Euro-SDMX δομή μεταδεδομένων (ESMS) Ονομασία: Τριμηνιαίοι Μη Χρηματοοικονομικοί Λογαριασμοί Θεσμικών Τομέων

Transcript

1 Χώρα: Ελλάδα Euro-SDMX δομή μεταδεδομένων (ESMS) Ονομασία: Τριμηνιαίοι Μη Χρηματοοικονομικοί Λογαριασμοί Θεσμικών Τομέων ΕΛΣΤΑΤ μεταδεδομένα Περιεχόμενα 1. Επικοινωνία 2. Ενημέρωση μεταδεδομένων 3. Στατιστική παρουσίαση 4. Μονάδα μέτρησης 5. Περίοδος αναφοράς 6. Θεσμική εντολή 7. Εμπιστευτικότητα 8. Πολιτική ανακοινώσεων 9. Συχνότητα διάχυσης 10. Μορφή διάχυσης 11. Προσβασιμότητα τεκμηρίωσης 12. Διαχείριση ποιότητας 13. Χρησιμότητα 14. Ακρίβεια και αξιοπιστία 15. Επικαιρότητα και χρονική ακρίβεια 16. Συγκρισιμότητα 17. Συνοχή 18. Κόστος και επιβάρυνση 19. Αναθεώρηση δεδομένων 20. Στατιστική επεξεργασία 21. Σχόλια 1. Επικοινωνία Περιεχόμενα 1.1 Υπηρεσία ΕΛΣΤΑΤ (Ελληνική Στατιστική Αρχή) 1.2 Μονάδα Υπηρεσίας 1.3 Όνομα υπευθύνου Μαρία Οικονομάκου 1.4 Αρμοδιότητα υπευθύνου Διεύθυνση Εθνικών Λογαριασμών Τμήμα Τριμηνιαίων, Περιφερειακών και Δορυφορικών Λογαριασμών Προϊσταμένη Τμήματος Τριμηνιαίων, Περιφερειακών και Δορυφορικών Λογαριασμών 1.5 Ταχυδρομική διεύθυνση Πειραιώς 46 & Επονιτών, Πειραιάς 1.6 Διεύθυνση ηλεκτρονικού 1

2 ταχυδρομείου 1.7 Αριθμός τηλεφώνου Αριθμός fax Ενημέρωση μεταδεδομένων Περιεχόμενα 2.1 Μεταδεδομένα που επικυρώθηκαν τελευταία 2.2 Μεταδεδομένα που αναρτήθηκαν τελευταία 2.3 Μεταδεδομένα που ενημερώθηκαν τελευταία Ιούλιος 2012 Ιούλιος 2012 Ιούλιος Στατιστική παρουσίαση Περιεχόμενα 3.1 Σύντομη περιγραφή δεδομένων Οι τριμηνιαίοι μη χρηματοοικονομικοί λογαριασμοί θεσμικών τομέων καταρτίζονται σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Σύστημα Λογαριασμών - ΕΣΛ 1995 (Κανονισμός 2223/96). Καταγράφουν τις συναλλαγές που πραγματοποιούνται από τους θεσμικούς τομείς σε ένα μεθοδικό σύνολο λογαριασμών που περιγράφει τον οικονομικό κύκλο από τη δημιουργία του εισοδήματος, τη διανομή και την αναδιανομή του, τη χρήση του ως τη συσσώρευσή του με τη μορφή μη χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων. Καταρτίζονται τόσο για τους τομείς που συνθέτουν την εθνική οικονομία (S.1) και είναι: οι μη χρηματοοικονομικές εταιρείες (S.11), οι χρηματοοικονομικές εταιρείες (S.12), η γενική κυβέρνηση (S13), τα νοικοκυριά και τα μη κερδοσκοπικά ιδρύματα που εξυπηρετούν τα νοικοκυριά (S.1M), όσο και για την αλλοδαπή (S.2). (βλέπε παράγραφο 3.4) 3.2 Χρησιμοποιούμενο σύστημα ταξινόμησης Ακολουθούνται οι ταξινομήσεις (των μονάδων και των συναλλαγών) που ορίζονται από το ΕΣΛ 95. (βλέπε παράγραφο 3.4) 3.3 Κάλυψη κλάδων Καλύπτονται όλοι οι τομείς που συνθέτουν την εθνική οικονομία. 3.4 Έννοιες και ορισμοί των βασικών μεταβλητών Θεσμικές μονάδες - Θεσμικοί τομείς Στο ΕΣΛ η βασική μονάδα που χρησιμοποιείται για την ανάλυση της οικονομικής συμπεριφοράς είναι η θεσμική μονάδα. Οι θεσμικές μονάδες είναι οικονομικές οντότητες που μπορούν να κατέχουν αγαθά και περιουσιακά στοιχεία, να αναλαμβάνουν υποχρεώσεις και να επιδίδονται σε οικονομικές δραστηριότητες και συναλλαγές με άλλες μονάδες Οι θεσμικές μονάδες ομαδοποιούνται σε θεσμικούς τομείς με βάση τις κύριες λειτουργίες τους, τη συμπεριφορά τους και τους στόχους τους. Οι θεσμικοί τομείς που απαρτίζουν την εθνική οικονομία (S.1) είναι πέντε: οι μη χρηματοοικονομικές εταιρείες (S.11): Κύρια λειτουργία τους η παραγωγή εμπορεύσιμων αγαθών και μη χρηματοοικονομικών υπηρεσιών, οι χρηματοοικονομικές εταιρείες (S.12): Κύρια λειτουργία τους η χρηματοπιστωτική διαμεσολάβηση και άλλες συναφείς υπηρεσίες, 2

