Επίκουρος Καθηγητής Πρωτοπρεσβύτερος Σπυρίδων Αντωνίου 2310 Τηλ , (fax) santonio@past.auth.gr

Transcript

1 APIΣTOTEΛEIO ΠANEΠIΣTHMIO ΘEΣΣAΛONIKHΣ ΘEOΛOΓIKH ΣXOΛH TMHMA ΠOIMANTIKHΣ KAI KOINΩNIKHΣ ΘEOΛOΓIAΣ ΤΟΜΕΑΣ ΛΑΤΡΕΙΑΣ, ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΗΣ Επίκουρος Καθηγητής Πρωτοπρεσβύτερος Σπυρίδων Αντωνίου 2310 Τηλ , (fax) santonio@past.auth.gr Β Ι Ο - Ε Ρ Γ Ο Γ Ρ Α Φ Ι Α Γεννήθηκε στο Δεσποτικὸ Πρεβέζης το 1950, διαμένει στο Μεσημέρι Θεσσαλονίκης. Εἶναι ἔγγαμος καὶ πατέρας πέντε τέκνων. Ὑπηρέτησε στὴν Ἱερὰ Μητρόπολη Βελγίου, ( & ) καὶ στὴν Ἱερὰ Μητρόπολη Κασσανδρείας μὲ διαρκὴ ποιμαντικὴ, ψαλτική καὶ κατηχητικὴ δραστηριότητα. Παρηκολούθησε το διετὴ κύκλο μαθημάτων Ἑλληνικῆς Παλαιογραφίας στό Πατριαρχικό Ἵ. Π. Μ. στὴ Θεσσαλονίκη. ΣΠOYΔEΣ AKAΔHMAΪKOI TITΛOI Θεολογική Σχολή A.Π.Θ Mεταπτυχιακό Δίπλωμα Eιδίκευσης στὸν Τομέα Λατρείας, Ἀρχαιολογίας καὶ Τέχνης τοῦ Τμήματος Ποιμαντικῆς τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς Θεσσαλονίκης μὲ καθηγητή τὸν Ἰωάννη Φουντούλη Διδακτορικό Δίπλωμα μὲ σύμβουλο Καθηγητὴ τὸν Γρηγόριο Στάθη, ἀνακηρύχθηκε διδάκτωρ τῆς Βυζαντινῆς Μουσικολογίας τοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν, μὲ βαθμὸ "Ἄριστα" ὡς ὑπότροφος τοῦ ΙΚΥ Μετεκπαιδεύθηκε στὴ Βυζαντινὴ Λογοτεχνία, Εὑρετικὴ, Ἱστορία καί Τέχνη στὸ Πανεπιστήμιο Louvain τοῦ Βελγίου ( ). Σπούδασε Εὐρωπαϊκὴ μουσικὴ ( Chant Classique) στὴν Ἀκαδημία Βρυξελλῶν ( ) καὶ στὸ Μακεδονικὸ Ὠδεῖο Θεσσαλονίκης. AKAΔHMAΪKH ΣTAΔIOΔPOMIA 2002: Λέκτορας στο Tμήμα Ποιμαντικής και Kοινωνικής Θεολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης 2007 Σήμερα : Eπίκουρος Kαθηγητής στο ίδιο Tμήμα ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ ΘΕΣΕΙΣ Ἐπιτροπὲς κρίσεων Μέλος τριμελοῦς εἰσηγητικῆς ἐπιτροπῆς κρίσεως τῶν: κ. Τρύφωνα Τσομπάνη, Δημητρίου Μπαλαγεώργου, Φλώρας Κρητικοῦ, Θωμᾶ Ἀποστολόπουλου, Ἐμ. Γιαννοπούλου, Ἰω. Λιάκου, Παν. Παναγιωτίδη, Μ. Παπά.

