Το έργο WATERinCORE χρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Περιφερειακό Ταμείο Ανάπτυξης. Εκλαϊκευμένη Έκθεση. Layman s Report

Transcript

1 Το έργο WATERinCORE χρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Περιφερειακό Ταμείο Ανάπτυξης Εκλαϊκευμένη Έκθεση Layman s Report Στρατηγικός Σχεδιασμός Διαχείρισης Υδάτινων Πόρων της Λεκάνης Απορροής Ανθεμούντα Σεπτέμβριος 2011

2 Εισαγωγή Το έργο WATERinCORE στοχεύει στην προστασία των υδατικών πόρων μέσα από τη βιώσιμη διαχείριση και την ενίσχυση της κοινής ευθύνης στην περιοχή της Μεσογείου. Στο πλαίσιο του έργου υλοποιείται διαδικασία δημόσιας διαβούλευσης με τους κοινωνικούς εταίρους της λεκάνης του Ανθεμούντα με σκοπό την ενεργό συμμετοχή τους στην ανάπτυξη ενός σχεδίου δράσης για τη διαχείριση των υδάτινων πόρων της λεκάνης Στρατηγικό Σχέδιο Διαχείρισης Υδάτινων Πόρων Πυρήνας της διαβούλευσης αποτελεί το παρόν Στρατηγικό Σχέδιο Διαχείρισης Υδάτινων Πόρων της Λεκάνης Απορροής του Ανθεμούντα, το οποίο και αναπτύχθηκε στο πλαίσιο του έργου, λαμβάνοντας υπόψη την κατάσταση των υδάτινων πόρων, τις υποδομές και τις δομές διαχείρισής τους καθώς και την προηγούμενη εμπειρία της περιοχής σε θέματα συμμετοχής του κοινού. Οι στρατηγικές που παρουσιάζονται στη συνέχεια θα χρησιμοποιηθούν ως βάση για συζήτηση και προβληματισμό των τοπικών φορέων κατά τη διάρκεια της συμμετοχής τους στον κοινωνικό διάλογο. Οι προτάσεις τον φορέων θα συμπεριληφθούν στο σχέδιο δράσης, με ορίζοντα πενταετίας, για την προστασία και τη βελτίωση των υδάτινων πόρων της λεκάνης. Η Λεκάνη του Ανθεμούντα Η υδρολογική λεκάνη του ποταμού Ανθεμούντα τοποθετείται στο χώρο της Κεντρικής Μακεδονίας, ενώ γεωγραφικά εντάσσεται στην χερσόνησο της Χαλκιδικής καλύπτοντας επιφάνεια 320 Κm 2. Τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει σημαντικές προσπάθειες στην περιοχή για την προστασία και αναβάθμιση των υδάτινων πόρων, μερικές από τις οποίες είναι οι παρακάτω: 1

