ΕΡΓΟ: ΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΑΥΛΕΙΩΝ ΧΩΡΩΝ ΗΜΟΤΙΚΩΝ ΣΧΟΛΕΙΩΝ

Transcript

1 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΝΟΜΟΣ ΤΡΙΚΑΛΩΝ ΗΜΟΣ ΚΑΛΑΜΠΑΚΑΣ /ΝΣΗ Τ.Υ. ΠΕΡ/ΝΤΟΣ & ΠΟΛ/ΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΤΕΧΝ. ΕΡΓΩΝ & ΜΕΛΕΤΩΝ Αρ.Μελ.: 3 /2018 ΕΡΓΟ: ΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΑΥΛΕΙΩΝ ΧΩΡΩΝ ΗΜΟΤΙΚΩΝ ΣΧΟΛΕΙΩΝ ΣΧΕ ΙΟ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑΣ (Σ.Α.Υ.) ΣΥΝΤΑΧΘΗΚΕ Καλαµπάκα 15/05/2018 ΕΛΕΓΧΘΗΚΕ ΘΕΩΡΗΘΗΚΕ Ο ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΣ Τ.Τ.Ε. Ο /ΝΤΗΣ Τ.Υ. ΠΕΡ/ΝΤΟΣ & ΠΟΛ/ΜΙΑΣ Χρίστος Τσόγιας Πολ. Μηχανικός Αθηνά Σαλκιτζόγλου Μηχ/γος Μηχανικός Νικόλαος Γ. Λύχος Πολ. Μηχανικός Κων/νος Θεµ. Τόλης Αρχ. Μηχανικός ΤΕΥΧΟΣ 10: Σ.Α.Υ. σελ. 1

2 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΤΜΗΜΑ Α...3 Γενικά Είδος του έργου και χρήση αυτού Σύντοµη περιγραφή του έργου Ακριβής διεύθυνση του έργου Στοιχεία του κυρίου του έργου Στοιχεία του υπόχρεου για την εκπόνηση του ΣΑΥ Περιγραφή των φάσεων εκτέλεσης του έργου και των εφαρµοζοµένων κατά φάση µεθόδων εργασίας... 6 ΤΜΗΜΑ Β:...7 Κίνδυνοι που ενέχεται να εµφανιστούν κατά την εκτέλεση του έργου... 7 ΤΜΗΜΑ Γ Μέτρα για την πρόληψη και την αποτροπή των κινδύνων και γενικά για την ασφάλεια και την υγεία των εργαζοµένων ΤΜΗΜΑ Πρόσθετα στοιχεία ίοδοι προσπέλασης στο εργοτάξιο και πρόσβασης στις θέσεις εργασίας ίοδοι κυκλοφορίας πεζών και οχηµάτων εντός του εργοταξίου Χώροι εγκατάστασης του βασικού µηχανικού εξοπλισµού Χώροι αποθήκευσης Χώροι συλλογής αχρήστων και επικίνδυνων υλικών Χώροι υγιεινής, εστίασης και πρώτων βοηθειών Άλλα σηµεία, χώροι ή ζώνες που απαιτούνται για την ασφάλεια και την υγεία των εργαζοµένων Στο τµήµα αυτό ενσωµατώνεται επίσης η µελέτη για την κατασκευή ικριωµάτων, εφόσον αντιµετωπίζεται περίπτωση κατά την οποία αυτά πρέπει να είναι ειδικής µορφής για τις ανάγκες εκτέλεσης των εργασιών, άλλης από αυτή που περιγράφεται στις ισχύουσες διατάξεις περί ικριωµάτων (π.δ. 778/80 και Π /81) ΤΜΗΜΑ Ε Καλές πρακτικές για τη λήψη µέτρων προστασίας και την αντιµετώπιση του επαγγελµατικού κινδύνου ΤΕΥΧΟΣ 10: Σ.Α.Υ. σελ. 2

3 ΤΜΗΜΑ Α Γενικά Το παρών Σχέδιο Ασφάλειας και Υγείας (Σ.Α.Υ.) συντάσσεται σύµφωνα µε τις διατάξεις του Π.. 305/96, άρθρο Είδος του έργου και χρήση αυτού Το αντικείµενο του έργου περιλαµβάνει διαµόρφωση χώρων στους αυλειους χώρους του Α, Β και Γ ηµοτικού σχολείου στην πόλη της Καλαµπάκας. Β. ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΑΝΑΠΛΑΣΕΩΝ Αναλυτικά, οι αναπλάσεις - διαµορφώσεις, περιγράφονται ως εξής: Α. ΓΕΝΙΚΑ Ο ήµος Καλαµπάκας προτίθεται να προβεί στη διαµόρφωση του αυλείου χώρου του 1 ου δηµοτικού σχολείου Καλαµπάκας και επεµβάσεις στους αύλειους χώρους του 2 ου και 3 ου ηµοτικού Σχολείου. Σκοπός του έργου είναι η συνολική αποκατάσταση του αύλειου χώρου του 1ου ηµοτικού Σχολείου, λόγω των σηµαντικών φθορών που παρουσιάζει, µε γνώµονα την ασφάλεια των µαθητών και τη βελτίωση της λειτουργικότητας του χώρου. Οι αύλειοι χώροι αποτελούν βασικό συµπλήρωµα του σχολικού κτιρίου, καθώς σε αυτούς λαµβάνουν χώρα αρκετές από τις λειτουργίες του σχολείου. Το σχολείο ως χώρος καθηµερινής παρουσίας του παιδιού είναι τόπος αγωγής που εκφράζει την κυρίαρχη άποψη της πολιτείας για το δοµηµένο περιβάλλον που αρµόζει στην εκπαίδευση των νέων αλλά και το ήθος του σχολείου απέναντι στο περιβάλλον και την οικολογία. Για να πραγµατοποιηθεί όµως η απρόσκοπτη χρήση του αύλειου χώρου, απαραίτητη προϋπόθεση είναι η κατάλληλη διαµόρφωσή της, η οποία δύναται να αποσκοπεί στη βελτίωση τόσο της ψυχολογικής όσο και της σωµατικής κατάστασης των χρηστών, έτσι ώστε να αισθάνονται άνετα, ευχάριστα και ξεκούραστα στο χώρο αυτό. ΥΠΑΡΧΟΥΣΑ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΕΥΧΟΣ 10: Σ.Α.Υ. σελ. 3

