Θέση Έκτα Έκτ ση Μορφολογία Μορφολ ογία ξηράς

Transcript

1

2 Θέση Η Ισπανία εκτείνεται μεταξύ του βορείου γεωγραφικού πλάτους 35 έως 43 μοιρών και 47 πρώτων και γεωγραφικού μήκους 9 μοιρών και 12 πρώτων δυτικού μέχρι 3 μοιρών και 19 πρώτων ανατολικού. Έκταση Η συνολική έκταση της Ισπανίας υπολογίζεται σε τ.χλμ. Εξ αυτών τα ανήκουν στην ηπειρωτική χώρα ενώ στις προς Α. Βαλεαρίδες νήσους και στις Καναρίους νήσους. Το μεγαλύτερο μήκος αυτής από Α. προς. είναι 1020 χλμ. ενώ το μέγιστο πλάτος από Β. προς Ν. είναι 856 χλμ. Μορφολογία ξηράς Η Ισπανία γενικά αποτελεί ένα τεράστιο σε έκταση οροπέδιο που διαμοιράζεται από αλλεπάλληλες οροσειρές σε επιμέρους μικρότερα οροπέδια. Το μέσο ύψος του εδάφους της υπερβαίνει τα 500 μ. από την επιφάνεια της θάλασσας. Το μεγαλύτερο αυτής οροπέδιο καταλαμβάνει το κέντρο της Χώρας που πλαισιώνεται προς Β. από ταπυρηναία όρη και τα Κανταβρικά όρη, προς Α. από την πεδιάδα του Έβρου, του Γουανταλαβιάρ και του Χούκαρ, προς Ν. από την Βαϊτική οροσειρά και την πεδιάδα της Ανδαλουσίας και πρός. από ελαφριά κλίση του εδάφους που υφίστανται τα χαμηλότερα λεκανοπέδια του ποταμού Ντούρο, Τάγου και Γκουαντιάνα. Συνεπώς από ορογραφική άποψη η Ισπανία διακρίνεται σε πέντε γεωφυσικές περιοχές των Πυρηναίων και Κανταβρικών, το κεντρικό οροπέδιο, τα Ιβηρικά όρη, τις κοιλάδες του Έβρου και των άλλων ποταμών και τέλος την πεδιάδα της Ανδαλουσίας με τα χαμηλότερα δυτικά οροπέδια.

3 Ποταμοί Οι περισσότεροι και σημαντικότεροι ποταμοί της Ισπανίας πηγάζουν από το κεντρικό οροπέδιο στο οποίο και κυριαρχούν τα Ιβηρικά όρη και αυτοί είναι: Ο ποταμός Τάγος που εκχύνεται στον Ατλαντικό ωκεανό στο κόλπο Ντούρο ή Ντουέρο της Λισσαβόνας. Ο ποταμός Γκουαντιάνα που εκχύνεται και αυτός στον Ατλαντικό ωκεανό στα Ισπανοπορτογαλικά σύνορα. Ο ποταμός Γκουαδαλκιβίρ που εκχύνεται στο κόλπο του Κάδιθ (τα αρχαία Γάδειρα) προερχόμενος από την οροσειρά Σιέρρα Μορένα. Από τους ποταμούς που εκβάλλουν στη Μεσόγειο σημαντικότερος είναι ο ποταμός Έμπρο (ή Εύρος) που είναι και ο μεγαλύτερος της Ισπανίας. Πηγάζει από τα Κανταβρικά όρη και εκχύνεται σε ευρύτατο δέλτα βόρεια του Κόλπου της Βαλένθιας. Εκτός όμως αυτού στον ίδιο Κόλπο εκβάλει ο επίσης σημαντικός ποταμός Γκουαδαλαβίρ. Χλωρίδα Η χλωρίδα της Ισπανίας στα βόρεια διαμερίσματα και ιδίως στα Πυρηναία και στη Καταλωνία είναι όμοια με της κεντρικής Ευρώπης, ενώ των ανατολικών παραλίων περιλαμβάνεται στης Μεσογείου, των δε βορείων ακτών προς τον Ατλαντικό όμοια με της βορείου Ευρώπης. Η δε χλωρίδα του κεντρικού οροπεδίου μοιάζει πάρα πολύ, όσο κι αν φαίνεται περίεργο, με τις ρωσικές στέπες. Τέλος το νότιο τμήμα της Ισπανίας περιλαμβάνεται στη χλωρίδα της βορείου Αφρικής όπου και απαντώνται φοίνικες, ζαχαροκάλαμα και πλείστα εσπεριδοειδή. Τα δάση της Ισπανίας δυστυχώς σήμερα σπανίζουν.

4 ημογραφία Συνολικός πληθυσμός του κράτους είναι, σύμφωνα με εκτιμήσεις του 2009, κάτοικοι. Το προσδόκιμο ζωής στο σύνολο του πληθυσμού ήταν σύμφωνα με εκτιμήσεις του 2009 τα 80,05 χρόνια. Υπάρχουν και 17 αυτόνομες κοινότητες της Ισπανίας οι οποίες είναι οι εξής: Ανδαλουσία Αραγωνία Αστούριας Βαλεαρίδες Νήσοι Βαλένθια Γαλικία Εξτρεμαδούρα Θεούτα Κανάριες Νήσοι Κανταβρία Καστίλλη και Λεόν Καστίλλη - Λα Μάντσα Καταλωνία Μαδρίτη Μελίγια Μούρθια Ναβάρρα Λα Ριόχα Χώρα των Βάσκων Ακτογραφία Γενικά οι ακτές της Ισπανίας δεν παρουσιάζουν μεγάλη κατάτμηση, προσφέρουν όμως πολλούς ασφαλείς φυσικούς λιμένες. Στη Μεσόγειο σχηματίζουν δύο μεγάλους Κόλπους, της Βαλένθιας και της Μάλαγας. Προς δε τον Ατλαντικό εις μεν το νότιο τμήμα είναι ο Κόλπος του Κάδιθ, εις δε το βόρειο τμήμα είναι ο μέγας Βισκαϊκός κόλπος ή και "Γασκωνικός" καλούμενος. Ιδιαίτερο πάντως χαρακτηριστικό της ισπανικής ακτογραφίας απoτελεί το Στενό του Γιβραλτάρ που χωρίζει την ευρωπαϊκή ήπειρο από την αφρικανική. Επί των ισπανικών ακτών βρίσκονται πολλές σημαντικές πόλεις τόσο για την ιστορία τους όσο και για την οικονομική τους ανάπτυξη.

