ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ
|
|
- Πραξιτέλης Ζερβός
- 7 χρόνια πριν
- Προβολές:
Transcript
1 ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ Σχολή Χηµικών Μηχανικών ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΒΛΥΣΙ ΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ Καθηγητής ΑΘΗΝΑ 2007
2 1. ΟΡΙΣΜΟΙ Οικοσύστηµα: Στοιχειώδη, αυτόνοµη, µονάδα βιόσφαιρας η οποία θα µπορούσε να αποτελέσει σχεδόν κλειστό σύστηµα ως προς τα ισοζύγια µάζας και ενέργειας, µε σταθερά περιοδικούς χρόνους, µικρής σχετικής διάρκειας, ανακύκλωσης όλων των στοιχείων που το απαρτίζουν. Αυτή η ιδιότητά, της περιοδικής ανακύκλωσης, αποτελεί το κύριο χαρακτηριστικό του κάθε οικοσυστήµατος που οφείλεται κυρίως σε βιολογικές και δευτερευόντως σε φυσικοχηµικές ισορροπίες που έχουν επέλθει µετά από µακροχρόνιες επιδράσεις, σχετικά σταθερών περιβαλλοντικών παραγόντων, κυρίως της θερµοκρασίας και της υγρασίας. Τα οικοσυστήµατα είναι ανοικτά ως προς την ενέργεια που λαµβάνουν, η οποία προέρχεται σχεδόν αποκλειστικά από τον ήλιο. Ελάχιστα οικοσυστήµατα βρέθηκαν σήµερα που λαµβάνουν την ενέργεια τους από την γεωθερµία. Η ηλιακή ενέργεια εισάγεται στα οικοσυστήµατα αποκλειστικά µέσω της διεργασίας της φωτοσύνθεσης και συσσωρεύεται µε τη µορφή της χηµικής ενέργειας στα οργανικά µόρια που συνθέτονται από την βιόµαζα του οικοσυστήµατος. Όσο µεγαλύτερη είναι η ποσότητα βιόµαζας που περιέχει ένα οικοσύστηµα τόσο µεγαλύτερη είναι και η δυνατότητά του να αξιοποιεί την ηλιακή ενέργεια. Όσο µεγαλύτερη συσσώρευση ενέργειας επιτυγχάνεται σε ένα οικοσύστηµα τόσο αυξάνεται και η δυνατότητα του να συνθέτει ποσοτικά και ποιοτικά πολυπλοκότερα οργανικά µόρια. Ένα οικοσύστηµα αναπτύσσεται ποσοτικά µέχρι τα όρια που του επιτρέπουν οι ποσότητες των στοιχείων, που διαθέτονται σ αυτό, για την σύνθεση της βιόµαζας του. Έχουν βρεθεί πάνω από 45 στοιχεία που απαρτίζουν ένα κύτταρο αλλά όµως πέντε από αυτά, ο άνθρακας, το υδρογόνο, το οξυγόνο, το άζωτο και ο φώσφορος είναι τα πλέον 2
3 σηµαντικά για την ποσοτική ανάπτυξη της ζωής. Ένας µέσος µοριακός τύπος της βιόµαζας ενός οικοσυστήµατος, ως προς τα πέντε αυτά στοιχεία, είναι ο εξής: C 5 H 7 O 2 NP 0.2. Το υδρογόνο και το οξυγόνο διαθέτονται άφθονα σε όλα τα οικοσυστήµατα µέσω του νερού, όµως τα υπόλοιπα στοιχεία διαθέτονται σε στέρηση. Όλα τα οικοσυστήµατα είναι ανοικτά ως προς τον άνθρακα και το άζωτο λόγο της ατµοσφαιρικού αέρα ο οποίος διαθέτει τον άνθρακα µε τη µορφή του διοξειδίου του άνθρακα και άζωτο µε τη µορφή του µοριακού αζώτου. Όλα τα οικοσυστήµατα διαθέτουν µηχανισµούς πρόσληψης του διοξειδίου του άνθρακα, µέσω της φωτοσύνθεσης, καθώς και ατµοσφαιρικού αζώτου, µέσω της λειτουργίας ειδικών νιτροβακτηρίων, αλλά οι ρυθµοί µεταφοράς και ενσωµάτωσης, των στοιχείων αυτών, στη βιοµάζα των οικοσυστηµάτων είναι πολύ αργή. Από την άλλη πλευρά τα οικοσυστήµατα, ως προς τον φώσφορο, είναι κλειστά συστήµατα και εποµένως συνήθως ο φώσφορος αποτελεί τον περιοριστικό παράγοντα ανάπτυξης τους. Η Σχήµα 1: Παραστατική ανάπτυξη ενός οικοσυστήµατος Σ ένα οικοσύστηµα, οποιοδήποτε οργανικό µόριο που υπάρχει σ αυτό, ανακυκλώνεται δηλαδή τα στοιχεία που απαρτίζουν το µόριο θα µεταποιηθούν σε µία σειρά άλλων µορίων αλλά µετά από κάποιο χρονικό διάστηµα θα επανέλθουν ποσοτικά στην µορφή του αρχικού µορίου απ όπου ξεκίνησαν. Παράδειγµα: ο άνθρακας, µε τη µορφή του διοξειδίου του άνθρακα, προσλαµβάνεται από τα φυτά µε τον µηχανισµό της φωτοσύνθεσης, και µετατρέπεται σε γλυκόζη, κατόπιν υφίσταται µία σειρά µετασχηµατισµών µε µηχανισµούς βιοσύνθεσης και βιοαποσύνθεσης καταλήγοντας και πάλι σε διοξείδιο του άνθρακα. Αυτή 3
4 η ιδιότητα της ανακύκλωσης αποτελεί χαρακτηριστικό όλων των οικοσυστηµάτων. Ο χρόνος ανακύκλωσης όµως είναι ειδικό χαρακτηριστικό του κάθε οικοσυστήµατος. Σχήµα 2: Φυσική εξέλιξη ενός οικοσυστήµατος Οι κύριοι µηχανισµοί λειτουργίας ενός οικοσυστήµατος οφείλονται στον έµβιο κόσµο που περιέχεται στο οικοσύστηµα αυτό και ο οποίος αποτελείται από ένα πλήθος διαφόρων κατηγοριών οργανισµών. Ο έµβιος κόσµος ενός οικοσυστήµατος µπορεί να παρασταθεί σαν µία πυραµίδα (σχήµα 1) χωριζόµενο σε οριζόντιες φέτες όπου η κάθε φέτα αντιστοιχεί και στη ποσότητα βιοµάζας κάποιας κατηγορίας οργανισµού. Στη βάση της πυραµίδας ανήκουν οι απλούστεροι µονοκύτταροι οργανισµοί και όσο ανερχόµαστε προς την κορυφή τόσο συναντούµε και πιο πολύπλοκους στη λειτουργία τους οργανισµούς. Το εµβαδόν της κάθε φέτας ελαττώνεται ανερχόµενοι προς την κορυφή καθότι κάθε οργανισµός τρέφεται από τους παρακάτω του (βιοµάζα υποστρώµατος) και εποµένως ένα µέρος του υποστρώµατος δαπανάται για τις ενεργειακές ανάγκες της φέτας. Εποµένως η κάθε φέτα «ρυθµίζει» ή «ελέγχει» ποσοτικά όλες τις παρακάτω φέτες αλλά η ίδια «ελέγχεται» από όλες τις παραπάνω. Κάθε φέτα ανταγωνίζεται σκληρά για την επιβίωσή της, δηλαδή για την εξασφάλιση της απαραίτητης µάζας και ενέργειας που απαιτείται για την συντήρησή της καθώς και την διατήρηση της θέσης της στην ιεραρχία της πυραµίδας. Με βάση των θρεπτικών αναγκών, διακρίνουµε δύο χαρακτηριστικές κατηγορίες οργανισµών σε κάθε οικοσύστηµα: τη βάση της πυραµίδας και τη κορυφή της. Η βάση της πυραµίδας τρέφει όλες τις άλλες φέτες αλλά η ίδια τρέφεται από το 4
5 ανόργανο περιβάλλον του οικοσυστήµατος. Η κορυφή της πυραµίδας τρέφεται από όλες τις άλλες φέτες και εποµένως αποτελεί τον επιβήτορα του κάθε οικοσυστήµατος. Η βάση είναι κοινή για όλα τα οικοσυστήµατα και την αποτελούν κυρίως τα βακτήρια και ελάχιστα οι µύκητες και τα µονοκύτταρα πρωτόζωα. Τα βακτήρια είναι οι απλούστεροι οργανισµοί που υπάρχουν στον πλανήτη, τρέφονται µε διαλυτά οργανικά και ανόργανα µόρια γι αυτό και ονοµάζονται πρώτιστοι µικροοργανισµοί. Ο ανταγωνισµός και ο συναγωνισµός όλων των οργανισµών µεταξύ τους καταλήγει σε µία δυναµική ισορροπία τους όπου το κάθε είδος οργανισµού βρίσκει την θέση του στο οικοσύστηµα ποσοτικά και ιεραρχικά. Όσο υψηλότερα ανεβαίνει η κορυφή τόσο αυξάνεται η ποικιλοµορφία του οικοσυστήµατος. Αλλαγή των συνθηκών που επικρατούν στο οικοσύστηµα π.χ. θερµοκρασίας, υγρασίας, θρεπτικών συστατικών κ.ά. διαταράσσουν τις ισορροπίες µεταξύ των οργανισµών δίνοντας την «ευκαιρία» µιας νέας µοιρασιάς της ιεραρχίας σε µία νέα κατάσταση ισορροπίας. Απότοµες αλλαγές µπορεί να επιφέρουν πλήρη αδυναµία του οικοσυστήµατος να «προλάβει» να ισορροπήσει και πάλι έτσι ώστε επέρχεται ο υποβιβασµός του δηλαδή η ελάττωση της κορυφής του. Η ποικιλοµορφία ενός οικοσυστήµατος αποτελεί τον µηχανισµό αντίστασης του στις απότοµες εξωτερικές µεταβολές. Σχήµα 3: Επίδραση της ρύπανσης στην ανάπτυξη ενός οικοσυστήµατος Με δεδοµένο ότι το εµβαδόν της πυραµίδας εκφράζει την συνολική βιοµάζα ενός οικοσυστήµατος, η εξέλιξη του χρονικά έχει ως εξής: Στην έναρξη λειτουργίας του ένα οικοσύστηµα είναι υποβαθµισµένο δηλαδή το εµβαδόν της πυραµίδας, σε σχέση µε την δυνατότητα ανάπτυξής του, είναι µικρό καθώς και η κορυφή του είναι χαµηλά. Όσο περνά ο χρόνος, µε πολύ αργούς ρυθµούς αυξάνεται σταδιακά η βιοµάζα του οικοσυστήµατος δίνοντας την απαραίτητη ενεργειακή δυνατότητα ανόδου της κορυφής. Οι ρυθµοί αυτοί επηρεάζονται επίσης και από την θερµοκρασία, την υγρασία και το ph του περιβάλλοντος. Όσο το οικοσύστηµα αυξάνει τη βιοµάζα του και ανεβάζει την κορυφή του τόσο αυξάνονται και οι ρυθµοί µεταφοράς µάζας από το ανόργανο υπόστρωµά 5
