Βιολογία Προσανατολισμού Γ Λυκείου

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Βιολογία Προσανατολισμού Γ Λυκείου"

Αναστασούλα Αγγελοπούλου
4 χρόνια πριν
Προβολές:

1 Β ΓΕΛ 05/ 05/ 2019 Βιολογία Προσανατολισμού Γ Λυκείου ΘΕΜΑ Α Να επιλέξετε την φράση που συμπληρώνει ορθά κάθε μία από τις ακόλουθες προτάσεις: Α1. Εσώνια δεν υπάρχουν: Α. Στο DNA των ιών που προσβάλλουν ανθρώπινα κύτταρα Β. Στα ανθρώπινα γονίδια Γ. Στα πλασμίδια Δ. Σε γονίδια ζωικών οργανισμών Α2. Τα μικρά ριβονουκλεοπρωτεϊνικά σωματίδια αποτελούνται από: Α. rrna και πρωτεΐνες Β. trna και πρωτεΐνες Γ. snrna και πρωτεΐνες Δ. mrna και πρωτεΐνες Σελίδα 1 από 7

2 Α3. Τα κωδικόνια 5 CCA 3 και 5 CCC 3 κωδικοποιούν το ίδιο αμινοξύ. Αυτό σημαίνει ότι ο γενετικός κώδικας είναι: Α. Εκφυλισμένος Β. Συνεχής Γ. Καθολικός Δ. Μη επικαλυπτόμενος Α4. Για τη μεταγραφή ενός γονιδίου δεν είναι απαραίτητα: Α. Ο υποκινητής και οι μεταγραφικοί παράγοντες Β. Η RNA πολυμεράση και ο υποκινητής Γ. Τα ριβονουκλεοτίδια Δ. Η DNA ελικάση και η αντίστροφη μεταγραφάση Α5. Για τις ακόλουθες έννοιες του γενετικού υλικού η σωστή σειρά κατά αυξανόμενο μέγεθος είναι: Α. Νουκλεόσωμα χρωμόσωμα γονίδιο Β. Γονίδιο χρωμόσωμα καρυότυπος Γ. Χρωμόσωμα νουκλεοτίδιο καρυότυπος Δ. Νουκλεοτίδιο γονίδιο εσώνιο ΜΟΝΑΔΕΣ 25 Σελίδα 2 από 7

3 ΘΕΜΑ Β Β1. Να αντιστοιχίσετε κάθε έννοια της στήλης Ι με μία έννοια της στήλης ΙΙ. Στήλη Ι Στήλη ΙΙ Α. DNA πολυμεράση 1. Συνδέει ριβονουκλεοτίδια Β. RNA πολυμεράση 2. Διορθώνει λάθη Γ. ινίδιο χρωματίνης 3. Ρυθμίζει τη μεταγραφή Δ. ριβόσωμα 4. αποτελείται από DNA και πρωτεΐνες Ε. υποκινητής 5. αποτελείται από RNA και πρωτεΐνες ΜΟΝΑΔΕΣ 5 Β2. Να γράψετε τους ορισμούς για τις έννοιες: ημισυντηρητικός μηχανισμός, πολύσωμα, γονίδιο. ΜΟΝΑΔΕΣ 6 (2Χ3) Β3. Να γράψετε τι είναι τα πλασμίδια και ποια γονίδια υπάρχουν στα πλασμίδια. ΜΟΝΑΔΕΣ 5 Β4. trna: α. Να εξηγήσετε τη δομή και τον ρόλο του μορίου αυτού στα κύτταρα. (Μονάδες 3) β. Να εξηγήσετε εάν είναι δυνατό σε ένα φυσιολογικό κύτταρο δύο μόρια trna να έχουν διαφορετικό αντικωδικόνιο και να μεταφέρουν το ίδιο αμινοξύ. (Μονάδες 3) γ. Ποιο από τα ακόλουθα αντικωδικόνια δεν είναι δυνατό να υπάρχει σε μόριο trna φυσιολογικού κυττάρου; Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας. (Μονάδες 3) 3 UAC 5 3 CCC 5 3 AUC 5 Στο τέλος των θεμάτων δίνεται ο γενετικός κώδικας. ΜΟΝΑΔΕΣ 9 Σελίδα 3 από 7

