Κώστας ιαµαντής ΚΣΕ 2010

Transcript

1 ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ Το ρολόι του µικρού Νικόλα

2 ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΣΕΝΑΡΙΟΥ Γνωστικό αντικείµενο: Μαθηµατικά ηµοτικού Μαθηµατικά Ε ηµοτικού Γνωστικά αντικείµενα µε τα οποία συνδέεται: Αισθητική αγωγή Πληροφορική Θεµατική ενότητα: Πρόσθεση συµµιγών Αφαίρεση συµµιγών Κεφάλαιο: ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΚΑΙ ΣΚΕΠΤΙΚΟ Πρόκειται για µια δραστηριότητα µαθηµατικών, µε κεντρικό άξονα το χρόνο. Μέσα από αυτή τη δραστηριότητα οι µαθητές εµπεδώνουν την έννοια του χρόνου και τη διάσταση της κατανοµής των δραστηριοτήτων τους µέσα στη µέρα. Εξασκούνται στις πράξεις της πρόσθεσης και της αφαίρεσης συµµιγών αριθµών και αποκτούν µεγαλύτερη εξοικείωση µε τον τρόπο έκφρασης της ώρας, µέσα από πρακτική εφαρµογή. Τέλος τους δίνεται η δυνατότητα να εξασκηθούν σε κάποιες βασικές δεξιότητες χρήσης του ηλεκτρονικού υπολογιστή, µέσα από µια δραστηριότητα που το αποτέλεσµά της είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρον. ΓΝΩΣΤΙΚΟ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ Περιεχόµενο: Η δραστηριότητα αφορά την κατανοµή των δραστηριοτήτων µας µέσα στη µέρα και τον υπολογισµό των χρονικών διαστηµάτων και της ώρας. Έννοιες: 2

3 Χρόνος Υποδιαιρέσεις του χρόνου Χρονικές αλληλουχίες Προϋπάρχουσες - Προαπαιτούµενες γνώσεις: Μαθηµατικά: Οι µαθητές, ήδη από προηγούµενες τάξεις έχουν ασχοληθεί µε τις έννοιες του χρόνου και της ώρας και τις βασικές τους υποδιαιρέσεις. Επίσης έχουν διδαχτεί την πρόσθεση και τη αφαίρεση συµµιγών αριθµών Πληροφορική: Οι µαθητές γνωρίζουν πώς να ανοίγουν αρχεία µέσα από προγράµµατα και να πλοηγούνται σε φακέλους, αναζητώντας συγκεκριµένα αρχεία. Γνωρίζουν τα βασικά στη λειτουργία του RNA Επίσης πρέπει να γνωρίζουν πώς αποθηκεύεται ένα αρχείο το οποίο έχουµε δηµιουργήσει. Γενικοί διδακτικοί στόχοι: Σύµφωνα µε το ΕΠΠΣ / ΑΠΣ, είναι οι παρακάτω: Οι µαθητές Να γνωρίζουν να εκτελούν πρόσθεση και αφαίρεση συµµιγών αριθµών Να γνωρίζουν τις µονάδες µέτρησης του χρόνου και να εξοικειωθούν στη χρήση τους. Ειδικοί διδακτικοί στόχοι: Μαθηµατικά: Α. ηλωτική γνώση Οι µαθητές γνωρίζουν τον τρόπο έκφρασης της ώρας Β. ιαδικαστική γνώση Οι µαθητές γνωρίζουν και εξασκούνται στην πρόσθεση και την αφαίρεση συµµιγών αριθµών Γ. Εννοιολογική γνώση Οι µαθητές αποσαφηνίζουν και διακρίνουν µε ευχέρεια τις έννοιες: Χρόνος 3

