχές του ελεύθερου, βάσει κανόνων και υπό δίκαιους όρους εμπορίου. (18) Προϋπόθεση για τη χορήγηση της μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής της Ένωσης θα πρέπει να είναι ο σεβασμός εκ μέρους της Ουκρανίας των ουσιαστικών θεσμών της δημοκρατίας, στους οποίους περιλαμβάνονται το πολυκομματικό κοινοβουλευτικό σύστημα, το κράτος δικαίου και η εγγύηση του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Επιπλέον, οι ειδικοί στόχοι της μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής της Ένωσης θα πρέπει να αφορούν την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας, της διαφάνειας και της λογοδοσίας των συστημάτων διαχείρισης των δημοσίων οικονομικών στην Ουκρανία και να προωθούν τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που έχουν στόχο να στηρίξουν τη βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη, τη δημιουργία θέσεων εργασίας και τη δημοσιονομική εξυγίανση. Τόσο η πλήρωση των προϋποθέσεων όσο και η επίτευξη των στόχων αυτών θα πρέπει να παρακολουθούνται τακτικά από την Επιτροπή. (19) Για να διασφαλιστεί η αποτελεσματική προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης που συνδέονται με τη μακροοικονομική χρηματοδοτική συνδρομή της, η Ουκρανία θα πρέπει να λάβει τα κατάλληλα μέτρα για την πρόληψη και την καταπολέμηση της απάτης, της διαφθοράς και άλλων παρατυπιών που συνδέονται με τη συνδρομή. Επιπλέον, θα πρέπει να προβλεφθεί η διενέργεια ελέγχων από την Επιτροπή και η διενέργεια λογιστικών ελέγχων από το Ελεγκτικό Συνέδριο. EL 14 EL

15 (20) Η αποδέσμευση της χρηματοδοτικής συνδρομής από την Ένωση πραγματοποιείται με την επιφύλαξη των εξουσιών της αρμόδιας για τον προϋπολογισμό αρχής. (21) Τα ποσά που απαιτούνται για την παροχή της μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής θα πρέπει να είναι σύμφωνα με τις πιστώσεις του προϋπολογισμού που προβλέπονται στο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο. (22) Η διαχείριση της μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής της Ένωσης θα πρέπει να ασκείται από την Επιτροπή. Για να εξασφαλισθεί ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο μπορούν να παρακολουθούν την εφαρμογή της παρούσας απόφασης, η Επιτροπή θα πρέπει να τους ενημερώνει τακτικά για τις εξελίξεις σχετικά με τη μακροοικονομική χρηματοδοτική συνδρομή και να τους παρέχει τα σχετικά έγγραφα. (23) Προκειμένου να διασφαλιστούν ενιαίες συνθήκες για την εφαρμογή της παρούσας απόφασης, θα πρέπει να ανατεθούν εκτελεστικές αρμοδιότητες στην Επιτροπή. Οι εν λόγω αρμοδιότητες θα πρέπει να ασκούνται σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 182/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 8. ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΠΟΦΑΣΗ: Άρθρο 1 1. Η Ένωση χορηγεί μακροοικονομική χρηματοδοτική συνδρομή στην Ουκρανία («η μακροοικονομική χρηματοδοτική συνδρομή της Ένωσης») ανώτατου ποσού 1 δισεκατομμυρίου ευρώ με σκοπό τη στήριξη της οικονομικής σταθεροποίησης και των μεταρρυθμίσεων της Ουκρανίας. Η χρηματοδοτική συνδρομή συμβάλλει στην κάλυψη έκτακτων αναγκών του ισοζυγίου πληρωμών της Ουκρανίας, όπως προσδιορίζονται στο στηριζόμενο από το ΔΝΤ οικονομικό πρόγραμμα της κυβέρνησης. 