3.0 Συνοπτική Περιγραφή - Στόχος, Σημασία, Αναγκαιότητα και Οικονομικά Στοιχεία του Έργου - Συσχέτισή του με άλλα έργα

Transcript

1 3.0 Συνοπτική Περιγραφή - Στόχος, Σημασία, Αναγκαιότητα και Οικονομικά Στοιχεία του Έργου - Συσχέτισή του με άλλα έργα 3.1 Γεωγραφική Θέση και Διοικητική Υπαγωγή του Έργου Το προτεινόμενο έργο αφορά στην εγκατάσταση και λειτουργία αιολικού πάρκου (Α/Π) αποτελούμενου από πέντε (5) ανεμογεννήτριες τύπου Gamesa G90 ονομαστικής ισχύος 2MW η καθεμιά, ήτοι συνολικής ισχύος 10ΜW, στην θέση «Προφήτης Ηλίας», στα όρια των δήμων Σερβιών-Βελβεντού Περιφερειακής Ενότητας (Π.Ε.) Κοζάνης και Ελασσόνας, Περιφερειακής Ενότητας (Π.Ε.) Λάρισας. Η θέση εγκατάστασης του αιολικού πάρκου βρίσκεται περίπου 5.6km βορειο-ανατολικά του οικισμού «Δεσκάτη» και 4.3km νοτιο-δυτικά του οικισμού «Λουτρό» όπως φαίνεται και στο συνημμένο απόσπασμα φύλλου χάρτη Γ.Υ.Σ. κλίμακας 1:50000 του κεφαλαίου 11 (χάρτης ). Το ευρύτερο γήπεδο εγκατάστασης έχει έκταση περίπου 400στρ. (εμβαδό όπως ορίζεται από την απόφαση Δ6/Φ1/οικ.13310) όμως η πραγματικά καλυπτόμενη γη για την εγκατάσταση των ανεμογεννητριών έχει συνολική έκταση λιγότερο από 2στρ (απαιτούμενος χώρος για τη θεμελίωση). Πρόκειται για τρεις κορυφογραμμές όπου το υψόμετρο κυμαίνεται μεταξύ 900 και 1100m, ενώ στη θέση εγκατάστασης δεν υπάρχουν καλλιέργειες ή δάση παρά μόνο πουρνάρια και φρύγανα. Η θέση ενδιαφέροντος είναι σε άμεση γειτνίαση με το υπάρχον επαρχιακό οδικό δίκτυο και εξυπηρετεί την περιστασιακή ελεύθερη βοσκή, ενώ δεν υπάρχουν καλλιέργειες ή δάση παρά μόνο ημιθάμνοι και φρύγανα. Το συγκεκριμένο έργο αναπτύσσεται σε μη προστατευόμενες περιοχές (περιοχές του εθνικού καταλόγου του Ευρωπαϊκού οικολογικού δικτύου NATURA 2000, περιοχές RAMSAR, λοιπές προστατευόμενες περιοχές κατά την έννοια του Ν.1650/86), όπως φαίνεται στον χάρτη Β του κεφαλαίου 11. Η θέση εγκατάστασης βρίσκεται εκτός Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου και εκτός Ζώνης Οικιστικού Ελέγχου, ενώ η απόστασή της από τον πλησιέστερο οικισμό είναι μεγαλύτερη των 500m. 3.2 Συνοπτική Περιγραφή του Έργου Το προτεινόμενο έργο αφορά στην εγκατάσταση και λειτουργία αιολικού πάρκου (Α/Π) αποτελούμενου από πέντε (5) ανεμογεννήτριες ονομαστικής ισχύος 2.0MW η καθεμιά, ήτοι συνολικής ισχύος 10ΜW, στη θέση «Προφήτης Ηλίας» στα όρια των δήμων Σερβιών- Βελβεντού Περιφερειακής Ενότητας (Π.Ε.) Κοζάνης και Ελασσόνας, Περιφερειακής Ενότητας 3.1

