Το Απεργιακό φαινόµενο στην Ελλάδα Καταγραφή των απεργιών κατά το 2013 ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΤΣΟΡΙΔΑΣ, ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΛΛΙΑΣ, ΣΟΦΙΑ ΛΑΜΠΟΥΣΑΚΗ

Transcript

1 Το Απεργιακό φαινόµενο στην Ελλάδα Καταγραφή των απεργιών κατά το 2013 ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΤΣΟΡΙΔΑΣ, ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΛΛΙΑΣ, ΣΟΦΙΑ ΛΑΜΠΟΥΣΑΚΗ Συντονιστής: ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΟΥΖΗΣ Ε Ι Δ Ι Κ Η Ε Κ Δ Ο Σ Η ΤΕΤΡΑΔΙΑ ΤΟΥ ΙΝΕ ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ ΜΕΛΕΤΕΣ

2

3 Το Απεργιακό φαινόμενο στην Ελλάδα Καταγραφή των απεργιών κατά το 2013

4

5 Το Απεργιακό φαινόμενο στην Ελλάδα Καταγραφή των απεργιών κατά το 2013 Δημήτρης Κατσορίδας Γιώργος Κολλιάς Σοφία Λαμπουσάκη Συντονιστής Γιάννης Κουζής Νοέμβριος 2014

6 ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΓΣΕΕ Εμμανουήλ Μπενάκη 71Α, , Αθήνα Ηλ. σελιδοποίηση - Παραγωγή: ΚΑΜΠΥΛΗ ΑDV. Aντιγόνης 60, Αθήνα Τηλ.: , Fax: Copyright: ΙΝΕ ΓΣΕΕ ISBN: ISSN:

7 Περιεχόμενα 1. Εισαγωγή 7 2. Οι απεργίες στην Ελλάδα κατά το Οι απεργιακές κινητοποιήσεις Τα αιτήματα των απεργιακών κινητοποιήσεων Οι απεργίες της ΓΣΕΕ και της ΑΔΕΔΥ Άλλες κινητοποιήσεις εργαζομένων «Άνθρωποι, Χρώμα + Σίδερο». Μια πολιτιστική δραστηριότητα των συνδικάτων Η απεργία στην ΕΡΤ Η Απεργία των διοικητικών υπαλλήλων των ΑΕΙ Αντί Επιλόγου 31 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ - Πίνακες 33

8

9 1. Εισαγωγή Και το 2013 συνεχίστηκε ο φαύλος κύκλος ύφεση-ανεργία-ύφεση, οξύνοντας την παραγωγική αποσύνθεση της χώρας και τελικά την καταστροφή της εργασίας με χιλιάδες ανέργους, χωρίς σχεδόν καμία πρόνοια για το πώς θα συνεχίσουν να ζουν. Το ζητούμενο είναι να ξεκινήσει ένας διάλογος μέσα στα συνδικάτα για μια σειρά θέματα, όπως για παράδειγμα τι μορφή απεργιακών κινητοποιήσεων χρειάζονται στις σημερινές συνθήκες, τι απαντήσεις είναι αναγκαίες να δοθούν όταν κλείνουν τα εργοστάσια ή πως μπορούν να επαναλειτουργήσουν, ώστε να υπάρχει εργασία, τι είδους παραγωγή θέλουμε κλπ. Ένας τέτοιος διάλογος θα μπορούσε να ξεκινήσει καταρχήν από τις επιχειρήσεις που κλείνουν και στις οποίες οι εργαζόμενοι βρίσκονται σε κινητοποιήσεις. Εν τω μεταξύ, οι κρατούντες εξακολουθούν να απεργάζονται σχέδια νομοθετικών παρεμβάσεων, ώστε να καταστήσουν την πραγματοποίηση των απεργιών ακόμη δυσκολότερη και να ακυρώσουν έτσι το ρόλο των συνδικάτων. Ήδη η απόφαση της κυβέρνησης για επίταξη των απεργών στα μέσα μαζικής μεταφοράς, ειδικά των εργαζομένων στο Μετρό, τον Ιανουάριο του 2013, με πρόσχημα την προστασία του δημοσίου συμφέροντος, ακύρωνε ουσιαστικά θεμελιώδη συνδικαλιστικά δικαιώματα. Το Ινστιτούτο Εργασίας της ΓΣΕΕ, συνεχίζοντας το εγχείρημα, το οποίο ξεκίνησε από το 2011, έχει καταγράψει και για το 2013 τον αριθμό των απεργιών. Η καταγραφή γίνεται καθημερινά με βάση τον ιδιωτικό-δημόσιοευρύτερο δημόσιο τομέα, το συνδικάτο που κηρύσσει την απεργία, το επιμέρους πεδίο της (, κλαδικό, τομεακό κλπ.), τη μορφή κινητοποίησης (στάση εργασίας ή απεργία), τη διάρκεια της, το περιεχόμενο των αιτημάτων που συνδέονται με τις καταγεγραμμένες απεργίες και τα αποτελέσματα (αν υπάρχουν) σε περίπτωση διαμάχης. Το εγχείρημα αυτό αποσκοπεί στην εμπειρική καταγραφή και την εξέλιξη του απεργιακού φαινομένου στην Ελλάδα, ενώ δίνει ιδιαίτερη έμφαση στα απεργιακά αιτήματα με στόχο την διαχρονική αξιολόγησή τους. Τα στοιχεία αντλούνται από την αξιοποίηση των δημοσιευμάτων του ημερήσιου και περιοδικού τύπου, σε πανελλαδικό και τοπικό επίπεδο, παράλληλα με τα δημοσιεύματα του ηλεκτρονικού τύπου σε συνδυασμό με συνδικαλιστικές πηγές (π.χ. δελτία τύπου). ΤΟ ΑΠΕΡΓΙΑΚΌ ΦΑΙΝΌΜΕΝΟ ΣΤΗΝ ΕΛΛΆΔΑ ΚΑΤΑΓΡΑΦΉ ΤΩΝ ΑΠΕΡΓΙΏΝ ΚΑΤΆ ΤΟ

10 8 ΜΕΛΕΤΗ 41 ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2014

11 2. Οι απεργίες στην Ελλάδα κατά το Οι απεργιακές κινητοποιήσεις Οι απεργιακές κινητοποιήσεις το 2013, όπως προκύπτει από την ανάλυση των εμπειρικών στοιχείων, σημείωσαν αύξηση σε σχέση με τα δύο προηγούμενα έτη. Η εξέλιξη αυτή πιστοποιεί και την συνεχιζόμενη κοινωνική πόλωση που συντελείται ως αποτέλεσμα της επιμονής στην υλοποίηση της πολιτικής των Μνημονίων, η οποία έχει καταστρεπτικά αποτελέσματα για τις δυνάμεις της εργασίας. Για το έτος 2013, με βάση την επεξεργασία των εμπειρικών στοιχείων, έχουν καταγραφεί συνολικά τετρακόσιες σαράντα τρεις (443) απεργίες. Διακόσιες είκοσι οκτώ (228) απεργίες πραγματοποιήθηκαν στον ιδιωτικό τομέα και εκατόν εβδομήντα πέντε (175) απεργίες στον Δημόσιο τομέα της οικονομίας. Στις Δημόσιες Επιχειρήσεις Κοινής Ωφέλειας (ΔΕΚΟ) πραγματοποιήθηκαν 54 απεργίες. Από το σύνολο των καταγεγραμμένων απεργιών οι διακόσιες δέκα έξι (216) έγιναν σε επίπεδο. Οι τομεακές απεργίες ανήλθαν σε δεκατέσσερις (14), ενώ καταγράφηκαν και είκοσι ένα (21) διατομεακές. 1 Πραγματοποιήθηκαν, επίσης, εκατόν τριάντα έξι (136) απεργίες σε επίπεδο κλάδου, έντεκα 1. Οι διατομεακές απεργίες αφορούν την απεργιακή δράση σε περισσότερο από έναν τομέα της οικονομίας π.χ. Ιδιωτικό τομέα και ευρύτερο δημόσιο τομέα ή Ιδιωτικό και δημόσιο τομέα ταυτόχρονα. κλαδικές τοπικού χαρακτήρα, δέκα (10) ομοιοεπαγγελματικές και τριάντα δύο (32) απεργίες τοπικού-περιφερειακού χαρακτήρα. 2 Επιπλέον, πραγματοποιήθηκαν ογδόντα έξι (86) στάσεις εργασίας, τέσσερις (4) στάσεις εργασίας επαναλαμβανόμενες, εκατόν δέκα εφτά (117) εικοσιτετράωρες απεργίες, εκατόν εξήντα (160) εικοσιτετράωρες επαναλαμβανόμενες και εξήντα δύο (62) σαρανταοκτάωρες απεργίες. Επιπρόσθετα, εντός του 2013, με βάση πάντα τα καταγεγραμμένα στοιχεία, πραγματοποιήθηκαν και είκοσι έξι (26) απεργίες διαρκείας, οι περισσότερες από τις οποίες καταγράφηκαν σε περιπτώσεις κλεισίματος ή συγχώνευσης εταιρειών ή και φορέων του Δημοσίου. Η διάρκεια τους δεν ξεπέρασε τις 10 ημέρες. Η απεργιακή δράση, πολλές φορές, εκδηλώθηκε και με τη μορφή καταλήψεων χώρων εργασίας, στον ιδιωτικό και στο δημόσιο τομέα της οικονομίας. Οι καταλήψεις που καταγράφηκαν συνολικά ανέρχονται σε επτά (7). Επίσης, πραγματοποιήθηκαν δέκα τρεις (13) επισχέσεις εργασίας και δέκα (10) αποχές από την εργασιακή δραστηριότητα. Οι αποχές που σημειώνονται χρησιμοποιήθηκαν σαν μέσω πίεσης από εργολάβους, κυρίως ανά την Ελλά- 2. Πρόκειται για απεργίες που πραγματοποιούν τοπικά Εργατικά Κέντρα ή τοπικοί φορείς, σε συνεργασία με Σωματεία Εργαζομένων στο τομέα της Υγείας. ΤΟ ΑΠΕΡΓΙΑΚΌ ΦΑΙΝΌΜΕΝΟ ΣΤΗΝ ΕΛΛΆΔΑ ΚΑΤΑΓΡΑΦΉ ΤΩΝ ΑΠΕΡΓΙΏΝ ΚΑΤΆ ΤΟ

