Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΑΒΡΑΑΜ: η μεγάλη κλήση, το μεγάλο «ναι».

Transcript

1 Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΑΒΡΑΑΜ: η μεγάλη κλήση, το μεγάλο «ναι».

2 Από την Ουρ η οικογένεια του Θάρα μετακινήθηκε στη Χαρράν. Στη Χαρράν ο Θεός καλεί τον Αβραάμ

3 O Θεός αποκαλύπτεται για πρώτη φορά στον Άβραμ Ο Κύριος είπε στον Άβραµ: «Φύγε από τη χώρα σου, από τους συγγενείς σου κι από το σπίτι του πατέρα σου και πήγαινε σε µια χώρα που εγώ θα σου δείξω. Θα κάνω από σένα ένα µεγάλο έθνος και θα σε ευλογήσω. Θα κάνω το όνοµά σου ξακουστό και θα είσαι ευλογία για τους άλλους Μ εσένα θα ευλογηθούν όλα τα έθνη της γης» Γέν. 12, 1-3.

4 Ο Θεός καλεί - ο άνθρωπος ανταποκρίνεται Έτσι ο Άβραµ αναχώρησε όπως του είπε ο Κύριος Και έφτασαν στη Χαναάν. Ο Άβραµ διέσχισε τη χώρα ως την περιοχή της Συχέµ... Στη χώρα τότε κατοικούσαν οι Χαναναίοι. Εκεί του φανερώθηκε ο Κύριος και του είπε: «Αυτήν τη γη θα τη δώσω στους απογόνους σου».. Γέν. 12, 7. Αργότερα ξέσπασε πείνα στη Χαναάν και ο Άβραµ κατέβηκε µε όλη την οικογένειά του στην Αίγυπτο. Ο Άβραµ έχτισε εκεί (στη Συχέμ) ένα θυσιαστήριο για τον Κύριο που του φανερώθηκε.

5 «Μαζί του (ο Άβραμ) πήρε τη γυναίκα του τη Σάρα και τον Λωτ, γιο του αδελφού του, όλα τα υπάρχοντά τους που είχαν συγκεντρώσει, καθώς επίσης τους δούλους και τις δούλες που είχαν αποκτήσει στη Χαρράν και έφτασαν στη Χαναάν». Γέν. 12,5

6 H πορεία του Άβραμ (εποχή μεταναστεύσεων)

7 Νέες υποσχέσεις του Θεού στον Άβραμ Όταν το κακό πέρασε, ξαναγύρισε στη Χαναάν. Εκεί ο Θεός του είπε: «Σήκωσε τα µάτια σου και κοίτα ένα γύρο από τον τόπο που βρίσκεσαι Όλη τη χώρα που βλέπεις θα τη δώσω σ εσένα και στους απογόνους σου για πάντα. Θα σου δώσω τόσο πολλούς απογόνους σαν τους κόκκους της άµµου στη γη». Γέν. 13, «Μη φοβάσαι Άβραµ. Εγώ είµαι η ασπίδα σου Κοίτα τον ουρανό και µέτρα τ αστέρια, αν µπορείς να τα µετρήσεις. Έτσι αναρίθµητοι θα είναι και οι απόγονοί σου». Ο Άβραµ πίστεψε στον Κύριο Γέν. 15, 1-4

