ΣΤΑ ΧΝΑΡΙΑ ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΠΙΚΙΩΝΗ (ΛΟΥΜΠΑΡΔΙΑΡΗΣ,ΛΟΦΟΣ ΦΙΛΟΠΑΠΠΟΥ)

Transcript

1 17/12/2017 ΣΤΑ ΧΝΑΡΙΑ ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΠΙΚΙΩΝΗ (ΛΟΥΜΠΑΡΔΙΑΡΗΣ,ΛΟΦΟΣ ΦΙΛΟΠΑΠΠΟΥ) Ο Αρχαιολογικός Χώρος των Δυτικών λόφων της Αθήνας περιλαμβάνει τους τρεις σημαντικούς λόφους της αρχαίας Αθήνας, το λόφο των Μουσών, γνωστό σήμερα ως λόφο Φιλοπάππου, της Πνύκας και των Νυμφώ ν(αστεροσκοπείου). ΑΓΙΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΛΟΥΜΠΑΡΔΙΑΡΗΣ Ναός στους πρόποδες του Φιλοπάππου.Χρονολογείται στα χρόνια της Τουρκοκρατίας, ενώ κατά μια άλλη εκδοχή είναι του 9ου αι.σώζονται τοιχογραφίες του Θολωτή, βασιλική, μονόκλιτη με κυλινδρική στέγη, πλακοσκέπαστη. Κατασκευή.Για την κατασκευή του ναού έχουν χρησιμοποιηθεί αρχαία αρχιτεκτονικά κομμάτια, όπως ο μικρός κίονας που στηρίζει την Αγία Τράπεζα και δύο κιονίσκοι που βρίσκονται στο προαύλιο της εισόδου. Αναστήλωση. Το 1955 αναστηλώθηκε από τον διάσημο αρχιτέκτονα Δημήτριο Πικιώνη. Σήμερα φτάνει κάποιος στο εκκλησάκι ακολουθώντας τον σχεδιασμένο από τον Πικιώνη πλακόστρωτο δρόμο και διασχίζοντας ένα κατάφυτο από μεσογειακή βλάστηση περιβάλλον. 1 / 8

2 Γιατί Λουμπαρδιάρης. Σύμφωνα με την παράδοση, την παραμονή του Αγ Δημητρίου στις 25/10/1658, ο Οθωμανός Γιουσούφ θέλησε να βομβαρδίσει με κανόνι (Λουμπάρδα) τον ναό από την Ακρό πολη, ώστε να καταστρέψει την εκκλησία και να σκοτώσει τους πιστούς. Όμως, λίγο πριν πραγματοποιηθεί το σχέδιό του, ένας κεραυνός από την ξαφνική καταιγίδα που ξέσπασε, ανατίναξε το πυροβολείο στην Ακρόπολη και έσωσε το εκκλησάκι. ΤΟ ΔΙΑΤΕΙΧΙΣΜΑ Δείγμα της οχυρωματικής δραστηριότητας της Αθήνας τον 4ο αι. π.χ. στα υψώματα των λόφων (συνολικό μήκος 900μ.) με πολλούς πύργους και δύο πύλες, τις ''Μελιτίδες'' στα βόρεια και το ''Δίπυλο υπέρ των Πυλών'' στα νότια. Διατηρήθηκε έως και τον 12ο αι. μ. Χ ΛΟΦΟΣ ΦΙΛΟΠΑΠΠΟΥ Ο λόφος Φιλοπάππου, ή λόφος Μουσών, ή λόφος Σέγγιο,ή Σέντσο (από την εντύπωση του θρόνου που έδινε το μνημείο) βρίσκεται απέναντι, νοτιοδυτικά, από την Ακρόπολη. Μνημείο του Φιλοπάππου: ταφικό μνημείο, στην κορυφή του λόφου, του Γάϊου Ιούλιου Αντιόχου Φιλοπάππου,διαδόχου του θρόνου της Κομμαγηνής (Συρίας).Ανεγέρθηκε μεταξύ του 114 και 116 μ.χ.ο Φιλόππαπος εγκαταστάθηκε στην Αθήνα το 72μ.Χ όταν οι Ρωμαίοι κατέκτησαν την Κομμαγηνή.Υπήρξε σημαντικός ευεργέτης της Αθήνας γι αυτό και τιμήθηκε με τον τίτλο του Αθηναίου πολίτη. Το μνημείο:μαρμάρινο με κοίλη πρόσοψη στην οποία σχηματίζονται κόγχες.σε αυτές τοποθετήθηκαν μαρμάρινα αγάλματα του Φιλοπάππου,του παππού του Αντίοχου Δ και του ιδρυτή της Δυναστείας Σέλευκου. 2 / 8

