ΙΣΤΟΡΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ

Transcript

1 20 Μαΐου 2015 ΙΣΤΟΡΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Απαντήσεις Θεμάτων Πανελληνίων Εξετάσεων Ημερησίων & Εσπερινών Γενικών Λυκείων ΟΜΑΔΑ ΠΡΩΤΗ ΘΕΜΑ Α1 α. Σχολικό βιβλίο, σελ. 141: «Ισχυρότερο όργανο να αδρανοποιηθεί ο ΟΗΕ». β. Σχολικό βιβλίο, σελ.40: «Ο σουλτάνος η περίοδος των Τανζιμάτ (μεταρρυθμίσεων)». γ. Σχολικό βιβλίο, σελ. 38: «Ανατολικό ζήτημα ονομάζεται αντίπαλος των Οθωμανών Τούρκων, οι Ρώσοι». ΘΕΜΑ Α2 α. Σωστό β. Σωστό γ. Λάθος δ. Λάθος ε. Σωστό ΘΕΜΑ Β1 Σχολικό βιβλίο, σελ : «Την επανάσταση στερέωσαν κύμα φιλελληνισμού σε όλο τον κόσμο». ΘΕΜΑ Β2 α. Σχολικό βιβλίο, σελ. 73: «Η ομώνυμη Συνθήκη Ειρήνης γνωστός ως Β Βαλκανικός Πόλεμος». β. Σχολικό βιβλίο, σελ. 81: «Η Συνθήκη του Βουκουρεστίου να αναγνωρίσει την ελληνική κυριαρχία». 1

2 ΟΜΑΔΑ ΔΕΥΤΕΡΗ ΘΕΜΑ Γ1 α. Σχολικό βιβλίο, σελ. 34: «Η Ελλάδα του 1830 και είχαν καταστραφεί πολλές γέφυρες». β. Σχολικό βιβλίο, σελ. 34: «Ο Όθων έφερε μαζί του δεν επέτρεπαν στη χώρα να αναπτυχθεί». Ενδεικτική - σχεδιαγραμματική συνθετική απάντηση ερωτημάτων: Πρόλογος: Θέμα δοθέντων κειμένων Μεταβατική: Η αποδοχή του Όθωνα από τον ελληνικό λαό Κύριο μέρος: α. Όπως είναι γνωστό, η Ελλάδα του 1830 ήταν μια χώρα κατοίκων, με κατεστραμμένες τις παραγωγικές της υποδομές από τον δεκαετή πόλεμο που είχε προηγηθεί. Χαρακτηριστικά ο συντάκτης του πρώτου κειμένου σχολιάζει ότι όταν έφτασε ο Όθωνας στην Ελλάδα στις 25 Ιανουαρίου/6 Φεβρουαρίου 1833 μαζί με τα τρία μέλη της αντιβασιλείας, τον Armansperg, Maurer και τον Heideck, η χώρα βρισκόταν σε πλήρη αναρχία. Είναι γνωστό ότι ο εμπορικός στόλος και είχαν καταστραφεί πολλές γέφυρες. Στο πρώτο κείμενο επιπρόσθετα γίνεται αναφορά στην οικονομική κατάσταση της χώρας, η οποία χαρακτηρίζεται αξιοθρήνητη και χαώδης, καθώς και των αντίστοιχων οικονομικών υποχρεώσεων που βρίσκονταν σε εκκρεμότητα. Συγκεκριμένα παρουσιάζεται ότι η χώρα έπρεπε: - να πληρώσει καθυστερημένους από το 1827 έως το 1832 μισθούς των υπαλλήλων που υπολογίζονταν σε φοίνικες - να καταβάλλει την αποζημίωση των ναυτικών νησιών Ύδρα, Σπέτσες και Ψαρά, για να κινηθεί το εμπόριο. Οι αποζημιώσεις αυτές υπολογίζονταν σε 5 εκατ. φράγκα - να εξοφληθούν οι αποζημιώσεις των αγωνιστών, που τις είχε αναγνωρίσει η συνέλευση της Τροιζήνας και που ανέβαιναν σε φρ. 2

