Institutional Repository - Library & Information Centre - University of Thessaly 26/10/ :38:33 EEST

Transcript

1 Q ο 26/0/207 09:38:33 EEST

2 Αφιερωμένο στην μνήμη του παππού μου Πάτερ-Αριστομένη που μας άφησε νωρίς.! ι 26/0/207 09:38:33 EEST

3 ΕΥΧΑΡΣΤΕΣ! Μετά από πέντε χρόνια σπουδών στην Σχολή Μηχανικών Χωροταξίας Πολεοδομίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης αισθάνομαι την ανάγκη να ευχαριστήσω όλους τους καθηγητές της, από τους οποίους καταρχάς έμαθα να σκέφτομαι καλύτερα και διδάχτηκα το αντικείμενο της μελλοντικής μου απασχόλησης. Με την εκπόνηση και ολοκλήρωση της διπλωματικής εργασίας πρέπει να αναφέρω την πολύτιμη συμβολή του καθηγητή κ.κούγκολου Αθανάσιου που με τις διορθώσεις και τις παρεμβάσεις του την βελτίωσε. διαίτερες ευχαριστίες θα ήθελα να εκφράσω στον κ.μανδάλη Δημόκριτο, Διευθυντή του τμήματος Περιβάλλοντος της Νομαρχίας Πέλλης για την συνεχή βοήθεια του κατά τη διάρκεια της εκπόνησης της διπλωματικής είτε j j με την παροχή χρήσιμων στοιχείων, είτε ηθικά. Ακόμη πολύτιμη υπήρξε και η στήριξη της οικογένειας μου ηθικά και οικονομικά, όλα αυτά τα χρόνια που σπούδασα και κυρίως το τελευταίο εξάμηνο που αποτελούσε και το πιο δύσκολο στάδιο των σπουδών. Τέλος θα ήθελα να ευχαριστήσω την φίλη και συνάδελφο Πούλιου Ανδρονίκη που μαζί συνεργαστήκαμε σε όλες τις εργασίες που απαιτούσε το πρόγραμμα σπουδών και κατορθώσαμε να αντεπεξέλθουμε στα προβλήματα που συναντούσαμε. 26/0/207 09:38:33 EEST

4 l ΑΡΚΤΚΟΛΕΞΑ ΑΕ Ανώνυμος Εταφεία ΑΕΠ Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν ΒΑ Βορειοανατολικά ΒΔ Βορειοδυτικά ΔΣΑ Διαχείριση Στερεών Αποβλήτων ΔσΠ Διαλογή στη Πηγή ; ΔΧ Δημοσίας Χρήσης Καν Κανονισμός ΕΕΑ Εγκαταστάσεις Επεξεργασίας Αποβλήτων ΕΜΥ Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία ΕΟ Εθνική Οδός ΕΟΚ Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα ΗΠΑ Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής Χ διωτικής Χρήσης ΚΥΑ Κοινή Υπουργική Απόφαση ΜΜΕ Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης ΜΠΕ Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων ΝΑ Νοτιοανατολικά ΝΔ Νομοθετικό Διάταγμα ΝΔ Νοτιοδυτικά ΟΤΑ Οργανισμός Τοπικής Αυτοδιοίκησης ΟΤΕ Οργανισμός Τηλεπικοινωνιών Ελλάδος ΥΠΕΧΩΔΕ Υπουργείο Περιβάλλοντος Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων Υ Α Υπουργική Απόφαση, 26/0/207 09:38:33 EEST

5 ΦΕΚ Φύλλο Εφημερίδας Κυβερνήσεως ΦΠΑ Φόρος Προστιθέμενης Αξίας ΦΩΤ ΦωΤσΥραφία ΧΔΑ Χώρος Διάθεσης Απορριμμάτων ΧΥΤΑ Χώρος Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων WC Water Coset ΡΕΤ Polyethylene Terepthalate PVC Πολυβινυλοχλωρίδιο 26/0/207 09:38:33 EEST

6 ΠΕΡΕΧΟΜΕΝΑ ΠΕΡΛΗΨΗ ΕΣΑΓΩΓΗ ΝΟΜΟΣ ΠΕΛΛΗΣ-ΓΕΝΚΑ ΣΤΟΧΕΑ σελ4 σελ5. ΟΡΑ NOMOY OMOPPOINOMOI. σελ6.2 ΦYΣIΚO ΠΕΡΒΑΛΛΟΝ σελ6.3iστορα σελ8.4 Υ ΔPOΛOΓlΚA ΣΤΟΧΕΑ σελ8.5 ΓΕΩΛΟΓΚΆ ΣΤΟΧΕΑ σελ9.6 ΔΗΜΟΓΡΑΦΚΑ ΣΤΟΧΕΑ σελll.7 ΔΚΤΥΑ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ σελl4.8 ΧΡΗΣΕΣ ΓΗΣ σελl5.9 ΟIΚΟΝΟΜΑ σελi5.0 ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΕΣΠΕΡΟΧΕΣ σελi6. ΠΕΡΟΧΕΣ ΔΑΤΕΡΟΥ ΦΥΣΚΟΥ ΚΑΛΛΟΥΣ σελi7.2iσtopiko APXAOΛOΓlKO ΠΕΡΒΑΛΛΟΝ σελi8.3 ΑΜΑ TlΚΕΣ ΠΗΓΕΣ σελ20.4 ΚΑΤΑΦΥΓιΑ ΘΗΡΑΜΑΤΩΝ σελ20 2. ΠΕΡΓΡΑΦΗ ΥΦΣΤΑΜΕΝΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΔΑΧΕΡΗΣΗΣ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΝΟΜΟΥ 2. ΛΟΓΟ ΑΥΞΗΣΗΣ ΤΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΣΑ σελ ΤΥΤΟ ΑΠΟΡΡΜΜΑΤΩΝ σελ ΓΕΝΚΑ ΣΤΟΧΕΑ ΓΑ ΤΗ ΔΑΧΕΡΗΣΗ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΣΤΗ ΠΕΛΛΑ σελ ΠΗΓΕΣ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΚΑ ΚΑΤΗΓΟΡΕΣ ΠΑΡΑΓΟΜΕΝΩΝ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ σελ ΠΡΟΣΩΡΝΗ ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗ ΑΠΟΡΡΜΜΑΤΩΝ σελ ΧΥΤΑ ΕΠΑΡΧιΑΣ ΑΡΔΑΑΣ σελ ΔΗΜΟΣ ΣΚΥΔΡΑΣ σελ ΔΗΜΟΣ ΜΕΓΑΛΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ σελ3 2.9.ΔΗΜΟΣ ΚΡΥ ΑΣ ΒΡΥΣΗΣ σελ33 ) 2.0 ΔΗΜΟΣ ΜΕΝΗΔΟΣ σελ34 26/0/207 09:38:33 EEST

7 2. ΔΗΜΟΣ ΚΥΡΡΟΥ σελ ΔΗΜΟΣ ΓlANNTΣΩN σελ ΔΗΜΟΣ ΕΔΕΣΣΗΣ σελ ΔΗΜΟΣ ΑΡΔΑΑΣ σελ ΔΗΜΟΣ ΒΕΓΟΡΏΔΟΣ σελ4 2.6 ΔΗΜΟΣ ΕΞΑΠΛΑΤΑΝΟΥ σελ ΔΗΜΟΣ ΠΕΛΛΑΣ σελ BAΘMOΛOΓlΣH AΞIOΛOΓHΣH ΧΩΜΑ ΤΕΡΩ σελ Α ΑΛ ΥΣΗ ΒΑΘΜΟΛΟΓΣΗΣ ΧΩΜΑΤΕΡΩ σελ ΠΕΡΒΑΛΛΟ ΤΚΕΣ ΚΑ ΑΛΛΛΕΣ ΕΠΠΤΩΣΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΥΦΣΤΑΜΕΝΗ ΚΑ ΤΑΣΤΑΣΗ Δ.Σ.Α σελ50 j l 2.2 ΑΠΟΣΥΡΟΜΕ Α ΦΡΟΥΤ Α ΚΑ ΥΠΟΛΛΕΜΜΑ ΤΑ ΑΓΡΟΤΚΩ ΔΡΑΣΤΗΡΟΤΗΤΩ σελ ΒΟΜΗΧΑ ΚΑ ΑΠΟΒΛΗΤΑ σελ56 3.ΥΓΕΟΝΟΜΚΗ ΤΑΦΗ-ΝΟΜΟΘΕΣΑ 3. ΓΕΝΚΗ ΠΕΡΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΥΓΕΟΝΟΜΚΗΣ ΤΑΦΗΣ σελ ΕΝΑΛΛΑΚΤΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΧΥΤΑ σελ ΟΡΟ ΚΑ ΚΡΤΗΡΑ ΚΑΤΑΛΛΗΛΟΤΗΤΑΣ ΚΑlϊ;;ΠΛΟΓΗΣ ΠΕΡΟΧΩΝ ΓΑ ΧΩΡΟΘΕΤΗΣΗ ΜΟΝΑΔΩΝ ΔΣΑ σελ ΕΓΚΑ ΤΑΣΤΑΣΕΣ ΕΠΕΞΕΡΓ ΑΣΑΣ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ σελ6 3.5 ΚΡΤΗΡΑ ΣΥΓΚΡΤΚΗΣ ΑΞΟΛΟΓΗΣΗΣ ΚΑ ΕΠΛΟΓΗΣ ΤΩΝ ΧΥΤΑ ΚΑ ΕΕΑ σελ6 3.6 ΚΡΤΗΡΑ ΕΞΑΡΕΣΗΣ ΥΠΟΨΗΦΩΝ ΧΥΤΑ σελ65 j 3.7 ΤΕΧΝΚΕΣ ΠΡΟΔΑΓΡΑΦΕΣ ΧΥΤΑ σελ ΓΕΝΚΕΣ ΑΡΧΕΣ σελ ΤΕΧΝΚΗ ΥΠΟΔΟΜΗΚΑΔΑΜΟΡΦΩΣΗΧΩΡΟΥ σελ OlKlΣKOΣ ΕΛΕΓΧΟΥ σελ ΆΠΟθΗΚΗΥΛιΚΩ σελ ΠΕΡΦΡΑΞΗ σελ ΠΥΑΗ ΕΣΟΔΟΥ σελ ΟΔΚΟ ΔΚΤΥΟ σελ ΈΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΣΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ σελ ΆΠΟθΗΚΗΥΓΡΩΝΚΑΥΣΜΩ σελ70 26/0/207 09:38:33 EEST

8 3.7.0 ΠΕΡΜΕΤΡΚΉ ΔΕΝΔΡΟΦΥΤΕΥΣΗ, σελ ΑΣΦΑΛΕΑ, σελ ΕΥΣΆΘΕΑ ΧΥΤΑ σελ ΔΚΤΥΑ ΥΔΡΕΥΣΉΣ, ΉΛΕΚΡΚΟΥ, ΤΗΛΕΦΩ ΟΥ σελ ΕΡΓΑ ΔΑΧΕρΉΣΗΣΟΜΒΡIΩΝ σελ7 3.8 Α ΤιΠΥΡΚΗ ΠΡΟΣΤΑΣIΑ σελ ΓΕΝ/ΚΕΣ ΑΡΧΕΣ σελ mοδομη-εξοπλiσμοσ σελ ΟΡΓΑΝΩΣΗΑΝTlπΥΡΚΉΣΠΡΟΣΤΑΣΑΣ σελ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΜΟΝΩΣΗΣ ΧΥΤΑ σελ ΓΕΝ/ΚΕΣ ΑΡΧΕΣ σελ ΠOlΟΤΗΤΑ ΥΛ/ΚΩΝ ΕΛΕΓχΟΣΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ σελ74 4. ΑΞΟΛΟΓΗΣΗ ΥΠΟΨΗΦΩΝ ΘΕΣΕΩΝ ΧΥΤΑ 4. ΓΕΝΚΑ σελ ΩΝΕΣ ΑΠΟΚΛΕΣΜΟΥ- ΠΡΟΤΕΝΟΜΕΝΕΣ ΘΕΣΕIΣ σελ ΠΕΡΓΡΑΦΗ ΥΠΟΨΗΦΩΝ ΘΕΣΕΩΝ σελ ΒΑΘΜΟΛΟΓΣΗ ΥΠΟΨΗΦΩΝ ΘΕΣΕΩΝ σελ / ΚΡΤΗΡΑ ΑΞΟΛΟΓΗΣΗΣ σελ ΑΝΑΛ ΥΣΗ ΒΑΘΜΟΛΟΓΣΗΣ YΠOΨHΦΩN ΘΕΣΕΩΝ ΓΑ ΧΥΤΑ σελ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ σελ ΟΚΟΝΟΜΚΑ ΣΤΟΧΕΑ σελ95 5. ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ-ΔΗΜΟΣ ΣΚΥ ΔΡΑΣ 5. ΓΕΝΚΑ σελ ΔΗΜΟΣ ΣΚ ΥΔΡ ΑΣ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ σελ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ-ΔσΠ σελ ΠΑΡΑΜΕΤΡΟ ΓΑ ΔσΠ σελ ΜΕΤΡΑ ΓΑ ΕΠΠΥΧΗ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ σελioο 5.6 ΔΑΠΑΝΕΣ Α ΑΚΥΚΛΩΣΗΣ σελio 5.7 ΚΕΡΔΗ ΑΠΟ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ σελiol 5.8 ΕΔΚΟΣ ΦΟΡΕΑΣ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗΣ σελlo 5.9 ΠΡΟΤΑΣΕΣ ΓΑ Α ΑΚΥΚΛΩΣΗ ΣΤΟΝ ΔΉΜΟ ΣΚΥΔΡΑΣ σελi02 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ σελl03 ΒΒΛΟΓΡΑΦΑ 3 26/0/207 09:38:33 EEST

9 ΠΕΡΛΗΨΗ Η παρούσα διπλωματική εργασία αφορά την χωροθέτηση Χώρου Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων του νομού Πέλλης. Αρχικά στο ο κεφάλαιο γίνεται μια σύντομη περιγραφή στον νομό και παρατίθοvται στοιχεία που αφορούν τη γεωγραφική θέση, τα δημογραφικά δεδομένα, το φυσικό ανάγλυφο, την υδρογεωλογία, τις δραστηριότητες που ασκούνται και τις θεσμοθετημένες περιοχές (οικολογικά ευαίσθητες και αρχαιολογικού ενδιαφέροντος. Στη συνέχεια στο 20 κεφάλαιο υπάρχει εκτενής αναφορά στην υφιστάμενη Διαχείριση Στερεών Αποβλήτων του νομού, έτσι περιγράφονται σι μέθοδοι που χρησιμοποιούνται στη συλλογή και διάθεση των απορριμμάτων του νομού. Επίσης γίνεται εξέταση και αξιολόγηση των χωματερών σε κάθε Δήμο αναλυτικά, ενώ γίνεται και αναφορά και στις KαΠlΎOρίες των γεωργικών και βιομηχανικών αποβλήτων που αποτελούν ειδική κατηγορία στο νομό λόγω της αυξημένης ποσότητας τους. Στο 30 κεφάλαιο γίνεται περιγραφή της μεθόδου της Υγειονομικής Ταφής καθώς και του ισχύοντος Νομοθετικού Πλαισίου της χώρας για τους ΧΥΤΑ (κριτήρια καταλληλότητας-εξαίρεσης -τεχνικές προδιαγραφές). Το κεφάλαιο 4 ασχολείται με την προτεινόμενη κατάσταση της ΔΣΑ στον νομό, καθώς γίνεται αξιολόγηση και βαθμολόγηση χώρων για δημιουργία ΧΥΤΑ. Τέλος το 50 κεφάλαιο γίνεται αναφορά στην ανακύκλωση και προτείνονται ενέργειες για την προώθηση της στο Δήμο Σκύδρας. 4 26/0/207 09:38:33 EEST

10 ΕΣΑΓΩΓΉ Η Πέλλα είναι ένας νομός με πολλές ιδιαιτερότητες. η γεωγραφική της θέση και το φυσικό της ανάγλυφο της προσδίδουν μια φυσιογνωμία με έντονες αντιθέσεις. Διαθέτει περιοχές σπάνιου φυσικού κάλλους καθώς και ενδιαφέροντες ιστορικοαρχαιολογικούς χώρους, ενώ παράλληλα ο πλούσιος υδροφόρος ορίζοντας και η υδροπερατότητα των εδαφών καθιστούν την προστασία του περιβάλλοντος ένα μείζων θέμα στο οποίο θα πρέπει να δοθεί η δέουσα σημασία από τις αρχές και την τοπική κοινωνία. Επίσης οι οικονομικές δραστηριότητες που λαμβάνουν χώρα στο νομό Πέλλας επιβαρύνουν τα εδάφη, τα νερά και την ατμόσφαιρα καθώς είναι ένας έντονα βιομηχανοποιημένος νομός και η άσκηση της γεωργικής δραστηριότητας γίνεται με την ανεξέλεγκτη χρήση φυτοφαρμάκων. Στα παραπάνω αξίζει να προστεθεί και η μεγάλη αύξηση του πληθυσμού στα αστικά κέντρα ιδίως τα τελευταία χρόνια. Για αυτούς τους λόγους είναι επιτακτική η ανάγκη για σωστή διαχείριση των υγρών και στερεών αποβλήτων. Σήμερα στον νομό έχουν γίνει κάποια βήματα για τη σωστή διαχείριση των υγρών λυμάτων με την δημιουργία κάποιων βιολογικών σταθμών, ενώ η διαχείριση τον στερεών αποβλήτων είναι σε εμβρυακό στάδιο, καθώς από το τρέχον έτος 2002 έχει αρχίσει να λειτουργεί ένας Χ γτα και μάλιστα υποτυπωδώς. Όσον αφορά την ανακύκλωση και διάφορες ενέργειες που να την αφορούν αυτή είναι ανύπαρκτη λόγω της ελλιπούς πληροφόρησης και της αναλγησίας των Τοπικών Αρχών αλλά και της Πολιτείας. 26/0/207 09:38:33 EEST

11 . ΝΟΜΟΣ ΠΕΛΛΑΣ-ΓΕΝΚΑ ΣΤΟΧΕΑ Ί. ΟΡΑ ΝΟΜΟΥ ΚΑ ΟΜΟΡΟ ΝΟΜΟ ΟΝ. Πέλλας βρίσκεται στην Κεντρική Μακεδονία και καταλαμβάνει το ΒΔ τμήμα της. Συνορεύει Βόρεια με την πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας (Σκόπια), Δυτικά με το Ν. Φλώρινας, ΝΔ με το Ν. Κοζάνης, Νότια με το Ν. Ημαθίας, ΝΑ με το Ν. Θεσσαλονίκης και Ανατολικά με το Ν. Κιλκίς. Έχει έκταση τ. χλμ. και πληθυσμό κατοίκους. Πρωτεύουσα του νομού είναι η Έδεσσα. Μετά την συνένωση των κοινοτήτων (Πρόγραμμα ωάννης Καποδίστριας) j ο νομός διαιρείται διοικητικά στους εξής δήμους: Γιαννιτσών, Εδέσσης, ΣCΎδρας, Αριδαίας, Εξαπλατάνου, Μ. Αλεξάνδρου, Mεvηίδoς, Βεγορίτιδος, Πέλλας, Κύρρου και Κρύας Βρύσης. (ΓΕΩΡΓΟΥΑΑ-ΓΡΥ ΛΛΑΚΗ Κ.α., 200).2 ΦΥΣΚΟ ΠΕΡΒΑΛΛΟΝ Το έδαφος του Ν. Πέλλας είναι στο μεγαλύτερο μέρος του πεδινό. Περιβάλλεται δε από μεγάλους ορεινούς όγκους. Αναλυτικά η κατανομή του έχει ως εξής: 47% πεδινό, 5% ημιορεινό και 38% ορεινό. Τα κυριότερα όρη του Ν. Πέλλας είναι: ο Βόρας με ψηλότερη κορυφή τη Τζένα (2.82 μ.), το Βέρμιο με ψηλότερη κορυφή την Μαγούλα (.364 μ.) και το Πάικο με ψηλότερη κορυφή το Πόγλετι (.650 μ.). Στο Ν. Πέλλας υπάρχουν δύο μεγάλες πεδιάδες, των Γιαwιτσών και της Αριδαίας, οι οποίες συνδέονται μεταξύ τους με τα j j στενά της Α ψάλου και θεωρούνται από τις πιο εύφορες της χώρας. Τα νερά του Ν. Πέλλας συγκεντρώνονται α/ρίως σε δύο ποταμούς: στο Μογλενίτσα και στο Βόδα ή Εδεσσαίο. Ο Βόδας σχηματίζει στην Έδεσσα θαυμάσιους καταρράκτες, με τα νερά των οποίων κινούνται τα εργοστάσια της πόλης. Άλλα μικρότερα ποτάμια είναι ο Μπαλίτσας, το Πλατανόρρεμα, ο Λέσκας και ο Λουδίας. Επίσης, ο Ν. Πέλλας έχει μεγάλη δασοκάλυψη ενώ ιδιαίτερα πυκνά είναι τα δάση στην περιοχή της Αριδαίας. Τα α/ριότερα δασικά δέντρα είναι η οξιά, η δρυς και το πεύκο. Το κλίμα του νομού είναι καθαρά ηπειρωτικό.(γεωργουλα-γρυλλακη κ.α., 200) 26/0/207 09:38:33 EEST

12 - c... L:. ο ΧΑΡΤΗΣ ΔΟΚΗΤ\ΚΗΣΔIΑίΡΕΣΗΣ Ν.ΠΕΛΜΣ s _.. " ;...;,...".,.'.'- -,...,; " ~...,...;".....;... "" ~ "- "- 8- ~..._.. 8- ) '-....~"".':'\ "... " "~ 8 8-", "-"-, "'-~, Ν. 26/0/207 09:38:33 EEST

13 ,.3ΣΤΟΡΑ Η Πέλλα υπήρξε πυκνοκατοικημένη ήδη από τους Προϊστορικούς Χρόνους, τον 70 π. Χ. αιώνα αποικήθηκε από Αργεάδες Μακεδόνες. Από τις σημαντικότερες πόλεις της εποχής ήταν η Πέλλα και η Έδεσσα. Η Πέλλα ήταν η πρωτεύουσα του Μακεδονικού βασιλείου από όπου ξεκίνησε ο Μ. Αλέξανδρος για τη νικηφόρα πορεία του προς την ανατολή. Το 68 π. Χ. κατακτήθηκε από τους Ρωμαίους. Την περίοδο αυτή γνώρισε εξαιρετική ακμή, κυρίως χάρη στην Εγνατία Οδό. Στους βυζαντινούς χρόνους δοκιμάστηκε από βαρβαρικές επιδρομές ενώ τον 4 0 αι.π.χ. υποδουλώθηκε στους Τούρκους από τους οποίους ελευθερώθηκε το 92. Από το 904 έως το 908 δοκιμάστηκε από σκληρές συγκρούσεις, κατά τη διάρκεια του Μακεδονικού Αγώνα. Σήμερα αποτελεί τμήμα της ελληνικής επικράτειας. (ΓΕΩΡΓΟΥ ΛΑ-ΓΡΥ ΛΑΑΚΗ κ.α., 200).4 Υ ΔΡΟΛΟΓΚΑ ΣΤΟΧΕΑ Στο νομό Πέλλας έχουν εκτελεσθεί πολλά τεχνικά και εγγειοβελτιωτικά έργα καθώς και πολλές διώρυγες με αποτέλεσμα να έχει μεταβληθεί η φυσική μορφή του υδρογραφικού του συστήματος. Με τα έργα αυτά επιτεύχθηκε η απόδοση στην καλλιέργεια μεγάλων εκτάσεων που έγιναν εύφορες με την άρδευση. Τα έργα αυτά συνέβαλαν, ώστε ο νομός να γίνει ένας από τους γεωργικά αποδοτικότερους στην Ελλάδα. Στο νοτιοανατολικό τμήμα του νομού βρισκόταν η αποξηραμένη σήμερα Λίμνη των Γιαwιτσών, που σχηματιζόταν από τον ποταμό Λουδία. Ο Μογλένιτσας πηγάζει από τον Βόρα και αποστραγγίζει την κλειστή πεδιάδα της Αριδαίας. Εξέρχεται από την κοιλάδα-χαράδρα του και στην πεδιάδα των Γιαwιτσών χύνεται σ'ένα τεχνικό έργο, τη μεγάλη εγκιβωτισμένη Περιφερειακή Διώρυγα (Τάφρο 66). Ο ποταμός Μπαλίτσας, ο οποίος πηγάζει από το Πάικο με την ονομασία Ξηροπόταμος, χυνόταν και αυτός στη λίμνη των Γιαwιτσών. Για την αποξήρανση της, εγκιβωτίστηκε και ο Μπαλίτσας με αναχώματα σε μήκος 2km. Το δυτικό τμήμα του νομού αποστραγγίζουν διάφοροι μικροί ποταμοί που καταλήγουν στην Περιφερειακή Διώρυγα. Σημαντικότεροι από αυτούς είναι ο Βόδας ή Εδεσσαίος, ο οποίος έχει άλ/.ον έναν βραχίονα προς τα δυτικά, που ονομάζεται Άγρας και χύνεται στην Βεγορίτιδα Λίμνη. Από ην κοιλάδα του, γνωστή ως τα Στενά της 'Εδεσσας, διέρχεται η σιδηροδρομική γραμμή Θεσσαλονίκης:Εδεσσας. j 26/0/207 09:38:33 EEST

14 Στον Άγρα βρίσκεται, βορειοδυτικά της Έδεσσας και ο ομώνυμος υδροηλεκτρικός σταθμός. Αναλυτικότερα η υδρογραφία του νομού Πέλλας: -Ποταμοί συνεχούς ροής που υπάρχουν στον νομό ; Εδεσσαίος, Μογλένιτσας, Λουδίας, Ρέμα Άνω Γραμματικού, Ρέμα Λυκοστόμου, ΚαταρράκτεςΈδεσσας -Πηγές που χρησιμοποιούνται για άρδευση : Σαραντάβρυσο, Όρμα και Αουτράκι,σβόρ, Μπελίτσα-Πευκωτού, Καινάκη, σβαριά, Καραμητσώφ, Ραμιουράπ, Μπες Μπανάρ-Καρά Μπανάρ και Βρυτών -Πηγές που χρησιμοποιούνται για ύδρευση: Αριδαίας. Βορεινού,Ίδας-Νερομύλων, Κωνσταντίας, Νότιας, Όρμας, Φούστανης, Γιαννιτσών, Καρκάγια, Νησιού, Βρυτών, Σεβαστιανών, Αραβησσού. -Λίμνες: Αίμνη του Άγρα, Βεγορίτιδα. Με βάση επίσης στοιχεία που διετέθησαν από τον προϊστάμενο του τμήματος Περιβάλλοντος της Νομσρχισκής Αυτοδιοίκησης Πέλλας, κ. Μανδάλη Δημόκριτο, τα εδάφη του νομού παρουσιάζουν στην πλειοψηφία τους υψηλή υδατοδισπερατότητα. (ΑΘΑΝΑΣΑΔΗΣ-ΘΕΟΔΩΡΟΥ Κ.α., 999).5 ΓEΩΛOΓlKA ΣΤΟΧΕΑ Ο νομός Πέλλας εντάσσεται γεωλογικά σε δύο ζώνες, δυτικά τ/ς Πελαγονικής Ζώνης και ανατολικά της Ζώνης Αξιού. Η Ζώνη Αξιού διαχωρίζεται σε τρία τμήματα, το ανατολικό μέτωπο, το κεντρικό τμήμα και το δυτικό περιθώριο της Ζώνης Αξιού τα οποία είναι γνωστά ως "ζώνη j Παιονίας', "ζώνη Πάικου' και "ζώνη Αλμωπίας'. Παρακάτω παρατίθενται λεπτομερέστερα οι γεωλογικοί σχηματισμοί κάθε ζώνης; Πελαγονική Ζώνη; -Φλύσχης.' Ανώτερο Κρητιδικό-Κατώτερο Τριτογενές -Ανθρακική επικλυσιγενής σειρά: Ανώτερο-Μέσο Κρητιδικό -Ασβεστόλιθοι κρυσταλλικοί που επικάθονται των οφιόλιθων : Ανώτερο lουρασικό- Ηωκρητιδικό -Οφιολιθική -Σχιστόλιθοι σειρά: Ανώτερο lουρασικό που επικάθονται μαρμάρων.' Ανώτερο lουρασικό -Μάρμαρα, δολομιτικά μάρμαρα: Τριαδικό-ουρασικό -ΚρυσταΛλικοί ασβεστόλιθοι-γνεύσιοι.' Τριαδικό-ουρασικό 26/0/207 09:38:33 EEST

15 -Γρανίτες Ζώνη Αξιού Ζώνη Παιονία, -Χλωριτικός ασβεστόλιθος και κρυσταλλικοί ασβεστόλιθοι: ΚιμμερίδlO-ΠορτλάνδlO -Ηφαιστειοιζηματογενής σειρά: ΚιμμερίδlO-ΠορτλάνδlO -Μάρμαρα: Τριαδικό-ουρασικό Ζώνη Πάικου -Δολομίτες, ασβεστολιθικοί δολομίτες: Ανώτερο Άπτιο-ΜαιστρίχτlO - Ψαμμιτοκροκαλοπαγής σειρά (φλύσχης) : Βάση Ηωκρητιδικού -Ασβεστόλιθοι Κρόμνης με Cladocoropsis : Πορτλάνδιο Ηωκρητιδικό -Σπηλίτες) ΚεΡατοφόρες) πυροκλαστικοί ψαμμίτες: Ανώτερο lουρασικό -Σχιστόλιθοι, σιπολίνες) μάρμαρα και γνεύσlol : Τριαδικό-/ουρασικό Ί -Κρυσταλλικοί ασβεστόλιθοι ώυη Αλμωπίας -Φλύσχης: Ανώτερο Κρητιδικό -Ανθρακική επικλυσιγενής σειρά: Ανώτερο-Μέσο κρητιδικό -Σχιστοψαμμιτική επικλυσιγενής σειρά: Μέσο Κρητιδικό -Οφιολιθική σειρά: Ανώτερο ουρασικό-κρητιδικό -Σχιστόλιθοι: Ανώτερο ουρασικό -Κρυσταλλικοί ασβεστόλιθοι, διασταυρωμένοι μέσα σε οχιστόλιθους : Ανώτερο /ουρασικό -Μάρμαρα σιπολίνες: Τριαδικό-ουρασικό -Κρυσταλλικοί ασβεστόλιθοι γνεύσlo : Τριαδικό Στη συνέχεια ακολουθεί η γεωγραφική κατανομή των γεωλογικών σχηματισμών Περιοχή Άρνισσας : Καλύπτει το Δυτικό τμήμα; Του νομού και αποτελείται κυρίως από γεωλογικούς σχηματισμούς της Πελαγονικής Ζώνης. Συγκεκριμένα, νότια της λίμνης Βεγορίτιδας συναντώνται μάρμαρα και δολομιτικά μάρμαρα, έντονα καρστικοποιημένα και με συστήματα ρηγμάτων ΒΔ-ΝΑ και ΝΔωΒΑ. Βόρεια στο όρος Βόρας (Καιμάκτσαλαν) συναντώνται κρυσταλλικοί σχιστόλιθοι και γνεύσιοι. Περιοχή Έδεσσας-Αλμωπίας : Καλύπτει το κεντρικό τμήμα του νομού και αποτελείται από τους γεωλογικούς σχηματισμούς της ζώνης Αλμωπίας. Η διεύθυνση των σχηματισμών είναι ΒΔ-ΝΔ και με σύστημα ρηγμάτων με διεύθυνση ΝΔ-ΒΑ. Η λεκάνη της Αριδαίας είναι ένα τεκτονικό βύθισμα, το οποίο πληρώθηκε από αλλουβιακές προσχώσεις και πρόσφατες αποθέσεις ποταμών και χειμάρρων (πάχους j 26/0/207 09:38:33 EEST

16 ως και 200m) καθώς και από ηφαιστειακούς τόφφους. Στην περιοχή της Σκύδρας l και δυτικά αυτής εμφανίζονται μάρμαρα και πυριτικοί σχιστόλιθοι, οι οποίοι αποτελούν πιθανά την ανατολικότερη μαρτυρία της ΠελαΥονικής Ζώνης. Η υπόλοιπη περιοχή καλύπτεται από ηφαιστειακούς τόφφους (πάχους ως 250m) και σύγχρονες αλλουβιακές αποθέσεις, το πάχος των οποίων αυξάνει από δυτικά προς ανατολικά. Περιοχή Γιαννιτσών: Βορειοδυτικά των Γιαwιτσών αναπτύσσονται σι γεωλογικοί σχηματισμοί της Ζώνης του Πάικου με ένα σύστημα ρηγμάτων διεύθυνσης Ανατολικά-Δυτικά καθώς και ΒΔ-ΝΑ. Στην πεδιάδα των Γιαwιτσών και ανατολικά, αναπτύσσονται ηφαιστειακοί τόφφοι που καλύπτονται από σύγχρονες αλλουβιακές προσχώσεις. βόρεια δε εμφανίζονται μαργαικοί σχιστόλιθοι. (ΑΘΑΝΑΣΑΔΗΣ-ΘΕΟΔΩΡΟΥ κ.α., 999) j.6 ΔΗΜΟΓΡΑΦΚΑ ΣΤΟΧΕΑ Ο νομός Πέλλας, μετά την συνένωση των κοινοτήτων με το πρόγραμμα ωάwης Καποδίστριας, αποτελείται από νέους δήμους (Καποδιστριακοί δήμοι). Σύμφωνα με τα στοιχεία της απογραφής του 99, η πληθυσμιακή κατανομή στους νέους δήμους φαίνεται στον πίνακα που ακολουθεί: ΔΗΜΟ ΚΑ ΚΟΝΟΤΗΤΕΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ 99 ΔΗΜΟΣ ΑΡΔΑΑΣ Αριδαία 4939 j Αλούρου 583 Αψάλου 254 Βορεινού 364 Γαρεφείου 723 Δωροθέας 658 Λουτρακίου 29 Λυκοστόμου 368 Μεγαπλατάνου 506 Ξιφιανής 879 Όρμης 72 26/0/207 09:38:33 EEST

17 Πιπεριών 627 Πολυκαρπίου 4 Προμαχών 862 Σαρακηνών 449 Σωσάνδρας 74 Τσάκων ΔΗΜΟΣ ΒΕΓΟΡΤΔΑΣ Αγίου Αθανασίου 436 Αρνίσσης 83 Γραμματικού 389 Παναγίτσας 036 Περαίας ΔΗΜΟΣ ΕΔΕΣΣΑΣ Έδεσσας 7659 Άγρα 005 Βρυτών 526 Καρυδιάς 949 Μεσημεριού 04 Νησιού 587 Πλατάνης 466 j j j Ριζαρίου 22 Σωτήρας 670 Φλαμουριάς ΔΗΜΟΣΕΞΑΠΛΑΤΑΝΟΥ Αρχαγγέλου 666 Εξαπλατάνου 2069 Θεοδορακείου 745 Θηριόπετρας 36 Ίδας 67 Κωνσταντίας 724 Μηλέας 295 Νερομύλων /0/207 09:38:33 EEST

18 Νοτιάς 436 Ί Περικλείας 444 Φιλωτείας 677 Φουστάνης 583 Χρυσής 46 5 Δήμος Κρύας Βρύσης Κρύα Βρύση 5767 Άγιος Λουκάς 290 Ακρολίμνης 92 Εσωβάλτων ΔΗΜΟΣ ΓlANNΤΣΩN Γιαwιτσών Αμπελειών 62 Μελισσίου ΔΗΜΟΣ ΚΥΡΡΟΥ Αξού 2038 Αραβήσσου 52 Αχλαδοχωρίου 50 Λάκκας 430 Μυλότοπου 207 Παλαιου Μηλότοπου 89 Πλαγιαρίου ΔΗΜΟΣ ΜΕΓ. ΑΛΕ"ΑΝΔΡΟΥ Γαλατάδων 2039 Δροσερού 558 Λιπαρού 550 Καρυώτισσης 2087 Παλαιοφυτού 446 Τριφυλλιού 97 9 ΔΗΜΟΣ ΜΕΝΗΔΟΣ AVΎδρoυ 490 Καλις /0/207 09:38:33 EEST