3 Η ευαισθητοποίηση και κινητοποίηση των τοπικών κοινωνικών φορέων σε θέματα διαχείρισης νερού και περιβάλλοντος, γενικότερα Η ενδυνάμωση των υπηρεσιών παροχής υπηρεσιών ύδρευσης Η ισότιμη τιμολόγηση του υδρευτικού νερού Η επέκταση των δικτύων αποχέτευσης και έργων επεξεργασίας υγρών αποβλήτων Η μείωση των απωλειών στα υδρευτικά δίκτυα Η κατασκευή έργων ορεινής υδρονομίας Η έναρξη αδειοδότησης των παράνομων γεωτρήσεων και εγκατάστασης υδρομέτρων Η παρακολούθηση και καταγραφή της κατάστασης των υδάτινων πόρων Η αναστροφή της πτώσης στάθμης των υπόγειων υδροφορέων και η σταθεροποίηση του υδατικού ισοζυγίου Για την αναγνώριση της υφιστάμενης κατάστασης και συγκεκριμένα τα πλεονεκτήματα, τις αδυναμίες, τις ευκαιρίες και τις απειλές που εμφανίζονται σε επίπεδο Διαχείρισης των Υδάτινων Πόρων της λεκάνης του Ανθεμούντα διενεργήθηκε ανάλυση SWOT (Δυνατά Αδύνατα Σημεία, Ευκαιρίες Απειλές). Με βάση την ανάλυση αυτή, τα βασικότερα προβλήματα που εμφανίζονται στη λεκάνη του Ανθεμούντα σήμερα, είναι τα εξής: Η υπερκατανάλωση νερού Η απουσία ολοκληρωμένης τιμολογιακής πολιτικής σε όλες τις χρήσεις νερού Οι μη αδειοδοτημένες αρδευτικές γεωτρήσεις και η έλλειψη υδρομέτρων Η ελλιπής ανάπτυξη έργων αξιοποίησης νερού (φράγματα, αναβαθμίδες, ανακύκλωση λυμάτων και νερού) Τα περιορισμένα σχέδια διαχείρισης για τις πλημμύρες Η έλλειψη ελεγχόμενων και σύγχρονων αρδευτικών δικτύων και η ανεξέλεγκτη άντληση νερού για άρδευση Η έλλειψη εγκαταστάσεων επεξεργασίας λυμάτων για όλους τους οικισμούς Η υποβάθμιση της ποιότητας νερού σε εντοπισμένους υδροφορείς Η απουσία ενιαίου φορέα ολοκληρωμένης διαχείρισης υδάτινων πόρων 2

4 Το έργο WATERinCORE και ο Στρατηγικός Σχεδιασμός Διαχείρισης Υδάτινων Πόρων της Υδρολογικής Λεκάνης του Ανθεμούντα Το έργο WATERinCORE αποτελεί συνέχεια των πρωτοβουλιών που είχαν λάβει χώρα στο πλαίσιο του έργου LIFE/04/ENV/GR/ WaterΑgenda, του οποίου κεντρικός στόχος ήταν η ολοκληρωμένη διαχείριση των υδάτινων πόρων στην υδρολογική λεκάνη του Ανθεμούντα. Το έργο LIFE WATERAGENDA περιελάμβανε τη διαμόρφωση πολιτικής ολοκληρωμένης διαχείρισης, με βάση τις κατευθύνσεις της Ευρωπαϊκής Οδηγίας πλαίσιο για τα νερά 2000/60/ΕΚ και τη σύναψη μιας δημόσιας συμφωνίας για την εφαρμογή της με βάσης τις αρχές της AGENDA 21. Το τελικό αποτέλεσμα της διαδικασίας δημόσιας διαβούλευσης που υλοποιήθηκε στα πλαίσια του έργου ήταν η σύνταξη πολιτικής ολοκληρωμένης διαχείρισης νερού η οποία εκφράστηκε μέσω ενός πρωτοκόλλου νερού. Η δέσμευση για την εφαρμογή της πολιτικής νερού έγινε με την επικύρωση του πρωτοκόλλου. Ο παρόν Στρατηγικός Σχεδιασμός αποτελεί επικαιροποίηση των προηγούμενων αντίστοιχων πρωτοβουλιών και έγινε λαμβάνοντας υπόψη: Το προϋπάρχον πρωτόκολλο Ολοκληρωμένης Διαχείρισης Νερού Τις ενέργειες που λάβανε χώρα μετά την επικύρωση του πρωτοκόλλου Την υφιστάμενη κατάσταση και το επίπεδο διαχείρισης της λεκάνης Τα αναγνωρισμένα προβλήματα της λεκάνης με βάση τα πορίσματα της Ανάλυσης SWOT. Ο Στρατηγικός Σχεδιασμός αποτελείται από επιμέρους στρατηγικές, οι οποίες περιλαμβάνουν συγκεκριμένα προγράμματα δράσης και παρουσιάζονται στη συνέχεια. 3

