Χαιρετισµός Χρήστου Παπουτσή, µέλους του Πολιτικού Συµβουλίου του ΠΑΣΟΚ, υπεύθυνου Ανάπτυξης, Τουρισµού και Εµπορικής Ναυτιλίας, στην εκδήλωση του

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Χαιρετισµός Χρήστου Παπουτσή, µέλους του Πολιτικού Συµβουλίου του ΠΑΣΟΚ, υπεύθυνου Ανάπτυξης, Τουρισµού και Εµπορικής Ναυτιλίας, στην εκδήλωση του"

Αταλάντη Ζαΐμης
5 χρόνια πριν
Προβολές:

1 Χαιρετισµός Χρήστου Παπουτσή, µέλους του Πολιτικού Συµβουλίου του ΠΑΣΟΚ, υπεύθυνου Ανάπτυξης, Τουρισµού και Εµπορικής Ναυτιλίας, στην εκδήλωση του ΕΒΕΑ µε θέµα «Ενέργεια-Φωτοβολταϊκά Πάρκα» Αθήνα, 18 Απριλίου

2 Κυρίες και κύριοι, Κατ αρχήν θα ήθελα να συγχαρώ το ΕΒΕΑ και την Εφηµερίδα «Απογευµατινή» για την πρωτοβουλία της διοργάνωσης της εκδήλωσης αυτής. Τα τελευταία χρόνια πραγµατοποιείται σε διεθνές επίπεδο µια σηµαντική ανακατανοµή και αναδιοργάνωση των ενεργειακών πόρων, µε µακροπρόθεσµες στρατηγικές, οικονοµικές αλλά και κοινωνικές συνέπειες. Στις διεθνείς αγορές, καταξιώνονται µορφές ενέργειας, όπως το φυσικό αέριο και οι ανανεώσιµες πηγές ενέργειας. Oι ενεργειακές τεχνολογίες εξελίσσονται ραγδαία, µεταβάλλοντας την ίδια τη δοµή αλλά και την υφή της κοινωνίας. Επιπλέον η αλλαγή κλίµατος είναι ήδη προφανής και εισάγει προκλήσεις σε παγκόσµιο επίπεδο. Στην οικονοµία µας, στο πεδίο των νέων τεχνολογιών και στη σύγχρονη κοινωνία. Η αλήθεια είναι ότι η αλλαγή κλίµατος επηρεάζει όλες τις χώρες, τις αναπτυγµένες και τις αναπτυσσόµενες, τους πλούσιους και τους φτωχούς. Για πρώτη φορά τόσο οι λαοί όσο και οι ηγεσίες τους αντιλαµβάνονται την πραγµατική έκταση του προβλήµατος. Ως Επίτροπος στην Ε.Ε., το 1995 µέχρι το 2000, καταλήξαµε στην επιλογή µιας βιώσιµης ενεργειακής πολιτικής, προωθώντας την ισορροπία µεταξύ οικονοµικών, κοινωνικών και περιβαλλοντικών στόχων. Αυτή η επιλογή που αποτέλεσε µια από τις µεγαλύτερες προκλήσεις της εποχής µας, µε το πέρασµα του χρόνου γίνεται σηµαντικότερη. Και βρίσκεται στο επίκεντρο των µεγάλων πολιτικών αποφάσεων της Ε.Ε. Για να υπάρξει όµως βιώσιµη ανάπτυξη δεν αρκεί η δραστηριοποίηση σε ευρωπαϊκό επίπεδο, πολύ περισσότερο αφού βλέπουµε ότι εναπόκειται στις κυβερνήσεις να αποφασίσουν τι µέτρα θα λάβουν. Χρειάζεται οι εθνικές, περιφερειακές και τοπικές αρχές να παίξουν τον δικό τους αποφασιστικό ρόλο. 2