3 η γενική κυβέρνηση (S.13): Κύρια λειτουργία της η παραγωγή μη εμπορεύσιμων υπηρεσιών και η αναδιανομή του εισοδήματος και του πλούτου, τα νοικοκυριά (S.14): Κύρια λειτουργία τους σαν καταναλωτές η κατανάλωση και σαν παραγωγοί (ατομικές επιχειρήσεις) η παραγωγή εμπορεύσιμων αγαθών και υπηρεσιών, και τα μη κερδοσκοπικά ιδρύματα που εξυπηρετούν τα νοικοκυριά (S.15): Κύρια λειτουργία τους η παραγωγή μη εμπορεύσιμων υπηρεσιών για τα νοικοκυριά. Κύρια πηγή εσόδων οι εθελοντικές εισφορές των νοικοκυριών. Για κάθε θεσμικό τομέα καταρτίζεται μία πλήρης σειρά λογαριασμών που παρέχει συστηματική περιγραφή των διαφόρων σταδίων της οικονομικής διεργασίας: παραγωγής, δημιουργίας - διανομής - αναδιανομής και χρήσης του εισοδήματος και χρηματοοικονομικής συσσώρευσης. Μονάδες μόνιμοι κάτοικοι και μη μόνιμοι κάτοικοι - Εθνική οικονομία και αλλοδαπή Η συνολική οικονομία ορίζεται με βάση μονάδες μονίμους κατοίκους. Μία μονάδα θεωρείται μόνιμος κάτοικος μιας χώρας όταν έχει το επίκεντρο του οικονομικού ενδιαφέροντος στην οικονομική επικράτεια της χώρας αυτής δηλαδή, όταν επιδίδεται για μεγάλη χρονική περίοδο (ένα έτος ή περισσότερο) σε δραστηριότητες σε αυτή την επικράτεια. Οι θεσμικοί τομείς που αναφέρονται ανωτέρω είναι ομάδες θεσμικών μονάδων μονίμων κατοίκων. Μονάδες μόνιμοι κάτοικοι επιδίδονται σε συναλλαγές με μονάδες μη μόνιμους κατοίκους (δηλαδή μονάδες που είναι μόνιμοι κάτοικοι άλλων οικονομιών). Οι συναλλαγές αυτές, οι εξωτερικές συναλλαγές της οικονομίας, καταγράφονται στον λογαριασμό της αλλοδαπής (S.2). Έτσι η αλλοδαπή στο σύστημα παίζει το ρόλο ενός θεσμικού τομέα, αν και οι μονάδες μη μόνιμοι κάτοικοι περιλαμβάνονται μόνο εφόσον επιδίδονται σε συναλλαγές με μονάδες μόνιμους κατοίκους. Συναλλαγές Μια συναλλαγή είναι μία οικονομική ροή είτε μεταξύ θεσμικών μονάδων με κοινή συμφωνία είτε στο εσωτερικό μιας θεσμικής μονάδας. Οι συναλλαγές που καταγράφονται στους μη χρηματοοικονομικούς λογαριασμούς θεσμικών τομέων, όπως ταξινομούνται από το ΕΣΛ, χωρίζονται σε: Συναλλαγές προϊόντων (αγαθών και υπηρεσιών): περιγράφουν την προέλευση (εγχώρια παραγωγή και εισαγωγές) και τις χρήσεις (ενδιάμεση ανάλωση, τελική κατανάλωση, σχηματισμό κεφαλαίου ή εξαγωγές) των αγαθών και υπηρεσιών: Συναλλαγές προϊόντων Κωδικοί Παραγωγή αγαθών και υπηρεσιών P.1 Ενδιάμεση ανάλωση P.2 Τελική κατανάλωση Τελική καταναλωτική δαπάνη P.3 Πραγματική τελική κατανάλωση P.4 Ακαθάριστος σχηματισμός κεφαλαίου P.5 Ακαθάριστος σχηματισμός παγίου κεφαλαίου P.51 Μεταβολές αποθεμάτων P.52 Εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών P.6 Εισαγωγές αγαθών και υπηρεσιών P.7 Διανεμητικές συναλλαγές: περιγράφουν με ποιο τρόπο η προστιθέμενη αξία που δημιουργείται από την παραγωγή κατανέμεται στην εργασία, στο κεφάλαιο και στο δημόσιο, καθώς και την αναδιανομή του εισοδήματος και του πλούτου. 3

4 Διανεμητικές συναλλαγές Κωδικοί Εισόδημα εξαρτημένης εργασίας D.1 Μισθοί και ημερομίσθια D.11 Κοινωνικές εισφορές εργοδοτών D.12 Φόροι επί της παραγωγής και των εισαγωγών D.2 Φόροι επί των προϊόντων D.21 ΦΠΑ D.211 Φόροι και δασμοί επί των εισαγωγών D.212 Φόροι στα προϊόντα D.214 Λοιποί φόροι επί της παραγωγής D.29 Επιδοτήσεις D.3 Εισόδημα περιουσίας D.4 Τρέχοντες φόροι σε εισόδημα & πλούτο D.5 Κοινωνικές εισφορές και παροχές D.6 Λοιπές τρέχουσες μεταβιβάσεις D.7 Διόρθωση για τη μεταβολή της καθαρής συμμετοχής των νοικοκυριών D.8 στα αποθεματικά των συνταξιοδοτικών