Στην αδελφή μου, Χήδερ, που με βοηθά πάντοτε να καταλάβω πως το αίμα νερό δεν γίνεται και στην Τζάνετ, την καλύτερη μητέρα στον κόσμο, το μοναδικά

Transcript

1 Στην αδελφή μου, Χήδερ, που με βοηθά πάντοτε να καταλάβω πως το αίμα νερό δεν γίνεται και στην Τζάνετ, την καλύτερη μητέρα στον κόσμο, το μοναδικά δικό μας δέντρο της ζωής.

2 8 DUSTIN THOMASON Βαθιά μέσα στις ζούγκλες της Κεντρικής Αμερικής, οι αρχαίοι Μάγια οικοδόμησαν τον πιο εξελιγμένο πολιτισμό στον Νέο Κόσμο. Ένα από τα πιο θαυμαστά τους επιτεύγματα ήταν το πολύπλοκο ημερολογιακό τους σύστημα, που και σήμερα ακόμη εξακολουθεί να εκπλήσσει τους αστρονόμους για την ακρίβειά του. Βασίστηκε στην ιδέα πως η ανθρώπινη ιστορία αποτελείται από τέσσερις εποχές. Σύμφωνα με μια ερμηνεία, η κάθε εποχή ολοκληρώνεται με μια μεγάλη φυσική καταστροφή κι έπειτα ο κόσμος ξαναγεννιέται. Σε αναλογία προς το δικό μας ημερολόγιο, η τέταρτη εποχή άρχισε στις 11 Αυγούστου του 3114 π.χ. Τελειώνει στις 21 Δεκεμβρίου 2012.

3 Ðρüλογος Ο ΑΝΤΡΑΣ ΣΤΕΚΕΙ ΣΙωΠΗΛΟΣ κάτω από το σεληνόφως ακουμπώντας στον τοίχο του ναού, με το μικρό δέμα σφιγμένο κάτω από το μπράτσο του. Το περιτύλιγμα από λινάρι τρίβεται στο δέρμα του, όμως αυτή η αίσθηση είναι για εκείνον καλοδεχούμενη. Τον καθησυχάζει. Μέσα σ αυτή την τόσο σκληρά χτυπημένη από την υγρασία πόλη, δεν θα αντάλλασσε αυτό το πακέτο ούτε καν με νερό. Το έδαφος κάτω από τα σανδάλια του είναι ξηρό και γεμάτο ρωγμές. Ο καταπράσινος κόσμος των παιδικών του χρόνων δεν υπάρχει πια. Ικανοποιημένος που οι λιγοστοί πια φρουροί του ναού δεν έχουν αντιληφθεί την παρουσία του, προχωρά βιαστικά προς την κεντρική πλατεία, εκεί όπου άλλοτε ευημερούσαν οι τεχνίτες και οι ζωγράφοι τατουάζ. Τώρα εκεί δεν συναντάς παρά μόνο ζητιάνους και οι ζητιάνοι, όταν πεινούν, μπορούν να γίνουν επικίνδυνοι. Απόψε όμως είναι τυχερός.

4 10 DUSTIN THOMASON Δεν υπάρχουν παρά μόνο δύο άντρες που στέκονται δίπλα στον ανατολικό ναό. Τον έχουν ξαναδεί και άλλοτε, και ξέρουν πως πάντοτε τους δίνει ό,τι μπορεί. Όμως εκείνος εξακολουθεί να σφίγγει το δέμα κάτω από το μπράτσο του καθώς περνά από δίπλα τους. Στο όριο ανάμεσα στην κεντρική πλατεία και την αποθήκη του καλαμποκιού, είναι τοποθετημένος ένας φρουρός. Δεν είναι παρά παιδί ακόμη. Για μια στιγμή, ο άντρας σκέφτεται να θάψει το δέμα και να επιστρέψει αργότερα να το πάρει, όμως η γη είναι κατάξερη και ο άνεμος φυσά ορμητικός μέσα από τις εκτάσεις που ήταν άλλοτε κατάφυτες με δέντρα. Τίποτε σ αυτή την καψαλισμένη πολιτεία δεν παραμένει θαμμένο για πολύ καιρό. Παίρνει βαθιά ανάσα και συνεχίζει να βαδίζει προς τα μπρος. «Βασιλικέ, εσύ, και Ιερέ», του λέει το αγόρι. «Πού πηγαίνεις;» Τα μάτια του αγοριού είναι κουρασμένα και πεινασμένα, όμως αστραποβολούν μόλις βλέπει το δέμα κάτω από το μπράτσο του άντρα. Ο άντρας λέει την αλήθεια. «Πηγαίνω στη σπηλιά της νηστείας μου». «Τι κουβαλάς;» «Λιβάνι για τις προσφορές μου». Ο άντρας σφίγγει ακόμη περισσότερο το πακέτο κάτω από το μπράτσο του και προσεύχεται σιωπηλά στον Ιντζαμνά. «Όμως εδώ και μέρες δεν υπάρχει λιβάνι στις αγορές, Βασιλικέ εσύ και Ιερέ». Η φωνή του φρουρού ακούγεται εξουθενωμένη και κοφτή. Σαν όλοι οι άνθρωποι να λένε τώρα πια ψέματα για να επιβιώσουν. Σαν όλη η αθωότητα να εξαφανίστηκε μαζί με τις βροχές. «Δώσε μού το».

5 «Πολεμιστή, έχεις δίκιο. Δεν είναι λιβάνι. Είναι ένα δώρο για το βασιλιά». Δεν έχει άλλη επιλογή παρά να επικαλεστεί το όνομα του βασιλιά, παρόλο που ο ίδιος ο βασιλιάς θα πρόσταζε να του ξεριζώσουν την καρδιά, αν γνώριζε τι περιείχε το δέμα που κουβαλούσε. «Δώσε μού το», ξαναλέει το αγόρι. Τελικά, ο άντρας υπακούει. Τα δάχτυλα του αγοριού ξετυλίγουν απότομα το δέμα, μόλις όμως αφαιρείται το ινώδες περιτύλιγμα ο άντρας βλέπει την απογοήτευση στα μάτια του νεαρού φρουρού. Τι ήλπιζε, λοιπόν, πως θα έβρισκε; Καλαμπόκι; Κακάο; Δεν μπορεί να κατανοήσει τι είναι αυτό που βλέπει. Κι όπως τα περισσότερα αγόρια σ αυτούς τους δύσκολους καιρούς, το μοναδικό πράγμα που κατανοεί είναι η πείνα του. Ο άντρας ξανατυλίγει στα γρήγορα το δέμα του και απομακρύνεται βιαστικά από το φρουρό, ευχαριστώντας μέσα του τους θεούς για την καλή του τύχη. Η μικρή του σπηλιά βρίσκεται στην ανατολική άκρη της πόλης και κατορθώνει να γλιστρήσει μέσα από το άνοιγμα αθέατος. Υπάρχουν ρούχα παντού στο δάπεδο, σκορπισμένα επίτηδες για την προετοιμασία αυτής ειδικά της στιγμής. Ο άντρας ανάβει το κερί του, ακουμπά προσεκτικά το δέμα σε απόσταση ασφαλείας από το κερί και μετά σκουπίζει σχολαστικά τα χέρια του. Γονατίζει και παίρνει στα χέρια του το δέμα. Μέσα, είναι ένας διπλωμένος σωρός από σελίδες φτιαγμένες από φλούδα συκιάς, που τις έχουν σκληρύνει με βερνίκωμα από ασβεστόλιθο. Με τη μεγάλη, αν και φαινομενικά αβίαστη, φροντίδα του ανθρώπου που έχει εκπαιδευτεί να κάνει αυτή τη δουλειά σε όλη του τη ζωή,