8 Η ΠΟΡΕΙΑ ΤΟΥ ΑΒΡΑΑΜ

9 β) Ο Θεός και ο Αβραάµ συνάπτουν Διαθήκη Φανερώθηκε ο Κύριος και του είπε: «Εγώ είµαι ο Θεός παντοκράτορας. Να ζεις σύµφωνα µε το θέληµά µου και να είσαι τέλειος. Θα συνάψω µαζί σου Διαθήκη και θα σου δώσω πολλούς απογόνους». Γέν. 17, 1-2. Ο Άβραµ έπεσε µε το πρόσωπό του στη γη, και ο Θεός του είπε: «Αυτή είναι η Διαθήκη που κάνω µαζί σου. Δε θα ονομάζεσαι πια Άβραµ αλλά Αβραάµ, γιατί θα σε κάνω πατέρα πλήθους εθνών θα γίνεις γενάρχης λαών. Και βασιλιάδες θα προέλθουν από σένα. Τη Διαθήκη µου τη συνάπτω µαζί σου, αλλά θα ισχύει και για όλες τις γενιές των απογόνων Διαθήκη αιώνια, ώστε να είµαι Θεός δικός σου και των απογόνων σου». Γέν. 17, 3-7.

10 Όροι Διαθήκης Διαθήκη= συμφωνία Ο Θεός υπόσχεται στον Αβραάμ: θα του δώσει χώρα (ήταν νομάδες) θα του δώσει πολλούς απογόνους (ο Αβραάμ μέχρι τότε δεν είχε παιδιά) ότι το έθνος που θα δημιουργούνταν από τους απογόνους του, θα έφερνε ευλογία σε όλον τον κόσμο(ιησούς Χριστός). Ο Αβραάμ υπόσχεται στο Θεό: ότι θα ζει σύμφωνα με το θέλημα του Θεού ότι θα πιστεύει μόνο σε αυτόν (καταργείται η πολυθεΐα).

11 Η μετονομασία του Άβραμ Ο Θεός (Γέν. 17,5) άλλαξε το όνομα του Άβραμ (=υψηλός, υπέροχος πατέρας) σε Αβραάμ (=πατέρας πλήθους, πολλών εθνών). Παρακάτω ο Θεός αλλάζει το όνομα της γυναίκας του Άβραμ, από Σάρα (=πριγκίπισσά μου δηλ. του Αβραάμ), σε Σάρρα (=πριγκίπισσα όλων των λαών), γιατί θα γινόταν «μητέρα εθνών», (Γέν. 17,15). Ο Αβραάμ γίνεται νέος άνθρωπος Η αλλαγή του ονόματος του Άβραμ σε Αβραάμ από το Θεό έχει συμβολική σημασία. Σημαίνει τη μεταμόρφωση αλλαγή του ανθρώπου. Αλλάζει ο σκοπός ζωής και ο ρόλος της ζωής του Αβραάμ.

12 Η Άγαρ και ο Ισμαήλ Η περί απογόνου επαγγελία όμως δεν εκπληρωνόταν και η ηλικία του Αβραάμ και της Σάρρας ήταν προχωρημένη. Το δίκαιο της εποχής επέτρεπε στο σύζυγο µιας γυναίκας που ήταν στείρα να αποκτά παιδιά µε µια δούλη της. Σύµφωνα µ αυτό ο Αβραάµ απέκτησε ένα γιο µε τη δούλη της Σάρρας, Άγαρ. Το όνοµά του ήταν Ισµαήλ και θεωρείται ο προπάτορας των Αράβων. Η ίδια παράδοση υπάρχει και στο Κοράνιο. Ο Αβραάμ μετά τη γέννηση του Ισαάκ έδιωξε την δούλη Άγαρ και τον γιο του Ισμαήλ στην έρημο. Γέν. 21,14.

13 γ) Ο Αβραάµ φιλοξενεί τον Θεό στη σκηνή του

14 Ο Κύριος παρουσιάστηκε στον Αβραάµ, κοντά στη δρυ Μαµβρή, ενώ αυτός καθόταν στο άνοιγµα της σκηνής του κατά το µεσηµέρι. Σήκωσε τα µάτια του και είδε τρεις άντρες να στέκονται απέναντί του. Αµέσως έτρεξε να τους προϋπαντήσει και τους προσκύνησε ως τη γη. Γέν. 18,1-2.