ταμείων Κεφαλαιακές μεταβιβάσεις D.9 Συναλλαγές που δεν περιλαμβάνονται στις ανωτέρω ομάδες, ούτε στις χρηματοπιστωτικές συναλλαγές: ανάλωση παγίου κεφαλαίου (Κ.1) και αγορές μείον πωλήσεις μη παραχθέντων μη χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων (Κ.2) Το σύστημα των Λογαριασμών Οι λογαριασμοί είναι τα αναλυτικά εργαλεία που χρησιμοποιεί το ΕΣΛ για να καταγράψει τις συναλλαγές. Ο κάθε λογαριασμός συνδέεται με μια σημαντική πλευρά της οικονομικής διεργασίας, όπως η παραγωγή ή η διανομή του εισοδήματος και είναι ισοσκελισμένος, είτε εξ ορισμού είτε μέσω ενός εξισωτικού μεγέθους που αποτελεί σημαντικό μέτρο οικονομικής ανάλυσης. Τα εξισωτικά μεγέθη όταν αθροίζονται για το σύνολο της οικονομίας αποτελούν σημαντικά μακροοικονομικά μεγέθη. Οι λογαριασμοί του συστήματος παρουσιάζονται με συγκεκριμένη σειρά και το εξισωτικό μέγεθος κάθε λογαριασμού μεταφέρεται στον επόμενο. Για την κατάρτιση των λογαριασμών ακολουθούνται κάποιοι βασικοί κανόνες: 1. Χρησιμοποιούμενη ορολογία για τις δύο πλευρές των λογαριασμών Χρησιμοποιείται ο όρος πόροι για την δεξιά πλευρά των τρεχόντων λογαριασμών όπου καταγράφονται οι συναλλαγές που αυξάνουν την οικονομική αξία ενός τομέα, και ο όρος χρήσεις για την αριστερή πλευρά όπου καταγράφονται οι συναλλαγές που μειώνουν την οικονομική αξία ενός τομέα. Χρήσεις Συναλλαγές που μειώνουν την αξία του τομέα Πόροι Συναλλαγές που αυξάνουν την αξία του τομέα Η δεξιά πλευρά του λογαριασμού κεφαλαίου καλείται μεταβολές παθητικού και καθαρής θέσης, ενώ η αριστερή μεταβολές ενεργητικού. 2. Αρχή της διπλής / τετραπλής εγγραφής Κάθε συναλλαγή πρέπει να καταγράφεται δύο φορές, μία σαν πόρος και μία σαν χρήση. Στην πράξη, δεδομένου ότι οι περισσότερες συναλλαγές αφορούν σε δύο θεσμικές μονάδες, οι εθνικοί λογαριασμοί βασίζονται στην αρχή της τετραπλής εγγραφής. Ακολουθία των μη χρηματοοικονομικών λογαριασμών Τρέχοντες Λογαριασμοί : I. Λογαριασμός παραγωγής Καταγράφει τις συναλλαγές που σχετίζονται με την ίδια την παραγωγική διαδικασία. Καταρτίζεται τόσο για τους θεσμικούς τομείς, όσο και για τους κλάδους. Το εξισωτικό μέγεθος του λογαριασμού αυτού, η προστιθέμενη αξία, αποτελεί ένα από τα πιο σημαντικά εξισωτικά μεγέθη του συστήματος. Στο σύνολο της οικονομίας αντιστοιχεί σε ένα σημαντικό μακροοικονομικό μέγεθος, το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν. II. Λογαριασμοί διανομής και χρήσης του εισοδήματος Η διανομή και η χρήση του εισοδήματος αναλύονται σε τέσσερις βαθμίδες: πρωτογενή διανομή, 4

5 δευτερογενή διανομή, αναδιανομή σε είδος και χρήση του εισοδήματος. II.1 Λογαριασμοί πρωτογενούς διανομής του εισοδήματος Βασικός σκοπός των λογαριασμών πρωτογενούς διανομής του εισοδήματος είναι να δείξουν πως το πρωτογενές εισόδημα διανέμεται μεταξύ των θεσμικών τομέων. Το πρωτογενές εισόδημα είναι το εισόδημα που λαμβάνουν οι θεσμικοί τομείς σαν αποτέλεσμα της συμμετοχής τους στην παραγωγική διαδικασία ή λόγω της κατοχής περιουσιακών στοιχείων που χρησιμοποιούνται για παραγωγικούς σκοπούς. Η πρωτογενής διανομή του εισοδήματος καταγράφεται στο σύστημα με δύο λογαριασμούς: 1. το λογαριασμό δημιουργίας εισοδήματος 2. το λογαριασμό κατανομής του πρωτογενούς εισοδήματος II.1.1 Λογαριασμός δημιουργίας εισοδήματος Ο λογαριασμός δημιουργίας εισοδήματος καταρτίζεται τόσο για τους κλάδους όσο και για τους θεσμικούς τομείς. Δείχνει το πως η προστιθέμενη αξία που δημιουργείται από την παραγωγή διανέμεται στους