2 (Π.Ε.) Λάρισας. Το οικόπεδο εγκατάστασης έχει συνολική έκταση επιφάνειας περίπου 400στρ. με υψόμετρο από 900 έως 1100m, ενώ η διάταξη των μηχανών φαίνεται στους συνημμένους χάρτες. Αποτελεί μια εφαρμογή ΑΠΕ με πρωτογενή μορφή ενέργειας την αιολική. Η κινητική ενέργεια του ανέμου μετατρέπεται μέσω των πτερυγίων της ανεμογεννήτριας σε μηχανική στον κύριο άξονα της ανεμογεννήτριας. Στη συνέχεια, η μηχανική ενέργεια μετατρέπεται σε ηλεκτρική μέσω της ηλεκτρικής γεννήτριας και διοχετεύεται μέσω του ηλεκτρικού δικτύου στην κατανάλωση. Η ιδιαιτερότητα της εγκατάστασης έγκειται στο γεγονός ότι το μηχανικό έργο παρέχεται αποκλειστικά από τον άνεμο, χωρίς τη διεξαγωγή καμίας άλλης διεργασίας που θα μπορούσε ενδεχομένως να αποτελέσει πηγή ρύπανσης και να επιβαρύνει αρνητικά το περιβάλλον. Το Α/Π θα λειτουργήσει ως ανεξάρτητη μονάδα ηλεκτροπαραγωγής στα πλαίσια των Νόμων 3468/2006 και 3851/2010. Για το σκοπό αυτό θα είναι συνδεδεμένο στο δίκτυο μέσης τάσεως (Μ.Τ.). Κάθε ανεμογεννήτρια διαθέτει εντός του κλωβού της (nacelle) μετασχηματιστή ανύψωσης τάσης 0.69/20kV συνολικής ισχύος 2100kVA. Η παραγόμενη ενέργεια θα μεταφέρεται μέσω υπόγειας γραμμής Μ.Τ. σε κεντρικό πίνακα ελέγχου από όπου θα διοχετεύεται στο δίκτυο Μ.Τ. 3.3 Στόχος, Σημασία και Αναγκαιότητα του Έργου Αντικείμενο του έργου αποτελεί η εγκατάσταση πέντε (5) ανεμογεννητριών διαμέτρου δρομέα 90m και συνολικής ισχύος 10MW στη θέση «Προφήτης Ηλίας» εντός των δήμων Σερβιών- Βελβεντού Περιφερειακής Ενότητας (Π.Ε.) Κοζάνης και Ελασσόνας, Περιφερειακής Ενότητας (Π.Ε.) Λάρισας. Σκοπός του έργου είναι η αξιοποίηση του διαθέσιμου αιολικού δυναμικού της προτεινόμενης περιοχής για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και στη συνέχεια η εκμετάλλευσή της από την πώληση της ενέργειας στο πλαίσιο του Ν.3468/2006 και του Ν.3851/2010. Είναι προφανές πως το υπόψη έργο είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με την παραγωγή ενός αγαθού κοινής ωφέλειας, αυτού της ηλεκτρικής ενέργειας. Το προτεινόμενο έργο, ως γνωστό, χρησιμοποιεί ως πρώτη ύλη τον άνεμο και είναι εξ ορισμού φιλικό προς το περιβάλλον και μπορεί τεκμηριωμένα να συμβάλλει ουσιαστικά στην επίτευξη του Εθνικού ενεργειακού στόχου, όπου, σύμφωνα και με το Ν. 3851/2010, μέχρι το 2020 προβλέπει κάλυψη ηλεκτροπαραγωγής από ΑΠΕ κατά 40%, ενώ το μερίδιο ενέργειας από ΑΠΕ στη 3.2