15 Η φιλοξενία του Αβραάμ «Κύριέ µου», είπε, «αν έχω την εύνοιά σου, µην προσπεράσεις το δούλο σου. Ας φέρουν λίγο νερό να πλύνετε τα πόδια σας και µετά µπορείτε ν αναπαυθείτε κάτω από το δέντρο. Θα φέρω και λίγο ψωµί να πάρετε δύναµη και µετά µπορείτε να πηγαίνετε. Περάστε λοιπόν από το δούλο σας». Εκείνοι απάντησαν: «Κάνε όπως είπες». Τότε ο Αβραάμ έτρεξε στη σκηνή και είπε στη Σάρρα: «Πάρε γρήγορα τρεις γαβάθες αλεύρι εκλεκτό, ζύμωσε το και κάνε πίτες». Μετά έτρεξε στα βόδια, πήρε ένα μοσχάρι τρυφερό και καλό, το έδωσε στον υπηρέτη, κι εκείνος το ετοίμασε στα γρήγορα. Πήρε ακόμα βούτυρο, γάλα και το μοσχάρι που είχε ετοιμάσει και τα έβαλε μπροστά στους άνδρες. Αυτός στεκόταν απέναντι τους κάτω από τα δέντρα ενώ εκείνοι έτρωγαν». Γέν. 18,3-8.

16 Η επαγγελία για τη γέννηση του Ισαάκ Τότε ρώτησαν τον Αβραάμ: «Πού είναι η Σάρρα η γυναίκα σου;» Αυτός απάντησε: «Εκεί, στη σκηνή». Και ο Κύριος είπε: «Του χρόνου τέτοια εποχή θα ξανάρθω και η γυναίκα σου η Σάρρα θα έχει γιο». Η Σάρρα τα άκουγε όλα αυτά, γιατί στεκόταν από πίσω του, στο άνοιγμα της σκηνής. Ο Αβραάμ και η Σάρρα ήταν γέροντες προχωρημένης ηλικίας, και γι' αυτό η Σάρρα γέλασε κρυφά καθώς σκεφτόταν: «Αφού γέρασα, είναι δυνατό να κάνω παιδί; Και ο άντρας μου είναι κι αυτός γέροντας». Αλλά ο Κύριος είπε στον Αβραάμ: «Γιατί γέλασε η Σάρρα; Γιατί αμφιβάλλει ότι θ' αποκτήσει γιο τώρα που γέρασε; Τίποτα δεν είναι αδύνατο για τον Κύριο! Όταν την ίδια εποχή ύστερα από ένα χρόνο θα ξανάρθω σπίτι σου, η Σάρρα θα έχει γιο» Γέν. 18, 8-10.

17 Η πρώτη φανέρωση της Αγίας Τριάδας στην ανθρώπινη ιστορία Η Εκκλησία είδε στη φιλοξενία αυτή την πρώτη φανέρωση της αγίας Τριάδος στην ανθρώπινη ιστορία. Το κτίσμα, σπίτι του Αβραάμ, είναι μια εικόνα της Εκκλησίας πάνω από τον Άγγελο του πρώτου προσώπου. η δρυς του Μαμβρή δένδρο της ζωής και του ξύλου του Σταυρού, πάνω από τον Άγγελο του δευτέρου προσώπου είναι ένδειξη της οικονομίας του Υιού του Θεού. τέλος, έχουμε το βουνό, σύμβολο πνευματικής ανόδου, πάνω από τον Άγγελο του τρίτου προσώπου. Πρέπει να προστεθεί, ότι το νόημα αυτής της εικόνας είναι επικεντρωμένο στο ποτήρι της ευχαριστίας, θείο δείπνο. Επίσης παρατηρείται, ότι ο αριστερά Άγγελος (Πατέρας) ατενίζει με βλέμμα κατά πολύ υψηλότερο, απ ότι οι άλλοι δυο, οι οποίοι έχουν ελαφρά κλίση της κεφαλής προς αυτόν. Η Αγία Τριάδα Andrei Rublev,1410. Tretyakov Gallery, Μόσχα