2 Μέλος τριμελοῦς συμβουλευτικῆς ἐπιτροπῆς τῆς κριθείσης διπλωματικῆς ἐργασίας τοῦ κ. Ἰωάννη Λιάκου. Ἔλαβα μέρος στὴν ἐπιτροπὴ κρίσης τῆς διπλωματικῆς ἐργα-σίας τοῦ κ. Χρήστου Κανάβα. Μέλος τριμελοῦς συμβουλευτικῆς ἐπιτροπῆς γιὰ τὴν ἐκπόνηση διδακτορικῆς διατριβῆς τοῦ κ. Χριστόδουλου Βασιλειάδη. Σύμβουλος στὴν κριθεῖσα διπλωματικὴ ἐργασία τοῦ κ. Ἐμμανουὴλ Ξυνάδα. Μέλος τριμελοῦς συμβουλευτικῆς ἐπιτροπῆς γιὰ τὴν ἐκπόνηση διδακτορικῆς διατριβῆς τοῦ κ. Ἐμμανουὴλ Ξυνάδα. Σύμβουλος τῶν διπλωματικῶν ἐργασιῶν τοῦ κ. Ἀνδρέα Ἰωακεὶμ καὶ τῆς κ. Βασιλικῆς Χατζηαδάμου, Δημ. Παπατζαλάκη, Τιμοθέου Diouema, π. Εἰρηναίου Πουλιανίτη, Σωτηρίου Νικηφόρου, Ἀνδρέα Μπίτου, Κων/νου Σαΐτη, Μαίρης Κουμπέ, Βασιλικῆς Χατζηαδάμου, Βασιλικής Γούση, Ιωάννου Τσάμη. EPEYNHTIKH ΕΜΠΕΙΡΙΑ Μέλος ιδρυτικό του Ιδρύματος Βυζαντινῆς Μουσικολογίας της Ιεράς Συνόδου. Μέλος τῆς International Society for Orthodox Church Music. EPEYNHTIKA ENΔIAΦEPONTA Στὸν ἐρευνητικὸ τομέα ἀσχολοῦμαι ἐπιπλέον μὲ τὰ ἑξῆς: Συνεργασία μέ τόν Καθηγητή Γρ. Στάθη για την Καταλογογρά φηση των μουσικών χειρογράφων του Ἁγίου Όρους. Καταγραφὴ μουσικῶν συνθέσεων ποὺ ἔχουν μελοποιηθεῖ γιὰ την εορτή του Ἅγ. Δημητρίου (ΙΒ -ΙΣΤ αἰ.). Μελέτη, ἔρευνα καὶ καταγραφὴ μουσικῶν χειρογράφων διαφόρων βιβλιοθηκῶν εκτός Ελλάδος. Ἐξήγηση στὴν ἀναλυτικὴ γραφὴ της Νέας Μεθόδου (1814) παλαιῶν ἀγνώστων μελουργημάτων. ΔIΔAKTIKH ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ EMΠEIPIA Ὡς μέλος τοῦ ἐπιστημονικοῦ προσωπικοῦ τοῦ Τμήματος Ποιμαντικῆς καὶ Κοινωνικῆς Θεολογίας δίδαξα μέχρι σήμερα τὰ ἑξῆς: 1. Τὸ μάθημα τῆς Ἐκκλησιαστικῆς Μουσικῆς-Θεωρία καὶ Πράξη (α μέρος) στὸ Β ἑξάμηνο, καθοδηγώντας τοὺς φοιτητὲς στὴν ἄσκηση Ψαλτικῆς. 2. Τὸ μάθημα τῆς Βυζαντινῆς Μουσικολογίας καὶ Θεωρία καὶ Πράξη (β μέρος) στὸ Γ ἑξάμηνο, σύμφωνα μὲ τὸ πρόγραμμα σπουδῶν. 3. Τὸ ἀκαδημαϊκὸ ἔτος τὸ Τμῆμα μοῦ ἀνέθεσε τὴ διδασκαλία τοῦ μαθήματος τῆς Ὑμνολογίας Σήμερα: Διδάσκει ως μάθηματα ελεύθερης επιλογής στο Tμήμα: 2

3 4. Τὸ ἐπιλεγόμενο μάθημα τῆς Ἐκκλησιαστικῆς Μουσικῆς «Θεωρία καὶ Πράξη τῆς Ἐκκλησιαστικῆς Μουσικῆς, Διδασκαλία χοροῦ Ψαλτῶν» (Ι καὶ ΙΙ) κατὰ τὸ χειμερινὸ καὶ τὸ θερινὸ ἑξάμηνο. 5. Τὸ ἐπιλεγόμενο μάθημα «Μορφολογία τῆς Ἐκκλησιαστικῆς Μουσικῆς». 6. Τὸ ἐπιλεγόμενο μάθημα «Πατερικὲς θέσεις γιὰ τὴν ἱερὴ Ὑμνωδία». 7. Ψαλμώδηση καὶ διεύθυνση τοῦ χοροῦ ψαλτῶν στὸ Φροντιστήριο Λειτουργικῆς σύμφωνα μὲ τὸ πρόγραμμα. 