ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΚΑΒΑΛΑΣ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ. Θέαα πτυγναιοης εργασίας:

Transcript

1 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΚΑΒΑΛΑΣ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ Θέαα πτυγναιοης εργασίας: Μελέτη για τον τουρισμό στον Νομό Χαλκιδικής Υποβληθείσα στην Καθηγήτρια Πολυχρονίδου Περσεφόνη ) Από τις σπουδάστριες^ραδέλη Βαΐά ^9233, 1, Στόγιου τ ^ ο ι Αρ^ζοντία 9406 \ Έναρξη: Παράδοση: Καβάλα 2011

2 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Εισαγωγή Γνωριμία με την Χαλκιδική Παρουσίαση του νο μ ο ύ Οδοιπορικό στο νομό Χαλκιδικής «Άγιο Ό ρος» Ο τουρισμός Η έννοια του τουρισμού Οι κατηγορίες - διακρίσεις του τουρισμού Εποχιακός και Συνεχής Τουρισμός Στατικός και Κινητικός Τουρισμός Ατομικός και Μαζικός Τουρισμός Εσωτερικός και Εξωτερικός Τουρισμός Νεανικός και Τρίτης Ηλικίας Τουρισμός Εναλλακτικός τουρισμός και οι μορφές του Οι επιπτώσεις του τουρισμού στους τομείς μιας χώρας Οικονομικές Επιπτώσεις Περιβαλλοντικές Επιπτώσεις Κοινωνικές και Πολιησμικές επιπτώσεις Ο τουρισμός στην Χαλκιδική Κεντρική Χαλκιδική Ορεινή Χαλκιδική Πρώτη χερσόνησος : η Κασσάνδρα Δεύτερη χερσόνησος : η Σιθωνία... 63

3 3.5. Τρίτη χερσόνησος : το Ά θω ς «Αγιο Ό ρος» Στατιστική ανάλυση Έρευνα προς εργαζόμενους Έρευνα προς τουρίστες της Χαλκιδικής...88 Συμπεράσματα Παραρτήματα Παράρτημα 1 : Ερωτηματολόγιο προς εργαζόμενους Παράρτημα 2 ; Ερωτηματολόγιο προς τουρίστες Βιβλιογραφικές αναφορές...109

4 ΓΡΑΦΗΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΑ ΠΡΟΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΥΣ 1: Ηλικία ; Φ ύλο ; Τόπος μόνιμης κατοικίας : Μορφωτικό ετήπεδο : Οικογενειακή κατάσταση : Απασχόληση σε τουριστικές ετηχειρήσεις : Είστε ένας από τους ιδιοκτήτες της επιχείρησης : Τόπος εργασίας : Παροχή κατοικίας προς τους εργαζόμενους : Απασχόληση στην ετηχείρηση για πολλά έτη : Είστε ικανοποιημένοι με την συμπεριφορά των εργοδοτών; : Αμοιβή για τις υπερωρίες : Χρονικό διάστημα απασχόλησης εργαζομένων : Ωράριο εργαζομένων : Μηναίο εισόδημα : Είστε ικανοποιημένοι με την αμοιβή σας; : Ασφαλιστική κάλυψη εργαζομένων : Είστε ικανοποιημένοι από την ασφάλεια σας;... 86

5 19: Έχει εττηρεαστεί ο τουρισμός στον νομό της Χαλκιδικής και αντίστοιχα στο χώρο εργασίας σας στα πλαίσια της οικονομικής κρίσης; : Μείωση αμοιβής λόγω της οικονομικής κρίσης ΕΡΕΥΝΑ ΠΡΟΣ ΤΟΥΡΙΣΤΕΣ ΤΗΣ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ 1: Ηλικία : Φ ύλο : Τόπος μόνιμης κατοικίας : Μορφωτικό επίπεδο : Εργασιακή απασχόληση : Οικογενειακή κατάσταση : Μηνιαίο εισόδημα : Αριθμός εκδρομών τον χρόνο : Είδη τουρισμού : Επισκέψεις στην Χαλκιδική : Λόγοι επίσκεψης στην Χαλκιδική : Λόγοι διακοπών στην Χαλκιδική : Πληροφορίες για την Χαλκιδική : Με ποιον επισκέπτεστε την περιοχή; : Αριθμός διανυκτερεύσεων στην περιοχή : Καταλύματα : Χρηματικό ποσό ανά άτομο την ημέρα : Δραστηριότητες στην Χαλκιδική... 98

6 19: Ενημερωτικά φυλλάδια που πρέπει να διανέμονται στους τουρίστες : Σκοπεύετε να επισκεφτείτε ξανά την περιοχή; : Θα προτείνετε σε γνωστούς να επισκεφθούν την Χαλκιδική; : Είστε ικανοποιημένοι από την διαμονή σας στην περιοχή; : Λόγοι που δεν είστε ικανοποιημένοι από την διαμονή σας στην περιοχή...100

7 Η εποχή που διανύουμε είναι δύσκολη, οι άνθρωποι νιώθουν την ανάγκη να ξεφύγουν από την καθημερινότητα και τα προβλήματά τους, κάτι που μπορεί να επιτευχθεί με τις διακοπές. Με τον όρο διακοπές εννοούμε την ξεκούραση, την αναψυχή, την γνωριμία νέων περιοχών και ανθρώπων δηλαδή με λίγα λόγια καταλήγουμε στην έννοια του τουρισμού. Η εξερεύνηση νέων περιοχών και η ανάλυση του τουρισμού ήταν οι λόγοι επιλογής του θέματος της παρούσας εργασίας. Το θέμα που διαπραγματεύεται η εργασία είναι η μελέτη του τουρισμού στο Ν. Χαλκιδικής και είναι αρκετά ενδιαφέρον για το ευρύ κοινό αφού λειτουργεί σαν τουριστικός και εκπαιδευτικός οδηγός. Βασικότεροι στόχοι της παρούσας εργασίας: > Η παρουσίαση του Νομού Χαλκιδικής από γεωγραφικής άποψης δηλαδή η εξερεύνηση των περιοχών που βρίσκονται μέσα στα όρια του νομού καθώς και τα ιστορικά και πληθυσμιακά του στοιχεία. > Η έννοια του τουρισμού και οι κατηγορίες του. Οι μορφές που παρουσιάζει καθώς και οι επιπτώσεις του σε διάφορους τομείς μιας χώρας. > Η Χαλκιδική και η ανάλυση της τουριστικής της ανάπτυξης μέσω των δραστηριοτήτων που προσφέρει, των ξενοδοχειακών μονάδων και γενικά των καταλυμάτων της. > Εμπειρική έρευνα πάνω στους εργαζόμενους και τους τουρίστες της περιοχής. Οι στόχοι της εργασίας υλοποιούνται μέσα από την παρουσίαση τεσσάρων κεφαλαίων. Το πρώτο παρουσιάζει τον Νομό Χαλκιδικής. Το δεύτερο αναλύει την έννοια του τουρισμού, ενώ το τρίτο λειτουργεί συνδυαστικά με τα δύο προηγούμενα κεφάλαια αφού αναφέρεται στον τουρισμό της Χαλκιδικής. Το τέταρτο κεφάλαιο περιλαμβάνει την στατιστική ανάλυση της έρευνας μέσω ερωτηματολογίων που διεξήχθη σε εργαζόμενους και τουρίστες της περιοχής. Τέλος, η εργασία ολοκληρώνεται με ορισμένα συμπεράσματα που αποτελούν σύνοψη αυτών που προηγήθηκαν.

8 Πτυχιακή εργασία: Μελέτη για τον τουρισμό σ V Νομό Χσ/χιδικής ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ : ΓΝΩΡΙΜΙΑ ΜΕ ΤΗΝ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗ 1.1 ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ΝΟΜΟΥ Ο νομός της Χαλκιδικής αποτελεί περιοχή της Μακεδονίας στη Βόρεια Ελλάδα και βρίσκεται μεταξύ Θερμαϊκού και Στρυμονικού κόλπου, συνορεύοντας στα βόρεια με το νομό Θεσσαλονίκης από τον οποίο απέχει μόλις μερικά χιλιόμετρα. Η Χαλκιδική γεωγραφικά αποτελεί την απόληξη της Κεντρικής Μακεδονίας στο Αιγαίο Πέλαγος, το οποίο εισχωρεί βαθιά μέσα σε αυτήν, σχηματίζοντας τρεις ετημήκεις χερσονήσους (ή αλλιώς η "Τρίαινα" ή τα "τρία πόδια"), που δίνουν στην περιοχή το χαρακτηριστικό της σχήμα,την Κασσάνδρα στα δυτικά, τη Σιθωνία στο κέντρο και το Αγιο Όρος στ' ανατολικά. Στην «Τρίαινα» αυτή σχηματίζονται ο Τορωναίος κόλπος ανάμεσα στην Κασσάνδρα και την Σιθωνία καθώς και ο Σιγγιτικός κόλπος ανάμεσα στην Σιθωνία και το Αγιο Όρος. Η χερσόνησος της Χαλκιδικής χωρίζεται διοικητικά στον νομό Χαλκιδικής και στην αυτόνομη μοναστική πολιτεία του Αγίου Όρους. Το βόρειο τμήμα της χερσονήσου ανήκει στο νομό Θεσσαλονίκης. Πρωτεύουσα του Νομού Χαλκιδικής είναι ο Πολύγυρος και είναι κτισμένος αμφιθεατρικά στις πλαγιές του Όρους του Προφήτη Ηλία. προσφέροντας συναρπαστική θέα στη θάλασσα και το υπέροχο τοπίο. Βρίσκεται στο γεωγραφικό μέσο του νομού και έχει περίπου κατοίκους, ενώ διοικητικό κέντρο του Αγίου Όρους είναι οι Καρυές (imited-hellas.com; Wikipedia.gr). Οι Δήμοι οι οποίοι απαρτίζουν τον νομό Χαλκιδικής είναι: Δήμος Αρναίας. Δήμος Ανθεμούντα, Δήμος Ζερβοχωρίων, Δήμος Τρίγλιας, Δήμος Τορώνης, Δήμος Σταγείρων - Ακάνθου, Δήμος Σιθωνίας, Δήμος Πολυγύρου. Δήμος Παναγίας, Δήμος Παλλήνης, Δήμος Ορμύλιας, Δήμος Μουδανιών, Δήμος Κασσάνδρα, Δήμος Καλλικράτειας (Wikipedia.gr). Σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία της απογραφής πληθυσμού που έγινε πρόσφατα μέσα στο έτος του 2011 ο πληθυσμός της περιφερειακής ενότητας της Χαλκιδικής, που θα μπορούσε δικαίως να χαρακτηρισθεί οικολογικός παράδεισος, ανέρχεται