12 δα, για τη καταβολή δεδουλευμένων τους από τη ΔΕΗ. Τέλος, οι δύο τριτοβάθμιες συνδικαλιστικές οργανώσεις του ιδιωτικού και δημόσιου τομέα της οικονομίας, ΓΣΕΕ και ΑΔΕΔΥ, προχώρησαν σε πέντε (5) 24ωρες γενικές πανελλαδικές-πανεργατικές απεργίες σε ιδιωτικό και δημόσιο τομέα, Επίσης, μία στάση εργασίας προκηρύχτηκε πανελλαδικά σε ιδιωτικό και δημόσιο τομέα, ταυτόχρονα, ενώ οι δύο τριτοβάθμιες οργανώσεις, προκήρυξαν, χωριστά η κάθε μία, εννιά (9) στάσεις εργασίας η ΑΔΕΔΥ και μία (1) στάση εργασίας η ΓΣΕΕ. Στο πεδίο των τοπικών κινητοποιήσεων απαντώνται συχνά οι συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας σε νησιά με κυρίαρχο αίτημα την αναβάθμιση των συνθηκών στον τομέα της Υγείας. Λόγω των νομοσχεδίων συγχώνευσης μονάδων υγείας στη Νησιωτική και στην Ηπειρωτική Ελλάδα οργανώνονταν συχνά συγκεντρώσεις ή καταλήψεις σε νησιά και νοσοκομεία, τα οποία θα συγχωνεύονταν και θα απομακρύνονταν από τη βάση τους. Ένα τέτοιο παράδειγμα που συναντάται συχνά στο πίνακα απεργιών είναι οι κινητοποιήσεις στα νησιά Σάμος και Ικαρία. Όσον αφορά τον αριθμό απεργιών και κινητοποιήσεων που καταγράφηκε σε ΔΕΚΟ συνδέεται, συνήθως, με νέα μέτρα και νομοσχέδια της κυβέρνησης για περικοπές μισθών, κατάργηση εργασιακών δικαιωμάτων που βρίσκονταν μέχρι τότε σε ισχύ, και για το νέο νόμο του Ενιαίου Μισθολογίου μέσω της κατάργησης των Συλλογικών Συμβάσεων ή ακόμα και πιθανότητες ιδιωτικοποίησης τομέων κοινής ωφέλειας Τα αιτήματα των απεργιακών κινητοποιήσεων επιχειρησιακές απεργίες. Συναντώνται συχνά οι περιπτώσεις κινητοποιήσεων σε επιχειρησιακά επίπεδα, οι οποίες μπορεί να φτάνουν και τις απεργίες διαρκείας με κύριους λόγους την ανάκληση των απολύσεων και την καταβολή δεδουλευμένων στους εργαζομένους. Συχνές ήταν οι περιπτώσεις αναδιάρθρωσης συγχώνευσης ή μετεγκατάστασης επιχείρησης ή ακόμα και κλεισίματος που συνδέονται με τα παραπάνω μέτρα και οδήγησαν τους εργαζόμενους σε κινητοποιήσεις. Τέτοια παραδείγματα είναι η Υποδηματοποιία ELITE, οι γαλακτοβιομηχανίες ΜΕΒΓΑΛ και ΑΓΝΟ, το εργοστάσιο Coca Cola στη Θεσσαλονίκη, οι εταιρείας κινητής τηλεφωνίας Vodafone-Wind κλπ. Οι επαναλαμβανόμενες απεργίες ή ακόμα και οι καταλήψεις εργοστασίων από τους εργάτες χρησιμοποιήθηκαν ως μοχλός πίεσης για τη βιωσιμότητα διαφόρων εταιρειών, όπως η Coca Cola Θεσσαλονίκης, τα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά, καθώς και η περίπτωση της Δημόσιας Ραδιοτηλεόρασης (ΕΡΤ). προχώρησαν σε δέκα τρείς (13) καταλήψεις των εργασιακών τους χώρων και επιπλέον σημειώθηκαν πέντε (5) περιπτώσεις συνελεύσεων εργαζομένων ή των συνδικαλιστικών τους οργάνων. Στις περιπτώσεις των καταλήψεων πρέπει να σημειώσουμε αυτή της FINTEX- PORT, όπου οι εργαζόμενοι έχουν προχωρήσει σε κατάληψη του εργοστασίου από τα μέσα του Νοέμβρη 2012, λόγω καθυστέρησης δεδουλευμένων δυο χρόνια. Στη περίπτωση της ΕΡΤ οι απεργίες διαρκείας χρησιμοποιήθηκαν και από άλλες εργασιακές ομάδες εντός και εκτός κλάδου, ως μέσω ένδειξης αλληλεγγύης προς τους εργαζομένους της ΕΡΤ, αλλά και εναντίωσης στο ίδιο το κλείσιμό της. Εδώ θα μπορούσαμε να δώσουμε και κάποια ποιοτικά χαρακτηριστικά σε σχέση με τις 10 ΜΕΛΕΤΗ 41 ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2014

13 Αιτήματα Απεργιακών Κινητοποιήσεων Κατά των μέτρων των απολύσεωνανάκληση Απολύσεων Αλληλεγγύη σε απολυμένους εργαζόμενους Αριθμός Απεργιών Καταβολή Δεδουλευμένων 66 Ενάντια στο ΚλείσιμοΑναδιάρθρωση Ιδιωτικοποίηση Συγχώνευση Εταιριών-Επιχειρήσεων-Δομών Δημοσίου-Οργανισμών Ενάντια στην ένταξη στο Ενιαίο Μισθολόγιο Υπεράσπιση των Συλλογικών Συμβάσεων Διασφάλιση Εργασιακών και Ασφαλιστικών Δικαιωμάτων 36 Κατά των περικοπών κονδυλίων, των συγχωνεύσεων και της κατάργησης στις δομές Δημόσιας Υγείας Κατά των Πολιτικών της κυβέρνησης και της Τρόϊκας 23 Ενάντια στη Διαθεσιμότητα Εργαζομένων 22 Ενάντια στις Περικοπές Μισθών 19 Ενάντια στη Πολιτική Επιστράτευση Απεργών 16 Άρση της Εκ Περιτροπής Εργασίας 6 Λοιπά Αιτήματα Κατά τη καταγραφή των απεργιών του 2013 συνηθέστερη αιτία κινητοποιήσεων αποτελεί η ανάκληση απολύσεων εργαζομένων. Συγκεκριμένα, το αίτημα αυτό καταγράφηκε 68 φορές. Ταυτόχρονα, θα μπορούσαμε να θεωρήσουμε πως στην ίδια κατηγορία εκπίπτει και το αίτημα κατά της διαθεσιμότητας, εφόσον αφορά στην ουσία τη μη απόλυση εργαζομένων μέσω του καθεστώτος της διαθεσιμότητας. Σε αυτή τη περίπτωση το αίτημα ανέρχεται σε υψηλότερο ποσοστό και φτάνει τις 90 περιπτώσεις. Εδώ όμως τα διαχωρίζουμε σαν αιτήματα περισσότερο λόγω των ποιοτικών τους χαρακτηριστικών. Το αίτημα για μη απολύσεις ή για ανάκληση απολυμένων εργαζομένων προβάλλεται κυρίως στο πλαίσιο απεργιών που πραγματοποιούνται στον ιδιωτικό τομέα της οικονομίας. Τέτοιες απεργίες καταγράφονται σε επιχειρήσεις του κλάδου των κατασκευών, γαλακτοβιομηχανίες, σε μέσα μαζικής ενημέρωσης, σε τηλεπικοινωνίες κ.ά. Οι απεργίες αυτές, είχαν συχνά χαρακτήρα, αλλά λόγω της όξυνσης του προβλήματος ή της μη επίλυσής του, στις περισσότερες περιπτώσεις, οι κινητοποιήσεις συνεχίζονταν και το αίτημα πια διευρύνονταν σε κλαδικό επίπεδο ενώ συχνά έπαιρναν τη μορφή αλληλεγγύης. Στο αίτημα αυτό πρέπει να σημειωθεί πως υπήρχαν οι περιπτώσεις απεργιών, οι οποίες έγιναν με αίτημα κατά των απολύσεων συνδικαλιστών εργαζομένων μετά από σειρά κινητοποιήσεων όπου συμμετείχαν. Οι απεργίες αυτές σημείωναν, καθαρά στα αιτήματά τους, την επαναπρόσληψη των εργαζομένων μετά τις εκδικητικές απολύσεις στις οποίες προχώρησε η εκάστοτε επιχείρηση. Τέλος, το αίτημα αυτό σημειώθηκε και σε περιπτώσεις του δημοσίου τομέα. Απολύσεις μαζικού μεγέθους στο δημόσιο τομέα συντελέστηκαν στην ΠΟΣΕ- ΙΚΑ (500 εργαζόμενοι). Οι απεργίες κατά των απολύσεων ή επαναπροσλήψεων, σημειώθηκαν επίσης σε περιπτώσεις συμβασιούχων. Συνήθως, οργανώνονταν μέσω του επιχειρησιακού σωματείου, αλλά συχνές ήταν και οι περιπτώσεις όπου ο κλάδος στάθηκε αλληλέγγυος και κήρυσσε απεργία. ΤΟ ΑΠΕΡΓΙΑΚΌ ΦΑΙΝΌΜΕΝΟ ΣΤΗΝ ΕΛΛΆΔΑ ΚΑΤΑΓΡΑΦΉ ΤΩΝ ΑΠΕΡΓΙΏΝ ΚΑΤΆ ΤΟ