3 - να καταβληθούν στην Τουρκία αποζημίωση φρ. για την παραχώρηση της επαρχίας Λαμίας στα όρια του ελληνικού κράτους. - να εξοφληθούν και μερικές άλλες μικροπιστώσεις. - ν αντιμετωπίσει τις τακτικές δαπάνες της κρατικής μηχανής, - να πληρώσει τους τόκους του δανείου των 60 εκατ., που υπολογίζονταν σε φρ., - και να πληρώσει την υπηρεσία του χρεωλυσίου που υπολογίζονταν σε φρ. β. Ο Όθων, είναι γνωστό, ότι έφερε μαζί του από την Βαυαρία με τα πρότυπα της εποχής, αλλά και του κλασικισμού που δέσποζε στις προτιμήσεις. Όπως είναι γνωστό και επιβεβαιώνεται από τον συντάκτη του δεύτερου κειμένου ο Όθωνας και η αντιβασιλεία επικεντρώθηκαν στην εσωτερική οργάνωση του κράτους και ένας από αυτούς τους τομείς ήταν η νομοθεσία. Συγκεκριμένα στο δεύτερο κείμενο αναφέρεται ότι οργάνωσε την δικαιοσύνη και συνέταξε κώδικες. Επιπλέον, είναι γνωστό ότι οργανώθηκε η διοίκηση του κράτους. Αναλυτικότερα, στο δεύτερο κείμενο αναφέρεται ότι η διοίκηση οργανώθηκε κατά το πρότυπο του διοικητικού οργανισμού και μηχανισμού που λειτουργούσε τότε στη Βαυαρία και στα άλλα μεσαία ή μικρά γερμανικά κράτη κατ επίδραση του γαλλικού συγκεντρωτικού διοικητικού συστήματος του Επίσης, επισημαίνει ότι αυτό το διοικητικό σύστημα ισχύει κατά βάση μέχρι σήμερα. Επιπρόσθετα, στο δεύτερο κείμενο αναφέρεται ότι διατηρήθηκαν τα 7 υπουργεία που προϋπήρχαν (εξωτερικών, δικαιοσύνης, εσωτερικών, εκκλησιαστικών και εκπαιδεύσεως, οικονομικών, στρατιωτικών, ναυτικών) και πρόσθεσε ως παράρτημα του υπουργείου εσωτερικών το δημοσιονομικό γραφείο, που ήταν απαραίτητο για την επίλυση των καυτών, όπως σχολιάζονται εποικιστικών προβλημάτων της χώρας. Μεταξύ των παραπάνω τομέων, είναι γνωστό ότι η δημόσια εκπαίδευση, οι δημόσιες υπηρεσίες, η πολεοδομία της νέας πρωτεύουσας και τα μνημειακά κτίριά της μαρτυρούν αξιόλογο επιτελείο νομομαθών, οικονομολόγων, στρατιωτικών, αρχιτεκτόνων και καλλιτεχνών. Ένας ακόμη τομέας που οργανώθηκε και παρουσιάζεται στο δεύτερο κείμενο είναι εκείνος των οικονομικών με την οργάνωση του Ανώτατου Λογιστηρίου, των κεντρικών και επαρχιακών ταμείων και του Εθνικού Νομισματοκοπείου. Στην οργάνωση αυτών ιδιαίτερη, όπως επισημαίνεται ήταν η συμβολή του Maurer. Τέλος, αναφέρεται ότι στις 27 Σεπτεμβρίου/9 Οκτωβρίου1833 ιδρύεται το Ελεγκτικό Συνέδριο με πρόεδρο τον Γάλλο οικονομολόγο Arthémond de Regny, ο οποίος εργάστηκε με ακαταπόνητο, όπως επισημαίνεται, ζήλο για την οργάνωση των οικονομικών του κράτους. Σε ορισμένους τομείς, κυρίως στη διοίκηση, είναι γνωστό ότι πέτυχαν το έργο τους. Σε άλλους τομείς δεν επέτρεπαν στη χώρα να αναπτυχθεί. 3

4 Επίλογος: Αποτίμηση της προσπάθειας για την οργάνωση του κράτους μετά από τον σκληρό αγώνα των Ελλήνων για απελευθέρωση των εδαφών και την εκκρεμότητα για απελευθέρωση αλύτρωτων ακόμη Ελλήνων, καθώς και την ανάπτυξη φιλελεύθερων κινημάτων για την προαγωγή συνταγματικών και κοινοβουλευτικών θεσμών. ΘΕΜΑ Δ1 α. Σχολικό βιβλίο, σελ. 82: «Στον αυστροσερβικό πόλεμο δεν έγινε δεκτή από τον Κωνσταντίνο». β. Σχολικό βιβλίο, σελ. 82: «Η ουδετερότητα της Ελλάδας ήταν αναγκασμένος να παραιτηθεί». Ενδεικτική - σχεδιαγραμματική συνθετική απάντηση ερωτημάτων: Πρόλογος: Θέμα δοθέντων κειμένων Μεταβατική: Αναφορά στον πόλεμο που ξεκίνησε στην Ευρώπη και τελικά επεκτάθηκε γεωγραφικά και έγινε παγκόσμιος. Η συγκρότηση των δύο στρατοπέδων και η προσπάθεια προσεταιρισμού της Ελλάδας με τις συνακόλουθες συνέπειες για την εσωτερική πολιτική κατάσταση της χώρας. Κύριο μέρος: α. Στον αστροσερβικό πόλεμο, είναι γνωστό ότι η ελληνική κυβέρνηση έκρινε ότι η Ελλάδα δηλαδή των δυνάμεων τις οποίες θεωρούσε ότι θα υπερίσχυαν στον πόλεμο, όπως επιβεβαιώνεται και από τις πληροφορίες του πρώτου κειμένου. Συγκεκριμένα, γίνεται αναφορά στους συναισθηματικούς θεσμούς που είχε ο Βενιζέλος με τις δύο χώρες, οι οποίες μαζί με την Ρωσία σχημάτιζαν τις δυνάμεις της Αντάντ, όπως διαφορετικά ονομαζόταν η Τριπλή Συνεννόηση. Οι συντάκτες του πρώτου και του δεύτερου κειμένου αναφέρουν έναν ακόμη λόγο για την στάση του Βενιζέλου, καθώς πίστευε ότι ήταν ευνοϊκή η συγκυρία για την επίτευξη των υπόλοιπων εδαφικών προσδοκιών της χώρας. Εξάλλου, όπως είναι γνωστό, με τις χώρες αυτές την Ελλάδα συνέδεε και η πίστη στις φιλελεύθερες δημοκρατικές αρχές. Αντιθέτως, ο υπουργός εξωτερικών Γεώργιος Στρέιτ, ο βασιλιάς Κωνσταντίνος και το Γενικό Επιτελείο, αρχηγοί του οποίου, σύμφωνα με τις πληροφορίες του δεύτερου κειμένου ήταν ο Βίκτωρ Δούσμανης και Ιωάννης Μεταξάς έκριναν και την εδαφική επέκτασή της. Αναλυτικότερα αιτιολογείται η στάση του 4

5 βασιλιά Κωνσταντίνου στο πρώτο κείμενο, όπου αναφέρεται ότι ο βασιλιάς, επίτιμος στρατάρχης του γερμανικού στρατού και παντρεμένος με την αδελφή του κάιζερ της Γερμανίας Γουλιέλμου Β, έτρεφε μεγαλύτερο σεβασμό προς τις στρατιωτικές ικανότητες των Κεντρικών Δυνάμεων, της Γερμανίας και της Αυστροουγγαρίας. Ο συντάκτης του δεύτερου κειμένου αναφέρεται στην προσπάθεια του Βενιζέλου, ο οποίος, όπως επισημαίνει, κατέβαλε όλες του τις δυνάμεις, για να πείσει τον βασιλιά και το Γενικό Επιτελείο να ταχθούν στο πλευρό της Αντάντ. Στην συνέχεια ο συντάκτης προσθέτει μία ακόμη αιτία της επιμονής του βασιλιά και του Γενικού Επιτελείου για στάση ουδετερότητας που ήταν οι στρατιωτικές νίκες των Γερμανών και Αυστριακών σε όλα τα μέτωπα και η αποτυχία της Αντάντ στην μετέπειτα επιχείρηση στα Δαρδανέλλια. Έτσι, θεωρούσαν, σύμφωνα με τις πληροφορίες του δοθέντος κειμένου ότι η νίκη αναλογούσε στους Γερμανούς. Εξαιτίας της διαφωνίας στους κόλπους της πολιτικής ηγεσίας της χώρας, είναι γνωστό ότι ξέσπασε πολιτική κρίση, η οποία εκδηλώθηκε την 25 η Αυγούστου 1914 με την υποβολή παραίτησης της κυβέρνησης από τον Βενιζέλο, η οποία όμως δεν έγινε δεκτή από τον Κωνσταντίνο. β. Η ουδετερότητα της Ελλάδας έγινε, όπως είναι γνωστό, ακόμη πιο επικίνδυνη για τη χώρα, όταν τον Φεβρουάριο του 1915 η αγγλική κυβέρνηση, εν όψει της επιχείρησης κατά των Στενών που προετοίμαζε, πρότεινε στην Ελλάδα να συμμετάσχει στην επιχείρηση με αντάλλαγμα «σπουδαίες» εδαφικές παραχωρήσεις στα παράλια της Μικράς Ασίας, όπως επιβεβαιώνεται από τον συντάκτη του πρώτου κειμένου. Συγκεκριμένα στο κείμενο αναφέρεται ότι ένα μήνα πριν τον Ιανουάριο του 1915 ο Γκρέι είχε προτείνει στην Ελλάδα να παραχωρήσει τις νεοαποκτηθείσες περιοχές της Καβάλας, της Δράμας και των Σερρών στη Βουλγαρία με αντάλλαγμα αφενός τη Βόρειο Ήπειρο και αφετέρου την ακόμα πιο ελκυστική αν και αόριστη, όπως σχολιάζεται υπόσχεση «σημαντικών εδαφικών παραχωρήσεων στις ακτές της Μικράς Ασίας», η οποία με τον μεγάλο ελληνικό πληθυσμό της, συνιστούσε σημαντικό στόχο των αλυτρωτικών φιλοδοξιών. Η προσφορά είναι γνωστό ότι ήταν άκρως δελεαστική για την ελληνική κυβέρνηση. Αποτελούσε συνάμα την επιχείρηση για την εκπόρθηση των Στενών. Ο Βενιζέλος εγκατέλειψε τότε και τους τελευταίους δισταγμούς του για την έξοδο της Ελλάδας από την ουδετερότητα, ο οποίος ανυπομονούσε, όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στο τρίτο κείμενο, και πρότεινε, όπως είναι γνωστό, την συμμετοχή της Ελλάδας στην επιχείρηση των 5

6 δυνάμεων της Συνεννόησης στην Καλλίπολη. Ο Κωνσταντίνος δεν αποδέχτηκε την πρόταση, παρά το γεγονός ότι είχε συμφωνήσει στην αρχή με την ελληνική συμμετοχή, σύμφωνα με τις πληροφορίες του τρίτου κειμένου, αλλά άλλαξε γνώμη επηρεασμένος από την παραίτηση του αρχηγού του ελληνικού Γενικού Επιτελείου, συνταγματάρχη Ιωάννη Μεταξά, μελλοντικού στρατιωτικού δικτάτορα, ο οποίος φοβόταν ότι η Βουλγαρία θα επωφελείτο από οποιαδήποτε ελληνική ανάμειξη. Ο Βενιζέλος ήταν αναγκασμένος, όπως είναι γνωστό, να παραιτηθεί. Επίλογος: Αναφορά στην κορύφωση του εθνικού διχασμού με την εκδήλωση του κινήματος στην Θεσσαλονίκη από τον Βενιζέλο και την εξάπλωση του διχασμού στο στράτευμα. Η έξωση του βασιλιά ήταν η μοναδική λύση για την συμμετοχή της χώρας στον Α Παγκόσμιο πόλεμο στο πλευρό της Αντάντ και την δικαίωση της πολιτικής του Βενιζέλου από τα συνακόλουθα εδαφικά οφέλη της χώρας. 6