4 Ώρα. Στάσεις - Αξίες Οι µαθητές αποκτούν θετική στάση απέναντι στη σωστή οργάνωση του χρόνου τους Πληροφορική: Α. ιαδικαστική γνώση Οι µαθητές εξασκούνται σε: Βασικές λειτουργίες προγραµµάτων ζωγραφικής Πλοήγησης και χρήσης φακέλων και αρχείων Εισαγωγή εικόνας σε κείµενο Αποθήκευση αρχείου µε διαφορετική µορφή Ι ΑΚΤΙΚΗ ΙΑ ΙΚΑΣΙΑ Η παιδαγωγική προσέγγιση: Η έννοια του χρόνου, οι µονάδες µέτρησής του και η κατάτµησή του σε ώρες του 24ώρου, είναι δύσκολα προσεγγίσιµες από τους µικρούς µαθητές, λόγω του µεγάλου βαθµού αφαίρεσής τους, ως διαστάσεις και ως πρακτική. Και είναι φυσικό, αφού είναι πολύ δύσκολο να οπτικοποιηθούν και να αποκτήσουν διαισθητική διάσταση. Οι πολλαπλές αναπαραστάσεις του περιβάλλοντος κόσµου και της πραγµατικότητας είναι γνωστό ότι ενισχύουν τη συγκρότηση των γνωστικών δοµών, σύµφωνα µε τη θεωρία του εποικοδοµισµού, όπως επίσης και η ενεργητική συµµετοχή του µαθητή στην επίλυση προβληµατικών καταστάσεων. Όλα τα παραπάνω οδήγησαν στο σχεδιασµό της δραστηριότητας αυτής. Η διδακτική µεθοδολογία Οι µαθητές εργάζονται σύµφωνα µε το συνεργατικό µοντέλο σε οµάδες των δύο ή τριών σε κάθε υπολογιστή. Με τη βοήθεια και την καθοδήγηση του/της εκπαιδευτικού κατανοούν τις καταστάσεις που προσφέρονται από το φύλλο εργασίας, κατανέµουν τις εργασίες τους, µε τρόπο τέτοιο που όλοι να εργάζονται, αλλά και να εναλλάσσονται σε δραστηριότητες ώστε όλοι να εξασκηθούν εξίσου. Χρησιµοποιούµενο λογισµικό και τα πλεονεκτήµατα που προσφέρει Στη βασική δραστηριότητα χρησιµοποιείται το RNA. Με τη δυνατότητα που δίνει να γίνεται εύκολη διαχείριση κινούµενων εικόνων, 4

5 βοηθάει τους µαθητές να ασχοληθούν µε τη σωστή τοποθέτηση των συγκεκριµένων χρονικών στιγµών µέσα στη µέρα, ώστε να έχουν το επιθυµητό αποτέλεσµα. Στο δεύτερο µέρος της δραστηριότητας (επέκταση), οι µαθητές εργάζονται µε το χρωµατισµό στο ίδιο πρόγραµµα, πειραµατιζόµενοι και εξασκούµενοι και στο θέµα του τονισµού. Σε αυτό το µέρος χρησιµοποιείται και ο επεξεργαστής κειµένου και η δυνατότητά του να αποθηκεύσει αρχεία ως σελίδες Html οι οποίες µπορούν να ενσωµατώνουν κινούµενες εικόνες. Όταν η εικόνα αυτή που δηµιουργήθηκε από τα παιδιά, γίνει δυνατό να ενσωµατωθεί σε µια σελίδα που µπορούν να βλέπουν στην οθόνη τους, τα παιδιά αντλούν µεγάλη ικανοποίηση και ενισχύονται στην προσπάθειά τους να εκτελέσουν σωστά τις πράξεις των µαθηµατικών που θα τα οδηγήσουν στο επιθυµητό αποτέλεσµα. Χρονισµός Η δραστηριότητα θα εκτελεστεί αµέσως µετά τη διδασκαλία της πρόσθεσης και της αφαίρεσης συµµιγών αριθµών. ιάρκεια 1-2 διδακτικές ώρες. ΤΡΟΠΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Οργάνωση της τάξης Οµάδες των 2-3 παιδιών ανά υπολογιστή, στο εργαστήριο. Ρόλος του εκπαιδευτικού Ο εκπαιδευτικός, αφού περιγράψει συνοπτικά τη δραστηριότητα και προσελκύσει το ενδιαφέρον των µαθητών, χρησιµοποιώντας µια γνωστή και αγαπητή σε αυτά φιγούρα της λογοτεχνίας, αναλαµβάνει υποστηρικτικό και συντονιστικό ρόλο, κυρίως µε την έννοια οι µαθητές να κατανέµουν και να εναλλάσσουν τις εργασίες τους µε τρόπο τέτοιο που να µην κάνουν συνέχεια τα ίδια πράγµατα. Τελικό προϊόν 5