9 στους κατοίκους. Αναλυτικότερα στοιχεία επίσης από την απογραφή του νομού κατά το έτος που διανύουμε συνοψίζουν τον πληθυσμό στους παρακάτω νομούς ως εξής: Δήμος Πολυγύρου κάτοικοι. Δήμος Αριστοτέλη κάτοικοι, Δήμος Κασσάνδρας κάτοικοι. Δήμος Νέας Προποντίδας κάτοικοι και Δήμος Σιθωνίας κάτοικοι (Perifereianews.com, 2011). 1.2 ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΤΟ ΝΟΜΟ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ Αν ξεκινήσει κάποιος την περιήγηση του προς την Χαλκιδική από Θεσσαλονίκη μέσω Θέρμης - Νέας Ραιδεστού - Βασιλικών, θα βρεθεί σε έναν από τους νομούς της, το νομό Ανθεμούντα που απέχει 30 χιλιόμετρα από την Θεσσαλονίκη. Ανεβαίνοντας την κεντρική οροσειρά της Χαλκιδικής από τον Χολομώντα μπορούμε να συναντήσουμε το χωρίο Γαλαρινό, τον οικισμό Πρινοχώρι και το χωριό Κρηνή. Η Γαλάτιστα είναι η πρώτη κομώπολη που θα συναντήσει, αφού πρώτα περάσει το μεγάλο μοναστήρι της Αγίας Αναστασίας της Φαρμακεύτριας. Η Αλατιστή πήρε το όνομά της από την Γαλατεία, κόρη του Νηρέα και της Δωρίδας και είναι χτισμένη στους πρόποδες του Χολομώντα στην θέση της αρχαίας Ανθεμούντας. Αποτελεί μια μικρή κωμόπολη στην κεντρική Χαλκιδική με μεγάλη ιστορία γιατί τον Ιούνιο του 1821 σκοτώθηκε εκεί ο Καπετάν Χάψας και οι Τούρκοι έκαψαν όλο το χωριό. Η περιοχή παράγει καπνό, βαμβάκι και σιτάρι. Ο βυζαντινός πύργος και οι υδρόμυλοι της πόλης είναι μέρη που αξίζει κανείς να επισκεφθεί. Νοτιότερα της Γαλάτιστας βρίσκουμε το χωριό Βάβδος, με υψόμετρο 1200μ. και υπέδαιρος σε θειούχα και μαγνησιούχα μεταλλεύματα, γνωστό για τα μεταλλεία του που παλιά διακρινόταν για την μεγάλη εξαγωγή σιδηροπυρίτη και χαλκού. Στην ίδια περιοχή διασχίζοντας τον ανακατασκευασμένο κεντρικό δρόμο, που ξετυλίγεται δίπλα στις βουνοπλαγιές με φοβερή ποικιλία χρωμάτων που εναλλάσσονται συνεχώς, αφού και τα πλατάνια που περιστοιχίζουν το δρόμο αλλάζουν χρώμα στις διάφορες εποχές του χρόνου συναντούμε στο 48 χλμ. τον Αγιο Πρόδρομο, ένα γραφικό ορεινό χωριό γνωστό για το καλό φαγητό. Προχωρώντας νότια από εκεί συναντάμε το Παλαιόκαστρο και 7χλμ. αργότερα φθάνουμε στην πρωτεύουσα του νομού τον Πολύγυρο.

10 Χτισμένος πάνω στα ερείπια της αρχαίας Απολλχονίας με υψόμετρο 560 μέτρα, ο Πολύγυρος είναι κέντρο εμπορικής κίνησης της περιοχής με κύρια προϊόντα το σιτάρι και το λάδι. Τα αξιοθέατα της πρωτεύουσας που αξίζη να επισκεφθεί κάποιος είναι τα παλιά αρχοντικά του παραδοσιακού κέντρου της πόλης που διακρίνονται για την εκπληκτική αρχιτεκτονική τους και η παλαιά εκκλησία του Αγίου Νικολάου. Επίσης ο Τσουκαλάς, βουνοκορφή με ψηλές βελανιδιές στα βόρεια της πόλης με υψόμετρο 890μ., από όπου αντικρίζει κανείς ένα πανοραμικό και μαγευτικό θέαμα με τις τρεις χερσονήσους της Κασσάνδρας, της Σιθωνίας και του Αγίου Όρους και τα Καστριά, βραχώδη υψώματα με υπολείμματα ερειπίων της αρχαίας Απολλωνίας στα νότια της πόλης. Τέλος, η γραφική μεγάλη κρήνη με τις έξη βρύσες σχεδόν στο κέντρο της πόλης αποτελεί μια φωτογραφία των περισσότερων τουριστών του Πολυγύρου (Polygyros.gr). Πάνω στις πευκόφυτες βουνοπλαγιές βορειοανατολικά του Πολυγύρου βρίσκεται το χωριό Ταξιάρχης, παραδοσιακό γραφικό χωριό μέσα στο πράσινο με κύριο χαρακτηριστικό τα εξαιρετικά παραδοσιακά υφαντά. Ο Ταξιάρχης, ο οποίος απέχει 25χλμ. από τον Πολύγυρο σε υψόμετρο 650μ., αναπτύσσει τελευταία μεγάλο αγροτουρισμό και προσφέρεται για χειμερινό τουρισμό. Η γιορτή του μανιταριού κάθε φθινόπωρο είναι κάτι που τον χαρακτηρίζει. Από τον Πολύγυρο αν συνεχίσουμε ανατολικά συναντούμε όμορφα ορεινά χωριά μέσα σε ελαιώνες και πεύκα όπως τα Βράσταμα, Μαρλιά, Κελί, και τέλος στα 25χλμ. περίπου από τον Πολύγυρο το Μεταγγίτσι απ όπου μπορούμε να κατεβούμε νοτιοδυτικά μέχρι την Μεταμόρφωση ή νοτιοανατολικά μέχρι την ακτή Σαλονικιού στον Σιγγιτικό κόλπο ανάμεσα στο δεύτερο και το τρίτο πόδι της Χαλκιδικής. Ξεκινώντας από την Θεσσαλονίκη μέσω Καρδίας, μπαίνουμε στο Νόμο Χαλκιδικής συναντώντας πρώτα το Λάκκωμα που απέχει μόλις 30 χλμ. από την Θεσσαλονίκη. Το Λάκκωμα είναι γνωστό για τις όμορφες κιτρινοκόκκινες πέτρες που βγάζει η περιοχή. Ακολουθώντας τον επαρχιακό δρόμο του Λακκώματος ανατολικά θα συναντήσουμε στη συνέχεια τη Νέα Γώνιά (την αρχαία Αντιγόνεια) τα νέα Σύλλατα, τον Ροδόκηπο και βέβαια τα Πετράλωνα με το παγκόσμια πλέον γνωστό σπουδαίο Σπήλαιο των Πετραλώνων.

11 Ραδέλη Βανα, Στόγιου Αρχοντιά Το στιήλαιο Πετραλώνων στην πραγματικότητα είναι μία ομάδα σπηλαίων στους πρόποδες του βουνού Κατσίκα με μία διαδρομή δύο χιλιομέτρων σταλακτιτοόν και σταλαγμιτών, μέσα στο οποίο βρέθηκε το 1960 απολιθώματα θηλαστικών ζώων που έζησαν πάνω από χρόνια πριν καθώς ετήσης και πρώτα ευρήματα ενός Homo Sapiens Neanderthalensis ή «αρχανθρώπου ταιν Πετραλώνων» ή «άνθρωπος των Πετραλώνων» που έζησε χρόνια πριν. Η ανακάλυψη αυτού του πρωτογόνου ανθρωποειδούς μαζί και με πολλά άλλα αρχαία αντικείμενα καθιστά το σττηλαίο σαν ένα παράθυρο στο χαμένο παρελθόν της ανθρωπότητας. Το σπήλαιο Πετραλώνων ηλεκτροφωτίζεται και είναι ανοιχτό για το κοινό από τις 9:00 πμ έως 6:00 μμ καθημερινά (Μανωηλίδης, 2007; Βαλτίρκα, 2009; Holidaysgreece.gr). Συνεχίζοντας στον επαρχιακό δρόμο περνάμε από τα Ελαιουργία που πήραν το όνομά τους από τους πολλούς ελαιώνες που υπάρχουν στην περιοχή και επιστρέφουμε στα νέα Σύλλατα για να βγούμε στην εθνική οδό της Χαλκιδικής όπου μπορούμε να γυρίσουμε 5 χλμ. πίσω προς Θεσσαλονίκη που θα βρούμε την έξοδο για το χωριό Άγιος Παύλος, με την βυζαντινή εκκλησία του Αγίου Τρύφωνα τον προστάτη των αμπελιών. Το χωριό Νέα Ηράκλεια αποτελεί και την παραλία του Αγίου Παύλου. Εκεί βρέθηκε ασημένια λειψανοθήκη του 4 αιώνα με γλυτττές παραστάσεις από την Καινή και την Παλαιά Διαθήκη η οποία σήμερα φυλάσσεται στο Βυζαντινό Μουσείο Θεσσαλονίκης. Συνεχίζοντας παραλιακά φθάνουμε στο χωριό Νέα Καλλικράτεια μία κωμόπολη με έντονη εμπορική ανάπτυξη, αφού απέχει μόλις 40 χλμ. από την Θεσσαλονίκη και 30 χλμ. από το αεροδρόμιο «Μακεδονία». Η πόλη χτίστηκε από Έλληνες πρόσφυγες από την Μικρά Ασία το 1922 και πήρε το όνομα της από την Καλλικράτεια την πόλη όπου ζούσαν μέχρι τότε. Το χωριό φαίνεται να κατοικείται από την Νεολιθική εποχή. Έρευνες αρχαίων στην περιοχή έφεραν στο φως επιτύμβια στήλη με αέτωμα που παριστάνει νεαρή γυναίκα με περιστέρι στο αριστερό της χέρι (440 π.χ.), η οποία φυλάσσεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης. Μη γυρίζοντας στην επαρχιακή οδό και συνεχίζοντας τον επαρχιακό παραθαλάσσιο δρόμο της Καλλικράτειας θα διασχίσουμε τα χωριά Γεωπονικά, όπως ονομάζεται μια παραλία μήκους 3 χιλιομέτρων, τη Βεριά, τη

