ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ. Κρατικά Βραβεία Λογοτεχνίας για εκδόσεις του έτους 2013

Transcript

1 ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ 17 Νοεμβρίου 2014 ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ Κρατικά Βραβεία Λογοτεχνίας για εκδόσεις του έτους 2013 Οι Πολιτιστικές Υπηρεσίες του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού ανακοινώνουν ότι η τελετή απονομής των Κρατικών Βραβείων Λογοτεχνίας για εκδόσεις του έτους 2013 θα πραγματοποιηθεί την Τρίτη, 2 Δεκεμβρίου 2014, στις 7:30 μ.μ. στο Κινηματοθέατρο Παλλάς. Τα βραβεία θα απονείμει ο Υπουργός Παιδείας και Πολιτισμού κ. Κώστας Καδής. Το πρόγραμμα της εκδήλωσης περιλαμβάνει: 1) Μουσική εισαγωγή από κλιμάκιο εγχόρδων της Συμφωνικής Ορχήστρας Νέων Κύπρου 2) Ομιλία από τον Υπουργό Παιδείας και Πολιτισμού κ. Κώστα Καδή 3) Ανάγνωση σκεπτικών βράβευσης από την κ. Φραγκίσκη Αμπατζοπούλου, Πρόεδρο της Κριτικής Επιτροπής Κρατικών Βραβείων Λογοτεχνίας από την κ. Αναστασία Κατσίκη-Γκίβαλου, Πρόεδρο της Κριτικής Επιτροπής Κρατικών Βραβείων Λογοτεχνίας για Παιδιά και Εφήβους από τον κ. Γενεθλή Γενεθλίου, Πρόεδρο της Κριτικής Επιτροπής Κρατικών Βραβείων Εικονογράφησης 4) Επίδοση βραβείων από τον Υπουργό Παιδείας και Πολιτισμού κ. Κώστα Καδή 5) Αντιφωνήσεις από τους βραβευθέντες 6) Δεξίωση Η είσοδος θα είναι ελεύθερη. Κατά την τελετή θα απονεμηθούν τα πιο κάτω βραβεία ανά κατηγορία (παρατίθενται αποσπάσματα):

2 ΠΟΙΗΣΗ Το βραβείο απονέμεται στην Ελένη Κεφάλα για το έργο Χρονορραφία (εκδόσεις Νεφέλη). παιδιά εδώ οι άνθρωποι περιφέρονται αδιάκοπα, τραβούν κομμάτια της ζωής τους σε χειραποσκευές κι έχουν το βλέμμα αυτών που δεν ψάχνουν τίποτα. Σαν μια ταινία που επαναλαμβάνεται αδιάλειπτα. Με μονταρισμένα τα πλάνα. Με μονταρισμένα τα πρόσωπα. Και γύρω γύρω όλη η ζωή συνεχίζεται. Και γύρω γύρω όλη η ζωή συνεχίζεται παιχνίδια στην άμμο άλλες φορές πάλι κατεβαίναμε στην παραλία για να φτιάξουμε πύργους με τους τρύπιους κουβάδες μας κι ύστερα να δούμε πέρα στα βαθιά τους εχθρούς να φτάνουν ταξιδεύοντας στο χρόνο με τις πανοπλίες τους ερωτικό I I can give you my loneliness, my darkness, the hunger of my heart; I am trying to bribe you with uncertainty, with danger, with defeat σου δίνω την ανάμνηση ενός κρατήρα ηφαιστείου που αντίκρισα ένα βράδυ στη Νικαράγουα ενός ηλιοβασιλέματος στη θάλασσα σ' ένα νησί του Νότου

3 του δέντρου της αυλής μας που σκαρφάλωνα παιδί. Σου δίνω την πρώτη μου μέρα στο σχολείο το πρώτο μου τραγούδι, το πρώτο μου ποίημα, το πρώτο μου βιβλίο. Σου δίνω το βλέμμα ενός ανθρώπου που ερωτεύεται την αγκαλιά ενός ανθρώπου που αγαπά τον φόβο ενός ανθρώπου που θα πεθάνει. Σου δίνω την απόγνωση αυτού που ξέρει πως μια μέρα θα χαθούν το ηφαίστειο και το δέντρο και το βλέμμα θα χαθούν οι αναμνήσεις, θα χαθούν η αγκαλιά και το ποίημα. Σου δίνω την ήττα ενός ανθρώπου μπροστά στον χρόνο και την απώλεια τον μαρασμό του κορμιού, τη μοναξιά της αιωνιότητας. Σου δίνω τον φόβο ενός ανθρώπου που σε αγαπά παρόλο τον φόβο αδέσποτα XI περιφερόμαστε στη γλώσσα όπως στο σπίτι της παιδικής μνήμης ερώτηση πώς να δεχτείς πως η μοναξιά είναι η μόνη σταθερή αλήθεια που μας διέπει σήμερα είπαν στις ειδήσεις πως ένας δράκοντας καταβρόχθισε έναν άνθρωπο πώς να πιστέψεις πως η μοναξιά είναι πώς να πιστέψεις πως η αλήθεια είναι πώς να δεχτείς πως η ποίηση είναι η μόνη μας ελπίδα κύμενο ένα ποτάμι που ρέει στα σύνορα της γλώσσας