6 12 DUSTIN THOMASON ξεδιπλώνει το χαρτί. Είκοσι πέντε φορές αυτό ξεδιπλώνεται, και όταν είναι εντελώς ξεδιπλωμένο απλώνεται πια σε ολόκληρο το πλάτος της σπηλιάς. Πίσω από το τζάκι του βγάζει τρία κουπάκια γεμάτα με μπογιά. Έξυσε μαγειρικά σκεύη για να φτιάξει μαύρη μπογιά, έξυσε και σκουριά από τα βράχια για να φτιάξει κόκκινη μπογιά, και έψαξε για λουλάκι και άργιλο στα χωράφια και τις όχθες των ποταμών ώστε να φτιάξει μπλε λουλακί. Και τέλος, ο άντρας κάνει μια τομή στο δέρμα του χεριού του. Παρατηρεί το πορφυρό ρυάκι να τρέχει από τον καρπό του και να κυλά μέσα στα κουπάκια με τα χρώματα που έχει μπροστά του, καθαγιάζοντας έτσι το μελάνι με το αίμα του. Έπειτα αρχίζει να γράφει.

7 ÄΕÊΕÌÂΡΙÏΥ 2012

8

9 1 Η μονοκατοικία του δόκτορα Γκάμπριελ Στάντον βρισκόταν εκεί που τελείωνε ο παραλιακός πεζόδρομος στα τελευταία μέτρα ήταν στρωμένος με σανίδες, προτού δώσει τη θέση του σε μια οργιαστική χλόη όπου συγκεντρώνονταν οι θιασώτες του τάι-τσι και απέναντι από το Βίνις Μπιτς. Η μοντέρνα διώροφη κατοικία με την εσωτερική σκάλα δεν ήταν ακριβώς του γούστου του Στάντον. Προτιμούσε κάτι που να κουβαλά επάνω του περισσότερη ιστορία. Αλλά σ αυτή την τόσο ιδιαίτερη περιοχή της ακτής της Καλιφόρνια, οι μοναδικές δυνατότητες επιλογής ήταν ανάμεσα σε ετοιμόρροπες καλύβες και σε σύγχρονα κτίσματα από πέτρα και γυαλί. Ο Στάντον έφυγε από το σπίτι του ακριβώς μετά τις επτά το πρωί με το Γκάρι Φίσερ ποδήλατό του και κατευθύνθηκε προς τα νότια με τον Ντόγκμα, το κίτρινο λαμπραντόρ του, να τρέχει δίπλα του. Το Γκράουντγουορκ, το καλύτερο καφέ του Λος Άντζελες, απείχε μόλις έξι τετράγωνα, και μόλις έφτανε εκεί, ο Τζίλιαν θα τον περίμενε με ένα τριπλό φλιτζάνι δυνατού μαύρου καφέ. Ο Ντόγκμα αγαπούσε τα πρωινά τόσο όσο και το αφεντικό του. Όμως δεν επιτρεπόταν να μπαίνουν σκύλοι μέσα στο Γκράουντγουορκ, κι έτσι ο Στάντον τον έδεσε απέξω

10 16 DUSTIN THOMASON και προχώρησε μόνος του μέσα έκανε νεύμα στον Τζίλιαν κι έριξε μια ματιά στο εσωτερικό του καφέ. Πολλοί από τους πρωινούς πελάτες ήταν αθλητές του σέρφιγκ και οι αδιάβροχες στολές τους ακόμη έσταζαν. Ο Στάντον συνήθως ξυπνούσε στις έξι, όμως εκείνοι οι τύποι ήταν ξύπνιοι ώρες νωρίτερα. Καθισμένος στο συνηθισμένο του τραπεζάκι, ήταν ένας από τους πιο γνωστούς όσο και αλλόκοτους στην όψη κατοίκους της περιοχής. Ολόκληρο το πρόσωπό του και το ξυρισμένο του κεφάλι ήταν καλυμμένα με περίπλοκα σχέδια τατουάζ και με δαχτυλίδια, καρφιά και αλυσιδίτσες που προεξείχαν από τους λοβούς των αυτιών του, τη μύτη και τα χείλη του. Ο Στάντον συχνά αναρωτιόταν από πού θα μπορούσε να έχει έρθει ένας τύπος σαν τον Μόνστερ. Τι να του είχε τάχα συμβεί όταν ήταν νέος, που τον οδήγησε στην απόφαση να καλύψει ολόκληρο το κορμί του με ζωγραφική; Για κάποιο λόγο, κάθε φορά που ο Στάντον προσπαθούσε να φανταστεί το σπίτι όπου γεννήθηκε εκείνος ο άνθρωπος, του ερχόταν στο νου η εικόνα ενός χαμηλού σπιτιού από σχιστόλιθο δίπλα σε μια στρατιωτική βάση ακριβώς το είδος σπιτιού στο οποίο πέρασε κι εκείνος τα παιδικά του χρόνια. «Τι γίνεται σήμερα εκεί στον έξω κόσμο;» τον ρώτησε ο Στάντον. Ο Μόνστερ σήκωσε το βλέμμα από τον υπολογιστή του. Είχε εμμονή με τις ειδήσεις, κι όταν δεν εργαζόταν στο στούντιο τατουάζ που διατηρούσε ή δεν ψυχαγωγούσε τους τουρίστες συμμετέχοντας στο θέαμα του «Σόου Τεράτων» του Βίνις Μπιτς, αναρτούσε σχόλια σε πολιτικά μπλογκ. «Πέρα από το ότι μας μένουν μονάχα δύο εβδομάδες από