6 1. Κινούµενη εικόνα RNA που οι δείκτες του ρολογιού να γυρίζουν στη σωστή κατεύθυνση 2. Σελίδα html µε κινούµενη εικόνα. Αξιολόγηση 1. Κατά την ώρα της εκτέλεσης αξιολογείται το ενδιαφέρον και η συµµετοχή των µαθητών, περισσότερο για να αξιολογηθεί η ίδια η δραστηριότητα για να διαγνωστούν πιθανά προβλήµατα και να γίνουν προσαρµογές. 2. Επίσης παρακολουθούµε τα παιδιά κατά την εκτέλεση των πράξεων µαθηµατικών, για να ελέγξουµε το βαθµό δυσκολίας που παρουσιάζουν και ενδεχόµενες παρεµβάσεις που πρέπει να κάνουµε στη διδασκαλία τους. 3. Όταν κάθε οµάδα ολοκληρώνει την πρώτη δραστηριότητα, ελέγχονται I. Το φύλλο εργασίας για να διαπιστωθεί η ορθότητα των πράξεων και των αποτελεσµάτων. II. Παρουσιάζεται από τους µαθητές το αρχείο RNA που δηµιούργησαν και συζητούν µε τους συµµαθητές τους, αν είναι σωστό και αν όχι πού µπορεί να έγινε λάθος (οµαδική αυτοαξιολόγηση). 4. Όσα παιδιά ολοκλήρωσαν και την επέκταση, παρουσιάζουν τη δουλειά τους στην τάξη Μέσα και υλικά 1. Πρόχειρο 2. Μολύβι - γόµα 3. Υπολογιστές 4. Έντυπα «Φύλλα Εργασίας» 5. Επεξεργαστής κειµένου 6. Φυλλοµετρητής 7. Revelation Natural Art Περιγραφή της δραστηριότητας Στην αρχή παίρνουν στα χέρια τους το φύλλο εργασίας και διαβάζουν την ιστορία, η οποία µπορεί να διαβαστεί και χωρίς τους χρόνους. Παρωθούνται στη συνέχεια να συµπληρώσουν τα κενά εκτελώντας τις πράξεις στο πρόχειρό τους και συµπληρώνοντας τα κενά στο Φύλλο Εργασίας. Ο / η εκπαιδευτικός βοηθάει τα παιδιά, κυρίως στο να καταλήξουν ποια πράξη χρειάζεται. Αφού συµπληρώσουν το Φύλλο Εργασίας, πηγαίνουν στους υπολογιστές και ανοίγουν το πρόγραµµα Revelation Natural Art εκτελώντας τις ενέργειες που αναφέρονται στο 6

7 Φύλλο Εργασίας. Μόλις ολοκληρώσουν την εργασία τους όλες οι οµάδες, τα παιδιά παρουσιάζουν στα υπόλοιπα τα «ρολόγια» τους. Στη συνέχεια της πρώτης ώρας, εφόσον έχει µείνει χρόνος, ή σε επόµενη ώρα, οι µαθητές κάθονται στους υπολογιστές ανά 2-3 πάλι και εκτελούν τη δραστηριότητα του 2 ου Φύλλου Εργασίας. Η δραστηριότητα αυτή σχετίζεται κυρίως µε τα αντικείµενα της πληροφορικής: εκµάθηση λειτουργιών του Revelation Natural Art, αποθήκευση και εισαγωγή εικόνας στον επεξεργαστή κειµένου αποθήκευση κειµένου µε διαφορετική µορφή τύπου αρχείου (html). Τέλος οι µαθητές περνούν σε διαφορετικές οµάδες και βλέπουν τι έφτιαξαν οι συµµαθητές τους. 7

8 ΙΑΣΚΕ ΑΖΩ ΜΕ ΤΟ ΧΡΟΝΟ ΠΑΙΖΟΝΤΑΣ ΜΕ ΤΟ «REVELATION NATURAL ART» ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΜΑΘΗΤΗ 8

9 Όλοι µας πια γνωρίζουµε ότι ο χρόνος είναι ένα πολύτιµο στοιχείο της καθηµερινής µας ζωής. Μας βοηθά να οργανώνουµε τις δραστηριότητές µας και ο υπολογισµός του µας είναι απαραίτητος. Μέσα από τις ερωτήσεις που θα βρείτε σε αυτό το Φύλλο Εργασίας και µε τη βοήθεια των υπολογισµών που θα κάνετε, θα µπορέσετε να «οργανώσετε» την ηµέρα του µικρού Νικόλα, του ατακτούλη φίλου µας από τον κόσµο των βιβλίων. Και αν οι υπολογισµοί σας είναι σωστοί, τότε το ρολόι που θα φτιάξουµε µε το πρόγραµµα Revelation Natural Art στον υπολογιστή µας, θα δουλέψει στην εντέλεια. Ας ξεκινήσουµε λοιπόν: Όπως κάθε πρωί, έτσι και σήµερα ο µικρός Νικόλας πηγαίνει στο σχολείο, χαρούµενος που θα συναντήσει τους φίλους του. Είναι εξάλλου µια υπέροχη µέρα για διασκέδαση. 9

