[Philodemi] [De rhetorica] Liber incertus. (PHerc. 1004) coll recognoverunt. Graziano Ranocchia et Christian Vassallo

Transcript

1 [Philodemi] [De rhetorica] Liber incertus (PHerc. 04) coll recognoverunt Graziano Ranocchia et Christian Vassallo

2 CONSPECTUS SIGLORUM P PHerc. 04 O apographum Oxoniense PHerc. 04 N apographum Neapolitanum PHerc. 04 N ac N pc lectio N ante correctionem lectio N post correctionem Alessandrelli M. Alessandrelli per verba Armstrong D. Armstrong per litteras vel per verba Blank D. Blank per verba Cirillo [S. Cirillo], [Illustrazione inedita di PHerc. 04], Napoli , Archivio dell Officina dei Papiri XXI/2, 1-3 Delattre D. Delattre per verba Essler H. Essler per litteras vel per verba Fiorillo M. Fiorillo, Errori e correzioni nel PHerc. 04 (Filodemo, Retorica VII), CErc, 43 (2013), 3-61 Hammerstaedt J. Hammerstaedt per verba Henry B.W. Henry per litteras vel per verba Iovine G. Iovine per verba Janko R. Janko per litteras vel per verba Mayer A. Mayer, Aristonstudien, Philologus, Suppl. XI, McOsker M. McOsker per verba Privitera I. Privitera per verba Puglia E. Puglia per verba Sudhaus S. Sudhaus (ed.), Philodemi Volumina Rhetorica, I, Lipsiae: Teubner, 1892, VH 2 III Herculanensium voluminum quae supersunt. Collectio altera, III, Neapoli: e Museo publico, 1864, CONSPECTUS SIGNORUM α β γ litterae dubiae quae aliter legi possunt

3 αβγ litterae suprapositae vel suppositae ab editoribus recognitae et loco suo collocatae αβγ litterae alterutrius vel utriusque apographi αβγ litterae a librario deletae αβγ litterae a librario additae {αβγ} litterae ab editoribus deletae αβγ litterae ab editoribus additae [αβγ] litterae ab editoribus suppletae αβγ litterae e fonte gemino ab editoribus suppletae α β γ litterae apographi ab editoribus mutatae [ ] litterae deperditae [ ( )] una vel duae litterae deperditae [] dimidia littera deperdita paragraphos diple obelismene spatium vacuum spatiolum α//β duae partes eiusdem versus e fragmentis diversis coniunctae

4 Col. 32 PHerc. 04, quater suppos. in cr. 2, pz. 1, col. 43 collocatum 1 ]υ ε [ -4 (ζ, π), (ο, ε, θ, ϲ) 2 ] ω [ -4 desc., vest. 4 ] ω [ -4 sup. vest., (π, γι) ] λ [ -4 dext. sup. bracchium vel ramus, inf. vert. 6 ]τω[ ]ντ ουϲπολι[ -4 8 ] ϲαδεαυτ [ -4 dext. sup. vest., (ω, ο, ε, θ, ϲ), inf. vert. 9 ]α [ -4 sup. vest. ]ω ιδικα [ -4 ] ντ[ -4 inf. vest. Col desunt versus fere 2 ]υ ε [ ] ω [ deest versus 1 ] ω [ ] λ [ ]τω[ ]ντ ουϲπολι[ ] ϲαδεαυτ [ ]α [ ]ω ιδικα [ ] ντ[ desunt versus 7

5 Col desunt versus fere 2 ]υε [ ] ω [ deest versus 1 ] ω[ ] λ [ ]τω[ ]ν τοὺϲ πολι[τ ] ϲα δ ἑαυτ [ ]α [ ]ωι δικα[ ] ντ[ desunt versus 7 Col. 32 primum edidimus

6 Coll desunt Col. 3 PHerc. 04, suppos. in cr. 2, pz. 1, col. 38 et bis suppos. ibid. inter coll. 40 et 41 et ter suppos. ibid. col. 43 collocata (finis manus B ) 1 ] -3 sup. vert., asc. ε [ -1 (κ, ν), sin. inf. vert. ]λ [ -1 2 ] [ -3 (ζ, δ) ]η [ -3 ] [ -1 asc. ]λ [ -1 3 ] η κο [ -3 (ϲ, θ, ε, ο ), inf. vert. ] [ -1 (ν, κ ) ] ν [ -1 sup. arcus 4 ] [ -3 inf. vert. ]ωνε -3 [ -1 (η, ν) ] ο [ -1 inf. arcus, (η, π, τ), desc., inf. vest. ] ι δ ι κ [ -3 (η, π, γι, τι), inf. vert. vel asc. ]ω πα [ -1 (ζ, γ, δ ), (η, γ, τι) ]ν -2 6 ]διετελ [ -3 (ε, ο, ϲ, θ) αι λ -2 ε -1 γων -2 7 ]α υτ ων -3 εω[ ( )]α ν -2 (ν, α, λ, χ, κ), vert., vert. 8 ] π εν ουθετ -3 (ι, η ), (ε, ο, ω, ϲ, θ ) ρ οντι ρο -2 inf. apex, (π, τ) 9 ] α [ -3 (κ, η), (λ, α, δ), sup. vest. ]οϲ εω ιϲεν -2 (ω, ο, ι) ]ν εικ τατοο -2 (ο, ϲ) 11 ] ϲθοπερ εν [ ] ι -2 (ω, ν), (δ, α, λ), (ϲ, ε) 12 ] ωϲεπαθ [ -2 (λ, κ, γ), (ε, θ, ο, ω), sup. et inf. vert. ] [ -1 (τ, γ, π), inf. asc. vel vert. 13 ] ω [ -2 (γ, τ, π) ]ϲτην [ -2 (µ, λι, λϲ) ] ηϲη -1 (δ, λ) 14 ]λειτι ητε[ -2 (κ, χ) 1 ] τ [ ] [ -2 (ω, ν, ι), sin. sup. vert., (κ, χ, υ, ιϲ, ιθ, ιο, ιε) ] δ να -1 (ο, ω), (υ, ι, γ), (ϲ, ο) 16 ] -2 inf. vest. [ -1 inf. desc., inf. vert., (α, χ, λ) ] ε -1 (γ, τ) 17 ] [ -2 (α, λ, δ, χ) ] [ -1 sup. vert., inf. vert., med. vest., sup. vert. ν ] [ -1 inf. vest. ] -1 inf. vert., (ε, θ, ο, ϲ) Col desunt versus fere 24 ] ε [ ( )]λ [ ( ) ] [ ( )]η [ ] [ ]λ [ ( ) ] η κο [ ] [ ] ν [ ( ) ] [ ]ωνε [ ] ο [ ( ) ] ι δ ι κ [ ]ω πα [ ( )]ν ]διετελ [ ]αι λε γων ]α υτ ων[ ] εω[ ( )]α ν ] π εν ουθετ ρ ον τι ρο ] α [ ]οϲ εω ιϲεν ( )]ν εικ τατοο ] ϲθοπερ εν [ ] ι [ ] ωϲεπαθ [ ] [ ] ω [ ( )]ϲτην [ ] ηϲη ]λειτι ητε[ ( )] τ [ ] [ ] δ να ( )] [ ] ε ] [ ( )] [ ]ν ( )] [ ]

7 Coll desunt Col desunt versus fere 24 ] ε[ ( )]λ[ ( ) ] [ ( )]η[ ] [ ]λ[ ( ) προ]ϲ ηκο [ ] [ ] ν[ ( ) ] [ ]ων εν [ ] ο [ ( ) ]η δίκη [ι ϲι]ωπα [ ( )]ν ] διετέλε [ι κ]αὶ λέγων ] αὐτῶν, [κ]α ὶ τ έω[ϲ] ἀντε]ῖ πεν οὐθ ἕτε ρόν τι π ρο- ϲε]κ άλ ε [ι ἐκεῖν]οϲ ἕω{ι}ϲ ἐν φιλο]νεικό τατο{ο} ϲ ], ὥ ϲθ ὅπερ ἐν [ ] ι[ ] ωϲ ἔπαθε ν [ ] ἀ [ντα]γ ω[νι]ϲτὴν µ [ὴ ] ηϲη πο]λειτικ ὴ τέ[χνη ( )] τ [ ] [ τ]ὸ δύ ναϲ θαι ] [ ] ε ] [ ( )] [ ]ν ( )] [ ] (c. 26 linee e 1 parola mancanti) conveniente/convenientemente/converrebbe c. 2-3 parole, 1 linea e 1-2 parole mancanti) giustamente tacere (c. 2-3 parole mancanti) continuava perfino dicendo (c. 2 parole mancanti) e controargomentò né alcun altro fatto/circostanza chiamò a testimone [costui] fintantoché in (1 parola mancante) estremamente battagliero/polemico (1 parola mancante), al punto che ciò che in (c. 2-3 parole mancanti) aveva subito (1 parola mancante) antagonista non (c. 2-3 parole mancanti) [arte] politica (c. -4 parole mancanti) il poter/saper parlare (3 linee mancanti) Col. 3 primum edidimus ϲι]ωπάζ η [ι α]ν e.g. * 6 ἀλλά e.g. * 7 εὖ πρόϲ] (vel περί]) e.g. * 11 init. ἐγένεθ ] et fin. δ [υ]ϲ ί[ν e.g. * 12 fin. [κα]τ e.g. *

8 Col. 36 PHerc. 04, suppos. in cr. 2, pz. 1 inter coll. 38 et 39 et bis suppos. ibid. inter coll. 41 et 42 collocata (initium manus A ) 1 ] -2 inf. vest. 2 ]ε κ[ -2 3 ]ρικηϲµο[ -2 ] ιϲι -2 horiz., (ε, θ) 4 ]β οηθηαι [ -2 (δ, µ, α, λ) ]ε ικνυ -2 ] [ -2 sup. desc., sup. vert., (α, λ, δ) ] [ -2 inf. arcus, (ε, θ, ο, ϲ), (ι, υ, ρ) ] [ -2 (λ, α, δ) 6 ] [ -2 horiz. 7 ]ο ρ [ -2 ]κ ηϲο [ - 2 (υ, χ ) ] []υ [ -2 inf. vert., (ϲ, ε), sin. inf. asc. 8 λ ον υπο φιλοϲ [ -2 ]φ α[ -2 sup. vert. apicata 9 τελουµεν η ν ουδ α[ -2 (ε, ο, ϲ, θ ), (γ, τ, π ) εκε ν ο ϲω κ τειλε γε [ -2 inf. apex, (ρ, β, α, λ, δ), (α, λ ), sup. vert. 11 ε χρην οτ ι δυεινο[ -2 ] ω -2 (ϲ, ε) 12 βοηθειω[ -2 ] ε νω[] -2 dext. inf. arcus, (µ, λλ, λα. λι) 13 δαλλη [ -2 (λ, α, δ, χ), (α, λ, o) ] κε -2 (δ, ξ, ζ), inf. vert., (α, ε), subter lineam vert., sup. apex vel horiz. 14 α [] [] ϲω ν [ -2 sin. sup. horiz., (δ, ζ, ξ ), inf. arcus, inf. vert. ] [ -2 (ρ, β) ] -2 (κ, χ), (λ, α, δ, χ) 1 ] κ α -2 (υ, χ) ]ο[ -2 ] ι λ -2 sup. vest., (τ, π), sin. vert. 16 ] [ -1 (χ, ρ, β) ] ϲ [] υ [ -2 dext. sup. vest. 17 ] [ -1 inf. vert., (α, λ, χ) ] [ -1 desc. ]κ [ -2 (α, λ, µ) 18 παϲω [ -1 (ν, κ, µ, λ) ] [ -1 (κ, η, ν), asc. ] []α -2 (δ, α, λ) 19 ταµε[ -1 ] [ -2 (ε, ϲ), (υ, π) 20 γει οκ [ -1 (τ, κ, γ) ] -2 inf. vert., sin. inf. arcus 21 λι ικ [ -1 (τ, π) ] ρ[ -2 inf. vest. 22 α[ -1 ]κ [ -1 ] α [ - 2 inf. vest. Col desunt versus fere 20 ] ]ε κ[ ( ) ]ρικηϲµο[ ] ιϲι ]β οηθηαι [ ]ε ικνυ ] [ ] [ ] [ ] [ ]ο ρ []κ ηϲο [ ] []υ [ λ ον υπο φιλοϲ [ ]φ α [ τ ε λουµεν η ν ουδ α[ εκε ν οϲω κ τε ιλε γε [ ε χρην οτ ι δυεινο[ ] ω [ βοηθειω[ ( )] ε νω [ δαλλη [ ( )] κε α [] [] ϲω ν [ ] [ ] ] κ α[ ( )]ο[ ( )] ι λ ] [ ] ϲ []υ [ ] [ ] [ ]κ [] παϲω [ ] [ ] []α ταµε[ ] [ γει οκ [ ( )] λι ικ [ ] ρ[ α[ ]κ [ ] α [