3 -Ο λόφος ήταν πάντα συνδεδεμένος με την άμυνα της Αθήνας Από εδώ περνούσε το Θεμιστόκλειο τείχος ενώ στα τέλη του 4 ου αι το διατείχισμα τον συνέδεσε με τον λόφο των Νυμφών. -Από εδώ το 1687 βομβάρδισε ο Μοροζίνι την Ακρόπολη -Εδώ το 1944 οι Βρετανοί έστησαν όλμους για να χτυπήσουν τις συνοικίες που ελέγχονταν από τον Ε.Λ.Α.Σ κατά τα Δεκεμβριανά. -Ο λόφος δεντροφυτεύτηκε με πρωτοβουλία της πριγκίπισσας Σοφίας. -Δυτικά του λόφου εγκαταστάθηκαν πρόσφυγες από τη Μ. Ασία δημιουργώντας τον συνοικισμό Ασύρματος.Εκεί έζησαν 30 χρόνια σε άθλιες συνθήκες.στον Ασύρματο γυρίστηκε η ταινία του Αλέκου Αλεξανδράκη Συνοικία το όνειρο.το 1955 δημιουγήθηκε συνοικισμός με πέτρινες κατοικίες. ΠΙΚΙΩΝΗΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ Ο αρχιτέκτονας Πικιώνης γεννήθηκε στον Πειραιά το 1887 από Χιώτες γονείς. Την περίοδο ,διαμόρφωσε τα πλακόστρωτα μονοπάτια γύρω από την Ακρόπολη. Το έργο περιλαμβάνει δύο κύριες σπειροειδείς διαδρομές, που ξεκινούν σχεδόν αντικριστά στη συμβολή Διονυσίου Αρεοπαγίτου και Αποστόλου Παύλου. -Η μία ανεβαίνει βόρεια το λόφο της Ακρόπολης ως το ιερό της Αθηνάς. 3 / 8

4 -Η άλλη απομακρύνεται απ' αυτόν δημιουργώντας δύο συνθήκες θέασής του: - μια πρώτη στου Λουμπαρδιάρη, όπου ξεπροβάλλει για μοναδική φορά μετωπικά η κύρια όψη του Παρθενώνα, - και μια δεύτερη στο Άνδηρο (πλάτωμα με εξαιρετική θέα στην Ακρόπολη), όπου καταλήγει η διαδρομή συστρεφόμενη. Ας ακολουθήσουμε τον πλακόστρωτο δρόμο ως το εκκλησάκι του Αγ Δημητρίου. -Ποιος σχεδίασε αυτόν τον δρόμο; -Από πού προήλθε η ονομασία Λουμπαρδιάρης; -Παρατηρήστε τον ναό.ποιός ο ρυθμός του; -Το αναψυκτήριο που λειτούργησε για χρόνια δίπλα στο ναό για τι προορίζονταν όταν το έφτιαξε ο Πικιώνης; -Υπάρχουν απομεινάρια του Διατειχίσματος στον χώρο γύρω από τον ναό; -Τι ήταν το Δίπυλο υπέρ των πυλών; Ανεβαίνοντας στον λόφο του Φιλοππάπου ας σταθούμε στο Ανδηρο. -Τι είναι το Άνδηρο;Ποιός το σχεδίασε; 4 / 8

5 -Προσανατολιστείτε στον χώρο και δείξτε την Ακρόπολη,τον λόφο των Νυμφών και της Πνύκας. -Ποιός ήταν ο Φιλόππαπος; -Ποιές συνοικίες βρίσκονται γύρω από τον λόφο; -Περιγράψτε το μνημείο που είναι στην κορυφή. -Γιατί επέτρεψαν σε έναν ξένο να φτιάξει εδώ ένα μνημείο ; -Ποιό υπαίθριο θέατρο βρίσκεται στον λόφο;ποιά το ίδρυσε; -Ο λόφος με ποιό ελληνικό έθιμο είναι συνδεδεμένος; Και τελειώνοντας ας ακούσουμε στο You tube την Πόπη Αστεριάδη να τραγουδά στη δεκαετία του 60 «Στου Φιλοπάππου». Στου Φιλοπάππου. Στίχοι:Βασίλης Φωτεινάκης. Μουσική:Κώστας Ξενάκης. Πρώτη εκτέλεση :Πόπη Αστεριάδη 5 / 8