3 Μια πρόσφατη διεθνής αξιολόγηση έδειξε ότι στο Γενικό είκτη Ανανεώσιµης Ενέργειας η χώρα µας κατατάσσεται 8 η ενώ στην αγορά ηλιακής ενέργειας 9 η, µετά από βόρειες χώρες µε πολύ µικρότερο ποσοστό ηλιοφάνειας, για να αποδειχτεί ότι οι χώρες που έχουν στρατηγικό στόχο την ανάπτυξη των ανανεώσιµων πηγών ενέργειας, επιτυγχάνουν καλύτερα αποτελέσµατα ανεξάρτητα από τη διαθεσιµότητα των φυσικών πόρων τους. Όλοι γνωρίζουµε ότι τα τελευταία χρόνια συντελείται µία αληθινή κοσµογονία διεθνώς στον τοµέα των φωτοβολταϊκών (Φ/Β) συστηµάτων, ιδιαίτερα δε στη Γερµανία και την Ιαπωνία. Με αρχικό καταλύτη και οδηγό τη Λευκή Βίβλο για την Ενέργεια (1997), και αιχµή του δόρατος τη Γερµανία, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει κάνει εντυπωσιακά άλµατα στα Φ/Β από το 2000 και µετά. Σήµερα, το 63% της συνολικής εγκατεστηµένης ισχύος Φ/Β συστηµάτων παγκοσµίως βρίσκεται στην Ευρώπη -Γερµανία : 57% και υπόλοιπη Ευρώπη : 6%-. Για να αντιληφθεί κανείς το µέγεθος της αγοράς των φωτοβολταϊκών στη Γερµανία, αξίζει να αναφέρω εδώ ορισµένα χαρακτηριστικά µεγέθη: νέα Φ/Β συστήµατα εγκαταστάθηκαν µόνον εντός του 2005 Η ισχύς αυτών των νέων συστηµάτων, ανέρχεται σε MW p (οι διεθνείς πηγές διαφοροποιούνται αναφορικά µε το τελικό ύψος της ισχύος) Το συνολικό ύψος των επενδύσεων, ανέρχεται -ή και ξεπερνά- τα 4 δις, µόνον για το 2005! Η συνολική ισχύς των εν λειτουργία Φ/Β συστηµάτων στα τέλη του 2005, άγγιξε τα MW p (~ εγκαταστάσεις) Το κόστος επένδυσης έχει µειωθεί κατά 25% από το 1999 Η φωτοβολταϊκή βιοµηχανία διαθέτει σήµερα περίπου θέσεις εργασίας 3

4 Μόνον οι Γερµανοί αγρότες, εγκατέστησαν 200 MW p εντός του 2005, κατά βάση µε συστήµατα ισχύος 30 kw p στις στέγες των αποθηκών τους. Η συνολική αξία αυτών των επενδύσεων, ανέρχεται κατ ελάχιστον στα 1,6 δις. Ως αποτέλεσµα, η Γερµανία διαθέτει και λειτουργεί σήµερα περίπου MW p Φ/Β εγκαταστάσεων, δηλαδή περίπου 2 φορές µεγαλύτερη ισχύ σε σχέση µε την αντίστοιχη ισχύ των ανεµογεννητριών που βρίσκονται σε λειτουργία σήµερα στην Ελλάδα. Την ίδια στιγµή στην Ελλάδα, η εγκατεστηµένη ισχύς των Φ/Β συστηµάτων έφθασε µετά βίας στα 5,4 MW p κατά τα τέλη του 2005, δηλ. στο 0,4% της συνολικής ισχύος της Γερµανίας, στηριζόµενη κυρίως στα αυτόνοµα Φ/Β υβριδικά συστήµατα που τροφοδοτούν σταθµούς βάσης των εταιρειών κινητής τηλεφωνίας, σε αποµακρυσµένες επαρχιακές και αγροτικές περιοχές της χώρας. Εκ των βασικότερων ανασταλτικών παραγόντων στην ουσιαστική ανάπτυξη του τοµέα, υπήρξε η απουσία στήριξης της φωτοβολταϊκής κιλοβατώρας, η οποία θα µπορούσε να αφυπνίσει το επενδυτικό ενδιαφέρον από την πλευρά των ενδιαφεροµένων φορέων. Το γεγονός αυτό, σε συνδυασµό µε το υψηλό κεφαλαιουχικό κόστος και την ιδιαίτερα απαιτητική, πολυσύνθετη και -σε ορισµένες περιπτώσειςπροβληµατική αδειοδοτική διαδικασία, ακόµα και για έργα ισχύος λίγων kw p τα οποία µπορούν να εγκατασταθούν και να τεθούν σε λειτουργία εντός λίγων ηµερών ή εβδοµάδων, οδήγησε σε πενιχρούς ρυθµούς ανάπτυξης, ιδιαίτερα συστήµατα. για τα διασυνδεδεµένα στο δίκτυο φωτοβολταϊκά Οι προβλέψεις του νέου θεσµικού πλαισίου για τις ΑΠΕ, έχουν προκαλέσει έντονο ενδιαφέρον για νέες επενδύσεις στον τοµέα. Όµως παρά την πριµοδότηση της φωτοβολταϊκής κιλοβατώρας και το έντονο επενδυτικό ενδιαφέρον, η ανάπτυξη των Φ/Β συστηµάτων στη χώρα µας αφέθηκε, όπως άλλωστε και κάθε άλλο σηµαντικό ενεργειακό ζήτηµα τα τελευταία 3 χρόνια, κυριολεκτικά στην τύχη του. 4