9 Col desunt versus fere 20 ] ]εκ[ ( ) ῥητο]ρικῆϲ µο[ ] ιϲι ]βοηθῆ, αἱ δ [ὲ δ]εικνυ- ] [ ] [ ] [ ὑ]π [ὸ ῥητ]ορ[ι]κῆϲ ο [ ] []υ [ λον ὑπὸ φιλοϲ[ο]φί α[ϲ τ ε λουµένην. οὐδὲ γ ὰ[ρ ἐκεῖ νο Ϲωκρ ά τει λέγει [ν ἐχρῆν, ὅτι δυεῖν ο[ὐ]ϲ ῶ[ν βοηθειῶ[ν µαχ]ο µ ένω[ν δ ἀλλήλ α [ιϲ ] κε α [] [] ϲων[ ] [ ] ] κα[ ( )]ο[ ( )] ιλ ] [ ] ϲ[]υ[ ] [ ] [ ]κα [ὶ] παϲῶν [ ] [ ] []α ταµε[ ] [ γει τ οκ[ ( )] π ο λιτ ικ[ ] ρ[ α[ ]κ[ ] α[ (c. 22 linee e 1 parola mancanti) della retorica (c. 3-4 parole mancanti), le altre (c. 1 parola, 1 linea e 2-3 parole mancanti) perfezionata [dalla] retorica (c. 3-4 parole mancanti) dalla filosofia. E, infatti, non era necessario che dicesse a Socrate quelle cose, perché essendo (la filosofia e la retorica) due ausili in competizione/contrasto l uno con l altro (c. 2-3 parole e 4 linee mancanti) di tutte (c. 3-4 parole, 1 linea e 4- parole mancanti) politica (c. 2-3 parole e 1 linea mancante) Col. 36 primum edidimus 7-8 ο ὐ µ [ᾶλ] λον e.g. * 8-9 ϲυν] - vel ἀπο] τελουµένην e.g. * 9 γ ὰ[ρ Henry 11 ο[ὐ]ϲ ῶ[ν Henry µαχ]ο µ ένω[ν] δ ἀλλήλ α [ιϲ Essler

10 Col. 37 PHerc. 04, cr. 2, pz. 1, [col. 1] et bis suppos. ibid. inter coll. 42 et 43 collocatum 1 [ -2 inf. apex 2 κ[ -2 3 µ []µ εν ε [ -2 (ο, ϲ), (υ, φ ), vert., desc., sup. vert., inf. horiz ηνκοιν η ν[ (α, λ, δ ), (τ, π) α δ υνα µιανπ [ -2 6 [ ] θ[ ]ικαιτα ϲπ αρα[ -2 (ζ, δ, ξ), (ϲ, ε, ω) 7 [ -2 (τ, π) ] ϲεανϲυ [ - 2 sup. vert., (π, τ), (α, λ, δ), inf. vert. 8 ρ η ι κ ατ [ - 2 ] ρεφεινπαρα [ -2 (τ, π, γ) 9 ϲι[ ] η α [ -2 (κ, λ), (ω, ο), (µ, οι, ει, ϲι, θι), (ν, π, γ, ι) ] κτ -2 (ε, ξ), (η, ιι), (ϲ, θ, ο, ε ), (θ, ϲ, ε, ο) τ ωιδ ο υδ αµ[ -2 ]βα[ ]τη [ -2 dext. sup. vest., (γ, π), sup. vest., sup. vest. ]ω ϲε [ -2 (ι, γ, π) 12 ] ην διδ ον[ -2 inf. vert. 13 ] [ -2 vert., (ε, θ, ο, ϲ) 14 ] [ -2 sup. desc. vel arcus ]κει αι κ [ -2 (ν, κ), (ε, ο ), (λ, χ) 1 ]ν [ -2 ] ρεξαν αγκ[ -2 sup. asc. 16 ] ν ει [ -2 (ε, θ, ο, ϲ) ]η ορευ ι -2 (τ, γ), (ε, θ, ο, ϲ), sup. vest. υ dext. inf. horiz. vel arcus 17 ] δακ ν [ -2 (ο, ω), (υ, χ), (ο, ω, θ) ] (α, ω) 18 ] χ ο[ -2 med. vert. vel arcus ] ω τ [ -2 (π, τ), (ο, ε, θ, ϲ), (ρ, υ, χ), (ο, ε) 19 ]αγωµ [ -2 (α, λ, δ) ] δ -2 vert. vel desc., inf. desc. 20 ] υ ω τον [ -2 (ο, θ, β), inf. vest., sin. sup. apex ] [ -2 (ϲ, ε), (α, λ, δ) 21 ]ιωκω [ -2 sin. sup. arcus 22 φ[ -2 ] [ -2 desc. ] οϲ [ -2 sup. vert. vel desc. 23 ο[ -2 ] [ -2 (γ, π, τ, ν), (η, υ, τ) ] [ -2 (ν, α, λ, δ), inf. vest. Col desunt versus fere 19 [ κ [ µ []µ εν ε [ ( ) ηνκοιν η ν[ ( ) α δ υνα µιανπ [ [ ] θ[ ]ικαιτα ϲπ αρα[ [ ] ϲεανϲυ [ ρ η ι κ ατ [ ] ρεφεινπαρα [ ϲι[ ] η α [ ] κτ [ ( ) τ ωιδ ο υδ αµ[ ( )]βα[ ( ) ( )]τη [ ]ω ϲε [ ( ) ( )] ην διδ ον[ ( ) ] [ ] [ ( )]κει αι κ [ ( )]ν [ ] ρεξαν αγκ[ ( )] ν ει [ ( )]η ορευ ι υ ] δακ ν [ ] ( )] χ ο[ ] ω τ [ ]αγωµ [ ( )] δ ] υ ω τον [ ( )] [ ( )]ιωκω [ φ[ ] [ ] οϲ [ ο[ ] [ ] [

11 Col desunt versus fere 19 [ κ[ µο [] µὲν ε [ ( ) α τ ὴν κοινὴν [ ( ) ἀδυναµίαν π[ [ ]ϲ θ[α]ι καὶ τὰϲ παρα[ [ ] α ϲ, ἐὰν ϲυγ [κυρῆι κατ[αϲ]τ ρέφειν παρὰ [ ϲι[ν], µ ὴ ἀ [ ]ε κτῆ ϲ θ [αι, τῶι δ οὐδαµ[ῶϲ] βα[ ( ) ( )]τη [ ]ωϲε [ ( ) ( )]τ ην διδον[ ( ) ] [ ] [ ( ) οὐ]κ εἶν αι κ [ ( )]ν[ γ]ὰ ρ ἐξ ἀνάγκ[ηϲ ( )] νει[ ( ) ῥ]ητ ορεύε ιν ϲ υ- ]ο υ δακν [ ] ( )] χο[ ] ωτ [ ]αγωµα [ι ] δ ] υ ωτον [ ( )] [ ( )]ιωκωϲ [ φ[ ] [ ] οϲ[ ο[ ] [ ] [ (c. 21 linee e 1 parola mancanti) da una parte (c. 3-4 parole mancanti) la comune (c. 2 parole mancanti) incapacità (c. 1 parola mancante), qualora accada di morire (?) tra (1 parola mancante) non (1 parola mancante); d altra parte, al fatto di non assolutamente (c. 1 parola, 3 linee e 1 parola mcanti) [non] essere; (c. 1 parola mancante), infatti, necessariamente (c. 2-3 parole mancanti) pronunciare discorsi/praticare l oratoria (1 parola e 7 linee mancanti) Col. 37 primum edidimus 4- δι] ὰ τ ὴν κοινὴν [τοῦ λέγειν e.g. * -6 π[αραϲκευά] ζ [ε]ϲ θ[α]ι e.g. * 9 ἀπ [οκ]ε κτῆ ϲ θ [αι vel ἀν [ακ]ε κτῆ ϲ θ [αι * 8-9 [Λά] κ ω ϲι[ν] e.g. * 21 βεβ]ιωκώϲ vel (κατ)ηξ]ιωκώϲ e.g. *

12 Col. 38 PHerc. 04, cr. 2, pz. 1, [col. 2] et suppos. ibid. col. 40 collocatum 1 α [ (π, τ), sin. sup. ramus 2 ] τ ε η [ ] [ inf. vert. apicata, inf. vert., (ν, η, κ ), sup. vest. 4 ] [] [ ] [ vert. vel arcus, (ε, ο, θ, ϲ), (π, τ, γι, τι), vert. ] ϲ[ ( )] [ (λ, α), (α, λ), vest. 6 ] ι (ε, ϲ, ξ) 7 in marg. sin. coronis [ -1 (π, ιι, γι, ιγ), (ρ, β) ] -1 (ϲ, θ, ε, ο) ] ε (λ, α, χ) 8 ων [ -1 (δ, α, λ), (ε, θ, ο, ϲ, κ, χ) ] τ υ (ρ, φ, ψ), inf. vert., (ο, ε, ϲ, θ) 9 θουϲα [ -1 ναιτ[ ταϲ -1 sin. sup. horiz. vel arcus ϲ inf. asc. vel vert., dext. inf. arcus τ [ (ε, ϲ) 12 ε ιϲ -1 ν ι (ο, ε, θ, ϲ) 13 οιη [ (λ, α, δ), (ο, ε, θ, ϲ), (γ, τ), (τ, υ) 14 αουκαι[ ] λ (ν, π, γι), (α, λ) 1 ε ι δυν [ (ν, π, κι, ιι), (ο, θ), (α, λ) 16 ] α ε [ (τ, π, γ), (ϲ, ε), (π, τ), (ι, γ, ν, π, ρ) 17 [ sin. sup. apex, (λ, α, δ, µ), (ε, θ, ο, ϲ) Col desunt versus fere 12 ( )]α [ ( ) ] τ ε η [ ] [ deest versus 1 ] [] [ ] [ ( ) ] ϲ[ ( )] [ ( ) ]ια[ ] ιω [ ] ε χ [ ( )] ε γειν βι ων [ ] τ υ µη πει θουϲα [ ]ε ργα ϲτικηνε ι ναιτ[ ]υ []ναµιντοιαυ ταϲ ϲφερειπιϲτ []ϲ ε ιϲε µη πειθουϲιν ι οιη [ ]ων αλλω ν τι αουκα λη θηλεγοι ε ν φαµ ε ιδυν [ ]α ι τ ουϲα κ[ ] α ε [ ( ) [ desunt versus 3