συντελεστές της παραγωγής (εργασία και κεφάλαιο) και το δημόσιο (φόροι). Το εξισωτικό μέγεθος του λογαριασμού, το λειτουργικό πλεόνασμα, απεικονίζει το πλεόνασμα ή το έλλειμμα του κατόχου του κεφαλαίου που προέκυψε από την συμμετοχή του στην παραγωγή. Για τον θεσμικό τομέα των νοικοκυριών, στην περίπτωση των ατομικών επιχειρήσεων που αποτελούν μέρος του τομέα αυτού το εξισωτικό μέγεθος ονομάζεται μεικτό εισόδημα γιατί περιέχει και κάποια στοιχεία αμοιβής εργασίας για τον ιδιοκτήτη της επιχείρησης. Στην περίπτωση της παραγωγής υπηρεσιών στέγασης νοικοκυριών λόγω ιδιοκατοίκησης, το εξισωτικό μέγεθος είναι λειτουργικό πλεόνασμα. II.1.2 Λογαριασμός κατανομής του πρωτογενούς εισοδήματος Ο λογαριασμό αυτός αφορά τους θεσμικούς τομείς ως αποδέκτες και όχι ως παραγωγούς πρωτογενούς εισοδήματος. Το πρωτογενές εισόδημα είναι δύο ειδών: Το πρώτο είδος είναι το πρωτογενές εισόδημα το οποίο έχει ήδη καταγραφεί στο λογαριασμό δημιουργίας εισοδήματος και το οποίο τώρα αποδίδεται στους θεσμικούς τομείς: εισόδημα εξαρτημένης εργασίας αποδίδεται στα νοικοκυριά φόροι στην παραγωγή και τις εισαγωγές αποδίδονται στο δημόσιο λειτουργικό πλεόνασμα Το δεύτερο είδος είναι το εισόδημα περιουσίας που λαμβάνεται από τους θεσμικούς τομείς, όπως οι τόκοι, τα μερίσματα κλπ. Το εξισωτικό μέγεθος του λογαριασμού αυτού, το ισοζύγιο πρωτογενών εισοδημάτων, για το σύνολο της οικονομίας δίνει ένα δεύτερο σημαντικό μακροοικονομικό μέγεθος, το εθνικό εισόδημα. II.2 Λογαριασμός δευτερογενούς διανομής του εισοδήματος Στον λογαριασμό αυτό περιγράφεται ο τρόπος με τον οποίο το πρωτογενές εισόδημα ενός θεσμικού τομέα μετασχηματίζεται σε διαθέσιμο εισόδημα μέσω της είσπραξης ή πληρωμής των τρεχουσών μεταβιβάσεων (εκτός από τις κοινωνικές μεταβιβάσεις σε είδος). Μεταβίβαση είναι μια συναλλαγή κατά την οποία ένας θεσμικός τομέας προμηθεύει έναν άλλο με αγαθά, υπηρεσίες ή περιουσιακά στοιχεία χωρίς αντάλλαγμα. Οι μεταβιβάσεις οι οποίες δεν συνεπάγονται αλλαγή της ιδιοκτησίας ενός περιουσιακού στοιχείου ονομάζονται τρέχουσες μεταβιβάσεις (σε αντιδιαστολή με τις κεφαλαιακές μεταβιβάσεις). Τρεις βασικές κατηγορίες τρεχουσών μεταβιβάσεων διακρίνονται στο σύστημα: οι τρέχοντες φόροι στο εισόδημα και την περιουσία οι κοινωνικές εισφορές και παροχές και οι λοιπές τρέχουσες μεταβιβάσεις Το εξισωτικό μέγεθος του λογαριασμού αυτού είναι το διαθέσιμο εισόδημα. II.3 Λογαριασμός αναδιανομής του εισοδήματος σε είδος Ο λογαριασμός αυτός περιγράφει το δεύτερο στάδιο στη διαδικασία διανομής του εισοδήματος. Περιγράφει τον τρόπο με τον οποίο το διαθέσιμο εισόδημα του θεσμικού τομέα των νοικοκυριών, των μη 5

6 κερδοσκοπικών ιδρυμάτων που εξυπηρετούν τα νοικοκυριά και του δημοσίου μετασχηματίζεται σε διορθωμένο διαθέσιμο εισόδημα μέσω των κοινωνικών μεταβιβάσεων σε είδος. Οι άλλοι τομείς δεν εμπλέκονται στην διαδικασία αυτή. II.4 Λογαριασμός χρήσης του εισοδήματος Ο λογαριασμός αυτός περιγράφει την κατανομή του διαθέσιμου εισοδήματος μεταξύ κατανάλωσης και αποταμίευσης. Λογαριασμοί συσσώρευσης: III. Λογαριασμός κεφαλαίου Ο λογαριασμός κεφαλαίου δίνει τη δυνατότητα προσδιορισμού του κατά πόσον οι αγορές μείον πωλήσεις μη χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων χρηματοδοτήθηκαν από αποταμίευση και κεφαλαιακές μεταβιβάσεις. Το εξισωτικό μέγεθος του λογαριασμού αυτού είναι η καθαρή χορήγηση δανείων, που αντιστοιχεί στο ποσό που διαθέτει ένας τομέας για να χρηματοδοτήσει άλλους τομείς ή η καθαρή λήψη δανείων που αντιστοιχεί στο ποσό που αναγκάζεται να δανειστεί από άλλους τομείς. Σε απόλυτο μέγεθος το ποσό αυτό είναι το ίδιο για την εθνική οικονομία και την αλλοδαπή. 3.5 Στατιστικές μονάδες Στο ΕΣΛ η βασική μονάδα που χρησιμοποιείται για την ανάλυση της οικονομικής συμπεριφοράς είναι η θεσμική μονάδα. 3.6 Πληθυσμός αναφοράς Δεν υφίσταται. 3.7 Περιοχή αναφοράς (γεωγραφική κάλυψη) Το σύνολο της Ελλάδας. 3.8 Χρονική κάλυψη Σε τριμηνιαία βάση η περίοδος 2000Q1-2012Q Περίοδος βάσης 4. Μονάδα μέτρησης Περιεχόμενα Εκατομμύρια ευρώ. 5. Περίοδος αναφοράς Περιεχόμενα Το τρίμηνο. 6. Θεσμική εντολή Περιεχόμενα 6.1 Νομικές πράξεις και άλλες συμφωνίες Νόμος 3832/2010 (ΦΕΚ 38/τ.Α ): «Ελληνικό Στατιστικό Σύστημα Σύσταση της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής ως Ανεξάρτητης Αρχής», όπως τροποποιήθηκε από το άρθρο 90 παράγραφοι 8 και 9 του Νόμου 3842/2010 (ΦΕΚ 58/τ.Α ): «Αποκατάσταση φορολογικής δικαιοσύνης, αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής και άλλες διατάξεις», από το άρθρο 10 του Νόμου 3899/2010 (ΦΕΚ 212/τ.Α ): «Επείγοντα μέτρα εφαρμογής του προγράμματος στήριξης της Ελληνικής Οικονομίας», από το Άρθρο 45 του Νόμου 3943/2011 (ΦΕΚ 66/τ.Α ): «Καταπολέμηση της 6

7 φοροδιαφυγής, στελέχωση των ελεγκτικών υπηρεσιών και άλλες διατάξεις αρμοδιότητας Υπουργείου Οικονομικών», από το άρθρο 22 παράγραφος 1 του Νόμου 3965/2011 (ΦΕΚ 113/τ.Α ): «Αναμόρφωση πλαισίου λειτουργίας Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων, Οργανισμού Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους, Δημοσίων Επιχειρήσεων και Οργανισμών, σύσταση Γενικής Γραμματείας Δημόσιας Περιουσίας και άλλες διατάξεις» και από το άρθρο 51 του Νόμου 4021/2011 (ΦΕΚ 218/τ.Α ): «Ενισχυμένα μέτρα εποπτείας και εξυγίανσης των πιστωτικών ιδρυμάτων Ρύθμιση θεμάτων χρηματοπιστωτικού χαρακτήρα Κύρωση της Σύμβασης-Πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας και των τροποποιήσεών της και άλλες διατάξεις». Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 223/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, σχετικά με τις ευρωπαϊκές στατιστικές (Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης L 87/164). Άρθρο 14 του Νόμου 3470/2006 (ΦΕΚ 132/τ.Α ): «Εθνικό Συμβούλιο Εξαγωγών, φορολογικές ρυθμίσεις και άλλες διατάξεις». Άρθρο 3, παράγραφος 1γ του Νόμου 3448/2006 (ΦΕΚ 57/τ.Α ): «Για την περαιτέρω χρήση πληροφοριών του δημόσιου τομέα και τη ρύθμιση θεμάτων αρμοδιότητας Υπουργείου Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης». Κώδικας Ορθής Πρακτικής για τις ευρωπαϊκές στατιστικές, ο οποίος θεσπίστηκε από την Επιτροπή Στατιστικού Προγράμματος στις 24 Φεβρουαρίου 2005 και εκδόθηκε ως Σύσταση της Επιτροπής (Commission) στις 25 Μαΐου 2005, σχετικά με την ανεξαρτησία, ακεραιότητα και υπευθυνότητα των εθνικών και κοινοτικών στατιστικών Αρχών, μετά την αναθεώρησή του, η οποία υιοθετήθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 2011 από την Επιτροπή του Ευρωπαϊκού Στατιστικού Συστήματος. Προεδρικό Διάταγμα 226/2000 (ΦΕΚ 195/τ.Α ): «Οργανισμός της Γενικής Γραμματείας Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας της Ελλάδος». Άρθρα 4, 8, 9, 10, 12, 13, 14, 15 και 16 του Νόμου 2392/1996 (ΦΕΚ 60/τ.Α ): «Πρόσβαση της Γ.Γ. ΕΣΥΕ σε διοικητικές πηγές και διοικητικά αρχεία, Επιτροπή Στατιστικού Απορρήτου, ρύθμιση θεμάτων διενέργειας απογραφών και στατιστικών εργασιών, καθώς και θεμάτων της Γ.Γ. ΕΣΥΕ». Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 2223/96 του Συμβουλίου περί του Ευρωπαϊκού Συστήματος Εθνικών και Περιφερειακών Λογαριασμών της Κοινότητας (Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης L310 της ). 6.2 Διεθνείς συμφωνίες για ανταλλαγή δεδομένων Δεν υφίστανται διεθνείς συμφωνίες για ανταλλαγή δεδομένων. 7. Εμπιστευτικότητα Περιεχόμενα 7.1 Πολιτική εμπιστευτικότητας Τα θέματα τήρησης του στατιστικού απορρήτου από την Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ) ρυθμίζονται με τα άρθρα 6, 7 και 8 του Νόμου 3832/2010, όπως τροποποιήθηκε από το άρθρο 90 παράγραφος 8 του Νόμου 3842/2010 και το άρθρο 10 του Νόμου 3899/2010, καθώς και με το άρθρο 8 του Νόμου 2392/1996, το οποίο επανήλθε σε ισχύ, σύμφωνα με το άρθρο 90 παράγραφος 8 του Νόμου 3842/2010. Επιπλέον, η διάδοση των στατιστικών διενεργείται από την ΕΛΣΤΑΤ με την τήρηση των στατιστικών αρχών του Κώδικα Ορθής Πρακτικής των Ευρωπαϊκών Στατιστικών, και ιδίως με την τήρηση της αρχής του στατιστικού απορρήτου. 7.2 Εμπιστευτικότητα στην επεξεργασία δεδομένων Η ΕΛΣΤΑΤ προστατεύει και δε διαδίδει τα στοιχεία τα οποία έχει στη διάθεσή της ή στα οποία έχει πρόσβαση, που καθιστούν δυνατή την άμεση ή έμμεση αναγνώριση των στατιστικών μονάδων που τα παρείχαν με την αποκάλυψη εξατομικευμένων πληροφοριών, που λαμβάνονται άμεσα για στατιστικούς σκοπούς ή έμμεσα από διοικητικές ή άλλες πηγές. Λαμβάνει όλα τα κατάλληλα προληπτικά μέτρα ώστε να μην είναι δυνατή η αναγνώριση των μεμονωμένων στατιστικών μονάδων με τα τεχνικά ή άλλα μέσα που εύλογα μπορούν να χρησιμοποιηθούν από τρίτους. Στατιστικά αποτελέσματα, που ενδέχεται να καθιστούν δυνατή την ταυτοποίηση της μονάδας των στατιστικών στοιχείων διαδίδονται από την ΕΛΣΤΑΤ, 7

8 αποκλειστικά και μόνον εφόσον: α) τα αποτελέσματα αυτά έχουν τροποποιηθεί, όπως ορίζεται ειδικότερα στον Κανονισμό Στατιστικών Υποχρεώσεων των φορέων του Ελληνικού Στατιστικού Συστήματος (ΕΛΣΣ), με τέτοιο τρόπο, ώστε η διάδοσή τους να μη θίγει το στατιστικό απόρρητο ή β) η μονάδα των στατιστικών στοιχείων συμφώνησε ανεπιφύλακτα για την αποκάλυψη των δεδομένων. Τα απόρρητα στοιχεία που διαβιβάζονται από τους φορείς του ΕΛΣΣ στην ΕΛΣΤΑΤ χρησιμοποιούνται αποκλειστικά για στατιστικούς σκοπούς και σε αυτά έχει αποκλειστικό δικαίωμα πρόσβασης μόνο το προσωπικό που απασχολείται για το σκοπό αυτόν και έχει οριστεί με πράξη του Προέδρου της ΕΛΣΤΑΤ. Ζητήματα που αναφέρονται στην τήρηση του στατιστικού απορρήτου εξετάζονται από την Επιτροπή Στατιστικού Απορρήτου που λειτουργεί στην ΕΛΣΤΑΤ. Οι αρμοδιότητες της Επιτροπής αυτής είναι να εισηγείται: για το επίπεδο ανάλυσης στο οποίο μπορούν να διατεθούν στατιστικά δεδομένα, έτσι ώστε να μην είναι δυνατή η αναγνώριση της ερευνώμενης μονάδας, είτε άμεσα είτε έμμεσα, κριτήρια ανωνυμοποίησης για τα μικροδεδομένα που παρέχονται σε χρήστες, για τη χορήγηση, σε ερευνητές, πρόσβασης σε εμπιστευτικά δεδομένα για επιστημονικούς σκοπούς. 8. Πολιτική ανακοινώσεων Περιεχόμενα 8.1 Ημερολόγιο ανακοινώσεων Τα στοιχεία των τριμηνιαίων μη χρηματοοικονομικών λογαριασμών θεσμικών τομέων δημοσιεύονται σε τριμηνιαία βάση, περίπου 120 ημέρες μετά το τρίμηνο αναφοράς. 8.2 Πρόσβαση στο ημερολόγιο ανακοινώσεων Το ημερολόγιο ανακοινώσεων διατίθεται στην ιστοσελίδα της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής: Πρόσβαση χρηστών Στην ιστοσελίδα της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής: 9. Συχνότητα διάχυσης Περιεχόμενα Τριμηνιαία 10. Μορφή διάχυσης Περιεχόμενα 10.1 Δελτία Τύπου Τα δελτία τύπου δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα της ΕΛΣΤΑΤ Δημοσιεύματα 10.3 Βάση δεδομένων on-line Ιστοσελίδα της ΕΛΣΤΑΤ: 8

9 Ιστοσελίδα της EUROSTAT: Πρόσβαση σε μικροδεδομένα Δεν υφίσταται Άλλη διάχυση δεδομένων Δεν υφίσταται. 11. Προσβασιμότητα τεκμηρίωσης Περιεχόμενα 11.1 Τεκμηρίωση επί της μεθοδολογίας Το γενικό μεθοδολογικό πλαίσιο για την κατάρτιση των τριμηνιαίων μη χρηματοοικονομικών λογαριασμών θεσμικών τομέων ορίζεται από το Ευρωπαϊκό Σύστημα Λογαριασμών (ΕΣΛ 95) Τεκμηρίωση επί της ποιότητας 12. Διαχείριση ποιότητας Περιεχόμενα 12.1 Διασφάλιση ποιότητας Η ποιότητα διασφαλίζεται με την αυστηρή εφαρμογή των εννοιών και των ορισμών του ΕΣΛ 95 σε συνδυασμό με ενδελεχείς ελέγχους των πρωτογενών δεδομένων και των παραγομένων αποτελεσμάτων Αξιολόγηση ποιότητας Δεν υφίσταται. 13. Χρησιμότητα Περιεχόμενα 13.1 Ανάγκες χρηστών Σύμφωνα με τη γενική πολιτική της ΕΛΣΤΑΤ, οι ανάγκες των χρηστών διατυπώνονται σε συνέδρια χρηστών που διεξάγονται κατά τακτά διαστήματα. Η ΕΛΣΤΑΤ καταγράφει επίσης τις ανάγκες των χρηστών μέσα από την καθημερινή επικοινωνία του ιδρύματος με τους χρήστες. Η ΕΛ.ΣΤΑΤ καταρτίζει τα ετήσια προγράμματα της καθώς και το τριετές πρόγραμμα του Ελληνικού Στατιστικού Συστήματος με σκοπό την αντιμετώπιση των αναγκών των χρηστών Ικανοποίηση χρηστών Σχετική έρευνα χρηστών διενεργείται από την αρμόδια Διεύθυνση Στατιστικής Πληροφόρησης και Εκδόσεων της ΕΛΣΤΑΤ: Πληρότητα Οι τριμηνιαίοι μη χρηματοοικονομικοί λογαριασμοί θεσμικών τομέων παρέχουν πλήρη και συνεπή 9

10 περιγραφή του συνόλου της οικονομίας, με ανάλυση στους κύριους τομείς. 14. Ακρίβεια και αξιοπιστία Περιεχόμενα 14.1 Συνολική ακρίβεια Η συνολική ακρίβεια υποστηρίζεται από την εξασφάλιση ότι το σύνολο των χρήσεων και το σύνολο των πόρων είναι ισοσκελισμένα στο επίπεδο κάθε επιμέρους συναλλαγής, μεταξύ των τομέων που συνθέτουν την εθνική οικονομία αλλά και μεταξύ της εθνικής οικονομίας και της αλλοδαπής Δειγματοληπτικά σφάλματα Δεν υφίσταται Μη δειγματοληπτικά σφάλματα Δεν υφίσταται. 15. Επικαιρότητα και χρονική ακρίβεια Περιεχόμενα 15.1 Επικαιρότητα Οι τριμηνιαίοι μη χρηματοοικονομικοί λογαριασμοί θεσμικών τομέων καταρτίζονται 90 ημέρες μετά το τέλος του τριμήνου αναφοράς και διαβιβάζονται στην Eurostat. Ακολουθεί η επιβεβαίωση των αποτελεσμάτων, ειδικά για τον τομέα της Γενικής Κυβέρνησης και τα στοιχεία δημοσιεύονται σε 120 ημέρες Χρονική ακρίβεια H παραγωγή των στοιχείων και η διαβίβαση τους στη Eurostat γίνεται χωρίς να παρατηρείται χρονική απόκλιση. 16. Συγκρισιμότητα Περιεχόμενα 16.1 Γεωγραφική συγκρισιμότητα Η συγκρισιμότητα των στοιχείων μεταξύ των χωρών εξασφαλίζεται μέσω της αυστηρής εφαρμογής των αρχών του ΕΣΛ Διαχρονική συγκρισιμότητα Λόγω της αναθεώρησης έτους βάσης (2005) των ετήσιων εθνικών λογαριασμών (Σεπτέμβριος 2011) τα στοιχεία των περιόδων 2000Q1-2004Q4 και 2005Q1-2012Q1 δεν είναι συγκρίσιμα. Επίσης, ο τρόπος υπολογισμού των τριμηνιαίων συναλλαγών της Γενικής Κυβέρνησης της περιόδου είναι διαφορετικός από αυτόν της περιόδου Οι τριμηνιαίες εκτιμήσεις για τα έτη γίνονται με δεδομένα ως επί το πλείστον από άμεσες πηγές, ενώ για την περίοδο , οι εκτιμήσεις βασικών συνιστωσών των δαπανών γίνονταν με την κατά κύριο λόγο ομοιόμορφη κατανομή των ετησίων αποτελεσμάτων στα τρίμηνα. 17. Συνοχή Περιεχόμενα 17.1 Διατομεακή συνοχή Η αξία κάποιων συναλλαγών που καταγράφονται στους τριμηνιαίους μη χρηματοοικονομικούς 10

