ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΠΟΡΟΥ. Ερευνητική Εργασία Α Τετραμήνου:

Transcript

1 ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΠΟΡΟΥ Ερευνητική Εργασία Α Τετραμήνου: Συζητώντας για τα μνημεία του τόπου μας : «Κέντρο Ναυτικής Εκπαίδευσης Πόρου ο Πρώτος Ναύσταθμος του Νεοελληνικού κράτους» Δημητροπούλου Ακριβή Κοντάκου Κατερίνα Κυπρίου Ιωάννα Μέλλος Παναγιώτης Ομάδα Μαθητών: Ανδριανόπουλος Δημήτρης Γεωργούσης Άγγελος Δρούγκα Βίκυ Κουβαράς Έλλην Μαρινάκης Στέφανος Βαϊάννης Παντελής Δάγκλης Μιχαήλ Ζεντέλη Ευαγγελία Καϊκα Δήμητρα Καρνέζη Παναγιώτα Επιβλέπουσες Καθηγήτριες Γιαννούλη Λαμπρινή, ΠΕ17 Ζεντέλη Ευγενία, ΠΕ02 Πόρος, Σχολικό έτος

2 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ I. ΠΕΡΙΛΗΨΗ II. ΚΥΡΙΟ ΜΕΡΟΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 O : ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΕΡΕΥΝΑΣ ΥΠΟΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 Ο : ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΥΠΟΒΑΘΡΟ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ Η ιστορία του Κέντρου Ναυτικής Εκπαίδευσης Πόρου από την ίδρυση του Ναύσταθμου μέχρι σήμερα Αρχιτεκτονική (εσωτερική εξωτερική) του παλατιού του Όθωνα Τα κτίρια του ΚΕ Πόρος και η διαχρονική τους λειτουργία (Διερεύνηση της μελλοντικής του λειτουργίας) ΕΠΟΠΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 O : ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ ΔΗΜΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 O : ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ III. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ IV. ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΚΕ ΠΟΡΟΥ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΤΟ Κ.Ε. ΠΟΡΟΥ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΔΗΜΑΡΧΟΥ ΚΑΙ ΔΗΜΟΤΙΚΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΩΝ

3 I. ΠΕΡΙΛΗΨΗ Κληθήκαμε στην αρχή της σχολικής χρονιάς να διαλέξουμε το θέμα του καινούριου μαθήματος Ερευνητική Εργασία. Το Κ.Ε Πόρος μας φάνηκε θέμα ελκυστικό διότι είναι ένα θέμα που αφορά το νησί μας, τον Πόρο. Χωριστήκαμε σε ομάδες οι οποίες ήταν: Ιστορία, Λειτουργία και Αρχιτεκτονική του Κ.Ε Πόρος. Το υπόθεμα της ομάδα μας μετά από συμβούλιο των μελών της ονομάστηκε «Go Pro» και ανέλαβε τον τομέα της Ιστορίας. Μελετήσαμε την παρουσία του Ναυτικού από την ίδρυση του Πρώτου Ναυστάθμου μέχρι σήμερα. Διαπιστώσαμε τη συμβολή του στην ανάπτυξη του πολεμικού ναυτικού μας στις διάφορες ιστορικές περιόδους: Επανάσταση του Μετεπαναστατική περίοδος- Βαλκανικοί πόλεμοι- Πρώτος και δεύτερος Παγκόσμιος πόλεμος - Σύγχρονη εποχή. Το υπόθεμα της ομάδας «Architect» μας αφορά την Αρχιτεκτονική των κτιρίων και συγκεκριμένα του ανακτόρου, ονομαζόμενο ως ΠΑΛΑΤΙ. Ξεκινήσαμε την εργασία μας χρονολογικά από την εθνοσυνέλευση της Τροιζήνας το Έπειτα, καταγράψαμε ότι με διάταγμα της 1 ης Νοεμβρίου ορίζει να κατασκευαστεί άμεσα εντός του Ναυστάθμου ένα κεντρικό κτήριο που θα χρησιμοποιηθεί για τις ανάγκες του βασιλικού Ναυτικού. Τα σχέδια ανατέθηκαν στον Ανθυπολοχαγό Α. Γεωργαντά. Ωστόσο, εντοπίσαμε ότι το κτίριο σχεδιάστηκε τελικά με σχέδια του Χριστιανού Χάνσεν το οποίο προοριζόταν για θερινό ανάκτορο του Όθωνα. Στην εργασία, περιλαμβάνονται όλα τα κτίρια του Κ.Ε Πόρος με φωτογραφίες και πληροφορίες. Τέλος, έχουμε αντίγραφο της διαταγής αναθέσεως της Επιμέλειας της ανεργέσεως των ναυτικών κτιρίων στον Υπολοχαγό Δ. Γεωργαντά. Η ομάδα μας «Γενιά του 97» ανέλαβε να ερευνήσει την λειτουργία των ναυτικών εγκαταστάσεων του Πόρου από την ίδρυση του Ναυστάθμου μέχρι σήμερα. Παρατηρήσαμε ότι η λειτουργία του χώρου και των κτηρίων που περιλαμβάνει άλλαζε κατά τις διάφορες φάσεις της νεότερης ιστορίας μας. Αρχικά λειτούργησε ως Ναύσταθμος, δηλαδή για την κατασκευή νέων πλοίων και την επισκευή των παλιών καθώς και για τον ανεφοδιασμό του στόλου. Στη συνέχεια φιλοξένησε ένα σύνολο σχολών ενώ αργότερα περιορίστηκε στη φιλοξενία της ΣΜΥΝ. Τα τελευταία χρόνια λειτούργησε ως ένα απ τα δύο βασικά κέντρα των ναυτών. Λόγοι όμως οικονομικοί (στα πλαίσια της γενικότερης κρίσης που βιώνει η χώρα μας ) επέβαλαν τη συγχώνευση αυτών των κέντρων σ ένα, αυτό της Τρίπολης, όπου εκπαιδεύονται τόσο οι ένοπλες δυνάμεις του Ναυτικού όσο και του Πεζικού

4 Έτσι το ΚΕ Πόρος, μετά από μία σύντομη (εξάμηνη) λειτουργία της Σχολής Λιμεναρχών τον περασμένο χρόνο ( ), σήμερα υπολειτουργεί. Αναζητήθηκε βεβαίως τρόπος αξιοποίησής του και με βάση πρόσφατες αποφάσεις που μας γνωστοποιήθηκαν θα λειτουργήσει ως θέρετρο υπαξιωματικών του Πολεμικού Ναυτικού

5 Κεφάλαιο 1 o : Εισαγωγή II. ΚΥΡΙΟ ΜΕΡΟΣ 1.1 Παρουσίαση έρευνας Σε αυτήν την έρευνα θα παρουσιαστούν οι απόψεις των κατοίκων και των νέων, στην περιοχή του Πόρου, σχετικά με το Κέντρο Ναυτικής Εκπαίδευσης Πόρου, τον πρώτο Ναύσταθμο του Νεοελληνικού κράτους. 1.2 Υπόθεση της έρευνας Ο λόγος για τον οποίο αρχίσαμε αυτή την έρευνα ήταν πως θέλαμε να ενημερωθούμε για Το Κέντρο Ναυτικής εκπαίδευσης Πόρου, που είναι ένας χώρος που έχει συνδεθεί με τη νεότερη ιστορία του νησιού μας. Η παρουσία του έχει αποδεχθεί πολυσήμαντη: πολιτική, κοινωνική, οικονομική, πολιτιστική. Αποτελεί καθημερινό βίωμα των παλιότερων και νεότερων κατοίκων του νησιού. 1.3 Μεθοδολογία της έρευνας Το θέμα της εργασίας μας είναι «Συζητώντας με τα μνημεία του τόπου μας : Κέντρο Ναυτικής Εκπαίδευσης Πόρου - Ο πρώτος Ναύσταθμος του Νεοελληνικού κράτους». Ξεκινήσαμε σαν μία ομάδα στις αρχές Σεπτεμβρίου Έπειτα χωριστήκαμε σε υποομάδες όπου η καθεμιά πήρε ένα θέμα με το οποίο θα ασχολιόταν επιμελημένα. Η κάθε ομάδα αναζήτησε πληροφορίες σχετικά με το θέμα που είχε αναλάβει. Όλες οι ομάδες εργαζόμαστε σε μια ιστοσελίδα wikispaces. Οι ομάδες ταξινομήθηκαν ανάλογα με το θέμα που θα πραγματεύονταν. Εκεί αναρτούσαμε τις πληροφορίες μας και μπορούσαμε να επικοινωνήσουμε με τις καθηγήτριές μας, οι οποίες μας καθοδηγούσαν για το πως πρέπει να εργαστούμε. Μπορούσαμε κάθε στιγμή να βλέπουμε τα στοιχεία που έβαλε κάθε μέλος της ομάδας μας, να τα ελέγχουμε και να τα χρησιμοποιούμε για την πρόοδο της εργασίας μας. Στην πρώτη φάση της εργασίας αναζητήσαμε πληροφορίες σε σχετική βιβλιογραφία ή σε site που υπήρχαν στο διαδίκτυο. Σε επόμενη φάση επισκεφτήκαμε τη Χατζοπούλειο - 5 -