11 τότε που η γαλαξιακή ευθυγράμμιση θα προκαλέσει την αντιστροφή των μαγνητικών πόλων της γης και θα πεθάνουμε όλοι μας;» ρώτησε. «Ναι, οτιδήποτε άλλο εκτός απ αυτό». «Είναι μια αναθεματισμένα όμορφη μέρα εκεί έξω». «Πώς είναι η κυρά σου;» «Πάντοτε ηλεκτρισμένη, σ ευχαριστώ». Ο Στάντον κατευθύνθηκε προς την πόρτα. «Αν είμαστε ακόμη εδώ, θα σε δω αύριο πάλι, Μόνστερ». Αφού ήπιε μονορούφι τον δυνατό του καφέ έξω, ο Στάντον εξακολούθησε τον περίπατό του προς τα νότια μαζί με τον Ντόγκμα. Πριν από έναν αιώνα, οι προεκτάσεις ολόκληρων χιλιομέτρων αυτών των καναλιών ξετυλίγονταν ελικοειδώς κατά μήκος των δρόμων της καινούριας αυτής Βενετίας που δημιούργησε ο μεγιστάνας του καπνού Άμποτ Κίνεϊ με πρότυπο τη φημισμένη ομώνυμη ιταλική πόλη. Τώρα, όλα τα κανάλια στα οποία οι γονδολιέρηδες έκαναν άλλοτε περιηγήσεις, είχαν πλακοστρωθεί από πάνω και είχαν καλυφθεί με γυμναστήρια που χορηγούσαν αναβολικά στεροειδή, κιόσκια που πουλούσαν λιπαρά φαγητά και καταστήματα με μοντέρνα μπλουζάκια. Ο Στάντον είχε παρακολουθήσει θλιμμένος τις τελευταίες εβδομάδες μια όλο και αυξανόμενη υστερία στην περιοχή, με την «Αποκάλυψη των Μάγια» στα γκράφιτι και σε διάφορα μπρελόκ και φυλαχτά που πουλούσαν οι έμποροι προσπαθώντας να εκμεταλλευτούν όλη αυτή την υπερβολή. Ο Στάντον είχε ανατραφεί καθολικός, όμως είχε χρόνια να πατήσει σε εκκλησία και δεν ήταν στα άμεσα σχέδιά του να το κάνει. Αν οι άνθρωποι ήθελαν να αναζητούν το πεπρωμένο τους ή να πιστεύουν σε κάποιο αρχαίο ρολόι, ήταν

12 18 DUSTIN THOMASON ελεύθεροι να το κάνουν εκείνος θα παρέμενε προσκολλημένος σε θεωρίες που μπορούσαν να επιβεβαιωθούν πειραματικά, και στην επιστημονική μέθοδο. Ευτυχώς, απ ό,τι φαινόταν δεν πίστευαν όλοι στο Βίνις Μπιτς πως η 21η Δεκεμβρίου θα έφερνε το τέλος του κόσμου έτσι, κόκκινα και πράσινα χριστουγεννιάτικα φωτάκια στόλιζαν τον πεζόδρομο, για την περίπτωση που όλοι εκείνοι οι παλαβοί είχαν κάνει λάθος. Τα Χριστούγεννα ήταν παράξενη εποχή στο Λος Άντζελες ελάχιστοι απ όσους είχαν μετακομίσει εκεί αντιλαμβάνονταν πώς ήταν δυνατόν να γιορτάσουν Χριστούγεννα με σαράντα βαθμούς θερμοκρασία, όμως ο Στάντον απολάμβανε αυτή την αντίφαση ο Αϊ-Βασίλης να έρχεται με πατίνια, να αφήνει αντηλιακά μέσα στις κρεμασμένες κάλτσες και οι σανίδες του σέρφιγκ να καμαρώνουν στολισμένες με κέρατα ταράνδων. Ένας περίπατος κατά μήκος της παραλίας την παραμονή των Χριστουγέννων ήταν ό,τι περισσότερο κατανυκτικό θα έκανε αυτές τις ημέρες. Δέκα λεπτά αργότερα έφταναν στη βορινή άκρη της Μαρίνα ντελ Ρέι. Προσπέρασαν τον παλιό φάρο και τα ιστιοφόρα, κι έπειτα τα ψαροκάικα με τις πετρελαιομηχανές τους, που ανεβοκατέβαιναν ήσυχα στο λιμάνι. Ο Στάντον ελευθέρωσε τον Ντόγκμα από το λουρί του και ο σκύλος σάλταρε προς τα μπρος ενώ εκείνος περπατούσε πίσω του, πασχίζοντας να αφουγκραστεί αν από κάπου ερχόταν μουσική. Η γυναίκα την οποία είχαν έρθει να βρουν εκεί, ήταν πάντοτε περιτριγυρισμένη από μουσική τζαζ, και όποτε άκουγες το πιάνο του Μπιλ Έβανς ή την τρομπέτα του Μάιλς να καλύπτει όλους τους άλλους θορύβους της προκυμαίας ήξερες πως βρισκόταν κάπου εκεί κοντά. Για το μεγαλύτερο διάστημα της τελευταίας δεκαετίας, η Νίνα Κάουντερ είχε υπάρξει η

13 μοναδική γυναίκα στη ζωή του Στάντον. Και παρόλο που στα τελευταία τρία χρόνια, αφότου είχαν χωρίσει, ο Στάντον είχε γνωρίσει κάποιες άλλες γυναίκες, καμία τους δεν στάθηκε για εκείνον κάτι περισσότερο από ένα υποκατάστατο της Νίνας. Ο Στάντον ακολούθησε τον Ντόγκμα μέχρι την προκυμαία του λιμανιού, και τα αυτιά του συνέλαβαν από απόσταση τον θρηνητικό ήχο ενός σαξόφωνου. Ο σκύλος είχε ήδη φτάσει στην άκρη της νότιας αποβάθρας, ακριβώς πάνω από το βαρύ σκάφος της Νίνας με τις δίδυμες μηχανές, περίπου εξίμισι μέτρα από τραχύ ξύλο και μέταλλο, στριμωγμένο στην τελευταία γλίστρα στην άκρη της προκυμαίας. Η Νίνα είχε ήδη κουλουριαστεί δίπλα στον Ντόγκμα και του έτριβε την κοιλιά. «Ώστε, λοιπόν, με βρήκατε, παιδιά!» φώναξε. «Σε ένα κανονικό αραξοβόλι, έτσι για αλλαγή», είπε ο Στάντον. Τη φίλησε στο μάγουλο και ανάπνευσε τη μυρωδιά της. Παρά το ότι περνούσε τον περισσότερο χρόνο της στη θάλασσα, η Νίνα πάντοτε κατόρθωνε να μυρίζει σαν ροδόνερο. Ο Στάντον έκανε ένα βήμα πίσω για να την κοιτάξει. Είχε ένα λακκάκι στο πιγούνι της και εντυπωσιακά πράσινα μάτια, όμως η μύτη της ήταν κάπως καμπουρωτή και το στόμα της μικρό. Για τους περισσότερους ανθρώπους δεν θα μπορούσε να θεωρηθεί όμορφη, όμως για τον Στάντον το πρόσωπό της ήταν τέλειο. «Θα με αφήσεις ποτέ να σου νοικιάσω μια κανονική γλίστρα;» τη ρώτησε. Η Νίνα στράφηκε και τον κοίταξε. Είχε τόσες και τόσες φορές προσφερθεί να της νοικιάσει ένα μόνιμο αραξοβόλι, ελπίζοντας ότι αυτό θα την έκανε να έρχεται πιο συχνά στην