2. Το συνολικό ποσό της μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής της Ένωσης χορηγείται στην Ουκρανία υπό μορφή δανείων. Η Επιτροπή εξουσιοδοτείται να δανειστεί εξ ονόματος της Ένωσης τα αναγκαία κεφάλαια από τις κεφαλαιαγορές ή από χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς και να τα δανείσει στη συνέχεια στην Ουκρανία. Τα δάνεια έχουν μέγιστη διάρκεια 15 ετών. 3. Η διαχείριση της αποδέσμευσης της ενωσιακής μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής ασκείται από την Επιτροπή κατά τρόπο συνεπή προς τις συμφωνίες ή τα μνημόνια συμφωνίας που έχουν συναφθεί μεταξύ του ΔΝΤ και της Ουκρανίας και προς τις βασικές αξίες και τους στόχους των οικονομικών μεταρρυθμίσεων που ορίζονται στην ατζέντα σύνδεσης ΕΕ-Ουκρανίας βάσει της ΕΠΓ. Η Επιτροπή ενημερώνει τακτικά το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο για τις εξελίξεις που αφορούν τη μακροοικονομική χρηματοδοτική συνδρομή της Ένωσης, περιλαμβανομένων των σχετικών εκταμιεύσεων, και διαβιβάζει τα σχετικά έγγραφα στα εν λόγω όργανα εγκαίρως. 8 Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 182/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Φεβρουαρίου 2011, για τη θέσπιση κανόνων και γενικών αρχών σχετικά με τους τρόπους ελέγχου από τα κράτη μέλη της άσκησης των εκτελεστικών αρμοδιοτήτων από την Επιτροπή (ΕΕ L 55 της , σ. 13). EL 15 EL

16 4. Η μακροοικονομική χρηματοδοτική συνδρομή της Ένωσης χορηγείται για περίοδο ενός έτους από την πρώτη ημέρα μετά την έναρξη ισχύος του μνημονίου συμφωνίας που αναφέρεται στο άρθρο 3 παράγραφος 1. Η περίοδος διαθεσιμότητας μπορεί να παραταθεί με απόφαση του Συμβουλίου μετά από πρόταση της Επιτροπής. 5. Εάν οι ανάγκες χρηματοδότησης της Ουκρανίας μειωθούν ριζικά κατά την περίοδο εκταμίευσης της μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής της Ένωσης, σε σύγκριση με τις αρχικές προβλέψεις, η Επιτροπή, ενεργώντας σύμφωνα με τη διαδικασία εξέτασης του άρθρου 7 παράγραφος 2, μειώνει το ποσό της συνδρομής ή την αναστέλλει ή την ακυρώνει. Άρθρο 2 1. Προϋπόθεση για τη χορήγηση της ενωσιακής μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής είναι ο σεβασμός εκ μέρους της Ουκρανίας των ουσιαστικών θεσμών της δημοκρατίας, στους οποίους περιλαμβάνονται το πολυκομματικό κοινοβουλευτικό σύστημα, το κράτος δικαίου και η εγγύηση του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η Επιτροπή παρακολουθεί την εκπλήρωση αυτής της προϋπόθεσης καθ' όλη τη διάρκεια ισχύος της μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής της Ένωσης. Το παρόν άρθρο εφαρμόζεται σύμφωνα με την απόφαση 2010/427/ΕΕ του Συμβουλίου 9. Άρθρο 3 1. Η Επιτροπή, σύμφωνα με τη διαδικασία εξέτασης που αναφέρεται στο άρθρο 7 παράγραφος 2, συμφωνεί με τις αρχές της Ουκρανίας σχετικά με σαφώς καθορισμένους όρους οικονομικής πολιτικής και χρηματοδοτικούς όρους, εστιάζοντας ιδιαίτερα στις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και την εξυγίανση των δημόσιων οικονομικών από τις οποίες εξαρτάται η μακροοικονομική χρηματοδοτική συνδρομή της Ένωσης, που καθορίζονται σε μνημόνιο συμφωνίας («μνημόνιο συμφωνίας») το οποίο περιλαμβάνει χρονοδιάγραμμα για την εκπλήρωση των εν λόγω όρων. Οι όροι οικονομικής