19 Καλλιπόλεως 708 Κρανέας \49 Μανδάλου \023 Προφήτου Ηλία \477 \0 ΔΗΜΟΣ ΠΕΛΛΑΣ Πέλλα 2374 Αγροσυκέας 429 Αθύρων 63 Δυτικού 476 Νέας Πέλλης 63\ Ραχώνας 770 l \ ΔΗΜΟΣΣΚΥΔΡΑΣ Σκύδρα 9253 Αρσενίου \459 Άσπρο 85\ Δάφνης \02 Καλυβίων \344 Πετραίας 630 ΠΗΓΗ : ΝΟΜΑΡΧΑ ΠΕΛΛΑΣ Τα επίσημα στοιχεία της απογραφής του 200 ανά οικισμό δεν ήταν δυνατόν να αποκτηθούν μόνο τα συνολικά ανά Δήμο και χρησιμοποιούνται στην συνέχεια για τον υπολογισμό των ποσοτήτων των απορριμμάτων. \.7 ΔΚΤΥΑ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ Η συνολική ανάπτυξη των μεταφορών στο νομό Πέλλας κρίνεται γενικά καλή για τις περιοχές Έδεσσας και Γιαwιτσών και ανεκτή για την περιοχή της Αλμωπίας. Λόγω της γεωγραφικήςθέσης του νομού θα πρέπει να δοθεί έμφαση στο οδικό δίκτυο. Ο νομός διαθέτει δίκτυο συνολικού μήκους 636ktn και από αυτά τα 90krn ανήκουν στο εθνικό δίκτυο, τα 394kιη στο επαρχιακό και τα 52km στο κοινοτικό. Παρουσιάζει σημαντικές ελλείψεις ως προς τη δομή και την χωρητικότητα του (από άποψη κυκλοφοριακού φόρτου) κυρίως λόγω της υπερτοπικής και διακρατικής κίνηαης. 26/0/207 09:38:33 EEST \4

20 Αποτελεί έναν από τους παράγοντες ανάσχεση της ανάπτυξης σε ευαίσθητες περιοχές όπως οι παραμεθόριες περιοχές των επαρχιών Αλμωπίας και Έδεσσας. Ταυτόχρονα l υπάρχει σήμερα διανομαρχιακή και διακρατική σύνδεση με την τουριστική κίνηση και τη διακίνηση αγροτικών προϊόντων. Το σιδηροδρομικό δίκτυο είναι επαρκές με καλή εξυπηρέτηση από την γραμμή INTERClTY που συνδέει τον νομό με την Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη και την Φλώρινα..8 ΧΡΗΣΕΣ ΓΗΣ Το εύφορο έδαφος του Ν. Πέλλας δίνει πλούσια γεωργική παραγωγή και ειδικά ~ φρουτοπαραγωγή. Η Έδεσσα και η ΣΚΊδρα, θεωρούνται από τα μεγαλύτερα φρουτοπαραγωγικά κέντρα της Ελλάδος. Εξαιρετικά πλούσια είναι και η περιοχή της Αριδαίας, όχι μόνο στα πεδινά α'λ/.ά και στα ημιορεινά μέρη. Υπάρχει επίσης και ανεπτυγμένη κτηνοτροφία μικρών και μεγάλων ζώων. Στο νομό παρουσιάζεται έντονη ανάπτυξη και στη βιομηχανία. Οι κυριότερες επιχειρήσεις του είδους είναι τα κλωστοϋφαντουργεία της Έδεσσας και οι μικρο βιομηχανίες επεξεργασίας αγροτικών προϊόντων, κυρίως φρούτων, στη Σκύδρα, Εδεσσα, Γιαwιτσά και Αριδαία. (ΓΕΩΡΓΟΥ ΛΑ-ΓΡΥ ΛΛΑΚΗ Κ.α., 200).90ΚΟΝΟΜΑ Γενικά: Η οικονομία του νομού Πέλλης είναι κυρίως αγροτική με ανεπτυγμένη βιομηχανίαβιοτεχνία εξευγενισμού, επεξεργασίας και συσκευασίας αγροτικών προϊόντων και αναπτυσσόμενους τους άλλους βιομηχανικούς κλάδους. Η συμμετοχή του στη διαμόρφωση του ΑΕΠ της χώρας το 99 ήταν,45% Και 8,96% ατη διαμόρφωση του ΑΕΠ της Κεντρικής Μακεδονίας. Την ίδια περίοδο η συμμετοχή του νομού Πέλλας στη διαμόρφωση του ΑΕΠ στον τομέα της γεωργίας, κτηνοτροφίας ήταν 3,66%, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό για την Κεντρική Μακεδονία έφτασε στο 8,42%. Οι παραγωγικές δομές του νομού Πέλλας είναι οι εξής: 26/0/207 09:38:33 EEST

21 -Πρωτογενής τομέας: κτηνοτροφία, δασοπονία, ορυκτός πλούτος, αλιεία, γεωργία (κυρίως οπωροκηπευτικά όπως ντομάτα, ακτινίδια. κεράσια, ροδάκινα, μήλα, βερίκοκα, νεκταρίνια). -Δευτερογενής τομέας κονσερβοποιεία διαλογητήρια-συσκευαστήρια εκκοκκιστήρια βάμβακος βιομηχανίες καπνού, βιομηχανίες αεριούχων ποτών αλλαντοποιεία, βιομηχανίες επεξεργασίας ξύλου. -Τριτογενής τομέας: εμπόριο, υπηρεσίες, ξενοδοχειακές επιχειρήσεις κ.λ.π. (ΑΘΑΝΑΣΑΔΗΣ-ΘΕΟΔΩΡΟΥ Κ.α., 999). Ο ΠΡΟΣΤ ΑΤΕΥΟΜΕΝΕΣ ΠΕΡΟΧΕΣ Η σημαντικότητα των διαφόρων βιοτόπων και των στοιχείων του φυσικού περιβάλλοντος που απαντώνται στο νομό έχει αναγνωριστεί με την ένταξη τους στο εθνικό και κοινοτικό πλαίσιο προστασίας ( 37% της έκτασης του νομού χαρακτηρίζεται ως προστατευταία περιοχή ). Παρ'όλα αυτά διαπιστώνεται ανυπαρξία συνολικής στρατηγικής για την προστασία την ανάδειξη και την αξιοποίηση του φυσικού και ανθρωπογενούς περιβάλλοντος του νομού, Ο χαρακτηρισμός μιας περιοχής ως Ειδικής Ζώνης Διατήρησης Ευρωπαϊκού ΔιCΤΎoυ "Φύση» ( Natura 2000 ) γίνεται βάσει της κοινοτικής οδηγίας 9243ΕΟΚ του συμβουλίου της 2ιης Μαίου 992 'για τη διατήρηση των φυσικών οικοτόπων καθώς και της Άγριας Πανίδας και Χλωρίδας' και της αντίστοιχης ΚΥΑ του '98 που δημοσιεύτηκεστο ΦΕΚ 289Β98. Η καινοτόμος αυτή οδηγία «Για τη διατήρηση των Φυσικών Οικοτόπων και της '"Άγριας Πανίδας και Αυτοφυούς Χλωρίδας' θέτει ως αρχή την προστασία ολόκληρων ζωνών και φυσικών οικοτόπων ανεξάρτητα από το αν αποτελούν ή όχι βιότοπους προστατευόμενων ειδών, Η οδηγία στοχεύει στη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού δικτύου ειδικά προστατευόμενων περιοχών με το όνομα Natura 2000 που θα περιλαμβάνει ορισμένους τύπους βιοτόπων καθώς και βιότοπους συγκεκριμένων ειδών θηλαστικών ή πουλιών όπως αναφέρονται στα αντίστοιχα παραρτήματα της οδηγίας. Τα κράτη μέλη υποχρεώνονται να διαχειριστούν τις περιοχές αυτές ή να λάβουν μέτρα για την αναβάθμιση τους, j 26/0/207 09:38:33 EEST

22 ΦΩΤ : ΛΜΝΗ ΆΓΡΑ - ΝΗΣΟΥ - ΒΡΥΠΩΝ IlliΓH : ΔΑ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΑ, 2002 Οι περιοχές του νομού Πέλλας που ανήκουν στις προαναφερθέντες κατηγορίες είναι u ι οι εξής : Κορυφές όρους Βόρας, Όρη Τζένα, Όρος Παικο, Λίμνη Άγρα, Στενά Αψάλου-Μογλένιτσας, Λίμνη Βεγορίτιδα. (ΑΘΑΝΑΣΑΔΗΣ-ΘΕΟΔΩΡΟΥ κα. 999). ΠΕΡΟΧΕΣ ΔΑΤΕΡΟΥ ΦΥΣΚΟΥ ΚΑΛΛΟΥΣ Περιοχές ιδιαίτερου φυσικού κάλλους έχουν χαρακτηριστεί με υπουργικές Αποφάσεις σι παρακάτω στον νομό: Περιοχή Λόγγου Έδεσσας (ΥΝΦ ΦΕΚ 47873) Λίμνη Βεγορίτιδα (ΥΝΦ3/232/74777-ΦΕΚ 86877) Πεδιάδα Έδεσσας (ΥΝΦ3/232/74777-ΦΕΚ 86877) (ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΑΝΔΑΛΗ, 2002) j j 26/0/207 09:38:33 EEST

23 ΦΩΤ 2 : ΚΑΤΑΡΡΑΚΤΕΣ ΈΔΕΣΣΑΣ ΠΗΓΗ : ΔΑ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΑ, ΣΤΟΡΚΟ-ΑΡΧΑΟΛΟΓΚΟ ΠEPffiAΛAON Στον νομό υπάρχουν χώροι ιδιαίτερης ιστορικής και αρχαιολογικής σημασίας Περιλαμβάνονται σ'αυτούς προϊστορικοί οικισμοί, ερείπια αρχαίων πόλεων μακεδονικοί τάφοι, πλήθος βυζαντινών εκκλησιών κ.α. Πλήθος των χώρων ανασκαφών, μνημείων, εκκλησιών κ.λ.π. ω.λα προστατεύονται με Υπουργικές j Αποφάσεις και άλλα όχι. Ενδεικτικά αναφέρουμε τα σημαντικότερα: Στην Έδεσσα: Μεσαιωνικό τείχος. πέτρινο βυζανnνό γεφύρι καθώς και η περιοχή ΛiYyγoυ και Κιουπρί (ΦΕΚ 499Β/98) Στη Σκύδρα : Ερείπια προϊστορικού χωριού (300Οπ.χ.) (ΦΕΚ 228Β/97) Παλαιοεκκλησιά Σκύδρας (ΦΕΚ /5/76) 8 26/0/207 09:38:33 EEST

24 Στην Άρνισσα : Προϊστορική Νεκρόπολη Στην Παναγίτσα και έρβη : Αρχαιολογικός Χώρος (ΦΕΚ 223/8/97) Στον Άγρα: Αρχαιολογικός Χώρος (ΦΕΚ 223/8/97) Στην Πέλλα : Βορειοανατολικός ΟΊασμός, οι Άγιοι Απόστολοι στα ΝΔ. ο τύμβος Μεσσιανών, τα λουτρά του Μεγάλου Αλεξάνδρου και η περιοχή της παλοιάς Πέλλας όπου υπάρχουν τα ερείπια της αρχαίας πόλης. τα τείχη της ακρόπολης, το αρχαιολογικό μουσείο με γλυπτά των κλασικών και ελληνισnkών χρόνων μοναδικά στο είδος τους. ψηφιδωτά, δάπεδα με θαυμάσιες παραστάσεις αγγεία. ειδώλια και κοσμήματα (ΦΕΚ 963/8/97). ΦΩΤ 3 : APXAlOΛOΓIΚOΣ ΧΩΡΟΣ ΠΕΛΛΑΣ Ί lhlή : ΔΑ ElEΞEPΓΑΣΑ, 2002 j Στην Αραβησσό : Ερείπια Βυζαντινού Κάστρου και Νεολιθικού Οικισμού. ΠαλoιόKαστΡO-Λατoμεto Κύρρου (ΦΕΚ 504/8/76). Στο Μάνδαλο : Ευρήματα Προϊστορικού Οικισμού σε ανασκαφή 3km βόρεια του οικισμού. Στην Άψαλ<> : Περιοχή «Τούμπας Άψαλ<>υ» (ΦΕΚ 572/8/96) Στην Άλωρο : ΠαλoOχρισηαVKό νεκροταφείο (ΦΕΚ 690/8/98) Στην Περίκλεια : Ο λόφος του Αγίου Αθανασίου (ΦΕΚ 080/8/97) Στους Νερόμυλους και τον Πρόδρομο: Αρχαιολογικός χώρος στην αγροτική τους περιοχή (ΦΕΚ 608/8/96) Στη Χρυσή: Ερείπια Κάστρου (ΑΘΑΝΑΣΑΔΗΣ-ΘΕΟΔΩΡΟΥ κ.α., 999) 26/0/207 09:38:33 EEST

25 .3 ΑΜΑ ΤΚΕΣ ΠΗΈΣ ί Στον νομό υπάρχουν αρκετές ιαματικές πηγές, από τις οποίες σι τρεις βρίσκονται στην κοινότητα Λουτρακίου στην κοιλάδα του Τόπλιτσα και είναι γνωστές ως Λουτρά Apιδαiας-Πόζαp Πρόκειται για τρεις οξύπηγες αλκαλικών γαιών. Διαθέτουν λουτρκές εγκαταστάσεις και συνιστώνται για δερματικές και στομαχικές παθήσεις και είναι οι μόνες γνωστές πηγές για λουτροθεραπεία και ποσιθεραπεία. Το νερό των πηγών αυτών έχει ρη=6.4, ηλεκτρική αγωγιμότητα 40μς! cm και θερμοκρασία C και παροχή 600m A 3/h. Άλλες θερμομεταλλικές-ιαματικές πηγές είναι: Πηγή Νέας Ζωής (υδροθειούχο, θερμοκρασίας 20.8" C και παροχής 2m A 3/h), Πηγή ΛουΤΡοχωρίου Σκύδρας (υδροθειούχο,θερμοκρασίας20.8 Q C και παροχής 7m A 3/h). Το νερό αυτό θεωρείται κατάλληλο για τη θεραπεία δερματικών παα/ισεων και ασθενειών του νευρικού συστήματος. Πηγές Προμαχών (όξινο νερό, θερμοκρασίας24-27" C και παροχής 70m Λ 3/h) χρησιμοποιούνται για αρδεύσεις, συγκεκριμένα υπάρχουν πέντε ανεκμετάλλευτες πηγές σττς θέσεις Ξυνόνερα, Κασμάκ, Μπάικα, Κούκουρη και Άσπρη Πέτρα. Πηγές Άνω Γαρεφείου (υπόξινη γεύση, θερμοκρασίας 7.5" C και παροχής 3-4m Λ 3/h), χρησιμοποιούνται για άρδευση χωραφιών. (ΑΘΑΝΑΣΑΔΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΥ κ.α., 999).4 ΚΑΤΑΦΥΓΑΘΗΡΑΜΑΤΩΝ ~ Στον νομό Πέλλας έχουμε τα κάτωθι καταφύγια θηραμάτων και περιοχές απαγόρευσης του κυνηγιού: ) Δάση Άνω Κορυφής:Ορμα(ΦΕΚ 739/876) 2) Ορος Παικο (ΦΕΚ 769/876) 3) Τρίγκα (ΦΕΚ 625/878) 4) Αραβησσού (ΦΕΚ 627/878) 5) Σωτήρας (ΦΕΚ 646/879) 6) Σκάρκατα-Σκαλάκια(ΦΕΚ 602/8/80) 7) Αρχοντικόυ-Δαμιανού-Μεσιανού (ΦΕΚ 77/8/82) 8) Λειβαδίτσι-Τοβαρίτσι (ΦΕΚ 45/8/84) 9) Μπλότσα (ΦΕΚ 32/8/86) 20 26/0/207 09:38:33 EEST

26 IΟ)Πίνοβο (ΦΕΚ 2Β/88) ) Κρύα Βρύση (Σάακ ΦΕΚ 925Β/89) 2)Έλος-Λίμνη Άγρα (ΦΕΚ 674Β/9) 3)Γέφυρα Μηδέν Λουδία (Απαγόρευση κυνηγιού ΦΕΚ 632/Β/94) 4) Δημοτικό Δάσος Λιβαδίτσι-Τοβσρίτσι (Απαγόρευση κυνηγιού ΦΕΚ 596Β/94 5) Δάσος Λ ιβαδίτσι (Απαγόρευση κυνηγιού ΦΕΚ 495Β89) 6) Δάφνη (ΦΕΚ 806Β/94) (ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΑΝΔΑΛΗ, 2(02) ΦΩΤ 4 : ΌΡΟΣ ΠΑΚο IllΠΉ : ΔΑ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΑ, /0/207 09:38:33 EEST

27 2.ΠΕΡΓΡΑΦΗ ΥΦΣΤΑΜΕΝΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΔΣΑ ΝΟΜΟΥ 2.. ΛΟΓΟ Α γξησησ ΤΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ Πολλές από τις ανθρώπινες δραστηριότητες όπως η διατροφή. η άσκηση εμπορικής, βιομηχανικής ή οικοδομικής δραστηριότητας παράγουν στερεά απόβλητα. Η διάθεση αυτών των αποβλήτων κατά τρόπο που αφενός να είναι οικονομικός και αφετέρου να μην δημιουργεί προβλήματα στο περιβάλλον είναι από τα πιο δύσκολα προβλήματα που έχουν να αντιμετωπίσουν οι σύγχρονες κοινωνίες. Ί ίl Η αύξηση της ποσότητας των στερεών αποβλήτων που παρατηρείται σε όλο τον κόσμο στις μέρες μας οφείλεται στους εξής παράγοντες: ) Η αύξηση του επιπέδου ζωής έφερε μία αλλαγή των καταναλωτικών και διαιτολογικών συνηθειών. 2) Για λόγους προώθησης πωλήσεων ή 'αισθητικούς' ή πραιcrkoύς χρησιμοποιούνται όλο και περισσότερα υλικά συσκευασίας τα οποία τελικά απορρίπτονται 3) Σήμερα σε πολλές περιπτώσεις, ειδικά στις βιομηχανικά προηγμένες χώρες, είναι πιο φθηνό να αγοράσει κανείς ένα καινούργιο προϊόν παρά να επισκευάσει το παλιό. 4) Η αστικοποίηση έφερε τον άνθρωπο μακριά από το φυσικό περιβάλλον, όπου υπήρχαν απλές και οικολογικές λύσεις για τ/ διάθεση πολλών στερεών αποβλήτων. Για παράδειγμα στα χωριά τα αποφάγια ρίχνονταν στις κότες, τα γουρούνια και άλλα οικιακά ζώα, ενώ στις πόλεις πηγαίνουν στα σκουπίδια. 5) Η βιομηχανοποίηση έχει αύξησει τα στερεά απόβλητα των βιομηχανιών 6) Η αύξηση του πληθυσμού και η υπερσυγκέντρωση αυτού σε ορισμένα μεγάλα ~ αστικά κέντρα κάνουν το πρόβλημα ακόμη πιο οξύ. Το να βρεθούν καινούριοι χώροι για ελεγχόμενη απόρριψη γίνεται όλο και πιο δύσκολο. Όλοι συμφωνούν ότι πρέπει να βρεθούν καινούριοι χώροι αρκεί να είναι μακριά από τα σπίτια τους. Η αντίδραση αυτή που εκδηλώνεται από τους πολίτες μιας περιοχής, κάθε φορά που επιλέγεται αυτή για την ελεγχόμενη j απόρριψη των απορριμμάτων οφείλεται κυρίως στους εξής παράγοντες : κακή ενημέρωση στο θέμα τ/ς διαχείρισης των στερεών αποβλήτων, έλλειψη 26/0/207 09:38:33 EEST

28 εμπιστοσύνης των πολιτών στις αρχές, η μείωση της τιμής αγοράς της παρακείμενης γης, στην νοοτροπία ότι το πρόβλημα είναι υπόθεση άλλων και όχι προσωπική. (ΚΟΥΓΚΟΛΟΣ, 999) 2.2 ΤΥΠΟ ΑΠΟΡΡΜΑΤΩ Η ταξινόμηση των απορριμμάτων σε τύπους γίνεται με κριτήριο την πιθανή διάθεση, άλλα για καύση άλλα για ανακύκλωση Κ.τ.λ. Διακρίνουμε λοιπόν τους παρακάτω τύπους απορριμμάτων: ) Χαρτόνια-Χαρπκά 2) Πλασπκά 3) Υπολείμματα τροφών 4) Λοιπά απορρίμματα νοικοκυριού j 5) Γυαλιά και κομμάτια γυαλιών 6) Λοιπά απορρίμματα μη καύσιμα 7) Στάχτες και υπολείμματα καύσης 8) Ογκώδη απορρίμματα (ΚΟΥΓΚΟΛΟΣ, 999) 2.3. ΓΕΝΚΑ ΣΤΟΧΕΑ ΓΑ ΤΗΝ ΥΦΣΤΑΜΕΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΔΣΑ ΣΤΗΝ ΠΕΛΛΑ Οι φορείς που ασχολούνται με τη διαχείριση απορριμμάτων είναι οι Δήμοι σι οποίοι είναι υπεύθυνοι για την συλλογή καθώς και οι διαδημοτικοί σύνδεσμοι που ασχολούνται με την καθαριότ/τα του εκάστοτε Δήμου. Οι επεμβάσεις της Νομαρχίας γίνεται με την αποστολή επιτροπών από τις διάφορες υπηρεσίες και τμήματα Τ/ς ομαρχίας όπως π.χ. το τμήμα περιβάλλοντος. το υγειονομικό Κ. τ.λ. προκειμένου να ελέγξουν τις περιοχές στις οποίες γίνεται η διάθεση των απορριμμάτων του κάθε Δήμου. Το κοινό και οι πολίτες όχι μόνο δεν είναι ενημερωμένοι αλλά δεν είναι καθόλου πληροφορημένοι για θέματα διαχείρισης στερεών αποβλήτων, γευονός που δυσκολεύει τ/ν δημιουργία ΧΥΤΑ καθώς η υγειονομική ταφή συνδέεται με τ/ν ανεξέλεγκτη διάθεση απορριμμάτων δηνδή την δημιουργία χωματερής. Έτσι υπάρχουν αντιδράσεις και προβλήματα από το κοινωνικό σύνολο τα οποία μπορούν 23 26/0/207 09:38:33 EEST

29 να εξαλειφθούν με την σωστή και διαρκή ενημέρωση μέσα από τα σχολεία και τα ΜΜΕ. Η διαχείριση των απορριμμάτων στον νομό έως τώρα δεν ακολουθούσε τις επίσημες νομοθεσίες, από εδώ και στο εξής όμως οι μελέτες που έχουν εκπονηθεί τα τελευταία χρόνια για τους εmκείμενους ΧΥΤΑ του νομού ακολουθούν την Ευρωπαϊκή και την Ελληνική Νομοθεσία. Το κόστος της διαχείρισης των στερεών αποβλήτων το πληρώνουν οι δήμοι. Η αρ-χή 'ο ρυπαίνων πληρώνει' ακολουθείται με πρόστιμα που εmβάλλοvται στους βαθμιους ΟΤΑ όταν πέφτουν σε παραβάσεις. Στον νομό θα λειτουργήσουν 3 ΧΥΤΑ ένας ανά επαρχία ένας στην επαρχία Εδέσσης, ένας στην επαρχία Αλμωπίας και ένας στην επαρχία Γιαwιτσών καλύπτοντας έτσι τις ανάγκες των μεγαλύτερων αστικών συγκροτημάτων του νομού αν και αρχικά από το ΥΠΕΧΩΔΕ προτεινόταν η δημιουργία ενός ΧΥΤΑ. Ήδη ολοκληρώθηκε το έργο του ΧΥΤΑ της Αλμωπίας ενώ για τους άλλους δύο έχει γίνει έγκριση περιβαλλοντικών όρων και έτσι οι μελέτες των ΧΥΤΑ Εδέσσης και Γιαwιτσών περιμένουν να χρηματοδοτηθούν ώστε να αρχίσουν να υλοποιούνται. Προτάσεις σχετικά με προγράμματα ανακύκλωσης δεν υπάρχουν προς το παρών αν και η ανακύκλωση, ο διαχωρισμός και η ξεχωριστή διαλογή των απορριμμάτων στην πηγή μειώνει τον συνολικό όγκο τους κατά 30-40% πέρα από την εξοικονόμηση της ύλης και της ενέργειας. Νοσοκομειακά απόβλητα υπάρχουν λόγω της λειτουργίας των δύο Γενικών νομαρχιακών νοσοκομείων του νομού, της εδέσσης και των Γιαwιτσών. Το Γενικό νομαρχιακό Νοσοκομείο Εδέσσης αριθμεί 80 κλίνες, ενώ των Γιαwιτσών 00. Σ' αυτά τα νοσοκομεία λειτουργούν αποτεφρωτές σύμφωνα με κάποια κριτήρια, ενώ τα απορρίμματα τους μπορούν να διακριθούν στις εξής κατηγορίες: ομοιάζοντα οικιακά, μολυσματικά και ειδικής διαχείρισης. Τα νοσοκομειακά απορρίμματα των Κέντρων Υγείας και των αγροτικών ιατρείων του νομού διατίθενται στις χωματερές μαζί με τα οικιακά απορρίμματα. Στον νομό συνολικά λειτουργούν 4 Κέντρα Υγείας, 27 αγροτικά ιατρεία και 73 εξεταστήρια. Βιομηχανικά απόβλητα υπάρχουν κυρίως λόγω των βιομηχανιών επεξεργασίας φρούτων ( επί το πλείστον ροδάκινων ) κυρίως τους καλοκαιρινούς μήνες της συγκομιδής. Για τα βιομηχανικά απόβλητα έχει συσταθεί ειδική μελέτη για τη λειτουργία χωματερής στην περιοχή Δροσερού για την απόσυρση ροδάκινων. 26/0/207 09:38:33 EEST

30 Προτάσεις για την αποκατάσταση των χωματερών που λειτουργούν και που δεν l πληρούν τα κριτήρια θα υπάρξουν μάλλον μακροπρόθεσμα, ήδη γίνονται προτάσεις για την αποκατάσταση των χωματερών Εδέσσης και Γιαννιτσών. Οι χωματερές του νομού που λειτουργούν και στις πόλεις και τα χωριά προήλθαν όταν παλαιότερα οι δήμαρχοι ή σι κοινοτάρχες ζητούσαν να δημιουργηθεί σε κάποιο μέρος της επικράτειας τους που σι ίδιοι επέλεγαν, χωματερή. Στη συνέχεια σι υπεύθυνοι της Νομαρχίας συμφωνούσαν χωρίς περαιτέρω έλεγχο και ενέκριναν την πρoεπtλεγμένη περιοχή ώστε να λειτουργήσει εκεί χωματερή. Στον παρακάτω πίνακα παρατίθεται η επί τοις εκατό σύνθεση των απορριμμάτων για τον νομό Πέλλας : ΕΔΟΣ γλικογ ΠΟΣΟΣΤΟ ΣγΜΜΕΤΟΧΗΣ % κ.β. ΖγΜΩΣΜΑ 50 ΧΑΡΤΑ 22 ΠΛΑΣΤΚΑ 8 ΜΕΤΑΛΛΑ 4 ΓγΑΛ 3 ΑΔΡΑΝΗ 2 ΔΑΦΟΡΑ ΣγΝΟΛΟ 00 ΠΗΓΗ: ΝΟΜΑΡΧΑ ΠΕΛΛΗΣ Στον επόμενο πίνακα ακολουθεί η παραγόμενη ποσότητα απορριμμάτων ανά Δήμο ημερησίως με βάση τα προσωρινά στοιχεία της απογραφής του 200. Για τα μεγάλα αστικά κέντρα χρησιμοποιήθηκε η παραγόμενη ποσότητα 800gr ανά κάτοικο ημερησίως, για τα μεσαία 700gr και για τους Ο.Τ.Α. που δημιουργήθηκαν από συνενώσεις αγροτικών οικισμών 600gr για τους υπολογισμούς του πίνακα: ΗΜΕΡΗΣΑ ΗΜΕΡΗΣΑ ΠΛΗΘγΣΜΟΣ ΠΟΣΟΤΗΤΑ ΠΟΣΟΤΗΤΑ 200 ΑΝΑ ΑΠΟΡΡΜΜΑ ΤΩΝ ΚΑΤΟΚΟ ΣΤΟ ΔΗΜΟ (ιοη) ΔΗΜΟ ΓιΑΝΝΤΣΑ gr ΕΔΕΣΣΑ gr ΣκγΔΡΑ gr 0.86 ΑΡΔΑΑ gr 4. 26/0/207 09:38:33 EEST

31 ΚΡΥΑΒΡΥΣΗ g' 768 Μ.ΑΑΕΞΑΝΔΡΟΥ g, 4.87 Ί l ΚΥΡΡΟΥ g, 4.59 ΜΕΝΗΔΟΣ g' 3.30 ΕΞΑΠΑΑΤΑΝΟΥ g' 5.47 ΒΕΓΟΡΤΔΟΣ g' 2.52 ΠΕΑΛΑΣ g, 4.37 ΣΥΝΟΛΟ ΠΗΓΗ. ΔΑ EΠE~EPΓΑΣIΑ Τέλος στον ακόλουθο πίνακα παρατίθεται η επί τοις εκατό σύνθεση των απορριμμάτων σε φυσικοχημικά στοιχεία: ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΣ ΜΟΝΑΔΑ ΤΜΗ Υγρασία % 40 Τέφρα % 4 Άνθρακας οργ. αποδομ. % 4 Άνθρακας οργανικός % 20 Άζωτο ολικό % 0.6 Άζωτο αμμωνιακό mg/kg 20 Φώσφορος mg/kg 900 Θείο mg/kg 00 Χλώριο mg/kg 900 Φθόριο mg/kg 0 Κάλιο mg/kg 2300 Νάτριο mg/kg 200 Χρώμιο mg/kg 0 Νικέλιο mglkg 3 Μαγγάνιο mglkg 0 Χαλκός mg/kg 50 Κάδμιο mg/kg Ψευδάργυρος mg/kg 30 Μόλυβδος mglkg 8 Κατ.Θερμ.ικανότητα mg/kg /0/207 09:38:33 EEST

32 Ολικό υπόλειμμα καύσης % 4 Ολικά καύσιμα % 46 ΠΗΓΗ.ΑΓΟΡΑΣΤΑΚΗΣ-ΑΝΤΩΝΟΥ ΠΗΓΕΣ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΚΑ ΚΑΤΗΓΟΡΕΣ ΠΑΡΑΓΟΜΕΝΩΝ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ Ο νομός Πέλλης είναι ένας νομός με πληθώρα δραστηριοτήτων, που εμφανίζει αστική, βιομηχανική και αγροτική ανάπτυξη, τουριστική δραστηριότητα κλπ. Με προσεκτική προσέγγιση των χαραcτηριστkών και των δραστηριοτήτων του νομού, οι κυριότερες κατηγορίες παραγόμενων στερεών αποβλήτων και οι Ο κυριότερες πηγές προέλευσης τους είναι οι ακόλουθες: Α) Οικιακά και παρεμφερή στερεά απόβλητα (ή αστικά απόβλητα) : τα οικιακά και παρεμφερή απορρίμματα είναι τα απόβλητα που παράγονται κυρίως από τους οικισμούς, άλλα και τα απόβλητα άλλων δραστηριοτήτων που προσομοιάζουν με αυτά. Οι κυριότερες πηγές παραγωγής οικιακών και παρεμφερών στερεών αποβλήτων είναι οι κατοικίες, τα εμπορικά καταστήματα και άλλες 'αστικές' δραστηριότητες (π.χ. εστιατόρια, καφετέριες, ξενοδοχεία κλπ.). Όπως προαναφέρθηκε, σε αυτήν την κατηγορία συμπεριλαμβάνονται και στερεά απόβλητα που παράγονται από άλλες δραστηριότητες, ωλα προσομοιάζουν με τα αστικά απορρίμματα. Τέτοια Π.χ. είναι ένα τμήμα των νοσοκομειακών στερεών αποβλήτων, απόβλητα ορισμένων βιομηχανιών ή βιοτεχνιών κλπ. Β) Αποσυρόμενα φρούτα και υπολείμματα γεωργικών δραστηριοτήτων : Κύριες j πηγές αυτής της κατηγορίας στερεών αποβλήτων είναι οι αγροτικοί Συνεταιρισμοί (ομάδες παραγωγών) και μεμονωμένοι αγρότες. Προσομοιάζοντα υλικά είναι τα προϊόντα κλαδέματος. Γ) λύες Εγκαταστάσεων Επεξεργασίας Υγρών Αποβλήτων: Κύριες πηγές αυτής της κατηγορίας, είναι οι Εγκαταστάσεις Επεξεργασίας Υγρών Αποβλήτων των βιομηχανιών και οι Εγκαταστάσεις Επεξεργασίας αστικών λυμάτων (μια κατασκευασθείσα, δύο υπό κατασκευή). Δ) Λοιπές ειδικές κατηγορίες στερεών αποβλήτων: Οι κυριότερες λοιπές ειδικές κατηγορίες στερεών αποβλήτων του νομού Πέλλας είναι οι εξής: 26/0/207 09:38:33 EEST

33 -Αδρανή υλικά, όπου κύριες πηγές αυτής της καηlύoρίας είναι η κατασκευή Δημόσιων και διωτικών έργων (π.χ. οδοποιία, αποχέτευση κλπ.) και τα υλικά κατεδάφισης (μπάζα). -Μεταχειρισμένα ελαστικά όπου κύριες πηγές αυτής της κατηγορίας είναι τα καταστήματα επισωτρών (βουλκανιζατέρ), αλλά και οχήματα Χ, ΔΧ, τρακτέρ αγροτικής χρήσεως κ.λ.π.. -Ογκώδη αντικείμενα, στην κατηγορία αυτή συμπεριλαμβάνεται μια πλειάδα ευμεγεθών στερεών αποβλήτων. Πηγές αυτής της κατηγορίας είναι εν μέρει όλες σι δραστηριότητες, όπως κατοικίες, εμπορικά καταστήματα. ξενοδοχεία. βιομηχανία, βιοτεχνία, κλαδέματα κ.λ.π.. -Νοσοκομειακά στερεά απόβλητα, πηγή προέλευσης είναι σι νοσηλευτικές μονάδες j και συγκεκριμένα το Γενικό Νοσοκομείο Εδέσσης και το Γενικό Νοσοκομείο Γιαwιτσών. Αυτά δεν συμπεριλαμβάνονται στα στερεά απόβλητα σύμφωνα με την ΚΥΑ 69728/96, α').λά λόγω του σημαντικού υγειονομικού τους ενδιαφέροντος, εξετάζονται ώστε να ενταχθούν στο Σχεδιασμό διαχείρισης στερεών αποβλήτων του νομού. (ΑΘΑΝΑΣΑΔΗΣ-ΘΕΟΔΩΡΟΥ Κ.α. 999) 2.5. ΠΡΟΣΩΡΝΗ ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗ ΑΠΟΡΡΜΜΑΤΩΝ Η προσωρινή αποθήκευση των απορριμμάτων στο σύνολο της υπό μελέτη περιοχής πραγματοποιείται με πλαστικές σακούλες. Δηλαδή η προσωρινή αποθήκευση των απορριμμάτων συνίσταται στην προσυλλογή τους εντός νάιλον σακούλες από τους πολίτες, οι οποίοι και αποθέτουν τα απορρίμματα τους είτε σε προκαθορισμένα σημεία συγκέντρωσης (προς μεταφορά) είτε εμπρός από την οικία τους. Μερικές φορές τα σημεία συγκέντρωσης των απορριμμάτων είναι 'αυτοσχέδια' δοχεία απορριμμάτων όπως βαρέλια, κασόνια κ.τ.λ.. Σε αρκετούς ΟΤΑ έχουν τοποθετηθεί κάδοι απορριμμάτων αλλά σε αρκετούς ακόμη υπάρχει μερική έλλειψη κάδων. Στις περιοχές που έχουν τοποθετηθεί οι κάδοι απορριμμάτων, οι πολίτες προσυλλέγουν συνήθως τα απορρίμματα τους εντός νάιλον σακουλών, οι οποίες και συγκεντρώνουν στα σημεία, στα οποία έχουν τοποθετηθεί κάδοι απορριμμάτων. Ακολουθεί η διέλευση απορριμματοφόρου και η αποκομιδή των απορριμμάτων. 26/0/207 09:38:33 EEST