4 Το οικόπεδο εµβαδού 3.292,63 µ2 περιλαµβάνει το διόροφο δηµοτικό σχολείο εµβαδού 360,00 µ2 ο κάθε όροφος, ισόγεια αίθουσα πολλαπλών χρήσεων εµβαδού 150,00 µ2, χώρους υγειινής, διαµορφωµένα γήπεδα µπάσκετ και βόλεϋ. Το οικόπεδο του σχολείου ορίζεται από διαµορφωµένα τεχνητά όρια. Από τη νότια πλευρά από την κεντρική οδό Τρικάλων και περιµετρικά του σχολείου από τις οδούς Ράµµου και Κονδύλη. Το σχολείο είναι προσβάσιµο από δύο εισόδους, τη νότια επί της οδού Τρικάλων και την ανατολική επί της οδού Ράµµου. Η πρόσβαση από την οδό Τρικάλων είναι επίπεδη χωρίς σκαλοπάτια και οδηγεί στον αύλειο χώρο του σχολείου σε αντίθεση µε την είσοδο της οδού Ράµµου που έχει σκαλοπάτια. Ο αύλειος χώρος του σχολείου είναι επίπεδος και χρησιµοποιείται ως χώρος συγκέντρωσης στα διαλείµµατα, αθλοπαιδιών καθώς και ξεκούρασης στους καθιστικούς χώρους. Οι καθιστικοί χώροι είναι ελάχιστοι και περιορίζονται µόνο σε λίγα παγκάκια στον αύλειο χώρο του σχολείου και ένα κιόσκι. Όσον αφορά τις αθλητικές δραστηριότητες, αυτές λαµβάνουν χώρα στη νότια µεριά της αυλής, όπου υπάρχουν το γήπεδο µπάσκετ και βόλεϋ. Ολος ο υπόλοιπος χώρος είναι ασφαλτοστρωµένος και δεν υπάρχει διαµορφωµένος χώρος αθλοπαιδιών για τους µικρότερους κυρίως µαθητές. Τα υλικά επίστρωσης που υπάρχουν στον αύλειο χώρο είναι κυρίως άσφαλτος. ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΙΑΜΟΡΦΩΣΗ Στην προτεινόµενη διαµόρφωση - χάραξη του αύλειου χώρου έχει γίνει ένας συνδυασµός ευθειών, καµπύλων και υλικών για την δηµιουργία ενδιαφέροντος στους µαθητές και την αποφυγή της µονοτονίας. Όσον αναφορά στη διάταξη των χώρων: Κεντρικά του αυλείου χώρου και έµπροσθεν του ηµοτικού σχολείου διαµορφώνεται ένας χώρος στον οποίο κυριαρχούν οι καµπύλες, το δάπεδο του οποίου θα είναι έγχρωµο βιοµηχανικού τύπου και το οποίο προορίζεται για χώρο αθλοπαιδιών των µαθητών των µικρότερων τάξεων. Στη βόρεια πλευρά του χώρου αυτού επί της οδού Κονδύλη, διαµορφώνεται περιµετρικό πέτρινο καθιστικό µε ξύλινο κάθισµα, χώρος υπαίθριας διδασκαλίας για τη δυνατότητα πραγµατοποίησης ποικίλων περιβαλλοντικών και ψυχαγωγικών ΤΕΥΧΟΣ 10: Σ.Α.Υ. σελ. 4

5 δραστηριοτήτων από τους µαθητές και ράµπα εξυπηρέτησης ΑΜΕΑ στο σχολείο. Παράλληλα δηµιουργούνται χώροι σκίασης µε τη φύτευση δέντρων. Στη συνέχεια του χώρου αυτού και στον χώρο ο οποίος οδηγεί στους χώρους υγειινής, ανάµεσα στο σχολείο και τα γήπεδα, διαµορφώνεται χώρος µε έντονη την παρουσία των κυκλικών στοιχείων στα οποία κυριαρχεί η φύτευση για τη δηµιουργία ευχάριστης αίσθησης στους χρήστες. Με την παρέµβαση στο συγκεκριµένο σηµείο επιχειρείται ο διαχωρισµός του χώρου της αυλής ανάλογα µε τη χρήση (αθλήµατα και παιχίδι) και την ηλικία. Η εναλλαγή των υλικών κυβολίθου - χώρου πρασίνου και η κατασκευή κυκλικού καθιστικού µε µεταλλική πέργκολα στο κέντρο του χώρου αυτού, βελτιώνουν την ποιότητα του αύλειου χώρου ενώ συµβάλλουν στην αλλαγή της διάθεσης και ψυχολογίας µαθητών και εκπαιδευτικών. Τα παρτέρια περιµετρικά του αύλειου χώρου θα φυτευτούν κατάλληλα ενώ ο χώρος των γηπέδων µπάσκετ και βόλεϊ θα επιστρωθεί µε έγχρωµο ελαστικό αντιολισθητικό δάπεδο ασφαλείας. Παρόµοιες εργασίες κατασκευής δαπέδου αντιολισθηρού θα γίνουν και στο γήπεδο καλαθοσφαίρισης στη αυλή του 3 ου ηµ. Σχολείου. Επίσης θα γίνουν εργασίες αποκαταστάσης στη λιθοδοµή του 2 ου ηµ. Σχολείου, όπου αυτό απαιτείται για την στερέσωη της περίφραξης και την εξασφάλισης της ασφάλειας της κατασκευής. 2. Ακριβής διεύθυνση του έργου ηµοτική Κοινότητα Καλαµπάκας, ήµου Καλαµπάκας, Νοµού Τρικάλων 3. Στοιχεία του κυρίου του έργου ήµος Καλαµπάκας, Οδός Βλαχάβα 3, Καλαµπάκα Τρικάλων, Τ.Κ , τηλ Στοιχεία του υπόχρεου για την εκπόνηση του ΣΑΥ Σαλκιτζόγλου Αθηνά Μηχανολόγος Μηχανικός ΤΕΥΧΟΣ 10: Σ.Α.Υ. σελ. 5