4 ΘΕΜΑ Γ Γ1. Στα κύτταρα ενός ζωικού οργανισμού που βρίσκονται στη μετάφαση υπάρχουν 96 γραμμικά μόρια DNA. Να βρείτε: α. τον αριθμό των χρωμοσωμάτων και των χρωματίδων που υπάρχουν στη μετάφαση των σωματικών κυττάρων του οργανισμού. (Μονάδες 2) β. τον αριθμό των ινιδίων χρωματίνης που υπάρχουν στην αρχή της μεσόφασης των σωματικών κυττάρων του οργανισμού. (Μονάδες 2) γ. τον αριθμό των μορίων DNA στο τέλος της μεσόφασης των σωματικών κυττάρων του οργανισμού. (Μονάδα 1) δ. τον αριθμό των χρωμοσωμάτων και των μορίων DNA στους γαμέτες. (Μονάδες 2) Να αιτιολογήσετε τις απαντήσεις σας (μονάδες 4). ε. Σε φυσιολογικά κύτταρα αυτού του οργανισμού εντοπίζονται επίσης πολλά κυκλικά μόρια DNA. Πώς μπορεί να εξηγηθεί η ύπαρξη των κυκλικών αυτών μορίων DNA; (Μονάδες 4) ΜΟΝΑΔΕΣ 15 Σελίδα 4 από 7

5 Γ2. Στην εικόνα απεικονίζεται μία διχάλα αντιγραφής του DNA και σημειώνεται η θέση έναρξης αντιγραφής (ΘΕΑ): ΘΕΑ Αλυσίδα Α M GGGCACTATAAATTTTTTTTGTAGGGGGTATCGTAT 5 Λ CCCGTGATATTTAAAAAAAACATCCCCCATAGCATA Ν Αλυσίδα Β ΘΕΑ α. Να αντιστοιχίσετε τα γράμματα Λ, Μ, Ν με 3 και 5 άκρα (μονάδα 1). Να μην αιτιολογήσετε την απάντησή σας. β. Κατά την αντιγραφή της διχάλας σχηματίστηκαν 2 ασυνεχή τμήματα. Να μεταφέρετε το σχήμα στο τετράδιό σας και με βέλη να δείξετε τη σύνθεσή των νέων αλυσίδων (μονάδες 2). Να εξηγήσετε ποια από τις δύο αλυσίδες (η Α ή η Β) αντιγράφεται ασυνεχώς (μονάδες 3). Δεν είναι απαραίτητο να μεταφέρετε την αλληλουχία βάσεων στο τετράδιό σας. γ. Να γράψετε την αλληλουχία βάσεων του πρωταρχικού τμήματος που σχηματίζεται στην αλυσίδα DNA που συντίθεται συνεχώς, δεδομένου ότι αυτό αποτελείται από 6 νουκλεοτίδια. (Μονάδες 3). Πόσοι φωσφοδιεστερικοί δεσμοί δημιουργήθηκαν κατά τον σχηματισμό αυτού του πρωταρχικού τμήματος (μονάδα 1); Να μην αιτιολογήσετε τις απαντήσεις σας. ΜΟΝΑΔΕΣ 10 Σελίδα 5 από 7