5 Πανίδα Η πανίδα της Ισπανίας είναι ένα μείγμα μεσογειακής και βορειαφρικανικής πανίδας με παρουσία ειδών που δεν απαντώνται ή σπανίζουν σε άλλες Ευρωπαϊκές Χώρες, ρς, όπως για παράδειγμα είναι το είδος του λαγού, ο ερπυστής, ή η μυγαλή των Πυρηναίων, ο πίθηκος ο άκερκος, κ.ά. Υπάρχουν επίσης ιδιαίτερα είδη ερπετών, οστράκων, ιχθύων και μεγάλη ποικιλία πεταλούδων (όπως παρατηρείται και στην νήσο Ρόδο, στην Ελλάδα). Επίσης από τα μεγάλα ζώα που υπάρχουν ξχ ξεχωρίζει ρζ το μακρύμαλλο είδος των προβάτων με το όνομα «μερινό» καθώς και οι εκλεκτές ποικιλίες αλόγων, βουβαλιών αλλά και σκύλων με το όνομα «σπανιέλ». Κλίμα Το κλίμα της Ισπανίας ποικίλει ανάλογα των περιοχών και του ύψους του εδάφους, παρουσιάζοντας έτσι μεγάλες διαφορές μεταξύ των περιφερειακών διαμερισμάτων. Γενικά είναι εύκρατο με πολλές ομοιότητες εκείνων της Ιταλίας και της Ελλάδος με λιγότερες όμωςβροχοπτώσεις αυτών των Χωρών. Η δε ξηρότητα που παρατηρείται σε διάφορες περιοχές είναι τόσο μεγάλη ώστε να χαρακτηρίζει ένα μεγάλο τμήμα των εδαφών της να μοιάζει με την περιοχή του αφρικάνικού άτλαντος (όρους). Έτσι ενώ στη Μαδρίτη η μέση ετήσια θερμοκρασία είναι +14 C, η Σεβίλλη παρουσιάζει +20 C και ενώ στις παρυφές των Κανταβρικών ορέων και Πυρηναίων η βροχή φθάνει τα 1-2 εκατοστά εντούτοις στο κεντρικό οροπέδιο κυμαίνεται μόλις στα 0,25-0,27 εκ.

6 Το πολίτευμα της Ισπανίας είναι βασιλευομένη δημοκρατία, με κληρονομικό μονάρχη και κοινοβούλιο με δύο σώματα, το Cortes (Εθνοσυνέλευση). Αρχηγός Κράτους είναι ο εκάστοτε Ισπανός Μονάρχης και αρχηγός Κυβερνήσεως ο Πρωθυπουργός. Το σύστημα είναι πολυκομματικό, με την κυβέρνηση να ασκεί εκτελεστική εξουσία και τα δύο σώματα του Κοινοβουλίου να ασκούν την κεντρική νομοθετική εξουσία. Η δικαστική εξουσία είναι ανεξάρτητη. Η χώρα έχει Σύνταγμα που τέθηκε σε ισχύ στις 29 εκεμβρίου του Tο σύνταγμα του 1978 αποδίδει μεγάλη σημασία στη γλωσσική και πολιτισμική ποικιλομορφία στο πλαίσιο μιας ενωμένης Ισπανίας. Αρχηγός Κράτους είναι ο Βασιλιάς Χουάν Κάρλος Α, από τις 22 Νοεμβρίου του Πρωθυπουργός είναι ο Χοσέ Λουίς Ροδρίγκεθ Θαπατέρο, που εξελέγη στις 14 Μαρτίου του ικαίωμα ψήφου στις εκλογές έχουν όσες και όσοι είναι ηλικίας 18 ετών και άνω. Στις 9 Μαρτίου του 2008 διεξήχθησαν βουλευτικές εκλογές.στις εκλογές αυτές εξελέγησαν 350 βουλευτές στο Κογκρέσο και οι 208 άμεσα εκλεγμένοι στην Άνω Βουλή, την ισπανική δηλαδή Γερουσία. Το κυβερνών Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα της Ισπανίας (PSOE) με επικεφαλής τον Πρωθυπουργό Χοσέ Λουίς Ροδρίγκεθ Θαπατέρο ανακηρύχθηκε νικητής των εκλογών, ενώ το Λαϊκό Κόμμα της Αντιπολίτευσης παραδέχθηκε την ήττα του.

7 ΕΞΩΤΕΡΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ Μετά το θάνατο του Στρατηγού Φράνκο και την επιστροφή στη δημοκρατία το 1975, η πρώτη προτεραιότητα στην εξωτερική πολιτική της Ισπανίας ήταν να βγει από την απομόνωση που βρισκόταν τόσα χρόνια και να διευρύνει τις διπλωματικές σχέσεις της, να ενταχθεί στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα και να καταστήσει τις σχέσεις της με την ύση ασφαλείς. Σαν μέλος του NATO από το 1982, η Ισπανία έχει αναδειχθεί ένα σημαντικό μέλος των διεθνών δραστηριοτήτων ασφαλείας. Η είσοδός της στην Ευρωπαϊκή Ένωση αντιπροσωπεύει ένα σημαντικό κομμάτι της εξωτερικής της πολιτικής και σήμερα η Ισπανία έχει άριστες σχέσεις με όλα τα ευρωπαϊκά κράτη με στενή συνεργασία σε τομείς αστυνόμευσης, μετανάστευσης, αγροτικής πολιτικής και βέβαια νομισματικής πολιτικής (ιδρυτικό μέλος της ευρωζώνης ). Ακόμη και σε πολλά διεθνή ζητήματα πέραν της υτικής Ευρώπης, η Ισπανία προτιμά να συντονίζει τις προσπάθειές της μαζί με αυτές των υπόλοιπων μελών της ΕΕ μέσα από τον Ευρωπαϊκό μηχανισμό πολιτικής συνεργασίας. Το 1986, μόλις κατέστησαν ομαλές οι διπλωματικές σχέσεις της με το Ισραήλ και την Αλβανία, η Ισπανία ουσιαστικά ολοκλήρωσε τη διαδικασία της διεύρυνσης των διπλωματικών της σχέσεων. Η μοναδική χώρα με την οποία δεν έχει σήμερα διπλωματικές σχέσεις είναι η Βόρεια Κορέα. Η Ισπανία επίσης συνεχίζει να εστιάζει την προσοχή της στη Βόρεια Αφρική και συγκεκριμένα στο Μαρόκο κι αυτό λόγω της γεωγραφικής τους γειτνίασης και της πολύχρονης ιστορικής επαφής τους, καθώς επίσης και εξαιτίας των δυο Ισπανικών πόλεων, της Θέουτα και της Μελίγια, που βρίσκονται στα βόρεια παράλια της Αφρικής. Πρόσφατα αποφεύχθηκε σύγκρουση για την βραχονησίδα Περεχίλ ( μαϊντανός ) της Ισπανίας δίπλα στην Θέουτα. Υπάρχει επίσης και μια μακροχρόνια διαμάχη με το Ηνωμένο Βασίλειο για το Γιβραλτάρ.

