Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής Σχολή Μηχανικών Τμήμα Μηχανικών Τοπογραφίας και Γεωπληροφορικής. Εισαγωγή στην Οικονομία.

Transcript

1 Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής Σχολή Μηχανικών Τμήμα Μηχανικών Τοπογραφίας και Γεωπληροφορικής Εισαγωγή στην Οικονομία Κυριάκος Φιλίνης Διδάσκων (ΠΔ 7/8)

2 Προϊόν και παραγωγικοί συντελεστές Βιβλιογραφία Parkin, M., Powel, M., Matthews, K., (213), Αρχές Οικονομικής, Εκδόσεις Κριτική, Αθήνα.

3 Το προϊόν τη βραχυχρόνια περίοδο Οι επιχειρήσεις χρησιμοποιούν παραγωγικούς συντελεστές για να παράγουν προϊόντα και υπηρεσίες, τα οποία διαθέτουν μέσω του μηχανισμού της αγοράς. Στόχο έχουν την μεγιστοποίηση των κερδών τους. Κέρδη= Έσοδα Κόστος=Τιμή ανά μονάδα προϊόντος*ποσότητα προϊόντος-κόστος παραγωγής προϊόντος Συνάρτηση παραγωγής τη βραχυχρόνια περίοδο: Y=f(Γη, Κεφάλαιο, Εργασία, Επιχειρηματικότητα) Δεδομένης της τεχνολογίας παραγωγής, το παραγόμενο προϊόν είναι συνάρτηση των ποσοτήτων των παραγωγικών συντελεστών, δηλαδή της γης, του κεφαλαίου, της εργασίας και της επιχειρηματικότητας. Η βελτίωση της τεχνολογίας αυξάνει την ποσότητα του προϊόντος που παράγεται από κάθε συνδυασμό ποσοτήτων των παραγωγικών συντελεστών.

4 Οι παραγωγικοί συντελεστές Γη: Εκτάσεις και φυσικοί πόροι. Το εισόδημα που προέρχεται από την εκμετάλλευση της γης είναι η πρόσοδος. Εργασία: Χρόνος και προσπάθεια (φυσική, πνευματική) που καταβάλλεται από τους ανθρώπους για την παραγωγή προϊόντων και υπηρεσιών. Η ποιότητα της εργασίας εξαρτάται από το ανθρώπινο κεφάλαιο, δηλαδή τις γνώσεις και τις δεξιότητες που αποκτούν οι άνθρωποι από το εκπαιδευτικό σύστημα και την παραγωγή διαδικασία. Το εισόδημα που προέρχεται από την εργασία είναι ο μισθός. Κεφάλαιο: Τα κτίρια, τα μηχανήματα, τα εργαλεία, δηλαδή ο πάγιος εξοπλισμός, που χρησιμοποιείται για την παραγωγή προϊόντων και υπηρεσιών. Το εισόδημα που προέχεται από το κεφάλαιο είναι ο τόκος. Επιχειρηματικότητα: Οι ιδέες και η οργάνωση των παραγωγικών συντελεστών για την παραγωγή προϊόντων και υπηρεσιών. Το εισόδημα που προέρχεται από την επιχειρηματικότητα είναι τα κέρδη.

5 Αποφάσεις των επιχειρήσεων Κάθε επιχείρηση καλείται να λάβει αποφάσεις, με στόχο τη μεγιστοποίηση των κερδών της, σε σχέση με τα παρακάτω ερωτήματα: Μπορεί να εισέλθει στην αγορά; Τι προϊόν θα παραγάγει; Σε ποια ποσότητα; Σε ποια τιμή θα το πουλήσει; Επηρεάζονται, κυρίως, από τη δομή της αγοράς Πότε χρειάζεται να διακόψει την παραγωγή; Πού θα εγκατασταθεί; Ποιούς παραγωγικούς συντελεστές θα χρησιμοποιήσει και σε ποιες ποσότητες; Επηρεάζονται, κυρίως, από την οργάνωση της επιχείρησης