6 του εντός της βιοµάζας. Αν οι εξωτερικές συνθήκες παραµένουν σταθερές τότε, όσο το οικοσύστηµα εξελίσσεται, η κορυφή της πυραµίδας ανέρχεται µε µία σχετικά ανάλογη ανάπτυξη της βάσης της. Η φυσιολογική αυτή εξέλιξη του οικοσυστήµατος «σκοντάφτει» συνήθως στην έλλειψη ενός στοιχείου που είναι απαραίτητο για την περαιτέρω αύξηση της βιοµάζας. Το στοιχείο αυτό ονοµάζεται περιοριστικός παράγοντας ανάπτυξης (ή θρέψης) του οικοσυστήµατος και συνήθως είναι είτε ο άνθρακας είτε το άζωτο είτε ο φώσφορος. Από εκεί και πέρα, το οικοσύστηµα, για να σταθεροποιηθεί ακόµα περισσότερο, αυξάνει την κορυφή του είτε µε εισαγωγή από άλλα οικοσυστήµατα ανώτερων οργανισµών (βραχυπρόθεσµα) είτε µεταλλάσσοντας δικούς του οργανισµούς από κατώτερους σε ανώτερους (µακροπρόθεσµα). Στη περίπτωση αυτή όµως αυξανοµένης της κορυφής της πυραµίδας ελαττώνεται ανάλογα η βάση της έτσι ώστε το εµβαδόν της να παραµένει σταθερό. Η αύξηση της ποικιλοµορφίας ενός οικοσυστήµατος αυξάνει επίσης και την ποικιλοµορφία των οργανικών µορίων που ανακυκλώνονται σ αυτό µε παράλληλη αύξηση του µέσου µοριακού βάρους και ελάττωση του ρυθµού ανακύκλωσης. Έτσι µε τον τρόπο αυτό το οικοσύστηµα αυξάνει την ικανότητά του να προσλαµβάνει και να συσσωρεύει την ενέργεια που του προσφέρεται. Κάποτε ο άνθρωπος αποτελούσε µέρος των οικοσυστηµάτων, σήµερα συνήθως αποτελεί εξωτερικό παράγοντα που µε τις δραστηριότητές του καταλύει την βασική ιδιότητα ενός οικοσυστήµατος δηλαδή του κλειστού συστήµατος των οικοσυστηµάτων ως προς τα ισοζύγια µάζας και ενέργειας. Ρύπανση περιβάλλοντος: Κάθε διαταραχή των περιοδικών χρόνων ανακύκλωσης των στοιχείων ενός οικοσυστήµατος που οφείλεται σε δραστηριότητες του ανθρώπου. Αν η διαταραχή είναι παροδική και µικρής έντασης τότε το οικοσύστηµα επανέρχεται στην αρχική του κατάσταση µετά την αποµάκρυνση της διαταραχής. Αν η διαταραχή είναι µόνιµη και µικρής έντασης τότε το οικοσύστηµα ισορροπεί σε µία νέα θέση δηλαδή επέρχεται µόνιµη αλλαγή των περιοδικών χρόνων ανακύκλωσης των στοιχείων του. Η µεταβολή αυτή όταν αφορά την επιβράδυνση των περιοδικών χρόνων τότε η διαταραχή ονοµάζεται τοξική ρύπανση για το οικοσύστηµα αλλά όταν αφορά την επιτάχυνση των περιοδικών χρόνων τότε ονοµάζεται οργανική ρύπανση ή ευτροφική ρύπανση. Η πρόσθεση θρεπτικών για τους µικροοργανισµούς συστατικών σε ένα οικοσύστηµα αποτελεί κλασική περίπτωση ευτροφισµού. Ανάλογα µε την ένταση της διαταραχής είναι και ο χρόνος που απαιτείται για την σταθεροποίηση των νέων ισορροπιών που θα επέλθουν στο οικοσύστηµα. Αν οι παροδικές ή µόνιµες διαταραχές σε ένα οικοσύστηµα είναι µεγάλης έντασης τότε υπάρχει περίπτωση το οικοσύστηµα να απαιτεί άπειρο χρόνο για να µπορέσει να ξανά ισορροπήσει. Στη περίπτωση αυτή η ρύπανση επιφέρει ολοκληρωτική καταστροφή στο οικοσύστηµα. 6
7 Η ποικιλοµορφία ενός οικοσυστήµατος αυξάνει τις πιθανότητες επιβίωσης του στις απότοµες µεταβολές των συνθηκών από εξωτερικούς φυσικούς παράγοντες που επηρεάζουν κυρίως την κορυφή του και όχι την βάση Τέτοιες µεταβολές είναι π.χ. οι απότοµες µεταβολές των καιρικών συνθηκών. Όµως αυτό δεν ισχύει στη περίπτωση απότοµων µεταβολών στην βάση του οικοσυστήµατος όπως είναι η ρύπανση που προκαλείται από τον άνθρωπο. Με την οργανική ρύπανση, µετατοπίζεται ο περιοριστικός παράγοντας ενός οικοσυστήµατος δίνοντας την ευκαιρία στο οικοσύστηµα να αναπτύξει περαιτέρω την συνολική ποσότητα βιοµάζας του. Όµως η δυνατότητα αυτή αφορά άµεσα µόνο τη βάση της πυραµίδας η οποία αναπτύσσεται ακολουθώντας τον ρυθµό µεταβολής των θρεπτικών όσο µεγάλος και να είναι. Αν το οικοσύστηµα, προ της ρύπανσης, είχε µετεξελιχθεί αρκετά, ανεβάζοντας την κορυφή του, τότε όσο πιο ψηλά έχει ανέβει αυτή και όσο η οργανική ρύπανση είναι πιο µεγάλη και απότοµη τόσο πιο γρήγορη και αποφασιστική είναι η κατάρρευση του οικοσυστήµατος. Παρόµοια είναι και η επίδραση της τοξικής ρύπανσης. Στη περίπτωση όµως αυτή η κατάρρευση προέρχεται από την απότοµη συρρίκνωση της βάσης του οικοσυστήµατος. Έτσι όσο πιο πρωτόγονο στην ανάπτυξή του είναι ένα οικοσύστηµα τόσο πιο αποτελεσµατικά αντιµετωπίζει την επιβίωσή του λόγω ρύπανσης. Η τοξικότητα αφορά την παρεµπόδιση ανάπτυξης ενός οικοσυστήµατος ενώ η επικινδυνότητα αφορά την ανθρώπινη υγεία όπου άµεσα ή έµµεσα µπορεί να επιδράσει µία ρύπανση. Ένα απόβλητο µπορεί να είναι τοξικό για το περιβάλλον αλλά να µην είναι επικίνδυνο για τον άνθρωπο, µπορεί να είναι επικίνδυνο για τον άνθρωπο και να µην είναι τοξικό για το περιβάλλον και τέλος να είναι και τοξικό και επικίνδυνο. Η τελευταία περίπτωση είναι και η πλέον συνηθισµένη. Τα όρια συγκέντρωσης ρύπων ώστε να µην επέλθει καταστροφή ενός οικοσυστήµατος, ονοµάζονται όρια τοξικότας του οικοσυστήµατος. Κάθε οικοσύστηµα έχει τα δικά του ιδιαίτερα όρια τοξικότητας για κάθε παράµετρο ρύπανσης και τα οποία καθορίζονται µε βάσει τις αρχές και τις µεθόδους της Επιστήµης Περιβάλλοντος και της Οικολογικής Μηχανικής. Μία ορθολογική ανάπτυξη ανθρώπινων δραστηριοτήτων σ ένα οικοσύστηµα απαιτεί την, όσο το δυνατόν, ακριβή γνώση των ορίων τοξικότητάς του. Ανάλογα ορίζονται και τα όρια επικινδυνότητας. Η τοξικότητα και η επικινδυνότητα µιας ουσίας δεν έχει νόηµα χωρίς την αναφορά στη συγκέντρωσή της διότι όλες οι ενώσεις γίνονται τοξικές και επικίνδυνες από κάποια συγκέντρωση και πάνω. Οικολογία: Η επιστήµη που µελετά τις επιδράσεις όλων των έµβιων όντων στα οικοσυστήµατα και το αντίστροφο. Επιστήµη Περιβάλλοντος: Η επιστήµη που µελετά τις επιδράσεις του ανθρώπου στα οικοσυστήµατα και το αντίστροφο. Η Επιστήµη Περιβάλλοντος σε συνεργασία µε την Οικολογική Μηχανική καθορίζουν τα όρια επικινδυνότητας εκποµπής ρύπων. 7
8 Οικολογική Μηχανική: Η επιστήµη που προβλέπει, µέσω µοντέλων προσοµοίωσης, τις πιθανές µεταβολές που µπορούν να επέλθουν σ ένα οικοσύστηµα από την επίδραση ανθρωπίνων δραστηριοτήτων. Τα µοντέλα πρόβλεψης ανθρώπινης δράσης αντίδραση οικοσυστήµατος έχουν στοχαστικό χαρακτήρα εποµένως απαιτείται η στενή συνεργασία της Περιβαλλοντικής Στατιστικής µε την Οικολογική Μηχανική. Η ακρίβεια των στοχαστικών µοντέλων που οικοδοµούνται εξαρτάται από την διαδικασία στατιστικής επιβεβαίωσης διόρθωσης µοντέλου που απαιτεί µεγάλο βάθος χρόνου. Οι Τεχνολογίες Περιβάλλοντος περιλαµβάνουν: α) Αντιρρυπαντική Τεχνολογία: Η επιστήµη που καθορίζει το σύνολο των τεχνολογιών που πρέπει να εφαρµοστούν, στην έξοδο µιας ανθρώπινης δραστηριότητας, ώστε οι εκποµπές ρύπων στο περιβάλλον να µην υπερβαίνουν τα όρια επικινδυνότητας του οικοσυστήµατος. Οι Τεχνολογίες Περιβάλλοντος είναι κατασταλτικές τεχνολογίες και εφαρµόζονται εφ όσον έχουν εξαντληθεί όλες οι πιθανές λύσεις που µπορούν να προκύψουν από την εφαρµογή των Καθαρών Τεχνολογιών και των Τεχνολογιών Ανακύκλωσης οι οποίες αποτελούν προληπτικές τεχνολογίες. β) Καθαρές Τεχνολογίες: Η επιστήµη που ασχολείται µε τις τεχνικές και τις µεθόδους που µπορούν να µεταβάλλουν την διαδικασία µιας παραγωγικής δραστηριότητας ώστε να µεγιστοποιήσουν την χρήση των α υλών και της ενέργειας που ισοδυναµεί µε ελαχιστοποίηση των απορριπτόµενων παραπροϊόντων (απόβλητα). γ) Τεχνολογίες Ανακύκλωσης: Η επιστήµη που ασχολείται µε την αξιοποίηση των παραγοµένων παραπροϊόντων (αποβλήτων), από οποιαδήποτε δραστηριότητα, σαν α ύλες άλλων δραστηριοτήτων. Η ανακύκλωση των παραπροϊόντων στην ίδια δραστηριότητα αποτελεί αντικείµενο των Καθαρών Τεχνολογιών ενώ η ανάπτυξη νέων δραστηριοτήτων για την δυνατότητα αξιοποίησης παραπροϊόντων µιας δραστηριότητας αποτελεί αντικείµενο των Τεχνολογιών Ανακύκλωσης σε συνεργασία µε την Επιστήµη Υλικών. Σήµερα τα κατάλοιπα των προϊόντων µιας δραστηριότητας, µετά την χρήση τους ανεξαρτήτου αποστάσεως από το σηµείο παραγωγής τους, ανήκουν διοικητικά και λειτουργικά στα παραπροϊόντα της δραστηριότητας και εποµένως αυτά πρέπει να συνυπολογιστούν στην αξιοποίηση ή στην επεξεργασία όλων των παραπροϊόντων στον τόπο παραγωγής. Παράδειγµα αποτελούν τα υλικά συσκευασίας, πχ η φιάλη από ΡΕΤ πόσιµου νερού, η οποία µε τη νέα νοµοθεσία πρέπει να επιστρέφεται στη βιοµηχανία παραγωγής πόσιµου νερού η οποία και ευθύνεται για την διαχείρισή της και όχι η ηµοτική Επιχείρηση ιαχείρισης Στερεών Οικιακών Απορριµµάτων. Μ αυτόν τον τρόπο η 8
9 βιοµηχανία εξαναγκάζεται να εξεύρει κατάλληλη τεχνολογία ανακύκλωσης ή επεξεργασίας των υλικών συσκευασίας της. Στη προσπάθειά της αυτή, για βιώσιµη λύση, θα πρέπει να συνεργαστεί, πιθανώς, µε την Επιστήµη Υλικών. Έτσι πολλές βιοµηχανίες εξαναγκάστηκαν να επιστρέψουν σε γυάλινες ή χάρτινες συσκευασίες για τις οποίες γενικά υπάρχουν βιώσιµες τεχνολογίες ανακύκλωσης ή αξιοποίησης. Πολλές φορές όταν, µετά την εφαρµογή Καθαρών Τεχνολογιών και Τεχνολογιών Ανακύκλωσης, για τα εναποµένοντα παραπροϊόντα (απόβλητα) οι εφαρµόσιµες Τεχνολογίες Περιβάλλοντος δεν είναι και βιώσιµες τότε, πιθανώς, απαιτείται ο επανασχεδιασµός της παραγωγής των προϊόντων µε διαφορετικές α ύλες ή ακόµη και την αλλαγή των προϊόντων. Στη περίπτωση αυτή απαιτείται η συµβολή της Επιστήµης Υλικών. Η αλληλοσυσχέτιση όλων των επιστηµών στη προσπάθεια να περιοριστεί, µε βιώσιµο τρόπο, η επίδραση στο περιβάλλον της παραγωγής ενός προϊόντος παρουσιάζεται στο παρακάτω διάγραµµα. 9
10 10
Σχεδιασμός Καθαρών Βιομηχανιών
Σχεδιασμός Καθαρών Βιομηχανιών Θεματική Ενότητα 1: Εισαγωγικά Στοιχεία Τίτλος: Σημειώσεις μαθήματος «Σχεδιασμού Καθαρών Βιομηχανιών» Όνομα Καθηγητή: Βλυσίδης Απόστολος, Καθηγητής ΕΜΠ Σχολή Χημικών Μηχανικών
Διαβάστε περισσότεραΗ ΕΝΝΟΙΑ ΤΟΥ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ. Η έννοια του οικοσυστήματος αποτελεί θεμελιώδη έννοια για την Οικολογία
Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΟΥ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ Η έννοια του οικοσυστήματος αποτελεί θεμελιώδη έννοια για την Οικολογία Οικολογία Οικολογία είναι η επιστήμη που μελετά τις σχέσεις των οργανισμών (συνεπώς και του ανθρώπου)
Διαβάστε περισσότεραΤι είναι άμεση ρύπανση?
ΡΥΠΑΝΣΗ ΝΕΡΟΥ Τι είναι ρύπανση; Ρύπανση μπορεί να θεωρηθεί η δυσμενής μεταβολή των φυσικοχημικών ή βιολογικών συνθηκών ενός συγκεκριμένου περιβάλλοντος ή/και η βραχυπρόθεσμη ή μακροπρόθεσμη βλάβη στην
Διαβάστε περισσότεραΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΑ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΚΟΛΛΙΝΤΖΑ
Κ Kάνιγγος ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΑ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΚΟΛΛΙΝΤΖΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΑ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΟΛΛΙΝΤΖΑ 10, (5ος όροφ. Τηλ: 210-3300296-7. www.kollintzas.gr OΙΚΟΛΟΓΙΑ 1. Όσο το ποσό της ενέργειας: α) μειώνεται προς τα ανώτερα
Διαβάστε περισσότεραΟργάνωση και λειτουργίες του οικοσυστήματος Ο ρόλος της ενέργειας. Κεφάλαιο 2.2
Οργάνωση και λειτουργίες του οικοσυστήματος Ο ρόλος της ενέργειας Κεφάλαιο 2.2 Ο ρόλος της ενέργειας ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2.2 Τροφικές σχέσεις και ροή ενέργειας Τροφικές Σχέσεις και Ροή Ενέργειας Κάθε οργανωμένο σύστημα,
Διαβάστε περισσότεραΑνακύκλωση & διατήρηση Θρεπτικών
Ανακύκλωση & διατήρηση Θρεπτικών 30-12-2014 EVA PAPASTERGIADOU Ανακύκλωση των Θρεπτικών είναι η χρησιμοποίηση, ο μετασχηματισμός, η διακίνηση & η επαναχρησιμοποίηση των θρεπτικών στοιχείων στα οικοσυστήματα
Διαβάστε περισσότερα3.2 ΕΝΖΥΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΚΟΙ ΚΑΤΑΛΥΤΕΣ
ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΣΤΟ 3 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ: ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ ΚΥΡΙΑΚΟΣ Γ. Β1 3.1 ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ Όλοι οι οργανισμοί προκειμένου να επιβιώσουν και να επιτελέσουν τις λειτουργίες τους χρειάζονται ενέργεια. Οι φυτικοί
Διαβάστε περισσότεραΠρόλογος Το περιβάλλον Περιβάλλον και οικολογική ισορροπία Η ροή της ενέργειας στο περιβάλλον... 20
Πίνακας περιεχομένων Πρόλογος... 7 1. Το περιβάλλον... 19 1.1 Περιβάλλον και οικολογική ισορροπία... 19 1.2 Η ροή της ενέργειας στο περιβάλλον... 20 2. Οι μικροοργανισμοί... 22 2.1 Γενικά... 22 2.2 Ταξινόμηση
Διαβάστε περισσότεραΠοιοτικά Χαρακτηριστικά Λυµάτων
Ποιοτικά Χαρακτηριστικά Λυµάτων µπορούν να καταταχθούν σε τρεις κατηγορίες: Φυσικά Χηµικά Βιολογικά. Πολλές από τις παραµέτρους που ανήκουν στις κατηγορίες αυτές αλληλεξαρτώνται π.χ. η θερµοκρασία που
Διαβάστε περισσότεραΚΕΦΑΛΑΙΟ 2ο Πρόσληψη ουσιών και πέψη Εισαγωγή
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2ο Πρόσληψη ουσιών και πέψη Εισαγωγή Γιατί όλοι οι οργανισμοί τρέφονται; Έχουν ανάγκη από 1. ενέργεια 2. χημικές ουσίες και Διασπούν τις χημικές ουσίες της τροφής τους έτσι απελευθερώνονται: 1.
Διαβάστε περισσότεραΕΡΓΑΣΙΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ 3.1 ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ
ΕΡΓΑΣΙΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ 3.1 ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ Οι οργανισμοί εξασφαλίζουν ενέργεια, για τις διάφορες λειτουργίες τους, διασπώντας θρεπτικές ουσίες που περιέχονται στην τροφή τους. Όμως οι φωτοσυνθετικοί
Διαβάστε περισσότεραΠέµπτη, 22 Μαΐου 2008 Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑ
Πέµπτη, 22 Μαΐου 2008 Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΜΑ 1ο Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθµό καθεµιάς από τις παρακάτω ηµιτελείς προτάσεις 1 έως 5 και δίπλα το γράµµα που αντιστοιχεί στη λέξη
Διαβάστε περισσότεραΒιολογία Γενικής Παιδείας Κεφάλαιο 2 ο : Άνθρωπος και Περιβάλλον
Βιολογία Γενικής Παιδείας Κεφάλαιο 2 ο : Άνθρωπος και Περιβάλλον Οικολογία: η επιστήμη που μελετά τις σχέσεις των οργανισμών, και φυσικά του ανθρώπου, με τους βιοτικούς (ζωντανούς οργανισμούς του ίδιου
Διαβάστε περισσότεραΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 2016
ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΠΑΛΑΙΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 2016 ΘΕΜΑ Α Α1. γ Α2. β Α3. β Α4. γ Α5. γ ΘΕΜΑ Β Β1. 1 Α 2 Β 3 Α 4 Α 5 Β 6 Β 7 Α Β2. Ρύπανση είναι η επιβάρυνση του περιβάλλοντος
Διαβάστε περισσότεραΠΡΟΤΥΠΟ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΠΑΤΡΩΝ 2013-14
ΘΕΜΑΤΑ ΟΙΚΟΛΟΓΙΑΣ Μπορεί να λειτουργήσει ένα οικοσύστημα α) με παραγωγούς και καταναλωτές; β) με παραγωγούς και αποικοδομητές; γ)με καταναλωτές και αποικοδομητές; Η διατήρηση των οικοσυστημάτων προϋποθέτει
Διαβάστε περισσότεραΒΙΟΓΕΩΧΗΜΙΚΟΙ ΚΥΚΛΟΙ Βιογεωχημικός κύκλος
ΒΙΟΓΕΩΧΗΜΙΚΟΙ ΚΥΚΛΟΙ Βιογεωχημικός κύκλος ενός στοιχείου είναι, η επαναλαμβανόμενη κυκλική πορεία του στοιχείου στο οικοσύστημα. Οι βιογεωχημικοί κύκλοι, πραγματοποιούνται με την βοήθεια, βιολογικών, γεωλογικών
Διαβάστε περισσότεραΡΥΠΑΝΣΗ. Ρύπανση : η επιβάρυνση του περιβάλλοντος με κάθε παράγοντα ( ρύπο ) που έχει βλαπτικές επιδράσεις στους οργανισμούς ΡΥΠΟΙ
ΡΥΠΑΝΣΗ Ρύπανση : η επιβάρυνση του περιβάλλοντος με κάθε παράγοντα ( ρύπο ) που έχει βλαπτικές επιδράσεις στους οργανισμούς ΡΥΠΟΙ χημικές ουσίες μορφές ενέργειας ακτινοβολίες ήχοι θερμότητα ΕΠΙΚΥΝΔΥΝΟΤΗΤΑ
Διαβάστε περισσότεραΚωνσταντίνος Π. (Β 2 ) ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3: ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ
Κωνσταντίνος Π. (Β 2 ) ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3: ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ Βιοενεργητική είναι ο κλάδος της Βιολογίας που μελετά τον τρόπο με τον οποίο οι οργανισμοί χρησιμοποιούν ενέργεια για να επιβιώσουν και να υλοποιήσουν τις
Διαβάστε περισσότεραΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΑ και ΡΥΠΑΝΣΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ. Απόστολος Βλυσίδης Καθηγητής ΕΜΠ
ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΑ και ΡΥΠΑΝΣΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ Απόστολος Βλυσίδης Καθηγητής ΕΜΠ Άδεια Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό, όπως εικόνες, που
Διαβάστε περισσότεραΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ. 1. Ποια από τις παρακάτω ενώσεις αποτελεί πρωτογενή ρύπο; α. το DDT β. το νιτρικό υπεροξυακετύλιο γ. το όζον δ.
1 ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ 1. Ποια από τις παρακάτω ενώσεις αποτελεί πρωτογενή ρύπο; α. το DDT β. το νιτρικό υπεροξυακετύλιο γ. το όζον δ. το βενζοπυρένιο 2. Τα οξείδια του αζώτου: α. αντιδρούν με το οξυγόνο
Διαβάστε περισσότεραΦΩΤΟΣΥΝΘΕΣΗ. Αυτότροφοι και ετερότροφοι οργανισμοί. Καρβουντζή Ηλιάνα Βιολόγος
ΦΩΤΟΣΥΝΘΕΣΗ Αυτότροφοι και ετερότροφοι οργανισμοί Η ζωή στον πλανήτη μας στηρίζεται στην ενέργεια του ήλιου. Η ενέργεια αυτή εκπέμπεται με τη μορφή ακτινοβολίας. Ένα πολύ μικρό μέρος αυτής της ακτινοβολίας
Διαβάστε περισσότεραΠεριβαλλοντική μηχανική
Περιβαλλοντική μηχανική 2 Εισαγωγή στην Περιβαλλοντική μηχανική Enve-Lab Enve-Lab, 2015 1 Environmental Μεγάλης κλίμακας περιβαλλοντικά προβλήματα Παγκόσμια κλιματική αλλαγή Όξινη βροχή Μείωση στρατοσφαιρικού
Διαβάστε περισσότεραΚεφάλαιο 3 ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ
Κεφάλαιο 3 ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ 3.1 Ενέργεια και οργανισμοί Όλοι οι οργανισμοί, εκτός από αυτούς από αυτούς που έχουν την ικανότητα να φωτοσυνθέτουν, εξασφαλίζουν ενέργεια διασπώντας τις θρεπτικές ουσιές που περιέχονται
Διαβάστε περισσότεραΗ βιολογική κατάλυση παρουσιάζει παρουσιάζει ορισμένες ορισμένες ιδιαιτερότητες ιδιαιτερότητες σε
Η βιολογική κατάλυση παρουσιάζει ορισμένες ιδιαιτερότητες σε σχέση με τη μη βιολογική που οφείλονται στη φύση των βιοκαταλυτών Οι ιδιαιτερότητες αυτές πρέπει να παίρνονται σοβαρά υπ όψη κατά το σχεδιασμό
Διαβάστε περισσότερα3.1 Ενέργεια και οργανισμοί..σελίδα 2 3.2 Ένζυμα βιολογικοί καταλύτες...σελίδα 4 3.3 Φωτοσύνθεση..σελίδα 5 3.4 Κυτταρική αναπνοή.
5ο ΓΕΛ ΧΑΛΑΝΔΡΙΟΥ Μ. ΚΡΥΣΤΑΛΛΙΑ 2/4/2014 Β 2 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ 3.1 Ενέργεια και οργανισμοί..σελίδα 2 3.2 Ένζυμα βιολογικοί καταλύτες...σελίδα 4 3.3 Φωτοσύνθεση..σελίδα 5 3.4 Κυτταρική
Διαβάστε περισσότεραΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΜΑ
ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΜΑ 1 ο Να γράψετε στο τετράδιο σας τον αριθμό καθεμιάς από τις παρακάτω ημιτελείς προτάσεις 1 έως 5 και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί στη λέξη ή τη φράση που συμπληρώνει
Διαβάστε περισσότεραΒΙΟΛΟΓΙΑ Β ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ 3
ΒΙΟΛΟΓΙΑ Β ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ 3 Το θέμα που απασχολεί το κεφάλαιο σε όλη του την έκταση είναι ο μεταβολισμός και χωρίζεται σε τέσσερις υποκατηγορίες: 3.1)Ενέργεια και οργανισμοί,
Διαβάστε περισσότεραΣενάριο 10: Οργάνωση και λειτουργίες του οικοσυστήματος - Ο ρόλος ενέργειας
Σενάριο 10: Οργάνωση και λειτουργίες του οικοσυστήματος - Ο ρόλος ενέργειας Φύλλο Εργασίας 1 (Εισαγωγικό) Τίτλος: Οργάνωση και λειτουργίες του οικοσυστήματος Ο ρόλος της ενέργειας Γνωστικό Αντικείμενο:
Διαβάστε περισσότεραΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗ ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ Η ΚΙΝΗΤΙΚΗ ΤΗΣ
ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗ ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΑ ΜΙΚΡΟΒΙΑΚΗ ΑΥΞΗΣΗ ΚΑΙ Η ΚΙΝΗΤΙΚΗ ΤΗΣ ΓΕΝΙΚΑ Κύρια λειτουργία κάθε μικροβιακού κυττάρου είναι η ανάπτυξη. Ανάπτυξη είναι η ΤΑΚΤΙΚΗ ΑΥΞΗΣΗ μάζας ή αριθμού όλων των συστατικών του
Διαβάστε περισσότεραΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ & ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΕΠΑΛ (ΟΜΑΔΑ Β )
ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ & ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΕΠΑΛ (ΟΜΑΔΑ Β ) ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 23 / 05 /2012 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ
Διαβάστε περισσότεραΑπό τον Δρ. Φρ. Γαΐτη* για το foodbites.eu
Από τον Δρ. Φρ. Γαΐτη* για το foodbites.eu Η μικροβιακή αύξηση μπορεί να επηρεάζεται από διάφορους ενδογενείς (εσωτερικούς) και εξωγενείς (εξωτερικούς) παράγοντες. Η αξιολόγηση αυτών των παραγόντων είναι
Διαβάστε περισσότεραΦοιτητες: Σαμακός Φώτιος Παναγιώτης 7442 Ζάπρης Αδαμάντης 7458
Φοιτητες: Σαμακός Φώτιος Παναγιώτης 7442 Ζάπρης Αδαμάντης 7458 1.ΕΙΣΑΓΩΓΗ 2.ΣΤΟΙΧΕΙΑΡΥΠΑΝΣΗΣ 2.1 ΠΑΘΟΦΟΝΟΙ ΜΙΚΡΟΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ 2.1.1 ΒΑΚΤΗΡΙΑ 2.1.2 ΙΟΙ 2.1.3 ΠΡΩΤΟΖΩΑ 2.2 ΑΝΟΡΓΑΝΕΣ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΙΚΕΣ ΔΙΑΛΥΤΕΣ ΣΤΟ
Διαβάστε περισσότεραΆνθρωπος και Περιβάλλον
Άνθρωπος και Περιβάλλον Οικολογία είναι: η επιστήμη που μελετά τις σχέσεις των οργανισμών (και φυσικά του ανθρώπου) με: τους αβιοτικούς παράγοντες του περιβάλλοντός τους, δηλαδή το κλίμα (υγρασία, θερμοκρασία,
Διαβάστε περισσότεραΕργασία Βιολογίας. Β. Γιώργος. Εισαγωγή 3.1 ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ. Μεταφορά ενέργειας στα κύτταρα
Εργασία Βιολογίας Β. Γιώργος Εισαγωγή Η ενεργεια εχει πολυ μεγαλη σημασια για εναν οργανισμο, γιατι για να κανει οτιδηποτε ενας οργανισμος ειναι απαραιτητη. Ειναι απαραιτητη ακομη και οταν δεν κανουμε
Διαβάστε περισσότεραΣήµερα οι εξελίξεις στην Επιστήµη και στην Τεχνολογία δίνουν τη
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7ο: ΑΡΧΕΣ & ΜΕΘΟ ΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ Συνδυασµός ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ & ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ Προσφέρει τη δυνατότητα χρησιµοποίησης των ζωντανών οργανισµών για την παραγωγή χρήσιµων προϊόντων 1 Οι ζωντανοί οργανισµοί
Διαβάστε περισσότεραΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ. ΘΕΜΑ Β Β1. Στήλη Ι Στήλη ΙΙ 1 Α 2 Β 3 Α 4 Α 5 Β 6 Β 7 Α
1 ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΙ ΕΠΑΛ (ΟΜΑΔΑ Β) ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 20 ΜΑΪΟΥ 2016 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ (ΠΑΛΑΙΟ ΣΥΣΤΗΜΑ) ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Α Α1. γ (συμβάλλουν
Διαβάστε περισσότεραΒιολογία Γενικής Παιδείας Γ Λυκείου. Άνθρωπος και Περιβάλλον (Κεφ.2)
Μάθημα/Τάξη: Κεφάλαιο: Βιολογία Γενικής Παιδείας Γ Λυκείου Άνθρωπος και Περιβάλλον (Κεφ.2) Ονοματεπώνυμο Μαθητή: Ημερομηνία: 13-02-2017 Επιδιωκόμενος Στόχος: 70/100 ΘΕΜΑ Α Να γράψετε στο τετράδιο σας τον
Διαβάστε περισσότεραΕΡΓΑΣΙΑ ΟΙΚΙΑΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΘΕΜΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ: ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ ΜΟΥ ΤΟΥ ΜΑΘΗΤΗ: ΑΣΚΟΡΔΑΛΑΚΗ ΜΑΝΟΥ ΕΤΟΣ
ΕΡΓΑΣΙΑ ΟΙΚΙΑΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΘΕΜΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ: ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ ΜΟΥ ΤΟΥ ΜΑΘΗΤΗ: ΑΣΚΟΡΔΑΛΑΚΗ ΜΑΝΟΥ ΕΤΟΣ 2013-2014 ΤΑΞΗ:B ΤΜΗΜΑ: Β1 ΡΥΠΑΝΣΗ- ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ Η καθαριότητα και η λειτουργικότητα
Διαβάστε περισσότερα3.1 Ενέργεια και οργανισμοί Όλοι οι οργανισμοί με εξαίρεση τους φωτοσυνθετικούς εξασφαλίζουν την απαραίτητη ενέργεια διασπώντας θρεπτικές ουσίες που
3.1 Ενέργεια και οργανισμοί Όλοι οι οργανισμοί με εξαίρεση τους φωτοσυνθετικούς εξασφαλίζουν την απαραίτητη ενέργεια διασπώντας θρεπτικές ουσίες που περιέχονται στην τροφή τους. Αντίθετα οι φωτοσυνθετικοί,
Διαβάστε περισσότεραKΕΦΑΛΑΙΟ 3ο Μεταβολισμός. Ενότητα 3.1: Ενέργεια και Οργανισμοί Ενότητα 3.2: Ένζυμα - Βιολογικοί Καταλύτες
KΕΦΑΛΑΙΟ 3ο Μεταβολισμός Ενότητα 3.1: Ενέργεια και Οργανισμοί Ενότητα 3.2: Ένζυμα - Βιολογικοί Καταλύτες Να συμπληρώσετε με τους κατάλληλους όρους τα κενά στις παρακάτω προτάσεις: 1. Ο καταβολισμός περιλαμβάνει
Διαβάστε περισσότεραΘΕΜΑ 1 Ο Α. Να επιλέξετε τη φράση που συμπληρώνει ορθά κάθε μία από τις ακόλουθες προτάσεις:
ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ 1 Ο Α. Να επιλέξετε τη φράση που συμπληρώνει ορθά κάθε μία από τις ακόλουθες προτάσεις: 1. Μία αλεπού και ένα τσακάλι που ζουν σε ένα οικοσύστημα ανήκουν: Α. Στον ίδιο πληθυσμό Β. Στην
Διαβάστε περισσότεραÏÅÖÅ. 3. Ποιοι από τους παρακάτω οργανισµούς δεν παράγουν αντιβιοτικά: α. τα πρωτόζωα β. οι µύκητες γ τα φυτά δ. τα βακτήρια Μονάδες 5
Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΘΕΜΑ Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθµό καθεµιάς από τις παρακάτω ηµιτελείς προτάσεις έως 5 και δίπλα το γράµµα που αντιστοιχεί στη λέξη ή τη φράση, η οποία συµπληρώνει
Διαβάστε περισσότεραΚεφάλαιο 1: Εισαγωγή. Κεφάλαιο 2: Η Βιολογία των Ιών
Κεφάλαιο 1: Εισαγωγή 1.1 Μικροοργανισμοί, Μικροβιολογία και Μικροβιολόγοι... 19 1.1.1 Μικροοργανισμοί... 19 1.1.2 Μικροβιολογία... 20 1.1.3 Μικροβιολόγοι... 21 1.2 Σύντομη Ιστορική Εξέλιξη της Μικροβιολογίας...
Διαβάστε περισσότεραΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ / Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: ΘΕΡΙΝΑ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 08/01/2012
ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ / Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: ΘΕΡΙΝΑ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 08/01/2012 ΘΕΜΑ 1 Ο Να επιλέξετε την φράση που συμπληρώνει ορθά κάθε μία από τις ακόλουθες προτάσεις: Στα τροφικά επίπεδα
Διαβάστε περισσότεραBΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΒΙΟΧΗΜΕΙΑΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ ΧΗΜΙΚΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΚΥΤΤΑΡΩΝ
BΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΒΙΟΧΗΜΕΙΑΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ ΧΗΜΙΚΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΚΥΤΤΑΡΩΝ 1. ΧΗΜΙΚΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΚΥΤΤΑΡΩΝ 2. BΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΒΙΟΧΗΜΕΙΑΣ Ι. ΑΤΟΜΑ ΚΑΙ ΜΟΡΙΑ ΙΙ. ΧΗΜΙΚΟΙ ΔΕΣΜΟΙ ΙΙΙ. ΜΑΚΡΟΜΟΡΙΑ ΣΤΑ ΚΥΤΤΑΡΑ
Διαβάστε περισσότεραΔ. Μείωση του αριθμού των μικροοργανισμών 4. Να αντιστοιχίσετε τα συστατικά της στήλης Ι με το ρόλο τους στη στήλη ΙΙ
Κεφάλαιο 7: Εφαρμογές της Βιοτεχνολογίας 1. Η βιοτεχνολογία άρχισε να εφαρμόζεται α. μετά τη βιομηχανική επανάσταση (18ος αιώνας) β. μετά την ανακάλυψη της δομής του μορίου του DNA από τους Watson και
Διαβάστε περισσότεραΠεριβαλλοντικά Συστήματα Ενότητα 8: Οικοσυστήματα (II)
Περιβαλλοντικά Συστήματα Ενότητα 8: Οικοσυστήματα (II) Χαραλαμπίδης Γεώργιος Τμήμα Μηχανικών Περιβάλλοντος και Μηχανικών Αντιρρύπανσης Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης
Διαβάστε περισσότεραΕργασία Βιολογίας 3.1 ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ
Εργασία Βιολογίας Καθηγητής: Πιτσιλαδής Β. Μαθητής: Μ. Νεκτάριος Τάξη: Β'2 Υλικό: Κεφάλαιο 3 3.1 ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ Την ενέργεια και τα υλικά που οι οργανισμοί εξασφαλίζουν από το περιβάλλον
Διαβάστε περισσότεραΦΥΣΙΚΟΧΗΜΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ
ΦΥΣΙΚΟΧΗΜΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ Η ΡΟΗ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ Η ροή του νερού μεταξύ των άλλων καθορίζει τη ζωή και τις λειτουργίες των έμβιων οργανισμών στο ποτάμι. Διαμορφώνει το σχήμα του σώματός τους, τους
Διαβάστε περισσότεραΕισαγωγή στην Επιστήμη του Μηχανικού Περιβάλλοντος Δ Ι Δ Α Σ Κ Ο Υ Σ Α Κ Ρ Ε Σ Τ Ο Υ Α Θ Η Ν Α Δ Ρ. Χ Η Μ Ι Κ Ο Σ Μ Η Χ Α Ν Ι Κ Ο Σ
Εισαγωγή στην Επιστήμη του Μηχανικού Περιβάλλοντος Δ Ι Δ Α Σ Κ Ο Υ Σ Α Κ Ρ Ε Σ Τ Ο Υ Α Θ Η Ν Α Δ Ρ. Χ Η Μ Ι Κ Ο Σ Μ Η Χ Α Ν Ι Κ Ο Σ Εισαγωγή στην Επιστήμη του Μηχανικού Περιβάλλοντος 1 ΜΑΘΗΜΑ 2 Ο & 3 O
Διαβάστε περισσότεραΥΔΑΤΙΝΗ ΡΥΠΑΝΣΗ ΥΔΑΤΙΝΗ ΡΥΠΑΝΣΗ-ΟΡΙΣΜΟΣ
Τι είναι ρύπανση: Ρύπανση μπορεί να θεωρηθεί η δυσμενής μεταβολή των φυσικοχημικών ή βιολογικών συνθηκών ενός συγκεκριμένου περιβάλλοντος ή/και η βραχυπρόθεσμη ή μακροπρόθεσμη βλάβη στην ευζωία, την ποιότητα
Διαβάστε περισσότεραΒΙΟΓΕΩΧΗΜΙΚΟΙ ΚΥΚΛΟΙ. Το σύνολο των μετασχηματισμών βιολογικής ή χημικής φύσης που λαμβάνουν χώρα κατά την ανακύκλωση ορισμένων στοιχείων
ΒΙΟΓΕΩΧΗΜΙΚΟΙ ΚΥΚΛΟΙ Το σύνολο των μετασχηματισμών βιολογικής ή χημικής φύσης που λαμβάνουν χώρα κατά την ανακύκλωση ορισμένων στοιχείων Επιβίωση οργανισμών Ύλη o Η ύλη που υπάρχει διαθέσιμη στη βιόσφαιρα
Διαβάστε περισσότερα1. Να οξειδωθούν και να παράγουν ενέργεια. (ΚΑΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ)
Θάνος Α. Β1 ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ 3.1 ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ Όλοι οι οργανισμοί προκειμένου να επιβιώσουν και να επιτελέσουν τις λειτουργίες τους χρειάζονται ενέργεια. Οι φυτικοί οργανισμοί μετατρέπουν
Διαβάστε περισσότεραμελετά τις σχέσεις μεταξύ των οργανισμών και με το περιβάλλον τους
Η ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΤΗΣ ΟΙΚΟΛΟΓΙΑΣ μελετά τις σχέσεις μεταξύ των οργανισμών και με το περιβάλλον τους Οι οργανισμοί αλληλεπιδρούν με το περιβάλλον τους σε πολλά επίπεδα στα πλαίσια ενός οικοσυστήματος Οι φυσικές
Διαβάστε περισσότεραΚΥΚΛΟΙ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ. Η ύλη που υπάρχει διαθέσιμη στη βιόσφαιρα είναι περιορισμένη. Ενώσεις και στοιχεία όπως:
ΚΥΚΛΟΙ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ Η ύλη που υπάρχει διαθέσιμη στη βιόσφαιρα είναι περιορισμένη. Ενώσεις και στοιχεία όπως: Το νερό (Η 2 Ο) Το οξυγόνο (Ο 2 ) Ο άνθρακας (C) Το άζωτο (N 2 ) Το θείο (S) Οφώσφορος(P) κυκλοφορούν
Διαβάστε περισσότεραΕδαφοκλιματικό Σύστημα και Άμπελος
Εδαφοκλιματικό Σύστημα και Άμπελος Δολαπτσόγλου Χριστίνα ΤΕΙ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΑΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΟΙΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΟΤΩΝ ΔΡΑΜΑ 2019 Chr. Dolaptsoglou Οργανική ουσία είναι όλα τα οργανικά υπολείμματα
Διαβάστε περισσότεραΕΙΣΑΓΩΓΗ 1. ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ
Τάξη Β1 Δ. Λουκία Μεταβολισμός ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η ενέργεια είναι κάτι απαραίτητο για όλες της διαδικασίες της ζωής, από την πιο απλή και ασήμαντη έως τη πιο πολύπλοκη και σημαντική. Έτσι σ ' αυτή την περίληψη
Διαβάστε περισσότεραΡΥΠΑΝΣΗ. Ρύποι. Αντίδραση βιολογικών συστημάτων σε παράγοντες αύξησης
ΡΥΠΑΝΣΗ 91 είναι η άμεση ή έμμεση διοχέτευση από τον άνθρωπο στο υδάτινο περιβάλλον ύλης ή ενέργειας με επιβλαβή αποτελέσματα για τους οργανισμούς ( ο ορισμός της ρύπανσης από τον ΟΗΕ ) Ρύποι Φυσικοί (εκρήξεις
Διαβάστε περισσότεραΕργασία για το μάθημα της Βιολογίας. Περίληψη πάνω στο κεφάλαιο 3 του σχολικού βιβλίου
Εργασία για το μάθημα της Βιολογίας Περίληψη πάνω στο κεφάλαιο 3 του σχολικού βιβλίου Στο 3 ο κεφάλαιο του βιβλίου η συγγραφική ομάδα πραγματεύεται την ενέργεια και την σχέση που έχει αυτή με τους οργανισμούς
Διαβάστε περισσότερα3.1 Ενέργεια και οργανισμοί
Δημήτρης Η. Β 1 25.3.14 3 Ο Κεφάλαιο 3.1 Ενέργεια και οργανισμοί Η ενέργεια έχει κεντρική σημασία για έναν οργανισμό, γιατί ό,τι και να κάνουμε χρειαζόμαστε ενέργεια. Ο κλάδος της βιολογίας που ασχολείται
Διαβάστε περισσότεραΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ. της Νικολέτας Ε. 1. Να οξειδωθούν και να παράγουν ενέργεια. (ΚΑΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ)
ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ της Νικολέτας Ε. 3ο Κεφάλαιο Περιληπτική Απόδοση 3.1. Ενέργεια και οργανισμοί Όλοι οι οργανισμοί προκειμένου να επιβιώσουν και να επιτελέσουν τις λειτουργίες τους χρειάζονται
Διαβάστε περισσότεραοµή, οργάνωση και λειτουργία οικοσυστηµάτων
ΕΥΤΕΡΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ οµή, οργάνωση και λειτουργία οικοσυστηµάτων Α. Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής Επιλέξετε τη σωστή από τις παρακάτω προτάσεις, θέτοντάς την σε κύκλο. 1. Τα φυτά αποκαλούνται ΠΑΡΑΓΩΓΟΙ επειδή
Διαβάστε περισσότεραπου χάνεται κατά την καλλιέργεια και του Ν στην ατμόσφαιρα συνεισφέρει στο φαινόμενο του θερμοκηπίου,, στην τρύπα του όζοντος και στην όξινη βροχή.
Επίδραση του ανθρώπου Γεωργία και επίδραση στον κύκλο του Ν Το Ν είναι το κύριο θρεπτικό που χάνεται κατά την καλλιέργεια και απελευθερώνεται ως οξείδια του Ν στην ατμόσφαιρα συνεισφέρει στο φαινόμενο
Διαβάστε περισσότεραΥΠΟΔΕΙΓΜΑΤΙΚΑ ΛΥΜΕΝΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΚΕΦ. 2ο
ΥΠΟΔΕΙΓΜΑΤΙΚΑ ΛΥΜΕΝΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΚΕΦ. 2ο ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΤΡΟΦΙΚΑ ΠΛΕΓΜΑΤΑ-ΑΛΥΣΙΔΕΣ-ΠΥΡΑΜΙΔΕΣ 1. Αντλώντας στοιχεία από το διπλανό τροφικό πλέγμα να βρεθούν τα εξής: α. Πόσες και ποιες τροφικές αλυσίδες δημιουργούνται;
Διαβάστε περισσότερα6 CO 2 + 6H 2 O C 6 Η 12 O 6 + 6 O2
78 ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΟΤΗΤΑ ΥΔΑΤΙΝΩΝ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΦΥΤΙΚΟΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ (μακροφύκη φυτοπλαγκτόν) ΠΡΩΤΟΓΕΝΕΙΣ ΠAΡΑΓΩΓΟΙ ( μετατρέπουν ανόργανα συστατικά σε οργανικές ενώσεις ) φωτοσύνθεση 6 CO 2 + 6H 2 O C 6 Η 12
Διαβάστε περισσότεραΘΕΜΑ 1 Ο ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: ΘΕΡΙΝΑ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 12/01/2014
ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: ΘΕΡΙΝΑ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 12/01/2014 ΘΕΜΑ 1 Ο Να επιλέξετε την φράση που συμπληρώνει ορθά κάθε μία από τις ακόλουθες προτάσεις: 1. Διαπνοή είναι η: Α.
Διαβάστε περισσότεραΘΕΜΑΤΑ ΟΙΚΟΛΟΓΙΑΣ 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.
ΘΕΜΑΤΑ ΟΙΚΟΛΟΓΙΑΣ 1. Ποιος από τους παρακάτω οργανισμούς χαρακτηρίζεται ως αυτότροφος; 1. αλεπού 2. βάτραχος 3. βελανιδιά 4. ψύλλος. 2. Ποιος από τους παρακάτω παράγοντες χαρακτηρίζεται ως αβιοτικός; 1.
Διαβάστε περισσότεραΒΙΟΛΟΓΙΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ 2004
ΒΙΟΛΟΓΙΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ 2004 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ 1 ο Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθµό καθεµιάς από τις παρακάτω ηµιτελείς προτάσεις 1 έως 5 και δίπλα το γράµµα που αντιστοιχεί στη λέξη ή
Διαβάστε περισσότεραΤι ξέρει ένας Μηχανικός Περιβάλλοντος;
Τι ξέρει ένας Μηχανικός Περιβάλλοντος; Η Επιστήμη του Μηχανικού Περιβάλλοντος είναι συνδυασμός των εξής επιστημονικών πεδίων: Πολιτικών Μηχανικών (Τομέας Υδραυλικής) Χημικών Μηχανικών (Φαινόμενα Μεταφοράς,
Διαβάστε περισσότεραΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΧΡΗΣΗ ΟΖΟΝΤΟΣ ΣΤΗΝ ΚΑΤΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ ΣΕ ΠΥΡΓΟΥΣ ΨΥΞΗΣ
ΧΡΗΣΗ ΟΖΟΝΤΟΣ ΣΤΗΝ ΚΑΤΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ ΣΕ ΠΥΡΓΟΥΣ ΨΥΞΗΣ Η χρήση του όζοντος για την κατεργασία νερού σε πύργους ψύξης αυξάνει σηµαντικά τα τελευταία χρόνια και αρκετές έρευνες και εφαρµογές που έχουν
Διαβάστε περισσότερα4. Ως αυτότροφοι οργανισμοί χαρακτηρίζονται α. οι καταναλωτές Α τάξης. β. οι παραγωγοί. γ. οι αποικοδομητές. δ. οι καταναλωτές Β τάξης.
ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΜΑ 1ο Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό καθεμιάς από τις παρακάτω ημιτελείς προτάσεις 1 έως 5 και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί στη λέξη ή στη φράση, η οποία
Διαβάστε περισσότεραΔΕΙΚΤΕΣ ΕΠΙΤΥΧΙΑΣ και ΔΕΙΚΤΕΣ ΕΠΑΡΚΕΙΑΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ. Ενότητα 4: Ερευνώντας τη Φωτοσύνθεση
ΔΕΙΚΤΕΣ ΕΠΙΤΥΧΙΑΣ και ΔΕΙΚΤΕΣ ΕΠΑΡΚΕΙΑΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Ενότητα 4: Ερευνώντας τη Φωτοσύνθεση Ομάδα Αναλυτικών Προγραμμάτων Βιολογίας Σχολική Χρονιά: 2014-2015 ΓΕΝΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ A. Οι μαθητές να κατανοήσουν
Διαβάστε περισσότεραΠαρουσίαση Εννοιών στη Βιολογία της Γ Λυκείου. Κεφάλαιο εύτερο Ενότητα: Ερημοποίηση Ρύπανση
Παρουσίαση Εννοιών στη Βιολογία της Γ Λυκείου Κεφάλαιο εύτερο Ενότητα: Ερημοποίηση Ρύπανση Τι ονομάζουμε ερημικά οικοσυστήματα; Πρόκειται για οικοσυστήματα που χαρακτηρίζονται από άγονα εδάφη, μικρή παραγωγικότητα
Διαβάστε περισσότεραΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ Γ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ
ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ Γ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΙ ΕΠΑΛ (ΟΜΑΔΑ Β ) ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 30 ΜΑΪΟΥ 2014 - ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙΔΩΝ: ΤΕΣΣΕΡΙΣ
Διαβάστε περισσότεραΦΥΣΙΚΟΙ ΠΟΡΟΙ Η ΣΧΕΣΗ ΜΑΣ ΜΕ ΤΗ ΓΗ Δ. ΑΡΖΟΥΜΑΝΙΔΟΥ
ΦΥΣΙΚΟΙ ΠΟΡΟΙ Η ΣΧΕΣΗ ΜΑΣ ΜΕ ΤΗ ΓΗ Δ. ΑΡΖΟΥΜΑΝΙΔΟΥ είναι οι παραγωγικές δυνάμεις ή το αποτέλεσμα των παραγωγικών δυνάμεων που υπάρχουν και δρουν στο φυσικό περιβάλλον και που για τον σημερινό άνθρωπο μπορούν,
Διαβάστε περισσότεραΠεριβαλλοντικά Συστήματα Ενότητα 7: Οικοσυστήματα (I)
Περιβαλλοντικά Συστήματα Ενότητα 7: Οικοσυστήματα (I) Χαραλαμπίδης Γεώργιος Τμήμα Μηχανικών Περιβάλλοντος και Μηχανικών Αντιρρύπανσης Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης
Διαβάστε περισσότεραΙσορροπία στη σύσταση αέριων συστατικών
Ισορροπία στη σύσταση αέριων συστατικών Για κάθε αέριο υπάρχουν μηχανισμοί παραγωγής και καταστροφής Ρυθμός μεταβολής ενός αερίου = ρυθμός παραγωγής ρυθμός καταστροφής Όταν: ρυθμός παραγωγής = ρυθμός καταστροφής
Διαβάστε περισσότεραΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ ΟΜΙΛΟΣ «ΑΛΦΑ» ΒΙΟΛΟΓΙΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ - ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Διαγώνισμα στα Κεφάλαια 1 & 2 19/2/2012
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ ΟΜΙΛΟΣ «ΑΛΦΑ» ΒΙΟΛΟΓΙΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ - ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Διαγώνισμα στα Κεφάλαια 1 & 2 19/2/2012 ΘΕΜΑ 1: Μονάδες 25 Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση 1. Τα σπειρύλλια είναι μορφή α. ιών β. μυκήτων
Διαβάστε περισσότεραΓια την αντιμετώπιση του προβλήματος της διάθεσης των παραπάνω αποβλήτων, τα Ελληνικά τυροκομεία ως επί το πλείστον:
Ο κλάδος της τυροκόμησης είναι παραδοσιακά ο κλάδος με τη μικρότερη απόδοση προϊόντων σε σχέση με την πρώτη ύλη. Για κάθε τόνο γάλακτος παράγονται περίπου 350 κιλά προϊόντος και περίπου 2,6 τόνοι απόβλητα
Διαβάστε περισσότεραΒΙΟΛΟΓΙΚΟΙ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΥΠΟΒΑΘΜΙΣΗΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ - 2
31-7-14 ΒΙΟΛΟΓΙΚΟΙ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΥΠΟΒΑΘΜΙΣΗΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ - 2 Στο σχήμα 1 του άρθρου που δημοσιεύσαμε την προηγούμενη φορά φαίνεται η καθοριστικός ρόλος των μικροοργανισμών για την ύπαρξη της ζωής, αφού χωρίς
Διαβάστε περισσότεραΕργασία στο μάθημα: ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΜΗΧΑΝΙΚΟΥΣ. Θέμα: ΕΥΤΡΟΦΙΣΜΟΣ
ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ Εργασία στο μάθημα: ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΜΗΧΑΝΙΚΟΥΣ Θέμα: ΕΥΤΡΟΦΙΣΜΟΣ 1 Ονομ/μο φοιτήτριας: Κουκουλιάντα Στυλιανή Αριθμός μητρώου: 7533 Υπεύθυνος καθηγητής:
Διαβάστε περισσότεραΜΗ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Το μεγαλύτερο μέρος των ενεργειακών μας αναγκών καλύπτεται από τα ορυκτά καύσιμα, το πετρέλαιο, τους ορυκτούς άνθρακες και το φυσικό αέριο. Τα αποθέματα όμως του πετρελαίου
Διαβάστε περισσότεραΔιαχείριση Αποβλήτων
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ Διαχείριση Αποβλήτων Ενότητα 11 : Βιομηχανικά Στερεά και Υγρά Απόβλητα Δρ. Σταυρούλα Τσιτσιφλή Τμήμα Μηχανικών Χωροταξίας, Πολεοδομίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης Άδειες Χρήσης Το
Διαβάστε περισσότερα7. Βιοτεχνολογία. α) η διαθεσιμότητα θρεπτικών συστατικών στο θρεπτικό υλικό, β) το ph, γ) το Ο 2 και δ) η θερμοκρασία.
7. Βιοτεχνολογία Εισαγωγή Τι είναι η Βιοτεχνολογία; Η Βιοτεχνολογία αποτελεί συνδυασμό επιστήμης και τεχνολογίας. Ειδικότερα εφαρμόζει τις γνώσεις που έχουν αποκτηθεί για τις βιολογικές λειτουργίες των
Διαβάστε περισσότεραΠεριβαλλοντική μηχανική
Περιβαλλοντική μηχανική 1 Εισαγωγή στην Περιβαλλοντική μηχανική Enve-Lab Enve-Lab, 2015 1 Οι στόχοι του μαθήματος Η συνειδητοποίηση των περιβαλλοντικών προοπτικών για την τεχνολογική δραστηριότητα Ευαισθητοποίηση
Διαβάστε περισσότεραΘέµατα Βιολογίας Γενική Παιδεία Γ Λυκείου 2000
Ζήτηµα 1ο Θέµατα Βιολογίας Γενική Παιδεία Γ Λυκείου 2000 Στις ερωτήσεις 1-5 να γράψετε στο τετράδιο σας τον αριθµό της ερώτησης και δίπλα το γράµµα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση. 1. Οι ιοί είναι :
Διαβάστε περισσότεραΑ4. Επιδερµική εξάτµιση είναι η εξάτµιση του νερού από την επιφάνεια: α. των λιµνών β. των φύλλων των χερσαίων φυτών γ. της θάλασσας δ. του εδάφους.
ΘΕΜΑ Α ΘΕΜΑΤΑ ΚΑΙ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΩΝ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ (ΝΕΟ ΣΥΣΤΗΜΑ) Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθµό καθεµιάς από τις παρακάτω ηµιτελείς προτάσεις Α1 έως Α5 και, δίπλα, το
Διαβάστε περισσότεραΘέµατα Βιολογίας Γενική Παιδεία Γ Λυκείου 2000
Θέµατα Βιολογίας Γενική Παιδεία Γ Λυκείου 2000 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ Ζήτηµα 1ο Στις ερωτήσεις 1-5 να γράψετε στο τετράδιο σας τον αριθµό της ερώτησης και δίπλα το γράµµα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση. 1. Οι
Διαβάστε περισσότεραΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ. ΖΗΤΗΜΑ 1 ο
ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΖΗΤΗΜΑ 1 ο Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό καθεμιάς από τις παρακάτω ημιτελείς προτάσεις Α1 έως Α5 και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί στη λέξη ή τη φράση, η οποία συμπληρώνει
Διαβάστε περισσότεραΥδατικοί Πόροι -Ρύπανση
Υδατικοί Πόροι -Ρύπανση Γήινη επιφάνεια Κατανομή υδάτων Υδάτινο στοιχείο 71% Ωκεανοί αλμυρό νερό 97% Γλυκό νερό 3% Εκμεταλλεύσιμο νερό 0,01% Γλυκό νερό 3% Παγόβουνα Υπόγεια ύδατα 2,99% Εκμεταλλεύσιμο νερό
Διαβάστε περισσότεραΤμήμα Τεχνολογίας Τροφίμων. Ανόργανη Χημεία. Ενότητα 11 η : Χημική ισορροπία. Δρ. Δημήτρης Π. Μακρής Αναπληρωτής Καθηγητής.
Τμήμα Τεχνολογίας Τροφίμων Ανόργανη Χημεία Ενότητα 11 η : Χημική ισορροπία Οκτώβριος 2018 Δρ. Δημήτρης Π. Μακρής Αναπληρωτής Καθηγητής Η Κατάσταση Ισορροπίας 2 Πολλές αντιδράσεις δεν πραγματοποιούνται
Διαβάστε περισσότεραµε βελτιωµένες ιδιότητες ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ ρ. Αντώνιος Παπαδόπουλος
Θερµικά τροποποιηµένη ξυλεία: Μία νέα τεχνική για ξύλο µε βελτιωµένες ιδιότητες ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ ρ. Αντώνιος Παπαδόπουλος Εισαγωγή Το ξύλο αποτελεί ιδανική πρώτη ύλη για πολλές κατασκευές. Η βιοµηχανία ξύλου
Διαβάστε περισσότεραΕΚΑΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ. ιαχείριση Αποβλήτων
ΕΚΤΟ ΚΕΦΛΙΟ ιαχείριση ποβλήτων ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΛΕΙΣΤΟΥ ΤΥΠΟΥ Ερωτήσεις της µορφής σωστό-λάθος Σηµειώστε αν είναι σωστή ή λάθος καθεµιά από τις παρακάτω προτάσεις περιβάλλοντας µε ένα κύκλο το αντίστοιχο γράµµα.
Διαβάστε περισσότεραΑΝΘΡΩΠΟΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Τι ονομάζουμε ροή ενέργειας σε ένα οικοσύστημα; Όσο αναγκαία είναι η τροφοδότηση ενός οικοσυστήματος με ενέργεια, άλλο τόσο αναγκαία είναι η διανομή της στους άλλους οργανισμούς
Διαβάστε περισσότεραΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ:Κ.Κεραμάρης ΑΡΧΕΣ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ
ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ:Κ.Κεραμάρης ΑΡΧΕΣ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ Κωνσταντίνος Ρίζος Γιάννης Ρουμπάνης Βιοτεχνολογία με την ευρεία έννοια είναι η χρήση ζωντανών
Διαβάστε περισσότεραΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΟ
ΘΕΜΑ Α Α1. γ Α2. β Α3. β Α4. β Α5. γ ΘΕΜΑ Β Β1. 1. Α 2. Β 3. Α 4. Α 5. Β 6. Β 7. Α ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΙ ΕΠΑΛ (ΟΜΑΔΑ Β ) ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 20 ΜΑΪΟΥ 2016 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ
Διαβάστε περισσότεραΠεριβαλλοντική Μηχανική
Περιβαλλοντική Μηχανική Υπολογισμός Τίνος; Γιατί; Πώς; Επινόηση; Αντιγραφή; Τι είναι νέο; Τι είναι τώρα διαφορετικό; Τι είναι νέο; Τι γνωρίζουμε ήδη; 1 Διυλιστήριο πετρελαίου 2 Χημική βιομηχανία Μονάδα
Διαβάστε περισσότεραB ΚΥΚΛΟΣ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΤΙΚΩΝ ΙΑΓΩΝΙΣΜΑΤΩΝ ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΘΕΜΑ Α ΘΕΜΑ Β
Α.1 1.1 α Βιολογία ΘΕΜΑ Α γενιικής παιιδείίας 1.2 δ 1.3 ε 1.4 δ 1.5 β A.2 Οι αποικοδοµητές είναι ο πληθυσµός Ε, διότι βέλη από όλους τους υπόλοιπους οργανισµούς καταλήγουν στον πληθυσµό Ε. Τα βέλη υποδηλώνουν
Διαβάστε περισσότεραΜαργαρίτα πεταλούδα βάτραχος φίδι
2.2 ΡΟΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Οι οργανισµοί έχουν ανάγκη από ενέργεια την οποία εξασφαλίζουν µε την τροφή τους. Τροφικές σχέσεις : Ποιοτικές :απεικονίζονται µε τροφικές αλυσίδες και τροφικά πλέγµατα Ποσοτικές: απεικονίζονται
Διαβάστε περισσότερα3.1 ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ
3.1 ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ Όλοι οι οργανισμοί προκειμένου να επιβιώσουν και να επιτελέσουν τις λειτουργίες τους χρειάζονται ενέργεια. Οι φυτικοί οργανισμοί μετατρέπουν την ηλιακή ενέργεια με τη διαδικασία
Διαβάστε περισσότερα