8 ΣΗΜΑΙΑ ΚΡΑΤΟΥΣ Η σημαία της Ισπανίας αποτελείται από τρεις οριζόντιες λωρίδες σε κόκκινο και κίτρινο (η κίτρινη μεσαία είναι διπλάσια σε πλάτος από την κάθε κόκκινη). Μία απλοποιημένη οημέ η έκδοση του ισπανικού εθνόσημου εικονίζεται στην κίτρινη λωρίδα, κοντά στην πλευρά του ιστού. Η ισπανική σημαία καθιερώθηκε στις 19 εκεμβρίου 1981, οπότε και άλλαξε τελευταία φορά το εθνόσημο. ΕΘΝΙΚΟ ΕΘΝΟΣΗΜΟ Το εθνόσημο της Ισπανίας απεικονίζει δύο στήλες με στέμμα (τις στήλες του Ηρακλή) με κόκκινα λάβαρα που γράφουν το ρητό «PLUS ULTRA» στα λατινικά, που σημαίνει «περισσότερο μπροστά», «πάρα πέρα», και που υπαινίσσεται τον Χριστόφορο Κολόμβο και την ανακάλυψη του Νέου Κόσμου. Οι δύο στήλες έχουν στη μέση έναν θυρεό που απεικονίζει ένα κάστρο για το Βασίλειο της Καστίλλης, ένα λιοντάρι που φοράει στέμμα για το Βασίλειο της Λεόν, κόκκινες και κίτρινες κάθετες ρίγες για το βασίλειο της Αραγωνίας, μία αλυσιδωτή πανοπλία για το βασίλειο της Ναβάρρας και τρία λουλούδια (fleurs-de-lis) lis) σε ένα οβάλ στο κέντρο για το βασίλειο των Βουρβώνων. Ένα διακοσμητικό κόκκινο και χρυσό στέμμα στέκεται στην κορυφή του θυρεού.

9 Μάρτσα ρεάλ (Marcha Real, που σημαίνει βασιλικό εμβατήριο) είναι το επίσημο όνομα του Εθνικού Ύμνου της Ισπανίας. Είναι από τους λίγους εθνικούς ύμνους που δεν έχουν επίσημους στίχους. Πρόκειται για παλαιό εμβατήριο των Γρεναδιέρων που καθιερώθηκε το 1700 κατά την ένωση των παλαιών Βασιλείων της Ισπανίας και που χρησιμοποιείται μέχρι σήμερα τόσο ως βασιλικό εμβατήριο όσο και ως Εθνικός Ύμνος. Παρότι το εμβατήριο δεν είχε στίχους, έχουν γραφτεί κάποιοι που τον συνοδεύουν, όπως κατά την περίοδο βασιλείας του Αλφόνσου ΙΓ' και του Φράνκο, αλλά ποτέ δεν έγιναν επίσημοι. Το 2007 η Ισπανική Ολυμπιακή Επιτροπή πρότεινε άλλους στίχους με την ευκαιρία της διεκδίκησης των Ολυμπιακών Αγώνων 2016 από την Μαδρίτη, αλλά δεν έτυχαν αποδοχής και αποσύρθηκαν.

10 Η νεότερη ιστορία της Ισπανίας ξεκινά με την κατάλυση του κράτους των Βησιγότθων τον 8ο αιώνα μ.χ. από τους Άραβες, οι οποίοι κυριαρχούν πια σ' όλη τη χώρα, εκτός από τα βορειότατα τμήματά της, όπου ιδρύθηκαν μικρά φεουδαρχικά χριστιανικά κράτη και κατόρθωσαν να περιορίσουν τη δύναμη των Αράβων, ύστερα από μακροχρόνιους αγώνες. Η ανάπτυξη των χριστιανικών βασιλείων στα βόρεια της χερσονήσου και η κατοπινή αυτόνομη επέκτασή τους προς το νότο κατά την ανακατάληψη της χερσονήσου από τους χριστιανούς δημιούργησε τις ρίζες του διαχρονικού προβλήματος των αυτόνομων περιφερειών του μετέπειτα Ισπανικού κράτους. Η ιστορία της Ισπανίας για περίπου 7 αιώνες είναι μια αδιάλειπτη σταυροφορία για την ανακατάληψη όλης της Ιβηρικής χερσονήσου από τους χριστιανούς. Από τον 11ο αιώνα αρχίζει η ένδοξη περίοδος της Reconquista με την κατάληψη του Τολέδο και σταδιακά του μεγαλύτερου τμήματος της Ανδαλουσίας. Τον 13ο αιώνα το αραβικό κράτος περιορίζεται στο νότιο τμήμα της χερσονήσου γύρω από την Γρανάδα η οποία θα καταληφθεί τελευταία από τους σταυροφόρους στα Στα τέλη του 15ου αιώνα, μετά την ένωση των χριστιανικών κρατιδίων σ' ενιαίο κράτος, οι Άραβες εκδιώχθηκαν εντελώς από την Ιβηρική χερσόνησο. Αυτή η νίκη συνέπεσε με την ανακάλυψη της Αμερικής από το Χριστόφορο Κολόμβο που ήρθε σαν αποτέλεσμα των συστηματικών εξερευνήσεων της γης, που έγιναν από Ισπανούς και Πορτογάλους θαλασσοπόρους. Η ανακάλυψη και αποίκηση της Αμερικής έκανε την Ισπανία μεγάλη αποικιακή δύναμη εκατομμύρια. Από κει και έπειτα, η ισπανική ιστορία έχει να δείξει ελάχιστα γεγονότα. Ο 19ος αιώνας βρίσκει την χώρα κατακτημένη από τους Γάλλους και υπό την διοίκηση του αδερφού του Ναπολέοντα, Ιωσήφ. Η εκδίωξη των Γάλλων οδηγεί στο 1ο σύνταγμα της Ισπανίας (1812) που προβλέπει την διαίρεσή της σε επαρχίες που διοικούνται από ένα ανώτατο άρχοντα. Η αρχή του 20ου αιώνα χαρακτηρίζεται για την αναβίωση των εθνοτήτων και των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών τους Η διαμάχη μεταξύ κεντρικού κράτους και των περιφερειών θα οδηγήσει από τις αρχές του 20ου αιώνα στην αναβίωση των εθνοτήτων των Βάσκων και των Καταλανών με αποσχιστικές τάσεις από το κράτος της Μαδρίτης και μετέπειτα στα δραματικά γεγονότα του εμφυλίου πολέμου( ).