6 ΘΕΜΑ Δ Η ακόλουθη αλληλουχία βάσεων αποτελεί τη μία από τις δύο αλυσίδες ασυνεχούς γονιδίου: (Ι) 5 ATTAGATGGAGGGCAGCGCGTATATACCTTGAGAAAAAA 3 (ΙΙ) Δ1. Να γράψετε τη συμπληρωματική αλυσίδα του γονιδίου (μονάδες 2), να σημειώσετε τα 5 και 3 άκρα της (μονάδα 1) και να αιτιολογήσετε την απάντησή σας (μονάδες 3). ΜΟΝΑΔΕΣ 6 Δ2. Να εξηγήσετε ποια από τις δύο αλυσίδες (αυτή που σας δόθηκε ή αυτή που γράψατε) αποτελεί την κωδική αλυσίδα του γονιδίου. ΜΟΝΑΔΕΣ 4 Δ3. Σε ποια από τις θέσεις (Ι) ή (ΙΙ) βρίσκεται ο υποκινητής του γονιδίου (μονάδα 1); Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας (μονάδες 3). ΜΟΝΑΔΕΣ 4 Δ4. Από το γονίδιο αυτό παράγεται το ακόλουθο πεπτίδιο: H 2 N- met glu gly tyr ile pro COOH Με τη βοήθεια του γενετικού κώδικα (που δίνεται στο τέλος των θεμάτων) να προσδιορίσετε το εσώνιο του ασυνεχούς γονιδίου (μονάδες 3). Στη συνέχεια να γράψετε το ώριμο mrna που προκύπτει από το γονίδιο αυτό (μονάδες 2) και να περιγράψετε τη διαδικασία της ωρίμανσης (μονάδες 3). ΜΟΝΑΔΕΣ 8 Δ5. Κατά τη διάρκεια της μετάφρασης αυτού του mrna από ένα ριβόσωμα, πόσες φορές εισήλθε μόριο trna στη 2 η θέση εισδοχής της μεγάλης υπομονάδας του ριβοσώματος (μονάδες 2); Ποιο είναι το αντικωδικόνιο του τελευταίου trna που εισήλθε στο ριβόσωμα αυτό (μονάδα 1); Να μην αιτιολογήσετε την απάντησή σας. ΜΟΝΑΔΕΣ 3 Σελίδα 6 από 7

ΟΔΗΓΙΕΣ (για τους εξεταζομένους) 1. Στο εξώφυλλο του τετραδίου να γράψετε το εξεταζόμενο μάθημα. Στο εσώφυλλο πάνω-πάνω να συμπληρώσετε τα ατομικά στοιχεία μαθητή.

7 ΟΔΗΓΙΕΣ (για τους εξεταζομένους) 1. Στο εξώφυλλο του τετραδίου να γράψετε το εξεταζόμενο μάθημα. Στο εσώφυλλο πάνω-πάνω να συμπληρώσετε τα ατομικά στοιχεία μαθητή. Στην αρχή των απαντήσεών σας να γράψετε πάνω-πάνω την ημερομηνία και το εξεταζόμενο μάθημα. Να μην αντιγράψετε τα θέματα στο τετράδιο και να μην γράψετε πουθενά στις απαντήσεις σας το όνομά σας. 2. Να γράψετε το ονοματεπώνυμό σας στο πάνω μέρος των φωτοαντιγράφων αμέσως μόλις σας παραδοθούν. Τυχόν σημειώσεις σας πάνω στα θέματα δεν θα βαθμολογηθούν σε καμία περίπτωση. Κατά την αποχώρησή σας να παραδώσετε μαζί με το τετράδιο και τα φωτοαντίγραφα. 3. Να απαντήσετε στο τετράδιό σας σε όλα τα θέματα μόνο με μπλε ή μόνο με μαύρο στυλό με μελάνι που δεν σβήνει. Μολύβι επιτρέπεται, μόνο αν το ζητάει η εκφώνηση, και ΜΟΝΟ για πίνακες, διαγράμματα κλπ.. 4. Κάθε απάντηση επιστημονικά τεκμηριωμένη είναι αποδεκτή. 5. Διάρκεια εξέτασης: τρεις (3) ώρες μετά τη διανομή των φωτοαντιγράφων. 6. Χρόνος δυνατής αποχώρησης: μία (1) ώρα μετά τη λήψη των θεμάτων. Σελίδα 7 από 7

Σχετικά έγγραφα

Ημερομηνία: Κυριακή 29 Οκτωβρίου 2017 Διάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ

ΤΑΞΗ: ΜΑΘΗΜΑ: Γ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ Ημερομηνία: Κυριακή 29 Οκτωβρίου 2017 Διάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ Στις ημιτελείς προτάσεις Α1 Α4 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό