Δεν συζητώ φυσικό αέριο χωρίς λύση

Transcript

1 01- KATHI 30-11_KATHI NEW 29/11/14 00:43 Page 1 ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΛΕΥΚΩΣΙΑ, Κυριακή 30 Νοεμβρίου 2014 Eτος 6 ο Aρ. φύλλου 321 Κυπριακή Πολιτική και Oικονομική Eφημερίδα 1,50 (Απλή έκδοση) 2,90 (Βασική) 3,90 (Ενισχυμένη) ΣHMEPA Δεν συζητώ φυσικό αέριο χωρίς λύση Ο Πρόεδρος Νίκος Αναστασιάδης στην «Κ»: Επιστροφή στον διάλογο μόνο εάν υπάρξει τουρκική δέσμευση ΜΙΧΑΛΗΣ ΚΑΜΜΑΣ Θεραπεία για ΜΕΔ οι αναδιαρθρώσεις Ο γενικός διευθυντής του Συνδέσμου Τραπεζών μιλά στην «Κ» για τη νέα εποχή στην οποία εισέρχεται το τραπεζικό σύστημα. Σημειώνει ότι οι αναδιαρθρώσεις είναι σημαντικές και για τις τράπεζες, ότι τα επιτόκια θα μειωθούν σταδιακά και ότι θα πρέπει να μειωθεί η εκροή κεφαλαίων. Προσθέτει ακόμα ότι οι μαζικές εκποιήσεις δεν είναι προς το συμφέρον ούτε των τραπεζών. Οικονομική, σελ. 5 ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑ Φόβοι για κλιμάκωση της έντασης στην ΑΟΖ «Διακριτική συζήτηση» των υδρογονανθράκων με τους Τ/κ και ταχεία επάνοδο στον διάλογο του Κυπριακού συστήνει ο διεθνής παράγοντας. Ο Ν. Αναστασιάδης τονίζει ότι στο νησί δεν μπορεί να διεξαχθεί συζήτηση στο Κυπριακό με διακριτικότητα. Σελ. 7 ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ Κυπριακό στην ατζέντα Νταβούτογλου-Σαμαρά Ενώ κανονικώς εχόντων των πραγμάτων, στη συνάντηση κορυφής της Αθήνας, στις 4-5 Δεκεμβρίου, θα συζητούνταν ζητήματα συνεργασίας οικονομίας, διπλωματίας και τουρισμού, τώρα το Κυπριακό μπήκε ως αγκάθι στην ατζέντα. Σελ. 12 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ Ο πόλεμος των μη επανδρωμένων Εκτός από τις ΗΠΑ δυναμικά στην ανάπτυξη και χρήση drones προχώρησαν Βρετανία, Ισραήλ, Τουρκία και Β. Κορέα. Ζωή, σελ. 7 Τη Δευτέρα θα εισαχθεί στην κλινική για προεγχειρητικές εξετάσεις και αναλόγως θα αποφασιστεί η ημέρα της επέμβασης, δηλώνει ο Πρόεδρος. Ο γιατρός τον διαβεβαίωσε ότι θα μπορέσει να επιστρέψει στα καθήκοντά του το αργότερο τέσσερις βδομάδες μετά την εγχείρηση. Ανοικτό το ζήτημα Χρ. Γιωρκάτζη Υπάρχουν ζητήματα ανοικτά με τη Λαϊκή λέει ο Πρόεδρος Τα όσα προκύπτουν από τη συνέντευξη του Προέδρου Αναστασιάδη στην «Κ» για το θέμα με το ασυμβίβαστο της διοικήτριας της ΚΤΚ φαίνεται να αποτελούν ακόμα ανοικτή πληγή για την κυβέρνηση και την οικονομία. Ο Πρόεδρος θέτει προϋποθέσεις για Το Φέργκιουσον πληγώνει τις ΗΠΑ Προάγγελος νέων κακών Την οργή τους εκδήλωσαν αυτή την εβδομάδα κάτοικοι πολλών αμερικανικών πόλεων σε μεγάλες διαδηλώσεις που πραγματοποιήθηκαν σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την απόφαση της δικαιοσύνης να μην ασκήσει δίωξη στον λευκό αστυφύλακα Ντάρεν Ουίλσον, δολοφόνο του 18χρονου Αφροαμερικανού Μάικλ Μπράουν στο Φέργκιουσον του Μιζούρι. Σελ. 23 Η επιστροφή των τζιχαντιστών Τα μυστήρια του ISIS Ο διεθνούς φήμης δημοσιογράφος Πάτρικ Κόκμπερν, ο οποίος καλύπτει τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή από το 1979, ως ανταποκριτής αρχικά των Financial Times και στη συνέχεια του Independent μιλάει στην «Κ» για τα μυστήρια του ISIS με αφορμή την ελληνική έκδοση του βιβλίου του «Η επιστροφή των τζιχαντιστών». Σελ. 22 την κ. Γιωρκάτζη καθότι πια το συμβόλαιό της προνοεί ότι «δεν συμμετέχει στην παραγωγή διοικητικής πράξης πρόσωπο που έχει ιδιάζουσα σχέση ή συγγενικό δεσμό εξ αίματος ή εξ αγχιστείας μέχρι και του τέταρτου βαθμού». Σελ. 11 Θρίλερ για γερά νεύρα στην Ελλάδα Η προθεσμία της 31ης Δεκεμβρίου και οι επόμενες κινήσεις της Αθήνας Σε αγώνα δρόμου που δοκιμάζει τις πολιτικές αντοχές της Αθήνας, αλλά που θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου, οπότε και λήγει το τρέχον πρόγραμμα, εξελίσσεται η αξιολόγηση της τρόικας, αλλά και οι παρασκηνιακές διαβουλεύσεις για την «επόμενη ημέρα», δηλαδή για τη μορφή που θα έχει η προληπτική γραμμή στήριξης. Μετά τις συναντήσεις του Έλληνα πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά η ελληνική κυβέρνηση προέβη σε δύο κινήσεις που μπορεί να επαναφέρουν τη διαπραγμάτευση σε τροχιά, αποδεχόμενη την παρουσία του ΔΝΤ στο σκηνικό της «επόμενης ημέρας». Σελ. 18, 19 ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΧΡΗΣΤΟΥ Άνοιξε το καπάκι βρωμάν οι μίζες Η ταρίφα για κάθε έργο ήταν 20% και προπληρωμένη! ΛΕΒΕΝΤΕΙΟΣ ΠΙΝΑΚΟΘΗΚΗ Θαύματα τέχνης για τη Γέννηση Ο εξαίρετος Κύπριος ζωγράφος Γεώργιος Πολ Γεωργίου συνήθιζε στα έργα του να απεικονίζει την Παναγία με περιβολή Κύπριας αγρότισσας, όπως ακριβώς στον πίνακα της φωτογραφίας, ο οποίος μαζί με άλλους από επτά μουσεία του κόσμου, ιδιωτικές συλλογές και εγχώρια ιδρύματα, παίρνει τη θέση του στην πρώτη προσωρινή διεθνή έκθεση της Λεβέντειου Πινακοθήκης που ανοίγει για το κοινό στις 5 Δεκεμβρίου, ανιχνεύοντας τις «Ιστορίες της Γέννησης». Ζωή, σελ. 1 Σαφέστατο μήνυμα ότι η διαχείριση του φυσικού πλούτου της Κύπρου δεν μπορεί να αποτελέσει αντικείμενο συζήτησης με τους Τ/κ χωρίς λύση του Κυπριακού, στέλνει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας μέσω συνέντευξης που παραχώρησε στην «Κ». Ο Νίκος Αναστασιάδης καθιστά σαφές ότι η ε/κ πλευρά δεν Κάποιοι θα φύγουν από το Προεδρικό μόλις επιστρέψω. Η Γιωρκάτζη να είναι αυστηρή με τη Λαϊκή για να διαλύσει τις υπόνοιες. Το γραφείο μου δεν εκπροσωπούσε τράπεζες, ημικρατικούς ή εταιρείες που συμβάλλονται με το κράτος. θα επιστρέψει στο τραπέζι του διαλόγου με τη λήξη ισχύος της Navtex, εάν προηγουμένως δεν εξασφαλίσει ρητή διαβεβαίωση ότι η Τουρκία τερματίζει τις διεκδικήσεις της. Ο Πρόεδρος υποστηρίζει ότι η Τουρκία επιδιώκει τη δημιουργία ενός αμφισβητούμενου καθεστώτος όπως πράττει με το Αιγαίο, «κάτι που είναι αδιανόητο να δεχθεί οποιοσδήποτε ηγέτης» όπως αναφέρει χαρακτηριστικά. Ο κ. Αναστασιάδης αποκαλύπτει τους σχεδιασμούς για αλλαγές στον τρόπο λειτουργίας της Προεδρίας και προαναγγέλλει μετακινήσεις προσώπων και νέα διάρθρωση στο Προεδρικό. «Με την επάνοδό μου στην Κύπρο οφείλω άμεσα να πάρω αποφάσεις και θα τις πάρω», δηλώνει. Μία από τις σκέψεις είναι η υπαγωγή τμήματος του Γραφείου Προγραμματισμού στην Προεδρία. Σελ. 4 και 6 Αποκαλυπτικές λεπτομέρειες για το σκάνδαλο με τις μίζες που είχε στηθεί στο Συμβούλιο Αποχετεύσεων Πάφου έφερε στην επιφάνεια η σύλληψη του δημάρχου Σάββα Βέργα και άλλων δύο προσώπων. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ της «Κ» το φαγοπότι, που όπως φαίνεται είχε στηθεί στο Συμβούλιο Αποχετεύσεων Πάφου, στηριζόταν στις υπερβάσεις των συμβολαίων, τις χορηγίες αλλά και τα συμβάντα εργοταξίου. Μάλιστα, χορηγίες για καλλιτεχνικές εκδηλώσεις είχε φθάσει να δίνει ακόμα και ο ΧΥΤΑ! Σελ ΚΥΡΙΟ ΑΡΘΡΟ Τέλος στην ανοχή Δεν ήταν κεραυνός εν αιθρία το σκάνδαλο του ΣΑΠΑ στην Πάφο όπως δεν είναι κεραυνός εν αιθρία κι άλλα πολλά σκάνδαλα που τα κεφάλια τους είναι εμφανή και η όψη τους τρομερή σαν της Λερναίας Ύδρας αλλά ουδείς μιλά. Μέχρι που κι ο Προκαθήμενος της Εκκλησίας ακούστηκε να λέει από ραδιοφώνου πριν από μερικές ημέρες ότι είχε πληροφορίες ότι οι μίζες στο σκάνδαλο του ΣΑΠΑ ακουμπούσαν το ιλιγγιώδες ποσό των 35 εκατ. ευρώ, ωστόσο δεν βγήκε να το καταγγείλει δημοσίως. Όμως τώρα είναι η ευκαιρία να κόψουμε τα κεφάλια της Λερναίας Ύδρας που έχει καταπιεί όλους τους χυμούς του τόπου και τον στέγνωσε και να βάλουμε τέλος στη ρεμούλα και τη διαφθορά. Όταν δεν καταγγέλλεις τον κλέφτη του δημόσιου χρήματος είναι ως να του επιτρέπεις να κλέβει από τις αποταμιεύσεις των παιδιών σου. Τέλος στην ανοχή! Σελ. 23 Γνωρίστε τον Θεόδωρο πίσω από τον Κολοκοτρώνη. Έκτος τόμος: Θεόδωρος Κολοκοτρώνης ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ 7 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ ΜΕ ΤΗΝ «Κ» ΑΠΟΕΛ-ΟΜΟΝΟΙΑ Ξεχάστε τα όλα, έχουμε ντέρμπι Ξεκινώντας το ματς από διαφορετικούς παρανομαστές, οι δύο «αιώνιοι» κοντράρονται στο πρώτο φετινό ντέρμπι. Πρόσωπο του αγώνα ο Γιώργος Εφραίμ. ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Ντούσαν Κερκέζ και ακαδημίες «Έτοιμοι σε 2-3 χρόνια οι μικροί», λέει στην «Κ» ο προπονητής της β ομάδας της ΑΕΛ, Ντούσαν Κερκέζ, σε ό,τι αφορά την στελέχωση της ανδρικής ομάδας. ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΣΗΜΕΡΑ ΣΤΟ K SPORTS ΑΝΟΡΘΩΣΗ Αυτό είναι το μισθολόγιο Μόνο έξι ποδοσφαιριστές της «Κυρίας» έχουν συμβόλαιο πάνω από ευρώ ετησίως. Μεγάλη η αλλαγή από πέρσι σε ό,τι αφορά το κόστος της ομάδας. ΝΒΑ Papa, Greek Freak, Kostas και Nick Τέσσερις Έλληνες διεθνείς αγωνίζονται στο ΝΒΑ. Οι Παπανικολάου, Αντετοκούνμπο, Κουφός και Καλάθης πρωταγωνιστούν στο καλύτερο πρωτάθλημα.

2 02-KATHI NEW_Master_cy 29/11/14 00:27 Page 2 2 l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΔΕΥΤΕΡΗ ΣΕΛΙΔΑ Κυριακή 30 Νοεμβρίου 2014 ΠΟΛΙΤΕΙΕΣ ΑΝΘΡΩΠΩΝ Γράφει ο ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΡΑΣΧΟΣ Το γράδο της εντιμότητας Η αποσύνθεση που παρατηρείται σήμερα στην κυπριακή κοινωνία δεν είναι σημερινό φαινόμενο. Κρατάει χρόνια πολλά αυτή η κατάσταση. Απλώς τώρα που οι άνθρωποι έχουν χάσει πολλά όχι τα πάντα αλλά πολλά άρχισαν να διαμαρτύρονται. Διαμαρτύρονται αλλά δεν εξεγείρονται. Θα εξεγερθούν όταν τα χάσουν όλα. Όταν δηλαδή θα βρεθούν μια μέρα χωρίς σπίτι, πράγμα που στην Κύπρο και για την κοινωνία τη δική μας είναι ο απόλυτος εξευτελισμός. Όπως όμως κινούνται τα πράγματα και με τις τράπεζες να έχουν καλώς ή κακώς περάσει σε ξένα χέρια δεν θα αργήσει κι αυτό να γίνει, άσχετα με όσα ακούτε να λένε και να διαβεβαιώνουν καθημερινά ημάς τους αφελείς οι επαΐοντες της οικονομίας και της πολιτικής. Λέω με βεβαιότητα ότι αυτά που συμβαίνουν σήμερα δεν είναι φαινόμενο των ημερών μας, διότι εδώ και χρόνια ο γράφων ασχολείται με το φλέγον ζήτημα των αγνοουμένων. Έχω γράψει τόσα και τέτοια ρεπορτάζ με πραγματικές ιστορίες ανθρώπων που αγνοούνταν και το κράτος γνώριζε πού ήταν θαμμένοι αλλά δεν ενημέρωνε τις οικογένειές τους μόνο και μόνο για να γίνεται πολιτική προπαγάνδα, να ξοδεύονται τεράστια κονδύλια αλλά ουδείς να δίνει λογαριασμό σε κανένα, που αν ήμασταν σε άλλη χώρα πολλοί θα κατέληγαν φυλακή. Σήμερα αναγκάζεται η Κυπριακή Δημοκρατία να πληρώνει αποζημιώσεις σε οικογένειες που τελικά είχαν τους νεκρούς τους θαμμένους σε κοιμητήρια δίπλα στα σπίτια τους αλλά αφήνονταν στο σκοτάδι, χωρίς κάποιος να λογοδοτεί για όλα αυτά. Βλέπαμε χρόνια τις φωτογραφίες των παιδιών που γονατισμένα κάπνιζαν, περιμένοντας να τα εκτελέσουν οι εισβολείς και ζητούσαμε από τις ξένες δυνάμεις να μας πουν τι τα έκανε η Τουρκία και τα κρατούσε ως αιχμαλώτους, ενώ οι δικοί μας αξιωματικοί είχαν και τις φωτογραφίες με τις σωρούς τους, μετά την εκτέλεση, διπλοκλειδωμένες σε κάποια συρτάρια. Αντί να μιλάμε για έγκλημα πολέμου, προτιμούσαμε να κρατούμε στο σκοτάδι του συγγενείς και να ζητάμε αιχμαλώτους που δεν υπήρχαν. Πάνω στο ζήτημα των αγνοουμένων στήθηκαν καριέρες, φαγώθηκαν κονδύλια τεράστια, έγιναν ρουσφέτια δεκαετιών και αίσχη ανείπωτα. Όταν λοιπόν χωρίς τσίπα πουλήσαμε του αγνοούμενούς μας, όταν μαζί τους πουλήσαμε τους νεκρούς μας, όταν πουλήσαμε τη μισή μας πατρίδα μέσα στο μίσος και τα πάθη μιας εμφυλιοπολεμικής περιόδου που οδήγησε στο πραξικόπημα και την εισβολή, τι περιμένετε να γίνει σήμερα που άνοιξαν τα καπάκια των αποχετευτικών μιας κοινωνίας σε σήψη. Όταν το κόμμα μας τραβάει, όχι απ το μανίκι αλλά απ την τσέπη. Όταν οι κομματάρχες μοιράζουν θέσεις στο δημόσιο ακόμα και σήμερα. Όταν εκείνοι που έπρεπε να ελέγχουν τις τράπεζες έκαναν πάρτι μαζί τους, υπογράφοντας κίβδηλα έγγραφα και εισπράττοντας εκατομμύρια, σήμερα κάνουν εκθέσεις και εισπράττουν πάλι εκατομμύρια για να μας πουν τι πρέπει να κάνουν οι τράπεζες για να σταθούν ξανά στα πόδια τους. Όταν η δικαιοσύνη κλείνει τα μάτια της μπροστά στο ΧΑΚ, στην «Ήλιος», στο «Μαρί» και στο «Κούρεμα» των ζωών μας και του μέλλοντος των παιδιών μας, τότε έχουμε φτάσει εκεί που χρειάζεται ο καθένας να πάρει την απόφασή του. Η αξιοπρέπεια είναι το γράδο της εντιμότητας. Ο Αριστοτέλης, κάποτε είχε πει ότι η ένδεια είναι έλλειψη πολλών πραγμάτων και η απληστία όλων». Αποφασίστε λοιπόν τι θέλετε να είστε! paraschosa@kathimerini.com.cy ΥΨΙΚΑΜΙΝΟΣ/ Γράφει ο ΜΙΧAΛΗΣ ΤΣΙΚΑΛAΣ Για τα λάθη στον λόφο φταίει μόνο ο Λίο «Μα δεν φταίω για όλα εγώ. Μάρτυς μου ο Μακάριος». Ο Ambrose Burnside στρατηγός κατά τη διάρκεια του αμερικανικού εμφυλίου υπό τις διαταγές του Αβραάμ Λίνκολν έμεινε στην ιστορία για δύο πράγματα. Πρώτον το εξαίσιο γένι του το οποίο «βάφτισε» ως sideburns και δεύτερον λόγω μιας στενότατης γέφυρας που φέρει το όνομά του. Στη γέφυρα αυτή, συνάντησε τους Νότιους με άντρες προς 400! Η διαφορά ήταν τόσο εμφανής ώστε όλοι περίμεναν απλώς το τέλος. Αλίμονο, ο Burnside δεν επέλεξε να επιτεθεί από αλλού, παρά μόνο από τη γέφυρα. Οι Νότιοι, καλοδεχούμενοι την εμμονή του στρατηγού, θερίζουν τα στρατεύματα. Απόγευμα φτάνει, τέσσερις αγγελιοφόροι των Βόρειων πρήζουν τον Burnside να τελειώνει, αλλά η επιλογή της επίθεσης από τη στενή γέφυρα είναι μοιραία. Η νίκη ήρθε τελικά για τους Βόρειους μόνο όταν ενισχύθηκαν με ακόμη μερικές χιλιάδες στρατιώτες, αλλά η λάθος διαταγή του στρατηγού Burnside είχε κάνει τους στρατιώτες ν αναρωτιούνται, με έναν να λέει χαρακτηριστικά. «Μπορούσαμε να περάσουμε το ποτάμι δίχως καν να βρέξουμε τις ζώνες μας. Γιατί δεν το κάναμε»; Δεν είναι τελικά ο στρατηγός που κάνει τους στρατιώτες, είναι και οι στρατιώτες που βλέπουν τα λάθη του στρατηγού αλλά δεν μπορούν να τα υποδείξουν. Ο στρατηγός Αναστασιάδης χειρίστηκε λάθος την υπόθεση της Χρυστάλλας. Ακόμη πιο λάθος το χειρίστηκαν οι στρατιώτες του που απασχολήθηκαν στον λόφο με την υπόθεση και έβαλαν τους εαυτούς τους μέσα σε μια στενότατη επικοινωνιακή γέφυρα. Είναι τόσο αυταπόδεικτο που δεν σηκώνει αμφισβήτηση. Όπως όμως ο Burnside δεν βγήκε ποτέ να υποστηρίξει τη λάθος τακτική του, δεν έπρεπε να βγουν από το Προεδρικό και να υποστηρίξουν πως ο «λαϊκισμός» που έχει αναπτυχθεί γύρω από το θέμα των συνεργατών του Προέδρου είναι στα ύψη. Κατά προέκταση δε, να μην αναλαμβάνει κανείς ατάκα κι επιτόπου την ευθύνη. Άνθρωποι είμαστε, λάθη κάνουμε ή λάθη είμαστε ανθρώπους κάνουμε. Όπως και να το δεις αυτό δείχνει ένα πράγμα. Πως δεν ανεχόμαστε να λένε κάτι εναντίον μας, μέσα στο πλαίσιο της κριτικής ως προς την εκτέλεση της διακυβέρνησης. Βγαίνει ο Αβέρωφ Νεοφύτου και λέει στο ΡΙΚ το αυτονόητο όπως προκύπτει από τον χειρισμό της υπόθεσης Γιωρκάτζη από το Προεδρικό: «υπάρχει ανεπάρκεια στους ανθρώπους που πλαισιώνουν τον Πρόεδρο και τον αφήνουν εκτεθειμένο». Ίσως, ό,τι πιο λογικό και γήινο ακούστηκε τις τελευταίες μέρες, πριν περάσουμε στα εξωγήινα παρακάτω. Βγαίνει την ίδια μέρα ο κυβερνητικός εκπρόσωπος και κάνει λόγο για «αδυναμίες στις διαδικασίες στο Προεδρικό» -καλά το πήγε- για να πετάξει στη συνέχεια την ατάκα περί λαϊκισμού πάνω στο θέμα, απαντώντας στον Νεοφύτου; Μιλάμε για μία υπόθεση, η οποία αν και πλέον θεωρείται λήξασα, μπορεί όμως να μας δώσει πολύτιμα μαθήματα εφόσον εντόπισε ξεκάθαρα πολλές αδυναμίες. Πώς να ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΧΡΗΣΤΟΥ διαχειριστούμε τον εαυτό μας όντας διοικήτριες της Κεντρικής και την εικόνα μας χωρίς να βασιζόμαστε στον πρότερο έντιμο βίο και ποιες διαδικασίες ακολουθούμε ως προς την υπογραφή/παράδοση/παραλαβή σημαντικών εγγράφων όπως είναι το συμβόλαιο της προαναφερθείσας. Διαδικασίες επιπέδου 0.1 αλλά όπως και να έχει, το να επαναφέρεις από τον λόφο ή να προκρίνεις τέλος πάντως το επιχείρημα περί λαϊκισμού, είναι σαν επιχειρηματολογείς λέγοντας «έκανα λάθος αλλά δεν θα το πω». Δεν είναι ούτε τα ΜΜΕ ούτε κανείς άλλος από όσο ξέρω, ο οποίος ν ανηφόρισε για να σας υποδείξει για το πώς να κάνετε σωστά τη δουλειά σας. Κανονικά θα εννοούνταν αλλά δεν εννοείται και αυτό, σε γενικότερο διαδικαστικό επίπεδο και όχι επί προσωπικού. Δεν φταίει ένας αλλά δεν και το κανένας δεν φταίει, δεν είναι απάντηση. Και να είναι, ως χιλιοειπωμένη στα πλαίσια της Δημοκρατίας δεν κάνει, εφόσον είναι τα αποτελέσματα αυτής ακριβώς της δουλειάς που δεν έγινε όπως έπρεπε, που άφησε εκτεθειμένους στρατιώτες και στρατηγό στη στενότατη γέφυρα των ΜΜΕ και στην κοινή γνώμη. Συμπέρασμα: τώρα που περάσανε οι μέρες και η Διοικητής έχει το νέο της συμβόλαιο (επιτέλους αλαλάζει το πλήθος), το οποίο υπεγράφη, αφού συνετάχθη ορθώς (ελπίζουμε), για την προηγούμενη μπερδεμένη κατάσταση δεν φταίει κανείς. Κι όποιος πει ότι φταίει κάποιος συγκεκριμένα, είναι λαϊκιστής και να του καεί η μάδερμπορτ. Ούτε και αν η ίδια η Χρυστάλλα ή άλλος άλλαξε τους όρους, μάθαμε. Διότι πρέπει να ξέρεις για να το κάνεις. Εγώ ξέρω ποιος φταίει γενικότερα και αδιαφορώ για τους χαρακτηρισμούς. Ο Λίο φταίει. Αυτό το μικρό, μαύρο και τα άλλα αθώο σκυλάκι που σαν τετράποδος μόρτης έχει πασαπόρτι για όλα τα δωμάτια του Προεδρικού. Ποιος άλλος θα μπορούσε να εξαφανίσει το σημείωμα που έστειλε η Γιωρκάτζη με τις αλλαγές στο συμβόλαιο; Και μάλιστα χωρίς ίχνη; Παράλογο, δεν ακούω τίποτα άρα λογικό. Το χαρτάκι κάπου το βρήκε μπόσικο ο Λίο, το μάσησε και το εξαφάνισε δίχως μάλιστα τη βοήθεια από τον περιφραγμένο πια, πράσινο, φούρνο του Μελή. Θυμάστε έτσι δεν είναι; Ούτε χαρτοκαταστροφείς, ούτε φούρνοι, ούτε τίποτα από αυτά δεν χρειάζεται πια ο λόφος. Αυτό το σκυλάκι, ο φιδοσκοτώστρας ο Λίο έχοντας αποκτήσει αυτό το πάσο, και έχοντας πρόσβαση σε δωμάτια, συρτάρια, και ντουλάπες θεωρώ πως βρίσκεται σε αποστολή από ξένες και αλλότριες δυνάμεις που επιβουλεύονται την Κύπρο. Να είναι Νεφελίμ που του στέλνουν οδηγίες από το Σείριο για να εκθέσει τους συνεργάτες του Προέδρου; Δεν ξέρω, δεν θέλω να θίξω πρόσωπα. Κι από πάνω, το ότι μας ψεκάζουν με κεμτρέιλς μήπως μας κάνει πιο λαϊκιστές; Τέλος, θα κυκλοφορώ με σκούφο για να έχω το κεφάλι μου ήσυχο tsikalasm@sppmedia.com Με άριστα το 10 1Στο νέο συμβόλαιο. Με βάση το νέο συμβόλαιο της διοικήτριας δύο είναι πλέον τα τινά: Ή θα παραιτηθεί η ίδια ή ο άντρας της από δικηγόρος του Βγενόπουλου. Όχι, το διαζύγιο δεν παίζει ως επιλογή Χρυστάλλα μου. Δεν θα γίνουμε τόλμη και γοητεία. 2Στον Πολίτη. Δικαιώθηκε η Χρυστάλλα λέει το Γραφείο Τύπου της διοικήτριας. Προφανώς δεν διάβασαν τον νόμο που της έβαλαν: «Δεν συμμετέχει στην παραγωγή διοικητικής πράξης πρόσωπο που έχει ιδιάζουσα σχέση ή συγγενικό δεσμό εξ αίματος ή εξ αγχιστείας μέχρι και του τέταρτου βαθμού ή βρίσκεται σε οξεία έχθρα με το άτομο που αφορά η εξεταζόμενη υπόθεση ή που έχει συμφέρον για την έκβασή της». 3Στην ουσία. Η ουσία της όλης υπόθεσης δεν είναι το συμβόλαιο, αλλά τι έκανε η Χρυστάλλα από την ημέρα που ανέλαβε διοικήτρια για να φέρει πίσω τα δισ. που έφυγαν νύχτα από τη Λαϊκή. Από ό,τι μαθαίνουμε δεν έχει κουνηθεί δακτυλάκι στις έρευνες στις οποίες η ίδια προΐσταται. Για την Τράπεζα Κύπρου θα δείτε να προχωρούν τα πράγματα, για τη EΝΩΝΟΥΜΕ ΔΥΝAΜΕΙΣ / Γράφει Ο ΣΠΟΝΔΟΦOΡΟΣ Είμαι αθώος, μπορείτε να διαβάσετε και τις ετήσιες εκθέσεις της Γιωρκάτζη που το αποδεικνύουν. Λαϊκή «ως εκ θαύματος» όλα θα γίνουν γαργάρα. Ε Μαριάννα; 4Στον Νίκαρο. Πάντως, ο Νικ το έθεσε κομψά στη συνέντευξη στην Κ: «Πρέπει να αποδείξει η κ. Γιωρκάτζη πως δεν είχε δόλο στην όλη υπόθεση». Προσθέτει ο Σπονδοφόρος: Αν φέρει λεφτά πίσω από τον Βγενόπουλο η στήλη θα της πει respect και συγγνώμη. Αν όχι όμως, θα πρέπει η ίδια να αποδείξει πως δεν είναι ελέφαντας και τα ΜΜΕ που τη στηρίζουν πως δεν είναι πλυντήρια. 5Τα ρέστα δικά της. Επειδή όμως η στήλη είναι μεγαλόθυμη, δίνει και τα ρέστα στη Χρυστάλλα. Αν λοιπόν η διοικήτρια κουνήσει το δακτυλάκι της στις υποθέσεις της διαχειρίστριας της Λαϊκής και στηρίξει τις προσπάθειες για επιστροφή χρημάτων που θα οδηγήσουν σε αποζημιώσεις στους κατεστραμμένους πολίτες από την κατάρρευση της τράπεζας, τα ρέστα δικά της κι ας μην πετύχει... 6Στα σοβαρά. Ο «θεός» της Πάφου πάντως, βρήκε μεγάλη πατέντα, η οποία περιποιεί τιμή στην επιχειρηματική κοινότητα του καντονίου. Τα ΧΥΤΑ χορηγούσαν συναυλίες και όπερες, δίνοντας στην ανακύκλωση μια νέα διάσταση. Τα σκ@*#. γινόντουσαν πολιτισμός! Και με «λούζει» η Καθημερινή, και της δίνω συνέντευξη. #fairplay 7Στις υπερβολές. Τι σημαίνει πως για χρόνια γινόταν πάρτι δεκάδων εκατομμυρίων στην Πάφο και η τότε γενική ελέγκτρια γιατί δεν πήρε είδηση; Ε, όχι βρε παιδιά για όλα τώρα να μας φταίει η Γιωρκάτζη. 8Στο Dejavu. Γιωρκάτζη και Μακάριος μπλεγμένοι σε δολοπλοκίες και θεατής ένας Κληρίδης. Η ιστορία επαναλαμβάνεται ως φάρσα. 9Στο καντόνιο. Προβλέπω πως η Πάφος θα ζητήσει την αυτονομία της από την υπόλοιπη Κύπρο, κάτι σαν τη Σκωτία και την Καταλωνία. Ο Σάββας θα κατέβει για πρόεδρος και Ρουβάς με Βανδή θα του κάνουν προεκλογική συναυλία. Στη Healthy προεδρία. Με το 10καλό πήγαινε και επίστρεψε σιδερένιος αλλά όταν πιάσεις πίσω δουλειά φαντάζομαι κάποιοι θα μείνουν χωρίς δουλειά, ε; Πρόεδρος Δ.Σ.: ΚΩΣΤΑΣ ΙΟΡΔΑΝΙΔΗΣ Διευθύνων Σύμβουλος: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΛΟΤΤΙΔΗΣ Διευθυντής: ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΡΑΣΧΟΣ Διευθυντής Σύνταξης: ΓΙΑΝΝΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥ Αρχισυντάκτης Οικονομικού: ΜΙΧΑΛΗΣ ΠΕΡΣΙΑΝΗΣ Υπεύθυνος Υλης: MIXAΛΗΣ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ Υπεύθυνος Ατελιέ: ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΔΑΜΙΑΝΟΥ Iδιοκτησία «Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΕΚΔΟΣΗ ΚΥΠΡΟΥ ΛΤΔ» Νίκου Κρανιδιώτη 7Ε, 3ος όροφος, 2411 Έγκωμη, Λευκωσία, Κύπρος info@kathimerini.com.cy Τηλ.: Fax: Σύνταξη Fax: Διαφημιστικό Τμήμα - Μικρές Αγγελίες ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδημοσίευση, αναπαραγωγή, διασκευή ή απόδοση του περιεχομένου της εφημερίδας με οποιονδήποτε τρόπο, χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια του εκδότη. Eκδίδεται σε συνεργασία και μετά από άδεια της εταιρείας ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ Α.Ε. Διευθυντής: ΑΛΕΞΗΣ ΠΑΠΑΧΕΛΑΣ Διεύθυνση συντάξεως: ΝΙΚΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑΣ - ΚΩΣΤΗΣ ΦΑΦΟΥΤΗΣ - ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΑΝΤΕΛΑΣ

3 03-ADV PEIREOS_Master_cy 28/11/14 19:36 Page 1

4 04-POLITIKI_Master_cy 28/11/14 19:39 Page 4 4 l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ Κυριακή 30 Νοεμβρίου 2014 Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΣΤΗΝ «Κ» Δεν επιστρέφω στον διάλογο χωρίς τουρκική δέσμευση Η αποχή μου οφείλεται καθαρά σε λόγους προάσπισης των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας Συνέντευξη στους Α. ΠΑΡΑΣΧΟ, Γ. ΑΝΤΩΝΙΟΥ, Λ. ΑΔΕΙΛΙΝΗ, Μ. ΠΕΡΣΙΑΝΗ Η Κυπριακή Δημοκρατία δεν συζητά θέμα φυσικού αερίου πριν από τη λύση του Κυπριακού, ξεκαθαρίζει ο Πρόεδρος Νίκος Αναστασιάδης και καθιστά σαφές ότι δεν θα επιστρέψει στο τραπέζι του διαλόγου, εάν δεν υπάρξουν διαβεβαιώσεις από την Τουρκία ότι δεν έχει διεκδικήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ. Σε συνέντευξή του στην «Κ», ο Πρόεδρος Αναστασιάδης στέλνει το μήνυμα στην Τουρκία ότι εάν θέλει να διασφαλίσει τα οφέλη των Τ/κ από το φυσικό αέριο θα πρέπει να εργαστεί προς την κατεύθυνση της λύσης. Στο τέλος Δεκεμβρίου ολοκληρώνεται η ισχύς της οδηγίας προς ναυτιλλομένους που έχει εκδώσει η Τουρκία. Ποιο είναι το επόμενο βήμα; Ξεκινάτε διαπραγματεύσεις ή υπάρχει κάποιος όρος που θα πρέπει να ικανοποιήσει η Τουρκία; Είναι καλά γνωστό το πόσο αποφασισμένος είμαι να εργασθώ συνειδητά και έσοδα από την αξιοποίηση του φυσικού αερίου. Καθίσταται πλέον σαφές ότι η Τουρκία επιδιώκει να μπει στο παιχνίδι του φυσικού αερίου πριν από τη λύση του Κυπριακού. Και το ερώτημα είναι αν οι ξένοι συνομιλητές σας αντιλαμβάνονται τα επιχειρήματά σας. Είστε ικανοποιημένος από τις αντιδράσεις τους; Ενώ οι τοποθετήσεις οι αρχικές είναι ότι αναγνωρίζουν το κυριαρχικό δικαίωμα της Κυπριακής Δημοκρατίας να προβεί σε οποιεσδήποτε ενέργειες εντός της ΑΟΖ της, την ίδια ώρα λένε ότι αυτά λύνονται στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Αλλά είναι ως να αποδέχεσαι κάθε φορά τη δημιουργία ενός νέου τετελεσμένου και να κάθεσαι να συζητάς κάτι που προέκυψε μέσα από τη δύναμη που διαθέτει η Τουρκία. Είναι σαν να μην έχεις κράτος, κυριαρχία, σαν να αναγνωρίζεις ότι το κράτος σου είναι ανύπαρκτο. Δεν θα μετατραπούμε σε υποκείμενα εκβιασμού, είναι σαν να μην έχεις κράτος, κυριαρχία, σαν να αναγνωρίζεις ότι το κράτος σου είναι ανύπαρκτο. Με τη συμφωνία Χριστόφια-Ταλάτ καθορίζεται ότι η διαχείριση του φυσικού πλούτου είναι αρμοδιότητα της κεντρικής κυβέρνησης, κάτι που διασφαλίζει τη συμμετοχή των Τ/κ στις αποφάσεις, εφόσον βρεθεί λύση του Κυπριακού. ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΧΡΗΣΤΟΥ Η Τουρκία επιδιώκει να δημιουργήσει ένα καθεστώς που ισχύει από το 1976 μεταξύ Ελλάδος και Τουρκίας και αφορά το Αιγαίο πέλαγος, κάτι που είναι αδιανόητο να δεχθεί οποιοσδήποτε. άοκνα για να εξευρεθεί το συντομότερο μία λύση που να γίνεται αποδεκτή και από τους Ε/κ, χωρίς αυτό να σημαίνει πως θα πρέπει να παραγνωρισθούν τα δικαιώματα των Τ/κ. Όταν ετέθη το δίλημμα ή κοινό ανακοινωθέν και έναρξη συνομιλιών ή παραμονή του Δημοκρατικού Κόμματος στην κυβέρνηση, η επιλογή μου ήταν βεβαίως ο διάλογος για το Κυπριακό. Ειδικά από τη στιγμή που το κοινό ανακοινωθέν ανταποκρίνεται πλήρως σε αυτά που χρόνια επιδιώκαμε. Συνεπώς, η αποχή μου από τον διάλογο οφείλεται καθαρά σε λόγους προάσπισης των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας, αλλά, το σημαντικότερο, αποφυγής να μετατραπούμε σε υποκείμενα εκβιασμού, μέσα από τις προτάσεις που υπεβλήθησαν, προκειμένου να αποδεχθούμε μία λύση που θα είναι στα μέτρα της Τουρκίας και θα καθιστούσε αδύνατον να αξιοποιήσουμε το φυσικό αέριο. Θέλετε να γίνεται πιο συγκεκριμένος; Αντί ο φυσικός πλούτος να αποτελεί το κίνητρο για να επισπευσθεί η λύση, ώστε και οι συμπατριώτες μας Τ/κ να μπορούν να καρπωθούν από το φυσικό αέριο και να συμμετέχουν στη λήψη αποφάσεων, κάποιοι έκριναν ότι θα πρέπει από τώρα να συναποφασίζουν, προ της λύσης, σε μια περίοδο μάλιστα που απειλούν με υλοποίηση του σχεδίου Β. Θεωρώ ότι οι τελευταίες ενέργειες της Τουρκίας γίνονται στο πλαίσιο προσπάθειας επιβολής νέων τετελεσμένων και δημιουργίας προϋποθέσεων ενίσχυσης της διαπραγματευτικής υπεροχής της τ/κ κοινότητας εις βάρος της ε/κ. Γι αυτό επιμένω ότι αν θέλουμε η λύση που θα βρεθεί να γίνει αποδεκτή και από τις δύο κοινότητες δεν πρέπει να είναι προϊόν εκβιασμού αλλά ελεύθερης βούλησης, όπως τονίζεται και στο κοινό ανακοινωθέν. Να μην αφήνει νικητές και ηττημένους. Από τη στιγμή που κι εσείς λέτε ότι το φυσικό αέριο θα μπορούσε να είναι ο καταλύτης για λύση του προβλήματος και εφόσον κάποια στιγμή θα πρέπει να συζητηθεί με τους Τ/κ το θέμα, τι πειράζει αυτή η συζήτηση να αρχίσει από τώρα; Μου δίνετε την ευκαιρία να προσθέσω ότι ήδη τόσο για το ποιοι θα διαχειρίζονται τον φυσικό πλούτο, όσο και για την κατανομή των εσόδων του κράτους που θα προέρχονται και από το φυσικό αέριο, υπήρξε πρώτον η συμφωνία Χριστόφια Ταλάτ που καθορίζει, μεταξύ άλλων, ότι η διαχείριση του φυσικού πλούτου είναι αρμοδιότητα της κεντρικής κυβέρνησης, όπως είναι και η οριοθέτηση ζωνών και η υποχρέωσή μας να παραμείνουμε δεσμευμένοι με τη σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας του Οπότε, όσον αφορά τη συμμετοχή των Τ/κ στις αποφάσεις, αυτή διασφαλίζεται πλήρως εφόσον βρεθεί λύση του κυπριακού προβλήματος. Το δεύτερο είναι σύγκλιση Χριστόφια Έρογλου και αφορά την κατανομή των εσόδων του κράτους, συμπεριλαμβανομένων των εσόδων από την αξιοποίηση και εκμετάλλευση του φυσικού αερίου. Απομένει να καθοριστεί, απλώς, ανάλογα με τον χρόνο λύσης, το ποσοστό του ΑΕΠ. Συνεπώς και εδώ υπάρχει πλήρης κατοχύρωση. Θα πρέπει να σημειώσω ότι στην ανταλλαγή προτάσεων που έγινε στις δύο φάσεις μετά το κοινό ανακοινωθέν, υπάρχει πρόταση των Τ/κ που είναι ταυτόσημη με τη σύγκλιση Έρογλου Χριστόφια. Επομένως, δεν δικαιολογείται με κανένα τρόπο η έγερση τέτοιου ζητήματος και ιδιαίτερα η αξίωση να υπάρξει συζήτηση του θέματος των υδρογονανθράκων ως μέρος για την επίλυση του Κυπριακού. Ιδιαίτερα αν λάβετε υπόψη ότι η όλη προσπάθεια επικεντρώνεται στη δημιουργία μιας μικτής επιτροπής, η οποία θα συναποφασίζει από τώρα και προ της λύσης για το πώς θα διαχειριστούμε το φυσικό αέριο. Προσθέτω ακόμα το μήνυμα, το οποίο εστάλη προς την ελληνική κυβέρνηση, αλλά αποστέλλεται και σε μας και οι πρόσφατες δηλώσεις Νταβούτογλου μιλούν μόνες τους λέει ότι ή λύνεται αμέσως το Κυπριακό ή πρέπει να συσταθεί μια μικτή επιτροπή. Και προστίθεται ότι, μετά το πέρας της παρούσας διερευνητικής γεώτρησης που διεξάγει η ENI, σταματούν τα πάντα, αναστέλλεται η οποιαδήποτε αξιοποίηση του κοιτάσματος «Αφροδίτη» και οι περαιτέρω έρευνες στα τεμάχια που δραστηριοποιείται η ΕΝΙ-Κogas. Επιδιώκεται δηλαδή ένα καθεστώς που ισχύει από το 1976 μεταξύ Ελλάδος και Τουρκίας και αφορά το Αιγαίο πέλαγος. Κάτι που είναι αδιανόητο να δεχθεί οποιοσδήποτε ηγέτης, αν πραγματικά ενδιαφέρεται και το τονίζω να βρεθεί λύση του προβλήματος το συντομότερο που θα περιλαμβάνει τα δικαιώματα των Τ/κ. Εξάλλου ουδέποτε αρνηθήκαμε ότι ο φυσικός πλούτος ανήκει στο κράτος και ότι από την αξιοποίησή του θα ωφεληθούν και οι δύο συνιστώσες πολιτείες, ανάλογα με τα ποσοστά που θα έχουν συμφωνηθεί. Να προσθέσω ακόμα ότι με βάση μνημονιακές υποχρεώσεις που έχουμε αναλάβει θα πρέπει να συσταθεί ένα Ταμείο Υδρογονανθράκων στο οποίο θα παραμένει μονίμως ένα ποσό για να διασφαλιστούν οι μελλοντικές γενιές. Επομένως, και όσο παραμένει άλυτο το Κυπριακό, οι Τ/κ δεν έχουν να ανησυχήσουν ότι θα μπορούσε το κυπριακό κράτος να διασπαθίσει τα Αν τελειώσει η ισχύς της Navtex στις 30 Δεκέμβρη είστε έτοιμος την 1η του χρόνου να επιστρέψετε στο διάλογο; Αν διασφαλιστεί ότι αποκαθίσταται η νόμιμη τάξη, βεβαίως δεν υπάρχει άλλη από την επιλογή του διαλόγου. Το θέμα είναι να μην επικρέμεται η απειλή ότι ανά πάσα στιγμή μπορεί να επανέλθουν, ιδιαίτερα δε η απειλή ότι αν δεν σταματήσουν τα διερευνητικά προγράμματα της ΕΝΙ- Kogas θα επανέλθει το «Μπαρμπαρός». Άρα θα πρέπει να υπάρξει μια δέσμευση της Τουρκίας επ αυτού... Χωρίς αμφιβολία. Επιτέλους να συνειδητοποιήσουν ότι αυτό που πρέπει να γίνει είναι ο σεβασμός στη διαδικασία που θα πρέπει να γίνεται χωρίς απειλές και εκβιασμούς και ιδιαίτερα χωρίς να δημιουργεί τετελεσμένα προ της λύσης. Επαναλαμβάνω, η επιθυμία αυτή την ώρα να γίνουν συνεταίροι οι Τ/κ στον φυσικό πλούτο πριν από τη λύση, με την απειλή μάλιστα εφαρμογής ενός σχεδίου Β, που θα αναγνώριζε ένα ξεχωριστό κρατίδιο, που δεν μπορεί με τα σημερινά δεδομένα να διεκδικήσει μέρος της ΑΟΖ αν δει κανείς τις ακτογραμμές, θα ήταν από δικής μας πλευράς ένας άλλος τρόπος απαράδεκτης αποδοχής θέσεων που δεν θα μπορούσαν να γίνουν δεκτές από κανένα αξιοπρεπές κράτος. Σύντομα η δεύτερη γεώτρηση από την ΕΝΙ Ιδέα για άνοιγμα των τουρκικών λιμανιών Πώς πάει η γεώτρηση της ΕΝΙ; Τι ενημέρωση έχετε; Πιστεύω ότι εντός των επομένων δύο εβδομάδων θα έχουμε ανακοινώσεις για τα ευρήματα. Υπάρχουν κάποιες ενδείξεις για το πού βρίσκονται τα πράγματα; Όχι ακόμα. Σας έχει ειδοποιήσει η ΕΝΙ για το πότε ξεκινά νέα γεώτρηση σε άλλο σημείο των τεμαχίων που έχει λάβει άδεια; Έχουν υποχρέωση μέχρι τις 5 Ιανουαρίου να αρχίσουν νέα γεώτρηση σε άλλο σημείο. Είναι τέσσερα σημεία στα οποία θα γίνουν διερευνητικές γεωτρήσεις. Στοιχίζει ένα εκατομμύριο ημερησίως η παρουσία της πλατφόρμας. Κι επειδή ως τώρα δεν εμποδίζεται η γεώτρηση δεν θεωρούν ότι υπάρχει πρόβλημα γι αυτούς. Σε όλα αυτά πώς δένει η διμερής ή και τριμερής, μαζί με την Ελλάδα, σχέση με την Αίγυπτο και την κατασκευή αγωγού, όπως λέχθηκε την περασμένη Τρίτη για μεταφορά κυπριακού αερίου σε αιγυπτιακά τερματικά Η ΕΝΙ Κogas συνεχίζει κανονικά και μέχρι τις 5 Ιανουαρίου έχει την υποχρέωση να αρχίσει νέα γεώτρηση σε νέο σημείο, δηλώνει ο Πρόεδρος. υγροποίησης; Αυτή την ώρα η συζήτηση που διεξάγεται με την Αίγυπτο είναι η παροχή ποσοτήτων από το «Αφροδίτη» όχι από τα όποια αποθέματα βρεθούν τα τεμάχια που ερευνά η ENI-Kogas. Θέλω να ξεκαθαρίσω ότι πρόθεσή μας, εφόσον βρεθεί λύση του Κυπριακού, είναι να συνεργαστούμε με τουρκικές εταιρείες. Εξάλλου, αν λυθεί το κυπριακό λόγο στο φυσικό αέριο θα έχουν και οι Τ/κ. Γι αυτό πρέπει να αντιληφθεί και η Τουρκία ότι αν θέλει πραγματικά να μην αποκλειστεί από την προμήθεια αερίου, που δεν είναι πρόθεσή μας, θα πρέπει να συμβάλει στη λύση του Κυπριακού. Είναι η μόνη οδός για να ωφεληθούμε όλοι, οι Ε/κ, οι Τ/κ, αλλά και η Τουρκία. Γίνεται πολύς λόγος για τους αγωγούς μεταφοράς φυσικού αερίου στην Ευρώπη. Αυτά δεν είναι θέματα δηλώσεων, αλλά θέματα τεχνοοικονομικών μελετών για το ποια λύση είναι η πιο συμφέρουσα. Βλέπετε προϋποθέσεις λύσης του Κυπριακού, με βάση τα δεδομένα που έχουμε μπροστά μας; Στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη, τον Σεπτέμβριο συνομιλητές μου είχαν καλλιεργήσει ελπίδες. Υπήρχε και από πλευρά μιας υπερδύναμης η προσπάθεια να υπάρξει κίνηση της Τουρκίας που θα έδινε μεγάλη δυναμική. Και η ιδέα ήταν Με τη συμφωνία Χριστόφια-Ταλάτ καθορίζεται ότι η διαχείριση του φυσικού πλούτου είναι αρμοδιότητα της κεντρικής κυβέρνησης, κάτι που διασφαλίζει τη συμμετοχή των Τ/κ στις αποφάσεις, εφόσον βρεθεί λύση του Κυπριακού. ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΧΡΗΣΤΟΥ να ανοίξει η Τουρκία τα λιμάνια της και να δέχεται πλοία υπό κυπριακή σημαία. Οφείλω να ομολογήσω ότι θεώρησα πως αυτή θα μπορούσε να είναι η σημαντικότερη συμβολή στην αποκατάσταση εμπιστοσύνης σε ό,τι αφορά τις προθέσεις της Τουρκίας, αλλά και μια νέα ώθηση στον διάλογο διότι θα υπήρχαν χειρονομίες τέτοιες που θα έπειθαν ότι είμαστε στον δρόμο ενός σοβαρού διαλόγου για λύση «Τον Σεπτέμβριο ξένοι συνομιλητές μου είχαν καλλιεργήσει ελπίδες για θετική κίνηση από την Τουρκία, η οποία τελικώς εξέδωσε τη Navtex». του Κυπριακού. Και αντί να έχουμε μέτρα καλής θέλησης είχαμε την έκδοση της Navtex που ανέτρεψε τους σχεδιασμούς και προκαλεί έντονες ανησυχίες σε ό,τι αφορά τις πραγματικές προθέσεις της Τουρκίας. Απέδωσαν κάπου οι συνομιλητές σας, οι Αμερικανοί δηλαδή, αυτή τη συμπεριφορά; Το πρόσχημα της Τουρκίας ήταν ότι άρχισε οι ερευνητική γεώτρηση από την ΕΝΙ. Δεν είναι, όμως, τώρα που πληροφορήθηκε η Τουρκία για τις προθέσεις της Κυπριακής Δημοκρατίας να ασκήσει τα κυριαρχικά δικαιώματα στην ΑΟΖ. Και το χειρότερο απ όλα, είναι ότι καθ όλη τη διαδικασία από το κοινό ανακοινωθέν μέχρι και την πλήρη ανταλλαγή προτάσεων ουδέποτε ηγέρθη ανάλογο θέμα, διότι κρίθηκε ότι για τα θέματα φυσικού αερίου, όπως ανέφερα και προηγουμένως, υπήρξε συμφωνία αλλά και σύγκλιση. Είναι, επομένως, πρόκληση η συμπεριφορά της Τουρκίας που δεν μπορούσε να περάσει απαρατήρητη.

5 05-ADV BOC_Master_cy 28/11/14 19:37 Page 1

6 06-POLITIKI _Master_cy 28/11/14 20:17 Page 6 6 l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ Κυριακή 30 Νοεμβρίου 2014 Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΣΤΗΝ «Κ» Μετακινήσεις και νέες δομές στο Προεδρικό Η υπόθεση Γιωρκάτζη, η σύγκρουση συμφερόντων και οι επικρίσεις για το δικηγορικό γραφείο «Νίκος Χρ. Αναστασιάδης» «Το γραφείο μου δεν εκπροσωπούσε τράπεζες, ούτε ημικρατικούς, ούτε εταιρείες που συμβάλλονται με το κράτος» Αλλαγή του τρόπου λειτουργίας της Προεδρίας της Δημοκρατίας, με θεσμοθέτηση δομών και ανάληψη συγκεκριμένων καθηκόντων προαναγγέλλει ο Πρόεδρος Αναστασιάδης μέσω της συνέντευξής του στην «Κ». Επ αφορμή τα σοβαρά προβλήματα που ανέδειξε ο τρόπος χειρισμού του συμβολαίου με τη διοικήτρια της Κεντρικής Τράπεζας ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας αποκαλύπτει ότι ετοιμάστηκε ειδική μελέτη, η οποία θα εφαρμοστεί με την επιστροφή του από το εξωτερικό. Μετά από όλα αυτά που συνέβησαν με το θέμα της κ. Γιωρκάτζη και τον τρόπο με τον οποίο το χειρίστηκε το Προεδρικό, πιστεύετε ότι χρειάζονται αλλαγές; Είχαμε και την παρέμβαση του κ. Αβέρωφ Νεοφύτου, που έκανε λόγο για ανεπάρκεια ανθρώπων σας. Πρώτα από όλα θέλω να ξεκαθαρίσω κάτι και δεν είναι επειδή το έχει πει ο κ. Νεοφύτου, είναι κάτι που το είπα εξαρχής και μάλιστα απολογήθηκα, γιατί όντως δεν υπάρχει μια διοικητική δομή στο Προεδρικό που να διασφαλίζει υπηρεσίες όπως υπάρχουν στα άλλα υπουργεία. Κάτι που οπωσδήποτε είναι μια αδυναμία. Μετά από όσα θλιβερά συνέβησαν με το συμβόλαιο της κ. Γιωρκάτζη και τις αδυναμίες που παρατηρήθηκαν, ετοιμάστηκε μελέτη, η οποία μετά την επάνοδό μου, θα γίνουν μετακινήσεις από το Προεδρικό και νέα διάρθρωση. Δηλαδή; Για παράδειγμα υπάρχει εισήγηση για την ύπαρξη γενικού διευθυντή της Προεδρίας, με δομές που θα εξυπηρετούν την Προεδρία, όπως συμβαίνει σε κάθε κράτος στο εξωτερικό. Ουσιαστικά συζητούμε να γίνει cabinet office όπως γίνεται στο εξωτερικό; Ασφαλώς. Ενδεχομένως ένα τμήμα του Γραφείου Προγραμματισμού να υπαχθεί στην Προεδρία της Δημοκρατίας, να γίνει μια μελέτη για το τι κάνει ο καθένας, τι πρέπει να κάνει. Να υπάρχει οργανόγραμμα, διοικητική δομή κ.λπ. Έχουμε παραλάβει πολύ χειρότερη κατάσταση από ό,τι παρατηρείται τώρα. Δεν προσπαθώ να δικαιολογηθώ και δεν επιρρίπτω ευθύνες στους προκατόχους μου, απλούστατα, εκείνο που λέω είναι ότι μετά από όσα συνέβησαν με την κ. Γιωρκάτζη και κάποια προηγούμενα, καταμαρτυρούν ότι με την επάνοδό μου στην Κύπρο οφείλω άμεσα να πάρω αποφάσεις, και θα της πάρω. Με την υπογραφή του τροποποιημένου Συμβολαίου από πλευράς της κ. Γιωρκάτζη δεν θα πρέπει ο εν διαστάσει σύζυγός της να παραιτηθεί από δικηγόρος της MIG και του Α. Βγενόπουλου; Εκείνο το οποίο οφείλει η διοικήτρια ή οποιοσδήποτε δημόσιος υπάλληλος, είναι να αυτοεξαιρείται εκεί όπου υπάρχει σύγκρουση συμφέροντος με συγγενικό της πρόσωπο, όπως προβλέπει ο νόμος. Αυτό θα πρέπει να το δηλώνει και να αυτοεξαιρεθεί. «Η ίδια η κ. Γιωρκάτζη θα πρέπει να είναι ιδιαιτέρως προσεκτική στη διαχείριση του θέματος της Λαϊκής Τράπεζας και όσων εμπλέκονται στα της Λαϊκής. Ισως αυτό που πρέπει να πράξει θα πρέπει να είναι αυστηρότερη από οποιαδήποτε άλλη περίπτωση». Αρα και η ίδια θα πρέπει να αυτοεξαιρείται από υποθέσεις της Λαϊκής; Η ίδια βρίσκεται σε διάσταση με τον σύζυγό της και δεν μπορεί να του επιβάλει τι να πράξει. Και η κόρη της εξ όσων γνωρίζω έχει εγκαταλείψει το γραφείο του πατέρα της. Η ίδια η κ. Γιωρκάτζη θα πρέπει να είναι ιδιαιτέρως προσεκτική στη διαχείριση του θέματος της Λαϊκής Τράπεζας και όσων εμπλέκονται στα της Λαϊκής. Ισως αυτό που πρέπει να πράξει θα πρέπει να είναι αυστηρότερη από οποιαδήποτε άλλη περίπτωση. Μετά από όλο αυτό που έγινε, το θέμα θεωρείται λήξαν; Η αυστηρότατη δήλωση που έκανα αναφερόταν στις τροποποιήσεις που έγιναν κατά τρόπο που άφηναν να νοηθεί ότι ηθελημένα προέβη στις τροποποιήσεις κατά τρόπο ώστε να καλύψει το πρόβλημα που υπήρχε. Κάποιες κινήσεις έγιναν, ενδεχομένως κάποιες άλλες θα πρέπει να γίνουν. Και επαναλαμβάνω, προκειμένου να ξεπεραστούν και οι όποιες υπόνοιες που αφήνονται εναντίον της, το αμέσως «Εκείνο που θα πρέπει να εξεταστεί είναι εάν η ενάσκηση της δικηγορίας από το εν λόγω γραφείο φέρνει σε σύγκρουση τον Πρόεδρο, γιατί από το συγκεκριμένο γραφείο εκπροσωπούνται συμφέροντα που έχουν να κάνουν με την πολιτεία. Δηλαδή ο Πρόεδρος, ασκώντας την επιρροή του να τους ευνοήσει». επόμενο διάστημα, θα πρέπει η κ. Γιωρκάτζη να λάβει τέτοιες αποφάσεις και μέτρα ή έρευνες, που αφορούν τη συγκεκριμένη τράπεζα ή τους συγκεκριμένους άλλοτε διευθυντές της συγκεκριμένης τράπεζας, έτσι ώστε να ξεπεραστούν τα προβλήματα που εγείρονται από πολλούς και διάφορους. Πρέπει να τονίσω κάτι που το ξεκαθαρίσαμε από την αρχή: Με την κ. Γιωρκάτζη δεν είχαμε διαφορά σε ό,τι αφορά τις πολιτικές που ακολούθησε. Η διάσταση ή αν θέλετε οι αντιδράσεις μας προκλήθηκαν από τις αποκαλύψεις του περιεχομένου του συμβολαίου. Ή τουλάχιστον την παράλειψη να ενημερωθώ για συγκεκριμένα θέματα που την έφερναν σε σύγκρουση με συγκεκριμένους νόμους κατά την ενάσκηση των καθηκόντων της. Εκείνο που θέλω να ελπίζω ότι οι επόμενες ενέργειές της θα καταδείξουν ότι εν αδίκω αφήνεται να εννοηθεί ότι ενδεχομένως να συμβαδίζει με συμφέροντα με συμφέροντα είτε του πρώην συζύγου της είτε με τη θυγατέρα της, που εργοδοτείτο στο γραφείο του κ. Γιωρκάτζη. ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΧΡΗΣΤΟΥ Το ασυμβίβαστο Με όλο τον σεβασμό κ. Πρόεδρε, όταν ξέσπασε η ιστορία με την κ. Γιωρκάτζη, ο πρόεδρος του ΔΗΚΟ ήγειρε θέμα για τη δική σας σχέση με το δικηγορικό γραφείο που φέρει το όνομά σας, και τώρα το διαχειρίζονται τα παιδιά σας μαζί με συνεταίρους. Πλανάται το ερώτημα γιατί υπάρχει ασυμβίβαστο για την κ. Γιωρκάτζη και όχι για εσάς; Η απάντησή μου είναι μία: Πρώτον από την ημέρα της αναλήψεως των καθηκόντων μου έχω μεταβιβάσει τις μετοχές μου στις κόρες μου. Δεύτερον, από το 1995, ίσως και προηγουμένως, το πρώην δικηγορικό μου γραφείο «Νίκος Χρ. Αναστασιάδης» ουδέποτε υπήρξε δικηγόρος ή νομικός σύμβουλος τραπεζών, με την έννοια της ενεργού εμπλοκής στις αποφάσεις τραπεζών. Δεύτερο, το γραφείο ουδέποτε υπήρξε δικηγόρος εταιρειών που συμβάλλονται με το κράτος, ουδέποτε υπήρξε δικηγόρος ημικρατικών οργανισμών και το κυριότερο, το 99% των πελατών του πρώην γραφείου μου ασχολείται κατά κύριο λόγο με υπεράκτιες εταιρείες, των οποίων η συντριπτική πλειοψηφία είναι Ρώσοι, έχουμε συνεισφέρει υπό μορφή φόρων εκατοντάδες εκατομμύρια και προσφέρουμε εργασία σε περισσότερες από 50 οικογένειες. Και αυτό βεβαίως δεν είναι επίτευγμα μόνο του Νίκου Αναστασιάδη αλλά και των συνεταίρων του. Ακούω και τις φαεινές ιδέες ότι ο Πρόεδρος θα πρέπει να κλείσει το δικηγορικό του γραφείο, ή επειδή υπήρξε δικηγόρος θα πρέπει να μην είναι η επωνυμία του. Θα ήταν το άκρον άωτον της υποκρισίας να αλλάξω την επωνυμία του αλλά οι θυγατέρες μου να είναι μέτοχοι του γραφείου. Εκείνο που θα πρέπει να εξεταστεί είναι εάν η ενάσκηση της δικηγορίας από το εν λόγω γραφείο φέρνει σε σύγκρουση τον Πρόεδρο γιατί από το συγκεκριμένο γραφείο εκπροσωπούνται συμφέροντα που έχουν να κάνουν με την πολιτεία. Δηλαδή ο Πρόεδρος, ασκώντας την επιρροή του να τους ευνοήσει. Πάνω σ αυτό κ. Πρόεδρε υπάρχει σήμερα ένα δημοσίευμα στον «Φιλελεύθερο» που υποστηρίζει ότι το δικηγορικό σας γραφείο εκπροσωπεί τη Ryanair. Αντιλαμβάνομαι ότι θα εκδοθεί ανακοίνωση που θα αποκαθιστά την αλήθεια. Φαίνεται ότι σε κάποιο στάδιο η Ryanair όταν ερωτήθηκε είπε ότι θα εκπροσωπείται από το δικηγορικό γραφείο. Ύστερα από πληροφορίες ότι το δικηγορικό γραφείο φερόταν να εκπροσωπεί τη Ryanair κατά την εκδήλωση ενδιαφέροντος για την αγορά των Κυπριακών Αερογραμμών, επικοινώνησα με τους πρώην συνέταιρους μου και διαπίστωσα την πρόθεσή τους να αναλάβουν την εκπροσώπηση της εν λόγω εταιρείας. Αντέδρασα έντονα διότι ακριβώς παραβιάζεται ο όρος που έθεσα όταν έφυγα από το γραφείο ότι δεν θα δεχθώ ποτέ να αναλάβει τον οποιονδήποτε πελάτη, ο οποίος μπορεί να έχει συμφέροντα από την παρουσία μου στην κυβέρνηση. Εστάλη γραπτώς επιστολή στη συγκεκριμένη εταιρεία και εξ όσων γνωρίζω το δικηγορικό γραφείο της Ryanair δεν είναι το Νίκος Αναστασιάδης. Τελικά τερματίστηκε η όποια σχέση του δικηγορικού γραφείου με την εν λόγω εταιρεία. Εμπιστεύομαι τους γιατρούς μας αλλά... Κύριε Πρόεδρε προέκυψε, ως γνωστό, ένα ζήτημα με την υγεία σας. Θα το αντιμετωπίσετε με επέμβαση στο νοσοκομείο Όρος Σινά στη Νέα Υόρκη. Πότε θα γίνει η εγχείρηση και πότε, απ ό,τι σας έχουν πει οι γιατροί σας, θα μπορέσετε να επιστρέψετε στα καθήκοντά σας. Κατ αρχάς θέλω να πω ότι εμπιστεύομαι απόλυτα τους γιατρούς της πατρίδας μας. Θα πρέπει να πω, επίσης, από δεκαετίες τώρα έχω ασφάλεια που να με καλύπτει για λόγους υγείας. Σε οτιδήποτε συνέβη μέχρι σήμερα, ουδέποτε επεδίωξα τη θεραπεία στο εξωτερικό. Το σύνολο των γιατρών, όμως, θεωρεί ενδεδειγμένη τη διόρθωση της βλάβης κι όχι την αντικατάσταση της βαλβίδας. Κι αυτό γίνεται μόνο σε εξειδικευμένα κέντρα. Με δεδομένο, λοιπόν, ότι μέρος του κόστους θα καλυφθεί από την ασφαλιστική εταιρεία και το υπόλοιπο, το μέγιστο, από ιδίους Επιστρέφω στα καθήκοντά μου τρεις με τέσσερις εβδομάδες μετά την εγχείρηση. πόρους, αποφάσισα να επιλέξω γιατρό της αρεσκείας μου. Κι ύστερα από συμβουλές του καρδιολόγου, του κ. Μαρίνου Σωτηρίου, ο οποίος με παρακολουθεί στους ελέγχους ρουτίνας, κρίθηκε ότι ήταν ορθότερο να μεταβώ σε ένα εξειδικευμένο κέντρο στο εξωτερικό. Την Κυριακή θα βρίσκομαι στη Νέα Υόρκη. Τη Δευτέρα θα εισαχθώ στην κλινική Όρος Σινά και αφού υποβληθώ σε προεγχειρητικές εξετάσεις, υπάρχει πιθανότητα να χειρουργηθώ είτε την Τρίτη είτε την Πέμπτη. Από την τηλεδιάσκεψη που είχαμε με τον γιατρό, η προβλεπόμενη παραμονή στην κλινική είναι πέντε με έξι μέρες και η εκτός κλινικής παραμονή μετά την εγχείρηση είναι από μία βδομάδα μέχρι δέκα ημέρες. Και πότε θα μπορείτε να αναλάβετε πάλι τα καθήκοντά σας; Ο γιατρός με διαβεβαίωσε ότι εντός τριών ή τεσσάρων εβδομάδων από την επέμβαση θα είμαι σε θέση να ασκώ πλήρως τα καθήκοντά μου. Θέλω εδώ να πω ένα μεγάλο ευχαριστώ στους εκατοντάδες πολιτών που εύχονται τα βέλτιστα για την υγεία μου. Και βεβαίως να κατανοήσω και όσους άλλους επιλέγουν να ασχολούνται με παράπλευρες πτυχές του θέματος... «Θα ήταν το άκρον άωτον της υποκρισίας να αλλάξω την επωνυμία του γραφείου Νίκος Χρ. Αναστασιάδης αλλά οι θυγατέρες μου να είναι μέτοχοι του γραφείου». ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΧΡΗΣΤΟΥ

7 07-POLITIKI _Master_cy 28/11/14 20:45 Page 7 Κυριακή 30 Νοεμβρίου 2014 ΠΟΛΙΤΙΚΗ Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ l 7 Νέα ένταση στην ΑΟΖ θα τορπιλίσει για μήνες τις συνομιλίες, ενώ θα προκαλέσει ανησυχία και ενδεχομένως αποθαρρύνει τις εταιρείες ανόρυξης υδρογονανθράκων που δραστηριοποιούνται ή θέλουν να δραστηριοποιηθούν στην Κύπρο. Φόβοι για κλιμάκωση της έντασης στην ΑΟΖ «Συζήτηση» των υδρογονανθράκων με τους Τ/κ και επάνοδο στον διάλογο του Κυπριακού συστήνει ο διεθνής παράγοντας ΤΟΥ ΛΕΥΤΕΡΗ ΑΔΕΙΛΙΝΗ Ανησυχία ότι η Τουρκία θα επιμείνει στα όσα δημόσια τονίζει και θα φέρνει ανά τακτά χρονικά διαστήματα το «Μπαρμπαρός» στην κυπριακή ΑΟΖ όσο συνεχίζονται οι διερευνητικές γεωτρήσεις της ENI-Kogas και αργότερα της TOTAL εκφράζουν σημαίνοντες διπλωματικοί κύκλοι. Λαμβάνουν πολύ σοβαρά υπόψη τις δημόσιες τοποθετήσεις του Τούρκου Προέδρου, Ταγίπ Ερντογάν, αλλά και του πρωθυπουργού, Αχμέτ Νταβούτογλου. Αντιλαμβάνονται, μεν, τη δύσκολη θέση που έχει φέρει η Άγκυρα τη Λευκωσία με την κρίση στις κυπριακές θάλασσες, αλλά συστήνουν στον Πρόεδρο Αναστασιάδη και τους συνεργάτες του να βρουν τρόπους επιστροφής στο διάλογο με τους Τ/κ. Ένα διάλογο που σε κάποια χρονική στιγμή, σύντομα, θα πρέπει να περιλάβει και το θέμα των υδρογονανθράκων. Σε ανάλογες εκτιμήσεις φέρεται να κατέληξε, την περασμένη βδομάδα, και ο αντιπρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών. Ο κ. Μπάιντεν είχε συναντήσεις στην Κωνσταντινούπολη με τους κ.κ. Ερντογάν και Νταβούτογλου. Με τον Τούρκο Πρόεδρο το Κυπριακό συζητήθηκε πολύ λίγο, αλλά οι βασικές παράμετροι της τρέχουσας κρίσης εξετάστηκαν στη συνάντηση του κ. Μπάιντεν με τον πρωθυπουργό. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας και η κυβέρνηση αντιτείνουν στους ξένους συνομιλητές τους, μεταξύ αυτών και φίλοι της Κύπρου, ότι ο μόνος τρόπος για να επαναρχίσει ο διάλογος είναι να αποχωρήσει το «Μπαρμπαρός» και να επανέλθουν τα πράγματα στην κατάσταση που βρίσκονταν πριν από την έκδοση της οδηγίας προς ναυτιλλομένους από την Τουρκία. Σε χαμηλό επίπεδο Οι χώρες της διεθνούς κοινότητας που ενδιαφέρονται για το Κυπριακό αλλά και για την ομαλή διαχείριση των υδρογονανθράκων της ανατολικής Μεσογείου προσπαθούν εδώ και βδομάδες να βρουν τρόπο να επαναρχίσει ο διάλογος μεταξύ των δύο κοινοτήτων. Εκτιμούν ότι το γεγονός αυτό θα υποχρεώσει την Τουρκία να αποσύρει το σεισμογραφικό σκάφος της από τις νότιες κυπριακές θάλασσες. Θεωρούν επίσης αναγκαία, σε παράλληλο επίπεδο, τη συζήτηση του θέματος του φυσικού αερίου σε φόρουμ που θα <<<<<<< Ο κ. Αναστασιάδης τονίζει σε συνομιλητές του ότι στο νησί δεν μπορεί να διεξαχθεί συζήτηση στο Κυπριακό με διακριτικότητα. Κι ότι αυτό έχει καταδειχθεί διαχρονικά, από τη συμπεριφορά των πολιτικών δυνάμεων σε όλη την πορεία του προβλήματος. συμμετέχουν ενεργά και ως εταίροι Ε/κ και Τ/κ. Υποστηρίζουν, μάλιστα, ότι ο Νίκος Αναστασιάδης θα πρέπει, με δική του πρωτοβουλία, να ορίσει ότι η συζήτηση του αερίου θα γίνεται σε χαμηλό πολιτικό επίπεδο και με διακριτικότητα. Να εξετάζεται, δηλαδή, η ουσία των χειρισμών, μετά από τη λύση, αλλά χωρίς να υπάρχει συζήτηση επ αυτού στο δημόσιο προσκήνιο, ούτε οποιαδήποτε δέσμευση ως προς την υλοποίηση οποιωνδήποτε σχεδιασμών. Προτάσεις αυτού του είδους, ή αυτού του πνεύματος, υπέβαλε και ο ειδικός σύμβουλος του γ.γ. του ΟΗΕ, Έσπεν Μπαρθ Άιντε, οι οποίες όμως δεν κρίθηκαν ικανοποιητικές και από τις δύο πλευρές. Όπως είπε ο ίδιος ο κ. Άιντε, σε ομιλία του το βράδυ της Πέμπτης στη Λάρνακα, ο μεν Ν. Αναστασιάδης θεώρησε ότι η φόρμουλά του έδινε πολλά στην τουρκική πλευρά, ενώ ο κ. Έρογλου την απέρριψε, λέγοντας ότι δίνει πολύ λίγα. Στο ίδιο μήκος κύματος φέρεται να κινήθηκε και ο αντιπρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, Τζο Μπάιντεν, στην 35λεπτη τηλεφωνική συνομιλία που είχε με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, το περασμένο Σάββατο, μετά την τετράωρη συνάντησή του με τον Τούρκο Πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν. Σημειώνεται πάντως ότι ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ ήταν πολύ φιλικός και υπογράμμισε ότι η λήψη αποφάσεων για τα θέμα είναι στην ευχέρεια του κ. Αναστασιάδη. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας λέει στους συνομιλητές που του θέτουν τα ανωτέρω ζητήματα, μεταξύ αυτών και ο κ. Μπάιντεν, ότι δεν είναι η ε/κ πλευρά που πρέπει να λάβει πρωτοβουλίες για την επανέναρξη του διαλόγου στο Κυπριακό. Και αυτό διότι δεν είναι οι Ε/κ που προέβησαν σε παρανομίες και παραβίαση κυριαρχικών δικαιωμάτων της Δημοκρατίας, ενός κράτους-μέλους της Ε.Ε. Υπογραμμίζει ότι η Τουρκία είναι η χώρα που θα πρέπει να κινηθεί πρώτη για να υπάρξει επαναπροσέγγιση. Και μπορεί να το πράξει αποσύροντας το «Μπαρμπαρός» από την ΑΟΖ και τερματίζοντας την ισχύ της Navtex. Ο κ. Αναστασιάδης τονίζει, επίσης, ότι στην Κύπρο δεν μπορεί να διεξαχθεί συζήτηση στο Κυπριακό με διακριτικότητα. Αυτό, μάλιστα, έχει καταδειχθεί διαχρονικά, από τη συμπεριφορά των πολιτικών δυνάμεων σε όλη την πορεία του προβλήματος. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας επισημαίνει πως η τουρκική πλευρά δεν έχει λόγο να ανησυχεί ότι θα βγει χαμένη στην υπόθεση των υδρογονανθράκων, από τη στιγμή που υπάρχει συμφωνία και σύγκλιση με τους Τ/κ για τη διαχείριση και την κατανομή των εσόδων από τους υδρογονάνθρακες μετά τη λύση του προβλήματος. Η στάση των εταιρειών Όπως είναι σήμερα τα πράγματα και με δεδομένη την απουσία του κ. Αναστασιάδη στις ΗΠΑ για λόγους υγείας, είναι σαφές ότι δεν υπάρχουν περιθώρια για εξεύρεση συμβιβαστικής λύσης πριν από τον πρώτο μήνα του νέου έτους. Ο φόβος μελών του διεθνούς παράγοντα είναι πως η Άγκυρα θα κλιμακώσει την ένταση, με την έναρξη της νέας γεώτρησης της ENI στις 5 Ιανουαρίου. Γεγονός που θα τορπιλίσει για μήνες τις συνομιλίες, θα προκαλέσει ανησυχία και στις εταιρείες ανόρυξης και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων που δραστηριοποιούνται ή θέλουν να δραστηριοποιηθούν στην Κύπρο. Γεγονός είναι ότι τα ασφάλιστρα για τη διατήρηση πλατφόρμας γεωτρήσεων σε μια ασταθή περιοχή εκτοξεύονται και ενδεχομένως να καταστούν απαγορευτικά. Η κυβέρνηση, πάντως, ρίχνει τους τόνους αναφέροντας παρασκηνιακά ότι εταιρείες, όπως η ENI-Kogas, έχουν ως σχεδόν καθημερινή πρακτική τους τις εργασίες σε εύφλεκτες περιοχές του πλανήτη. Η ΕΝΙ, φέρεται να έχει πει στο Προεδρικό ότι δεν θα επηρεαστεί από πολιτικές επιδιώξεις της Τουρκίας στο θέμα των υδρογονανθράκων, υπό την προϋπόθεση ότι η χώρα αυτή συνεχίσει να μην παρενοχλεί τη γεώτρηση.

8 08-PARAPOLITIKA_Master_cy 28/11/14 21:47 Page 8 8 l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ Κυριακή 30 Νοεμβρίου 2014 Πφφ! Σηκώθηκε το καπάκι της ΣΑΠίλας... Το ΣΑΠΑ κι η Χρυστάλλα! Ακούσατε τον γενικό ελεγκτή που είπε προχθές ότι τα Συμβούλια Αποχετεύσεων είναι υψηλού κινδύνου οργανισμοί, όταν το ζήτημα που τίθεται είναι οι μίζες και η διαφθορά και πως μετά τον ΣΑΠΑ, της Πάφου, οι ελεγκτές του θα μπουν και στη Λευκωσία. Διερωτώμαι όμως Οδυσσέα μου, τόσα χρόνια πώς και δεν ανακάλυψε τίποτε η Ελεγκτική Υπηρεσία; Σε αυτό το ερώτημα απάντησε ο Φαίδωνας Φαίδωνος, δημοτικός σύμβουλος του ΔΗΣΥ στην Πάφο τις προάλλες, διερωτώμενος πού ήταν η κυρία Χρυστάλλα Γιωρκάτζη και τι έλεγχο έκανε όταν το χάθηκαν στον μύλο του ΣΑΠΑ πάνω από 100 εκατ. ευρώ; Πού ήταν αλήθεια; Έκανε δημόσιες σχέσεις Ο Ιανός επιχειρώντας να μάθει την αλήθεια, πήρε μερικά τηλέφωνα και βρήκε μέχρι και παλιές καραβάνες της Ελεγκτικής Υπηρεσίας. Μία από αυτές, που ξέρει πολύ καλά τα εσωτερικά παίγνια μας είπε ότι «ουσιαστικός λογιστικός έλεγχος έχει να γίνει από τον καιρό Θεοφίλου στην Ελεγκτική». Το θεωρήσαμε υπερβολικό αλλά η απάντηση της πηγής μας σε σχετικό ερώτημα, υπήρξε αποστομωτική. «Η Χρυστάλλα αφού δεν είχε γνώσεις ελεγκτή ασχολείτο με ζητήματα διοικητικού ελέγχου κι επιβίωσε κάνοντας δημόσιες σχέσεις με μερικά ΜΜΕ, δίνοντάς τους σκάνδαλα διοικητικής διαχείρισης. Τώρα που σηκώθηκε το καπάκι του βόθρου του ΣΑΠΑ αποδεικνύεται πόσο έλεγχο έκανε η Ελεγκτική Υπηρεσία επί εποχής Χρυστάλλας, για να φαγωθούν τόσα πολλά εκατομμύρια και να μην το πάρει πρέφα»! Η τάτσα Με το χωριό του Άη Βασίλη που αυτές τις μέρες του χρόνου είναι μες στην τρελή χαρά, μοιάζει το Προεδρικό Μέγαρο, με τους ερασιτεχνισμούς που αποκαλύπτονται. Μάλιστα το μέγα ξωτικό του γαλάζιου χωριού ο Αβερώφους ο Αργάκατους, δεν μάσησε τα λόγια του και είπε μία πινδαρική ωδή με τίτλο, «Η τάτσα» που αμέσως σκαρφάλωσε στην κορυφή των τοπ τουέντις! Το ρεφρέν λέει: Η Χρυστάλλα, η Χρυστάλλα εις τα κόλπα είν δασκάλα/ τρώει Μακάριους μιαν μάτσαν τζι εν αφήνει ούτε τάτσαν! Πικρή αλήθεια Πάντως κακά τα ψέματα και περά από την πλάκα ο πρόεδρος του ΔΗΣΥ ήταν αυτός Εσείς, Ζοζέπ μου, την Μπάρτσα της Βαρκελώνης κι εμείς την Τάτσαν της Χρυσταλλένης! Πώς τα λες Πρόεδρε, πώς τα λες. Άντε καλό ταξίδι και σιδερένιος! που τη Δευτέρα στην «Πρώτη καλημέρα» του ΡΙΚ, είπε στους Κυριάκο Πιερίδη και Σταυριανή Κωνσταντίνου την πικρή, πολύ πικρή για τη Χρυστάλλα αλήθεια: «Δεν θα υπήρχε θέμα αν σε άλλες εποχές άλλαζε το συμβόλαιο του διοικητή της ΚΤΚ. Όμως πρέπει να ξέρουμε ότι, αν δεν άλλαζε το άρθρο 7 η κυρία Γιωρκάτζη, δεν μπορούσε να διοριστεί». Τι εννοούσε ο ποιητής κυρία Χρυστάλλα μας; Ανασχηματισμός ενόψει Ο πρόεδρος του ΔΗΣΥ πάντως υπενθύμισε από αέρος στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, ότι εξήγγειλε μία έρευνα, (για να μην ξεχνιόμαστε Πρόεδρε) και πρόσθεσε, ότι ο Νίκος Αναστασιάδης «θα προχωρήσει σε διαρθρωτικές και δομικές αλλαγές στην Προεδρία της Δημοκρατίας. Θα κάνει δηλαδή και ανασχηματισμό και θα στήσει μηχανισμό αξιόπιστο στο Προεδρικό! Το είπε, το είπε! «Πρέπει να κτιστούν δομές! Δεν μπορεί μια Προεδρία να μην έχει δομές». Τώρα, σε αυτή την Κύπρο που όλα τριγύρω διαλύονται και η κατάπτωση είναι καθημερινό φαινόμενο, ίσως αντί για δομές να χρειάζονται δώμες αγαπητέ Φούλλη. Δώμες για να μην τα πάρει όλα ο ποταμός! Το αυτοκίνητο του Νίκου Το ότι θα κάμει διαρθρωτικές αλλαγές στο Προεδρικό ο Νίκος Αναστασιάδης, το είπε και στους δικούς μας που ανέβηκαν στον Λόφο την Πέμπτη για τη συνέντευξη που δημοσιεύεται σήμερα. Μάλιστα, όπως έμαθαν, (τα λένε πια και μόνοι τους και γελάνε στο Προεδρικό) πρόσφατα επειδή υπήρχαν πολλά προβλήματα με τα εφεδρικά επίσημα οχήματα της προεδρίας, (π.χ. η περιβόητη αλεξίσφαιρη μερσεντές είναι πια γριά) ο ίδιος ο Πρόεδρος εισηγήθηκε να πάρουν το δικό του βουλευτικό όχημα για να χρησιμοποιείται ως εφεδρικό κι όταν με το καλό φύγει από την Προεδρία να το πάρει και να πάει σπίτι του ο άνθρωπος. Ε, λοιπόν, μία των επόμενων ημερών του πήγαν να υπογράψει ένα έγγραφο, ότι δωρίζει το αυτοκίνητό του στο υπουργείο Οικονομικών. Ευτυχώς που δεν του το απαλλοτρίωσαν δεν λέτε! Θα πέσει στη θάλασσα Πάντως ο Πρόεδρος είναι πολύ αισιόδοξος μετά από την τηλεκόνφερενς που είχε με τον γιατρό που θα τον εγχειρίσει στην Νέα Υόρκη. Ο οποίος γιατρός, όπως μας ελέγχθηκε, επιλέγηκε με βάση το γεγονός ότι θεωρείται από τους κορυφαίους στις επεμβάσεις μιτροειδούς βαλβίδας. Ο Πρόεδρος θα βγει καινούργιος από την κλινική σε μια βδομάδα ενώ σ ένα μήνα θα μπορεί να ασκεί πλήρως τα καθήκοντά του. Η πληροφορία ότι τα Θεοφάνεια θα βουτήξει για τον σταυρό ελέγχεται ως ανακριβής! Ένας βετεράνος γιατρός Από ό,τι μάθαμε, την περασμένη Τετάρτη, στον Πρόεδρο τηλεφώνησε κι ένας βετεράνος γιατρός για να του ευχηθεί τα καλύτερα. Μάλιστα ο Νίκος Αναστασιάδης αστειευμένος του πρότεινε να τον συνοδεύσει στην Νέα Υόρκη κι άμα λάχει να λύσουν και το Κυπριακό! Ναι, ο κ. Έρογλου ήταν αυτός που τηλεφώνησε για να ευχηθεί στον Νίκαρο να πάνε όλα καλά! Είναι όμως και πολύς ο κόσμος που ενόψει του ταξιδιού και της εγχείρησης (Τρίτη ή Πέμπτη θα γίνει) τηλεφωνά ΚΥΠΕ Ο ΗΡΩΣ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ Ρίκκος Ερωτοκρίτου Ο Β. Γ. εισαγγελέας Ρίκκος Ερωτοκρίτου, ο οποίος, όπως παραδέχθηκε κι ο Βέργας, όταν του είπαν ότι ο Ιωνάς κινεί τα νήματα, απάντησε «εν ο Ρίκκος που κάμνει ούλλον το παιγνίδι, ο άτιμος». το Προεδρικό αλλά και στην οικογένεια Αναστασιάδη και δίνουν τις ευχές τους. Η μαύρη τρύπα Ι Μετά από πολλά χρόνια διαρκούς ενασχόλησης με το Κυπριακό έχω πειστεί πέραν πάσης αμφιβολίας ότι πρέπει να υπάρχει, τουλάχιστον στην αμερικανική εξωτερική πολιτική, κάποια «μαύρη τρύπα» στην οποία εξαφανίζονται όλες οι θετικές δηλώσεις (ενέργειες) που αραιά αραιά γίνονται. Η «μαύρη τρύπα» της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής «ρούφηξε» την ομιλία του αντιπροέδρου Τζο Μπάιντεν, στην Κληρικολαϊκή Συνέλευση της Αρχιεπισκοπής Αμερικής, τον περασμένο Ιούλιο, που μιλούσε για παράνομη τουρκική εισβολή και κατοχή στην Κύπρο και μάλιστα σε ζωντανή τηλεοπτική και ραδιοφωνική μετάδοση και ποτέ δεν αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα του Λευκού Οίκου. Μαύρη τρύπα ΙΙ Η «μαύρη τρύπα» ξανακτύπησε την περασμένη εβδομάδα, όταν «εξαφανίστηκε» από την ιστοσελίδα της αμερικανικής πρεσβείας στη Λευκωσία η συνέντευξη του πρέσβη Τζον Κόνιγκ στο ΡΙΚ, στην οποία ο Αμερικανός διπλωμάτης υποστήριζε πως πρέπει να αποσυρθεί το «Μπαρμπαρός» από την κυπριακή ΑΟΖ. Και καθώς ούτε για την ομιλία Μπάιντεν δόθηκαν εξηγήσεις, δεν αναμένουμε να δοθούν και για τη συνέντευξη Κόνιγκ. Γράφει Ο ΙΑΝΟΣ ΑΜΕΡΩΤΑ / Γράφει ο ΔΗΜΗΤΡΗΣ Μ. ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ Ας μιλήσουμε, όλοι! ΒΟΛΕΣ / Γράφει ο ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΑΠΑΡΗΣ Η ανατροπή των αγνοουμένων Ήρθε η ώρα για να σπάσουμε τη σιωπή μας. Όλοι. Να ξεκινήσουμε να μιλάμε για ό,τι είδαμε και ξέρουμε. Για όλα αυτά, που τόσα χρόνια περνούσαν από μπροστά μας, τα βλέπαμε αλλά τα αφήναμε να μας προσπερνούν. Ο καθένας για τον δικό του λόγο. Άλλοι από φόβο, άλλοι επειδή κανένας δεν μιλούσε, άλλοι επειδή δεν είχαν κίνητρο να το κάνουν. Πιστεύω πως είμαστε σε μία πορεία χωρίς επιστροφή. Πως άρχισε να ξεμπλέκεται ο μίτος και πως είναι η ώρα να καθαρίσει ο στάβλος του Αυγεία, όπως είπε ο Πρόεδρος την Πέμπτη. Όταν ο Πρόεδρος παραδέχεται πως είμαστε ως χώρα και ως διοίκηση ένας στάβλος, σημαίνει πως ήρθε η ώρα να τον καθαρίσουμε. Ο ωχαδερφισμός που μας πιάνει όλους και λέμε: «Δεν βαριέσαι, αφού όλοι τρώνε, και κανείς δεν μπαίνει μέσα», πρέπει να τελειώσει σήμερα. Ας το δούμε ως την εκδίκηση του πολίτη. Ας καρφώσουμε τον προϊστάμενό μας, το αφεντικό, τον πρόεδρο, τον διευθυντή. Ας μη φοβηθούμε, ας μην κάνουμε πίσω. Ας γίνουμε εμείς η αλλαγή που θέλουμε να δούμε. Χωρίς αναβολή και χωρίς τυμπανοκρουσίες. Τα σκάνδαλα είναι πολλά, πάρα πολλά. Οι εμπλεκόμενοι πολλαπλάσιοι. Το πόσα από αυτά θα φτάσουν μέχρι το σημείο ανακρίσεων, προφυλακίσεων και αναζήτησης τυχόν ποινικών ευθυνών είναι ένα στοίχημα. Δεν είμαι πολύ αισιόδοξος για να είμαι και ειλικρινής. Όταν όμως υπάρχουν καταγγελίες, με στοιχεία και αποδείξεις, οι αστυνομικές αρχές θα είναι υποχρεωμένες να τα κοιτάξουν. Ανεξαρτήτως το ποιοι ενέχονται. Και όλο αυτό καταλήγει και πάλι στην τόλμη που θα επιδείξουμε όλοι εμείς. Χρειάζεται όμως και ενθάρρυνση από τις αρχές. Να νιώσουμε πως δεν θα είμαστε μόνοι μας σε όλο αυτό και να μείνουμε εκτεθειμένοι και απογοητευμένοι στο τέλος. Χρειάζεται, να βγουν μπροστά οι εισαγγελείς, οι αστυνόμοι και ποινικοί ανακριτές, οι πολιτικοί και οι πολιτικάντηδες, και να παροτρύνουν τον κόσμο να προχωρήσει σε καταγγελίες. Και να τον καθοδηγήσουν. Και αν όντως εννοούμε τα όσα λέμε θα πρέπει να προχωρήσουμε σε κίνητρα προς όλους όσους είναι έτοιμοι να καταγγείλουν, να καρφώσουν. Και δεν χρειάζεται να ανακαλύψουμε τον τροχό. Ας δούμε τι κάνουν στις άλλες χώρες. Στην Ελλάδα πώς νομίζετε ότι γεμίζουν οι φυλακές με «πάλαι ποτέ επώνυμους»; Δίνουν κίνητρα για ελάφρυνση της ποινής σε όσους εμπλεκόμενους καρφώσουν συνεργούς ή άλλους που έφαγαν μίζες. Στις Ηνωμένες Πολιτείες προσφέρουν σε όσους καταγγείλουν, δέκα τις εκατό από το ποσό Ας το δούμε ως την εκδίκηση του πολίτη. Ας καρφώσουμε τον προϊστάμενό μας, το αφεντικό, τον πρόεδρο, τον διευθυντή. Ας μη φοβηθούμε, ας μην κάνουμε πίσω. που φαγώθηκε από τη μίζα και επιπλέον τα «διαφυγόντα έσοδα» που θα είχε στη δουλειά του αυτός που κάρφωσε, προφανώς και δεν θα δουλεύει πλέον εκεί, με τις προσαυξήσεις και τις προαγωγές υπολογιζόμενες παρακαλώ. Οι απειλές του τύπου, όταν ανοίξω το στόμα μου εγώ, ή οι εκ των υστέρων παραδοχές πως αυτά ήταν σε όλους γνωστά απλά κανείς δεν τόλμαγε να τα πει, πρέπει να τελειώνουν μια και έξω. Θα πρέπει να γίνει σε όλους βίωμα, πως όλα θα πρέπει να βγουν στο φως. Πως πρέπει να ξεφύγουμε από το κράτος της κουμπαριάς, των συγγενών και των φίλων και να προχωρήσουμε σε ένα κράτος στημένο σε γερά και προπάντων καθαρά θεμέλια. Αν πρέπει να το ρίξουμε όλο κάτω, ας το ρίξουμε. Αν αποφασίσουμε πως πρέπει να καθαρίσουμε και την τελευταία κουράδα σε αυτό το στάβλο ας το κάνουμε. Ιδού η Ρόδος, ιδού και το πήδημα λοιπόν. Αν εννοούμε όλα όσα λέμε στις κάμερες, για μαχαίρια και κόκαλα, για την αλήθεια που πρέπει να λάμψει, για το δάκτυλο επί των τύπων των ήλων, για στάβλους και διαφάνεια, για να τελειώνουμε με το κύκλωμα της σήψης και της διαφθοράς, θα πρέπει να δώσουμε κίνητρα και ένα πλαίσιο ασφάλειας, σε όλους όσοι έκαναν, είδαν και έχουν αποδείξεις για να πάνε να τα πούνε. Ας δημιουργήσουμε ένα γραφείο καταγγελιών του πολίτη, στο μοντέλο του γραφείου εξυπηρέτησης του πολίτη. Και επειδή στη βράση κολλά το σίδερο, ας το κάνουμε σήμερα, όχι αύριο. «Το χωριό μας έπεσε σε βαθύ πένθος. Δεν προλαβαίνουμε να πηγαίνουμε σε κηδείες. Στέρεψαν και τα δάκρυά μας. Δεν αντέχουμε πλέον». Ο πόνος ξεχείλισε από ένα «τυχερό» πολεμιστή του 1974, ο οποίος καλείται στα 60 του χρόνια να ξαναζήσει τραγικές στιγμές που βίωσε στα βουνά του Πενταδακτύλου. Η ακολουθία της κηδείας, με τους συγκλονιστικούς ψαλμούς, λένε ότι αποτελεί την καλύτερη παρηγοριά για τους ανθρώπους που χάνουν τον δικό τους άνθρωπο. Ωστόσο, όταν τελείται κηδεία και στο φέρετρο υπάρχει ένα μικρό «κοκαλάκι», ένα μικρό τεμάχιο λειψάνου, ποια είναι άραγε η παρηγοριά; Όταν πολιτικοί διαβάζουν ψυχρούς λόγους, όταν συμπολεμιστές καλούνται να περιγράψουν δραματικές ιστορίες, όταν παιδιά και εγγόνια υποχρεωτικά καταπνίγουν την πολύχρονη οργή τους, για να αναγνώσουν ένα άκρως συναισθηματικό επικήδειο, άραγε αυτό συντελεί λύτρωση των ψυχών; Και άλλο είναι να θάβει το παιδί τον πατέρα και άλλο το παιδί να θάβει τον πατέρα, που είχε τα μισά χρόνια του παιδιού του, όταν αυτός σκοτωνόταν. Η φύση ανατρέπεται. Με τις ταυτοποιήσεις των λειψάνων και με τις επίσημες κηδείες, η πολιτεία νομίζει ότι κάνει το καθήκον της, προς τους συγγενείς των αγνοουμένων. Τα «συγγνώμη» δεν ακούγονται πλέον στους επικήδειους λόγους, ενώ μόλις φύγουν τα στρατιωτάκια που αποδίδουν τιμές, όλοι επιστρέφουν στην καθημερινή «γκλαμουράτη» βιοπάλη. Οι μόνοι που βυθίζονται σε ένα νέο τέλμα πένθους και βιώνουν ξανά τον θάνατο του αγαπημένους τους προσώπου, είναι οι συγγενείς των νεκρών πλέον. Μόνο που αυτή τη φορά, είναι μόνοι και αβοήθητοι, χωρίς ψυχολόγους και ψυχίατρους και με μόνη παρηγοριά τις αγκαλιές των παιδιών τους, όσοι βεβαίως στάθηκαν τυχεροί. Από εκεί και πέρα, το χάος. Ο Ντενκτάς έλεγε, από τα πρώτα χρόνια της εισβολής, ότι δεν υπάρχουν ζωντανοί αγνοούμενοι. Οι δικοί μας ταγοί δεν τολμούσαν ούτε και τους αποδεδειγμένα νεκρούς να τους ανακοινώσουν στους συγγενείς τους. Στήθηκε ένα καταστροφικό παραμύθι για δήθεν ζωντανούς αγνοουμένους, πάνω στο οποίο κτίστηκαν πανάκριβες καριέρες και αξιοθρήνητα αξιώματα. Είναι καιρός να ανεγερθεί ένα μνημείο αγνώστου στρατιώτη και να εκλείψει το φοβερό φαινόμενο κάθε γειτονιά και κάθε χωριό να έχει δικό του ηρώο. Το τίμημα για τους συγγενείς των αγνοουμένων ήταν ισόβια φυλακή σε ένα μαύρο πένθος.και το χειρότερο, δεν δόθηκε η ευκαιρία σε αυτούς τους έρμους ανθρώπους, να περάσουν τα στάδια του πένθους και να επανέλθουν στην καθημερινότητα. Δηλαδή να αρχίσουν να χαίρονται τις μικρές χαρές της ζωής και ταυτόχρονα να μην αποτελούν βαρίδια, για τα παιδιά και τις οικογένειές τους. Τώρα που τέλειωσαν όλα και κανένας δεν πιστεύει πλέον ότι υπάρχουν ζωντανοί αγνοούμενοι, είναι η ώρα να ληφθούν σοβαρές αποφάσεις, οι οποίες ίσως χρειαστούν σε περίπτωση ενός νέου πολέμου. Είναι καιρός να ανεγερθεί ένα μνημείο άγνωστου στρατιώτη και να εκλείψει το φοβερό φαινόμενο κάθε γειτονιά και κάθε χωριό να έχει δικό του ηρώο. Καλό θα είναι να μελετηθεί και το ενδεχόμενο να τελούνται ομαδικές κηδείες, αφού όπως λέει και το ρητό «με τους πολλούς είναι και ο χάρος γλυκός». Πολλά μπορούν να γίνουν και οι αποφάσεις πρέπει να ληφθούν με τη λογική και όχι με το συναίσθημα. Κάποτε πρέπει η πολιτεία να φροντίσει και τους αφανείς ήρωες, οι οποίοι καθημερινώς σκοτώνονται για να βοηθήσουν ένα άρρωστο παιδί, τους γονιούς που βρίσκονται στο κρεβάτι του πόνου, τους συγγενείς και φίλους που υποφέρουν και που θυσιάζονται για να αναθρέψουν καλούς και τίμιους πολίτες. Εξάλλου οι ήρωες σκοτώθηκαν για την ειρήνη και την προκοπή των παιδιών τους και σίγουρα όχι για κενούς λόγους και κενά μνημεία.

9 09-GNOMES CY_Master_cy 28/11/14 19:32 Page 9 Κυριακή 30 Νοεμβρίου 2014 ΑΠΟΨΕΙΣ Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ l 9 ΣΤΙΓΜΑ / Του ΛΕΥΤΕΡΗ ΑΔΕΙΛΙΝΗ Ενδοσκόπηση Την Πέμπτη, ο Νίκος Αναστασιάδης μας παραχώρησε μιάμιση ώρα από τον χρόνο του, δίνοντας συνέντευξη στην «Κ». Ήταν δύο ημέρες πριν φύγει για τη Νέα Υόρκη και τη σοβαρή εγχείρηση στην οποία θα υποβληθεί, δύο βδομάδες μετά την έκρηξή του για τους χειρισμούς στην υπόθεση της Χρυστάλλας Γιωρκάτζη κι ενάμιση μήνα μετά την κρίση με την Τουρκία και το «Μπαρμπαρός» στην ΑΟΖ. Ο Πρόεδρος ήταν σε καλή διάθεση. Φάνηκε από την αρχή πως σε αυτό είχε βοηθήσει η συνομιλία που είχε την Τετάρτη με τον Αμερικανό γιατρό που θα τον χειρουργήσει. Θα του πάρει περίπου ένα μήνα για να επιστρέψει στα καθήκοντά του. Ένας μήνας για ανάρρωση, μακριά από τις σκοτούρες του Προεδρικού, το Κυπριακό, την οικονομία, τα αιτήματα για ρουσφέτια, του παρέχει μια πολύ καλή ευκαιρία να αξιολογήσει από τη αρχή τις δικές του ενέργειες στους 21 μήνες που κυβερνά. Κι είμαι βέβαιος ότι ο κ. Αναστασιάδης αντιλαμβάνεται πως η ενδοσκόπηση αυτή πρέπει να γίνει. Το όλο θέμα με το συμβόλαιο της διοικήτριας της Κεντρικής Τράπεζας, το ασυμβίβαστο, ο παραπανήσιος μισθός, οι τραγελαφικοί χειρισμοί, υποχρέωσαν τον Ν. Αναστασιάδη να δει κατάματα μια πραγματικότητα. Στο Προεδρικό κάποια πράγματα λειτουργούν στην τύχη και επαφίεται <<<<<<< Ελπίζω, πως όταν επιστρέψει με το καλό από τη Νέα Υόρκη, θα κάνει αμέσως πράξη αυτό που τόνισε στην «Κ». Να αλλάξει τη δομή στο Προεδρικό. Για να πετύχει, όμως, θα πρέπει να αλλάξει και ο ίδιος. Θα πρέπει, ίσως, να ακούει περισσότερο και να φωνάζει λιγότερο. στην ικανότητα των συνεργατών του για να μη βρει τον αρχηγό του κράτους καμιά πολύ μεγάλη πολιτική συμφορά. Και στην περίπτωση της κ. Γιωρκάτζη η ικανότητα που επέδειξαν ήταν στην καλύτερη περίπτωση ελλιπής. Πενήντα τέσσερα χρόνια μετά την ανεξαρτησία, η Προεδρία δεν διαθέτει σαφή δομή και οργανόγραμμα. Με αποτέλεσμα να παραλαμβάνει σύμβουλος επικοινωνίας το συμβόλαιο της διοικήτριας της Κεντρικής Τράπεζας που πρέπει να υπογράψει ο Πρόεδρος. Και να μην παραξενεύεται κανένας γι αυτό. Όπως τον είδα την Πέμπτη, το λέει κιόλας στη συνέντευξη, ο Ν. Αναστασιάδης είναι αποφασισμένος να φτιάξει cabinet office στο Προεδρικό μόλις επιστρέψει από τις ΗΠΑ. Να συστήσει δηλαδή, κατά τα πρότυπα του πρωθυπουργικού γραφείου της Βρετανίας, ομάδα συνεργατών, όπου το κάθε μέλος της θα έχει συγκεκριμένους όρους εντολής και καθήκοντα. Μοναδικός σκοπός της ομάδας θα είναι να συμβουλεύει τον Πρόεδρο, να συντονίζει και να προβάλει με αξιώσεις το κυβερνητικό έργο. Στα χαρτιά ακούγεται θαυμάσια ιδέα. Και ξέρουμε ότι στη Βρετανία η δομή αυτή λειτουργεί στο έπακρο. Εδώ, όμως, δεν θα λειτουργήσει αν ο κ. Αναστασιάδης δεν αλλάξει και τον τρόπο με τον οποίο επιλέγει τους συνεργάτες του. Παρά τις προεκλογικές εξαγγελίες, ο Πρόεδρος μόλις εξελέγη ακολούθησε την πεπατημένη των προκατόχων του. Έφερε δίπλα του είτε ανθρώπους δικούς του από το κόμμα και άλλους χώρους, ή πρόσωπα στα οποία, αμέσως ή εμμέσως, χρώσταγε εξυπηρέτηση. Αποτέλεσμα να παθαίνει νίλες, όπως το «εξαφανισμένο» έγγραφο συγκλίσεων του Ντάουνερ και το συμβόλαιο της Χρ. Γιωρκάτζη για να αναφέρω δύο μόνο παραδείγματα. Η πρώτη περίπτωση εξέθεσε τον ίδιο και την Κύπρο στους διεθνείς παίκτες του Κυπριακού και η δεύτερη έδειξε στους ντόπιους και ξένους οικονομικούς παράγοντες την προχειρότητα με την οποία γίνονται οι δουλειές ακόμα και στο ανώτατο κυβερνητικό επίπεδο. Ελπίζω, πως όταν επιστρέψει με το καλό από τη Νέα Υόρκη, θα κάνει αμέσως πράξη αυτό που τόνισε στην «Κ». Να αλλάξει τη δομή, το προσωπικό και τον τρόπο που λειτουργεί το Προεδρικό. Για να πετύχει, όμως, θα πρέπει να αλλάξει και ο ίδιος. Θα πρέπει, ίσως, να ακούει περισσότερο και να φωνάζει λιγότερο. Και κυρίως θα πρέπει να φέρει δίπλα του ανθρώπους που θα έχουν το θάρρος να του πουν μια καθαρή κουβέντα όταν κάνει λάθος. Εύχομαι η Νέα Υόρκη να του κάνει καλό και σε αυτό τον τομέα. Ο τόπος έχει ανάγκη από τομές και ο κ. Αναστασιάδης, όπως τον είδαμε στο γραφείο του, θέλει να πετύχει. adilinis@gmail.com O ορισμός του happy end. Ετσι, λοιπόν, μετά από εκείνο το «Νικόλας Παπαδόπουλος του Τάσσου» με το οποίο ο υιός του τότε Προέδρου έκανε το πολιτικό του ντεμπούτο και εισήλθε πανηγυρικά στον δημόσιο πολιτικό στίβο, φθάσαμε αισίως στον γαμπρό του νυν Προέδρου να κορδώνει δίπλα του στο Προεδρικό περίπου σαν ο επίτιμος πρόξενος της Μπαρτσελόνα στην Κύπρο. Όσο κι αν προσπαθήσουμε να μην επιτρέψουμε σε αυτά τα ανθρώπινα (αλλά τριτοκοσμικά) φαινόμενα να κατευθύνουν την κρίση μας για πράγματα και καταστάσεις, δυσκολευόμαστε να μην τα ερμηνεύουμε σαν αποκαλυπτήρια μιας νοοτροπίας που θέλει τους άρχοντές μας και τον περίγυρό τους να παραβιάζουν τη γραμμή ανάμεσα στο ιδιωτικό και το δημόσιο και να θεωρούν ότι όσοι βρίσκονται έξω από την αυλή τους θα πρέπει να ανέχονται τα καμώματά τους. Μέχρι πρόσφατα η κοινωνία έκλεινε τα μάτια μπροστά σε πολλά και διάφορα που συνέβαιναν. Σήμερα όμως είναι πολύ πιο αυστηρή, γιατί το σοκ που προκάλεσε η οικονομική καταστροφή φαίνεται να μας έκανε όλους σε μεγαλύτερο βαθμό λιγότερο ανεκτικούς. Τον τελευταίο μήνα σπαταλήθηκαν τόνοι από μελάνι και φαιά ουσία για το θέμα του ασυμβίβαστου που ο ίδιος ο Πρόεδρος ήγειρε και μάλιστα σε έντονο ύφος για τη διοικήτρια της Κεντρικής Τράπεζας. Ωστόσο, προτού στεγνώσει το μελάνι των νέων υπογραφών πάνω στο αναθεωρημένο συμβόλαιο της κ. Γιωρκάτζη ο Πρόεδρος βρίσκεται ξανά στη δυσχερή θέση να αποδείξει ότι τόσο ο ίδιος όσο και ο περίγυρός του δεν κάνουν αυτά για τα οποία εγκαλούν την κ. Γιωρκάτζη, δηλαδή, να μπλέκουν τις προσωπικές τους δουλειές με εκείνες του δημοσίου. Τον Ιούνιο του 2007 ο νυν Πρόεδρος Νίκος Αναστασιάδης κατήγγειλε τον τότε Πρόεδρο της Δημοκρατίας Τάσσο Παπαδόπουλο ότι εμπλέκεται «στο σκάνδαλο του αιώνα». Σύμφωνα με την καταγγελία του κ. Αναστασιάδη, το δικηγορικό γραφείο του τότε Προέδρου ενεργούσε για λογαριασμό μιας εταιρείας που βρισκόταν σε διαπραγματεύσεις με το κράτος για αξιοποίηση του φυσικού αερίου. Θυμίζουμε επίσης ότι άμεση εμπλοκή με αυτό το θέμα παραδέχθηκε ότι είχε ως δικηγόρος ο υιός του τότε ΑΡΑΔΕΣ / Του ΓΙΑΝΝΗ ΑΝΤΩΝΙΟΥ Τάτσες παντού <<<<<<< Τα ιδιωτικά και τα δημόσια, τα ανθρώπινα και τριτοκοσμικά. Προέδρου της Δημοκρατίας, νυν πρόεδρος του ΔΗΚΟ, Νικόλας Παπαδόπουλος. Οι καταγγελίες έπληξαν καίρια το προφίλ του Τάσσου Παπαδόπουλου, ο οποίος για αρκετούς μήνες ανάλωνε αρκετό από τον χρόνο του για να διαψεύδει τα δημοσιεύματα. Κάτι τέτοιο κινδυνεύει να πάθει και ο νυν Πρόεδρος. Ανεξαρτήτως της κατάληξης που θα έχει το σκάνδαλο (καταλληλότερη λέξη δεν υπάρχει) της συνεργασίας του δικηγορικού γραφείου Νίκος Αναστασιάδης με τη Ryanair, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας έχει ένα σοβαρότατο πρόβλημα: Κάθε τόσο καλείται να διαλύει τις σκιές που δημιουργούνται εξαιτίας άστοχων, απερίσκεπτων και σε ορισμένες περιπτώσεις προκλητικών ενεργειών είτε από συνεργάτες του στο Προεδρικό είτε, ακόμη χειρότερα, από μέλη της οικογένειάς του ή των πρώην συνεργατών του στο δικηγορικό γραφείο που ο ίδιος ίδρυσε. Δεν έχουμε λόγο να μην πιστέψουμε τη διαβεβαίωση του κ. Αναστασιάδη ότι αμέσως μετά την ανάληψη των προεδρικών καθηκόντων προέβη «σε ρητή συμφωνία με τους πρώην συνέταιρους του ότι το δικηγορικό γραφείο με την επωνυμία Νίκος Χρ. Αναστασιάδης και συνεταίροι δεν θα αποδεχθεί εκπροσώπηση οποιουδήποτε του οποίου τα εκπροσωπούμενα συμφέροντα εξαρτώνται από αποφάσεις της Κυβέρνησης». Το πρόβλημα για τον ίδιο τον Πρόεδρο είναι ότι σε λίγο καιρό και αυτές του οι διαβεβαιώσεις θα έχουν την κατάληξη των κατά καιρούς δεσμεύσεων που ανέλαβε έναντι του λαού, τις οποίες, όπως και ο ίδιος παραδέχεται, μόνον όσοι ασχολούνται με ανέκδοτα τις λαμβάνουν υπόψη. Τώρα που θα έχει την ευκαιρία να βρεθεί λίγο με τον εαυτό του, καλό θα ήταν για τον Πρόεδρο Αναστασιάδη να συνειδητοποιήσει ότι ακόμη και τις ώρες που αισθάνεται αδικημένος από την κριτική που δέχεται θα πρέπει να βρίσκει το θάρρος να μην ξεχνά πως δεν έχει σημασία πόσο έντιμος και ειλικρινής αισθάνεται ότι είναι αλλά πόσο έντιμο και ειλικρινή τον θεωρεί ο λαός του. Από εκεί και πέρα είναι στο χέρι του να αποδείξει ότι η ανοχή του σε φαινόμενα που σκανδαλίζουν θα είναι όντως μηδενική. Αυτά, μαζί με τις ευχές μας για περαστικά. antoniouy@kathimerini.com.cy ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΧΡΗΣΤΟΥ AKAΡΙΑΙΑ / Της ΕΛΕΝΗΣ ΞΕΝΟΥ Εις το όνομα του πατρός του υιού, της θυγατέρας, του ανιψιού, του συμπεθέρου, του γαμπρού, του κουμπάρου και όποιου άλλου συγγενή βάζει ο νους σας. Εις το όνομα αυτών, λοιπόν, λυγίζει η επικαιρότητα και μαζί με αυτήν τα νεύρα μας. Πάνω που ήμαστε έτοιμοι να πούμε ήμαρτον έρχεται το επόμενο χτύπημα να μας βαρέσει κατακούτελα. Και άντε τώρα να βρεις την άκρη. Εδώ και δύο χρόνια μας έχουνε φλομώσει, κόμματα και κυβερνώντες, με το παραμύθι της εξυγίανσης. Με το δικό του τρόπο βέβαια ο καθένας. Ο ένας με δεσμεύσεις και μηδενικές ανοχές, οι άλλοι με κατηγορίες, οι παράλλοι με υποσχέσεις και πάει λέγοντας, χωρίς κανένα απολύτως αποτέλεσμα παρά μόνο τον κατ επανάληψη και κατ εξακολούθηση εμπαιγμό της νοημοσύνης μας. Κατά περιόδους, μάλιστα, εμφανίζονται κι εκείνοι οι οποίοι υπόσχονται πως θα ανοίξουν το στόμα τους και θα τα ξεράσουν όλα ώστε να λάμψει η αλήθεια, οι οποίοι, σημειώστε παρακαλώ, εξαπολύουν αυτού του είδους τις μεγαλοστομίες μόνο όταν βρεθούν στο στόχαστρο. Πριν από το στόχαστρο δεν έχουν τίποτε να πουν, τίποτα να αποκαλύψουν και τίποτα να καταγγείλουν. Και βέβαια ούτε και μετά τηρούν τις εξαγγελίες τους. Αντιθέτως, για κάποιο περίεργο και μυστήριο λόγο επιλέγουν και πάλι τη μέθοδο της μουγγαμάρας. Κάπως έτσι δεν μας τα είπε και ο αμίμητος Βέργας ο οποίος είχε τάχα μου πολλά να πει αλλά τελικά δεν είπε απολύτως τίποτα; Το μόνο που μας είπε ήταν πως κι αυτός δεν είναι παρά ένας ακόμα φαφλατάς της πολιτικής, βγαλμένος από την ίδια εκείνη κάστα που δεν καταλαβαίνει Χριστό τι πάει να πει πολιτική ηθική και ευθιξία. Αντιθέτως θεωρεί ότι το κάθε δημόσιο αξίωμα είναι ένα χωράφι στο οποίο καλείται ο εκάστοτε αξιωματούχος να παίζει τένις με τη νοημοσύνη των πολιτών. Έτσι όμως μας είπε και η κ. Γιωρκάτζη. Ότι έφριξε με το μέγεθος της αθλιότητας που διαπίστωσε πως υπάρχει αλλά παρά να μας αποκαλύψει αυτό το μέγεθος μας άφησε να παρακολουθούμε το σίριαλ με τα ραβασάκια στο Προεδρικό και τους ανίκανους συμβούλους, με αποτέλεσμα να προσπεραστεί η ευθύνη αποκάλυψης των φρικτών αυτών διαπλεκόμενων. Προς το παρόν μας άφησε εμάς να φρίττουμε από το μέγεθος της γελοιότητας όλων όσοι χειρίστηκαν το συμβόλαιό της. Και όσο η γελοιότητα συνεχίζεται ακάθεκτη βρίσκει χώρο η αντιπολίτευση να το παίζει άμοιρη ευθυνών, υποδεικνύοντας τις αδυναμίες της κυβέρνησης, προσπαθώντας να μας πείσει πως η δική της μπουγάδα αστράφτει από καθαριότητα. Και δεν μας φτάνει όλη αυτή η φρίκη βγαίνει και ο εκπρόσωπος της Εκκλησίας, εις το όνομα του Αγίου Πνεύματος, να μας ενημερώσει ότι θα επενδύσει αλλού τα εκατομμύρια της Ιεράς Αρχιεπισκοπής γιατί έχει δαπανήσει, λέει, αρκετά λεφτά στις τράπεζες και έχει υποστεί πολύ μεγάλες ζημιές. Το καλύτερο όμως σας το αφήνω για το τέλος. Μετά από όλο αυτό το σούργελο σκάει και η είδηση ότι το δικηγορικό γραφείο που εκπροσωπεί τη Ryan Air, την εταιρεία που επελέγη μεταξύ άλλων οκτώ με «ποιοτικά κριτήρια» για να αγοράσει (ή για να κλείσει) τις Κυπριακές Αερογραμμές, εκπροσωπεί το δικηγορικό γραφείο του Προέδρου της Δημοκρατίας στο οποίο εργάζονται οι θυγατέρες του και οι οποίες κατέχουν το 50% των μετοχών του. Και δυστυχώς μέχρι την ώρα που έπρεπε να παραδοθεί αυτή η στήλη δεν προλάβαινα να δω ποιες ήταν οι αντιδράσεις του Προεδρικού απέναντι σε αυτή την είδηση, καθώς και των υπόλοιπων πολιτικών ηγετών, οι οποίοι αναμφισβήτητα θα βρουν και πάλι την ευκαιρία να ξεσπαθώσουν για τις καινούργιες μας «τάτσες». Η ουσία ωστόσο δεν αλλάζει. Και η ουσία είναι πως όσο οι έννοιες δεοντολογία, ασυμβίβαστο, ευθιξία και πολιτική ηθική απουσιάζουν παντελώς από το λεξιλόγιο των αξιωματούχων μας, η μηχανή του συστήματος και ο τροχός της δικής μας μαύρης τύχης θα γυρίζει εν ονόματι των θυγατέρων, των συμπεθέρων, των κουμπάρων και των λοιπών συγγενών της διαπλοκής και του συμφέροντος. elenixenou11@gmail.com <<<<<<< H ουσία είναι πως όσο οι έννοιες δεοντολογία, ασυμβίβαστο, ευθιξία και πολιτική ηθική απουσιάζουν παντελώς από το λεξιλόγιο των αξιωματούχων μας. ΜΕΤΑTΡΟΠΕΣ / Της Δρος ΕΡΑΤΟΥΣ ΚΟΖΑΚΟΥ ΜΑΡΚΟΥΛΛΗ Ισότητα των Φύλων: το μεγάλο ζητούμενο Π αρόλη την πρόοδο που επιτεύχθηκε στην ισότητα των δύο φύλων τις τελευταίες δεκαετίες, με τη συμμετοχή των γυναικών στην απασχόληση να έχει φθάσει το 60% και με τις γυναίκες να αποτελούν το 60% των αποφοίτων Πανεπιστημίων, στο επίπεδο της λήψης αποφάσεων, δηλαδή στις ηγετικές θέσεις, η συμμετοχή των γυναικών βρίσκεται σε ανεπίτρεπτα χαμηλά επίπεδα σε αρκετά κράτη μέλη της Ε.Ε., περιλαμβανομένης και της Κύπρου, ενώ στις φωτεινές εξαιρέσεις χωρών που έχουν πετύχει το στοίχημα της ισότητας, έχει ήδη σπάσει η γυάλινη οροφή. Η ίση εκπροσώπηση των γυναικών σε θέσεις λήψεως πολιτικών και οικονομικών αποφάσεων επιβάλλεται για τέσσερεις σημαντικούς λόγους: α) για τη δημοκρατική νομιμότητα της λήψεως αποφάσεων, β) για την ταχύτερη οικονομική ανάπτυξη μιας χώρας, γ) για τη βελτίωση της αποδοτικότητας των εταιρειών και δ) για την αξιοποίηση όλων των ταλέντων που υπάρχουν σε μια κοινωνία. Στο επίπεδο των κύριων θεσμών της Ε.Ε. η κατάσταση δεν είναι καθόλου ικανοποιητική αφού από τα 28 κράτη μέλη που απαρτίζουν το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο μόνο 5 εκπροσωπούνται από γυναίκες Αρχηγούς κρατών/κυβερνήσεων, ενώ στην 28μελή Ευρωπαϊκή Επιτροπή μόνο 9 Επίτροποι είναι γυναίκες. Αντίθετα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο παρατηρήθηκε αύξηση με τις γυναίκες να αποτελούν το 37%. Στο επίπεδο των εθνικών κυβερνήσεων παρατηρείται μια σημαντική πρόοδος με τον μέσο όρο συμμετοχής των γυναικών στα υπουργικά συμβούλια των κρατών μελών να ανέρχεται σήμερα στο 27%. Όμως, παρατηρείται μια μεγάλη ανομοιομορφία αν δούμε τις χώρες ξεχωριστά. Τη μεγαλύτερη συμμετοχή γυναικών έχει η Φιλανδία με 62,5%, η Σουηδία με 52% και η Γαλλία με 50%. Οι χώρες με τη μικρότερη συμμετοχή είναι η Ουγγαρία με 0%, η Ρουμανία 6%, και η Κύπρος με 9,1%. Στον τομέα των Εθνικών Κοινοβουλίων κρατών μελών η συμμετοχή των γυναικών κατά μέσο όρο είναι επίσης 27%. Τη μεγαλύτερη συμμετοχή έχουν η Σουηδία με 45%, η Φιλανδία με 42,5% και το Βέλγιο με 41.3%. Τα χαμηλότερα ποσοστά έχουν η Ουγγαρία με 9,3% και η Κύπρος με 12,5%. Όσο αφορά τη συμμετοχή των γυναικών σε θέσεις λήψεως αποφάσεων στον οικονομικό τομέα η κατάσταση είναι ακόμα πιο δραματική με τις γυναίκες να εκπροσωπούνται κατά μέσο όρο σε ποσοστό μόνο 19% στα Διοικητικά Συμβούλια μεγάλων εταιρειών. Τη μεγαλύτερη συμμετοχή έχει η Λετονία με 31%, ακολουθούν η Γαλλία με 30% και η Φιλανδία με 29%. Τα χαμηλότερα ποσοστά έχουν η Μάλτα με 3% και η Κύπρος, Τσεχία και Εσθονία με 7%. Στον χώρο των Κεντρικών Τραπεζών των κρατών μελών, μόνο η Κύπρος έχει γυναίκα Διοικητή, ενώ ο μέσος όρος της συμμετοχής των γυναικών στα Διοικητικά Συμβούλια των Κεντρικών Τραπεζών δεν ξεπερνά το 18%, με τέσσερεις χώρες, περιλαμβανομένης και της Κύπρου, να μην έχουν ούτε μία γυναίκα. Με βάση τα ανωτέρω δεδομένα, η επίμονη ανισότητα που επικρατεί πλήττει τη δημοκρατική νομιμότητα της λήψεως αποφάσεων και στερεί τις Ευρωπαϊκές κοινωνίες από την αυξημένη οικονομική ανάπτυξη, που είναι άμεσα συνυφασμένη με την συμμετοχή των γυναικών. Στερεί επίσης την Ε.Ε. από τη βελτιωμένη αποδοτικότητα και από την καλύτερη αξιοποίηση ταλέντων, που σε περιόδους οικονομικής κρίσης είναι ζωτικής σημασίας για την ανάκαμψη και την ανάπτυξη, όπως έχουν καταδείξει μελέτες Διεθνών Οργανισμών. Όσο για την Κύπρο, η κατάσταση που επικρατεί δεν τιμά την πατρίδα μας. Από ιδρύσεως της Δημοκρατίας, με ελάχιστες εξαιρέσεις που πρέπει να σημειωθούν, υποτιμούνται προκλητικά οι ικανότητες και δεξιότητες του γυναικείου πληθυσμού, ενώ οι υποσχέσεις παραμένουν κενές περιεχομένου. Για την επίτευξη του στόχου της πλήρους ισότητας των φύλων σε όλους τους τομείς, είναι απαραίτητη η πολιτική βούληση των κυβερνήσεων, των πολιτικών κομμάτων και των οικονομικών παραγόντων, που διαχρονικά έχουν απογοητεύσει οικτρά. Είναι γι αυτό που επιβάλλεται η άσκηση πίεσης εκ μέρους των ίδιων των γυναικών και γενικότερα της κοινωνίας για την επιβαλλόμενη αλλαγή. Μέχρις ότου επιτευχθεί αυτός ο στόχος, κανένας εφησυχασμός ή αδράνεια δεν επιτρέπεται. Οι γυναίκες δεν ζητιανεύουν αλλά διεκδικούν αυτά που δικαιούνται ως το 51% του πληθυσμού. Η Κύπρος έχει ένα ιδιαίτερα δύσκολο δρόμο να διανύσει λόγω των χαμηλών ποσοστών στους πλείστους τομείς λήψεως αποφάσεων. Αν όμως άλλες χώρες το έχουν πετύχει γιατί όχι και εμείς; erato@marcoullis.com