11 Ο εμφύλιος πόλεμος Το 1936 ξέσπασε φοβερός εμφύλιος πόλεμος που κράτησε 2 1/2 χρόνια ( ). Σ' αυτόν, ο στρατηγός Φράνκο έγινε αρχηγός φασιστικής επανάστασης και επικράτησε με τη βοήθεια της Γερμανίας και της Ιταλίας. Ο Ισπανικός εμφύλιος ήταν η κορυφή του παγόβουνου και η τραγική απόληξη μιας σειράς δραματικών αντιφάσεων ανάμεσα στο καθεστώς της Καστίλης και τις άλλες εθνότητες που ζούσαν στην χερσόνησο. Οι σημαντικότερες από αυτές, οι Βάσκοι και οι Καταλανοί θεωρούσαν ότι είχε έρθει το πλήρωμα του χρόνου να τεθούν επί τάπητος συγκεκριμένα ζητήματα και να απαιτηθούν από την κεντρική εξουσία της Μαδρίτης. Στόχος των καταλανών είναι η απόκτηση εκτεταμένης αυτονομίας ενώ οι πιο ριζοσπαστικοί διεκδικούσαν την δημιουργία καταλανικού κράτους στα πλάισια μια ομοσπονδιακής Ισπανίας. Ο έλεγχος από το Ισπανικό κράτος διασφαλιζόταν με τον διορισμό στην περιφέρεια ενός κυβερνήτη, ενώ η κεντρική εξουσία θα μπορούσε να διαλύσει την περιφέρεια με την επίκληση λόγων δημόσιας τάξης ή εθνικού συμφέροντος. Έτσι το 1925 με βασιλικό διάταγμα και με το πρόσχημα για την άμυνα της εθνικής ενότητας καταδικάζεται η αποσχιστική δράση και καταργούνται οι περιφερειακές συνελεύσεις και η καταλανική γλώσσα στις δημόσιες υπηρεσίες της καταλωνίας. Η περίοδος της 2ης αβασίλευτης δημοκρατίας ( ) είναι περίοδος αναταραχών και ένοπλης αντιπαράθεσης της φασιστικής με την δημοκρατική ιδεολογία. Με τις εκλογές του 1931 αποκαταστάθηκε προσωρινά η δημοκρατική ομαλότητα με τη νίκη των δημοκρατικών δυνάμεων και οι δυνάμεις της αριστεράς την ίδια κιόλας μέρα ανακήρυξαν στην Βαρκελώνη την Καταλανική δημοκρατία στα πλαίσια μιας συνομοσπονδίας με τις άλλες δημοκρατίες της Ισπανίας. Το Σύνταγμα του 1931 προσπάθησε για πρώτη φορά να λύσει το πρόβλημα της περιφερειακής αυτονομίας αλλά δεν τέθηκε ουσιαστικά ποτέ σε ισχύ λόγω του εμφυλίου πολέμου που ακολούθησε. Το 1936 διενεργούνται γενικές εκλογές αλλά οι πολιτικές δυνάμεις είναι κατακερματισμένες σε πολυάριθμα πολιτικά κόμματα, ωστόσο οι βασικές τάσεις είναι το καθολικό και συντηρητικό Εθνικό μέτωπο απέναντι στο αριστερό Λαϊκό μέτωπο το οποίο αναδείχθηκε και ο νικητής των εκλογών. Στις ορισμένοι στρατηγοί ανάμεσά τους και ο Φράνκο στασιάζουν κατά της νόμιμης κυβέρνησης και σε όλη την χώρα ξεσπούν αντιδράσεις. Ο Φράνκο, την 1η Απριλίου 1939, εγκαθίδρυσε στη χώρα δικτατορία. Η χώρα διαιρείται σε 2 ζώνες, οι στασιαστές και πραξικοπηματίες επικρατούν σε εκείνες τις περιοχές που είχε κερδίσει η δεξιά στις τελευταίες εκλογές ενώ στα μεγάλα αστικά και βιομηχανικά κέντρα κυριαρχεί το Λαϊκό μέτωπο. Οι στρατηγοί καταλαμβάνουν την εξουσία με το πρόσχημα ότι θέλουν να επαναφέρουν την τάξη και να υπερασπισθούν την καθολική θρησκεία έφεραν το χάος στη χώρα.

12 Συμπερασματικά, 2 ήταν οι κύριες αιτίες του πολέμου: α) ο φόβος των κυρίαρχων κοινωνικών τάξεων ότι θα χάσουν την ηγεμονική τους θέση από τις ανερχόμενες δυνάμεις της αριστεράς και από την επερχόμενη κοινωνική επανάσταση και β) η αντιπαράθεση 2 διαφορετικών κοσμοθεωριών και αντιλήψεων αναφορικά με την οργανωτική δομή του Ισπανικού κράτους. Οι στρατηγοί συνασπιζόμενοι από τους φαλαγγίτες(άκρα δεξιά) την Εκκλησία και τα ανώτερα εισοδηματικά και μικροαστικά στρώματα επιθυμούσαν μια ενιαία και αδιαίρετη χώρα δίχως περιφερειακές αυτόνομες διοικήσεις, αλλά ένα κράτος διαρθρωμένο συγκεντρωτικά με άξονα την Μαδρίτη. Αντίθετα στο Ρεμπουπλικανικό στρατόπεδο συσπειρώνονται τα εργατικά και αγροτικά στρώματα, οι Βάσκοι και οι Καταλανοί στο σύνολό τους. Η μεγαλύτερη τραγωδία της Ισπανικής ιστορίας μόλις άρχισε. Τον Ιούνιο του 1937 καταλαμβάνεται από τον φρανκικό στρατό η χώρα των βάσκων και τον Απρίλη του 1938 η Καταλωνία. Ένα χρόνο μετά, τον Απρίλη του 1939 τελείωνει ο εμφύλιος με την οριστική νίκη του Φράνκο που κατά την διάρκεια της δικτατορίας του ( ) η Ισπανία θα κυβερνηθεί συγκεντρωτικά καταργώντας κάθε περιφερειακή αυτονομία και ελευθερία. Σε όλη του τη διάρκεια το φρανκικό οδήγησε στο όυι το μόνο μέρος που μπορούσε κανείς να πάει ήταν το γήπεδο της Μπαρτσελόνα. Στην Καταλωνία και στην χώρα των Βάσκων αναπτύχθηκε έντονη αντιφρανκική δραστηριότητα και η κύρια δύναμη αντιπαράθεσης στο καθεστώς εκφράζεται μέσα από τα αριστερά κόμματα και τους κομμουνιστές. Με το τέλος του 2ου παγκοσμίου πολέμου οργανώνεται η αντίσταση στη χώρα των Βάσκων και το 1959 δημιουργείται η περίφημη Ε.Τ.Α. η αδυναμία των περιφερειακών κομμάτων ήταν να συμφωνήσουν σε μια ενωμένη φωνή κατά του Φράνκο. Οι Βάσκοι και οι Καταλανοί είχαν διαφορετικές προτεραιότητες και τα περιφερειακά κόμματα αδυνατούσαν να βρούν κοινό άξονα αναφοράς. Το 1975, με το θάνατο του Φράνκο, στέφθηκε βασιλιάς της Ισπανίας ο Χουάν Κάρλος των Βουρβόνων και διέλυσε το δικτατορικό κράτος του Φράνκο κηρύσσοντας το 1977 τις πρώτες ελεύθερες εκλογές, αρχίζοντας έτσι μια νέα δημοκρατική εποχή για την Ισπανία Ο Βασιλιάς έχει δικαίωμα βέτο και πλαισιώνεται από το συμβούλιο του στέμματος και το συμβούλιο του κράτους. Η εκτελεστική εξουσία ασκείται από τον πρωθυπουργό και το υπουργικό συμβούλιο, ενώ η νομοθετική από το κογκρέσο και την γερουσία.

13 Βιομηχανία Η ισπανική βιομηχανία έχει γνωρίσει ιδιαίτερη ανάπτυξη μετά την είσοδο στην ΕΕ το Ξεκίνησε από προϊόντα εντάσεως εργασίας αλλά σήμερα εξελίσσεται όλο και περισσότερα στην δημιουργία προϊόντων υψηλής αναγνωσιμότητας βασισμένα στο σύγχρονο βιομηχανικό σχέδιο, όπως τα προϊόντα της Inditex (ιδιοκτήτρια των αλυσίδων Ζάρα, Μάσιμο Ντούτι, τα αυτοκίνητα της Σέατ, τα είδη υγιεινής Ρόκα Λόγω της αύξησης των μισθών όλο και πιο συχνά η παραγωγή μεταφέρεται στο εξωτερικό και στην Ισπανία μένει η διοίκηση και ο σχεδιασμός προϊόντων. Τουρισμός Η Ισπανία είναι μια έντονα τουριστική χώρα, κυρίως στα παράλια της Μεσογείου και στις Κανάριες και Βαλεαρίδες νήσους. Η χώρα είναι δεύτερη στον κόσμο σε αφίξεις (μετά την Γαλλία) και σε εισόδημα (μετά τις ΗΠΑ) και ο τουρισμός προσφέρει περίπου 12% του ισπανικού ΑΕΠ. Κυριότερες χώρες αφίξεων είναι η Γαλλία, η Γερμάνια, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Ιταλία. Οι τουρίστες έρχονται με αεροπλάνα, αλλά και οδικώς ή με το τρένο. Ναυτιλία Ο εμπορικός στόλος της Ισπανίας το 1928 αριθμούσε 1711 πλοία (άνω των 50 τόνων) συνολικού εκτοπίσματος τόνων. Η ναυτική κίνηση των λιμένων της Ισπανίας (1928) παρουσίαζε κατάπλους πλοίων συνολικού εκτοπίσματος 24 εκατομμυρίων τόνων, εκ των οποίων τα ήταν υπό ισπανική σημαία. Το 1974 ό εμπορικός στόλος της Ισπανίας αριθμούσε 704 πλοία, άνω των 100 τόνων), συνολικής χωρητικότητας κ.ο.χ. κατέχοντας την 14η θέση παγκοσμίως. Κυριότεροι λιμένες της Ισπανίας είναι στον μεν Ατλαντικό: το Μπιλμπάο, το Σανταντέρ, το Χιχόν, η Φερρόλ και η Κορούνια, ενώ στη Μεσόγειο: η Βαρκελώνη, η Καρθαγένη, το Αλχεθίρας (κοντά στο Γιβραλτάρ) και η Βαλένθια.

14 Το ποσοστό ανεργίας στην Ισπανία «χτύπησε» το 21,19 % κατά το πρώτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους. Πρόκειται για το υψηλότερο ποσοστό στο βιομηχανοποιημένο κόσμο. Για τους νέους η κατάσταση είναι ιδιαιτέρως απελπιστική: τα άτομα κάτω των 25 ετών πλήττονται από την ανεργία σε ποσοστό 44,6 %, σύμφωνα με τα στοιχεία από το Φεβρουάριο. «Να πληρώσουν οι ένοχοι την κρίση» έγραφαν τα πλακάτ των διαδηλωτών που φώναζαν συνθήματα όπως «Το αποκαλούν αυτό ημοκρατία, αλλά δεν είναι». Οι κυρίως ειρηνικές διαδηλώσεις ξεκίνησαν στις 15 Μαΐου, ως ένδειξη διαμαρτυρίας κατά της οικονομικής κρίση στην Ισπανία, κατά της τάξης των πολιτικών εν γένει αλλά και της διαφθοράς. «Είναι ένα νέο κίνημα που είναι υπό δημιουργία ακόμα, συλλέγουμε ακόμα ιδέες. Οργανώνουμε συνάξεις για την κοινωνική αλλαγή» εξηγεί ο Χουάν Ρούμπιο. Οι διαμαρτυρίες φαίνεται να έχουν ξαφνιάσει τα πολιτικά κόμματα στην Ισπανία. Σύμφωνα με την El Pais, ο πρωθυπουργός Χοσέ Λουίς Ροντρίγκο Θαπατέρο του κυβερνώντος Σοσιαλιστικού Κόμματος είναι «ανήσυχος» από τις διαδηλώσεις, καθώς φοβάται ότι θα επηρεαστούν οι ψηφοφόροι της αριστεράς και θα εγκαταλείψουν το κόμμα του στις επερχόμενες εκλογές. Oι δημοσκοπήσεις παρουσίασαν τις δυσοίωνες προβλέψεις για τους Σοσιαλιστές καθώς οι ψηφοφόροι φέρονται να τους τιμωρούν για το χειρισμό τους στην οικονομική κρίση, καθώς και για τα επώδυνα μέτρα λιτότητας. Ο ηγέτης του συντηρητικού Λαϊκού Κόμματος Μαριάνο Ραχόι, που εμφανίζεται να αποκομίζει σημαντικά οφέλη από τις εκλογές, είπε ότι θα μπορούσε να καταλάβει τα κίνητρα των διαδηλωτών. Το ποσοστό ανεργίας των νέων είναι «φοβερό» και απαράδεκτο σε μια χώρα όπως η Ισπανία.

15 Ο πολιτισμός της Ισπανίας αποτελεί ένα δημιουργικό αμάλγαμα δυτικών, ανατολικών και αφρικανικών επιδράσεων. Τον βλέπουμε να εξελίσσεται μέσα από ποικίλες εκφράσεις. Η Ισπανία έχει πλούσια πολιτιστική κληρονομιά, από τον Βελάσκουεθ, τον 17ο αιώνα, τον Γκόγια τον 18ο και 19ο αιώνα, μέχρι τον Πικάσσο, τον Νταλί και τον Μιρό, τον 20 αιώνα. ΙΣΠΑΝΙΚΑ ΜΟΥΣΕΙΑ Επαρχιακό Μουσείο του Αλμπαθέτε Tο Επαρχιακό Μουσείο του Αλμπαθέτε είναι μουσείο αρχαιολογίας και καλών τεχνών που βρίσκεται στο Αλμπαθέτε, στην Ισπανία. Tο μουσείο υπάρχει με διάφορες μορφές από το 1927 και στεγάσθηκε στο παρόν κτήριο, στο Πάρκο Abelardo Sánchez, το Τα εκθέματά του δίνουν έμφαση στην ανάπτυξη του περιφερειακού πολιτισμού και τέχνης, και το μουσείο διαιρείται σε ενότητες για την αρχαιολογία, τις καλές τέχνες, και την εθνολογία. Το Μουσείο Αρχαιολογίας Joaquín Sánchez Jiménez φιλοξενεί μία σημαντική συλλογή από ρωμαϊκά και προρωμαϊκά ευρήματα. Τοπικά παλαιολιθικά και νεολιθικά αντικείμενα εκτίθενται, καθώς και ρωμαϊκή τέχνη κα εργαλεία. Η Ιβηρική γλυπτική παρουσιάζεται επίσης.η πτέρυγα καλών τεχνών Benjamín Palencia δίνει έμφαση σε έργα του 20ού αιώνα και περιλαμβάνει πολλά έργα από ντόπιους σύγχρονους καλλιτέχνες. Εθνικό Μουσείο Τέχνης Βασίλισσα Σοφία Το Εθνικό Μουσείο Τέχνης Βασίλισσα Σοφία είναι ένα Μουσείο σύγχρονης τέχνης της Μαδρίτης. Ονομάζεται έτσι προς τιμήν της Βασίλισσας Σοφίας της Ισπανίας. Στεγάζεται στο κτήριο του πρώην Γενικού Νοσοκομείου της Μαδρίτης, το οποίο υπέστη κατάλληλες τροποποιήσεις. Προστέθηκαν νέα, γυάλινα κτήρια, τα οποία περιλαμβάνουν χώρους περιοδικών εκθέσεων, βιβλιοθήκη, καφετέρια και καταστήματα. Τα επίσημα εγκαίνιά του έγιναν το Στο Μουσείο εκτίθενται έργα καλλιτεχνών κυρίως του 20ού αιώνα. Το σπουδαιότερο και διασημότερο έκθεμα του Μουσείου είναι η περίφημη Γκουέρνικα του Πικάσο. Υπάρχουν επίσης σπουδαία έργα των Χούλιο Γκονζάλεθ, Μιρό, Νταλί και άλλων.