5 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ 1. ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ ΚΑΙ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΤΩΝ ΤΟΠΙΚΩΝ ΚΑΙ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΩΝ ΑΡΧΩΝ Η προσαρμογή της εθνικής νομοθεσίας, προκειμένου να συμμορφωθεί με την οδηγία πλαίσιο για να νερά (ΟΠΥ) ήταν το πρώτο αναγκαίο βήμα για την επιτυχή εφαρμογή της διαχείρισης των υδάτων. Η αποσαφήνιση των νομικών αρμοδιοτήτων και των πραγματικών ευθυνών των διαφόρων φορέων, εθνικών, τοπικών και περιφερειακών αρχών, όπως ορίζεται από την ΟΠΥ, είναι το δεύτερο βασικό βήμα για την επιτυχή εφαρμογή της οδηγίας. Οι διάφοροι φορείς θα πρέπει να καθορίζονται σαφώς και να είναι ενημερωμένοι για τα καθήκοντά τους και τους ρόλους στη διαδικασία εφαρμογής των διατάξεων της ΟΠΥ. Τα προγράμματα δράσης που εντάσσονται στην στρατηγική αυτή είναι: Ενημέρωση και ενίσχυση τεχνογνωσίας των Τοπικών και Περιφερειακών Αρχών Ενίσχυση της κοινής ευθύνης των Τοπικών και Περιφερειακών Αρχών για την εφαρμογή πολιτικών και μέτρων προστασίας των υδάτων Η λειτουργία ενιαίου φορέα ολοκληρωμένης διαχείρισης υδάτινων πόρων ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ 2. ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΚΩΝ ΚΑΙ ΥΠΟΓΕΙΩΝ ΥΔΑΤΩΝ Οι κύριοι στόχοι που θέτει η Οδηγία για να τα επιφανειακά, υπόγεια ύδατα και τις προστατευόμενες περιοχές είναι: Αποτροπή της περαιτέρω υποβάθμισης των επιφανειακών και υπογείων υδάτων και προστασία, αναβάθμιση και αποκατάσταση των υδάτινων σωμάτων. 4

6 Επίτευξη έως το 2015 της καλής οικολογικής και χημικής κατάστασης των επιφανειακών υδάτων και καλή χημική και ποσοτική κατάσταση των υπογείων υδάτων Προοδευτική μείωση των ρυπαντών και σταδιακή εξάλειψη επικινδύνων ουσιών των επιφανειακών υδάτων και πρόληψη και περιορισμό της εισόδου ρύπων στα υπόγεια ύδατα. Αναστροφή κάθε σημαντικής ανοδικής τάσης ρύπων στα υπόγεια ύδατα. Επίτευξη των προτύπων και των στόχων που καθορίστηκαν για τις προστατευόμενες περιοχές στην κοινοτική νομοθεσία. Στη λεκάνη του Ανθεμούντα δεν εντοπίζονται σημαντικά προβλήματα στην ποιότητα του νερού. Σε μεμονωμένες αρδευτικές γεωτρήσεις έχουν ανιχνευτεί υψηλή περιεκτικότητα σε ολικό άζωτο και υψηλή ηλεκτρική αγωγιμότητα. Επιπλέον, έχουν εντοπισθεί σε γεωτρήσεις της περιοχής και ρυπαντικά στοιχεία (π.χ. Βόριο) που οφείλονται σε φυσικά αίτια. Τα προγράμματα δράσης που εντάσσονται στη στρατηγική αυτή είναι: Διαμόρφωση θεσμικού πλαισίου και καθορισμός των συγκεκριμένων παρεμβάσεων σε ζώνες ειδικής προστασίας στη λεκάνη Επέκταση του δικτύου αποχέτευσης και αναβάθμιση επεξεργασίας λυμάτων Έλεγχος με στόχο τη μείωση της σημειακής και διάχυτης ρύπανσης Προστασία των υδάτων από την υφαλμύρωση ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ 3. ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΩΝ ΦΥΣΙΚΩΝ ΚΙΝΔΥΝΩΝ ΥΔΑΤΟΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΑΠΟ ΠΛΗΜΜΥΡΕΣ Η Διαχείριση του κινδύνου πλημμυρών αποσκοπεί στη μείωση της πιθανότητας ή/και των επιπτώσεων των πλημμυρών. Η εμπειρία έχει δείξει ότι η πιο αποτελεσματική προσέγγιση συνίσταται στην ανάπτυξη προγραμμάτων διαχείρισης του κινδύνου πλημμυρών που περιλαμβάνουν τα ακόλουθα στοιχεία: 5

