Βιολογία προσανατολισμού

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Βιολογία προσανατολισμού"

Τιμοθέα Μανωλάς
6 χρόνια πριν
Προβολές:

1 Βιολογία προσανατολισμού ΘΕΜΑ Α Στις προτάσεις από Α1-Α5 να βρείτε την σωστή απάντηση. Α1. Ένας ερευνητής απομόνωσε ένα ασυνεχές γονίδιο από το γονιδίωμα ανθρώπινων κυττάρων. Το γονίδιο συνδέθηκε με βακτηριακό υποκινητή σε πλασμίδιο και το πλασμίδιο τοποθετήθηκε σε βακτήριο Ε.coli που κλωνοποιήθηκε. Τα βακτήρια όμως απογοήτευσαν τον ερευνητή καθώς δεν παρήγαγαν την προσδοκώμενη πρωτεΐνη. Ποιο από τα παρακάτω θεωρείτε ως πιο πιθανή αιτία της αποτυχίας του; α. μετάλλαξη του γονιδίου β. απουσία κατάλληλων μεταγραφικών παραγόντων γ. Παρουσία εσωνίων και αδυναμία των βακτηρίων για ωρίμανση του RNA δ. Αδυναμία των βακτηρίων για τροποποίηση της πρωτεΐνης μετά τη σύνθεσή της, ώστε να γίνει λειτουργική. Α2. Αντικωδικόνιο δεν μπορεί να είναι η τριπλέτα: α. 3 - UAG - 5 β. 3 ACU 5 γ. 3 AGU 5 δ. 3 CAC 5 Α3. Η αντίστροφη μεταγραφάση είναι ένζυμο που συναντάται σε: α. βακτήρια β. ευκαρυωτικά κύτταρα γ. ιούς με RNA γενετικό υλικό δ. ιούς με DNA γενετικό υλικό. A4. Δεν παράγεται στα ριβοσώματα: α. DNA πολυμεράση β. RNA πολυμεράση γ. sn RNA δ. μεταγραφικοί παράγοντες

2 Α5. Τα κύτταρα ενός ανώτερου οργανισμού διαφέρουν μεταξύ τους γιατί παράγουν διαφορετικά μόρια: α. trna β. mrna γ. snrna δ. rrna ΘΕΜΑ B Β1. Πώς αποδεικνύεται ότι η μετάφραση είναι μια οικονομική διαδικασία για το κύτταρο; Μονάδες 6 B2. Πώς μπορεί να ερμηνευτεί το γεγονός ότι το χρονικό διάστημα που μεσολαβεί από την έναρξη της μεταγραφής ενός γονιδίου μέχρι την ολοκλήρωση της μετάφρασης διαφέρει σημαντικά ανάμεσα στα βακτήρια και στα ευκαρυωτικά κύτταρα. B3. Σε ένα χρωμόσωμα του ανθρώπου εδράζονται 1000 γονίδια. Κατά τη βιοχημική ανάλυση ενός σωματικού κυττάρου βρέθηκαν μόνο 300 διαφορετικές πρωτεΐνες που σχετίζονται με την έκφραση των συγκεκριμένων γονιδίων. Να αναφέρετε δύο λόγους που ερμηνεύουν τη διαφορά ανάμεσα στον αριθμό των γονιδιών και τον αριθμό των παραγόμενων πρωτεϊνών; Β4. Να δώσετε τους ορισμούς των όρων που ακολουθούν: α) γονιδιωματική βιβλιοθήκη β) ανασυνδυασμένο μόριο DNA Β5. Να χαρακτηρίσετε ως Σωστή (Σ) ή Λανθασμένη (Λ) καθεμία από τις παρακάτω προτάσεις α. Όλα τα γονίδια του ανθρώπου έχουν κωδικόνια έναρξης και λήξης της μετάφρασης. β. Μόρια trna με διαφορετική αλληλουχία βάσεων μπορούν να μεταφέρουν το ίδιο αμινοξύ. γ. Το σύμπλοκο έναρξης της μετάφρασης, δομείται από το mrna, τη μεγάλη ριβοσωμική υπομονάδα και το trna που μεταφέρει το πρώτο αμινοξύ τη μεθειονίνη. δ. Στη cdna βιβλιοθήκη που κατασκευάστηκε από ηπατικά κύτταρα περιέχεται ο βακτηριακός κλώνος που περιέχει τα γονίδια των αντισωμάτων. ε. Στο ανασυνδυασμένο πλασμίδιο η αλληλουχία που αναγνωρίζει η περιοριστική ενδονουκλεάση, που χρησιμοποιήθηκε για την κατασκευή του, υπάρχει δύο φορές.

