istockphoto/m. Boncina Ελεύθερη κυκλοφορία στην Ευρώπη: Ο χώρος Σένγκεν Εσωτερικές Υποθέσεις

Transcript

1 istockphoto/m. Boncina Ελεύθερη κυκλοφορία στην Ευρώπη: Ο χώρος Σένγκεν Εσωτερικές Υποθέσεις 1

2 Ο χώρος Σένγκεν από τις 19 Δεκεμβρίου 2011 Κράτη μέλη της ΕΕ που ανήκουν στον χώρο Σένγκεν Κράτη μέλη της ΕΕ που δεν ανήκουν στον χώρο Σένγκεν Άλλες χώρες εκτός ΕΕ που ανήκουν στον χώρο Σένγκεν IS AT BE BG CH CY CZ DE DK EE EL ES FI FR HU IE IS IT LI LT LU LV MT NL NO PL PT RO SE SI SK UK Αυστρία Βέλγιο Βουλγαρία Ελβετία Κύπρος Τσεχική Δημοκρατία Γερμανία Δανία Εσθονία Ελλάδα Ισπανία Φινλανδία Γαλλία Ουγγαρία Ιρλανδία Ισλανδία Ιταλία Λιχτενστάιν Λιθουανία Λουξεμβούργο Λετονία Μάλτα Κάτω Χώρες PT Νορβηγία Πολωνία Πορτογαλία Ρουμανία Σουηδία Σλοβενία Σλοβακία Ηνωμένο Βασίλειο ES IE UK FR NL BE LU CH LI NO DK DE IT SE CZ AT SI MT PL SK HU FI EE LV LT RO BG EL MADEIRA (PT) AÇORES (PT) CANARIAS (ES) CY

3 Το 1985 ξεκίνησε η κατάργηση των συνόρων μεταξύ των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η συμφωνία Σένγκεν έδωσε τη δυνατότητα σε περισσότερα από 400 εκατομμύρια Ευρωπαίους να ταξιδεύουν χωρίς διαβατήριο. Ο χώρος Σένγκεν, τον οποίο αποτελούσαν αρχικά πέντε κράτη, σήμερα περιλαμβάνει 26 χώρες. Κάθε χρόνο πραγματοποιούμε περισσότερα από 1,25 δισεκατομμύρια τουριστικά ταξίδια και μπορούμε να επισκεπτόμαστε φίλους και συγγενείς μας σε όλη την Ευρώπη χωρίς γραφειοκρατικά εμπόδια στα εσωτερικά σύνορα. Αλλά και για την οικονομία μας, η ελεύθερη κυκλοφορία αποτελεί κεντρικό στοιχείο της επιτυχίας της ενιαίας αγοράς και σημαντικό παράγοντα της ευρωπαϊκής ανάπτυξης. Η δημιουργία του χώρου Σένγκεν είναι ένα από τα πιο απτά, δημοφιλή και επιτυχημένα επιτεύγματα της ΕΕ ένα επίτευγμα το οποίο πρέπει να υπερασπιζόμαστε, να προστατεύουμε και, όσο είναι δυνατόν, να το βελτιώνουμε. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εργάζεται για την ενίσχυση των κανόνων Σένγκεν ώστε η συνεργασία αυτή να παγιωθεί ακόμη περισσότερο. Για να λειτουργήσει ο χώρος Σένγκεν απαιτείται η αμοιβαία εμπιστοσύνη των κρατών μελών της ΕΕ. Αποτελεί ρητή δέσμευσή μου η προστασία αυτού του αμοιβαίου συμφέροντος και θα αξιοποιήσω όλα τα διαθέσιμα μέσα για την προστασία της ελεύθερης κυκλοφορίας, την αξία της οποίας όλοι αναγνωρίζουμε. Καλά ταξίδια! Cecilia Malmström, Επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων Ακολουθήστε με στο istockphoto/c.g. Colombo 3

4 4 istockphoto/s. Vasic

5 Ο χώρος Σένγκεν εγγυάται την ελεύθερη κυκλοφορία εντός του εδάφους 26 χωρών, όπου ζουν περισσότεροι από 400 εκατομμύρια πολίτες. Ένας χώρος χωρίς εσωτερικά σύνορα Σήμερα, ο χώρος Σένγκεν αποτελείται από 26 ευρωπαϊκές χώρες (22 από τις οποίες ανήκουν στην ΕΕ): Βέλγιο, Τσεχική Δημοκρατία, Δανία, Γερμανία, Εσθονία, Ελλάδα, Ισπανία, Γαλλία, Ιταλία, Λετονία, Λιθουανία, Λουξεμβούργο, Ουγγαρία, Μάλτα, Κάτω Χώρες, Αυστρία, Πολωνία, Πορτογαλία, Σλοβακία, Σλοβενία, Φινλανδία και Σουηδία, μαζί με την Ισλανδία, το Λιχτενστάιν, τη Νορβηγία και την Ελβετία. Για τις χώρες που αποτελούν μέλη ενός χώρου χωρίς ελέγχους στα εσωτερικά σύνορα, αυτό σημαίνει ότι: παύουν να διενεργούν συνοριακούς ελέγχους στα εσωτερικά τους σύνορα (δηλαδή στα σύνορα μεταξύ δύο κρατών που ανήκουν στον χώρο Σένγκεν) ενισχύουν τους ελέγχους που διενεργούν στα εξωτερικά τους σύνορα (δηλαδή στα σύνορα μεταξύ ενός κράτους που ανήκει στον χώρο Σένγκεν και ενός κράτους που δεν ανήκει στον χώρο Σένγκεν), οι οποίοι πρέπει να ανταποκρίνονται σε σαφώς καθορισμένα κριτήρια. Κατά συνέπεια, τόσο οι πολίτες της ΕΕ όσο και οι πολίτες τρίτων χωρών εκτός ΕΕ μπορούν να κυκλοφορούν ελεύθερα στο εσωτερικό του χώρου Σένγκεν. Στα εσωτερικά σύνορα ο ταξιδιώτης δεν υποβάλλεται σε συνοριακούς ελέγχους. τα κράτη της ΕΕ έχουν υποχρέωση να άρουν τυχόν εμπόδια στην απρόσκοπτη ροή της οδικής κυκλοφορίας, όπως π.χ. όρια ταχύτητας τα οποία δεν είναι αναγκαία. επιτρέπεται η διενέργεια αστυνομικών ελέγχων, μόνο αν η αστυνομία διαθέτει στοιχεία για απειλές της δημόσιας ασφάλειας και για την καταπολέμηση του διασυνοριακού εγκλήματος. επιτρέπεται η διενέργεια ελέγχων ασφάλειας στα λιμάνια και τα αεροδρόμια, μόνο όμως όσον αφορά την επαλήθευση της ταυτότητας του προσώπου. εάν κάποιος υποπτεύεται ότι υπέστη παράνομο έλεγχο μπορεί να υποβάλει καταγγελία στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή: ec.europa.eu/eu_law/your_rights/your_rights_forms_el.htm 5

6 istockphoto/ooyoo Το Ηνωμένο Βασίλειο και η Ιρλανδία δεν ανήκουν στον χώρο Σένγκεν, αλλά συμμετέχουν σε ορισμένες πτυχές της συνεργασίας Σένγκεν, όπως είναι η αστυνομική και η δικαστική συνεργασία και το σύστημα πληροφοριών Σένγκεν. Πώς μπορεί μια χώρα να προσχωρήσει στον χώρο Σένγκεν; Για να προσχωρήσουν στον χώρο Σένγκεν, οι χώρες πρέπει να πληρούν μια σειρά προϋποθέσεων, όπως να μπορούν: να αναλάβουν την ευθύνη για τον έλεγχο των εξωτερικών συνόρων του χώρου εξ ονόματος των άλλων κρατών που ανήκουν στον χώρο Σένγκεν και για την έκδοση θεωρήσεων βραχείας διάρκειας (θεωρήσεις Σένγκεν) να συνεργαστούν αποτελεσματικά με τα άλλα κράτη του χώρου Σένγκεν με στόχο τη διατήρηση υψηλού επιπέδου ασφάλειας μετά την κατάργηση των εσωτερικών συνοριακών ελέγχων να εφαρμόσουν το σύνολο των κανόνων Σένγκεν που αφορούν, για παράδειγμα, τον έλεγχο των χερσαίων, θαλάσσιων και εναέριων συνόρων, την έκδοση θεωρήσεων, την αστυνομική συνεργασία και την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα να συνδεθούν με το σύστημα πληροφοριών Σένγκεν και να το χρησιμοποιούν. Οι υποψήφιες χώρες υποβάλλονται σε αξιολόγηση ώστε να διασφαλίζεται ότι εφαρμόζουν ορθά τους κανόνες Σένγκεν. Αυτό σημαίνει ότι μια πτήση μεταξύ Παρισιού και Βερολίνου θεωρείται πτήση εσωτερικού (που δεν υπόκειται σε συνοριακούς ελέγχους), ενώ μια πτήση μεταξύ Παρισιού και Λονδίνου ή Δουβλίνου υπόκειται σε συνοριακούς ελέγχους. Ο χώρος Σένγκεν δημιουργήθηκε το 1985 βάσει της συμφωνίας Σένγκεν με την οποία θεσπίστηκε η σταδιακή κατάργηση των ελέγχων στα κοινά σύνορα. Η συμφωνία συμπληρώθηκε από τη σύμβαση εφαρμογής της συμφωνίας Σένγκεν το 1990 στην οποία θεσπίστηκε η οριστική κατάργηση των ελέγχων στα εσωτερικά σύνορα, καθώς και μια σειρά απαραίτητων συνοδευτικών μέτρων. Η σύμβαση προέβλεπε την ενίσχυση των ελέγχων στα εξωτερικά σύνορα, καθόριζε τις διαδικασίες για την έκδοση θεωρήσεων ενιαίου τύπου, θέσπιζε το σύστημα πληροφοριών Σένγκεν, ενίσχυε την αστυνομική συνεργασία στα εσωτερικά σύνορα και βελτίωνε την ανάληψη δράσης κατά του λαθρεμπορίου ναρκωτικών. J Weyrich - Archives Luxemburger Wort 6

7 Ένας χώρος ασφάλειας Με στόχο την εγγύηση της ασφάλειας σ έναν χώρο χωρίς σύνορα, τα κράτη που ανήκουν στον χώρο Σένγκεν έχουν αυξημένη αστυνομική συνεργασία, ιδίως μέσω της καταδίωξης πέραν των συνόρων και της διασυνοριακής παρακολούθησης, καθώς και μέσω του συστήματος πληροφοριών Σένγκεν. Η «καταδίωξη πέραν των συνόρων» επιτρέπει στους αστυνομικούς ενός κράτους που ανήκει στον χώρο Σένγκεν και οι οποίοι καταλαμβάνουν επ αυτοφώρω άτομα κατά τη διάπραξη σοβαρών αδικημάτων, να καταδιώξουν τους δράστες πέρα από τα σύνορα και να τους συλλάβουν στο έδαφος άλλου κράτους που ανήκει στον χώρο Σένγκεν. Αλληλένδετη με την «καταδίωξη πέραν των συνόρων», η «διασυνοριακή παρακολούθηση» επιτρέπει στους αστυνομικούς να διασχίζουν τα εσωτερικά σύνορα του χώρου Σένγκεν προκειμένου να συνεχίσουν την παρακολούθηση ατόμων ύποπτων για συμμετοχή σε σοβαρά αδικήματα. Οι κανόνες Σένγκεν επιτρέπουν ωστόσο στις εθνικές αρχές να επαναφέρουν κατ εξαίρεση και προσωρινά τους ελέγχους στα εσωτερικά σύνορα σε περίπτωση σοβαρής απειλής της ασφάλειας. Από τις αρχές του 2012 έχουν ξεκινήσει συζητήσεις σχετικά με τη μεταρρύθμιση του συστήματος ώστε να αποτραπούν τυχόν αδυναμίες στη διαχείριση των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ και να αποφασιστεί συλλογικά σε επίπεδο ΕΕ πότε πρέπει να επαναφέρονται οι συνοριακοί έλεγχοι στα εσωτερικά σύνορα. Τι είναι το σύστημα πληροφοριών Σένγκεν (SIS και SIS II); Το σύστημα πληροφοριών Σένγκεν (SIS) βρίσκεται στην καρδιά της συνεργασίας Σένγκεν. Πρόκειται για ένα σύστημα πληροφοριών που επιτρέπει στις εθνικές αρχές συνοριακών ελέγχων, στις εθνικές τελωνειακές και αστυνομικές αρχές που είναι υπεύθυνες για τους ελέγχους εντός του χώρου Σένγκεν να ανταλλάσσουν ειδοποιήσεις σχετικά με καταζητούμενα ή εξαφανισμένα άτομα ή σχετικά με κλεμμένα οχήματα και έγγραφα. Το SIS αντισταθμίζει την κατάργηση των ελέγχων στα εσωτερικά σύνορα και επιτρέπει την ελεύθερη κυκλοφορία των προσώπων εντός του χώρου Σένγκεν. Σήμερα, βρίσκονται σε εξέλιξη εργασίες σχετικά με το σύστημα πληροφοριών Σένγκεν δεύτερης γενιάς (SIS II) το οποίο θα αντικαταστήσει το SIS. To SIS II θα βασιστεί στις τελευταίες εξελίξεις των ΤΠ, προσφέροντας νέες και βελτιωμένες λειτουργίες, μεταξύ των οποίων η δυνατότητα αποθήκευσης φωτογραφιών και βιομετρικών αναγνωριστικών στοιχείων, όπως δακτυλικών αποτυπωμάτων. 7

8 Ο χώρος Σένγκεν περιβάλλεται από χλμ. θαλάσσιων συνόρων και χλμ. χερσαίων συνόρων. Ένας χώρος με κοινά εξωτερικά σύνορα istockphoto/r. Razvan Οι υπήκοοι ορισμένων χωρών που δεν ανήκουν στην ΕΕ χρειάζονται θεώρηση για να περάσουν τα εξωτερικά σύνορα του χώρου Σένγκεν και να εισέλθουν σε κράτος Στα εξωτερικά σύνορα οι υπήκοοι της ΕΕ και τα μέλη των οικογενειών τους υποβάλλονται στους ελάχιστους ελέγχους για την επαλήθευση της ταυτότητάς τους βάσει των ταξιδιωτικών τους εγγράφων. οι υπήκοοι τρίτων χωρών εκτός της ΕΕ οφείλουν να επιδείξουν έγκυρο ταξιδιωτικό έγγραφο και θεώρηση, εφόσον απαιτείται, καθώς και έγγραφα τα οποία δικαιολογούν τον σκοπό του ταξιδιού τους και τα μέσα διαβίωσής τους κατά τη διάρκεια της παραμονής τους. που ανήκει σ αυτόν. Οι κανόνες Σένγκεν περιλαμβάνουν κοινές διαδικασίες και όρους έκδοσης της θεώρησης Σένγκεν, η οποία ισχύει σε όλο τον χώρο Σένγκεν. Η θεώρηση αυτή επιτρέπει την παραμονή στο έδαφος των κρατών μελών του χώρου Σένγκεν για ένα διάστημα τριών μηνών εντός περιόδου έξι μηνών. Στους κανόνες Σένγκεν περιλαμβάνεται το καθεστώς τοπικής διασυνοριακής κυκλοφορίας, το οποίο διευκολύνει το πέρασμα των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ από υπηκόους τρίτων χωρών εκτός ΕΕ οι οποίοι κατοικούν στην παραμεθόριο περιοχή. Τα κράτη της ΕΕ μπορούν να συνάψουν συμφωνίες με τις γειτονικές τους χώρες οι οποίες δεν ανήκουν στην ΕΕ βάσει των οποίων οι κάτοικοι των παραμεθόριων περιοχών που χρειάζεται να περνούν συχνά τα εξωτερικά σύνορα να μην υποβάλλονται στους κανονικούς συνοριακούς ελέγχους ή να μη χρειάζονται θεώρηση Σένγκεν. 8