πολιτικής και οι χρηματοδοτικοί όροι που καθορίζονται στο μνημόνιο συμφωνίας πρέπει να είναι συνεπείς με τις συμφωνίες ή τα μνημόνια που αναφέρονται στο άρθρο 1 παράγραφος 3, συμπεριλαμβανομένων των προγραμμάτων μακροοικονομικής προσαρμογής και διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που εφαρμόζει η Ουκρανία με τη στήριξη του ΔΝΤ. 2. Οι εν λόγω όροι αποσκοπούν, ειδικότερα, στην ενίσχυση της αποτελεσματικότητας, της διαφάνειας και της λογοδοσίας των συστημάτων διαχείρισης των δημόσιων οικονομικών στην Ουκρανία, περιλαμβανομένης της χρήσης της μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής της Ένωσης. Κατά τον σχεδιασμό των μέτρων πολιτικής λαμβάνονται επίσης δεόντως υπόψη η πρόοδος όσον αφορά το αμοιβαίο άνοιγμα των αγορών, η ανάπτυξη θεμιτών εμπορικών συναλλαγών βάσει κανόνων και άλλες προτεραιότητες στο πλαίσιο της εξωτερικής πολιτικής της Ένωσης. Η Επιτροπή 9 Απόφαση 2010/427/ΕΕ του Συμβουλίου, της 26ης Ιουλίου 2010, για τον καθορισμό της οργάνωσης και της λειτουργίας της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης (ΕΕ L 201 της , σ. 30). EL 16 EL

17 παρακολουθεί τακτικά την πρόοδο που σημειώνεται για την επίτευξη των στόχων αυτών. 3. Οι λεπτομερείς χρηματοδοτικοί όροι της μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής της Ένωσης καθορίζονται σε συμφωνία δανειοδότησης που πρόκειται να συναφθεί μεταξύ της Επιτροπής και των ουκρανικών αρχών. 4. Η Επιτροπή επαληθεύει σε τακτά διαστήματα ότι εξακολουθούν να πληρούνται οι όροι του άρθρου 4 παράγραφος 3, περιλαμβανομένης και της συμμόρφωσης των οικονομικών πολιτικών της Ουκρανίας με τους στόχους της μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής της Ένωσης. Στο πλαίσιο αυτό, η Επιτροπή συνεργάζεται στενά με το ΔΝΤ και την Παγκόσμια Τράπεζα και, εφόσον είναι αναγκαίο, με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο. Άρθρο 4 1. Με την επιφύλαξη των όρων της παραγράφου 3, η μακροοικονομική χρηματοδοτική συνδρομή της Ένωσης θα διατεθεί από την Επιτροπή με τη μορφή μίας ή δύο δόσεων δανείου. Το ύψος κάθε δόσης καθορίζεται στο μνημόνιο συμφωνίας. 2. Τα ποσά της μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής της Ένωσης διατίθενται, όποτε απαιτείται, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 480/2009 του Συμβουλίου Η απόφαση της Επιτροπής για την αποδέσμευση των δόσεων εξαρτάται από την εκπλήρωση όλων των ακόλουθων όρων: α) της προϋπόθεσης που ορίζεται στο άρθρο 2 β) των συνεχών ικανοποιητικών επιδόσεων ως προς την εφαρμογή προγράμματος πολιτικής που περιέχει μέτρα σοβαρής προσαρμογής και διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων τα οποία στηρίζονται από μη προληπτική πιστωτική συμφωνία του ΔΝΤ. Στην πράξη, η εκταμίευση πρέπει να αρχίσει αμέσως μόλις τεθεί σε εφαρμογή το πρόγραμμα του ΔΝΤ. γ) της εφαρμογής, εντός συγκεκριμένου χρονοδιαγράμματος, των όρων οικονομικής πολιτικής και των χρηματοδοτικών όρων που περιέχονται στο μνημόνιο συμφωνίας. Εάν προβλέπεται δεύτερη δόση, η εκταμίευσή της πραγματοποιείται το νωρίτερο τρεις μήνες μετά την αποδέσμευση της πρώτης δόσης. 4. Όταν δεν τηρούνται οι όροι της παραγράφου 3, η Επιτροπή αναστέλλει προσωρινά ή ακυρώνει την εκταμίευση της μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής της Ένωσης. Σε αυτή την περίπτωση, η Επιτροπή ενημερώνει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο σχετικά με τους λόγους της εν λόγω αναστολής ή ακύρωσης. 10 Κανονισμός (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 480/2009 του Συμβουλίου, της 25ης Μαΐου 2009, για την ίδρυση Ταμείου εγγυήσεων για τις εξωτερικές δράσεις (ΕΕ L 145, , σ. 10). EL 17 EL

