Στην Ευρωπαϊκή Ένωση συνεχίζονταν οι πόλεμοι και οι ένοπλες συγκρούσεις, δεκατρείς συνολικά, κυρίως στις συνοριακές

Transcript

1 Ο ΘΕΡΑΠΕΥΤΗΣ 1 ΤΕΛΙΚΑ ΤΙ ΗΤΑΝ ΠΙΟ ΕΠΩΔΥΝΟ, η απόλυτη βεβαιότητα ότι έχει συμβεί το χειρότερο ή αυτός ο φόβος που μεγάλωνε από στιγμή σε στιγμή; Η ξαφνική κατάρρευση ή η αργή βαθμιαία διάλυση; Μια απότομη στραβοτιμονιά με ταρακούνησε, βγάζοντάς με από τις σκόρπιες σκέψεις μου. Κοίταξα έξω από το παράθυρο. Κιτρινόμαυρες φλόγες από ένα κατεστραμμένο φορτηγό έγλειφαν την κολόνα της πεζογέφυρας στον παραλιακό δρόμο του Σερνάινεν. Το φορτηγό ήταν σπασμένο στη μέση και αγκάλιαζε την κολόνα σαν ικέτης εραστής. Τα διερχόμενα αυτοκίνητα δε σταματούσαν, δεν έκοβαν καν ταχύτητα. Έβγαιναν στην εξωτερική λωρίδα για να προσπεράσουν το φλεγόμενο φορτηγό από τη μεγαλύτερη δυνατή απόσταση. Το ίδιο έκανε και το λεωφορείο στο οποίο βρισκόμουν. Άνοιξα το μουσκεμένο άνορακ, βρήκα ένα πακέτο χαρτομάντιλα στην εσωτερική τσέπη, έβγαλα ένα με μουδιασμένα δάχτυλα και σκούπισα το πρόσωπο και τα μαλλιά μου από τη βροχή. Το χαρτομάντιλο μούλιασε αμέσως. Το τσαλάκωσα, το έκανα μπαλάκι και το έβαλα στην τσέπη μου. Τίναξα τα νερά 11

2 ΑΝΤΙ ΤΟΥΟΜΑΝΕΝ από την άκρη του άνορακ και στη συνέχεια έβγαλα το κινητό μου από την τσέπη του τζιν. Τηλεφώνησα ξανά στη Γιόχανα. Η σύνδεση δεν ήταν εφικτή. Το μετρό ήταν κλειστό από το Σερνάινεν μέχρι το Κεϊλανίεμι λόγω της πλημμύρας. Το τρένο με είχε πάει μέχρι την Καλασάταμα, όπου αναγκάστηκα να περιμένω το λεωφορείο είκοσι λεπτά κάτω από καταρρακτώδη βροχή. Απομακρυνθήκαμε από το φλεγόμενο φορτηγό και κοίταξα ξανά τις ειδήσεις στην οθόνη στο πίσω μέρος του αλεξίσφαιρου θαλάμου του οδηγού. Οι νότιες περιοχές της Ισπανίας και της Ιταλίας είχαν εγκαταλειφθεί και επισήμως στην τύχη τους. Στο Μπαγκλαντές, που βυθιζόταν στη θάλασσα, είχε ξεσπάσει μια επιδημία που απειλούσε να εξαπλωθεί στην υπόλοιπη Ασία. Η διένεξη ανάμεσα στην Ινδία και στην Κίνα για τα αποθέματα νερού στα Ιμαλάια οδηγούσε τις δύο χώρες σε πόλεμο. Τα μεξικανικά καρτέλ ναρκωτικών είχαν αντιδράσει στο κλείσιμο των συνόρων ΗΠΑ-Μεξικού χτυπώντας με πυραύλους το Λος Άντζελες και το Σαν Ντιέγκο. Οι πυρκαγιές στις ζούγκλες του Αμαζονίου μαίνονταν ακόμη, παρόλο που είχαν γίνει ελεγχόμενες ανατινάξεις για να διανοιχτούν νέα κανάλια και να περικυκλωθούν οι φλόγες από το ποτάμι. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση συνεχίζονταν οι πόλεμοι και οι ένοπλες συγκρούσεις, δεκατρείς συνολικά, κυρίως στις συνοριακές περιοχές. Εκτιμώμενος αριθμός κλιματικών προσφύγων σε όλο τον πλανήτη: εκατομμύρια άτομα. Προειδοποιήσεις πανδημίας: Η3Ν3, ελονοσία, φυματίωση, έμπολα, πανώλης. 12

3 Ο ΘΕΡΑΠΕΥΤΗΣ Και μια πιο ελαφριά είδηση στο τέλος: η πρόσφατη νικήτρια των καλλιστείων για την ανάδειξη της Μις Φιλανδία πίστευε ότι όλα θα ήταν πολύ καλύτερα την άνοιξη. Έστρεψα πάλι το βλέμμα μου στη βροχή που έπεφτε εδώ και μήνες, μια συνεχής ροή νερού που είχε αρχίσει το Σεπτέμβριο και από τότε δε σταματούσε παρά μόνο στιγμιαία. Τουλάχιστον πέντε παραθαλάσσιες περιοχές το Γιατκασάαρι, η Καλασάταμα, το Ρουοχολάχτι, το Χερτονιεμενράντα και το Μαριανίεμι ήταν μόνιμα πλημμυρισμένες, και πολλοί κάτοικοί τους τελικά είχαν απελπιστεί και είχαν εγκαταλείψει τα σπίτια τους. Τα διαμερίσματα που εγκατέλειψαν δεν έμειναν πολύ καιρό άδεια. Αν και ήταν υγρά, μουχλιασμένα και μισοβυθισμένα στο νερό, καταλήφθηκαν από τους εκατοντάδες χιλιάδες πρόσφυγες που έφταναν στη χώρα. Τα βράδια έβλεπες μεγάλες λαμπερές φωτιές να καίνε στις πλημμυρισμένες γειτονιές όπου είχε κοπεί το ρεύμα. Τις άναβαν για να μαγειρέψουν και να ζεσταθούν. Κατέβηκα από το λεωφορείο στο σιδηροδρομικό σταθμό. Θα ήταν πιο γρήγορα να διασχίσω το Πάρκο Καϊσανίεμι, αλλά αποφάσισα να το παρακάμψω ακολουθώντας την Καϊβοκάτου. Δεν υπήρχαν αρκετοί αστυνομικοί ώστε να παρακολουθούν και τους δρόμους και τα πάρκα, και καλό ήταν πάντα να αποφεύγεις να περνάς μέσα από τα πλήθη γύρω από το σιδηροδρομικό σταθμό. Ο κόσμος, πανικόβλητος, με τα πράγματά του σε σακίδια και βαλίτσες, έφευγε από την πόλη ταξιδεύοντας σε κατάμεστα τρένα που πήγαιναν βόρεια. Ακίνητα σώματα κείτονταν μέσα σε υπνόσακους κάτω από πλαστικά υπόστεγα μπροστά στο σταθμό. Αδύνατο να καταλάβεις αν πήγαιναν κάπου ή απλώς ζούσαν εκεί. Η εκτυφλωτική 13

4 ΑΝΤΙ ΤΟΥΟΜΑΝΕΝ λάμψη από τους προβολείς ανακατευόταν με τα καυσαέρια, τα φώτα του δρόμου και τις κραυγαλέες κόκκινες, μπλε και πράσινες φωτεινές διαφημίσεις. Απέναντι από το σταθμό βρισκόταν το μισοκαμένο ταχυδρομείο, ένας γκριζόμαυρος σκελετός. Καθώς το προσπερνούσα, τηλεφώνησα πάλι στη Γιόχανα. Έφτασα στο κτίριο Σανοματάλο, στάθηκα στην ουρά δεκαπέντε λεπτά για να περάσω από τον έλεγχο, έβγαλα το άνορακ, τα παπούτσια και τη ζώνη μου, τα ξαναφόρεσα και πήγα στη ρεσεψιόν. Ζήτησα από τη ρεσεψιονίστ να τηλεφωνήσει στον προϊστάμενο της Γιόχανα, ο οποίος για κάποιο λόγο δεν απαντούσε σ εμένα. Είχαμε συναντηθεί μερικές φορές, και υποψιαζόμουν ότι αν το τηλεφώνημα ερχόταν μέσα από το κτίριο θα απαντούσε, και όταν μάθαινε ποιος ήμουν θα με άφηνε να του εξηγήσω γιατί είχα έρθει. Η ρεσεψιονίστ ήταν μια γυναίκα με παγερά μάτια γύρω στα τριάντα, που αν έκρινα από τα κοντά μαλλιά της και τις ελεγχόμενες κινήσεις της ήταν πρώην στρατιωτικός η οποία τώρα φρουρούσε την τελευταία εφημερίδα της χώρας με το πιστόλι ακόμη στη ζώνη της. Με κοίταζε στα μάτια καθώς μιλούσε στο τηλέφωνο. «Κάποιος Τάπανι Λέχτινεν... Ναι, έλεγξα την ταυτότητά του... Ναι... Μια στιγμή». Μου έκανε ένα νεύμα, η κίνηση του κεφαλιού της ήταν κοφτή και απότομη, σαν τσεκουριά. «Τι ακριβώς θέλετε;» «Δεν μπορώ να βρω τη γυναίκα μου, τη Γιόχανα Λέχτινεν». 14

5 Ο ΘΕΡΑΠΕΥΤΗΣ 2 ΕΝ ΜΕΡΕΙ ΚΑΤΑ ΛΑΘΟΣ είχα ηχογραφήσει την τελευταία τηλεφωνική μου συνομιλία με τη Γιόχανα, και τώρα πια την ήξερα απέξω: «Θα δουλεύω μέχρι αργά σήμερα», μου είπε. «Πόσο αργά είναι το αργά;» «Όλη τη νύχτα μάλλον». «Εσωτερική ή εξωτερική δουλειά;» «Εξωτερική. Είμαι ήδη έξω. Έχω κι ένα φωτογράφο μαζί μου. Μην ανησυχείς. Απλώς θα μιλήσουμε με μερικά άτομα. Και θα είμαστε σε μέρη με κόσμο». Ένας ήχος σαν μουρμουρητό, θόρυβος από αυτοκίνητα, ένα νέο μουρμουρητό, ένα σιγανό βουητό, και το μουρμουρητό πάλι. «Μ ακούς; Είσαι εκεί;» με ρώτησε. «Πού να πάω; Εδώ είμαι, στο γραφείο μου». Παύση. «Είμαι περήφανη για σένα», είπε η Γιόχανα. «Έτσι που συνεχίζεις». «Το ίδιο κάνεις κι εσύ», είπα. 15

6 ΑΝΤΙ ΤΟΥΟΜΑΝΕΝ «Μάλλον», μου απάντησε, σχεδόν ψιθυριστά. «Σ αγαπώ. Γύρνα σπίτι ολόκληρη». «Βέβαια», μου ψιθύρισε, και ξαφνικά μίλησε πιο γρήγορα, οι λέξεις ακούστηκαν απανωτές η μια μετά την άλλη. «Θα σε δω το αργότερο αύριο. Σ αγαπώ». Ένα μουρμουρητό. Ένα τρίξιμο. Ένα απαλό κλικ. Σιωπή. 16

7 Ο ΘΕΡΑΠΕΥΤΗΣ 3 Ο ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ Λάσι Ουούτελα, γύρω στα σαράντα, ήταν αξύριστος, και τα μάτια του έδειχναν έναν εκνευρισμό που δεν μπορούσε ή ίσως δεν ήθελε να κρύψει. Όταν άνοιξαν οι πόρτες του ασανσέρ στον πέμπτο όροφο, τον βρήκα να στέκεται ακριβώς μπροστά μου. Φορούσε μαύρο πουκάμισο και ένα λεπτό γκρίζο πουλόβερ, σκούρο τζιν και αθλητικά παπούτσια. Είχε τα χέρια σταυρωμένα στο στήθος. Τα κατέβασε με επιδεικτική απροθυμία καθώς τον πλησίαζα. Γνώριζα τα λιγότερο θετικά χαρακτηριστικά του Ουούτελα από όσα μου είχε πει η Γιόχανα γι αυτόν το φθόνο του για τους πιο ικανούς δημοσιογράφους, την τάση του να αποφεύγει τις αντιπαραθέσεις, τη μνησικακία του, την ανάγκη του να έχει πάντα δίκιο. Οι απόψεις της Γιόχανα και του Λάσι σχετικά με τη δουλειά του δημοσιογράφου και την κατεύθυνση της εφημερίδας συγκρούονταν όλο και πιο συχνά, και ο αντίκτυπος αυτών των συγκρούσεων μερικές φορές γινόταν αισθητός ακόμη και στο σπίτι μας. Σφίξαμε παρατεταμένα τα χέρια και συστηθήκαμε, παρόλο που και οι δύο ξέραμε ποιος ήταν ο άλλος. Για μια στιγμή 17

8 ΑΝΤΙ ΤΟΥΟΜΑΝΕΝ ένιωσα σαν να παίζω σε κακό θεατρικό έργο. Μόλις ελευθέρωσε το χέρι του, ο Λάσι γύρισε κι άνοιξε την πόρτα. Τον ακολούθησα στα γραφεία της εφημερίδας, ενώ αυτός περπατούσε με βήμα θυμωμένο, σαν να κλοτσούσε κάτι μπροστά του. Φτάσαμε στο τέλος ενός μεγάλου διαδρόμου όπου υπήρχε ένα γωνιακό γραφείο που καταλάμβανε λίγα τετραγωνικά. Ο Λάσι κάθισε στο γραφείο του, σε ένα μαύρο κάθισμα με ψηλή πλάτη, και μου έδειξε το μοναδικό άλλο κάθισμα στο δωμάτιο. Έμοιαζε με λευκό πλαστικό φλιτζάνι. «Νόμιζα ότι η Γιόχανα δούλευε στο σπίτι σήμερα», είπε. Έγνεψα αρνητικά. «Περίμενα ότι θα τη βρω εδώ». Τώρα ήταν η σειρά του να γνέψει αρνητικά. Η κίνηση του κεφαλιού του ήταν ανυπόμονη και κοφτή. «Είδα τη Γιόχανα τελευταία φορά χτες στη σύσκεψη του προσωπικού γύρω στις έξι. Μιλήσαμε για τις έρευνες που βρίσκονται σε εξέλιξη, όπως συνήθως, και μετά πήρε ο καθένας το δρόμο του». «Εγώ μίλησα με τη Γιόχανα χτες το βράδυ γύρω στις εννιά». «Πού ήταν;» με ρώτησε αδιάφορα. «Κάπου έξω», απάντησα, και ύστερα από μια παύση πρόσθεσα πιο σιγά: «Δε σκέφτηκα να ρωτήσω πού». «Δηλαδή δεν επικοινώνησε καθόλου μαζί σου όλη μέρα;» Κατένευσα, παρακολουθώντας τις αντιδράσεις του. Η στάση του, με το σώμα του να γέρνει προς τα πίσω, η έκφραση στο πρόσωπό του και οι παύσεις που έκανε ανάμεσα στις λέξεις έδειχναν καθαρά τι σκεφτόταν: ότι τον καθυστερώ χωρίς λόγο. «Τι;» ρώτησα, σαν να μην είχα προσέξει τις αντιδράσεις του ή σαν να μην καταλάβαινα τη γλώσσα του σώματός του. 18