13 Col desunt versus fere 12 ( )]α [ ( ) ] τεη [ ] [ deest versus 1 ] [] [ ] [ ( ) ] ϲ[ ( )] [ ( ) ]ια[ ] ιω π ρ [ο]ϲ εχ[ ( )] λ έγειν. Βίων δ ὲ [πε]ρ ὶ το ῦ µὴ πειθοῦϲ ἀ[π]εργαϲτικὴν εἶναι τ[ὴν δ]ύ{[]}ναµιν τοιαύταϲ π ρ ο ϲφέρει πίϲτε [ι]ϲ εἰ ϲὲ µὴ πείθουϲιν ο ἱ λ ό γ οι ἢ τ {[ ]}ῶν ἄλλων τιν ά, οὐκ ἂν ἀ ληθῆ λέγοιεν φάµενο ι δύνα [ϲθ]αι τοὺϲ ἀκ[ούον]τ αϲ π εί [θειν [ desunt versus 3 (c. 18 linee mancanti) dire. Bione, poi, [riguardo] al fatto che [l ]abilità retorica non è produttrice di persuasione adduce siffatte prove: «se i discorsi non persuadono te o qualcuno degli altri, (costoro) non affermerebbero il vero dicendo di essere capaci di [persuadere] gli ascoltatori (4 linee mancanti) Col. 38 primum edidimus 6 πλ]ε ίω e.g. Alessandrelli 7 π ρ [ο]ϲ έχ[εϲθαι] vel π ρ [ο]ϲ έχ[οντα] e.g. * 8 [περ]ὶ τ ο ῦ Henry τ[ὴν δ]ύ{[]}ναµιν Essler ({[]} *) 11 π ρ ο ϲφέρει Blank 13 τ {[ ]}ῶν Hammerstaedt 1 φάµενο ι Hammerstaedt δύνα [ϲθ]αι Iovine 16 π εί [θειν Blank

14 Col. 39 PHerc. 04, cr. 2, pz. 1, [col. 3] 2 τ υ ρ (ο, ε, ϲ), (β, ρ, η) 3 ] ε ιν [] [ sin. inf. desc., inf. vert. apicata, sin. med. horiz., sup. arcus, (α, δ, λ) 4 κ [ ( )] [ (ε, ο, ω, θ, ϲ), (ε, θ, ο, ϲ) ] αο [ ]φ [ (ν, λι), (ο, θ, ε, υ), (ϲ, ο), (π, ιγ) 6 ] [ ] ω ε (ε, θ, ο, ϲ), inf. vest., (τ, υ) 7 [ ] φ [ sin. inf. vert., (α, λ, δ, µ), sup. vest., (ε, θ, ο, ϲ) ν []ω ν [ (ε, ϲ, ν, λι, αι), inf. apex vel arcus 8 υ [ ( )] [ ] [ sin. inf. asc., (ω, αι), (ϲ, ο), asc. vel arcus 9 ] υ (η, ν, π, ι), (ε, ϲ), (ο, ε, ϲ, θ) α νο sin. sup. vert., inf. vest., (ϲ, θ, ο, ε), (τ, π), inf. desc. vel arcus, (ξ, ζ, κ), (ε, ϲ), inf. vest. 11 κ α inf. vest., (µ, λλ, αλ) 12 ο ο inf. vest. 13 ] ι med. horiz. 14 χη ϲδ [ (ο, ε, ϲ, θ), (ρ, υ, φ, υ, γ, τ), sin. sup. apex vel arcus, (α, λ, δ), (υ, χ) 1 ϲ [ (τ, π, α, ν), (η, π) ] ον ρ (τ, γ, π), (α, λ, χ), (γ, τ), (α, λ) 16 ] [] [ inf. horiz. vel arcus, inf. vest., (π, η, γ) 17 ] ει [ (α, λ, χ ), (ϲ, θ, ο, ε ) 18 ρ [ (α, λ, χ) ] [ inf. vest., vest., (µ, ω) 19 ] ε χν (τ, π, γ, ξ), sin. sup. vest. 20 ] [ ] ϲ (ρ, β), sup. vert., (π, γγ), (υ, χ), vert. 21 ] π inf. desc. Col desunt versus fere 20 ]εχ [ ]ν τ υ ρ [ ( ) ] ε ιν [] [ ( )]ντικ [ ( )] [ ( ) π[ ( )] αο [ ]φ [ εν [ ] [ ( )] ω ευ ϲ α ν [ ( ) [ ] φ [ ]π ν []ω ν [ ( )]υ [ ( )] [ ] [ ]δ [ ]διο[ ] υδα νο ]υκ ου ν οιτ[ ]υ [ ]ω ντιδο κ αζον τ εϲ ρη τορευε ιν δε µη βουλοµ ενο ουφαι ν οντα[ ( )] ιθ εϲθαιµ ηο υν χη ϲδ [ ]τω νεπι ϲ [ ( )] ον ραν[ ( ) π αρ [ ] [] [ ( )]ν εζ[ ( )] ει [ ]ε ω ( )]ρ [ ] [ ]ν ονω [ ]τ [ ( )]τ[ ] ε χν ( )] [ ] ϲτι ] πειθει ]ϲ αυτου ε

15 Col desunt versus fere 20 ]εχ[ ]ντο υ β ρ[ ( ) ]α γ ειν [] [ ( )]ντικ [ ( )] [ ( ) π[ ( )] αο [ ]φ [ εν[ ] [ ( )π]ρ ωτ ευϲαν[ ( ) [ ] φ [ ]πνε [ῖ] ων [ ( )]υ [ ( )] [ ] ο [ὐ]δ[ὲ] Διο[γέν]η ϲ ο ὐδ Ἀρ ι ϲ τ ό ξ ε νοϲ ο]ὐκοῦν οἱ τ[ο]ύ[τ]ων τι δοκι µ άζοντεϲ, ῥητορεύειν δὲ µὴ βουλόµενοι, οὐ φαίνοντα[ι π]ε ίθεϲθαι; µὴ οὖν χη ϲ δυ [να]τῶν ἐπι- ϲτ η [ ( )] ονα γ ὰ ρ αν[ ( ) παρ[ ] [] [ ( )]ν εζ[ ( )] ει [ ]εω ( )]ρ [ ] [ ]νονω[ ]τ[ ( )]τ[ ]τ εχν ( )] [ ] ϲτι ] πειθει ]ϲαυτοῦ ε- (c. 27 linee e 2-3 parole mancanti) [né] Diogene né Aristosseno. Non sembrano forse lasciarsi convincere coloro che approvano una di queste cose, ma non vogliono praticare l oratoria/pronunciare discorsi? 1. Dunque non (1 parola mancante) di cose possibili (c. 2 parole mancanti) infatti (c. 1-2 parole e 7 linee mancanti) Col. 39 primum edidimus 1 Trad. alternativa: Non sembrano quindi lasciarsi convincere coloro che approvano una di queste cose, ma non vogliono praticare l oratoria/pronunciare discorsi.

16 Col. 40 PHerc. 04, cr. 2, pz. 1, [col. 4] et suprapos. ibid. inter coll. 37 et 38 collocatum 1 ] [ ] [ inf. asc., subter lineam vert. apicata, (ε, θ), (υ, χ, ν) 2 ] α (λ, α, χ, κ) ιϲ[ +1 dext. inf. desc. vel arcus, (α, λ, δ, χ), (λ, κ, ν, ιϲ) 3 ] α inf. arcus vel horiz., (τ, π, ϲ, ε) κ (α, λ, χ) β ελ +1 inf. vest. 4 ι (τ, χ, π, ξ, ϲ) η ε (ν, χ, οι, ϲι) ο τ sin. sup. vert. ω [ (ν, π, κ, γ, η, ι) ] ε +1 (υ, π, τ, γ), (κ, λ, ν), (υ, ι, α) υ (θ, ο) ο [ (υ, χ) ]ν[ +1 ] ε ι +1 vert., (π, τ), (µ, ν, λ, ο) 6 ] ρ (η, ιι) ο +1 (τ, π, ξ, ζ) ρ inf. vert. α τ ου +1 7 αλλη τε +1 8 νηετερου (χ, δ, α), sup. vest. et inf. apex α γµ ατοϲ +1 inf. vert. 9 γ ν π [ (ο, ϲ), (υ, ν), (α, λ), inf. et subter lineam vert., (α, λ), (ο, ε, θ, ϲ) ] ακι ϲ οτ ιδ ι +1 (λ, α) τ µ αλλο (ω, ο), sup. vert. vel arcus ντω[ +1 ] υ +1 (ϲ, ε), (ν, µ, λ) 11 ε [ ] τ sin. sup. apex vel desc., (ω, ο, θ), (ν, η, ιι) 12 init. [ (θ, ε) ] του [ dext. inf. vest., (δ, α) 13 ] θ ει [ (η, ι), (α, λ, µ) 14 ] ϲ [ (π, τ), sup. vert., (τ, υ), (ο, β) 1 ] π ε [ (υ, κ, χ), inf. vert. apicata 17 τ [ (α, λ, δ) Col desunt versus fere 24 ] [ ] [ ( )] αβ οντεϲ των ιϲ[ ( )] αµενωνκ β ελ ιϲτη εχο τ ω [ ] ε υϲπειθο [ ( )]ν[ ( )] ε ι ρ η ορικηκ υρ α τ ου ]ειθειν ω ϲπεραλλη τε νηετερου α γµ ατοϲ γ ν π [ ] ακι ϲ οτ ιδ ι τ[ ] µ αλλο ντω[ ] υ ε [ ] τα [ [ ] του [ ϲ θ[ ( )] θ ει [ ( ) τιν [ ( )] ϲ [ δια[ ] π ε [ ( ) ρευ ει ν[ ( ) τ [ deest versus 1

17 Col desunt versus fere 24 ] [ ] [ ( )]λ αβόντεϲ τῶν µ ά λ ιϲ[τ ἐ- πι]ϲ τ αµένων κα ὶ βελτ ίϲτην ἐχόν των, [ο]ὐ κ εὐ θ ὺϲ πείθου [ϲι]ν[ ( )] ει ἡ ῥητ ορικὴ κυρί α τοῦ π]είθειν, ὥϲπερ ἄλλη τέχ νη ἑτέρου π ρ άγµατοϲ ο ὐ γὰ ρ ἂ ν πο [λ]λ άκιϲ οἱ ἰδι- ῶ τ[α]ι µᾶλλον τῶ[ν] ϲ υν ει [δότ]ω ν τα[ [ ] του [ ϲθ[αι ]η θεια [ ( ) τιν[ ( )]π ι ϲτ ο [ διὰ [το]ῦ πει [ ( ) ρεύειν [ ( ) τα [ deest versus 1 (c. 2 linee e 1 parola mancanti) coloro che (la) 1 conoscono al massimo livello e ne possiedono una eccellente, non subito riescono a convincere (c. 2-3 parole mancanti) la retorica è responsabile del convincere come un altra arte (lo è) di un altra cosa; non spesso, infatti, i profani più di coloro che sanno (c. 1 parola, 1 linea e 1 parola mancanti) verità/ausilio (c. 2-3 parole e 1 linea mancanti) attraverso [l atto del] convincere/essere convinti (c. 1 parola e 3 linee mancanti) Col. 40 primum edidimus 2-3 ἐ πι]ϲ τ αµένων Essler 9 οἱ Blank -11 ϲ υν ει [δότ]ω ν Puglia 11 τὰ [ῥητορικά e.g. Hammerstaedt 13 ἀλ]η θεια vel [βο]η θεια [ e.g. * 1-16 ῥητο] ρεύειν vel προϲαγο] ρεύειν e.g. * 1 Scil. l arte o abilità retorica.