11 λογαριασμούς θεσμικών τομέων μπορεί να μην είναι απολύτως συνεπής με το αντίστοιχο ποσό που εμφανίζεται στους τριμηνιαίους εθνικούς λογαριασμούς ή στους ετήσιους μη χρηματοοικονομικούς λογαριασμούς θεσμικών τομέων, λόγω της αξιοποίησης κάθε φορά από τους τριμηνιαίους μη χρηματοοικονομικούς λογαριασμούς θεσμικών τομέων των τελευταία διαθέσιμων τριμηνιαίων στοιχείων της Γενικής Κυβέρνησης Εσωτερική συνοχή Η εσωτερική συνοχή διασφαλίζεται με τον ισοσκελισμό του συνόλου των χρήσεων με το σύνολο των πόρων στο επίπεδο κάθε επιμέρους συναλλαγής, μεταξύ των τομέων που συνθέτουν την εθνική οικονομία αλλά και μεταξύ της εθνικής οικονομίας και της αλλοδαπής. 18. Κόστος και επιβάρυνση Περιεχόμενα Δεν προκύπτει πρόσθετο κόστος από την κατάρτιση των τριμηνιαίων μη χρηματοοικονομικών λογαριασμών θεσμικών τομέων. 19. Αναθεώρηση δεδομένων Περιεχόμενα 19.1 Πολιτική αναθεώρησης Τα στοιχεία αναθεωρούνται κάθε φορά που αναθεωρούνται τα πρωτογενή δεδομένα Πρακτική αναθεώρησης Η αναθεώρηση των τριμηνιαίων μη χρηματοοικονομικών λογαριασμών θεσμικών τομέων εξαρτάται άμεσα από τις αναθεωρήσεις των άλλων παραγόμενων στοιχείων των εθνικών λογαριασμών (ετήσιοι εθνικοί λογαριασμοί, ετήσιοι λογαριασμοί θεσμικών τομέων, τριμηνιαίοι εθνικοί λογαριασμοί, τριμηνιαίοι λογαριασμοί Γενικής Κυβέρνησης). 20. Στατιστική επεξεργασία Περιεχόμενα 20.1 Τύπος των πρωτογενών δεδομένων Οι βασικές πηγές στοιχείων για την κατάρτιση των τριμηνιαίων μη χρηματοοικονομικών λογαριασμών θεσμικών τομέων: o τριμηνιαίοι εθνικοί λογαριασμοί (ΕΛΣΤΑΤ) o τριμηνιαία στοιχεία γενικής κυβέρνησης (ΕΛΣΤΑΤ) o ετήσιοι εθνικοί λογαριασμοί (ΕΛΣΤΑΤ) o ετήσιοι μη χρηματοοικονομικοί λογαριασμοί θεσμικών τομέων (ΕΛΣΤΑΤ), o Iσοζύγιο Πληρωμών (Τράπεζας της Ελλάδος) Συχνότητα συλλογής των δεδομένων Μηνιαία ή τριμηνιαία Μέθοδοι συλλογής των δεδομένων Τα πρωτογενή στοιχεία είναι διαθέσιμα κυρίως σε ηλεκτρονική μορφή Επικύρωση δεδομένων Πραγματοποιούνται λογικοί έλεγχοι των πρωτογενών δεδομένων, οι οποίοι κυρίως βασίζονται στη 11

12 διαχρονική σύγκρισή τους καθώς επίσης και σημαντικός αριθμός αριθμητικών ελέγχων (σύνολα πρέπει να ισούνται με τα επιμέρους αθροίσματα) και λογιστικών ελέγχων (για κάθε συναλλαγή να εξασφαλίζεται ο ισοσκελισμός πόρων και χρήσεων) Κατάρτιση δεδομένων 1) Λογαριασμοί παραγωγής και δημιουργίας εισοδήματος: Σημείο εκκίνησης για την κατάρτιση των τριμηνιαίων μη χρηματοοικονομικών λογαριασμών θεσμικών τομέων αποτελούν οι τριμηνιαίοι λογαριασμοί παραγωγής και δημιουργίας εισοδήματος ανά κλάδο. Αυτοί οι δύο λογαριασμοί είναι οι μόνοι που καταρτίζονται και ανά κλάδο και ανά θεσμικό τομέα. Τα στοιχεία των κλάδων κατανέμονται στο σχετικό τομέα (εις). Η κατανομή αυτή γίνεται με τη χρήση ενός πίνακα μετάβασης από τους κλάδους στους θεσμικούς τομείς. Σε αυτόν τον πίνακα παρουσιάζεται το ποσοστό συνεισφοράς ανά κλάδο και ανά συναλλαγή του κάθε κλάδου σε κάθε θεσμικό τομέα. Ο πίνακας καταρτίζεται σε ετήσια βάση με στοιχεία που προέρχονται από το μητρώο επιχειρήσεων της ΕΛΣΤΑΤ. 2) Υπόλοιποι λογαριασμοί: Για την κατάρτιση των υπολοίπων λογαριασμών ανά τομέα, για κάθε μία από τις διανεμητικές συναλλαγές που καταγράφονται στους λογαριασμούς, δημιουργείται ένας λογαριασμός συναλλαγής που περιλαμβάνει όλους τους τομείς που μετέχουν στη συναλλαγή και διασφαλίζει ότι το σύνολο των χρήσεων ισούται με το σύνολο των πόρων Προσαρμογές 21. Σχόλια Περιεχόμενα - 12