9 Τι σημαίνει για τους ταξιδιώτες; Οι Ευρωπαίοι κάθε χρόνο πραγματοποιούν περισσότερα από 1,25 δισεκατομμύρια τουριστικά ταξίδια στο εσωτερικό του χώρου Σένγκεν. Αν είμαι από κράτος μέλος της ΕΕ; Η Φραντζέσκα είναι ιταλίδα φοιτήτρια που ονειρεύεται να επισκεφθεί τη Σουηδία μαζί με τις φίλες της. Έχει ήδη αγοράσει το εισιτήριο του ιντερέιλ, αλλά δεν γνωρίζει ποια ταξιδιωτικά έγγραφα χρειάζεται, ούτε αν απαιτούνται κάποιες άλλες ειδικές νομικές διατυπώσεις. Ως πολίτης της ΕΕ, η Φραντζέσκα έχει το δικαίωμα να εισέλθει σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ με την επίδειξη ενός έγκυρου διαβατηρίου ή δελτίου ταυτότητας, αλλά δεν θα χρειαστεί να το επιδείξει για να ταξιδέψει εντός του χώρου Σένγκεν. Ωστόσο, πρέπει να έχει μαζί της έγκυρο διαβατήριο ή δελτίο ταυτότητας επειδή οι αρχές μπορεί να της ζητήσουν να αποδείξει την ταυτότητά της. Ο Πίτερ είναι Αυστριακός. Θέλει να ταξιδέψει στη Νορβηγία, αλλά αναρωτιέται αν και στη Νορβηγία ισχύουν οι ίδιοι κανόνες σχετικά με τις θεωρήσεις και τα διαβατήρια, όπως και στα κράτη μέλη της ΕΕ. Αν και η Νορβηγία δεν είναι κράτος μέλος της ΕΕ, είναι μέλος του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου και του χώρου Σένγκεν. Επομένως, ο Πίτερ θα πρέπει απλώς να έχει μαζί του έγκυρο διαβατήριο ή δελτίο ταυτότητας για να μπορεί να αποδείξει την ταυτότητά του, εάν του ζητηθεί. istockphoto/y. Arcurs istockphoto/e: Elmest Η Ντανούτα είναι Πολωνέζα και εργάζεται στις Βρυξέλλες. Τον επόμενο μήνα πρόκειται να πάρει μέρος σε μια σύσκεψη εργασίας στη Βαρσοβία, τη γενέτειρά της, όπου ζουν και οι γονείς της. Θέλει να πάρει μαζί της το μωρό της, την Εύα, για να περάσει λίγο χρόνο istockphoto/l. Turay μαζί με τους παπούδες της. Ως πολίτες της ΕΕ, η Ντανούτα και η Εύα, έχουν δικαίωμα να ταξιδέψουν οπουδήποτε στην ΕΕ και στον χώρο Σένγκεν. Το δικαίωμά τους αυτό δεν εξαρτάται από τις περιστάσεις, δηλαδή αν ταξιδεύουν για επαγγελματικούς ή προσωπικούς λόγους. Η Ντανούτα πρέπει απλώς να φροντίσει να έχουν μαζί τους και οι δύο ατομικό διαβατήριο ή δελτίο ταυτότητας. Ο Άνχελ είναι Ισπανός. Ταξιδεύει αεροπορικώς στη Βουλγαρία κάθε μήνα για να βλέπει την κοπέλα του. Παρόλο που η Βουλγαρία είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δεν ανήκει ακόμη στον χώρο Σένγκεν όπως και άλλες τέσσερις χώρες της ΕΕ (η Ιρλανδία, η Κύπρος, η Ρουμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο). Αυτό σημαίνει πως όταν ταξιδεύει προς ή από τη Βουλγαρία θα πρέπει να επιδεικνύει το διαβατήριό του και να υποβάλλεται στους καθιερωμένους, ελάχιστους συνοριακούς ελέγχους που γίνονται στους πολίτες της ΕΕ. istockphoto/dny59 Γνωρίζατε ότι μπορείτε να βρείτε πρακτικές πληροφορίες σχετικά με τα ταξίδια σας στην Ευρώπη στην πύλη «Η Ευρώπη σου»: ec.europa.eu/youreurope... το κέντρο επικοινωνίας Europe Direct μπορεί να απαντήσει στις ερωτήσεις σας τηλεφωνικά ( ) και μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου: europa.eu/europedirect 9

10 Το 2010 εκδόθηκαν περισσότερες από 11 εκατομμύρια θεωρήσεις Σένγκεν για ταξιδιώτες από χώρες εκτός της ΕΕ με προορισμό τον χώρο Σένγκεν. Αν είμαι από χώρα που δεν ανήκει στην ΕΕ; Η Μαρτίν είναι φοιτήτρια από τον Καναδά και κέρδισε μια υποτροφία για να περάσει δύο μήνες στο Πανεπιστήμιο της Σορβόνης στο Παρίσι, κάνοντας έρευνα για τη διατριβή της. Πριν επιστρέψει στον Καναδά, θα ήθελε να ταξιδέψει τρεις βδομάδες στην Ελλάδα, την Ισπανία και την Ιταλία. Η Μαρτίν, ως πολίτης χώρας που δεν ανήκει στην ΕΕ, μπορεί να εισέλθει και να ταξιδέψει ελεύθερα στο έδαφος των χωρών που εφαρμόζουν πλήρως τις διατάξεις Σένγκεν (όπως είναι η Ελλάδα, η Ισπανία και η Ιταλία) για τρεις το πολύ μήνες, αρκεί να πληροί ορισμένες προϋποθέσεις εισόδου. Πρώτα απ όλα, χρειάζεται έγκυρο διαβατήριο. Πρέπει επίσης να μπορεί να αποδείξει τον σκοπό του ταξιδιού της, ότι έχει τα οικονομικά μέσα για να ζήσει στην Ευρώπη για τρεις μήνες και ότι έχει ήδη αγοράσει το εισιτήριο της επιστροφής της (ή ότι έχει αρκετά χρήματα για να το αγοράσει.) Ως καναδή πολίτης, η Μαρτίν απαλλάσσεται από την υποχρέωση θεώρησης βραχείας διάρκειας. istockphoto/lilly3 Ο Πουνγίτ είναι από την Ινδία. Στις διακοπές του σκοπεύει να επισκεφτεί διάφορες χώρες του χώρου Σένγκεν: την Ελλάδα, την Ισπανία, τη Γαλλία και την Ιταλία. Θα μείνει στην Ευρώπη ένα μήνα. Ο Πουνγίτ χρειάζεται θεώρηση βραχείας διάρκειας για να εισέλθει στην Ευρώπη, γιατί η Ινδία ανήκει στον κατάλογο των χωρών που δεν ανήκουν στην ΕΕ και οι υπήκοοι των οποίων υπόκεινται στην υποχρέωση θεώρησης για τη διέλευση των εξωτερικών συνόρων του χώρου Σένγκεν. Επειδή ο Πουνγίτ δεν έχει κάποιον βασικό προορισμό, θα πρέπει να κάνει αίτηση για θεώρηση στην πρεσβεία ή το προξενείο του κράτους μέλους της ΕΕ στο οποίο istockphoto/v. Raguvashi σκοπεύει να μείνει περισσότερο ή το οποίο αποτελεί το πρώτο σημείο εισόδου του στον χώρο Σένγκεν. Η θεώρηση αυτή θα του επιτρέψει να ταξιδέψει οπουδήποτε εντός του χώρου Σένγκεν. Ο Χισάμ είναι Τυνήσιος. Ζει στη Γερμανία και περνά τις διακοπές του με τους γονείς του στην Τυνησία. Επιστρέφοντας θα ήθελε να επισκεφτεί τον αδελφό του στην Πορτογαλία. Διαθέτει έγκυρη άδεια παραμονής που έχει εκδοθεί στη Γερμανία, η οποία ανήκει στον χώρο Σένγκεν. Αυτή η άδεια παραμονής, μαζί με το ταξιδιωτικό έγγραφο, τον απαλλάσσουν από την υποχρέωση θεώρησης Σένγκεν. Ως υπήκοος χώρας που δεν ανήκει στην ΕΕ, ο Χισάμ μπορεί να εισέλθει στην Πορτογαλία, που είναι χώρα Σένγκεν, για παραμονή βραχείας διάρκειας χωρίς θεώρηση, επιδεικνύοντας απλώς το διαβατήριό του και την άδεια παραμονής που έχει εκδοθεί στη Γερμανία. Εάν ο Χισάμ διέθετε άδεια παραμονής που είχε εκδοθεί στην Ιρλανδία ή το Ηνωμένο Βασίλειο, δεν θα μπορούσε να εισέλθει σε χώρα Σένγκεν, αφού οι δύο αυτές χώρες δεν ανήκουν στον χώρο Σένγκεν. Στην περίπτωση αυτή για να πάει στην Πορτογαλία θα χρειαζόταν θεώρηση βραχείας διάρκειας. Η Σολίνας είναι Βολιβιανή. Θέλει να μετακομίσει στην Ισπανία γιατί βρήκε δουλειά στη Μαδρίτη. Επειδή η Σολίνας σκοπεύει να μείνει στη Μαδρίτη περισσότερο από τρεις μήνες χρειάζεται θεώρηση μακράς διάρκειας ή άδεια παραμονής. Κάθε χώρα Σένγκεν καθορίζει τις δικές της απαιτήσεις για την έκδοση θεώρησης μακράς διάρκειας ή άδειας παραμονής. istockphoto/r. Kneschke istockphoto/m. Bowden 10 Γνωρίζατε ότι στον δικτυακό τόπο της ΓΔ Εσωτερικών Υποθέσεων δημοσιεύεται και επικαιροποιείται τακτικά κατάλογος των χωρών των οποίων οι υπήκοοι πρέπει να διαθέτουν θεώρηση για να εισέλθουν στον χώρο Σένγκεν: ec.europa.eu/home-affairs/doc_centre/borders/borders_visa_en.htm η αίτηση για θεώρηση Σένγκεν πρέπει να κατατεθεί στο προξενείο του κράτους της ΕΕ που αποτελεί προορισμό του ταξιδιού, το οποίο μπορεί επίσης να δώσει και λεπτομερείς πληροφορίες σχετικά με τη διαδικασία της αίτησης. πρακτικές πληροφορίες υπάρχουν στην πύλη της ΕΕ για τη μετανάστευση: ec.europa.eu/immigration

11 Σημαντικές ημερομηνίες Η συμφωνία Σένγκεν πήρε το όνομά της από ένα μικρό χωριό του Λουξεμβούργου που βρίσκεται στα σύνορα με τη Γερμανία και τη Γαλλία. Η συνεργασία Σένγκεν, η οποία αρχικά ήταν μια πρωτοβουλία μεταξύ κυβερνήσεων, σήμερα έχει ενταχθεί στη νομοθεσία και τους κανόνες της ΕΕ. istockphoto/danako 17 Ιουνίου 1984 Για να δοθεί ώθηση στη διαδικασία της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, το Βέλγιο, η Γερμανία, η Γαλλία, το Λουξεμβούργο και οι Κάτω Χώρες συναντήθηκαν για να καθορίσουν τους όρους που θα εξασφάλιζαν την πραγματικά ελεύθερη κυκλοφορία των πολιτών και οι οποίοι οδήγησαν στη συμφωνία Σένγκεν. 14 Ιουνίου 1985 Υπογράφτηκε η συμφωνία Σένγκεν για τη σταδιακή κατάργηση των ελέγχων στα κοινά τους σύνορα από το Βέλγιο, τη Γερμανία, τη Γαλλία, το Λουξεμβούργο και τις Κάτω Χώρες. 19 Ιουνίου 1990 Υπογράφτηκε η σύμβαση εφαρμογής της συμφωνίας του Σένγκεν (ΣΕΣΣ) από τις ίδιες χώρες, η οποία επικυρώνει τις διατάξεις και τις εγγυήσεις για την υλοποίηση της ελεύθερης κυκλοφορίας. Τέθηκε σε ισχύ το

12 Περισσότερες πληροφορίες που αφορούν τους νόμους και τους κανόνες της συμφωνίας Σένγκεν υπάρχουν στον δικτυακό τόπο της ΓΔ Εσωτερικών Υποθέσεων: ec.europa.eu/home-affairs/doc_centre/borders/borders_schengen_en.htm istockphoto/yurok 26 Μαρτίου 1995 Κατάργηση των συνοριακών ελέγχων μεταξύ Βελγίου, Γερμανίας, Ισπανίας, Γαλλίας, Λουξεμβούργου, Κάτω Χωρών και Πορτογαλίας. 26 Οκτωβρίου / 1η Δεκεμβρίου 1997 Πρώτη διεύρυνση του χώρου Σένγκεν: η Ιταλία και η Αυστρία άρχισαν σταδιακά να καταργούν τους συνοριακούς τους ελέγχους. Η διαδικασία αυτή ολοκληρώθηκε το

13 1η Μαΐου 1999 Ενσωμάτωση της συνεργασίας Σένγκεν στο νομοθετικό πλαίσιο της ΕΕ, μετά την έναρξη ισχύος της Συνθήκης του Άμστερνταμ. 1η Ιανουαρίου Μαΐου 2000 Το Συμβούλιο της ΕΕ αποφάσισε τη συμμετοχή του Ηνωμένου Βασιλείου σε ορισμένες διατάξεις της συμφωνίας του Σένγκεν. Το Ηνωμένο Βασίλειο δεν ανήκει στον χώρο Σένγκεν, αλλά συμμετέχει σε ορισμένες πτυχές των κανόνων Σένγκεν που διαμορφώθηκαν συν τω χρόνω, κυρίως στην αστυνομική και δικαστική συνεργασία. Η επίσημη συμμετοχή του Ηνωμένου Βασιλείου στους εγκεκριμένους τομείς συνεργασίας έγινε πράξη το Φεβρουαρίου 2002 Το Συμβούλιο της ΕΕ αποφάσισε σχετικά με το αίτημα της Ιρλανδίας να συμμετάσχει σε ορισμένες πτυχές του Σένγκεν. Δεύτερη διεύρυνση του χώρου Σένγκεν: η Ελλάδα αρχίζει σταδιακά να καταργεί τους συνοριακούς ελέγχους. Η διαδικασία αυτή ολοκληρώθηκε τον Μάρτιο του Μαρτίου 2001 Κατάργηση των συνοριακών ελέγχων με τη Δανία, τη Φινλανδία, την Ισλανδία, τη Νορβηγία και τη Σουηδία

14 21 Δεκεμβρίου 2007 Σημαντική διεύρυνση του χώρου Σένγκεν με την κατάργηση των ελέγχων στα χερσαία και θαλάσσια σύνορα με την Τσεχική Δημοκρατία, την Εσθονία, τη Λετονία, τη Λιθουανία, την Ουγγαρία, τη Μάλτα, την Πολωνία, τη Σλοβενία και τη Σλοβακία. Οι συνοριακοί έλεγχοι στα αεροδρόμια για τις πτήσεις εντός Σένγκεν καταργήθηκαν το Δεκεμβρίου 2008 Κατάργηση των συνοριακών ελέγχων στα χερσαία σύνορα με την Ελβετία. Οι συνοριακοί έλεγχοι στα αεροδρόμια για τις πτήσεις εντός Σένγκεν καταργήθηκαν το Δεκεμβρίου 2011 Κατάργηση των ελέγχων στα σύνορα με το Λιχτενστάιν. istockphoto/jaap

15 istockphoto/franckreporter Τι θα συμβεί στη συνέχεια; Το 2011 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε την ενίσχυση του χώρου Σένγκεν. Η πρόταση αυτή περιλαμβάνει έναν αυστηρότερο μηχανισμό σε επίπεδο ΕΕ για την αξιολόγηση της εφαρμογής των κανόνων Σένγκεν από την πλευρά των κρατών μελών της ΕΕ και για τη λήψη αποφάσεων σχετικά με την προσωρινή επαναφορά των ελέγχων στα εσωτερικά σύνορα σε περίπτωση σοβαρής απειλής της δημόσιας τάξης ή της εσωτερικής ασφάλειας. Επιπλέον, η Επιτροπή ξεκίνησε συζητήσεις με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο σχετικά με την πολιτική διακυβέρνηση του χώρου Σένγκεν, οι οποίες θα πραγματοποιούνται δύο φορές τον χρόνο

16 DR EL-C ec.europa.eu/home-affairs ec.europa.eu/malmstrom Ακολουθήστε μας