4 ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ Το βραβείο απονέμεται στον Ανδρέα Καραγιάν για το έργο Σκοτεινές ιστορίες (εκδόσεις Βιβλιοπωλείον της Εστίας). Όταν ήμουν έφηβος, είχα αποφασίσει οριστικά ότι ήθελα να γίνω ιερέας. Τα καλοκαίρια στο χωριό της γιαγιάς, έκανα παρέα με μια ομάδα παιδιών που παρακολουθούσαν σεμινάρια στην Ιερατική Σχολή. Πηγαίναμε ατέλειωτους περιπάτους συζητώντας για την ύπαρξη του Θεού και τη σωτηρία της ψυχής και τα απογεύματα στην εκκλησία απολαμβάναμε τον μυστικισμό του εσπερινού, ενώ μια απόλυτη γαλήνη απλωνόταν στο κορμί μου. Τότε είδα τη Σύλβια. Διάβαζα τη Γέφυρα των Στεναγμών σε συνέχειες στην εφημερίδα Ελευθερία για έναν μυστικό έρωτα στην ωραία Βενετία, και όλος ο ανεμοστρόβιλος του πάθους μεταφέρθηκε σ' αυτήν. Φυσικά, ξέχασα τον απώτερο θεϊκό σκοπό και δόθηκα στη φαντασίωση του έρωτα. Την συναντούσα κάθε Κυριακή στην εκκλησία. Καθόμουν στον πάγκο, ακριβώς πίσω της, και αφηνόμουν στην ευωδία των μαλλιών της ή πήγαινα στη θεία μετάληψη, ένα βήμα πιο μπροστά απ' αυτήν, ώστε όταν γυρνούσα στη θέση μου, τα βλέμματά μας συναντιόντουσαν. Με την ευλάβεια και τον εξαγνισμό του σώματός μου, αποτέλεσμα της θείας ευχαριστίας, ολόκληρο το είναι μου απάστραπτε, απελευθερωμένο από κάθε αμαρτία. Έτσι η συνάντησή μας ήταν όμοια με εκείνη του Δάντε και της Βεατρίκης: Η Σύλβια θα με οδηγούσε στον Παράδεισο. *** Βλέπω τώρα τα πράγματα με την απόσταση του χρόνου και της ωριμότητας, με μια κωμική και αυτοσαρκαστική διάθεση, αλλά τότε έπρεπε και εγώ να κουβαλήσω τον σταυρό του μαρτυρίου μου. Προσπαθούσα να κατανοήσω τι συνέβαινε εντός μου και γύρω μου. Συνέδεα τις εμπειρίες μου με διάφορες άλλες εκφάνσεις της τέχνης που γινόντουσαν η δική μου μυθολογία από όπου αντλούσα τη θεματολογία, το υλικό για την περαιτέρω πορεία μου στη ζωγραφική. Τα βιβλία αυτά γράφονται προς κατανόηση της τέχνης μου, και από τους άλλους, αλλά και από εμένα τον ίδιο. Με το να απογυμνώνω τον εαυτό μου, ενδύομαι το ένδυμα της γνώσης, όπως και ο Άγιος Φραγκίσκος έβγαλε όλα τα ενδύματα που τον συνέδεαν με το παρελθόν και προχώρησε γυμνός στην έρημο, ελεύθερος.