18 Col. 41 PHerc. 04, cr. 2, pz. 1, suprapos. inter coll. 38 et 39 collocatum 1 ]ϲω [ +1 subter lineam vert., (κ, υ), (ν, κ) 2 ]υ θεϲπ[ +1 3 ] ε ωι[ +1 (κ, χ, α, λ, ϲ) 4 ] ν [ +1 (π, ν), (ε, ϲ), (κ, π, ν, η), sin. sup. ramus ] [ +1 (φ, ρ, β), dext. sup. vert., (ϲ, ε), inf. vert. 9 [ +1 (δ, ζ) [ +1 (χ, υ) 11 ρ [ ] [ +1 inf. vert. 14 ] τ[ +1 (ρ, β) 1 ] [ +1 (ρ, φ, ψ), (ο, θ, β) 16 ] [ +1 dext. sup. ramus, sin. sup. ramus, sup. vert. Col desunt versus fere 12 ]ϲω [ ( ) ]υ θεϲπ[ ] ε ωι[ ] ν [ ] [ desunt versus 3 [ [ ρ [ deest versus 1 ( )] [ ( ) ( )] τ[ ( ) ( )] [ ( ) ] [ desunt versus fere 4

19 Col desunt versus fere 12 ]ϲω [ ( ) ]υθεϲπ[ ] εωι[ ] ν [ ] [ desunt versus 3 [ [ ρ[ deest versus 1 ( )] [ ( ) ( )]ρ τ[ ( ) ( )] [ ( ) ] [ desunt versus fere 4 Col. 41 primum edidimus 2 το]ῦ Θέϲπ[ιδοϲ e.g. * ]φ η ϲ ι [ e.g. *

20 Col. 42 PHerc. 04, suprapos. in cr. 2, pz. 1 inter coll. 39 et 40 collocatum 1 [ +1 inf. vest. 2 ] [ +1 inf. vert. 3 ] [ +1 (ο, ϲ) 7 ] [ +1 (κ, ν) 9 ] [ +1 (τ, π), (ο, ϲ) ] ε [ +1 inf. vert., (ο, θ) 12 ] [ +1 desc. vel arcus 13 ]οιϲ +1 Col desunt versus fere 17 [ ] [ ] [ desunt versus 3 ] [ deest versus 1 ] [ ] ε [ deest versus 1 ] [ ( )]οιϲ desunt versus 2

21 Col. 43 PHerc. 04, bis suprapos. in cr. 2, pz. 1 inter coll. 37 et 38 et bis suppos. in cr. 3, pz. 1, col. 49 collocata 1 ] ει[ -2 (λ, α) 2 ] [ -2 inf. desc. vel arcus 3 υ [ -2 (δ, α, λ), (α, λ, δ) 7 ]µ [ ]τ η [ +2 sin. med. arcus vel vert. 18 ]υ ]η ρτη ]κ ι[(α, λ) ] [vert. apicata, sin. inf. asc. ] φαϲιν -2 (µ, α, λ, κ, χ) Col desunt versus fere 12 ( )] ει[ ] [ ( )]υ [ ( ) desunt versus 3 ]µ [ ( ) desunt versus ]τ η [ desunt versus 4 ]υ ]η ρτη ( )]κ ι[ ] [ ] φαϲιν

22 Col. 44 PHerc. 04, bis suprapos. in cr. 2, pz. 1, col. 39 et bis suppos. in cr. 3, pz. 1, col. 49 collocata 1 ] [(ν, αι, λι, κι), (κ, χ) ]ω ι [ +2 dext. inf. vert., (ο, ϲ), inf. vert. 2 ]το νου [ +2 (κ, χ), (υ, χ) 3 ] ενζ[ +2 (ε, ο, θ, ϲ), (ϲ, ε) 4 ]ω [ ]η νου δ [ ] υ [ -2 (τ, π, ξ, ζ) 16 ρη [ - 2 ] κ[ +2 (α, λ, κ) 17 α [ -2 (π, τ) 18 αυ τ [ -2 sin. inf. asc. vel vert. 19 η[ -2 (α, λ, δ, χ), (π, τ, ξ, ϲ) 20 ]νο [ -2 (ϲ, ο) Col desunt versus fere 12 ] []ω ι [ ( )]το νου [ ] ενζ[ ]ω [ ( ) desunt versus 8 ( )]η νου δ [ ( ) ( )] υ [ ( ) deest versus 1 ρη [ ] κ[ α [ αυ τ [ α η[ ( )]νο [ ( )

23 Col desunt versus fere 12 ] []ω ι [ ( )]τονου υ [ ] ϲ εν ζ[ ]ω[ ( ) desunt versus 8 ( )]ηνουδ[ ( ) ( )] υ[ ( ) deest versus 1 ῥή[τορ]α κ[ α [ αυτ [ η[ ( )]νο [ ( ) (c. 27 linee mancanti) retore (c. 2-3 parole e 4 linee mancanti) Col. 44 primum edidimus

24 Col. 4 PHerc. 04, suppos. in cr. 3, pz. 1, col. 48 collocatum 1 ] [ -2 vest. 2 ] [ -2 asc. 3 ] [ -2 inf. vest. ] υνα -2 (δ, λ, α) 4 ] [ -2 vest. ]ν τω νε -2 (ϲ, υ) ] υ π ο δε ι -2 (ϲ, ε, ο) 6 ]η ο -2 (τ, υ) 7 ] -2 (ο, θ, ρ, β), (ε, θ, ο, ϲ), (ν, κ) 8 ] -2 (ω, ο) 9 ]ε ρ -2 (υ, χ), (π, τ) Col. 4 9 desunt versus fere 33 ( )] [ ( ) ( )] [ ( ) ] [ ] υνα ] [ ]ν τω νε ( )] υ π ο δε ι ]η ο ] ] ]ε ρ

25 Col. 4 9 desunt versus fere 33 ( )] [ ( ) ( )] [ ( ) ] [ ]δ υνα- ] [ ]ντων ε ( )] ὑποδει- ῥ]ητ ορ ] ] ]ευ ρ (c. 3 linee e 3-4 parole mancanti) abilità retorica/poter/possibile (c. 6-8 parole mancanti) esempio/mostrare/dimostrare (c. 2-3 parole mancanti) retore/retorica/praticare l oratoria (c. 3-4 parole e 2 linee mancanti) Col. 4 primum edidimus

26 Col. 46 PHerc. 04, suppos. in cr. 3, pz. 1 inter coll. 48 et 49 collocatum 1 ]α [ -1 2 ]γ ο[ -1 ] [ -1 (ω, ο, ϲ) ] η ϲ[ -1 (τ, γ) ] η[ -1 (ρ, β) 3 τα ι ϲπο[ -1 ] ϲινωϲ [ -1 (ε, ϲ), (τ, π) 4 [ -1 vest. ]ν ιφ ε ρον ω[ -1 (ε, ϲ), inf. vest., (τ, υ) αθεν α αιδυοκα [ -1 (κ, φ), (κ, λ, ιϲ) 6 ] αθροουϲενε [ -1 (λ, α), (κ, χ) 7 ]ϲ καιβουλε υτη [ -1 8 κ δι [ -1 dext. inf. desc., vert., (κ, η, ν) ]ιοιϲ[ π µ [ -1 (α, λ) 14 [ -1 (ε, θ, ο, ϲ) ] η ω [ -1 dext. sup. horiz. 1 λυϲιτ ιτ ο ιϲπλ θε [ -1 (ε, ϲ), (λ, α, χ), (ε, κ), (η, τ), (ϲ, ο) 16 π αραινο[ -1 ]ε νωνο [ -1 (υ, χ) 17 ρα φ ρ ο ειπ [ -1 (ε, ϲ), (ε, ο), inf. vert. (τ, υ), (ο, ϲ), sin. sup. ramus vel arcus, (τ, γ ) 18 ρ ευει νπρ [ -1 (τ, π), (ο, ϲ, θ, ε), inf. vest., (τ, π) 19 νο υϲλογου [ -1 (ϲ, ο) 20 τ[ -1 ]η ντων[ -1 Col desunt versus fere 22 ]α [ ]γ ο[ ] [ ] η ϲ[ ] η[ τα ι ϲπο[ ] ϲινωϲ [ [ ]ν ιφ ε ρον ω[ ( ) αθεν α αιδυοκα [ ] αθροουϲενε [ ]ϲ καιβουλε υτη [ κ δι [ ]ιοιϲ[ ( ) desunt versus 4 π µ [ [ ] η ω [ ( ) λυϲιτ ιτ ο ιϲπλ θε [] π αραινο[ ( )]ε νωνο [ ρα φ ρ ο ειπ [ ρ ευει νπρ [ ( ) νο υϲλογου [ τ[ ]η ντων[ ( )

27 Col desunt versus fere 22 ]α[ ]γο[ ] [ ] ηϲ[ ] η[ ταῖϲ πό[λ]ε ϲιν, ὡϲ τ [ὸν λόγ [ο]ν ἐ π ιφερόντ ω[ν οὐχὶ κ αθ ἕνα κ αὶ δύο κα[ὶ τρεῖϲ, ἀλ]λ ἁθρόουϲ ἐν ἐκ [κλη- ϲίαι]ϲ καὶ βουλευτη[ρίοιϲ κα ὶ δικ [αϲτηρ]ίοιϲ [ ( ) desunt versus 4 πα µ[ [ ] η ω[ ( ) λυϲιτε λ ε ῖ τοῖϲ πλή θεϲ [ι] παραινο[υµ]ένων οὐ [παραφέ ρε ι τ ο ῦ τ, εἰ π[ρὶν ῥητ ο ρεύειν προ τ [ ( ) νουϲ λόγουϲ [ τ[ ]ην τῶν [ ( ) (c. 24 linee mancanti) alle/nelle città, poiché pronuncian[d]o l orazione non di fronte a uno, a due e a tre (persone), ma (di fronte) a tutti insieme nelle assemblee, nei consigli e nei tribunali (c. 1-2 parole e 6 linee mancanti) essendo raccomandato [ciò che] è vantaggioso per le masse, non adduce/arreca ciò, se [prima] di pronunciare (c. 2-3 parole mancanti) discorsi (c. 2-3 parole mancanti) dei/degli/delle (c. 2-3 parole mancanti) Col. 46 primum edidimus 3-4 τ [ὸν λό] γ [ο]ν Blank κ αθ Hammerstaedt, qui et κα[ὶ τρεῖϲ suppl. 6 ἀλ]λ Hammerstaedt 6-7 ἐκ [κλη ϲίαι]ϲ Hammerstaedt οὐ [πα] ραφέ ρε ι Henry προ τ [εταγµέ] νουϲ vel προ τ [ιθεµέ] νουϲ e.g. *

28 Col. 47 deest Col. 48 PHerc. 04, cr. 3, pz. 1, [col. 1] et suppos. ibid. inter coll. 0 et 1 collocatum 6 β [ inf. vest. 7 ] ι inf. horiz. et dext. sup. vest. 8 ω ι sin. inf. asc. et dext. inf. uncus ο ο (γ, τ) 12 ] εκ [ sup. vert., med. vest. ] γ [ dext. sup. vest., (ε, θ, ο, ϲ) 18 π τ [ -1 sin. sup. vest. ]ζ [ -1 (ο, ϲ) 19 ] [ -1 sup. apex Col desunt versus fere 23 ( )]α [ desunt versus 3 ( )]ε [ ( )]ειν β [ ( )] ιδοξειποιειν ( )]υτοϲεγκω ι ( )]ουϲτηϲρητο ρικηϲ ]θετολ ο ουϲειµη ( )]υϲι νουκαληϲη ] εκ [ ] γ [] ( )]νο[ ( ) desunt versus 4 π τ [ ( )]ζ [ ( ) ( )] [ ( )

29 Col. 47 deest Col desunt versus fere 24 ( )]α[ desunt versus 3 ( )]ε[ ( )]ειν. β [ ( )]κ ( )] τ ι δόξει ποιεῖν, ὁ δὲ τοιο]ῦτοϲ ἐγκωµ ιαϲτικ]οὺϲ τῆϲ ῥητορικῆϲ ϲυνέ]θετο λόγ ουϲ εἰ µὴ πείθo]υϲιν, οὐ καλήϲῃ ] εκ [ ] γ [] ( )]νο[ ( ) desunt versus 4 π τ [ ( )]ζ [ ( ) ( )] [ ( ) (c. 30 linee e 2 parole mancanti) crederà di comporne uno/fare qualcosa, [e] costui 1 compose discorsi di encomio per la retorica; se (questi) non [persuadono], non (li) chiami (c. 8 linee mancanti) Col. 48 primum edidimus 8 ὁ δὲ τοιο]ῦτοϲ *: ὁ τοιo]ῦτοϲ Janko 11 πείθo]υϲιν McOsker 1 Scil. l anonimo avversario/fonte di Filodemo in questa sezione del libro (coll ).