7 Πρόληψη των καταστροφών από πλημμύρες με την αποφυγή κατασκευής κατοικιών και βιομηχανιών σε περιοχές που κινδυνεύουν από πλημμύρες Προσαρμογή των μελλοντικών αναπτυξιακών προγραμμάτων στους κινδύνους πλημμύρας Προώθηση ορθών χρήσεων γης και γεωργικών και δασοκομικών πρακτικών Λήψη μέτρων, διαρθρωτικών και μη, για τη μείωση της πιθανότητας πλημμυρών ή/και των επιπτώσεων των πλημμυρών σε συγκεκριμένες περιοχές Ενημέρωση του πληθυσμού για τους κινδύνους πλημμυρών και οδηγίες για περίπτωση πλημμύρας Ανάπτυξη σχεδίων έκτακτης ανάγκης σε περίπτωση πλημμύρας Σχέδια Αποκατάστασης πληγέντων: μετριασμός τόσο των κοινωνικών όσο και των οικονομικών επιπτώσεων στον πληγέντα πληθυσμό και επιστροφή στις κανονικές συνθήκες το ταχύτερο δυνατόν. Η λεκάνη του ποταμού Ανθεμούντα έχει καταγράψει εξαιρετικά σημαντικά πλημμυρικά φαινόμενα δημιουργώντας κινδύνους και απώλειες ανθρώπινης ζωή, οικονομικές απώλειες στην πρωτογενή και δευτερογενή τομέα και καταστροφές σε κατοικίες. Τα προγράμματα δράσης που εντάσσονται στη στρατηγική αυτή είναι: Διαχείριση Πλημμυρών Αντιπλημμυρικά έργα Δράσεις ενημέρωσης των κατοίκων της περιοχής Αξιοποίηση/ κατάρτιση ομάδων Πολιτικής προστασίας ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ 4. ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΖΗΤΗΣΗΣ ΝΕΡΟΥ Το πιο σημαντικό πρόβλημα που αφορά στη διαχείριση των υδάτινων πόρων στη λεκάνη του Ανθεμούντα είναι ότι η ζήτηση νερού υπερβαίνει κατά πολύ τις διαθέσιμες πηγές υδάτινων πόρων. Αν και τα τελευταία χρόνια, παρατηρείται αναστροφή της πτώσης στάθμης των υπόγειων υδροφορέων και σταθεροποίηση του υδατικού ισοζυγίου, το έλλειμμα νερού 6