6 βιβλιοθήκη και ακούσαμε μια ενδιαφέρουσα ομιλία του Διευθυντή της, του Κ. Μανιάτη, για την ιστορία του Ναυτικού στον Πόρο. Μας έδωσε επίσης φωτογραφικό υλικό. Πραγματοποιήσαμε μια επίσκεψη στις ναυτικές εγκαταστάσεις, κάναμε αυτοψία του χώρου, τραβήξαμε φωτογραφίες των τωρινών κτιρίων και της κατάστασής τους και πήραμε συνέντευξη απ' τον Υποδιοικητή του ΚΕ Πόρος κ. Λάο. Μας δόθηκαν από την διοίκηση αποσπάσματα των αρχείων και του μητρώου του ΚΕ Πόρος, πολύ χρήσιμα για την συνέχιση της έρευνάς μας και την κατασκευή της μακέτας μας. Σε μία τρίτη φάση ετοιμάσαμε ερωτηματολόγια τα οποία μοιράσαμε στους κατοίκους του νησιού και ειδικά σε επαγγελματίες (καταστηματάρχες) για να διερευνήσουμε την άποψή τους για τη σημασία του Ναυτικού και τη μελλοντική του λειτουργία. Στη συνέχεια πήραμε τις απαντήσεις και σχεδιάσαμε σχεδιαγράμματα. Αναλύσαμε τα αποτελέσματά μας και καταλήξαμε στα τελικά μας συμπεράσματα. Με τη συγκέντρωση και επεξεργασία όλων των πληροφοριών ολοκλήρωσε η ομάδα την έκθεση ανάλογα με το θέμα της (το κάθε άτομο της ομάδας, έκανε μια έκθεση σχετικά με το μέρος της εργασίας που είχε αναλάβει). Δουλεύαμε μέσα από την σελίδα wiki, όπου ανεβάζαμε τις πληροφορίες και τις εκθέσεις μας. Τέλος, συγκεντρώνοντας τις πληροφορίες ετοιμάσαμε την παρουσίαση σε power point. 1.4 Σκοπός της έρευνας Σκοπός της εργασίας είναι : Nα γνωρίσουμε ένα χώρο με μεγάλη ιστορική διαδρομή από τη σύσταση του νεοελληνικού κράτους. Να παρακολουθήσουμε τη δυναμική μεταβολή της λειτουργίας του στο χρόνο. Να γνωρίσουμε τα κτίρια που περιλαμβάνονται και τις πιθανές μεταποιήσεις που έχουν υποστεί. Να διερευνήσουμε τον τοπικό προβληματισμό σχετικά με την παρούσα και μελλοντική χρήση του. Να ερευνήσουμε τη σημασία της παρουσίας του για την τοπική κοινωνία. Να μάθουμε να συνομιλούμε με τα μνημεία (κτίρια) και τους ιστορικούς χώρους να τα νιώθουμε ως προέκταση του εαυτού μας

7 Η παρούσα εργασία, με θέμα: «Συζητώντας με τα μνημεία του τόπου μας»: ΚΕΝΤΡΟ ΝΑΥΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΠΟΡΟΥ Ο ΠΡΩΤΟΣ ΝΑΥΣΤΑΘΜΟΣ ΤΟΥ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ, εντάσσεται στα πλαίσια της ερευνητικής εργασίας. Επιδιώκοντας την επίτευξη του σκοπού της έρευνας, τέθηκαν τα ερευνητικά ερωτήματα και οι αντίστοιχοι επιμέρους στόχοι. Τα ερευνητικά ερωτήματα που τέθηκαν είναι: 1. Ποια είναι η ιστορία του Κέντρου Ναυτικής Εκπαίδευσης Πόρου από την ίδρυση του Ναύσταθμου μέχρι σήμερα ; 2. Ποια είναι η αρχιτεκτονική εσωτερική και εξωτερική του παλατιού του Όθωνα; 3. Ποια κτίρια περιλαμβάνονται στο χώρο του ΚΕ Πόρος και ποια είναι η λειτουργία τους διαχρονικά; (Διερεύνηση της μελλοντικής του λειτουργίας). Οι επιμέρους στόχοι της έρευνας ήταν να διερευνηθούν και να καταγραφούν οι αντιλήψεις των νέων στα παραπάνω ερωτήματα

8 Κεφάλαιο 2 ο : Θεωρητικό Υπόβαθρο 2.1. Ερευνητικά ερωτήματα ΟΜΑΔΑ Α GO PRO Η ιστορία του Κέντρου Ναυτικής Εκπαίδευσης Πόρου από την ίδρυση του Ναύσταθμου μέχρι σήμερα 1. Δημητροπούλου Ακριβή 2. Κοντάκου Κατερίνα 3. Κυπρίου Ιωάννα 4. Μέλλος Παναγιώτης ΟΜΑΔΑ Β Architech Αρχιτεκτονική (εσωτερική εξωτερική) του παλατιού του Όθωνα. 1. Ανδριανόπουλος Δημήτρης 2. Γεωργούσης Άγγελος 3. Δρούγκα Βασιλική 4. Κουβαράς Έλλην 5. Μαρινάκης Στέφανος ΟΜΑΔΑ Γ Γενιά του 97 Κτίρια στο χώρο του ΚΕ Πόρος και ποια είναι η λειτουργία τους διαχρονικά (Διερεύνηση της μελλοντικής του λειτουργίας). 1. Βαϊάννης Παντελής 2. Δάγκλης Μιχαήλ 3. Ζεντέλη Ευαγγελία 4. Καΐκα Δήμητρα 5. Καρνέζη Παναγιώτα - 8 -

9 ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΠΟΡΟΥ Ερευνητική Εργασία : Συζητώντας για τα μνημεία του τόπου μας : «Κέντρο Ναυτικής Εκπαίδευσης Πόρου ο Πρώτος Ναύσταθμος του Νεοελληνικού κράτους» Υπόθεμα 1 ης ομάδας: GO PRO Η ιστορία του Κ.Ε. Πόρος από την ίδρυση του Ναύσταθμου μέχρι σήμερα Ομάδα Μαθητών: Δημητροπούλου Ακριβή Κοντάκου Κατερίνα Κυπρίου Ιωάννα Μέλλος Παναγιώτης - 9 -

10 2.1.1 Η ιστορία του Κέντρου Ναυτικής Εκπαίδευσης Πόρου από την ίδρυση του Ναύσταθμου μέχρι σήμερα Σύντομη ιστορική εξέλιξη των Ναυστάθμων Η λέξη ναύσταθμος έχει αρχαία ελληνική προέλευση και σημαίνει σταθμό «νηών» (πολεμικών πλοίων). Ο ναύσταθμος είναι φυσικό ή τεχνητό λιμάνι, στο οποίο λιμενίζονται, επισκευάζονται και εφοδιάζονται τα πολεμικά πλοία. Οι αρχαίοι Έλληνες αντί Ναυστάθμων είχαν τα Νεώρια που ήταν φυσικά λιμάνια ή όρμοι ειδικά διασκευασμένοι για την ναυπήγηση νέων πλοίων και την φύλαξη αυτών που υπήρχαν στους νεώσοικους. Ο Μέγας Αλέξανδρος εγκατέστησε δίκτυο ναυτικών βάσεων για την επισκευή, συντήρηση και εφοδιασμό των πλοίων. Οι Βυζαντινοί κατασκεύαζαν και συντηρούσαν σπουδαίους ναυστάθμους. Κατά την επανάσταση του 1821 οι δυσκολίες του αγώνα και η έλλειψη πόρων δεν επέτρεψαν την ίδρυση ναυστάθμου και οι νησιώτες επισκεύασαν τα πλοία τους στα νησιά τους. Ο στόλος της επαναστατημένης Ελλάδας στηριζόταν στην πρωτοβουλία των τριών νησιών: Ύδρας, Σπετσών και Ψαρρών που διατηρούσαν δικά τους νεώρια. Ο Πόρος δεν ανέπτυξε τότε ιδιαίτερα ναυτική δράση, γιατί απέναντι στην Πελοπόννησο ήταν το κέντρο

11 των Τουρκικών επιχειρήσεων και έτσι οι Τούρκοι κατέστρεψαν άμεσα κάθε προσπάθεια των Ποριωτών, που γινόταν ακόμη πιο δύσκολη λόγω του στενού περάσματος. Η επιλογή του Πόρου για την ίδρυση του πρώτου Ναυστάθμου του νεοελληνικού κράτους Ο Πόρος από την αρχαιότητα έπαιξε σημαντικό ρόλο στην ιστορική εξέλιξη της περιοχής. Το πιο σημαντικό αρχαίο μνημείο ήταν ο ναός του Ποσειδώνα. Κατά τον Στράβωνα ναός ήταν το επίκεντρο μιας αμφικτιονίας επτά πόλεων. Στο δυτικό μέρος του νησιού, στην θέση Βίδι, στη θάλασσα της περιοχής φαίνονται αρχαία ερείπια. Το Βίδι πρέπει να είναι ο αρχαίος Πώγων το λιμάνι, της Τροιζήνας. Ιστορικά γνωρίζουμε ότι ήδη το 480 π.χ. είχε ορισθεί σαν τόπος συγκέντρωσης όλων των ναυτικών δυνάμεων πριν πάνε στη Σαλαμίνα (περίοδος περσικών πολέμων). Στη νεότερη ιστορία ο Πόρος συνδέεται με το πολεμικό ναυτικό της ελεύθερης Ελλάδας και ήταν έδρα της Κυβέρνησης από 15 Απριλίου μέχρι 16 Ιουνίου Ο κυβερνήτης Ιωάννης Καποδίστριας διέμεινε στον Πόρο σε κατοικία ιδιοκτησίας σήμερα Αγγέλου Καρβουνάκη, κάτι που φαίνεται από την επιγραφή της μαρμάρινης πλάκας: «Ενταύθα κατώκησε εν έτει 1828 Ιωάννης Καποδίστριας Κυβερνήτης της Ελλάδος». Στην πλατεία Καποδίστρια (σημερινό Γυμνάσιο Πόρου) είναι η προτομή του κυβερνήτη. Όταν ο Καποδίστριας ανέλαβε Κυβερνήτης της απελευθερωμένης Ελλάδας, ο ελληνικός στόλος αριθμούσε λίγα πλοία, παλαίμαχα του αγώνα της ανεξαρτησίας. Πρώτος Υπουργός Ναυτικών διετέλεσε ο Ναύαρχος Κωνσταντίνος Κανάρης. Το ισχυρότερο πλοίο του στόλου της εποχής, η φρεγάτα «ΕΛΛΑΣ», είχε ναυπηγηθεί στην Αμερική κατά τα τελευταία χρόνια της Επανάστασης πυρπολήθηκε όμως από από το Ναύαρχο Α. Μιαούλη στον Πόρο κατά την αποστασία των Υδραίων (1831). Η ναυτική διοίκηση στον αγώνα της εθνικής ανεξαρτησίας Το Σύνταγμα της Επιδαύρου (11 Ιανουαρίου 1822) που προήλθε από την συνέλευση της Επιδαύρου καθόρισε τρία βασικά όργανα: Βουλευτικό, Εκτελεστικό, Δικαστικό. Για το