12 Σωζόπολη, τα Νέα Πλάγια και τα Φλογητά μικρά όμορφα χωριά και οικισμοί με καθαρές παραλίες. Μετά από μία ακόμη απέραντη ευθεία παραλίας τεσσάρων χιλιομέτρων αυτή του Διονυσίου θα φθάσουμε στα Νέα Μουδανιά, η οποία αποτελεί ουσιαστικά την μεγαλύτερη κομώπολη της Χαλκιδικής. Όπως και οι περισσότερες πόλεις της Χαλκιδικής έτσι και τα Νέα Μουδανιά χτίστηκα από πρόσφυγες της Μικράς Ασίας το 1923 σε μια ελαιόφυτη παραθαλάσσια τοποθεσία η οποία αρχικά ονομάστηκε «Καργί λιμάνι» που στα τούρκικα σημαίνει απάνεμο λιμάνι. Είναι σχετικά κοντά στην Θεσσαλονίκη καθώς απέχει από αυτήν περίπου 60 χιλιόμετρα κι έτσι αποτελεί έναν πόλο έλξης τουριστικό και εμπορικό αφού αν την ετησκεφθεί κάποιος μπορεί να δει την παλιά εκκλησία «Παναγία Κορυφινή», μουσεία όπως το Ααογραφικό Μουσείο, το Μουσείο αλιευτικών σκαφών και εργαλείων κ.α. (Γενικό Αύκειο Μουδανιών). Αν δεν συνεχίσει κανείς παραλιακά και ακολουθήσει την εθνική οδό θα μπορεί να επισκεφθεί βορειότερα την Νέα Τρίγλια, 8 χιλιόμετρα πριν από τα Νέα Μουδανιά και διασχίζοντας όμορφους δρόμους με πλούσιους αμπελώνες και ελαιώνες να περάσει τα χωριά Νέα Τένεδο, Αγιο Παντελεήμονα, Σήμαντρα, Ζωγράφου και Πορταριά και να καταλήξει πάλι στον κεντρικό δρόμο και στα Μουδανιά. Τα Νέα Μουδανιά αποτελούν την πύλη των τριών χερσονήσων της Χαλκιδικής καθώς έξω από την κωμόπολη βρίσκεται η μεγάλη διασταύρωση από την οποία ξεκινά ο δρόμος προς την Κασσάνδρα, την Σιθωνία και το Αγιο Όρος. Αν συνεχίσουμε ανατολικά των Νέων Μουδανιών προς το δεύτερο πόδι της Χαλκιδικής, συναντούμε το μεγάλο παραλιακό χωριό Αγιος Μάμας φημισμένο για το πενθήμερο πανηγύρι του στις αρχές του Σεπτέμβρη, κατάλοιπο της παλαιάς μεγάλης ζωοπανήγυρης του χωριού. Το πανηγύρι έχει πολύ μεγάλο ενδιαφέρον και συγκεντρώνει πολύ κόσμο κάθε χρόνο από τουρίστες και ντότηους των τριγύρω περιοχών. Ελάχιστα χιλιόμετρα ανατολικά του χωριού συναντάμε την παραλία Καλυβιών Πολυγύρου, που θεωρείται το ετηνειο του Πολυγύρου. Ανηφορίζοντας τον κεντρικό δρόμο η τοποθεσία της αρχαίας Όλύνθου μας υποδέχεται, της οποίας τα ερείπια βρίσκονται στο σημερινό χωριό Μυριόφυτο και ως τον Πύργο των Μαριανών.

13 Πτυχιακή εργασία: Μελέτη για τον τουρισμό στον Νομό Χτύχιδικής Δεκατέσσερα χιλιόμετρα νότια της πρωτεύουσας του νομού φθάνουμε στην Γερακινή η παραλία της οποίας με την πλούσια χρυσαφένια αμμουδιά της βρίσκεται στον Τορωναίο κόλπο. Έξω από το χωριό σε ακτίνα τριών χιλιομέρων βρίσκονται τα μεταλλεία λευκολίθου και μαγνησίου της Γερακινής. Το χωριό κατοικήθηκε αρχικά από τους εργάτες των ορυχείων της που μέχρι και 20 χρόνια περίπου ήταν ενεργά. Σε τρία ακόμη φθάνουμε στα Ψακούδια γνωστό νέο πετρόχτιστο οικισμό. Αξίζει να αναφερθούμε και στο χωριό της Ορμύλιας, που αποτελεί τον αρχαιότερο οικισμό της Χαλκιδικής. Είναι μια μεγάλη ορεινή κωμόπολη που είναι χτισμένη στους πρόποδες του Χολομώντα στην άκρη του ποταμού Παλαιοχωριτικού ή Χαβρία, πάνω στα ερείπια της αρχαίας Σερμύλης, της μεγαλύτερης και καλύτερης αποικίας της αρχαίας Χαλκιδικής. Εκεί βρίσκεται το μοναστηριακό κέντρο «Παναγία Φιλανθρωπινή» με μεγάλη αίθουσα συνεδρίων και πλούσια δραστηριότητα στον τομέα της υγείας και της κοινωνικής προσφοράς, το οποίο αποτελεί φιλανθρωπικό ίδρυμα του Ιερού Κοινοβίου Ευαγγελισμού της Θεοτόκου που λειτουργεί περισσότερο από 30 χρόνια, με 120 μοναχές από διάφορα έθνη, η πλειονότητα των οποίων κατέχει πανεπιστημιακούς τίτλους. Το κοινόβιο είναι μετόχι της Ιεράς Μονής Σιμώνος Πέτρας του Αγίου Όρους ενώ οι εγκαταστάσεις του Κέντρου συμπεριλαμβάνουν πολυγλωσσικό συνεδριακό κέντρο και εργαστήριο υψηλής τεχνολογίας για ιατρικές υττηρεσίες και έρευνες. Στον ίδιο δήμο, αυτόν της Ορμύλιας, θα θαυμάσουμε άλλο ένα μεγάλο μοναστήρι, τη Μονή του Αγίου Αρσενίου απ όπου μπορούμε να θαυμάσουμε και την υπέροχη θέα της θάλασσας (Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας). Συνεχίζοντας το οδοιπορικό στην Κεντρική Χαλκιδική συναντούμε την Μεταμόρφωση, μικρό χωριό μεν με μεγάλη τουρισπκή κίνηση δε, όπου τα πεύκα είναι ένα με τα κύματα και όπου βρίσκονται πολλές παιδικές κατασκηνώσεις μιας και το ήτηο και ξερό κλίμα του είναι ιδανικό για τα παιδιά. Σε μικρή απόσταση βρίσκεται και το γυναικείο μοναστήρι του τίμιου Προδρόμου, όπου μετά από εκεί διαλέγουμε ανάμεσα σε μια ορεινή διαδρομή προς το χωριό Μεταγγίτσι πνιγμένο σε ελιές και κλήματα ή να συνεχίσουμε παραλιακά είτε ανατολικά προς την Νικήτη, την είσοδο της Σιθωνίας (Βαλτίρκα, 2009).

14 Πτυχιακή εργασία: Μελέτη για τον τουρισμό στον Νομό Xa)Jcι^ικής Από τα Νέα Μουδανιά αν τιάρουμε τον δρόμο της Κασσάνδρας, η πρώτη κωμόπολη που θα συναντήσουμε είναι η Νέα Ποτίδαια που αποτελεί ουσιαστικά και την είσοδο της χερσονήσου της Κασσάνδρας. Είναι χτισμένη πάνω στα ερείπια της αρχαίας πόλης και ίσως στο στενότερο σημείο της χερσονήσου. Η πλωτή διώρυγα η οποία έχει μέγεθος 125μ. πλάτος και χωρίζει το Θερμαϊκό από τον Τορωναίο κόλπο την τέμνει στην μέση και χρονολογείται στον 1 αιώνα π.χ. Τα τείχη της αρχαίας Ποτίδαιας, η οποία καταστράφηκε από τον Φίλιππο Β της Μακεδονίας και στη θέση της ιδρύθηκε από το Κάσσανδρο η Κασσανδρεία. είναι μέρος τοιν λίγων ερειπίων που σώζονται δίπλα στη μεγάλη γέφυρα πάνω από την διώρυγα. Συνεχίζοντας την διαδρομή μας περνάμε από την Νέα Φώκαια που απέχει μόλις 15 χλμ. από τα Μουδανιά, με τα βραχώδη δαντελένια κι απόμερα μικρά ακρογιάλια της. Το χωριό αυτό αποτελεί προσφυγικό οικισμό που χτίστηκε στη θέση παλιών αγιορείτικων μετοχιών. Αυτοί που ίδρυσαν τον οικισμό κατάγονταν από τη Φώκαια της Μικράς Ασίας που είναι μια πόλη κοντά στη Σμύρνη, εξ ου και το σημερινό όνομα. Το 1922 μετά την καταστροφή της Σμύρνης το κράτος παραχώρησε στους πρόσφυγες την περιοχή που αποτελείτο από μονές. Ο τόπος κατοικούνταν από την προϊστορική περίοδο. Τα αξιοθέατα που συνθέτουν τον ιστορικό χαρακτήρα του χωριού είναι ο βυζαντινός πύργος του 15 αιώνα στην παραλία της, πύργος του Απόστολου Παύλου, χτισμένος το 1407 πάνω σε αρχαίο ταφικό έργο και ρόλος αυτού ήταν ότι χρησίμευε στην προστασία του μετοχιού της Μονής Αγίου Παύλου. Σύμφωνα με την παράδοση, ο Απόστολος Παύλος όταν βρισκόταν στη Χαλκιδική, βάφτιζε εκεί κρυφά τους χριστιανούς. Ποτέ δεν περνάει απαρατήρητος καθώς είναι θαυμάσια διατηρημένος και φωτισμένος. Επίσης το αγίασμα του Απόστολου Παύλου, ένας λαξευτός διάδρομος μέσα σε βράχο που καταλήγει σε υπόγειο θάλαμο είναι άξιο περιήγησης κάθε τουρίστα (Wikipedia.gr). Σε ακτίνα 5 χιλιομέτρων φθάνουμε στην Αθυτο η οποία είναι κτισμένη στην θέση της αρχαίας Αθύτου, στην άκρη ενός υψιπέδου, που δεσπόζει στην περιοχή και καταλήγει με έντονες κλίσεις στην θάλασσα. Μαρτυρίες για την πόλη έχουμε μέχρι τον 1 αι. π.χ, από τις οποίες φαίνεται ότι η αρχαία Άφυτις αποτελούσε μια από τις σημαντικότερες πόλεις η οποία έκοβε και δικό της νόμισμα με την κεφαλή του