3 συνολική κατανάλωση ενέργειας να ανέλθει σε 20%. Τα ανωτέρω συμφωνούν και υπερκαλύπτουν τη Νέα Οδηγία 2009/28/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 23ης Απριλίου 2009, σχετικά με την προώθηση της χρήσης ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, όπου το ανάλογο μερίδιο ενέργειας από ΑΠΕ στη συνολική κατανάλωση ενέργειας το 2020 δεσμεύει την Ελλάδα να ανέλθει σε 18%. Επιπρόσθετα, η επένδυση αξιοποιεί έναν ανεξάντλητο φυσικό πόρο χωρίς να επιβαρύνει το περιβάλλον καθώς δεν αποτελεί πηγή ρύπανσης και δεν δημιουργεί απόβλητα. Σε Εθνική κλίμακα φέρει περαιτέρω θετικές επιπτώσεις καθώς συμβάλλει στην εξοικονόμηση καυσίμων και στην αποφυγή χρήσης άλλων στερεών ή υγρών καυσίμων που θα ήταν αλλιώς αναγκαία για την παραγωγή της ίδιας ισχύος ηλεκτρικής ενέργειας και τα οποία, επιπλέον, κατά την καύση τους θα παρήγαγαν αέριους ρύπους με αρνητικές επιπτώσεις στο περιβάλλον (φαινόμενο θερμοκηπίου, μείωση του όζοντος, όξινη βροχή κλπ. Έτσι, πέραν της αδιαμφισβήτητης συμβολής στη μείωση της εκπομπής ρύπων, το προτεινόμενο έργο συνεισφέρει στην ενεργειακή αυτονομία και την απεξάρτηση της χώρας από τα στερεά καύσιμα και το πετρέλαιο. Ταυτόχρονα, παρατείνεται η διάρκεια των εγχώριων αποθεμάτων ενεργειακών πόρων (λιγνίτης), κάτι που ισοδυναμεί με ενίσχυση της ασφάλειας ενεργειακού εφοδιασμού. Επίσης, σημειώνεται ότι η ενσωμάτωση αιολικού σταθμού βοηθά στη διασπορά της παραγωγής και στην μείωση του ελλείμματος του ενεργειακού ισοζυγίου της χώρας, αλλά και στον περιορισμό των απωλειών λόγω μεταφοράς. Παράλληλα, ενισχύεται το τοπικό ηλεκτρικό δίκτυο και αυξάνει το ποσοστό αυτονομίας του ενεργειακού συστήματος των αντίστοιχων Περιφερειακών Ενοτήτων, στοιχεία που ισοδυναμούν και με την ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας των Περιφερειών. Σε επίπεδο κοινωνικο-οικονομικό, πρέπει αρχικά να σημειωθεί ότι δεν προβλέπεται καμία μετακίνηση ή μεταβολή του ανθρώπινου πληθυσμού λόγω της παρουσίας ή λειτουργίας του Α/Π και επομένως δεν επηρεάζονται καθόλου οι παρούσες οικιστικές συνθήκες. Απεναντίας, η ανάπτυξη μιας δραστηριότητας που ξεφεύγει από τις παραδοσιακές (αγροτικές, κτηνοτροφικές) βοηθά στην συγκράτηση από την εσωτερική μετανάστευση και αστυφιλία τεχνικού προσωπικού πολλών γνωστικών βαθμίδων. Σύμφωνα με στοιχεία της EWEA [1], ανά εγκατεστημένο MW αντιστοιχούν εργατοέτη. Ταυτόχρονα, με πρόσφατα στοιχεία για την Ελλάδα [2] υποδεικνύουν ότι κατά τη φάση κατασκευής δημιουργούνται εργατοέτη/mw (το 30-40% αφορά σε ντόπιο εργατικό δυναμικό), ενώ κατά τη φάση λειτουργίας εργατοέτη/mw ( εργαζόμενοι/mw, με % ντόπιο εργατικό δυναμικό) [3]. Έτσι, είναι προφανές ότι ενισχύεται η ισόρροπη ανάπτυξη της αγοράς εργασίας και της περιφέρειας γενικότερα. Επιπλέον, η αιολική ενέργεια, με όλες τις 3.3