34 Όπως προαναφέρθηκε η τοποθέτηση Τα/ν κάδων σε επίπεδο νομού, είναι σημαντική, υπάρχουν όμως επίσης και σημαντικές ελλείψεις στον τομέα αυτό. Διαφαίνεται προοπτική περαιτέρω εξάπλωσης της εφαρμογής του συστήματος αυτού, με προμήθεια και τοποθέτηση περισσότερων κάδων απορριμμάτων σε ολοένα και περισσότερους ΟΤΑ. Πάντως πρέπει να επισημανθεί, ότι η επιλογή του είδους, του μεγέθους και της χωροθέτησης Τα/ν κάδων, δεν στηρίζεται σε εμπεριστατωμένες μελέτες, αλλά έχει γίνει επί το πλείστον τυχαία. Επίσης σε πολλούς ΟΤΑ. έχουν τοποθετηθεί επίστηλα δηλαδή μικρά απορριμματοδοχεία που τοποθετούνται επί στηλών φωτισμού, επί δένδρων κ.λ.π.. ( ΑΘΑΝΑΣΑΔΗΣ-ΘΕΟΔΩΡΟΥ Κ.α., 999) 2.6. ΧΥΤ Α ΕΠΑΡΧΑΣ ΑΡΔΑΑΣ Ο ΧΥΤΑ Αριδαίας βρίσκεται στα διοικητικά όρια του δημοτικού διαμερίσματος της Χρυσής και συγκεκριμένα στην περιοχή «Μαυρόλακκορ>. Η περιοχή αυτή δεν ήταν αυτή που είχε αρχικά επιλεγεί, καθώς τα περισσότερα πλεονεκτήματα συγκέντρωνε η περιοχή «Άσπρα Χώματα» που ανήκει διοικητικά στο δημοτικό διαμέρισμα της Αψάλου. Προέκυψαν όμως διαφωνίες καθώς η πρόσκηση του χώρου κρίθηκε ως ασύμφορη οικονομικά. Η απόσταση του χώρου από τους γύρω οικισμού είναι άνω των 2km, εκτός από τον οικισμό της Χρυσής ο οποίος βρίσκεται μόλις.2km από τον ΧΥΤΑ. διοκτησιακά η έκταση ανήκε στο δημόσιο ενώ δασοδιοικητικά υπάγεται στην ευθύνη του Δασαρχείου της Αριδαίας. Ο χώρος λοιπόν στον οποίο δημιουρ-γήθηκε ο ΧΥΤΑ χρησιμοποιούταν ως βοσκότοπος και δεν γειτνιάζει με αρχαιολογικούς χώρους, τουριστικές περιοχές, περιοχές με ευαίσθητα οικολογικά χαρακτηριστικά και οικονομικές δραστηριότητες. Επίσης ο ΧΥΤΑ έχει έκταση τμ, το υψόμετρο κυμαίνεται από 355m έως 425m περίπου, τέλος το ανάγλυφο είναι ήπιο και οι κλίσεις του εδάφους σχετικά μικρές περίπου 5%. Οι σχηματισμοί του έδαφος είναι μη περατοί, ηφαιστειακά πετρώματα με πάχος άνω των 200m. Ο υδροφόρος ορίζοντας βρίσκεται σε βάθος 00m, όσον αφορά το υλικό επικάλυψης των απορριμμάτων μεταφέρεται από την ευρύτερη περιοχή ώστε να καλυφθούν οι ανάγκες του ΧΥΤΑ. 26/0/207 09:38:33 EEST

35 Η μελέτη για τον ΧΥΤΑ προωθήθηκε από τον Σύνδεσμο Καθαριότητας Αλμωπίας στον οποίο συμμετείχαν το 996 ο Δήμος Αριδαίας και άλλες 6 κοινότητες της επαρχίας. Για τις ανάγκες της μελέτης που συντάχθηκε το 996 έγινε η παραδοχή ότι ο πληθυσμός της επαρχίας Αλμωπίας θα κυμαίνεται γύρω στους κατοίκους. Με βάση αυτόν τον πληθυσμό εκπονήθηκε η μελέτ/ του Χ ΥΤΑ της επαρχίας Αλμωπίας ο οποίος πληθυσμός θα εξυπηρετείται για περισσότερα από 20 χρόνια. Ακόμη από τα 20 στρέμματα που έχει έκταση συνολικά η περιοχή μόνα τα 40 χρησιμοποιούνται για την λειτουργία του ΧΥΤΆ οποίος μάλιστα είναι και ο πρώτος που λειτουργεί στον νομό εδώ και 6 μήνες. Το συνολικό κόστος της μελέτης. του κόστους κατασκευής των έργων υποδομής και της προμήθειας εξοπλισμού, ανήρθε σε δρχ ΔΗΜΟΣ ΣΚΥΔΡΑΣ Ο Δήμος Σκύδρας αποτελείται από τους εξής οικισμούς: Σκύδρας, Σεβαστιανών, Μαυροβουνίου, Λιποχωρίου, Ριζού, Νέας Ζωής, Άσπρου, Καλυβίων, Πετριάς, Αρσενίου, Λουτροχωρίου, Πλευρώματος και Δάφνης. 700 gr. είναι η ημερήσια παραγόμενη ποσότητα απορριμμάτων ανά κάτοικο άρα η συνολική παραγωγή εκτιμάται σε 3964ιοn απορρίμματα το χρόνο στο σύνολο του Δήμου. Στον Δήμο λειτουργεί Κέντρο Υγείας του οποίου τα απορρίμματα διατίθενται από ~ κοινού με τα οικιακά χωρίς καμία επεξεργασία, καθώς και αγροτικά ιατρεία στους γύρω οικισμούς. Στον Δήμο μελλοντικά θα λειτουργεί μονάδα βιολογικού σταθμού της οποίας όμως η ιλύς θα είναι σταθεροποιημένη και δεν θα υπάρχει πρόβλημα στην διάθεση της. Λειτουργούν 2-3 χωματερές σε κάθε δημοτικό διαμέρισμα στις οποίες η διάθεση απορριμμάτων είναι ανεξέλεγκτη η συλλογή των απορριμμάτων γίνεται με 3 απορριμματοφόρα και απασχολούνται 28 εργάτες. Αυτοψία έγινε στις χωματερές που ανήκουν στους οικισμούς Άσπρου και Καλυβίων το Σάββατο 6 Φεβρουαρίου ΧΩΜΑΤΕΡΗ ΑΣΠΡΟΥ Ο χώρος της χωματερής βρίσκεται σε απόσταση 300μ από το τελευταίο σπίτι του οικισμού και γειτνιάζει με αγροτικό ασφαλτοστρωμένο δρόμο που οδηγεί στις 30 26/0/207 09:38:33 EEST

36 καλλιέργειες του οικισμού. Βρίσκεται σε επίπεδη τοποθεσία χωρίς να υπάρχει οππκή απόκρυψη του χώρου επίσης δεν είναι περιφραγμένος με αποτέλεσμα να επεκτείνεται συνεχώς. Η διάθεση των απορριμμάτων είναι ανεξέλεγκτη και σημαντικοί όγκοι παραμένουν ξεσκέπαστοι με αποτέλεσμα την ανάδυση κακοσμίας και την προσέλκυση τρωκτικών και εντόμων. Βρίσκεται κοντά σε καλλιέργειες ροδακινιών, σε θερμοκήπια ενώ υπάρχει δίπλα ακριβώς μια κτηνοτροφική μονάδα. ΦΩΤ 5: ΧΩΜΑΤΕΡΗΆΣ!Π'ΟΥ α == j IlliΓH : ΔΑ ΕΕΞΕΡΓΑΣΑ, 2002 ΧΩΜΑΤΕΡΗΚΑΛΥΒΩΝ Απέχει 500μ από τον οικισμό σε μια πεδινή έκταση δίπλα στον κοινοτικό δρόμο που συνδέει τον Δήμο Σκύδρας με τον Δήμο Μεγάλου Αλεξάνδρου και άρα δεν έχει OΠtική απόκρυψη. Είναι περιφραγμένος, η διάθεση όμως είναι ανεξέλεγκτη με όλα τα επακόλουθα, ενώ παράλληλα γειτνιάζει με καλλιέργειες ροδάκινων ΔΗΜΟΣ ΜΕΓΑΛΟΥ ΑΛΕΞΆΝΔΡΟΥ Ο δήμος Μεγάλου Αλεξάνδρου αποτελείται από τους εξής οικισμούς: Γαλατάδων που αποτελεί τον κύριο οικισμό του Δήμου. το Λιπαρό. το Παλαίφυτο τον Άγιο Γεώργιο. την Καρυώηισσα το Δροσερό και το Τριφύλλι. 26/0/207 09:38:33 EEST

37 Με παραγόμενη ποσότητα 600gr απορρίμματα ανά κάτοικο ημερησίως έχουμε Ί 778ιη απορρίμματα ανά έτος στο σύνολο του Δήμου. Λειτουργούν 2 περίπου χωματερές σε κάθε οικισμό του, ο Δήμος διαθέτει απορρψματοφόρο και απασχολεί 3 εργάτες, αυτοψία έγινε σε δύο χωματερές του οικισμού Γαλατάδων και σε μία του Λιπαρού το Σάββατο 6 Φεβρουαρίου ΧΩΜΑΤΕΡΗΓΑΛΑΤΑΔΩΝ η : Βρίσκεται 2-3 km εκτός του οικισμού δίπλα στον κοινοτικό δρόμο Γαλατάδων ( Δήμου Μ.Αλεξάνδρου) και Εσωβάλτων ( Δήμου Κρύας Βρύσης). Η χωματερή είναι αποτέλεσμα ανεξέλεγκτης διάθεσης απορριμμάτων χωρίς περίφραξη δίπλα σε καλλιέργειες ροδάκινων και σπαραγγιών. 2 η : Βρίσκεται ΟΟμ από το τελευταίο σπίτι του οικισμού απέναντι από το γήπεδο ποδοσφαφου. Απέχει 30μ από τον κοινοτικό δρόμο και δεν έχει οπτική απόκρυψη. Η ανεξέλεγκτη διάθεση απορρψμάτων γίνεται δίπλα και μέσα σε στάσιμο ρέμα και γειτνιάζει με κτηνοτροφικές μονάδες και μονοετείς καλλιέργειες. Φυσικά δεν είναι περιφραγμένος ο χώρος ενώ η δυσοσμία είναι έντονη και ενοχλητική στην περιοχή. ΦΩΤ6: ΧΩΜΑΤΕΡΗΓΑΛΑΤΑΔΩΝ 2" :. ΠΗΓΗ : ΔιΑ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΑ, 2002 ΧΩΜΑΤΕΡΗ ΛιΠΑΡΟΥ Βρίσκεταιδίπλα στον κοινοτικό δρόμο Λιπαρού (Δήμου Μεγάλου A..Eξάνδρoυ)και Άσπρου (Δήμου Σκύδρας ),απέχει 3 km από το Λιπαρό ενώ είναι μόλις km 26/0/207 09:38:33 EEST

38 απόσταση από το Άσπρο. Είναι σε πεδινό τμήμα που είναι περιφραγμένο όμως γειτνιάζει με στάσιμο ρέμα και καλλιέργειες ροδάκινων και σπαραγγιών. Η διάθεση είναι ανεξέλεγιcrη και κατά τ/ν διάρκεια της αυτοψίας παρατηρήθηκαν αναφλέξεις ΔΗΜΟΣ ΚΡΥΑΣ ΒΡΥΣΗΣ Ο Δήμος Κρύας Βρύσης αποτελείται από τους οικισμούς Κρύας Βρύσης, Αγίου Λσυκά, Ακρσλίμνης, Εσωβάλτων, Σταυροδρομίου. Με παραγόμενη ποσότητα 700gr απορρίμματα ανά κάτοικο την ημέρα παράγονται 2803tn απορρίμματα στο σύνολο του Δήμου κάθε χρόνο. Συνολικά στον Δήμο λειτουργούν 5 χωματερές μία σε κάθε οικισμό, τα απορρίμματα συλλέγονται από 2 απορριμματοφόρα και από 3 εργάτες που απασχολούνται στον τομέα της καθαριότητας, αυτοψία έγινε στις χωματερές Εσωβάλτων και Σταυροδρομίου το Σάββατο 6 Φεβρουαρίου του Στον Δήμο λειτουργεί και Κέντρο Υγείας του οποίου τα απορρίμματα δεν τυχαίνουν D Ο ιδιαίτερης επεξεργασίας, καθώς και αγροτικά ιατρεία στα δημοτικά διαμερίσματα. Επίσης λειτουργεί και βιολογικός σταθμός, ο οποίος παράγει περίπου tn αφυδατωμένη (χωνεμένη, σταθεροποιημένη) ιλύς, η οποία διατίθεται στο βιoλoγkό~okoλoγkό πάρκο που λειτουργεί στον Δήμο ή διατίθεται στις χωματερές. Πάντως πρέπει να επισημανθεί ότι γίνεται προσπάθεια από τους υπεύθυνους του βιολογικού σταθμού και τους αρμόδιους του Δήμου να διοχετευτεί στη γεωργία ως λιπασματική ουσία. ΧΩΜΑΤΕΡΗ ΕΣΩΒΑΛΤΩΝ ~ Βρίσκεται μέσα σε τρέχον ρέμα και δίπλα στον κοινοτικό δρόμο Εσωβάλτων Σταυροδρομίου. Η διάθεση είναι ανεξέλεγκτη και δεν υπάρχει περίφραξη, ενώ γειτνιάζει με κτηνοτροφικές μονάδες και σειρές δέντρων. Υπάρχει οπτική απόκρυψη σε κάποια τμήματα καθώς βρίσκεται 50μ κάθετα από τον κοινοτικό δρόμο. Η απόσταση από τον οικισμό σε κάποια σημεία είναι kin και σε άμα πλησίον του /0/207 09:38:33 EEST

39 ΦΩΤ 7 : ΧΩΜΑΤΕΡΗ ΕΣΩΒΑΛΤΩΝ,!llΓH : ΔΑ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΑ, 2002 j ΧΩΜΑΤΕΡΗ ΣfAYPOΔPOMIOY Βρίσκεται km από τον οικισμό και είναι δίπλα από τον κοινοτικό δρόμο Εσωβάλτων-Σταυροδρομίου στο προαναφερθέν τρέχον ρέμα και σε δενδροσειρές Λεύκων. Οπτική απόκρυψη δεν υπάρχει, ο χώρος είναι aπερίφραxτoς, η διάθεση ανεξέλευκτη και κοντά σε μονοετείς καλλιέργειες και ροδάκινα ΔΗΜΟΣ ΜΕΝΗΔΟΣ Ο Δήμος MεVΗiδoς αποτελείται από τους οικιομούς Προφήτη Hλiα, Άνυδρου, Μανδάλου, Σανδάλιου, Καλλίπολης ενώ ΚΕντρικός οικισμός είναι η Καλή. Με 26/0/207 09:38:33 EEST

40 δεδομένη την ποσότητα 600gr. απορριμμάτων το άτομο την ημέρα έχουμε σύνολο 204οη απορρίμματα το χρόνο για τον Δήμο συνολικά. Λειτουργούν 5 χωματερές μία για κάθε οικισμό, επίσης απασχολούνται 3 εργάτες για την συλλογή των απορριμμάτων που γίνεται με το μοναδικό απορριμματοφόρο του Δήμου. αυτοψία έγινε στις χωματερές των οικισμών Μανδάλου και Καλής το Σάββατο 6 Φεβρουαρίου ΧΩΜΑΤΕΡΗ ΚΑΛΗΣ Η χωματερή Καλής βρίσκεται 2 km από τον οικισμό και σε ένα τμήμα που περιβάμεται από λοφίσκους, οδηγούμαστε στην χωματερή μέσω ενός αγροτικού χωματόδρομου. Δεν υπάρχει περίφραξη η διάθεση είναι ανεξέλεγκτη και υπάρχει οπτική απόκρυψη. Καλλιέργειες ροδάκινων γύρω υπάρχουν και μία κτηνοτροφική μονάδα. ΧΩΜΑ ΤΕΡΗ ΜΑΝΔΑΛΟΥ Βρίσκεται στην είσοδο του χωριού και δίπλα στον κοινοτικό δρόμο που διασχίζει τον οικισμό. Είναι πλησίον ενός στάσιμου ρέματος που έχει ξεραθεί σε κάποια σημεία, δεν είναι περιφραγμένος ο χώρος, η διάθεση είναι ανεξέλεγκτη και υποβαθμίζεται η γύρω γειτονιά λόγω της παρουσίας της χωματερής σε εκείνο το σημείο και λόγω της έλλειψης οπτικής απόκρυψης. 2.. ΔΗΜΟΣ ΚΥΡΡΟΥ Αποτελείται από τους οικισμούς Αραβησσού, Λάκκας, Πλαγιαρίου, Αξού Παλαιού Μυλότοπου και Νέου Μυλοτόπου που είναι και ο μεγαλύτερος οικισμός. Στο σύνολο του Δήμου με δεδομένη ποσότητα απορριμμάτων 600gr ανά κάτοικο την U j ημέρα παράγονται 675tn απορρίμματα το έτος, η συλλογή γίνεται με 3 εργάτες και το μοναδικό απορριμματοφόρο που διαθέτει ο Δήμος. Λειτουργούν συνολικά 7 χωματερές, αυτοψία έγινε στις χωματερές των οικισμών Αραβυσσού και Λάκκας το Σάββατο 6 Φεβρουαρ0υ του ΧΩΜΑΤΕΡΗ ΑΡΑΒΗΣΣΟΥ Βρίσκεται σε απόσταση km από τον οικισμό και 20μ κάθετα από τον κοινοτικό δρόμο Αραβησσού-Λάκκας. Ο χώρος είναι απερίφραχτος, η διάθεση ανεξέλεγκτη σε ένα τμήμα του εδάφους στην αρχή πεδινό και στη συνέχεια απόκρημνο. Υπάρχει οπτική από τον δρόμο ενώ καλλιέργειες δίπλα δεν υπάρχουν. 26/0/207 09:38:33 EEST

41 ΦΩΤ 8: ΧΩΜΑΤΕΡΗΑΡΑΒΗΣΣΟΥ ιrnή : (ΔΑ ΕΕΞΕΡΓΑΣΑ, 2002 ΧΩΜΑΤΕΡΗ ΛΑΚΚΑΣ Βρίσκεται 3km απόσταση από τον οικισμό. Η διάθεση των οικιακών απορρψμάτων γίνεται σε χώρο όπου γίνεται και η διάθεση των αποσυρομένων ροδακίνων του νομού Η περιοχή είναι κοίλη όμως υπάρχει οπτική καθώς έχει μεγάλη έκταση Δεν υπάρχει περίφραξη η διάθεση είναι ανεξέλευ-κτη ενώ εκλείπουν και οι καλλιέργειες γύρω ΔΗΜΟΣ ΓΑΝΝΤΣΩΝ U ο Αποτελείται από τους οικισμούς της πόλεως των Γιαννιτσών καθώς και από τις Αμπελιές τη Παραλίμνη, το Αρχοντικό το Ασβεσταριό το Δαμιανό, την Λεπτοκαρυά. το Μεσιανό, το Μελίσσι,τον Πενταπλάτανο και το Ελευθεροχώρι. Με την παραγωγή 800gr ανά άτομο ημερησίως στο σύνολο του Δήμου παράγονται 889 to, στον τομέα της συλλογής απορριμμάτων εργάζονται 20 άτομα που διαθέτουν 5 απορριμματοφόρα. Χωματερές στους οικισμούς του Δήμου υπάρχουν (τουλάχιστον μια στον κάθε έναν) πέρα από τον επίσημο χώρο διάθεσης απορριμμάτων του Δήμου Γιαwιτσών. 26/0/207 09:38:33 EEST

42 Στον Δήμο λειτουργεί Νοσοκομείο και αγροτικά ιατρεία στους οικισμούς του. Τα νοσοκομειακά του απόβλητα υφίσταvtαι την κατάλλη λη επεξεργασία ενώ των Ί ιατρείων διατίθεvtαι με τα οικιακά. Επίσης ο βιολογικός σταθμός του Δήμου υποτίθεται ότι θα λειτουργούσε από τον Μάιο του 200 όμως ακόμη δεν έχει πραγματοποιηθεί Χάη τέτοιο και άρα δεν υπάρχει λύς που θα χρήζει ειδικής διάθεσης. ΧΩΜΑΊΈΡΗ ΓIΑΝΝIΤΣΩΝ Βρίσκεται 2km απόσταση από το δημοτικό διαμέρισμα Πενταπλατάνου ανάμεσα σ'ένα λόφο και ένα τρέχον ρέμα. Η διάθεση των απορριμμάτων είναι ημιελεχγόμενη και μάλιστα είναι η μοναδική χωματερή του νομού που καλύπτεται με χώμα σε κάθε απόθεση απορριμμάτων. Παρά την κάλυψη με χώμα υπάρχουν έντονες δυσοσμίες καθώς η υγρασία στην συγκεκριμένη τοποθεσία είναι μεγάλη. Η αυτοψία έγινε την Παρασκευή 5 Μαρτίου ΦΩΤ 9: ΧΩΜΑΤΕΡΗΠΑΝΝΤΣΩΝ U ΠΗΓΗ : ΔΑ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΑ, 2002 ΧΩΜΑΤΕΡΗ ΠΑΡΑΛιΜΝΗΣ Βρίσκεται δίπλα σ'ένα αγροτικό δρόμο 500m από τον οικισμό πλησίον ενός τρέχοντος ρέματος. Η χωματερή εκτείνεται κατά μήκος του ρέματος ενώ καλλιέργειες δεν υπάρχουν. Η αυτοψία έγινε Παρασκευή 5 Μαρτίου /0/207 09:38:33 EEST

43 2.3. ΔΗΜΟΣ ΕΔΕΣΣΗΣ Αποτελείται από την πόλη της Έδεσσας και τους οικισμούς: Ριζάρι, Μεσημέρι, Άγρα, Βρυπών, Νησιού, Καρυδιάς, Πλατάνης, Σωτήρα και Φλαμουριάς. Με παραγόμενη ποσότητα ανά άτομο 800gr ημερησίως παράγονται συνολική 7388n απορριμμάτων το χρόνο. Στον Δήμο λειτουργεί Νοσοκομείο του οποίου τα απόβλητα τυγχάνουν ειδικής επεξεργασίας και αγροτικά ιατρεία των οποίων τα απόβλητα διατίθενται μαζί με τα αστικά. Κάθε δημοτικό διαμέρισμα διαθέτει τουλάχιστον από μια χωματερή στις οποίες η διάθεση είναι ανεξέλεγκτη, η μέχρι σήμερα συλλογή των απορριμμάτων γίνεται με 4 απορριμματοφόρα ενώ απασχολούνται άτομα.. ΧΩΜΑΤΕΡΗ ΡΖΑΡΟΥ Βρίσκεται σ'ένα λόφο 3km από τον οικισμό εν μέσω δασωδών εκτάσεων. Η πρόσβαση γίνεται από έναν αγροτικό χωματόδρομο, η διάθεση των απορριμμάτων είναι ανεξέλεγκτη ενώ ο χώρος δεν είναι περιφραγμένος. Η αυτοψία έγινε το Σάββατο 6 Μαρτίου ΧΩΜΑΤΕΡΗ ΑΓΡΑ Βρίσκεται σε απόσταση km από τον οικισμό και γειτνιάζει με κτηνοτροφικές μονάδες. Η πρόσβαση γίνεται με δυσκολία καθώς η περιοχή είναι ορεινή και επιτυγχάνεται μέσω ενός χωματόδρομου από τον οποίο περνά μόλις ένα αγροτικό όχημα. Η χωματερή βρίσκεται σε μια απόκρημνη πλαγιά μόλις 500m από την ομώνυμη και προστατευόμενη λίμνη (Natura 2000). Φυσικά ο χώρος δεν είναι περιφραγμένος ενδιάμεσα σε δασώδεις εκτάσεις και προσελκύει και αδέσποτα ζώα. Η αυτοψία έγινε το Σάββατο 6 Μαρτίου /0/207 09:38:33 EEST

44 ΦΩΤ 0: ΧΩΜΑΤΕΡΗΆΓΡΑ ΠΗΓΗ : ΔΑ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΑ, 2002 ΧΩΜΑΤΕΡΗ ΒΡΥΠΩΝ Σε αρκετά km απόσταση από τον αντίστοιχο οικισμό βρίσκεται η χωματερή. Η πρόσβαση γίνεται μέσω κοινοτικού χωματόδρομου αγροτικού που συνδέει τα Βρυπά με το Νησί Το ατυχές γεγονός σ'αυτήν την περίπτωση χωματερής είναι ότι βρίσκεται 30m μόλις από την λίμνη Βρυτών που είναι προστατευόμενη από το πρόγραμμα Natura 2000 και στην οποία λιμνάζουν διάφορα είδη πτηνών. Επίσης η χωματερή γειτνιάζει με καλλιέρύειες, η διάθεση των απορριμμάτων γίνεται ανεξέλεγκτα ενώ υπάρχει και περίφραξη συρμάτινη. Η αυτοψία έγινε στις 6 Μαρτίου ΔΗΜΟΣ ΑΡΔΑιΑΣ Αποτελείται από τους οικισμούς Αριδαίας Άλωρου, Άψαλου, Βορεινού, Γαρεφείου, Δωροθέας, Λουτρακίου, Λυκοστόμου, ΜεΥαπλατάνου, Ξιφιανής, Ορμης, Πιπεριών, Πολυκάρπου, Προμαχών, Σαρακηνών, Σωσάνδρας και Τσάκων. Στον Δήμο Αριδαίας λειτουρύεί Κέντρο Υγείας του οποίου τα απόβλητα δtατίθενται μαζί με τα αστικά, καθώς και αγροτικά tατρεία. Παράγονται στο σύνολο του Δήμου 546tn απορρίμματα το έτος με βάση την ημερήσtα ποσότητα των ΊσΟΥ ανά άτομο. ΛειτουΡΎούν επίσης από μtα χωματερή σε κάθε οικισμό του Δήμου Αριδαίας όπου η 26/0/207 09:38:33 EEST

45 διάθεση των απορριμμάτων είναι ανεξέλεγκτη. Μάλιστα στον Δήμο δημιουργήθηκε και ο πρώτος ΧΥΤΑ του νομού και έχει αρχίσει την λειτουργία του χωρίς να έχει γίνει τουλάχιστον μέχρι πρότινος αποκατάσταση χωματερών ακόμη και αυτών που εξυπηρετούν την πόλη της Aριδαiας. Η ΔΣΑ ανήκει για τον Δήμο Aριδαiας και τον Δήμο Εξαπλατάνου στον Σύνδεσμο Καθαριότητας Αλμωπίας,ο οποίος είναι υπεύθυνος για την συλλογή και διάθεση απορριμμάτων. Ο Σύνδεσμος διαθέτει 3 απορριμματοφόρα και απασχολεί 6 άτομα. ΧΩΜΑΤΕΡΗ ΑΡΔΑιΑΣ Μια από τις χωματερές της Aριδαiας βρίσκεται στον δημοτικό δρόμο που οδηγεί στον δήμο Εξαπλατάνου, στην έξοδο της πόλεως αλλά δίπλα σε κατοnάες. Εκτείνεται κατά μήκος ενός ποταμού και δίπλα σε ένα δάσος λευκών. Οπτική απόκρυψη δεν υπάρχει ενώ το νερό του ποταμού και η κοίτη παραμένουν καθαρά γεγονός που ι Ί j συντρέχει στην άμεση αποκατάσταση της χωματερής. γπάρχουν τόνοι σκουπιδιών που παραμένουν ακάλυπτοι και που αποτελούν χώρο προσέλευσης αδέσποτων ζόχον, εντόμων και τρωκτικών. Επίσης πρέπει να σημειωθεί ότι ο ποταμός συνεχίζει την πορεία του προς τον δήμο Εξαπλατάνου και αποτελεί και εκεί τον χώρο διάθεσης σκουπιδιών σε ορισμένους οικισμούς τους οποίους διατρέχει. Η αυτοψία έγινε Τρίτη 9 Μαρτίου ΦΩΤ : ΧΩΜΑΤΕΡΗ ΑΡΔΑΑΣ j IlliΓH : ΔΑ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΑ, 2002 ΧΩΜΑΤΕΡΗ ΑΛΩΡΟΥ 40 26/0/207 09:38:33 EEST

46 Η χωματερή Άλωρου είναι τοποθετημένη σε λοφώδη έκταση και η πρόσβαση γίνεται μέσω αγροτικού χωματόδρομου. Ο χώρος δεν είναι περιφραγμένος και η διάθεση των απορριμμάτων ανεξέλεγκτη. Η αυτοψία έγινε την Τρίτη 9 Μαρτίου ΔΗΜΟΣ ΒΕΓΟΡΠΔΟΣ Ο Δήμος ΒεΥορίτιδος αποτελείται από τους οικισμούς Άρνισσας, Περαίας ΞανθώΥια, Άνω και Κάτω Γραμματικό, Αγίου Αθανασίου και Παναγίτσας Παράγονται στο Δήμο 920tn απορρίμματα το έτος με 600gr. παραγόμενη ποσότητα ανά άτομο ημερησίως. Ο Δήμος διαθέτει απορριμματοφόρο και απασχολεί 3 εργάτες. Στον Δήμο Βεγορίτιδος λειτουργεί και Κέντρο Υγείας του οποίου τα απόβλητα διατίθενται μαζί με τα οικιακά χωρίς περαιτέρω επεξερυασία. Κάθε οικισμός του Δήμου διαθέτει από μια χωματερή ανεξέλεγκτης διάθεσης απορριμμάτων, ενώ στην Άρνισσα που είναι ο ΚΕντρικός οικισμός του Δήμου τα απορρίμματα υφίστανται καύση γεγονός αξιοσημείωτο και πρωτοφανές για το σύνολο του νομού. ΧΩΜΑΤΕΡΗ ΑΡΝΣΣΑΣ Βρίσκεται στον κοινοτικό δρόμο που οδηγεί στον οικισμό. Οι μάζες των απορριμμάτων είναι ακάλυπτες και τεράστιες, οι δυσοσμίες έντονες ενώ η οπτική απόκρυψη δεν επιτυγχάνεται. Μάλιστα πρέπει να τονιστεί ότι ο οικισμός είναι ευρεία γνωστός λyyω της προστατευόμενης λίμνης ΒεΥορίτιδος(Ν'υΓ' 2000) και η όψη των απορριμμάτων στην είσοδο του οικισμού σε εμφανές σημείο δημιουργεί άσχημες εντυπώσεις. Η αυτοψία ΈΥινε Σάββατο 6 Μαρτίου. ΦΩΤ 2: ΧΩΜΑΤΕΡΗΆΡΝιΣΣΑΣ j ΠΗΓΗ : ΔΑ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΑ, /0/207 09:38:33 EEST

47 2.6. ΔΗΜΟΣ ΕΞΑΠΛΑΤΑΝΟΥ l Ο Δήμος Εξαπλάτανου αποτελείται από τους οικισμούς ΕξαπλάτανΟΌ, Μηλέας, Θεοδωρακείου, ΑρχαγΎέλου, Θηριόπετρας, Ίδας, Κωσταντίας, Νερόμυλων, Νόπας Περίκλειας, Φιλώτειας, Φούστανης και Χρυσής. Με βάση την ποσότητα 600gr. απορριμμάτων ανά άτομο ημερησίως παράγονται συνολικά 997ιη ανά έτος. Κάθε οικισμός του Δήμου συνεχίζει την ανεξέλεγκτη, πάντως, διάθεση των απορριμμάτων σε σημεία γνωστά στην τοπική κοινωνία. ΧΩΜΑΤΕΡΗ ΜΗΛΕΑΣ Η χωματερή του οικισμού Μηλέα εκτείνεται κατά μήκος του ποταμού που διασχίζει και την Αριδαία και αποτελεί και εκεί χώρο διάθεσης απορριμμάτων Τα απορρίμματα αποτίθενται στις όχθες του ποταμού παρόλο που υπάρχει απαγορευτική πινακίδα. Προφανώς οι κάτοικοι καταπατούν τις απαγορεύσεις του Δήμου και ρίπτουν τα απορρίμματα τους σε μια τοποθεσία που δεν εγκρίνεται περιβαλλοντικά. Η απόσταση από τον οικισμό είναι γύρω στα 500m και φυσικά δεν υπάρχει οπτική απόκρυψη. - αυτοψία πραγματοποιήθηκε την Τρίτη 9 Μαρτίου ΧΩΜΑΤΕΡΗ ΕΞΑΠΛΑ ΤΑΝΟΥ Η χωματερή του Εξαπλατάνου που αποτελεί και τον κεντρικό οικισμό του ομώνυμου Δήμου, βρίσκεται κατά μήκος του ποταμού που έχει προαναφερθεί. Η ιστορία και εδώ επαναλαμβάνεται παρόλο που υπάρχει απαγορευτική πινακίδα. Βρίσκεται στην είσοδο του οικισμού και η οπτική είναι απαράδεκτη. Η αυτοψία πραγματοποιήθηκε την Τρίτη 9 Μαρτίου ΔΗΜΟΣ ΠΕΛΛΑΣ Ο Δήμος Πέλλας αποτελείται από τους οικισμούς Παλιάς και Νέας Πα/ας, Αγριοσυκιάς, Αθύρων, Δυτικού και Ραχώνης. Στο σύνολο του Δήμου παράγονται 595tn απορριμμάτων το έτος με παραγόμενα 600gr απορριμμάτων ανά κάτοικο ημερησίως. Χωματερές νόμιμες και παράνομες λειτουργούν στους οικισμούς όπου βέβαια η διάθεση των απορριμμάτων είναι ανεξέλεγκτη. Ο Δήμος στον τομέα της καθαριότητας απασχολεί 2 άτομα και διαθέτει απορριμματοφόρο. ΧΩΜΑΤΕΡΗ ΠΕΛΛΑΣ 26/0/207 09:38:33 EEST

48 Βρίσκεται 2-3km από τον κεντρικό οικισμό. Είναι η μοναδική χωματερή του νομού παρόλο που δεν καλύπτεται με χώμα είναι φυλασσόμενη, περιφραγμένη με κάποιον ) μόνιμο υπάλληλο του Δήμου να ελέγχει και να επιτρέπει την είσοδο μόνο σε απορριμματοφόρα οχήματα, τέλος καλ/ιέργειες γύρω δεν υπάρχουν. Η αυτοψία έγινε την Παρασκευή 5 Μαρτίου ΒΑΘΜΟΛΟΓΗΣΗ-ΑΞΟΛΟΉΣΗ ΧΩΜΑΤΕΡΩΝ Παρακάτω παρατίθενται τα κριτήρια με βάση τα οποία οι χωματερές που προαναφέρθηκαν αξιολογήθηκαν και βαθμολογήθηκαν καθώς και ο βαθμός που αντιστοιχεί στο καθένα κριτήριο στην συνέχεια ακολουθούν δύο πίνακες με τις αναλυτικές βαθμολογίες της κάθε χωματερής για τον κάθε Δήμο ξεχωριστά, ανά j κριτήριο. ΚΡΤΗΡΑ ΒΑΘΜΟΛΟΓΗΣΗΣΧΩΜΑΤΕΡΩΝ => Τάξη α- ρέμα, υγρότοπος ~~_εν_υ_π_άρ_χ_ε Ie-~_Ο_-2_00_m lfc;~5_0m I~~_m _ => Τάξη β-στάσιμο νερό ή έλος Δεν υπάρχει ο Στάσιμο νερό η έλος => Τάξη γ-απόσταση από το πηγάδι fcl~~2_oo_m I~~_o_o_m _ => Τάξη 2 α-δάσος Δεν υπάρχει Λίγα δένδρα Μεσαίο δάσος Μεγάλο δάσος Θαμνώδεις εκτάσεις Ο 2 3 => Τάξη 2 β-κωνοφόρα 43 26/0/207 09:38:33 EEST