8. Επίσης διδάσκει στὸ Πρόγραμμα Μεταπτυχιακῶν Σπουδῶν τοῦ Τμήματος Ποιμαντικῆς καὶ Κοινωνικῆς Θεολογίας τὰ μαθήματα Βυζαντινῆς Μουσικολογίας, στὸν κλάδο Λειτουργικῆς-Χριστιανικῆς Ἀρχαιολογίας καὶ Τέχνης, ὅπως ὁρίζει τὸ πρόγραμμα: Δίδαξε στὸ Ὀρθόδοξο Θεολογικὸ Σεμινάριο τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Βελγίου «Centre de Formation Orthodoxe Saint Jean le Théologien» τὰ μαθήματα Λειτουργική, Πατερικὰ Κείμενα καὶ Ἐκκλησιαστικὴ Μουσική. ΠPOΣΘETEΣ ΣYNEPΓAΣIEΣ ME ΦOPEIΣ KAI EΠIΣTHMONEΣ ΣTHN EΛΛAΔA KAI ΣTO EΞΩTEPIKO Σεμινάριο γιὰ τὴν Λειτουργικὴ Μουσικὴ καὶ Ψαλτικὴ Τέχνη πραγματοποίησα στὴν Ὀρθόδοξη Ἀρχιεπισκοπὴ Ἀμερικῆς (Καθεδρικὸς Ναὸς Αγλίας Τριάδος Νέας Ὑόρκης) Διοργάνωση πενήντα περίπου συναυλιῶν Βυζαντινής Μουσικής στην Ελλάδα και το εξωτερικό. «Πεντηκοστήν ἑορτάζομεν...» Συναυλία στὸν Ὀρθόδοξο Καθεδρικὸ Ναὸ τῆς Νέας Ὑόρκης (2003) «Φίλος Χριστοῦ Δημήτριος»: Μεγάλη Βυζαντινή Συναυλία στὰ πλαίσια τῶν Μ Δημητρίων (2005) «Πήραν τήν Πόλιν πήραν την»: Συναυλία, ἀφιέρωμα στὴν Ἅλωση τῆς Πόλης, μὲ παλαιοὺς ἀνέκδοτους ὕμνους Βυζαντινῶν καὶ Μεταβυζαντινῶν Μελουργῶν (2006). Συναυλίες ἐκκλησιαστικῆς μουσικῆς μέ παλαιοὺς ἐπιλεγμένους ὕμνους στὰ πλαίσια τῆς Ἑβδομάδος Θρησκευτικῆς Μουσικῆς τοῦ Δήμου Θεσσαλονίκης (2004, 2005, 2006, 2007, 2008, 2009, 2010). Συναυλία τῆς Χορωδίας τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς μὲ ἐπιλεγμένους ὕμνους της αγιορειτικής παράδοσης, στό Βυζαντινό Μουσείο γιά τίς ἐπίσημες ἀποστολές ( 200 ἀντιπροσώπων) του Γαλλικοῦ τουρισμοῦ (ἔτος 2008). Συναυλία μὲ ἐπιλεγμένους ὕμνους στό Συνέδριο τοῦ Τμήματος Ποιμαντικῆς καὶ Κοινωνικῆς Θεολογίας, γιά τόν Ἅγιο Νικόδημο τόν Ἁγιορείτη, Ι.Ν. Ἁγ. Γεωργίου Ροτόντα Θεσσαλονίκης, (Νοέμβριος 2009). 3

4 Συναυλίες στή Νέα Ὑόρκη (30/1-3/2/2010 Καθεδρικὸς Ναὸς, Ἀστόρια, Bruklin, Kanektikat). Συναυλία στό Πανεπιστήμιο ΒΟΣΤΩΝΗΣ(30/1/2010) μὲ ὕμνους τῆς Ὑπαπαντῆς καί τῆς Μ. Τεσσαρακοστῆς. Συναυλία στό Συνέδριο ποὺ ὀργανώθηκε στήν Μονή Βλατάδων μὲ ἐπιλεγμένους ὕμνους γιὰ τόν Ἡσυχασμό (21/10/2010). Συναυλίες στήν Κύπρο (Ἐρήμη Λεμεσοῦ 8-13/7/2010) μὲ ὕμνους τῶν Ἑγκαινίων, τοῦ Ἁγ. Ἰωάννου τοῦ Προδρόμου, Θείας Λειτουργίας. Συναυλία στήν Κωνσταντινούπολη (16-19/6/2010) μὲ ὕμνους παλαιῶν Βυζαντινῶν συνθετῶν, παρουσίᾳ ἐκπροσώπου τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου καί Τουρκικῶν ἀρχῶν. Ψαλτικὴ συμμετοχὴ μέ χορό ψαλτῶν σὲ ἐπιλεγμένες μεγάλες λατρευτικὲς συνάξεις καί ὁλονυκτίες στὸν πολιοῦχο Ἅγιο Δημήτριο γιὰ τὰ 1700 χρόνια ἀπὸ τὸ μαρτύριο (2006), στὴν Ἁγία Σοφία Θεσσαλονίκης (2005, στὸν Ἅγιο Γεώργιο (Ροτόντα, Θεσσαλονίκη 2006). Μεγάλη Συναυλία ἐκκλησιαστικῆς μουσικῆς, για τον Αγιο Κοσμά τον Αιτωλό, αἴθουσα Τελετῶν τοῦ Α.Π.Θ. (18/06/2012). Παραγωγὴ ραδιοφωνικῶν ἐκπομπῶν γιὰ τὴν Βυζαντινὴ Μουσικολογία καὶ τὴν Ψαλτικὴ Τέχνη. RADIO COSMOS Νέας Ὑόρκης Η.Π.Α. Δημοτικὸς Ραδιοφωνικὸς Σταθμὸς Πολυγύρου Χαλκιδικῆς, FM 100 Δημοτικὸ Ραδιόφωνο Θεσσαλονίκης, Ράδιο «Λυδία Φιλιππησία». Παραγωγὴ τηλεοπτικῶν ἐκπομπῶν γιὰ τὴν Βυζαντινὴ Μουσικολογία καὶ τὴν Ψαλτικὴ Τέχνη στοὺς Τηλεοπτικοὺς σταθμούς: Τηλεόραση 4Ε, TV 100 Δήμου Θεσσαλονίκης, ΕΡΤ 3. "Καρπὸς χειλέων": Κυκλοφόρηση σέ κασέτες 80 περίπου ὕμνους γιὰ τὴν ὀρθόδοξη κατήχηση τῆς μέσης κατηχητικῆς βαθμίδας καί CD (δίσκο ἀκτίνας). ΔHMOΣIEYMATA Μονογραφίες Μορφολογία τῆς Βυζαντινῆς Ἐκκλησιαστικῆς Μουσικῆς, Θεσσαλονίκη Θεωρία καὶ Πράξη τῆς Ψαλτικῆς Τέχνης, Θεσσαλονίκη

5 Tὸ Εἱρμολόγιον καὶ ἡ παράδοση τοῦ μέλους του. Ἀθῆναι 2004, σσ διδακτορική μελέτη, ἡ ὁποία ἐκδόθηκε ἀπὸ τὸ Ἵδρυμα Βυζαντινῆς Μουσικολογίας. Άρθρα «Εἱρμοὶ "εἰς τὸ Ἅγιον Πάσχα" στὰ παλαιὰ Βυζαντινὰ Μουσικὰ Εἱρμολόγια» Εἰσήγηση στὸ Α Μουσικολογικὸ συνέδριο τῆς Ἱ. Μ. Κύκκου στὴν Κύπρο ( Μάϊος 2005). «Ὁ Ἅγιος Δημήτριος μελωδούμενος» Εἰσήγηση στὴν Ἡμερίδα γιὰ τὸν Ἅγιο Δημήτριο ποὺ ὀργάνωσε ὁ Τομέας Λατρείας, Ἀρχαιολογίας καὶ Τέχνης. Τὸ μέλος τῶν Αὐτομέλων Τροπαρίων. Εἰσήγηση ποὺ πραγματοποιήθηκε στὸ Β Διεθνὲς Συνέδριο τοῦ Ἱδρύματος Βυζαντινῆς Μουσικολογίας στὴν Ἀθήνα τὸν Ὀκτώβριο τοῦ Τὸ μέλος τῶν Κοντακίων τοῦ Ἁγίου Δημητρίου. Εἰσήγηση στὴν Β ἐπιστημονικὴ Ἡμερίδα γιὰ τὸν Ἅγιο Δημήτριο τοῦ Τομέα Λατρείας, Ἀρχαιολογίας καὶ Τέχνης καὶ τοῦ Δικτύου Κειμενικῆς καὶ Ἑρμηνευτικῆς Ἐκκλησιαστικῆς Παραδόσεως (Θεσσαλονίκη 2006) The composition and psalmody of the Communion Hymns. (πρὸς δημοσίευση) στὰ Πρακτικὰ τοῦ Β Διεθνούς Συνεδρίου τῆς Λειτουργικῆς Μουσικῆς στὸ JOENSU Φινλανδίας (Ἰούνιος 2007) Ἡ λειτουργικὴ μουσικὴ σὲ νέες ἐποχές. (πρὸς δημοσίευση στὰ Πρακτικὰ Διεθνούς Ἡμερίδας τοῦ Πανεπιστημίου Μακεδονίας γιὰ τὴ «Βυζαντινὴ μουσικὴ στὸν 21 ο αἰώνα. Προβληματισμοὶ καὶ προοπτικές» ( Ἀπρίλιος 2007) Οἱ ἀπόψεις τοῦ Αγίου Νικοδήμου