10 10-EPISTOLES CY_Master_cy 28/11/14 20:36 Page l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΑΠΟΨΕΙΣ Κυριακή 30 Νοεμβρίου 2014 Παιδείας παιδέματα Του ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΛΑΜΠΙΤΣΗ Δ ιατύπωσα την περασμένη Κυριακή στο άρθρο μου τη θέση πως, ενώ οι αλλαγές που προγραμματίζει να κάνει το ΥΠΠ στην εκπαίδευση σε τρεις βασικούς τομείς, δηλαδή στο σύστημα διορισμών, στο σύστημα αξιολόγησης του εκπαιδευτικού έργου και των εκπαιδευτικών και στην επιμόρφωση και κατάρτιση των εκπαιδευτικών λειτουργών, είναι αναγκαίες και έπρεπε να είχαν γίνει προ πολλού, οι αλλαγές αυτές δεν θα μετακινήσουν σημαντικά το εκπαιδευτικό μας σύστημα από τον βάλτο στον οποίο βρίσκεται. Αυτό που με κάνει να πιστεύω πως δεν θα επιτύχουμε πολλά πράγματα, είναι το γεγονός ότι ενώ εδώ και πολλά χρόνια έχουν επισημανθεί αρκετές αδυναμίες στο εκπαιδευτικό μας σύστημα, τα προβλήματα παραμένουν διαχρονικά τα ίδια και μερικά επιδεινώνονται. Και όμως, ούτε εκπαιδευτική μεταρρύθμιση χρειάζονταν για να επιλυθούν ούτε κάποια ιδιαίτερη ικανότητα. Απαιτείτο μόνο καλή θέληση και αποφασιστικότητα για τη λήψη κάποιων ανώδυνων, άλλοτε, μέτρων, τα οποία θα μπορούσαν να πάρουν την εκπαίδευσή μας ένα βήμα μπροστά. Ας δούμε μερικά από αυτά τα ζητήματα. Είναι περισσότερα από είκοσι χρόνια που επισημάνθηκαν τα υψηλά επίπεδα λειτουργικού αναλφαβητισμού στη χώρα μας. Υπήρξαν σημαντικές εισηγήσεις για την καταπολέμηση του φαινομένου, όπως η αύξηση του ορίου ηλικίας για προσέλευση των παιδιών στην πρώτη τάξη του δημοτικού σχολείου, η αναπροσαρμογή του αναλυτικού προγράμματος της πρώτης τάξης του δημοτικού σχολείου και η εφαρμογή τεστ ετοιμότητας για φοίτηση στην πρώτη τάξη. Εξ όσων ξέρω, δεν υπάρχει στην Ευρώπη χώρα που δέχεται τα παιδιά στην πρώτη τάξη του Δημοτικού κάτω από το όριο των έξι χρόνων ηλικίας. Οι πλείστες, μάλιστα, χώρες έχουν τόσο ευέλικτα αναλυτικά προγράμματα, που δέχονται το παιδί να φοιτήσει στην πρώτη τάξη όποια στιγμή του σχολικού χρόνου αυτό γίνει έξι χρόνων. Έχω την αίσθηση ότι αν υπάρχει μια πτυχή του εκπαιδευτικού μας συστήματος που αξίζει να εγκύψουν όλοι, για να την αντιμετωπίσουν, είναι αυτή των λειτουργικά αναλφάβητων ανθρώπων. Όσοι επικαλούνται το κόστος αξίζει να θυμούνται, ακόμα και σήμερα που τα οικονομικά του κράτους και όλων μας περνούν κρίση, μια κουβέντα του Ντέρεκ Μποκ, προέδρου του Χάρβαρντ: «αν νομίζετε ότι η εκπαίδευση είναι ακριβή, δοκιμάστε την άγνοια». Νομίζω πως τίποτε δεν μπορεί να είναι πιο τραγικό από την αδιαφορία μιας κοινωνίας να αφήνει έξω από τη δυνατότητα να μαθαίνουν ένα μεγάλο ποσοστό των παιδιών της. Αξίζει, επομένως, να παρθούν όλα τα μέτρα για την δραστική μείωση των λειτουργικά αναλφάβητων παιδιών. Τα χρήματα που ξοδεύονται για τη στήριξη των μειονεκτούντων μαθητών θα ήσαν πολύ λιγότερα αν διατίθεντο για πρόληψη του φαινομένου, παρά για θεραπεία του όταν είναι πλέον αργά. Η πράξη έδειξε ότι τα χρήματα που διατίθενται σε μεγαλύτερες τάξεις του δημοτικού και στις πρώτες του γυμνασίου δεν αποφέρουν όφελος. Η λύση του προβλήματος αυτού θα αποτελούσε μια πραγματική εκπαιδευτική μεταρρύθμιση. Πραγματική, επίσης, εκπαιδευτική μεταρρύθμιση θα ήταν η επιστροφή σε παλαιότερες μορφές του εκπαιδευτικού μας συστήματος, όταν σε κάθε ξεχωριστό στάδιο γινόταν αξιολόγηση των μαθητών. Θυμίζω πως πολλά χρόνια πριν, για να φοιτήσει κανείς στο γυμνάσιο ήταν απαραίτητο να περάσει εξετάσεις. Υπάρχουν χώρες που έχουν επαναφέρει τέτοια συστήματα, σε μια προσπάθεια να βοηθήσουν τους μαθητές να διαπιστώσουν τις κλίσεις και ικανότητές τους. Την ίδια στιγμή έχουν δημιουργήσει εκπαιδευτικές δομές που δίνουν στους μαθητές επαγγελματικές διεξόδους. Το ίδιο κάνουν και όταν ο μαθητής φτάσει στην τρίτη τάξη του γυμνασίου. Τα συστήματα αυτά δεν αποκλείουν τους μαθητές να συνεχίσουν την εκπαίδευσή τους σε ανώτερο επίπεδο. Επιπλέον, αποτελούν και τρόπο ελέγχου του εκπαιδευτικού έργου. Αντίθετα, εμείς έχουμε μιαν εγγενή αποστροφή προς τέτοια συστήματα, επειδή συνηθίσαμε να τα ισοπεδώνουμε όλα. Έτσι, ενώ ο μέσος ευρωπαϊκός όρος ανεξεταστέων μαθητών στο γυμνάσιο είναι 14%, εμείς περιοριζόμαστε στο 2%. Και ερωτώ: αφού οι πλείστοι εκπαιδευτικοί συστήνουν επιστροφή στην αριθμητική βαθμολογική κλίμακα (1-20), υπάρχει λόγος να διατηρούμε ακόμα την ισοπεδωτική αλφαβητική βαθμολογία (Α-Ε); lampitsis.p@cytanet.com.cy Συχνά στην εξέλιξη του Κυπριακού βλέπουμε όψεις που δύσκολα μπορεί να ερμηνευτούν ακόμα και με την παραδοσιακή τους μαυρόασπρη διάσταση. Ένας «μέσος» Τ/κ ζούσε κάτω από τη σκέπη ενός βοναπαρτικού καθεστώτος που διαμόρφωσε ο Ρ. Ντενκτάς κάτω από την κυριαρχία του κατοχικού στρατού. «Δόγμα» και σκοπός ζωής του Ντενκτάς ήταν η χωριστή γειτονία Ε/κ και Τ/κ σε δύο κράτη δίπλα-δίπλα. Αυτή η πολιτική έδειξε ότι κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις (ενταξιακή δυναμική Κύπρου, αλλαγή σκηνικού στην Τουρκία το 2002) δεν είχε μαζί της την πλειοψηφία των Τ/κ. Η κατάσταση άλλαξε και η πλειοψηφία ανέδειξε τον Μ. Α. Ταλάτ σε νέο ηγέτη και ο Ρ. Ντενκτάς έκλεισε τον κύκλο του. Σε αυτή τη μεγάλη αλλαγή των πραγμάτων, η ε/κ ηγεσία άφησε τις εξελίξεις στην τύχη, στην αδράνεια και κυρίως στην απουσία μιας στρατηγικής για το μέλλον. Ειδικότερα: 1. Στις 23 Απριλίου 2003 με απόφαση της τουρκικής κυβέρνησης άνοιξαν σημεία διέλευσης/δίοδοι από και προς τα Κατεχόμενα. Έτσι οι Τ/κ απέκτησαν τη δυνατότητα να διακινούνται σε όλη την κυπριακή επικράτεια, ενώ χιλιάδες Ε/κ τη δυνατότητα να επισκέπτονται τα σπίτια τους στην κατεχόμενη Κύπρο. Η θέση της τότε κυπριακής κυβέρνησης ήταν η σιωπή και η παρακολούθηση των εξελίξεων χωρίς θέση, χωρίς εισήγηση απέναντι στην ε/κ κοινή γνώμη. 2. Στη συνέχεια στο πλαίσιο μιας πολιτικής απόφασης δόθηκαν χιλιάδες ταυτότητες και διαβατήρια της Κυπριακής Δημοκρατίας σε Τ/κ. Μία απόφαση ενταγμένη στη στρατηγική του πουθενά, χωρίς ενσωμάτωση σε μια ευρωπαϊκού τύπου «βόρεια πολιτική» και η οποία κατέληξε σε μια διαδικαστική αξιοποίηση Στη στρατηγική του πουθενά χωρίς πολιτική στόχευση. 3. Δεν ξέρω ποιος εγκέφαλος οργάνωσε την ακατανόητη απόφαση να λαμβάνουν οι Τ/κ δωρεάν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη στα νοσοκομεία στις υπό τον έλεγχο της Κυπριακής Δημοκρατίας περιοχές. Αυτή η απόφαση προκάλεσε τόσες παρενέργειες στην ε/κ κοινωνία που τόση οργή δύσκολα μπορούσε να φανταστεί κανείς. Η ουσία είναι πως οι Τ/κ δεν ζήτησαν κάτι τέτοιο και αν κάποιος ήθελε να εφαρμόσει αυτό το μέτρο μπορούσε να θέσει ένα μίνιμουμ ποσό για την κάθε επίσκεψη. Η οικονομική κρίση οδήγησε την κυπριακή κυβέρνηση σε τερματισμό της πρακτικής αυτής, αλλά η ζημιά παραμένει έως σήμερα αμέτρητη. 4. Σύμφωνα με το καθεστώς της Πράσινης Γραμμής που συμφώνησε η Ε.Ε. με την Κυπριακή Κυβέρνηση και την τ/κ ηγεσία το 2004, επιτρέπεται κάτω από όρους το εμπόριο ανάμεσα στις ελεύθερες περιοχές και την κατεχόμενη νήσο στο πλαίσιο μιας διαδικασίας ανάπτυξης οικονομικών σχέσεων ανάμεσα στις εμπορικές κοινότητες. Σ την πρόσφατη συνεδρία της συνόδου των ελληνοκυπριακών και τουρκοκυπριακών κομμάτων στο Λήδρα Πάλας, η πρόεδρος των Ενωμένων Δημοκρατών (ΕΔΗ), Πραξούλα Αντωνιάδου-Κυριακού, κατά τη συζήτηση του θέματος των υδρογονανθράκων στην Κυπριακή ΑΟΖ, υπέβαλε την εξής πρόταση: ο πρώτος αγωγός αερίου από το θαλάσσιο οικόπεδο 12, Αφροδίτη, να γίνει προς την Κύπρο για να τροφοδοτηθούν με φθηνή ενέργεια οι ηλεκτροπαραγωγοί σταθμοί της ελληνοκυπριακής και της τουρκοκυπριακής κοινότητας για το καλό του κυπριακού λαού ως συνόλου και για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των κυπριακών προϊόντων και υπηρεσιών. Εκτιμάται ότι αν ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας εξαγγείλει αμέσως και χωρίς καθυστέρηση ειδική προς τούτο απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου και ότι δίνεται οδηγία στους αρμόδιους τεχνοκράτες να αρχίσουν τον σχεδιασμό του αγωγού προς την Κύπρο, και παράλληλα προσκαλέσει τις αντίστοιχες υπηρεσίες της Τουρκοκυπριακής Διοίκησης να αρχίσουν ανάλογες μελέτες και σχέδια για τη διοχέτευση του αερίου από το κατάλληλο σημείο της Πράσινης Γραμμής προς τους δικούς της ηλεκτροπαραγωγούς σταθμούς, αναμένεται να συμβούν, ως επακόλουθα, τα εξής: (α) θα αφαιρέσει κάθε προσχηματική δικαιολογία της Τουρκίας για να συνεχίσει την προπαγάνδα της ότι δήθεν ενεργεί τις παρεμβατικές της σεισμογραφικές έρευνες στη κυπριακή ΑΟΖ, και ενδεχομένως και γεωτρήσεις, για να προστατεύσει τα συμφέροντα της Τουρκοκυπριακής Κοινότητας, (β) θα ενισχύσει περαιτέρω τις δηλώσεις στήριξης από της διάφορες χώρες για το δικαίωμα της Κυπριακής Δημοκρατίας ως εκπροσώπου των συμφερόντων της Κύπρου στο σύνολό της για ανόρυξη των υδρογονανθράκων, (γ) θα προσφέρει ισχυρό στήριγμα στις πολιτικές δυνάμεις της Τουρκοκυπριακής Κοινότητας που επιθυμούν τη συνεργασία μεταξύ των δυο Κοινοτήτων και που επιδιώκουν τρόπους για να απαλλαγούν από τον στραγγαλιστικό εναγκαλισμό της Τουρκίας, ιδιαίτερα εν όψει των δικών τους εκλογών της προσεχούς άνοιξης, και (δ) θα επενεργήσει ως ένα ισχυρό και αποτελεσματικό μέτρο που θα επιτρέψει την επανέναρξη Του ΛΑΡΚΟΥ ΛΑΡΚΟΥ Το ουσιώδες τμήμα αυτής της αφήγησης γεμάτης από πρόχειρες συμφωνίες αλλά και πραγματικές αναπροσαρμογές είναι πως ένας Τ/κ σήμερα μπορεί να αντιληφθεί τα πράγματα με έναν περίεργο τρόπο. Μπορεί να αξιοποιεί τις ε/κ περιουσίες που βρίσκονται στην κατεχόμενη Κύπρο, ένας αριθμός προσφεύγει στα δικαστήρια ή στον κηδεμόνα διαχείρισης τ/κ περιουσιών εναντίον της αξιοποίησής τους από Ε/κ πρόσφυγες λ.χ. στη Λεμεσό, μπορεί επίσης να πωλήσει παραθαλάσσια οικόπεδά του π.χ. στη Λάρνακα, μπορεί ακόμα να προσφύγει σε Διεθνή Δικαστήρια κατά της Κυπριακής Δημοκρατίας για την απουσία δυνατότητας αξιοποίησης της περιουσίας του λ.χ. στην Πάφο. Τι φανερώνει η πιο πάνω απεικόνιση της σημερινής πραγματικότητας; Ότι η πολιτικές του ποδαριού οδηγούν σε διαρκώς και πιο πολύπλοκα αδιέξοδα, ότι η ζημιά από την πολιτική του βλέποντας και κάνοντας που ακολούθησαν ορισμένες ε/κ ηγεσίες είναι ανεπανόρθωτη. Δυστυχώς, η σημερινή κατάσταση πραγμάτων έχει ξεπεράσει και αυτό των συνομιλιών, αφού θα υποχρεωθεί η Τουρκία να συμμορφωθεί προς τις πιεστικές προς τούτο υποδείξεις της διεθνούς κοινότητας. Κατά τη συζήτηση του θέματος, ο Τουρκοκύπριος εκπρόσωπος του κόμματος CTP, Κουτλάι Ερκ, επικρότησε την εισήγηση ως σημαντικό Μέτρο Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης και συμπλήρωσε με την πρόταση για τη δυνατότητα για μια παράλληλη κίνηση για διαχείριση του νερού που θα έλθει από την Τουρκία προς όφελος του συνόλου του κυπριακού λαού. Είναι φανερό από τα πιο πάνω ότι η πρόταση για μια τέτοια χειρονομία έμπρακτης δήλωσης και των συγκεκριμένων ενεργειών για τη χρήση των υδρογονανθράκων προς όφελος ολόκληρου του κυπριακού λαού, (όπως πρόσφατη απόφαση της κυβέρνησης για δημιουργία Ταμείου Υδρογονανθράκων), θα ανατρέψει τους σχεδιασμούς της Τουρκίας και θα μας βάλει «ένα βήμα πιο μπροστά» στις πρωτοβουλίες για επίλυση του Κυπριακού και, ταυτόχρονα, θα της αφαιρέσει κάθε προσχηματική δικαιολογία να διαφημίζει τις παρεμβατικές της ενέργειες για τη δήθεν προστασία της Τουρκοκυπριακής ακόμα το «όραμα» Ντενκτάς («δύο κράτη δίπλα-δίπλα»). Ίσως, ούτε ο πείσμων Ντενκτάς δεν θα μπορούσε να φανταστεί ότι κάποια μέρα θα βλέπαμε εξελίξεις πέρα και από τη δική του λογική. Η ε/κ ηγεσία δεν μπόρεσε να αξιοποιήσει το μέγιστο πλεονέκτημα της ένταξης στην Ε.Ε. για να αλλάξει τα δεδομένα και να τα εντάξει σε μια στρατηγική επίλυσης αξιοποιώντας τα εργαλεία που μας παρέχει η συνταγματική τάξη της Ε.Ε. Αυτό είναι το κλειδί για να κατανοήσουμε τα σημερινά δεδομένα. Η πρωτοπορία της Κύπρου στον ενταξιακό δρόμο παρακίνησε σε αποφάσεις όπως εκείνη που οδήγησε την Άγκυρα να επιτρέψει τις διελεύσεις στις 23 Απριλίου 2003 αμέσως μετά την υπογραφή της Συνθήκης Προσχώρησης στη Στοά του Αττάλου-16 Απριλίου Τα δεδομένα επί του εδάφους και ο χρόνος λειτουργούν διαφορετικά μετά την ένταξη όπως βεβαιώνει η συμφωνία για την Πράσινη Γραμμή. Τα χρόνια της παντοδυναμίας Ντενκτάς ήταν ταυτισμένα με την ακινησία σε όλα τα επίπεδα και ο χρόνος κυλούσε στο δικό του ελεγχόμενο ρυθμό. Η ένταξη στην Ε.Ε. άλλαξε τις παραμέτρους στη διαχείριση του Κυπριακού, αλλά δεν βρήκε ανοικτές κεραίες σε σημαντικό τμήμα της ε/κ ηγεσίας, το οποίο διέθετε βαθιές παραστάσεις από το κίνημα των αδεσμεύτων. Έτσι δεν μπόρεσε να αναπτύξει μια μακροπρόθεσμη στρατηγική με αξιοποίηση της νέας κατάστασης πραγμάτων. Ο καταλύτης της Ε.Ε. έμεινε ανενεργός. Μία παλιά συνήθεια είναι να αγνοούμε τις γεωπολιτικές αλλαγές, ως την καλύτερη συνταγή για να επανέλθουμε στην πιο κλασική μας συνήθεια, την καταγγελία ως υποκατάστατο της πολιτικής. Μία ευφάνταστη, τολμηρή και αποτρεπτική πρόταση Του ΓΙΩΡΓΟΥ Δ. ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΙΔΗ Κοινότητας. Ένας θα ευελπιστούσε ότι με το ιδιαίτερα ευνοϊκό κλίμα που θα δημιουργηθεί θα μπορέσει ο εκπρόσωπος του γενικού γραμματέα να συνεχίσει τις καλές του υπηρεσίες για την επίτευξη μιας ταχείας και αποτελεσματικής διαδικασίας για την επίλυση του χρονίζοντος Κυπριακού στη βάση της μεθόδου του «αμοιβαίου οφέλους», (win-win). Και μια τελική προσδοκία για διαμόρφωση μιας λύσης «πακέτο» του Κυπριακού προβλήματος που θα παρείχε ταυτόχρονα στην Τουρκία τη δυνατότητα για μια εμπορική συμμετοχή στη αγορά των υδρογονανθράκων της Κυπριακής ΑΟΖ, και πιθανότατα και των άλλων πηγών στις ΑΟΖ των γειτονικών χωρών, ενός «πακέτου» που θα δημιουργούσε τις συνθήκες για μια ειρηνική και μακροχρόνια συμβίωση και ευημερία του συνόλου του Κυπριακού λαού σε μια «Ελβετία» της Ανατολικής Μεσογείου στους κόλπους της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ο κ. Γιώργος Δ. Χριστοδουλίδης είναι μέλος της Εκτελεστικής Γραμματείας των ΕΔΗ. christodoulides.g@cytanet.com.cy Εκεί που τελειώνει η λογική Ε κεί που τελειώνει η λογική αρχίζει ο στρατός λέγαμε ως στρατιώτες, προσπαθώντας με τον τρόπο αυτό να εξηγήσουμε όλα αυτά τα παράδοξα που περιλαμβάνει η 26μηνη θητεία. Με τη χώρα να δείχνει να έχει εδώ και καιρό χάσει κάθε επαφή με τη λογική, τα όσα βιώνουμε όλο αυτό το διάστημα στην Κύπρο μοιάζουν με μια ατέρμονη θητεία. Αφού ολοκληρώθηκε η συζήτηση για το κατά πόσο η κ. Γιωρκάτζη άλλαξε όρους στο συμβόλαιο της, έγινε λόγος για ηθικές αλλά και ποινικές ευθύνες, επειδή στην ουσία ενημέρωσε για όρους και πρόνοιες που δεν την ικανοποιούσαν, και επιδίωξε αλλαγές που το προεδρικό μετά που εξαπατήθηκε (επειδή δεν διάβασε το συμβόλαιο, ούτε το σημείωμα, το οποίο έχασε!), έκανε αποδεκτές, μπήκαμε σε άλλα επίπεδα συζήτησης. Τις ευθύνες εντός Προεδρικού. Οι οποίες όπως θα ανέμενε κάποιος, μετά από έρευνα, αποδείχθηκε ότι ανήκαν στον μόνο άνθρωπο που δεν θα μπορούσε να επωμισθεί το βάρος τους, αφού δεν βρίσκεται πλέον εκεί: Τον Μακάριο Δρουσιώτη. Προφανώς ο ίδιος πήρε το συμβόλαιο, το ενέκρινε, δεν ξέρω αν το υπόγραψε κιόλας εκ μέρους του Προέδρου και το κατέθεσε. Ενώ εξαφάνισε και το σημείωμα με τις αλλαγές που ζητούσε η κ. Γιωρκάτζη. Κάνοντας τον καθένα να διερωτάται ποιο είναι το χειρότερο; Ο Πρόεδρος να θεώρησε ότι δεν υπήρχε θέμα ασυμβίβαστου ή η διαπίστωση (σύμφωνα με τα όσα οι ίδιοι λένε) ότι ο καθένας στο Προεδρικό τελικά κάνει ό,τι βρεθεί στον δρόμο του; Και συνεχίζοντας την παράδοση που θέλει τη χώρα να διοικείται από διπλωμάτες και γραφειοκράτες (πριν ήταν η ιδιαιτέρα της Ακκελίδου, ο Βάσος Γεωργίου), οι οποίοι μας έχουν, σχεδόν μόνοι, οδηγήσει στην κατάρρευση. Εξηγώντας παράλληλα γιατί στη χώρα αυτή δεν υπάρχουν πολιτικές ευθύνες. Αφού δεν υπάρχουν πολιτικές αποφάσεις. Μέσα σε αυτά, ήρθε και η παρέμβαση της αστυνομίας να μας υπενθυμίσει πόσο καταστροφική μπορεί να είναι η κομματοκρατία. Αφού γεμίζει σημαντικούς θεσμούς με παντελώς ανίκανους και επικίνδυνους ανθρώπους. Ένα θέμα που με απλή κοινή λογική, εύκολα θα είχε αποφευχθεί, οδήγησε σε κλείσιμο μιας έκθεσης και έδωσε την ευκαιρία σε όλους να ασχοληθούν επιτέλους με την ουσία, το αντρικό γυμνό. Οι βουλευτές άρχισαν να τοποθετούνται στο fb για το κατά πόσο δικαιολογείτο η συγκεκριμένη πράξη, ενώ θα μπορούσαν να οδηγήσουν το θέμα του τι αποτελεί αισχρό στη Βουλή και να κλείσουν το θέμα μια και καλή και οι υπόλοιποι να τσακώνονται κατά πόσο υπάρχει όριο στην τέχνη, λες και το πρόβλημα είναι η λογοκρισία στην τέχνη και όχι η ίδια η λογοκρισία. Και η αστυνομία, αφού «έπραξε το καθήκον της», μας ενημέρωσε ότι ετοιμάζει φάκελο, που θα αποστείλει στην εισαγγελία για Του ΑΝΤΩΝΗ ΠΟΛΥΔΩΡΟΥ να προχωρήσει με τη συγκεκριμένη υπόθεση. Με δεδομένο ότι έλυσε όλα τα άλλα. Μπορεί να μην υπάρχει ακόμα εικόνα όσον αφορά τις συνθήκες κάτω από τις οποίες έγινε η αγορά των ελληνικών ομολόγων που όλοι προσπαθούσαν να ξεφορτωθούν, πως έφυγαν δισ. τη στιγμή που ήταν κλειστές οι τράπεζες, η νομική υπηρεσία να μην έχει ακόμα αγγίξει τα όσα εκπληκτικά έγιναν στη Λαϊκή, ετοιμάζεται όμως να οδηγήσει στο δικαστήριο πρώην αξιωματούχους της τράπεζας Κύπρου στη βάση παραπλανητικών δηλώσεων. Κατάφερε με μεγάλη επιτυχία 20 μήνες μετά να ανατρέξει και να βρει δηλώσεις κάποιων αξιωματούχων. Και επειδή σ αυτή τη χώρα ποτέ μην πεις ποτέ, στην κυβέρνηση πανηγυρίζουν για μια έκθεση που αποκάλυψε η New York Times για τις ευθύνες για την οικονομία που οι ίδιοι έγραψαν, φέρνοντας σε νέα επίπεδα το δούλεμα. Ο Πρόεδρος ασχολείται μόνο με υψηλού επιπέδου πολιτική, που συμπεριλαμβάνει ταξίδια στο Άμπου Ντάμπι για να παρακολουθήσει γκραν πρι, υποδοχή της Μπαρσελόνα στο Προεδρικό και τους περισσότερους (αντισυνταγματικούς) διορισμούς που προχώρησε κυβέρνηση. Περί θεσμικών αλλαγών, μεταρρυθμίσεων, νέας εθνικής αφήγησης ούτε κουβέντα. Αυτά δεν λύνουν προβλήματα, αντιθέτως δημιουργούν. Ο πρώην Πρόεδρος ζητά από τον νυν να δεχθεί τις συγκλίσεις στις οποίες ο ίδιος κατέληξε αλλά, που επί μήνες αρνείτο να υπογράψει. Ο Πρόεδρος δηλώνει ότι δεν επιστρέφει στις συνομιλίες όσο και να τον παρακαλά ο ειδικός απεσταλμένος. Και οι υπόλοιποι πολιτικοί πανηγυρίζουν και έχουν μπει σε μια μάχη του ποιος θα ζητήσει περισσότερα για να δεχθούμε να επιστρέψουμε στις συνομιλίες από τις οποίες ευελπιστούμε ότι η Τουρκία θα πειστεί να επιστρέψει κάποια από τα εδάφη που κρατά. Ο μεγαλύτερος δε επαναπροσεγγιστής είναι πλέον ο Αρχιεπίσκοπος. Τη στιγμή που με τα όσα βγαίνουν κάθε μέρα το πιθανότερο είναι πως τα τελευταία χρόνια, μέσω επενδύσεων στη Δρομολαξιά, ΣΑΠΑ κ.α. έχει περάσει περισσότερο χρήμα από την ΑΛΚΗ απ ό,τι από τη Ρεάλ Μαδρίτης και οι πατάτες αντιναχτές αποτελούν τις πραγματικές ειδήσεις πλέον. Κι όμως εμείς συνεχίζουμε να συζητάμε αν καλώς έπραξε η αστυνομία ή αν άλλαξε όρους στο συμβόλαιό της η Γιωρκάτζη. Και κάποιοι νοσταλγούν τις ένδοξες εποχές με τους χαρισματικούς ηγέτες, που δεν υπάρχουν πια. Δείχνοντας τελικά πως ούτε ένα ολοκληρωτικό restart δεν είναι αρκετό για να αλλάξει την κατάσταση. Χρειάζεται γκρέμισμα και κτίσιμο από την αρχή. Το θέμα είναι ποιος θα το κάνει. Αφού ολόκληρη η χώρα, συμπεριλαμβανομένης της κοινωνίας, βρίσκεται εδώ και χρόνια εκεί που τελειώνει η λογική. antopoly@cytanet.com.cy