49 ~~~λλα δ_έν_δ_ρ_α [_~~ω_ν_o_φ_ό_ρ_α _ :::::) Τάξη 3-προστατευόμενες περιοχές _'~_x I-o~_α_ι _ :::::) Τάξη 4 α-διαπερατότητα Εδάφη αδιαπέραστα Εδάφη μερικώς διαπερατά Εδάφη διαπερατά Ο 2 => Τάξη 4 β-εδάφη Αργιλώδες Αργιλοαμμώδες ΑμμοαΡΥιλώδες Μητρικό πέτρωμα :::::) Τάξη 5α-αισθητική υποβάθμιση (κοντά σε τουριστικούς, αρχαιολογικούς χώρους) :3km ~500m :OO-50m ;50m I--,~_m _ :::::) Τάξη 5β-φαίνεται από οικισμό ή δρόμο ~εν φανεται I~~_α_lν_ε_τ_α_ι _ ~ => Τάξη 5γ-απόσταση από οικία σε κατοικημένη περιοχή =:=5o=o=m=====I=;=5o=o=m=====I=;=lo=o=m===== :::::) Τάξη 5 δ-δυσοσμίες σε κατοικημένη περιοχή '~xι I_~_υ_σo_σ_μ_ίε_ς _ 44 26/0/207 09:38:33 EEST

50 => Τάξη 6-απόσταση από αεροδρόμιο ~3km ~3km => Τάξη 7-πλημμυροπαθής περιοχή I'~Χ\ I~αι => Τάξη 8-ύψος βροχής ~4oomm ~oo-6oomm ;6oomm L 45 26/0/207 09:38:33 EEST

51 Κοιτήοια Χωυατεοών ΔΗΜΟΣ ΔΗΜΟΣ ΕΔΕΣΣΗΣ ΔΗΜΟΣ ΔΗΜΟΣ ΔΗΜΟΣ ΔΗΜΟΣ ΓιΑΝΝIΤΣΩΝ ΑΡΔΑΑΣ ΕΞΑΠΛΑΤΑΝογ ΜΕΝΗΔΟΣ ΒΕΓΟΡIΤιΔΟΣ Γιαννιτσά nαραλί νη Ρι αρ Άγρα Β υττά Α lδαία Άλωρο Ε απλάτανο Μηλιά Μάνδαλο Καλή Ά Υισσο Τά η a-ρμα/υγρ6τοπο( Ο Ο Ο 2 3 Ο 3 3 Ο Ο Ο Τάξη β~στασιμo νεp6ltλα: Ο Ο Ο Ο Ο Ο Ο Ο Ο Τάξη γ-σπόστσσπ από πηγάδι Ο Ο Ο Ο Ο Ο Ο Ο Ο Ο Ο ο Τάξη 2α-δάσο Ο Ο Τάξη 2{3-κωvοφ6ρα Ο Ο Ο Ο Ο Ο Ο Ο Ο Ο ο Τάξη 3-προστατευ6μενε περοχ Ο Ο Ο Ο Ο Ο Ο Ο Ο Ο Τάξπ 4α-διαΠεΡaτ6τπτα Ο 2 2 Τά η 4β-εδάφη Τά 5a-QισθnTlκή υποβαθμισπ Ο Ο Ο 3 3 Ο Ο Ο Ο Ο Ο Τά 5β-ΟΠΤική απόκρυψη Ο Ο Ο Τά 5γ-απ6στασπ από οικία Ο Ο Ο Ο 2 Ο 2 Ο Ο Τάξ 5δ-δυσοσμίε Ο Ο Ο Ο Ο Ο Ο Ο Ο Ο Ο Τά 6-σπ6σταση από το σεροδρ. Ο Ο Ο Ο Ο Ο Ο Ο Ο Ο Ο Ο Τά 7-πλnμμυροπαθήc περιoνfι Ο Ο Ο Ο Ο Ο Ο Ο Ο Τά η 8-ύψο βροχής ΣΥΝΟΛΚΗ BAΘMOΛOΓlA /0/207 09:38:33 EEST

52 - Κ ιτήρια Χωματερών ΔΗΜΟΣ ΣΚΥΔΡΑΣ ΔΗΜΟΣ ΚΡΥΑΣ ΔΗΜΟΣ ΜΕΓΑΛΟΥ ΔΗΜΟΣ ΚΥΡΡΟΥ ΔΗΜΟΣ ΒΡΥΣΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΠΕΜΗΣ Άσπρο Καλύβια Εσώβαλτα Σταυροδρόμι Γαλατάδε π Γαλατάδεc 2n Λιπασό Αοαl3υσσόc Λάκκο ntλaac Τά η σ-οluσluvο6rοποc Ο Ο 3 3 Ο Ο Ο Ο Ο Ο Τά η β-στ'άσιμο νερ6lέλοc Ο Ο Ο Ο Ο Ο Ο Τά η Υ-απ6σταση από πηγαδι Ο Ο Ο Ο Ο Ο Ο Ο Τάξη 2α-δάσοc 2 Ο Ο Ο Ο Ο Τά η 2β-κωνοφ6ρσ Ο Ο Ο Ο Ο Ο Ο Ο Ο Ο Τά η 3-πooστστεu6μενεc περιοχlc Ο Ο Ο Ο Ο Ο Ο Ο Ο Τά η 4σ-διαπερστ6τηrσ Ο Τά η 4β-εδάφη Τάξη 5α-αισθητική υποβσθμιση Ο Ο Ο Ο Ο Ο Ο Ο Ο Ο Τά η 5β-οπτ/κή απόκρυψη Τά η 5γ-σπ6στσση από Q/Kfσ 2 Ο Ο 2 Ο Ο Ο Τά η 5δ-δυσοσμε<: Ο Ο Ο Ο Ο Ο Ο Τά η {).απόσταση από το σεροδρ. Ο Ο Ο Ο Ο Ο Ο Ο Ο Ο Τά η 7-πλη μυροπαθής περιοχή Ο Ο Ο Τά η Β-ύψοε ΒΟΟΥήε ΣΥΝΟΛΚΗ BAΘMOΛOΓlA /0/207 09:38:33 EEST

53 2.9. ΑΝΑΛ γση BAΘMOΛOΓlAΣ ΧΩΜΑΤΕΡΩΝ Από την αυτοψία που πραγματοποιήθηκε σε 22 χωματερές του νομού Πέλλας (ελέγχθηκαν περίπου 2 σε κάθε Δήμο) και την αξιολόγηση τους διαπιστώθηκε καταρχήν ότι σι περισσότερες συγκεντρώνουν υψηλή βαθμολογία. Η υψηλή βαθμολογία δηλώνει ότι οι χωματερές βρίσκονται σε τοποθεσίες ακατάλληλες και άρα σι περισσότερες πρέπει να αποκατασταθούν άμεσα, μάλιστα έρχονται σε πλήρη αντίθεση με τα κριτήρια που χρησιμοποιούνται για την σωστή χωροθέτηση χώρων διάθεσης απορριμμάτων. Το παραπάνω φαινόμενο εξηγείται από το γεγονός ότι οι χωματερές αυτές δημιουργήθηκαν τυχαία με απλή απόφαση του εκάστοτε κοινοτάρχη και την συναίνεση της Νομαρχίας. Μόνο τρεις χωματερές συγκέντρωσαν χαμηλή βαθμολογία (Γιαwιτσά, Λάκκα, Πέλλα) που τις καθιστά περισσότερο κατάλληλες από τις υπόλοιπες για την λειτουργία χωματερής. ενώ οι υπόλοιπες είναι πλησίον του Ο ή και πάνω από αυτό. Την υψηλότερη βαθμολογία την συγκέντρωσαν οι χωματερές Εσωβάλτων του Δήμου Κρύας Βρύσης με 8 βαθμούς και η χωματερή της πόλεως της Αριδαίας με 7 βαθμούς. Ακόμη ένα γενικότερο συμπέρασμα που διαπιστώθηκε, είναι ότι η διάθεση των απορριμμάτων είναι ανεξέλεγκτη. δηλαδή τα απορρίμματα είναι διαφόρων ειδών και κατηγοριών, ενώ παραμένουν και ακάλυπτα. Εξαίρεση αποτελούν η χωματερή της πόλεως του Δήμου Γιαwιτσών όπου υπάρχει εδαφοκάλυψη και της Άρνισσας του Δήμου Βεγορίτιδος που καίγονται συλλογικά κατά τακτά χρονικά διαστήματα. Ακόμη ένα ακόμη αξιοσημείωτο γεγονός που παρατηρήθηκε είναι ότι οι χώροι αυτοί παραμένουν απερίφρακτοι με αποτέλεσμα να διαχέονται τα απορρίμματα και να μεγαλώνει η έκταση της κάθε χωματερής. Αναλυτικότερα για κάθε κριτήριο συμπεραίνουμε τα ακόλουθα: Κριτήριο Τάξης α : Ένα από τα σημαντικότερα κριτήρια είναι η γειτνίαση με ρέμα ή υγρότοπο και όμως πέντε χωματερές εκτείνονται στις όχθες ρεμάτων. Οι δύο χωματερές του Δήμου Κρύας Βρύσης βρίσκονται στο ίδιο ρέμα και μάλιστα των Εσωβάλτων τα απορρίμματα διατίθενται μέσα στο ίδιο το ρέμα και οι άλλες τρεις μία του Δήμου Αριδαίας και δύο του Δήμου Εξαπλατάνου σε κοινό ρέμα που διατρέχει τους δύο αυτούς στα που συνορεύουν μεταξύ τους. Ακόμη οι χωματερές των οικισμών Άγρα και Βρυττών του Δήμου Εδέσσης είναι πλησίον υυροτόπων προστατευομένων ακόμη και από το πρόγραμμα 'Natura 2000'. 26/0/207 09:38:33 EEST

54 Κριτήριο Τάξης β: Όσον αφορά το κριτήριο της ύπαρξης στάσιμου νερού ή έλους έξι χωματερές από τις 22 χωματερές γειτνιάζουν με τέτοιου είδους περιοχές. Κριτήριο Τάξης γ : Όπως διαπιστώνουμε από τους πίνακες μόνο δυο χωματερές βρίσkovται πλησίον πηγαδιού, των Εσωβάλτων και μια από τις δυο των Γαλατάδων. Κριτήριο Τάξης 2 α : Ένα από τα κριτήρια με ιδιαίτερη βαρύτητα είναι η ύπαρξη δάσους κοντά στην χωματερή, εδώ παρατηρείται ότι δέντρα υπάρχουν γύρω από τις περισσότερες α..λά συγκεκριμένα δύο της Αριδαίας και του Ριζαρίου του Δήμου Εδέσσης βρίσκονται εντός μεγάλων δασών. Κριτήριο Τάξης 2 β : Συνήθως τα δέντρα που απαντώνται στην πλειοψηφία τους είναι φυλλοβόλα μόνο στην χωματερή Ριζαρίου υπήρχαν κωνοφόρα και η βλάστηση ήταν ιδιαίτερα πυκνή. Κριτήριο Τάξης 3 : Οι χωματερές που γειτνιάζουν με προστατευόμενες περιοχές αυτού του κριτηρίου θα πρέπει να αποτελούν και τις πρώτες που χρίουν αποκατάστασης, σ'αυτές τις περιοχές εντάσσονται οι χωματερές κοντά στις λίμνες Άγρα και Βρυττών καθώς και η χωματερή Αραβυσσού του Δήμου Κύρρου που είναι κοντά στις πηγές τροφοδοσίας υδάτων της Θεσσαλονίκης. Κριτήριο Τάξης 4 α : Όσον αφορά το κριτήριο της υδατοδιαπερατότητας των εδαφών. πρέπει να τονισθεί ότι οι χωματερές που βρίσκονται στους οικισμούς που υπάγονται στους Δήμους Σκύδρας, Κρύας Βρύσης, Μ. Αλεξάνδρου, Αριδαίας και Εξαπλατάνου πρέπει να αποκατασταθούν άμεσα λό'γω της υψηλής υδατοδιαπερατότητας των εδαφών των συγκεκριμένων περιοχών. Κριτήριο Τάξης 5 α : Η καταπάτηση του κριτηρίου της αισθητικής υποβάθμισης (συνύπαρξη με τουριστικές περιοχές και αρχαιολογικούς χώρους) αφορά μόνο τις περιπτώσεις των χωματερών των οικισμών Άγρα και Βρυττών λό'γω των λιμνών τους και του αναμενόμενου τουριστικού ενδιαφέροντος που δημιουργείται. Κριτήριο Τάξης 5 β : Το κριτήριο αυτό της οπτικής απόκρυψης δεν επιτυγχάνεται. καθώς στην συντριπτική τους πλειοψηφία οι χωματερές βρίσκονται πλησίον κοινοτικών δρόμων εκτός από τις χωματερές Γιαwιτσών, Ριζαρίου (Εδέσσης) και Καλής (Mεvηίδoς). Κριτήριο Τάξης 5 γ : Οι μισές χωματερές απέχουν ελάχιστα από τους οικισμούς και βρίσκονται πολύ κοντά με κατοικίες άρα το κριτήριο της απόστασης από οικία σε κατοικημένη περιοχή σ'αυτές τις περιπτώσεις δεν πληρείται /0/207 09:38:33 EEST

55 Κριτήριο Τάξης 5 δ : Βάση του προηγούμενου κριτηρίου δημιουργούνται δυσοσμίες σε ορισμένες περιπτώσεις, όπου δηλαδή υπάρχει η γειτνίαση με κατοικημένες περιοχές με αποτέλεσμα να υποβαθμίζεται η περιοχή. Ί Κριτήριο Τάξης 6 : Το κριτήριο απόσταση από αεροδρόμιο πληρείται και η βαθμολογία είναι κοινή για όλες τις χωματερές καθώς δεν υπάρχει αεροδρόμιο στον Νομό. Κριτήριο Τάξης 7 : Από τους πίνακες διαπιστώνεται ότι στο κριτήριο αυτό (πλημμυροπαθής περιοχές) σι περισσότερες χωματερές εκτείνονται σε τέτοιες περιοχές που έχουν πληγεί από πλημμύρες στο παρελθόν. Κριτήριο Τάξης 8 : Η βαθμολογία στο κριτήριο αυτό δηλαδή της ποσότητας βροχόπτωσης είναι κοινή για όλες τις χωματερές καθώς οι κλιματολογικές συνθήκες είναι κοινές και δεν υπάρχουν μεγάλες διαφορές ΠΕΡΒΑΛΛΌΝΤΚΕΣ ΚΑ ΑΛΛΕΣ ΕΠΠΤΩΣΕΣ ΑΠΌ ΤΗΝ ΥΦΣΤΑΜΕΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΔΣΑ Εξετάζοντας το σύνολο του φάσματος της διαχείρισης στερεών αποβλήτων στο νομό Πέλλας προκύπτει ότι από την υφιστάμενη κατάσταση διαχείρισης προκαλείται πληθώρα αρνητικών επιπτώσεων σε πολλούς τομείς της ζωής του νομού. Κυριότερες είναι σι περιβαλλοντικές επιπτώσεις, δεν πρέπει όμως να παραγκωνίζονται σι κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις, οι επιπτώσεις στην αναπτυξιακή πορεία του νομού. j Όσον αφορά την προσωρινή αποθήκευση συλλογή -μεταφορά, αυτό σε μεγάλο βαθμό σε επίπεδο νομού αντιμετωπίζεται σχετικά ικανοποιητικά. Παρ' όλα αυτά, υπάρχουν ακόμη αρκετά προβλήματα και ελλείψεις, όπως Π.χ. σε ορισμένες περιοχές ακατάλληλα μέσα προσωρινής αποθήκευσης (πλαστικές σακούλες, βαρέλια κ.λ.π.), ανεπάρκεια κάδων, ανεπάρκεια συστήματος καθαρισμού κάδων συλλογή με ανοικτά οχήματα κλπ.. Τα ανωτέρω προκαλούν δυσμενείς περιβαλλοντικές και κοινωνικές επιπτώσεις, επιπτώσεις στην ποιότητα του εργασιακού περιβάλλοντος κλπ.. Επιπλέον σήμερα δεν εφαρμόζονται ορθολογικά προγράμματα συλλογήςμεταφοράς, βασιζόμενα σε εμπεριστατωμένες μελέτες αλλά η επιλογή των συστημάτων γίνεται κυρίως εμπειρικά. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την αντιοικονομική 50 26/0/207 09:38:33 EEST

56 λειτουργία των συστημάτων, την καταπόνηση των εργαζομένων, την πιθανή άσκοπη χρήση εξοπλισμού κ.λ.π.. Στον τομέα της τελικής διάθεσης απορριμμάτων υπάρχουν σημαντικότατα προβλήματα. - διάθεση γίνεται κατά κανόνα σε ακατάλληλες τοποθεσίες, με ακατάλληλο τρόπο και χωρίς κατάλληλη υποδομή. Πρίν το ξεκίνημα λειτουργίας των διαφόρων χωματερών διάθεσης απορριμμάτων δεν κατασκευάστηκαν τα απαιτούμενα έργα υποδομής ούτε λήφθηκαν τα απαιτούμενα μέτρα προστασίας του περιβάλλοντος. Αυτό δεν έγινε ούτε κατά την διάρκεια λειτουργίας των ΧΔΑ. Έτσι από πλευράς των χωματερών του νομού εμφανίζονται μεταξύ άλλων οι κάτωθι σημαντικές ελλείψεις : Παντελής έλλειψη συστήματος στεγανοποίησης του πυθμένα και των πρανών των χωματερών Μη ύπαρξη συστήματος συλλογής και απομάκρυνσης των στραγγισμάτων Απουσία μέτρων απαγωγής, επεξεργασίας και διάθεσης βιοαερίου Απουσία αντιπλημμυρικών έργων Μη πρόβλεψη αντιπυρικής προστασίας Ανυπαρξία κατάλληλης περίφραξης των χωματερών, στις περισσότερες περιπτώσεις Ανυπαρξία έργων προκάλυψης και αισθητικής αναβάθμισης Οι προαναφερθείσες ελλείψεις κρίνονται εξαιρετικά σημαντικές και καθιστούν τη διάθεση των απορριμμάτων από ανεξέλεγκτη έως ημιανεξέλεγκτ/. Με βάση τα ανωτέρω, η παρουσία και η λειτουργία των χωματερών εγκυμονεί πολύ σημαντικούς κινδύνους για το περιβάλλον και τα δημόσια; Υγεία. Ενδεικτικά, ακολούθως αναφέρονται οι σημαντικότερες περιβαλλοντικές επιπτώσεις που προκαλούνται από τις υφιστάμενες χωματερές. Α) Διαφυγή στραγγισμάτων από τον πυθμένα των χωματερών προς τα υπόγεια εδαφικά στρώματα και τα υπόγεια ύδατα. Σε συνδυασμό με τα γεωλογικά χαρακτηριστικά της περιοχής της κάθε χωματερής, στις περισσότερες περιπτώσεις εγκυμονούνται σημαντικότατοι κίνδυνοι. Επίσης διαφυγή στραγγισμάτων λαμβάνει χώρα και μέσω επιφανειακής απορροής, με επιπτώσεις και στα επιφανειακά ύδατα. Β) Η υπόγεια μετανάστευση βιοαερίου, η έλλειψη συστήματος στεγάνωσης του πυθμένα και των πρανών, σε συνδυασμό με τα εκάστοτε γεωλογικά χαρακτηριστικά, καθιστούν πολύ πιθανή την υπόγεια μετανάστευση του βιοαερίου, κάτι το οποίο μπορεί να έχει αρνητικές επιδράσεις στα υπόγεια ύδατα, αλλά επίσης μπορεί να βρει 5 26/0/207 09:38:33 EEST

57 δίοδο και να εμφανιστεί σε αρκετή απόσταση από το χώρο, με mθανές σημαντικές συνέπειες. Γ) Οσμές-Ατμοσφαιρική ρύπανση, η ανυπαρξία επεξεργασίας του διαφεύγοντος βιοαερίου, έχει αρνητικές συνέπειες που συνοδεύονται από την έκλυση οσμών. Επίσης όλοι οι ρύποι που περιέχονται στο βιοαέριο ή παράγονται απ'την ανεξέλεγκτη καύση απορριμμάτων, διαφεύγουν στην ατμόσφαιρα, προκαλώντας έντονη ατμοσφαιρική ρύπανση. Δ) Καθιζίσεις-Εκρήξεις-Αναφλέξεις, η μη απαγωγή του βιοαερίου προκαλεί συχνά συσσώρευση του και βίαιη εκτόνωση του, με αποτέλεσμα την εμφάνιση των ανωτέρω φαινομένων. Επίσης καθιζήσεις μπορεί να προκληθούν και από την ανυπαρξία συμπίεσης ή την κακή συμπίεση των απορριμμάτων. Ε) Πυρκαγιές, έχει εκδηλωθεί αρκετές φορές πυρκαγιά σε χωματερή. Σε ορισμένες μάλιστα περιπτώσεις έλαβε χώρα επέκταση τους, με αποτέλεσμα οι γειτνιάζουσες του χώρου εκτάσεις να αποτεφρωθούν. Ση Ύπαρξη ζώων στις χωματερές, λόγω της έλλειψης περίφραξης παρατηρείται συχνά το φαινόμενο κοπάδια ζώων Π.χ. κατσίκια ή σκυλιά να βρίσκονται εντός των χωματερών και να τρέφονται από τα απορρίμματα, εγκυμονώντας έτσι κινδύνους για τη δημόσια υγεία. Ζ) Οπτική υποβάθμιση και αλλοίωση του τοπίου, από την ακατάλληλη διάθεση απορριμμάτων προκαλείται σημαντική αισθητική 'όχληση και αλλοίωση του τοπίου, συχνά μάλιστα σε περιοχές αυξημένης διέλευσης κοινού. Η) Επιπτώσεις στη χλωρίδα και τη πανίδα, μέσω του βιοαερίου a').i. και άλλων φαινομένων που λαμβάνουν χώρα σε ανεξέλεγκτες χωματερές. Θ) Χωροταξικές επιπτώσεις, ανακύπτουν λοιπόν και προβλήματα χωροταξίας λόγω της δέσμευσης γης, περιορισμό και σύγκρουση των χρήσεων γης. ) Υγειονομικές επιπτώσεις στη δημόσια υγεία που παίρνουν την μορφή -Επιδημιολογικών εξάρσεων οφειλομένων σε νοσογόνους παράγοντες -Μακροπρόθεσμες εmπτώσεις στη δημόσια υγεία λόγω των τοξικών παραγόντων μέσω του αναπνευστικού και πεπτικού συστήματος (νερό, τροφική αλυσίδα κ.λ.π.). (ΑΘΑΝΑΣΑΔΗΣ-ΘΕΟΔΩΡΟΥ Κ.α., 999) 52 26/0/207 09:38:33 EEST

58 2.2. ΑΠΟΣΥΡΟΜΕΝΑ ΦΡΟΥΤΑ ΚΑ ΥΠΟΛΕΜΜΑΤΑ ΓΕΩΡΠΚΩΝ ΛΡΑΣΤΗΡΟΤΗΤΩΝ Η σημαντικότερη ομάδα αποβλήτων αυτής της κατηγορίας, από πλευράς περιβαλλοντικών οχλήσεων, είναι τα αποσυρόμενα φρούτα. Τα φρούτα τα οποία υπάγονται στο καθεστώς της απόσυρσης του νομού Πέλλης είναι τα ροδάκινα. τα νεκταρίνια και τα μήλα. Φορείς παραγωγής των αποσυρόμενων φρούτων, είναι ομάδες παραγωγών του νομού, συνεταφισμών ή μη. Το τρέχον έτος στο νομό Πα/ης λειτουργούν επτά χώροι απόσυρσης φρούτων, πέντε από τους οποίους υπάγονται στο πεδίο αρμοδιότητας τ/ζ Διεύθυνσης Γεωργίας Έδεσσας και δύο από τους οποίους υπάγονται στη Διεύθυνση Γεωργίας Γιαννιτσών. ι Ειδικότερα στην αρμοδιότητα της Δ/νσης Γεωργίας Έδεσσας υπάγονται οι χώροι απόσυρσης στις τοποθεσίες: Γαρέφι (Μαυροβουνίου), Π.Λατομείο (Πρ.Ηλία), Νταμάρι (Πολυκάρπη), Μαυρόλακος (Άλωρο) και Ξηρά Βρύση (Παναγίτσα). Στην αρμοδιότητα της Δινσης ΓεωρΥίας Γιαννιτσών υπάγονται οι χώροι απόσυρσης σης τοποθεσίες Δροσερού και Λάκκας. ΦΩΤ 3 : ΧΩΡΟΣ ΑΠΟΣΥΡΣΗΣ ΡΟΛΑΚιΝΩΝ, ΛΑΚΚΑ ΠΗΉ : ΛΑ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΑ, /0/207 09:38:33 EEST

59 Από το σύνολο των ποσοτήτων που αποσύρονται υπό την αρμοδιότητα της Δ/vσης Γεωργίας Γιαwιτσών περίπου το 70-80% αντιστοιχεί σε Ροδάκινα και Νεκταρίνια και ι το υπόλοιπο ποσοστό αντιστοιχεί σε Μήλα. Το σύνολο της συνολικής ετήσιας ποσότητας αποσυρόμενων φρούτων στον Νομό Πέλλης διατίθεται σε χώρους που δεν έχουν απαραίτητες εγκρίσεις. Πρέπει να σημειωθεί ότι τα τελευταία έτη γίνεται προσπάθεια βελτίωσης των συνθηκών των χώρων απόσυρσης και τήρηση ορισμένων στοιχειωδών κανόνων, που πρέπει να τηρούνται σε ΧΥΤΑ φρούτων όπως διαμόρφωση λεκάνης υποδοχής φρούτων, σύστημα συλλογής στραγγισμάτων τακτική επικάλυψη με χώμα κ-λπ. Το καθεστώς απόσυρσης γεωργικών προϊόντων διέπεται από τις ακόλουθες διατάξεις: ) Τον Καν. αριθ.2200l96 του Συμβουλίου για την Κοινή Οργάνωση των αγορών στον τομέα των οπωροκηπευτικών. 2) Τον Καν αριθ του Συμβουλίου για την Κοινή Οργάνωση των αγορών στον τομέα των μεταποιημένων οπωροκηπευτικών. 3) Τον Καν αριθ4 97 της Επιτροπής περί καθορισμού των λεπτομερειών εφαρμογής του Καν αριθ του Συμβουλίου, όσον αφορά στα επιχειρησιακά προγράμματα και ταμεία και την κοινοτική χρηματοδοτική ενίσχυση. 4) Τον Καν αριθ.42/97 της Επιτροπής σχετικά με λεπτομέρειες εφαρμογής του Καν.αριθ.220Ο96 του Συμβουλίου, όσον αφορά την αναγνώριση των οργανώσεων παραγωγών. 5) Τον Καν.αρθ.478/97 της Επιτροπής για τις λεπτομέρειες εφαρμογής του Καν. αρθ.220ο96 του Συμβουλίου, όσον αφορά την προαναγνώριση των ομάδων παραγωγών. 6) Τον Καν. αριθ.658/97 της Επιτροπής για τις λεπτομέρειες εφαρμογής του Καν. αριθ.220ο96 του Συμβουλίου, όσον αφορά το καθεστώς παρεμβάσεων στον τομέα των oπωρoιcηπευτkών. (ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΑΝΔΑΛΗ, 2002) Η ποσότητα των αποσυρόμενων φρούτων θα μειώνεται για τα επόμενα χρόνια κατά απόλυτο ποσοστό 5% ετησίως, ήτοι: Τα έτος 2002 το ποσοστό των αποσυρόμενων εσπεριδοειδών δεν θα μπορεί να υπερβεί το 5% της εμπορευόμενης ποσότητας. Το έτος 2003 η ποσότητα των αποσυρόμενων εσπεριδοειδών δεν θα μπορεί να υπερβεί το 0% της εμπορευόμενης ποσότητας. 26/0/207 09:38:33 EEST

60 Μετά το έτος 2003 το ανώτατο επιτρεπόμενο όριο αποσυρόμενων ποσοτήτων σταθεροποιείται στο 0% της εμπορευόμενης ποσότητας. Για την ακρίβεια, τα j προαναφερθέντα ποσοστά είναι τα μέγιστα ποσοστά απόσυρσης τα οποία θα δικαιούνται επιδότησης. Περαιτέρω αποσυρόμενες ποσότητες. που υπερβαίνουν τα ποσοστά αυτά, δεν θα επιδοτούνται. Με βάση το χρονικό ορίζοντα υλοποίησης των σχετικών έργων Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων, και δεδομένου ότι μετά το 2003 το ποσοστό των επιδοτούμενων αποσυρόμενων φρούτων θα παραμένει σταθερό, ως ποσότητα για το σχεδιασμό τ/ς διαχείρισης αποσυρόμενων φρούτων, θα ληφθεί το ποσοστό 0% απόσυρσης. Θεωρώντας την εμπορευόμενη ως διαχρονικά σταθερή, η ποσότητα αποσυρόμενων φρούτων μετά το 2003 θα ανέρχεται σε tnέτος και αυτή λαμβάνεται ως ποσότ/τα σχεδιασμού. Οι λοιπές κατ/γορίες υπολειμμάτων γεωργικών δραστηριοτήτων εκτός των αποσυρόμενων φρούτων, περιλαμβάνουν φυτικές ύλες που προκύπτουν από διάφορες δραστηριότητες, όπως π.χ. προϊόντα κλαδέματος, φύλλα. άχυρα κλπ. Τα υλικά αυτά σήμερα σε μεγάλο βαθμό καίγονται, είτε για τ/ διάθεση τους. είτε για την ενεργειακή αξιοποίηση τους, ενώ υφίστανται και άλλες χρήσεις αξιοποίησης (π.χ. ως ζωοτροφές). Λόγω τ/ς αποκεντρωμένης παραγω-υής τους, της ελλείψεως βάσης δεδομένων και της σποραδικής αξιοποίησης ή και διάθεσης τους, η ασφαλής εcτίμηση των ποσοτήτων τους δεν είναι εφικτή. Σύμφωνα με τους υπάλληλους της Διεύθυνσης Περιβάλλοντος της Νομαρχίας Πέλλης στα πλαίσια τ/ς Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων του νομού εκπονήθηκε και εγκρίθηκε μελέτη για την δημιουργία ειδικού ΧΥΤΑ για την συγκεκριμένη κατηγορία αποβλήτων. Ο χώρος που επιλέχθηκε ανήκει στην περιοχή Δροσερού και εκεί θα διατίθενται τα αποσυρόμενα φρούτα και τα υπολείμματα των γεωργικών δραστ/ριοτήτων που απαιτούν ειδική διαχείριση. j 55 26/0/207 09:38:33 EEST

61 2.22. ΒlOΜΗΧΑΝΚΑ ΑΠΟΒΛΗΤΑ ΝΟΜΟΥ ΠΕΛΛΗΣ Η Πέλλα λόγω της γεωγραφικής της θέσης ( εγγύτητας με Θεσσαλονίκη) και λόγω του ότι αποτελεί έναν από τους κύριους παραγωγών αγροτικών προϊόντων και δει ροδάκινων της χώρας. είναι ένας νομός με έντονη την άσκηση της βιομηχανικής δραστηριότητας. Παρακάτω παρατίθενται οι βιομηχανίες του νομού Πέλλης : ) ΕΡΓΟΣΤΑΣlO ΕΛΛΗΝΚΗΣ ΥΦΑΝΤΟΥΡΓΑΣ Α.Ε. (ΝΕΑ ΠΕΛΛΑ ΓlANNΤΣΩN) 2) ΒlOΜΗΧΑΝΑ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΑΣ ΦΡΟΥΤΩΝ ΚΑ ΚΗΠΕΥΤιΚΩΝ ΕΤΑΡΕΑΣ ΨΥΓΕΑ ΓΑΝΝΤΣΩΝ σε. (2' χλμ. Ε.Ο. ΓlANNΤΣΩN-AΛEΞANΔPEIAΣ) 3) ΕΡΓΟΣΤΑΣlO ΔΑΝΑϊΣ Α.Ε. (ΠΡΟΦΗΤΗΣ ΗΛΑΣ, ΔΗΜΟΣ ΜΕΝΗΔΟΣ) 4) ΜΕΕΔ Α.Ε. ΣΤΗΝ ΠΕΡlOΧΗ ΓlANNΤΣΩN. 5) ΜΟΝΑΔΑ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΑΣ ΚΑ ΚΑΤΑΨΥΞΗΣ ΦΡΟΥΤΩΝ ΚΑ ΛΑΧΑΝΚΩΝ ΣΤΗ ΒΠΕ. ΔΡΟΣΑΣ 6) Μ.Ε.Δ. Α.Ε., ΠΡΩΗΝ ΦΛΛΠΑΣ Α.Ε. (3' χλμ. Ε.ο. ΓlANNΤΣΩN ΘΕΣΝΚΗΣ) 7) ΒlOΜΗΧΑΝΑ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΑΣ ΦΡΟΥΤΩΝ ΕΤΑΡΕΑΣ ΕΚΟΠ Α.Ε. (ΠΡΟΦΗΤΗΣ ΗΛΑΣ ΣΚ ΥΔΡΑΣ) 8) ΕΡΓΟΣΤΑΣlO ΒΟΠΑΚ ΑΒΕΕ (ΣΕΒΑΣΤΕΑΝΑ ΣΚΥΔΡΑΣ) 9) ΕΡΓΟΣΤΑΣlO ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΑΣ ΑΓΡΟTlΚΩΝ προϊοντων ΕΤ ΑΡΕΑΣ Α.Π. ΜΟΥΡΑΤΟΓΛΟΥ Α.Ε. - CORINA (ΆΨΑΛΟ ΑΛΜΩΠΑΣ) 0) ΜΑΒΚΟΑΒΕΕ (ΆΓlOΣ ΛΟΥΚΑΣ ΓlANNΤΣΩN) ) ΚΡΟΝΟΣ Α.Ε. (ΜΑΥΡΟΒΟΥΝ ΣΚΥΔΡΑΣ) 2) ΕΡΓΟΣΤ ΑΣlO ΑΓΡΟΤΟΒlOΜΗΧΑΝΚΟΥ ΣΥΝΕΤΑPΣΜΟΥ ΣΚ ΥΔΡΑΣ «Η ΜΕΛΣΣΑ» 3) ΕΡΓΟΣΤΑΣlO ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΑΣ προϊοντων ΤΣΑΡ Α.Ε. (ΝΕΑ ΠΕΛΛΑ ΓlANNITΣΩN) 4) ΒlOΜΗΧΑΝΑ ΣΑΛΓΚΑΡ Α.Ε. (ΣΕΒΑΣΤΕΑΝΑ ΣΚΥΔΡΑΣ) 5) ΕΡΓΟΣΤ ΑΣlO ΚΟΝΕΞ Α.Ε. (ΣΚΥ ΔΡΑ ΕΔΕΣΣΗΣ 6)ΕΡΓΟΣΤΑΣlO ΚΟΜΦΡΟΥΤΑ ΑΕΒΕ (ΒΠΕ. ΠΕΤΡΑΣ, Ε.ο. ΣΚΥΔΡΑΣ ΒΕΡΟΑΣ) 7) ΕΡΓΟΣΤΑΣlO ΈΝΩΣΗΣ ΓΕΩΡΓΚΩΝ ΣΥΝΣΜΩΝ ΓlANNΤΣΩN (ΚΑΛΛΠΟΛΗ ΓlANNΤΣΩN) 56 26/0/207 09:38:33 EEST