4 ευεργετικές επιδράσεις της στην διαφύλαξη του περιβάλλοντος, προωθεί άμεσα τον αγροτουρισμό και οικοτουρισμό δημιουργώντας εναλλακτικές κερδοφόρες μορφές τουρισμού. Είναι δυνατόν μάλιστα να συνδυάζονται εκπαιδευτικές επισκέψεις στις εγκαταστάσεις του Α/Π ώστε να ενισχύεται και η συνείδηση του κοινού για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Επίσης, σε επίπεδο προσέλκυσης ξένων τουριστών (ειδικά από χώρες με αυξημένη περιβαλλοντική κουλτούρα, όπως οι χώρες της κεντρικής και βόρειας Ευρώπης) είναι καταγεγραμμένο ότι τέτοια έργα συμβάλλουν σημαντικά. Χαρακτηριστικά είναι πολυάριθμα παραδείγματα όπως στο Swaffham του Norfolk της Μεγάλης Βρετανίας πάνω από τουρίστες αναρριχήθηκαν στον πύργο της ανεμογεννήτριας για να δουν τη θέα σε ύψος 70 μέτρων, ενώ στη Δανία πολλά πρακτορεία ταξιδιών οργανώνουν τουριστικές επισκέψεις για να δουν οι τουρίστες τα Α/Π. Στο Delabode της Κορνουάλης στην Ουαλία, από το 1992 έως το 1999, τουρίστες επισκέφτηκαν Α/Π. Συμπερασματικά λοιπόν, τόσο η εγκατάσταση (από την κατασκευή ως τη λειτουργία και συντήρηση) του Α/Π όσο και η οικοτουριστική ανάπτυξη της ευρύτερης περιοχής θα δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας για την τοπική κοινωνία, με αποτέλεσμα τη βελτίωση της τοπικής οικονομίας και του βιοτικού επιπέδου των κατοίκων των γύρω οικισμών. 3.4 Ιστορική Εξέλιξη του Έργου Το εν λόγω έργο μελετήθηκε και σχεδιάστηκε από την εταιρεία «ΑΙΟΛΙΚΗ ΜΑΥΡΟΛΙΘΑΡΟ Α.Ε.», η οποία ιδρύθηκε ακριβώς για το σκοπό αυτό καθώς και την περαιτέρω προώθηση του έργου σε επίπεδο ανάπτυξης. Οι προκαταρκτικές μελέτες και αναλύσεις ξεκίνησαν τον Οκτώβριο του 2008 και στα αμέσως επόμενα στάδια τέθηκαν οι βάσεις για την πλήρη μελέτη και τον σχεδιασμό του προτεινόμενου έργου. Η μελέτη και η σχεδίαση του έργου διεξήχθη με βάση τα όσα υποδεικνύουν οι κανόνες της τέχνης και της επιστήμης με σκοπό το βέλτιστο σχεδιασμό του υπό ανάπτυξη Α/Π, την αποδοτικότερη λειτουργία του αλλά και την εξασφάλιση ελαχιστοποίησης των περιβαλλοντικών επιβαρύνσεων αυτού και ολοκληρώθηκε με την υποβολή του φακέλου για αίτημα χορήγησης άδειας παραγωγής στη ΡΑΕ, στον κύκλο Δεκεμβρίου του 2009, ενώ στις , ο φορέας έλαβε την υπ αρ. 434/2011 άδεια παραγωγής. Στη συνέχεια όμως της περιβαλλοντικής αδειοδότησης του έργου, και κατόπιν επικοινωνίας και συνάντησης με την Αρμόδια Υπηρεσία του Γ.Ε.ΕΘ.Α., μας γνωστοποιήθηκε, στις , ότι μέρος του αδειοδοτημένου αιολικού πάρκου επηρεάζει τις δραστηριότητες της Πολιτικής Αεροπορίας στην περιοχή Κρανέα Ελασσόνας και συνεπώς η εν λόγω 3.4