6 5. Περιγραφή των φάσεων εκτέλεσης του έργου και των εφαρµοζοµένων κατά φάση µεθόδων εργασίας Στην παράγραφο αυτή περιγράφονται µε σαφή και κατατοπιστικό τρόπο οι φάσεις / υποφάσεις εργασίας που εµφανίζονται στο υποβαλλόµενο µε τη µελέτη χρονοδιάγραµµα εργασιών, τα χρησιµοποιούµενα σε κάθε µία µηχανήµατα, τα κυριότερα βοηθητικά µέσα, οι τρόποι οριζόντιας και κατακόρυφης διακίνησης υλικών, κλπ. Το έργο θα κατασκευαστεί σε τρεις φάσεις. Α Φάση: Χωµατουργικά - Καθαιρέσεις Β Φάση: Τεχνικά Γ Φάση: Εργασίες πρασίνου Φάση: Ηλεκτροµηχανολογικές εργασίες. ΤΕΥΧΟΣ 10: Σ.Α.Υ. σελ. 6

7 ΤΜΗΜΑ Β: Κίνδυνοι που ενέχεται να εµφανιστούν κατά την εκτέλεση του έργου Ο ΗΓΙΕΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ Συµπληρώνονται οι επισυναπτόµενοι πίνακες, που συντίθενται οριζόντια µεν από προκαταγεγραµµένες "πηγές κινδύνων", κατακόρυφα δε από µη προκαθορισµένες "φάσεις και υποφάσεις εργασίας". Ο συντάκτης του ΣΑΥ: 1. Αντιστοιχίζει τις φάσεις / υποφάσεις του χρονοδιαγράµµατος του µελετώµενου έργου, όπως αυτές απαριθµούνται στο παραπάνω σηµείο Α.6 του ΣΑΥ, σε θέσεις του πινακιδίου που, για λόγους ευκολίας, είναι ενσωµατωµένο σε όλους τους πίνακες (αν υπάρχει ανάγκη διάκρισης περισσότερων φάσεων / υποφάσεων, θα πρέπει να γίνει αντίστοιχη προσαρµογή του πινακιδίου). 2. Για κάθε επί µέρους φάση / υποφάση εκτέλεσης του έργου, επισηµαίνει τους κινδύνους που, κατά την κρίση του, ενδέχεται να παρουσιαστούν. Η επισήµανση είναι γίνεται µε την αναγραφή των αριθµών 1, 2, ή 3 στους κόµβους του πίνακα, όπου αντίστοιχα εντοπίζεται πιθανή πηγή κινδύνου. Η χρήση των αριθµών είναι υποκειµενική, αποδίδει δε την αντίληψη του συντάκτη για την ένταση των κινδύνων. Ο αριθµός 3 χαρακτηρίζει περιπτώσεις όπου διαπιστώνεται ότι: είτε (i) η πηγή κινδύνου είναι συνεχώς παρούσα κατά την εξεταζόµενη φάση / υποφάση εργασίας (π.χ. κίνδυνος κατάρρευσης κατά την εκσκαφή θεµελίων δίπλα σε παλαιά οικοδοµή), είτε (ii) οι ιδιαίτερες συνθήκες του έργου δηµιουργούν αυξηµένη πιθανότητα επικίνδυνων καταστάσεων, (π.χ. κίνδυνος αστοχίας των πρανών εκσκαφής, όταν το έδαφος είναι µικρής συνεκτικότητας, ή υδροφορεί, κλπ.), είτε (iii) ο κίνδυνος είναι πολύ σοβαρός, έστω και αν η πιθανότητα να επισυµβεί είναι περιορισµένη (π.χ. κίνδυνος έκρηξης λόγω απρόσεκτης χρήσης ηλεκτρικού ρεύµατος ή γυµνής φλόγας σε χώρο αποθήκευσης εκρηκτικών ή σε δεξαµενή καυσίµων). Ο αριθµός 1 χαρακτηρίζει περιπτώσεις όπου: είτε (i) η πηγή κινδύνου εµφανίζεται περιοδικά ή µε χρονικά διαλείποντα τρόπο (π.χ. κίνδυνοι τραυµατισµών από ανατροπές υλικών, σε οικοδοµικό εργοτάξιο), είτε (ii) δεν συντρέχουν ειδικές αιτίες αύξησης των κινδύνων (π.χ. κίνδυνοι από την κίνηση οχηµάτων σε ένα ευρύχωρο υπαίθριο εργοτάξιο), είτε (iii) ο κίνδυνος δεν είναι σοβαρός, έστω και αν η πιθανότητα να επισυµβεί είναι µεγάλη (π.χ. κίνδυνοι από την εκτέλεση υπαίθριων εργασιών σε συνθήκες καύσωνα). Ο αριθµός 2 χαρακτηρίζει τις θεωρούµενες ως "ενδιάµεσες" των 1 και 3 περιπτώσεις. ΤΕΥΧΟΣ 10: Σ.Α.Υ. σελ. 7

8 ΦΑΣΕΙΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ (1) 1.1 Χωµατουργικά - Καθαιρέσεις (2) 2.1 Τεχνικά (3) 3.1 Εργασίες πρασίνου ΤΕΥΧΟΣ 10: Σ.Α.Υ. σελ. 8