15 Πτυχιακή εργασία: Με?στη για τον τουρισμό στον Νομό Χα)χιδικής προστάτη της πόλης «Άμμίον Δία». Η σημερινή Άθυτος αποτελεί ίσως το μόνο παραλιακό οικισμό της Χαλκιδικής, ο οποίος διατηρεί σε μεγάλο βαθμό τον αρχικό του πολεοδομικό σχεδιασμό και παράλληλα διασώζει ικανοποιητικό αριθμό παραδοσιακών κτιρίων. Αξιέπαινη είναι η προσπάθεια της κοινότητας που έντονα προσπαθεί την ευαισθητοποίηση των κατοίκων ως προς τα θέματα προστασίας ή διατήρησης του οικισμού τους καθώς και τον αγώνα να καταδείξουν τον κατασκευαστικό πλούτο του χωριού και την ευρηματικότητα των παλιών μαστόρων. Ο παραδοσιακός οικισμός λοιπόν σε συνδυασμό με παλιές εκκλησίες όπως του Αγίου Δημητρίου με τρούλο του 1858 και της Παναγίας, την Ακρόπολη της Αθύτου αλλά και τον «βράχο» απ όπου ατενίζουμε η Σιθωνία, τον Τορωναίο κόλπο και τη καμπύλη της χερσονήσου της Κασσάνδρας είναι τα βασικότερα κίνητρα για να επισκεφθούμε το χωριό της Αθύτου (Αδαμογιάννης, 1994). Σχεδόν ένα χωριό με την Αθυτο κοντεύει να γίνει το διπλανό χωριό «Καλλιθέα» με το όνομά του να δηλώνει την όμορφη θέση που κατέχει το χωριό ή αλλιώς «Μάλτεπε» όπως ήταν η ονομασία του πριν το 1946, μιας και η ανάπτυξη οικισμών των τριών χιλιομέτρων που χωρίζουν τα δύο χωριά είναι ταχύτατη. Η Καλλιθέα αποτελεί χωριό έκτασης στρεμμάτων και το πιο κοσμοπολίτικο θερινό κέντρο της Κασσάνδρας καθώς και μεγάλο εμπορικό κέντρο της περιοχής με μόνιμο πληθυσμό περίπου 500 κατοίκους. Στην Καλλιθέα έχουν βρεθεί σημαντικά αρχαιολογικά ευρήματα όπως το ιερό δωρικού ρυθμού του Αμμων Δία, το ιερό του Διονύσου και των Νυμφών και το μικρό εκκλησάκι στην παραλιακή περιοχή του χωριού με ενδιαφέρουσες τοιχογραφίες (Μπουλούση, χ.χ). Αν από την Νέα Φώκαια στρίψουμε δυτικά στον κεντρικό επαρχιακό δρόμο περνώντας δίπλα από τις αγροτικές φυλακές Κασσάνδρας, ανακαλύπτουμε τον παραθαλάσσιο όμορφο οικισμό Σάνη που θεωρούνταν η είσοδος στον Θερμαϊκό κόλπο με τον πύργο του Σταυρονικήτα στο ακρωτήρι Πύργος. Η Σάνη είναι ετησης γνωστή για την ομώνυμη πολυτελή ξενοδοχειακή υποδομή και για το λιμανάκι «Μαρίνα» που διαθέτει με τα πολυτελή σκάφη να αράζουν και να ομορφαίνουν τον οικισμό.

16 Φεύγοντας από την Σάνη και περνώντας τον επίσης παραθαλάσσιο οικισμό της Ελάνης, ανηφορίζουμε προς την ορεινή Κασσανδρεία, παρατηρώντας πολλά σπίτια του 19 " αιώνα και πολλές υπηρεσίες καθώς αποτελεί διοικητικά το κέντρο της Κασσάνδρας. Το χωριό έχοντας πάρει το όνομά του από τον βασιλιά Κάσσανδρο της Μακεδονίας, περιβάλλεται από πλούσια σε βλάστηση καταπράσινα δάση. Δυτικά σε 4χλμ βρίσκεται ουσιαστικά η παραλία του χωριού δηλαδή το επόμενο χωριό που λέγεται Σίβηρη, το οποίο έχει εξελιχθεί σε πνευματικό και εμπορικό κέντρο της περιοχής, εφόσον αποτελεί με το ανοιχτό θέατρό του το επίκεντρο του Φεστιβάλ Κασσάνδρας που διοργανώνεται κάθε καλοκαίρι στην περιοχή που ξεκίνησε το 1993 και από τότε έχει φιλοξενήσει σημαντικούς Έλληνες και ξένους καλλιτέχνες παγκόσμιου ενδιαφέροντος (Taxidologio.gr, 2011). Συνεχίζοντας την ξενάγηση της Κασσάνδρας προς τον νότο συναντούμε το Κασσανδρινό και την Φούρκα ορεινά χωριά μέσα στο πράσινο και κύρια απασχόληση των κατοίκων τους την μελισσοκομία και την γεωργία. Η σκάλα Φούρκας αποτελεί το επίνειο της Φούρκας που είναι ελάχιστα χιλιόμετρα από το χωριό και συνεχίζοντας συναντάμε τα Αγαιοπελαγίτικα, το Ποσείδι. την Καλάνδρα και καταλήγουμε στην Μόλα Καλύβα που είναι και το εττίνειο του Κασσανδρινού. Η Αγία Παρασκευή είναι το επόμενο χωριό στην διαδρομή που αξίζει να αναφερθεί αφού εκτός της μεσογειακή ομορφιά που διαθέτει με τα παραδοσιακά γραφικά σπίτι μέσα στο πευκόδασος διαθέτει νοτιότερα φυσικές ιαματικές πηγές με θεραπευτικές ιδιότητες και υδροθεραπευτήριο τα ονομαζόμενα Αουτρά Αγίας Παρασκευής. Διασχίζοντας την παραλιακή οδό περνάμε το Παλιούρι ένα μικρό μεσογειακό χωριό και πολλούς μικρούς οικισμούς καθώς εττίσης και γνωστά τουριστικά θέρετρα με αναπτυγμένη εμπορική κίνηση όπως τη Χανιώτη, που το όνομά της οφείλεται στον πρώτο της κάτοικο, ο οποίος καταγόταν από τα Χανιά, το Πολύχρονο (ή αρχαία Νεάπολη) και την Κρυοπηγή, χτισμένη αμφιθεατρικά σε πευκόφυτο λόφο με θέα τον κόλπο της Κασσάνδρας (Travel.gr, 2008). Βόρεια μετά την Κρυοπηγή καταλήγουμε στην Καλλιθέα έχοντας ολοκληρώσει μία όμορφη κυκλική διαδρομή της χερσονήσου της Κασσάνδρας. Συνεχίζοντας θα