16 Μουσείο ντελ Πράδο Το Μουσείο ντελ Πράδο είναι ένα περίφημο μουσείο τέχνης που βρίσκεται στη Μαδρίτη. Κατέχει μια από τις σπουδαιότερες συλλογές τέχνης του κόσμου, και συγκεκριμένα ένα μεγάλο πλήθος πινάκων από τον 14ο ως τις αρχές του 19 ου αιώνα. Στεγάζεται σε κτήριο που κατασκευάστηκε από τον Κάρολο Γ', στα πλαίσια του κατασκευαστικού του έργου που είχε σκοπό να αναδείξει τη Μαδρίτη. Η λέξη «prado», που στα ισπανικά σημαίνει «λιβάδι» χαρακτήρισε ολόκληρη την περιοχή του Μουσείου. Το κτήριο αυτό χρησιμοποιήθηκε και από τον Ναπολέοντα για τις ανάγκες του ιππικού και του πυροβολικού του. Ιδρύθηκε ως Μουσείο ζωγραφικής και γλυπτικής. Μετά την εκθρόνιση της Ισαβέλλας Β το 1868, το Μουσείο εθνικοποιήθηκε και απέκτησε το σημερινό του όνομα. Στέγασε αρχικά τη βασιλική συλλογή τέχνης, αλλά γρήγορα αποδείχτηκε μικρό, οπότε και επεκτάθηκε το Κατά τη διάρκεια του Ισπανικού Εμφυλίου Πολέμου, κατόπιν σύστασης της Κοινωνίας των Εθνών, 353 πίνακες μαζί με άλλα έργα τέχνης στάλθηκαν στη Βαλένθια. Αργότερα κατέληξαν στη Γενεύη, από όπου επέστρεψαν στο Μουσείο με νυχτερινά τρένα μέσω γαλλικού εδάφους, μόλις ξέσπασε ο Β Παγκόσμιος Πόλεμος. Αξιοσημείωτη είναι και η Πόλη των Τεχνών και των Επιστημών Η Πόλη των Τεχνών και των Επιστημών είναι ένα αρχιτεκτονικό συγκρότημα αναψυχής και πολιτισμού στη Βαλένθια της Ισπανίας. Είναι ο σπουδαιότερος σύγχρονος τουριστικός προορισμός της πόλης. Η θέση του βρίσκεται στις εκβολές του πρώην ποταμού Τούρια, ο οποίος μετατράπηκε σε πάρκο πρασίνου μετά τις μεγάλες πλημμύρες του Το κτηριακό σύμπλεγμα της «Πόλης» σχεδιάστηκε από τους αρχιτέκτονες Σαντιάγο Καλατράβα και Φελίξ Καντελά. Η κατασκευή του ξεκίνησε το 1996 και τα εγκαίνια έγιναν στις 16 Απριλίου 1998, με την έναρξη λειτουργίας του L Hemisferic. Το τελευταίο κομμάτι παραδόθηκε στις Οκτωβρίου 2005, ανήμερα της εορτής του ήμου Βαλένθιας.

17 ΦΙΛΟΛΟΓΙΑ Η ισπανική φιλολογία έφτασε στη μεγαλύτερη ακμή της με τα έργα του Θερβάντες, που έγραψε το μυθιστόρημα ον Κιχώτης, όπου γελοιοποιούνται τα ξεπερασμένα ιδανικά της ιπποσύνης και παρουσιάζεται πλατιά η εικόνα της ισπανικής ζωής. Το θέατρο έφτασε σε ψηλό επίπεδο με τα βαθύτατα ανθρωπιστικά δράματα και κωμωδίες του Λόπε ντε Βέγκα και των διαδόχων του Τίρο ντε Μολίνα, Καλντερόν ντε λα Μπάρκα κλπ. Με τον πόλεμο εναντίον του Ναπολέοντα συνδέεται η νέα άνοδος των ισπανικών γραμμάτων και η ανάπτυξη του ισπανικού ρομαντισμού. Ο πιο μεγάλος ρομαντικός ποιητής ήταν ο Χοσέ ντε Εσπρονθέδα. Στα μέσα του 19ου αιώνα εμφανίζονται μεγάλοι ρεαλιστές, λογοτέχνες, όπως ο Χοσέ Βαλέρα, ο Πέρεθ Κάλντος και ο Μπλάσκο Ιμπάνιεθ. Στις αρχές του αιώνα μας εμφανίζονται μεγάλοι φιλόσοφοι και λογοτέχνες, όπως ο Μιγκουέλ Ουναμούνο, αλλά και έξοχοι ποιητές όπως ο Χιμένεθ, ο Ερνάντεθ και, κυρίως Ο Φρεντερίκο Γκαρθία Λόρκα, που βρήκε τραγικό θάνατο στον εμφύλιο πόλεμο. ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ Η Ισπανία έχει πολύ μακριά παράδοση στην ζωγραφική. Στις αρχές του 16ου αιώνα η ισπανική τέχνη δέχεται την επίδραση της Αναγέννησης με ρεαλιστικές τάσεις. Εμφανίζονται μεγάλοι ζωγράφοι, όπως ο Ελ Γκρέκο και ο Γ. Φερναντέθ και αργότερα ο Χ. Ριμπέρα, ο. Βελάσκουεθ, ο Ε. Μουρίλλο. Στο τέλος του 18ου αιώνα ο Φ. Γκόγια ζωγραφίζει αριστουργήματα διαποτισμένα με πάθος, δραματικότητα και ειρωνική διάθεση. Λίγο αργότερα εμφανίζονται ρομαντικοί ζωγράφοι. Και στον 20ο αιώνα τα σύγχρονα ρεύματα εκφράζονται στην ισπανική ζωγραφική. Κυβιστές, όπως ο Πικάσο, σουρεαλιστές, όπως ο Νταλί, φορμαλιστές, όπως ο Γκαργκάλλο σφραγίζουν τη σύγχρονη τέχνη.

18 ΜΟΥΣΙΚΗ Η ισπανική μουσική έχει μεγάλη ποικιλία κατά περιοχές, που σχετίζεται βεβαία με τις διαφορές επιρροές από Βορρά και Νότο. Η παραδοσιακή μουσική της Ισπανίας στηρίζεται στην καθολική εκκλησιαστική παράδοση που είναι κοινή σε όλη την δυτική Ευρώπη, με πολυφωνικές χορωδίες, ευρεία χρήση του εκκλησιαστικού οργάνου και κλασικούς θρησκευτικούς ψαλμούς (Περγκολέζι, Μπαχ κ. α.). Μέσα από αυτό όμως έχει βγει μια ιδιαίτερη ισπανική, παράδοση, με το γνωστό πάσο ντόμπλε (διπλό βήμα) και τις ραντσέρας. Στην Νότια Ισπανία και ειδικά την Ανδαλουσία υπάρχει η πολύ δυνατή παράδοση του φλαμένκο, μιας έντονης μουσικής με σαφείς τσιγγάνικες και βορειοαφρικάνικες επιρροές. Η ισπανική μουσική έχει επηρεάσει αποφασιστικά και ολόκληρη την λατινική Αμερική η οποία με την σειρά της σήμερα επηρεάζει σημαντικά την ισπανική μουσική, από τις αμπανέρας (habaneras) της Καταλονίας στις αρχές του αιώνα, μέχρι την κατοπινή ρούμπα και το σημερινό ρεγκετόν. Γνωστοί Ισπανοί καλλιτέχνες είναι ο Μαδριλένος τενόρος Πλάθιντο Ντομίνγκο, ο Καταλανός τενόρος Χοσέ Καρρέρας, η επίσης Καταλανή σοπράνο Βικτόρια ντελς Άνχελς, ο κιθαρίστας Πάκο ντε Λουθία αλλά και οι πιο μοντέρνοι Χοσέ Παδίγια και Μανού Τσάο.

