Unix: Εντολές, οργάνωση και χειρισµός αρχείων, διεργασίες

Transcript

1 Unix: Εντολές, οργάνωση και χειρισµός αρχείων, διεργασίες

2 Σύνταξη εντολών Περιεχόµενα Οργάνωση και χειρισµός αρχείων Μπαλαντέρ ικαιώµατα χρήσης αρχείων και οµάδες χρηστών Έλεγχος διεργασιών

3 Σύνταξη εντολών Οι εντολές που δίνονται στο Unix συντάσσονται ως εξής: όνοµα_εντολής [-διακόπτες] [παράµετροι] Οι αγκύλες δηλώνουν [] προαιρετική χρήση. Εποµένως υπάρχουν εντολές οι οποίες µπορούν να εκτελεστούν χωρίς την χρήση διακοπτών και παραµέτρων. Για παράδειγµα για την εντολή ls όλες οι επόµενες συντάξεις είναι ορθές ls: εµφανίζει τα περιεχόµενα του τρέχοντα καταλόγου

4 Σύνταξη εντολών (2) ls -l: εµφανίζει τα περιεχόµενα του τρέχοντα καταλόγου µε λεπτοµέρειες ls l courses: εµφανίζει τα περιεχόµενα του καταλόγου courses µε λεπτοµέρειες (διακόπτης εδώ είναι το l και η παράµετρος το courses)

5 Σύνταξη εντολών (3) Για λήψη βοήθειάς όσον αφορά την σύνταξη µιας εντολής χρησιµοποιείται η εντολή man (manual) ή ο διακόπτης help man ls: εµφανίζει αναλυτική περιγραφή όσον αφορά την σύνταξη της εντολής ls ls -help: εµφανίζει συνοπτική περιγραφή όσον αφορά την σύνταξη της εντολής ls Το κέλυφος στο Unix είναι case sensitive (κάνει διάκριση µεταξύ κεφαλαίων και πεζών γραµµάτων ) όσον αφορά την σύνταξη των εντολών:

6 Οργάνωση και χειρισµός αρχείων Μερικές εντολές: mkdir: δηµιουργία καταλόγου (make directory) rmdir: διαγραφή καταλόγου (remove directory) Η εντολή cp αντιγράφει αρχεία: cp [options] source dest Το «source» είναι το όνοµα του αρχείου που θέλουµε να αντιγράψουµε. «dest» είναι το όνοµα του νέου αρχείου Αµφότερα τα ονόµατα µπορεί να είναι σχετικής ή απόλυτης διαδροµής Η εντολή rm διαγράφει αρχεία: rm [options] names... rm προέρχεται από τη λέξη "remove". Μπορείς να διαγράψεις πολλά αρχεία ταυτόχρονα: rm file1 /tmp/biblio /users/tony/doc

7 Μετακινήσεις στο σύστηµα αρχείων Ηεντολή cd µπορεί να αλλάξει τον τρέχοντα κατάλογο εργασίας: cd (change directory) Η γενική µορφή σύνταξης της εντολής είναι: cd [directoryname] Χωρίς παράµετρο η εντολή cd αλλάζει τον τρέχοντα κατάλογο στο home directory. Η εντολή cd δέχεται παραµέτρους όνοµα σχετικής ή απόλυτης διαδροµής: cd /usr cd..

8 Χαρακτηριστικά αρχείων Κάθε αρχείο έχει κάποια χαρακτηριστικά: Access Times: πότε δηµιουργήθηκε πότε έγινε η τελευταία αλλαγή του πότε έγινε η τελευταία ανάγνωσή του Μέγεθος Ιδιοκτήτες (user και group) ικαιώµατα

9 Χαρακτηριστικά αρχείων (2) ικαιώµατα Ιδιοκτήτης Μέγεθος (σε bytes) Primary Group Ιδιοκτήτη Ηµεροµηνία δηµιουργίας ή τελευταίας τροποποίησης Όνοµα αρχείου

10 Μπαλαντέρ (Wildcards) Μπαλαντέρ είναι ορισµένοι χαρακτήρες όπως οι *,? ή συνδυασµοί χαρακτήρων όπως οι [] οι οποίοι µπορούν να ταυτιστούν µε ένα ή περισσότερους χαρακτήρες στο όνοµα ενός αρχείου: ls l courses/lectures/l*.pdf: εµφανίζει τα περιεχόµενα του καταλόγου µε σχετική διαδροµή courses/lectures τα οποία αρχίζουν µε l και καταλήγουν σε.pdf