11 11-POLITIKI_Master_cy 29/11/14 00:06 Page 11 Κυριακή 30 Νοεμβρίου 2014 ΠΟΛΙΤΙΚΗ Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ l 11 Ανοικτό ακόμα το ζήτημα της Χρ. Γιωρκάτζη Τα όσα προκύπτουν από τη συνέντευξη του Προέδρου Αναστασιάδη στην «Κ» για την ανοικτή πληγή για κυβέρνηση και οικονομία Tου ΑΝΔΡΕΑ ΠΑΡΑΣΧΟΥ Η πρώτη σοβαρή προειδοποιητική βολή για τη χαίνουσα για την κυβερνητική παράταξη πληγή, που είναι ανοικτή για τρεις σχεδόν μήνες, ήρθε τη Δευτέρα το πρωί από τον πρόεδρο του ΔΗΣΥ, Αβέρωφ Νεοφύτου, όταν δήλωνε από τηλεοράσεως του ΡΙΚ, «εδώ προσπαθούμε να σταθεροποιήσουμε τον χρηματοπιστωτικό τομέα και την οικονομία. Δεν μπορεί να μείνει αυτό το ζήτημα να εκκρεμεί για <<<<<<< Τώρα το συμβόλαιο Χρ. Γιωρκάτζη προνοεί ότι «δεν συμμετέχει στην παραγωγή διοικητικής πράξης πρόσωπο που έχει ιδιάζουσα σχέση ή συγγενικό δεσμό εξ αίματος ή εξ αγχιστείας μέχρι και του τέταρτου βαθμού». πάντα. Θεωρώ σωστή τη θέση του Προέδρου να φωνάξει τη διοικήτρια της ΚΤΚ και να κάνει κάποιες αλλαγές στο συμβόλαιό της. Από κει και πέρα κάποια πράγματα πρέπει να λεχθούν σταράτα, ξεκάθαρα και χωρίς μισόλογα. Η Χρυστάλλα Γιωρκάτζη κακώς άλλαξε τους όρους, τόσο όσο αφορά το ασυμβίβαστο όσο αφορά και τον μισθό της». Το σοβαρότερο όμως που είπε ο Αβέρωφ Νεοφύτου ήταν το εξής: «Κι ένα τελευταίο που συζητούμε συνέχεια. Δεν θα υπήρχε θέμα αν σε άλλες εποχές άλλαζε το συμβόλαιο. Όμως πρέπει να ξέρουμε ότι τώρα αν δεν άλλαζε το άρθρο 7 η κυρία Γιωρκάτζη δεν μπορούσε να διοριστεί»! Μομφή σαφέστατη και με μοναδικό παραλήπτη την ίδια. Τρεις μέρες μετά ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος Νίκος Χριστοδουλίδης γραπτώς ανακοίνωσε ότι «ύστερα από πρωτοβουλία του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Νίκου Αναστασιάδη υπεγράφη σήμερα 27 Νοεμβρίου 2014, τροποποίηση των όρων υπηρεσίας της Διοικητού της Κεντρικής Τράπεζας, με βάση τους όρους διορισμού της». Αν και με την ανακοίνωση του Εκπροσώπου εκ πρώτης όψεως φάνηκε ότι το ζήτημα με την κ. Γιωρκάτζη έχει κλείσει, αυτό ουδόλως είναι η πραγματικότητα. Έχει κλείσει μόνο το ζήτημα του μισθού της αλλά όχι το ζήτημα του ασυμβίβαστου καθότι σημειώνεται συναφώς: Επιπλέον, νοείται ότι ισχύουν και στην περίπτωση του Διοικητού της Κεντρικής Τράπεζας οι πρόνοιες του «περί του Ασυμβιβάστου Προς την Άσκηση των Καθηκόντων Ορισμένων Αξιωματούχων της Δημοκρατίας, Ορισμένων Επαγγελματικών και Άλλων Συναφών Δραστηριοτήτων τους» Νόμου (Νόμος αρ. 7(Ι)/2008), καθώς επίσης και οι πρόνοιες του Άρθρου 42 του «περί των Γενικών Αρχών του Διοικητικού Δικαίου» Νόμου (Νόμος αρ. 158(Ι)/1999)». Δηλαδή: 1. Κάθε διοικητικό όργανο που μετέχει στην παραγωγή διοικητικής πράξης πρέπει να παρέχει τα εχέγγυα της αμερόληπτης κρίσης. 2. Δεν συμμετέχει στην παραγωγή διοικητικής πράξης πρόσωπο που έχει ιδιάζουσα σχέση ή συγγενικό δεσμό εξ αίματος ή εξ αγχιστείας μέχρι και του τέταρτου βαθμού ή βρίσκεται σε οξεία έχθρα με το άτομο που αφορά η εξεταζόμενη υπόθεση ή που έχει συμφέρον για την έκβασή της. Θα πρέπει να σημειώσουμε ότι Ο Πρόεδρος υπογραμμίζει ότι «η κ. Χρυστάλλα Γιωρκάτζη, το αμέσως επόμενο διάστημα, θα πρέπει να λάβει τέτοιες αποφάσεις και μέτρα και να προβεί σε έρευνες, που αφορούν τη συγκεκριμένη τράπεζα (Λαϊκή) ή τους συγκεκριμένους άλλοτε διευθυντές της τράπεζας, έτσι ώστε να ξεπεραστούν τα προβλήματα που εγείρονται από πολλούς και διάφορους». Τα ευκόλως εννοούμενα παραλείπονται ή πάνε σπίτι τους; οι πιο πάνω πρόνοιες ήταν εκείνες που ανασύραμε από δικαστική απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου, του τότε δικαστή και νυν Γενικού Εισαγγελέα Κώστα Κληρίδη, στο ρεπορτάζ μας της 14ης Σεπτεμβρίου, εκφράζοντας την έκπληξή μας που ο ίδιος δεν εντόπιζε να υπάρχει ασυμβίβαστο στην υπόθεση Γιωρκάτζη όπως την παρουσιάσαμε για πρώτη φορά στην «Κ» μία εβδομάδα ενωρίτερα. Ανοικτό ακόμα το ζήτημα Από τη συνάντηση που είχαμε με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας για σκοπούς της συνέντευξης που δημοσιεύουμε σήμερα και μια σχετική με το ζήτημα συνομιλία προκύπτει σαφώς ότι το ζήτημα δεν ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΧΡΗΣΤΟΥ Ανύπαρκτες επιλογές Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης εμμέσως πλην σαφώς αφήνει να φαίνεται ότι δεν είναι πολλές οι επιλογές της Χρυστάλλας Γιωρκάτζη: «Η διάσταση ή αν θέλετε οι αντιδράσεις μας προκλήθηκαν από τις αποκαλύψεις του περιεχομένου του συμβολαίου. Ή τουλάχιστον την παράλειψη να ενημερωθώ για συγκεκριμένα θέματα που την έφερναν σε σύγκρουση με συγκεκριμένους νόμους κατά την ενάσκηση των καθηκόντων της. Εκείνο που θέλω να ελπίζω ότι οι επόμενες ενέργειές της θα καταδείξουν ότι εν αδίκω αφήνεται να εννοηθεί ότι ενδεχομένως να συμβαδίζει με συμφέροντα με συμφέροντα είτε του πρώην συζύγου της είτε με τη θυγατέρα της, που εργοδοτείτο στο γραφείο του κ. Γιωρκάτζη» καταλήγει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας. έχει κλείσει για τον Πρόεδρο και την κυβέρνηση. Συγκεκριμένα ρωτήσαμε τον Πρόεδρο, αν μετά από όλο αυτό που έγινε, το θέμα θεωρείται λήξαν και μας είπε μεταξύ άλλων ότι: «Η αυστηρότατη δήλωση που έκανα αναφερόταν στις τροποποιήσεις που έγιναν κατά τρόπο που άφηναν να νοηθεί ότι ηθελημένα προέβη στις τροποποιήσεις κατά τρόπο ώστε να καλύψει το πρόβλημα που υπήρχε. Κάποιες κινήσεις έγιναν, ενδεχομένως κάποιες άλλες θα πρέπει να γίνουν. Και επαναλαμβάνω, προκειμένου να ξεπεραστούν και οι όποιες υπόνοιες που αφήνονται εναντίον της, το αμέσως επόμενο διάστημα, θα πρέπει η κ. Γιωρκάτζη να λάβει τέτοιες αποφάσεις και μέτρα ή έρευνες, που αφορούν τη συγκεκριμένη τράπεζα ή τους συγκεκριμένους άλλοτε διευθυντές της συγκεκριμένης τράπεζας, έτσι ώστε να ξεπεραστούν τα προβλήματα που εγείρονται από πολλούς και διάφορους». Σε αδιέξοδο η κ. Γιωρκάτζη Ποιες μπορεί να είναι οι αποφάσεις από τη στιγμή που το ασυμβίβαστο είναι πλέον τόσο δεσμευτικό για τη διοικήτρια, με τις νέες τροποποιήσεις στο συμβόλαιό της; Το ερώτημα θέσαμε σε νομική πηγή που θέλησε να τηρήσει την ανωνυμία της, η οποία μας είπε: «Δεν μπορώ να δω άλλη διέξοδο. Ή θα παραιτηθεί από τη θέση της ή ο εν διαστάσει σύζυγός της θα παραιτηθεί από την υπεράσπιση του πελάτη του κ. Α. Βγενόπουλου». Το επόμενο ερώτημα μας ήταν, ποιες είναι οι κινήσεις που ο Πρόεδρος λέει ότι θα πρέπει να γίνουν και αφορούν τη Λαϊκή Τράπεζα; Η ίδια νομική πηγή μας απάντησε ότι «αν η κ. Γιωρκάτζη έχει με ενέργειές της μπλοκάρει κάποιες διαδικασίες, τότε ίσως αυτό να εννοεί ο Πρόεδρος. Ωστόσο, δεν βλέπω άλλη διέξοδο για την κ. Γιωρκάτζη, ενόσω δικηγόροι του κ. Βγενόπουλου είναι το Γραφείο Ανδρέα Γιωρκάτζη, από την παραίτησή της από την Κεντρική Τράπεζα». Ρωτήσαμε γι αυτό και τον ίδιο τον Πρόεδρο Αναστασιάδη: «Με την υπογραφή του τροποποιημένου Συμβολαίου από πλευράς της κ. Γιωρκάτζη δεν θα πρέπει ο εν διαστάσει σύζυγός της να παραιτηθεί από δικηγόρος της MIG και του Α. Βγενόπουλου;». Ο Πρόεδρος απάντησε: «Εκείνο το οποίο οφείλει η διοικήτρια ή οποιοσδήποτε δημόσιος υπάλληλος, είναι να αυτοεξαιρείται εκεί όπου υπάρχει σύγκρουση συμφέροντος με συγγενικό της πρόσωπο, όπως προβλέπει ο νόμος. Αυτό θα πρέπει να το δηλώνει και να αυτοεξαιρεθεί. Αρα και η ίδια θα πρέπει να αυτοεξαιρείται από υποθέσεις της Λαϊκής; Η ίδια βρίσκεται σε διάσταση με τον σύζυγό της και δεν μπορεί να του επιβάλει τι να πράξει. Και η κόρη της εξ όσων γνωρίζω έχει εγκαταλείψει το γραφείο του πατέρα της. Η ίδια η κ. Γιωρκάτζη θα πρέπει να είναι ιδιαιτέρως προσεκτική στη διαχείριση του θέματος της Λαϊκής Τράπεζας και όσων εμπλέκονται στα της Λαϊκής. Ισως αυτό που πρέπει να πράξει θα πρέπει να είναι αυστηρότερη από οποιαδήποτε άλλη περίπτωση.

12 12-POLITIKI_Master_cy 28/11/14 22:42 Page l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑ Κυριακή 30 Νοεμβρίου 2014 Το Κυπριακό στην ατζέντα Νταβούτογλου-Σαμαρά Στην Αθήνα για το Συμβούλιο Ανώτατης Συνεργασίας ο Τούρκος πρωθυπουργός ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ Του ανταποκριτή μας ΝΙΚΟΥ ΣΤΕΛΓΙΑ Σε μια πολύ κρίσιμη στιγμή για το Κυπριακό ο Πρωθυπουργός της Τουρκίας Αχμέτ Νταβούτογλου πραγματοποιεί επίσκεψη στην Αθήνα (4-5 Δεκεμβρίου) στο πλαίσιο του 3ου Συμβουλίου Ανώτατης Συνεργασίας. Ο Τούρκος Πρωθυπουργός μεταβαίνει στην Ελλάδα για να συζητήσει με την ελληνική κυβέρνηση τις τελευταίες εξελίξεις και την ένταση στο Κυπριακό. Παράλληλα με τις εξελίξεις στο Κυπριακό, ο κ. Νταβούτογλου θα ζητήσει από την ελληνική πλευρά να εστιάσει την προσοχή της στα πλεονεκτήματα της συνεργασίας των δύο χωρών στα πεδία της οικονομίας, της διπλωματίας και του τουρισμού. Η επίσκεψη του κ. Νταβούτογλου έρχεται στον απόηχο της πρόσφατης επίσκεψης του αντιπρόεδρο των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν στην Κωνσταντινούπολη. Το προηγούμενο σαββατοκύριακο, ο κ. Μπάιντεν συναντήθηκε με τα υψηλόβαθμα στελέχη της τουρκικής κυβέρνησης και έθεσε επί τάπητος μια σειρά σημαντικών ζητημάτων, τα οποία αφορούν το μέλλον της περιοχής μας. Ο κ. Μπάιντεν έστειλε στην Άγκυρα το μήνυμα ότι η ένταση στην Κύπρο και στα ελληνοτουρκικά δεν εξυπηρετεί τα συμφέροντα του ΝΑΤΟ, της Δύσης, της Τουρκίας και της Ελλάδας. Σε μια περίοδο που οι εξτρεμιστικές, ισλαμιστικές δυνάμεις επιχειρούν να επιβάλουν στην ευρύτερη περιοχή τα σχέδιά τους, η Άγκυρα και η Αθήνα δεν έχουν την πολυτέλεια να χάνουν πολύτιμο καιρό με εντάσεις και προστριβές, οι οποίες δεν εξυπηρετούν κανένα συμφέρον. Οι πληροφορίες της «Κ» από τον κύκλο της τουρκικής κυβέρνησης αναφέρουν ότι το συγκεκριμένο μήνυμα του κ. Μπάιντεν βρήκε μεγάλο αντίκτυπο στην πρωθυπουργία και στο Υπουργείο Εξωτερικών. Οι ίδιες πηγές αναφέρουν ότι η τουρκική πλευρά κατέγραψε με ιδιαίτερο ενδιαφέρον την πρόταση της αμερικανικής πλευράς για σταδιακή μείωση της έντασης στην ανατολική Μεσόγειο και στο Αιγαίο με αμοιβαία βήματα καλής θελήσεως. Η απάντηση που έδωσε ο Τούρκος Πρωθυπουργός στην παραπάνω πρόταση του κ. Μπάιντεν μας βοηθά να κατανοήσουμε την ατζέντα και την λίστα των προτεραιοτήτων, Στις εργασίες του τρίτου Συμβουλίου Ανώτατης Συνεργασίας θα κυριαρχήσουν θέματα οικονομίας, διπλωματίας και τουρισμού, αλλά στην κατ ιδίαν συνάντηση των δύο πρωθυπουργών θεωρείται βέβαιο ότι θα συζητηθεί και το Κυπριακό. την οποία μεταφέρει η τουρκική πλευρά στην Αθήνα. Σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές της «Κ», ο κ. Νταβούτογλου επεσήμανε ότι συμμερίζεται την άποψη του κ. Μπάιντεν σχετικά με την ανάγκη για τον άμεσο έλεγχο της έντασης στο Κυπριακό και στα ελληνοτουρκικά. Σύμφωνα με τον κ. Νταβούτογλου, τα βήματα της Άγκυρας από μόνα τους δεν είναι αρκετά για να επιτευχθεί αυτός ο στόχος. Η ελληνοκυπριακή πλευρά και κυρίως η Αθήνα έχουν μεγάλες ευθύνες στο Κυπριακό και στα ελληνοτουρκικά. «Η ηγεσία του Νίκου Αναστασιάδη, η οποία αποχώρησε από τις συνομιλίες, είναι αυτή, η οποία προκάλεσε την νέα κρίση στο Κυπριακό», υπήρξε το χαρακτηριστικό μήνυμα του Τούρκου Πρωθυπουργού, ο οποίος δεν παρέλειψε να ζητήσει την υποστήριξη της Ουάσιγκτον για άσκηση πίεσης στη Λευκωσία διά μέσου της Αθήνας. Σύμφωνα με την Άγκυρα, στη νέα περίοδο, η Αθήνα θα πρέπει να «συμμορφώσει» τη Λευκωσία και να ανοίξει τον δρόμο για την άμεση επανέναρξη των συνομιλιών. «Η Άγκυρα πιστεύει ότι η Αθήνα έχει τη δυνατότητα να επηρεάσει τη Λευκωσία για την αλλαγή του γενικού κλίματος στο Κυπριακό. Ο Νταβούτογλου επισκέπτεται την Αθήνα δίνοντας μεγάλη σημασία σε αυτή την υπόθεση», υπογραμμίζει πηγή της εφημερίδας μας, η οποία παρακολουθεί από πολύ κοντά τα βήματα του Τούρκου Πρωθυπουργού σε διάφορα ζητήματα. Η ίδια πηγή αναφέρει ότι στην Αθήνα, ο κ. Νταβούτογλου θα καταβάλει προσπάθειες για να παρουσιάσει το «εποικοδομητικό» και «διαλλακτικό» προφίλ της κυβέρνησης του. Οι πληροφορίες μας από την Άγκυρα αναφέρουν ότι στην Αθήνα, μαζί με το Κυπριακό, ο κ. Νταβούτογλου θα εστιάσει την προσοχή του και σε μια σειρά άλλων σημαντικών ζητημάτων, τα οποία αφορούν το μέλλον των ελληνοτουρκικών σχέσεων. Ο κ. Νταβούτογλου αποδίδει ιδιαίτερη σημασία στην ανάπτυξη των οικονομικών και πολιτισμικών συνδιαλλαγών των δύο χωρών. Ο ίδιος και οι συνεργάτες του πιστεύουν ότι σταδιακά αυτές οι συνδιαλλαγές μπορούν να συμβάλουν στη βελτίωση του κλίματος στις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Σε ό,τι αφορά τα ανοιχτά ζητήματα στα ελληνοτουρκικά, στην Αθήνα, η τουρκική πλευρά θα επαναλάβει την πάγια θέση της για αμοιβαία βήματα καλής θελήσεως. Στο ζήτημα της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης, η Άγκυρα εξακολουθεί να αναμένει βήματα καλής θελήσεως από την Αθήνα τα οποία αφορούν το ζήτημα των μουφτήδων στη δυτική Θράκη και την ανέγερση του τεμένους στην Αθήνα. Τέλος, σε ό,τι αφορά την ένταση στο Αιγαίο, η τουρκική πλευρά αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο της τελικής διευθέτησης του ζητήματος μέσα από τη συνολική σταδιακή βελτίωση των ελληνοτουρκικών σχέσεων και την επίλυση του Κυπριακού. ΚΥΠΕ Η τριμερής προκαλεί κλειστοφοβία στην Άγκυρα Την προηγούμενη Τρίτη, μιλώντας από το βήμα της κοινοβουλευτικής ομάδας του τουρκικού κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ), ο Πρωθυπουργός της Τουρκίας, Αχμέτ Νταβούτογλου αναφέρθηκε σε έναν μεγάλο προβληματισμό της κυβέρνησης του. «Δεν μπορεί κανένας να εγκλωβίσει την Τουρκία στο βόρειο κομμάτι της ανατολικής Μεσογείου», υπήρξε το χαρακτηριστικό μήνυμα του Τούρκου Πρωθυπουργού. «Η κλειστοφοβία και ο φόβος περί εγκλωβισμού της Τουρκίας στα παράλια της Μικρής Ασίας δεν είναι ένα νέο φαινόμενο στην Άγκυρα» αναφέρει στην «Κ» πηγή που παρακολουθεί τις εξελίξεις. Και προσθέτει: «Στην περίπτωση του ΑΚΡ δείχνει ότι η σημερινή κυβέρνηση αποτελεί την ιστορική συνέχεια και μετεξέλιξη της τουρκικής κεντροδεξιάς, η οποία διοικεί τη χώρα τις τελευταίες δεκαετίες. Η τουρκική κεντροδεξιά στηρίζει την εξωτερική πολιτική της σε φοβίες και σε σύνδρομα, τα οποία είναι απομεινάρια της αυτοκρατορικής περιόδου και του Ψυχρού Πολέμου». Όπως υπογραμμίζει η πηγή μας, ως συνεχιστής της κεντροδεξιάς πολιτικής παράδοσης στην Άγκυρα και έχοντας συμφιλιωθεί με τους παραδοσιακούς εκπρόσωπους του τουρκικού κατεστημένου, το τουρκικό κυβερνών κόμμα υψώνει το ανάστημα του στην ανατολική Μεσόγειο και εκφράζει έναν σημαντικό προβληματισμό, ο οποίος βρίσκει σύμφωνες μεγάλες μερίδες της τουρκικής κοινωνίας. Αναλύοντας τις τελευταίες εξελίξεις στην Κύπρο και στην ανατολική Μεσόγειο, ο Πρόεδρος Ερντογάν, ο Πρωθυπουργός Νταβούτογλου και τα υψηλόβαθμα στελέχη της τουρκικής κυβέρνησης καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι μια νέα συμμαχία, με εχθρικές διαθέσεις ως προς την Τουρκία έρχεται να περικυκλώσει τα νότια παράλια της χώρας. Τα τουρκικά φιλοκυβερνητικά μέσα, αναλύοντας τη νέα συνεργασία της Κύπρου με την Αίγυπτο και το Ισραήλ τονίζουν ότι στόχος των τριών κυβερνήσεων είναι ο αποκλεισμός της Τουρκίας από τη νέα ενεργειακή αγορά της περιοχής. Μέσω Αιγύπτου ή Ελλάδας το ισραηλινό αέριο Ο πρώην επικεφαλής του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας του Ισραήλ μιλά στην «Κ» Συνέντευξη στον ΑΘΑΝΑΣΙΟ ΕΛΛΙΣ Η χρήση των υφιστάμενων εγκαταστάσεων LNG στην Αίγυπτο ή κατασκευή αγωγού προς την Ελλάδα, είναι επιλογές για τη μεταφορά του ισραηλινού φυσικού αερίου, τονίζει σε συνέντευξή του στην «Κ» ο πρώην επικεφαλής του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας του Ισραήλ, αλλά και του επιχειρησιακού σχεδιασμού του ισραηλινού στρατού, <<<<<<< Η Τουρκία δεν είναι αξιόπιστος σύμμαχος. Αυτή έχει ανάγκη την Αμερική, όχι το αντίστροφο. ταξίαρχος Γκιόρα Εΐλαντ. Βαθύς γνώστης των συσχετισμών δυνάμεων στην περιοχή, επικρίνει τις ΗΠΑ για υπερβολικά «ήπια» στάση έναντι της Τουρκίας. Προτείνει, μάλιστα, τρόπους για να την πιέσουν. Πόσο στενές είναι οι σχέσεις Ελλάδας Ισραήλ; Μέχρι την άνοδο Ερντογάν στην εξουσία, η Τουρκία ήταν από τους σημαντικότερους στρατηγικούς συμμάχους του Ισραήλ και δεν αναδεικνύαμε τις σχέσεις με την Ελλάδα. Είχα επισκεφθεί επανειλημμένα την Αγκυρα και οι Τούρκοι ήταν αρνητικοί έναντι κάθε συνεργασίας μας με την Ελλάδα. Σήμερα Ισραήλ και Τουρκία δεν είναι εχθροί, αλλά η σχέση είναι συγκρουσιακή. Αντίθετα, έχουμε πολύ στενές σχέσεις με την Ελλάδα. Και στον αμυντικό τομέα; Αποφασίσαμε να έχουμε στρατιωτικό ακόλουθο στην Αθήνα, κάτι που συμβαίνει μόνο σε 15 πρωτεύουσες σε όλο τον κόσμο. Αυτό δείχνει το βάθος της συνεργασίας που υπάρχει πλέον. Γίνονται κοινές ασκήσεις αεροπορίας και ναυτικού στην Ελλάδα, η ισραηλινή αμυντική βιομηχανία προμηθεύει τις ελληνικές ένοπλες δυνάμεις, εμβαθύνει η συνεργασία στον τομέα της ασφάλειας και της ανταλλαγής πληροφοριών για την από κοινού αντιμετώπιση της τρομοκρατίας. Οι σχέσεις που βασίζονται σε εκατέρωθεν οικονομικά οφέλη, όπως και στην ενέργεια, έχουν δική τους δυναμική. Φυσικά, αν οι τουρκοϊσραηλινές σχέσεις συνεχίσουν να επιδεινώνονται, υπάρχει ένας ακόμη λόγος για πιο στενή συνεργασία Ελλάδας Ισραήλ. Πώς θα μεταφερθεί το αέριο από το Ισραήλ στην Ευρώπη; Εξετάζεται η χρήση των υφιστάμενων εγκαταστάσεων LNG Μέχρι την άνοδο Ερντογάν στην εξουσία, η Τουρκία ήταν από τους σημαντικότερους στρατηγικούς συμμάχους του Ισραήλ, υποστηρίζει o ταξίαρχος Γκιόρα Εΐλαντ. στην Αίγυπτο. Η άλλη επιλογή, η κατασκευή αγωγού προς την Ελλάδα, είναι ο προτιμητέος πολιτικά και ο πιο ασφαλής τρόπος διασύνδεσης με την Ευρώπη. Πώς κρίνετε τη στάση των ΗΠΑ έναντι της Τουρκίας; Οι Αμερικανοί είναι πολύ ήπιοι με την Τουρκία. Το βλέπουμε και στην αντιμετώπιση του Ισλαμικού Κράτους, της κύριας απειλής για τη Δύση. Το ISIS δεν είναι απλώς μια τρομοκρατική οργάνωση. Προσβλέπει στη μετεξέλιξή του σε κράτος. Η δράση του στηρίζεται στα χρήματα. Πού τα βρίσκουν; Θα μου πείτε, κατέλαβαν πηγές πετρελαίου. Σε ποιον πωλούν το πετρέλαιο; Στην Τουρκία ή μέσω Τουρκίας. Έμμεσα η Τουρκία, ένα μέλος του ΝΑΤΟ, συνεργάζεται με το ISIS. Μήπως οι ΗΠΑ τη χρειάζονται λόγω γεωγραφίας; Είναι αλήθεια ότι η Τουρκία προσφέρεται για πιθανές αμερικανικές επιχειρήσεις. Αλλά το 2003 δεν επέτρεψε στις ΗΠΑ να χρησιμοποιήσουν το έδαφός της για την επίθεση στο Ιράκ. Δεν είναι αξιόπιστος σύμμαχος. Ξέρετε, η Τουρκία έχει ανάγκη την Αμερική, όχι το αντίστροφο. Και τι θα έπρεπε να κάνουν οι ΗΠΑ; Το πιο ευαίσθητο θέμα για τους Τούρκους είναι η γενοκτονία των Αρμενίων. Αν η διεθνής κοινότητα, υπό την ηγεσία της σημαντικότερης χώρας του κόσμου ανακοινώσει ότι υπήρξε μια γενοκτονία που σχεδιάσθηκε και υλοποιήθηκε από την τουρκική κυβέρνηση, και μείνει αυτό στην Ιστορία, σας διαβεβαιώνω ότι θα ενοχλήσει βαθύτατα την Τουρκία. Για να μην αναφέρω τη δημιουργία κουρδικού κράτους, αν τους υποστηρίξει η Αμερική.

13 13-ADV CYTA_Master_cy 28/11/14 19:38 Page 1

14 14-EPIKAIROTHTA_Master_cy 29/11/14 01:10 Page l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ Κυριακή 30 Νοεμβρίου 2014 Η μπόχα του ΣΑΠΑ «απειλεί» όλη την Κύπρο Επώνυμοι και πέραν πάσης υποψίας Παφίτες πίσω από το σκάνδαλο, ταρίφες 20% για κάθε έργο και προπληρωμένες όλες τις μίζες Του ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΤΟΜΑΡΑ Πνιγμένη στην μπόχα που αναδύεται από το Συμβούλιο Αποχετεύσεων (ΣΑΠΑ) και τα όσα βγαίνουν στην επιφάνεια, η Πάφος βιώνει μία πρωτοφανή κρίση σε τοπικό επίπεδο τα σημάδια της οποίας άρχισαν να είναι ήδη ορατά. Μία κρίση που απειλεί παράλληλα να πιάσει ολόκληρη την Κύπρο, αφού καπάκια των αποχετευτικών κι άλλων πόλεων παίρνουν πλέον σειρά να ανοίξουν και να ελεγχθούν, σύμφωνα με τον γενικό ελεγκτή Οδυσσέα Μιχαηλίδη. Προς το παρόν παραμένουμε στην κοινωνία της Πάφου, όπου το μεγάλο φαγοπότι που είχε στηθεί εντός και εκτός ΣΑΠΑ δεν ήταν κεραυνός εν αιθρία. Οι τελευταίες εξελίξεις, αλλά και όσες έπονται έχουν προκαλέσει μούδιασμα σε σημείο τέτοιο, που η καχυποψία να κυριαρχεί σε κάθε δραστηριότητα της πόλης. Μετά και τις πρώτες συλλήψεις <<<<<<<<< Με το τσουβάλι οι χορηγίες από εταιρείες και εργολάβους σε πολιτιστικές και κοινωνικές εκδηλώσεις. Οι συλλήψεις για το ΣΑΠΑ άνοιξαν τον ασκό του Αιόλου αλλά και στόματα τα οποία βγάζουν στην επιφάνεια πράματα και θάματα με το πάρτι εκατομμυρίων σε μίζες που είχε στηθεί στην Πάφο. Ύποπτες επεκτάσεις συμβολαίων Ενώ το μεγαλύτερο εύρος των ερευνών επικεντρώνεται στη δεύτερη φάση του έργου, υπάρχει μια περίπτωση που αφορά την πρώτη και τα έργα που έγιναν κυρίως στη Γεροσκήπου, συμβόλαιο το οποίο είχε η ΜΕΤ- ΚΟ. Το τότε διοικητικό συμβούλιο του ΣΑΠΑ υποστήριζε ότι για κάποια επιπλέον έργα τα οποία έπρεπε να γίνουν, θα έπρεπε να γίνει επέκταση συμβολαίου Τιμολόγια σε περίοδο εκπτώσεων στην εταιρεία του αρχικού έργου. Μάλιστα, το όλο θέμα τότε πήγε στη Βουλή, αλλά και στο Γενικό Λογιστήριο με την προειδοποίηση ότι τυχόν επέκταση του συμβολαίου διέτρεχε κινδύνους να θεωρηθεί ως απευθείας ανάθεση. Οι προειδοποιήσεις αγνοήθηκαν και οι του ΣΑΠΑ προχώρησαν τότε με επέκταση του συμβολαίου στις 22 Δεκεμβρίου για το μέγα σκάνδαλο με τις μίζες στην Πάφο, τα ερμητικά κλειστά μέχρι σήμερα στόματα ανοίγουν, δίνοντας ροή πληροφοριών στις ανακριτικές αρχές. Τώρα, πλέον, μετά και τις τελευταίες εξελίξεις πρέπει να θεωρείται βέβαιο ότι τα όσα θα επακολουθήσουν θα ξεφύγουν από τα γεωγραφικά όρια της Πάφου. Πρόσωπα, τα οποία γνώριζαν από πρώτο χέρι το πάρτι εκατομμυρίων ευρώ που είχε στηθεί στον ΣΑΠΑ φαίνεται να έχουν δώσει στοιχεία στις ανακριτικές αρχές, όχι μόνο για τα πρόσωπα που τελούν υπό σύλληψη για σκοπούς διευκόλυνσης των ανακρίσεων, αλλά και για επώνυμους και πέραν πάσης υποψίας Παφίτες, οι οποίοι είτε συμμετείχαν στο φαγοπότι που είχε στηθεί από ενάρξεως του έργου είτε, όπως λέγεται έντονα, ήταν τα ιθύνοντα μυαλά που έστησαν την μεγάλη κομπίνα με τις μίζες. Επ αυτού ήδη στην τοπική κοινωνία σιγοψιθυρίζονται επώνυμοι Παφίτες, αλλά και δικηγορικά γραφεία εκτός Πάφου. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ της «Κ», τα πρόσωπα αυτά είχαν σημαντική παρουσία στα κοινωνικά και πολιτικά δρώμενα, όχι μόνο της Πάφου. Πέραν των όσων έχουν στα χέρια τους οι ανακριτές, ο πακτωλός εκατομμυρίων φαίνεται ότι διοχετεύτηκε προς συγκεκριμένη κατεύθυνση προσώπων, μέσα από συγκεκριμένα κανάλια και στη βάση συγκεκριμένης στρατηγικής, η οποία εκπονήθηκε από τους λεγόμενους διαμεσολαβητές, όπως αποκαλούνται στην Πάφο, δύο δικηγορικά γραφεία της Λευκωσίας και ένα τρίτο πρόσωπο. Το κόλπο με τις μίζες, όπως έλεγαν στην «Κ» πρόσωπα που κλήθηκαν από την αστυνομία να καθοδηγήσουν τις έρευνες, στηρίχθηκε σε τρεις βασικούς πυλώνες: Στις υπερβάσεις των συμβολαίων έργου του ΣΑΠΑ, στις χορηγίες αλλά και στα συμβάντα εργοταξίου, δηλαδή τις έξτρα χρεώσεις, που, σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις, ανέρχονται σε μερικές εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ. Εκτός από τον ΣΑΠΑ, στις ύποπτες μίζες που φαίνεται να δόθηκαν, σημαντικό ρόλο φαίνεται να είχε και ο Χώρος Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων (ΧΥΤΑ), ο χώρος βιολογικής επεξεργασίας και ταφής στερεών και υγρών αποβλήτων. Χορηγός ο ΧΥΤΑ Σύμφωνα με τα όσα έχουν ενώπιόν τους οι ανακριτές από επίσημες ή ανεπίσημες μαρτυρίες, το κύκλωμα με τις μίζες στηρίχθηκε πάνω στη γενική αρχή ότι συμβόλαια του έργου δεν προχωρούσαν, εάν εργολάβοι και εταιρείες δεν κατέβαλαν την καθορισμένη μίζα, είτε επί του συμβολαίου είτε με τη μορφή χορηγιών. Οι ραγδαίες εξελίξεις με συλλήψεις και με ορατό το ενδεχόμενο να επεκταθούν έχουν προκαλέσει έκτακτους ελέγχους σε οργανισμούς, όπου ο Σάββας Βέργας είχε παρουσία. Όπως είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε, μετά την ιστορία με τη συναυλία του Σάκη Ρουβά το περασμένο καλοκαίρι, πρόσωπα όχι <<<<<<<<< Ισχυρές ενδείξεις ότι πίσω από τις υπερβάσεις συμβολαίων βρίσκονται οι μίζες που κατέληγαν σε μία ομάδα 6 προσώπων. άσχετα σε έρευνα που πραγματοποίησαν στα βιβλία του ΧΥΤΑ ανακάλυψαν προς έκπληξή τους ότι η εταιρεία που διαχειρίζεται τα στερεά και υγρά απόβλητα εμφανιζόταν ως χορηγός της συναυλίας Ρουβά, με ποσό 25 χιλιάδων ευρώ. Επίσης, στον ίδιο έλεγχο ανακαλύφθηκε ότι ο ΧΥΤΑ είχε αγοράσει και τέσσερις χιλιάδες εισιτήρια για συγκεκριμένη όπερα, που ανέβηκε στο κάστρο της πόλης στο πλαίσιο των εκδηλώσεων του Paphos Aphrodite Festival. Στο πνεύμα στήριξης κοινωνικών και πολιτιστικών εκδηλώσεων, εταιρεία που πήρε συμβόλαιο για τα απόβλητα έδωσε για τη συναυλία του Σάκη Ρουβά υπό μορφή χορηγίας 29 χιλιάδες ευρώ σε δύο δόσεις. Μάλιστα, όταν προσεγγίστηκε για να αγοράσει και εισιτήρια για όπερα είπε έκπληκτος: «Μα έδωσα για τον Ρουβά». <<<<<<< Εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ πλήρωσε ο ΣΑΠΑ για τα συμβάντα, τα περισσότερα από τα οποία δεν πέρασαν από την εποπτική επιτροπή. Επεκτάσεις συμβολαίου για τη Γεροσκήπου παρά τις αρνητικές εισηγήσεις του Γενικού Λογιστηρίου του κράτους. ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΚΑΤΑΘΕΤΩΝ ΛΑΪΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ (ΣΥ.ΚΑ.ΛΑ) Καλούνται όλοι οι κουρεμένοι καταθέτες της Λαϊκής Τράπεζας όπως παραστούν σε επαρχιακή συνέλευση Λευκωσίας το Σάββατο 6/12/2014 και ώρα 11:00 το πρωί στο αμφιθέατρο του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου (Cyprus College) απέναντι από το μετόχι Κύκκου ΘΕΜΑΤΑ Ενημέρωση από το Κεντρικό Συμβούλιο του Συνδέσμου για τις μέχρι τώρα ενέργειές μας για ανάκτηση των κλεμμένων καταθέσεών μας. Χάραξη της μελλοντικής μας στρατηγικής. Ενημέρωση από τους νομικούς μας συμβούλους για την πορεία των αγωγών. Προετοιμασία για τη μεγάλη παγκύπρια συνέλευση. Η παρουσία όλων είναι απαραίτητη για να εντείνουμε τον αγώνα μας για αποκατάσταση της αδικίας που δεν είναι άλλη από την ανάκτηση των κλεμμένων καταθέσεών μας. Οι ύποπτες κινήσεις γύρω από τον ΣΑΠΑ αλλά και τον ΧΥΤΑ, όπως είπε παράγοντας της πόλης στην «Κ», ήταν συχνό φαινόμενο. Στο πνεύμα αυτό εντάσσεται και ένα περιστατικό πολύ πριν σκάσει η βόμβα με τις μίζες. Δήμος της περιοχής ειδοποιήθηκε ότι χρωστούσε στον ΧΥΤΑ ένα ποσό μερικών χιλιάδων ευρώ. Οι υπεύθυνοι του Δήμου αρνήθηκαν να εξοφλήσουν το ποσό και από εκεί και μετά ξεκίνησε ένα ανατολίτικο παζάρι. Οι του ΧΥΤΑ συνέχιζαν τις πιέσεις, κάνοντας προσφορές εκπτώσεων μέχρι που το «οφειλόμενο» ποσό κατέβηκε στις 10 χιλιάδες ευρώ. Στην επίμονη άρνηση των υπευθύνων του Δήμου προτάθηκε το εξής καταπληκτικό εκ μέρους συγκεκριμένου ατόμου του ΧΥΤΑ: Ο ΧΥΤΑ να καταβάλει τις 10 χιλιάδες ευρώ στον Δήμο υπό μορφή χορηγίας και ο Δήμος να εξοφλήσει τις οφειλές. Μάλιστα, όταν το δημοτικό συμβούλιο ευχαριστούσε δημόσια τον ΧΥΤΑ για τη χορηγία έκπληκτα τα παρευρισκόμενα άτομα άκουσαν από τον υπεύθυνο του ΧΥΤΑ να λέει ότι δεν είναι η πρώτη φορά που έδιναν χορηγίες σε σωματεία της πόλης. Σχετικές μαρτυρίες υπάρχουν και για την ΑΕΠ, όπου στο στόχαστρο των ερευνών έχουν μπει οι ουκ ολίγες χορηγίες που δόθηκαν στο ποδοσφαιρικό σωματείο και ο τρόπος διαχείρισης αυτών. Ο τρίτος πυλώνας του σκανδάλου με τις μίζες είχε να κάνει με τα συμβάντα εργοταξίου: Τις έξτρα χρεώσεις εκείνες που διεκδικούσαν οι εργολάβοι και είχαν να κάνουν με πρόνοιες του έργου που δεν συμπεριλαμβάνονταν στο συμβόλαιο. Τα συμβάντα εργοταξίου για τη δεύτερη φάση του αποχετευτικού της Πάφου, έλεγε ενημερωμένη πηγή στην «Κ», είναι μερικές δεκάδες τόμοι, τα περισσότερα εκ των οποίων πληρώθηκαν από το ΣΑΠΑ χωρίς ουσιαστικό έλεγχο. Σύμφωνα με τη διαδικασία για την πληρωμή της χρειαζόταν η βεβαίωση των μηχανικών που επέβλεπαν το έργο και ο έλεγχος από την εποπτική επιτροπή. Στο σημείο αυτό λέγεται από άτομα που παρακολουθούσαν από κοντά τον τρόπο λειτουργίας του ΣΑΠΑ, ότι, όταν κάποια από αυτά τα συμβάντα πήγαιναν στην ολομέλεια του ΣΑΠΑ, στην οποία συμμετέχουν οι δήμοι και οι κοινότητες της περιοχής, για τελική έγκριση στα μέλη εκείνα που υπήρχε υποψία ότι ενδεχομένως θα δημιουργούσαν προβλήματα, η ταρίφα ήταν σαράντα χιλιάδες λίρες. Για το θέμα αυτό η αστυνομία προσπάθησε να εξασφαλίσει μαρτυρία χωρίς να το έχει επιτύχει ακόμα. Οι υπερβάσεις της μίζας Το χοντρό πανηγύρι με τα ποσά που φαίνεται ότι διακινούντο στο παρασκήνιο του αποχετευτικού, είχε ως αφετηρία τα συμβόλαια του έργου. Πρόσωπο, το οποίο έχει περάσει από τα γραφεία των ανακριτών δίνοντας στο αρχικό στάδιο των ερευνών πληροφορίες έλεγε στην «Κ» ότι το σύνολο των συμβολαίων για τη δεύτερη φάση του έργου υλοποιήθηκε, αφού ο εργολάβος ή η εταιρεία συμφώνησαν να καταβάλουν συγκεκριμένη ταρίφα. Ταρίφα, η οποία ήταν ποσοστιαία και μάλιστα προπληρωτέα. Σύμφωνα με το ίδιο πρόσωπο, το ποσοστό της ταρίφας είχε καθοριστεί στο 20%, που, όπως μας υπέδειξαν πρόσωπα του κατασκευαστικού τομέα, είναι το κέρδος του συμβολαίου. Για τη συγκεκριμένη τακτική οι ανακριτές παρουσίασαν στο δικαστήριο Πάφου μάρτυρα που φέρει τον υπό κράτηση δήμαρχο Πάφου να απαιτεί να του καταβληθεί το συγκεκριμένο ποσοστό. Στην τακτική που εφάρμοζαν οι ύποπτοι, το κέρδος του κάθε συμβολαίου προερχόταν από τις υπερβάσεις και τις απαιτήσεις των εργολάβων. Όπως μας υποδείχθηκε, όλα τα συμβόλαια της δεύτερης φάσης του έργου στην Πάφο παρουσιάζουν μια υπέρβαση που κυμαίνεται από 20% έως 25%. Χαρακτηριστικό παράδειγμα: Η εταιρεία που κατασκεύασε τη βιολογική μονάδα της Πάφου πληρώθηκε τα 17 εκατ. ευρώ από τα 15,7 που ήταν το συμβόλαιο, χωρίς ΦΠΑ. Η εταιρεία απαίτησε άλλα 8,7 εκατ. ευρώ, αποστέλλοντας επιστολή για διεθνή διαιτησία. Οι δύο πλευρές συμφώνησαν στις 23 Δεκεμβρίου 2013 στο 1,36 εκατ. ευρώ. Από το συγκεκριμένο ποσό, υποστηρίζεται, δόθηκαν μίζες 250 με 300 χιλιάδων ευρώ. Η τελική συμφωνία που υπεγράφη από τον πρόεδρο του ΣΑΠΑ έγινε γνωστή στους υπηρεσιακούς ένα χρόνο μετά. Το ίδιο συνέβη με δύο συμβόλαια το Α και Ε της δεύτερης φάσης. Έχει καταγγελθεί στην αστυνομία ότι στο τελικό κείμενο της συμφωνίας μπήκε η έκτη πρόνοια, η οποία απάλλασσε τον εργολάβο απ όλες τις δυνητικές αγωγές εναντίον της, κάτι, που, όπως υποστηρίζεται, δεν είχε συμφωνηθεί. Τη συγκεκριμένη συμφωνία υπέγραψε ο Σάββας Βέργας.