12 υπουργείο των Ναυτικών διορίστηκε τριμελής επιτροπή. Τα μέλη της ένα από κάθε νησί: Ύδρα, Σπέτσες και Ψαρρά. Στο επόμενο διάστημα υπήρξαν συνεχείς συζητήσεις για την συγκρότηση Εθνικού στόλου. Τελικά με το ψήφισμα 1 της Γ Εθνικής συνέλευσης στις 5 Απριλίου το 1827 κρίθηκε ότι η Ελληνική πολιτεία είχε αναπόφευκτη ανάγκη ενός εθνικού στόλου που θα υπερασπιζόταν το δίκαιο της Ελλάδας στη θάλασσα. «Αφού αποκατασταθεί ανωτέρα παντός κινδύνου δια θαλάσσης αφεύκτως ασφαλίζεται και δια ξηράς, ψηφίζει να συστηθεί στόλος Εθνικός». Η ανυπαρξία εθνικού Στόλου στον Αγώνα του 1821 δε επέτρεψε την δημιουργία πολεμικού Ναυστάθμου. Ο Τρινήσιος στόλος (Ύδρα,Σπέτσες,Ψαρά) επισκευάζονταν σε ιδιωτικά νεώρια των νησιών τους. Με την συγκρότηση του εθνικού στόλου γεννήθηκε και η δημιουργία ύπαρξης Ναυστάθμου. Η ιδέα άρχισε να υλοποιείται κυρίως μετά την άφιξη στην Ελλάδα του γιατρού Γκοσ με φορτίο προμηθειών, απεσταλμένου του Φιλελληνικού κομιτάτου του Παρισιού. Η παραπάνω Φιλελληνική οργάνωση ιδρύθηκε το 1826 από τον μεγάλο φιλέλληνα Ιωάννη Γαβριήλ Εϋνάρδο. Η επιτροπή που ορίστηκε θα διαχειριζόταν τα πολεμοφόδια και τις τροφές που στέλνονταν για την υποστήριξη στον αγώνα. Τότε συγκροτήθηκε μια Ναυτική Επιτροπή με καθήκοντα Ναυαρχείου. Η επιτροπή διεύθυνε τις θαλάσσιες επιχειρήσεις από την Ύδρα και μείωνε σταδιακά τις αρμοδιότητες των τριών νησιών. Επειδή μάλιστα ο Τομπάζης και ο Μιαούλης έλειπαν συχνά από το νησί λόγω των στρατιωτικών τους υποχρεώσεων, ο Γκοσ αντιμετώπιζε πολλές δυσχέρειες, όπως φαίνεται από επιστολή του στον Τομπάζη. Έτσι τον Φεβρουάριο του 1827, τα εφόδια μεταφέρονται στον Πόρο, λόγω του αφόρητου παρεμβατισμού των Υδραίων που ζητούσαν να τα οικειοποιηθούν. Το Μάρτιο του 1827 με τον ερχομό του Λόρδου ναυάρχου Κόχραν καταργείται η δικαιοδοσία της επιτροπής των νησιών και την γενική αρχηγία αναλαμβάνει ο Κόχραν. Η ναυτική επιτροπή εδρεύει πια στον Πόρο. Ο ρόλος τον Gosse στην ίδρυση του Ναυστάθμου στο Πόρο O Gosse ως επιμελητής του Στόλου οργάνωσε έναν υποτυπώδη Ναύσταθμο (ξύλινα παραπήγματα) στην περιοχή του σημερινού Γυμνασίου Πόρου. Αυτός εισηγήθηκε την κατασκευή αποθηκών, φούρνων, νεωρίου και φαρμακείου και εφοδίασε το Ναύσταθμο με υγειονομικό και φαρμακευτικό υλικό που έφερε απ τη Μασσαλία. Στις αποθήκες έβαλε όπλα, πυροβόλα, σφαίρες, σκοινιά, ιστία, άγκυρες κ.α.. Οργάνωσε τη στρατολογία των

13 πληρωμάτων και άρχισε να επισκευάζει τα πλοία και να κατασκευάζει μικρά βοηθητικά: Επίσης φρόντισε για την περίθαλψη των πληγωμένων. Όλες οι αποθήκες και υπηρεσίες του πρώτου Ναυστάθμου στεγάστηκαν μέσα στην πόλη σε ιδιωτικά οικήματα ή πρόσθετα παραπήγματα. Το 1ο Διοικητήριο (1830) χτίστηκε επί τον ναύαρχο Γ. Σαχτούρη από τον αρχιτέκτονα Σόνμπουργκ στο σπίτι του Καρρά (όπως ονομάζεται από τους Ποριώτες σήμερα). Το 1844 άρχισε να χτίζεται το παλάτι του Όθωνα, του οποίου το χτίσιμο τελείωσε το Στον χώρο αυτό μεταφέρθηκε το διοικητήριο. Τότε κατασκευάστηκε και ναυπηγική σχάρα στη θέση που μέχρι σήμερα λέγεται Νεώριο, με σκοπό την συντήρηση του υποτυπώδους Ναυστάθμου και των ατμόπλοιων ΚΑΡΤΕΡΙΑ, ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΣ και ΕΡΜΗΣ ο Colhrane έδωσε εντολή στον Gosse ν αναλάβει την υπηρεσία εισπράκτορα των φόρων των νησιών :έργο επίπονο όπως ο ίδιος το είχε χαρακτηρίσει. Έκθεση του Ναυτικού Διευθυντηρίου περιγράφει την κατάσταση του Πρώτου Ναυστάθμου (12 Οκτωβρίου 1843 ) «Εκειτο ο Ναύσταθμος ούτως εν αυτή ταυτή τη πόλει του Πόρου, ο δε περίβολυς αυτού εσχηματίζετο από περίφραγμα ξύλινον και από τας περιβολλούσας αυτόν ιδιωτικάς οικίας...» Η περιγραφή συνεχίζει με τις αποθήκες που ήταν στενά και υγρά παραπήγματα, με αποτέλεσμα τα υλικά που φυλάσσονται να φθείρονται. Ξύλινο ήταν εκεί στο κέντρο και το γραφείο του Ναυτικού Διευθυντηρίου. Μέσα στον περίβολο υπήρχαν μικρά οικοδομήματα που χρησιμεύουνε για να φτιάχνονται τα ρούχα των ναυτών. Το Νοσοκομείο και το Φαρμακείο ήταν εγκατεστημένα σε ιδιωτικές οικίες. Ο ίδιος ο Gosse γράφει «... διέταξα να κατασκευασθώσι φούρνοι δια παξιμάδια, ναύσταθμος Για το ναυτικόν, κανονιοφόροι λέμβοι προς φύλαξιν των παραλίων». Συγχρόνως εξασκούσε και του ιδιότητα προσφέροντας τις υπηρεσίες του ως χειρούργος, ως παθολόγος ή και φαρμακοποιός Αναχώρησε απ την Ελλάδα το Μάρτιο του 1829 με μοναδικά δείγματα της αναγνώρισης του φιλελληνισμού του, την επιστολή του κυβερνήτη Καποδίστρια και το έγγραφο της δημογεροντίας Πόρου, με το οποίο γινόταν η πολιτογράφησή του ως Ποριώτου: «Ημείς πολίται του Πόρου ευγνώμονες εις το πρόσωπον του Κου Δόκτορος Λουδοβίκου Ανδρέου Γκος, ανδρός εμπνεόμενου υπό τον ειλικρινεστέρου φιλελληνισμού και πεπροικισμένου με εξόχους αρετάς και ακαταπόνητον ζήλον για τον ιερόν της Ελλάδος αγώνα, και ιδία μάρτυρες αυτόπται των φιλανθρώπων φροντίδων εις τους ευδεείς, και πεπεισμένοι ότι αρεταί του θέλουσι συντελέσει εις ηθικήν βελτίωσιν του ελληνικού λαού, παμψηφεί και εν πλήρει ομοφωνία απονέμομεν το δικαίωμα του πολίτη στον Λουδοβίκον Γκος, ίνα απολαμβάνη από τούδε και εις το εξής τον τίτλον και των δικαωμάτων του αυτοχθόνος Ποριώτου πολίτου»

14 Ο Gosse επέστρεψε στην Ελλάδα το 1838 και παρέμεινε μέχρι το Πέθανε στις 24 Οκτωβρίου Ο ρόλος του Φρανκ Άστιγγα, του Άγγλου πλοιάρχου Μετά την αναχώρηση του Gosse η Ναυτική Επιτροπή διαλύθηκε και ο Καποδίστριας διόρισε Επιτροπή Προσωρινών Διευθυντών των Ναυτικών απ τους Φρανκ Άστιγγα και Μανώλη Τομπάζη (ο Ανδρέας Μιαούλης κρίθηκε απαραίτητος στις ναυτικές επιχειρήσεις ). Κατά την παραμονή του στον Πόρο ο Άστιγγους συνέταξε τα σχέδια για την ίδρυση του Ναυστάθμου, τους πρώτους κανονισμούς του Ναυτικού και ένα προσοντολόγιο του αξιωματικού με βασικές αρχές που και σήμερα θα συνέβαλαν στο επιδιωκόμενο πρότυπο αξιωματικού. Το μεγαλύτερο έργο του είναι η εισαγωγή των ατμοκίνητων πλοίων στο Ελληνικό Ναυτικό. Ο ίδιος τοποθετήθηκε κυβερνήτης στο Κοφτερία που πήρε μέρος σε πολλές επιχειρήσεις κατά των Τούρκων. Σε μια απ αυτές τις επιχειρήσεις κατά των Τούρκων. Σε μια απ αυτές τις επιχειρήσεις στο Αιτωλικό στις 1828 Άστιγγ τραυματίζεται στο βραχίονα. Το τραύμα του επιδεινώθηκε και πέθανε από σηψαιμία. Με απόφαση του Κυβερνήτη έγινε μεταφορά της σκόνης του Άστιγγα στον Πόρο. Στις 24 Αυγούστου 1861 η σκόνη μεταφέρθηκε στο νέο Ναύσταθμο του Πόρου, όπου έγινε και η ανέγερση του μνημείου που υπάρχει σήμερα. Ο ρόλος του Μανώλη Τομπάζη Σημαντική ήταν η προσφορά του Ναυάρχου στη διεύθυνση όλων των ναυτικών υποθέσεων, όπως βεβαιώνεται απ τον ίδιο τον Ι. Καποδίστρια με έγγραφό του (15 Μαρτίου 1829) προς το Υπουργικό Συμβούλιο: «Η εν Πόρο επί των Ναυτικών Επιτροπή εσύγκειτο εκ διαφόρων μελών, άλλο κύριος Τομπάζης είναι ο μόνος όστις κατά συνέχεαν εβάστα το βάρος της εργασίας ταύτης». Αυτοδιδάκτος ναυπηγός επέβλεπε τις επισκευές των πλοίων και τα μετέτρεπε σε αξιόπιστα πολεμικά πλοία. Πέθανε στις 15 Μαΐου 1831 στην Ύδρα. Τα οστά του μεταφέρθηκαν στην αριστερή πλευρά της εισόδου της Μόνης Ζωοδόχου Πηγής στον Πόρο. Στις 5 Οκτωβρίου 1829 διαλύθηκε η προσωρινή επιτροπή και συστήθηκε η Ναυτική υπηρεσία του εν Πόρο Ναυστάθμου ή Ναυτική Υπηρεσία. Η επιτροπή είναι τριμελής: Γ. Σαχτούρης (Υδραίος), Γ. Ανδρούτσος (Επετσιώτης) και Κ. Κανάρης (Υδραίος). Έγγραφο με τη σφραγίδα της Ναυτικής Υπηρεσίας. Η Επιτροπή αυτή ίσχυσε μέχρι τον Ιούλιο του Μέσα στο 1829 αποφασίστηκε η μεταφορά του Ναυστάθμου απ την περιοχή του σημερινού Γυμνασίου Πόρου, γιατί δεν μπορούσε να ανταποκριθεί στην κάλυψη των

15 αναγκών των πλοίων. Έτσι μετά από αναζήτηση κατάλληλου τόπου επελέγη ο χώρος που βρίσκονται και σήμερα οι ναυτικές εγκαταστάσεις που τότε ήταν ο Ρωσικός Ναύσταθμος (είχε αγοράσει αποθήκες στην περιοχή). Η Ναυτική Ρωσική Υπηρεσία ύστερα απ την πώληση των αποθηκών στο ελληνικό κράτος οικοδόμησε νέες στη θέση που σήμερα υπάρχουν τα ερείπια του Ρωσικού Ναυστάθμου. Οι Ρώσοι διατήρησαν την κατοχή της περιοχής αυτής μέχρι το 1900, οπότε ο πρεσβευτής της Ελλάδας στην Πετρούπολη Αλ. Τομπάζης, γνωρίζοντας την ερειπωμένη τους κατάσταση, έπεισε τη ρωσική κυβέρνηση να παραιτηθεί απ την κυριότητα της υπέρ του ελληνικού Δημοσίου. Το σοβαρό θέμα της ιδρύσεως θίγεται και στην επιστολή του Αλ. Μαυροκορδάτου και του Μανόλη Τομπάζη προς τον Βιάρο, από τον Πόρο την 1 η Μαρτίου Η μεγάλη ποσότητα του νερού που χρειαζόταν ο Ευρωπαϊκός στόλος, «ο οποίος προ μηνών εβρίσκετο εις τον λιμένα» του Πόρου, ανάγκαζε τους Έλληνες πλοιάρχους να αντλούν νερό από τα πηγάδια των περιβολιών των νησιωτών, οπότε τους προξενούσαν ζημίες, γιατί δεν είχαν νερό για τα περιβόλια τους. Συνηγορούσαν και αυτοί στην πρόταση του προσωρινού διοικητή του Πόρου να αξιοποιηθεί το πηγάδι που βρισκόταν στο «εθνικόν παράλιον της Απαθέιας το οποίον να γενή και ευρύχωρον, διά να ημπορούν πολύ να εξαντλούν συγχρόνως νερόν». Η λύση αυτή θα εξυπηρετούσε όχι μόνο τα ξένα πλοία αλλά και τα ελληνικά, «διότι εκτός της ευχαριστήσεως την οποίαν θέλει προξενήσει εις τους ξένους, δυναμένους να αντλούν το ύδωρ εις εν και το αυτό μέρος, αντί να σκορπίζονται εις τα περιβόλια», θα ωφελούσε και τους κατοίκους του Πόρου. Ανασταλτικός παράγοντας στην ανάπτυξη του Πολεμικού Ναυτικού ήταν η ανταρσία του Ανδρέα Μιαούλη. Ο ένδοξος ναύαρχος του 1821, που λόγω των πολιτικών παθών της εποχής εκείνης κι ενώ ο αγώνας του έθνους για την ανεξαρτησία συνεχιζόταν, ανατίναξε στο λιμάνι του Πόρου δύο νεότευκτα πλοία του Ελληνικού ναυτικού, την φρεγάτα Ελλάς και την κορβέτα Ύδρα, ενώ απέτυχε χάρη στη αυτοθυσία μερικών ναυτών, να πράξει το ίδιο και για άλλα δύο πλοία. Ας σημειωθεί εδώ ότι, τα πλοία αυτά πάρθηκαν με τα λεγόμενα Δάνεια της Ανεξαρτησίας που πήρε η Ελλάδα από την Αγγλία, συνολικού ενεργητικού ύψους λιρών. Ο Ναύσταθμος του Πόρου στη βασιλεία του Όθωνα ( ) Με τον ερχομό του Όθωνα και της Αντιβασιλείας γίνονται μια σειρά από ενέργειες για την οργάνωση του Ναυστάθμου, όπως ο εφοδιασμός των αποθηκών του και η ίδρυση του

16 λόχου των τεχνιτών (κυρίως βαυαροί τεχνίτες). Επίσης ιδρύεται το Ναυτικό Διευθυντήριο με έδρα τον Πόρο. Το 1832, ο πολεμικός στόλος περιλάμβανε μια κορβέτα, μία γαλέρα, τρία μπρίκια, έξι γολέτες, δύο κανονιοφόρους, δύο ατμόπλοια και μερικά ακόμη μικρά κότερα. Ο ναύσταθμος είχε εγκατασταθεί από την εποχή του Καποδίστρια στον Πόρο και επικεφαλής του ναυτικού Διευθυντηρίου ήταν ο Ανδρέας Μιαούλης. Παρά τα περιορισμένα μέσα της εποχής, ξεκίνησε η ναυπήγηση σειράς καινούριων πλοίων στον ίδιο το ναύσταθμο ενώ, παράλληλα, τα παλαιά πλοία σταδιακά αποσύρονταν. Επίσης, καταβάλλονταν συνεχείς προσπάθειες για τη μόρφωση των αξιωματικών: οι νέοι που προορίζονταν για δόκιμοι εκπαιδεύονταν αρχικά στη στρατιωτική σχολή των Ευελπίδων και στη συνέχεια μετατάσσονταν στο Ναυτικό, καθώς δεν υπήρχε ακόμα ναυτική σχολή. Η πρώτη ναυτική σχολή ιδρύθηκε το 1846 πάνω στην κορβέτα «ΛΟΥΔΟΒΙΚΟΣ» και διευθυντής της ορίστηκε ο Λεωνίδας Παλάσκας. Η ελλιπής εκπαίδευση των αξιωματικών στην Ελλάδα, η σύγκρουση των φορέων του νέου πνεύματος στη ναυτική τέχνη, που έφερναν όσοι κατόρθωναν να εκπαιδευτούν στο εξωτερικό, κυρίως στη Γαλλία και την Αγγλία, με την παλαιά παράδοση των έμπειρων θαλασσομάχων του Αγώνα, καθώς και οι εθνικές περιπέτειες της εποχής συντέλεσαν στην περιορισμένη και σε σαθρές βάσεις οργανωμένη δράση του ναυτικού, που αρκούνταν σε κρατικές μεταφορές, στην αστυνόμευση της θάλασσας και την καταδίωξη της πειρατείας. Ωστόσο, οριστική απόφαση για τη μεταφορά και πλήρη οργάνωση του Ναυστάθμου δεν είχε ληφθεί. Το 1844 ετέθη σοβαρά το Περί Ναύσταθμο Ζήτημα σχετικά με την κατασκευή το και το ποιο κατάλληλο λιμάνι για να εγκατασταθεί. Απ την Επιτροπή Βελτιώσεως του Πολεμικού Ναυτικού τρία μόνο λιμάνια θεωρήθηκαν κατάλληλα για εγκατάσταση Ναυστάθμου, ο Πόρος, τα Αμπελάκια της Σαλαμίνας και ο Πειραιάς, με επιλογή του Πόρου ως του καταλληλότερου μεταξύ τους. Τελικά με το διάταγμα της 9 ης Αυγ ορίζεται Ναύσταθμος Βασιλικός και θαλασσίου του κράτους ορμητήριον ο εν Πόρω λιμήν.τα κτίρια περατώνονται το Ο ρόλος του Άλεξ Κόβλε Ήταν Πρώσος φιλέλληνας απ το Βερολίνο. Με το διάταγμα του Οκτώβριο 1834 διορίστηκε Ελεγκτής. Το λογιστικό σύστημα που δημιουργήθηκε απ τον Κόλβε διατηρήθηκε στο Πολεμικό Ναυτικό απ την σύστασή του μέχρι την άφιξη της Γαλλικής αποστολής το 1884 μετά από προσέγγιση του Χαρίλαου Τρικούπη που το 1882 ανέλαβε τη διακυβέρνηση της χώρας. Τότε είχε βρει το πολεμικό Ναυτικό παραμελημένο, καθώς είχε προηγηθεί και Κριμαϊκός πόλεμος του Τα πολεμικά πλοία παρά τα άριστα

17 πληρώματα και τους αξιωματικούς δεν είχαν συγκεντρωθεί σε Μοίρα, το Σηματολόγιο ήταν πρωτόγονο και τα γυμνάσια ναυτικής τακτικής αποτελούσαν πολυτέλεια. Ο Κόλβε είχε πολεμήσει κατά του Ναπολέοντα και είχε πληγωθεί στο Βατερλό. Ήταν απ τους πρώτους φιλέλληνες που έφτασαν στην Ελλάδα μεταφέροντας όπλα και πολεμοφόδια γερμανικής προσφοράς. Ασχολήθηκε με την οικονομική διοργάνωση του Ναυτικού. Πέθανε στον Πόρο τον Σεπτέμβριο του 1860 και ενταφιάστηκε μέσα στο Ναύσταθμο, όπου στήθηκε μνημείο δημόσια δαπάνη με επιγραφή όπου τονίζεται η συμβολή του στην οικονομική οργάνωση των Ναυτικών. Ο Ναύσταθμος του Πόρου απ την έξωση του Όθωνα μέχρι τη μεταφορά του στη Σαλαμίνα ( ) Σ αυτό το διάστημα ο Ναύσταθμος λειτούργησε κυρίως ως χώρος επισκευών των εθνικών πλοίων, όμως λόγω της ανεπάρκειας των συνεργείων του σε προσωπικό και μέσα, οι επισκευές χρόνιζαν και δεν ήταν αποτελεσματικές. Το 1867 άρχισε η εξάπλωση πληρωμάτων σε γυμνάσια Πεζικού. Τον ίδιο χρόνο γυναικόπαιδα πρόσφυγες απ την Κρήτη μεταφέρθηκαν στον Πόρο και τους εγκατέστησαν στον παλιό Ναύσταθμο. Εκείνη την περίοδο κρίθηκε απαραίτητη η επιπλέον οχύρωσή του. Πάντως οι επισκευαστικές εργασίες στα πλοία συνεχίστηκαν με πολλά προβλήματα. Το 1878 ο Ναύσταθμος μεταφέρθηκε στη Σαλαμίνα στη θέση Μοναστήρι Φανερωμένη, γιατί υπήρχαν φήμες για έξοδο του τουρκικού στόλου. Το 1881 ο Ναύσταθμος μεταφέρθηκε στη θέση Αράπη της Σαλαμίνας που βρίσκεται μέχρι σήμερα. Μετά τη μεταφορά του Ναυστάθμου απ τον Πόρο στη Σαλαμίνα το 1878, οι εγκαταστάσεις του Ναυτικού στο Πόρο χρησιμοποιήθηκαν για διαφορετικούς σκοπούς: Κέντρο Εκπαίδευσης, Συγκρότημα Σχολών, Αρχηγείο Εκπαιδευτικής Μοίρας και Ανωτέρα Διοίκηση Σχολών. Το 1887 συστήθηκε στον Πόρο το Κεντρικό Προγυμναστήριο, με σκοπό τη γενική διδασκαλία των μαθητευομένων αυτών που κατατάσσονταν για πρώτη φορά. Αξιοσημείωτο είναι ότι σε επιχειρήσεις του βορείου Αιγαίου κατά τους Βαλκανικούς πολέμους ( ) συμμετείχαν ναυτοπαίδες οι οποίοι είχαν προπαιδευτεί στο Κ.Ε. Πόρος. Δρόμος γύρω από τη σφαιρία δεν υπήρχε. Αυτός χαρακτηρίστηκε σαν μονοπάτι το 1912 από τους Τούρκους αιχμαλώτους για να τους απασχολήσουν. Τους ναυτοπαίδες έβαζαν να σκάψουν αυτό το μονοπάτι. Έως σήμερα οι παλιοί το αποκαλούν «ο Τουρκόδρομος». Το πρωί από την καγκελόπορτα, βλέπαμε με φόβο να μαζεύονται οι αιχμάλωτοι με ένα Τούρκο αρχηγό που τον φώναζαν Τσαούς και φεύγανε για τον δρόμο φορτωμένοι με πρωτόγονα

18 εργαλεία. Οι προαναφερόμενοι ξεκινούσαν την εξάσκησή τους από την ηλικία των 12 με 14 ετών. Το Κεντρικό Προγυμναστήριο διαλύθηκε το 1941 εξαιτίας των πολεμικών γεγονότων, οι εγκαταστάσεις του εγκαταλείφθηκαν και περιήλθαν στον εχθρό. Από το Μάιο του 1941 έως τον Σεπτέμβριο του 1944 ήταν η έδρα του Γερμανικού Φρουραρχείου του νησιού. Μετά την αποχώρηση των Γερμανών εγκαταστάθηκε φρουρά από πολίτες και στη συνέχεια στεγάστηκε η αγγλική φρουρά του νησιού. Τον Απρίλιο του 1945 επανιδρύθηκε το Κεντρικό Προγυμναστήριο με τον τίτλο Β. Π. Πόρος (βασιλικόν πλοίον Πόρος) για την εκπαίδευση των πληρωμάτων τον Απρ. Του 1948 μετονομάσθηκε σε Κ.Ε. Πόρος και περιελάμβανε το Κέντρο Προπαίδευσης των πληρωμάτων και διάφορες Σχολές (Διαχειριστών, Εσχαρείης Προγυμναστών, νοσοκόμων). Το Νοέμβριο του 1949 έγινε ενοποίηση όλων των υπηρεσιών του Κ.Ε. Πόρος με ενιαίο Διοικητή. Έτσι στο Κ.Ε Πόρος περιλήφθηκαν η Σχολή Ναυτόπαιδων, η Σχολή Νοσοκόμων, η Σχολή Προπαιδεύσεως, Το Ναυτικό Νοσοκομείο Πόρου, η Σχολή Διαχειριστών, η Σχολή Θαλαμηπόλων και η Σχολή Προγυμναστών. Το 1949 έγινε μια γιορτή για τα 100 χρόνια του Ναυστάθμου. Είχαν παραβρεθεί ο βασιλιάς, οι απόγονοι του Τομπάζη και είναι αξιοπαρατήρητο ότι την γιορτή την οργάνωσε η συγγενής του Μήνα Τομπάζη. Το Φεβρουάριο του 1952 οι Σχολές μεταφέρθηκαν στον Σκαραμαγκά εκτός από την Σχολή Νοσοκόμων, η οποία μεταφέρθηκε το Μάιο Από το 1957 έως το 1987 φιλοξενήθηκε το ιστορικό πλοίο Αβέρωφ το οποίο θεωρείται ιστορικό μουσείο και η παραμονή του στον Πόρο «ευθύνεται» για την έως σήμερα παρουσία του στον Ελληνικό χώρο. Το 1984 το Πολεμικό Ναυτικό αποφάσισε να το μετατρέψει σε πλωτό μουσείο και το μετέφερε στο Φάληρο. Εκεί βρίσκεται από τότε και τιμάει με την παρουσία του το Ελληνικό Ναυτικό και την ναυτική κληρονομιά της Ελλάδος. Άλλο ένα πλοίο που φιλοξενήθηκε στο Κ.Ε. Πόρος είναι το αντιτορπιλικό Βέλος το οποίο έπειτα μεταφέρθηκε στο ναυτικό μουσείο. Επίσης δίπλα στο Αβέρωφ ήταν ένα ομοίωμα της τριήρης Ολυμπιάς (από Βρετανούς). Αλλά λόγω δύσκολης συντήρησης δεν παρέμεινε εδώ. Στη δεκαετία του 1980 κατασκευάστηκε από το Ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό, στο πλαίσιο της πειραματικής αρχαιολογίας, πειραματική τριήρης με το όνομα «Ολυμπιάς». Τα σχέδια του πλοίου βασίστηκαν σε σχετικές μελέτες των Βρετανών Κόουτς και Μόρισον, αλλά η ακρίβεια των υπολογισμών τους αμφισβητήθηκε έντονα από άλλους ερευνητές. Ωστόσο η διαδικασία κατασκευής του πλοίου και αργότερα η πρακτική χρήση του, προσθέσανε χρήσιμη εμπειρία

19 στους ερευνητές γενικά, δίνοντας τέλος στις διάφορες αντιγνωμίες. Η κυριότερη διχογνωμία αφορούσε το μήκος του πλοίου, καθώς υπήρχε σύγχυση ως προς το πρέπον μετρικό σύστημα, το κλασσικό ή το ελληνιστικό. Τελικά επιλέχθηκε το μήκος των 37μέτρων με βύθισμα 1,5μέτρα. Πραγματοποίησε την τελευταία της πλεύση με το πρώτο πλήρωμα στις 26 Αυγούστου του Το αποτέλεσμα ήταν το σκάφος να έχει μέγιστη ταχύτητα με κωπηλασία 12 κόμβων. Οι διαφωνούντες ερευνητές υπολογίζουν ότι θα έπρεπε να έχει μήκος 40 μέτρων. Εκτός των άλλων, πάντως, η Ολυμπιάς αποτέλεσε και αξιοθέατο και χρησιμοποιήθηκε σε εξαιρετικές τελετές, όπως π.χ. για τη μεταφορά της Ολυμπιακής Φλόγας στον Πειραιά κατά τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας το Κατά την διάρκεια του Α Παγκοσμίου πολέμου ( ) και του Β Παγκοσμίου ( ), στον Πόρο υπήρχαν κάποια ναυτικά πλοία τα οποία μεταφέρθηκαν στο γυναικείο μοναστήρι της Σαλαμίνας «Παναγία η Φανερωμένη» και έπειτα μεταφέρθηκαν στο Σκαραμαγκά που εκεί βρίσκονται μέχρι σήμερα. Τον Ιούνιο του 1952 μεταφέρθηκε στο Σκαραμαγκά και η Σχολή Προπαιδεύσεως, και πλέον στο Κ.Ε. Πόρος λειτούργησε μόνο η Σχολή Ναυτόπαιδων, η οποία το 1969 ονομάστηκε η Σχολή Δοκίμων Υπαξιωματικών Ναυτικού (ΣΔΥΝ). Λειτούργησε μέχρι το 1981 και στη συνέχεια στο Κ.Ε. Πόρος εδρεύει μόνο μια υπηρεσία η Σχολή μονίμων Υπαξιωματικών Ναυτικού (ΣΜΥΝ).Το 1991 η ΣΜΥΝ μεταφέρεται και αυτή στον Σκαραμαγκά. Ο χώρος του ναυτικού χρησιμοποιείται ως βασικό κέντρο προπαιδεύσεως των ναυτών μέχρι το 2010.Τότε στα πλαίσια των συγχωνεύσεων των στρατοπέδων λόγω της οικονομικής κρίσης η εκπαίδευση των ναυτών αποφασίζεται να γίνεται μαζί με τα άλλα σώματα (πεζικό αεροπορία) στο κέντρο της Τρίπολης. Το Κ.Ε. Πόρος υπολειτουργεί. Το 2012 φιλοξένησε τη σχολή λιμενοφυλάκων για μερικούς μήνες εκπαίδευσης. Ιστορία της Ανώτατης Ναυτικής Υγειονομικής Επιτροπής Η ιστορία της Α.Ν.Υ.Ε.( Ανώτατης Ναυτικής Υγειονομικής Επιτροπής) είναι απόλυτα συνυφασμένη με την ιστορική πορεία της Υγειονομικής Υπηρεσίας του Πολεμικού Ναυτικού. Από την αναδίφηση των πεπραγμένων της Α.Ν.Υ.Ε. διαπιστώνεται ότι αυτή δεν διέθετε