14 20 DUSTIN THOMASON ακτή, όμως εκείνη μέχρι εκείνη τη στιγμή δεν είχε δεχτεί την προσφορά του και ο Στάντον ήξερε μέσα του πως το πιθανότερο ήταν να μην τη δεχόταν ποτέ. Οι ελεύθερες συνεργασίες της με κάποια περιοδικά μόλις και μετά βίας της εξασφάλιζαν ένα σταθερό εισόδημα, κι έτσι είχε εξασκηθεί στην τέχνη να βρίσκει ανοιχτές γλίστρες σε παραλίες αθέατες και σε λιμάνια που δεν τα έπιαναν τα ραντάρ κι ελάχιστοι άλλοι τα γνώριζαν. «Πώς πάει το πείραμά σου;» ρώτησε ενώ ο Στάντον την ακολουθούσε στο σκάφος. Το κατάστρωμα του σκάφους της που ονομαζόταν «Σχέδιο Α» ήταν πολύ απλά φτιαγμένο μονάχα δύο πτυσσόμενες θέσεις, μια συλλογή από CD σκορπισμένα γύρω από το κάθισμα του κυβερνήτη, και κούπες με το νερό και το φαγητό του Ντόγκμα. «Περιμένω περισσότερα αποτελέσματα σήμερα το πρωί», της αποκρίθηκε. «Σίγουρα θα είναι ενδιαφέροντα». Η Νίνα κάθισε στη θέση του καπετάνιου. «Φαίνεσαι κουρασμένος». Ο Στάντον αναρωτήθηκε αν ήταν η σαρωτική παλίρροια του χρόνου αυτό που έβλεπε η Νίνα επάνω στο πρόσωπό του, που είχε αφήσει και τις ακτινωτές εκείνες ρυτίδες στα πλάγια των ματιών του, το λεγόμενο «πόδι της χήνας» που διακρινόταν τώρα κάτω από τα χωρίς σκελετό γυαλιά του. Το προηγούμενο βράδυ είχε συμπληρώσει επτά ολόκληρες ώρες ύπνου, κάτι σπάνιο γι αυτόν. «Αισθάνομαι μια χαρά». «Η ιστορία με τη μήνυση τελείωσε; Μια για πάντα;» «Έχει λήξει εδώ κι εβδομάδες. Ας το γιορτάσουμε. Έχω σαμπάνια στο ψυγείο μου». «Ο καπετάνιος κι εγώ ετοιμαζόμαστε να σαλπάρουμε για την Καταλίνα», είπε η Νίνα. Έβαλε μπροστά τα όργανα

15 μέτρησης και άνοιξε τους διακόπτες που ο Στάντον ποτέ δεν είχε μπει στον κόπο να μάθει πώς λειτουργούσαν, θέτοντας έτσι σε λειτουργία το GPS του σκάφους και το ηλεκτρικό σύστημα. Το αμυδρό περίγραμμα του νησιού Καταλίνα μόλις που ήταν ορατό από το λιμάνι. «Τι θα έλεγες αν ερχόμουν μαζί σου;» ρώτησε ο Στάντον. «Όσο θα περίμενες υπομονετικά να βγουν τα αποτελέσματα από το πείραμά σου στο Κέντρο; Έλα τώρα, Γκάμπι». «Μη με πατρονάρεις». Η Νίνα πήγε προς το μέρος του κι έπιασε το πιγούνι του με τη χούφτα της. «Δεν είμαι για το τίποτα η πρώην γυναίκα σου». Ήταν εκείνη που είχε πάρει την απόφαση να χωρίσουν, όμως ο Στάντον κατηγορούσε τον εαυτό του, κι ένα κομμάτι του εαυτού του δεν είχε ποτέ παραιτηθεί από την ιδέα ενός κοινού μέλλοντος για τους δυο τους. Στη διάρκεια των τριών χρόνων που υπήρξαν παντρεμένοι, η εργασία του τον κρατούσε μακριά από τη χώρα για ολόκληρους μήνες κάθε τόσο, ενώ εκείνη δραπέτευε στον ωκεανό όπου πάντοτε ανήκε η καρδιά της. Την είχε αφήσει να φύγει μακριά του, και τώρα έμοιαζε να είναι πιο ευτυχισμένη ταξιδεύοντας έτσι μόνη της. Ακούστηκε από απόσταση η μπουρού ενός φορτηγού πλοίου, προκαλώντας φρενίτιδα στον Ντόγκμα. Γάβγιζε ασταμάτητα προς το μέρος απ όπου είχε ακουστεί ο οξύς ήχος, κι έπειτα βάλθηκε να κυνηγά την ίδια του την ουρά. «Θα τον φέρω πίσω αύριο το βράδυ», είπε η Νίνα. «Να μείνεις και για το δείπνο», πρότεινε ο Στάντον. «Θα σου μαγειρέψω ό,τι θέλεις».