18 Η πρώτη φανέρωση της Αγίας Τριάδας στην ανθρώπινη ιστορία Στην εικόνα αυτή του Αντρέι Ρουμπλιόφ (1410), η προσοχή επικεντρώνεται στους τρεις αγγέλους και τη σιωπηλή συνομιλία τους. Ο Πατέρας Θεός (ο άγγελος αριστερά) ευλογεί τον θάνατο του Υιού (ο άγγελος στη μέση) στο σταυρό της αγάπης για όλους τους ανθρώπους. Το Άγιο Πνεύμα (ο άγγελος δεξιά) επιβεβαιώνει το βαθύτερο νόημα της θυσίας και μεταδίδει στον κόσμο τη θεία ζωή.

19 Νέα ευλογία του Αβραάµ Ο Αβραάµ βάδιζε µαζί τους για να τους κατευοδώσει. Τότε ο Κύριος είπε: «Ένα µεγάλο και ισχυρό έθνος θα προέλθει από τον Αβραάµ και στο πρόσωπό του θα ευλογηθούν όλα τα έθνη της γης». Γέν. 18,18 Ο Κόλπος του Αβραάμ Τοιχογραφία, Ιερά Μονή Δοχειαρίου

20 Ευλογία του Θεού, στην Παλαιά Διαθήκη σηµαίνει, ότι ο Θεός προσφέρει ένα δώρο ζωής στους ανθρώπους. Στην Παλαιά Διαθήκη, η ευλογία είναι λόγος που προέρχεται από τον Θεό και συνεπάγεται γονιμότητα, αφθονία αγαθών, πλούτο και γενικά ευδαιμονία, ενώ η κατάρα επιφέρει στέρηση, δυστυχία και συμφορές. Όταν ο άνθρωπος ευλογεί τον Θεό, Τον μακαρίζει, Τον υμνολογεί και Τον δοξολογεί. Πατρική και πατριαρχική ευλογία είναι η ευχή που δίνεται λίγο πριν το θάνατο του πατέρα. Έχει το χαρακτηριστικό της προτεραιότητας και μοναδικότητας και συνοδεύεται με την ευτυχία, την μακροβιότητα του παιδιού και την απόκτηση πολλών απογόνων.

21 δ) Χαρά στη ζωή του Αβραάµ και της Σάρρας: ο Ισαάκ Οι Επαγγελίες του Θεού αρχίζουν να πραγματοποιούνται Ο Κύριος φρόντισε για τη Σάρρα, όπως είχε πει, και έκανε γι αυτήν ό,τι είχε υποσχεθεί. Έτσι, η Σάρρα έµεινε έγκυος και γέννησε ένα γιο στον Αβραάµ, στα γηρατειά του, στο χρόνο που είχε ορίσει ο Θεός. Ο Αβραάµ ονόµασε το γιο που του γέννησε η Σάρρα Ισαάκ (=αυτός που γελά). Γέν

22 Η θυσία του Ισαάκ: α) Υπόδειγμα της απόλυτης εμπιστοσύνης του Αβραάμ στο Θεό αλλά και β) κάλεσμα της Παλαιάς Διαθήκης να πάψουν οι ανθρωποθυσίες που τότε ήταν συνηθισμένες. Ο Θεός, αφού ο Ισαάκ μεγάλωσε, ζήτησε από τον Αβραάμ να τον θυσιάσει. Ο Αβραάμ εμπιστεύθηκε το Θεό και αφού πήρε ξύλα για τη θυσία ανέβηκε στο μέρος που του είχε ζητήσει ο Θεός. Την ώρα που ετοιμαζόταν, να θυσιάσει τον Ισαάκ, ακούστηκε η φωνή του Θεού, που του είπε να μην θυσιάσει τον γιό του και γυρνώντας ο Αβραάμ το βλέμμα του είδε ένα κριάρι, το οποίο και πρόσφερε θυσία στο Θεό. κάλεσμα της Παλαιάς Διαθήκης να πάψουν οι ανθρωποθυσίες που τότε ήταν συνηθισμένες.

23 Monreale Mosaics

24

25 Αβραάμ: υπόδειγμα πίστεως Σε όλη τη ζωή του ο Αβραάμ διακρίθηκε για τις αρετές της τιμιότητας, της γενναιοδωρίας, της φιλοξενίας, και προπαντός για την σταθερή και γνήσια πίστη του, υποτασσόμενος στον Θεό και ουδέποτε διστάζοντας να υποστεί και τις πικρότερες δοκιμασίες. Για το τελευταίο αυτό έξοχα αποκλήθηκε «πατὴρ τῶν πιστευόντων». Κανένας δεν απέκτησε τόσον σεβασμό στον κόσμο, όσον ο Αβραάμ. Τον αποκάλεσαν "φίλο του Θεού" και "πατριάρχη" και θεωρείται όχι μόνο πατέρας πολλών λαών αλλά και προφήτης και ιδρυτής θρησκείας που περιέλαβε στους κόλπους της όλους σχεδόν τους λαούς της γης. Μουσουλμάνοι, Ιουδαίοι και Χριστιανοί τον τιμούν χωρίς διάκριση. Ο Αβραάμ στο Κοράνιο και την μουσουλμανική παράδοση

26 Εξηγήστε τον τίτλο του μαθήματός σας. Επινοήστε και έναν δικό σας. Ο Αβραάμ φιλοξενεί το Θεό Η πρώτη φανέρωση της Αγίας Τριάδας στους ανθρώπους Ο Αβραάμ και η Σάρρα περιποιούνται τους επισκέπτες τους Η φανέρωση (αποκάλυψη) του Θεού στους ανθρώπους Ο Αβραάμ, η Σάρρα και οι τρεις άγγελοι Η φανέρωση της Αγίας τριάδας στον πιστό Αβραάμ.

27 Ελέγχω τι έμαθα 1. Σε ποιο βιβλίο της Παλαιάς Διαθήκης βρίσκουμε την ιστορία του Αβραάμ; 2. Στη συνάντηση Θεού - Αβραάμ ποιος κάνει το πρώτο βήμα και γιατί; 3. Ποιες είναι οι Επαγγελίες (= υποσχέσεις) του Θεού στον Αβραάμ; 4. Πώς ανταποκρίθηκε ο Αβραάμ στην κλήση του Θεού; 5. Από πού ξεκίνησε και πού εγκαταστάθηκε ο Αβραάμ; (Δείξτε την πορεία του στο χάρτη). 6. Ποιοι ήταν οι όροι της Διαθήκης που έκλεισε ο Θεός με τον Αβραάμ; 7. Περιγράψτε τις εικόνες που υπάρχουν στις Επαγγελίες του Θεού στον Αβραάμ. 8. Ποιους αφορούν οι υποσχέσεις του Θεού στον Αβραάμ; 9. Τι σημαίνει το όνομα του Ισαάκ; 10.Πώς ονομάζεται η σκηνή της φανέρωσης του Θεού στον Αβραάμ και τη Σάρρα και γιατί;

28 Η σκηνή της θυσίας του Ισαάκ µε τη δραµατικότητά της έχει εµπνεύσει πολλούς λογοτέχνες και ζωγράφους

29 Η θυσία του Ισαάκ, Ανωνύμου, 17ος αι. Φλάνδρα

30 Η θυσία του Ισαάκ, Carracce Annibale, 16ος αι. Λούβρο

31 Η θυσία του Αβραάμ, Pieter Pieteras Lastman, 1616

32 Η θυσία του Αβραάμ, Laurent de lahire, 1650

33 Η θυσία του Αβραάμ, Monogrammiste de Brunswick, 1500

34 Tiepolo, η θυσία του Ισαάκ

35 Caravaggio, η θυσία του Αβραάμ

36 Brunelleschi Filippo ( ) early rennaisance