18 5. Η μακροοικονομική χρηματοδοτική συνδρομή της Ένωσης εκταμιεύεται στην Εθνική Τράπεζα της Ουκρανίας. Άρθρο 5 1. Οι δανειοληπτικές και δανειοδοτικές πράξεις που σχετίζονται με τη μακροοικονομική χρηματοδοτική συνδρομή της Ένωσης πραγματοποιούνται σε ευρώ με την ίδια ημερομηνία αξίας χωρίς η Ένωση να εμπλέκεται στη μεταβολή της ημερομηνίας λήξης ή να εκτίθεται σε οποιονδήποτε κίνδυνο συναλλάγματος ή επιτοκίου, ή σε οποιονδήποτε άλλο εμπορικό κίνδυνο. 2. Εφόσον το επιτρέπουν οι περιστάσεις και το ζητήσει η Ουκρανία, η Επιτροπή μπορεί να λάβει τα αναγκαία μέτρα για να διασφαλίσει την προσθήκη στους όρους και τις προϋποθέσεις του δανείου ρήτρας πρόωρης εξόφλησης και την ύπαρξη ανάλογης ρήτρας στους όρους και τις προϋποθέσεις των δανειοληπτικών πράξεων. 3. Όταν οι περιστάσεις επιτρέπουν βελτίωση του επιτοκίου του δανείου και εφόσον το ζητήσει η Ουκρανία, η Επιτροπή μπορεί να αποφασίσει την αναχρηματοδότηση του συνόλου ή μέρους των αρχικών δανειοληπτικών πράξεών της ή μπορεί να αναπροσαρμόσει τους αντίστοιχους χρηματοδοτικούς όρους. Οι πράξεις αναχρηματοδότησης ή αναπροσαρμογής εκτελούνται σύμφωνα με τις παραγράφους 1 και 4 και δεν έχουν ως αποτέλεσμα την παράταση της διάρκειας των σχετικών δανειοληπτικών πράξεων ή την αύξηση του οφειλόμενου κεφαλαίου κατά την ημερομηνία εκτέλεσης των πράξεων αναχρηματοδότησης ή αναπροσαρμογής. 4. Το σύνολο των εξόδων της Ένωσης που συνδέονται με τις δανειοληπτικές και τις δανειοδοτικές πράξεις στο πλαίσιο της παρούσας απόφασης βαρύνει την Ουκρανία. 5. Η Επιτροπή ενημερώνει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο για τις εξελίξεις ως προς τις πράξεις που αναφέρονται στις παραγράφους 2 και 3. Άρθρο 6 1. Η μακροοικονομική χρηματοδοτική συνδρομή της Ένωσης εκτελείται σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 966/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 11 και τον κατ εξουσιοδότηση κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1268/2012 της Επιτροπής Η εφαρμογή της μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής της Ένωσης τελεί υπό άμεση διαχείριση Κανονισμός (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 966/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 25ης Οκτωβρίου 2012, σχετικά με τους δημοσιονομικούς κανόνες που εφαρμόζονται στον γενικό προϋπολογισμό της Ένωσης και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 1605/2002 του Συμβουλίου (ΕΕ L 298 της , σ. 1). Κατ εξουσιοδότηση κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1268/2012 της Επιτροπής, της 29ης Οκτωβρίου 2012, σχετικά με τους κανόνες εφαρμογής του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 966/2012 για τους δημοσιονομικούς κανόνες που εφαρμόζονται στον γενικό προϋπολογισμό της Ένωσης (ΕΕ L 362 της , σ.1). EL 18 EL