15 15-EPIKAIROTHTA_Master_cy 28/11/14 23:51 Page 15 Κυριακή 30 Νοεμβρίου 2014 ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ l 15 Η αποκαθήλωση του Σάββα Βέργα Το πάθος για εξουσία και χρήμα έκαψαν τον «Θεό» της Πάφου Της ΜΑΡΙΝΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΟΥ Στη θεωρεία του χάους φαίνεται να εμπίπτει η υπόθεση Βέργα και η τροπή της ξεφεύγει από το κομματικό σύστημα. Το κεφάλαιο Σάββας Βέργας και τα σκάνδαλα διαπλοκής στην Επαρχία Πάφου αποτελούν την απαρχή της αποκαθήλωσης και των υπόλοιπων κομματικών κάστρων. Η οικονομική ανέχεια στην οποία βρίσκονται οι πολίτες δεν επιτρέπει περαιτέρω αποσιώπηση και αποδοχή εκκωφαντικών σκανδάλων. Αυτός είναι και ο λόγος που ο Σάββας Βέργας αποτελεί πλέον παρελθόν από το πολιτικό σκηνικό. Οι άκρατες πολιτικές φιλοδοξίες, ο πολιτικός χαμαιλεοντισμός αναλόγως πολιτικών κινήτρων και η αυθαιρεσία της εξουσίας, οδήγησαν τον ανώτατο άρχοντα της Πάφου στην πολιτική και κοινωνική του εξορία. Πολιτικός χαμαιλεοντισμός Πολλά έχουν ακουστεί για την ευκολία με την οποία ο Σάββας Βέργας, το «πολιτικό τέκνο» του Σπύρου Κυπριανού, προχωρούσε στην εναλλαγή πολιτικών στρατοπέδων και συμμάχων. Χαρακτηριστική, ωστόσο, έμεινε η αιφνίδια μεταγραφή του από το καρογιανικό στρατόπεδο σε αυτό του Νικόλα Παπαδόπουλου, κατά την περίοδο των εσωκομματικών εκλογών. Η πολυετής φιλία και συνεργασία με τον Μάριο Καρογιάν δοκιμάστηκε έντονα όταν ο Σάββας Βέργας άρχισε να διευρύνει τις πολιτικές του φιλοδοξίες. Το γεγονός ότι ο τέως πρόεδρος του ΔΗΚΟ δεν τον στήριξε, όσο τουλάχιστον ο δήμαρχος της Πάφου ανέμενε, για την εκλογή του στην προεδρία του Πάφος 2017 αλλά και για την αντιπροεδρία του κόμματος, δημιούργησε το τελικό ρήγμα στις σχέσεις των δύο ανδρών. Συνεπεία αυτού ο Σάββας Βέργας, ο οποίος άλλοτε ζητούσε τη διαγραφή του Νικόλα Παπαδόπουλου από το ΔΗ- ΚΟ, μετατράπηκε ένθερμος υποστηρικτής της υποψηφιότητάς του για την προεδρία του ΔΗΚΟ και σημαντικός σύμμαχος. <<<<<<< Ο πολιτικός αμοραλισμός και η απληστία απόρροια της εξουσίας φαίνεται να οδήγησαν τον άλλοτε ισχυρό άνδρα στην πολιτική και κοινωνική του εξορία. Η τότε στάση του Σάββα Βέργα αποτέλεσε το casus belli για τους καρογιανικούς, υποστηρίζοντας πως η στάση του Βέργα στοίχησε την προεδρία στον Μάριο Καρογιάν. Άλλοι εσωκομματικοί κύκλοι θεώρησαν αναμενόμενη την αλλαγή πλεύσης, σημειώνοντας πως αποτελεί τακτική του να στηρίζει τα άτομα τα οποία μπορούν να ικανοποιήσουν τα πολιτικά του κίνητρα και τις πολιτικές του φιλοδοξίες. Το ίδιο εξάλλου έκανε, όταν στήριξε ανοικτά την υποψηφιότητα Νίκου Αναστασιάδη, παρά το γεγονός ότι είχε εκλεγεί δήμαρχος με την στήριξη του ΑΚΕΛ. Από την πλευρά του ο Νικόλας Παπαδόπουλος είδε ιδιαίτερα θετικά την «κατάκτηση» Σάββα Βέργα, αφού η νέα συμμαχία έδινε τη δυνατότητα στον Νικόλα Παπαδόπουλο να κερδίσει τον πλήρη έλεγχο της Επαρχίας Πάφου. Ως αντάλλαγμα, ο Νικόλας Παπαδόπουλος θα στήριζε σθεναρά την εκλογή του στην αντιπροεδρία του κόμματος. «Είμαι ο Θεός» φέρεται να έλεγε ο Σάββας Βέργας κατά την περίοδο του ξέφρενου παιχνιδιού πολιτικής ισχύος. Και μετά σιωπή Οι δικαστικές περιπέτειες του Σάββα Βέργα, αρχής γενομένης με τα περιβόητα απειλητικά μηνύματα, έφεραν αφενός σε δύσκολη θέση την ηγεσία του ΔΗΚΟ και αφετέρου τις πρώτες σκιές στη συμμαχία των δύο πολιτικών ανδρών. Το ΔΗ- ΚΟ, αντιλαμβανόμενο τον πολιτικό μονόδρομο στον οποίο θα όδευε στηρίζοντας τον Σάββα Βέργα, προτίμησε να κρατήσει αρχικά χαμηλούς τόνους. Με πρόσχημα το να «αφεθεί η δικαιοσύνη να πάρει τα μέτρα της», βρήκε ως μεσοβέζικη λύση την αναστολή της συμμετοχής του δημάρχου από την Κεντρική Επιτροπή του κόμματος. Ωστόσο, οι συνεχείς αποκαλύψεις σκανδάλων με αποκορύφωμα το αποχετευτικό της Πάφου δεν έγιναν περισσότερα περιθώρια στον Νικόλα Παπαδόπουλο να προστατεύσει τον άλλοτε στενό του συνεργάτη. Αυτός ήταν και ο λόγος που ο πρόεδρος του ΔΗΚΟ είχε προχωρήσει σε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Σάββα Βέργα, ζητώντας του να παραιτηθεί. Ως πρόσχημα φαίνεται να χρησιμοποίησε πως οι εξελίξεις προκαλούν προβλήματα στην εύρυθμη λειτουργία του Δήμου Πάφου. Η απόφαση του Σάββα Βέργα να διατηρήσει πάρα ταύτα το αξίωμά του, επικαλούμενος το ότι η παραίτησή του μπορεί να εκληφθεί και ως παραδοχή ενοχής, ανάγκασε το κεντρώο κόμμα να ζητήσει και δημοσίως την παραίτησή του και συνεπεία να οδηγήσει τον δήμαρχο στην πολιτική του απομόνωση. Θα μιλούσε για πολλά «Θα πάρω πολλούς μαζί μου» φέρεται να είπε στον περίγυρό του ο Σάββας Βέργας μετά και από την προδοσία που ένιωσε τόσο από τους πολιτικούς του συμμάχους όσο και από άλλους. Ωστόσο, οι βολές αποδείχθηκαν άσφαιρες, αφού παρά τις απειλές που εκτόξευε σε διάφορους κύκλους, στην περιβόητη συνέντευξη τύπου αρκέστηκε σε γενικολογίες. Λέγεται, πάντως, πως δεν έκρυψε την ενόχλησή του από τις αποστάσεις ασφαλείας που φρόντισε να κρατήσει το ΔΗΚΟ. Ο ίδιος, ανέφερε σε στενούς του συνεργάτες πως ανέμενε από τον πρόεδρο του ΔΗ- ΚΟ να το συζητήσει μαζί του προτού προχωρήσει στην αναστολή της συμμετοχής του από την Κεντρική Επιτροπή. Μάλιστα, εσωκομματικές πηγές αναφέρουν πως ο δήμαρχος Πάφου ήταν βέβαιος πως ο Νικόλας Παπαδόπουλος θα έκανε ό,τι μπορούσε για να τον βοηθήσει και όχι να κρατήσει αμέτοχη στάση. Καταρρέουν τα κομματικά κάστρα Πολλοί θεωρούν πως ο Σάββας Βέργας δεν έχει ακόμα πει την τελευταία του κουβέντα, αφήνοντας να εννοηθεί πως το ενδεχόμενο να προβεί σε επώδυνες αποκαλύψεις δεν έχει κλείσει. Πάντως, σε εσωκομματικούς κύκλους του ΔΗΚΟ, υποστηρίζεται πως ο πρόεδρος του ΔΗΚΟ παρά τη μηδενική ανοχή του σε σκάνδαλα διαπλοκής και διασπάθισης δημόσιου χρήματος, στην προκειμένη περίπτωση πρόκειται να κρατήσει χαμηλούς τόνους, σημειώνοντας πως η μετωπική σύγκρουση με τον Σάββα Βέργα μόνο προβλήματα μπορεί να του προκαλέσει. Αυτό γιατί ο δήμαρχος της Πάφου ενδεχομένως να προβεί σε άβολες για τον Νικόλα Παπαδόπουλο αποκαλύψεις, τόσο για την εμπλοκή του δικηγορικού γραφείου «Τάσσος Παπαδόπουλος και Συνεργάτες» στην υπόθεση του αποχετευτικού (ως δικηγόρος των εργολάβων και των συμβούλων μηχανικών) όσο και για τις εκλογικές διεργασίες στην Επαρχία Πάφου κατά τις τελευταίες εσωκομματικές εκλογές. Σημειώνεται πως για την εκλογική διεργασία στην Πάφο, είχαν λεχθεί πολλά που αφορούσαν την απαγόρευση νέων μελών που ενέγραψε ο Μάριος Καρογιάν ώστε να ψηφίσουν, ενώ έντονες είναι οι κατηγορίες περί καλπονοθείας. Τυχόν επιβεβαίωση τέτοιου περιστατικού από πλευράς Βέργα αναμένεται να πλήξει ανεπανόρθωτα το ΔΗΚΟ. Το σίγουρο πάντως το οποίο υποστηρίζουν πηγές από όλες τις πολιτικές δυνάμεις είναι πως η σύλληψη Σάββα Βέργα θα οδηγήσει σε ντόμινο αποκαλύψεων και θα αποτελέσει την απαρχή της κατάρρευσης της κομματοκρατίας που έλεγχε μέχρι τώρα πλήρως την τοπική αυτοδιοίκηση.

16 16-GNOMES ELLADA_Master_cy 11/28/14 11:47 PM Page l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΕΛΛΑΔΑ Kυριακή 30 Νοεμβρίου 2014 Απίστευτος συνδυασμός Η ελληνική κοινωνία έχει υποφέρει πολύ. Δεν της αξίζει να υποφέρει άλλο, γιατί οι αντοχές τελειώνουν. Ενας απίστευτος συνδυασμός πείσματος, ανεπάρκειας και ανευθυνότητας απειλεί και πάλι τη χώρα. Το πείσμα είναι του Γερμανού υπουργού Οικονομικών και των ομοϊδεατών του, οι οποίοι θέλουν την Ελλάδα «ειδική περίπτωση» και επιδεικνύουν απέναντί της πολύ λιγότερη ανοχή από ό,τι σε άλλες χώρες, που έχουν πολύ μικρότερη πρόοδο σε κρίσιμους τομείς. Η Πορτογαλία δεν έχει κάνει περισσότερες περικοπές ή μεταρρυθμίσεις από την Ελλάδα. Παρ όλα αυτά η διαφορά στα spreads των <<<<<< Το πείσμα του Γερμανού υπουργού Οικονομικών και των ομοϊδεατών του, η ανεπάρκεια του κυβερνώντος πολιτικού συστήματος και η ανευθυνότητα της αντιπολίτευσης. δύο χωρών είναι σημαντική. Η Γερμανία, κατά τον «σοφό» οικονομολόγο Πίτερ Μπόφινγκερ, είναι πολύ πίσω από την Ελλάδα στο άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων ή τις εργασιακές σχέσεις. Εχει... κολλήσει όμως ο κ. Σόιμπλε σε μια πουριτανική αντιμετώπιση της χώρας και το πείσμα του δεν φαίνεται να μπορεί να το υπερκεράσει ούτε και η καγκελάριος. Η ανεπάρκεια ανήκει στο κυβερνών πολιτικό σύστημα, που από την άνοιξη και μετά βιάστηκε να υποτιμήσει τους κινδύνους των αγορών, εγκατέλειψε τις μεταρρυθμίσεις και προέβη σε κινήσεις που κλόνισαν την εμπιστοσύνη στη χώρα. Η ανευθυνότητα διακρίνει την αξιωματική αντιπολίτευση, η οποία χωρίς κανένα σοβαρό σχέδιο αποφάσισε να εγκλωβίσει τη Σ το Παρίσι η τρόικα δεν έδειξε τον «κακό της εαυτό». Ενήργησε ως αυτό που είναι πράγματι ως οι εκπρόσωποι των δανειστών της χώρας. Και η απλή λογική υπαγορεύει μία και μόνη αλήθεια, ότι ο οφειλέτης τηρεί απαρεγκλίτως τα όποια συμφωνηθέντα. Παρεμπιπτόντως σημειώνεται ότι πριν από λίγους μήνες είχε αποδεχθεί η κυβέρνηση δεκαέξι προϋποθέσεις, εφαρμοστέες πριν από την τελική αξιολόγηση, και απλώς το λησμόνησε. Αλλά το πρόβλημα δεν εξαντλείται εδώ. Αγνοώντας την πλήρη εξάρτηση της χώρας, η κυβέρνηση καταρτίζει προϋπολογισμούς δίχως την έγκριση των δανειστών, επινοεί ίδιες αναγνώσεις των οικονομικών δεδομένων, αμφισβητεί ότι θα υπάρξει δημοσιονομικό κενό το 2015 και υπό πίεση οικτρά υπαναχωρεί. Η αδιέξοδη αυτή πορεία άρχισε από τις ευρωεκλογές, όταν κήρυξε η κυβέρνηση «ανταρτοπόλεμο» ρητορικής εντάσεως πρώτου μεγέθους. Επαιρόταν ο κ. Σαμαράς πως «σχίζει τα Μνημόνια σελίδα σελίδα», χαρακτήριζε ανεπιθύμητη την παρουσία του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και ο λόγος πέρασε στους διαχειριστές των διεθνών κεφαλαίων και συνετρίβη η ελπίδα δανειοδοτήσεως της χώρας από τις αγορές. Τελικώς στο Παρίσι κατέρρευσε η απόπειρα υιοθετήσεως της συνθηματολογίας του ΣΥΡΙΖΑ από τους ηγέτες της Ν.Δ. και του ΠΑΣΟΚ. Οπως επίσης αναιρέθηκε με τρόπο οδυνηρό το επιχείρημα-φόβητρο, ότι εάν δεν επιδειχθεί μια «κατανόηση», θα ανέλθει τελικώς στην εξουσία ο κ. Αλέξης Τσίπρας. Αλλά αυτό το ενδεχόμενο έχει ήδη προεξοφληθεί από τους Ευρωπαίους εταίρους μας. Δεν είναι ο κ. Τσίπρας μια ευχάριστη προοπτική για την Ευρώπη. Περί αυτού δεν πρέπει να υπάρχει καμία αμφιβολία. Αλλά η λογική των Ευρωπαίων πολιτικών είναι Του ΑΛΕΞΗ ΠΑΠΑΧΕΛΑ Οι ωδίνες των Παρισίων Του ΚΩΣΤΑ ΙΟΡΔΑΝΙΔΗ χώρα στην πολιτική αβεβαιότητα. Πιστεύει ότι η διαπραγμάτευση με τους εταίρους θα είναι μια μεγάλη «κατάληψη» που θα εκβιάσει το ποθητό αποτέλεσμα για το χρέος και τη χρηματοδότηση της χώρας. Η άγνοια κινδύνου δεν συγχωρείται το Οι κίνδυνοι, οικονομικοί, κοινωνικοί και ασφαλώς γεωπολιτικοί, είναι τεράστιοι για να μπορεί να τους διαχειρισθούν άνθρωποι που δεν έχουν διοικήσει ούτε ΚΕΠ στο παρελθόν. Αλλο πράγμα το «νταραβέρι» της πολιτικής και της επικοινωνίας μέσα σε μια μικρή χώρα και άλλο το μεγάλο παιχνίδι που αφορά την πατρίδα σε ένα σύνθετο παγκόσμιο σκηνικό, όχι το κόμμα. Εχει έλθει η ώρα να σοβαρευτούν όλοι, εντός και εκτός Ελλάδος. Στη χώρα μας δεν αξίζει να γίνει ένα αποτυχημένο κράτος, ένα failed state με ήλιο και ωραίες θάλασσες. Ούτε βεβαίως της αξίζει μια ουκρανοποίηση, όπου κουμάντο θα κάνουν διάφορα λόμπι που θα ξεκαθαρίζουν τους λογαριασμούς τους με πιστόλια και άλλες... ευγενείς μεθόδους. Οι Γερμανοί δεν διακρίθηκαν ποτέ για τη γεωπολιτική τους σοφία και ουδέποτε χειρίσθηκαν την ηγεμονία τους με σύνεση και όραμα. Κάθε άλλο. Το κυβερνών πολιτικό σύστημα έχει δείξει αντοχές και τα έδωσε όλα για να κρατήσει τη χώρα όρθια, αλλά δεν μπόρεσε ποτέ να βρει το εμβόλιο που θα απομόνωνε για λίγο τα χαλασμένα κύτταρα της φαυλότητος και της ακρισίας. Η αξιωματική αντιπολίτευση έχει σαγηνευθεί από τα φώτα της εξουσίας και της δύναμης, που μπορεί εύκολα να αποδειχθούν τα φώτα του τρένου που έρχεται καταπάνω της με μεγάλη ταχύτητα έπειτα από έναν εκλογικό θρίαμβο. Ο συνδυασμός δεν είναι καλός. Ο λαός είναι τρομαγμένος και δικαιολογημένα δεν εμπιστεύεται κανέναν. Το τραγικό είναι ότι στο τέλος εκείνος θα την πληρώσει αν το πείσμα, η ανεπάρκεια και η ανευθυνότητα μας ρίξουν στα βράχια. συστημική και ο ΣΥΡΙΖΑ αποτελεί μια πραγματικότητα που πρέπει να αντιμετωπισθεί με ρεαλισμό και αποφασιστικότητα. Σε αντίθεση με ό,τι συμβαίνει στη Βόρεια Ευρώπη, όπου η οικονομική κρίση ανέδειξε κόμματα εθνικιστικά από τον χώρο της Δεξιάς -την κ. Μαρίν Λεπέν στη Γαλλία και τον κ. Νάιτζελ Φάρατζ στη Βρετανία-, στον ευρωπαϊκό Νότο φορείς αμφισβητήσεως της ευρωπαϊκής πολιτικής είναι τα κόμματα της ριζοσπαστικής Αριστεράς ο ΣΥΡΙΖΑ στην Ελλάδα και το Podemos στην Ισπανία. Εχει δημιουργηθεί με άλλα λόγια μια τάση ανεπιθύμητη και δυσλειτουργική για την κρατούσα αντίληψη και είναι προφανές ότι η εκκαθάριση της καταστάσεως είναι αναγκαία πλέον. Εάν ο κ. Τσίπρας ανέλθει τελικώς στην εξουσία και ακολουθήσει «πολιτική των άκρων», έχουν τον τρόπο οι εταίροι μας να τον συντρίψουν μαζί και την Ελλάδα. Με αυτόν τον τρόπο θα «παραδειγματισθούν» τα κόμματα της ριζοσπαστικής Αριστεράς στην Ισπανία και όπου αλλού προκύψουν. Το ευρωπαϊκό σύστημα -όπως και κάθε σύστημα- είναι άτεγκτο. Εάν, αντιθέτως, ο κ. Τσίπρας ακολουθήσει μια πιο «ευέλικτη πολιτική» και εάν στραφεί εναντίον εκείνων των ομάδων που απέφυγαν να θίξουν, για διαφόρους λόγους, οι κυβερνήσεις της τελευταίας τετραετίας παρά τις προτροπές των Ευρωπαίων ηγετών, θα είναι ένας ενοχλητικός και δύσκολος εταίρος, αλλά εν πάση περιπτώσει «χρήσιμος» για να ολοκληρωθεί η ολική σάρωση που επεδίωκε αρχικώς το πρόγραμμα εξυγιάνσεως της χώρας. Εως ότου συμβούν αυτά -και εάν συμβούντο μόνον που μπορεί να κάνει η κυβέρνηση είναι να υπερασπισθεί το πρόγραμμά της και να παύσει να συμπεριφέρεται «επαναστατικά» μιμούμενη τον ΣΥΡΙΖΑ. Η επίσκεψη του Πάπα Φραγκίσκου στην Τουρκία θέτει σε πρώτο πλάνο ένα από τα μεγαλύτερα ζητήματα της εποχής μας τη σχέση μεταξύ θρησκειών αλλά και τη σχέση μεταξύ του έθνους και της θρησκείας, μεταξύ του ατόμου και της πίστης του. Η Τουρκία είναι η χώρα όπου πολλά μέτωπα συναντώνται. Το 99% του πληθυσμού είναι Μουσουλμάνοι αλλά επισήμως η χώρα είναι κοσμική δημοκρατία. Στα δυτικά, η Τουρκία συνορεύει με χριστιανικές χώρες, ενώ στα νότια και ανατολικά της σύνορα μαίνεται πόλεμος μεταξύ μουσουλμανικών λαών, όπου αφανίζονται αρχαίες κοινότητες Χριστιανών. Λίγο παραπέρα η διένεξη μεταξύ Μουσουλμάνων και Εβραίων βρίσκεται σε διαρκή αναβρασμό, και τα τελευταία χρόνια η Τουρκία παρεμβαίνει ολοένα και περισσότερο υπέρ των Παλαιστινίων. Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ενσωματώνει πολλές από τις εντάσεις και τα αντικρουόμενα ρεύματα της χώρας του. Ενώ η κυβέρνησή του οδήγησε την Τουρκία προς ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την Ευρωπαϊκή Ενωση, «ανατρέποντας» το παλιό κοσμικό καθεστώς, έχει προωθήσει ολοένα και περισσότερο την ισλαμική ταυτότητα της χώρας του ενώ η ελληνική κοινότητα και Οι θρησκείες, η βία και η πίστη ΑSSOCIATED PRESS άλλες μειονότητες έχουν μαραζώσει, η κυβέρνηση του Ερντογάν έχει κάνει περισσότερα για τις μειονότητες απ ό,τι οι προηγούμενες η κυβέρνησή του ήταν η πρώτη που ανέπτυξε σοβαρό διάλογο με το κόμμα ΡΚΚ των Κούρδων αυτονομιστών, αλλά την ίδια ώρα ο ίδιος παρουσιάζει τους Κούρδους ως ίδιους με τους φανατικούς του Ισλαμικού Κράτους που προελαύνουν στη Συρία και το Ιράκ και καταγγέλλει τη Δύση για τη βοήθεια που παρέχει στους Κούρδους. Ο Πάπας, αφού επισκέφθηκε το μαυσωλείο του ιδρυτή της Τουρκικής Δημοκρατίας, Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ, την Παρασκευή στην Αγκυρα, έθεσε άμεσα στον Ερντογάν το θέμα που τον απασχολεί. «Εχουμε ανάγκη έναν διάλογο. Μουσουλμάνοι, Εβραίοι και Χριστιανοί πρέπει να έχουν ίσα δικαιώματα και τις ίδιες υποχρεώσεις σύμφωνα με τους νόμους», είπε ο προκαθήμενος της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας, ο πρώτος ξένος επισκέπτης στο νέο παλάτι του Τούρκου προέδρου. «Ο φανατισμός και ο φονταμενταλισμός, καθώς και οι παράλογοι φόβοι που καλλιεργούν τις παρεξηγήσεις και τις διακρίσεις, πρέπει να αντιμετωπιστούν από την αλληλεγγύη όλων των πιστών», πρόσθεσε. Η αναφορά στην ανάγκη διαλόγου δεν ήταν Το Πανεπιστήμιο Αθηνών ανακοίνωσε: «Θα εισηγηθούμε στις επιμέρους Σχολές τη διεξαγωγή ηλεκτρονικών δημοψηφισμάτων κατά Τμήματα, ώστε να δοθεί η δυνατότητα στην πλειοψηφία των φοιτητών να αποφασίζουν όλοι απευθείας ως προς την εκάστοτε διακοπή των μαθημάτων... Να δοθεί στη δημοκρατική πλειοψηφία η σύγχρονη δυνατότητα να μιλήσει και να χειριστεί τις τύχες της αναλαμβάνοντας τις ευθύνες της». Πρώτο λάθος στο γενναίο και τίμιο αυτό κείμενο: Οταν η παρακμιακή διάλυση είναι παγιωμένο καθεστώς, η τετράγωνη λογική της δημοκρατίας δεν έχει καμιά ελπίδα αποτελεσματικότητας. Οι μειοψηφίες της βίας και του ετσιθελισμού δεν πείθονται από τη γλώσσα της λογικής κοινωνίας και το χάος δεν τιθασεύεται με «βελτιώσεις». Στα ελλαδικά πανεπιστήμια της «μεταπολίτευσης» κάποιοι ετοιμάζουν την κομματική τους καριέρα, παγερά αδιάφοροι για την όποια λαχτάρα επενδύουν παιδιά στη σπουδή και στην έρευνα ή για την ελπίδα στενεμένων οικογενειών να κερδίζουν οι κλώνοι τους με τη σπουδή το ψωμί τους. Δεύτερο λάθος στο μαχητικά δημοκρατικό πρυτανικό κείμενο: Οταν το μπάχαλο είναι «κατάκτηση», εδώ και σαράντα ολόκληρα χρόνια, μια πρυτανεία με ρεαλιστικό αυτοσεβασμό δεν «εισηγείται», απλώς αρνείται να παίξει στο ίδιο γήπεδο. Οργανώνει τότε λ.χ., με το ανθρώπινο δυναμικό των ειδικών Σχολών που διαθέτει και ασκούμενους φοιτητές, πανελλήνια δημοσκόπηση: «Θέλετε πανεπιστήμια για να υπηρετούν τη σπουδή και την έρευνα ή πανεπιστήμια - αρένες της κομματικής κοκορομαχίας;». Να έχει στο χέρι η πρυτανεία ξεκάθαρα εκφρασμένη την κοινωνική βούληση. Οπλο απέναντι στον φασισμό, στον τραμπουκισμό, στην ασυδοσία. Τρίτο λάθος του σώφρονος πρυτανικού κειμένου: Απευθύνεται στους υποκινούμενους, όχι στους υποκινητές, στους αφιονισμένους εκτελεστές, όχι στα κέντρα που τους κατευθύνουν. Παραδειγματικά και πάλι: Μια πρυτανεία που ψηφίζεται για να διαχειριστεί την ευθύνη λειτουργίας του πρώτου πανεπιστημίου της χώρας, με δεδομένη τη σαραντάχρονη ατίμωση και τον ευτελισμό του από τη φασιστική ασυδοσία των κομματικών νεολαιών, ζητάει από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας να συγκαλέσει σύσκεψη των κομματικών αρχηγών. Και τους προκαλεί: «Θα αποσύρετε τις κομματικές νεολαίες σας από τα πανεπιστήμια; Θα πάψετε να χρησιμοποιείτε τις εκλογές του φοιτητικού συνδικαλισμού σαν προκριματικές για την καταμέτρηση της δύναμης των κομμάτων σας; Εμείς, από δω και πέρα θα τηρήσουμε τον νόμο: για κάθε παρανομία στα πανεπιστήμια θα καλείται ο εισαγγελέας και η αστυνομία». Ο φασισμός της κομματοκρατίας έχει, έντεχνα, εξαλείψει από τις μάζες τη συνείδηση ότι η αστυνόμευση είναι κοινωνικό λειτούργημα, συμφωνημένο από όλους όσους αποδεχόμαστε το Σύνταγμα της χώρας. Οι κάποιοι αστυνομικοί υπάλληλοι που κάνουν παράχρηση των αρμοδιοτήτων τους δεν είναι περισσότεροι από τους αντίστοιχους υπαλλήλους των εφοριών ή της πολεοδομίας. Η επέμβαση της αστυνομίας στα πανεπιστήμια είναι επέμβαση των εντεταλμένων της λαϊκής βούλησης, της βούλησης να γίνονται σεβαστοί οι νόμοι, να πατάσσεται η παρανομία, να μην είναι ασύδοτα τα κομματικά πρακτοράκια ή οι ψυχανώμαλοι θεριακλήδες κάθε σέχτας ιδεολογικής. Δεν υπάρχει δημοκρατία χωρίς αστυνόμευση της αυθαιρεσίας, της βίας, του ετσιθελισμού, από οπουδήποτε κι αν προέρχεται. Η σύγχυση περνάει από τις συνειδήσεις στη γλώσσα: Η φασιστική συμπεριφορά ονοματίζεται «δημοκρατικό δικαίωμα», Του ΝΙΚΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑ ΕΠΙΦΥΛΛΙΔΑ Tου ΧΡΗΣΤΟΥ ΓΙΑΝΝΑΡΑ τυχαία: το 2011 το αιγυπτιακό πανεπιστήμιο Αλ Αζάρ, το οποίο θεωρείται κορυφαίο κέντρο της διδαχής του σουνιτισμού, διέκοψε διάλογο με το Βατικανό, καταγγέλλοντας τον προηγούμενο Πάπα για παρέμβαση στα εσωτερικά της Αιγύπτου επειδή ζήτησε να προστατευθεί η μειονότητα των Κοπτών. Με την αναφορά στην «αλληλεγγύη όλων των πιστών», ο Πάπας υπονόησε ότι οι πιστοί των τριών μεγάλων μονοθεϊστικών θρησκειών είναι ενωμένοι από το γεγονός ότι πιστεύουν, και ας διαφέρει η θρησκεία τους. Η αντίληψη αυτή αντιτίθεται στο ρεύμα των ακραίων σουνιτών Μουσουλμάνων, οι οποίοι θεωρούν εχθρό τον αλλόθρησκο και αποστάτη όποιον ανήκει σε άλλη σέχτα του Ισλάμ. Αυτοί θέλουν να αναπαραστήσουν τα πρώτα χρόνια της θρησκείας τους με την επέκταση του Ισλάμ μέσω πολέμου, αγνοώντας το μάθημα της ειρήνης και της ανοχής. Ο Χριστιανισμός, τους πρώτους αιώνες, επεκτάθηκε μέσω του λυτρωτικού μηνύματος της προσωπικής σωτηρίας που υποσχόταν προσφέροντας παρηγοριά σε ελεύθερους και δούλους, πλούσιους και φτωχούς, γυναίκες και άνδρες όλων των εθνών. Οταν κυριάρχησε, μετατράπηκε σε όχημα οικονομικού, κοινωνικού και πολιτικού ελέγχου του πληθυσμού και επέκτασης μέσω πολέμου. Σήμερα, ο Χριστιανισμός φαίνεται να έχει κάνει μεγάλο κύκλο και είναι πάλι κυρίως προσωπική υπόθεση μεταξύ του πιστού και του Θεού. Ετσι, ο πιστός μπορεί να σέβεται την πίστη του άλλου, χωρίς να παρεμβάλλεται η καχυποψία και η έχθρα που απορρέουν από τις διαχωριστικές γραμμές μεταξύ ομάδων. Ο Πάπας Φραγκίσκος, γεννημένος στην Αργεντινή, επικεφαλής μιας πάμπλουτης γεωπολιτικής δύναμης με έδρα το Βατικανό, εκπροσωπεί αυτή την οικουμενικότητα της πίστης. Οπως και ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος - γεννημένος στο νησί της Ιμβρου, του οποίου το ποίμνιο στην Κωνσταντινούπολη δεν φθάνει τους Σήμερα οι δύο θα συλλειτουργήσουν στο Πατριαρχείο, στην εορτή του Αγίου Ανδρέα, εκπέμποντας παγκοσμίως ένα μήνυμα ενότητας που ξεπερνά την Ιστορία, τα δόγματα και τα σχίσματα. Αυτό θα ενοχλήσει φανατικούς όλων των δογμάτων. Αλλά η πίστη εδράζεται στην αγάπη του ατόμου για το Θείο, για το Θείο που σέβεται την πίστη του άλλου, για τη ζωή και την κοινωνία. Και όσο η περιοχή μας και ο κόσμος όλος ταράσσονται από διενέξεις, η επιμονή στην ενότητα και στην ανοχή είναι παρηγοριά και ελπίδα. Γιατί κομματικές νεολαίες στα πανεπιστήμια <<<<<< Τα ελλαδικά πανεπιστήμια είναι ένα παρατεινόμενο έγκλημα των κομμάτων. ο τραμπουκισμός «λαϊκή πάλη», η ωμή βία των γκανγκστερικών εκβιασμών «κοινωνικοί αγώνες». Για την εμπειρική ενάργεια αντίληψης της πραγματικότητας, ας κατανοήσει ο αναγνώστης τη λέξη «ασυδοσία» με εικόνες: Ελάχιστοι φοιτητές («ομάδες κρούσης» κομματικών νεολαιών) να διαλύουν βίαια συνελεύσεις συγκλήτων ή πανεπιστημιακών Τμημάτων. Να κάνουν «κατάληψη» σε πρυτανείες. Να χτίζουν καθηγητές μέσα στα γραφεία τους. Να λεηλατούν γραμματείες και καθηγητικά γραφεία. Να αποφασίζουν αυτοί ποιο μάθημα θα το αφήσουν να διδαχθεί, ποιο όχι. Εικόνες παγιωμένες, σαράντα χρόνια τώρα, στα ελλαδικά πανεπιστήμια: Η πλημμυρίδα της αφισοκόλλησης στις αυλές, στα κλιμακοστάσια, στους διαδρόμους, στα αμφιθέατρα κολλημένες οι κομματικές αφίσες σε επάλληλα στρώματα και με τον καιρό φουσκωμένες, κομματιασμένες σιχαμερή κουρελαρία. Τα αιωρούμενα πανό, άλλη γυφτιά. Τα συνθήματα με σπρέι σε κάθε παραμικρή επιφάνεια τοίχου, σε σκαλοπάτια, σε κάποτε αρχοντικές ορθομαρμαρώσεις. Ο μανιακός βανδαλισμός καθίσματα, έδρες, πορτοπαράθυρα κατεστραμμένα με σουγιά, μαρκαδόρο, κλειδιά. Τα θηριώδη μεγάφωνα στα προαύλια τις μέρες των φοιτητικών εκλογών για την εκκωφαντική διαφήμιση κάθε κομματικής νεολαίας, ετσιθελική κατάλυση της δυνατότητας να λειτουργήσουν παραδόσεις και εργαστήρια. Τα τραπεζάκια - μαγαζάκια των κομμάτων απέναντι από τις θυρίδες κάθε γραμματείας τις μέρες των εγγραφών, να ψαρεύουν οπαδούς αντιχαρίζοντας δωρεάν εκδρομές, γλέντια ή την υπόσχεση για έγκαιρη «εμπιστευτική» γνωστοποίηση των «θεμάτων» που θα βάλουν στις εξετάσεις ξεπουλημένοι στα κόμματα καθηγητές. Εικόνες ντροπής: Λευκασμένοι στην έδρα και στην έρευνα δάσκαλοι, με όνομα σεβαστό στη διεθνή επιστημονική κοινότητα, να εκλιπαρούν παιδάρια, μεθυσμένα από την αχαλίνωτη βία, να τους επιτρέψουν να τελειώσουν το πείραμα που έχουν ξεκινήσει στο εργαστήριο ή την προχωρημένη ανάλυση στο σεμινάριο. Να ικετεύουν τους κομματικούς γενίτσαρους να επιτρέψουν την πρόσβαση στα καθηγητικά γραφεία, μήπως και περισωθεί δουλειά ετών αποθησαυρισμένη στους υπολογιστές. Ο εφιάλτης που έζησαν τα ελλαδικά πανεπιστήμια τα τελευταία σαράντα χρόνια ούτε να περιγραφεί μπορεί ούτε υπαινικτικά να σκιαγραφηθεί. Τα κόμματα στην Ελλάδα κατέλυσαν το πανεπιστήμιο. Ισως η Αννα Διαμαντοπούλου να ήταν η μόνη υπουργός Παιδείας που τόλμησε να αντιτάξει σθένος στο έγκλημα. Το κομματικό σύστημα που την ανέδειξε, αυτό και την εξουδετέρωσε. Ενας πανεπιστημιακός, ο Κωνσταντίνος Αρβανιτόπουλος, εξαγόρασε λίγους μήνες υπουργικής αίγλης αναλαμβάνοντας να ξηλώσει, πόντο-πόντο, τα όσα πρόλαβε να νομοθετήσει η Διαμαντοπούλου. Η ζούγκλα της ψυχανώμαλης ασυδοσίας διαιωνίζεται αυτονόητα και θριαμβικά. Ας αντιπαραβάλει ο αναγνώστης εικόνες και πάλι: Τα πανεπιστήμια της ντροπής στο φθίνον Ελλαδιστάν με οποιουσδήποτε χώρους ευρωπαϊκού (ή και τουρκικού) πανεπιστημίου. Οι στοχεύσεις κάθε οργανωμένης κοινωνίας, οι εκτιμήσεις της για την ποιότητα της ζωής, αντανακλώνται στην αρχοντιά ή στη γυφτιά των χώρων της ανώτατης παιδείας. Τη συνταγματική απαλλαγή μας από την κομματοκρατία πώς θα την πετύχουμε;