3 στ. Ο μικροοργανισμός που χρησιμοποίησε ο Griffith στα πειράματα του περιέχει μόνο δίκλωνα κυκλικά μόρια DNA. Γ1.α) Τι είναι το οπερόνιο; ΘΕΜΑ Γ Μονάδες 6 β) Έχετε δυο στελέχη του βακτηρίου E.coli, από το οποία, το ένα φέρει μια μετάλλαξη στο ρυθμιστικό γονίδιο του οπερονίου της λακτόζης και το άλλο στον υποκινητή των δομικών γονιδίων. Θεωρώντας ότι η μετάλλαξη καταστρέφει τη λειτουργία της αλληλουχίας στην οποία συνέβη, ποιο στέλεχος θα επιβιώσει για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα αν καλλιεργηθεί σε θρεπτικό υλικό που περιέχει γλυκόζη και λακτόζη; Θεωρείται δεδομένο ότι και οι δυο καλλιέργειες πραγματοποιούνται στις ίδιες συνθήκες με την ίδια ποσότητα θρεπτικού υλικού και εμβολιάζονται/ξεκινούν με τον ίδιο αρχικό αριθμό μικροοργανισμών. Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας. Μονάδες 7(3+4) Γ2. Έχετε στη διάθεσή σας τις αλληλουχίες τριών περιοχών ενός γονιδίου, του υποκινητή, της 3' αμετάφραστης και του 3ου εσωνίου. Ποια από τις παραπάνω θα χρησιμοποιούσατε για να εντοπίσετε τον βακτηριακό κλώνο του συγκεκριμένου γονιδίου σε μια cdna βιβλιοθήκη; Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας. (1+3) Γ3. Η περιοριστική ενδονουκλεάση BamHI, αναγνωρίζει την αλληλουχία 5' GGATCC 3' και κόβει μεταξύ των δύο G. Έστω ότι ένα γραμμικό μόριο DNA περιέχει την αλληλουχία που αναγνωρίζει η BamHI τέσσερις φορές. α. Να υπολογίσετε τον αριθμό των μορίων του φορέα κλωνοποίησης (πλασμιδίου) που απαιτούνται για την κλωνοποίηση των κομματιών που προκύπτουν μετά την επώαση του παραπάνω μορίου με τη συγκεκριμένη περιοριστική ενδονουκλεάση. β. Αν σε ένα από τα τμήματα, που ενσωματώθηκε σε πλασμίδιο, περιέχονται 478 φωσφοδιεστερικοί δεσμοί και ο αριθμός των κυτοσινών είναι τριπλάσιος από αυτόν των αδενινών, να βρείτε τον αριθμό των δεσμών υδρογόνου που περιέχονται στο συγκεκριμένο τμήμα. Μονάδες 6(2+4)

4 Γ4. Να συμπληρώσετε τον παρακάτω πίνακα δεδομένου ότι αφορά κύτταρα ποντικού, αν είναι γνωστό ότι σε φυσιολογικό γαμέτη του είδους περιέχονται 18 μόρια DNA και το φύλο καθορίζεται με όμοιο τρόπο με τον άνθρωπο. Να αιτιολογήσετε τις απαντήσεις σας. Αριθμός ζευγών χρωμοσωμάτων στον καρυότυπο Αυτοσωμικά χρωμοσώματα στο ωάριο Αδελφές χρωματίδες στην πρόφαση Ινίδια χρωματίνης στη μεσόφαση πριν την αντιγραφή Μονάδες 8 ΘΕΜΑ Δ Δ1. Δίνεται η αλληλουχία τμήματος DNA που περιέχει υποκινητή και γονίδιο υπεύθυνο για τη σύνθεση μικρού μήκους πεπτιδίου. Αλυσίδα Ι: CAACTAGTTCAATGTCGAAGTGGCGCGCACACATACTAGTTAAGTGTT Αλυσίδα ΙΙ: GTTGATCAAGTTACAGCTTCACCGCGCGTGTGTATGATCAATTCACΤΑΑ Η αλληλουχία GTGAAT αποτελεί τον υποκινητή του γονιδίου ενώ η αλληλουχία GCGCG CACTTA αποκόπτεται από το προϊόν της μεταγραφής του γονιδίου μέσω των μικρών ριβονουκλεοπρωτεϊνικών σωματιδίων. α. Να σημειώσετε τα άκρα του τμήματος DNA και να γράψετε ποια αλυσίδα είναι η μη κωδική. Ποια είναι η αλληλουχία του mrna που προσδένεται στα ριβοσώματα για να μεταφραστεί; Να αιτιολογήσετε κάθε απάντησή σας. Μονάδες 8 β. Όταν κατά τη διάρκεια της μετάφρασης ένα ριβόσωμα συναντά το κωδικόνιο λήξης του mrna, πόσοι δεσμοί υδρογόνου έχουν σπάσει μεταξύ των κωδικονίων και των αντικωδικονίων των trna που έχουν συμμετάσχει στη μετάφραση. Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας.