5 Πέρα από την επιδότηση της φωτοβολταϊκής κιλοβατώρας που πωλείται στο Σύστηµα ή στο ίκτυο, απουσιάζουν σχεδόν πλήρως τα αντίστοιχα ουσιαστικά- και εκ της κοινής λογικής απαιτούµενα -κίνητρα για την προώθηση και διάδοση των Φ/Β συστηµάτων στον οικιακό τοµέα, µε στόχο την ιδιοκατανάλωση της παραγόµενης ηλεκτρικής ενέργειας. Έναντι λοιπόν µίας ισχυρής δηµόσιας επιχορήγησης για την αγορά και εγκατάσταση ενός τέτοιου συστήµατος, αρχικού κόστους , το οποίο θα µπορούσε να καλύψει σχεδόν πλήρως τις ανάγκες µίας µέσης ελληνικής κατοικίας, η ελληνική πολιτεία περιορίζεται στην προσφορά φοροαπαλλαγής για την εν λόγω δαπάνη, µε ανώτατο πλαφόν τα 700 ευρώ!. Το άκρως επιτυχηµένο παράδειγµα που οδήγησε στην τεράστια διάδοση του ηλιακού θερµοσίφωνα στις κατοικίες κατά τις δεκαετίες του 80 και του 90, φαίνεται πώς δεν δίδαξε κανέναν. Και σαν να µην έφθανε αυτό, στο περιβόητο υπό διαβούλευση σχέδιο της ΚΥΑ µε θέµα «Ειδικό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασµού και Αειφόρου Ανάπτυξης για τις Ανανεώσιµες Πηγές Ενέργειας», ουσιαστικά εξορίζονται τα φωτοβολταϊκά από τον αστικό ιστό της Ελλάδας, όπου ταυτόχρονα καταναλώνεται το µεγαλύτερο ποσοστό ηλεκτρικής ενέργειας της χώρας! Πρακτικά, παρά τα ευχολόγια, τα µεγαλύτερα προβλήµατα της πολυδιαφηµισµένης ΚΥΑ µε το Ειδικό Χωροταξικό Πλαίσιο εντοπίζονται στη δύσκολη και σύνθετη διαδικασία διαβούλευσης, θεσµοθέτησης και εφαρµογής του. Επιπλέον, υπάρχουν σηµαντικές ασάφειες και αοριστίες για ορισµένες από τις λεγόµενες «ζώνες αποκλεισµού», στις οποίες απαγορεύεται η εγκατάσταση Φ/Β έργων, όπως: οι «πολυσύχναστοι χώροι, στους οποίους η αντανάκλαση του φωτός από τις εγκαταστάσεις µπορεί να αποτελεί σηµαντική όχληση» και «οι γεωργικές γαίες υψηλής παραγωγικότητας», δηλαδή περιοχές τις οποίες η ίδια η µελέτη του Ειδικού Χωροταξικού Πλαισίου δεν θεωρεί ζώνες ασυµβατότητας µε τα φωτοβολταϊκά! 5