16 22 DUSTIN THOMASON Η Νίνα τον κοίταξε εξεταστικά. «Και πώς θα νιώσει η φίλη σου όταν μάθει ότι εμείς οι δύο θα φάμε μαζί στο σπίτι σου;» «Δεν έχω φίλη». «Και τι απέγινε εκείνη η... πώς-την-έλεγαν; Εκείνη η μαθηματικός». «Βγήκαμε τέσσερα ραντεβού όλα κι όλα». «Και;...» «Και μετά χρειάστηκε να πάω να δω κάποιον που είχε πρόβλημα με το άλογό του». «Έλα τώρα, μιλώ σοβαρά». «Σοβαρά μιλώ κι εγώ. Έπρεπε να πάω να εξετάσω ένα άλογο στην Αγγλία, για το οποίο υπήρχε υποψία πως έπασχε από τρομώδη νόσο, κι εκείνη μου δήλωσε ότι δεν ήμουν απόλυτα δεσμευμένος στη σχέση μας». «Και είχε δίκιο;» «Τέσσερα ραντεβού βγήκαμε όλα κι όλα. Λοιπόν, τι λες, θα φάμε μαζί αύριο βράδυ;» Η Νίνα έβαλε μπροστά τη μηχανή του «Σχεδίου Α» ενώ ο Στάντον σάλταρε πάλι στην προκυμαία για να πάρει το ποδήλατό του. «Πάρε ένα κρασί της προκοπής», του φώναξε καθώς σήκωνε την άγκυρα, αφήνοντάς τον για άλλη μια φορά πίσω της. «Και τότε, θα δούμε...» Το Κέντρο Ελέγχου Μολύνσεων Πράιον στο Μπόιλ Χάιτς υπήρξε η επαγγελματική στέγη του Στάντον για σχεδόν δέκα χρόνια. Όταν μετακόμισε δυτικά, το 2000, για να γίνει ο πρώτος του διευθυντής, το Κέντρο περιοριζόταν σε ένα μικρό εργαστήριο, εγκατεστημένο μέσα σε μια κινητή μονάδα του Ιατρικού Κέντρου του Λος Άντζελες και του

17 Πανεπιστημίου της Νότιας Καλιφόρνια. Τώρα όμως, και ως αποτέλεσμα των ακούραστων ερευνητικών του προσπαθειών, εκτεινόταν πια σε ολόκληρο τον έκτο όροφο του κτιρίου του Ιατρικού Κέντρου, του ιδίου κτιρίου που η πρόσοψή του είχε χρησιμοποιηθεί για περισσότερο από τρεις δεκαετίες στα εξωτερικά γυρίσματα της σαπουνόπερας «Γενικό Νοσοκομείο». Ο Στάντον προχώρησε μέσα από τις διπλές πόρτες, προς αυτό που οι μεταπτυχιακοί φοιτητές συχνά ανέφεραν ως «η φωλιά του». Ένας από αυτούς είχε κρεμάσει χριστουγεννιάτικα φωτάκια γύρω-γύρω σε όλο το χώρο, και ο Στάντον άνοιξε το διακόπτη και τα άναψε μαζί με τις λάμπες αλογόνου, κάνοντας πράσινες και κόκκινες λάμψεις να πέσουν επάνω στους πάγκους με τα μικροσκόπια που εκτείνονταν από τη μια πλευρά του εργαστηρίου ως την άλλη. Αφού πέταξε την τσάντα στο γραφείο του, ο Στάντον φόρεσε μάσκα και γάντια και κατευθύνθηκε προς το πίσω μέρος. Σήμερα το πρωί θα μπορούσαν επιτέλους να συγκεντρώσουν τα πρώτα αποτελέσματα από ένα πείραμα πάνω στο οποίο η ομάδα του εργαζόταν εδώ και πολλές εβδομάδες, και ο Στάντον δεν έβλεπε την ώρα. Η «Αίθουσα με τα Πειραματόζωα» του Κέντρου είχε σχεδόν το μήκος γηπέδου μπάσκετ. Ο εξοπλισμός εκεί ήταν η τελευταία λέξη της τεχνολογίας συστήματα ηλεκτρονικής απογραφής, οθόνες αφής για καταγραφή δεδομένων, ηλεκτρονικά συστήματα ζωοτομίας και πάγκοι αυτοψίας εφοδιασμένοι με όλα τα απαραίτητα όργανα. Ο Στάντον προχώρησε ως το πρώτο από τα δώδεκα κλουβιά που ήταν τοποθετημένα στη σειρά, σε ράφια επάνω στον τοίχο της νότιας πλευράς της αίθουσας, και κοίταξε μέσα προσεκτικά.

18 24 DUSTIN THOMASON Στο κλουβί υπήρχαν δύο ζώα ένα φίδι μήκους εξήντα εκατοστών με δίχρωμο δέρμα, μαύρο και πορτοκαλί, κι ένα μικρό γκρίζο ποντίκι. Με μια πρώτη ματιά, έδειχνε σαν το πιο φυσιολογικό πράγμα στον κόσμο ένα φίδι που περίμενε την κατάλληλη στιγμή για να ορμήσει στη λεία του και να την καταβροχθίσει. Στην πραγματικότητα, όμως, κάτι αλλόκοτο συνέβαινε μέσα σ εκείνο το κλουβί. Το ποντίκι τσιγκλούσε αμέριμνο το κεφάλι του φιδιού με τη μουσούδα του. Ακόμη κι όταν το φίδι έβγαζε τον χαρακτηριστικό συριγμό, το ποντίκι εξακολουθούσε να το σκουντά χωρίς να δίνει καμία σημασία αντί να τρέξει να κρυφτεί στην άκρη του κλουβιού ή να προσπαθήσει να το σκάσει. Το ποντίκι δεν φοβόταν καθόλου, λες και δεν είχε να κάνει μ ένα φίδι αλλά με ένα άλλο, μικρότερό του ποντίκι. Την πρώτη φορά που παρατήρησαν αυτή τη συμπεριφορά, ο Στάντον και η ομάδα του στο Κέντρο Ελέγχου Μολύνσεων Πράιον ξέσπασαν σε επευφημίες. Με τη χρήση της γενετικής μηχανικής, είχαν κατορθώσει να αφαιρέσουν μια σειρά από μικροσκοπικές πρωτεΐνες που καλούνται «πράιον» από την επιφανειακή μεμβράνη των εγκεφαλικών κυττάρων του ποντικού. Και το παράξενο αυτό πείραμα είχε πετύχει, καθώς είχε διασπαστεί η φυσιολογική σειρά στον εγκέφαλο του ποντικού με αποτέλεσμα να εξαλειφθεί ο έμφυτος και ενστικτώδης φόβος του για το φίδι. Ήταν ένα καθοριστικό βήμα προς την κατανόηση των φονικών αυτών πρωτεϊνών που υπήρξαν μέχρι εκείνη τη στιγμή το αντικείμενο του έργου ζωής του Στάντον. Οι πρωτεΐνες πράιον εμφανίζονται σε όλους τους φυσιολογικούς εγκεφάλους των ζώων, συμπεριλαμβανομένων φυσικά των ανθρώπινων, κι όμως, μετά από ολόκληρες