5 γ. Αν το παραπάνω γονίδιο σχεδιάζεται να κλωνοποιηθεί σε cdna βιβλιοθήκη, να γράψετε την αλληλουχία της αλυσίδας cdna που κατασκευάζει η αντίστροφη μεταγραφάση αιτιολογώντας την απάντησή σας. δ. Για την κλωνοποίηση του παραπάνω γονιδίου σε cdna βιβλιοθήκη χρησιμοποιείται η περιοριστική ενδονουκλεάση Spe I, η οποία αναγνωρίζει την αλληλουχία 5 ΑCTAGT 3 και καταστρέφει τον φωσφοδιεστερικό δεσμό μεταξύ των δύο πρώτων νουκλεοτιδίων με κατεύθυνση 5' προς 3. Αν το πλασμίδιο, που χρησιμοποιείται ως φορέας κλωνοποίησης έχει μήκος 3125 ζ.β., να υπολογίσετε το μήκος του ανασυνδυασμένου πλασμιδίου και να δείξετε το κομμάτι που ενσωματώνεται στο πλασμίδιο. Mονάδες 5 ε. Θεωρήστε ότι έχετε στην διάθεσή σας τα πλασμίδια της φωτογραφία που ακολουθεί. Ποιο από τα δύο πλασμίδια θα επιλέξετε προκειμένου να παράξετε το πετίδιο; Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας. Η περιοριστική ενδονουκλεάση Sty I αναγνωρίζει την αλληλουχία 5' CCTAGG 3 και κόβει μεταξύ των δύο πρώτων νουκλεοτιδίων της αλληλουχία που αναγνωρίζει, Amp R γονίδιο ανθεκτικότητας στην αμπικιλίνη. Μονάδες 3 StyI Υποκινητής Υποκινητής Spe I Α B Amp R Amp R ΟΔΗΓΙΕΣ (για τους εξεταζομένους) 1. Στο εξώφυλλο να γράψετε το εξεταζόμενο μάθημα. Στο εσώφυλλο πάνω-πάνω να συμπληρώσετε τα Ατομικά στοιχεία μαθητή. Στην αρχή των απαντήσεών σας να γράψετε πάνω-πάνω την ημερομηνία και το εξεταζόμενο μάθημα). Να μην αντιγράψετε τα θέματα στο τετράδιο και να μη γράψετε πουθενά στις απαντήσεις το όνομά σας. 2. Να γράψετε το Ονοματεπώνυμό σας στο πάνω μέρος των φωτοαντιγράφων αμέσως μόλις σας παραδοθούν. Τυχόν σημειώσεις σας πάνω στα θέματα δε θα βαθμολογηθούν σε καμία περίπτωση. Κατά την αποχώρησή σας να παραδώσετε μαζί με το τετράδιο και τα φωτοαντίγραφα. 3. Να απαντήσετε στο τετράδιό σας σε όλα τα θέματα μόνο με μπλε ή μόνο με μαύρο στυλό με μελάνι που δε σβήνει. 4. Κάθε απάντηση τεκμηριωμένη είναι αποδεκτή. 5. Διάρκεια εξέτασης: τρεις(3) ώρες. 6. Χρόνος δυνατής αποχώρησης: μετά τις ΑΠΑΓΟΡΕΥΟΝΤΑΙ ΤΑ ΚΙΝΗΤΑ

Σχετικά έγγραφα

Βιολογία Προσανατολισμού Γ Λυκείου

Β ΓΕΛ 05/ 05/ 2019 Βιολογία Προσανατολισμού Γ Λυκείου ΘΕΜΑ Α Να επιλέξετε την φράση που συμπληρώνει ορθά κάθε μία από τις ακόλουθες προτάσεις: Α1. Εσώνια δεν υπάρχουν: Α. Στο DNA των ιών που προσβάλλουν