9 Φάση 1η Φάση 2η Φάση 3η Κίνδυνοι Πηγές κινδύνων Φ 1.1 Φ 2.1 Φ Αστοχίες εδάφους Φυσικά πρανή Κατολίσθηση. Απουσία / ανεπάρκεια υποστήριξης Αποκολλήσεις. Απουσία / ανεπάρκεια προστασίας Στατική επιφόρτιση. Εγκαταστάσεις / εξοπλισµός υναµική επιφόρτιση. Φυσική αιτία υναµική επιφόρτιση. Ανατινάξεις υναµική επιφόρτιση. Κινητός εξοπλισµός Τεχνητά πρανή & Εκσκαφές Κατάρρευση. Απουσία / ανεπάρκεια υποστήριξης Αποκολλήσεις. Απουσία / ανεπάρκεια προστασίας Στατική επιφόρτιση. Υπερύψωση Στατική επιφόρτιση. Εγκαταστάσεις / εξοπλισµός υναµική επιφόρτιση. Φυσική αιτία υναµική επιφόρτιση. Ανατινάξεις υναµική επιφόρτιση. Κινητός εξοπλισµός Υπόγειες εκσκαφές Καταπτώσεις οροφής / παρειών. Ανυποστήλωτα τµήµατα Καταπτώσεις οροφής / παρειών. Ανεπαρκής υποστύλωση Καταπτώσεις οροφής / παρειών. Καθυστερηµένη υποστύλωση Κατάρρευση µετώπου προσβολής Καθιζήσεις Ανυποστήρικτες παρακείµενες εκσκαφές Προϋπάρχουσα υπόγεια κατασκευή ιάνοιξη υπογείου έργου Ερπυσµός Γεωλογικές / γεωχηµικές µεταβολές Μεταβολές υδροφόρου ορίζοντα Υποσκαφή / απόπλυση Στατική επιφόρτιση υναµική καταπόνηση - φυσική αιτία υναµική καταπόνηση - ανθρωπογενής αιτία Άλλη πηγή ΤΕΥΧΟΣ 10: Σ.Α.Υ. σελ. 9

10 Φάςη 1η Φάση 2η Φάση 3η Κίνδυνοι Πηγές κινδύνων Φ 1.1 Φ 2.1 Φ Κίνδυνοι από εργοταξιακό εξοπλισµό Κίνηση οχηµάτων και µηχανηµάτων Ανατροπή οχηµάτων και µηχανηµάτων Συγκρούσεις οχήµατος - οχήµατος Συγκρούσεις οχήµατος - προσώπων Συγκρούσεις οχήµατος - σταθερού εµποδίου Συνθλίψεις µεταξύ οχήµατος - οχήµατος Συνθλίψεις µεταξύ οχήµατος - σταθερού εµποδίου Ανεξέλεγκτη κίνηση. Βλάβες συστηµάτων Ανεξέλεγκτη κίνηση. Ελλιπής ακινητοποίηση Μέσα σταθερής τροχιάς. Ανεπαρκής προστασία Μέσα σταθερής τροχιάς. Εκτροχιασµός Ασταθής έδραση Υποχώρηση εδάφους / δαπέδου Έκκεντρη φόρτωση Εργασία σε πρανές Υπερφόρτωση Μεγάλες ταχύτητες Μηχανήµατα µε κινητά µέρη Στενότητα χώρου Βλάβη συστηµάτων κίνησης Ανεπαρκής κάλυψη κινουµένων τµηµάτων - πτώσεις Ανεπαρκής κάλυψη κιν. τµηµάτων - παγιδεύσεις µελών Τηλεχειριζόµενα µηχανήµατα & τµήµατά τους Εργαλεία χειρός Αεροσυµπιεστής ονητής Άλλη πηγή ΤΕΥΧΟΣ 10: Σ.Α.Υ. σελ. 10

11 Φάση 1η Φάση 2η Φάση 3η Κίνδυνοι Πηγές κινδύνων Φ 1.1 Φ 2.1 Φ Πτώσεις από ύψος Οικοδοµές - κτίσµατα Κατεδαφίσεις Κενά τοίχων Κλίµακα Εργασία σε στέγες άπεδα εργασίας προσπελάσεις Κενά δαπέδων Πέρατα δαπέδων Επικλινή δάπεδα Ολισθηρά δάπεδα Ανώµαλα δάπεδα Αστοχία υλικού δαπέδου Υπερυψωµένες δίοδοι και πεζογέφυρες Κινητές σκάλες και ανεµόσκαλες Αναρτηµένα δάπεδα. Αστοχία ανάρτησης Κινητά δάπεδα. Αστοχία µηχανισµού Κινητά δάπεδα. Πρόσκρουση Ικριώµατα Κενά ικριωµάτων Ανατροπή. Αστοχία συναρµολόγησης Ανατροπή. Αστοχία έδρασης Κατάρρευση. Αστοχία υλικού ικριώµατος Κατάρρευση. Ανεµοπίεση Τάφροι / φρέατα Πτώση µελών στην εκσκαφή Άλλη πηγή ΤΕΥΧΟΣ 10: Σ.Α.Υ. σελ. 11

12 Φάση 1η Φάση 2η Φάση 3η Κίνδυνοι Πηγές κινδύνων Φ 1.1 Φ 2.1 Φ Εκρήξεις - Εκτοξευόµενα υλικά - θραύσµατα Εκρηκτικά - Ανατινάξεις Ανατινάξεις βράχων Ανατινάξεις κατασκευών Ατελής ανατίναξη υπονόµων Αποθήκες εκρηκτικών Χώροι αποθήκευσης πυροµαχικών ιαφυγή - έκλυση εκρηκτικών αερίων & µιγµάτων οχεία και δίκτυα υπό πίεση Φιάλες ασετιλίνης / οξυγόνου Υγραέριο Υγρό άζωτο Αέριο πόλης Πεπιεσµένος αέρας Υποθαλάσσιος αγωγός διάθεσης λυµάτων ίκτυα ύδρευσης Ελαιοδοχεία / υδραυλικά συστήµατα Αστοχία υλικών υπό ένταση Βραχώδη υλικά σε θλίψη Προεντάσεις οπλισµού / αγκυρίων Κατεδάφιση προεντεταµένων στοιχείων Συρµατόσχοινα Εξολκεύσεις Λαξεύσεις / τεµαχισµός λίθων Εκτοξευόµενα υλικά Εκτοξευόµενο σκυρόδεµα Αµµοβολές Τροχίσεις / λειάνσεις Άλλη πηγή ΤΕΥΧΟΣ 10: Σ.Α.Υ. σελ. 12

13 Φάση 1η Φάση 2η Φάση 3η Κίνδυνοι Πηγές κινδύνων Φ 1.1 Φ 2.1 Φ Πτώσεις - µετατοπίσεις υλικών & αντικειµένων Κτίσµατα - φέρων οργανισµός Αστοχία. Γήρανση Αστοχία. Στατική επιφόρτιση Αστοχία. Φυσική δυναµική καταπόνηση Αστοχία. Ανθρωπογενής δυναµική καταπόνηση Κατεδάφιση Κατεδάφιση παρακειµένων Οικοδοµικά στοιχεία Γήρανση πληρωτικών στοιχείων ιαστολή - συστολή υλικών Αποξήλωση δοµικών στοιχείων Αναρτηµένα στοιχεία & εξαρτήµατα Φυσική δυναµική καταπόνηση Ανθρωπογενής δυναµική καταπόνηση Κατεδάφιση Αρµολόγηση / απαρµολόγηση προκατασκ. στοιχείων Μεταφερόµενα υλικά - Εκφορτώσεις Μεταφορικό µηχάνηµα. Ακαταλληλότητα / ανεπάρκεια Μεταφορικό µηχάνηµα. Βλάβη Μεταφορικό µηχάνηµα. Υπερφόρτωση Απόκλιση µηχανήµατος. Ανεπαρκής έδραση Ατελής / έκκεντρη φόρτωση Αστοχία συσκευασίας φορτίου Πρόσκρουση φορτίου ιακίνηση αντικειµένων µεγάλου µήκους Χειρωνακτική µεταφορά βαρέων φορτίων Απόλυση χύδην υλικών. Υπερφόρτωση Εργασία κάτω από σιλό Στοιβασµένα υλικά Υπερστοίβαση Ανεπάρκεια πλευρικού περιορισµού σωρού Ανορθολογική απόληψη Άλλη πηγή ΤΕΥΧΟΣ 10: Σ.Α.Υ. σελ. 13

14 Φάση 1η Φάση 2η Φάση 3η Κίνδυνοι Πηγές κινδύνων Φ 1.1 Φ 2.1 Φ Πυρκαϊές Εύφλεκτα υλικά Έκλυση / διαφυγή εύφλεκτων αερίων εξαµενές / αντλίες καυσίµων Μονωτικά, διαλύτες, PVC κλπ. εύφλεκτα Ασφαλτοστρώσεις / χρήση πίσσας Αυτανάφλεξη - εδαφικά υλικά Αυτανάφλεξη - απορρίµµατα Επέκταση εξωγενούς εστίας. Ανεπαρκής προστασία Σπινθήρες & βραχυκυκλώµατα Εναέριοι αγωγοί υπό τάση Υπόγειοι αγωγοί υπό τάση Εντοιχισµένοι αγωγοί υπό τάση Εργαλεία που παράγουν εξωτερικό σπινθήρα Υψηλές θερµοκρασίες Χρήση φλόγας - οξυγονοκολλήσεις Χρήση φλόγας - κασσιτεροκολλήσεις Χρήση φλόγας - χυτεύσεις Ηλεκτροσυγκολλήσεις Πυρακτώσεις υλικών Άλλη πηγή Περιβάλλοντες Θάµνοι Ηλεκτροπληξία ίκτυα - εγκαταστάσεις Προϋπάρχοντα εναέρια δίκτυα Προϋπάρχοντα υπόγεια δίκτυα Προϋπάρχοντα εντοιχισµένα δίκτυα Προϋπάρχοντα επίτοιχα δίκτυα ίκτυο ηλεκτροδότησης έργου Ανεπαρκής αντικεραυνική προστασία Εργαλεία-µηχανήµατα Ηλεκτροκίνητα µηχανήµατα Ηλεκτροκίνητα εργαλεία Άλλη πηγή Θερµοσυγκολλητική µηχανή πλαστικών σωλήνων ΤΕΥΧΟΣ 10: Σ.Α.Υ. σελ. 14

15 Φάση 1η Φάση 2η Φάση 3η Κίνδυνοι Πηγές κινδύνων Φ 1.1 Φ 2.1 Φ Πνιγµός / Ασφυξία Νερό Υποβρύχιες εργασίες Εργασίες εν πλω - πτώση Βύθιση / ανατροπή πλωτού µέσου Παρόχθιες / παράλιες εργασίες. Πτώση Παρόχθιες / παράλιες εργασίες. Ανατροπή µηχανήµατος Υπαίθριες λεκάνες / εξαµενές. Πτώση Υπαίθριες λεκάνες / εξαµενές. Ανατροπή µηχανήµατος Πληµµύρα / Κατάκλυση έργου Ασφυκτικό περιβάλλον Βάλτοι, ιλείς, κινούµενες άµµοι Υπόνοµοι, βόθροι, βιολογικοί καθαρισµοί Βύθιση σε σκυρόδεµα, ασβέστη, κλπ Εργασία σε κλειστό χώρο - ανεπάρκεια οξυγόνου Άλλη πηγή Εγκαύµατα Υψηλές θερµοκρασίες Συγκολλήσεις / συντήξεις Υπέρθερµα ρευστά Πυρακτωµένα στερεά Τήγµατα µετάλλων Άσφαλτος / πίσσα Καυστήρες Υπερθερµαινόµενα τµήµατα µηχανών Καυστικά υλικά Ασβέστης Οξέα Άλλη πηγή ΤΕΥΧΟΣ 10: Σ.Α.Υ. σελ. 15