5 Υπηρεσία δεν εγκρίνει την εγκατάστασή του ως προς ένα κομμάτι του. Στο πλαίσιο της ανωτέρω απόφασης, η εταιρεία μας προκειμένου να συνεχίσει την υλοποίηση του αιολικού πάρκου «ΜΑΥΡΟΛΙΘΑΡΟ ΙΙ» αιτήθηκε στη Ρ.Α.Ε. την τροποποίηση της υπ αρ. 434/2011 άδειας παραγωγής του ως προς τα κάτωθι: α) μεταβολή-αύξηση του γηπέδου εγκατάστασης από 1900στρ. σε 3600στρ. περίπου, χωρίς να τίθεται θέμα υπέρβασης φέρουσας ικανότητας, και β) επαναχωροθέτηση των έξι (6) αδειοδοτημένων ανεμογεννητριών και αλλαγή του τύπου των ανεμογεννητριών από Vestas V MW σε Gamesa G90-2.0MW, και έλαβε την υπ αρ. 1351/2011 απόφαση της ΡΑΕ. Ενώ, στη συνέχεια έγινε μεταβολή των στοιχείων ως προς τα κάτωθι α) μεταβολή-μείωση του γηπέδου εγκατάστασης από 1900στρ. σε 380στρ. περίπου, με αλλαγή των διοικητικών ορίων του έργου από όρια των δήμων Δεσκάτης νομού Γρεβενών και Ελασσόνας (πρώην Αντιχασίων) νομού Λάρισας στα όρια στα όρια δήμου Σερβιών-Βελβεντού (πρώην Καμβουνίων) Περιφερειακής Ενότητας (Π.Ε.) Κοζάνης και δήμου Ελασσόνας (πρώην Αντιχασίων) Περιφερειακής Ενότητας (Π.Ε.) Λάρισας, χωρίς να τίθεται θέμα υπέρβασης φέρουσας ικανότητας του Δήμου με βάση τα στοιχεία της ΡΑΕ σχετικά με την πυκνότητα αιολικών εγκαταστάσεων από τις και β) μείωση του αριθμού των ανεμογεννητριών από έξι (6) σε πέντε (5) ανεμογεννήτριες τύπoυ Gamesa G90-2.0MW, με ρύθμιση της ισχύος της κάθε μηχανής στα 2.0MW, με την υπ αρ Ο από τις βεβαίωση. Στη συνέχεια, ο φορέας έλαβε την βεβαίωση από τις , λόγω αλλαγής μετοχικής σύνθεσης με το φορέα εξασφάλισης χρηματοδότησης του έργου να παραμένει ο ίδιος. Οι θέσεις εγκατάστασης των ανεμογεννητριών και ο χώρος κατάληψης του πάρκου μετά τις ανωτέρω αλλαγές αποτυπώνονται στα τοπογραφικά διαγράμματα στο Παράρτημα 11. Επόμενο βήμα είναι η λήψη της άδειας εγκατάστασης. Στο πλαίσιο της αδειοδοτικής διαδικασίας για τη λήψη της άδειας αυτής είναι η υποβολή της παρούσας Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, ενώ ο φορέας έχει λάβει από τον ΑΔΜΗΕ τους υπ αρ / προσωρινούς όρους σύνδεσης. Όλα τα ανωτέρω έγγραφα υποβάλλονται συνημμένα στο κεφάλαιο Οικονομικά Στοιχεία του Έργου Ο θεωρούμενος συνολικός προϋπολογισμός του έργου ανέρχεται σε 12,760 εκατ. Στο κόστος επένδυσης έχουν συνυπολογιστεί δαπάνες για την προστασία του περιβάλλοντος της τάξεως των 300 χιλ. Τα έργα προστασίας που προβλέπονται για τον σκοπό αυτό περιλαμβάνουν: 3.5