19 δεκαετίες ερευνών ούτε ο Στάντον ούτε οποιοσδήποτε άλλος είχε κατανοήσει το λόγο ύπαρξής τους. Μερικοί από τους συναδέλφους του Στάντον υπέθεταν πως τα πράιον είχαν κάποια σχέση με τη μνήμη ή σχετίζονταν με το σχηματισμό του μυελού των οστών. Κανείς όμως δεν ήξερε κάτι σίγουρο. Τον περισσότερο καιρό, αυτές οι πρωτεΐνες κάθονται ωραία και καλά στους πυρήνες των κυττάρων των εγκεφαλικών νευρώνων. Σε σπάνιες όμως περιπτώσεις, οι ίδιες αυτές πρωτεΐνες μπορούν να «εκφυλιστούν» και να αρχίσουν να πολλαπλασιάζονται, εκφυλίζοντας και τις υγιείς. Όπως συμβαίνει και με τις νόσους Αλτσχάιμερ και Πάρκινσον, οι ασθένειες τύπου πράιον καταστρέφουν τον υγιή ιστό και τον αντικαθιστούν με άχρηστες πλάκες οι οποίες συμπιέζουν τον εγκέφαλο παρεμποδίζοντας τη φυσιολογική λειτουργία του. Υπάρχει όμως μία διαφορά που είναι καθοριστική και ιδιαίτερα ανησυχητική: Ενώ οι Αλτσχάιμερ και Πάρκινσον είναι αυστηρά γενετικές ασθένειες, κάποιες από τις ασθένειες τύπου πράιον μπορούν να μεταδοθούν μέσα από την κατανάλωση μολυσμένου κρέατος. Στα μέσα της δεκαετίας του 1980, μεταλλαγμένα πράιον από άρρωστες αγελάδες στην Αγγλία διείσδυσαν στις τροφές μέσω του μολυσμένου βοδινού κρέατος και ολόκληρος ο κόσμος έμαθε για τον κίνδυνο μιας πιθανής επιδημίας τύπου πράιον. Μέσα σε τρεις δεκαετίες, η ασθένεια των τρελών αγελάδων σκότωσε διακόσιες χιλιάδες βοοειδή στην Ευρώπη και μετά πέρασε στους ανθρώπους. Στην αρχή, οι ασθενείς παρουσίαζαν αστάθεια και δυσκολία στο βάδισμα και ανεξέλεγκτο τρέμουλο, και μετά έχαναν τη μνήμη τους και την ικανότητα να αναγνωρίζουν τους φίλους και τα μέλη των οικογενειών τους. Πολύ σύντομα ακολουθούσε ο εγκεφαλικός θάνατος.

20 26 DUSTIN THOMASON Από τα πρώτα ήδη βήματα της σταδιοδρομίας του, ο Στάντον εξελίχθηκε σε κορυφαίο παγκοσμίως ειδικό στην ασθένεια των τρελών αγελάδων, κι έτσι, όταν το Κέντρο Ελέγχου Ασθενειών ίδρυσε στο πλαίσιο λειτουργίας του το Κέντρο Ελέγχου Μολύνσεων Πράιον, αυτός υπήρξε η πιο εύλογη επιλογή για να το διευθύνει. Εκείνο τον καιρό, αυτό φαινόταν σαν μια μεγάλη ευκαιρία ζωής και τον συνέπαιρνε η ιδέα να μετακομίσει στην Καλιφόρνια. Ποτέ μέχρι τότε δεν είχε υπάρξει στις Ηνωμένες Πολιτείες ερευνητικό κέντρο αφιερωμένο ειδικά στη μελέτη των πράιον και των ασθενειών τύπου πράιον. Υπό τη διεύθυνση του Στάντον, το Κέντρο είχε ως σκοπό του τη διάγνωση, τη μελέτη και, τελικά, την καταπολέμηση των πιο μυστηριωδών μολυσματικών παραγόντων στον κόσμο. Μόνο που αυτό δεν έγινε ποτέ. Γύρω στα τέλη της δεκαετίας, η βιομηχανία βοδινού κρέατος εξαπέλυσε μια επιτυχημένη προπαγανδιστική εκστρατεία για να πείσει πως μονάχα ένας άνθρωπος που ήταν κάτοικος των Ηνωμένων Πολιτειών διαγνώστηκε ποτέ με τη νόσο των τρελών αγελάδων. Οι επιδοτήσεις για το εργαστήριο του Στάντον μειώθηκαν και, καθώς και στην Αγγλία τα κρούσματα ήταν πια πολύ λιγότερα, γρήγορα το κοινό έχασε το ενδιαφέρον του για το θέμα. Ο προϋπολογισμός για το Κέντρο Ελέγχου Μολύνσεων Πράιον περιορίστηκε σημαντικά και ο Στάντον πιέστηκε για να διώξει ένα μέρος από το προσωπικό του. Το χειρότερο όμως ήταν ότι εξακολουθούσαν να μην είναι σε θέση να θεραπεύσουν ούτε μία ασθένεια τύπου πράιον τόσα χρόνια πειραματισμών και δοκιμών σε διάφορα φάρμακα και θεραπείες δεν έκαναν παρά να διαψεύδουν τη μια μάταιη ελπίδα μετά την άλλη. Κι όμως,

21 ο Στάντον εξακολουθούσε πάντοτε να παραμένει εξίσου επίμονος όσο και αισιόδοξος, και ποτέ του δεν παραιτήθηκε από την ελπίδα ότι ήταν πιθανό το αμέσως επόμενο πείραμα να έδινε τις απαντήσεις που αναζητούσαν. Προχωρώντας στο διπλανό κλουβί, βρήκε ένα ακόμη φίδι να παραφυλά τη λεία του κι ένα ακόμη μικροσκοπικό ποντίκι απλώς να δείχνει βαριεστημένο από το θέαμα του εχθρού του. Μέσα από αυτό το πείραμα, ο Στάντον και η ομάδα του ερευνούσαν τον πιθανό ρόλο των πρωτεϊνών πράιον στον έλεγχο των «έμφυτων ενστίκτων», συμπεριλαμβανομένου του φόβου. Τα ποντίκια δεν χρειάζονταν να τους διδάξει κάποιος ότι έπρεπε να φοβούνται στο άκουσμα του θροΐσματος της χλόης επειδή αυτό σήμαινε το πλησίασμα αρπακτικού εχθρού ο φόβος αυτός ήταν εγγεγραμμένος μέσα στα γονίδιά τους. Από τότε όμως που τα πράιον εκδιώχτηκαν γενετικά από τον εγκέφαλό τους, στο πλαίσιο ενός προηγούμενου πειραματικού σταδίου, τα ποντίκια είχαν αρχίσει να συμπεριφέρονται επιθετικά και ανορθολογικά. Κι έτσι, ο Στάντον και η ερευνητική του ομάδα είχαν ξεκινήσει να μελετούν ευθέως τις συνέπειες της αφαίρεσης των πράιον επάνω στους πιο πρωταρχικούς φόβους των ζώων. Το κινητό τηλέφωνο του Στάντον δονήθηκε μέσα στην τσέπη της λευκής του εργαστηριακής φόρμας. «Ναι;» «Μιλώ με το δόκτορα Στάντον;» Ήταν μια γυναικεία φωνή την οποία δεν θυμόταν να έχει ποτέ του ξανακούσει, σίγουρα όμως θα ήταν κάποια γιατρός ή νοσοκόμα μόνο μια επαγγελματίας λειτουργός του κλάδου υγείας θα παρέλειπε να ζητήσει αμέσως συγγνώμη που τηλεφωνούσε πριν από τις οκτώ το πρωί. «Τι θα μπορούσα να κάνω για εσάς;»