19 Τα ισπανικά είναι η επίσημη γλώσσα της Ισπανίας. Τα ισπανικά ή καστιλιάνικα είναι μια ιβηρική ρομανική γλώσσα. Είναι η ευρύτερα ομιλούμενη ρομανική γλώσσα και η τέταρτη σε σειρά κατάταξης ομιλούμενη γλώσσα παγκοσμίως σύμφωνα με ορισμένες πηγές, ενώ άλλες την κατατάσσουν τρίτη. Ομιλείται ως πρώτη γλώσσα από περίπου 500 εκατομμύρια ανθρώπους. Θεωρείται η δεύτερη πιθανώς σημαντική γλώσσα μετά την αγγλική σε ό,τι αφορά τον δυτικό κόσμο,, χάρη στην αυξανόμενη χρήση της στις ΗΠΑ,, της σχετικής επιβολής της στην εκπαίδευση, της αυξανόμενης οικονομίας του ισπανόφωνου κόσμου, της επιρροής της στη μουσική βιομηχανία και την παγκόσμια λογοτεχνία. Τα ισπανικά είναι επίσημη γλώσσα στις εξής χώρες: Ισπανία Νικαράγουα Παναμάς Αργεντινή Παραγουάη Βολιβία Περού Χιλή Πουέρτο Ρίκο Κολομβία Ουρουγουάη Κόστα Ρίκα Βενεζουέλα Κούβα Μπελίζε ομινικανή ημοκρατία Ανδόρρα Ισημερινός ΗΠΑ Ελ Σαλβαδόρ Τρινιδάδ και Τομπάγκο Ισημερινή Γουινέα Ολλανδικές Αντίλλες Γουατεμάλα Αρούμπα Ονδούρα Μεξικό

20 Η ισπανική κουζίνα είναι γνωστή για τις πικάντικες γεύσεις της καθώς το πιο συνηθισμένο και διαδεδομένο στα τραπέζια τους υλικό είναι οι κόκκινες πιπεριές τσίλι και όλες οι πιπεριές γενικότερα. Τα πιο γνωστά ισπανικά πιάτα είναι: Τ ά ί δ ή ύ Ι ί Το γκασπάτσο είναι μια παραδοσιακή σούπα της Ισπανίας. Η παέγια (ισπ. paella) είναι ένα παραδοσιακό φαγητό της Ισπανίας. Αν και θεωρείται το τυπικό ισπανικό έδεσμα, στην πραγματικότητα η ύπαρξή του μάλλον οφείλεται στο πέρασμα των Μαυριτανών από την Ισπανία. Πρόκειται δηλαδή για συνταγή με αραβικές καταβολές. Το τσορίθο είναι ένας όρος που συμπεριλαμβάνει διάφορους τύπους χοιρινών λουκάνικων που κατάγονται από την Ιβηρική Χερσόνησο.

21 Η Ισπανία είναι μια χώρα που φημίζεται για την αγάπη της για το ποδόσφαιρο. Οι πιο γνωστές ισπανικές ποδοσφαιρικές ομάδες είναι οι εξής: Μπαρτσελόνα Ρεάλ Μαδρίτης Ατλέτικο Μαδρίτης Ρεάλ Μαγιόρκα ΦΚ Βαλένθια Φ.Κ. Σεβίλλη Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου 1982 Το Παγκόσμιο Κύπελλο του 1982 ήταν η 12 διοργάνωση και διεξάχθηκε στην Ισπανία από τις 13 Ιουνίου μέχρι τις 11 Ιουλίου.Για πρώτη φορά στην διοργάνωση σημετείχαν 24 εθνικές ομάδες αφου στις προηγούμενες διοργανώσεις συμετείχαν μόνο 16 εθνικές. Το τρόπαιο το κατάκτησε η Ιταλία νικώντας την υτική Γερμανία με 3-1. Με αυτό το τρόπαιο η Ιταλία κατάφερε να ισοφαρίσει την Βραζιλία στις κατακτήσεις τροπαίων Παγκοσμίου Κυπέλλου.

22 Οι Ισπανοί είναι κατά το μεγαλύτερο μέρος τους χριστιανοί Ρωμαιοκαθολικοί, αν και η δύναμη της Εκκλησίας έχει μειωθεί αρκετά τα τελευταία χρόνια. Η Εκκλησία της Ισπανίας περιλαμβάνει περίπου ιερείς σε ισάριθμους Ναούς εκ των οποίων 66 είναι Καθεδρικοί, παρεκκλήσια, 970 περίπου μοναστήρια ανδρών με μοναχούς και 3730 γυναικεία μοναστήρια με περίπου μοναχές. Οι Αρχιερείς της Μαδρίτης αι της Βαρκελώνης υπάγονται απ ευθείας από το Βατικανό. Σήμερα το Ισπανικό Σύνταγμα (άρθρο 16) παρέχει και προστατεύει πλήρως την ανεξιθρησκεία, που είχε ξεκινήσει από το Έτσι από τις 29 εκεμβρίου 1978 δεν υφίσταται ο όρος «επίσημη θρησκεία» στην Ισπανία. Ο αριθμός των Ιουδαίων της Ισπανίας υπολογίζεται στις , άλλοι Χριστιανοί, μεταξύ των οποίων Προτεστάντες, Μάρτυρες του Ιεχωβά, (περίπου ) καθώς και πολλοί Μορμόνοι.

23