17 Πτυχιακή εργασία: Μελέτη για τον τουρισμό στον Νομό Χα/χιδικής επιστρέψουμε μέσω Αθύτου, Ν.Φώκαιας, και Ν.Ποτίδαιας στον κόμβο των Ν.Μουδανχών που θα μας μεταφέρει ανατολικά προς το δεύτερο πόδι, τη Σιθωνία (Βαλτίρκα, 2009). Η Νικήτη είναι η πρώτη και μεγαλύτερη κωμόπολη που συναντάμε στην πύλη της Σιθωνίας. Για να φθάσουμε σε αυτή θα πρέπει να ακολουθήσουμε τον παραλιακό δρόμο από τα Νέα Μουδανιά ανατολικά για περίπου 35 χιλιόμετρα, ή αλλιώς από τον Πολύγυρο την πρωτεύουσα του νομού να κατέβουμε νοτιοανατολικά του κεντρικού δρόμου για ετήσης 35 χιλιόμετρα περίπου. Η Νικήτη στεγάζει το δημαρχείο της Σιθωνίας και έχει πάρει το όνομά της από την εκκλησία του Αγίου Νικήτα του 16 αιώνα, γεγονός που γιορτάζεται με πανήγυρη από τις 14 έως τις 16 Σεπτεμβρίου. Ο ναός αυτός λοιπόν χτισμένος το 1867, τα ερείπια της Βασιλικής Σωφρονίου, ενός ναού του 16 αιώνα με υπέροχα ψηφιδωτά, το παλιό σχολείο και η παλιά πόλη είναι μερικά από τα αξιοθέατα της Νικήτης. Συνεχίζοντας νότια της Νικήτης σ ένα μαγευτικό τοπίο που διακρίνουμε από ψηλά διάφανα γαλαζοπράσινα νερά του Τορωναίου κόλπου, περνάμε τις φανταστικές ακτές Κ,αστρί, Αη-Γιάννης, Κοβιού, την ξακουστή ακτή Καλογριάς, την ακτή Ελιάς, την καταπράσινη ακτή Ααγομάνδρας καθώς και τις συνεχόμενες παραλίες Τριπόταμος, Αζάπικο, Κουτσουπιά και Παράδεισος. Ακόμα στα 8 χιλιόμετρα βόρεια της Νικήτης βρίσκεται ο οικισμός Αγιος Παύλος με το μοναστήρι της Αγίας Φωτεινής και στα 18χλμ. δίπλα στον Μαρμαρά, ο παραδοσιακός γραφικότατος οικισμός του Παρθενώνα που θυμίζει οικισμό πριν από το 1960 σε υψόμετρο 300 μέτρων από την θάλασσα. Ο Νέος Μαρμαράς βρίσκεται σε απόσταση 126 και 55 χιλιομέτρων από την Θεσσαλονίκη και τον Πολύγυρο αντίστοιχα και είναι το πιο κοσμοπολίτικο θέρετρο της Σιθωνίας. Έχει πίσω του το καταπράσινο βουνό 'Ιταμός και ακριβώς μπροστά του το νησάκι Κέλυφος που έχει σχήμα χελώνας και έκταση μόλις ένα τετραγωνικό χιλιόμετρο αλλά είναι κατάφυτο από πεύκα. Η περιοχή αναπτύχθηκε ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια κυρίως με την ίδρυση του Πόρτο Καρράς το 1970, σε γειτονικό χώρο μόλις δύο χιλιόμετρα νοτιότερα. Το Πόρτο Καρράς έχει στην κατοχή του το δεύτερο μεγάλο αμπελώνα στον κόσμο σε ιδιοκτησία μεγαλύτερη των δεκαεφτά

18 Πτυχιακή εργασία: Μελέτη για τον τουρισμό στον Νομό ΧεΟ^δικής χιλιάδων στρεμμάτων με καλλιέργειες ελαιώνων, αμπελιδιν και άλλων καλλιεργειών. Κατασκευάζει εξαιρετικά κρασιά με δυνατότητα παραγωγής τόνων τα οποία εξάγονται στο εξωτερικό και διατίθενται στο μεγαλύτερο ξενοδοχειακό συγκρότημα της Χαλκιδικής «Πόρτο Καρράς» (Portocarras.com). Η Τορώνη είναι το επόμενο χωριό που θα συναντήσουμε μετά το Πόρτο Καρράς, αφού θα έχουμε πρώτα περάσει τα Σπαλαθρονήσια και τις ακτές Τρινστίκα και Δεστένικα. Η Τορώνη απέχει 78χλμ. από τα Μουδανιά, διαθέτει πανέμορφη παραλία μήκους 2 χιλιομέτρων και είναι χτισμένη πάνω στα ερείπια της αρχαίας ομώνυμης πόλης που ιδρύθηκε από τους Χαλκιδείς της Εύβοιας κατά τη διάρκεια του 8-7 αιώνα π.χ., από τα οποία σώζονται ελάχιστα όμως δείχνουν το κύρος και τις διαστάσεις της. Αξιοσημείωτος είναι ο ναός του Αγίου Αθανασίου του 5 αιώνα. Το Πόρτο Κουφό ή αλλιώς «Κωφός Αιμένας του Θουκιδίδη» είναι ένα γραφικό λιμανάκι λίγο πιο νότια της Τορώνης χτισμένο σε μια βαθιά εσοχή της θάλασσας και αποτελεί το μεγαλύτερο φυσικό λιμάνι της Ελλάδας. Η κατασκευή του είναι τέτοια ώστε μέσα στο χώρο του δεν ακούγεται καθόλου ο ήχος της έξω θάλασσας και στις βραχώδεις ακτές του σχηματίζονται σπηλιές σε μία από τις οποίες ο επισκέπτης μπορεί να μπει μέσα ακόμη και με βάρκα. Ετησης θεωρείται ο μεγαλύτερος ψαρότοπος της περιοχής (Υπουργείο πολιτισμού και τουρισμού, 2007). Παρακάμπτοντας το ακρωτήρι δρέπανο στο νοτιότερο άκρο της χερσονήσου περνάμε από την άλλη πλευρά της Σιθωνίας την πλευρά του Σιγγιτικού Κόλπου. Το Καλαμίτσι, η ακτή Κληματαριά και το μαγευτικό Κριαρίτσι είναι ακτές με ατελείωτες αμμουδιές που διασχίζουμε ώστε να καταλήξουμε στην Συκιά το μεγαλύτερο χωριό της Σιθωνίας που πήρε το όνομα του από μια συκιά που βρισκόταν έξω από το χωριό. Το 1821 οι κάτοικοι της Συκιάς ήταν πρωτοπόροι στην εθνεγερσία στην Χαλκιδική και το χωριό τους καταστράφηκε, ενώ ο οπλαρχηγός Τσάμης Καρατάσος έκαψε την εκκλησία του χωριού με τους Τούρκους που ήταν κλεισμένοι σ αυτήν. Επιστρέφοντας στον κεντρικό δρόμο και μετά από 8 χιλιόμετρα μικρών οικισμών φθάνουμε στην Σάρτη ένα χωριό χτισμένο στο γενικό χώρο της αρχαίας Σάρτης, το οποίο βρίσκεται 142 χιλιόμετρα από την Θεσσαλονίκη και είναι δημοφιλές θέρετρο

19 Πτυχιακή εργασία: Μελέτη για τον τουρισμό στον Νομό Χα/χιδικής για τους τουρίστες καθώς από τον δρόμο ακόμη που οδηγεί στην είσοδο του χωριού φαίνεται η θέα της γαλαζοπράσινης παραλίας που είναι εκθαμβωτική. Το Πλατανίτσι, ο Αρμενιστης, το Ααγονήσι, η Βουρβουρού και άλλες ακτές ακόμη είναι μέρη με καθαρά νερά που φιλοξενούν συνήθως κατασκηνωτές καθώς και τουρίστες που πραγματοποιούν ημερήσιες εκδρομές. Ο Όρμος Παναγιάς με το όμορφο λιμανάκι του απέχει 6χλμ. από την Βουρβουρού απ' όπου διοργανώνονται θαλάσσιες εκδρομές γύρω από το Άγιο Όρος με τα γραφικά μοναστήρια να κρέμονται κυριολεκτικά από τις απόκρημνες βουνοκορφές της χερσονήσου που μπορεί να τα θαυμάσει κανείς από αυτές τις διαδρομές. Ό Άγιος Νικόλαος είναι στα όρια του δεύτερου ποδιού και αποτελεί μια μικρή μεσόγεια και ρομαντική κωμόπολη με παραδοσιακά σπίτια του 19 αιώνα σε παλιά καλντερίμια, στην οποία μπορούμε να ετησκεφθούμε τις εκκλησίες του Αγίου Γεωργίου και της Αγίας Παρασκευής. Η περιοχή φημίζεται για την παραγωγή καλού τσίπουρου, κρασιού, μελιού και ελαιόλαδου. Συνεχίζοντας μια υπέροχη βόρεια δενδροστοιχία, φθάνουμε στην ακτή Σαλονικιού μια ανοιχτή παραλία ιδανική για ιστιοπλοΐα. Από την ακτή αυτή έχουμε δύο επιλογές: είτε να πάρουμε το δρόμο δυτικά πάνω στο βουνό μέχρι το Μεταγγίτσι και τα χωριά Σμίξη και Μηλιάδα, είτε να συνεχίσουμε βόρεια προς τη Μεγάλη Παναγία, είτε τέλος να συνεχίσουμε ανατολικά μέσω Αγιου Ιωάννη Προδρόμου και να φθάσουμε τα Πυργαδίκια, χωριό γραφικό χτισμένο στην κορυφή του λόφου που τα σπίτια του σταδιακά έχουν φθάσει μέχρι την παραλία (Βαλτίρκα, 2009). Από τα παραθαλάσσια Πυργαδίκια ή από την Ιερισσό και βορειότερα, είμαστε στα όρια της ορεινής Χαλκιδικής. Το Γομάτι και η Μεγάλη Παναγιά είναι δύο από τα χωριά στην ορεινή πλευρά του νομού με εξαιρετική παραγωγή κρασιού, σιταριού, οσπρίου και μελιού, όπως και το Παλαιοχώρι που βρίσκεται Τχιλιόμετρα βορειότερα του χωριού «Γομάτι» με το μεταβυζαντινό κάστρο Νέπωσι. Συνεχίζοντας πάντα πλέον δυτικά μέσα στον καταπράσινο Χολομώντα καταλήγουμε 30χλμ. μετά την Ιερισσό στην Αρναία η οποία είναι μεγάλη κωμόπολη της ορεινής Χαλκιδικής. Στην Αρναία αξίζει να επισκεφθούμε τα παλιά παραδοσιακά σπίτια της, τα περισσότερα απ τα οποία ανάγονται στα μέσα του 19