6 Στου Φιλοπάππου μια φορά Στους βράχους σπάσαν τα φτερά Που είχαμε ανοίξει Στου Φιλοπάππου ο χωρισμός Ήρθε σαν άγριος χαλασμός Πόθους τρελούς να πνίξει Στου Φιλοπάππου τις πλαγιές που περπατάνε οι καρδιές πιασμένες χέρι χέρι Στου Φιλοπάππου σαν παιδιά να στήσουμε, έλα μια βραδιά στον έρωτα καρτέρι Στου Φιλοπάππου στου Φιλοπάππου είν' η αγάπη μας κρυμμένη κάπου Στου Φιλοπάππου τη χαρά ρλα να πάμε μια φορά να ψάξουμε να βρούμε Στου Φιλοπάππου το πρωί Μες στη γλυκιά φυλλοροή Να ξαναγαπηθούμε Στου Φιλοπάππου με καιρό Ξανάρχισε παλιό χορό Ανάμνηση κι ελπίδα Στου Φιλοπάππου μας καλεί Χαμένη αγάπη και φιλί Χρυσή του ήλιου αχτίδα Στου Φιλοπάππου. Στίχοι:Βασίλης Φωτεινάκης. Μουσική:Κώστας Ξενάκης. Πρώτη εκτέλεση :Πόπη Αστεριάδη Στου Φιλοπάππου μια φορά Στους βράχους σπάσαν τα φτερά Που είχαμε ανοίξει 6 / 8

7 Στου Φιλοπάππου ο χωρισμός Ήρθε σαν άγριος χαλασμός Πόθους τρελούς να πνίξει Στου Φιλοπάππου τις πλαγιές Που περπατάνε οι καρδιές Πιασμένες χέρι χέρι Στου Φιλοπάππου σαν παιδιά Να στήσουμε, έλα μια βραδιά Στον έρωτα καρτέρι Στου Φιλοπάππου στου Φιλοπάππου Είν' η αγάπη μας κρυμμένη κάπου Στου Φιλοπάππου τη χαρά Έλα να πάμε μια φορά Να ψάξουμε να βρούμε Στου Φιλοπάππου το πρωί Μες στη γλυκιά φυλλοροή Να ξαναγαπηθούμε Στου Φιλοπάππου με καιρό Ξανάρχισε παλιό χορό Ανάμνηση κι ελπίδα Στου Φιλοπάππου μας καλεί Χαμένη αγάπη και φιλί Χρυσή του ήλιου αχτίδα Στου Φιλοπάππου. Στίχοι:Βασίλης Φωτεινάκης. Μουσική:Κώστας Ξενάκης. Πρώτη εκτέλεση :Πόπη Αστεριάδη Στου Φιλοπάππου μια φορά Στους βράχους σπάσαν τα φτερά Που είχαμε ανοίξει Στου Φιλοπάππου ο χωρισμός Ήρθε σαν άγριος χαλασμός Πόθους τρελούς να πνίξει Στου Φιλοπάππου τις πλαγιές Που περπατάνε οι καρδιές Πιασμένες χέρι χέρι 7 / 8

8 Στου Φιλοπάππου σαν παιδιά Να στήσουμε, έλα μια βραδιά Στον έρωτα καρτέρι Στου Φιλοπάππου στου Φιλοπάππου Είν' η αγάπη μας κρυμμένη κάπου Στου Φιλοπάππου τη χαρά Έλα να πάμε μια φορά Να ψάξουμε να βρούμε Στου Φιλοπάππου το πρωί Μες στη γλυκιά φυλλοροή Να ξαναγαπηθούμε Στου Φιλοπάππου με καιρό Ξανάρχισε παλιό χορό Ανάμνηση κι ελπίδα Στου Φιλοπάππου μας καλεί Χαμένη αγάπη και φιλί Χρυσή του ήλιου αχτίδα 8 / 8