17 17-ELLADA_Master_cy 11/28/14 11:39 PM Page 17 Kυριακή 30 Νοεμβρίου 2014 ΕΛΛΑΔΑ Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ l 17 ΦΑΛΗΡΕΥΣ / Του ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΚΑΣΙΜΑΤΗ Μηλιός όπως Πρεομπραζένσκυ Εχετε συναντήσει ποτέ το είδος των ανθρώπων στους οποίους προσωποποιούμε τις «αγορές», σαν αυτούς δηλαδή που συνάντησαν οι οικονομικοί εγκέφαλοι του ΣΥΡΙΖΑ (Τ-Λ) στο εξωτερικό; Απ όσους έτυχε να συναντήσω ώς τώρα, έχω καταλάβει ότι πρόκειται για ανθρώπους έξυπνους, με καλές σπουδές, άκρως φιλόδοξους και ανταγωνιστικούς. Σκοπός τους είναι να γίνουν πλούσιοι πριν από τα σαράντα και γι αυτό κατευθύνονται από νωρίς στις υπηρεσίες του χρηματοοικονομικού τομέα. Ως αναλυτές στην αρχή, ας πούμε κάπου σε μια μεσαία εταιρεία στο Σίτι, εργάζονται για χρόνια ολόκληρα σαν τα σκυλιά, συνήθως επί 16 ώρες την ημέρα και τα Σαββατοκύριακα. Οταν πια έχουν φθάσει αρκετά ψηλά στην ιεραρχία του χώρου τους, επιφορτισμένοι με την ευθύνη της κερδοφόρου διαχείρισης κεφαλαίων που ανήκουν σε άλλους, η ικανότητα αυτών των ανθρώπων να διακρίνουν αμέσως τις βασικές γραμμές της εικόνας μιας κατάστασης, είναι σχεδόν δεύτερη φύση. Επομένως, δεν υπάρχει περίπτωση τέτοιοι άνθρωποι, απολύτως ρεαλιστές μέχρι σημείου κυνισμού, να μην καγχάσουν (από μέσα τους τουλάχιστον) αν ένα πρωί ακούσουν δύο ωραίους τύπους σαν τους κ. Μηλιό και Σταθάκη να τους λένε αυτά ακριβώς που λένε εντελώς ανέξοδα και σ εμάς, εδώ στην Ελλάδα, όπου ως γνωστόν ισχύει η απόλυτη ελευθερία του λόγου ακόμη και από τον έλεγχο της λογικής. Μπορείτε να πάρετε μια πρόγευση των ιδεών που παρουσιάζουν στη διεθνή τουρνέ τους οι οικονομικοί εγκέφαλοι του ΣΥΡΙΖΑ (Τ-Λ), από την περίληψη της εργασίας που θα παρουσιάσει (ή παρουσίασε ήδη) ο Γ. Μηλιός στο «Ινστιτούτο A Νight at the Bouzoukia. Ριμέικ, κατά κάποιο τρόπο, της κλασικής ταινίας του 1935 «A Νight at the Οpera» με τους αδελφούς Μαρξ. Πρωταγωνιστεί (αριστερά) ο Ειδικός Εντεταλμένος Σύμβουλος του Δημάρχου Αθηναίων για θέματα Τουριστικής Ανάπτυξης, πλαισιωμένος από τις φίλες του και ένα φίλο του... Οικονομίας Λεβύ» του Μπαρντ. Πρόκειται για την «προοδευτική λύση», όπως την ονομάζουν οι συγγραφείς της εργασίας, εκ των οποίων ο Γ. Μηλιός είναι ένας, της κρίσης χρέους στην Ευρώπη, σύμφωνα «με τα συμφέροντα της εργατικής τάξης και της κοινωνικής πλειοψηφίας». Η κύρια στρατηγική τους, γράφουν, είναι να αναλάβει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ένα «σημαντικό μέρος» του χρέους και να το μετατρέψει σε ομόλογα με μηδενικό κουπόνι, αυτά δηλαδή που εξοφλούνται εφάπαξ με τη λήξη τους, χωρίς ενδιάμεσες πληρωμές τόκων. Δεν θα υπάρξουν μεταφορές κεφαλαίων μεταξύ χωρών και οι φορολογούμενοι δεν θα επιβαρυνθούν από την αναδιάρθρωση χρέους σε ξένες χώρες. Το χρέος όμως δεν θα χαρισθεί. Τα κράτη της Ευρωζώνης θα το αγοράσουν πίσω μόλις το ύψος του φθάσει στο 20% του ΑΕΠ. Αυτή, εν ολίγοις, είναι η πρόταση. Οι ίδιοι οι συγγραφείς αναγνωρίζουν ότι το προτεινόμενο από αυτούς μοντέλο είναι «αντισυμβατικό» ωστόσο, πιστεύουν ότι «θα έδινε στις προοδευτικές κυβερνήσεις τη βάση για την ανάπτυξη κοινωνικών και προνοιακών πολιτικών, προς όφελος της εργατικής τάξης. Θα ανέτρεπε τις σημερινές προτεραιότητες και θα αντικαθιστούσε τη νεοφιλελεύθερη ατζέντα με ένα πρόγραμμα κοινωνικής και οικονομικής ανασυγκρότησης, στο οποίο οι ελίτ θα πληρώσουν την κρίση». (Διόλου τυχαία, η ακροτελεύτια φράση των συμπερασμάτων της εργασίας είναι ένα σύνθημα: «Δεν θα θυσιάσουμε το κοινωνικό κράτος στο χρέος. Το ευρωπαϊκό κοινωνικό μοντέλο πρέπει να επανιδρυθεί!»...) Με απλά λόγια, αυτό που προτείνουν οι οικονομικοί εγκέφαλοι του ΣΥ- ΡΙΖΑ (Τ-Λ) ως «προοδευτική λύση» στο πρόβλημα του χρέους είναι να τιναχθεί στον αέρα το ευρωπαϊκό νομισματικό σύστημα. Πρωτότυπο; Αντιθέτως, πολύ παλιό. Ο φίλος Ν. Κ., συγκεκριμένα, μου εφιστά την προσοχή σ ένα απόσπασμα από κάποιο γραπτό του Πρεομπραζένσκυ, όπου εξαίρει τον ρόλο του Νομισματοκοπείου στον θρίαμβο του μπολσεβικισμού στη Ρωσία: «Είναι το πολυβόλο που διέλυσε την αστική τάξη χτυπώντας την από πίσω, χτύπησε το νομισματικό σύστημά της και έκανε τους νόμους της κυκλοφορίας του χρήματος στο αστικό καθεστώς μέσον για την καταστροφή του ίδιου του καθεστώτος και τη χρηματοδότηση της επανάστασης». Με λεπτότερο τρόπο, τα ίδια λέει ο Μηλιός και οι φίλοι του στο Λέβυ. Συνεπώς, δεν είναι κάπως υπερβολικά αισιόδοξο να περιμένουμε ότι παρόμοιες νεοκομμουνιστικές ανοησίες θα ενθουσιάσουν τους έξω; Πόσο μάλλον, όταν οι έξω δεν αμφιβάλλουν καθόλου για την κατάσταση της πνευματικής και ψυχολογικής ισορροπίας των οικονομικών εγκεφάλων του ΣΥΡΙΖΑ. Απλώς, από τις συναντήσεις μαζί τους, τον βαθμό της βλάβης προσπαθούν να διαπιστώσουν... Πες τα Λότσι! Ο τρυφερός, ο σπλαχνικός, ο ερωτικός, ο πάντα ανεπαισθήτως μελαγχολικός, ο γοητευτικός, ο ανθρωπιστής, Ανδρέας ο Λοβέρδος παρέδωσε στο πανελλήνιο μερικούς μόνον από τους καρπούς του πνεύματός του! Μας παρουσίασε την εισήγησή του για την «μεταρρύθμιση» της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης, όπου φτιάχνονται τα θεμέλια του οικοδομήματος της μόρφωσης. Πώς να κρατήσω το δάκρυ που κυλά (εσείς δεν το βλέπετε), καθώς γράφω τούτη την αράδα, όταν διαβάζω ότι ο Ανδρέας ο «πάνω απ όλα άνθρωπος» ο Λοβέρδος εισηγείται την «καθιέρωση κανονισμού λειτουργίας σχολικών μονάδων Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης με τη συμμετοχή των μαθητών»; Με άλλα λόγια, αυτό που θα λέγαμε στην υψηλή πασοκική «όραμα Λοβέρδου για την Παιδεία», με άλλα λόγια, τον μαθητικό συνδικαλισμό από τα Δημοτικά. Δεν κατάλαβε Κέρατα και σκουπίδια Η φίλη της στήλης Α.Κ. μας γράφει: «Ο Λασκαράτος, όταν κάποιος που θέλησε να τον προσβάλει του πρόσφερε ένα ζευγάρι κέρατα, του απήντησε: Ευχαριστώ, ο καθένας δίνει από εκείνο που έχει. Μου ήρθε στον νου βλέποντας τους ευγενείς νέους να περιχύνουν το γραφείο με σκουπίδια, νομίζοντας, οι θλιβεροί, πως έτσι προσβάλλουν τον αντιπρύτανη». Θλιβεροί, πράγματι. Σχεδόν αξιολύπητοι στη βλακεία τους... ότι ο συνδικαλισμός διέλυσε το εκπαιδευτικό σύστημα της χώρας γι αυτό και θέλει να τον επεκτείνει. Ποιος ξέρει ως πού φθάνουν οι φιλοδοξίες του; Ισως αν τα αποτελέσματα της μεταρρύθμισής του κριθούν ευνοϊκά, να εισαγάγει τον συνδικαλισμό και στα Νηπιαγωγεία. Υπό αυτές τις συνθήκες, καμία έκπληξη δεν προξενεί ότι η εισήγηση του «οράματος Λοβέρδου» τελειώνει με ένα σούπερ μπακαλιάρο (μαύρο, του Ειρηνικού): «Γιατί όπως ο μεγάλος Ελβετός παιδαγωγός Ιωάννης Ερρίκος Πεσταλότσι δίδαξε: η παιδεία δεν αξίζει τίποτε, αν κάνει το παιδί να χάσει το χαμόγελό του». Σνιφ... (Το τελευταίο ήταν δικό μου, όχι του Πεσταλότσι). Σημειωτέον ότι ο περί ου ο λόγος Ιωάννης Ερρίκος ελέγετο απλώς Λότσι, πλην οι παρατηρήσεις του ήσαν πάντα τόσο εύστοχες, ώστε οι ακροατές του αναφωνούσαν αυθορμήτως: «Πες τα, Λότσι!». Ούτω απέκτησε το όνομα Πεσταλότσι. Επίσης, αφού ήταν «μεγάλος», εξυπακούεται ότι ήταν Ελληνας κι ας δεν το ήξερε κακώς τον λέει Ελβετό, εντάξει; kassimatis@kathimerini.gr Το Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου είναι μέλος του μεγαλύτε ρου Διεθνούς Πανεπιστημιακού Οργανισμού Laureate InternationaI Universities. Ο Διεθνής αυτός Οργανισμός αποτελείται από 80 Πανεπιστήμια που λειτουργούν σε 29 χώρες, με σύνολο 950,000 φοιτητές. Βρείτε μας στο /EurοpeanUniνersityCyprus /EurοpeanUniCy /EUCyprus Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου Διογένους 6, Έγκωμη, Τ.Θ , 1516 Λευκωσία, Κύπρος Tηλ: , Φαξ: Eνημέρωση για Μεταπτυχιακά και Διδακτορικά Προγράμματα Σπουδών Το Eυρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου σας προσκαλεί στην Εκδήλωση Ενημέρωσης για τα Μεταπτυχιακά και Διδακτορικά Προγράμματα Σπουδών, που οργανώνεται στη Λευκωσία, την Τετάρτη 3 Δεκεμβρίου 2014, στο Πολιτιστικό Κέντρο του Eυρωπαϊκού Πανεπιστημίου Κύπρου, από τις 4:30-7:30 μ.μ. Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης, Εκπαιδευτικοί Σύμβουλοι και Καθηγητές θα σας ενημερώσουν για: Τα αναλυτικά προγράμματα σπουδών Την καθοδήγηση και στήριξη των φοιτητών Τα προγράμματα που προσφέρονται με τη μεθοδολογία της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης Τα προγράμματα που προσφέρονται με ειδική διευθέτηση ωραρίου για διευκόλυνση των εργαζομένων (block system) Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να αποτείνεστε στο Γραφείο Εισδοχής, τηλέφωνο

18 18-ELLADA_Master_cy 11/29/14 12:06 AM Page l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΕΛΛΑΔΑ Κυριακή 30 Nοεμβρίου 2014 «Παράταση ζωής» μετά το τριπλό σοκ στο Παρίσι Το σφιχτό 48ωρο, τα σημειώματα για τους υπουργούς και η στροφή για το ΔΝΤ Των ΓΙΩΡΓΟΥ ΤΕΡΖΗ, ΕΛΕΝΗΣ ΒΑΡΒΙΤΣΙΩΤΗ, ΣΩΤΗΡΗ ΝΙΚΑ Οταν την Τρίτη το πρωί ανέβαινε στο αεροπλάνο η διαπραγματευτική ομάδα της κυβέρνησης για να μεταβεί στο Παρίσι, ελάχιστοι ανέμεναν ότι θα δεχτεί τόσο ισχυρές πιέσεις από την τρόικα. Τέτοιας έντασης, που την επομένη του Παρισιού ανακοίνωσε ότι αποδέχεται τη συμμετοχή του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου στο «μεταμνημονιακό δίχτυ προστασίας» της ελληνικής οικονομίας ενώ, στο παρασκήνιο, αναζητούσε ήδη τα μέτρα που θα μπορούσαν να γεφυρώσουν το χάσμα στο δημοσιονομικό κενό. Τα πρώτα σημάδια ότι η τρόικα αποδέχτηκε την πρόταση της συνάντησης στο Παρίσι για να ασκήσει πίεση και όχι για να ακούσει απλώς τις ελληνικές θέσεις, έγιναν αισθητά από την αρχή της πρώτης συνάντησης, την Τρίτη το μεσημέρι. Οι καλά υποψιασμένοι αλλά και το Μαξίμου, που δεν ήθελε έναν ακόμη ψηλό πήχυ, επέμεναν ότι το Παρίσι ήταν ενδιάμεσος σταθμός για τη συμφωνία. Ομως, η αναφορά του υπουργού Οικονομικών Γκίκα Χαρδούβελη, καθώς έμπαινε στη βίλα Σαΐντ των Παρισίων, ότι στόχος της κυβέρνησης είναι να «κλείσει η αξιολόγηση», δημιούργησε προσδοκίες, οι οποίες βέβαια διαψεύστηκαν άμεσα. Το «σοκ» δε που υπέστη η ελληνική αντιπροσωπεία ήταν τριπλό, καθώς οι εκπρόσωποι των πιστωτών: Προσήλθαν κομίζοντας πολυσέλιδα σημειώματα προς τον κάθε έναν από τους τρεις υπουργούς που μετείχαν στις συζητήσεις στο Παρίσι (Χαρδούβελη, Βρούτση, Μητσοτάκη), στα οποία πρότειναν μέτρα που περιμένει η τρόικα από την Αθήνα. Στον κ. Χαρδούβελη αναφέρονταν μέτρα για την κάλυψη του δημοσιονομικού κενού, όπως αλλαγές στον ΦΠΑ και στη ρύθμιση για τις ληξιπρόθεσμες οφειλές. Στο σημείωμα του κ. Βρούτση περιέχονται προτάσεις για άμεση κατάργηση των ειδικών καθεστώτων συνταξιοδότησης πριν από τα 62 έτη, αύξηση των ελάχιστων ημερών ασφάλισης για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος για όλους κ.ά. Κατέστησαν σαφές ότι για να κλείσει η αξιολόγηση απαιτούνται τουλάχιστον παρεμβάσεις στους φόρους (ΦΠΑ), τις ρυθμίσεις για τις δόσεις και τα συνταξιοδοτικά. Ξεκαθάρισαν πως όλα τα μέτρα που θα συμφωνηθούν ανεξαρτήτως πότε θα πρέπει να εφαρμοστούν θα πρέπει να εγκριθούν από τη Βουλή φέτος. Μια Κυριακή πριν Ξετυλίγοντας, όμως, τον μίτο των γεγονότων θα πρέπει κάποιος να ανατρέξει στην προηγούμενη Κυριακή. Μία εβδομάδα πριν, ο υπουργός Οικονομικών θέτει σε εφαρμογή το σχέδιό του για μία διά ζώσης συζήτηση με την τρόικα. Κυριακή βράδυ, ο κ. Χαρδούβελης, ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Τάσος Αναστασάτος και ο σύμβουλος του πρωθυπουργού Σταύρος Παπασταύρου βρίσκονται στο υπουργείο Οικονομικών και οριστικοποιούν το δεύτερο εντός τριμήνου ραντεβού στο Παρίσι με την τρόικα. Την προηγούμενη μέρα έχει αποσταλεί από την οδό Νίκης στους εκπροσώπους της τρόικας, κωδικοποιώντας τις, μάλλον γενικόλογες, προτάσεις της ελληνικής πλευράς για το δημοσιονομικό κενό. Στις 9 το βράδυ έχει προγραμματιστεί τηλεφωνική επικοινωνία με τους εκπροσώπους της τρόικας. Η τρόικα δεν πείθεται από το ελληνικό πακέτο. Ωστόσο, δεν μπορούν να αρνηθούν τη συνάντηση που ζητά η ελληνική πλευρά και μέσω επαφών του ίδιου του Αντώνη Σαμαρά. Η συνάντηση προγραμματίζεται για την Τρίτη, καθώς οι μεν «Αμερικανοί» του ΔΝΤ έχουν την Πέμπτη τη γιορτή των Ευχαριστιών, οι δε της Ευρωζώνης τη συνεδρίαση του Euroworking Group. Και οι δύο έχουν 48 ώρες για να αναζητήσουν λύση. Γι αυτό και η σύνθεση των δύο ομάδων είναι «σφικτή» και όχι πολυμελής, όπως στο «Παρίσι Ι». <<<<<< Το άγνωστο παρασκήνιο που οδήγησε στη συνάντηση της γαλλικής πρωτεύουσας. Η πρώτη συνάντηση Πρώτη συνάντηση γίνεται στις 3 το μεσημέρι και μέχρι τις το βράδυ οι δύο πλευρές δεν έχουν φύγει από το υπ αριθμόν ένα πρόβλημα: Το δημοσιονομικό. Κοιτώντας τα δημοσιονομικά θέματα «γραμμή προς γραμμή», η διαδικασία είναι πολύ αργή και δημιουργεί εκνευρισμό στην ελληνική πλευρά, καθώς η τρόικα δεν ανοίγει τα χαρτιά της για το πόσο είναι τελικά το χάσμα που χωρίζει τις δύο πλευρές. Συγχρόνως υπάρχει η αίσθηση ότι οι εκπρόσωποι των πιστωτών μετακινούν συνέχεια το σημείο αναφοράς. Στις το βράδυ ο υπουργός Εργασίας Γ. Βρούτσης μπαίνει στην αίθουσα των διαπραγματεύσεων και δύο ώρες αργότερα (1.30 τα ξημερώματα της Τετάρτης) εισέρχεται ο Κ. Μητσοτάκης με το θέμα του ενιαίου μισθολογίου. Τα ξημερώματα της Τετάρτης, η αίσθηση είναι ότι οι δύο συναντήσεις εξελίχθηκαν ικανοποιητικά. Ομως, όπως υπογραμμίζει, εκείνες τις ώρες, ο πλέον έμπειρος των Ελλήνων διαπραγματευτών, Στ. Παπασταύρου, «τίποτε δεν έχει συμφωνηθεί, μέχρι να συμφωνηθούν τα πάντα». Στις 3 τα ξημερώματα και όταν όλοι πια είναι εξαντλημένοι, οι τόνοι πέφτουν και επιχειρείται η σύνοψη των 12 ωρών διαπραγμάτευσης που έχουν προηγηθεί. Μία ώρα αργότερα, αποχωρούν οι εκπρόσωποι της τρόικας και μένει η ελληνική πλευρά για να αξιολογήσει τη μέρα και πώς θα κινηθεί. Η δεύτερη μέρα Ο δεύτερος κύκλος διαβουλεύσεων, το πρωί της Τετάρτης, ολοκληρώνεται χωρίς προσέγγιση. Στην Αθήνα, της απεργίας των δημοσιογράφων, προκαλείται σάλος καθώς άπαντες κάνουν λόγο για πλήρη αδυναμία προσέγγισης των δύο πλευρών. Η τρόικα ήθελε «σκληρά» μέτρα και παρουσία στην επόμενη μέρα της Ελλάδας. Η κυβέρνηση με δηλωμένη την αντίθεσή της σε «σκληρά» μέτρα, κατανόησε ότι δεν θα μπορούσε να επιμείνει στη γραμμή εξόδου του ΔΝΤ από την Ελλάδα. Το Ταμείο, από το πορτ μπαγκάζ που το ήθελε, τον περασμένο Σεπτέμβριο, η ελληνική κυβέρνηση θα βρίσκεται πλέον σε ρόλο συνοδηγού, μαζί με την Κομισιόν και την ΕΚΤ. Το μήνυμα φτάνει στην Αθήνα τόσο τηλεφωνικώς, καθώς ο Αντ. Σαμαράς είχε συνεχείς επικοινωνίες με τους Στ. Παπασταύρου και Χρ. Λαζαρίδη, ενώ τον Ευ. Βενιζέλο ενημέρωνε, πλην του Γκ. Χαρδούβελη, και ο Χρ. Πρωτόπαπας, όσο και διά Οι εκπρόσωποι των πιστωτών προσήλθαν στη συνάντηση κομίζοντας πολυσέλιδα σημειώματα προς τον κάθε έναν από τους τρεις παρόντες Ελληνες υπουργούς. Στη φωτογραφία, ο Ντέκλαν Κοστέλο, εκπρόσωπος της Επιτροπής, στο κέντρο και πίσω του, ο Κλάους Μαζούχ, εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. ζώσης καθώς Χαρδούβελης και Λαζαρίδης σπεύδουν από το αεροδρόμιο στο Μέγαρο Μαξίμου. Την ίδια ώρα, ο Στ. Παπασταύρου και o γ.γ. του υπ. Οικονομικών Τ. Αναστασάτος παίρνουν το τρένο από το Παρίσι για την Gare du Midi στις Βρυξέλλες για να συμμετάσχουν στη συνεδρίαση του Euroworking Group, την επόμενη μέρα. Θέλουν «αίμα» Στην Αθήνα είναι πλέον σαφές ότι χωρίς παρουσία του ΔΝΤ αλλά και χωρίς «αίμα», όπως χαρακτηρίζονται τα εισπρακτικά μέτρα που απαιτούν οι ελεγκτές, δεν επιστρέφει η τρόικα. Την ίδια στιγμή, αυξάνεται ο προβληματισμός για τις πραγματικές διαθέσεις των πιστωτών, κι αν τελικά ειλικρινά επιδιώκουν συμφωνία με την Ελλάδα, ανεξάρτητα από τις πολιτικές εξελίξεις. Σαμαράς και Βενιζέλος, στη συνάντησή τους το πρωί της Πέμπτης, αποφασίζουν να παίξουν το χαρτί της συμφωνίας μέχρι τέλους. Αλλωστε, η εναλλακτική να αποτελέσουν μία light εκδοχή του ΣΥ- ΡΙΖΑ, ερχόμενοι σε ρήξη με την τρόικα, και πολιτικά αδιέξοδη είναι και ως μόνον αποτέλεσμα την παράταση του μνημονίου θα είχε. Ο κ. Βενιζέλος εξερχόμενος του Μεγάρου Μαξίμου «έκλεισε το μάτι» στο ΔΝΤ λέγοντας ότι στην επόμενη μέρα της χώρας θα έχει ρόλο. Αλλωστε το Ταμείο, από την αρχή, εμφανιζόταν ως ο πιο σκληρός παίχτης στις διαπραγματεύσεις. Πολλοί συνδυάζουν τις απαιτήσεις του για αλλαγές στα δημοσιονομικά, ασφαλιστικά και εργασιακά με την επιθυμία του ΔΝΤ να συνεχίσει να έχει λόγο στην Ελλάδα και μετά την 1η Ιανουαρίου Το προβληματικό για τη διαπραγματευτική γραμμή της Αθήνας, κάτι που δεν ήταν σαφές στις αρχές του φθινοπώρου, είναι ότι την παραμονή του Ταμείου την επιδιώκει και το Βερολίνο. Στις Βρυξέλλες Με την Αθήνα να στέλνει μήνυμα αποδοχής του ΔΝΤ και να εμφανίζεται έτοιμη για υποχωρήσεις στο δημοσιονομικό, Παπασταύρου και Αναστασάτος ξεκινούν στις Βρυξέλλες μία σειρά από παρασκηνιακές συναντήσεις με εκπροσώπους των κρατών της Ευρωζώνης και υψηλά ιστάμενους αξιωματούχους της Κομισιόν. Στόχος είναι να ξεκαθαριστεί αυτό που μέχρι εκείνη τη στιγμή ήταν ασαφές: το κατά πόσον οι Ευρωπαίοι εταίροι θέλουν να κλείσει η συμφωνία και να υπάρξει μετάβαση της χώρας στην προληπτική γραμμή πίστωσης ή εμμέσως πλην σαφώς εξωθούν την Ελλάδα σε παράταση του υφιστάμενου προγράμματος. Εκεί οι δύο εκπρόσωποι της Ελλάδας καθισμένοι σε ένα τραπέζι με τους 18 τεχνικούς συμβούλους των υπουργείων Οικονομικών της Ευρωζώνης και κατά τη διάρκεια του δείπνου παρουσίασαν τα σημεία σύγκλισης με την τρόικα κυρίως στους τομείς των εργασιακών και ασφαλιστικού που επιτεύχθηκε στο Παρίσι, αλλά και τι προτίθεται να κάνει η κυβέρνηση στο προσεχές διάστημα: Πρώτον, να διασφαλίσει την ολοκλήρωση του ελέγχου. Ακόμα κι αν αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να προχωρήσει σε κάποιες παρεμβάσεις που θα εξασφαλίζουν την επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων ή και την υπέρβασή τους. Μία πρόταση που παρουσιάστηκε στο EWG ήταν η αύξηση του πολύ χαμηλού συντελεστή ΦΠΑ, καθώς και η μετάταξη ορισμένων προϊόντων από τον χαμηλό συντελεστή στον υψηλό. Δεύτερον, να έρθει σε συμφωνία με την Ευρωζώνη και το ΔΝΤ για το πλαίσιο της επόμενης ημέρας της Ελλάδας. Η χώρα θα έχει την «προληπτική» στήριξη και των δύο εταίρων της σε μία προσπάθεια να στείλει το σωστό μήνυμα στις αγορές. «Είμαστε ακόμη ζωντανοί» Η ολοκλήρωση της συζήτησης στο Euroworking Group αντιμετωπίστηκε με έκδηλη ικανοποίηση, αν και οι διαβουλεύσεις συνεχίστηκαν και την επομένη. «Είμαστε ακόμη ζωντανοί» σημείωνε με ανακούφιση κυβερνητικό στέλεχος, καθώς φάνηκε να αντιστρέφεται το αρνητικό κλίμα που είχε δημιουργήσει η συνάντηση στο Παρίσι και να αποφεύγεται η de facto παράταση του μνημονίου που επεδίωκε το ΔΝΤ, και όχι μόνον. Τελικά, ο Τόμας Βίζερ και οι τεχνοκράτες της Ευρωζώνης δεν έβαλαν το μαχαίρι στον λαιμό της Αθήνας, καλώντας τρόικα και κυβέρνηση να βρουν λύση εντός εύλογου χρονικού διαστήματος. Είναι ενδεικτικό ότι από το ελληνικό στρατόπεδο την Τετάρτη το βράδυ εξέπεμπαν το μήνυμα πως «δεν πήραμε αυτά που θέλαμε» και 24 ώρες αργότερα υποστήριζαν ότι «υπάρχει ακόμα περιθώριο να αποφύγουμε τα χειρότερα». Ωστόσο τα «χειρότερα» για την κυβέρνηση δεν είναι, απαραιτήτως, εκτός συνόρων. Μέχρι και αργά το βράδυ της Παρασκευής, Μαξίμου και Χαριλάου Τρικούπη δεν είχαν καταλήξει στην πρόταση προς την τρόικα. Στο πρωθυπουργικό γραφείο, ο Αντ. Σαμαράς γινόταν αποδέκτης διαφορετικών εισηγήσεων τόσο για τις αλλαγές στο καθεστώς του ΦΠΑ όσο και για τα υπόλοιπα μέτρα του «πακέτου» που επρόκειτο να αποσταλεί προς την τρόικα (ασφαλιστικό, εργασιακά, δόσεις ληξιπρόθεσμων). Αλλωστε, το όποιο πακέτο μέτρων (εφόσον) συμφωνηθεί με την τρόικα θα πρέπει να εγκριθεί από την ελληνική Βουλή και τους 155 βουλευτές των Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ, καθώς οι πιστωτές έχουν καταστήσει σαφές ότι η ολοκλήρωση της αξιολόγησης και η εκταμίευση δόσεων καθώς και η ολοκλήρωση του σχεδίου για την «επόμενη μέρα» προϋποθέτουν την ψήφιση από τη Βουλή όχι μόνον των μέτρων άμεσης εφαρμογής αλλά και όσων πρόκειται να υλοποιηθούν σε βάθος χρόνου. Στη ζυγαριά της δικομματικής πέραν των δημοσιονομικών, βάραινε και η στάση των βουλευτών όχι μόνον έναντι της συμφωνίας αλλά και της προεδρικής εκλογής. Η επίμονη κι αυστηρή στάση του Βερολίνου Της ΞΕΝΙΑΣ ΚΟΥΝΑΛΑΚΗ «Αποδίδουμε μεγάλη σημασία στο να παραμείνει ενεργό το ΔΝΤ», δήλωνε στην «Κ» τον Απρίλιο, ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε. «Η Ελλάδα θα χρειαστεί αναμφίβολα νέα βοήθεια» και εξ ορισμού «οιαδήποτε βοήθεια από τον ευρωπαϊκό μηχανισμό διάσωσης μπορεί να υπάρξει μόνο υπό προϋποθέσεις». Για πολλά μπορεί να κατηγορήσει κανείς τον ισχυρό άνδρα της Ευρώπης, όχι όμως για ασυνέπεια. Τα ίδια ακριβώς λόγια ακούει κανείς σήμερα, επτά μήνες μετά τη συνέντευξή μας με τον κ. Σόιμπλε, μιλώντας με υψηλά ιστάμενα στελέχη του γερμανικού υπουργείου Οικονομικών και της Καγκελαρίας. «Δεν μπορείτε να σταθείτε μόνοι σας στις αγορές. Χρειάζεστε νέα βοήθεια με τη μορφή γραμμής πίστωσης με ενισχυμένες προϋποθέσεις (ECCL)», είναι κωδικοποιημένη η γραμμή του Βερολίνου. «Δεν πρόκειται να αφήσουμε την Ελλάδα ούτε μια μέρα χωρίς πρόγραμμα», διαβεβαίωνε πρόσφατα τους συνομιλητές του σε κατ ιδίαν συνάντηση έτερος αξιωματούχος της Wilhelmstraße, όπου στεγάζεται το γερμανικό υπουργείο Οικονομικών στο Βερολίνο. Μιλώντας στην «Κ», στέλεχος της Καγκελαρίας επιβεβαίωνε ότι ανάλογο και ίσως και σκληρότερο είναι το μήνυμα της Αγκελα Μέρκελ προς την Αθήνα. Ενας πιθανός εκβιασμός με το επιχείρημα «δεν θα καταφέρετε να περάσετε το αίτημα για νέα χρηματοδότηση από το εθνικό σας Κοινοβούλιο», αποκηρύσσεται μετά βδελυγμίας. «Για να κρατήσουμε το ΔΝΤ μέσα στην υπόθεση (αδιαπραγμάτευτος όρος για το Βερολίνο), στηρίζουμε ως καλύτερη δυνατή λύση την παράταση του προγράμματος και είμαστε πρόθυμοι να ζητήσουμε νέα λεφτά για την Ελλάδα στο Bundestag», είναι η απάντηση του Βερολίνου. <<<<<< Τι έλεγε ο Σόιμπλε στην «Κ» επτά μήνες πριν, πώς αντιμετωπίζουν τον ΣΥΡΙΖΑ οι Γερμανοί αξιωματούχοι, ο ρόλος του Γιουνκέρ. Δεν συγκινούνται Ούτε καν η δαμόκλειος σπάθη του πολιτικού ρίσκου μοιάζει να συγκινεί τους Γερμανούς αξιωματούχους. «Αν κερδίσει ο ΣΥ- ΡΙΖΑ τις επόμενες εκλογές, απλώς θα πρέπει να μάθει να συνεργάζεται με τον κ. Σόιμπλε», λένε γελώντας ειρωνικά. Στις αιτιάσεις των ελληνικών ΜΜΕ, ότι στις τρέχουσες διαπραγματεύσεις ο σκληρός παίκτης είναι η Γερμανία και δη ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, η αντίδρασή τους είναι εξίσου σκωπτική: «Πρέπει να καταλάβετε ότι η Γερμανία δεν αποφασίζει μόνη της. Υπάρχει η αξιολόγηση της τρόικας, ο ρόλος του ΔΝΤ και η Ε.Ε. Σταματήστε να αναζητείτε διαρκώς μπαμπούλες», είναι η συμβουλή τους. Περιορισμένα περιθώρια αντίδρασης στο ελληνικό ζήτημα μοιάζει πλέον να διαθέτει ο ούτως ή άλλως αποδυναμωμένος από την πρόσφατη πρόταση μομφής εναντίον του πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιουνκέρ, ο οποίος μόλις τολμήσει να διαφοροποιηθεί αναχαιτίζεται πάραυτα από τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε. Χαρακτηριστική περίπτωση η δήλωσή του πως δεν σκοπεύει να επιβάλει κυρώσεις σε Γαλλία και Ιταλία για την υπέρβαση των στόχων του προϋπολογισμού τους. Μία μέρα αργότερα, ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών έσπευσε να τον επαναφέρει στην τάξη, θυμίζοντας την ιερή αγελάδα της τήρησης των δημοσιονομικών κανόνων. Ως κόντρα Γιουνκέρ - Σόιμπλε ερμήνευσε τις αντεγκλήσεις η Deutsche Welle, παρόλο που ο Σόιμπλε υπήρξε εξαιρετικά ήπιος στις διατυπώσεις του για τα δικά του δεδομένα. Πάντως ο αναβαθμισμένος ρόλος της Γερμανίας στην Ευρώπη δεν αποτελεί ελληνική ιδεοληψία. Σε πρόσφατο άρθρο του στη Wall Street Journal, ο αναλυτής της έγκυρης αμερικανικής εφημερίδας Στίβεν Φίντλερ γράφει πως «ο βασικός λόγος που η Γερμανία διαπομπεύεται ως ηγεμονική δύναμη στις Βρυξέλλες ίσως είναι ότι αυτό συμβαίνει». «Το Βερολίνο ανέκαθεν κρατούσε το τιμόνι στις ευρωπαϊκές υποθέσεις, ουδέποτε όμως στον βαθμό που το κάνει σήμερα», επισημαίνει. Η γλώσσα την οποία μιλούν καλά τόσο ο επικεφαλής της Κομισιόν, Ζαν-Κλοντ Γιουνκέρ, όσο και ο πρόεδρος του συμβουλίου, Ντόναλντ Τουσκ, είναι τα γερμανικά. Γύρω τους συνωστίζονται διάφοροι Γερμανοί σε ποικίλες θέσεις, από τον πρόεδρο του ενισχυμένου Ευρωκοινοβουλίου, Μάρτιν Σουλτς, μέχρι τους επικεφαλής στις γραμματείες του Ευρωκοινοβουλίου και του Συμβουλίου, Κλάους Βέλε και Ούβε Κορσέπιους, πρώην στενός συνεργάτης της Μέρκελ. «Διστακτικό ηγέτη» αποκαλεί τη Γερμανία από την πλευρά του ο Βρετανός Στίβεν Γκριν, πρώην επικεφαλής της τράπεζας HSBC και τέως υπουργός Εμπορίου, στο ομώνυμο βιβλίο του. Κατά τη γνώμη του η απροθυμία του Βερολίνου να αναλάβει ηγεμονικό ρόλο έχει σχέση με το παρελθόν της χώρας, αφού έρχεται σε ευθεία αντίθεση με την πρόσφατη σκοτεινή ιστορία της. AP / THIBAULT CAMUS