11 Μπαλαντέρ (Wildcards)(2)

12 ικαιώµατα χρήσης αρχείων και οµάδες χρηστών Κάθε αρχείο έχει ένα σύνολο δικαιωµάτων που προσδιορίζουν / ελέγχουν ποιος έχει πρόσβαση στο αρχείο αυτό. Υπάρχουν τρεις τύποι: read (εν συντοµία r) write (εν συντοµία w) execute (εν συντοµία x) Υπάρχουν ξεχωριστά δικαιώµατα για τον ιδιοκτήτη του αρχείου, για το group και για όλους τους υπόλοιπους.

13 ικαιώµατα -rwxrwxrwx ικαιώµατα Group ικαιώµατα Ιδιοκτήτη (Owner) ικαιώµατα Υπολοίπων (Owner)

14 ικαιώµατα (2) Στα παραπάνω αρχεία (η πρώτη παύλα - δηλώνει αρχείο, κατάλογοι έχουν αντί παύλας το γράµµα d) ο ιδιοκτήτης έχει δικαιώµατα r (read) και w (write), το group faculty έχει δικαίωµα r (read) και οι υπόλοιποι (others) έχουν δικαίωµα r (read).

15 ικαιώµατα (3) Σε ό,τι αφορά καταλόγους: r: επιτρέπεται η ανάγνωση των περιεχοµένων του καταλόγου w: επιτρέπεται η πρόσθέση ή η αφαίρεση αρχείων x (ή s): επιτρέπεται η είσοδος στον κατάλογο Στους παραπάνω καταλόγους (πρώτος χαρακτήρας d) ο ιδιοκτήτης έχει δικαιώµατα r,w και x, το group faculty έχει δικαιώµατα r και s ενώ οι υπόλοιποι (others) έχουν δικαιώµατα r και x.

16 Αλλαγή ικαιωµάτων Ηεντολή chmod αλλάζει τα δικαιώµατα που αφορούν ένα αρχείο ή κατάλογο. Υπάρχουν διάφορες µορφές της chmod. Η επόµενη είναι η απλούστερη: chmod mode file Το mode έχει συνήθως την ακόλουθη µορφή: [ugoa] [+-=] [rwx] u=user g=group o=other a=all + add permission - removepermission = set permission

17 Αλλαγή ικαιωµάτων (2) Παραδείγµατα αλλαγής δικαιωµάτων: Η εντολή chmod o+r lecture21.pdf προσθέτει στα δικαιώµατα των υπολοίπων (ο) επί του αρχείου lecture21.pdf το δικαίωµα ανάγνωσης (r read) Η εντολή chmod a-w lecture22.pdf Αφαιρεί από όλους τους χρήστες (a) το δικαίωµα τροποποίησης (w write) επί του αρχείου lecture22.pdf

18 Έλεγχος διεργασιών ιεργασία είναι ένα πρόγραµµα το οποίο είναι υπό εκτέλεση (και κατά συνέπεια ολόκληρο ή τµήµα του έχει φορτωθεί στην κύρια µνήµη). Σε κάθε διεργασία ανατίθεται από το σύστηµα ένας µοναδικός αριθµός PID (Process ID). Οι διεργασίες διακρίνονται σε αυτές που εκτελούνται: Στο προσκήνιο (foreground) και βρίσκονται σε αλληλεπίδραση µε τον χρήστη µέσω του shell. Στο παρασκήνιο (background) και δεν απαιτούν την παρέµβαση του χρήστη.

19 Έλεγχος διεργασιών (2) Οι επόµενες εντολές χρησιµοποιούνται για τον έλεγχο διεργασιών ps: Εµφανίζει τη λίστα των διεργασιών που εκτελούνται από το σύστηµα για λογαριασµό του συγκεκριµένου χρήστη fg [%(όνοµα διεργασίας)]: Θέτει µια διεργασία (η οποία εκτελείται στο παρασκήνιο) στο προσκήνιο bg [%(όνοµα διεργασίας)] : Θέτει µια διεργασία (η οποία εκτελείται στο προσκήνιο) στο παρασκήνιο kill [-σήµα] PID: Τερµατίζει την διεργασία µε αριθµό PID. Η παράµετρος σήµα είναι ένας µονοψήφιος αριθµός που καθορίζει µε ποιο τρόπο θα τερµατιστεί η διεργασία.

20 Ερωτήσεις?