20 Πτυχιακή εργασία: Μελέτη για τον τουρισμό σ V Νομό Χα)χιδικής αιώνα, ενώ απ όλα ξεχωρίζει ένα μεγάλο διώροφο κτΐσμα, μοναδικό στο είδος του σ ολόκληρη τη Χαλκιδική, το Αρχοντικό. Επίσης το παλιό σχολείο από το 1872 με το διπλανό πανύψηλο καμπαναριό και το Μνημείο των πεσόντων στην έξοδο της κωμόπολης της Αρναίας, αφιερωμένο στην απελευθέρωση της πόλης που έγινε στις Το πανηγύρι της Αγίας Παρασκευής στις 26 Ιουλίου, στην ομώνυμη εκκλησία που βρίσκεται στο όμορφο άλσος στο κέντρο της πόλης, είναι ευχάριστο σε όποιον παρευρεθεί εκεί. Η Αρναία για τη γενικότερη αισθητική αλλά και για τον ιδιαίτερο παραδοσιακό της χαρακτήρα έχει χαρακτηρισθεί από το Υπουργείο Πολιτισμού ως «Ιστορικός Τόπος» και «Παραδοσιακός Οικισμός» (Prasinohorio.gr). Στην Μαραθούσα και την Κρήμνη θα βρεθούμε αν οδηγηθούμε βορειοδυτικά της Αρναίας, σε δύο όμορφα χωριά με εξόδους προς την Θεσσαλονίκη μέσω Νέας Απολλωνίας και Ζαγκλιβερίου αντίστοιχα. Αντιθέτως, αν από την Αρναία ανατολικά διασχίζοντας ένα τοπίο που μας ηρεμεί με εναλλαγές χρωμάτων των φυλλωμάτων των ψηλών δέντρων της περιοχής ανάμεσα σε βράχια, πλατάνια και μελίσσια συναντούμε την Παλαιόχωρα ένα μεγάλο κεφαλοχώρι με παραγωγή σιταριού καπνού και μελιού. Τα Ζερβοχώρια ή αλλιώς Ριζά, ο Γεροπλάτανος όπου βρίσκεται το Μνημείο Φύσης του 10 αιώνα, δηλαδή ο υπεραιωνόβιος πλάτανος, τα Σανά και τα Δουμπιά με το φυσικό μεταλλικό νερό των πηγών τους είναι τα επόμενα χωριά βορειοδυτικά στον Χολομώντα έχοντας από ψηλά την υπέροχη θέα του κάμπου. Από τον παραλιακό δρόμο μετά την Ιερισσό, περνώντας πολλές γραφικές παραλίες φθάνουμε στο Στρατώνι, ένα παραθαλάσσιο χωριό σε μια καταπράσινη κοιλάδα ύψους 200μ. από την θάλασσα που είναι χτισμένο στα ερείπια της αρχαίας Στρατονικείας. Ένα αρχαίο ηρώο, εντυπωσιακά σκαλιστά αγάλματα και επιτύμβιες στήλες που ανακαλύφθηκε στην περιοχή μαρτυρά την ακμή της αρχαίας πόλης. Από το Στρατώνι μπορούμε να απολαύσουμε τη θέα ως την επιβλητική κορυφή του Άθωνα, το νησί της Θάσου και όταν ο καιρός το επιτρέπει μέχρι και τη Σαμοθράκη. Ακολουθώντας πάλι τον παραλιακό δρόμο της Χρυσής Ακτής, 18χλμ. μετά το Στρατώνι φθάνουμε στην Ολυμπιάδα ένα όμορφο χωριό στα σύνορα των νομών Χαλκιδικής και Θεσσαλονίκης. Η Ολυμτηάδα πήρε το όνομά της από την μητέρα του Μέγα Αλέξανδρου που εξορίστηκε εκεί από τον Κάσσανδρο, σύμφωνα με την

21 Πτυχιακή εργασία: Μελέτη για τον τουρισμό σ VΝομό Χαλκιδικής το^κή παράδοση. Η πόλη έχει χτιστεί δίπλα στα ερείπια των αρχαίων Σταγείροιν, την πατρίδα του αρχαίου φιλόσοφου Αριστοτέλη τα οποία βρίσκονται στην χερσόνησο «Λιοτόπι» 700μ βορειοανατολικά του σημερινού οικισμού της Ολυμπιάδας και αποτελούν ένα αξιόλογο αρχαιολογικό χώρο που αξίζει να επισκεφθούμε. Τα αρχαία Στάγειρα είχαν ιδρυθεί στα μέσα του 7 αιώνα π.χ. από Ανδρίους, αλλά αργότερα στην πόλη εγκαταστάθηκαν και Χαλκιδείς άποικοι. Τα αβαθή και πεντακάθαρα νερά της παραλίας της Ολυμπιάδας προσελκύουν οικογένειες με μικρά παιδιά και η θέα του αίιέναντι νησιού ονόματι «Κάπρος» ή «Καυκανάς» εντυπωσιάζει μικρούς και μεγάλους. Από την Ολυμπιάδα μπορούμε με αυτοκίνητο να κάνουμε την διαδρομή «Natural 2000» που περνά από πυκνά δάση Καστανιάς, Δρυός, Οξιάς, και Αγροσυκιάς, όπου συναντάμε την μεγαλύτερη κοινότητα αλεπούς στην Ελλάδα (Halkidikiguide.gr, 2010). Τα παλιά αλλά επισκέψιμα μεταλλεία Κασσάνδρας, τα μεγαλύτερα μεταλλεία της Χαλκιδικής με εντυπωσιακές εγκαταστάσεις για εξαγωγή και επεξεργασία χρυσού, αργυρού, σιδηροπυρίτη και μολύβδου θα ανακαλύψουμε στο βουνό Στρατονικό δυτικά του χωριού Στρατώνι. Η Στρατονίκη, ένα από τα Μαντεμοχώρια είναι ένα ορεινό χωριό με μοναδική θέα, εικάζεται ότι χτίσθηκε από τον βασιλιά της Μακεδονίας Περδίκα προς τιμήν της αδελφής του Στρατονίκης. Το χωριό γνώρισε μεγάλη ακμή τον 16 αιώνα, όταν οι Οθωμανοί αναδιοργάνωσαν τα μεταλλεία της Κασσάνδρας και παραμένει περιποιημένο μέχρι σήμερα. Μάλιστα δίπλα του είχε χτιστεί φρούριο τον 16 αιώνα και ένα νομισματοκοπείο που λειτουργούσε στην περιοχή. Συνεχίζοντας στον Χολομώντα μέσα από μια μαγευτική δενδροστοιχία φθάνουμε κυκλικά πάλι πίσω στην Αρναία διασχίζοντας τα κοντινά χωριά Παλαιοχώρι και Νεοχώρι (Βαλτίρκα, 2009). Η Ιερισσός είναι η μεγαλύτερη κωμόπολη στην είσοδο του τρίτου ποδιού της Χαλκιδικής και επίσης διαθέτει το μεγαλύτερο λιμάνι της Χαλκιδικής το οποίο αποτελεί την αφετηρία για τις κρουαζιέρες γύρω από την χερσόνησο του Αγίου Όρους. Η πόλη είναι χτισμένη πάνω στα ερείπια της αρχαίας Ακάνθου, πήρε το όνομά της από τους Ρωμαίους που λατίνισαν το «άκανθος» (ericius) και κατέληξε παραφθαρμένο σε «Ιερισσός». Η Ιερισσός διαθέτει ποικιλία αξιοθέατων όπως το

22 ενυδρείο στην κεντρική παραλία της με όλα τα είδη ψαριών της θάλασσας μας και τα καρνάγια, όπως λέγονται τα ναυπηγεία εκεί, όπου τα καίκια κατασκευάζονται από ξύλο πεύκου, παραδοσιακά όπως και αιώνες πριν. Το Κέντρο Πολιτισμού και Αγιορείτικης Κληρονομιάς της Ιερισσού ειδικά για τις γυναίκες μιας και δεν μπορούν να απολαύσουν ένα εντυπωσιακό ταξίδι στα άδυτα του Αγιου Όρους όπως επίσης και η αρχαία πόλη της Ακάνθου που εκτίνεται στην λοφοσειρά πάνω από την οικισμό της Ιερισσού εκεί όπου διατηρούνται διάσπαρτα αρχιτεκτονικά μέλη και οικοδομικά απομεινάρια. Τέλος, το παραδοσιακό πανηγύρι, την Τρίτη μέρα του Πάσχα, με τον καγκελευτό χορό στου Μαυρονιού τ αλώνι που απέχει 2 χιλιόμετρα της Ιερισσού, στο οποίο συμμετέχουν όλοι οι κάτοικοι της κωμόπολης για να τιμήσουν τη μνήμη των συμπατριωτών τους που σφαγιάσθηκαν από τους Τούρκους το 1821 (Wikipedia.gr). Στην είσοδο της χερσονήσου βρίσκονται ετησης και τα παραθαλάσσια θέρετρα της Νέας Ρόδας της Τρυπητής και της Ουρανούπολης. Αξίζει πριν μπούμε στο χωριό της Νέας Ρόδας, να δούμε τη διώρυγα του Ξέρξη, ο οποίος είχε κόψει τη στενή λωρίδα γης που είναι η είσοδος στο τρίτο πόδι για να περάσει με τον στόλο του και να αποφύγει να διανύσει όλο το γύρο της χερσονήσου που συνήθως στο νότιο τμήμα της παρουσιάζει τρικυμίες. Η Νέα Ρόδα βρίσκεται πέντε χιλιόμετρα ανατολικά της Ιερισσού. Είναι ένα όμορφο ψαράδικο χωριό με πλακόστρωτη παραλία. Από το χωριό αυτό μπορούμε να διαλέξουμε διαδρομή είτε προς την Τρυπητή στην άλλη πλευρά του της χερσονήσου, στον Σιγγιτικό κόλπο, μέσω μιας μαγευτικής παραλίας δέκα χιλιομέτρων, είτε προς την Ουρανούπολη. Φθάνοντας στην Τρυπητή μπορούμε να περάσουμε με φέρυ- μποτ απέναντι στο μόνο νησί της Χαλκιδικής που κατοικείται, την Αμμουλιανή, το οποίο είναι κατάφυτο από ελιές και χαμηλή βλάστηση κι έχει καταπληκτικές αμμουδερές παραλίες. Επίσης, αξίζει να επισκεφθούμε τις αλυκές του ή να κάνουμε βόλτα με βάρκα γύρω από το νησί ή στα διπλανά ακατοίκητα νησάκια Δρένια με πιο δημοφιλέστερο το Γαϊδουρονήσι, τα οποία έχουν τελευταία αναπτύξει κάποιες ελάχιστες τουριστικές επιχειρήσεις. Την αλμυρή λίμνη της Αμμουλιανής μπορούμε

23 Πτυχιακή εργασία: Μελέτη για τον τουρισμό στον Νομό Χεύχιδικής να ετησκεφθούμε και με τα πόδια ακολουθώντας μια διαδρομή 2 ωρών και περνώντας από το ψηλότερο σημείο του λόφου με τη θαυμάσια θέα του. Η Ουρανούπολη, ένα από τα σημαντικότερα θέρετρα της περιοχής, με σήμα κατατεθέν το Βυζαντινό της πύργο ή Πύργο του Προσφορίου, χτισμένο από το 1018, αλλά τελειοποιημένο κατά τον 14 αιώνα περίπου το 1344, που σήμερα λειτουργεί ως μουσείο και φιλοξενεί περιοδικές εκθέσεις πολιτισμού. Εκεί κάτω από τον Πύργο γίνεται εκδήλωση αφιερωμένη στο Αυγουστιάτικο φεγγάρι. Επίσης, οι κάτοικοι τηρούν τον «Κλύδωνα» και το «πήδημα της φωτιάς» στη γιορτή του Αϊ Γιάννη στις 23 Ιουνίου. Στην Ουρανούπολη βρίσκουμε εξαιρετικούς ξηρούς καρπούς, υφαντά και χειροποίητα πλεγμένα χαλιά (Εφημερίδα Express, 2011). 1.3 «ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ» Το Αγιο Όρος, η ανατολικότερη χερσόνησο της Χαλκιδικής, είναι ένα μοναδικό γαλήνιο μέρος. Το Όρος Αθως με υψόμετρο 2033 μέτρων, είναι το ψηλότερο όρος του νομού και λόγω του θρησκευτικού και πολιτικού του χαρακτήρα, παραμένει ένας άθικτος επίγειος παράδεισος. Κατά τη διάρκεια της Βυζαντινή Αυτοκρατορίας, κτίστηκαν τα πρώτα από τα μεγαλόπρεπη μοναστήρια του Αγίου Όρους, καθιστώντας τη χερσονήσου του Άθω σε ένα πολιτιστικό κέντρο εξέχουσας σημασίας. Η μοναστική κοινότητα έπαιξε ζωτικό ρολό στη διατήρηση του Ελληνικού Πνεύματος κατά την Όθωμανική Εποχή και από τότε μαζί με το Οικουμενικό Πατριαρχείο αποτελεί την κάρδια της Ορθοδοξίας. Διαθέτει ασύγκριτη πνευματική αύρα και γαλήνια ατμόσφαιρα που δεν υπάρχει πουθενά αλλού στον κόσμο. Τα μοναστήρια περιβάλλονται από δάση αιωνόβιων δέντρων που συνεισφέρουν και αυτά στην αναζωογονητική ατμόσφαιρα της περιοχής (Unitedhellas.com, χ.χ). Η Ιερά Κοινότητα του Άγιου Όρους αποτελεί πνευματικό κέντρο της Ορθοδοξίας 20 μοναστηριών ενώ πρόκειται για το μοναδικό αυτοδιοίκητο τμήμα, εντός της κυριαρχίας της Ελληνικής Δημοκρατίας. Οι 20 μονές που διαθέτει χωρίζονται σε 17 ελληνικές, μία Ρώσικη, μία Σέρβικη και μία Βουλγάρικη. Οι είκοσι μονές κατατάσσονται ως εξής κατά σειρά ιεραρχίας; Οι δύο πρώτες μονές είναι η Μονή

24 Πτυχιακή εργασία: Μελέτη για τον τουρισμό σ Ραδέλη Βαΐα, Στόγιου Αρχοντία V Νομό Χαλκιδικής Μεγίστης Λαύρας με το μοναχό Αθανάσιο ως ιδρυτή το 963 και αφιερωμένη στην κοίμηση του Αθανασίου και η Μονή Βατοπεδίου η οποία ιδρύθηκε από τον αυτοκράτορα Θεοδόσιος Α', αφιερώνεται στον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου και γιορτάζει στις 25 Μαρτίου. Με σειρά συνεχίζουν η Μονή Ιβήρων με ιδρυτές τον Ιωάννη τον Ίβηρα και Ιωάννη τον Τορνίκιο τον 10 αιώνα και είναι αφιερωμένη στην κοίμηση της Θεοτόκου όπως και γιορτάζει στις 15 Αυγούστου και η Μονή Χελανδαρίου ιδρυόμενη επίσης κατά τον 10 αιώνα. Ακολουθούν με σειρά ιεραρχίας οι Μονές Διονυσίου, Κουτλουμουσίου, Παντοκράτορος και Μονή Ξηροποτάμου. Η Μονή Ζωγράφου με ιδρυτές τους μοναχούς Μωυσή, Ααρών και Ιωάννη τον 10 αιώνα γιορτάζει στις 23 Απριλίου και είναι αφιερωμένη στον Αγιο Γεώρτγιο. Η Μονή Δοχειαρίου γιορτάζει στις 8 Νοεμβρίου καθώς είναι αφιερωμένη στους Αρχαγγέλους Μιχαήλ και Γαβριήλ και η Μονή Καρακάλου στις 29 Ιουνίου και είναι αφιερωμένη στους Αποστόλους Πέτρο και Παύλο. Η Μονή Φιλοθέου είναι αφιερωμένη στον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου όπως και η Μονή Βατοπεδίου με ιδρυτή τον όσιο Φιλόθεο. Η Μονή Σίμωνος Πέτρας ιδρύθηκε κατά τον 13 αιώνα είναι αφιερωμένη στην Γέννηση του Ιησού και γιορτάζει στις 25 Δεκεμβρίου. Η Μονή Αγίου Παύλου και η Μονή Σταυρονικήτα είναι αφιερωμένες στην Υπαπαντή του Κυρίου και στον Άγιο Νικόλαο και γιορτάζουν 2 Φεβρουαρίου και 6 Δεκεμβρίου αντίστοιχα. Οι Μονές Ξενοφώντος, Γρηγορίου, Εσφιγμένου, Παντελεήμονος, Κασταμονίτου είναι οι τελευταίες πέντε κατά σειρά ιεραρχίας μονές του Αγίου Όρους υπάρχουν γι αυτές διαφορετικές εκδοχές για τους ιδρυτές και την περίοδο ίδρυσής τους. Οι μονές αυτές γιορτάζουν στις 23 Απριλίου, 6 Δεκεμβρίου, 40 ημέρες μετά από το Πάσχα, 27 Ιουλίου, 27 Δεκεμβρίου αντίστοιχα (Inathos.gr, χ.χ). Παρόλο που η χερσόνησος ανήκει στην Ελλάδα το Άγιο Όρος είναι αυτόνομο και εξουσιάζεται από το Οικουμενικό Πατριαρχείο στην Κωνσταντινούπολη. Η Ιερά Κοινότητα εδρεύει στις Καρυές, έναν οικισμό που βρίσκεται στη μέση περίπου της χερσονήσου χτισμένος στα πλαγιά που ατενίζει τη θάλασσα. Εκεί είναι υποχρεωμένοι να δηλώσουν τη άφιξή τους όλοι οι επισκέπτες. Με την αυστηρή εφαρμογή του «άβατου» μόνο άνδρες επιτρέπονται να επισκεφθούν την περιοχή και

25 να εισέλθοιλ' στην ζώνη αυτή. Για το λόγο αυτό απαιτείται προηγουμένως γραπτή άδεια από το Γραφείο Προσκυνητών Θεσσαλονίκης (Μανωηλίδης, 2007). Εκτός από το Άγιο Όρος υπάρχουν και δώδεκα σκήτες, μοναστικοί οικισμοί σε μορφή χωριών, κελιά, κατοικίες μοναχών με αγροτική περιοχή και Ησυχαστήρια γύρω τους, γι αυτούς που ζουν αποτραβηγμένοι από τον κόσμο. Μοναστήρια και προπύργια που αντιστάθηκαν απέναντι στο ασεβή εισβολέα αλλά και σκιερά ήρεμα περιβόλια, καταφύγια περισυλλογής, ένας παράδεισος της ψυχής και του νου, ένας τόπος αγάπης είναι χτισμένα πάνω στους ανεμοδαρμένους βράχους του Αθω. Η μοναδική αυτή μοναστική κοινότητα, γνωστή για τα κρυστάλλινα νερά και τη μυστικιστική της ατμόσφαιρα μακριά από τις σύγχρονες ελαφρότητες, αποτελεί παγκόσμια πολιτισμική κληρονομιά της ανθρωπότητας συμφώνα με την UNESCO (Μανωηλίδης, 2007; Βαλτίρκα, 2009).

26 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2*": Ο ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ 2.1 Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ Ο τουρισμός έχει ερμηνευτεί από πολλούς ερευνητές αλλά δεν έχει καταφέρει να συμπεριλάβει στον ορισμό του όλες τις διαστάσεις του. Ένας απλός και κατανοητός ορισμός, σύμφωνα με τους καθηγητές Hunziker και Krapf του Πανεπιστημίου της Βέρνης, υποστηρίζει ότι ο τουρισμός είναι το σύνολο των φαινομένων και σχέσεων που προκύπτουν από την μετακίνηση των ανθρώπων με διαφορετικά κίνητρα από μία γεωγραφική θέση σε μία άλλη για μικρή ή μεγάλη περίοδο (Wikipedia.gr, 2011; Καραθάνος, 1996). Από τα κύρια χαρακτηριστικά του, πέντε μπορούν να εξακριβωθούν εννοιολογικά και συγκεκριμένα τα εξής: Ο τουρισμός είναι αποτέλεσμα μεμονωμένης ή ομαδικής μετακίνησης ανθρώπων σε διάφορους προορισμούς και η διαμονή τους σε αυτούς εττί τουλάχιστον ένα 24ωρο με σκοπό την ικανοποίηση των ψυχαγωγικών τους αναγκών. Οι διάφορες μορφές του τουρισμού περιλαμβάνουν απαραίτητα δύο βασικά στοιχεία το ταξίδι στον τουριστικό προορισμό και τη διαμονή σε αυτόν, συμπεριλαμβανομένου της διατροφής. Το ταξίδι και η διαμονή λαμβάνουν χώρα εκτός του τόπου της μόνιμης κατοικίας ή εργασίας των ανθρώπων που αποφασίζουν να μετακινηθούν για τουριστικούς λόγους (Παπαδόπουλος, 201Θ). Η μετακίνηση ανθρώπων σε διάφορους τουριστικούς προορισμούς είναι προσωρινού και βραχυχρόνιου χαρακτήρα, κάτι που σημαίνει ότι η πρόθεσή τους είναι να επιστρέφουν στην κύρια κατοικία τους μέσα σε λίγες μέρες, βδομάδες ή μήνες. Οι άνθρωποι επισκέπτονται τουριστικούς προορισμούς για λόγους διαφορετικούς από εκείνους της μόνιμης διαμονής τους ή της επαγγελματικής τους απασχόλησης (Wikipedia.gr, 2011).

27 Πτυχιακή εργασία: Μελέτη για τον τουρισμό στον Νομό Χαλχιδικής Το 1963 η Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για Διεθνή Ταξίδια και Τουρισμό, που πραγματοποιήθηκε στη Ρώμη, εδραίωσε βασικούς όρους στην έννοια του τουρισμού. Ένας απ αυτούς είναι ο όρος του επισκέτττη στον όποιο περιγράφετε κάθε άτομο που επισκέπτεται μία χώρα, διαφορετική από τον τόπο που διαμένει μόνιμα, για οποιοδήποτε άλλο λόγο εκτός από την άσκηση ενός επαγγέλματος για το οποίο να αμείβεται με χρηματικούς πόρους από τη χώρα επίσκεψής του. Ο ορισμός αυτό καλύπτει δύο κατηγορίες επισκετπών; α) Τους εκδρομείς, είναι άτομα που επισκέπτονται μια χώρα και διαμένουν σε αυτή λιγότερο από ένα 24ωρο. Σε αυτούς περιλαμβάνονται οι επιβάτες κρουαζιερόπλοιων, οι επισκέπτες που έρχονται και φεύγουν την ίδια μέρα χωρίς να διανυκτερεύσουν, καθώς επίσης και τα πληρώματα πλοίων, αεροπλάνων κλπ. β) Τους τουρίστες: είναι άτομα, σύμφωνα με την Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων της Κοινωνίας των Εθνών, που επισκέπτονται μια χώρα και διαμένουν σε αυτήν για ένα χρονικό διάστημα 24 ωρών ή περισσότερο και οι λόγοι επίσκεψης τους είναι τις περισσότερες φορές αναψυχής, επαγγελματικοί, υγείας, συμμετοχή σε σύσκεψη ή συνέδριο, θρησκευτικοί, άθλησης κ.α. Στην έννοια του τουρισμού, επίσης, συμπεριλαμβάνονται οι τουριστικές επιχειρήσεις που είναι οικονομικές και παραγωγικές μονάδες οι οποίες ειδικεύονται στην παραγωγή τουριστικών αγαθών και υπηρεσιών, όπως είναι η διαμονή σε καταλύματα, μεταφορές, φαγητό, ποτά κ.α., με στόχο την μεγιστοποίηση των κερδών τους. Το σύνολο των επιχειρήσεων αυτών αποτελούν την τουριστική βιομηχανία ή, καλύτερα, τον τουριστικό τομέα. Αυτός περιλαμβάνει ένα συνδυασμό από επιχειρήσεις και οργανισμούς όπου μαζί με τους άλλους τουριστικούς πόρους (μουσεία, υποδομές κ.τ.λ.) συναπαρτίζουν την τουριστική προσφορά. Οι τουρίστες αναπτύσσουν την τουριστική ζήτηση ενώ οι τουριστικές επιχειρήσεις την τουριστική προσφορά. Αυτές οι δύο κατηγορίες μαζί δηλαδή η τουριστική ζήτηση και η τουριστική προσφορά αποτελούν την τουριστική αγορά που αποτελεί βασικό στοιχείο του τουριστικού κυκλώματος (Ξανθουδάκη, Φέλλα, 2010).

28 Πτυχιακή εργασία: Μελέτη για τον τουρισμό στον Νομό Χα/χιδικής ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ - ΔΙΑΚΡΙΣΕΙΣ ΤΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ Εποχιακός και Συνεχής Τουρισμός Εποχιακός τουρισμός είναι ο τουρισμός που δεν διαρκεί όλο τον χρόνο γιατί οι δραστηριότητές του επηρεάζονται καθοριστικά από τις κλιματολογικές συνθήκες που επικρατούν στις διαφορετικές εποχές κάτι που σημαίνει ότι οι δραστηριότητες αυτές αναστέλλονται για κάποιο χρονικό διάστημα είτε αυτό είναι είτε είναι μικριό. Στην κατηγορία αυτή οι μορφές τουρισμού είναι ο γενικός τουρισμός κατά την διάρκεια του καλοκαιριού καθώς και ο τουρισμός χειμερινών σπορ. Αντίθετα, ο συνεχής τουρισμός διαρκεί όλο τον χρόνο δηλαδή οι δραστηριότητές του δεν επηρεάζονται από τις κλιματολογικές συνθήκες που ετηκρατούν σε όλη την διάρκεια του χρόνου. Αντιπροσωπευτικότερες μορφές τουρισμού αυτής της κατηγόριας είναι ο συνεδριακός τουρισμός, ο τουρισμός εκθέσεων, ο τουρισμός πόλης και ο μορφωτικός τουρισμός (Ξανθουδάκη, Φέλλα, 2010) Στατικός και Κινητικός Τουρισμός Σύμφωνα με την κινητικότητα κατά την παραμονή κάθε τουρίστα στον τόπο που εμσκέπτεται έχουμε την διάκριση σε στατικό και κινητικό τουρισμό. Στατικό τουρισμό έχουμε όταν ο τουρίστας πηγαίνει σε κάποιο κατάλυμα και παραμένει εκεί καθ όλη την διάρκεια της διαμονής του συνήθως επειδή ο χρόνος του είναι περιορισμένος, οι λόγοι του ταξιδιού είναι επαγγελματικοί ή θέλει να περάσει λίγες μέρες ξεκούρασης χωρίς έντονες δραστηριότητες που θα τον κουράσουν. Κινητικό τουρισμό έχουμε όταν ο τουρισμός είναι διαρκώς σε κίνηση, δηλαδή ο τουρίστας επιθυμεί να εξερευνήσει την χώρα που επισκέπτεται, θέλει να θαυμάσει τα αξιοθέατα καθώς και να γνωρίσει καινούργιες δραστηριότητες που του προσφέρει η περιοχή, έτσι βρίσκεται συνεχώς σε κίνηση (Ξανθουδάκη, Φέλλα, 2010).

29 2.2.3 Ατομικός και Μαζικός Τουρισμός Ο ατομικός τουρισμός είναι τιεριηγητικός και χαρακτηρίζεται από την ανεξάρτητη ατομική οργάνωση και εκτέλεση του ταξιδιού από μέρος των τουριστιάν. Η κατηγορία του τουρισμού αυτού καθώς και η ανάπτυξή του συνδυάζεται σε πολύ μεγάλο βαθμό με ατομικά - ιδιωτικά μέσα μετακίνησης, όπως τα αυτοκίνητα, τα σκάφη κ.α., τόσο κατά την μετάβαση όσο και κατά την διάρκεια της διαμονής του τουρίστα στη χώρα ή τις χώρες προορισμού του. Ο μαζικός τουρισμός είναι μια σχετικά νέα ιδέα που προήλθε από την μεγάλη άνοδο των εισοδημάτων μετά την Βιομηχανική Επανάσταση. Ο τουρισμός αυτός θεωρείται τπο παραδοσιακός, συνδέεται άμεσα με τα τουριστικά γραφεία και χαρακτηρίζεται από την ομαδικότητα, την μαζικότητα και τον διεθνισμό. Ο χαρακτήρας του μαζικού τουρισμού διαμορφώνεται από τον τρόπο οργάνωσης του ταξιδιού καθώς και από τον ετπλεγμένο τόπο διακοπών. Η κατηγορία αυτού του τουρισμού δεν αποτελεί μια φιλική βιομηχανία προς το περιβάλλον και θεωρείται μια από τους κύριους ενόχους της μόλυνσης του πλανήτη τα τελευταία χρόνια. Σ αυτό "βοήθησαν" κυρίως η τοτηκή υπερανάτιτυξη και η εξάντληση των φυσικών πόρων. Τέλος, ο μαζικός τουρισμός έχει αρνητικές επιπτώσεις και σε κοινωνικό επίπεδο (Wikipedia.gr, 2011; Ξανθουδάκη, Φέλλα, 2010) Εσωτερικός και Εξωτερικός Τουρισμός Ο εσωτερικός τουρισμός πραγματοποιείται από τον ντόπιο πληθυσμό μιας χώρας μέσα στα φυσικά της όρια δηλαδή μέσα στην ετπκράτειά της. Αποτελεί τη βάση της τουριστικής ανάπτυξης μιας περιοχής και ανταποκρίνεται σε ζωτικές ανάγκες του πληθυσμού. Ο χαρακτήρας αυτού του τουρισμού, κυρίως, είναι εθνικός και περιλαμβάνει δύο υποκατηγορίες τουρισμού τον εγχώριο και τον εισερχόμενο τουρισμό. Εγχώριος τουρισμός είναι ο τουρισμός των κατοίκων μίας χώρας όταν ταξιδεύουν μόνο εντός αυτής (π.χ.: όταν ένας Αθηναίος ττηγαίνει στην Θεσσαλονίκη). Εισερχόμενος τουρισμός είναι ο τουρισμός των αλλοδαπών οι οποίοι ταξιδεύουν σε δεδομένη χώρα (π.χ.: ένας Ιταλός που ταξιδεύει στην Ελλάδα) (Wikipedia.gr, 2011; Δογάνη, ).