6 Εργασίες αποκατάστασης του περιβάλλοντα χώρου μετά την ολοκλήρωση της εγκατάστασης (π.χ. επιχωματώσεις βάσεων και υπόγειων αγωγών, καθαρισμός εκσκαφών οδοποιίας). Συστήματα ενεργητικής και παθητικής πυρασφάλειας. Γειώσεις και συστήματα αντικεραυνικής προστασίας. Περιβαλλοντικές μελέτες. Στις δαπάνες αναφορικά με την προστασία του περιβάλλοντος θα πρέπει να αναφερθεί ότι στον προγραμματισμό έχει συμπεριληφθεί το κόστος αποξήλωσης της εγκατάστασης το οποίο περιλαμβάνει τα επιμέρους κόστη της αποξήλωσης και μεταφοράς των ανεμογεννητριών, των βάσεων αυτών, των καλωδίων καθώς και το κόστος της πλήρους αποκατάστασης του φυσικού περιβάλλοντος. Αναλυτικότερα, στα παραπάνω περιλαμβάνονται η επανεπίχωση των βάσεων των ανεμογεννητριών και των καναλιών των καλωδίων μέσης τάσης καθώς και των πλατειών πέριξ των βάσεων. Είναι γνωστό ότι στις εγκαταστάσεις Α/Π, το ζήτημα του θορύβου αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα θέματα, αναφορικά με τις περιβαλλοντικές οχλήσεις. Στο πλαίσιο αυτό, μεταξύ ανεμογεννητριών με αντίστοιχες αεροδυναμικές ιδιότητες και ίδια ονομαστική ισχύ, επιλέχθηκαν αυτές με χαμηλή στάθμη θορύβου, όπως προκύπτει από κατάλληλη σχεδίαση του πτερυγίου. Η επιλογή αυτή επιφέρει αύξηση στο κόστος της τάξης του 3% επί του κόστους κτήσης των ανεμογεννητριών, ήτοι 225 χιλ. περίπου. Κατά συνέπεια, και το ποσό αυτό θα πρέπει να συνεκτιμηθεί στις δαπάνες περί προστασίας του περιβάλλοντος. 3.6 Συσχέτιση του Έργου με Άλλα Έργα και Δραστηριότητες Γύρω από την άμεση περιοχή επέμβασης του προτεινόμενου Α/Π, δεν υπάρχουν εγκατεστημένα έργα. Σύμφωνα με τα αρχεία και τη γεωγραφική αποτύπωση της ΡΑΕ [4], στην περιοχή έχουν δοθεί τρεις άδειες παραγωγής ισχύος 46MW. Η μία εκ των τριών, «Α/Π Μαυρολίθαρο Ι 18MW», ανήκει στον ίδιο φορέα του προτεινόμενου έργου. Με το παρών καθεστώς, δεν αναμένεται να προκύψουν αλληλεπιδράσεις κατά τη φάση κατασκευής του προτεινόμενου έργου, ενώ λόγω και της γειτνίασης των πάρκων μπορούν να συνεργαστούν οι φορείς επένδυσης ώστε να περιοριστούν και οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις αλλά και το κόστος κατασκευής. Ειδικότερα, το προτεινόμενο έργο θα συνδεθεί στον υπό κατασκευή υποσταθμό «ΓΡΕΒΕΝΑ 2», ο οποίος θα χρησιμοποιηθεί και για το γειτονικό 3.6

7 αιολικό πάρκο «Καψάλες 20MW» της εταιρείας Γκαμέσα Ενεργειακή Ελλάς Α.Ε. Με αυτόν τον τρόπο μοιράζονται και τα κόστη κατασκευής, ενώ μειώνονται και ο περιβαλλοντικές επιπτώσεις εφόσον και τα δύο έργα θα συνδεθούν σε έναν υποσταθμό. Επίσης, σημειώνεται, ότι σε γενικό πλαίσιο, με την κατασκευή νέων πάρκων ενισχύεται η διασπορά της παραγωγής, στοιχείο ιδιαίτερα ευεργετικό για την ασφάλεια και την ευστάθεια του ηλεκτρικού δικτύου, ενώ ταυτόχρονα ανάλογα έργα μπορούν να δράσουν σωρευτικά ως προς την ενεργειακή αυτονομία της περιοχής αλλά και τον περιβαλλοντικό χαρακτήρα αυτής. 3.7