62 8) ΕΡΓΟΣΤΑΣΟ ΠΑΤΣΗΣ Α.Ε. ΜΟΝΑΔΑ ΕΠΕΞΕΡΓΣΑΣ ΦΡΟΥΤΩΝ ΚΑ ΛΑΧΑΝΚΩΝ (Β.ΠΕ. ΔΡΟΣΑΣ-6' χλμ. Ε.Ο:ΕΔΕΣΣΑΣ-ΦΛΩΡΝΑΣ) 9) ΕΡΓΟΣΤΑΣΟ ΤΖΕΝΑ HELLAS Α.Ε. (ΒΟΡΕΝΟΤΜΗΜΑ ΑΛΜΩΠΑΣ) 20) ΕΡΓΟΣΤΑΣΟ ΠΡΟΔΡΟΜΟΣ Α.Ε. (ΣΚ ΥΔΡΑ) 2) ΣΦΑΓΕΑ ΕΤΑΡΕΑΣ ΖΛΑΤΗΣ Α.Ε. (ΡΖΑΡ ΕΔΕΣΣΗΣ) Από την παραπάνω καταγραφή των βιομηχανιών του Νομού Πέλλης διαπιστώνουμε ότι σι περισσότερες συγκεντρώνονται στην Σκύδρα την τρίτη πληθυσμιακά πόλη του νομού. Ένα ά"λ/ο συμπέρασμα είναι ότι η πλειοψηφία των βιομηχανιών αποτελείται από μονάδες επεξεργασίας φρούτων, κυρίως ροδάκινων. Παλαιότερα σι βιομηχανίες του νομού δεν διέθεταν βιολογική μονάδα επεξεργασίας λυμάτων με αποτέλεσμα την εμφανή επιβάρυνση της περιβαλλοντικής κατάστασης του νομού. Εν καιρώ οι βιομηχανίες απέκτησαν τέτοιες μονάδες βιολογικής επεξεργασίας. Η διάθεση των επεξεργασμένων λυμάτων γίνεται στην Τάφρο 66 γνωστό απoδέιcrη του νομού, η ιλύς όμως που παράγεται δεν είναι σε όλες τις βιομηχανίες σταθεροποιημένη. Σύμφωνα με μελέτες που εκπονήθηκαν για την διαχείριση των στερεών αποβλήτων Θ του νομού η ιλύς εφόσον είναι σταθεροποιημένη θα διατίθεται στους ΧΥΤΑ και / συγκεκριμένα στον ΧΥΤΑ που θα λειτουργήσει στο νοτιοανατολικό τμήμα του._./ νομού εφόσον οι βιομηχανίες του νομού είναι εγκατεστημένες επί το πλείστον σ'αυτήν την περιοχή. Η παραγόμενη ιλύς από τις βιομηχανίες, μελλοντικά ίσως χρησιμοποιείται και ως λιπαντική ουσία στην γεωργία εφόσον έχουν γίνει οι κατάλληλες αναλύσεις και αποδειχθεί ότι ενδείκνυται για τέτοιου είδους χρήσεις. Προς το παρόν οι αγρότες παραμένουν επιφυλαcτkoί ή δεν γνωρίζουν καθόλου την χρησιμότητας της ιλύς, κυρίως λόγω της απουσίας ενημέρωσης. Η ιλύς που δεν θα είναι σταθεροποιημένη θα οδηγείται σε Μονάδα Κομποστοποίησης που θα δημιουργηθεί. Η μονάδα αυτή θα συνλειτουργήσει με τον ΧΥΤΑ της περιοχής Δροσερού στον οποίο θα διατίθενται τα αποσυρόμενα φρούτα και τα υπολείμματα των γεωργικών δραστηριοτήτων. Στην συγκεκριμένη μονάδα η μη σταθεροποιημένη ιλύς θα αφυδατώνεται προκειμένου να διατεθεί χωρίς δυσμενείς περιβαλλοντικές επιπτώσεις /0/207 09:38:33 EEST

63 3.ΥΓΕΟΝΟΜΚΗ ΤΑΦΗ-ΝΟΜΟΘΕΣΑ 3.. ΓΕΝΚΗ ΠΕΡΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΥΓΕlOΝΟΜΚΗΣ ΤΑΦΗΣ Η Υγειονομική Ταφή (γτ) είναι η μέθοδος κατά την οποία τα στερεά απόβλητα αποτίθενται σε διαδοχικά στρώματα, διαστρώνovται, συμπιέζονται και επικαλύπτονται συστηματικά με κατάλληλο αδρανές υλικό. Είναι γενικά γνωστές j τρεις τεχνικές ελεγχόμενης διάθεσης καθώς υπάρχουν επίσης και τρεις διαφορετικοί τρόποι εφαρμογής της υγειονομικής ταφής στο χώρο. Οι διάφορες τεχνικές για την ελεγχόμενη διάθεση των απορριμμάτων είναι: ) Εναπόθεση χωρίς συμπίεση και κάλυψη 2) Συμπίεση σε μπάλες και εναπόθεση 3) Κανονική συμπίεση και κάλυψη Η εναπόθεση χωρίς συμπίεση δεν είναι πολύ διαδεδομένη και σκοπεύει στη δημιουργία κατάλληλων συνθηκών για ευνοϊκότερη βιολογική αποσύνθεση των απορριμμάτων. Στη χώρα μας οι κλιματολογικές συνθήκες δεν επιτρέπουν την εφαρμογή αυτής της μεθόδου (οσμές. κίνδυνος μετάδοσης ασθενειών από διάφορους φορείς, κ.λ.π.). Η τεχνική της συμπίεσης σε μπάλες είναι λιγότερο γνωστή και εφαρμόζεται στην Αγγλία και στις ΗΠΑ. Ένα μειονέκτημα της μεθόδου αυτής για τις ελληνικές συνθήκες είναι οι μεγάλες ποσότητες στραγγισμάτων που θα παραχθούν κατά την συμπίεση, λόγω της υψηλής υγρασίας των απορριμμάτων της χώρας μας. Η συμβατική μέθοδος της ελεγχόμενης εναπόθεσης με συμπίεση των απορριμμάτων έχει τελικά επικρατήσει και είναι η πιο διαδεδομένη ιδίως για ΧΥΤΑ μικρού και j μεσαίου μεγέθους. Αυτή είναι και η οποία προτείνεται να εφαρμοστεί στον υπό μελέτη χώρο. Με την χρησιμοποίηση κατάλληλων μηχανημάτων γίνεται διάστρωση και μετά συμπίεση των απορριμμάτων σε στρώσεις συνήθως 2-2,5 m περίπου. (ΑΘΑΝΑΣΑΔΗΣ-ΘΕΟΔΩΡΟΥ Κ.Ο., 999) 3.2. ΕΝΑΛΛΑΚΤιΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΧΥΤΑ Για τον τρόπο διάθεσης των απορριμμάτων στο χώρο με την μέθοδο της Υγειονομικής Ταφής υπάρχουν τρεις κυρίως εναλλακτικές τεχνικές: ) Ο επιφανειακός τρόπος 2) Η τεχνική των ορυγμάτων 26/0/207 09:38:33 EEST

64 3) Η τεχνική των κοιλωμάτων Ο επιφανειακός τρόπος : εφαρμόζεται όταν το έδαφος του χώρου είναι ακατάλληλο ι για εξόρυξη ή ο υπόγειος υδροφόρος ορίζοντας είναι αρκετά ψηλά, όταν έχουν πληρωθεί ήδη υπάρχοντα ορύγματα ή κοιλώματα και τέλος όταν έχουν κριθεί ότι το φυσικό ανάγλυφο δεν προσφέρεται ή δεν είναι ομαλό (πλαγιές, μισγάγγειες κλπ.). Η διαδικασία διάθεσης ξεκινά με τη δημιουργία ενός χωμάτινου τεχνητού αναχώματος, όπου και στηρίζονται τα απορρίμματα σε λεπτές στρώσεις και συμπιέζονται. Κάθε στρώση συμmέζεται καθόσον προχωρεί η διαδικασία, έως ότου το πάχος του α/ττάρου να φθάσει τα 2-3m. Μετά το τέλος της ημερήσιας εργασίας, το κύτταρο καλύπτεται με 5-30cm συμπιεσμένου υλικού επικάλυψης για την επιφάνεια της διαμορφωμένης στρώσης και του μετώπου πρανούς και 50-60cm για την τελική επίστρωση. τις πλευρικές και κάθε φορά μόνιμα ορατές επιφάνειες. Το υλικό επικάλυψης μεταφέρεται στο χώρο ταφής με φορτ/γά ή προωθητήρες γαιών από παρακείμενους όγκους ή δανειοθαλάμους. Οι κλίσεις των πρανών των κυττάρων είναι 20-30%. Το επόμενο κύτταρο προχωρεί αμέσως μετά, εφόσον επαρκεί ο χώρος ή διαστρώνεται ακριβώς επάνω στο προηγηθέν κύτταρο, δημιουργώντας έτσι το δεύτερο στρώμα ούτω καθ'εξής. Στην τελική επιφάνεια δίνεται κατά κανόνα σχετική κλίση 2-3% για την εύκολη απορροή των ομβρίων. Αποτέλεσμα αυτού είναι η ελαχιστοποίηση του διηθούμενου όγκου νερού στα απορρίμματα και άρα η ελαχιστοποίηση των στραγγισμάτων. Η τεχνική των ορυγμάτων: χρησιμοποιείται σε περιοχές όπου υπάρχει ένα επαρκές επιφανειακό στρώμα τουλάχιστον 2-3m που θα χρησιμοποιηθεί για υλικό επικάλυψης των κυττάρων. Επίσης ο υπόγειος υδροφόρος ορίζοντας πρέπει να βρίσκεται αρκετά χαμηλά. Η διαδικασία διάθεσης ξεκινά με τη διάνοιξη ενός ορύγματος. Τα προϊόντα της εκσκαφής αποτίθενται υπό μορφή προστατευτικού αναχώματος πίσω από το όρυγμα το οποίο οργανώνεται κατάλληλα. Τα απορρίμματα προοδευτικά στη συνέχεια αποτίθενται μέσα στο όρυγμα, σε στρώματα μικρού πάχους (περίπου 50cm) μέχρι να φθάσουν το επιθυμητό ύψος και τα οποία καλύπτονται καθημερινά από τα προϊόντα εκσκαφής. Κατά τη διάρκεια εκμετάλλευσης του πρώτου ορύγματος προετοιμάζεται το δεύτερο Κ.Ο.Κ.. Η τεχνική των κοιλωμάτων : χρησιμοποιείται σε περιοχές όπου συναντάται μια φυσική ή τεχνητή κοιλότητα που είναι δυνατόν να γίνει Χώρος Υγειονομική Ταφής /0/207 09:38:33 EEST

65 Θα πρέπει όμως σε τέτοιες περιπτώσεις να δίδεται μεγάλη προσοχή στην υδρογεωλογία της περιοχής, στην κίνηση των υπόγειων υδάτων, στο φυσικό ανάγλυφο του χώρου και στην πιθανότητα του κατακλυσμού του χώρου αiτό νερά. Η διαδικασία διάθεσης, ακολουθεί τους εκάστοτε οριζόμενους από τις μελέτες τρόπους, κυρίως λόγω των ιδιαιτεροτήτων του κάθε χώρου. Από τις προαναφερθείσες μεθόδους Υγειονομικής Ταφής των απορριμμάτων πολλές φορές εφαρμόζεται συνδυαστική μέθοδος, όπως Π.χ. η τεχνική των ορυγμάτων μέχρι κάποιο σημείο και μετά ο επιφανειακός τρόπος Κ.Ο.Κ.. (ΑΘΑΝΑΣ[ΑΔΗΣ-ΘΕΟΔΩΡΟΥ Κ.α., 999) 3.3. ΟΡΟ[ ΚΑ ΚΡΤΗΡΑ ΚΑΤΑΛΛΗΛΟΤΗΤΑΣ ΚΑ ΕΠΛΟΓΗΣ ΠΕΡΟΧΩΝ ΓΑ ΧΩΡΟΘΕΤΗΣΗ ΜΟΝΑΔΩΝ Δ[ΑΧΕιΡΗΣΗΣ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ Από το θεσμικό πλαίσιο απαγορεύεται η εγκατάσταση μονάδων επεξεργασίας και διάθεσης στερεών αποβλήτων εντός των παρακάτω περιοχών: ) Περιοχές αρχαιολογικού-πολιτιστικού ενδιαφέροντος, δηλαδή κηρυγμένοι αρχαιολογικοί χώροι (Ζώνη Α') 2) Παραδοσιακοί οικισμοί 3) Θεσμοθετημένες περιοχές προστασίας και μεμονωμένα στοιχεία της φύσης και του τοπίου (όπως αυτά που ορίζονται από τις διατάξεις των άρθρων 8,9 και2 του Νόμου 650/86-(ΦΕΚ 6OAl7[) και από τις διατάξεις του ΝΔ 9967(ΦΕΚ 927), εκτός εάν η συγκεκριμένη χρήση έχει προβλεφτεί από άλλο διαχειριστικό σχέδιο ή άλλη νομοθετική ρύθμιση. 4) Οικιστικές περιοχές -Περιοχές εντός ορίων σχεδίου πόλεως και εντός ορίων οικισμών με πληθυσμό κάτω των 2000 κατοίκων -Περιοχές εντός ορίων Οικοδομικών Συνεταιρισμών Α και Β κατοικίας -Περιοχές ιδιωτικής πολεοδόμησης του Ν. [947/9 για οικιστική χρήση 5) Σε περιοχές που γειτνιάζουν με αεροδρόμια 6) Περιοχές για τις οποίες ισχύει ειδική ή γενική απαγορευτική διάταξη που αφορά σε θέματα Εθνικής Άμυνας και Ασφάλειας (ΦΕΚ, [997) 26/0/207 09:38:33 EEST

66 3.4. ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΣ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΑΣ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ Ως εγκαταστάσεις επεξεργασίας αποβλήτων (ΕΕΑ) νοούνται οι παρακάτω εγκαταστάσεις ή και συνδυασμός αυτών: -Εγκατάσταση μηχανικής ανακύκλωσης ή και κομποστοποίησης αποβλήτων ή ανεπεξέργαστου κλάσματος αυτών -Εγκατάσταση θερμικής επεξεργασίας αποβλήτων ή ανεπεξέργαστου κλάσματος αυτών -Κέντρο διαλογής ανακυκλώσιμων υλικών από τα απόβλητα -Εγκατάσταση προεπεξεργασίας αποβλήτων προκειμένου αυτά να οδηγηθούν προς περαιτέρω επεξεργασία ή υγειονομική ταφή (ΦΕΚ, 997) Ί 3.5. ΚΡΤΗΡΑ ΣΥΓΚΡΤΚΗΣ ΑΞΟΛΟΓΗΣΗΣ ΚΑ ΕΠΛΟΓΗΣ ΤΩΝ ΧΥΤΑ ΚΑΕΕΑ Η συγκριτική αξιολόγηση και επιλογή της βέλτιστης θέσης μεταξύ των δύο ή και περισσότερων εναλλακτικών (υποψηφίων) για κάθε εγκατάσταση χώρων, που έχουν προκύψει αρχικά από μελέτη εντοπισμού χώρων, γίνεται στα πλαίσια της ίδιας μελέτης σύμφωνα με τους όρους καταλληλότητας και κριτήρια συγκριτικής αξιολόγησης που περιλαμβάνονται στο πλαίσιο σχεδιασμού διαχείρισης στερεών αποβλήτων σε περιφερειακό και νομαρχιακό επίπεδο και αποτελούν εξειδίκευση των παρακάτω γενικών κριτηρίων. Τα κριτήρια συγκριτικής αξιολόγησης και επιλογής ΧΥΤΑ είναι τα ακόλουθα: α Γεωλογικά, υδρογεωλογικά και υδρολογικά κριτήρια. Τα κριτήρια αυτά αφορούν κύρια το βαθμό φυσικής προστασίας των υπόγειων και επιφανειακών νερών, ως παράγοντα πρόσθετης διασφάλισης τους στην υποθετική περίπτωση της μερικής αστοχίας των έργων και μέτρων στεγάνωσης και διαχείρισης των στραγγισμάτων. Αφορούν, επίσης στην ασφάλεια των κατασκευών του ΧΥΤ Α Κατά συνέπεια ενδιαφέρουν τα χαρακτηριστικά του υποψηφίου ΧΥΤ Α και της ευρύτερης περιοχής όπως: α.σύνθεση και ποιότητα εδάφους και υπεδάφους, διάβρωση, τεκτονικά χαρακτηριστικά, σεισμικότητα. α2. Διαπερατότητα εδάφους και υπεδάφους 26/0/207 09:38:33 EEST

67 α3 Βάθος στάθμης, απόσταση ποιότητα και σπουδαιότητα από πλευράς χρήσης των υπογείων νερών που επηρεάζονται (σε περίπτωση αστοχίας) από τον ΧΥΤΑ. α4 Μέγεθος λεκάνης απορροής " επιφανειακή απορροή, ατμοσφαιρικές κατακρημνίσεις α5 Απόσταση και σπουδαιότητα των δυνάμενων να επηρεαστούν ρευμάτων και τελικών αποδεικτών Το α και α2 με εξαίρεση τα τειcroνkά και τη σεισμικότητα ισχύουν σε περίπτωση που υπάρχει αξιοποιήσιμη υδροφορία, β Περιβαλλοντικά κριτήρια Τα κριτήρια αυτά αφορούν τυχόν επιπτώσεις από την κατασκευή του ΧΥΤΑ στο εγγύς και ευρύτερο περιβάλλον, πέραν των νερών που εξετάστηκαν προηγουμένως. Ενδιαφέρουν, επομένως χαραιcrηριστkά του υποψηφίου ΧΥΤΑ και της ευρύτερης περιοχής του όπως: βι Σπουδαιότητα και απόσταση από ευαίσθητα οικοσυστήματα β2 Σπουδαιότητα υπάρχουσας στην περιοχή χλωρίδας και πανίδας β3 Αισθητική κατάσταση του κυρίως χώρου του ΧΥΤΑ σε σχέση με την δυνατότητα αναβάθμισης του γ Χωροταξικά κριτήρια Τα κριτήρια αυτά αφορούν τις ενδεχόμενες εmπτώσεις του ΧΥΤΑ σε ανθρωπογενείς δραστηριότητες, που βρίσκονται σε ακτίνα επιρροής από αυτόν. Ενδιαφέρουν, επομένως χαρακτηριστικά του υποψηφίου ΧΥΤΑ και της ευρύτερης περιοχής του όπως: γ Απόσταση σε συνδυασμό με τα στοιχεία φυσικής προκάλυψης του ΧΥΤΑ, από οικισμούς, στρατιωτικές εγκαταστάσεις και στρατόπεδα, χώρους με μόνιμη και εποχιακή παρουσία μεγάλου αριθμού ατόμων, αρχαιολογικούς χώρους, αεροδρόμια, βιομηχανικές και βιοτεχνικές εγκαταστάσεις γ2 Κατεύθυνση των επικρατούντων ανέμων γ3 Απόσταση από θέσεις οπτικής επαφής του χώρου με το εθνικό και επαρχιακό οδικό και σιδηροδρομικό δίκτυο, σε συνδυασμό με το προβαλλόμενο μέρος του απορριμματικού ανάγλυφου γ4 Ευχέρεια παράκαμψης οικισμών και άλλων ανθρωπογενών δραστηριοτήτων για την πρόσβαση στο ΧΥΤΑ 26/0/207 09:38:33 EEST

68 γ5 Οδική ή σιδηροδρομική απόσταση του χώρου από το κέντρο βάρους της εξυπηρετούμενης περιοχής γ6 Υπάρχουσα επιβάρυνση της ευρύτερης περιοχής από πλευράς αστικών ρύπων (αερίων, υγρών, στερεών) γ7 Στοιχεία μικροκλίματος περιοχής (π.χ. συχνότητα και διεύθυνση καταβατικών ρευμάτων, συχνότητα και διάρκεια θερμοκρασιακών αναστροφών) δ Κριτήρια λειτουργικά και γενικής φύσης Εξετάζονται χαρακτηριστικά του υποψηφίου ΧΥΤΑ όπως: δ Κλιματολογικές συνθήκες δ2 Έκθεση του χώρου σε επικρατούντες ισχυρούς ανέμους δ3 Εδαμορφολογία του χώρου δ4 Χωρητικότητα δηλαδή διάρκεια ζωής του χώρου δ5 Ευχέρεια απόκτησης του χώρου σε σχέση με τον χαρακτήρα της περιοχής και το ιδιοκτησιακό του καθεστώς δ6 Διαθεσιμότητα υλικού επικάλυψης ε Κριτήρια οικονομικού κόστους Εξετάζονται κυρίως σι παρακάτω παράμετροι: ε Ευχέρεια εκτέλεσης, μέγεθος και τεχνική απλότητα των απαιτούμενων έργων υποδομής και περιβαλλοντικής προστασίας περιλαμβανόμενης επίσης της οδού που συνδέει το ΧΥΤΑ με το υπάρχον κατάλ/ηλο οδικό δίκτυο και της τελικής αποκατάστασης και μεταφροντίδας ε2 Αξία της γης ε3 Διαθεσιμότητα δικτύων πχ ύδρευσης ηλεκτρ. Ενέργειας ε4 Εκτιμώμενο κόστος μεταφοράς Προσδιορισμός κριτηρίων συγκριτικής αξιολόγησης και επιλογής χώρων για εγκαταστάσεις επεξεργασίας αποβλήτων α. Γεωλογικά, υδρογεωλογικά και υδρολογικά κριτήρια αl. Σύνθεση και ποιότητα εδάφους, υπεδάφους, εδαφομηχανικές ιδιότητες εδάφους, τεκτονικά χαρακτηριστικά, σεισμικότητα. β. Περιβαλλοντικά κριτήρια. β. Σπουδαιότητα και απόσταση από ευαίσθητα οικοσυστήματα. β2. Σπουδαιότητα υπάρχουσας στην περιοχή χλωρίδας και πανίδας. γ. Χωροταξικά κριτήρια /0/207 09:38:33 EEST

69 γ.απόσταση σε συνδυασμό με τα στοιχεία φυσικής απόκρυψης και προκάλυψης της εγκατάστασης, από οικισμούς, στρατιωτικές εγκαταστάσεις και στρατόπεδα, χώρους με μόνιμη και εποχιακή παρουσία μεγάλου αριθμού ατόμων, αρχαιολογικούς χώρους με μόνιμη και εποχιακή παρουσία μεγάλου αριθμού ατόμων, αρχαιολογικούς χώρους, αεροδρόμια, βιομηχανικές και βιοτεχνικές εγκαταστάσεις. γ2.κατεύθυνση των επικρατούντων ανέμων (ισχύει μόνο για εγκατάσταση καύσης και εγκατάσταση βιοσταθεροποιηση-πιθανή η απαίτηση για κατασκευή μοντέλου διασποράς ρύπων). γ3,ευχέρεια παράκαμψης οικισμού και άλλων ανθρωπογενών δραστηριοτήτων για την πρόσβαση στην ΕΕΑ. γ4.0δική ή σιδηροδρομική απόσταση της ΕΕΑ από το κέντρο βάρους εξυπηρετούμενης περιοχής. γ5. Υπάρχουσα επιβάρυνση τ/ς ευρύτερης περιοχής από πλευράς ατμοσφαιρικής ρύπανσης (ισχύει μόνο για εγκατάσταση καύσης). γ6.στοιχεία μικροκλίματος περιοχής όπως: -Συχνότητα και διεύθυνση καταβατικών ρευμάτων (για εγκαταστάσεις καύσης και κομποστοποίησης). -Συχνότητα και διάρκεια θερμοκρασιακών αναστροφών (για εγκατάσταση καύσης). δ. Κριτήρια λειτουργικά και γενικής φύσης. δ I.Ευχέρεια απόκτησης του χώρου, σε σχέση με τον χαρακτήρα τ/ς περιοχής και το ιδιοκτ/σιακό του καθεστώς. ε.κριτήρια οικονομικού κόστους. ε I.Ευχέρεια εκτέλεσης, μέγεθος και τεχνική απλότ/τα των απαιτούμενων έργων υποδομής, περιλαμβανόμενης και της συνδετήριας οδού. ε2.αξία της γης ε3.διαθεσιμότ/τα δικτύων (ύδρευση, ηλενέργεια). ε4.εκτιμώμενο κόστος μεταφοράς. Εξειδίκευση των κριτηρίων συγκριτικής αξιολόγησης και επιλογής Κατά την κατάρτιση του πλαισίου του περιφερειακού σχεδιασμού τα πιο πάνω κριτήρια μπορούν να εξειδικευθούν από το Νομαρχιακό Συμβούλιο, εφόσον κριθεί απαραίτητο ως εξής: α. Προστίθενται και ά'λ/α κριτήρια αξιολόγησης και επιλογής. β. Τα κριτήρια αυτά μπορούν να αναλυθούν σε περισσότερα επιμέρους κριτήρια. γ. Τα κριτήρια σταθμίζονται με συγκεκριμένο συντελεστή βάρους το καθένα. 26/0/207 09:38:33 EEST

70 δ. Αποφασίζεται σι>υκεκριμένος τρόπος (οδηγός) βαθμολόγησης του χώρου, σε σχέση με την ανταπόκριση του σε καθένα από τα κριτήρια. (ΦΕΚ. 997) 3.6. ΚΡΤΗΡΑ ΕΞΑΡΕΣΗΣ ΥΠΟΨΗΦΩΝ ΧΥΤΑ Τα κριτήρια εξαίρεσης που προτείνονται σύμφωνα με οδηγίες της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας είναι τα εξής: ) Ασταθή ή ασθενή εδάφη (οργανικά, διογκούμενα. ευαίσθητες άμμοι κ.α.) 2) Περιοχές όπου παρατηρούνται ή είναι πιθανές καθιζήσεις 3) Κορεσμένα εδάφη (π.χ. υγρότοποι, παράκτιες ζώνες) 4) Περιοχές τροφοδοσίας υπόγειων νερών. Όπου υπάρχει προστατευτική στεγανή στρώση, απαιτείται ειδική έρευνα. 5) Περιοχές που πλημμυρίζουν. Πρέπει να εξασφαλίζεται περίοδος επαναφοράς τουλάχιστον σο ετών 6) Περιοχές ανάντη συγκέντρωσης επιφανειακών νερών, Π.χ. ταμιευτήρων σημείων υδροληψίας πόσιμου ή αρδευτικού νερού ή οπουδήποτε είναι δυνατόν να υποβαθμιστούν επιφανειακά νερά λόγω ταχείας μεταφοράς ρύπων 7) Ατμοσφαιρικές συνθήκες που δεν ευνοούν την ασφαλή διασπορά ρύπων από διαφυγή μετά από έκτακτο συμβάν 8) Σοβαροί φυσικοί κίνδυνοι; κατολισθήσεις, αυξημένες σεισμικές κινήσεις 9) Φυσικά οικοσυστήματα : βιότοποι κινδυνευόντων ειδών, πάρκα, δάση περιοχές προστασίας της φύσης IΟ)Αγροτικές ή δασικές εκτάσεις και εκτάσεις οικονομικής ή πολιτισμικής σημασίας ) στορικοί και αρχαιολογικοί χώροι και κτίσματα ή περιοχές συνδεδεμένες με τοπικές παραδόσεις. Στις θέσεις αυτές αποφεύγεται οπωσδήποτε η καταστροφή ή ρύπανση αλλά και επιδιώκεται η αποφυγή οπτικής, ακουστικής και λειτουργικής όχλησης 2) Ευαίσθητες περιοχές, όπως αεροδρόμια, αποθήκες εύφλεκτων ή εκρηκτικών υλώνκ.α. 3) Ειδικές συγκεντρώσεις πληθυσμού Π.χ. νοσοκομείο, φυλακές 4) Κάλυψη χώρου που οδηγεί σε καταστάσεις ανισότητας μεταξύ των πληθυσμιακών ομάδων λόγω καταστροφής, πολιτιστικών παραδόσεων ή σχέσεων με το χώρο (Petts.& Eduljee G. 994 στον ΑΓΟΡΑΣΤΑΚΗ, 2000) 26/0/207 09:38:33 EEST

71 3.7. ΤΕΧΝΚΕΣ ΠΡΟΔΑΓΡΑΦΕΣ ΧΥΤΑ 3 7..ΓΕΝΚΕΣ ΑΡΧΕΣ Οι προδιαγραφές αφορούν Χώρους Υγειονομικής Ταφής μη επικίνδυνων στερεών αποβλήτων ΧΥΤΑ. Ο σχεδιασμός, η κατασκευή- η λειτουργία και η μετέπειτα φροντίδα των ΧΥΤΑ πραγματοποιούνται σύμφωνα με την καλύτερη διαθέσιμη τεχνική και σε συνδυασμό με την ποσότητα και την ποιοτική σύσταση των απορριμμάτων. Η ύπαρξη τεχνικών προδιαγραφών δεν εμποδίζει την παραπέρα εξέλιξη και μελλοντική εφαρμογή νέων τεχνικών, καθώς και την λήψη για ειδικούς λόγους αυστηρότερων μέτρων. Επειδή με τις παρούσες τεχνικές προδιαγραφές δεν μπορούν να προβλεφθούν όλες οι περιπτώσεις κατασκευής ΧΥΤΑ, εισάγεται η έννοια του ισοδύναμου συστήματος ή υλικού σε σχέση με αυτά που αναγράφονται στις τεχνικές προδιαγραφές. Η ισοδυναμία αφορά τις τεχvkές απαιτήσεις και την προστασία του περιβάλλοντος. Στα απαραίτητα κριτήρια για την αξιολόγηση ισοδύναμου συσ'τ/ματος περλαμβάνονται τουλάχιστον: ) Σταθερότητα-Αντοχή (διάβρωση, παγετός, ξήρανση, υπεριώδης ακτινοβολία θερμοκρασία. ικανότητα αυτοθεραπείας υλικού. αντοχή μακράς διαρκείας) ) 2) Συνολικό σύστημα (δυνατότητα ελέγχου αντοχή των επιμέρους στοιχείων του συστήματος αντοχή σε παραμορφώσεις, σχισμός/θραύση, στατική ασφάλεια. επιπτώσεις στο περιβάλλον κατά την κατασκευή/παραγωγή υλικών, ευαισθησία σε μηχανικές καταπονήσεις). 3) Δυνατότητες κατασκευής (ευχέρεια στην τοποθέτηση των υλικών, επί τόπου έλεγχος, ευαισθησία στις δυσμενείς καιρικές συνθήκες και στις μηχανικές καταπονήσεις. 4) Στεγανότητα (διαπερατότητα υλικού) 26/0/207 09:38:33 EEST

72 Οι προδιαγραφές αυτές δεν ισχύουν για τις μονάδες που χρησιμοποιούνται για ερευνητικούς ή πειραματικούς σκοπούς οι οποίες όμως δεν αφορούν την μερική ή ολική διάθεση των απορριμμάτων στα Υπόχρεοι για την εφαρμογή των προδιαγραφών διαχείρισης, κατασκευής και λειτουργίας των ΧΥΤΑ είναι οι κατά τόπους φορείς διαχείρισης. (ΦΕΚ, 997) ΤΕΧΝΚΗ ΥΠΟΔΟΜΗ ΚΑ'ΔΑΜΟΡΦΏΣΗ ΧΏΡΟΥ Στο χώρο εισόδου του ΧΥΤΑ προβλέπονται οι παρακάτω εγκαταστάσεις ; Ενημερωτική πινακίδα Στην πύλη εισόδου του ΧΥΤΑ να αναρτάται πινακίδα όπου αναγράφονται τα στοιχεία όπως είδος εγκατάστασης, φορέας λειτουργίας, διεύθυνση, τηλέφωνα και το ωράριο λειτουργίας της μονάδας. Χώρος αναμονής απορριμματοφόρων Σε μικρή σχετικά απόσταση από το ζυγιστήριο κατασκευάζεται χώρος αναμονής απορριμματοφόρων, οι διαστάσεις του οποίου καθορίζονται με βάση τον αναμενόμενο αριθμό προσέλευσης των απορριμματοφόρων. Ζυγιστήριο Η αναγκαιότητα κατασκευής που προβλέπεται από την έγκριση περιβαλλοντικών όρων, ανάλογα με τις ανάγκες του φορέα λειτουργίας. Σε κάθε περίπτωση εξασφαλίζεται η καταγραφή των φορτίων των εισερχόμενων απορριμμάτων με σύγχρονες και αξιόπιστες μεθόδους Χώρος εκφόρτωσης φορτίων για δειγματοληψία (οπτικός-μακροσκοπικός έλεγχος). ι Ο χώρος εκφόρτωσης ειδικά διαμορφωμένος είναι περιφραγμένος, προσβάσιμος σε οποιεσδήποτε καιρικές συνθήκες, τοποθετημένος σχετικά κοντά στον οικίσκο ελέγχου, με δάπεδα ασφαλτοστρωμένα. Εγκατάσταση έκπλυσης τροχών. Η έκπλυση τροχών των απορριμματοφόρων γίνεται μετά την εκφόρτωση σε ειδικό κατασκευασμένο χώρο. Το νερό από την έκπλυση των τροχών διοχετεύεται (αναcuκλοφορία) στην επιφάνεια του ΧΥΤΆ. (ΦΕΚ, 997) 26/0/207 09:38:33 EEST

73 ΟΚΣΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΥ Ο οικίσκος ε'λ/γχου μπορεί να αποτελείται από: -Γραφείο συσκέψεων εφοδιασμένο με κατάλληλο ηλεκτρονικό υπολογιστή για εισαγωγή και επεξεργασία στοιχείων που αφορούν στη διαχείριση των αποβλήτων. -Εργαστήριο για τον προσδιορισμό των απαιτούμενων από την ΜΠΕ και τους περιβαλλοντικούς όρους παραμέτρων. -Αποθήκη μετρικών οργάνων και μικρών εργαλείων. -Χώρος παραμονής προσωπικού. -Εγκατάσταση λουτρών και WC. -Χώρος παροχής πρώτων βοηθειών. (ΦΕΚ, 997) ΛΠΟΘΗΚΗ ΥΛΚΩΝ Η αποθήκευση των υλικών. που κρίνονται απαραίτητα για τ/ν ασφαλή λειτουργία του ΧΥΤΆ, γίνεται σύμφωνα με υπάρχουσες οδηγίες και σε κάθε περίπτωση κατασκευάζεται σε ικανοποιητική απόσταση από τον χώρο απόθεσης αποβλήτων. (ΦΕΚ, 997) ΠΕΡ.ΦΡΑΞΗ Για την κατασκευή της περίφραξης του ΧΥΤΑ χρησιμοποιούνται γαλβανισμένοι από j! μορφοσίδερο πάσσαλοι ύψους τουλάχιστον 205m από το έδαφος, σε απόσταση μεταξύ τους τουλάχιστον 3m, στερεωμένοι σε μπετόν και συρματόπλεγμα με αντηρίδα. Τα τελευταία 50cm του σιδηροπάσσαλου έχουν απόληξη υπό γωνία 300 μοιρών προς την εξωτερική πλευρά της περίφραξης. Σε όλο το μήκος της περίφραξης κατασκευάζεται τοιχίο διαστάσεων 30*30cm, με θεμέλιο 30cm απο σκυρόδεμα. (ΦΕΚ,997) 68 26/0/207 09:38:33 EEST