16 Φάση 1η Φάση 2η Φάση 3η Κίνδυνοι Πηγές κινδύνων Φ 1.1 Φ 2.1 Φ Έκθεση σε βλαπτικούς παράγοντες Φυσικοί παράγοντες Ακτινοβολίες Θόρυβος / δονήσεις Σκόνη Υπαίθρια εργασία. Παγετός Υπαίθρια εργασία. Καύσωνας Χαµηλή θερµοκρασία χώρου εργασίας Υψηλή θερµοκρασία χώρου εργασίας Υγρασία χώρου εργασίας Υπερπίεση / υποπίεση Χηµικοί παράγοντες ηλητηριώδη αέρια Χρήση τοξικών υλικών Αµίαντος Ατµοί τηγµάτων Αναθυµιάσεις υγρών / βερνίκια, κόλλες, µονωτικά, διαλύτες Καπναέρια ανατινάξεων Καυσαέρια µηχανών εσωτ. καύσης Συγκολλήσεις Καρκινογόνοι παράγοντες Βιολογικοί παράγοντες Μολυσµένα εδάφη Μολυσµένα κτίρια Εργασία σε υπονόµους, βόθρους, βιολογικούς καθαρισµούς Χώροι υγιεινής Άλλη παράγοντες ΤΕΥΧΟΣ 10: Σ.Α.Υ. σελ. 16

17 ΤΜΗΜΑ Γ Μέτρα για την πρόληψη και την αποτροπή των κινδύνων και γενικά για την ασφάλεια και την υγεία των εργαζοµένων Ο ΗΓΙΕΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ Για κάθε πηγή κινδύνων που έχει επισηµανθεί στους πίνακες του Τµήµατος Β (στήλη 1), καταγράφονται οι φάσεις / υποφάσεις όπου υπάρχει πιθανότητα εµφάνισης (στήλη 2), αναγράφονται οι σχετικές διατάξεις της κείµενης νοµοθεσίας που προβλέπουν τη λήψη µέτρων προστασίας (στήλη 3), και συµπληρώνονται τα κατά την κρίση του συντάκτη αναγκαία πρόσθετα ή ειδικά µέτρα προστασίας που επιβάλλονται από τις ιδιαίτερες συνθήκες ή απαιτήσεις του έργου (στήλη 4). (*) Αναφέρονται οι διατάξεις της νοµοθεσίας που περιέχουν τα απαιτούµενα κάθε φορά µέτρα (**) Περιγράφονται µέτρα που κατά την κρίση του συντάκτη απαιτούνται για την προστασία των εργαζοµένων, αλλά δεν προβλέπονται από τη νοµοθεσία ή η πρόβλεψη δεν είναι επαρκής για τη συγκεκριµένη περίπτωση. Επίσης εδώ πρέπει να περιγραφούν και τα ειδικά µέτρα που πρέπει να ληφθούν για τις εργασίες που ενέχουν ειδικούς κινδύνους (βλ. άρθρο 3, παρ.5 του Π.. 305/96) ΤΕΥΧΟΣ 10: Σ.Α.Υ. σελ. 17

18 ΕΠΙΣΗΜΑΣΜΕΝΟΙ ΚΟΜΒΟΙ ΣΤΟΝ ΠΙΝΑΚΑ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ Β (1) ΠΗΓΕΣ ΚΙΝ ΥΝΩ Ν (2) ΦΑΣΕΙΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ (3) ΠΡΟΒΛΕΠΟΜΕΝΑ ΑΠΟ ΤΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ (*) Φ1.1 Π.. 305/96, Π /81, Π.. 17/ Φ1.1 Π.. 305/96, Π /81, Π.. 17/ Φ1.1 Π.. 305/96, Π /81, Π.. 17/ Φ1.1 Π.. 305/96, Π /81, Π.. 17/ Φ1.1 Π.. 305/96, Π /81, Π.. 17/ Φ1.1, Φ2.1, Φ3.1 Π.. 305/96, Π /81, Π.. 17/ Π.. 305/96, Π /81, Π.. 17/96, Π.. Φ1.1, Φ2.1, Φ3.1 31/ Π.. 305/96, Π /81, Π.. 17/96, Π.. Φ1.1, Φ2.1, Φ3.1, 31/ Φ1.1, Φ2.1, Φ3.1 Π.. 305/96, Π /81, Π.. 17/96, Π.. 31/ Φ1.1, Φ2.1, Φ3.1 Π.. 305/96, Π /81, Π.. 17/96, Π.. 31/ Φ1.1, Φ2.1, Φ3.1 Π.. 305/96, Π /81, Π.. 17/96, Π.. 31/ Π.. 305/96, Π /81, Π.. 17/96, Π.. Φ1.1, Φ2.1, Φ3.1 31/ Π.. 305/96, Π /81, Π.. 305/96, Π.. Φ1.1, Φ2.1, Φ3.1 31/ Φ1.1, Φ2.1, Φ3.1 Π.. 305/96, Π /81, Π.. 17/96, Π.. 31/ Φ1.1, Φ2.1, Φ3.1 Π.. 305/96, Π /81, Π.. 17/96, Π.. 31/ Π.. 305/96, Π /81, Π.. 17/96, Π.. Φ1.1, Φ2.1, Φ3.1 31/ Φ1.1, Φ2.1, Φ3.1 Π.. 305/96, Π /81, Π.. 17/96, Π.. 31/ Φ1.1 Π.. 305/96, Π /81, Π.. 17/ Φ1.1, Φ2.1, Φ3.1 Π.. 305/96, Π /81, Π.. 17/ Φ1.1, Φ2.1, Φ3.1 Π.. 305/96, Π /81, Π.. 17/ Φ1.1, Φ2.1, Φ3.1 Π.. 305/96, Π /81, Π.. 17/96 ΜΕΤΡΑ ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΛΗΦΘΟΥΝ (4) ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΑ Ή ΕΙ ΙΚΑ ΜΕΤΡΑ ΓΙΑ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΠΟΥ ΕΝΕΧΟΥΝ ΕΙ ΙΚΟΥΣ ΚΙΝ ΥΝΟΥΣ (**) ΤΕΥΧΟΣ 10: Σ.Α.Υ. σελ. 18