6 Εν προκειµένω, η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστηµάτων σε µια αγροτική περιοχή υψηλής παραγωγικότητας επιφέρει µόνον θετικά αποτελέσµατα: Κατ αρχήν, προσφέρει µία σηµαντικότατη οικονοµική στήριξη στον έλληνα αγρότη, ο οποίος εξασφαλίζει συµπληρωµατικό εισόδηµα. εύτερον, δεν αποκλείει καθ οιονδήποτε τρόπο τη διατήρηση της γεωργικής δραστηριότητας στην εν λόγω περιοχή, καθώς τα φωτοβολταϊκά µπορούν να συνυπάρξουν κάλλιστα µε τις γεωργικές καλλιέργειες, όπως άλλωστε συµβαίνει σε πολλές χώρες της Ευρώπης. Ασάφειες και χρονίζουσες θεσµικές εκκρεµότητες οδηγούν σε πρακτικά προβλήµατα, καθυστερήσεις και λανθασµένες γνωµοδοτήσεις για έργα τα οποία έχουν χαρακτηρισθεί ως δηµόσιας ωφέλειας, ανεξάρτητα από το φορέα υλοποίησής τους, σύµφωνα µε το Ν. 2941/01. Χαρακτηριστικές εφαρµογές Φ/Β συστηµάτων που συναντούν εµπόδια στην απρόσκοπτη εγκατάστασή τους: Φ/Β σε σκίαστρα κτιρίων, Φ/Β στην οροφή κτιρίων, Φ/Β σε περιοχές εκτός σχεδίου πόλεως (αναφορικά µε το µέγιστο επιτρεπόµενο ποσοστό κάλυψης, τις ελάχιστες αποστάσεις από τα όρια του γηπέδου, την αρτιότητα του οικοπέδου, κ.α.), και είµαι βέβαιος ότι όσοι ασχολείστε µελετητικά και παραγωγικά θα έχετε ακόµα περισσότερα να αναφέρετε. Κι όλα αυτά συµβαίνουν πού ; - Στη χώρα µε τη µεγαλύτερη ηλιοφάνεια στην Ευρώπη! - Στη χώρα µε τη µεγαλύτερη εξάρτηση σε πετρέλαιο στην Ευρώπη - Στη χώρα που τρέχει µε αύξηση των εκποµπών διοξειδίου του άνθρακα (CO 2 ) κατά 38% σύµφωνα µε συντηρητικά σενάρια µέχρι το 2010, όταν η δεσµευτική µας υποχρέωση είναι +25% (αύξηση κατά 25%), στα πλαίσια του Πρωτοκόλλου του Κιότο και της Ευρωπαϊκής Ένωσης 6

7 - Στη χώρα που θα πληγεί όσο λίγες στο κόσµο από τις επιπτώσεις του φαινοµένου του θερµοκηπίου Και µάλιστα, τη στιγµή που είχε προηγηθεί µια εργώδης προετοιµασία, είχε διαµορφωθεί ένα στέρεο θεσµικό και χρηµατοδοτικό πλαίσιο ήδη από το 2003, όπως και µια αγορά προετοιµασµένη και ώριµη για επενδύσεις στον τοµέα των ΑΠΕ. Οι εκατοντάδες υποψήφιοι επενδυτές και οι οικιακοί καταναλωτές που περιµένουν για µια θέση στον ήλιο στη χώρα µας, χρειάζεται να διευκολυνθούν ώστε να ξεπεράσουν τα προβλήµατα της γραφειοκρατίας και να υλοποιήσουν το στόχο τους. Πάνω από όλα όµως, χρειάζεται ισχυρή πολιτική βούληση, ώστε να εξυπηρετηθεί ο σκοπός αυτός. Χρειάζεται να ενεργοποιηθούν οι τοπικές κοινωνίες και οι τοπικοί φορείς, τα Επιµελητήρια, τα Πανεπιστήµια και κυρίως τα Πολυτεχνεία στην κατεύθυνση της αξιοποίησης των ΑΠΕ. Χρειάζεται να προσπαθήσουµε όλοι µαζί. Είναι σίγουρο ότι θα κερδίσουµε το στοίχηµα του µέλλοντος αν κινητοποιηθούµε όλοι µαζί σήµερα. 7

Σχετικά έγγραφα

Η συµβολή των Ανανεώσιµων Πηγών Ενέργειας στην επίτευξη Ενεργειακού Πολιτισµού

Η συµβολή των Ανανεώσιµων Πηγών Ενέργειας στην επίτευξη Ενεργειακού Πολιτισµού ρ. Ηλίας Κούτσικος, Φυσικός - Γεωφυσικός Πάρεδρος Παιδαγωγικού Ινστιτούτου ιδάσκων Πανεπιστηµίου Αθηνών Ε ι σ α γ ω γ ή...