74 ΠΥΛΗ EIΣOΔO~ Οι διαστάσεις της πύλης εισόδου είναι τουλάχιστον 2m(ύψος)*Sm(άνοιγμα) και κατασκευάζεται από βαμμένο ή γαλβανισμένο μορφοσίδερο ή από ισοδύναμο υλικό.(φεκ, 997) l! ΟΔΚΟ ΔΚΤΥΟ Εξωτερικό οδικό δίκτυο, για την ασφαλή προσπέλαση στο χώρο του ΧΥΤΑ κατασκευάζεται σε σταθερό έδαφος ασφαλτοστρωμένος δρόμος, σύμφωνα με τους περιβαλλοντικούς όρους της αρμόδιας υπηρεσίας. Εσωτερικό οδικό δίκτυο, εσωτερικά στον χώρο κατασκευάζεται δίκτυο δρόμων μιας λωρίδας κυκλοφορίας πλάτους τουλάχιστον 3m, χωρίς διασταυρώσεις και με μέγιστη κατά μήκος κλίσης 8%. Οι οδικές προσβάσεις συνίσταται να κατασκευάζονται έξω από το περίγραμμα του χώρου απόθεσης των απορριμμάτων. Ο φορέας λειτουργίας αναλαμβάνει τη συντήρηση του εσωτερικού δικτύου κυκλοφορίας οχημάτων. Η σηματοδότηση του δικτύου γίνεται σύμφωνα με τις ισχύουσες οδηγίες κυκλοφορίας. Κατά τη διάνοιξη του οδικού δικτύου γίνεται προσπάθεια ελάχιστης δυνατής παρέμβασης στο ανάγλυφο του εδάφους. (ΦΕΚ, 997) ΕΓΚΑ ΤΑΣΤΑΣΕΣ ΣΥΝΤΗΡΉΣΗΣ Εντός του ΧΥΤ Α κι ανάλογα με το μέγεθος του μπορούν να κατασκευαστούν : -Συνεργείο για εργασίες συντήρησης και επισκευής οχημάτων-μηχανημάτων. -Τάφρος με ανυψωτικό μηχανισμό, κατάλληλων μεγεθών. -Χώρος καθαρισμού οχημάτων και μηχανημάτων εργασίας. Η διαχείριση μεταχειρισμένων ορυκτελαίων από την συντήρηση και καθαρισμό των οχημάτων γίνεται σύμφωνα με την νομοθεσία. 26/0/207 09:38:33 EEST

75 Αν προβλέπεται η στάθμευση απορριμματοφόρων εντός του ΧΥΤΑ, να κατασκευαστεί επιστεγασμένο αμαξοστάσιο, με ασφαλτοστρωμένοι δάπεδο. (ΦΕΚ, 997) ΑΠΟΘΗΚΗ ΥΓΡΏΝ'ΚΑ ΥΣΜΏΝ Η κατασκευή της εγκατάστασης, σε καμιά περίπτωση υπόγεια κατασκευάζεται σύμφωνα με όσα προβλέπονται από τ/ν ισχύουσα νομοθεσία. Η χρήση των υγρών καυσίμων προβλέπεται μόνο για τα μηχανήματα εργασίας και τα οχήματα της μονάδας. (ΦΕΚ. 997) 3.7 Ο.ΠΕΡΜΕΤΡΚΗΔΕΝΔΡΟΦΥΤΕΥΣΗ Για λόγους oπnκής και ηχηηcής απομόνωσης του ΧΥΤΑ και ανάλογα με τ/ν μορφολογία του και τη θέση του στον περιβάλλοντα χώρο, κατασκευάζεται στο εσωτερικό τ/ς περίφραξης περιμετρική δενδροφύτευση με τα κατάλληλα φυτά. (ΦΕΚ, 997) 3.7..ΑΣΦΑΛΕΑ Κατά τ/ διάρκεια της διαμόρφωσης του χώρου και τ/ς κατασκευής του ΧΥΤΆ λαμβάνονται όλα τα κατάλληλα πρακτικά μέτρα για την ελαχιστοποίηση της ρύπανσης και τηρούνται αυστηρά οι κανόνες ασφαλείας και υγιεινής. που ορίζει η σχετική νομοθεσία. Σε όλους τους εργοταξιακούς χώρους του ΧΥΤΑ αναρτάται πρόγραμμα οδηγίας πυρόσβεσης. Για λόγους ασφαλείας και ομαλής λειτουργίας του ΧΥΤ Α απαιτούνται εγκαταστάσεις ηλεκτροδότησης. ύδρευσης και τηλεφωνικής επικοινωνίας. Για την περίπτωση διακοπής του ηλεκτρικού ρεύματος λαμβάνεται μέριμνα για την εγκατάσταση ενός ηλεκτροπαραγωγού ζεύγους. Σε περίπτωση λειτουργίας του ΧΥΤ Α και κατά τις νυχτερινές ώρες απαιτείται η παροχή επαρκούς φωπσμού στο χώρο απόθεσης. (ΦΕΚ. 997) 26/0/207 09:38:33 EEST

76 ΕΥΣΤΑΘΕΑ ΧΠΑ ο ΧΥΤ Α σχεδιάζεται με τέτοιο τρόπο ώστε να εγγυάται την σταθερότητα στο σύνολο (έργο-έδαφος). Τα γεωμετρικά χαρακτηριστικά των εδαφών όπου τοποθετείται ένας ΧΥΤΑ και τις ειδικές συνθήκες περιβάλλοντος χώρου. Ειδικότερα από την γεωμορφολογική έρευνα γνωρίζουμε την ευστάθεια της ευρύτερης εmφάνειας που προτείνεται για ΧΥΤΑ με τα στρωματο-τεκτονικά χαρακτηριστικά της ροή των επιφανειακών υδάτων κλίσεις πρανών, κατολισθήσεις και πιθανά φαινόμενα καρσισμού. Από γεωτεχνική έρευνα: η εmκινδυνότητα, καθιζήσεις, φαινόμενα 'reep' και τα φυσικά μηχανικά χαρακτηριστικάτων εδαφών. Ο έλεγχος της ευστάθειας γίνεται στη φάση του σχεδιασμού και εκτιμώνται οι κάτωθιπαράμετροι: -Τα γεωτεχνικάχαρακτηριστικάτου υποστρώματοςέδρασης. -Το είδος και το βάρος των απορριμμάτων. -Οι κλίσεις των πρανών. -Το είδος της επιφανειακής κάλυψης. Στη φάση λειτουργίας επαναλαμβάνεται ο έλεγχος ευστάθειας κάθε 5 χρόνια ή και νωρίτερα αν επέλθουν α'λ/ι.γές στο σχεδιασμό διαχείρισης ή και παρατηρηθούν φαινόμενα αστοχίας, λαμβάνοντας υπόψη τα πραγματικά δεδομένα του ΧΥΤΑ. (ΦΕΚ, 997) ΔΚΤΥΑ YιPEYΣHΣ, ΉΛΕΚΤΡ/ΚΟΥ, ΤΗΛΕΦΩΝΟΥ Ο χώρος θα πρέπει να είναι εξοπλισμένος με τα απαραίτητα δίκτυα ύδρευσης, ηλεκτροδότησης, τηλεφώνου. (Φ ΕΚ, 997) ΕΡΓΑ ιaxephσhσ ΟΜΒΡ/ΩΝ Προκειμένου να αποφευχθεί η εισροή ομβρίων υδάτων στο ΧΥΤ Α κατασκευάζεται περιμετρικά εξωτερικά από τον χώρο διάθεσης, και όπου απαιτείται, δίκτυο απορροής ομβρίων. 26/0/207 09:38:33 EEST

77 Για λόγους ασφαλείας, οι διαστάσεις της τάφρου να είναι υπερεκτιμημένες, έτσι ώστε να καλύπτει την μέγιστη παροχή των απορροών του πλέον βροχερού μήνα της τελευταίας 20ετίας ή με το μέγιστο των υπαρχόντων δεδομένων. Η κλίση της τάφρου ανταποκρίνεται στις υδραυλικές απαιτήσεις του ΧΥΤΑ και η μέγιστη ταχύτητα ροής δεν ξεπερνά το,6m/sec. Τα συλλεγόμενα όμβρια διατίθενται σε ειδικά κατασκευασμένη δεξαμενή κατάντη του χώρου απόθεσης ή σε όποιον αποδέκτη κριθεί καταλληλότερος για τη διάθεση τους από τον υπεύθυνο φορέα λειτουργίας του έργου. Η διαστασιολόυηση της δεξαμενής συλλογής ομβρίων είναι ανάλογη του μεγέθους και του ανάγλυφου του ΧΥΤΑ και σε συνάρτηση με την μέγιστη διάρκεια και ένταση της βροχόπτωσης σύμφωνα με τα δεδομένα της τελευταίας 20ετίας ή με το μέγιστο j των υπαρχόντων δεδομένων. (Φ ΕΚ 997) 3.8. ΑΝΤιΠΥΡΚΗ ΠΡΟΣΤΑΣΑ 3.8..ΓΕΝΚΕΣ ΑΡΧΕΣ Ο ΧΥΤΑ πρέπει να προστατεύεται επαρκώς έναντι του κινδύνου πυρκαγιάς και τα συνιστώμενα μέτρα αποσκοπούν στην πρόληψη και έγκαιρη αντιμετώπιση των περιστατικών. Τα αναφερόμενα παρακάτω συνιστούνε τις ελάχιστες απαιτήσεις. Επισημαίνεται ότι για ΧΥΤ Α που γειτνιάζουν με δασική έκταση η ΜΠΕ θα υποδεικνύει πρόσθετα μέτρα σύμφωνα με τις απαιτήσεις της Διεύθυνσης Δασών. (ΦΕΚ. 997) ΥΠ.ΟΔΟΜΗ-ΕΞσπΛΣΜΟΣ -Παράλληλα με την περιμετρική περίφραξη κατασκευάζεται αντιπυρική ζώνη ελαχίστου πλάτους 8m εφόσον η μορφολογία του εδάφους το απαιτεί. -Αποθήκες εδαφικού υλικού για την χωματοκάλυψη εστιών πυρκαγιάς στα απορρίμματα. -Δεξαμενή πυρόσβεσης επαρκούς χωρητικότητας. -Πινακίδες αναγνωρίσιμες από απόσταση για την απαγόρευση του καπνίσματος. 26/0/207 09:38:33 EEST

78 -Τοποθέτηση σε επίμαχα σημεία του ΧΥΤΑ συσκευών πυρόσβεσης. -Για ΧΥΤΑ δυναμικότητας άνω των 500ιοπ ημερησίως βυτιοφόρο όχημα. (ΦΕΚ, 997) ΟΡΓΑΝΩΣΗΑΝΤΠΥΡΚΗΣΠΡΟΣΤΑΣΑΣ -Σχέδιο αντιμετώmσης περιστατικών. -Εγχειρίδιο οδηγιών για το προσωπικό, πρόληψης και αντιμετώπισης πυρκαγιάς. -Συγκρότηση ομάδας κατάλληλα εκπαιδευμένης καταστολής πυρκαγιάς. -Εκτέλεση κατ'έτος άσκησης πυρόσβεσης. -Κατά τους θερινούς μήνες εφαρμογή προγράμματος πυρασφάλειας. -Στο γραφείο του ΧΥΤΑ πρέπει να υπάρχουν αναρτημένα σε εμφανή σημεία τα τ/λέφωνα των αρμόδιων υπηρεσιών (στα, Δασαρχείο, Πυροσβεστική). (ΦΕΚ, 997) 3.9. ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΜΟΝΩΣΗΣΧΥΤΑ 3.9..ΓΕΝIΚΕΣΑΡΧΕΣ Ο σχεδιασμός και η κατασκευή της μόνωσης γίνεται κατά τέτοιο τρόπο ώστε: -Να ελαχιστοποιείται και να μηδενίζεται πρακτικά η διαφυγή στραγγισμάτων και η διαρροή ή μετανάστευση βιοαερίου από τη βάση και πλευρικά τοιχώματα του χώρου -Να διασφαλίζονται οι δυνατότητες αποτελεσματικής συλλογής των στραγγισμάτων και του βιοαερίου Η προστασία του εδάφους, των υπόγειων και επιφανειακών υδάτων επιτυγχάνεται με το συνδυασμό των παρακάτω συντελεστών: -Φυσική υπάρχουσα (ενδεχομένως) μόνωση -Σύστημα τεχνητής μόνωσης από συμπιεσμένα αργιλικά υλικά και συνθετική μεμβράνη -Σύστημα αποστράγγισης και συλλογής στραγγισμάτων Για τον προσδιορισμό των παραπάνω συντελεστών λαμβάνονται υπόψη τα γεωλογικά, υδρογεωλογικά και γεωτεχνικά χαρακτηριστικά των εδαφών, καθώς και το είδος των προς διάθεση απορριμμάτων.. 26/0/207 09:38:33 EEST

79 Σε περίπτωση που η φυσική υπάρχουσα μόνωση δεν πληρεί την παραπάνω απαίτηση της υδροπερατόπμας, πρέπει να συμπληρώνεται τεχνητά (τεχνητή μονωτική στρώση) και να ενισχύεται με {f).λα μέσα που παρέχουν ισοδύναμη προστασία. Η τεχνητά σχηματιζόμενη μόνωση πρέπει να έχει πάχος τουλάχιστον O,50m. (ΦΕΚ, 997) ΠΟΟΤΗΤΑ ΥΛΚΩΝ-ΕΛΕΓΧΟΣΚΆΤΑΣΚΕΥΗΣ -Επιφάνεια εξομάλυνσης προκειμένου να ξεκινήσουν οι εργασίες κατασκευής της μονωτικής στρώσης, απαιτείται καθαρισμός και εξομάλυνση της υπάρχουσας φυσικής επιφάνειας του εδάφους. -Αργιλική στρώση (ΦΕΚ, 997) ~ j 26/0/207 09:38:33 EEST

80 4. ΑΞΑΟΓΗΣΗ -ΕΡΑΡΧΗΣΗ ΥΠΟΨΗΦΩΝ ΘΕΣΕΩΝ ΧΥΤΑ 4.. ΓΕΝΚΑ Λαμβάνοντας υπόψη την ύπαρξη και λειτουργία από το έτος 2002 του ΧΥΤΑ Αριδαίας ο οποίος θα μπορεί να εξυπηρετεί πέρα από την επαρχία Αλμωπίας και τους Δήμους Εδέσσης και ΒεΥορίτιδος λόγω της εγγύτητας, στην παρούσα μελέτη θα ασχοληθούμε με την χωροθέτηση ΧΥΤΑ μόνο για το νοτιοανατολικό τμήμα του νομού. Πιο συγκεκριμένα ο ΧΥΤΑ της Αριδαίας έχει έκταση 20 στρέμματα εκ Τα/ν οποίων τα 40 μόνο χρησιμοποιούνται προς το παρόν όποτε με μια επέκταση των εγκαταστάσεων θα μπορούσαν να διατεθούν τα απορρίμματα των Δήμων Βεγορίτιδος και Εδέσσης. Βέβαια για τον νομό Πέλλης σύμφωνα με μελέτες που έχουν εκπονηθεί προβλέπεται να δημιουργηθούν άλλοι δυο ΧΥΤΑ που θα εξυπηρετούν τις περιοχές Εδέσσης και Γιαwιτσών. Η μελλοντική λειτουργία όμως τριών τέτοιων χώρων θεωρούμε ότι είναι υπεραρκετή και ότι ο νομός θα μπορούσε να εξυπηρετηθεί κάλλιστα με δυο ΧΥΤΑ, έναν τον υπάρχων της Αριδαίας και έναν ακόμη που θα επιλέξουμε για το νοτιοανατολικό τμήμα του. Η επιλογή του νοτιοανατολικού τμήματος του νομού ως ενιαία περιοχή δεν είναι τυχαία. Η περιοχή αυτή παρουσιάζει ομοιομορφία στο φυσικό ανάγλυφο καθώς είναι επί το πλείστον πεδινή. Οι ομοιότητες όμως δεν περιορίζονται στην μορφολογία, πρέπει να προστεθεί ότι τα εδάφη και οι γεωλογικοί σχηματισμοί του τμήματος είναι στην πλειοψηφία τους υδατοδιαπερατά και ο υδροφόρος ορίζοντας πλούσιος και σε μικρό βάθος. Τέλος οι οικονομικές δραστηριότητες που αναπτύσσονται είναι κοινές (γεωργία-βιομηχανία) για τον πληθυσμό ενώ το οδικό δίκτυο που συνδέει τους οικισμούς κρίνεται επαρκές, σε καλή κατάσταση και διευκολύνει τις προσβάσεις προς αυτούς ΖΩΝΕΣ ΑΠΟΚΛΕΣΜΟΥ-ΠΡΟΤΕΝΟΜΕΝΕΣΘΕΣΕΣ Εξειδικεύοντας λοιπόν την περιοχή μελέτης στην επαρχία Γιαwιτσών και στους Δήμους Σκύδρας και Μενηίδος κατ'αρχάς οριοθετούνται οι ακόλουθες ζώνες αποκλεισμού: Περιοχή Natura 2000 Όρους Πάικου.Περιοχή Natura 2000 Στενών Αψάλου- Μογλένιτσας 26/0/207 09:38:33 EEST

81 Καταφύγιο θηραμάτων Όρους Πάικου Καταφύγιο θηραμάτων Τρίγκα Ί l Καταφύγιο θηραμάτων Αραβησσού Καταφύγιο θηραμάτων Αρχοντικού-Δαμιανού-Μεσιανού Καταφύγιο θηραμάτων Κρύας Βρύσης Καταφύγιο θηραμάτων Γέφυρας Λουδία Καταφύγιο θηραμάτων Γέφυρας Δάφνης Περιοχή με υψηλό υδροφόρο ορίζοντα Ασβεστόλιθοι τροφοδοσίας πηγών Αραβησσού (αλλού βια) Αρχαιολογικός χώρος Πέλλος Για την εγκατάσταση ΧΥΤΑ έχουν προταθεί από την Τοπική Αυτοδιοίκηση οι ακόλουθες κατ'αρχήν θέσεις οι οποίες χρειάζεται να διερευνηθούν και να αξιολογηθούν ώστε να ορισθεί η πλέον κατάλληλη τοποθεσία: Θέση Α : Θέση Α2: «γφιστάμεvoς ΧΔΑ Γιαwιτσώv~~ «KρηΤKό9~ Ασβεσταρειού Θέση Α3: «Προβατολίβαδω) Λάκκας Μια από τις παραπάνω θέσεις θα εξυπηρετήσει την διαχειριστική ενότητα του νοτιοανατολικού τμήματος του νομού με την δημιουργία ΧΥΤΑ. 26/0/207 09:38:33 EEST

82 ο -,.. ~σ. ΠΥ3 ~., j.._u... "'-_ΤOOTl~o...,ι:-... '-ΟΤΑΤΣΚΤΟΝΧΑ. l'λ 8ΡλΑΥΤΣΧΤΟΝΚΑ. -_I_ ΖΗΜλΤΑ r:::-ί (lλouo ~ ::::::' -w-.----~ ιr~ ~ nιιι.- ~ m--~ "'...~_. r:=-ι~---oι;~~~""", """"''''''''ο...0_. ~::;:::::rι-=# μ..~wι-; - AIUl'TD'O MI.IOLUΛO_ ItλΣIOKAIIIO Γ:::'I~~---.:;~-)-n.~ ~ιιιιti>'ιw.-..-=+α" otρr,i.oo, --.. Γ':":"-'-"';αυ~-.ς~ ~... ~...,..,... '......"ι...-.,"'.':,,"'..:...':''''..:'' '".- ο.. rι.... _ """"""'... USl.4Ua π.- 26/0/207 09:38:33 EEST VOΤHΤι. O:LU: [Ξ~-Ρ μι oς_.,.ι.u,_ οι ι.ιι:u:ιr..a.ιco(;- IAMOιι:.-ιφQ.. ΠPOAΛIDI:ΣΣPII: - nυmo'rrιaδiω <4 "''''~_δii.i8oo.~ r---:=ι ΠV'/IIIOfό)_Τ''IAΔlO l...!!!...z.w;n; ι..-", ~ M&TAMONn..\fι:NAIUTΡι:ι.\fΑΤΑ MAZtt I"O.ΔOπm:,:IPθOMAXIΔONIιαt,ΠΣΛAIΌ""ΊQI r;;ι~---.~~-ι-ι. ι...=...~---.~ ",...~..."ιrτu.ι..x.aππrαιou.τα 00> -.; rn-ιn-- QO. H... ~

83 ~\.\ ~rτ~,... ~:;~:~ :...--;. nmπono.π!ωλ.oπκωn'"ι.αii~yt!κωnpnynt2i ΠRPΦf!PBlλXH.ιdΟΝλΔλ.kMλXBΔONlλI...orιnor,. Mi3IXOι lo,nιr.::ίm.r.u: I'Im..._....ιιιόιιι..." ΜΜΤΗ ποlοηκη: ΚATAtr..,t:HI: awφανi.λ(δn ΥΠΟΓΔΝ ΝιΡαΝ, &ΔλΦQιN Ν. mλaλz; etteiσ: ΔΕΓΜΑ ΤOΛHVIAI: EΠIΦANEIAκnN ΝΈΡΩΝ ( ) ~:... ι--.,. ~""'ρ.u.):.. otf8ς ~:Γ.-", '7 f j -Α- ο,,... u " 8 λ 26/0/207 09:38:33 EEST

84 4.3. ΠΕΡΓΡΑΦΗ ΥΠΟΨΗΦΩΝ ΘΕΣΕΩΝ Θση Α: «Υφιστάμενος ΧΔΑ Γιαννιτσών» Η θέση αυτή βρίσκεται σε πρανές λοφώδους περιοχής και απέχει, σε ευθεία γραμμή περίπου 2km βόρεια του οικισμού Πενταπλατάνου, 2,5km δυτικά-βορειοδυτικά του Δαμιανού, 3,3km νότια του Ασβεσταρειού και 2,2km ανατολικά-βορειανατολικά των Αμπελειών, ανήκει διοικητικά στο Δήμο Γιαwιτσών και έχει έκταση περίπου 60στρ. που θεωρείται επαρκής για την ανάπτυξη των εγκαταστάσεων. Η περιοχή κατάληψης και η εγγύς περιοχή, αποτελεί περιοχή με συνήθη οικολογικά χαρακτηριστικά που καλύπτεται εν μέρει από τον υφιστάμενο ΧΔΆ. και εν μέρει από καλλιέργειες σιτηρών. Η εγγύς περιοχή έχει τα ίδια περίπου οικολογικά χαρακτηριστικά. Τα όρια του προτεινόμενου χώρου αποτελούν εξόλοκλήρου και ~ τον υδροκρίτη της λεκάνης απορροής. Για τον κυρίως χώρο απόθεσης η λεκάνη απορροής 9 κατάντη του υδροκρίτη υπολογίσθηκε σε 5 στρεμματα περίπου, ενώ το υψόμετρο του χώρου κυμαίνεται περί το Για τις κλιματολογικέςσυνθήκες της περιοχής θεωρούμε ότι ισχύουν τα στοιχεία της ΕΜγ για τον νομό. Όσον αφορά την έκθεση του χώρου στους κυριαρχούντες ανέμους είναι μάλλον μέτρια. Επίσης για τον χώρο αυτό μπορούμε να κάνουμε τις ακόλουθες παρατηρήσεις: Η προσπέλαση στο χώρο γίνεται κατά κανόνα από ασφαλτόδρομο Εθνικού ή επαρχιακού δικτύου με δυο λωρίδες κυκλοφορίας και ήπιες κλίσεις. Σε σημαντικά τμήματα, η προσπέλαση επιτυγχάνεται μέσω οδών αυξημένης κυκλοφορίας ενώ σε άλλα τμήματα χρησιμοποιούνται οδοί ήπιας κυκλοφορίας. Η διέλευση είναι δυνατόν να γίνεται κατά κανόνα είτε μακριά από οικισμούς είτε από περιφερειακό δρόμο οικισμών Π.χ. πόλη Γιαwιτσών. Σε λίγες περιπτώσεις η διέλευση θα γίνεται μέσα από οικισμούς μέσω κύριων επαρχιακών δρόμων. Η γεωλογία της περιοχής είναι η ακόλουθη : Διαπιστώνεται η καθολική ανάπτυξη μαργαικών ασβεστόλιθων και μαργών (λιμναία φάση) σε πάγκους του ενός ως τριών μέτρων χρώματος λευκού έως υπόλευκου (ανοικτού κίτρινου) με παρεμβολές μαργαικών ενστρώσεων πάχους 20-25cm. Ενίοτε οι μαργαικοί ασβεστόλιθοι εναλλάσσονται με ερυθρές αργίλους ή και με ενστρώσεις άμμων και χαλικιών. Το πάχος της παραπάνω σειράς είναι άνω των 250m όπως προκύπτει από τις υπάρχουσες γεωτρήσεις που βρίσκονται 79 26/0/207 09:38:33 EEST

85 νότια της περιοχής. Επιφανειακά της περιοχής αναπτύσσονται μαργαικοί ασβεστόλιθοι και άργιλοι πάχους 3-4m. Οι μαργαικοί ασβεστόλιθοι, μάργες, η άργιλοι θεωρούνται πρακτικά στεγανοί σχηματισμοί (Κ<IOA-9m/sec). Οι ενστρώσεις άμμων και χαλικιών θεωρούνται ημιπερατοί σχηματισμοί (K=O A -6-!OA-9m/sec) όπου και αναπτύσσεται και η κύρια υδροφορία της ευρύτερης περιοχής βόρεια των Γιαννιτσών. Στην υπό εξέταση περιοχή σι παραπάνω σχηματισμοί (στρώσεις άμμων και χαλικιών) συναντώνται σε βάθος άνω των 20 m (νοτιότερα οι υδροστατικές στάθμες γεωτρήσεων κυμαίνονται σε βάθη 00- Om). Επομένως, το πάχος της ακόρεστης ζώνης είναι μεγαλύτερο των 20m. -Οι κλίσεις του κυρίως χώρου και των πρανών που τον περιβάλλουν κυμαίνονταιμεταξύ 30% και 40% πλην των σημείων όπου ήδη γίνεται η χωματοληψία. Οι δε επιφανειακοί σχηματισμοί είναι σταθεροί. Η χωρητικότητα υπολογίζεται περίπου σε m A 3. Κατά συνέπεια ο χώρος επαρκεί για διάθεση των απορριμμάτων των Δήμων: Γιαwιτσών, Πέλλας, Κύρρου, Μεγάλου Αλεξάνδρου και Κρύας Βρύσης για διάστημα περίπου 6 ετών ενώ για διάθεση επιπλέον των απορριμμάτων και των Δήμων Σκύδρας και Μενηίδος για διάστημα περίπου των 2 ετών. Ο χώρος απέχει οδικώς περίπου 5,5km από την πόλη των Γιαwιτσών, από το κέντρο βάρος του Δήμου Πέλλας περίπου 7km, από το κέντρο βάρος του Δήμου Κύρρου περίπου 3km, από το κέντρο βάρος του Δήμου Μ.Αλεξάνδρου περίπου 8km, από το κέντρο βάρους του Δήμου Κρύας Βρύσης περίπου 29km, ενώ από τα κέντρα βάρους των Δήμων Σκύδρας και j Μενηίδος 35km και 34km αντίστοιχα. Τα εδαφικά υλικά του χώρου και της εγγύτερης περιοχής επαρκούν για την επικάλυψη των απορριμμάτων. Ο χώρος κατά το μικρότερο μέρος του είναι ιδιοκτησία του Δήμου Γιαwιτσών ενώ κατά το υπόλοιπο μέρος του αποτελείται από ιδιωτικές εκτάσεις. Η εκτέλεση του έργου είναι ευχερείς και δεν παρουσιάζει ιδιαίτερες τεχνικές δυσκολίες. διαιτερότητα παρουσιάζει η επαφή με τον υφιστάμενο ΧΔΑ η οποία είναι δυνατόν να αυξήσει το κόστος κατασκευής του έργου. Συμπερασματικά μπορούμε να πούμε ότι ο χώρος παρουσιάζει σημαντικά πλεονεκτήματα και χρήζει περαιτέρω διερεύνησης. Έτσι εντάσσεται στους τρεις υπό 26/0/207 09:38:33 EEST

86 j αξιολόγηση και ιεράρχηση υποψηφίους χώρους για την διαχειριστική ενότητα του νοτιανατολικού τμήματος του νομού Πέλλης. Θέση Α2 : «Κρητικόςι> περιοχής Ασβεσταριού Γιαννιτσών Η θέση βρίσκεται σε μισγάγγεια λοφώδους περιοχής και απέχει σε ευθεία γραμμή 3km βόρεια-βορειανατολικάτου οικισμού του Πενταπλατάνου 2,7km βορειοδυτικά του Δαμιανού, 2,2km νοτιοανατολικά του Ασβεσταριού και 3krn βορειανατολικά των Αμπελειών. Ανήκει διοικητικά στο Δήμο Γιαννιτσών και έχει έκταση περίπου 270 στρέμματα η οποία υπεραρκεί για την ανάπτυξη των εγκαταστάσεων. Τόσο η περιοχή κάλυψης όσο και η περιοχή προσέγγισης αποτελούν υποβαθμισμένη περιοχή, μη αξιόλογη γεωργική γη. Τα όρια του προτεινόμενου χώρου αποτελούν σχεδόν εξόλοκλήρου και τον υδροκρίτη της λεκάνης απορροής. Για τον κύριο χώρο απόθεσης η λεκάνη απορροής, κατάντη του υδροκρίτη υπολογίσθηκε σε 60 στρέμματα περίπου. Παρ'όλο ότι το μικρής περατότητας υπόβαθρο σε συνδυασμό με το μεγάλο πάχος της ακόρεστης ζώνης. πιθανώς δεν απαιτεί παρά απλή στεγνωτική στρώση, η κείμενη νομοθεσία επιβάλει την σύνθετη στεγανωτική στρώση (συνδυασμός αργίλου και γεωμεμβράνης). Το υψόμετρο του χώρου κυμαίνεται περί το Για ης κλιματολογικέςσυνθήκες της περιοχής θεωρούμε ότι ισχύουν τα στοιχεία του Μετεωρολογικού Σταθμού Έδεσσας. Όσον αφορά την έκθεση του χώρου στους κυριαρχούντες ανέμους είναι μάλλον μέτρια. Για τον χώρο μπορούμε να κάνουμε τις ακόλουθες παρατηρήσεις : Ο χώρος είναι απομονωμένος και δεν έχει οπτική επαφή από κύριο δρόμο ή οικισμούς. Είναι ορατός μόνο από το δρόμο μέσω του οποίου επιτυγχάνεται η πρόσβαση στο χώρο και στην ευρύτερη περιοχή. Η προσπέλαση στο χώρο γίνεται κατά κανόνα από τον ασφαλτόδρομο Εθνικού ή επαρχιακού δικτύου με δύο λωρίδες κυκλοφορίας και ήπιες κλίσεις. Σε σημαντικά τμήματα, η προσπέλαση επιτυγχάνεται μέσω οδών αυξημένης κυκλοφορίας ενώ σε άλλα τμήματα χρησιμοποιούνται οδοί ήπιας κυκλοφορίας. Η διέλευση είναι δυνατόν να γίνεται κατά κανόνα είτε μακριά από οικισμούς είτε από περιφερειακό δρόμο οικισμών Π.χ. πόλη Γιαwιτσών. Η γεωλογία της περιοχής έχει όπως παρακάτω: 26/0/207 09:38:33 EEST

87 Διαπιστώνεται η καθολική ανάπτυξη μαργαικών ασβεστόλιθων και μαργών (λιμναία φάση) σε πάγκους του ενός έως τριών μέτρων χρώματος λευκού έως υπόλευκου (ανοικτού κίτρινου) με παρεμβολές μαργαικών ενστρώσεων πάχους 20-2Scm. Ενίοτε οι μαργαικοί ασβεστόλιθοι εναλλάσσονται με ερυθρούς αργίλους ή και με ενστρώσεις άμμων και χαλικιών. Το πάχος της παραπάνω σειράς είναι άνω των 250m όπως προκύπτει από τις υπάρχουσες γεωτρήσεις που βρίσκονται νότια της περιοχής. Οι μαργαικοί ασβεστόλιθοι μάργες, άργιλοι θεωρούνται πρακτικά στεγανοί σχηματισμοί (Κ<0'_9). Επιφανειακά της περιοχής αναπτύσσονται μαργαικοί ασβεστόλιθοι και άργιλοι πάχους 3-4m, Οι ενστρώσεις άμμων και χαλικιών θεωρούνται ημιπερατοί j σχηματισμοί (κ=0 Λ -6-lΟ Λ -9) όπου και αναπτύσσεται και η κύρια υδροφορία της ευρύτερης περιοχής βόρεια των Γιαwιτσών. Στην υπό εξέταση περιοχή οι παραπάνω σχηματισμοί (στρώσεις άμμων και χαλικιών) συναντώνται σε βάθος άνω των 20m (νοτιότερα οι υδροστατικές στάθμες γεωτρήσεων κυμαίνονται σε βάθη 00-0m ). Οι κλίσεις του κυρίως χώρου και των πρανών που τον περιβάλλουν κυμαίνονται μεταξύ 8% και 22%. Οι δε επιφανειακοί σχηματισμοί είναι σταθεροί, χωρίς φαινόμενα διάβρωσης ή κατολισθήσεων. Η χωρητικότητα υπολογίζεται περίπου σε m Λ 3.Κατά συνέπεια ο χώρος επαρκεί για διάθεση των απορριμμάτων των Δήμων Γιαwιτσών, Πέλλας, Κύρρου, Μ.Αλεξάνδρου, Κρύας Βρύσης και επιπλέον και των Δήμων Σκύδρας και Μενηίδος για διάστημα πλέον των 30 ετών και τα εδαφικά υλικά του χώρου και της εγγύτερης περιοχής επαρκούν για την επικάλυψη των απορριμμάτων. Ο χώρος απέχει περίπου 6,5km από την πόλη των Γιαwιτσών, από το κέντρο βάρους του Δήμου Πέλλας περίπου 8αη,από το κέντρο βάρους του Δήμου Κύρρου περίπου 4αη, από το κέντρο βάρους του Δήμου Μ.Αλεξάνδρου περίπου 9αη από το κέντρο βάρους του Δήμου Σκύδρας περίπου 36km και από τα κέντρα βάρους των Δήμων Κρύας Βρύσης και Μενηίδος 30km και 35km αντίστοιχα. Ο χώρος αποτελείται από ιδιωτικές εκτάσεις. 26/0/207 09:38:33 EEST

88 Η εκτέλεση του έργου είναι ευχερής και δεν παρουσιάζει ιδιαίτερες τεχνικές δυσκολίες. l Άρα ο χώρος παρουσιάζει πλεονεκτήματα και χρήζει περαιτέρω διερεύνησης και εντάσσεται σ'έναν από τους τρεις υπό αξιολόγηση και ιεράρχηση υποψηφίους χώρους για την διαχειριστική ενότ/τα του νοτιοανατολικού τμήματος του νομού Πέλλας. Θέση Α3 : «Προβατολίβαδο Λάκκας» Η θέση αυτή βρίσκεται σε μισγάγγεια λοφώδους περιοχής και απέχει σε ευθεία γραμμή. περίπου,3km βόρεια του οικισμού της Λάκκας, 3km βορειοανατολικά του Μανδάλου 4km βορειοδυτικά του Πλαγιαρίου και 4,5km βορειοανατολικά του j Ανύδρου. Ανήκει διοικητικά στον Δήμο Κύρρου και έχει έκταση περίπου 40 στρέμματα που θεωρούνται επαρκή για την ανάπτυξη των εγκαταστάσεων. Τόσο η περιοχή κατάληψης όσο και η περιοχή προσέυγισης αποτελούνται από υποβαθμισμένη, μη αξιόλογη γεωργική γη και βοσκότοπους. Τα όρια του προτεινόμενου χώρου αποτελούν σχεδόν εξόλοκλήρου και τον υδροκρίτη της υπολεκάνης απορροής. Για τον κυρίως χώρο απόθεσης η λεκάνη απορροής (κατάντη του υδροκρίτη) υπολογίσθηκε σε 30 στρέμματα περίπου. Το υψόμετρο του χώρου κυμαίνεται περί το +70. Για τις κλιματολογικές συνθήκες της περιοχής θεωρούμε ότι ισχύουν τα στοιχεία του Μετεωρολογικού Σταθμού της Εδέσσης. Όσον αφορά την έκθεση του χώρου στους κυριαρχούντες ανέμους είναι μάλλον μέτρια. Για την θέση αυτή μπορούμε να κάνουμε τις ακόλουθες παρατηρήσεις: Ο χώρος είναι απομονωμένος και δεν έχει οπτική επαφή από κύριο δρόμο ή οικισμούς. Είναι ορατός μόνο από τον αγροτικό δρόμο μέσω του οποίου επιτυγχάνεται η πρόσβαση στο χώρο και στην ευρύτερη περιοχή. Η προσπέλαση στο χώρο γίνεται κατά κανόνα από ασφαλτόδρομου Εθνικού ή επαρχιακού δικτύου με δύο λωρίδες κυκλοφορίας και ήπιες κλίσεις. Σε σημαντικά τμήματα, η προσπέλαση επιτυγχάνεται μέσω οδών αυξημένης κυκλοφορίας ενώ σε άλλα τμήματα χρησιμοποιούνται οδοί ήπιας κυκλοφορίας. Η διέλευση είναι δυνατόν να γίνεται κατά κανόνα είτε μακριά από οικισμούς είτε από περιφερειακό δρόμο οικισμών (π.χ. οικισμός Λάκκας). Σε λίγες περιπτώσεις η διέλευση γίνεται μέσα από οικισμούς μέσω κύριων επαρχιακών δρόμων /0/207 09:38:33 EEST

89 Η γεωλογία της περιο'χής έχει ως ακολούθως: Ηφαιστειακός τόφφος, ηλικίας Πλειοκαίνου που στη συγκεκριμένη περιοχή έχει πάχος περίπου 30m. Η περιεκτικότητασε τραχειανδεσιτικόυλικό είναι μεγάλη. με συνέπεια ο ηφαιστειακόςτόφφος να έχει μικρή υδροπερατότητα. γ αλοκλαστίτες και δολερίτες Τα/ν ενοτήτων Μαυρόλακκου, Βοδενών και Κρανιάς ηλικίας Ανώτερο ουρασικό-κατώτερο Κρητιδικό. Οι σχηματισμοί θεωρούνται ημιπερατοί. Δυτικά της περιοχής ενδιαφέροντος και σε απόσταση περίπου 2,5km, σε παρόμοιους σχηματισμούς, αναπτύσσονται υδροφορίες σε βάθη άνω των 50m. Στην περιοχή ενδιαφέροντος δεν υπάρχει καμία γεώτρηση που να σηματοδοτεί την ύπαρξη υπόγειου υδροφορέα. Οι κλίσεις του κυρίως χώρου και των πρανών που τον περιβάλλουν κυμαίνονται μεταξύ 27% και 36%. Οι δε επιφανειακοί σχηματισμοί είναι σταθεροί. Η χωρητικότητα υπολογίζεται σε m A 3. Κατά συνέπεια ο χώρος επαρκεί για διάθεση των απορριμμάτων των Δήμων Γιαwιτσών Πέλλας Κύρρου, Μ.Αλεξάνδρου, Κρύας Βρύσης και επιπλέον Δήμου Σκύδρας και Κρύας Βρύσης για διάστημα πλέον των 30 ετών. Τα εδαφικά υλικά του χώρου και της εγγύτερης περιοχής επαρκούν για την επικάλυψη των απορριμμάτων. Ο χώρος απέχει οδικώς περίπου 2 km από την πόλη των Γιαwιτσών από το κέντρο βάρους του Δήμου ΠέΛλας περίπου 33km, από το κέντρο βάρους του Δήμου Κύρρου περίπου 2.7km από το κέντρο βάρους του Δήμου Μ.Αλεξάνδρου περίπου 6km από το κέντρο βάρους του Δήμου Κρύας Βρύσης περίπου 25.5km από το κέντρο βάρους του Δήμου Σκ:ύδρας περίπου 20.5km και από το κέντρο βάρους του Δήμου Μενηίδος περίπου 3.5km. Ο χώρος αποτελείται από ιδιωτικές εκτάσεις. Η εκτέλεση του έργου είναι ευχερής και δεν παρουσιάζει ιδιαίτερες τεχνικές δυσκολίες. Απαιτείται όμως βελτίωση της αγροτικής οδού πρόσβασης γεγονός που ενδεχομένωςνα επηρεάσει το κόστος του έργου. Ο χώρος χρήζει περαιτέρω διερεύνησης λόγω των πλεονεκτημάτων που παρουσιάζει και είναι ο τρίτος χώρος υπό αξιολόγηση για την διαχειριστική ενότητα του 26/0/207 09:38:33 EEST

90 νοηοανατολικού τμήματος του νομού Πέλλας. (ΑθΑΝΑΣΑΔΗΣ-θΕΟΔΩΡΟΥ χ.α. 999) ΦΩΤ 4 : ΚΡΗΤΚΟΣ ΑΣΒΕΣΤΑΡΕΟΥ ΠΗΠ: ΑθΑΝΑΣΑΔΗΣ - θεοδωρου χ.α. 999 ΦΩΤ 5: ΠΡΟΒΑΤΟΛΒΑΔΟΛΑΚΚΑΣ ΠΗΠ: ΑθΑΝΑΣΑΔΗΣ-θΕΟΔΩΡΟΥχ.α. 999 ΦΩΤ 6: ΥΦΣΤΑΜΕΝΟΣΧΔΑΠΑΝΝΤΣΩΝ ΠΗΠ : ΑθΑΝΑΣΑΔΗΣ - θεοδωρου χ.α /0/207 09:38:33 EEST

91 ,~~... )~~ \ ( j ' -, ) ; ( '",... \ ~ I'~. ι "... / /... 'V' '><',..""... """"" ). 7'_.... ο.' ι': υu.t -- Π'I'nUα: _._ _-_..--, _ 26/0/207 09:38:33 EEST

92 4.4. ΒΑΘΜΟΛΟΓΗΣΗ ΥΠΟΨΗΦΩΝ ΘΕΣΕΩΝ Παρακάτω ακολουθούν τα κριτήρια με τα οποία βαθμολογήθηκαν οι υποψήφιες για την δημιουργία ΧΥΤΑ θέσεις. Στην συνέχεια παρατίθεται πίνακας με την αναλυτική βαθμολόγηση της κάθε τοποθεσίας ανά κριτήριο με βάση το ειδικό βάρος του κάθε κριτηρίου επί τον βαθμό που δόθηκε σε κάθε τοποθεσία για κάθε κριτήριο. Οι βαθμοί που δόθηκαν είναι μεταξύ του και του Ο, όπου το Ο αποτελεί τον χειρότερο βαθμό. ενώ το τον βέλτιστο ΚΡΤΗΡΑ ΑΞΟΛΟΓΗΣΗΣ Κατηγορία : Κριτήρια Λειτουργικότητας Κλιματολογικές συνθήκες Χωρητικότητα Διέλευση-συρροή όμβριων Πρόσληψη υλικού επικάλυψης Ευχέρεια πρόσκτησης χώρου Μορφολογία χώρου-τοπογραφικό ανάγλυφο Συλλογή-Επεξεργασία-Διάθεση των Στραγγισμάτων Δυνατότητα διάθεσης βιοαερίου Πυρασφάλεια Δίκτυα Ύδρευσης- Ηλεκτροδότησης-ο. Τ.Ε. Κατηγορία 2 : Κριτήρια Χωροταξίας Απόσταση από οικισμούς (>2000m) Οπτική απόκρυψη του χώρου Επιδράσεις σε τουριστικές περιοχές-αρχαιολογικούς χώρους Επιδράσεις σε οικονομικές δραστηριότητες Προσπελασιμότητα του χώρου Γενική τοποθέτηση του χώρου Τοπογραφία (υψόμετρο) Κατηγορία 3 : Κριτήρια περιβαλλοντικά Ύπαρξη υγροτόπου Εmδράσεις σε πανίδα και χλωρίδα 87 26/0/207 09:38:33 EEST

93 Ανεμολογία-Οσμές-Άέριοι ρύποι Τεκτονική δομή υποκείμενου πετρώματος Φυσική προστασία υπόγειων υδάτων Υδροφόρος ορίζοντας Πλημμυροπαθής περιοχή Περιβαλλοντική κατάσταση περιοχής Κατηγορία 4 : Κριτήρια κόστους Μεταφορά απορριμμάτων Διαμόρφωση χώρου Έργα υποδομής. Έργα αποκατάστασης j 88 26/0/207 09:38:33 EEST

94 j ί Ειδικό ΘΕΣΗΑ ΘΕΣΗΑ2 ΘΕΣΗ Α3 ΚΡΤΗΡΑ ΑΞΟΛΟΓΗΣΗΣ Βάρος Κατα' Κριτήρια Λειτουρνικ6ιηταc Κλl ατολονlκέc συνθήκες , Χωι:ιτικότ τα ΔIέλευσπ~συρ"o ομβ"ίων Πρόσληψη υλικού επικάλuwnc Ευχέ εια πρόσκτησπς χώρου ΜΟDω.νώοου-Τοπογο.ανάνλυφο , Συλ.-Επε,εΡΥ.-Διαθ.Στραννlσ άτων 0,6 4 2,4 4 2,4 6 3,6 Δυνατότητα δlαθ.ενέdvεlαc βιοαερίου 0,6 4 2,4 4 2,4 6 3,6 Πυρασφάλεια,6 2 3,2 3 4,8 4 6,4 Υδοευση-ΗλεκτΡοδότπσπ-Ο,Τ.Ε., Κριτήρια Χωροταξία Απόσταση από οlκισμούc (>2000m) 7,5 3 22, Οπτικ απ6κdυιυγ του χώρου 4,5 5 22,5 3 3,5 4,5 Επιδράσεις σε ΤΟUDlστ.οοχαlολνώροuc Επιδοάσειc σε οlκονο. δ αστπ, ιό TEC Προσπελασιμότητα του χώρου Γενική τοποθέτηση του 'Χ'ώDΟU,5 3 4, ,5 Τοπογ αφία (υψόμετρο), ,5 3, Κοιτήοια ΠεοlΒαλλοντικά Ύπαρζη υγροτόπου 3,75 3,75 3,75 3,75 Επιδράσεις σε πανίδα και χλωρίδα 3,5 2 7,5 5,25,5 5,25 Όσμές, αέριοι ούποl 3,5 5 7, ΤεΚΤΟΥIΚι'Ί δομή υποκείμενου πετρώματο 3,5 3 0,5 3 0,5 6 2 Φυσική προστασ[α υπόνειων υδάτων 3,5 3,5 2,3 3 0,5 7 24,5 Υδ οφόοο ο ί οντα 3, Πλημ~u οπαθ ~c πεοιονπ 3,5 3,5 3,5 3,5 Πεοιl3αλλοντικ κατάστασ πεοιοχπc 5,25 2 0,5,5 7,88,5 7,88 Κριτήι: ια K6σTOUC Μεταφορά αποοοιυιάτων 3 3,5 0, ,5 7,5 Διαμόρφωσ χώρου , Έονα υποδοuπc 4, , Έονα αποκατάστασης,5 4 6,5,5 00% ΒΑΘΜΟΛΟΠΑ 2,87 2,67 3,49 26/0/207 09:38:33 EEST

95 4.5. ΑΝΑΛ ΥΣΗ ΒΑΘΜΟΛΟΓΗΣΗΣ ΥΠΟΨΗΦΩΝ ΘΕΣΕΩΝ ΓΑ ΧΥΤΑ Κλιματολογικές συνθήκες : Όσον αφορά το κριτήριο αυτό παρατηρούμε ότι το υψόμετρο είναι , +70 για κάθε μια από τις τρεις υποψήφιες θέσεις αντίστοιχα. Η έκθεση στους ανέμους, οι οποίοι είναι βόρειοι και για τις τρεις θέσεις, είναι μικρή με ελαφρώς μεγαλύτερη αυτή της Θέσης Α2. Χωρητικότητα: Για το κριτήριο αυτό ισχύει Θέση Α <Θέση Α2<Θέση Α3 καθώς σι χωρητικότητες είναι Θέση Α~ krnΛ3, Θέση Α2~ kmΛ3 και Θέση Α3~ krnΛ3. Άρα η Α2 υπερέχει στη βαθμολαγία. Διέλευση-συρροή όμβριων: Όσον αφορά την διέλευση και συρροή ομβρίων αυτή εξαρτάται από τις κλίσεις των πρανών και οι οποίες προκαλούν την μεγάλη ή μικρή ποσότητα ομβρίων στον ΧΥΤΑ. Οι κλίσεις για τις θέσεις Α, Α2 και Α3 είναι 30 40%, 8-22% και 27-36% αντίστοιχα. Άρα την μικρότερη κλίση και την καλύτερη βαθμολογία στο κριτήριο αυτό συγκεντρώνει η θέση Α2. Πρόσληψη υλικού επικάλυψης : Επαρκεί και στις τρεις υποψήφιες θέσεις και γι'αυτό έχουν κοινή βαθμολογία. Ευχέρεια πρόσκτησης χώρου: Μόνο η έκταση της Θέσης Α ανήκει γύρω στα 20% στο δημόσιο, το υπόλοιπο 80% ανήκει σε ιδιώτες, όπως και ολόκληρες οι ειcrάσεις των δυο άλλων θέσεων ανήκουν σε ιδιώτες. Έτσι η Α διαθέτει την καλύτερη βαθμολογία στο κριτήριο αυτό. Μορφολογία χώρου-τοπογραφικό ανάγλυφο: Το κριτήριο αυτό εξαρτάται από το υψόμετρο και την γενικότερη τοπογραφία της περιοχής (τοπογραφικό ανάγλυφο), άρα βάση το υψόμετρο και τις κλίσεις των πρανών την καλύτερη βαθμολογία συγκεντρώνουν οι θέσεις Α και Α2. Συλλογή-Επεξεργασία-Διάθεση των Στραγγισμάτων : Η συλλογή, διάθεση και επεξεργασία στραγγισμάτων εξαρτάται από τους σχηματισμούς του εδάφους, κατά πόσον δηλαδή είναι περατοί ή όχι. Βέβαια για τη κατασκευή ΧΥΤΑ πάντα γίνονται έργα μόνωσης ώστε να μην διαφεύγουν τα στραγγίσματα στο έδαφος και επηρεάζουν τον υδροφόρο ορίζοντα. Οι θέσεις Α και Α2 συγκεντρώνουν καλύτερη βαθμολογία από την Α3 καθώς τα εδαφικά υλικά τους είναι λιγότερο περατά. Δυνατότητα διάθεσης βιοαερίου : Για την διάθεση του βιοαερίου η βαθμολογία καθορίζεται από τους ίδιους παράγοντες που καθορίζουν την βαθμολογία του προηγούμενου κριτηρίου καθώς το βιοαέριο μπορεί να διαφύγει στο έδαφος και άρα είναι ίδια με το προηγηθέν κριτήριο. 26/0/207 09:38:33 EEST

96 Πυρασφάλεια: Η πυρασφάλεια των θέσεων εφόσον και οι τρεις βρίσκονται μακριά από οικισμούς, εξαρτάται από την απόσταση από τους πυροσβεστικούς σταθμούς και γι'αυτό την καλύτερη βαθμολογία έχει σ υφιστάμενος χώρος διάθεσης απορριμμάτων Γιαwιτσών που είναι σε πιο κοντινή απόσταση από την πόλη. Δίκτυα Ύδρευσης-Ηλεκτροδότησης-ΟΤΕ : Τα δίκτυα κοινής ωφέλειας απέχουν γύρω στα 2krn από κάθε υποψήφια θέση και άρα η βαθμολογία είναι ίδια. Απόσταση από οικισμούς (>2000m) : Η Θέση Α απέχει γύρω στα 2km από τους κοντινούς οικισμούς, η Α2 απέχει από 2.2-3km από τους γύρω οικισμούς ενώ η Α3 μειονεκτεί στο ότι απέχει.3km από τον κοντινότερο οικισμό. Άρα η Α2 έχει καλύτερη βαθμολογία. Οπτική απόκρυψη του χώρου: Η Α δεν έχει οπτική απόκρυψη καθώς είναι δίπλα σε κοινοτικό δρόμο που συνδέει τον Πενταπλάτανο με το Ασβεσταρειό. Η Α2 δεν είναι δίπλα σε δρόμο έχει όμως οπτική από το οδικό δίκτυο που οδηγεί στην ευρύτερη περιοχή. Η Α3 έχει πλήρη οπτική απόκρυψη και τη καλύτερη βαθμολογία στο συγκεκριμένο κριτήριο. Επιδράσεις σε τουριστικές περιοχές-αρχαιολογικούς χώρους : Η Α απέχει αρκετά από περιοχές τέτοιου είδους και η Α2 είναι λίγο εγγύτερα σ'αυτές από την Α πάντως και οι δυο απέχουν πάνω από 7krn. Στην Α3 όμως στα 600m υπάρχει μοναστήρι παρόλο που η περιοχή θεωρείται ότι βρίσκεται σε άλλη γεωγραφική ενότητα. Επιδράσεις σε οικονομικές δραστηριότητες : Οι περιοχές και των τριών υποψηφίων θέσεων αποτελούν υποβαθμισμένη γεωργική γη και δεν ασκείται καμία αξιοσημείωτη δραστηριότητα (π.χ. καλλιέργειες σιτηρών). Η Α3 απλά διαθέτει j περιορισμένη κτηνοτροφία και γύρω στα 2.5krn πραγματοποιούνται χωματοληψίες. Προσπελασιμότητα του χώρου: Οι τρεις θέσεις έχουν την ίδια προσπελασιμότητα καθώς αυτή γίνεται σε κάποια σημεία από οικισμούς και οδούς ταχείας ή ήmας κυκλοφορίας. Γενική τοποθέτηση του χώρου: Η βαθμολογία εδώ διαμορφώνεται με βάση τους εξής παράγοντες: την απόσταση από τα κέντρα που θα εξυπηρετεί ο ΧΥΤΑ, την απόσταση από το μεγαλύτερο κέντρο παραγωγής απορριμμάτων, την τοπογραφία και την οπτική απομόνωση. Την καλύτερη βαθμολογία συγκεντρώνει η Α2 που παρόλο ότι απέχει από τους οικισμούς συγκεντρώνει τα υπόλοιπα πλεονεκτήματα. 26/0/207 09:38:33 EEST

97 Τοπογραφία (υψόμετρο) : Υπάρχει μικρή διαφορά υψομέτρου μεταξύ των περιοχών καθώς τα υψόμετρα είναι +200, +230, +70 για τις θέσεις Α, Α2 και Α3 Ί l ) αντίστοιχα. Ύπαρξη \ΥΥροτόπου : Δεν υπάρχει υγροβιότοπος κοντά σε καμία υποψήφια θέση. Επιδράσεις σε πανίδα και χλωρίδα: Οι περιοχές εμφανίζουν τα ίδια και συνήθη οικολογικά χαρακτηριστικά και οι επιπτώσεις ιδίως στις θέσεις 2 και 3 είναι ακόμη ηπιότερες από την θέση. Ανεμολογία-Οσμές-Άέριοι ρύποι: Οι άνεμοι και στις τρεις θέσεις είναι βόρειοι. Από τις δυο πρώτες θέσεις η Α2 απέχει λίγο περισσότερο από γειτονικούς οικισμούς από την Α. Η Α3 όμως απέχει.3km από τον κοντινότερο οικισμό. Τεκτονική δομή υποκείμενου πετρώματος: Θέσεις Α και Α2 δεν παρουσιάζουν j σημαντικές διαρρήξεις ενώ δεν υπάρχει ρήγμα σε απόσταση km, αντίθετα στη Α3 εμφανίζεται εναλλαγή συμπαγών με μη συμπαγή υλικά ενώ υπάρχει ενεργό ρήγμα στα m. Φυσική προστασία υπόγειων υδάτων: Η βαθμολογία εδώ καταρτήθηκε σύμφωνα με τα εξής δεδομένα : στ Οέση Α η ζώνη αυξημένης υδροφορίας εκτείνεται 6km νότια από αυτήν, στην Α2 εκτείνεται 7km νότια, ενώ στην Α3 3km μακριά, άρα η Α2 υπερέχει. Υδροφόρος ορίζοντας: Όσον αφορά τον υδροφόρο ορίζοντα και την προστασία του, η Α και Α2 αποτελούνται από ημιπερατούς σχηματισμούς (άμμο και χαλίκια), ενώ η Α3 από ημιπερατούς έως περατούς σχηματισμούς. Πλημμυροπαθής περιοχή: Οι περιοχές και στις τρεις θέσεις δεν έχουν πληγεί από πλημμύρες. j Περιβαλλοντική κατάσταση περιοχής : Οι τρεις υποψήφιες θέσεις που αξιολογούνται εμφανίζουν τα συνήθη οικολογικά χαρακτηριστικά και σχεδόν κοινή περιβαλλοντική κατάσταση. Η Α απλά διαθέτει μεγαλύτερη βλάστηση κατά μήκος ι του στάσιμου ρυακιού που υπάρχει σ' αυτήν. Μεταφορά απορριμμάτων: Σ'αυτό το κριτήριο λαμβάνεται υπόψη η απόσταση από τους οικισμούς από τους οποίους μεταφέρονται τα απορρίμματα και κατά πόσο η εκάστοτε θέση ισαπέχει από αυτούς. Επίσης λαμβάνεται υπόψη η γειτνίαση με το κύριο κέντρο παραγωγής απορριμμάτων, δηλαδή τα Γιαννιτσά, της περιοχής που θα εξυπηρετεί ο ΧΥΤΑ. Σύμφωνα με τη βαθμολογία η Α3 υπερέχει λόγω της ίσης απόστασης από όλους οικισμούς. 26/0/207 09:38:33 EEST

98 Διαμόρφωση χώρου: Η διαμόρφωση του χώρου κάθε θέσης και το κόστος είναι ίδια για όλες. Η θέση όμως Α3 επιπλέον απαιτεί την ασφαλτόστρωση του αγροτόδρομου μέσω του οποίου γίνεται η πρόσβαση σ'αυτήν και έτσι αυξάνεται το συνολικό κόστος. Έργα υποδομής: Τα έργα υποδομής που περιλαμβάνουν το κόστος της κατασκευής του ΧΥΤΑ και της δημιουργίας δικτύων κοινής ωφέλειας είναι τα ίδια σ'όλες τις θέσεις πέραν της Α3 λόγω του αγροτόδρομου που προαναφέρθηκε στο προηγούμενο κριτήριο. Έργα αποκατάστασης: Έργα αποκατάστασης χρειάζονται μόνο στην θέση Α που λειτουργεί ο υφιστάμενος χώρος διάθεσης των απορριμμάτων του Δήμου Γιαννιτσών τα οποία όμως μπορούν να συνδυαστούν με κάποια άλλα έργα της κατασκευής του ΧΥΤΑ ώστε να μειωθεί το συνολικό κόστος. Στις άλλες δυο θέσεις δεν χρειάζονται έργα αποκατάστασης ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Από την βαθμολογία που προέκυψε από τον πίνακα και τ/ν αξιολόγηση των τριών υποψηφίων θέσεων ανά κριτήριο ξεχωριστά καταλήγουμε στα παρακάτω συμπεράσματα. Η θέση Α2 «Κρητικός>' περιοχής Ασβεσταρειού Γιαwιτσών συγκέντρωσε την χαμηλότερη βαθμολογία 2.67 (με καλύτερη βαθμολογία το και χειρότερη το 0), μάλιστα με αρκετή διαφορά από τις άλλες δυο συνυποψήφιες και άρα αποτελεί την ιδανικότερη τοποθεσία για την δημιουργία και λειτουργία j ΧΥΤΑ στο νοτιοανατολικό τμήμα του Νομού Πέλλης. Η θέση Α αποδείχθηκε ότι με βάση τ/ν βαθμολογία (2.87) αποτελεί καλύτερη λύση από την Α3 (3.49) καθώς οι βαθμολογίες απέχουν αρκετά μεταξύ τους, όχι όμως και από την Α2. Η ανάδειξη της θέσεως Α2 ως την βέλτιστη λύση οφείλεται (ψίως στην υδρογεωλογία, τη γεωμορφολογία της συγκεκριμένης περιοχής, της εγγύτητας με τα Γιαwιτσά και της χωρητικότητας της. Όσον αφορά τις θέσει ς Α και Α3 εμφανίζουν θετικά χαρακτηριστικά για την δημιουργία ΧΥΤΑ τα οποία είναι ότι η θέση Α εμφανίζει το πλεονέκτημα να είναι πιο κοντά στα Γιαwιτσά που αποτελούν το κέντρο βάρους τ/ς παραγωγής απορριμμάτων, ενώ η θέση Α3 λόγω της χωροθέτησης στο 26/0/207 09:38:33 EEST

99 κέντρο της υπό μελέτης περισχής(νστιοανατολικό τμήμα νομού) ευνοεί την εξυπηρέτηση των Δήμων Σκύδρας και Μενηίδος. Η επιλογή της θέση Α διευκολύνει την αποκατάσταση του υφιστάμενου ΧΔΑ του Δήμου Γιαwιτσώv καθώς ποuά έργα για την κατασκευή ΧΥΤΑ συνδυάζονται με αυτά για την αποκατάσταση χωματερών. Η θέση Α3 διαθέτει χωρητικότητα κατάλληλη ώστε να έχει μεγάλη διάρκεια ζωής ο ΧΥΤΑ με δεδομένη την δυσχέρεια εύρεσης πηγών χρηματοδότησης και κατάλληλων χώρων δημιουργίας ΧΥΤΑ. Ακόμη πρέπει να σημειωθεί ότι το νοτιοανατολικό τμήμα του νομού εμφανίζει μια ομοιομορφία στο φυσικό ανάγλυφο και ότι σι αποστάσεις μεταξύ των οικισμών δεν είναι μεγάλες και το οδικό δίκτυο επαρκές. Άρα η j επιλογή της θέσης Α2 ως ιδανικότερη τοποθεσία για τον ΧΥΤΑ παρόλο που δεν ισαπέχει από τους οικισμούς δεν δημιουργεί προβλήματα πρόσβασης και υψηλού κόστους μεταφοράς των απορριμμάτων. Η δημιουργία σταθμού μεταφόρτωσης σε κάποιον από τους στα του ΝΑ τμήματος του νομού προκειμένου να συγκεντρώνονται τα απορρίμματα και μετά να οδηγούνται στον ΧΥΤΑ δεν κρίνεται σκόπιμη για δυο λόγος: α) η θέση Α2 που επιλέχθηκε για την δημιουργία ΧΥΤΑ βρίσκεται πλησίον του μεγαλύτερου κέντρου παραγωγής απορριμμάτων τ/ς περιοχής που θα εξυπηρετεί β) οι αποστάσεις δεν είναι μεγάλες ώστε να επιβαρύνουν ιδιαίτερα το κόστος της μεταφοράς των απορριμμάτων από την πηγή στον ΧΥΤΑ, μάλιστα η μεγαλύτερη απόσταση τ/ς τοποθεσίας «Κρητικόζ)} από οικισμό που θα εξυπηρετεί είναι 35km (από τον Δήμο Σκύδρας). j j Τέλος για ένα ολοκληρωμένο σύστημα ΔΣΑ στο νομό πέρα από την δημιουργία ΧΥΤΑ για την διάθεση των απορριμμάτων χωρίς βλαβερές συνέπειες, θα πρέπει να υπάρξει και καλύτερος εξοπλισμός των Δήμων από απορριμματοφόρα και εργατικό δυναμικό ώστε να γίνεται καλύτερη και συχνότερη συλλογή και άμεση αποκατάσταση χωματερών. Επίσης στα ι αστικά κέντρα της περιοχής θα μπορούσαν να υπάρξουν ειδικές μελέτες για την τοποθέτηση κάδων σε σημεία που θα ικανοποιούν τις ανάγκες των κατοίκων και δεν θα εμποδίζουν την ήδη επιβαρυνόμενη κυκλοφορία. 26/0/207 09:38:33 EEST

100 4.7. ΟΚΟΝΟΜΊΚΑ ΣΤΟΧΕΑ Παρακάτω ακολουθούν τα έργα που απαιτούνται να πραγματοποιηθούν για την κατασκευή ΧΥΤΑ και συγκεκριμένα για τον ΧΥΤΑ στην τοποθεσία «Κρητικός» στην περιοχή Ασβεσταρειού Γιαwιτσών αφού θεωρήθηκε η βέλτιστη λύση ώστε να εξυπηρετήσει το νοτιοανατολικό τμήμα του νομού Πέλλης. Δίπλα αναγράφεται το κόστος ανά έργο, πρέπει να σημειωθεί ότι από τα 270 στρέμματα που συνολικά έχει έκταση η επιλεγμένη θέση υπολογίζεται ότι αρχικά θα χρησιμοποιηθούν τα 80 και τα έργα θα περιοριστούν μόνο σ' αυτό το ποσοστό της έκτασης. Έργα: Κόστος: - Ασφαλτόστρωση του δρόμου πρόσβασης στον χώρο δρχ. και εσωτερική οδοποιία του ΧΥΤΑ - Διαμόρφωση χώρου και αρχική στρώση εξομάλυνση του χώρου με συμπιεσμένο σχήμα - Μόνωση δαπέδου χωματερής με άργιλο -Τοποθέτ/ση πλαστικής μεμβράνης 2mm -Στρώση άμμου και γεωυφασμάτων για προστασία μεμβράνης -Κατασκευή δικτύου συλλογής στραγγισμάτων -Κατασκευή βιολογικού σταθμού επεξεργασίας των στραγγισμάτων -Τοποθέτηση αγωγών απαερίωσης -Περιμετρική περίφραξη του χώρου και κατασκευή εισόδου -Κατασκευή τάφρου ομβρίων -Κατασκευή οικίσκων (κτιριακές εγκαταστάσεις. γεφυροπλάστικα, πλυντήριο οχημάτων) -Κατασκευή δεξαμενής νερού -Προμήθεια αντλίας νερού και κατασκευή δικτύου -Γεωτρήσεις για παρακολούθηση υδροφορέα ΦΠΑ 8% Σύνολο 8.ΟΟΟ.ΟΟΟδρχ δρχ δρχ δρχ δρχ δρχ δρχ δρχ δρχ δρχ δρχ δρχ δρχ.376. ΟΟ.ΟΟΟδρχ δρχ euro 26/0/207 09:38:33 EEST

101 Πέρα των παραπάνω έργων κατασκευής του ΧΥΤΑ στο συνολικό κόστος περιλαμβάνονται και τα έργα για την αντιπυρική προστασία. την αντικεραυνική προστασία και η περιμετρική δενδροφύτευση. (ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΖΑΝΗ, 2002) 26/0/207 09:38:33 EEST

102 5. ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ- ΔΗΜΟΣ ΣΚΥΔΡΑΣ 5.. ΓΕΝΚΆ Ένα είδος επανάχρησης αστικών αποβλήτων και ειδικότερα απορριμμάτων είναι η ανακύκλωση που τα τελευταία χρόνια έχει αρχίσει να εφαρμόζεται με ιδιαίτερη επιτυχία ακόμη και στη χώρα μας. Μάλιστα οι στα και οι τοπικές κοινωνίες έχουν ευαισθητοποιηθεί και παίζουν σημαντικό ρόλο στην ενέργεια αυτή. Τα απορρίμματα που μπορούν να ανακυκλωθούν είναι τα εξής: Χαρτιά. χαρτόνια. Γυαλιά. ρνc, ΡΕΤ ή άλλα πλαστικά. Μέταλλα όπως σίδηρος, αλουμίνιο, ψευδάργυρος κ.λ.π. Παλιά υφάσματα, ρούχα, κουρέλια Μεγάλα απορρίμματα όπως έπιπλα που γίνονται αντίκες, μεταχειρισμένα αυτοκίνητα κλπ. Η ανακύκλωση που πρέπει να συνδιιάζεται με την επιλεκτική συλλογή ορισμένων κατηγοριών απορριμμάτων. είναι μια μέθοδος που μπορεί να μειώσει σημαντικά τον όγκο των παραγόμενων απορριμμάτων. τα πιθανά οφέλη από την ανακύκλωση είναι τα παρακάτω: Περιορίζεται ο όγκος της συλλογής των απορριμμάτων που πρέπει να μεταφερθούν στον χώρο της υγειονομικής ταφής. Περιορίζεται ο όγκος της κατόρυξης και έτσι χρειάζεται λιγότερη γη για υγειονομική ταφή. Εξοικονομούνται πολύτιμες πρώτες ύλες (π.χ χαρτί. γυαλί κ.τ.λ.). Υπάρχει κάποιο κέρδος από την πώληση των ανακυκλούμενων υλικών. κανοποιείται η περιβαλλοντική ευαισθησία των πολιτών. Σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να βελτιωθεί και το ισοζύγιο πληρωμών (π.χ. το χαρτί στην Ελλάδα είναι συνήθως εισαγόμενο. Δημιουργούνται νέες θέσεις εργασίας. (ΚΟΥΓΚΟΛΟΣ,999) 26/0/207 09:38:33 EEST

103 5.2. ΔΗΜΟΣ ΣΚΥΔΡΑΣ-ΓΕΝΚΗ ΠΕΡΓΡΑΦΗ Ο Δήμος Σκύδρας βρίσκεται στο κέντρο του νομού Πα/ης μεταξύ των Γιαwιτσών και της Έδεσσας, στη μέση περίπου της Εθνικής Οδού. Αποτελείται συνολικά από 3 οικισμούς που εντάχθηκαν μετά από το σχέδιο Καποδίστρια, ενώ σύμφωνα με την τελευταία απογραφή έχει συνολικά κατοίκους (ανεπίσημα στοιχεία ΑΠΟΓΡΑΦΗΣ 200). Η οικονομία του στηρίζεται στο Πρωτογενή τομέα, κυρίως την γεωργία καθώς η καλλιέργεια ροδάκινων και κηπευτικών ευδοκιμεί στην περιοχή. Επίσης η Σκύδρα έχει αναπτύξει έντονα βιομηχανική δραστηριότητα, καθώς αποτελεί την έδρα βιομηχανιών κυρίως κονσερβοποιείων. Τα τελευταία χρόνια λόγω της έντονης οικονομικής δραστηριότητας και των πολλαπλών ροών, η Σκύδρα έχει γίνει πόλος έλξης και δραστηριοτήτων του Τριτογενή τομέα Όσον αφορά τις ενέργειες του Δήμου στον τομέα του Περιβάλλοντος πρέπει να επισημάνουμε ότι η Σκύδρα διαθέτει εδώ και μια δεκαετία βιολογική μονάδα επεξεργασίας λυμάτων που όμως δεν λειτουργεί ακόμη. Η διαχείριση των στερεών αποβλήτων γίνεται σ'όλα τα δημοτικά διαμερίσματα με απορριμματοφόρα εδώ και δύο χρόνια μόλις, ενώ έχουν τοποθετηθεί και κάδοι που καλύπτουν τις ανάγκες των κατοίκων. Η αποκομιδή των απορριμμάτων γίνεται στις ήδη υπάρχουσες χωματερές που υπάρχουν σε κάθε οικισμό του Δήμου, ενώ πρέπει να τονισθεί ότι οι Σκύδρα διαθέτει τους περισσότερους υπαλλήλους (28 άτομα) που εργάζονται στον τομέα της διαχείρισης των στερεών αποβλήτων. Πρόγραμμα ανακύκλωσης δεν υπάρχει σε κανένα Δήμο του νομού και άρα και στην Σκύδρα. Με την λειτουργία του ΧΥΤΑ της Αλμωπίας από το 2002 και με την έγκριση περιβαλλοντικών όρων για άλλους δυο που αναμένεται να κατασκευασθούν μελλοντικά. σύμφωνα με τους υπαλλήλους της Νομαρχίας θα υπάρχει προβλέψει για ανακύκλωση. Πρέπει να σημειωθεί ότι στον Δήμο Σκύδρας τα παλαιότερα χρόνια μαθητές συνέλεγαν χαρτί και αλουμίνιο από τα 2 δημοτικά τα δύο γυμνάσια και το Λύκειο που λειτουργούν στην πόλη της Σκύδρας. Η προσπάθεια αυτή είχε ξεκινήσει με πρωτοβουλία κάποιων δασκάλων και καθηγητών χωρίς όμως να στηριχτεί από τον επίσημο Δήμο και τους κατοίκους της πόλεως με αποτέλεσμα να μην συνεχιστεί. Οι μαθητικές κοινότητες πάντως είχαν δείξει μεγάλο ενδιαφέρον και αυτό μπορεί να αποτελέσει ένα ισχυρό κίνητρο ώστε να προωθηθούν τέτοιες ενέργειες και να έχουν επιτυχή αποτελέσματα. 26/0/207 09:38:33 EEST

104 5.3. ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ-ΔΑΛΟΓΗ ΣΤΗ ΠΗΓΗ Με τον όρο διαλογή στη πηγή περιγράφεται η διαδικασία της ανακύκλωσης με την οποία επιτυγχάνεται ανάκτηση χρήσιμων υλικών όπως χαρτί, γυαλί, μέταλλο πριν αυτά αναμειχθούν με την υπόλοιπη μάζα των απορριμμάτων. Λόγω αυτής της ιδιαιτερότητας η ΔσΠ δεν αποτελεί άλλη μια μέθοδο επεξεργασίας των απορριμμάτων, αλλά αντίθετα εμπεριέχει την μοναδικότητα της συμμετοχής του κατοίκου την οποία προϋποθέτει και απαιτεί. Οι μορφές με ης οποίες η ΔσΠ υλοποιείται είναι τα μόνιμα και τα περιοδικά{περιστασιακά) προγράμματα. Α) Μόνιμα προγράμματα είναι αυτά που λειτουργούν σε μόνιμη βάση, απασχολούν μόνιμο προσωπικό, διαθέτουν τον απαραίτητο μηχανολογικό εξοπλισμό και εξασφαλίζουν την διαρκή ενημέρωση των κατοίκων Σε προγράμματα που είναι υποχρεωτικά, για τα οποία υπάρχει σχετική νομοθεσία, έχουν θεσπιστεί κίνητρα και η συμμετοχή των κατοίκων είναι αυξημένη, ενώ στα εθελοντικά προγράμματα η ~ συμμετο'xli των κατοίκων είναι προαιρετική. Β) Περιοδικά προγράμματα, στα οποία η ανάκτηση είναι ευκαιριακή, δηλ. διενεργείται από εκκλησίες, περιβαλλοντικές ομάδες, σχολικές κοινότητες κλπ. Με την ευκαιρία διαφόρων επετείων, εορτών και η λειτουργία τους δεν είναι μόνιμη. (ΦΡΑΝΤΖΗΣ,99) 5.4. ΠΑΡΑΜΕΤΡΟ ΔΑΛΟΓΗΣ ΣΤΗΝ ΠΗΓΗ Στα πλαίσια ενός Δήμου είναι δυνατή η επιτυχία μιας αποτελεσματικής ανακύκλωσης με την διερεύνηση και ανάλυση των παραμέτρων σχεδιασμού και λειτουργίας ενός τέτοιου προγράμματος. (ΦΡΑΝΤΖΗΣ,99).Οι βασικές παράμετροι που πρέπει να διερευνηθούν είναι οι παρακάτω: Τα 'Χαρακτηρισπκά πις περιοχής εφαρμογ,ής του προγράμματος: όπως οι κλιματολογικές συνθήκες οι οποίες αν είναι ευνοϊκές διευκολύνουν την συμμετο'xli στο πρόγραμμα, οι εποχιακές διακυμάνσεις που οδηγούν στην αύξηση κάποιων ειδών απορριμμάτων. Ακόμη πρέπει να προστεθούν και οι κοινωνικοοικονομικές παράμετροι όπως το εισόδημα, η μόρφωση και η 26/0/207 09:38:33 EEST

105 ηλικία που όσο πιο υψηλά είναι τόσο αποδέχονται καλύτερα ένα πρόγραμμα ανακύκλωσης. Τέλος πρέπει να προσθέσουμε στα χαρακτηριστικά της περιοχής και τον πληθυσμό με τα νοικοκυριά, καθώς η πυκνότητα διευκολύνει την ανακύκλωση πόρτα-πόρτα. Το υφιστάμενο καθεστώς δισ:χερισης των απορριμμάτων αυτής της περιοχής: όταν υπάρχει σωστή διαχείριση Σ.Α. και τα απορρίμματα διατίθενται σε ΧΥΤΑ τότε διευκολύνεται η επέκταση προγραμμάτων ανακύκλωσης. Τα στοιχεία σχεδιασμού του προγράμματος : το πρόγραμμα ανακύκλωσης πρέπει να σχεδιάζεται από ειδικούς ώστε να υπάρχει μεγαλύτερη συμμετοχή. Η ενίσχυση του προγράμματος είτε είναι οικονομική είτε άλλου είδους η χρηματοδότηση και τεχνική βοήθεια παίζουν σημαντικό ρόλο. Οι λειτουργικές παράμετροι του προγράμματος : η καλή οργάνωση ενός προγράμματος ανακύκλωσης συντελεί στην αυξημένη συμμετοχή και κατά συνέπεια στην επιτυχία, όπως η πυκνότητα των σημείων συλλογής, η συχνότητα πληροφόρησης ιcrλ. Οι αγορές για τα ανακυκλωμένα προϊόντα : τα ανακυκλώσιμα προϊόντα δεν έχουν καμία ωφέλεια αν δεν αποκτώνται από βιομηχανίες για περαιτέρω επεξεργασία ΜΕΤΡΑ ΓΑ ΕΠΤΥΧΗ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ Μέτρα που θα πρέπει να ληφθούν από την Πολιτεία για την επιτυχία της ανακύκλωσης και την αναγνώριση της από τους πολίτες ως μέσου μείωσης των απορριμμάτων στους Δήμους είναι τα ακόλουθα: ) Η προώθηση ειδικών σεμιναρίων όπου θα αναφέρονται και θα εκτίθενται οι ωφέλειες και τα όρια μείωσης των απορριμμάτων στους πολίτες. Ακόμη η ανακύκλωση μπορεί να προωθηθεί με άρθρα στον τύπο, με ενημέρωση στα σχολεία και όποιο ά'λ/ο τρόπο κρίνεται πρόσφορος 2) Προώθηση παρά'λ/η/.α με την δημιουργία ΧΥΤΑ σε κάποιο νομό και προγραμμάτων ανακύκλωσης μαζί βέβαια με χρηματοδότηση σε κάθε Δήμο 3) Παροχή οικονομικών κινήτρων και τεχνικής βοήθειας σε Δήμους, με ειδικούς συμβούλους, επιχορηγήσεις. 4) Σύσταση ειδικής νομοθεσίας και κανονισμών καθώς και δημιουργία ειδικών φορέων η ίδρυση επίσημου κρατικού οργανισμού που θα προωθήσει την 00 26/0/207 09:38:33 EEST

106 εφαρμογή και υλοποίηση προγραμμάτων ανακύκλωσης. Ο φορέας θα πρέπει να αποτελείται από ικανά και ειδικευμένα στελέχη και να διαθέτει αρμοδιότητες που να τον καθιστούν ευέλικτο και ισχυρό ΔΑΠΑΝΕΣ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗΣ Οι δαπάνες που θα αναλάβει ένας φορέας (π.χ. δήμος) που θα οργανώσει την ανακύκλωση κάποιων υλικών συνοψίζονται στα παρακάτω: Εξοπλισμός (π.χ. κάδοι, ειδικά απορριμματοφόρα κ.λ.π.) Μισθοί Έξοδα για αποθήκευση των υλικών πριν αυτά οδεύσουν προς χρήση Έξοδα για την πληροφόρηση των πολιτών Έξοδα για την μεταφορά π.χ. στο εργοστάσιο ανακύκλωσης γοαλιού ή χαρτιού κλπ. Ενδεχόμενη διαλογή (ΚΟΥΓΚΟΛΟΣ, 999) 5.7. ΚΕΡΔΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ Τα κέρδη αυτά μπορούν να συνοψισθούν ως εξής: Έσοδα από την πώληση των υλικών (π.χ. χαρτί. γυαλιά. αλουμίνιο). Οικονομία στην αποκόμιση του βασικού όγκου των απορριμμάτων. Οικονομία στ/ διάθεση των απορριμμάτων (λιγότερη γη θα απαιτηθεί τώρα για την υγειονομική ταφή). Είναι αλήθεια ότι πολλές φορές στην ανακύκλωση το βασικό κίνητρο δεν είναι το κέρδος, σ.λά αυτή συντηρείται χάρις στην περιβσ.λoντική ευαισθησία των πολιτών. (ΚΟΥΓΚΟΛΟΣ, 999) 5.8.ΕΔΚΟΣ ΦΟΡΕΑΣ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗΣ Σύμφωνα με συνέντευξη του κ.ζάνη υπαλλήλου του Συνδέσμου Διάθεσης Απορριμμάτων Πολεοδομικού ΣυΎΚροτήματος Βόλου αναμένεται να συσταθεί ειδικός φορέας του Δημοσίου με πρωτοβουλία των Συνδέσμων Καθαριότητας των ΟΤΑ. Ο ρόλος του φορέα θα είναι να συγκεντρώνει όλα τα ανακυκλώσιμα υλικά Ο 26/0/207 09:38:33 EEST

107 απ' όλους τους Δήμους της χώρας και να τα προωθεί ο ίδιος για την ανεύρεση αγορών. Τα κέρδη από αυτή την ενέργεια φυσικά θα πηγαίνουν στους Δήμους και θα αποτελούν ένα επιπλέον έσοδο τους ΠΡΟΤΑΣΕΣ ΓΑ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΣΤΟΝ ΔΗΜΟ ΣΚΥΔΡΑΣ Στην Σκύδρα θα μπορούσαν να λειτουργήσουν προσωρινά προγράμματα περιοδικά τα οποία όμως θα είχαν την στήριξη της ηγετικής αρχής του Δήμου και της τοπικής κοινωνίας, καθώς παλαιότερα υπήρξαν κάποιες μεμονωμένες ενέργειες από τις μαθητικές κοινότητες Μάλιστα η εγγύτητα της Σκύδρα με τη Θεσσαλονίκη θα μπορούσε να λειτουργήσει θετικά για την ανεύρεση αγορών που θα απορροφούσαν τα υλικά εφόσον στον νομό δεν υπάρχουν κατάλληλες βιομηχανίες όπως πχ. l χαρτοβιομηχανίες. Σε περίπτωση που θα δημιουργούταν ειδικός φορέας ανακύκλωσης και προωθούνταν επίσημα προγράμματα ανακύκλωσης για κάθε Δήμο, η Σκύδρα θα μπορούσε να αποκτήσει σημαντικό ρόλο στον νομό σε συνδυασμό με την μελλοντική λειτουργία των ΧΥΤΑ. Πιο συγκεκριμένα στη Σκύδρα θα μπορούσε να δημιουργηθεί σταθμός μεταφόρτωσης όπου θα συγκεντρώνονταν τα απορρίμματα γειτονικών Δήμων όπως της Μενηίδος, του Μεγάλου Αλεξάνδρου και Κρύας Βρύσης και να γίνεται συλλογή των υλικών που ανακυκλώνονται πριν οδηγηθούν στον ΧΥΤΑ του νοτιοανατολικού τμήματος. Τα αποτελέσματα θα ήταν ιδιαίτερα ευνοϊκά για τον Δήμο Σκύδρας καθώς θα εμφανίζονταν νέες θέσεις εργασίας, θα ικανοποιούνταν η περιβαλλοντική προστασία των κατοίκων και θα αποκτούσε επιπλέον έσοδα αυτός και οι γύρω Δήμοι από τις πωλήσεις των υλικών /0/207 09:38:33 EEST

108 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 03 26/0/207 09:38:33 EEST

109 ΧΩΜΑΤΕΡΗ ΡΖΑΡΟΥ, ΔΗΜΟΥ ΕΔΕΣΣΗΣ Ο Ί ΠΗΓΗ : ΔΑ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΑ, 2002 ΧΩΜΑΤΕΡΗ ΚΑΛΗΣ, ΔΗΜΟΣ MENlΠΔOΣ ΠΗΓΗ : ΔΑ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΑ, /0/207 09:38:33 EEST

110 ΧΩΜΑΤΕΡΗ ΣΤΑ YPOΔPOMlOY. ΔΗΜΟΣ ΚΡΥΑΣ ΒΡΥΣΗΣ, ΠΗΓΗ : ΔΑ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΑ 2002 Γ L ΧΩΜΑΤΕΡΗ ΠΕΛΛΑΣ. ΔΗΜΟΥ ΠΕΛΛΑΣ ο C,.., C Γ ΠΗΓΗ : ΔΑ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΑ /0/207 09:38:33 EEST

111 Ο( "-Tl ό g'" Τά L;" 'ΗΊ q ζ ~ι K'fA δ~ r2.'i /b (Cfει( 352 fs(/h-<.'-?() / -- μ: ι,~ ~ <~d: <-. ~ ~ '. ::;.' -> r+- - " '- '" ~ ι--:-- ~ < niti ΑΚ';"': Α. -:::ΟΛΟΓn:Ζ:"'!!: Κ?lϊΗFI~ Ξ:ϊIΛΟΓί":'" XnFr'_'I.l YΓ:ONO~.!lKΉ" ϊ Α;:)ΗΖ: Κ.\'-;" 7"Ο:.ΟΓ7ι :: -:- rγ::e!' i<?"';"?ht~oίήt;'.c:ε!'.ς'!"vl.. ["fffoh CHE?!QII Γί?',!ΛΗ\:Η YΛr"OY ΞiΚ.;v'Υ-..:ΗΈ ε:!'xe;:'.ξ~ Π;:ΟΣΚI ':.ΣΗΣ ΧΩΡΩΊ' ~.{OFOOACrι..; XQFιjY-. CΓοοrr::..:ςIΚQ...~, "ι co" ~λλcr..; ΕΠΕ::;:Γ.:..ι,.ι.:..."Δι;.Θςz;.ι t,,...:..γ, ",-ο.ι.; ϊ~:ι Cι..nι~ το,rit;.. ~;'ΘE"''':Z θlε;:γξ!)!: ~Iίo ι;ϊο.;ε?'a n'ffa,;!q';'''-e;>' {:K..:';.. '!'.. 0,?!!::-'..!:.. μ~'\ε;:;.;r::σ~c fl-'!:-oz ΟίΕ ι μ.iίοξτ':.!i-i.:...0 C::!;.!ΟΥΖ (:,..<:.O:)'j IC:"i Ti:<H ;"IC~.?Y':-! ΤΟΥ ;,C,?Q"( IE-';"=~":::"'''':: _, "'_.. ~ Τ "Ί '::'~''" ' ~,... ' ">',.-, ~:::~'('-' "', Γ... -'Ο..., ν.....', Γ!';'::':"'!ΥΧ"..!. ΠCΛTt:[;lΚι.'I "''''.C\'';:;;';?. ":":'Χ':'Ο". :'Ω;:;:, j ιe;;:~p~!;!z ΣΕ OIΚQIIC,,"IIKEZ ~P~'::Τ; :PI; n-; ι ~ 'r2::fγia. κrι-tιrοr;:::ccι:._ :IC:-'!Hx;.ι:~:.) nρqσ.,"ελ...tι.ιοr.-lτ..:..,ου X=PQY rc~rlkh roπceeίήzh το'!" XQPQY rcncr7;<ct;.. ('(':IC~IEr?O\...,..ι Π':'Ρ;.Η Y(7CC!OTCnCY < Eίi~~A.!:Ξ!: Σι: n;':!~a-xf.r.f!c.a. ':::;.:.IΕ"ΟΛαΠΑ.-οε,IΕ!:,;.,Ε?lσ! ρ,;,πcι ::. <" Ο τ.;:κτοtllκ}i Δσ:.!!, I0~'=!.'\ENoγ ΠEί~.)ι.ι.:.. c.: ~:5 :lyσi<..'"i ΠΡΟΖΤΑn", ΥΤ0ΓΈ:ΩΗ y~rcr! S ~cocpo C?lZc~r,; ~ fu :ΛnΜΜ'!"Ροn"':"ΘI-'.:r nefroxh c ~ς?le.ιι"λωlπκ}i κ.:..τ..:.σϊ;.ε:-:ι ne?\oxh::;" -.IEi;"CQP.4.E ΑΓοΟΡΡIΜΜΑΓC, ΔI'}.0Ρ~HΣ XCFO'!" Ε?ΓΑ ΥΤQΔΟ;,hΤ :.ποκ...;τ;.n;..σησ ι ι IΕ ό 0C ~(I, 5 ~co :;:5,ο 0,,Ο,Ο,Ο ,Ο,ο ;0 '00 5 ί S ϊδ, ι ι ι ;,5 30 ~.::!...; j. _. "~, ι ""-:... :,~ 3.75 \ = <.(! ~- C:N : < <, ~ ~! ι μ::::a~!σ..,<.eo.!!,o..γ''''~ L,;'P! -Ζ-4 2.CCI ι ~..!. CO 2.ca ::'.00 j ~- σ::, 7..CO Ο 5;) 0.50 ι ι. Ξ:σ :.:ΖΟ ι ι t 2') - j..- ~:I -~-,ί - - ι ~ _ r ι ι _! t ι ι, ι ι ι ι ί,,..~ ι., f±.-,. = --:.-! ;:.Υ I'~", ϊτ ι c=). ι,, ι ι. _ 26/0/207 09:38:33 EEST

112 ΝΟΜΟΣ ΠΕΛΛΑΣ / ~- '.-, ~... -,...,, 'ι:'" )ιr."'t -- - 'ζ4;' ΓΕΩΡΓιΑ ΥΠΟΜΝΗΜΑ ΔΑΣΗ ",/, ~,. '-' ~ " ".. (.,... ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΑ..;-:... '~. """., "... Γεωργlκη Αρδεuομενη αρδεuαιμη γη και γη Οργανωμενη ζωνη κτηνοτροφικης αναητuξης ΑΛΕΑ Δααας Αναδασωση φuσlκη και τεχνητη Αλ ιευτι κο ηεδ0 α Κτπνοτροφlκη μοναδα χθuαακαλα Ορ,ο νομου Αλιευτικο κaτaφυγιο χθυοκaλλιεργειες n Οατρακακαλλιεργειες ΔΟΜΗ ΠΑΡΑΓ5i!ΓIΚDV ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ αριθμος σχεδlοu ΤΟΜΕΑΣ ΑΓΡΟΤΚΩΝ ΔΡΑΣΤΗΡΟΤΗΤΩΝ κλ. : ", σuvτα(η.. Τσατσακης σχεδιόση, Ε. ΣακαΥιαννη ελευχος, ημερ. Μαης 84 ElτvπrιΣι reorpa8iih ΥΠΗΡΕΣΑ ΠPAτnν -' /0/207 09:38:33 EEST '2052, ~---., -r- - ι, \,'", ~ γπουργείο Χωροταξίας Οικισμού και Περιβάλλοντος ΔIΕνθΥΝΣΗ ΧΩΡΟΤΑΞΑΣ

113 ΝΟΜΟΣ ΠΕΛΛΑΣ } --, ) ΥΠΟΜΝΗΜΑ ΒΟΜΗΧΑΝΑ ΕΞΟΡΥΞΗ, Μεμονωμενες μεγολες Σπμ/κπ Εκτ/κπ οχλουσες εγκοτοστσσεις Θ",AΠ~ Λοτομικες περιοχες liίί ΑΠ./ αδρανων υλlκων Βιομπχaνικο- Βιοτεχνlκο παρκω ΠΑ... - Λατομεια αδρονων υλlκων θ"λμ- Β./ μεμονωμενο Βιομπχσνικες περιοχες ΠΕ - '--"""' θ ΟΜσρμσρσ ~ Ζωνες δισσnσρtων Βιομ Βιοι. εγκαταστασεων Θ Σπμεισ ΤΟΥΡΣΜΟΣ σνσδειξπς τουριστικου ενδισφεροντος Θ Ο Λοιπο ορυκτο D (γυψος κοολινπ κλπ.) θο Μετολειο (τουριστικοι ποροι) Οπου π εξωρυκτικπ δρσστπριοτπτσ (', - Τουριστικες ζωνες περιγρομμο Υ:.2.a... κοτολσμβσνει μεγσλες εκτοσεις. χρπσιμοποιοuμε το ελευθερο Δ Καμπινγκ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΚΕ Σ ΖΟΝΕΣ._._Μ-,. Ν 262/82 * Τουριστικο χωριο \ /._.- Μ:'.2 ι3... ". ~ Αξιοποιπσπ παρολιων οπο ατα Οριο νομου LL'L οριθμος σχεδιου, -, / -) --., " '- -,.0'." '- " ~ι;,. 'ijll~~ ΑΟΜΗ napargrlkdv ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ 2 ΤΟΜΕΑΣ ΜΗ ΑΓΡΟΤΚΩΝ ΔΡΑΣΤΗΡΟΤΗΤΩΝ κλ. : αυντa(η,. Τσατσακης Ο;cδlaοη: Ε. Σακαγιαννη ελevχος: ημερ. Μαης 84, - '. '20 ".._. _Α_. '_'Λ_. _. 26/0/207 09:38:33 EEST Γ,, ; -,...,...,., ; / Υπουργείο Χωροταξίας Οικισμού και Περιβάλλοντος ΔIΕνθΥΝΣΗ ΧΩΡΟΤΑ:ΑΣ

114 .' \ I~' "'C\".j.{, ", ""''''.,,-~. ::7'", ''ι..;~~.< I"~'" ~" 'L:'ιπσ-';.. ι \'~~~'"' ~~"',\,{.:'~ ",\G~λ-c..!/(, :"!',. ) ",-,; r> }_ 9 "Γ" ",..N ' ~ό:\~ 3Β ι '-ι. ;.'---'.)\," ""'-"3 ;:"~-5"j (tf::--\ \" )t"'i; ",,' '~ 'Y/~Ό ~..)ι);~ Γ:, (" u ι{ ~!οvr~~σα~μ~ l:'" '~-:~~.\f ι ~~Y'-(~iί/! \ e'~--'~ {;oo,~ ~~λ> \.,.... i:..~ 'ι". ~~'~' '~ i "',~"~,,,'::>"", ~'~ ~~' --'ri I\j,.~~ ~' ι,\) 7'~'4' li ' 5' -'~ ',', '. " \I~_ '4IIιi:!,': ~,ι '...-:... ~ ~';,~ _ι: /~'or.,,-._-"!\;,# -0~" ~..#'" - ι :,λ... { l' [.. I~ γ V,.. 0.>,_ '" \..' ~ _- ~ ',~~ 0.'- : ( "\. '"C"'}ι - Γ-' _' <~..;:_.~, "\ 7.~ ;r... [.~.,. )-" \",,"" "tf...,...-., ~ \."\ ~ -V"'I ~ -ι,.., " _~ ~,, /., /'...:;,/rev:i.ai... 9, 80-' '.:,; '). \f 0:X:~ '" "~~';'Γ.;;::::::jΧ:Ξ"!ΞWi ',οι \, /: ",.ιι-.'" ι...\.<_f.':η" ~ \ ~~ \... ~-.' )'. -.-_ ι''!>.. ' \: ';.>40/0 ~..., - \ "": '...ι...;~ '..;' '. ::):;::::--:::::::-(l~. _.. το.:', '" \ ",'-C... ",, ''.,,'.', r' '\ """ ~'~ Q 'ψ... - )... ~'' ",. _ ι,... "V- ~ ~.~.. ).:,.~:\:::::::;:::. ;...,....",.'~. ΕΔ... ~. no.r""';'i!"'~,a i" t -... ~ f\ \ Α ι... ~. ' /e....~,. t' "~..-,ο ι, ",;:::::".:::",' \... ' ι".. "',2",' -'ι -",. 'm-,,,- τ,... '.,,, \I~.,? ''\ι' ~ ι~~ 'o ::.;::.tl'';:::::'.-;.' 7..ιιιιι ι'ιι\ '" " "\, ", -.,,'\./ " "" ", ",,,,,.. j', k. """;:"",::::::, '-. " r'-'.! '" r,,' "~- ~ ;.!!',. '" ι# r" -Λ ", ' < -,:,- s."" ο '',. ',~.ν -..._~ ~ ι. ' '~I,:>' ~.:::::":,:::::,;:,,./. ~.~t,r. ~"ι;," :.'.~-. -I,j ~ "',.::. );, ". ι! '..7/'" ~, :. ~, 4~'" ~,.... ~, "; ~..:,,' ι' '... 'ι,.' (r' > )'.- '''',,'' \. " - -,ι ::::::::.. :,'::::::::::;'::::::::::. '.'... ~... ~ "'... ι.... '\ ~,,,...,\ '.... ~,.'!,' :" r. ' ~ ~.,. ~:.-:-=:':-:": V.".' ", ',';'.' \..,\ \,. ' '. '._,,-:.. '. :.:~.::::::::::::::::::::::::::::;:::::. -,.- ~ r:..,:.. ::. ~.,... ~",.' 0;;;. -. ''' _, ~ --' \ ( " (" \ _,..~... :.... :: ::{I::: :::::::::::::;,::~:::::::::::::.. :::::::::~.... ::::::::~::::::: "ιιι;~ j.~ )",\.' ". ' e-. ;.".'/,." ~,,.. " ",,,'.. ",,,,,,,,,,..,,,,,,,..,,,... '..' \" 354 >' \ ',."., ' " '. ii:=!".~,,'?~.:::::;:::::i;::i::;;;:::::~:::::::i:.i::::: ':::!:::Ξ::::::::;ί::::::::::::~::::..~.. ~ ,... ~..?!, ~ ';;;:~:';';';;;;.:-;: ; ;.:::;:::r;;:w~", /'.,.. Υ ι'l;ιί..:./"ji.. ' 'I~'" ',' \ )~ \. ~\.:::::::::::~:::::::::::::::::::::::::.ι~ι F :::::::::::::::::::::::: :,... :-:,,. Ί ,,......, ' ι.. ' ' I..,......, \-..."L ~,Λ"" \., '''' \., S ~~ 7. ~ ~::::::::.::::::::::ί:::: Ό:::::::", :,::::::::::::t::,::::i::-:.:.,:"'.-ιιι- ~... 'Φ'..." ( ~ \ '~IIιιιι..~.;:Ξ:Ξ~::::::::::H::"''\ (ί: ~ ::::::::::::::!:::::::::::... ' :-~_,t... - _, ~.rcl,. ι.' '\' \'.ι..., r,./ ~ 'ι \ - 2.'),..:::::::::::::::::::./:!r ::~:::::::~(:::::.. ~ r'v,.,, " ι... ~ t ' ι..:,.,.....' ι - '\ /",\ )...,_Ο7 Ν' ~KI (ιi(i'~" \ ι' ι ',"...",:. ' 'S ::::::::::::::::.:::::::~: ~ \,.,.:::!:::::::::::.., r.!\. < 'ι ι.;... ι '.... "..,, ~ ~ _.. "..,." ι ~I. \.." ",.,'" '. '.,...,", \ " ',o::~'".,.~.~'..,.,. ~... :::::::.:::::::::::;::::". ::;::::-;::::::::Τ:: "'--I_.ιf H~ I~μ.... ~,). ~.' '::;:::::::::::::::::" ' ::::::Ξ,ς::::::;::::': ~.. ~,.. '.. ).".' ": \. ~'\ ' " S ""ί:;:::::;;::::::::::;:" :, ' : ό..',:;::::::::i':" ~ι,,' ~. 'ι ~ ι~ ~,,.. ~ ';ί:ε::εεεε'" / -, Ii:~:::i~H:@!::: ~~.". ί' "~"~ο '''~. 'ι ~ Ii!fHEiEHEH:, AρΊδ~ια,,'HHHHiEHUHΠffi: ~.7",~z ',- ",,; ".' ie!:ee!!!!:e::::! ' ~, :::. \'~!!E}lli;;;E:!:!ii!k,...,,;:II:'"./~." - ' ',' \~\,.'" 4 'ΞΗΗΞΞΗΞΠ;;,,:ι..., "ΗΞ, \'!ΗEf~filljπΗΞ~~IΗΗ;!:",~",. " ',. ι Ί,,\ \\ i ~/.,'ι., '~:~HHΠ~HHHHHHHHH ~.....::ωπηηη: \ ;ω~ωrhηηωηη~~ω~~!~ηηξη~η~ i@' '... ί',' i~~\.;;,ε;;;;;;;;;;;;;;;,", ;,,:') "...,;;;;;;;;;;;;;;,:::Ξ~;;;;Ε::::;;;;,i~;;:;;,:;;::::;;;*i:". ~~ " ',.. ι.',,\...,.... t....,...., \ \. :::::::::::::::::::: Γ :.:::::::::::~::::::::: :::::::;'::::::::::::::::::::::::::::::::::::;:::'>:::. ~,, ' '... ~.;. )~ (..,..... ι...._ α ~' ' - r,... \ ι- Τ....", ~, \. \ ",..~' ;;;;;;;;;;;;,;;;;;;:::., Έ'!;;::;;;;';,:Ε;;;;:,Ί;;:ι!;;;;::;;;;i:;;;;!;;;;;i::i:;;;;;';;:',:,:i;;:,";;.. ~" ' 'ι'~,..:!.., '....,,,... \ -. ~~9."... ',,.."...,. ι~ ιυ: ~. ~ " ","...'.."" "...,, " ", - ~ " ~ ~,..., ",...,...' ~, "..::: ;;;;;;;;;;;,::::;;;;ί;;". :;;Ξ;;:::Ξ::. '" ';":;;;;;;;;;;,:Ξ;;ΞΞί::ί;;;;Ξί;;';,:;;::Ξi", ~ ~~I~\ ' 'ii'\~.. Ν ::::::::::::: ::::::::::::::::::::::::: :",,:ι::::::,,""""" ::::":::::::,, ':::::::::::::.., "'''''''''''''''"ι":":,ι:,,,:,,:,',:ι:ι,',,ι::,,,:ι,..:::::::::::::::::::::::::::.:!::::::::::::::::::::::: ~. ~,. 2-fT "~'..,;; ;;::;;::..., ";;;;:Ξ;;:;;;;;;;;;;, ' " '::::;;;;;;:: ::;;:::" "",,,::;;::::;;;;;;;;;,,::;:::Ξ;;;;;;::::::;:'ι~"" r ' It,z~.I. ;;,~. *.::::"": \.--, ~,.""'" :::: ::.. ":::::;;Ξ:::::::::::'..:::::::::: :Ξ::=::~: "';':::;::::::::::::::~.', '.. <' ~ ~.\ ~ ~,:ίξ;;::::,: '::Ξ;;,Ξ ' ':i;;:;; ί;;;;::;;, ',., ', ";;ψ;;;;,;,' '. " 'o~ 'ι _!ΠΞ!!!!!!!!!!! _, ';': ::!;;'" "', \ ~.. '~ ~ ί"!!iiih>'..,. f, ",.. 'ΊIIι~'".\~,~\~~ι/\,. ~... ~. \ "', ' '\ ~ ",,;;'!!',,',', ', " " '~ (" ~, ~.A~I '" :Τ::::!ππ:ΞΞ! jjjj::" 'λ', ~\., "r φ;ι..,,,,. ~ '. ~ ~.:::::::::":"::,:ι::::::", r ~'" \ ' ~.::!ΗΗΗ..., ωι" ' /. ~\~'~...'. '', \' ~\... '. ". ~~,.ι,ππ::π:ξ:::πξπ!ππ:: ~:ΞΠΠΞ:ι /,'. -.\\\ / /.. ~. ~ ~ O!!!~!!!!!!!!!!HiHi!!!!!,;;;i:π~:' ~ιι ' ~~..." / ' "~ Η ΟΔΚΟ Υψιστ.... ι"'''''''''')..,....,.. θαλασσεσ υψιστ, Πρωτεuον» --- Δευτερευον» Περιοχες μελετης δ,kτuoυ απομονωμενων οlκισμων ΚΟ ειδι κων κuκλωματων fη~ ~ Μορινο "',,- ΔΚΤΥΟ Προτειν.»» ΣΔΗΡΟΔΡΟΜΚΟ ιφ ηροτ. Οριο νομου ΔΚΤΥΟ. Υψιστομενη Σιδηρ Γρ. ι+t lοη Ηιι Προτεινομενπ» :ο -..."" (@) Προτεινομενος»...- ~ Υψιστομενος Σιδηρ. στοθμος 3» ΑΕΡΟΠΟΡΚΕΣ ΣΥΓΚΟΝΩΝΕΣ..-::'" Θ (~\ Αεροδρομιο τοηlκων -- ~--~ οερογρομμων ~(~\ Αεροδρομιο εθνlκων- ~')\\..-:r διεθνων οερογρομμων - ~ < Ελ,κοδρομ,ο "'...,~~ Αλ,ευτ,κο κοτοψυγιο ''' ~~ ~\ Λιμονl ε,δ,κων εξυηηρετησεων \~ (Υγρο κουσιμο _Μετολευμοτο) -..:-' ΤΕΧΝΚΗ ΝΟΜΟΣ θολοσσιες Συνδεσεις '-' (@) Λψονl εμηορικο - εηιβοτικο -'-' ΥΠΟΔΟΜΗ ΠΕΛΛΑΣ ΥΠΟΜΝΗΜΑ = = = Διεθνες οδ,κο δ,kτuo προτ. ΣΥΓΚΟΝΩΝΕΣ Αικτγο ΣΥΓΚΟΝΩΝΩΝ ΚΑ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ συντω(η.. Τσατσακης σlι:66ση.ε. ΣακαΥιαννη ItAιtνl.~t αριθμος αχεδιου ιιιλ. ' ημερ. Μαης 84 ν " '" ί!' ".(' '\... ~ ','"ο ~,., '., / ~r' ~-;<~<" λ ii-'. Ν. ΦΛΩΡΝΑΣ ~, > '". 'Ο,.;" ';'.' ~"~' ~ ).',,'."" ">. './~~z'::;' :. Ί~ ~ ".'''.''.(','. ii 5 "ι ":. '- -η '~".~".. i.!,>-\~.~.:,.. ~ ). :~: *,\" ",,,..'~~.,"-' Ν. ΗΜΑΘΑΣ '". ( '.: /. >-r\.;, -r;::";.. 40'.' ~ \ ο ~. Ν κόζανησ ' ",.' /.' Γ ;.~';"Y/ - '..,'.\.",... ~ " --:: Γ \.'..oi': \,f.. -~_. ~-~_.._ _. 26/0/207 09:38:33 EEST Υπουργείο Χωροταξίας Οικισμού και ΑΕΥθΥΝΣΗ ΧΩΡΟΤΑ:ΑΣ Περιβάλλοντος

115 ΝΟΜΟΣ ΠΕΛΛΑΣ ΥΠΟΜΝΗΜΑ ΖΩΝΕΣ ΕΔΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΑΣ ΕΛΕΓΧΟΥ ΚΑ v ΣΧΕΔΑΣΜΟΥ (Ζ,σΕ)... : : Σπμειακπ ν-.2.3 ~... Θ v '\ Εκτεταμενπ... ~~ ΠΕΡΟΧΕΣ ΕΔΚΩΝ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ ΚΑ ΡΥΘΜΣΕΩΝ Υ-,2,3 '' Ορια νομου οριθμος σχεδιου Ζ5i!ΝΕΣ ΠΡΟΣΤΑΣΑΣ ΠΕΡΒΑΛΛΟΝΤ.ΟΣ ΚΑ ΕΑΚΟΥ ΣΧΕΑΑΣΜΟΥ 5 ιιλ. -' αυντο(η,. Τσατσακης!οχεδIQοη:Ε. ΣακαΥιαννη c.εyxoιo, ημερ. Μαης 84 Υπουργείο Χωροταξίας Οικισμού και Περιβάλλοντος ΔIΕνθΥΝΣΗ ΧΩΡΟΤΑΞΑΣ..._.. ~._- 26/0/207 09:38:33 EEST