8 προσεγγίζει τα 17 εκατομμύρια κυβικά μέτρα το χρόνο. Οι αντλήσεις από ιδιωτικές αρδευτικές και δημοτικές γεωτρήσεις δεν ελέγχονται λόγω τόσο απουσίας μετρητών όσο και μη καταγραφής των μετρήσεων, όπου υπάρχουν. Σε ό, τι αφορά τις δημοτικές υδρευτικές γεωτρήσεις, οι αντλούμενες ποσότητες σπάνια παρακολουθούνται. Τα προγράμματα δράσης που εντάσσονται στη στρατηγική αυτή είναι: Έλεγχος και αδειοδότηση γεωτρήσεων για την αποφυγή παράνομης άντλησης και την παρακολούθηση των αντλούμενων ποσοτήτων Ανάπτυξη διαφανούς και δίκαιης τιμολογιακής πολιτικής και επιμερισμός κόστους στους διάφορους τομείς Αναβάθμιση δικτύων ύδρευσης ανά οικισμό για την αποφυγή απωλειών Αναδιάρθρωση των καλλιεργειών για τη μείωση της ζήτησης Ανάπτυξη και εφαρμογή κανονισμού λειτουργίας στα υπάρχοντα δίκτυα άρδευσης Βελτίωση, εκσυγχρονισμός και κατασκευή δικτύων άρδευσης Αντικατάσταση των συστημάτων άρδευσης Ανακύκλωση ύδατος στους τομείς της βιομηχανίας και υπηρεσιών ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ 5. ΦΥΣΙΚΟΣ & ΤΕΧΝΗΤΟΣ ΕΜΠΛΟΥΤΙΣΜΟΣ ΥΠΟΓΕΙΩΝ ΥΔΑΤΙΝΩΝ ΣΩΜΑΤΩΝ ΤΩΝ Ο εμπλουτισμός των υπόγειων υδάτων είναι μια σημαντική διαδικασία για την αειφόρο διαχείριση των υπογείων υδάτων, δεδομένου ότι ο βαθμός άντλησης από τον υδροφόρου ορίζοντα, μακροπρόθεσμα, θα πρέπει να είναι μικρότερος ή ίσος με τον όγκοποσοστό εμπλουτισμού. Ο τεχνητός εμπλουτισμός είναι η προγραμματισμένη τεχνική που αποσκοπεί στην αύξηση της φυσικής αναπλήρωσης ή της 7

9 διήθησης των επιφανειακών υδάτων σε υπόγειους υδροφορείς, με αποτέλεσμα την αντίστοιχη αύξηση της ποσότητας των υπογείων υδάτων που διατίθενται για άντληση. Στη λεκάνη του Ανθεμούντα υπάρχουν δύο φράγματα, Τριάδι και Βασιλικά, που αποσκοπούν στην φυσική αναπλήρωση των υπόγειων υδροφορέων και ενός, στον Άγιο Αντώνιο, που χρησιμοποιείται για άρδευση, τα οποία δεν επαρκούν για την αναπλήρωση των ποσοτήτων νερού που χρησιμοποιούνται στις διάφορες χρήσεις και την κάλυψη του ελλείμματος νερού στη λεκάνη. Τα προγράμματα δράσης που εντάσσονται στη στρατηγική αυτή είναι: Επαναχρησιμοποίηση των επεξεργασμένων υγρών απόβλητων Έργα ορεινής υδρονομίας κατασκευή φραγμάτων και εμπλουτισμός ορεινών ταμιευτήρων Αναδάσωση ορεινών τμημάτων της λεκάνης, προστασία από τη βόσκηση και την υλοτόμηση Προστασία του εδάφους από στεγανοποίηση ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ 6. ΑΣΤΙΚΟΣ ΚΑΙ ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ Η ταχεία αύξηση του πληθυσμού στη λεκάνη μεταξύ 1991 και 2011 προκάλεσε μια έντονη αστικοποίηση και αλλαγές στις χρήσεις γης. Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που προκαλεί αυτό το φαινόμενο είναι η στεγανοποίηση του εδάφους. Αποτέλεσμα της στεγανοποίησης του εδάφους είναι η αύξηση του συντελεστή απορροής στις δομημένες περιοχές και η μείωση της ποσότητας νερού που διηθείται από το έδαφος στους υπόγειους υδροφορείς. Η έντονη αστικοποίηση της περιοχής τα τελευταία χρόνια οδήγησε στον κατακερματισμό της υπαίθρου και, κατά συνέπεια, στην αλλαγή του αγροτικού χαρακτήρα και τη μη αναστρέψιμη απώλεια ελεύθερων επιφανειών 8

10 εδάφους, που συμβάλλουν στην αύξηση των διαθέσιμων υδάτινων πόρων λόγω της κατείσδυσης. Οι τοπικές αρχές και οι ιδιώτες της περιοχής πρέπει να μεριμνήσουν για τα παρακάτω: Ανάπτυξη και εφαρμογή χωροταξικών σχεδίων και τεχνικών πολεοδόμησης, που συμβάλλουν στην ισόρροπη ανάπτυξη των διαφόρων χρήσεων γης σε σχέση με την προστασία των υδάτινων πόρων της λεκάνης. Χρήση νέων τεχνικών και υλικών στις αναπλάσεις όλων των δημοτικών και ιδιωτικών χώρων. ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ 7. ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΓΕΩΘΕΡΜΙΚΩΝ ΠΕΔΙΩΝ Η αξιοποίηση της γεωθερμικής ενέργειας έχει τις χαμηλότερες δυσμενείς επιπτώσεις στη δημόσια υγεία, την ποιότητα του αέρα και του κλίματος. Επιπλέον, έχει το χαμηλότερο κόστος συντήρησης και συμβάλλει στην ενεργειακή ασφάλεια. Ωστόσο, ακόμη και αυτή η εναλλακτική λύση μπορεί να έχει σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις, εάν το γεωθερμικό πεδίο δεν διαχειριστεί ορθολογικά. Η Λεκάνη του ποταμού Ανθεμούντα είναι πλούσια σε γεωθερμικά πεδία. Ωστόσο, η ενέργεια αυτή δεν έχει αξιοποιηθεί επαρκώς. Ο Δήμος Θέρμης διαθέτει μια αδειοδοτημένη γεώτρηση, αλλά προς το παρόν δεν έχει προχωρήσει η αξιοποίησή της. Η γεωθερμική έρευνα στην περιοχή, κοντά στο αεροδρόμιο ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ, ανάδειξε την παρουσία γεωθερμικού πεδίου, σε έκταση 13km 2 με θερμοκρασία νερού 40 o C. Περαιτέρω γεωτρήσεις έχουν τεθεί σε εφαρμογή, που αποδεικνύουν την ύπαρξη Γεωθερμικού Πεδίου χαμηλής ενθαλπίας, που επεκτείνεται σε ολόκληρη τη λεκάνη και ποικίλλει στα ποσοτικά και ποιοτικά χαρακτηριστικά των γεωθερμικών ρευστών. 9

11 Τα προγράμματα δράσης που εντάσσονται στη στρατηγική αυτή είναι: Υλοποίηση έργων αξιοποίησης της γεωθερμίας Πρόγραμμα παρακολούθησης ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ 8. ΕΡΕΥΝΑ ΚΑΙ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ Η οδηγία πλαίσιο για τα ύδατα (ΟΠΥ) απαιτεί τη δημιουργία δύο κύριων προγραμμάτων παρακολούθησης, Εποπτικής και Επιχειρησιακής, για τα επιφανειακά και τα υπόγεια ύδατα. Στην περίπτωση της παρακολούθησης των υπόγειων υδάτων είναι απαραίτητο και το πρόγραμμα ποσοτικής παρακολούθησης. Η Κεντρική Διεύθυνση Υδάτων, στο πλαίσιο της ΟΠΥ, έχει υποδείξει στη Διεύθυνση Υδάτων της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας Θράκης έναν αριθμό σημείων δειγματοληψίας (2009), τα οποία αποτελούν τμήμα του εθνικού προγράμματος παρακολούθησης για την Ελλάδα. Στη λεκάνη του Ανθεμούντα και στο πλαίσιο του προγράμματος LIFE Wateragenda, σχεδιάστηκε πρόγραμμα παρακολούθησης, του οποίου το δίκτυο αποτελείται από 22 γεωτρήσεις σημεία δειγματοληψίας για το υπόγεια υδάτινα σώματα και 5 σημεία δειγματοληψίας για επιφανειακά υδάτινα σώματα. Παράλληλα, την τελευταία δεκαπενταετία και πιο συστηματικά την τελευταία επταετία, έχει αναπτυχθεί και παρακολουθείται η πιεζομετρία των υπόγειων υδροφορέων. Τέλος, έχει εγκατασταθεί και παρακολουθείται δίκτυο μετεωρολογικών σταθμών σε όλη την έκταση της λεκάνης. Τα προγράμματα δράσης που εντάσσονται στην στρατηγική αυτή είναι: Διαχρονική παρακολούθηση της ποιότητας και ποσότητας των υδάτινων σωμάτων Διαχρονική παρακολούθηση των μετεωρολογικών και υδρολογικών παραμέτρων Κοινή Βάση Δεδομένων και πλατφόρμα WebGIS 10