19 19-ELLADA_Master_cy 11/29/14 12:24 AM Page 19 Kυριακή 30 Νοεμβρίου 2014 ΕΛΛΑΔΑ Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ l 19 Δύσβατο τοπίο μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου Πώς θα επαναφέρουν Σαμαράς και Βενιζέλος τη διαπραγμάτευση «σε τροχιά», ποιες απαιτήσεις της τρόικας τους δυσκολεύουν Του Κ.Π. ΠΑΠΑΔΙΟΧΟΥ Σε θολό και δύσβατο τοπίο με πρώτο στόχο την επιστροφή της τρόικας στην Αθήνα και δεύτερο την ολοκλήρωση μιας «συμφωνίας πακέτο» για την αξιολόγηση και την επόμενη ημέρα του Μνημονίου κινείται η Αθήνα με το Βερολίνο να κρατάει στα χέρια του το κλειδί των εξελίξεων. Στις δύο διαδοχικές συναντήσεις που είχαν ο πρωθυπουργός, Αντ. Σαμαράς και ο κ. Ευάγγ. Βενιζέλος, την Πέμπτη και την Παρασκευή, αποφασίστηκε να γίνουν συγκεκριμένες κινήσεις αποφόρτισης της έντασης με τους εταίρους, ώστε η διαπραγμάτευση με την τρόικα να έχει ολοκληρωθεί μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου, όπως εξάλλου διεμήνυσε και το Euroworking grοup. Παράλληλα, όμως, επιδιώκεται το ίδιο διάστημα να έχει ολοκληρωθεί παρασκηνιακά και το μοντέλο της μεταμνημονιακής περιόδου για την Ελλάδα, δηλαδή η μορφή που θα έχουν η προληπτική γραμμή πίστωσης καθώς και οι όροι που θα τη συνοδεύουν, ώστε η σχετική συμφωνία να έχει κυρωθεί από την ελληνική Βουλή πριν εκκινήσουν οι ψηφοφορίες για την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας. Οπως προαναφέρθηκε, σύμφωνα με την «ανάλυση» που κάνει η Αθήνα, κομβικός στην πορεία των εξελίξεων θα είναι ο ρόλος του Βερολίνου που τις τελευταίες εβδομάδες, υπό την επιρροή του Γερμανού υπουργού Οικονομικών κ. Β. Σόιμπλε και με στρατηγικό σύμμαχο το ΔΝΤ, εξωθούσε τις διαπραγματεύσεις σε αδιέξοδο. Δύο κινήσεις Κυβερνητικές πηγές εκφράζουν συγκρατημένη αισιοδοξία πως πλέον διαφαίνεται μεταστροφή των εταίρων που θα «αναζωογονήσει» τις διαπραγματεύσεις και θα οδηγήσει σε συμφωνία, απορρίπτοντας άλλα σενάρια, όπως για παράδειγμα την παράταση για ένα εξάμηνο του υφιστάμενου προγράμματος. Γιατί κατά ένα συγκεκριμένο σενάριο, ορισμένοι εκ των βασικών ευρωπαϊκών «παικτών» κινούνταν το τελευταίο διάστημα με στρατηγικό στόχο να διαπραγματευτούν με την Αθήνα μετά την προεδρική εκλογή, οπότε το πολιτικό σκηνικό στην Ελλάδα θα έχει με τον ένα ή τον άλλο τρόπο αποσαφηνιστεί. Οι κινήσεις που αποφάσισαν οι κ. Σαμαράς και Βενιζέλος και εκτιμούν πως είναι σε θέση να επαναφέρουν τη διαπραγμάτευση «σε τροχιά» είναι δύο: Πρώτον, η αποδοχή ότι το ΔΝΤ θα έχει ενεργό ρόλο και στην «επόμενη ημέρα» ως πλήρης μέτοχος στο σχήμα της προληπτικής γραμμής πίστωσης. Δεύτερον, το μήνυμα ότι η Αθήνα είναι έτοιμη να συναινέσει σε κάποια μέτρα με άμεσο δημοσιονομικό αποτέλεσμα, με πρώτο βήμα την αύξηση του ΦΠΑ σε ορισμένες κατηγορίες, όπως τα ξενοδοχεία, ή τα «πλούσια» νησιά. Πάντως, οι κ. Σαμαράς και Βενιζέλος απορρίπτουν αυξήσεις, μέτρα που θα θίγουν τα λαϊκά στρώματα, όπως για παράδειγμα η αύξηση του ΦΠΑ στα φάρμακα, με τον τελευταίο να φέρεται μάλιστα αποφασισμένος να επιμείνει στη συγκεκριμένη θέση ακόμη και εάν η διαπραγμάτευση οδηγηθεί σε αδιέξοδο και η χώρα φτάσει στις εκλογές χωρίς συμφωνία. Η πλέον κρίσιμη παραδοχή της Αθήνας έναντι των εταίρων είναι ότι πλέον δέχεται η προληπτική γραμμή πίστωσης να έχει ετήσια διάρκεια και να μετέχουν ισότιμα η Ε.Ε., μέσω του ECCL, αλλά και Δύο συναντήσεις είχαν ο πρωθυπουργός, Αντ. Σαμαράς και ο κ. Ευάγγ. Βενιζέλος, την Πέμπτη και την Παρασκευή, ώστε να αποφασίσουν με ποιες συγκεκριμένες κινήσεις θα πετύχουν να αποφορτιστεί η ένταση με τους εταίρους, το ΔΝΤ μέσω του ποσού των δόσεων που επρόκειτο να καταβληθούν στη χώρα μέχρι τις αρχές του Η όποια συμφωνία θα λάβει τη μορφή «συμφωνητικού» και όχι νέου μνημονίου, αλλά θα δεσμεύει συμβατικά τη χώρα ακόμη και εάν στο μεταξύ μεσολαβήσει αλλαγή κυβέρνησης, αφού θα έχει κυρωθεί από τη Βουλή. Η συμμετοχή του ΔΝΤ στο νέο «μεταμνημονιακό σκηνικό» εκτιμάται πως μπορεί να κατευνάσει τις ανησυχίες του Βερολίνου, αλλά και του Ταμείου, σε πολιτικό επίπεδο, αλλά και στα ανοικτά μέτωπα της αξιολόγησης, αρχής γενομένης από το σκέλος του δημοσιονομικού κενού. Οπως λέγεται χαρακτηριστικά, πλέον το επιχείρημα της Αθήνας να ολοκληρωθεί η αξιολόγηση της τρόικας χωρίς μεγάλες αλλαγές σε σχέση με τις προβλέψεις του προϋπολογισμού μπορεί να γίνει αποδεκτό, αφού η κυβέρνηση όπως και το 2014 θα έχει αναλάβει τη δέσμευση για διορθωτικά μέτρα, εάν τον Απρίλιο διαπιστωθεί ότι οι στόχοι δεν επιτυγχάνονται. Οπως προαναφέρθηκε, οι κ. Σαμαράς και Βενιζέλος κατά τις διαδοχικές τους συναντήσεις συμφώνησαν πως θα εξαντληθεί κάθε «λογικό» περιθώριο ώστε οι εν εξελίξει πολυεπίπεδες διαπραγματεύσεις με τους εταίρους να τελεσφορήσουν. Ο πρωθυπουργός και ο κ. Ευάγγ. Βενιζέλος εκτιμούν πως παρότι η νέα συμφωνία θα ενσωματώνει ορισμένες δεσμεύσεις για το 2015 και θα συνεπάγεται παράταση της παρουσίας του ΔΝΤ στα ελληνικά πράγματα, ενδεχομένως θα «ξεκλειδώσει» την προεδρική εκλογή, ενώ θα αποτελέσει συγκριτικό πλεονέκτημα στην πολιτική αντιπαράθεση με τον ΣΥΡΙΖΑ εάν δεν αναδειχθεί ο διάδοχος του κ. Παπούλια και η χώρα οδηγηθεί σε πρόωρες εκλογές. Συγκεκριμένα, η κυβερνητική ρητορική θα συμπεριλαμβάνει: Οτι η χώρα ουσιαστικά βγαίνει από το Μνημόνιο με ασφάλεια από τον Ιανουάριο του 2015 και ότι ένα χρόνο αργότερα με τη λήξη της προληπτικής γραμμής πίστωσης θα επιστρέψει πλήρως στην ευρωπαϊκή κανονικότητα. Οτι η μετάβαση στη μεταμνημονιακή εποχή γίνεται χωρίς εισπρακτικά μέτρα, όπως η περικοπή μισθών και συντάξεων. Τούτο, όπως λέγεται, θα είναι ορατό, αφού με την καθυστέρηση στη διαπραγμάτευση διαφαίνεται ότι η συνολική συμφωνία πιθανότατα θα ψηφιστεί από τη Βουλή ως ένα άρθρο, ώστε, εκτός των άλλων, να μηδενιστεί ο κίνδυνος διαρροών στο κυβερνητικό στρατόπεδο. Κραδασμοί στο ΠΑΣΟΚ Περιπλοκή, μπορεί πάντως να υπάρξει, εάν στην πορεία της διαπραγμάτευσης από την τρόικα προβληθούν αξιώσεις που θα θέτουν σε περιδίνηση το ΠΑΣΟΚ, το οποίο ούτως ή άλλως βιώνει ήδη ισχυρούς κραδασμούς λόγω της στάσης του κ. Γ. Παπανδρέου. Ο κ. Βενιζέλος έχει διαμηνύσει στον κ. Σαμαρά ότι δεν μπορεί να δεχθεί παρεμβάσεις στο ασφαλιστικό, στα εργασιακά ή σε τομείς που θίγουν τα λαϊκά στρώματα όπως η αύξηση του ΦΠΑ στα φάρμακα που θα μπορούσαν να αποτελέσουν πρόσχημα για αποσκίρτηση «παπανδρεϊκών» βουλευτών από την Κ.Ο. του ΠΑΣΟΚ και ίδρυση νέου κόμματος. Μάλιστα, παρότι ο κ. Βενιζέλος έχει καταστήσει σαφές πως θεωρεί κρίσιμο η παρούσα κυβέρνηση να ολοκληρώσει το έργο της και να οδηγήσει τη χώρα στη μεταμνημονιακή εποχή, δεν πρέπει να περάσει απαρατήρητο ότι στο εσωτερικό των υποστηρικτών του διακινείται και η άποψη ότι είναι προς το συμφέρον του ΠΑΣΟΚ η χώρα να οδηγηθεί σε εκλογές τον Μάρτιο με ή χωρίς συμφωνία με την τρόικα, ειδικά εάν διαφαίνεται πως ο ΣΥΡΙΖΑ είναι πρώτο κόμμα αλλά δεν μπορεί να επιτύχει την αυτοδυναμία. Σε μια τέτοια περίπτωση, λέγεται, το ΠΑΣΟΚ θα έχει τη δυνατότητα να επαναπατρίσει ψηφοφόρους από τη Ν.Δ., ενώ θα έχει εξουδετερώσει την προοπτική ίδρυσης νέου κόμματος από τον κ. Παπανδρέου, καθώς ο τελευταίος δεν θα έχει τον απαιτούμενο χρόνο για να υλοποιήσει τον όποιο σχετικό σχεδιασμό. ΤΟ EΠΙΣΗΜΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΤΗΣ ΤΑΙΝΙΑΣ «ΟΙ ΥΠΕΡ ΕΞΙ» Γνωρίστε τους ήρωες της ταινίας της Disney μέσα από το περιοδικό τους. Κόμικς, παιχνίδια, κατασκευές και ατελείωτη περιπέτεια μέσα από τις ιστορίες του επίσημου περιοδικού της ταινίας. ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ 7 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ ΜΑΖΙ ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

20 20-ELLADA.qxp_Master_cy 11/28/14 11:13 PM Page l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΕΛΛΑΔΑ Κυριακή 30 Nοεμβρίου 2014 Η Αμφίπολη, οι χορηγοί και η οικονομική κρίση Πώς χρηματοδοτούνται σημαντικές ανασκαφές που γίνονται ανά την Ελλάδα Ελληνας ερευνά τη διεθνή αρχαιοκαπηλία Βοηθά στην επιστροφή αρχαίων θησαυρών Της ΜΑΡΙΑΝΝΑΣ ΚΑΚΑΟΥΝΑΚΗ Καθώς η ανασκαφή της Αμφίπολης έφτανε στο τέλος της, μια από τις συζητήσεις στο υπουργείο Πολιτισμού ήταν η εξασφάλιση της χρηματοδότησης για την επόμενη φάση. Μπορεί για τη συγκεκριμένη ανασκαφή, που ήταν η απόλυτη «πολιτική» προτεραιότητα των τελευταίων μηνών, η χρηματοδότηση να εξασφαλίστηκε γρήγορα η ένταξη του έργου στο πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων θεωρείται δεδομένη αυτό όμως δεν ίσχυε από την αρχή. Τα πρώτα χρήματα που είχε εξασφαλίσει η αρχαιολόγος κ. Περιστέρη, το 2009, τελείωσαν σε λίγους μήνες, όταν έκανε τον γύρο σε νομαρχία και υπουργεία μιλώντας «για πέπλο μυστηρίου στον λόφο». Ο τότε νομάρχης Σερρών της έδωσε ευρώ. Τον επόμενο χρόνο κατάφερε και πήρε <<<<<< «Σταματήσαμε γιατί δεν έχουμε χρηματοδότηση», είχε δηλώσει για την ανασκαφή της Αμφίπολης, το 2012, η κ. Περιστέρη. ακόμα ευρώ μέσω της περιφέρειας και με αυτά τα χρήματα ξεκίνησε το καλοκαίρι του 2012 να σκάβει κάθετα του λόφου, ανακαλύπτοντας τον περίβολο. «Σταματήσαμε γιατί δεν έχουμε χρηματοδότηση», θα δηλώσει σε τοπικό κανάλι εκείνο τον Σεπτέμβριο. «Αν υπάρξει χρηματοδότηση θα δούμε ωραία πράγματα». Ο τότε υπουργός Μακεδονίας και Θράκης κ. Καράογλου εκταμίευσε ευρώ και προσπάθησε παράλληλα να βρει ιδιωτική χρηματοδότηση από δύο Βορειοελλαδίτες επιχειρηματίες, αλλά όταν έφτασε η ώρα να συζητήσουν τα ποσά έκρινε πως ήταν πολύ μικρά και δεν δέχτηκε τη χορηγία. Η κ. Περιστέρη, όμως, εξασφάλισε άλλα από το υπουργείο Πολιτισμού και συνέχισε. Τα επόμενα δύο χρόνια το υπουργείο πολύ πιο γενναιόδωρο πλέον ενόψει των ανακαλύψεων εκταμίευσε ακόμη ευρώ. Τα σενάρια για τάφο της Ρωξάνης, του υιού ή του ίδιου του Μέγα Αλέξανδρου ήταν αρκετά για να εκταμιεύσουν οι εκάστοτε υπουργοί και νομάρχες συνολικά ευρώ. Ακόμα και με τις κάποιες μικρές καθυστερήσεις, η ανασκαφή της Αμφίπολης παραμένει μοναδικό παράδειγμα επιτυχημένης χρηματοδότησης από το κράτος. Και αυτό γιατί οι αρχαιολόγοι της υπηρεσίας, οι πανεπιστημιακοί ή οι ξένες αρχαιολογικές σχολές που επιθυμούν να διεξαγάγουν συστηματικές ανασκαφές με άδεια δηλαδή του ΚΑΣ και σε βάθος χρόνου αναγκάζονται να κυνηγούν μόνοι τους χρηματοδότηση, αφού το υπουργείο Πολιτισμού βάσει νόμου δεν έχει καμία υποχρέωση να τους επιχορηγεί. Ιδρύματα ή ιδιώτες Καταφύγιο βρίσκουν σε συγκεκριμένα ιδρύματα ή ιδιώτες που εδώ και χρόνια αθόρυβα στηρίζουν τις ανασκαφές τους. Ενα από αυτά είναι το Ιδρυμα Ψύχα, που διαχειρίζεται το κληροδότημα της οικογένειας Ψύχα, ομογενών από την Αίγυπτο, και από τους τόκους ενός λογαριασμού στο εξωτερικό, χρηματοδοτεί 67 ανασκαφές. «Ο προϋπολογισμός μας όμως λόγω της μείωσης των επιτοκίων έχει μειωθεί στο μισό», εξηγεί η πρόεδρος κ. Εύα Σακελλαράκη. «Υπάρχει η σκέψη να χρηματοδοτούμε λιγότερες ανασκαφές με περισσότερα χρήματα, αλλά υπάρχουν και νέοι αρχαιολόγοι που αν δεν πάρουν από εμάς δεν θα πάρουν από πουθενά». Και ενώ γίνεται η προσπάθεια όλα αυτά να σταθμιστούν ώστε να Τα πρώτα χρήματα που είχε εξασφαλίσει για την ανασκαφή της Αμφίπολης η αρχαιολόγος κ. Περιστέρη, το 2009, τελείωσαν μέσα σε λίγους μήνες. Στη Ζώμινθο, η τοπική Αρχαιολογική Εφορεία αδυνατεί να πληρώσει τον μισθό του επιστάτη. μη μείνει κάποια ανασκαφή στον αέρα, συνεχώς προκύπτουν νέες ανάγκες. Οπως ο μισθός του επιστάτη στη Ζώμυνθο, στον Ψηλορείτη, που αδυνατεί να πληρώσει η τοπική Αρχαιολογική Εφορεία. Η ανασκαφή του μοναδικού μινωικού ανακτόρου δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί και ο χώρος είναι στο έλεος των αρχαιοκαπήλων. Αλλη βασική πηγή χρηματοδότησης των ανασκαφών είναι το Ινστιτούτο Μελέτης Προϊστορίας Αιγαίου του Malcomn Wiener. Ο φιλέλληνας δικηγόρος με ταλέντο στις επενδύσεις και απωθημένο την αρχαιολογία διατηρεί προσωπική επαφή με τους αρχαιολόγους που χρηματοδοτεί, τους στέλνει τα κείμενα για την προϊστορία που γράφει και όταν έρχεται την Ελλάδα τους βγάζει όλους μαζί για φαγητό. Τελευταία φορά πριν από δύο χρόνια, σε γαλλικό εστιατόριο στο Κολωνάκι, ένα από τα θέματα συζήτησης ήταν και οι διαρκώς αυξανόμενες δυσκολίες στη χρηματοδότηση από τις γνωστές πηγές. «Χτυπήστε πόρτες» Η κρίση λίγους μήνες αργότερα θα ακουμπήσει ακόμα και το ινστιτούτο του κάποιες επενδύσεις δεν πήγαν καλά και αναγκάστηκε να μειώσει σημαντικά τη χρηματοδότηση σε κάποιες ανασκαφές. Μία από αυτές ήταν της καθηγήτριας Ιφιγένειας Τουρναβίτου, που σκάβει στις Μυκήνες. Αγγλος συνάδελφός της την έβγαλε από το αδιέξοδο με μια συμβουλή: «Χτύπα όσες περισσότερες πόρτες μπορείς». Ετσι έκανε και τελικά ένας εφοπλιστής, που δεν ήθελε όμως καμία δημοσιότητα, και μια τοπική επιχείρηση μαρμάρου χρηματοδότησαν την ανασκαφή της, η οποία έχει φέρει στο φως έναν νέο οικισμό έξω από τα ανάκτορα των Μυκηνών. Πολλές πανεπιστημιακές πόρτες είχε αναγκαστεί να χτυπήσει και ο καθηγητής Αλέξανδρος Μαζαράκης Αινιάν για να εξασφαλίσει πόρους για τις ανασκαφές της Σχολής Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας. Με κόπο εκταμιεύονται περίπου ευρώ ανά ανασκαφή, που καλύπτουν όμως ένα πολύ μικρό κομμάτι των εξόδων των φοιτητών που ταξιδεύουν κάθε καλοκαίρι σε όλη την Ελλάδα για να εκπαιδευτούν στο χώμα. Σε μία από τις ανασκαφές του αρχαιολόγου στην Κύθνο, μάλιστα, ο δήμος και οι κάτοικοι έχουν εδώ και χρόνια αγκαλιάσει την ομάδα, στηρίζοντάς τους με στέγη και φαγητό. Η ανακάλυψη ενός ασύλητου ναού με πλούσια αφιερώματα είχε δώσει στο νησί ελπίδα πως θα φτιαχνόταν ένα μουσείο. Το εγχείρημα, όμως, δεν προχώρησε. Τα πολύτιμα ευρήματα παραμένουν σε συρτάρια και φέτος για πρώτη χρονιά ο δήμος δεν κατάφερε να πληρώσει τα έξοδα που συνήθως αναλάμβανε. Τελευταία στιγμή ο καθηγητής δέχτηκε τηλεφώνημα από τον εφοπλιστή Θανάση Μαρτίνο, ο οποίος κάλυψε τα έξοδα και έτσι πραγματοποιήθηκε η πανεπιστημιακή αποστολή. Για το ιερό του Δία Η χορηγία από ιδιώτες παρέμενε για πολλά χρόνια ταμπού στους κλειστούς κύκλους των αρχαιολόγων και αυτό γιατί τα κίνητρα μιας πολύ μικρής μειοψηφίας δεν ήταν ανιδιοτελή. Αυτή η νοοτροπία όμως πλέον αλλάζει. «Είναι αναγκαίο», εξηγεί η καθηγήτρια του πανεπιστημίου της Αριζόνας, Μαίρη Βογιατζή, η οποία μαζί με τον καθηγητή David Romano και την Αμερικανική Αρχαιολογική Σχολή ανέσκαψαν το όρος Λύκαιο. «Σε περιόδους κρίσης, προτεραιότητα στη χρηματοδότηση παίρνουν άλλες βασικές ανάγκες του κόσμου. Αυτό θα πρέπει να κάνει εμάς τους αρχαιολόγους πιο δημιουργικούς στην εύρεση χρηματοδότησης από ιδιώτες». Ετσι, πριν από μερικά χρόνια ο Romano ήρθε σε επαφή με τον ελληνικής καταγωγής Νίκο Κάραμποτς, ο οποίος έχει χτίσει μια αυτοκρατορία εκδίδοντας βιβλία με παζλ και γρίφους και είχε μεγάλο φιλανθρωπικό έργο, αλλά καμία σχέση με την αρχαιολογία. «Του μίλησε για την ανασκαφή που θέλαμε να κάνουμε κοντά στο χωριό των γονιών του. Είναι πολύ περήφανος για την ελληνική του καταγωγή και έτσι δέχτηκε να μας χρηματοδοτήσει». Η ανασκαφή έφερε τελικά στο φως ένα από τα παλαιότερα ιερά λατρείας του Δία. Το 2010, μάλιστα, ο Κάραμποτς ταξίδεψε με το ιδιωτικό του αεροπλάνο στην Καλαμάτα και επισκέφθηκε τον χώρο. Συγκινημένος μίλησε στους νέους φοιτητές αρχαιολόγους για την αγάπη του για την Ελλάδα, και για το πόσο περήφανος ένιωθε που στήριζε τη δουλειά τους. Στα επόμενα σχέδιά του είναι η δημιουργία ενός μουσείου στη Μεγαλόπολη. Του ΓΙΑΝΝΗ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ Πριν από μία εβδομάδα ο δρ Χρήστος Τσιρογιάννης εντόπισε κάτι ύποπτο σε κατάλογο διεθνούς οίκου δημοπρασιών. Eνα μαρμάρινο γυναικείο ειδώλιο Σαρδηνίας του 2000 π.χ. και εκτιμώμενης αξίας 1,2 εκατ. δολαρίων εμφάνιζε παράξενα σημάδια. Ηταν σχετικά ακαθάριστο και κάτω από τον αριστερό μαστό και στη βάση του είχε μια μαύρη απόχρωση. Ο Ελληνας ερευνητής παράνομων αρχαιοτήτων και διεθνών αρχαιοκαπηλικών κυκλωμάτων στο Πανεπιστήμιο της Γλασκώβης θυμόταν ότι κάπου το είχε ξαναδεί. Ξεφυλλίζοντας φακέλους εμπόρων αρχαιοτήτων με χιλιάδες φωτογραφίες αντικειμένων κατάφερε να κάνει τη σύνδεση. Το ίδιο αρχαίο αντικείμενο εμφανίζεται σπασμένο σε έξι κομμάτια στο αρχείο του Τζιάκομο Μέντιτσι, του Ιταλού εμπόρου τέχνης που καταδικάστηκε το 2004 για αρχαιοκαπηλία. Μόλις έκανε την ταυτοποίηση ο Ελληνας ειδικός ενημέρωσε τις ιταλικές αστυνομικές αρχές, αλλά και αυτές των ΗΠΑ. Την περασμένη Πέμπτη ο οίκος Christie s απέσυρε από τη δημοπρασία το ειδώλιο. «Το ειδώλιο και στις δύο φωτογραφίες στα ίδια σημεία έχει πατίνα, μια επίστρωση ουσιών που αποκτά με το πέρασμα του χρόνου», λέει σε τηλεφωνική επικοινωνία ο δρ Τσιρογιάννης. «Μέταλλα, φυτά και ρίζες δέντρων μπορεί με τον χρόνο να έχουν αφήσει το αποτύπωμά τους. Αυτό συνήθως δεν καθαρίζεται από τους αρχαιοκάπηλους γιατί αποτελεί απόδειξη προς τους πελάτες τους ότι το αντικείμενο είναι αυθεντικό. Παράλληλα, όμως, μπορεί να μας δείξει ότι έχει βγει από λαθρανασκαφή». Χίλιες ταυτοποιήσεις Δεν ήταν η πρώτη φορά που προσπαθούσε να ξεσκεπάσει διεθνή αρχαιοκαπηλικά κυκλώματα. Την περίοδο ο δρ Τσιρογιάννης συμμετείχε ως αρχαιολόγος σε 174 υποθέσεις δίωξης αρχαιοκαπηλίας στην Ελλάδα και την τελευταία δεκαετία έχει ταυτοποιήσει περίπου αρχαία κομμάτια. Η επίμονη δουλειά του, συχνά αθόρυβη και στο παρασκήνιο των αστυνομικών ερευνών, προσπαθεί να ανασυνθέσει το ταξίδι των αρχαιοτήτων από τη γούβα κάποιας λαθρανασκαφής μέχρι τα ράφια μιας ιδιωτικής συλλογής. Το 2006 ο δρ Τσιρογιάννης αποσπάστηκε με απόφαση του εισαγγελέα Ιωάννη Διώτη από το υπουργείο Πολιτισμού στο υπουργείο Δικαιοσύνης. Εργάστηκε ως πραγματογνώμονας στην υπόθεση της Σχοινούσας, μετά την ανακάλυψη αρχαιολογικού θησαυρού σε βίλα του νησιού. Συνεργαζόταν στενά με τον τότε επικεφαλής του τμήματος αρχαιοκαπηλίας στην Αθήνα, Γιώργο Γληγόρη, που δεν βρίσκεται πια στη ζωή. «Ο Γληγόρης ζούσε και ανέπνεε για τη δίωξη», λέει ο δρ Τσιρογιάννης. «Θυμάμαι ότι είχαμε ταξιδέψει στην Κρήτη για μία αποστολή που κράτησε συνολικά τρεις ημέρες. Η έρευνά μας κατέληξε σε έφοδο. Δουλεύαμε μέχρι τα ξημερώματα και το επόμενο πρωί πήραμε το πλοίο για Πειραιά. Μόλις φτάσαμε στην Αθήνα ήρθε μια πληροφορία για αρχαιοκάπηλους στη Λαμία και φύγαμε αμέσως γιατί ο Γληγόρης το θεώρησε ευκαιρία. Αυτό ήταν το πάθος του, η αγάπη του για το αντικείμενο των ερευνών». Ερευνα από τη Βρετανία Οταν έληξε και δεν ανανεώθηκε η σύμβασή του με το ελληνικό Δημόσιο ο κ. Τσιρογιάννης έφυγε για τη Βρετανία. Ξεκίνησε το διδακτορικό του στο Πανεπιστήμιο του Cambridge και συνέχισε στο πλαίσιο της δικής του διατριβής να βοηθάει αφιλοκερδώς τις ελληνικές αρχές κάνοντας ταυτίσεις αρχαίων αντικειμένων. Σε ερώτημα της «Κ» εάν θα επέστρεφε ποτέ στην Ελλάδα για να κάνει την ίδια δουλειά απαντά: «Είμαι πιο χρήσιμος στην πατρίδα μου ευρισκόμενος στο εξωτερικό γιατί εργάζομαι χωρίς να μένω άνεργος λόγω της ειδικής φύσης της έρευνας που κάνω». Ο εκλιπών προϊστάμενος του τμήματος αρχαιοκαπηλίας, Γιώργος Γληγόρης, του είχε δώσει πρόσβαση στα αρχεία των εμπόρων αρχαιοτήτων Τζιάκομο Μέντιτσι, Τζιανφράνκο Μπεκίνα και Σάιμς - Μιχαηλίδη. Συνολικά ο δρ Τσιρογιάννης έχει στη διάθεσή του πάνω από φωτογραφίες αρχαίων αντικειμένων, τις οποίες αντιπαραβάλλει με εικόνες σε έντυπους και ηλεκτρονικούς καταλόγους διεθνών οίκων δημοπρασιών για να διαπιστώσει εάν υπάρχει ταύτιση. Μέχρι σήμερα μόνο από το αρχείο Σάιμς - Μιχαηλίδη, που έγινε γνωστό μετά την υπόθεση της Σχοινούσας, έχει ταυτοποιήσει 721 αρχαία αντικείμενα, μεταξύ των οποίων ελληνικά, αιγυπτιακά, ινδικά αλλά και κινέζικα. Τα αρχαία αντικείμενα στην πλειονότητά τους απεικονίζονται σε αυτά τα αρχεία σε φωτογραφίες πολαρόιντ που έχουν τραβηχτεί από αρχαιοκάπηλους ή λαθρανασκαφείς τις δεκαετίες του 70 και του 80. «Το φιλμ πολαρόιντ τους είχε λύσει τα χέρια. Μπορούσαν να βγάλουν «Πολεμάω με τις λεπτομέρειες» λέει ο δρ Χρήστος Τσιρογιάννης. τις εικόνες μόνοι τους και να μη χρησιμοποιήσουν φωτογράφο εκτός κυκλώματος. Ηταν ο μόνος τρόπος που τους εξασφάλιζε ότι δεν θα προδοθούν», λέει ο δρ Τσιρογιάννης. Η έρευνα πάνω σε αυτές τις εικόνες δεν είναι εύκολη υπόθεση. Η ποιότητα και η ηλικία τους δυσχεραίνουν το έργο του. «Πολεμάω συχνά με τις λεπτομέρειες, το ημίφως, το σκοτάδι. Υπάρχουν φορές που έχω κρατήσει διάφορα αντικείμενα ως αμφισβητούμενα και περιμένω να εμφανιστούν περισσότερα στοιχεία στο μέλλον», αναφέρει ο δρ Τσιρογιάννης. Στο ειδώλιο της Σαρδηνίας, που εντόπισε πρόσφατα, η κυματοειδής λωρίδα μαύρης απόχρωσης που καλύπτει σχεδόν ολόκληρη τη βάση του αντικειμένου δεν αφήνει, σύμφωνα με τον ίδιο, περιθώριο για δεύτερες σκέψεις. «Είναι μια εξόφθαλμη περίπτωση διεκδίκησης», λέει. «Το ίδιο αντικείμενο σπασμένο και ακαθάριστο υπάρχει σε φωτογραφία κατασχεθέντος αρχείου ενός εμπόρου αρχαιοτήτων, ο οποίος έχει καταδικαστεί για παράνομη διακίνηση αρχαιοτήτων. Η υπόθεση μιλάει από μόνη της». Το αντικείμενο εμφανίζεται τώρα να ανήκει σε μία από τις πέντε μεγαλύτερες ιδιωτικές συλλογές στον κόσμο, ενώ είχε περάσει και από δύο γκαλερί στη Νέα Υόρκη. Μία από αυτές, μάλιστα, ήταν ανακατεμένη σε υποθέσεις αρχαιοκαπηλίας. Από την πολυετή ενασχόλησή του με την έρευνα των αρχαιοκαπηλικών κυκλωμάτων ο δρ Τσιρογιάννης έχει συμπεράνει ότι τα παρανόμως αποκτηθέντα αρχαία αντικείμενα επιτελούν διάφορους ρόλους για τους ιδιώτες συλλέκτες. Μπορεί για κάποιους να λειτουργούν ως διαφήμιση της οικονομικής τους άνεσης στον κοινωνικό τους περίγυρο, ή ως διαβατήριο για να εισέλθουν σε κάποια κλειστή κοινωνική ομάδα. Για άλλους μπορεί να αποτελούν ευκαιρία επένδυσης και πλουτισμού με τη μεταπώλησή τους. Ο Ελληνας ερευνητής δεν γνωρίζει πόσα από τα αντικείμενα που έχει ταυτοποιήσει έχουν τελικά επαναπατριστεί. Συνεχίζει όμως το έργο του. «Πρέπει ο κόσμος να μάθει την αλήθεια για την προέλευσή τους», λέει.