9 Ο ΘΕΡΑΠΕΥΤΗΣ «Αναρωτιόμουν», είπε, «αν έχει ξανασυμβεί ποτέ αυτό». «Όχι. Γιατί;» Σούφρωσε το κάτω χείλι του και ύψωσε τα φρύδια. Έδινε την εντύπωση ότι κάθε φρύδι του ζύγιζε έναν τόνο, ότι του άξιζε κάποια ανταμοιβή που τα σήκωνε. «Τίποτε. Απλώς στις μέρες μας... πολλά μπορεί να συμβούν». «Όχι σ εμάς», είπα. «Είναι μεγάλη ιστορία, αλλά αυτά τα πράγματα δε συμβαίνουν σ εμάς». «Φυσικά», είπε ο Λάσι, σε έναν τόνο σαν να μην το πολυπίστευε. Δεν έκανε καν τον κόπο να με κοιτάξει στα μάτια. «Φυσικά». «Τι έρευνα έκανε;» Δε μου απάντησε αμέσως, απλώς ζύγιασε ένα στιλό στο χέρι του, ίσως ζυγιάζοντας και κάτι άλλο στο νου του. «Πάνω σε τι δούλευε;» ρώτησα πάλι, βλέποντας ότι δε θα απαντούσε. «Μάλλον είναι βλακεία εκ μέρους μου να σου δώσω τέτοιες πληροφορίες, αλλά ούτως ή άλλως και το θέμα βλακεία ήταν», είπε. Ακούμπησε τους αγκώνες του στο γραφείο και με κοίταξε λοξά, σαν να ζύγιαζε την αντίδρασή μου. «Καταλαβαίνω», είπα, και περίμενα. «Το θέμα ήταν ο Θεραπευτής». Μπορεί να μου ξέφυγε κάποια γκριμάτσα. Η Γιόχανα μου είχε μιλήσει γι αυτόν. Είχε λάβει το πρώτο του Θεραπευτή αμέσως μετά τη δολοφονία της οικογένειας στην Τάπιολα. Κάποιος που αυτοαποκαλούνταν «Θεραπευτής» είχε αναλάβει την ευθύνη για το έγκλημα. Έγραφε ότι το έκανε για λογαριασμό των απλών αν- 19

10 ΑΝΤΙ ΤΟΥΟΜΑΝΕΝ θρώπων, για να πάρει εκδίκηση για τα δεινά τους, και ότι αυτός ήταν η τελευταία φωνή της αλήθειας σε έναν κόσμο που όδευε προς την καταστροφή, ένας θεραπευτής για έναν άρρωστο πλανήτη. Γι αυτό δολοφόνησε το διευθύνοντα σύμβουλο ενός εργοστασίου μαζί με την οικογένειά του. Και γι αυτό θα συνέχιζε να δολοφονεί όποιον είχε συντελέσει στην επιτάχυνση της κλιματικής αλλαγής. Η Γιόχανα ειδοποίησε την αστυνομία, η οποία ερεύνησε το θέμα. Έκαναν ό,τι μπορούσαν. Τώρα πια είχαν σκοτωθεί συνολικά εννιά στελέχη εταιρειών και πολιτικοί, μαζί με τις οικογένειές τους. Αναστέναξα. Ο Λάσι σήκωσε τους ώμους δείχνοντας ικανοποιημένος με την αντίδρασή μου. «Της το είπα ότι δε θα έβγαζε πουθενά», είπε, και δεν μπόρεσα να μην προσέξω έναν κάπως θριαμβευτικό τόνο στη φωνή του. «Της είπα ότι δε θα έβρισκε τίποτα περισσότερο από την αστυνομία. Και ότι το μικρό αναγνωστικό κοινό που μας έχει απομείνει, και που εξακολουθεί να συρρικνώνεται με γοργό ρυθμό, δε θέλει να διαβάζει τέτοια πράγματα. Είναι καταθλιπτικά. Γνωρίζουν ήδη ότι οδεύουμε στην καταστροφή». Κοίταξα έξω στο σκοτάδι πάνω από τον Κόλπο Τόολο. Ήξερα ότι υπήρχαν κτίρια εκεί, αλλά δεν τα έβλεπα. «Είχε γράψει ήδη το άρθρο η Γιόχανα;» ρώτησα αφού μείναμε και οι δύο σιωπηλοί για λίγο, ακούγοντας την ανάσα μας και την ανάσα του κτιρίου. Ο Λάσι έγειρε πίσω, ακούμπησε το κεφάλι του στην πλάτη της καρέκλας του και με κοίταξε με μισάνοιχτα μάτια, σαν να μην ήμουν μπροστά στο μικρό γραφείο του αλλά κάπου μακριά στον ορίζοντα. 20