10 Μόνο που πρέπει να βιαστεί, γιατί ή ώρα είναι ήδη 7.55 π.µ. και µπορεί να αργήσει. Ουφ, ευτυχώς, µόλις 20 λεπτά µετά, ο φίλος µας είναι στην τάξη του, µαζί µε τους συµαθητές του, που όπως πάντα είναι πολύ ήσυχοι. Η ώρα είναι: Σήµερα είναι µια εξαιρετική µέρα. Η τάξη του Νικόλα θα πάει στο ηµοτικό Κολυµβητήριο για κολύµπι. Αυτό γίνεται µια φορά στις δύο εβδοµάδες και πάντα το φαίνεται περίεργο που ο δάσκαλος της κολύµβησης δεν τους έχει επιθυµήσει Αυτού του αρέσει πολύ και δε µπορεί να περιµένει να περάσουν οι 3 ώρες και τα 45 λεπτά που πρέπει για να βρεθεί στην πισίνα. 10

11 Όταν βρέθηκε στην πισίνα Η ώρα είναι: Το µάθηµα κολύµβησης κράτησε ώρ. και λεπτά και τελείωσε στις 1.15 µ.µ. Είναι ώρα για επιστροφή στο σπίτι. Πώς το είπε η µαµά; «µην πατάς στα νερά» ή µήπως «να πατάς στα νερά»; Τέλος πάντων, όλα διορθώνονται και 50 λεπτά µετά το µάθηµα της κολύµβησης ο µικρός Νικόλας είναι σπίτι και καθαρίζει τα παπούτσια του. Είναι και η ώρα για το µεσηµεριανό φαγητό της οικογένειας. 11

12 Πάντα η µαµά και ο µπαµπάς παραπονιούνται ότι τρώει και δε µπορεί γρήγορα να κάτσει ήσυχος στο τραπέζι. εν έχουν δίκιο, σήµερα κάθησε µαζί τους 12 ολόκληρα λεπτά. Είναι ώρα όµως για παιχνίδι. Η ώρα είναι: 1 ώρα και 33 λεπτά µετά (δεν έπαιξε και πολύ ) Η ώρα είναι: και σκέφτηκε πως πρέπει να γράψει ένα γράµµα στο ήµαρχο για το θέµα της πισίνας. Του φαίνεται πως είναι λάθος να µην τους επιτρέπει ο δάσκαλος να κάνουν «πατητές» και θα ήθελε πολύ κάτι τέτοιο να επιτραπεί. 7 λεπτά µετά το γράµµα έχει τελειώσει και ο µικρός Νικόλας αποφασίζει να πάει να πάρει την τσάντα του σχολείου από το σαλόνι όπου την είχε αφήσει. Μάλλον πρέπει βιαστεί, γιατί 12

13 Η ώρα είναι: και έχει µόνο. µέχρι τις που θα έρθει ο φίλος του ο Αλέν για να παίξουν ποδόσφαιρο στην αυλή. Αυτό ήταν ένα µικρό µέρος της ηµέρας του µικρού Νικόλα. Αν υπολογίσατε σωστά τις ώρες που πρέπει να συµπληρώσετε στα κενά, η δουλειά µας πηγαίνει πολύ καλά. 13

14 Τώρα ήρθε η ώρα να εργαστούµε στους υπολογιστές µας. Ανοίξτε το πρόγραµµα Revelation Natural Art, από το µενού «Έναρξη» «όλα τα προγράµµατα». Όταν ανοίξει το πρόγραµµα, πατώντας συγχρόνως τα πλήκτρα ctrl, alt και space ανοίξτε το µενού «προσαρµογή» και επιλέξτε το επίπεδο Advanced. Αφού πατήστε «Χρήση», από το µενού «Αρχείο» επιλέξτε «Άνοιγµα» του αρχείου clock.gif που βρίσκεται στο φάκελο: Επιφάνεια εργασίας\rna\drastiriotites\time 14