20 σταθερή έδρα συνεδριάσεων. Τις περισσότερες φορές συνεδρίαζε στα Ναυτικά Νοσοκομεία του Πειραιά και του Ναυστάθμου της Σαλαμίνας καθώς και σ' αυτό του Πόρου (κυρίως σε περιόδους κατάταξης) και στην Αθήνα στο Υπουργείο των Ναυτικών στην πλατεία Κλαυθμώνος (όπου σήμερα στεγάζονται οι διοικητικές υπηρεσίες του Δ.Δ.Μ.Ν.). Οι συνεδριάσεις της Α.Ν.Υ.Ε. πραγματοποιούνταν στην Αθήνα, στο Ναύσταθμο Σαλαμίνας καθώς και στον Πόρο, όπου η Επιτροπή παρέμεινε για το χρονικό διάστημα 12 Αυγούστου έως και 31 του ιδίου μηνός του έτους 1921, κατά τη διάρκεια των πολεμικών επιχειρήσεων στο Σαγγάριο. Ο άνανδρος τορπιλισμός της «Έλλης» στην Τήνο το δεκαπενταύγουστο του 1940 ήταν το προοίμιο της άδικης επίθεσης των Ιταλών τα ξημερώματα της 28ης Οκτωβρίου, που έσυρε την Ελλάδα στη δίνη του πολέμου. Η Υγειονομική Υπηρεσία του Πολεμικού Ναυτικού, παρά το γεγονός, ότι ήταν ήδη προετοιμασμένη για τις πολεμικές εξελίξεις από τη συμμετοχή της στη νοσηλεία των τραυματιών της «Έλλης» με την ενεργοποίηση του ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού του Ναυτικού Νοσοκομείου Πειραιώς (το οποίο υπήρξε το πρώτο στρατιωτικό νοσοκομείο της χώρας μας που κλήθηκε να νοσηλεύσει τραυματίες πολέμου), εντούτοις αντιμετώπισε αρκετά προβλήματα στην αρχή της επιστράτευσης. Αυτά αφορούσαν, κυρίως, σε ανωμαλίες που δημιουργήθηκαν στην αρχή, τουλάχιστον, κατά την προσέλευση και τη διαλογή των εφέδρων καθώς και σε ελλείψεις νοσηλείας, διακομιδών και εφοδιασμού. Αν λάβει δε κανείς υπόψη τον περιορισμένο αριθμό των υγειονομικών αξιωματικών, οι περισσότεροι από τους οποίους ήταν έφεδροι, στην περιοχή των Αθηνών, εύκολα μπορεί να κατανοήσει τη βραδύτητα με την οποία διεκπεραιώνονταν τα ανωτέρω. Οι διατυπώσεις για τους παραπεμπόμενους στην Επιτροπή απαλλαγών δημιουργούσαν απαράδεκτη καθυστέρηση και η εξέταση των εφέδρων την ίδια ημέρα της παρουσίασης τους ήταν αδύνατη. Τα ίδια προβλήματα παρατηρούνται και στα νοσοκομεία, στα οποία η εξυπηρέτηση των ασθενών που παραπέμποντας εκεί για περαιτέρω εξετάσεις ήταν σχεδόν αδύνατη, με αποτέλεσμα τη δημιουργία συμφόρησης και αργοπορίας στην έγκαιρη διακίνηση τους. Όπως ήταν επόμενο γρήγορα η Υγειονομική Υπηρεσία, κατανοώντας το μέγεθος του προβλήματος, έλαβε τα δέοντα μέτρα για την αντιμετώπιση των δυσχερειών αυτών. Έτσι αυξήθηκε ο αριθμός των υγειονομικών αξιωματικών, ώστε η επιλογή και οι παραπομπές να

21 πραγματοποιούνται την ίδια ημέρα και συμπληρώθηκε η δύναμη των Επιτροπών απαλλαγών με την τοποθέτηση αναπληρωματικών Προέδρων, μελών και γραμματέων. Μ' αυτό τον τρόπο οι συνεδριάσεις των Επιτροπών γινόταν δύο φορές την ημέρα και οι γνωματεύσεις στέλνονταν στις αντίστοιχες μονάδες και υπηρεσίες αυθημερόν, για τη χορήγηση απολυτηρίων στους ακατάλληλους προς στράτευση. Από το Μάιο του 1941, καθ' όλη τη διάρκεια της Κατοχής, οι συνεδριάσεις της Α.Ν.Υ.Ε. πραγματοποιούνταν στην Αθήνα, τα δε προς αξιολόγηση περιστατικά (ναύτες, ναυτεργάτες, αξιωματικοί του Εμπορικού Ναυτικού και αξιωματικοί και υπαξιωματικοί του Πολεμικού Ναυτικού, που είχαν παραμείνει στην Ελλάδα μετά την αποδημία του Στόλου) παραπέμποντας για ιατρική παρατήρηση και νοσηλεία στο Ναυτικά Νοσοκομεία του Καστριού και του Πειραιά. Φιλέλληνες που συνέβαλλαν για την ανάπτυξη του Ναυστάθμου του Πόρου και του Πολεμικού Ναυτικού. Μ. Βρετανία Δανία ΦΡΑΝΚ ΑΜΠΛΕΥ ΑΣΤΙΚΣ ΚΕΣΤΕΡ ΝΤΗΤΡΙΧ ΑΛΦΟΝΣΟ ΠΑΡΙΣ Ελβετία ΧΟΥΤΣΙΓΚΣ ΑΝΔΡΕΑΣ ΛΟΥΔΟΒΙΚΟΣ ΦΙΤΣΓΓΙΒΩΝ ΗΠΑ Γ.ΚΟΧΡΑΝ ΙΩΑΝΝΗΣ ΒΙΛΛΕΜ ΤΖΩΝ ΧΑΓΗΝ ΣΑΜΟΥΗΛ ΧΑΟΥ ΠΙΚΕΛ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΡΟΣ Γαλλία ΙΩΑΝΝΗΣ ΑΛΛΕΝ ΠΕΤΡΟΣ ΠΕΤΩΝ ΙΩΑΝΝΗΣ ΑΛΛΕΝ ΒΕΡΝΛΡΔΟΣ ΡΕΛΕΡ ΙΩΑΝΝΗΣ ΓΚΕΤΥ ΚΑΡΟΛΟΣ ΒΡΩΜΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΡΟΣ Γερμανία Ολλανδία ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΣ ΚΙΡΧΜΑΙΕΡ ΧΕΙΝΤΕΚ ΣΠΙΤΣ Πρωσία ΕΛΧΑΦΕΝ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΚΟΛΒΕ ΑΟΥΣΛΕΡ Ρωσσία ΡΟΘΛΑΟΥΦ ΡΟΖΕΝ ΑΔΟΛΦΟΣ ΚΑΡΟΛΟΣ ΡΕΙΓΧΟΛΔ ΧΡΗΣΤΟΣ ΜΠΟΣΚΟ ΧΟΦΜΑΝ ΚΕΡΙΓΚ

22 ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΠΟΡΟΥ Ερευνητική Εργασία: << Συζητώντας με τα μνημεία του τόπου μας >> : ΚΕΝΤΡΟ ΝΑΥΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΠΟΡΟΥ Ο ΠΡΩΤΟΣ ΝΑΥΣΤΑΘΜΟΣ ΤΟΥ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ. Υπόθεμα 2 η Ομάδας: Architech Τα κτίρια του Κ.Ε Πόρος Αρχιτεκτονική διοικητηρίου Ομάδα μαθητών: Ανδριανόπουλος Δημήτριος Γεωργούσης Άγγελος Δρούγκα Βασιλική Μαρινάκης Στέφανος Κουβαράς Έλλην

23 2.1.2 Αρχιτεκτονική (εσωτερική εξωτερική) του παλατιού του Όθωνα Κ.Ε ΠΟΡΟΣ Το 1827 με την πρώτη εθνοσυνέλευση στην Τροιζήνα, αποφασίστηκε το χτίσιμο ναυστάθμου στο σημερινό χώρο του γυμνασίου. Το έργο άρχισε το 1828 από τον Ιωάννη Καποδίστρια και ο ναύσταθμος χτίσθηκε πρόχειρα, κυρίως από ξύλα. Η πρώτη ναυτική επιτροπή, που αποτελούταν από τον Α. Μιαούλη, τον Μ. Τομπάζη και τον A.L. Gosse οι οποίοι ανέλαβαν την οργάνωση του ελληνικού στόλου. Το Μάρτιο του 1828, ο Υδραίος Ναύαρχος Μ. Τομπάζης και ο Βρετανός αξιωματικός Hastings, οι οποίοι αποτελούσαν την επί των ναυτικών επιτροπή, ανέλαβαν την οργάνωση του ναυστάθμου. Ο τάφος του Hastings βρίσκεται σήμερα στο Κ.Ε Πόρος. Το 1828,αναθεωρήθηκε η Ναυτική Επιτροπή στην οποία ήταν ο Μ. Τομπάζης, ο Ν. Μπότασης και ο Ν. Γιαννίτζης. Η διάρθρωση των υπηρεσιών του Ναυστάθμου το 1828 ήταν: Α. Η Υπηρεσία επί του Υλικού (Διεύθυνση Υλικού) Β. Η Υπηρεσία επί των Επισκευών & Αποσκευών (Διεύθυνση Τεχνικού) στην οποία υπαγόταν το εργοστάσιο Ναυστάθμου και λειτουργούσε με τα «μαγαζεία» (συνεργεία): Φαναρτζή, Οπλοποιού, Σιδηρουργών & Κλειδαράδων, Μηχανουργών, Μηχανουργών Τόρνου, και Βουτσάδων Γ. Το Γραφείο Καταστίχων (Διεύθυνση Οικονομικού) Δ. Η Γραμματεία Ε. Η επιστασία & υποεπιστασία Υλικών (Διαχειρίσεις υλικών) ΣΤ. Η επί των Ναυτών του Ναυστάθμου Επιστασία (Γενική Επιστασία) Η. Η επιστασία των Φούρνων. Το 1829, η ναυτική υπηρεσία του εν Πόρω ναυστάθμου τον Οκτώβριο του 1829 ήταν ο Γ. Σαχτούρης, ο Γ. Ανδρούτσος και ο Κ. Κανάρης. Αργότερα, ο χώρος του Γυμνασίου θεωρήθηκε ακατάλληλος και επέλεξαν το χώρο του Κ.Ε Πόρος για τη στέγασή του. Τότε λειτουργούσε εκεί ο Ρώσικος Ναύσταθμος και έτσι ο Καποδίστριας ζήτησε από τους Ρώσους να το εγκαταλείψουν. Δόθηκε διαταγή αναθέσεως της Διευθύνσεως και Επιμελείας της ανεγέρσεως των ναυτικών κτιρίων στον Πόρο στον υπολοχαγό μηχανικό Δ. Γεωργαντά το

24 Από το 1878 στεγάζει το διοικητήριο του Προγυμναστηρίου και αργότερα το Κ.Ε Πόρος. Από το 1920, το ιστορικό πλοίο ΑΡΗΣ στέγασε τη σχολή των ναυτοπαίδων και σχολή ναυτικών δοκίμων (Σ.Μ.Υ.Ν). Το 1991, η σχολή μεταφέρθηκε στο Σκαραμαγκά. Α Υπόθεμα Τα πρώτα πλοία του Πολεμικού Ναυτικού που ναυπηγήθηκαν στο Ναύσταθμο Μετά την πυρπόληση των αξιόμαχων πλοίων του εθνικού μας στόλου στον Πόρο κατά την ανταρσία του Μιαούλη εναντίον του κυβερνήτη του Καποδίστρια τον Αύγουστο του 1831, το πολεμικό ναυτικό περιήλθε σε παρακμή, από την οποία βγήκε με τον ερχομό του Όθωνα. Παρά τις οικονομικές δυσχέρειες του κράτους και τα ατελή μέσα του ναυστάθμου του Πόρου, από το 1834 μέχρι το 1836 ναυπηγήθηκαν τα πρώτα κανονιοφόρα και κότερα. Το έργο του συνεχίστηκε μέχρι το 1846 που συμπληρώθηκε το Οθωνικό πρόγραμμα για 23 μεγάλα πλοία και άλλα μικρότερα. Διαφαίνεται από αυτήν την προσπάθεια και επιθυμία δημιουργίας αξιόμαχου στόλου για την υποστήριξη του ελληνικού κράτους. Παρακάτω παρουσιάζεται ο κατάλογος των πλοίων που ναυπηγήθηκαν στον ναύσταθμο του Πόρου: Α) Αμαλία: κορβέτα 800 τόνων. Ναυπηγήθηκε το 1836 και επειδή η καθέλκυση της συνέπεσε με τους γάμους του Όθωνα με την Αμαλία πήρε το όνομά της. Ήταν ένα από τα καλύτερα πλοία του ελληνικού ναυτικού. Ναυάγησε στις 14 Οκτώβρη του 1852 κοντά στο ακρωτήρι Κόγχη της Σαλαμίνας λόγω σφοδρής καταιγίδας. Β) Άστιγξ: ιστιοφόρος κανονιοφόρος 45 τόνων. Ναυπηγήθηκε το Έφερε καταβυθιστικό κώδωνα για την ανεύρεση των πλοίων που βυθίστηκαν στην Επανάσταση του Ήταν ενεργό μέχρι το Γ) Λουδοβίκος: Κορβέτα 1000 τόνων. Ναυπηγήθηκε το Παρέμεινε για αρκετά χρόνια σε παροπλισμό, επειδή κρίθηκε ακατάλληλη λόγω μεγέθους. Σε αυτήν λειτούργησε για πρώτη φορά το 1846 το Ναυτικό Παιδευτήριο με την εισαγωγή σε αυτό 5 Ναυτικών Δοκίμων. Χρησιμοποιήθηκε ως σχολή Ναυτικών Δοκίμων τις περιόδους και Δ) Όθων: Ξύλινο ατμόπλοιο 430 τόνων. Ναυπηγήθηκε το Ήταν από τα καλύτερα πλοία τις εποχής του. Το 1862 μετονομάστηκε ΑΘΗΝΑΙ και παρέμεινε ενεργό μέχρι το Επίσης αναφέρονται τα πλοία: Αμφιτρίτη, Ανώνυμος, Αποστόλης, Ανδρούτσος Γλαύκος, Δελφινία, Δωδεκάτη, Ενδεκάτη, Κάστωρ, Κανάρης, Κόχραν, Κριεζής, Κυμοθόη,

25 Μαξιμιλιανός, Ματθίλδη, (προς τιμή της αδελφής της βασίλισσας Αμαλίας), Μιαούλης, Ναυπλία, Ναυτίλος, Πανθήρα, Πολυδεύκης, Σαχτούρης, Τομπάζης, Τσαμαδός. Εκτός από τα 27 παραπάνω πλοία ναυπηγήθηκαν στο Ναύσταθμο του Πόρου και λέμβοι για τα λιμεναρχεία με τα αρχαιοελληνικά ονόματα: Ποσειδών, Ταχυνίκη, Πολεμονίκη και Φερενίκη το διάστημα μεταξύ των ετών Β Υπόθεμα Το κεντρικό κτήριο- Διοικητήριο Την περίοδο συζητήθηκε έντονα το περί Ναύσταθμο Ζήτημα από την ειδική επιτροπή που είχε συσταθεί. Η ακαταλληλότητα του χώρου εγκατάστασης του πρώτου υποτυπώδους Ναυστάθμου στη θέση που βρίσκεται σήμερα το γυμνάσιο, έκανε επιτακτική την ανάγκη εξεύρεσης κατάλληλου χώρου. Ο ρόλος του Ναυστάθμου ήταν ζωτικός για το πολεμικό ναυτικό και στον τομέα των επισκευών και νέων ναυπηγήσεων και στον τομέα του ανεφοδιασμού. Τελικά στις 9 Αυγούστου 1846 με διάταγμα ορίζεται Ναύσταθμος Βασιλικός και θαλάσσιον του κράτους ορμητήριον ο εν Πόρω λιμήν. Νέο διάταγμα τις 1ης Νοεμβρίου του 1846 ορίζει να κατασκευαστεί άμεσα εντός του Ναυστάθμου ένα κεντρικό κτήριο που θα χρησιμοποιηθεί για τις ανάγκες του βασιλικού Ναυτικού διατάσσομεν να ανεγερθή επί του ισθμού της νήσου Καλαυρίας, επί του Αιγιαλού του λιμένος διάφορον κτηρίον προς τας εφισταμένας του βασιλικού Ναυτικού χρείας χρήσιμον. Τον κτηρίον αυτού αι εσωτερικαί διαιρέσεις, το μέγεθος αυτού και το είδος θέλουσιν, είσθαι οποία εν τω παρά του Ανθυπολοχαγού Α.Γεωργαντά σχεδιασθέντι και παρ ημών εγκριθέντι διαγράμματι φαίνονται Σύμφωνα με το παραπάνω διάταγμα τα σχέδια του κεντρικού κτιρίου έγιναν απ τον Ανθυπολοχαγό Α.Γεωργαντά. Επίσης υπάρχει η Διαταγή ανάθεσης της Διεύθυνσης και επιμέλειας της ανέγερσης των ναυτικών κτιρίων στον Πόρο στον Υπολοχαγό Δ. Γεωργαντά με ημερομηνία 7 Μαρτίου Ακόμη στην εφημερίδα της κυβέρνησης με αριθμό 18 του έτους 1847, αναφέρεται ανάληψη των δαπανών της κατασκευής του κεντρικού κτιρίου και των υπολοίπων από το κράτος. Είναι άγνωστη η πηγή σύμφωνα με την οποία στο μητρώο του Κ.Ε Πόρος γράφεται ότι το κτίριο κτίσθηκε με σχέδιο του Χριστιανού Χάνσεν και προοριζόταν για θερινό ανάκτορο του Όθωνα, για αυτό και Παλάτι λέγεται μέχρι σήμερα. Σύμφωνα,λοιπόν, με το μητρώο του Κ.Ε Πόρος «κατά το 1846 υπό του αρχιτέκτονος Χάνσεν το κεντρικόν κτίριον (ΠΑΛΑΤΙ) και εν συνεχεία ετέθη ο θεμέλιος λίθος των θαλάμων αυτών, του Συνεργείου και του Λεμβαρχείου Α1 οικοδομαί αυταί επερατώθησαν μετά τριετίας, ήτοι κατά τον Ιούλιον του 1849»

26 *1857: Η διοίκηση και τα γραφεία του Ναυστάθμου είχαν εγκατασταθεί στο κεντρικό κτίριο. *Μετά το 1887 που συστήθηκε στον Πόρο το κεντρικό προγυμναστήριο, στον πάνω όροφο του κεντρικού κτιρίου κατείχε ο διοικητής και του αξιωματικού και τα γραφεία της οικονομικής υπηρεσίας. *Σήμερα Το Κέντρο Εκπαίδευσης Πόρος, αποτελούσε το κύριο κέντρο Εκπαίδευσης νεοσύλλεκτων στο Πολεμικό Ναυτικό. Αποστολή του Κέντρου ήταν η παροχή βασικών γνώσεων -τόσο σε θεωρητικό όσο και σε πρακτικό επίπεδο σε στρατευμένης θητείας και εθελοντικά κατατασσόμενους άνδρες και γυναίκες με σκοπό την ταχεία και ομαλή ένταξη τους στις τάξεις του Πολεμικού Ναυτικού, συμβάλλοντας έτσι στην εκπλήρωση της αποστολής της Διοίκησης Ναυτικής Εκπαίδευσης. Ένας από τους βασικούς στόχους του Κ.Ε ΠΟΡΟΣ είναι η ομαλή μετάβαση κάθε νεοσύλλεκτου από την πολιτική στη στρατιωτική ζωή. Αυτό επιτυγχάνεται με τη συνεχή βελτίωση των προγραμμάτων εκπαίδευσης, την παροχή υψηλού επιπέδου υπηρεσιών και την άμεση αντιμετώπιση τυχόν προβλημάτων που προκύπτουν. Το κέντρο εκπαίδευσης νεοσύλλεκτων σταμάτησε να λειτουργεί το 2010 και το 2012 λειτούργησε ως σχολή λιμενοφυλάκων μέχρι το τέλος της περιόδου. Η ορκομωσία τους έγινε Παρασκευή 07/09/2012. Από τότε η πορεία του Κ.Ε Πόρος είναι αβέβαιη. Περιμένουμε αποφάσεις μέχρι το τέλος του έτους

27 ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΚΤΙΡΙΟ (ΔΙΟΙΚΗΤΗΡΙΟ) Πρόκειται για λιθόκτιστη διώροφη οικοδομή που ανεγέρθηκε το 1846 και προοριζόταν για θερινό ανάκτορο του βασιλέα Όθωνα. Σήμερα χρησιμοποιείται για στέγαση των υπηρεσιών του Κ.Ε Πόρος. Στον πρώτο όροφο βρίσκονται μικρά γραφεία που στεγάζουν τις υπηρεσίες, ενώ στο δεύτερο διαμερίσματα για την φιλοξενία αξιωματικών. Το ανάκτορο αποτελεί μικρογραφία του κτιρίου της Βουλής των Ελλήνων. Είναι κτίριο χωρίς θέρμανση. Αποτελείται από παχείς τοίχους οι οποίοι κρατούν την θερμοκρασία σταθερή χειμώνα καλοκαίρι. Έχει 76 παράθυρα εξωτερικά και 34 είναι του αιθρίου. Υπάρχουν 10 πόρτες και στους 2 ορόφους και το αίθριο έχει 3. Χαρακτηριστικό της κατασκευής του κτηρίου είναι το ρολόι που στέκεται επιβλητικό στην οροφή του σηματοδοτώντας καθημερινά την έπαρση και την υποστολή της σημαίας. ΚΤΙΡΙΑ ΕΝΔΙΑΙΤΗΣΕΩΣ ΠΡΟΠΑΙΔΕΥΟΜΕΝΩΝ Αποστολή του θεραπευτηρίου είναι η παροχή υγειονομικής περίθαλψης στο μόνιμο και προπαιδευόμενο προσωπικό του κέντρου καθώς και η παροχή πρώτων βοηθειών σε έκτακτα

28 περιστατικά πολιτών ασθενών, κατοίκων της περιοχής Πόρου. Περιλαμβάνει τα εξής τμήματα: Τμήμα επειγόντων περιστατικών Οδοντιατρείο Ακτινολογικό εργαστήριο Φαρμακείο Αποθήκη υγειονομικού υλικού Θάλαμο ασθενών (15 κλινών) Γραφείο ψυχολογικής υποστήριξης ΣΥΝΕΡΓΕΙΑ Χώροι που στεγάζονται συνεργεία τεχνικής υποστήριξης για της ανάγκες του κέντρου (Μηχανουργείο, Ηλεκτρολογίο, Ξυλουργείο) ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ Υφίστανται: γήπεδο ποδοσφαίρου, δύο γήπεδα καλαθοσφαίρισης, γήπεδο πετοσφαίρισης καθώς και στίβος. Διαθέτει κερκίδα χωρητικότητας 600 ατόμων. Καλύπτει τις ανάγκες τόσο του κέντρου όσο και του Πόρου

29 ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ Ο ιερός ναός του Κέντρου είναι τρίκλιτος βασιλική και είναι αφιερωμένη στον προστάτη του Π.Ν Άγιο Νικόλαο, στον Άγιο Μόδεστο Πατριάρχη Ιεροσολύμων και στον Άγιο Νεομάρτυρα Κωνσταντίνο τον Υδραίο. Κατασκευάστηκε το 1898 στις εγκαταστάσεις του πρώτου Ναυστάθμου του ελληνικού κράτους. Για την ανοικοδόμηση του Ναού εργάστηκαν Αξιωματικοί, Υπαξιωματικοί και Ναύτες. Χώρος ιερός και άγιος, προσφέρει εδώ και έναν ολόκληρο αιώνα λειτουργική και πνευματική ζωή σε όσους υπηρετούν στο Πολεμικό Ναυτικό. Κατά την διάρκεια της προπαίδευσης παρέχεται η δυνατότητα τακτικού εκκλησιασμού σε όλους τους προπαιδευμένους. OIKHMA ΝΗΣΙΔΟΣ Λιθόκτιστη κεραμοσκεπής οικοδομή ανεγερθείσα το

30 Μνημεία Την ιστορία του ΚΕ ΠΟΡΟΣ σημάδεψαν με την παρουσία τους δύο από τους πλέον επιφανείς Φιλέλληνες, ο Αλέξανδρος ΚΟΛΒΕ και ο Φραγκίσκος ΑΣΤΙΞ, οι οποίοι με την προσφορά τους συνέβαλαν καθοριστικά στον απελευθερωτικό αγώνα μας κατά των κατακτητών. Αλέξανδρος ΚΟΛΒΕ (1793): Γεννήθηκε στο Βερολίνο και υπηρέτησε ως Αξιωματικός στην Πρωσική Στρατιά. Μετά τη μάχη του Βατερλό, τραυματισμένος ον, επηρεασμένος από το πάθος του απελευθερωτικού αγώνα μας, ήρθε στην Ελλάδα και πρόσφερε τις οικονομοτεχνικές υπηρεσίες του. Στις 20 Ιουλίου 1833 ιδρύθηκε στο ναύσταθμο του Πόρου το Διευθυντήριο επί των Ναυτικών και διορίσθηκε ως επικεφαλής του νεοσύστατου οικονομικού κλάδου με τον βαθμό του Επιμελητού και συνέχισε να ασχολείται με την οργάνωση της οικονομικής υπηρεσίας και την ανάπτυξη της λογιστικής στο ΠΝ. Το 1860 απεβίωσε στον Πόρο και ενταφιάστηκε μέσα στο νέο ναύσταθμο του Πόρου,εντός του Κέντρου, όπου με δημόσια δαπάνη ανεγέρθηκε μνημείο πλησίον στο μνημείο του φιλέλληνα Άστιγξ Φράνκ Άμπνεϋ-Αστιγξ : Γεννήθηκε το 1794 και ήταν γιος του στρατηγού Καρόλου Άστιγξ. Υπηρέτησε από 12 ετών και για δεκαπέντε χρόνια στο βρετανικό ναυτικό φτάνοντας μέχρι τον βαθμό του πλοιάρχου, με ειδικές γνώσεις στην πυροβολική. Επηρεάστηκε όμως από το πάθος των Ελλήνων για απελευθέρωση και ήρθε στην Ύδρα το 1822 για να δώσει τις γνώσεις του και τις υπηρεσίες του στην επανάσταση των Ελλήνων. Ό Άστιγξ είχε ως όραμα να εκσυγχρονίσει το Ελληνικό ναυτικό ναυπηγώντας ατμοκινούμενα πλοία με πυροβόλα εντός καταστρώματος. Αποφάσισε να ταξιδεύσει στο Λονδίνο για να εποπτεύσει την ναυπήγηση. του πρώτου Ελληνικού πολεμικού ατμόπλοιου "Καρτερία" που η Ελληνική Κυβέρνηση είχε παραγγείλει προς ναυπήγηση. Τελικά ο Άστιγξ, δραστήριος και έντιμος, θα καταφέρει να ναυπηγηθεί το

31 πλοίο, αφού κατέβαλλε και λίρες από την προσωπική του περιουσία. Το υπερσύγχρονο για τα δεδομένα της εποχής, πλοίο θα τεθεί σε υπηρεσία στα Ελληνικά ύδατα τον Σεπτέμβριο του Ο ίδιος ο Καποδίστριας διόρισε τον Άστιγγα μαζί με τον Υδραίο ναύαρχο Μανώλη Τομπάζη υπεύθυνο για τις ναυτικές υποθέσεις της Ελλάδας αναγνωρίζοντας τα προσόντα του και την προσφορά του. Στην επίθεση από θάλασσα κατά του Αιτωλικού που αποφασίστηκε να γίνει στις 11 Μαΐου 1828 ο Άστιγξ εγκατέλειψε την ασφάλεια της "Καρτερίας" οδηγώντας την επίθεση από την πρώτη γραμμή. Δυστυχώς μαζί με άλλους είκοσι στρατιώτες του πληγώθηκε ελαφρά στην διάρκεια της μάχης και μεταφέρθηκε στην ναυαρχίδα του και εν συνεχεία στην Ζάκυνθο όπου και υπέκυψε στις 20 Μαΐου του 1828 λόγω έλλειψης περίθαλψης. Εν συνεχεία μεταφέρθηκε και τοποθετήθηκε βαλσαμωμένος στην κρύπτη της Εκκλησίας τού Ορφανοτροφείου Αιγίνης. Ή κηδεία του έγινε με μεγάλες τιμές τον επόμενο χρόνο στον Πόρο, όπου μεταφέρθηκε ή σορός του με την «Καρτερία», στην οποία επέβαινε ό Καποδίστριας, και με την συνοδεία μοίρας πολεμικών πλοίων. Τον επικήδειο εκφώνησε ο Σπυρίδων Τρικούπης. Αργότερα το 1861, τα οστά του Άστιγξ μεταφέρθηκαν στον ναύσταθμο του Πόρου, όπου ανεγέρθηκε μνημείο προς τιμήν του

32 ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΠΟΡΟΥ Ερευνητική εργασία: <<Συζητώντας με τα μνημεία του τόπου μας>>: ΚΕΝΤΡΟ ΝΑΥΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΠΟΡΟΥ Ο ΠΡΩΤΟΣ ΝΑΥΣΤΑΘΜΟΣ ΤΟΥ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΚΡΑΤΟΣ Υπόθεμα 3 ης Ομάδας: Η γενιά του 97 Η λειτουργία του Ναυστάθμου στο πέρασμα των χρόνων Ομάδα μαθητών: Βαϊάννης Παντελεήμων Δάγκλης Μιχαήλ Ζεντέλη Ευαγγελία Καΐκα Δήμητρα Καρνέζη Παναγιώτα

33 2.1.3 Τα κτίρια του ΚΕ Πόρος και η διαχρονική τους λειτουργία (Διερεύνηση της μελλοντικής του λειτουργίας) 1) Η Λειτουργία του Ναυστάθμου στα χρόνια της Επανάστασης. Οι υπηρεσίες που λειτουργούσαν στον υποτυπώδη ναύσταθμο ήταν: α) Η επί του υλικού (Διεύθυνση υλικού) β) Η επί των επισκευών και αποσκευών (Διεύθυνση Τεχνικού) γ) Το γραφείο των κατάστιχων (Διεύθυνση οικονομικού) δ) Η γραμματεία ε) Η επιστασία υλικού (Διαχειρίσεις υλικού) στ) Η επί των ναυτών του ναυστάθμου επιστασία (Διοίκηση πληρωμάτων) ζ) Η επιστασία των φούρνων Άμεση ανάγκη θεωρήθηκε η δημιουργία αποθηκών για τη συλλογή των προμηθειών καθώς και τα αναγκαία εργοστάσια, ώστε τα εθνικά πλοία ερχόμενα στον Πόρο, να βρίσκουν έτοιμα τα μέσα επισκευής τους και των ανεφοδιασμό τους. Το 1829 αποφασίστηκε η μεταφορά του Ναυστάθμου γιατί η αρχική θέση του (σημερινό γυμνάσιο Πόρου) κρίθηκε ακατάλληλη. 2) Οθωνική περίοδος ( ) Σημαντική ήταν η οργάνωση του ναυστάθμου αυτήν την περίοδο που συνέχισε την αποπεράτωση των ναυπηγείων, τις κατασκευές πλοίων, τις επισκευές και τον εφοπλισμό του βασιλικού ναυτικού. Η ίδρυση του Σώματος των τεχνιτών βοήθησε σε αυτό το έργο. Συγχρόνως γίνονταν προσπάθειες για την εκπαίδευση των πληρωμάτων, όσο τα πλοία τους επισκευάζονταν. Στον κατάλογο Πολεμικών Ναυτικών της Ελλάδος κατά την 1η Μαρτίου 1844 αναγράφεται το παρακάτω προσωπικό του Ναυστάθμου: Ναυτικό Διευθυντήριο, πληρώματα, λόχος τεχνιτών, λόχος πρεσβυτών, νοσοκομείο, ναυτοδικείο. Το 1846 αποφασίζετε η οριστική εγκατάσταση του Ναυστάθμου στις σημερινές του εγκαταστάσεις. Τότε θεμελιώνετε το κεντρικό κτίριο (γνωστό ως παλάτι του Όθωνα), δύο θάλαμοι ναυτών (ο ένας κατεδαφίστηκε το 1964 και ο άλλος το 1975), το λεμβαρχείο (κατεδαφίστηκε και ανακαινίστηκε το ), το συνεργείο όπως είναι σήμερα μαζί με το αρτοποιείο, εργοστάσιο κατασκευής σκοινιών (με διαταγή επίβλεψης εργασιών στον Δ