19 05304 Φ1.1, Φ2.1, Φ3.1 Π.. 305/96, Π /81, Π.. 17/ Π.. 305/96, Π /81, Π.. 17/96, Π. Φ1.1, Φ2.1, Φ / Π.. 305/96, Π /81, Π.. 17/96, Π. Φ1.1, Φ2.1, Φ / Φ1.1 Π.. 305/96, Π /81, Π.. 17/96, Ν.158/ Φ1.1 Π.. 305/96, Π /81, Π.. 17/96, Ν.158/ Φ4.1 Π.. 305/96, Π /81, Π.. 17/96, Ν.158/ Φ2.1 Π.. 305/96, Π /81, Π.. 17/96, Ν.158/ Φ3.1 Π.. 305/96, Π /81, Π.. 17/96, Π.. 31/ Φ1.1, Φ2.1, Φ3.1 Π.. 305/96, Π /81, Π.. 17/96, Π.. 31/ Φ2.1 Π.. 305/96, Π /81, Π.. 17/96, Π.. 31/ Φ1.1, Φ2.1, Φ3.1 Π.. 305/96, Π /81, Π.. 17/ Φ1.1, Φ2.1, Φ3.1 Π.. 305/96, Π /81, Π.. 17/ Φ1.1, Φ2.1, Φ3.1 Π.. 305/96, Π /81, Π.. 17/ Φ1.1, Φ2.1, Φ3.1 Π.. 305/96, Π /81, Π.. 17/ Φ2.1, Φ3.1 Π.. 305/96, Π /81, Π.. 17/ Φ1.1 Π.. 305/96, Π /81, Π.. 17/96 ΤΕΥΧΟΣ 10: Σ.Α.Υ. σελ. 19

20 Συµπληρωµατικά των προαναφεροµένων νοµοθετικών διαταγµάτων, σε κάθε φάση του έργου προτείνονται τα εξής: Περίφραξη και σήµανση του εργοταξίου για την προστασία και έγκαιρη προειδοποίηση των διερχόµενων τροχοφόρων. ηµιουργία ασφαλών διόδων για την διέλευση των πεζών στους χώρους και στα σηµεία που οι εργασίες του εργοταξίου ενδέχεται να δηµιουργούν κινδύνους. Επίσης περίφραξη του εργοταξίου προς αποφυγήν εισόδου ατόµων µη εχόντων εργασία καθώς και ζώων. Προµήθεια εκτός του κράνους και φωσφορούχου γιλέκου στους εργαζοµένους εντός του οδοστρώµατος. Καθηµερινή εκπαίδευση και υπενθύµιση των κινδύνων στους εργαζόµενους από τον εργοταξιάρχη και τον τεχνικό ασφαλείας. Κατά τις χωµατουργικές εργασίες προτείνονται τα εξής: Αν και τα πρανή θα αντιστηρίζονται, όταν απαιτείται βάσει των κανονισµών ασφαλείας, θα πρέπει πάντα να υπάρχει έλεγχος για τυχόν χαλάρωση και βλάβη. Να υπάρχει συνεργασία µε τα αρµόδια συνεργεία της ΕΗ και του ΟΤΕ καθώς και του δήµου ώστε να εντοπισθούν οι θέσεις των δικτύων και να αποφευχθεί η καταστροφή τους. Σε ότι αφορά τα µηχανήµατα µε κινητά µέρη: Κάλυψη των κινούµενων τµηµάτων των µηχανηµάτων όπου είναι δυνατόν καθώς και Τοποθέτηση προειδοποιητικών πινακίδων. Σε ότι αφορά τη µεταφορά φορτίων: Συνεχή υπενθύµιση των οδηγών για αυξηµένη προσοχή σε όλη την διάρκεια της εργασίας τους Χρήση σηµάνσεως για διακοπή κυκλοφορίας παρακάµψεις. ΤΕΥΧΟΣ 10: Σ.Α.Υ. σελ. 20

21 ΤΜΗΜΑ Πρόσθετα στοιχεία 1. ίοδοι προσπέλασης στο εργοτάξιο και πρόσβασης στις θέσεις εργασίας Οι χώροι και τα δάπεδα εργασίας, οι οδοί κυκλοφορίας και οι προσβάσεις στο εργοτάξιο πρέπει να κατασκευάζονται και να διατηρούνται ασφαλείς. Οι οδοί κυκλοφορίας πρέπει να έχουν ελάχιστο πλάτος 60 εκατοστά του µέτρου. Οι οδοί προσπέλασης προς τις θέσεις εργασίας, χώρους διαµονής και χώρους εργαλείων πρέπει να διατάσσονται και συντηρούνται κατά τέτοιο τρόπο ώστε οι απασχολούµενοι να µπορούν να µεταβαίνουν και να αποχωρούν ασφαλώς. 2. ίοδοι κυκλοφορίας πεζών και οχηµάτων εντός του εργοταξίου Εντός του εργοταξίου πρέπει να τηρούνται οι ισχύοντες κανονισµοί ασφαλούς κυκλοφορίας, τόσο για την κίνηση των πεζών όσο και για την κίνηση µεταφορικών µέσων και µηχανηµάτων. Η διέλευση και παραµονή ατόµων στο χώρο του εργοταξίου απαγορεύεται, εκτός από το εξουσιοδοτηµένο για την κατασκευή προσωπικό του έργου. Η κυκλοφορία των οχηµάτων του εργοταξίου κατά τη διάρκεια των εργασιών θα γίνεται από τα κατάλληλα διαµορφωµένα τµήµατα. Για την ασφαλή κυκλοφορία πεζών και οχηµάτων και µηχανηµάτων εντός του χώρου του εργοταξίου ισχύουν οι διατάξεις του κώδικα οδικής κυκλοφορίας (ΚΟΚ). 3. Χώροι εγκατάστασης του βασικού µηχανικού εξοπλισµού Τα βαριά εργαλεία ασφαλίζονται επί τόπου ενώ τα µικρότερα (εργαλεία χειρός, µικροσυσκευές κλπ.) αποθηκεύονται στους διαµορφωµένους χώρους αποθήκευσης µε ευθύνη των εργατών που τα χρησιµοποιούν. 4. Χώροι αποθήκευσης εν προβλέπεται η δηµιουργία αποθηκών καυσίµων, λιπαντικών κλπ. Οι µικρές ποσότητες που απαιτούνται θα παραδίδονται καθηµερινά από τα τοπικά πρατήρια καυσίµων. ΤΕΥΧΟΣ 10: Σ.Α.Υ. σελ. 21