5 ΔΙΗΓΗΜΑ/ΝΟΥΒΕΛΑ Το βραβείο απονέμεται στον Λεύκιο Ζαφειρίου για το έργο Μ ευλάβεια και με λύπη (εκδόσεις Γαβριηλίδης). ΜΠΑΡ «Ο ΜΑΥΡΟΣ ΓΑΤΟΣ» [ ] Πήγαμε για ύπνο. Αδύνατον να κοιμηθώ, σκεφτόμουν όσα έλεγαν στο χολ οι κοπέλες με την κυρία Ανδρονίκη. Έλεγα, σχολείο δεν έχουν πάει και θα λύσουν το Κυπριακό. Ύστερα πάλι σκεφτόμουν τα λόγια της Πόπης ότι μπορεί και να κλείσει το αεροδρόμιο της Λευκωσίας στη Μακεδονίτισσα, που δεν το είχα δει ποτέ μου, καινούργιο και όμορφο. Προσπαθούσα ν αναστήσω την εικόνα της εκείνο το βράδυ, το μπλουζάκι της είχε ξεκουμπωθεί και φαινόταν το άσπρο δέρμα. Κρίνα λευκά σαν να είχαν ζώσει τα μαλλιά της και το σώμα της παλλόταν μες στο θάμβος των κινήσεων. Πήρα μεγάλη χαρά όταν την είδα, με κοιτούσε κι αυτή χαμογελώντας. Ύστερα μου είπε ψιθυριστά πως κάποτε, όλως αναπάντεχα, μας έρχεται το καλό ή το κακό στη ζωή. Έκανα ένα βήμα μπρος, μύριζε γιασεμί. [ ] Οι σκέψεις δεν μ άφηναν, ίσως και να μην επιστρέψω ξανά εδώ. Ξένος, τι γυρεύω στον κόσμο αυτόν. Αναρωτιόμουν ποια θα ναι η μοίρα του νησιού στην αμείλικτη προοπτική του χρόνου. Το ρόδινο βασίλειο της Αφροδίτης, όπως είχε αποκαλέσει το νησί ο Ντισραέλι. Η αίσθηση της Ιστορίας ή μήπως η σκιά του θανάτου άφηνε αυτό το γκρίζο χρώμα στην ψυχή μου; Το μπαρ «Ο Μαύρος Γάτος», ο σύντομος αλλά συναρπαστικός βίος των ανθρώπων στη Λάρνακα, με τη Μάρω να της υπονομεύει τη φαντασία η καθημερινή πραγματικότητα Σ αυτή την πόλη που, σύμφωνα με την παράδοση, είχε ως πρώτο οικιστή τον Χεττίμ, δισέγγονο του Νώε, και είχε καλό και περίκλειστο λιμάνι, καθώς διηγείται ο Στράβων. Στο μπαρ ένα βράδυ, ή στο πανδοχείο «Το Εθνικόν», δεν θυμάμαι πια, η Πόπη ή κάποια άλλη είπε ότι είχαν βρει ασήμι στις Αλυκές. Γι αυτό Φράγκοι, Βενετοί, Οθωμανοί κι Εγγλέζοι ήρθαν εδώ και γέμισαν την παραλία κουσουλάτα.

6 ΒΡΑΒΕΙΟ ΝΕΟΥ ΛΟΓΟΤΕΧΝΗ Το βραβείο απονέμεται στον Αλέξανδρο Αδαμίδη για το έργο Η πληρότητα και η αυτάρκεια (εκδόσεις Αφή). Τι είναι ο έρωτας, αν όχι ένας ευτυχισμένος και απαλλαγμένος από όλες τις πληγές της ζωής θάνατος, που αναζωπυρώνει τη φαντασία και διαποτίζει τα όνειρά μας; Τι είναι, αν όχι μια παρατεταμένη αλήθεια του εαυτού μας, ένα ενεργό ηφαίστειο, μια πνοή ή μια μπόρα, που ξέσπασε απλά ένα πρωί; Ο έρωτας, αν κάποια μέρα κλείσουμε τα μάτια και αφήσουμε την εικόνα του να πλανηθεί στις σκέψεις μας, θα μας φανεί σαν τον ύπνο, που μας οδηγεί στο κρεβάτι, χωρίς να ξέρουμε ότι θα ονειρευτούμε. Κι όταν ονειρευτούμε, ένα μέρος του ονείρου παραμένει σχεδόν πάντα κρυφό, ενώ μια πτυχή δικιά μας αφυπνίζεται, χωρίς να μπορούμε να την αποκοιμίσουμε ποτέ. Ποιον ερωτευόμαστε τελικά, αν όχι την εικόνα του ίδιου μας του εαυτού! Καθώς ο χρόνος μάς προσπερνά τα πόδια μας όλο και βαραίνουν. Κουράζονται. Η μέση λυγίζει. Το σώμα γερνά και η σάρκα αρχίζει να ξεθωριάζει. Οι αντοχές νοθεύουν τα συναισθήματα. Η λογική παραμερίζει τα πάθη. Όμως, η ανθρώπινη φύση αναζητά, επιζητά, καραδοκεί και ελπίζει. Τι τρομαχτικό να κουβαλάς ένα νωθρό πάθος! Τι οδυνηρό να βλέπεις ένα πάθος να ξεγεννάει χιλιάδες άλλα πάθη και να τα παρακολουθείς όλα αυτά να χάνονται, να εξανεμίζονται στον αέρα. Τι σαδιστικό να βλέπεις μια αγάπη να διασκορπίζεται ή μια αρμάδα συναισθημάτων να εξαλείφεται και να βυθίζεται βαθιά στο σκοτάδι. Τι ευχάριστο να βλέπεις μια πόρτα ν ανοίγει. Τι δυσάρεστο να βλέπεις μιαν άλλη να κλείνει. Τι ωραίο να βλέπεις μια αγκαλιά να σε πλησιάζει και δυο χέρια ν ανοίγουν για σένα. Τι ανόητο να πιστεύεις πως αυτή η αγκαλιά σε περίμενε. Τι ανόητο να βλέπεις μια αγκαλιά να απομακρύνεται κι εσύ να στέκεις βουβός να κοιτάς το σκοτάδι. Η ζωή συνεχίζεται. Άλλα πάθη. Άλλες χαρές. Άλλοι έρωτες. Μια άλλη πόρτα ανοίγει. Μια άλλη κλείνει. Από μια άλλη μπαίνεις. Από μια άλλη βγαίνεις. Ωραία. Και συνεχίζεις να αναπνέεις. Να αναπνέεις.

7 ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΓΙΑ ΜΙΚΡΑ ΠΑΙΔΙΑ Το βραβείο απονέμεται στον Φάνη Χατζηαναστασίου για το έργο Το δελτίο καιρού της Βιολέτας (εκδόσεις A bookworm publication). «...και τώρα το δελτίο καιρού! Κύμα ψύχους που έρχεται από τα βόρεια, έχει ήδη κατακλύσει την Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη και κατευθύνεται προς τη χώρα μας. Αύριο ο καιρός θα είναι ψυχρός. Στο εσωτερικό, στα παράλια και στα ορεινά θα χιονίσει...» -Χιόνι! Επιτέλους χιόνι! Άργησε, αλλά ήρθε, μήνα Μάρτιο. Ας είναι, χαμογέλασε η Βιολέτα. Έγλυψε την τελευταία σταγόνα από την σάλτσα μανταρίνι, κάθισε στο χνουδωτό, βιολετί χαλί της κουζίνας και κρατώντας στο αριστερό της χέρι τα καινούρια της κραγιόνια που της χάρισε η νονά της, ξεκίνησε να χρωματίζει το σχέδιο από το μάθημα της τέχνης ένα βιολετί λιβάδι από φυτά λεβάντας. Είχε δει μια καρτποστάλ από μια τοποθεσία της Τοσκάνης στην Ιταλία που βρήκε τις προάλλες, καθώς ψαχούλευε κρυφά στη τσάντα της μαμάς, και της έκανε πραγματικά εντύπωση. -Ποπό! Χάλια θα είναι ο καιρός αύριο, μονολόγησε ο μπαμπάς. Άφησε κάτω την εφημερίδα, πήρε στα χέρια του το τηλεχειριστήριο και αύξησε τον τόνο της φωνής της τηλεόρασης. Γούρλωσε τα μάτια και ταυτόχρονα, τέντωσε τα αυτιά, σάμπως και θα ανακοινωνόταν καμιά συγκλονιστική φυσική καταστροφή που θα εξαφάνιζε από προσώπου γης το μισό πληθυσμό της χώρας. -Θύμισέ με να ξυπνήσω νωρίτερα αύριο, ν ανάψω το θερμοσίφωνα, είπε η μητέρα και με γυρισμένη την πλάτη, μπροστά από το νεροχύτη συνέχισε να πλένει την κατσαρόλα από το βραδινό δείπνο που περιλάμβανε ψητό μοσχάρι με μανταρίνι και δεντρολίβανο το αγαπημένο πιάτο της Βιολέτας. -Μαμά, μπαμπά, ξέχασα να σας πω, είπε η Βιολέτα, αφήνοντας κάτω το πορτοκαλί κραγιόνι που χρωμάτιζε τον ιταλικό, καυτό ήλιο της Τοσκάνης. Αύριο το απόγευμα είμαι καλεσμένη στο σπίτι της Ελεονόρας για παιχνίδι και γλυκό! Θα με πάτε κατά τις τέσσερις, έτσι δεν είναι;

8 ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗ Το βραβείο απονέμεται στον Γιώργο Γαβριήλ για την εικονογράφηση του έργου Ο αρλεκίνος της Φεγγαρόπολης (συγγραφέας: Κ. Χρυσός, εκδόσεις Εν Τύποις).