6 Βραχυχρόνια και μακροχρόνια περίοδος Στη λήψη αποφάσεων των επιχειρήσεων σημαντικό ρόλο διαδραματίζει ο χρονικός ορίζοντας της επιχείρησης, τον οποίο μπορούμε να διακρίνουμε σε μακροχρόνια και βραχυχρόνια περίοδο. Μακροχρόνια περίοδος για μια επιχείρηση είναι αυτή κατά την οποία μπορεί να μεταβάλει το σύνολο των ποσοτήτων των παραγωγικών συντελεστών που χρησιμοποιεί. Για να αυξήσει την παραγωγή της μιας επιχείρηση μπορεί να μεταβάλει τις ποσότητες όλων των παραγωγικών συντελεστών (γη, κεφάλαιο). Βραχυχρόνια περίοδος, για μια επιχείρηση είναι αυτή κατά την οποία δεν μπορεί να μεταβάλει την ποσότητα ενός τουλάχιστον παραγωγικού συντελεστή. Για να αυξήσει την παραγωγή της μιας επιχείρηση μπορεί να την ποσότητα μόνο του μεταβλητού παραγωγικού συντελεστή (εργασία). Οι παραγωγικοί συντελεστές που μεταβάλλονται στη βραχυχρόνια περίοδο ονομάζονται μεταβλητοί και αυτοί που δεν μπορούν να μεταβληθούν σταθεροί.

7 Το προϊόν τη βραχυχρόνια περίοδο Ας υποθέσουμε ότι μια επιχείρηση χρησιμοποιεί δύο παραγωγικούς συντελεστές: εργασία (μεταβλητός παραγωγικός συντελεστής) και ένα κτίριο (σταθερός παραγωγικός συντελεστής). Συνολικό Προϊόν (Total Product -ΤP ): Είναι παραγωγικού συντελεστή. Εργασία Κτίριο (τμ) Συνολικό Προϊόν η μέγιστη ποσότητα του προϊόντος που μπορεί να παραχθεί για κάθε ποσότητα του μεταβλητού Καμπύλη συνολικού προϊόντος

8 Το προϊόν τη βραχυχρόνια περίοδο Μέσο Προϊόν (Average Product-ΑΡ): Είναι η ποσότητα του προϊόντος που παράγεται κατά μέσο όρο από κάθε μονάδα του μεταβλητού παραγωγικού συντελεστή. Υπολογίζεται ως εξής: AP= Ποσότητα συνολικού προϊόντος Ποσότητα μεταβλητού παραγωγικού συντελεστή Εργασία Κτίριο (τμ) Συνολικό Προϊόν Μέσο προϊόν Καμπύλη μέσου προϊόντος 12, 1, 2 5, 3 2 6,7 33 8,3, 8, 6, , 6 6,, ,3 2, , ,

9 Το προϊόν τη βραχυχρόνια περίοδο Οριακό Προϊόν (Marginal Product -ΜP ): Είναι επιπλέον προϊόν που παράγεται από μία πρόσθετη μονάδα του μεταβλητού παραγωγικού συντελεστή. Μεταβολή του συνολικού προϊόντος Υπολογίζεται ως εξής: ΜP= Μεταβολή του μεταβλητού παραγωγικού συντελεστή Εργασία Κτίριο (τμ) Συνολικό Προϊόν Οριακό προϊόν Καμπύλη οριακού προϊόντος

10 Το προϊόν τη βραχυχρόνια περίοδο Εργασία Κτίριο (τμ) Συνολικό Προϊόν Οριακό προϊόν Αυξανόμενη οριακή απόδοση Το οριακό προϊόν ενός επιπλέον εργαζομένου είναι υψηλότερο από το οριακό προϊόν του προηγούμενου, λόγω της εξειδίκευσης και του καταμερισμού των έργων Καμπύλη οριακού προϊόντος Φθίνουσα οριακή απόδοση (Νόμος της φθίνουσας απόδοσης) Από ένα σημείο και μετά διαδοχικές αυξήσεις του μεταβλητού παραγωγικού συντελεστή αυξάνουν ολοένα και λιγότερο το συνολικό προϊόν. Δηλαδή, το οριακό προϊόν του μεταβλητού παραγωγικού συντελεστή μειώνεται. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι οι άλλοι παραγωγικοί συντελεστές παραμένουν σταθεροί.

11 Το προϊόν τη βραχυχρόνια περίοδο , 17, 8,3 9,3 8,5 6,7 7,7, 5, Συνολικό προϊόν Μέσο προϊόν Οριακό προϊόν

12 Τι θα συμβεί αν βελτιωθεί η τεχνολογία παραγωγής; Για κάθε ποσότητα των παραγωγικών συντελεστών θα παράγεται μεγαλύτερη ποσότητα συνολικού προϊόντος, εξαιτίας της βελτίωσης της τεχνολογίας παραγωγής. Εργασία Κτίριο Συνολικό Προϊόν Συνολικό προϊόν μετά τη βελτίωση της τεχνολογίας , , , Καμπύλη συνολικού προϊόντος μετά τη βελτίωση της τεχνολογίας 2 3,5 97, ,