15 Πατώντας το πλήκτρο F4 θα δείτε στο κάτω µέρος να εµφανίζεται η µπάρα «Οργανόγραµµα» Εδώ φαίνονται τα στοιχεία που αποτελούν την εικόνα clock. 15

16 Θα παρατηρήσατε πως υπάρχουν εδώ στοιχεία µε τις ώρες που βρήκατε στο φύλλο αυτό. Προσπαθήστε να τις βάλετε µε τη σειρά που είναι και στο φύλλο, πατώντας µε το ποντίκι σας πάνω τους και σύροντάς τες (έχοντας πατηµένο το αριστερό πλήκτρο του ποντικιού σας) προς τα δεξιά (αυτές που είναι προς το τέλος) ή προς τα αριστερά (αυτές που είναι πρώτες). Τις βάλατε άραγε σωστά; Μπορείτε να το ελέγξετε: Πατήστε «προεπισκόπηση» στο µενού «Προβολή» και θα δείτε τους δείκτες του ρολογιού να γυρίζουν. Αν γυρίζουν σωστά (προς τα δεξιά) σηµαίνει πως όλα είναι καλά! 16

17 Αποθηκεύστε το αρχείο (πατώντας το κουµπί µε τη δισκέτα και κλείστε το πρόγραµµα. Αν έχετε χρόνο, µπορείτε να κάνετε και κάτι περισσότερο 17

18 Επέκταση της δραστηριότητας: Θέλετε τώρα, να αλλάξουµε το ρολόι και να το τοποθετήσουµε στο φύλλο εργασίας; εν είναι δύσκολο Ανοίξτε και πάλι το αρχείο clock.gif. Εφόσον ολοκληρώσατε σωστά το προηγούµενο µέρος, το ρολόι έχει τη σωστή σειρά που γυρίζουν οι δείκτες του. Τώρα µπορούµε να το χρωµατίσουµε. 1. Επιλέγουµε το είδος «πινέλου» που µας αρέσει και το κατάλληλο χρώµα, ώστε να ξεχωρίζουν αρκετά οι αριθµοί (που το χρώµα τους είναι µαύρο). 2. Επιλέγουµε το εργαλείο του γεµίσµατος (κουβάς) από την εργαλειοθήκη. 3. Ανοίγουµε το οργανόγραµµα, πατώντας F4 4. Επιλέγουµε, πατώντας µε το ποντίκι µας, το πρώτο στοιχείο πλαισίου (εικονίδιο) από το ρολόι. 5. Χρησιµοποιώντας τώρα το ποντίκι µας, γεµίζουµε µε το χρώµα που επιλέξαµε το ρολόι, φροντίζοντας να γεµίσουµε και τα κλειστά µέρη των αριθµών (π.χ. του 9 και του 0). Αφού τελειώσουµε, επιλέγουµε διαδοχικά και τα άλλα στοιχεία και κάνουµε το ίδιο. 6. Όταν τελειώσουµε, αποθηκεύουµε εκ νέου το αρχείο. Το ρολόι µας τώρα είναι χρωµατιστό. 18

19 Ήρθε η ώρα να το τοποθετήσουµε στο φύλλο εργασίας µας, µε τέτοιο τρόπο που να το βλέπουµε να γυρίζει. 1. Ανοίγουµε το αρχείο time_02.doc από το ίδιο φάκελο. 2. Εισάγουµε τον κένσορα στο κεντρικό (κενό) κελί του πίνακα. 3. Από το µενού επιλέγουµε την εντολή: Εισαγωγή εικόνα από αρχείο 4. Στο παράθυρο που ανοίγει, επιλέγουµε το αρχείο clock.gif (που ήδη χρωµατίσαµε), από το φάκελο Επιφάνεια εργασίας\rna\drastiriotites\time και πατάµε εισαγωγή 5. Από το µενού επιλέγουµε την εντολή: Αρχείο αποθήκευση ως και αποθηκεύουµε το αρχείο µε τη µορφή αρχείου «ιστοσελίδα». Είµαστε έτοιµοι 6. Αν στο φάκελο Επιφάνεια εργασίας\rna\drastiriotites\time κάνουµε διπλό κλικ στο αρχείο time2.html θα δούµε το µικρό Νικόλα γύρω από το ρολόι µας που οι δείκτες του γυρίζουν. 19