22 28 DUSTIN THOMASON «Ονομάζομαι Μικαέλα Θέιν», του απάντησε. «Τριτοετής εσωτερική γιατρός στο Ανατολικό Πρεσβυτεριανό Νοσοκομείο του Λος Άντζελες. Το Κέντρο Ελέγχου Μολύνσεων Πράιον μου έδωσε το τηλέφωνό σας. Πιστεύουμε ότι έχουμε ένα περιστατικό ασθένειας πράιον εδώ πέρα». Ο Στάντον χαμογέλασε, έσπρωξε τα γυαλιά του πιο ψηλά στη γέφυρα της μύτης του και είπε «Εντάξει» ενώ ταυτόχρονα προχωρούσε προς το τρίτο κλουβί με τα πειραματόζωά του. Μέσα σ αυτό το κλουβί, ένα ακόμη ποντίκι πασπάτευε την ουρά τού κάτω από άλλες συνθήκες φονιά του. Το φίδι έδειχνε να τα χει σχεδόν χαμένα με αυτή την αντιστροφή των νόμων της φύσης. «Εντάξει;» απόρησε η Θέιν. «Αυτό έχετε απλώς να πείτε;» «Στείλτε τα δείγματα των εξετάσεων στο γραφείο μου και η ομάδα μου θα τα εξετάσει», της είπε. «Ένας συνάδελφός μου, ο δρ Ντέιβις, θα σας καλέσει όταν θα έχουμε τα αποτελέσματα». «Και πότε θα γίνει αυτό; Έπειτα από μία εβδομάδα; Ίσως δεν ήμουν σαφής, γιατρέ. Μερικές φορές μιλώ υπερβολικά γρήγορα και οι άλλοι δεν με αντιλαμβάνονται. Πιστεύουμε πως έχουμε ένα περιστατικό ασθένειας πράιον εδώ πέρα». «Καταλαβαίνω πως αυτό πιστεύετε», είπε ο Στάντον. «Και τι έχουμε από τις γονιδιακές εξετάσεις; Βγήκαν τα αποτελέσματα;» «Όχι, αλλά...» «Ακούστε με, δρ... Θέιν, είπατε; Δεχόμαστε χιλιάδες τηλεφωνήματα κάθε χρόνο», τη διέκοψε ο Στάντον, «και είναι μετρημένες στα δάχτυλα οι περιπτώσεις όπου αποδεικνύεται πως πρόκειται όντως για μόλυνση πράιον. Αν οι γονιδιακές εξετάσεις βγουν θετικές, καλέστε μας πάλι».

23 «Δρ Στάντον, τα συμπτώματα είναι σε πολύ μεγάλο βαθμό συμβατά με μια διάγνωση...» «Αφήστε με να μαντέψω. Ο ασθενής σας έχει αστάθεια στο βάδισμα». «Όχι». «Απώλεια μνήμης;» «Δεν ξέρουμε». Ο Στάντον χτύπησε το τζάμι ενός από τα κλουβιά, περίεργος να δει αν κάποιο από τα ζώα θα αντιδρούσε. Όμως κανένα από τα δύο δεν του έδωσε σημασία. «Τότε, λοιπόν, ποιο είναι το σύμπτωμα που σας οδηγεί σ αυτό το συμπέρασμα, δρ Θέιν;» ρώτησε, σχεδόν χωρίς να δίνει καθόλου προσοχή. «Παράνοια και παραισθήσεις, ασταθής συμπεριφορά, σπασμοί και εφίδρωση. Και μια αλλόκοτη και παρατεταμένη αϋπνία». «Αϋπνία;» «Μόλις εισήχθη, νομίσαμε ότι επρόκειτο για σύνδρομο στέρησης από αλκοόλ», αποκρίθηκε η Θέιν. «Όμως δεν υπήρχε έλλειψη φολικού οξέος που θα υποδείκνυε αλκοολισμό, κι έτσι έκανα περαιτέρω εξετάσεις και νομίζω πια ότι μπορεί να πρόκειται για οικογενή θανατηφόρο αϋπνία». Τώρα είχε ολόκληρη την προσοχή του Στάντον. «Πότε εισήχθη;» «Πριν από τρεις ημέρες». Η οικογενής θανατηφόρος αϋπνία για την οποία έκανε λόγο η Θέιν ήταν μια πολύ παράξενη και ταχύτατα εξελισσόμενη ασθένεια που εμφανιζόταν εξαιτίας ενός μεταλλαγμένου γονιδίου. Ήταν αποκλειστικά γενετική νόσος και περνούσε από τον ένα από τους δύο γονείς, κάτι που

24 30 DUSTIN THOMASON συνέβαινε με ελάχιστες μόνο από τις ασθένειες τύπου πράιον. Ο Στάντον δεν είχε συναντήσει στη σταδιοδρομία του μέχρι εκείνη τη στιγμή περισσότερες από έξι περιπτώσεις. Οι περισσότεροι από τους ασθενείς της θανατηφόρου αϋπνίας αναζητούσαν αρχικά ιατρική βοήθεια επειδή ίδρωναν συνεχώς και υπερβολικά, και δυσκολεύονταν να κοιμηθούν τα βράδια. Μέσα σε διάστημα λίγων μηνών, όμως, η αϋπνία τους εξελισσόταν σε ολική. Οι ασθενείς έπασχαν από ανικανότητα, πάθαιναν κρίσεις πανικού και είχαν δυσκολία στο βάδισμα. Παγιδευμένοι ανάμεσα σε μια παραισθησιακή εγρήγορση και μια κατάσταση συναγερμού από τις κρίσεις πανικού, σχεδόν όλοι οι πάσχοντες από αυτή την ασθένεια πέθαιναν μετά από μερικές εβδομάδες ολικής αϋπνίας, και δεν υπήρχε απολύτως τίποτε που να μπορεί να κάνει ο Στάντον ή οποιοσδήποτε άλλος γιατρός για να τους βοηθήσει. «Μην προτρέχετε», είπε στη Θέιν. «Οι περιπτώσεις οικογενούς θανατηφόρου αϋπνίας παγκοσμίως είναι μία στα τριάντα τρία εκατομμύρια». «Ποια άλλη αιτία θα μπορούσε να προκαλέσει ολική αϋπνία;» ρώτησε η Θέιν. «Ένας πιθανός εθισμός στη μεθαμφεταμίνη που δεν διαγνώστηκε σωστά». «Βρίσκομαι στο ανατολικό Λος Άντζελες. Έχω την ευτυχία να μυρίζω σε καθημερινή βάση την οσμή της μεθαμφεταμίνης στις ανάσες πολλών ασθενών μας. Και η τοξικολογική ανάλυση του ανθρώπου αυτού ήταν αρνητική». «Αυτή τη στιγμή, λιγότερες από σαράντα οικογένειες σε ολόκληρο τον κόσμο πλήττονται από την οικογενή θανατηφόρο αϋπνία», είπε ο Στάντον προχωρώντας κατά μήκος της σειράς των κλουβιών. «Και αν υπήρχε οικογενειακό

25 ιστορικό στην περίπτωση του ασθενούς σας, σίγουρα θα μου το είχατε ήδη πει». «Η αλήθεια είναι ότι δεν έχουμε ακόμη κατορθώσει να μιλήσουμε μαζί του, επειδή δεν μπορούμε να καταλάβουμε τη γλώσσα του. Μοιάζει για λαντίνο ή ίσως και αυτόχθονα, πιθανώς από την Κεντρική ή τη Νότια Αμερική. Προσπαθούμε να βρούμε έναν τρόπο να συνεννοηθούμε μαζί του με τη βοήθεια της μεταφραστικής υπηρεσίας μας. Αλλά βέβαια αυτό εδώ πέρα σημαίνει κατά κανόνα έναν τύπο με απολυτήριο λυκείου και μια στοίβα από λεξικά». Ο Στάντον κοίταξε προσεκτικά πίσω από το τζάμι του επόμενου κλουβιού. Αυτό εδώ το φίδι ήταν ακίνητο και από το στόμα του κρεμόταν μια μικροσκοπική γκρίζα ουρά. Μέσα στις επόμενες είκοσι τέσσερις ώρες, όταν και τα υπόλοιπα φίδια θα άρχιζαν να πεινούν, αυτή η σκηνή θα επαναλαμβανόταν σε όλα τα κλουβιά μέσα στην αίθουσα. Ακόμη κι έπειτα από τόσα χρόνια στην εργαστηριακή έρευνα, ο Στάντον δεν απολάμβανε καθόλου το ρόλο του σ αυτό που συνέβαινε τελικά σε όλα εκείνα τα ποντίκια. «Ποιος έφερε τον ασθενή στο νοσοκομείο;» ρώτησε ο Στάντον. «Σύμφωνα με την αναφορά έφτασε με ασθενοφόρο, όμως δεν μπορώ να βρω από τα αρχεία σε ποια υπηρεσία ανήκε το ασθενοφόρο». Όλα αυτά ταίριαζαν απόλυτα με όλα όσα γνώριζε και ο Στάντον για το Πρεσβυτεριανό Νοσοκομείο, μια από τις πιο χρεωμένες και κατακλυσμένες από κόσμο υπηρεσίες του ανατολικού Λος Άντζελες. «Ποια υπολογίζετε πως είναι η ηλικία του ασθενούς σας;» ρώτησε ο Στάντον.

26 32 DUSTIN THOMASON «Κατά πάσα πιθανότητα είναι μεταξύ τριάντα και τριάντα πέντε. Ξέρω ότι αυτό είναι ασυνήθιστο, όμως διάβασα την εργασία σας σχετικά με κάποιες ηλικιακές εξαιρέσεις στην εμφάνιση των ασθενειών πράιον και σκέφτηκα πως ίσως η περίπτωσή μας να είναι μία απ αυτές». Η Θέιν έκανε σωστά τη δουλειά της, όμως η επιμέλεια και η φιλοτιμία της δεν μπορούσαν να αλλάξουν τα αντικειμενικά γεγονότα. «Είμαι σίγουρος πως όταν θα βγουν τα αποτελέσματα των γονιδιακών εξετάσεων, το ζήτημα θα ξεκαθαρίσει», της είπε. «Μη διστάσετε να καλέσετε αργότερα το δόκτορα Ντέιβις για όποιες τυχόν περαιτέρω ερωτήσεις έχετε». «Περιμένετε, γιατρέ. Σταθείτε μια στιγμή. Μην κλείνετε ακόμη». Ο Στάντον δεν μπορούσε να μη θαυμάσει την επιμονή της κι αυτός ο ίδιος μπορούσε να σπάσει νεύρα με το πείσμα του όταν έκανε την ειδικότητά του ως εσωτερικός σε νοσοκομείο. «Εντάξει, τι άλλο έχετε να μου πείτε;» «Πέρυσι δημοσιεύτηκε μια μελέτη σχετικά με το πώς η έλλειψη ύπνου μπορεί να επηρεάσει τα επίπεδα της αμυλάσης στον οργανισμό». «Είμαι ενήμερος γι αυτή τη μελέτη. Λοιπόν;» «Τα επίπεδα της αμυλάσης στον ασθενή μου ήταν 300 U/ml, κάτι που οδηγεί στην υπόθεση πως δεν έχει κοιμηθεί εδώ και περισσότερο από μία εβδομάδα». Ο Στάντον απομακρύνθηκε λίγο από το κλουβί. Μία εβδομάδα χωρίς καθόλου ύπνο; «Υπήρξαν επιληπτικές κατασχέσεις;» «Εμφανίστηκαν κάποιες σχετικές ενδείξεις στο εγκεφαλογράφημά του».

27 «Και με τι μοιάζουν οι κόρες των ματιών του ασθενούς σας;» «Με κεφάλια από καρφίτσες». «Ποια είναι η αντίδρασή τους στο φως;» «Καμία αντίδραση». Μία εβδομάδα αϋπνίας. Ακατάσχετη εφίδρωση. Επιληπτικές κατασχέσεις. Κόρες ματιών σαν κεφάλια από καρφίτσες. Από τις λιγοστές αιτίες που θα μπορούσαν να προκαλέσουν αυτόν το συνδυασμό συμπτωμάτων, οι άλλες ήταν ακόμη πιο σπάνιες από την οικογενή θανατηφόρο αϋπνία. Ο Στάντον τράβηξε από τα χέρια του τα γάντια. Είχε πια ξεχάσει τα ποντίκια του. «Μην επιτρέψετε σε κανέναν να μπει στο δωμάτιο του ασθενούς σας μέχρι να έρθω».