30 Col. 49 PHerc. 04, cr. 3, pz. 1, [col. 2] et suppos. ibid. inter coll. 1 et 2 collocatum 1 ] ρ [ -1 desc., (ε, ϲ), (η, κ) 2 ] [ ] [ -1 (ο, ϲ), inf. arcus sicut β, ε, θ, ο, ϲ, vert. 3 ] [ -1 (κ, χ, υ), sup. vert. vel desc. 4 ] []ν πο [ -1 sup. vert., (λ, κ ) ] []α[ -1 vert., (α, λ, δ ), duo vert. 6 η ι [ -1 inf. arcus 7 ] [ sup. arcus vel arcus ] ι inf. vert. apicata 8 δ [ inf. vest. ] inf. arcus, sin. inf. arcus 9 ] ν ν dext. inf. desc. vel arcus, dext. inf. vest. 11 ο (θ, ε) 12 ι ωνδι τ [ ] ο υϲυ (τ, π), (α, λ, δ), (ο, ω), sup. horiz. et med. vest., sin. inf. vert. 13 ] [ inf. vest. 1 [ vert., sup. asc. vel arcus ] [ desc. sicut α, λ, δ 16 ] [ (ο, ϲ) 17 ] [ inf. desc. Col desunt versus fere 22 ν [ ( )] ρ [ ( ) ] [ ] [ ] [ ( )] []ν πο [ ( )] []α[ ]κ η ι [ ( ) ( )] [ ] ιϲ δ [ ] ϲθαινοµ[ ] ν ν τωιπειθε[ ( )]λο γωνενιο υ [ ( )]δ ιυ ω ϲι και ωνδι τ [ ] ο υϲυ τελουµε νων [ ] [ ( ) ριτιναϲ α µ[]λ[ ( ) [ ] [ ( ) ( )] [ ( ) ( )] [ ( ) desunt versus 3

31 Col deest versus fere 22 ν[ ( )] ρ [ ( ) ] [ ] [ ] [ ( )] []νπο [ ( )] []α[ ]κηι [ ( ) ] ιϲ δ [ ( ) πεί]θ ε - ϲθαι νοµ[ίζουϲι, κ]ἂ ν ἐ ν τῶι πείθε[ιν διὰ τῶν] λόγων ἐνίοθ ὑ[περι]δῶϲι καὶ τ ῶν διὰ το [ύ]τ ου ϲυν τελουµένων, [ ] [ ( ) περί τιναϲ ἁµ[ι]λ[λῶνται ( ) [ ] [ ( ) ( )] [ ( ) ( )] [ ( ) desunt versus 3 (c. 30 linee e 1 parola mancanti) [ritengono] che siano persuasi, e/anche se nel persuadere [per mezzo dei] discorsi talora trascurano perfino i risultati conseguiti grazie a ciò, (1 parola mancante) contendono [intorno] a certi/e (1 parola e 6 linee mancanti) Col. 49 primum edidimus 9 νοµ[ίζουϲι Janko 13 ὥ [ϲτε e.g. Janko: [ὅ]µ [ωϲ e.g. *

32 Col. 0 PHerc. 04, cr. 3, pz. 1, [col. 3] = N fr. = VH 2 III 1 = fr. Sudhaus 1 φ inf. vert., vert., asc. vel arcus, sup. vert. 2 ] ε inf. apex 3 ] λ η sup. vert. apicata, (θ, ε ) 4 ] [] ο δυϲεφικ [ ] inf. arcus, vert., (τ, π, γ ), inf. vert. α [ ( )] ο (υ, χ), (τ, ξ, ζ, χ), (ο, θ, ϲ, ε), (τ, γ) 6 υ επ ικ ε (ϲ, ε), (ω, ϲϲ, ϲο, ϲε, ϲθ), inf. arcus 7 θ ρ (α, λ) 8 ω δ (ϲ, υ, κ) 9 τ N: (τ, π) P αµ [ dext. sup. horiz., (ο, ε, ϲ, θ) κ (α, λ, δ), sin. sup. arcus vel uncus (π, υ, τ) ε (ω, ϲιν, ϲικ, ϲιι) 12 ] φ (ε, θ, ο, ϲ) 13 [ desc. 14 τ [ (ο, ω, ϲ) 1 [ ] [ inf. vert. apicata, sup. vest., (ω, ο) Col. 0 1 desunt versus fere 2 ]α ιϲοφ ] ε χνη ν ] α ηµατ ω ν τ υ ν [ ] [] ο δυϲεφικ [ ] α [ ( )] οκ α µ πτεινπ οι εινπολλ ου επ ικ ε ι ρηκοτα ϲοιδε καιθ ρ ρουντω διατενουντα ι πολυπ ο λειοναϲειναι τ ω ν αµ [ ( )]κ κ αγε µε[ ]ν ε κ τ[ ] φ α [ ( )]τ α ρητ [ ]ε [ ] [ ( ) desunt versus 2

33 Col. 0 1 desunt versus fere 2 ]αι ϲοφ ] τ έχνην ] π αθ ηµάτων τυν[χάν]ε [ι] τ ὸ δυϲέφικτ [ο]ν αὐ τ ο [ῖϲ] τ ὸ κάµπτειν ποιεῖν πολλοὺϲ ἐπικῶ ϲ εἰρηκόταϲ, οἱ δὲ καὶ θα ρρούντωϲ διατενοῦνται πολὺ πλείοναϲ εἶναι τῶν αµ [ ( )]κ αγε µε[ ]νε κτ[ ] φα- µ [εν ( )]τα ῥητo [ρ ]ε [ ] [ ( ) desunt versus 2 (c. 26 linee e 2-3 parole mancanti) arte (c. 2 parole mancanti) travagli/pene, [accade] loro ciò che è arduo da raggiungere, (cioè) il far variare registro linguistico a molti che hanno parlato in modo altisonante, altri, invece, sosterranno anche audacemente di essere/che (essi) sono molto più numerosi/grandi dei/degli/delle (c. 2 linee e 2-3 parole mancanti) diciamo/dicevamo (c. 3-4 parole mancanti) retorici/he o retore/i (c. 2-3 parole e 3 linee mancanti) Col * αὐ τ ο [ῖϲ] Blank: αὐ τ ῶ [ι] Delattre: αὐ τ ο [ῦ] Henry 6-7 εἰ ρηκόταϲ, οἱ δέ * 9- τὸ ν τ ἀµε [λοῦντα] e.g. Janko -14 * οὐ]κ ε ὐ π αγέϲιν e.g. Janko

34 Col. 1 PHerc. 04, cr. 3, pz. 1, [col. 4] = N fr. 6 = VH 2 III 1 = fr. 6 Sudhaus 1 ] α (τ, γ) 4 ω [ ] δ sup. desc. vel vert., dext. inf. desc. α νο[ ] inf. vert., inf. vert. 6 [ ] α sup. duo vert., desc., sup. vest., (β, ω, ο) α α inf. vert. 7 [ ]υθ [ ] κ asc. sicut λ, α, (ε, θ, ξ), dext. sup. vert. 8 θ N: (θ, ε, ϲ, ο) α α sup. vest., (κ, χ) 9 ε τ (ν, η) 12 ε N: (ε, ϲ) P 13 α N: [P] ] [ inf. apex 14 κα N: (κ, ϲ), (α, λ, ν) P µ N: (µ, κ, ν) P ν [ sup. vert., (α, λ, δ) 1 ] [ (ϲ, ο, ω) 16 α [ med. vest. 18 [ sup. vest. Col desunt versus fere 23 ( )] αγα [ ]κανθ ε ]τωνταιε ω [ ( )] δυ ποτων π ολ[ ( )]αρα νο[ ] [ ( )] α ντ αϲπ α ακο [ ]υθ [] κ αιϲυγκατατι θ ε ϲ θ α αιδιαµεριζε ϲθα ιµε τοιτουϲµανθα νονταϲα λλουϲειϲαλλα µετατω ν ειρηµενων καιδι αταϲεµφαινοµ ε να ϲ ε πιτ α δ ειο [ ] [ κα ι µ ο ν[ ( )]ν [ ( ) π [ ( )] [ ( ) δια [ ( ) τ ο [ [ deest versus 1

35 Col desunt versus fere 23 ( )] τ ἀγα[θὰ ]κανθε- ἡτ]τῶνται ἐ- ῶµ [εν δ ὅτι τ]ά δ ὑπὸ τῶν πολ[ιτικῶν π]αραι νο[ῦ]ν τ α ι [ ( )] ανταϲ παρ ακολ [ο]υθε [ῖ]ν καὶ ϲυγκατατί- θ ε ϲθαι. κ αὶ διαµερίζε- ϲθαι µέν τοι τοὺϲ µανθάνονταϲ ἄλλουϲ εἰϲ ἄλλα µετὰ τῶν εἰρηµένων καὶ διὰ τὰϲ ἐµφαινοµέναϲ ἐπιτη δειό[τ]η [ταϲ, καὶ µoν[ ( )]ν [ ( ) π[ ( )] [ ( ) δια [ ( ) το[ [ deest versus 1 (c. 23 linee e 2-3 parole mancanti) i beni (c. 1 linea e 2-3 parole mancanti) vengono sconfitti (scil. i retori); tralasciamo [poi il fatto che] i (retori?) politici raccomandino (1 parola mancante) di prestare attenzione ed assentire. E inoltre (afferma 1 che) i discenti vengono ripartiti alcuni in certi settori, altri in altri, insieme a ciò/coloro che si è detto e in base alle attitudini (da essi) manifestate; e (c. 4- parole e linee mancanti) Col * πολ[ιτικῶν Hammerstaedt: πολ[ιτῶν γε * (πολ[ιτῶν Henry), cetera * 6 [ἀνα]β άνταϲ e.g. Blank, cetera * 6-7 παρ ακο λ [ο]υθε [ῖ]ν καί * 13 ἐπιτη δειό[τη]τ [αϲ * 1 Scil. l anonimo avversario/fonte di Filodemo in questa sezione del libro (coll ).

36 Col. 2 PHerc. 04, cr. 3, pz. 1, [col. ] et suprapos. ibid. inter coll. 49 et 0 collocatum 1 ] [ ] [ inf. vest., inf. arcus 2 ] ν (µ, ω), sup. vert. 4 ϲ [ ] νκα ε sup. arcus, inf. vest., inf. vest. α τ (υ, τ ) 6 ] sup. arcus vel ocellus, sin. arcus et dext. arcus, sup. vert. 7 [ +1 inf. vert. apicata, (ζ, ξ, α) 8 ] ο [ +1 (γ, τ), (τ, π) ] [ +1 desc. 11 ]υ δ[ ] αθ απερ +1 (κ, χ, α, λ ), (ε, θ, ο, ϲ) 13 ] αιµαλ [ +1 (κ, χ), sup. apex Col desunt versus fere 26 ] [ ] [ ] ν δια τη [ οικειαϲ επ ιϲ τηµηϲαλ λαπαντεϲ [ ] νκα ε α τουϲκαια λλ ηλ ου ϲω ϲ τε ειµητωνρητ[ ] ϲ[ ( )]υ ϲτ [ ( ) ] ο [ deest versus 1 ( )] [ ( ) ]υ δ[ ] αθ απερ ] αιµαλ [ desunt versus 3

37 Col desunt minimum versus 26 ] [ ] [ ἡ]µ ῖ ν διὰ τῆ[ϲ οἰκείαϲ ἐπιϲτήµηϲ, ἀλλ ἅπαντέϲ φ [αϲ]ιν καὶ ἑ- αυ τοὺϲ καὶ ἀλλήλουϲ, ὥϲτε εἰ µὴ τῶν ῥητ[ό]ρ ω ν ϲ[ ( )]υ ϲτ [ ( ) ] ο [ deest versus 1 ( )] [ ( ) ]υδ[ ] κ αθάπερ ] αι µαλ [ desunt versus 3 (c. 27 linee e 1-2 parole mancanti) a noi attraverso la scienza propria/appropriata, ma tutti quanti (scil. i filosofi/i retori?) (lo) dicono sia di se stessi sia gli uni degli altri, cosicché, se non dei retori (c. linee e 2-3 parole mancanti) proprio come (1 parola e 4 linee mancanti) Col. 2 primum edidimus

38 Col. 3 PHerc. 04, cr. 3, pz. 1, [col. 6] et suprapos. ibid. inter coll. 0 et 1 et bis suprapos. ibid. col. 48 collocata 1 ] [ +2 inf. horiz. 2 ] [ ( )] [ +2 inf. desc. cum horiz. coniuncta, inf. vest., inf. desc., (ϲ, ο, ω ) 3 ] [ ]ι τ οιϲι[ ]γε[ +2 sup. vest., (α, λ, δ) 4 ] α ιζε ι[ ( )] [ +2 (κ, ν ), inf. vest., med. et inf. vest., (κ, ιϲ) ] ιϲε [ ( )] ντα[ +2 med. uncus et dext. arcus sicut ω, ν, (ω, ο) 6 ] +2 (α, λ, δ) 9 χ [ sup. sin. arcus ] [ +1 (ρ, β, ο) 11 init. subter lineam signum sicut diple fortasse dispicitur [ vert. 17 ]α [ +1 (λ, α) 19 ] [ +1 (ε, ϲ), (χ, α, λ, δ) 20 ]δ [ +1 (ε, ο) Col desunt versus fere 20 ( )] [ ( ) ( )] [ ( )] [ ( )] [ ]ι τ οιϲι[ ]γε[ ( )] α ιζε ι[ ] [ ( ) ] ιϲε [ ( )] ντα ] deest versus 1 κ [ χ [ ( )] [ ( ) τ ο [ [ desunt versus ]α [ deest versus 1 ] [ ( )]δ [ ( ) desunt versus 2

39 Col desunt versus fere 21 ( )] [ ( ) ( )] [ ( )] [ ( )] [ ]ιτοιϲι[ ]γε[ ( )] π αίζει[ ] [ ( ) ] ιϲε[ ( )] ντα ] deest versus 1 κ[ χ [ ( )] [ ( ) το[ [ desunt versus ]α [ deest versus 1 ] [ ( )]δ [ ( ) desunt versus 2 (c. 24 linee e 2-3 parole mancanti) si prende/prendersi gioco (c. 1-2 parole e 18 linee mancanti) Col. 3 primum edidimus

40 Col. 4 deest Col. PHerc. 04, cr. 3, pz. 2 1 ] [ ] [ inf. vest., inf. desc. vel horiz., (υ, κ ) 2 ] [ ] [ inf. vest., desc. ϲ [ inf. vest. δ [ sup. vert. 3 ] [ (ω, λε, λο, χε, χο, κε, κο) 4 ] [] [ (ε, ξ), med. vest. υ ερ [ sin. vert., (τ, υ, ι), (ω, ο, ε, ϲ, θ) ρ []ω [ inf. arcus vel desc., inf. vest., inf. arcus, med. vest. 6 α ιν [ ( )] [ (φ, ψ), inf. arcus, sin. arcus vel vert., (γ, κ, τ, π) π [ sup. et inf. vest. 7 [ ( )] [] [ ]α α (ξ, ε), sup. desc., inf. desc., inf. vert., sup. et inf. vert. ν [ (ϲ, ο) 8 ] [ (ο, θ) ] ναµ ν [ (υ, κ), sup. vest., sup. arcus vel horiz. 9 ] [ ( )] ι τιθ [ med. vest., inf. horiz., (α, κ, χ, λ), sup. arcus ] [ ( )] ε med. vert. vel desc., inf. vest., inf. vert. apicata 11 [ sup. vert. apicata ι [ vert. 12 ο [ sin sup. horiz. 13 ] [ ] [ inf. vest., asc. et desc. coniunctae ] [ ( )] [ inf. vest., inf. vert., inf. vert. vel asc., asc. 1 ] α υ [ sup. et inf. desc. sicut α, λ, sup. vest., med. vest., inf. vest. 16 ο [] inf. vert., inf. vert. apicata 17 ] [ ] [ inf. arcus sicut ε, θ, ο, ϲ, inf. desc. 18 ] ν [ ] [ (ω, ο), sup. asc. vel arcus 19 ]ου µ να [ inf. et sup. vert., inf. vert. apicata, (ο, θ) Col desunt versus fere 23 ( )] [ ] [ ( ) ] [ ] [ ( )]ϲ [ ( )]οδ [ ]ο ν[ ] [ ]ω ν ο [ ( ) ] [] [ ]τ εϲυ ερ [ ]ε ρ []ω [ α ιν [ ( )] [ ( )]ωϲκει ν π [ ( ) [ ( )] [] [ ]α αι προϲην [ ( ) ] [ ( )] ναµ ν [ ( )] [ ( )] ι τιθ [ ] [ ( )] ε ι κ ο ιϲ [ ( ) [ ( )]ϲι [ ]υ τοιϲ[]α [ ]ε ινο [ ( ) ] [ ] [ ( )] [ ( )] ( )]α λλακ [] ] α υ [ ( )]δ ο [] ] [ ] [ ( )] ν [ ] [ ( ) ( )]ου µ να [ ( )

41 Col. 4 deest Col desunt versus fere 23 ( )] [ ] [ ( ) ] [ ] [ ( )]ϲ [ ( )]οδ [ ]ον[ ] [ ]ωνο[ ( ) ] [] [ ]τεϲ ὑπ ερ [ ]ερ []ω [ φ αϲ ιν [ ( )] γ [ιν]ώϲκειν π [ ( ) [ ( )] [] [ ]α αι προϲην [ ( ) ] [ ( ) δ]ύ ναµι ν [ ( )] [ ( )]ξ ια τιθε [ ] [ ( )] εἴκοιϲ[ ( ) [ ( )]ϲιν [α]υτοῖϲ []α[ ]εινοτ [ ( ) ] [ ] [ ( )] [ ( )] ( )]ἀλλακ[] ] αυ [ ( )]δο [] ] [ ] [ ( )] ν[ ] [ ( ) ( )]ου µ να[ ( ) (c. 26 linee e 2-3 parole mancanti) su/per (c. 1 parola e 1 linea mancanti) dicono (c. 1 parola mancante) conoscere (c. 1 parola, 1 linea e 2-3 parole mancanti) forza espressiva (c. 1-2 parole, 1 linea e 2-3 parole mancanti) sembreresti/ebbe (c. 3-4 parole mancanti) a loro/a se stessi (c. 1 parola, 2 linee e 2-3 parole mancanti) ma/altri/e (c. 1 parola e 4 linee mancanti) Col. primum edidimus 4 Henry 9 ἄ]ξ ια e.g. Janko

42 Col. 6 deest Col. 7 PHerc. 04, suppos. in cr., pz. 1 inter coll. 9 et 60 collocatum 1 ] [ -1 inf. asc., (φ, ψ) 2 ]ερω [ -1 vert. 3 ]κη[ -1 4 ]κ [ -1 (ε, ϲ) ] [ -1 (π, γ), sin. sup. desc., (ε, θ) 11 ]ϲου[ ]ργ[ ( )]α[ ] [ ( )] [ -1 inf. et sup. vert., (ε, θ, ο, ϲ) 1 ]ϲ ι[ -1 Col desunt versus fere 24 ( )] [ ( ) ]ερω [ ( ) ]κη[ ( )]κ [ ( ) desunt versus 6 ( )] [ ( ) ( )]ϲου[ ( ) ( )]ργ[ ( )]α[ ( )] [ ( )] [ deest versus 1 ]ϲ ι[ ( ) desunt versus 3

43 Col. 8 PHerc. 04, suppos. in cr., pz. 1 inter coll. 60 et 61 collocatum 1 ] [ -1 vert. apicata, vert., vert. 3 ]κ δ[ -1 inf. vert., (ο, ω), inf. asc. 4 ]ιϲ να π η [ -1 (ω, ιο, λι), (ρ, β) ] κρ ατιϲ τ [ -1 dext. inf. horiz. vel arcus, med. vert. 6 ]ν [ -1 (ε, ϲ) 7 ]υθ[ -1 8 ] [ -1 sup. vert., (κ, ιϲ), (ο, τ) 11 ]ε[ -1 Col desunt versus fere 24 ] [ deest versus 1 ]κ δ[ ( )]ιϲ να π η [ ] κρ ατιϲ τ [ ( ) ]ν [ ]υθ[ ] [ desunt versus 2 ]ε[ desunt versus 7

44 Col desunt versus fere 24 ] [ deest versus 1 ]κ δ[ ]ιϲω ν ἀπηρ [τ τῆ]ϲ κρατίϲτη [ϲ ( ) ]ν [ ]υθ[ ] [ desunt versus 2 ]ε[ desunt versus 7 (c. 28 linee e 1-2 parole mancanti) [della] fortissima/più forte (c. 1-2 parole e 13 linee mancanti) Col. 8 primum edidimus

45 Col. 9 PHerc. 04, cr., pz. 1, col. a et suppos. ibid. inter coll. 61 et 62 collocatum 1 ]ν τα -1 2 ]α -1 4 c [ ] π (τ, π), vert. ] οιοιc [ (π, τ), (α, λ) 6-9 κ [( ) ] c τ α cεcινπ [( ) ( )]ο ιο c ακουο υ [ ( )]κ η ν inter parentheses rotundas inclusit librarius 6 c [ ]κ sin. inf. asc., sin. sup. desc. 7 ] c τ α cεcινπ inf. vest., inf. vest. 8 ο c sin. sup. apex ] ε θεινο τ (π, τ), inf. vert., (τ, π), (ε, c) 11 ] τα ε med. et sup. vest., med. asc., (π, β, ρ), (ε, θ, ο, ϲ), inf. apex, (θ, ε, ϲ) 12 δ ον ε ιν ι (ο, ε, θ, ϲ), (τ, γ, π), (α, λ) 13 ] ο ιπλεο νακι vert., inf. arcus 14 ο ητορ (υ, c, θ, ο, ε), dext. sup. vest., subter lineam vert., dext. sup. desc. sicut α, λ, υ 16 ] α inf. vert. apicata vel uncus, (α, δ, λ), (π, ιγ, γι) 17 ] ν (ω, ει, cι,), sup. vest. ο [ inf. vest. 18 ] [ ] τ vest., vert. Col desunt versus fere 21 ( )]ν τα [ ( ) ( )]α [ ( ) deest versus 1 ]α c [ ( )] ποι ( )] οιοιc [ ]υου ( )]κ η νουc [ ] κ [] [ ] c τ α cεcινπ [] [ ( )]ο ιο c ακουο υ [ ( )]κ η ν ουκ ολι ( )] ε θεινο τι ] τα ε ιν ( )]δ ον ε ιν ι ( )] ο ιπλεο νακι ( )]η το ητορ [ ]υτ ανα ιδ ωcλε ( )] α ραβα[ ] νλογονο µ ο [ ]ν ( )] [ ] τηνια τρικ[ ]ν ]η [ desunt versus 2

46 Col desunt versus fere 21 ( )]ντα[ ( ) ( )]α[ ( ) ] κ α [] ἐν παρ]αc τάϲεϲιν ποι- ῆϲαι] π οιοῖc ἀκο ύου- ϲι τεχνι]κὴν οὖcα [ν]. verbum 1 et versus 2 et verbum 1 delevit librarius οὐκ ὀλιγάκιϲ δὲ] π εί θειν, ὅτ ε τινὰ βούλο]ν ται π ε ί θ ειν, καὶ παρα]δο τ ὸν εἶνα ι τοῦτο καί]τ οι πλεονάκιϲ ( )]η τοὺϲ ῥ ήτορα [ϲ το]ῦτ ἀναιδῶc λέγει τι]ν ὰ π αραβά[λλ]ω ν λόγον ὁµοῖ [ο]ν καὶ π]ε [ρ]ὶ τὴν ἰατρικ[ὴ]ν ]η[ desunt versus 2 (c. 24 linee mancanti) [rendere/rappresentare in] alcune esposizioni ad ascoltatori di un certo tipo, essendo [tecnica/artistica]. [Inoltre], (egli 1 sostiene che) [non raramente] (i retori) riescono a persuadere, allorché [vogliono] convincere qualcuno [e] (che) [ciò] può essere insegnato; [eppure] più volte (c. 2 parole mancanti) i retori (c. 1 verbo mancante), e ciò [afferma] indecorosamente facendo un discorso simile anche [intorno] alla medicina (3 linee mancanti) Col. 9 primum edidimus παρ]αc τάϲεϲιν vel κατ]αc τάϲεϲιν e.g. * 6-9 κ α [ὶ ἐν παρ]α c τ ά cεcιν πο [ι ῆϲαι π]ο ιο ῖ c ἀκούο υ [ϲι ( )]κ η ν del. librarius 6 τεχνι]κὴν οὖcα [ν] Janko 9- ὀλι [γάκιc δέ] Janko, et ὀλ ί [γουc δέ] possis 13 τοῦτο Hammerstaedt 14 ἡ πολιτικ]ή Janko 1 το]ῦτ Janko, et ο]ὔτ possis π αραβά[λ λ]ω ν Hammerstaedt, et π αραβά[λ λ]ε ι ν possis 1 Scil. l anonimo avversario/fonte di Filodemo in questa sezione del libro (coll ).

47 Col. 60 PHerc. 04, cr., pz. 1, col. b et suppos. ibid. col. 63 collocatum 1 ] α [ (π, ιγ, γι), (ϲ, ε) 2 α [ (ϲ, θ, ε, ο, ω) 3 c ω (π, ιτ), (c, θ, ε, ο) 4] c (α, λ) ] ω inf. horiz., inf. apex 6 ο [ ]ν πο ο υ inf. apex, (ν, µ), sup. desc. sicut α, λ, δ, (δ, λ), (ϲ, θ, ε, ο) 7 ] [ inf. vert., (ο, θ), (υ, κ) 8 ιθεινταπλη θ µ vest., (ε, θ, ο, ϲ), sin. sup. vert. c φ ε ν ει [ (ο, c), inf. vert. apicata, (ϲ, π) 11 υ υ (ν, η), (c, ο, ε, θ) τ [ sup. duo arcus 12 τ ζο ντ π c (α, λ), (α, λ), (ω, οι) 13 ] ε inf. vert. π α inf. vert. sicut ρ, ι, (γ, ι), (µ, λλ), (α, λ, ν) 14 ] τα γ (α, λ, δ), (ν, ω) µ κ (η, ν), (α, λ) 1 ε α [ ]ε α (ξ, ζ), (π, ιι, ιγ) υ ο vert sicut τ, υ, ι 16 ο τ (ν, κ) τοι supra lineam add. librarius ο [ sin. sup. ramus vel arcus, (τ, π) 17 [ ]ο ο (ω, ο), sin. inf. vert., (λ, α, µ), (λ, α, µ) υ [ ] [ (c, ε), med. vert., (ε, θ), (µ, ω), (π, τ), (ε, θ), med. vert., med. vest. 18 ν α [] [ (ε, ο, c, θ), sup. vest., (φ, θ, α) ] ι ω κ [] ο sup. arcus vel horiz., sin. sup. desc., dext. inf. desc., vert., sup. vest., sup. vert. 19 α [] inf. vest., inf. vest. 20 ]τοι [ -1 ] vert. 21 ] [ -1 dext. sup. ramus Col desunt versus fere 21 ] α [ ]δεµη α [ ]ψιc ων [ ( ) κ [ ] ϲδυν αµ εωc ]µ η ωριcµε ( )]τ ο [ ]ν πο ο υ ]υ καιαντιπ[ ] [ ( ) ιθεινταπλη θ µα[ ]ω ναλλωνιcχ υε ιν[ ( ) δεφιλοc φ ε ν ει [ ( )]ον ο ν υ υγκρ ι νετ [ ]ε τ ζο ντ π cεχε ι ] εριτο νβιον π α ( )] τα γ θ ε [ ]ι ανµ κ ]δε α [ ( )]ε α γ ειτου ον τ ο τ ροπον ειcι τοι ο [ ( ) [ ]ο ου [ ] [ ν α [] [ ] ι ω κ [] ο ια ]α [] ]τοι [ ( )] ] [

48 Col desunt versus fere 21 ] α [ ]δε µὴ α [ ἡ µέµ]ψιc η θ ῶν [µακ[ροτέρ]α c δυνάµεωc δεῖται] µὴ δ ι ωριcµένηc οὐ] τοί ν [υ]ν α ποδ οὺc ε]ὖ καὶ ἀντιπ[ο]ι ο ύ [µενοc π ε ίθειν τὰ πλήθη µᾶ[λλον τ]ῶν ἄλλων ἰcχύειν, [οὐδὲ φιλοcο φεῖ ν εἰc [βί]ον. ὃ νῦν c υγκρινέτω [τὸν ἐξ]ετά ζοντα, πῶ c ἔχει τὰ] π ερὶ τὸν βίον πρ άγ µ α θ, ἃ κ]α τ ἀν γελίαν µὴ κα τα]δέξ α[ιτ], ἐπ άγει τοῦτ ον τ ὸ ν τρόπον. εἰcὶ δὲ τοιοῦ τ [οι, ὧ ν [π]ολ λ οὺc [ ] [ ε ἶ να [ί] φ [η]ϲ ιν ω κ[] οια ]α [] ]τοι [ ( )] ] [ (c. 22 linee e 3-4 parole mancanti) non (c. 2 parole mancanti) [il] biasimo dei caratteri [necessita] di [una maggiore] capacità espressiva, non ben definita. Ora, esponendo e disputando [non] correttamente, (afferma 1 che i retori) riescono a persuadere le masse [più] degli altri e che non fanno filosofia a vantaggio della vita. Giudichi ora ciò: (egli) adduce in questa maniera (il caso di) [colui] che indaga come stiano [i] fatti della vita, (fatti) [che] (costui) non accetterebbe nel modo che è stato annunciato. Vi sono poi dei tali di cui molti (c. 1-2 parole mancanti) dice essere (c. 1-2 parole e 3 linee mancanti) Col. 60 primum edidimus 3-4 [µα] κ[ροτέρ]α c Hammerstaedt 6 οὐ] τοί ν [υ]ν Hammerstaedt 7 ε]ὖ Hammerstaedt 8-9 µᾶ[λλον τ]ῶν Blank 9- [οὐ] δέ Blank: [τὸ] δέ Hammerstaedt 14-1 κα [τα]δέξ α[ιτ] McOsker 1 Scil. l anonimo avversario/fonte di Filodemo in questa sezione del libro (coll ).

49 Col. 61 PHerc. 04, cr., pz. 1, col. 3 = O Ca (2, 442) = N col. III = VH 2 III 116 = col. 3 Sudhaus 1 ] ε inf. asc., inf. vert. ι ON: inf. vert. P 3 ] [ ]τοιη η (µ, ω), (τ, π), (ο, ε, θ, c) 4 µ ON: [P] α [ ]ν αc α (ϲ, ε), (δ, ζ), sin. inf. arcus ε ON: (ε, c) P 6 α N: (α, λ) P: [O] 7 τ ON: (τ, γ) P η O: (η, κ) P: [N] 8 ] ν sup. vest. δοκη O: [ (δ, λ, α) P: ]θ[ N 9 ν ο dext. sup. horiz. sicut τ, π, γ λεγ O: (λ, α), sin. inf. arcus et dext. vert., inf. vert. P: λ[ ] vert. N ac : α[ ]τ N pc 11 µ N: (µ, λ[, α[) P: ν O γ ON: med. vert. apicata P ε O: (ε, θ, ο) P: ]ο[ N 12 λ ON: (λ, κ) P 13 (ε, c) O: [PN] inf. vert. apicata ν O: (ν, π, γι) P: [N] η O: (η, π) P: ι N 14 ο N: (ο, c) PO 1 ιατ O: inf. vert., dext. inf. desc., vert. P: ]α[ N ι (ρ, η) 16 c υ κα να ρ (ο, θ), desc. sicut χ, ν 17 [] (ε, θ, ο, c), (η, π, τ) π N: (π, τ, γ) P: [O] α O: (α, λ, δ) P: [N] 18 ] ν[ ] α vest., (π, κ, χ) λ [ (ο, ε, θ, c) το ON: vert., (ο, θ) P 19 α [ ] [ (c, ο), med. horiz., vest. ] [] η [ ]π [ ]c [ (ε, ϲ), sup. vert., vert., sin. sup. vest., sup. arcus vel asc., sup. uncus 20 [ ] ν [ sup. vest., vert. vel asc., vert. Col desunt versus fere 21 ( )] ε ι [ κ αι[ ]α καιτα ν οcη ρ [ ( )] [ ]τοιη η µ α [ ]ναc α ιπιθανωc ε π αινε ινηνανβουλω µεθαδι α ιτανκαιπαλιν τ η ναυτ η νταυτηνανη ]ν δοκη []ψεγειν ωcτε πειθ[ ( )]ν ον λεγ ον οτι ειcι νυγιειναι α ιυφη µ ωνλε γ οµ ε ναιηεκει νηνµαλ λ οντονυγιαι ν ν βουλοµε ν ον η δ ε τ ο ιαυτηεργολαβεινµεν τα ιατ ικαζητουντι ι cω c υ κα να ρη cτο c [] π ροc[ ]ε τ ουγι α ινειν ] ν[ ] α [ ]β αλλ [] το α [ ] [ ( )] [] η [ ]π [ ]c [] [ ] ν [ ]νο [

50 Col desunt versus fere 21 ( )] ει[ καὶ [τὰ ὑγιειν]ὰ καὶ τὰ νοcηρ[ά τί] µ [έν]τοι; ἦ τ ὸ ἡ- µᾶϲ δ [ύ]ναcθ αι πιθανῶc ἐπαινεῖν, ἣν ἄν βουλώ- µεθα δίαιταν, καὶ πάλιν τὴν αὐτὴν ταύτην, ἂν ἡ- µῖ]ν δοκῆ[ι], ψέγειν, ὥcτε πείθ[ει]ν τ ὸν λό γον, ὅτι εἰcὶν ὑγιειναὶ αἱ ὑφ ἡ- µῶν λεγόµεναι ἢ ἐκείνην µᾶλλον τὸν ὑγιαίνε ι ν βουλόµενον; ἡ δὲ τοιαύτη ἐργολαβεῖν µὲν τὰ ἰατρ ικὰ ζητοῦντι ἴ- cωc ο ὐκ ἂν ἄχ ρηcτοc ε [ἴ]η, πρὸc [δ]ὲ τὸ ὑγιαίνειν οὐθ]ὲ ν [ἂν] π α[ρα]βάλλο [ι]το α [ ] [ ( )] [] η[ ]π [ ]c [] [ ] ν [ ]νο[ (c. 22 linee mancanti) tanto [le cose salutari] quanto quelle nocive. [Che] cosa dunque? Forse il fatto che noi saremmo in grado di lodare in maniera convincente il regime di vita che vorremmo e, viceversa, quello stesso regime di vita, se così ci pare, di biasimarlo, così che il discorso secondo cui sono salutari i [regimi di vita] da noi considerati tali convince colui che vuol essere in salute più di quella (scil. la medicina)? Tale [regime di vita], poi, per chi cerchi di trarre profitto dalla medicina non sarebbe forse inutile, mentre riguardo al fatto (in sé) di stare in salute [non] addurrebbe [alcun giovamento] (c. 3 linee mancanti) Col λ]έ γ ει[ν vel πε]ί θ ει[ν e.g. Janko 2 Sudhaus 3 νοcηρ[ά Sudhaus, cetera * 3-4 ἡ µᾶϲ * 4 Cirillo A1 8 Sudhaus 9 πείθ[ει]ν Cirillo A1 λό γον Sudhaus: λέγον τ Janko ὑγιαί νε ι ν * (ὑγιαί [νειν] iam Cirillo A1 ) 17 Sudhaus 18 οὐθ]ὲ ν [ἄν] Sudhaus, cetera *

51 Col. 62 PHerc. 04, cr., pz. 1, col. c 1 ] [ inf. vert., (α, λ) 2 α ι [ inf. vert. apicata, sup. et inf. vert., (c, ο), sup. vest., sin. arcus sicut ϲ, ο, ε, θ, ω 3 [ (ε, θ, ο, ϲ) ε [ inf. desc. vel vert. 4 ρ [ inf. apex vel asc., (κ, η), (η, π, τ) υ [ vert. φ [ ]c οφο [ inf. asc. vel vert., (υ, χ) 6 τ π α [ ] ε πι [ (ο, c, ε, θ), vest., (ν, κι), (µ, λ) 7 α η τ υ sin. vert., (ε, c), inf. vert. apicata, dext. sup. arcus 8 ν ε (τ, γ, π) 9 ω δυ α dext. sup. vert., sin. sup. desc. sicut ν, χ, υ ν δ ε [ (ο, c, ε), sin. sup. desc., sup. horiz., sin. sup. desc. 11 ι ων ρ ρ [ (c, ο), (τ, γ), (η, π), (τ, π), (ο, θ), (ω, c, ο) 12 δ υ ν αι τ [ (ο, c, ω), sin. arcus sicut ο, ω 13 ι ολλω π (π, γ, τ), (ν, κ) 14 ρ cκ ο inf. vert., desc. sicut α, λ, δ, sup. desc., inf. vest., (ν, η), (η, ιι) 1 ] ε ι εικ [ (π, τ, ζ), (ϲ, ο), sin. sup. vert. vel asc. 16 ] ο [ inf. vest., (λ, µ, α) 18 ] ω [] (γ, τ), (π, τ, γ) 19 τ ται κ [ (c, ε), sin. inf. desc., sup. desc. ] (ω, ο), (ν, η, κ, π) 20 α [ vert., sup. vest. ] εγ (ο, ω), (λ, χ, α), (ε, θ), med. vert. 21 ο [ (κ, β, δ) ] med. vest., sup. vert., inf. vest. Col desunt versus fere 21 λο[] [ α ι [ ( ) [ ]ε [ ( )]ε [ ρ [ ]ξιου [ ( ) δεφ [ ]c οφο [ τ π α [] ε πι [ α η τ υ φ ι λο c [ αλλεν ετωιπρ[ µ ω ιτω δυ α µ[ ου µονον δ ε [ τικοι ων ρ ρ [ ποδ υ ν αι τ [ ]ε ι θ[ ( ) λακαι ολλω π ρα γµ α [ εµπε[]ρ cκ ο cειcκ αι [ ( )] ε ι εικ [ ( ) του ρη τ[ ( )] ο [ θολεγου [ ( ) και γ αρπ[ ] ω[] [ τ ται κ [ ] πρα [ ( )] εγ ο [ ] [

52 Col desunt versus fere 21 λο[ι]π α [ π ι c τ αῖc [ ( ) [ ]ε[ τὴν µ]ὲν [ῥητορι κ ὴ [ν κατα]ξιοῦν [τοιοῦδε φι [λο]cόφου, [αὐτῆϲ τε πάλ [ι]ν ἐπιµ [έλεϲθαι οὐκ ἂν ε ἴ η το ῦ φιλοc[όφου. ἀλλ ἔν γ ε τῶι πρ[οθύ- µωι τῶν δυν άµ[εων φηϲὶν οὐ µόνον ὃ δεῖ τ ο [ῖc πολιτικοῖc τ ῶν ῥη τ ό ρω [ν ἀ- ποδο ῦναι τὸ [π]είθ[ειν, ἀλλὰ καὶ π ολλῶν πραγµά[των ἐµπε[ι]ρί α c κα ὶ ν οή cειc. καὶ [µὴν] π είc ει κα [ὶ ἡ τοῦ ῥήτ[οροc ( )] ο [, καθὸ λέγου[cιν καὶ γὰρ π[είθειν ἔρ]γ ω[ι] π [αρίc τα ται κα [ὶ τὰ τῶν ῥητόρ]ω ν πράγ µ [ατα, καὶ αὐτ]ὸ λ έγε ι ο [ ] [ (c. 21 linee mancanti) rimanenti (c. 2-3 parole mancanti) degne di fede (c. 2-3 parole mancanti) tenere in considerazione [la retorica] (è proprio) di un filosofo [siffatto] mentre invece [praticarla] non sarebbe proprio del filosofo. Ma (egli 1 ) [afferma] che, dal punto di vista di colui che è pronto all uso delle capacità espressive, produce la [persuasione] non solo ciò che si addice [ai] retori politici, ma anche le esperienze e le riflessioni intorno a molti fatti. E, [tuttavia], sarà capace di persuadere anche [la] (1 parola mancante) [del retore], conformemente a quanto asseriscono (c. 2 parole mancanti); in effetti, (egli) fa vedere che [di fatto] anche [le] azioni [dei retori sono convincenti e] dice [ciò] (1 linea mancante) Col. 62 primum edidimus 4- [τοιοῦ] δε *: οὐδέ spat. brevius Hammerstaedt 6 ἐπιµ [έλεϲθαι Blank 9 δυν άµ[εων *: δυν αµ[ένων Blank φηϲίν *: ἔδει Hammerstaedt 13 Hammerstaedt 1 [µήν] *: [γάρ] Henry 16 ἐπι]β ολ [ή e.g. * 17 οἱ ἄνδρεϲ e.g. *: οἱ ἄλλοι dubit. Janko 18 ἔρ]γ ω[ι] *: λό]γ ω[ι] Hammerstaedt 19 τά Hammerstaedt τῶν ῥητόρ]ω ν *: τῶν πόλε]ω ν Blank: τῶν πολλ]ῶ ν Hammerstaedt 1 Scil. l anonimo avversario/fonte di Filodemo in questa sezione del libro (coll ).

53 Col. 63 PHerc. 04, cr., pz. 1, col. d et suprapos. ibid. col. 60 collocatum 1 ] [ dext. inf. desc., vert. 3 κ [ ] ϲ (τ, ξ), sup. vest., vert. 4 [ ]γ θ med. vest., (α, λ, ν) ] ε ιντω inf. vest., sup. vest. 6 ] [ inf. vert. 7 υ [ ( )]ν ε (ν, χ), vert. apicata, vert. 8 ν ε τιcυ ε vert., (π, κ, ιc, ν) 9 ε ιντο η (γ, τ, ω), (ε, ο, θ, ϲ, ω), (µ, λλ, λα) φ ι (ε, c) ] ϲ (ρ, β), (α, δ) 11 ] µ εν ι [ inf. arcus, (ε, ϲ), (c, ο) ω (ν, η) 12 ] ω dext. inf. desc. 13 α ο vert., inf. duo vest. 14 ] ε (γ, τ) ] τ η sup. vest., (α, λ, δ, µ), (α, λ, µ), (λ, µ) 1 α ικ [ (ν, κ), sup. desc., dext. vert. υ [ (π, τ, ζ) 16 ] θε [ ] ε [ ] inf. vert., sup. vest., (γ, π, τ), sup. vert., inf. vert., (ο, θ) 17 ] ι (λ, α) ] [ ( )] desc., (τ, π), (c, ε) 18 ]λ ο[ +1 ] [ vest. 19 ϲ inf. vest., (ι, λ), (α, δ, λ) ο [ +1 vert. 20 ] [ ] [ sup. horiz., (ο, ε, θ, ϲ), sup. vest., (ω, ο) Col desunt versus fere 21 ] [ ( ) deest versus 1 ]κ [ ] c ]νου κ [ ( )] [ ]γ θε ] ειντω [ ]α ταταc ( )]c κα[ ] [ ]αρχειν ]ιc αξιου [ ( )]ν ε ( )]ν ε τιcυ εβα λλε ]ωιλε ιντο ηκα ]ρ εφ ινε[ ( )] ϲ ( )] µ εν ι [ ( )]ω ] ων α [ ( )]υc ( )]cο [ ( )]α ο ] εcια [ ( )] τ η ( )]α ικ [ ( )]υ [ ( ) ( )] θε [ ] ε [ ] ] ιτικ ον[ ( )] [ ( )] ( )]και τοφ[]λ ο[ ] [ cυν ο [ ]κ ρ[ ( ) ] [ ] [ ( ) deest versus 1

54 Col desunt versus fere 21 ] [ ( ) deest versus 1 ]κ [ ] c ]νου κ[αὶ] τ [ἀ]γα θ ε- ] ειν τῶν [κ]ατὰ τὰc διδα]cκα[λ]ί [αϲ ἐξ]άρχειν αὖθ]ιc ἀξιούν [τω]ν ἔτ ι, οἱο]νεί τιc ὑπ εβάλλετο τ]ῶι λέγ ε ιν τὸ µ ὴ κα ταϲτ]ρέφε ιν ε[ἰϲ πέ]ρ α ϲ καὶ τ]ὸ µὲν ε ἰϲ [ ( ) τ]ῶν ἄλ]λ ων ἀ[νδρῶν το]ὺc φιλο]cό[φουϲ εἶν]αι, οἳ εὐερ]γ εcία[ν τινὰ] κ α τ ἀ λ ήθει]αν ἱκα ν [οί εἰϲι ]υπ [ ( ) ( )] θε [ ] ε[ ] τ ὸ πο]λ ιτικὸν [ ( )] [ ( )] ( )] καὶ τὸ φ[ι]λό[ϲοφ]ο [ν α cυν ο[ ]κρ[ ( ) ] [ ] [ ( ) deest versus 1 (c. 24 linee e 1-2 parole mancanti); [e] i beni/le cose buone (c. 1 parola mancante) di coloro che ritengono giusto, secondo gli [insegnamenti] (ricevuti), di iniziare sempre [di nuovo], (è) [come se] si suggerisse al discorso di non addivenire [a] conclusione; [e], da una parte, (c. 1-2 parole mancanti) (che), degli altri [uomini], sono i filosofi coloro che [sono] in grado di (1 verbo mancante) [qualche buon servizio] secondo verità (c. 4- parole mancanti) l ambito politico (c. 3-4 parole mancanti) e l ambito [filosofico] (c. 3 linee mancanti) Col. 63 primum edidimus 4 τ [ἀ]γα θ Janko 4- ἐ [πιν]ο εῖν e.g. Janko 7 αὖθ]ιc Janko 8-9 ὑπ εβάλλε [το Hammerstaedt πέ]ρ α ϲ Blank et Janko