τοῦ Αγιορείτη για τήν ἱερή Ὑμνωδία. Εισήγηση στο Συνέδριο τοῦ Τμήματος Ποιμαντικῆς καὶ Κοινωνικῆς Θεολογίας, για τον Αγιο Νικόδημο τόν Αγιορείτη, Θεσσαλονίκη (2009). Τό ἰαμβικό καί Δακτυλικό Γένος στο Εἱρμολόγιο. Εἰσήγηση στο Δ Διεθνὲς Συνέδριο Μουσικολογικό και Ψαλτικό. Ἀθήνα 2009 Το λογαοιδικόν κατά τον κυρ Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη. Εισήγηση στη διεθνή ἐπιστημονικὴ ἡμερίδα ποὺ διοργάνωσε το Α.Π.Θ. γιά τον Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη (Θεσσαλονίκη 2/12/2011) Τὸ Εἱρμολόγιον τοῦ Ἰωάννου Κουκουζέλη, ἐπιστημονικὴ ἀνακοίνωση στὸ Ἰνστιτοῦτο Δανίας στὴν Ἀθήνα, τὸ Νοέμβριο τοῦ 1993, (Δημοσ. BYZANTION). 5

6 Les saints canons et le chant à l église, [<< Οἱ ἱεροὶ κανόνες καὶ ὁ ὕμνος τῆς Ἐκκλησίας>>], ἐν Le Messager Orthodoxe, τ. 104, 1987, σσ l ecphonese des lectures dans la tradition liturgique orthodoxe, ["Ἡ ἐκφώνηση τῶν ἀναγνωσμάτων στήν Ὀρθόδοξη Λειτουργική παράδοση"]. Contacts ( Revue française de l Orthodoxie). Συγγραφή κεφαλαίων σε συλλογικά έργα Ἡ Μουσική τῆς Ὀρθοδόξου Ἀνατολικῆς Ἐκκλησίας, Ἱστορία τῆς Ὀρθοδοξίας, τ. 3 σελ , Ἐκδ. ROAD 2009 Ἡ Ἐκκλησιαστική Μουσική στην Ἱερά Μητρόπολη Σερρῶν, εἰς Σερραίων Διάσωσμα, Πνευματικοί καί Καλλιτεχνικοί Θησαυροί τῆς Ἐκκλησίας τῶν Σερρῶν, Σέρρες 2008 σελ Λήμματα σε Εγκυκλοπαιδείες Λεξικά Συνεργασία και συγγραφή λημμάτων για την ΜΟΧΕ (ΜΕΓΑΛΗ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΕΙΑ) Κείμενα εκλαϊκευτικού χαρακτήρα ΣYMMETOXH ΜΕ ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΣE ΣYNEΔPIA ΔIAΛEΞEIΣ Συμετοχή στὴν Ἡμερίδα Ι. Μητρόπολης Νεαπόλεως, 4/2010 γιὰ τὴ «Εκκλησιαστκή μουσικὴ», με ἐπιστημονικὴ ἀνακοίνωση και θέμα: «Το μυσταγωγικό ήθος της Λειτουργικής Μουσικής». «Ψαλψωδία μετά συνέσεως καί εὐλαβείας. ὁ ρόλος τῶν Κληρικῶν» Εἰσήγηση στήν Α ἐπιστημονική ἡμερίδα τοῦ Τμήματος Ποιμαντικῆς καί Κοινωνικῆς Θεολογίας μέ θέμα «Ἐκκλησιαστική Μουσική: Σύγχρονες τάσεις καί προοπτικές», ( 26 Μαΐου 2011) Διάλεξη. Οι θησαυρούς της Ψαλτικής Τέχνης και τα χειρόγραφα του Αγίου Όρους. Αίθουσα Βαφοπούλειου Πνευματικού Κέντρου (2008) Η υμνολογία της Μ. Εβδομάδος. Ραδιο ΛΥΔΙΑ 4/4/2012 Συμμετοχή με εισήγηση σε διάφορα Διεθνή Συνέδρια και Συμπόσια στην Eλλάδα και στο Eξωτερικό και έχει δώσει Διαλέξεις. ΞENEΣ ΓΛΩΣΣEΣ 6

7 Γαλλικὴ γλῶσσα, Και στὴν ἐπιστημονικὴ ἔρευνα τὴν Ἀγγλική. 7