14 Δεύτερο, συνηθέστερο, αίτημα των απεργιών το 2013 είναι η καταβολή δεδουλευμένων. Το μεγάλο ποσοστό των απεργιών με αίτημα τη καθυστέρηση των δεδουλευμένων αφορά στον ιδιωτικό τομέα της οικονομίας. Οι περισσότερες περιπτώσεις επιχειρήσεων δήλωναν αδυναμία καταβολής, λόγω της γενικότερης οικονομικής συνθήκης, και σε κάποιες περιπτώσεις σημειώνεται και ολοκληρωτικό κλείσιμο-πτώχευση της εταιρείας, όπως οι περιπτώσεις Κατσέλη και τα καταστήματα FOKAS. Οι απεργίες αυτές οφείλονταν στις καθυστερήσεις πληρωμών έως και 8 μήνες και καταγράφηκαν σε κατασκευαστικές βιομηχανίες, στις βιομηχανίες γάλακτος, στις επιχειρήσεις τηλεφωνίας, στις αρτοβιομηχανίες, στον τύπο και γενικότερα στα μέσα μαζικής ενημέρωσης, όπως επίσης και σε καταστήματα λιανικού εμπορίου. Όσον αφορά τον Δημόσιο τομέα, το αίτημα αυτό καταγράφεται κυρίως στις περιπτώσεις των εργαζόμενων στα Προγράμματα Απασχόλησης μέσω ΟΑΕΔ. Ήταν συχνή η καθυστέρηση των δεδουλευμένων τους και έτσι προχωρούσαν σε κινητοποιήσεις. Συναντάται, βέβαια, και στις περιπτώσεις των εργαζομένων στον τομέα της Υγείας. Υπήρξαν περιπτώσεις μη καταβολής εφημεριών που οδήγησαν σε τέτοιου είδους κινητοποιήσεις, περισσότερες από τις οποίες πραγματοποιούνταν σε επίπεδο. Τέλος, το αίτημα περί καταβολής ήταν το κύριο σε όλες τις αποχές εργασίας, στις οποίες προχώρησαν οι εργολάβοι που συνεργάζονταν με ΔΕΚΟ. Το τρίτο σε συχνότητα αίτημα των απεργιών που καταγράφεται αφορά ζητήματα αναδιάρθρωσης, συγχώνευσης, ιδιωτικοποίησης και κλεισίματος επιχειρήσεων ή δομών του δημοσίου. Είναι μια κατηγορία στην οποία συναντώνται τόσο περιπτώσεις του Ιδιωτικού τομέα (Λάρκο Κατσέλης Coca Cola Fokas κ.ά.) όσο και περιπτώσεις Δημόσιων δομών (ΕΡΤ, ΟΤΑ κ.α.) 3. Στη κατηγορία αυτή καταγράφηκαν 37 απεργίες, εκ των οποίων η μαζικότερη αφορούσε το κλείσιμο της ΕΡΤ. Καταγράφηκε μεγάλο ποσοστό απεργιών και κινητοποιήσεων τόσο σε επίπεδο, όπου προχώρησαν και σε κατάληψη των δομών ή σε κλαδικό επίπεδο όσο και σε πλήρως διευρυμένο επίπεδο αλληλεγγύης (πολλοί κλάδοι στάθηκαν αλληλέγγυοι στο κλείσιμο της δημόσιας ραδιοτηλεόρασης). Η περίπτωση της ΕΡΤ καταγράφεται και στις απεργίες διαρκείας, λόγω κλεισίματος της δημόσιας αυτής δομής. Από τον Ιδιωτικό τομέα μια χαρακτηριστική περίπτωση τέτοιας διαρκείας κατά της αναδιάρθωσης-συγχώνευσης εταιρειών και κατ επέκταση απολύσεων εργαζομένων, είναι, στον τομέα των τηλεπικοινωνιών, οι εταιρείες Wind και Vodafone. Οι εργαζόμενοι στις εταιρείες αυτές προχώρησαν σε κινητοποιήσεις διαρκείας, όπως και στην περίπτωση της Coca Cola Θεσσαλονίκης, όπου αγωνίζονταν ενάντια στο κλείσιμο του εργοστασίου και τη μετεγκατάστασή του στα Βαλκάνια. Το τέταρτο σε συχνότητα αίτημα είναι κατά των μέτρων του Ενιαίου Μισθολογίου. Μέσα από τη κατάργηση των Συλλογικών Συμβάσεων, οι εργαζόμενοι καλούνταν να υπογράψουν ατομικές συμβάσεις με ενιαίες μισθολογικές απολαβές. Αυτό το αίτημα θα μπορούσε να συνδεθεί, όπως και γίνεται, σε πολλές από τις απεργίες που κατεγράφησαν με τις περικοπές μισθών. Σ αυτή τη περίπτωση, το αίτημα αυτό ανέρχεται ποσοτικά στις σαράντα πέντε (45) περιπτώσεις. Οι απεργίες αυτές καταγράφονται τόσο στον Ιδιωτικό τομέα όσο και στον Δημόσιο. Οι περιπτώσεις απεργιών του Ιδιωτικού τομέα 3. Σημειώνονται και πολλές περιπτώσεις στο κλάδο της Υγείας. Αυτές δεν καταγράφονται σε αυτή τη κατηγορία, καθώς, λόγο των ποσοστών τους και των χαρακτηριστικών αυτών των κινητοποιήσεων διαμόρφωσαν μια δική τους, εξ ολοκλήρου, κατηγορία. 12 ΜΕΛΕΤΗ 41 ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2014

15 πραγματοποιήθηκαν σε επίπεδο ενώ στη περίπτωση του Δημοσίου πραγματοποιήθηκαν κυρίως σε κλαδικό επίπεδο. Άλλη μια μεγάλη κατηγορία αιτημάτων, η οποία έρχεται πέμπτη στη λίστα, είναι η γενικότερη διασφάλιση των εργασιακών συνθηκών και των γενικότερων δικαιωμάτων των εργαζομένων. Σε αυτή τη κατηγορία καταμετρήθηκαν 36 απεργίες, οι οποίες κατά κύριο λόγο αφορούν συνθήκες εντατικοποίησης της εργασίας μέσω αύξησης των εργάσιμων ωρών, απειλές εργοδοτών, καθώς επίσης αλλαγές κανονισμών και κεκτημένων που προφύλασσαν τους εργαζομένους όπως για παράδειγμα αποτυπώθηκε στη περίπτωση της Ναυτιλίας (βλέπε αναλυτικά στο Παράρτημα). Συχνά οι απεργίες αναφέρονταν σε κεκτημένα και αλλαγές που λάμβαναν χώρα στα ασφαλιστικά ταμεία και σε όρους που άλλαζαν την ασφάλεια των εργαζομένων. Αιτία πολλών τέτοιων κινητοποιήσεων ήταν οι ρυθμίσεις που πέρασε η κυβέρνηση για τη κυριακάτικη αργία σε μαγαζιά και Σούπερ Μάρκετ. Τέλος, το αίτημα αυτό χρησιμοποιείται συχνά στις απεργίες που κηρύσσουν Εργατικά Κέντρα και Ομοσπονδίες, ανά την Ελλάδα, όπως και στις γενικές απεργίες των ΓΣΕΕ και ΑΔΕΔΥ. Το ζήτημα της Υγείας εξαιρέθηκε και δημιούργησε μόνο του μια κατηγορία, καθώς ήταν αξιοσημείωτος ο αριθμός των κινητοποιήσεων που έγιναν στοχευόμενα και μόνο για αυτό το ζήτημα. Κατεγράφησαν 26 απεργίες με αιτήματα κατά των περικοπών, των συγχωνεύσεων και του κλεισίματος ολόκληρων νοσοκομείων και διαφόρων δομών υγείας. Αναφέρονταν, επίσης, στην υποχρηματοδότηση του ΕΣΥ, καθώς και στην κατάργηση νοσοκομείων της περιφέρειας. Πολλές απεργίες έλαβαν χώρα στη Νησιωτική Ελλάδα. αναφερόμενες στα νοσοκομεία των περιοχών τους, έχοντας κυρίως τοπικό χαρακτήρα, ενώ οι απεργίες που κατεγράφησαν στην ίδια κατηγορία και έλαβαν χώρα στα αστικά κέντρα αναφέρονταν κυρίως είτε σε ελλείψεις που είχαν νοσοκομεία, οπότε και είχαν χαρακτήρα, είτε διαμαρτύρονταν για τη πλήρη υποβάθμιση δομών, όπως ο ΟΚΑΝΑ και το ΚΕΘΕΑ. Στη συνέχεια καταμετρήθηκαν 23 απεργίες με γενική κατεύθυνση κατά των πολιτικών της κυβέρνησης και της Τρόικας. Κατά το έτος 2013 αυτές οι απεργίες αφορούσαν το τομέα της Εκπαίδευσης και της Ναυτιλίας. Αυτού του τύπου το αίτημα διατυπώνεται συχνά σε γενικές απεργίες της ΓΣΕΕ και της ΑΔΕΔΥ και προάγεται επιπλέον από μια σειρά απεργίες που κήρυξαν Ομοσπονδίες ή εργατικά κέντρα. Το αίτημα κατά της διαθεσιμότητας εργαζομένων καταμετρήθηκε 22 φορές. Αναφέρεται κυρίως στο Δημόσιο τομέα της οικονομίας και συνδέεται άμεσα με το κλείσιμο ή τη συγχώνευση δομών του ευρύτερου Δημοσίου. Αναφέρεται και σε απεργίες που αφορούν τον ιδιωτικό τομέα, όπως στις απεργίες που συγκαλούν σωματεία εργαζομένων σε επίπεδο. Τέτοιο παράδειγμα είναι οι απεργίες που κήρυξαν τα σωματεία εργαζομένων στις εταιρείες κινητής τηλεφωνίας Wind και Vodafone. Καταγράφονται 19 απεργίες με προκηρύξεις κατά των περικοπών των μισθών, ενώ από το Σεπτέμβρη του 2013 καταμετρώνται πολλές απεργίες με αίτημα την ανάκληση της επιστράτευσης απεργών. Το αίτημα κατά της επιστράτευσης καταγράφεται 16 φορές και συνδέεται με απεργίες διαρκείας εργαζομένων. Η κυβέρνηση χρησιμοποίησε το μέτρο της επιστράτευσης κυρίως στους τομείς της εκπαίδευσης (ΔΟΕ και ΟΛΜΕ), ναυτιλίας (ΠΝΟ) και εργαζομένων στους σιδηροδρόμους. Καταγράφονται επίσης 6 απεργίες με αίτημα τη κατάργηση της εκ περιτροπής. ΤΟ ΑΠΕΡΓΙΑΚΌ ΦΑΙΝΌΜΕΝΟ ΣΤΗΝ ΕΛΛΆΔΑ ΚΑΤΑΓΡΑΦΉ ΤΩΝ ΑΠΕΡΓΙΏΝ ΚΑΤΆ ΤΟ

16 Τέλος, σημειώθηκαν 8 απεργίες, με διάφορα αιτήματα κάθε φορά, τα οποία καταγράφονται ως εξής: ένα (1) αίτημα για ακτοπλοϊκή σύνδεση με την Ηπειρωτική Ελλάδα, ένα (1) αίτημα κατά των αυξήσεων της τιμής του ηλεκτρικού ρεύματος, ένα (1) αίτημα ενάντια στη κατάργηση του επιδόματος ανεργίας των εποχιακά απασχολούμενων, δύο (2) αιτήματα για δωρεάν μετακίνηση των ανέργων στα αστικά λεωφορεία και δύο (2) ενάντια στη λογοκρισία στον τύπο Οι απεργίες της ΓΣΕΕ και της ΑΔΕΔΥ Τόσο στον ιδιωτικό όσο και στο δημόσιο τομέα παρουσιάζεται ποικιλία δράσεων και απεργιακών κινητοποιήσεων, η οποία περιλαμβάνει 24ωρες και 48ωρες απεργίες, αλλά και στάσεις εργασίας, συλλαλητήρια κλπ., τα οποία παραθέτουμε παρακάτω: Η πρώτη εκδήλωση απεργιακής δράσης, τοπικού χαρακτήρα, καταγράφεται στις από την ΑΔΕΔΥ, με στάση εργασίας και συλλαλητήριο, διεκδικώντας την ανάκληση της διαθεσιμότητας των δημοσίων υπαλλήλων στον τομέα της υγείας. Η ΓΣΕΕ στις παίρνει την σκυτάλη, προβαίνοντας σε στάση εργασίας στην Αττική, με αίτημα την ανάκληση της επιστράτευσης των απεργών του ΜΕΤΡΟ. Στις , οι δύο τριτοβάθμιες συνδικαλιστικές οργανώσεις, ΓΣΕΕ-ΑΔΕΔΥ, συντονίζουν τα βήματά τους, με κοινή πανελλαδική στάση εργασίας, με αίτημα την άμεση απελευθέρωση συνδικαλιστών του ΠΑΜΕ που συνελήφθησαν κατά την διάρκεια παράστασης διαμαρτυρίας ενάντια στα μέτρα για το ασφαλιστικό, έξω από το υπουργείο εργασίας. Στις προκηρύσσεται 24ωρη απεργία από τη ΓΣΕΕ-ΑΔΕΔΥ, με το διεκδικητικό πλαίσιο να επικεντρώνεται στην άρση της επιστράτευσης απεργών, στο θεσμό των συλλογικών συμβάσεων και σε μέτρα αντιμετώπισης της ανεργίας. Δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι διαδήλωσαν σε όλη τη χώρα. Στην απεργιακή συγκέντρωση της Αθήνας πορεύτηκαν συνολικά άτομα, σύμφωνα με την αστυνομία και σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των συνδικάτων. Στις , η ΑΔΕΔΥ, στο πλαίσιο της πανευρωπαϊκής κινητοποίησης της Συνς Ευρωπαϊκών Συνδικάτων (ΣΕΣ), διοργανώνει συλλαλητήριο με αιτήματα που επικεντρώνονται στην άρση των συνεπειών της μνημονιακής πολιτικής και συγκεκριμένα ενάντια στην πρόθεση της κυβέρνησης να προχωρήσει στην προωθούμενη κατάργηση δημοσίων υπηρεσιών στο χώρο της υγείας και την απομάκρυνση υπαλλήλων από τον δημόσιο τομέα. Στις , η ΓΣΕΕ, το ΕΚΑ και η ΑΔΕ- ΔΥ, διοργανώνουν συγκέντρωση διαμαρτυρίας ενάντια στην συνεχιζόμενη πολιτική του μνημονίου. Τον Απρίλιο του 2013 τα συνδικάτα είναι αντιμέτωπα με τις προθέσεις της κυβέρνησης να δώσει ένα ακόμη χτύπημα, μέσω του πολυνομοσχεδίου που προωθεί για ψήφιση στη βουλή και προβλέπει μεταξύ άλλων χιλιάδες απολύσεις στο δημόσιο τομέα, περαιτέρω απαξίωση του κοινωνικού κράτους, των δημοσίων υπηρεσιών και των Επιχειρήσεων Κοινής Ωφέλειας. Έτσι, στις 28 του Απρίλη, τα συνδικάτα διοργανώνουν συλλαλητήριο, σε ιδιωτικό και δημόσιο τομέα, επιδιώκοντας με αυτόν τον τρόπο να εκφράσουν την αντίθεσή τους. Στις 1 Μάη 2013 προκηρύσσεται 24ωρη γενική απεργία από ΓΣΕΕ-ΑΔΕΔΥ, αντιδρώντας στην απόφαση της κυβέρνησης να μεταφέρει 14 ΜΕΛΕΤΗ 41 ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2014

17 την πρωτομαγιάτικη απεργία την Τρίτη του Πάσχα, στις Οι εκδηλώσεις, της ΓΣΕΕ και της ΑΔΕΔΥ, χαρακτηρίστηκαν από τον αντιμνημονιακό τους χαρακτήρα και με βασικό αίτημα να σταματήσει η κοινωνική καταστροφή που επιτελείται από τις κυβερνητικές πολιτικές. Η απόφαση της κυβέρνησης, η οποία αντιμετώπισε ουσιαστικά την πρωτομαγιά ως αργία και όχι ως απεργία, γι αυτό εξάλλου έκανε και την μεταφορά της, συντέλεσε ώστε να μπερδευτεί ο κόσμος και να διασπαστεί το απεργιακό δυναμικό, εφόσον υπήρχε σύγχυση για το ποιος τελικά απεργεί και ποιος όχι. Επίσης, η εξάντληση του κόσμου από τις συνεχείς 24ωρες απεργίες, οι οποίες δεν έχουν συνέχεια, μαζί με την οικονομική δυσπραγία, η οποία δεν επιτρέπει απώλειες μισθών χωρίς λόγο, συντέλεσαν, ώστε οι απεργιακές εκδηλώσεις να μην είναι ιδιαίτερα μαζικές. Ο Μάιος μήνας σημαδεύτηκε από την απεργία των εκπαιδευτικών και την απεργία που προκήρυξε η ΑΔΕΔΥ, στις , προκειμένου να στηρίξει το εκπαιδευτικό κίνημα ενάντια στην επιστράτευση. Η κινητοποίηση αυτή συνεχίστηκε, σε συντονισμό με την ΓΣΕΕ, με στάση εργασίας που προκηρύχτηκε για τις 16 Μαϊου. Τον Ιούνιο μήνα το απεργιακό κίνημα και οι εκδηλώσεις διαμαρτυρίας είχαν ως κύριο αίτημα την επαναλειτουργία της ΕΡΤ, η οποία διέκοψε την λειτουργία της με αιφνίδια απόφαση της κυβέρνησης, στις 11 Ιουνίου 2013, απολύοντας όλους τους εργαζόμενους (2.656 άτομα) σε αυτή. Οι εργαζόμενοι, από την πρώτη στιγμή προχώρησαν σε κατάληψη του ραδιομεγάρου της ΕΡΤ, στην Αγία Παρασκευή, απαιτώντας την αποκατάσταση της λειτουργίας της δημόσιας ραδιοτηλεόρσης. Η ΓΣΕΕ και η ΑΔΕ- ΔΥ απάντησαν αμέσως με 24ωρη απεργία, στις 13 Ιουνίου Η συγκέντρωση γίνεται στο κατειλημμένο, από τους εργαζόμενους, μέγαρο της ΕΡΤ. Υπολογίζεται ότι οι συγκεντρωμένοι ξεπέρασαν τους Στις η ΓΣΕΕ διοργανώνει συλλαλητήριο διαμαρτυρίας, στις 6 μ.μ., έξω από το ραδιομέγαρο της ΕΡΤ, στην Αγία Παρασκευή. Απαιτεί άμεση ανάκληση της Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου, η οποία εκτός από την ΕΡΤ, αφορά όλους τους εργαζόμενους και όλες τις δημόσιες επιχειρήσεις, ενώ καλεί τους εργαζόμενους να συνεχίσουν τη μάχη για την υπεράσπιση των δημόσιων αγαθών, του εργατικού δικαίου και την αποτροπή των αυταρχικών αποφάσεων. Τον Ιούλιο (στις 8, 11 και ) η ΑΔΕΔΥ αναλαμβάνει σειρά δράσεων με παναττική στάση εργασίας, με συλλαλητήρια και άλλες μορφές κινητοποιήσεων, διαμαρτυρόμενη για τις διαθεσιμότητες και τις απολύσεις. Η ΓΣΕΕ συντονίζει τα βήματά της με την ΑΔΕΔΥ, προκηρύσσοντας πανελλαδική 24ωρη απεργία, στις , διεκδικώντας να μην ψηφιστεί το πολυνομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών, το οποίο προωθεί απολύσεις και διαθεσιμότητες στο δημόσιο τομέα, καθώς και την κατάργηση της συλλογικής διαπραγμάτευσης στην διαμόρφωση του κατώτατου μισθού, ο οποίος στο εξής θα ορίζεται με υπουργική απόφαση. Δεκάδες χιλιάδες εργαζόμενοι, προερχόμενοι κυρίως από τον δημόσιο τομέα, τους ΟΤΑ, την υγεία και την παιδεία έδωσαν δυναμικό παρόν. Οι διαδηλωτές συγκεντρώθηκαν στην πλατεία Κλαυθμώνος και πραγματοποίησαν πορεία προς την πλατεία Συντάγματος. Στις , το απόγευμα, στις 7 μ.μ., η ΓΣΕΕ και η ΑΔΕΔΥ, διοργάνωσαν νέο συλλαλητήριο, έξω από τη Βουλή, την ώρα που διεξαγόταν η ψηφοφορία του πολυνομοσχεδίου. ΤΟ ΑΠΕΡΓΙΑΚΌ ΦΑΙΝΌΜΕΝΟ ΣΤΗΝ ΕΛΛΆΔΑ ΚΑΤΑΓΡΑΦΉ ΤΩΝ ΑΠΕΡΓΙΏΝ ΚΑΤΆ ΤΟ

18 Η απεργιακή δραστηριότητα συνεχίστηκε και τον μήνα Αύγουστο, από την ΑΔΕΔΥ, με τα ίδια αιτήματα που αναφέρονται και τον Ιούλιο, με παναττική στάση εργασίας και συλλαλητήριο στις 1 Αυγούστου και με κλιμάκωση την επόμενη μέρα, προκηρύσσοντας 24ωρη απεργία. Στις 29 του Αυγούστου προκηρύσσεται, πάλι από την ΑΔΕΔΥ, παναττική στάση εργασίας ενάντια στις διαθεσιμότητες, ενώ το Σεπτέμβριο τα συνδικάτα δίνουν αγωνιστικό παρών στην Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης. Στις 16 Σεπτεμβρίου, η ΑΔΕΔΥ προχωρά σε παναττική στάση εργασίας ενάντια στις διαθεσιμότητες και στις απολύσεις με κλιμάκωση σε 48ωρη απεργία, στις 18 και 19 Σεπτέμβρη Η ΓΣΕΕ συμπαρίσταται με 3ωρη στάση εργασίας και συμμετοχή στο συλλαλητήριο. Βασικά αιτήματα της ΑΔΕΔΥ είναι να μην διαλυθούν οι υπηρεσίες υγείας, παιδείας, πρόνοιας και ασφάλισης, και να ανατραπεί η πολιτική της κατάργησης των μισθολογικών, εργασιακών και ασφαλιστικών δικαιωμάτων και των απολύσεων-διαθεσιμοτήτων. Τα ποσοστά συμμετοχής στο δημόσιο τομέα ήταν πολύ υψηλά, ενώ οι συγκεντρώσεις ήταν επίσης πολύ δυναμικές σε όλη τη χώρα, στέλνοντας ηχηρό μήνυμα στην κυβέρνηση. Η συγκέντρωση, την πρώτη ημέρα της, στην πλατεία Κλαυθμώνος, είχε πλήθος κόσμου, με πολυπληθέστερα τα μπλοκ των καθηγητών, των διοικητικών υπαλλήλων των ΑΕΙ και των φοιτητών, ενώ δυναμικό παρόν έδωσαν οι εργαζόμενοι στην αυτοδιοίκηση, στα νοσοκομεία, στα ασφαλιστικά ταμεία κλπ. 4 Στις , το απόγευμα, δεκάδες χιλιάδες πολιτών ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα 4. Για περισσότερα δες το αναλυτικό ρεπορτάζ της εφημερίδας Αυγή, , σελ των συνδικάτων, της ΓΣΕΕ και της ΑΔΕΔΥ, καθώς και άλλων πολιτικών και κοινωνικών φορέων, στο αντιφασιστικό συλλαλητήριο που έγινε στην πλατεία Συντάγματος, με αφορμή την δολοφονία του αντιφασίστα εργάτη και μουσικού, Παύλου Φύσσα, από ομάδα φασιστών της «Χρυσής Αυγής», στις 189, στη περιοχή της Αμφιάλης. Στις 6 Νοέμβρη 2013 προκηρύσσεται, από την ΓΣΕΕ-ΑΔΕΔΥ, 24ωρη πανελλαδική απεργία με τα ίδια αιτήματα (ενάντια στις διαθεσιμότητες και τις απολύσεις). Παρ ότι, εξαιτίας της βροχής, αποφασίζεται να μην γίνει πορεία, εντούτοις αυτή πραγματοποιείται τόσο από το Συντονιστικό Πρωτοβάθμιων Σωματείων, που είχε συγκεντρωθεί στο χώρο του αρχαιολογικού Μουσείου, το οποίο πηγαίνει πορεία στη Βουλή όσο και από τις δυνάμεις του ΠΑΜΕ που είχαν συγκέντρωση, νωρίτερα, στην πλατεία Ομονοίας. Στην απεργιακή συγκέντρωση και πορεία ξεχώρισαν οι διοικητικοί υπάλληλοι του ΕΚΠΑ και του ΕΜΠ, που συνέχιζαν τον απεργιακό τους αγώνα ενάντια στην κυβερνητική και δικαστική καταστολή των απολύσεων και των απειλών για επιστράτευση, καθώς επίσης οι εργαζόμενοι στο υπουργείο Οικονομικών μαζί με τις 600 απολυμένες καθαρίστριες που συνέχιζαν τον αγώνα τους ενάντια στις διαθεσιμότητες. Ουσιαστικά, τα αιτήματα που μονοπώλησαν τις κινητοποιήσεις της ΓΣΕΕ και ΑΔΕΔΥ, την περίοδο που εξετάζουμε, είναι οι διαθεσιμότητες και οι απολύσεις στον δημόσιο τομέα και η απαξίωσή του, καθώς και κατάργηση των ελεύθερων συλλογικών διαπραγματεύσεων για την διαμόρφωση του κατώτατου μισθού. Η ΑΔΕΔΥ, με αιχμή στο διεκδικητικό της πλαίσιο τα αίτημα της ανάκλησης των απολύσεων και των διαθεσιμοτήτων στο δημόσιο, 16 ΜΕΛΕΤΗ 41 ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2014

19 προκηρύσσει στις 14 και 21 Νοέμβρη, στάσεις εργασίας είτε στο Λεκανοπέδιο της Αττικής είτε σε άλλες περιοχές της χώρας. Στις 8 Δεκέμβρη διοργανώνει, η ΑΔΕΔΥ, από κοινού με τη ΓΣΕΕ, συλλαλητήριο ενάντια στα κυβερνητικά μέτρα που προωθούνται με την ψήφιση του προϋπολογισμού στη Βουλή Άλλες κινητοποιήσεις εργαζομένων Τον Δεκέμβριο του 2011 δώδεκα εργαζόμενοι στην εταιρεία «Χατζής Α.Ε.», στη Θεσσαλονίκη, ξεκίνησαν επίσχεση εργασίας, διεκδικώντας την καταβολή των δεδουλευμένων τους, από το Στις 19 Ιανουαρίου 2012 πραγματοποίησαν κατάληψη του καταστήματος επί της οδού Σοφούλη, με σκοπό την περιφρούρησή του, ώστε να αποτρέψουν τυχόν κλείσιμό του, όπως είχε γίνει με το κατάστημα της Καμάρας και τη μονάδα παραγωγής στο Λάκκωμα. Ο αγώνας των εργαζομένων πήρε πολλές μορφές, όπως πορεία και συναυλία στο κέντρο της Καλαμαριάς, 150 παραστάσεις διαμαρτυρίας έξω από τα καταστήματα, αφισοκολλήσεις και αναρτήσεις πανό στην πόλη, καθώς και μοίρασμα περίπου προκηρύξεων για την ενημέρωση των κατοίκων. Τελικά, μετά από ένα χρόνο αγώνα οι εργαζόμενοι κατάφεραν να κλείσουν συμφωνία με την εταιρεία, η οποία τους εξασφαλίζει την καταβολή των δεδουλευμένων σε 24 δόσεις, καθώς επίσης να αποσύρει τις μηνύσεις και τα ασφαλιστικά μέτρα εναντίον των εργαζομένων και να κολλήσει τα ένσημα ενός έτους με αποτέλεσμα να μπορούν να λάβουν ταμείο ανεργίας σε συνέχεια του ταμείου επίσχεσης που ήδη έπαιρναν για ένα χρόνο Για περισσότερα δες στην εφημερίδα «Η Εποχή», , από όπου αντλήθηκαν τα στοιχεία. Στις , οι εργαζόμενοι στον Οργανισμό κατά των Ναρκωτικών (ΟΚΑΝΑ) πραγματοποίησαν πορεία και συγκέντρωση στη Βουλή. Οι εργαζόμενοι στον ΟΚΑΝΑ συμπλήρωσαν 39 ημέρες κατάληψης των κεντρικών υπηρεσιών του οργανισμού, διαμαρτυρόμενοι για την υποχρηματοδότησή του, για τη μείωση των αποδοχών τους έως και 50% εξαιτίας της υπαγωγής τους στο ενιαίο μισθολόγιο των δημοσίων υπαλλήλων και για την αναδρομική επιστροφή που τους επιβλήθηκε των νομίμως καταβληθεισών αποδοχών τους από το Παρ ότι αποφάσισαν προσωρινή αναστολή της κατάληψης, συνέχισαν τις κινητοποιήσεις τους με κυλιόμενες στάσεις εργασίας. Οι 650 εργαζόμενοι του ΟΚΑΝΑ αγωνίζονται για την προάσπιση του περιεχομένου της δουλειάς τους και της ζωής των θεραπευόμενων των προγραμμάτων. 6 Οι εργάτες της ΜΕΒΓΑΛ, στον Ασπρόπυργο, προχώρησαν σε απεργία διαρκείας, από τις , διεκδικώντας τα δεδουλευμένα πέντε μηνών. Ήδη στις είχαν συμπληρώσει δεκαοχτώ ημέρες απεργιακού αγώνα. Οι εργάτες της ΜΕΒΓΑΛ βρίσκονται μέρα και νύχτα στην πύλη της εταιρείας, ενώ οι αποφάσεις τους λαμβάνονται μέσα από γενικές συνελεύσεις. Η ΜΕΒΓΑΛ είναι μια από τις μεγαλύτερες εγχώριες γαλακτοβιομηχανίες, με έδρα στη Βόρεια Ελλάδα και συνολικά απασχολεί εργαζόμενους. 7 Παρόμοια κατάσταση επικρατεί και στην ΦΑΓΕ, όπου οι εργαζόμενοι ξεκίνησαν απεργία από τις , στο ερ- 6. Για περισσότερα δες το άρθρο της Α. Ψαρρά, «Επιστρέφουν απλήρωτοι», Η Εφημερίδα των Συντακτών, Για περισσότερα δες το άρθρο του Δ. Σταμούλη, με τίτλο: «Οι εργάτες της ΜΕΒΓΑΛ με απεργία διαρκείας απαιτούν τα δεδουλευμένα», εφημερίδα Πριν, ΤΟ ΑΠΕΡΓΙΑΚΌ ΦΑΙΝΌΜΕΝΟ ΣΤΗΝ ΕΛΛΆΔΑ ΚΑΤΑΓΡΑΦΉ ΤΩΝ ΑΠΕΡΓΙΏΝ ΚΑΤΆ ΤΟ

20 γοστάσιο που βρίσκεται στη Μεταμόρφωση, διεκδικώντας υπογραφή συλλογικής σύμβασης, αρνούμενοι να υποκύψουν στις προτάσεις της εργοδοσίας για εκ περιτροπής εργασία τεσσάρων ημερών την εβδομάδα. 8 Οι εργαζόμενοι της επιπλοβιομηχανίας Neoset, στο Βασιλικό της Εύβοιας, περιφρουρούν με βάρδιες όλο το 24ωρο το εργοστάσιο, προσέχοντας τις εγκαταστάσεις για το ενδεχόμενο η διοίκηση να αδειάσει το εργοστάσιο. Η Neoset, μετά την άρνηση του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Αθηνών να κάνει δεκτό το αίτημα της εταιρείας να υπαχθεί στο άρθρο 99, σταμάτησαν και οι πληρωμές και έμειναν στο δρόμο εργαζόμενοι, οι οποίοι προσπαθούν από τον Αύγουστο του 2012 να επιβιώσουν. Σε παρόμοια κατάσταση βρίσκονται και οι εργαζόμενοι της μεγαλύτερης βιομηχανίας ξύλου στα Βαλκάνια, της Shelman. Εκεί 600 εργαζόμενοι απολύθηκαν την τελευταία τριετία ( ), ενώ η επιλογή γινόταν σε αυτούς που στήριξαν τις 38 ημέρες του Με απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου της Αθήνας κρίθηκε παράνομη και καταχρηστική η επιβολή του μέτρου της εκ περιτροπής εργασίας μίας ημέρας την εβδομάδα για το σύνολο των εργαζομένων, από την εργοδοσία των Ελληνικών Ναυπηγείων ΑΕ, δεδομένου ότι δεν υπήρξε περιορισμός στη δραστηριότητα του. Επίσης, το Μονομελές Πρωτοδικείο υποχρεώνει την εταιρεία να καταβάλλει στους εργαζόμενους το σύνολο των αποδοχών τους από τις έως που ήταν και το επίδικο ζήτημα. Όπως επισημαίνει σε Ανακοίνωσή της η ΓΣΕΕ, «Η συγκεκριμένη δικαστική απόφαση αποδεικνύει περίτρανα ότι ο αγώνας, με κάθε μέσο και τρόπο, της Συνς και του συνόλου των εργαζομένων μπορεί και βάζει φρένο στις ασύδοτες εργοδοτικές συμπεριφορές, οι οποίες στηρίζονται στις απαράδεκτες κυβερνητικές και τροϊκανές πολιτικές. Η απόφαση έχει ιδιαίτερη σημασία για όλους τους εργαζόμενους που αντιμετωπίζουν το εφιαλτικό πρόβλημα της εκ περιτροπής εργασίας η οποία τους εξωθεί σε παραίτηση αφού μ ένα μεροκάματο την εβδομάδα αδυνατούν να καλύψουν τα προς το ζην». 10 Με την έναρξη της σχολικής χρονιάς, τον Σεπτέμβριο του 2013, σε κλίμα αναβρασμού βρέθηκε η εκπαιδευτική κοινότητα, ιδιαίτερα των καθηγητών μέσης εκπαίδευσης, εξαιτίας της κίνησης του υπουργείου Παιδείας να θέσει εκτός εκπαιδευτικής διαδικασία μόνιμους καθηγητές-τριες των Επαγγελματικών Λυκείων, καταργώντας και τις ειδικότητές τους. Το αποτέλεσμα είναι οι μεν εκπαιδευτικοί να οδηγούνται προς την απόλυση και την ανεργία, ενώ οι μαθητές των Επαγγελματικών Λυκείων (ΕΠΑΛ) να βρίσκονται μετέωροι ως προς τις επιλογές τους. Σε γενικές συνελεύσεις των ΕΛΜΕ, με συμμετοχή πάνω από 30% των εγγεγραμμένων, υπερψηφίστηκε με συντριπτική πλειοψηφία το πρόγραμμα πενθήμερων επαναλαμβανόμενων απεργιακών κινητοποιήσεων από τις Εν τω μεταξύ, συγκροτήθηκε στις 139, Κεντρική Απεργιακή Επιτροπή, υπό την αιγίδα της ΟΛΜΕ, στην οποία συμμετέχουν τα μέλη του 8. Κ. Αποστολόπουλος, «Απεργία σε ΜΕΒΓΑΛ και ΦΑΓΕ», εφημερίδα Νέα Προοπτική, , φύλλο Δες Π. Κατσάκος, «Στον δρόμο εργαζόμενοι στην άλλοτε κραταιά Neoset», Η Αυγή, Δελτίο Τύπου της ΓΣΕΕ, , «Μονομελές Πρωτοδικείο Αθήνας: Παράνομη και καταχρηστική η απόφαση των Ελληνικών Ναυπηγείων για την εκ περιτροπής εργασία». 18 ΜΕΛΕΤΗ 41 ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2014

21 Δ.Σ. της ΟΛΜΕ και του ΚΕΜΕΤΕ, καθώς και εκπρόσωποι των ΕΛΜΕ Αττικής. Αποφασίστηκε να βρίσκεται σε καθημερινή λειτουργία, και συμφωνήθηκε ένα πρόγραμμα δράσεων, όπου μεταξύ άλλων αποφασίστηκε η καθημερινή παρουσία των ΕΛΜΕ έξω από τα σχολεία, η σύνδεσή τους με τον αγώνα των εργαζομένων της ΕΡΤ, η προσπάθεια συλλογής ψηφισμάτων από όλους τους κοινωνικούς φορείς, η σύσταση γραφείου τύπου και η λειτουργία κεντρικού απεργιακού ταμείου. 11 Όμως, σε απεργιακές κινητοποιήσεις βρέθηκαν και άλλες κατηγορίες εργαζομένων. Συγκεκριμένα, σε δύο 48ωρες απεργίες προχώρησαν, από τις 10 Σεπτέμβρη, οι διοικητικοί υπάλληλοι των ΑΕΙ, για τους οποίους εξαγγέλθηκαν διαθεσιμότητες, οι οποίες θα συνεχιστούν από πενθήμερες επαναλαμβανόμενες από τις 169. Την ίδια στιγμή και οι καθηγητές της ιδιωτικής μέσης εκπαίδευσης (ΟΙΕΛΕ) ετοίμασαν 48ωρη απεργία από τις 169, ενώ για το ίδιο χρονικό διάστημα προκήρυξαν 48ωρη απεργία οι εφοριακοί, και ανάλογες κινητοποιήσεις έκαναν οι νοσοκομειακοί γιατροί και οι πρωτοβάθμιοι σύλλογοι του ΕΟΠΠΥ. 12 Την πρώτη ημέρα των απεργιακών κινητοποιήσεων, η ΑΔΕΔΥ εξήγγειλε στάση εργασίας από τις 11:30 π.μ. μέχρι τη λήξη του ωραρίου, ενώ η απεργιακή συγκέντρωση έγινε στις 12 μ.μ. στα Προπύλαια. Στις ξεκίνησε από τη Θεσσαλονίκη προς την Αθήνα η πεζοπορία διαμαρτυρίας 15 γυναικών σχολικών φυλάκων. Η ιδέα ήταν να κάνουν έναν «Μαραθώνιο πρωτογενούς πλεονάσματος ανεργίας, ανέχειας, εξα- 11. Ανακοίνωση-Δελτίο Τύπου για τη συγκρότηση Κεντρικής Απεργιακής Επιτροπής της ΟΛΜΕ, Αρκετά από τα στοιχεία αντλήθηκαν από την εφημερίδα Εποχή, , από το άρθρο, με τίτλο: «Απεργεί η παιδεία». θλίωσης», θέλοντας με αυτόν τον πρωτότυπο τρόπο, οι σχολικοί φύλακες που έχουν τεθεί σε διαθεσιμότητα με προοπτική την απόλυσή τους, να συνεχίσουν τον αγώνα τους, εκφράζοντας ταυτόχρονα και τα εκατομμύρια των άλλων Ελλήνων που βιώνουν φτώχεια και αδιέξοδο. 13 Στις 30 Σεπτέμβρη, η πολυεθνική εταιρεία Coca Cola Hellenic ανακοίνωσε την απόλυση 33 εργαζομένων από το τμήμα διανομής της Θεσσαλονίκης με την αιτιολογία περικοπών, εφόσον της είναι οικονομικά πιο συμφέρον να αναθέτει την διανομή των προϊόντων της σε εξωτερικούς συνεργάτες-εργολάβους. Όπως επισημαίνει η καμπάνια με τίτλο, «Έλα στη θέση τους» (elastithesitous.gr και http: την οποία υποστηρίζουν διάφοροι συνδικαλιστικοί φορείς, η διοίκηση της εταιρείας «Χωρίς κανένα αίσθημα εταιρικής ευθύνης απέναντι στην κοινωνία και με μοναδικό στόχο την περαιτέρω αύξηση της κερδοφορίας της, η COCA COLA 3Ε, έχει προχωρήσει σε κλείσιμο κρίσιμων τοπικών εγκαταστάσεων ανά την Ελλάδα, διακοπή δραστηριοτήτων, περικοπές εκατοντάδων θέσεων εργασίας, με αποτέλεσμα την κλιμακούμενη ένταση εταιρίας και εργαζομένων. Οι αποφάσεις αυτές έχουν οδηγήσει στην ανεργία και την οικονομική ανέχεια εκατοντάδες εργαζόμενους και τις οικογένειές τους». Σκοπός της εταιρείας είναι να μεταφέρει την παραγωγή σε χώρες χαμηλού εργατικού κόστους, όπως για παράδειγμα στην Βουλγαρία, με στόχο να αυξήσει τα κέρδη της, εφόσον οι μισθοί εκεί είναι πολύ πιο χαμηλοί σε σχέση με την Ελλάδα. Οι εργαζόμενοι, μέσα από διαδι- 13. Τα στοιχεία αντλήθηκαν από άρθρο στην εφημερίδα, Πριν, , με τίτλο: «Μαραθώνιος σχολικών φυλάκων. Πεζοπορία Θεσσαλονίκη-Αθήνα». ΤΟ ΑΠΕΡΓΙΑΚΌ ΦΑΙΝΌΜΕΝΟ ΣΤΗΝ ΕΛΛΆΔΑ ΚΑΤΑΓΡΑΦΉ ΤΩΝ ΑΠΕΡΓΙΏΝ ΚΑΤΆ ΤΟ

22 κασία γενικής συνέλευσης, αποφάσισαν από την πρώτη στιγμή 24ωρη απεργία και κατόπιν άρνησης της Διοίκησης της εταιρείας να συνδιαλλαγεί μαζί τους, αποφάσισαν απεργία διαρκείας, μέχρι να επαναλειτουργήσει το εργοστάσιο. Επίσης, οι εργαζόμενοι ξεκίνησαν παράλληλα και μία καμπάνια για μποϋκοτάζ των προϊόντων της εταιρείας. Ήδη, την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές, η απεργία συνεχίζονταν. Στις ξεκίνησαν απεργία διαρκείας, με κυλιόμενες 24ωρες απεργίες, οι εργαζόμενοι του ΕΟΠΥΥ, γιατροί και προσωπικό, ενάντια στις απολύσεις, στις διαθεσιμότητες και στην διάλυση της δημόσιας υγείας. Στις , οι 595 καθαρίστριες που υπάγονται στο υπουργείο Οικονομικών, εργαζόμενες σε ΔΟΥ σε όλη την Ελλάδα, τέθηκαν σε διαθεσιμότητα. Από την πρώτη στιγμή δημιούργησαν ένα Συντονιστικό, προκειμένου να κλιμακώσουν τις κινητοποιήσεις και τις δράσεις τους, αλλά και την οργάνωση της αλληλεγγύης μεταξύ τους. Μάλιστα, κάποιες από τις καθαρίστριες δεν είχαν χρήματα ούτε για εισιτήρια, για να μπορούν να κατεβαίνουν στις κινητοποιήσεις τους, και με αφορμή αυτό ξεκίνησε η σκέψη για δράσεις αλληλεγγύης. Οι περισσότερες εργάζονταν στις ΔΟΥ από χρόνια, συντηρούσαν οικογένειες με αμοιβές που κυμαίνονταν από 205 έως 757 ευρώ (το τελευταίο ποσό ήταν σε πολύ λίγες περιπτώσεις και άρα ο μέσος όρος του μισθού ανέρχονταν στο ποσό των 600 ευρώ), έχοντας να πληρώσουν ενοίκια ή δάνεια για σπίτια τα οποία κινδυνεύουν με κατασχέσεις, ενώ πολλές από αυτές είναι μονογονεϊκές οικογένειες. Όλο αυτό το διάστημα διαμαρτύρονται ενάντια στις διαθεσιμότητες και τις απολύσεις, διεκδικούν την επαναπρόσληψή τους, ενώ παράλληλα παραδίδουν μαθήματα ήθους και αξιοπρέπειας για την επιμονή και την μαχητικότητά τους, κερδίζοντας τον σεβασμό της ελληνικής κοινωνίας «Άνθρωποι, Χρώμα + Σίδερο». Μια πολιτιστική δραστηριότητα των συνδικάτων Μεταξύ Οκτωβρίου 2013 πραγματοποιήθηκε η 7η Εικαστική Έκθεση, με τίτλο: «Άνθρωποι, Χρώμα + Σίδερο», την οποία διοργάνωσαν τα συνδικάτα της Ζώνης του Περάματος, ενώ την υποστηρίζουν εργαζόμενοι και συνδικάτα πολύ ευρύτερα από τα όρια της περιοχής. Παρ ότι το εν λόγω θέμα δεν έχει σχέση με τις απεργίες, εντούτοις είναι μια σημαντική πολιτιστική πράξη που πραγματοποιείται επί επτά συνεχή χρόνια, γι αυτό είναι αναγκαίο να καταγραφεί. Το εντυπωσιακό είναι ότι η Έκθεση έγινε στο μηχανουργείο της πρώην ΝΑΥΣΙ, μέσα στη ναυπηγοεπισκευαστική Ζώνη, όπου η ανεργία μαστίζει την περιοχή. Εκεί, εκτός από τα έργα, πραγματοποιήθηκαν συζητήσεις, θεατρικά δρώμενα, παιχνίδια για παιδιά, συναυλίες, ενώ έγιναν πολλές επισκέψεις και από σχολεία. Ήταν μια εξαιρετική προσπάθεια, στην οποία συμμετείχαν περίπου 250 καλλιτέχνες, ζωγράφοι, φωτογράφοι, γλύπτες και χαράκτες. Πολλά από τα έργα είχαν ως περιεχόμενο την εργατική τάξη, τον μόχθο, την πάλη και τις αγωνίες της. Επίσης, αυτό που έκανε εντύπωση ήταν ότι τα περισσότερα έργα τα είχαν κάνει γυναίκες, σε σχέση με παλαιότερες εποχές όπου υπερτερούσαν οι άντρες ζωγράφοι. Είναι ένα καλό παράδειγμα και για άλλους συνδικαλιστικούς φορείς, για να φέρουν τον πολιτισμό κοντά στην εργατική τάξη και μέσα στους χώ- 20 ΜΕΛΕΤΗ 41 ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2014

23 ρους εργασίας. Όπως επισήμανε η γραφίστρια Μεταξία Βιντιάδη, «Είναι εντυπωσιακό πως μέσα σε αυτό τον τεράστιο χώρο που σε πιάνει δέος όταν είσαι εδώ, το μηχανουργείο, έχουν δέσει τα μηχανήματα με τα έργα. Πως τα έργα αποτυπώνουν την καθημερινότητα των εργαζομένων, ακόμη και την ανεργία και τα άψυχα από εργάτες εργαλεία. Και από την άλλη πως καταφέρνει όλος αυτός ο χώρος να πάρει ζωή με την έκθεση. Φαίνεται σαν μεγάλη αντίθεση αλλά δεν είναι. Αυτό είναι το δέσιμο της Τέχνης με τους εργαζόμενους, με τους τόπους δουλειάς. Έτσι παίρνει περιεχόμενο η Τέχνη. Όταν είναι αποκομμένη και κλεισμένη μέσα σε καλλιτεχνικά εργαστήρια και γκαλερί, είναι άψυχη» Μεταξία Βιντιάδη, εφημερίδα Ριζοσπάστης, , σελ. 4. ΤΟ ΑΠΕΡΓΙΑΚΌ ΦΑΙΝΌΜΕΝΟ ΣΤΗΝ ΕΛΛΆΔΑ ΚΑΤΑΓΡΑΦΉ ΤΩΝ ΑΠΕΡΓΙΏΝ ΚΑΤΆ ΤΟ

24

25 3. Η απεργία στην ΕΡΤ Στις 11 Ιουνίου 2013 η κυβέρνηση αποφασίζει εν μία νυκτί το ξαφνικό κλείσιμο της Ελληνικής Ραδιοφωνίας Τηλεόρασης (ΕΡΤ) και την απόλυση όλων των εργαζομένων (2.656 άτομα) σε αυτή. Μάλιστα, λίγο πριν τα μεσάνυχτα της 12 Ιουνίου διακόπηκε και η εκπομπή σήματος από τις ραδιοτηλεοπτικές κεραίες σε όλη την Ελλάδα, πέφτοντας μαύρο σήμα στην οθόνη, διακόπτοντας όλα τα προγράμματα που μεταδίδονταν εκείνη τη στιγμή. Την επόμενη ημέρα, στις 12 Ιουνίου, ο εκπρόσωπος Τύπου της κυβέρνησης εξέδωσε Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου, με την οποία αποφάσιζε τη διακοπή λειτουργίας της. Σύμφωνα με το Σύνταγμα, η έκδοση τέτοιων αποφάσεων με την υπογραφή μόνο του Υπουργού, προβλέπεται μόνο σε πολύ έκτακτες και σοβαρές συνθήκες, οι οποίες δεν υφίσταντο στην παρούσα περίπτωση. 15 Στις , η ΓΣΕΕ και η ΑΔΕΔΥ προκηρύσσουν 24ωρη γενική απεργία και συλλαλητήριο διαμαρτυρίας έξω από το ραδιομέγαρο της ΕΡΤ, με μαζική προσέλευση χιλιάδων εργαζομένων. Την αντίθεσή τους στο κλείσιμο της ΕΡΤ εξέφρασε και η Συν Ευρωπαϊκών Συνδικάτων (ΣΕΣ). Σε κοινή τους θέση, η 15. Πέννυ Γεωργιάδου, «Λουκέτο στη Δημόσια Ραδιοτηλεόραση», τελευταία πρόσβαση στις , στο articlesgr i.htm ΓΣΕΕ και η ΣΕΣ επικρίνουν την απόφαση της κυβέρνησης, λέγοντας ότι η ΕΡΤ δεν αποτελεί κομματικό λάφυρο στα χέρια καμιάς κυβέρνησης, ανήκει αποκλειστικά στον ελληνικό λαό και είναι υπόλογη μόνο στον Έλληνα φορολογούμενο. Επίσης, και η Διεθνής Ομοσπονδία Δημοσιογράφων (ΔΟΔ), με επιστολή της στον Πρωθυπουργό, εκφράζει απογοήτευση και κατάπληξη για το μαύρο της τηλεόρασης. 16 Ο βασικός λόγος κλεισίματος της ΕΡΤ, ξέχωρα από τη νεοφιλελεύθερη λογική να εκποιείται κάθε δημόσιο αγαθό, ήταν η εξυπηρέτηση ιδιωτικών συμφερόντων. «Το πραξικοπηματικό κλείσιμο της ΕΡΤ έγινε λίγες μέρες πριν να λήξει η προθεσμία υποβολής υποψηφιοτήτων για τη δημοπρασία παρόχου δικτύου ψηφιακών συχνοτήτων, οι όροι του οποίου ευνοούν απροκάλυπτα τη δημιουργία μονοπωλίου από έναν και μοναδικό πάροχο δικτύου, που είναι ταυτόχρονα πάροχος περιεχομένου, τη Digea, τη γνωστή κοινοπραξία των έξι μεγαλύτερων ιδιωτικών καναλιών» (Μπόμπολας, Ψυχάρης, Βαρδινογιάννης, Κοντομηνάς, Κυριακού, Αλαφούζος), ενώ «η απουσία της ΕΡΤ από τις σχετικές διαβουλεύσεις δεν επιτρέπει ούτε καν να προασπίσει τις δικές της συχνότητες που μειώνονται από δύο σε μία. Είναι σαφές ότι η κοινοπραξία των καναλαρχών θα έχει στο μέλλον τη 16. Πέννυ Γεωργιάδου, ό.π. ΤΟ ΑΠΕΡΓΙΑΚΌ ΦΑΙΝΌΜΕΝΟ ΣΤΗΝ ΕΛΛΆΔΑ ΚΑΤΑΓΡΑΦΉ ΤΩΝ ΑΠΕΡΓΙΏΝ ΚΑΤΆ ΤΟ

26 δυνατότητα να αποκλείει από το δίκτυο σταθμούς που δρουν ανταγωνιστικά με τα συμφέροντά της ή ασκούν σκληρή κριτική στην εκάστοτε κυβέρνηση, με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί μονοπώλιο στον τομέα της ενημέρωσης». 17 Από την πρώτη στιγμή οι εργαζόμενοι προχώρησαν σε κατάληψη του ραδιομεγάρου, στην Αγία Παρασκευή, απαιτώντας την αποκατάσταση της λειτουργίας της ΕΡΤ, τη διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς, την προστασία της ανεκτίμητης περιουσίας, τον σεβασμό στα εργασιακά τους δικαιώματα, να μη γίνει καμία απόλυση, ενώ ταυτόχρονα παρέμεναν στη θέση τους εκπέμποντας πλήρες ραδιοτηλεοπτικό πρόγραμμα, διαφυλάσσοντας έτσι τη δημόσια περιουσία. Παρόμοιες κινητοποιήσεις έγιναν και στην ΕΤ 3, στη Θεσσαλονίκη, όπως και σε άλλες πόλεις που υπάρχουν εγκαταστάσεις της ΕΡΤ. Μάλιστα, από την πρώτη μέρα η ΕΡΤ3 λειτούργησε αυτοδιαχειριστικά, όπου η γενική συνέλευση των εργαζομένων έγινε το κυρίαρχο όργανο, το οποίο αποφάσιζε για όλα τα ζητήματα, ενώ η ταυτόχρονα δημιούργησε έναν κοινό τόπο όπου συνευρίσκονταν τόσο τα κοινωνικά κινήματα, όπως αυτό στις Σκουριές, το «SOSτε το νερό», κλπ. όσο με αυτά των καθηγητών, των σχολικών φυλάκων, των εργαζομένων στο χώρο της υγείας, των δημοτικών υπαλλήλων κλπ Για περισσότερα δες το άρθρο της Βίκης Σκούμπη, «Η αμαρτωλή ΕΡΤ, ο ηθικολόγος προαγωγός και οι καναλάρχες», εφημερίδα Η Εποχή, Οι πληροφορίες αναφέρονται από την εισήγηση του Μ. Κωνσταντινίδη, εργαζόμενου στην ΕΡΤ3, την οποία παρουσίασε σε εκδήλωση της εφημερίδας «Κόκκινο», στη Θεσσαλονίκη, στις Ο τίτλος της εισήγησης είναι: «Η εμπειρία 5 μηνών λειτουργίας χωρίς διεύθυνση και αφεντικά και οι προοπτικές του αγώνα μετά την εισβολή στο ραδιομέγαρο της Αθήνας». Οι εργαζόμενοι κατήγγειλαν ότι από το ξαφνικό κλείσιμο της ΕΡΤ το ελληνικό δημόσιο επιβαρύνεται με ένα ποσό της τάξης των 300 εκατομμυρίων, όπου εκεί περιλαμβάνονται οι αποζημιώσεις των εργαζομένων, οι ρήτρες συμβολαίων, η ακύρωση συμφωνιών παραγωγής προγραμμάτων κλπ. Ταυτόχρονα, οι εργαζόμενοι εξέφρασαν φόβους για εκτεταμένες ζημιές των εγκαταστάσεων από τις δυνάμεις καταστολής. Δίπλα στους εργαζόμενους της ΕΡΤ συνεχίζουν να μένουν καθημερινά εκατοντάδες κόσμου, αρκετοί μάλιστα μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες, διαμαρτυρόμενοι ενάντια στην πολιτική της τρικομματικής κυβέρνησης (Ν.Δ.-ΠΑΣΟΚ-ΔΗΜΑΡ) να κλείσει την ΕΡΤ, αλλά και γενικότερα ενάντια στις πολιτικές λιτότητας, της καταστροφής του κοινωνικού κράτους και της εκποίησης της δημόσιας περιουσίας. «Το μαύρο που έπεσε στα κανάλια της κρατικής τηλεόρασης πάει ασορτί με το μαύρο που έχει πέσει στις ζωές μας, στην εργασία, στην παιδεία, στην υγεία, στις ελευθερίες. Αυτός ήταν και ένας από τους βασικούς λόγους της απρόσμενης αντίδρασης του κόσμου που βρέθηκε στο πλευρό των εργαζομένων στην ΕΡΤ από το πρώτο βράδυ. Το τσεκούρι στην ΕΡΤ είναι η συνέχεια του τσεκουριού στους μισθούς και στις συντάξεις. Το λουκέτο στην ΕΡΤ έρχεται να συμπληρώσει και να επεκτείνει τα λουκέτα στις μεγάλες βιομηχανίες και επιχειρήσεις, τα χιλιάδες λουκέτα σε μικρομάγαζα». 19 Εν τω μεταξύ, η κυβέρνηση αγνόησε προκλητικά την απόφαση του Συμβουλίου Επικρατείας, το οποίο ζητούσε να πάψει το «μαύρο» και να επαναλειτουργήσει άμεσα ο δημόσιος ραδιοτηλεοπτικός φορέας, αναστέλλοντας προσωρινά την υπουργική απόφαση. Το κύμα αλλη- 19. Γ. Ελαφρός, «Δημοκρατία υπό μαύρο πέπλο», εφημερίδα Πριν,

27 λεγγύης και οι αντιδράσεις που εκφράστηκαν από την πρώτη στιγμή, δημιούργησαν μεγάλο ρήγμα στην κυβέρνηση, με συνέπεια την αποχώρηση της ΔΗΜΑΡ από το κυβερνητικό σχήμα, στις Εκείνη τη στιγμή ο αγώνας της ΕΡΤ έγινε το μέσο με το οποίο η εργατική τάξη απείλησε μια κυβέρνηση με πτώση, κάτι το οποίο δεν επιτεύχθηκε επειδή δεν συνδυάστηκε με την απεργιακή αλληλεγγύη. 20 Καθ όλη τη διάρκεια της πολύμηνης κατάληψης της ΕΡΤ η ανταπόκριση του κόσμου, των σωματείων, των κοινωνικών κινήσεων, των κομμάτων της αντιπολίτευσης (πλην της Χρυσής Αυγής) υπήρξε εκκωφαντική. Καθημερινά συνέρρεε πλήθος κόσμου: εργαζόμενοι, άνεργοι, άνθρωποι κάθε ηλικίας και νέοι, ενώ σημαντική υποστήριξη υπήρξε από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, όσον αφορά την ενημέρωση και κινητοποίηση του κόσμου, αλλά και την αναμετάδοση του προγράμματος, το οποίο είχε προβλήματα εξαιτίας του γεγονότος ότι το κράτος είχε κομμένους τους πομπούς. Παρ όλ αυτά, οι εργαζόμενοις-ες, μέσα από αυτού του τύπου την δικτύωση, κράτησαν ανοιχτή την ΕΡΤ, όπου άκουγαν και έβλεπαν, το πρόγραμμά της, δεκάδες χώρες και χιλιάδες άνθρωποι. Ταυτόχρονα, στήθηκαν πρόχειρα καταλύματα στο προαύλιο του ραδιομέγαρου, όπου σε καθημερινή βάση έμενε πλήθος κόσμου τόσο για συμπαράσταση όσο και για περιφρούρηση του χώρου. Μέσα στο χώρο της ΕΡΤ γινόντουσαν και ανοιχτές συνελεύσεις τόσο από αλληλέγγυους όσο και από εργαζόμενους από διάφορους χώρους εργασίας. Από την πρώτη στιγμή έγινε προσπάθεια να δημιουργηθεί ένα κεντρικό συντονιστικό αγώνα, αλλά αυτό δεν κατέ- 20. Ε. Αγριμάκης-Δ. Μαρκοράς, «Το εργατοκεντρικό σύνταγμα της ΕΡΤ και η αναγκαιότητα της ταξικής αλληλεγγύης», εφημερίδα «Ροσινάντε», Ιούλης-Αύγουστος 2013, φύλλο 29, σελ στη δυνατό, δείχνοντας τις ανεπάρκειες του συνδικαλιστικού κινήματος. «Τα μικρόφωνα στην κοινωνία» είναι το αίτημα προς τις αίθουσες σύνταξης. Όπως και έγινε. Μέσα από την κατάληψη της ΕΡΤ συνενώθηκαν ευρύτερα κοινωνικά στρώματα. Το πλήθος των εκδηλώσεων ξεπέρασε κάθε προηγούμενο. Συναυλίες, καλλιτεχνικά δρώμενα, συζητήσεις, συσκέψεις, ελευθερία λόγου κλπ., μετέτρεψαν την κατάληψη της ΕΡΤ σε πόλο έλξης. Οι μορφές αυτοδιαχείρισης, μέσα από τις οποίες οι εργαζόμενοι λειτουργούσαν το ραδιοτηλεοπτικό πρόγραμμα, έδωσαν το βήμα σε δεκάδες συλλογικότητες να μιλήσουν, ενώ αγγίχτηκαν θέματα, τα οποία πριν δεν αποτελούσαν είδηση, όπως οι πλειστηριασμοί, η οδύνη των ανέργων, τα κέντρα κράτησης μεταναστών, η υπεράσπιση του δημόσιου χώρου, η εξέγερση στην Αμυγδαλέζα, η αποχώρηση της «ΒΙΟΧΑΛΚΟ» από την Ελλάδα, το κλείσιμο του εργοστασίου «Κατσέλης» και «Σπρίντερ», η διαδήλωση των εργαζομένων της «ΑΓΕΤ ΗΡΑΚΛΗΣ» στη Χαλκίδα και πλήθος άλλων τέτοιων περιπτώσεων. 21 Τα ίδια έγιναν και στην ΕΤ3, όπου ετοίμασε εκπομπές για τις Σκουριές, προέβαλλε το αυτοδιαχειριζόμενο εγχείρημα της ΒΙΟΜΕ, το αντιρατσιστικό κίνημα και άλλα κοινωνικά θέματα, τα οποία μέχρι πρότινος ήταν εξοβελισμένα. Αυτή η λειτουργία έδειξε ότι χωρίς τον ασφυκτικό κρατικό εναγκαλισμό η ΕΡΤ έγινε αυτό που έπρεπε να είναι: μια πραγματικά δημόσια τηλεόραση στον τομέα της ενημέρωσης με ένα δημοσιογραφικό έργο ελεύθερο, τολμηρό και με κινηματικές κατευθύνσεις. Ελλείψει διοίκησης, οι εργαζόμενοι υιοθέτησαν μοντέλα οριζόντιας λειτουργίας, χωρίς τη γραφειοκρατική ιεραρχία, υπερασπίστηκαν αμισθί τη δημόσια 21. Για περισσότερα δες Γ. Κατερίνης, «Οι εργαζόμενοι της ΕΡΤ συνεχίζουν», εφημερίδα Πριν, ΤΟ ΑΠΕΡΓΙΑΚΌ ΦΑΙΝΌΜΕΝΟ ΣΤΗΝ ΕΛΛΆΔΑ ΚΑΤΑΓΡΑΦΉ ΤΩΝ ΑΠΕΡΓΙΏΝ ΚΑΤΆ ΤΟ