22 5. Χώροι συλλογής αχρήστων και επικίνδυνων υλικών Τα υλικά αυτά θα οδηγούνται άµεσα προς την πλησιέστερη χωµατερή µέσω φορτηγών. 6. Χώροι υγιεινής, εστίασης και πρώτων βοηθειών Για την αλλαγή της ενδυµασίας και τη φύλαξη των ενδυµάτων πρέπει να διατίθενται επαρκείς και κατάλληλοι χώροι. Για τους χώρους υγιεινής και το πόσιµο νερό ισχύουν οι Υγειονοµικές διατάξεις του Υπουργείου κοινωνικών Υπηρεσιών. Ο Ανάδοχος υποχρεούται να µεριµνήσει για τον ανεφοδιασµό των χώρων εργασίας µε πόσιµο νερό και επαρκείς εγκαταστάσεις υγιεινής και καθαριότητας και να προβλέψει κατάλληλους χώρους εργασίας του προσωπικού του υπό δυσµενείς καιρικές συνθήκες (ψύχος, βροχή, καύσωνας). Σε εργασίες ρυπαρές ή εργασίες επικίνδυνες για την πρόκληση ασθενειών πρέπει να υπάρχει η δυνατότητα νίψεως και καθαρισµού µε ντους σε κατάλληλους χώρους πλησίον του έργου καθώς και πλύση και απολύµανση των στολών. Εντός του εργοταξίου πρέπει να υπάρχει κατάλληλος χώρος για τη διατήρηση του φαγητού των εργαζοµένων σε καλή κατάσταση. Στις περιπτώσεις κατά τις οποίες η προστασία υγείας ή ασφάλειας των εργαζοµένων το απαιτεί πρέπει να απαγορεύεται στους απασχολούµενους να τρώνε, να πίνουν ή να καπνίζουν στους χώρους εργασίας. Οι απασχολούµενοι οφείλουν να επιµελούνται ιδιαίτερα για την ατοµική τους καθαριότητα, ιδίως πριν του φαγητού και πριν από την αναχώρηση από τον τόπο εργασίας. Οι ειδικές στολές εργασίας πρέπει να αφαιρούνται πριν το φαγητό και πριν την αναχώρηση από το χώρο εργασίας. Ιδιαίτερη µέριµνα πρέπει να λαµβάνεται για τη συγκέντρωση και αποκοµιδή των απορριµµάτων των φαγητών. Στο εργοτάξιο θα υπάρχει πρόχειρο µικρό φαρµακείο για την παροχή των πρώτων βοηθειών τοποθετηµένο σε θέση εύκολα προσιτή και υπό την επίβλεψη εντεταλµένου προσωπικού. Το φαρµακείο θα πρέπει να διαθέτει κατ ελάχιστο τα ακόλουθα είδη : ΤΕΥΧΟΣ 10: Σ.Α.Υ. σελ. 22

23 Είδος 1. Σκεύασµα για το κάψιµο 2. Εσπνεύσιµη αµµωνία 3. Αποστειρωµένες Γάζες κυτία των 5 εκ., 10 εκ. Και 15 εκ. 4. Επίδεσµοι γάζας των 0,10*2,50 5. Τριγωνικοί επίδεσµοι 6. Λευκοπλάστ ρολλό 7. Ψαλίδι 8. Τσιµπίδα 9. Ύφασµα λεπτό για καθαρισµό (Cleaning tissue) 10. Αντισηπτικό διάλυµα (κατά προτίµηση µερκουροχρωµ) 11. Υγρό σαπούνι εντός πλαστικής συµπιέσιµης φιάλης 12. Ελαστικός επίδεσµος 13. Αντισταµινική αλοιφή 14. Σπασµολυτικό 15. Αντιοφικός ορός 16. Ενέσιµο κορτιζονούχο σκεύασµα των 100 mg (Αντισοκ) 17. Σύριγγες πλαστικές µιας χρήσεως των 5 cc τεµ Σύριγγες πλαστικές µιας χρήσεως των 10 cc τεµ ισκία αντιδιαρροικά 20. ισκία αντιόξινα Η ιατρική κάλυψη των εκτάκτων περιστατικών θα γίνεται από το Τοπικό Κέντρο Υγείας. 7. Άλλα σηµεία, χώροι ή ζώνες που απαιτούνται για την ασφάλεια και την υγεία των εργαζοµένων. εν υπάρχουν 8. Στο τµήµα αυτό ενσωµατώνεται επίσης η µελέτη για την κατασκευή ικριωµάτων, εφόσον αντιµετωπίζεται περίπτωση κατά την οποία αυτά πρέπει να είναι ειδικής µορφής για τις ανάγκες εκτέλεσης των εργασιών, άλλης από αυτή που περιγράφεται στις ισχύουσες διατάξεις περί ικριωµάτων (π.δ. 778/80 και Π /81). Το έργο δεν απαιτεί ειδικά ικριώµατα για την κατασκευή του, συνεπώς δεν γίνεται επιπλέον µελέτη γι αυτά. ΤΕΥΧΟΣ 10: Σ.Α.Υ. σελ. 23

24 ΤΜΗΜΑ Ε Καλές πρακτικές για τη λήψη µέτρων προστασίας και την αντιµετώπιση του επαγγελµατικού κινδύνου (Συµπληρωµατικά των νοµοθετικών διατάξεων στους οποίους γίνεται αναφορά στον πίνακα Γ, καταχωρίζονται εδώ φωτοαντίγραφα δοκιµασµένων πρακτικών και λύσεων για την βελτίωση της Ασφάλειας και Υγείας των Εργαζοµένων). ΤΕΥΧΟΣ 10: Σ.Α.Υ. σελ. 24