12 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ 9. ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ Είναι απαραίτητη η λειτουργία ενός κέντρου πληροφόρησης για τους κατοίκους της λεκάνης του Ανθεμούντα, που να παρέχει πληροφορίες για θέματα περιβαλλοντικής διαχείρισης των φυσικών πόρων. Το πληροφοριακό υλικό θα πρέπει να προσαρμοστεί ανάλογα με την περίπτωση, να απευθύνεται σε όλες τις κοινωνικές ομάδες, με έμφαση στις περιβαλλοντικές δράσεις εκπαίδευσης για το σύνολο των σχολικών μονάδων και στη συνεχή εκπαίδευση των επαγγελματιών χρηστών νερού. Μερικές θεμελιώδεις δράσεις που αφορούν την εκπαίδευση και την ευαισθητοποίηση του κοινού είναι οι εξής: Συνέδρια και Ημερίδες Βιβλιογραφικέ και διαδικτυακές πηγές ενημέρωσης Εκπαιδευτικά Προγράμματα για ενήλικες και παιδιά ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ 10. ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗΣ ΕΘΕΛΟΝΤΙΣΜΟΣ Η συμμετοχή του κοινού δεν είναι αυτοσκοπός. Είναι ένα εργαλείο για τη βελτίωση της διαδικασίας λήψης αποφάσεων και θα πρέπει να είναι ειδικά προσαρμοσμένα στις τοπικές συνθήκες. Υπάρχουν τρία επίπεδα: Πληροφόρηση, διαβούλευση και ενεργός συμμετοχή. Κατά τη διάρκεια του έργου LIFE Wateragenda σχεδιάστηκε και υλοποιήθηκε μια διαδικασία κοινωνικού διαλόγου μεταξύ των κοινωνικών εταίρων, των καταναλωτών νερού και της τοπικής κοινωνίας της λεκάνης με στόχο την ανάπτυξη ολοκληρωμένης πολιτικής διαχείρισης και την επίτευξη κοινωνικής 11

13 συμφωνίας για την εφαρμογή της. Τα αποτελέσματα και οι εμπειρίες που αποκομίστηκαν από τη διαδικασία αυτή ενσωματώθηκαν και θα εμπλουτίσουν τις διαδικασίες της κοινωνικής συμμετοχής και διαβούλευσης του τρέχοντος έργου (MED WaterinCore). Επιπλέον, στους δύο δήμους της περιοχής, Θέρμης και Πολυγύρου, έχει συσταθεί επιτροπή διαβούλευσης σύμφωνα με τις απαιτήσεις του Προγράμματος Καλλικράτη (Ν. 3852/2010). Στόχος της κοινωνικής συμμετοχής και διαβούλευσης είναι η από κοινού ανάπτυξη πολιτικής των πολιτών και ληπτών απόφασης στην περιοχή. Τα προγράμματα δράσης που εντάσσονται στη στρατηγική αυτή είναι: Κοινωνική συμμετοχή και διαβούλευση Εθελοντισμός 12

14 Το έργο WATERinCORE χρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Περιφερειακό Ταμείο Ανάπτυξης Φορέας Υλοποίησης: ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ Α.Ε., Αναπτυξιακή Ανώνυμη Εταιρεία ΟΤΑ Στοιχεία Επικοινωνίας Τηλ , Φαξ , e mail: info@waterincore.eu, Ιστοσελίδα του έργου: