Л.А. Герд ПРЕДВАРИТЕЛЬНОЕ ОПИСАНИЕ ПОСТВИЗАНТИЙСКИХ ЮРИДИЧЕСКИХ РУКОПИСЕЙ РОССИЙСКОЙ НАЦИОНАЛЬНОЙ БИБЛИОТЕКИ*
|
|
- Γερασιμος Βλαστός
- 8 χρόνια πριν
- Προβολές:
Transcript
1 Л.А. Герд ПРЕДВАРИТЕЛЬНОЕ ОПИСАНИЕ ПОСТВИЗАНТИЙСКИХ ЮРИДИЧЕСКИХ РУКОПИСЕЙ РОССИЙСКОЙ НАЦИОНАЛЬНОЙ БИБЛИОТЕКИ* Собрание греческих рукописей Российской национальной (бывшей Императорской, затем Государственной публичной) библиотеки в Санкт-Петербурге одно из богатейших в мире. Первый каталог этих рукописей был составлен хранителем коллекции библиотекарем Императорской Публичной библиотеки Эдуардом Муральтом 1. Вторая попытка научного описания греческого фонда Публичной библиотеки принадлежит А.И. Пападопуло-Керамевсу, знаменитому греку-византинисту, приехавшему в 1890 г. в Петербург по приглашению Палестинского общества. С момента приезда в Россию и до самой своей смерти в 1912 г. он кропотливо изучал греческие рукописи Публичной библиотеки, хранителем которых стал в 1904 г. В 1911 г. собрание пополнилось и его собственной коллекцией. Пападопуло-Керамевс создал каталог большей части рукописей на греческом языке 2. По поручению Императорской академии наук русский перевод каталога должен был выполнить преемник А.И. Пападопуло-Керамевса Х.М. Лопарев 3, однако этот план не был выполнен. В 1920-е-1930-е годы значительную работу по подготовке каталога рукописей ГПБ провел замечательный отечественный канонист В.Н. Бенешевич, работавший в это время в библиотеке 4, которому не удалось * Автор выражает глубокую благодарность И.Н. Лебедевой и А.Г. Сергееву за оказанную помощь при подготовке каталога. 1 Muralt Ε. Catalogue des Manuscrits Grecs de la bibliothèque Imperiale Publique. St.-Petersburg, Представляет интерес экземпляр этого каталога, принадлежавший В.Н. Бенешевичу и испещренный его пометами, дополнениями и исправлениями (ОР РНБ. Греч. 894). На л. 1 запись: "Этот экземпляр был мне подарен Бенешевичем перед его уходом из библиотеки в 1937 году. Е. Гранстрем" (прост, кар.). Об Э. Муральте и его вкладе в изучение греческих рукописей ИПБ см.: Вопъфцун Л.Б. Э.Г. Муральт и Императорская Публичная библиотека (по материалам Архива РНБ) // Рукописное наследие русских византинистов. СПб., С ОР РНБ. Греч Подготовительные материалы к описанию греческих рукописей ГПБ , с пропусками. 494 л. В папке с надписью: Κατάλογος των ελληνικών κωδίκων της Αυτοκρατορικής Δημοσίου Βιβλιοθήκης. Ниже запись карандашом: В начале л. 30 запись: Notes pour servir à la redaction d un Catalogue des manuscrits grecs de la Bibliothèque Imperiale Publique a St. Pétersbourg. Внизу запись простым карандашом: "NB Лл были взяты А.И.П.-Керамевсом для перевода на русский язык и так и не были возвращены. И. Бычков". О каталоге А.И. Пападопуло-Керамевса см.: Медведев И.П. А.И. Пападопуло-Керамевс: "Петербургские ночи" ученого грека (по неизданным документам и письмам) // Рукописное наследие... С Лопарев Хр. Афанасий Иванович Пападопуло-Керамевс // ВВ. (1912) Т. 19. Отдел 3. С Результатом его трудов явились следующие материалы: 1) Греч Предисловие к каталогу греческих рукописей Публичной библиотеки (машинопись). Текст, замечательный по богат- 300
2 закончить составление каталога. Эту работу отчасти выполнила Е.Э. Гранстрем: в 1960-е начале 1970-х годов выходит в свет созданный ею каталог рукописей византийского периода (до XV в.) 5. Ценным путеводителем по всему собранию греческих рукописей РНБ является так называемый "красный инвентарь" (греч. 897), в который хранители вписывали поступающие в библиотеку рукописи. В нем содержатся автографы А.И. Пападопуло-Керамевса, Х.М. Лопарева, А.И. Бычкова, В.Н. Бенешевича, Е.Э. Гранстрем. Таким образом, печатное описание юридических рукописей поствизантийского периода (ХѴ-ХІХ вв.) и по сей день отсутствует; желающие ознакомиться с ними вынуждены довольствоваться изобилующим ошибками машинописным каталогом, хранящимся в Отделе рукописей, а также краткими описаниями в Отчетах Публичной библиотеки с 1864 по 1915 г. Попытаемся вкратце охарактеризовать собрание поствизантийских канонических рукописей РНБ. Мы выделили 21 рукопись XV - начала XIX в. (в их число не входят грамоты и монастырские уставы). Большая часть их представляет собой канонические сборники, в первую очередь самый распространенный в поствизантийское время Номоканон Мануила Малакса. Теперь мы можем говорить о наличии восьми полных списков этого текста в собрании РНБ (греч. 149, 199, 597, 599, 600, 601, 819, ОЛДП. О. 115), три из которых имеют дату. Одна рукопись содержит список другого распространенного номоканона турецкого времени Номоканон πάνυ ώφέλιμον και πλουσιώτατον, называемый A.C. Павловым "Номоканоном при Большом требнике" (греч. 598). Две рукописи содержат полные списки Синтагмы Матфея Властаря: Ф. 522 (Новг. дух. семинария) 6726; греч. 615 начала XIX в.; греч один из немногих списков канонического сборника Нила Доксапатра. Несколько рукописей представляют собой отрывки номоканонов: греч трактат о чинах Матфея Властаря XV в., греч. 470, 471, листы из рукописей библиотеки св. Саввы Освященного, греч фрагмент из неустановленного канонического текста XVI в., греч несколько листов из списка епархий, относящихся к константинопольскому престолу. Наконец, группа сборников смешанного содержания содержит юридические статьи в числе прочих текстов самого разнообразного, преимущественно богословского содержания (греч. 722, 744, 784). ству содержащихся в нем данных, уже введен в научный оборот, но полностью еще не издан. См.: Медведев И.П. Неожиданный Бенешевич: Заметки по материалам архива ученого // ВВ Т. 55. С ; Он же. А.И. Пападопуло-Керамевс... С. 291 ел. 2) Греч Материалы к описанию греческих рукописей (по старому инвентарю) с пропусками. На карточках. 238 л. 3) 882. Материалы к описанию греческих рукописей е годы (с пропусками). 4) Греч Подготовительное описание греческих рукописей ГПБ 639,644, 696, 210, 517, Материалы В.Н. Бенешевича для нас ценны тем, что он обращал особенное внимание на рукописи юридического содержания. Описывая рукописи, он следовал традиции, начатой его предшественниками: внешняя сторона представлена кратко, зато подробно расписывается состав каждого кодекса. Описание филиграней отсутствует. О том, сколько времени посвящал Бенешевич работе над каталогом и какое значение он придавал этому каталогу, можно судить также по опубликованному Л.Б. Вольфцун его выступлению на заседании Рукописного отдела 9 марта 1937 г. (Э.Г. Муральт... С ). В данном описании юридических рукописей мы старались максимально использовать материалы Бенешевича. 5 Гранстрем Е.Э. Каталог греческих рукописей ленинградских хранилищ. Вып. 1-7 // ВВ Т
3 Что касается времени приобретения этих рукописей библиотекой, можно назвать несколько этапов этого процесса. Первой поступила греч. 149 в составе покупки в1815г. 12 рукописей (Отчет ИПБ за 1815 г. С. 18). Ряд рукописей куплен в составе собрания еп. Порфирия Успенского в 1883 г. (греч. 252, 470, 471, 472). Значительно пополнилась коллекция юридическими рукописями в гг. в результате двух покупок у И.И. Петрова (греч. 597, 598, 599, 600, 601) 6. Все эти рукописи имеют характерные записи юриста Г. Бурнии 7. В 1890-е годы приобретена у X. Кочева, учившегося в Петербургском университете, рукопись ОЛДП. О. 115, и поныне входящая в собрание Общества любителей древней письменности. В 1933 г. поступила рукопись греч Имея значительный материал наших предшественников, при описании рукописей мы, однако, испытывали определенные сложности. Во-первых, затрудняет работу отсутствие отчетов библиотеки после 1915 г.; в результате иногда оказывается невозможным определить источник поступления в ГПБ рукописей в 1920-е 1930-е годы. Во-вторых, нумерация рукописей претерпевала неоднократные изменения. Только "красный инвентарь" предлагает по два варианта шифров; некоторые рукописи меняли номер и по три раза. Последнее изменение шифров произошло, вероятно, уже в 1950-е годы; следовательно, все материалы В.Н. Бенешевича составлены по старой нумерации. Мы, по возможности, отмечаем эти изменения. В сборниках смешанного содержания мы ограничились только описанием статей юридического содержания. При передаче записей и помет сохраняется орфография подлинника;. при описании состава рукописей мы придерживаемся нормативной орфографии. Греч Мануил Малаксос. Номоканон. Конец XVI - начало XVII в. Бумага. Минускул. 191 л. 20,0 χ 14,8; 14,5 χ 9,7 см. 18 строк. 1 столбец. Состав: Номоканон Мануила Малакса. Л Оглавление. Нумерация глав в оглавлении до 299, далее начинается сначала: α-νη (л. 12 об.-14). Л Текст Номоканона, главы 1-299,1-58. Из них вошли в издание: Γκίνης Α.Σ., Πανταζόπουλος N.L Νομοκάνον Μανουήλ Νοταριου του Μαλαξου του εκ Ναυπλίου της Πελοποννήσου μετενεχθείς εις λέξιν απλήν δια την των πολλών ωφέλειαν. Κριτική έκδοσις. Θεσσαλονίκη, 1985 (=Νόμος. Επιστημονική Επετηρίδα του Τμήματος Νομικής της Σχολής Νομικών και Οικονομικών Επιστήμων του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Τ. 1): 1 (σ. 65), 2 (σ ), 3 (σ ), 4 (σ ), 5 (σ. 68), 6 (σ. 69), 7 (σ. 69), 8 (σ. 71), 9 (σ ), 10 (σ. 72), 11 (σ. 72), 12 (σ ), 13 (σ. 74), 14 (σ ), 15 (σ. 76), 16 (σ ), 17 (σ. 79), 18 (σ. 79), 19 (σ. 80), 20 (σ ), 21 (σ ), 22 (σ. 82), 23 (σ ), 24 (σ ), 25 (σ.84-85), 26 (σ ), 27 (σ. 86), 28 (σ ), 29 (σ ), 30 (σ. 89), 31 (σ. 90), 32 (σ ), 33 (σ. 91), 34 (σ ), 35 (σ ), 36 (σ ), 37 (σ. 94), 38 (σ О покупке рукописей у И.И. Петрова см.: Вольфцун Л.Б. К истории приобретения греческих рукописей Императорской Публичной библиотекой // Московия. М., С Через Г. Бурнию в те же годы пополнялось собрание рукописных и печатных книг библиотеки Петербургского университета. См.: Медведев И.П. О происхождении коллекции греческих рукописей Санкт-Петербургского университета // Там же. С
4 96), 39 (σ ), 40 (σ. 97), 41 (σ ), 42 (σ. 98), 43 (σ. 99), 44 (σ. 100), 45 (σ ), 46 (σ. 101), 47 (σ ), 48 (σ ), 49 (σ ), 50 (σ. 103), 51 (σ. 103), 52 (σ. 104), 53 (σ ), 54 (σ. 105), 55 (σ ), 56 (σ. 107), 57 (σ ), 58 (σ ), 59 (σ. 111), 60 (σ ), 61 (σ ), 62 (σ ), 63 (σ ), 64 (σ. 115), 65 (σ. 116), 66 (σ ), 67 (σ. 117), 68 (σ ), 69 (σ ), 70 (σ. 119), 71 (σ ), 72 (σ ), 73 (σ ), 74 (σ. 122), 76 (σ ), 77 (σ. 126), 78 (σ ), 79 (σ ), 80 (σ. 129), 81 (σ ), 82 (σ ), 83 (σ. 131), 84 (σ. 132), 86 (σ ), 90 (σ ), 91 (σ. 133), 92 (σ. 134), 93 (σ ), 94 (σ. 135), 95 (σ. 136), 96 (σ ), 99 (σ. 140), 100 (σ. 137), 101 (σ. 140), 102 (σ. 141), 103 (σ ), 104 (σ. 142), 108 (σ. 149), 109 (σ ), 110 (σ. 150), 111 (σ. 151), 112 (σ. 153), 116 (σ ), 117 (σ. 156), 118 (σ. 158), 120 (σ. 159), 121 (σ ), 122 (σ ), 123 (σ ), 124 (σ. 162), 125 (σ. 163), 126 (σ ), 127 (σ. 165), (σ. 166), 130 (σ ), 131 (σ. 168), 132 (σ ), 133 (σ ), 134 (σ. 170), 135 (σ. 171), 136 (σ ), 137 (σ ), 138 (σ ), 139 (σ ), 140 (σ ), 141 (σ. 179), 142 (σ ), 143 (σ ), 144 (σ. 182), 145 (σ ), 147 (σ ), 148 (σ. 185), 149 (σ ), 150 (σ ), 151 (σ ), 152 (σ ), 153 (σ. 190), 154 (σ ), 155 (σ ), 156 (σ. 192), 158 (σ ), 159 (σ ), 155 (σ ), 156 (σ. 192), 157 (σ. 192), 158 (σ ), 159 (σ. 194), 160 (σ ), 161 (σ. 195), 162 (σ. 401), 163 (σ. 138), 164 (σ ), 168 (σ. 407), 171 (σ ), 172 (σ ), 177 (σ ), 178 (σ. 196), 179 (σ ), 180 (σ. 197), 181 (σ. 198), 182 (σ ), 183 (σ. 200), 184 (σ. 201), 185 (σ ), 186 (σ ), 189 (σ ), 190 (σ ), 191 (σ ), 192 (σ ), 193 (σ. 215), 194 (σ. 216), 195 (σ ), 196 (σ ), 197 (σ ), 198 (σ ), 199 (σ. 240), 200 (σ. 241), 201 (σ ), 202 (σ ), 203 (σ. 243), изданы: Герд Л.А. Неизданные главы о крещении из Номоканона Мануила Малаксы // Российский православный университет ап. Иоанна Богослова. Ученые записки. Вып. 5. М., С , 219 (σ. 253), 221 (σ. 225), 222 (σ ), 223 (σ. 258), 224 (σ. 259), 227 (σ ), 228 (σ. 261), 233 (σ. 263), 244 (σ. 272), 247 (σ ), 252 (σ ), 253 (σ. 283), 254 (σ. 285), 255 (σ ), 256 (σ ), 257 (σ ), 258 (σ ), 259 (σ ), 260 (σ. 290), 261 (σ. 292), 262 (σ ), 263 (σ ), 264 (σ ), 265 (σ ), 266 (σ ), 267 (σ ), 268 (σ ), 269 (σ ), 270 (σ. 304), 271 (σ ), 272 (σ ), 273 (σ ), 274 (σ. 307), 275 (σ. 308), 276 (σ ), 277 (σ. 322), 278 (σ. 323), 279 (σ ), 280 (σ ), 281 (σ. 328), 282 (σ ), 283 (σ ), 284 (σ. 330), 285 (σ. 331), 286 (σ ), 287 (σ. 339), 288 (σ ), 289 (σ ), 290 (σ ), 291 (σ ), 292 (σ ), 293 (σ. 337), 294 (σ ), 295 (σ. 338), 296 (σ. 340), 298 (σ. 344), 299 (σ. 347). Начиная ел. 154 новая нумерация глав 1-58 под заглавиями, отличающимися от печатного издания. 2 (σ ), 3 (σ ), 4 (σ ), 5 (σ. 434), 6 (σ. 451), 7 (σ ), 8 (σ ), 9 (σ ), 10 (σ. 352), 11 (σ. 427), 12 (σ. 353), 13 (σ ), 14 (σ ), 15 (σ ), 16 (σ. 367), 17 (σ. 358), 18 (σ. 359), 19 (σ. 360), 20 (σ ), 21 (σ. 361), 22 (σ ), 23 (σ ), 303
5 24 (σ. 366), 25 (σ. 369), 26 (σ ), 27 (σ ), 28 (σ. 371), 29 (σ. 372), 30 (σ. 375), 31 (σ. 376), 32 (σ ), 33 (σ. 380), 34 (σ ), 35 (σ. 383), 36 (σ ), 37 (σ ), 38 (σ ), 39 (σ ), 40 (σ. 395), 41 (σ ), 42 (σ ), 43 (σ. 391), 44 (σ ), 45 (σ ), 46 (σ. 393), 47 (σ. 393). Л об. Дополнительные главы (отсутствуют в оглавлении и в издании): Л об. Περί συστατικοί) γράμματος όπερ δίδει ό άρχιερευς. Л. 183 ο Άπολυτικον γράμμα όπερ δίδουν οι αρχιερείς τω ιερέα. Л об. Ένταλτήριον διδόμενον παρά αρχιερέα Ιερέα. Л. 184 об Γράμμα συγχωρητικόν όπερ δίδουν οι αρχιερείς τοίς χριστιανοις συγχωρείν τα αμαρτήματα αυτών. Л об. Γράμμα γενόμενον εις καθιέρωσιν αγίας τραπέζης. Л.185 ο Γράμμα περί άρχιερέως διδόμενον πρωτοπαπά. Л Γράμμα περί άρχιερέως διδόμενον εις εγερσιν και οίκο[δομηθή] ναι θείου ναοΰ μοναστηρίου. Л Γράμμα διδόμενον υπό άρχιερέως εις αίχμαλώτον. Л об. Διαζύγιον συνοδικον διδόμενον παρά άρχιερέως. Л. 188 Ο Διαζύγιον. Тетради: 24 χ 8. В последней тетради последний лист обрезан у корешка. Нумерация арабскими цифрами внизу в середине листа в начале каждой тетради той же рукой, что и нумерация листов рукописи. Филиграни: Якорь тип Лихачев ( гг.); голова быка тип Лихачев 1933, 1934 (1571 г.). Письмо: Л об. - первая рука. Отчетливый курсив с легким наклоном вправо. Чернила интенсивно-черного цвета. Л об. (оглавление) - вторая рука. Небрежный курсив. Л. 12 об третья рука. Беглый курсив. Чернила темно-коричневые. Л об. - четвертая рука (вторая половина XVII в.). Чернила интенсивно-черного цвета. Листы нумерованы, вероятно, рукой 4. Пинакс и л об. написаны позднее основного текста. Л. 14 об. пустой. Записи и пометы: На л. 1, 198 штемпели. Л. 1, 182 об., 191 об. стертые записи. Переплет: Доски в коже с двумя трехчастными застежками (сохранилась верхняя), современный рукописи 9. Кожа темно-коричневая с орнаментом. В центре крест в рамке. На верхней крышке переплета была приклеена бумага с полустертой славянской надписью "Законник сиречь номоканон и правила". Корешок гладкий; на обрезе тиснение и желобки. Обрез бумаги и досок переплета совпадают. Сохранились оригинальные трехцветные капталы. Состояние: Достаточно хорошее. Следы плесени (л ); незначительные следы жучка. Л. 14 обрезан внизу. Оглавление было написано после повреждения рукописи сыростью, так как пострадавшие заголовки не вошли в него. 8 Лихачев Н.П. Палеографическое значение бумажных водяных знаков. СПб., Застежка воспроизведена в кн.: Материалы и техника византийской рукописной книги. М., Рис
6 Украшения: Простые заголовки, красные чернила в заголовках. Л. 15: в начале текста орнамент (красные и черные чернила). Заголовки и инициалы в результате выцветания в некоторых местах приобрели рыжий цвет. История рукописи: Куплена в 1815 г. (Бенешевич В.Н. Предисловие к каталогу... С. 8). Литература: Muralt Е. Catalogue... P. 82. Рукопись описана: Пападопуло- Керамевс А.И. Подготовительные материалы к описанию греческих рукописей... Л Греч Номоканон Πάνυ ώφέλιμον και πλουσιώτατον г. Бумага. 123 л. Размеры: 9,0 * 15,0; 14,3 χ 21,2 мм. 20 строк. 1 столбец. Состав: Л Оглавление. Πίναξ ακριβής του παρόντος Νομίμου. 572 главы. Первая: Περί του μη προς το των αμαρτημάτων έπάγειν πνευματικόν τους έπιτιμίους τοις έξομολογουμέοις, άλλα κατά της προαιρέσεως αυτών στοχάζεσθαι. Последняя: Φωτίου του άγιωτάτου πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως περί του άγιωτάτου πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως περί της των Φράγγων αίρέσεως. Л об. Текст Номоканона. Л. 22 заглавие: Νέον νομίμον πάνυ πλουσιώτατον συναθρόσθεν έκ πολλών και διαφόρων νομίμων. Νουθεσία προς τον πνευματικόν πατέρα καΐ ασφάλεια. Ό δεχόμενος τους λογισμούς τών ανθρώπων οφείλει είναι τύπος αγαθός... Издание: Павлов A.C. Номоканон при Большом требнике. М., С Кроме глав, изданных у Павлова, есть главы о приданном, завещаниях, из Земледельческого Закона, формуляры писем и грамот, о ересях, список митрополий. Тетради: 6 х 7; 7 х 8. Тетрадей по 8 л., согласно нумерации писца, должно быть 24. После конца тетради 24 (л. 74 об.) одна тетрадь из 6 листов без номера. От тетради 30 сохранился 1 лист. В тетради 26 не хватает одного листа. Остальные листы выпадают. Пятая тетрадь отсутствует. Между листами 33 и 34 соответствующая купюра в тексте: Л. 33: глава Περί έξαγορεύσεως Σωφρονίου Ιεροσολύμων обрывается словами...ει μη μάλλον έκ της απειρίας καΐ κενοδοξίας καΐ άνθρωπαρεσκείας τους θείους νόμους παραχα[... Л. 34 начинается со слов:...]ταύτην, ίνα ω έάν έπιθώ τάς χείρας λαμβάνη πνεύμα αγιον. Нумерация тетрадей в правом верхнем углу и левом верхнем при окончании тетради той же рукой, что и текст. Филиграни: Якорь с трилистником; три луны. Л трилистник с литерами: С В. Рукопись реставрирована фрагментами листов из других рукописей. Л. 1, 2, вставлены при реставрации. Письмо: Беглый курсив с наклоном вправо. Записи и пометы: Л. 1 стихотворная запись XVIII в. Л. 86, 86 об. практически пустые; на каждом из них по строке текста в качестве пробы пера. Л. 118 об. Και το δε του παναγιωτάτου Γρηγορίου μητροπολίτου Διρραχίου (?) (последнее слово монокондил). Ниже запись писца: Έγράφη και έτελειώθτ) παρά Αντωνίου ιερέως έτους ζρν' μηνΐ σ[επτεβρίου] (красные чернила, размытая; ниже воспроизведение той же записи рукой митрополита Григория. Его же рукой нумерация листов в некоторых тетрадях рукописи). Л Θρήνος της Ύπεραγίας Θεοτόκου, οτε έβλεπε τον Κύριον... Χριστόν έπί σταυρού λατίνα, далее латинский текст Stabat Mater греческими буквами (XVIII в. той же рукой, как на л. 1). 305
7 Л. 122 об. 1) Τα σα Θεοτόκε και παριία αύτον ήκέτεβε σωθείς τας ψυχας ήμων. 2) έτους 1766 δεκεμβρίου 12 έπολήθηκαν τα της Καστοριάς όψάρια προς ς' ις' ή οκά και έστω εις ευδοξιν, τιμιώτατε. Л. 2, 21 об., 120, 121 пустые. Украшения: Небольшие заставки; киноварные заголовки и инициалы сильно выцветшие, местами почти не читаются. Переплет: Кожа с геометрическим тиснением, растительный орнамент с мелкими цветочками (конец XVII - начало XVIII в.). Сохранились двуцветные капталы. На крышках видны дырки от двух застежек. Верхняя крышка обтянута вторым слоем кожи красно-коричневого цвета. К нижней крышке с внутренней стороны приклеен защитный лист со следами жучка. Состояние: Посредственное. Многие листы выпадают; недостает ряд листов (между л. 33 и 34, 37 и 38, 86 и 87). Ряд листов поврежден жучком. Следы реставрации листами других рукописей (конец XVII - начало XVIII в.); при реставрации были вставлены листы. История рукописи: Подарена ИПБ в 1873 г. A.A. Бычковым (запись на л.1). Литература: Отчет ИПБ за 1873 г. С. 13. Греч Сборник конволют гг. Бумага. III, (1)+112+ III л. 19,9 х 14,2; 14.5 х 19,2 мм. 18 строк. 1 столбец. Состав: Л. 1. Αρχή συν Θεώ άγίω. Σύγγραμμα γενόμενον παρά Νείλου άρχ[ιμανδρίτου] Δοξοπάτρου κατά κέλευσιν του ευγενέστατου ηγος Σικελίας 'Ρογερίου. Περί των πέντε πατριαρχικών θρόνων και τών υπ' αυτών αρχιεπισκόπων και μητροπόλεων καΐ τών υπό τάς μητροπόλεις επισκόπων καΐ τών ένορίων έκαστου πατριαρχικού θρόνου και πως και πότε συνέστη έκαστος. Και περί της τάξεως αυτών και τών ιδικών έκαστου ονομάτων και τίνα λόγον έπέχουσι. Συνεγράφη δε ëτoυς ςχνα'. Текст издан: Hieroclis synecdemus et Notitiae episcopatuum accedunt Nili Doxopatrii Notitia Patriarchatuum / Ed. G. Parthey. В., 1866 (= Amsterdam, 1967); Laurent V. L' oeuvre géographique du moine sicilien Nil Doxopatris // Échos d' Orient Vol. 36. P Данная рукопись является одним из 12 кодексов, содержащих произведение Нила Доксопатра. Л. 32 об.-34. Του τρισμακαριωτάτου Λιβερίου παπα 'Ρώμης επιστολή προς τον θεοφιλέστατον Άθανάσιον άρχιεπίσκοπον Αλεξανδρείας, οτι τέλειον ανθρωπον άνέλαβεν ό Θεός Λόγος. Л об. Του εν άγίοις πατρός ημών Αθανασίου παππά Αλεξανδρείας άντίγραφον ο έγραψε Λιβερίω παππα 'Ρώμης οτι τέλειον ανθρωπον άνέλαβεν ό Θεός Λόγος ύπερ της ημετέρας σωτηρίας. Л. 35 об. 36 об. Πέτρου Αντιοχείας προς τον Βενετίας. Ούδαμοϋ γέγραπται τσν πρόεδρον Ακυλίας ήτοι Βενετίας...νόμιμον ουκ ην έσθίειν τα αζυμα. Издание: Will С. Acta et scripta quae de controversiis ecclesiae graecae et latinae saeculo undécimo composita extant. Lipsiae, Л об. Ή γεγονεΐα [ύπο]τύπωσις παρά του βασιλέως Λέων[τος] του Σοφού όπως εχουσι τάξεως οι θρόνοι τών εκκλησιών τών υποκειμένων τψ πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως. Издание: Darrouzès J. Notitiae episcopatuum Ecclesiae"Constantinopolitanae. P., P (Not. 16). 306
8 Л. 48 об. 56 об. Αρχή το τακτικον της ενορίας των μητροπόλεων και της αγίας πόλεως Ιερουσαλήμ. Л. 56 об. 58. Περί διαφόρων αιρέσεων των Αρμενίων. Οι δυσσεβεις Αρμένιοι κατά την Ε' του Ίαννουαρίου μηνός... όπερ έστι νεκρόν. Л об. Κατά π[ο]ίους κάφους και δια ποία αιτία μετά έσχίσθη αφ' ημών ή τών Ρωμαίων εκκλησία. Έπι Γρατιανου δια Παυλινον... ό πάπας συνήνεσεν. Л. 59 ο Ή τών φράγγων καΐ άλλων λατίνων και έτερων ή αρχή πώς ήταν. Ό πάπας Ρώμης και όσοι του μέρους της δύσεως χριστιανοί... όρθοδόξως πιστεύουσιν (всего 27 глав). Л. 66. Έτερα ένθύμησις περί τών τεσσάρων ποταμών. Ίστέον δε οτε τέσσαρες ποταμοί εξέρχονται εκ του παραδείσου... παραδείσου ό αήρ όμιχλής. Л. 67 ο Περί όδοιπορίαι της 'Εδέμ του παραδείσου. Από Αδάμ εως Δράγμαν μονά! εύδομήντα... εκατόν εννέα και πεντακόσια. Рука XVIII века перечеркнула весь этот текст и приписала: Όστις βούλεται άκοπως άπιέναι εις παράδεισον τούτος είναι ό ψευδομπουσούλας. Л об. Από του νομίμου του αγίου Θεοφίλου αρχιεπισκόπου Αλεξανδρείας κανών ζ' προφώνησις τών 'αγίων Θεοφανείων, έπιστάντων έν Κυριακήν. ΚαΙ το εθος... συναχθώμεν από ώρας έννάτης. Издание: Ράλλη Г., Πότλη Μ. Σύνταγμα τών θείων και ιερών κανόνων, τών τε άγιων αποστόλων και τών ιερών οικουμενικών και τοηικών συνόδων. Τ. 4. Αθήνησιν, Σ Л. 69 об.-70 об. Έκ τών ερωτήσεων τινών ιερέων προς ΤιμόΘεον άρχιεπίσκοπον Αλεξανδρείας. Έρώτησις εις τήν 'αγίαν εορτήν. 'Επειδή παρ' ημίν τοιαύτη συνέθεια... ή πρεπόντως γίνεται ή ού; Απόκρισις Τιμοθέου. Προς μεν τών αγίων Γενεθλίων... οίκονόμων της εκκλησίας. Л. 70 об.-71 об. Του ιερομονάξου Νείλου περί της παραμονής τών Φώτων ει τύχη έν Σαββάτω ή έν Κυριακή. Έρώτησις παρά τινών ιερέων. Ουκ έσθίομεν δε έν ταύτη τή παρασκευή δηλονότι... καΐ οϊνου. 'Έτερον. 'Εάν γαρ οποία ήμερα τύχη...κοσμικοί έξ ίσου. Τω πρωί δε ήγουν... συγκεχώρηται. Του αυτού. Δει είδέναι οτι ει τύχη ή παραμονή... και τή παραμονή. Л. 71 об. 72 об. Του μακαριότατου μητροπολίτου κυροΰ Μάρκου 'Εφέσου περί τής εορτής τών Φώτων ήτοι τών δώδεκα ήμερων. Περί τής εορτής τών Φώτων... έσθίομεν. Ουκ όφείλομεν δε προσέχειν τω ίερομονάχω Νείλω... το κρείττον. Л. 72 об.-73. Έκ τών αποκρίσεων Ιωάννου επισκόπου Κύπρους (sic!) προς τον ιερότατον έπίσκοπον Διρραχίου Καβάσιλαν. Καταλύομεν και το δωδεκαήμερον... λέγοντες γεγένεσθαι. См.: Darrouzès J. Les réponses canoniques de Jean de Kitros // REB T. 31. P Л об. Περί του πώς χρή δέχεαθαι τους αναθεματίζοντας τήν ιδίαν καΐ πάσαν αϊρεσιν, καΐ μύρω θείφ χριομένους μόνον, καΐ παααν αϊρεοιν, και μή βαπτιζομένους. Προηγουμένως μέντοι χρή... και ψάλμων. Περί τών A.C. Павлов считает их принадлежащими перу Димитрия Хоматиана (Павлов A.C. Кому принадлежат канонические ответы, автором которых считался Иоанн, епископ Китрский (XIII века)? // ВВ Вып С ). Ж. Даррузес воздерживается от такого категорического вывода и говорит, что авторитет Матфея Властаря, приписывавшего ответы Иоанну Китрскому, служит достаточным основанием не сомневаться в имени автора. 307
9 Αρμενίων και Ίακοβίτων. Όφείλει ό ιερεύς ισταν τον από Αρμενίων... και τί Η' άπολούεται. Л. 78 об.-83 Περί γινομένων βρέφων και αποθνησκόντων. Δει γινώσκειν οτι το γεννηθεν βρέφος... άναθέματι παραπέμπει. Л Περί διαφοράς αφορισμών. Ό τού εντολή ν ή καταραν έχοντος... αμήν. Л об. Κανόνες εκκλησιαστικοί των αγίων αποστόλων (Ράλλη Г., Πότλη Μ. Σύνταγμα... Τ. 1. Σ ). Л Περί των εν προσευχή λεγομένων ψαλμών, ποίοι είσΐ δε ούτοι εις τον λογισμον της πορνείας... πονηρού. Л Чин принятия иудеев в православие без заглавия, для которого оставлены две строки. Χρή τον έξ Ιουδαίων προσερχόμενων... βαπτίζεται ό έξ Ιουδαίων. Тетради: 14 х 8. От тетради 14 остался 1 лист. Нумерация тетрадей в нижнем правом углу (современна написанию рукописи). Спереди 4 пустых листа сзади три - бумага современная переплету (XIX в. ). Л. 102, 103, 104 пустые. Филиграни: Л. І-ІІІ, литеры M G, звезда с полумесяцем, три луны (конец XVIII начало XIX в.); основной кодекс: трилистник с литерами В, А. Л :герб. Письмо: Минускул, литургический в основной части кодекса и курсив на л Писцы: 1) Даниил (л ) и 2) (л ). Записи и пометы: Л. I кар. Запись Порфирия Успенского: "Эта рукопись писана в 7169/1661 г. Смотри 36 страницу на обороте". Записи писцов: Л. 36 об. + Κάλαμος γράφει και χειρ καυχάται, Θεού το δώρον, καΐ Δανιήλ [ά]ξίωμα. + του ζρξθ' έτους μήναν Ιουλίου. Л. 73. Приписка писца киноварью: Ημείς φιλοπόνως, ω βέλτιστε προεστώτα, τα άνωθεν διάφορα κεφάλαια των θεοφόρων πατέρων ενταύθα έθέμεθα. Συ δε, ω ιερά κεφαλή, εκλεξον το κρειττον. Л Приписка писца киноварью: Ου μεν άλ[λ]ά και πάντες οι ψαλμοί ωφέλιμοι εις προσευχήν τε και εις παντός εναντίου έκφυγήν, άλλα ol γραφέντες είσιν έξαιρέτως. Владельческая запись: + Το παρόν υπάρχει καμου Χριστόφορου ιερομόναχου ό έξ Αιγύπτου και μηδεις έξεώση αυτόν έξ έμου αν αυτό έμον θελήματος και πέση εις βάρος άφορισμον έκ Θεού Παντοκράτορος αμήν. ~ 1662 αύγούστου κγ' Χριστόφορου ιερομόναχου. Запись Христофора на л. 67 об. По его заказу, по-видимому, были написаны Л Л Запись писца: 1662 μηνός Οκτωβρίου 23 έτελειώθη Χριστόφορος θυτής ό έξ ΑΙγύπτου. Украшения: Небольшие заставки киноварью и чернилами; рубрики в инициалах и заголовках. Л. 1. Небольшая заставка красными чернилами, инициалы. Л Заставка: чаша с огнем, цветы; инициал. Переплет: Красный кожаный с тиснением готического орнамента (XIX в.). История рукописи: Рукопись претерпела две реставрации: первая по заказу Христофора в середине XVII в., когда были добавлены л ; вторая при переплетении, когда были добавлены пустые защитные листы в начале и в конце. Поступила в ИПБ в 1883 г. в составе собрания еп. Порфирия Успенского. 308
10 Литература: Отчет ИПБ за 1883 г. СПб., С Описана: Па падопуло-керамевс А.И. Подготовительные материалы к описанию греческих рукописей... (Греч Л ); Бенешевич В.Н. Описание греческих рукописей (Греч Л ). Греч Мануил Малаксос. Номоканон. Отрывок г. Бумага. 4 л. 20,0 χ 14,2; 14,2 χ 9,0 мм. 23 строки. Состав: Л. 1. Конец главы:...κατεστρώθη ουπαρ διαζύγιον, τω παρόντι θείω κώδικι ταύτης της άγιωτάτης ημών μητροπόλεως δείνα εν ετει δείνα [ετ]ους δεί[να] μ[ηνο]ς δεί[να]. Л. 1-2 об. Ευχή ην λέγει άρχιερεΰς ή πνευματικός ή ιερεύς επί την κεφαλήν του μέλλοντος μεταλαβείν, συγχωρη[τικήν]. Филиграни: Весы. Письмо: Мелкий минускул. Писец "Ό ταπεινός Αθηνών Θεόφανος" Καρύκης (см. его запись на л. 1 рукописи Лавры Саввы Освященного 127, мнение А.И. Пападопуло-Керамевса). Л. 3 и 4 пустые. Записи и пометы: Л. 2 об. "Ετει ζρα' μην! μαρτίψ α' ίνδυκτίονος e' (киноварью). Запись-монокондил τέλος. Украшения: Киноварные инициалы. Переплет: Отсутствует; листы наклеены на картон с надписью рукой еп. Порфирия Успенского: " 27. Век XVI. Отрывок из Номоканона, писанного в 1593 год. По Р. X. Из верхней библиотеки Лавры Саввы Освящен. Лета от создания мира 7101-го". История рукописи: Листы взяты Порфирием Успенским из рукописи Лавры Саввы Освященного 127. См.: Παπαδοπούλου-Κεραμέως Α, Ίεροσολυμιτική βιβλιοθήκη ήτοι κατάλογος των εν ταΐς βιβλιοθήκαις του άγιωτάτου αποστολικού τε και καθολικού ορθοδόξου πατριαρχικοί) θρόνου των Ιεροσολύμων καΐπάσης Παλαιστήνης άποκειμένων ελληνικών κωδίκων. Εν Πετρουπόλει, Τ. Β' (1). Σ Здесь указано, что рукопись содержит 204 л. и в ней недостает конца последней главы и молитвы "ευχή των έξομολογουμένων". Поступила в ИПБ в 1883 г. Литература: Отчет ИПБ за 1883 г. СПб., С Пападопуло Керамевс А.И. Подготовительные материалы к описанию греческих рукописей... Л. 380 об. Греч Мануил Малаксос. Номоканон. Отрывок г. Бумага. 2 л. 19,4 х 13,4; 14,3 х 9,0 мм. 1 столбец. 17 строк. Состав: Л. 1-1 об. 'Έτι και αι καλογράδες και αι παρθέναι γυναίκες υίοθετούσι παιδία και αυτά τα παιδία οπού θέλουν υιοθέτηση, να έχουν απ' αύταΐς δίκαια κληρονομιάς χωρίς τινός κρίσεως. Ματθαίου ~ Το δε αγιον βάπτισμα εϊναι γέννησις θεια καΐ ψυχής άνακαίνησις... καΐ έρχονται εως τον εβδομον βαθμον καΐ εμποδίζονται εις γάμον. Μόνον εις τον ογδοον λύονται, και γίνεται ό γάμος άνεμποδίστως. Л. 1 об. 2. Συνόδου ς' κανών λγ\ Λέγει ό τριακοστός τρίτος κανών της έκτης συνόδου οτι μεγαλύτερη είναι ή συγγένεια του αγίου βαπτίσματος παρά την έξ αίματος... καΐ αν θέλουν έπέρνουν άνεμποδίστως τα πνευματικά του αδελφού αυτών. 309
11 Л. 2-2 об. Όρα. 'Ωστε το παιδίον όπου να βαπτίσω εγώ το έπέρνη ό αδελφός μου γυναίκα, καΐ ό ανεψιός μου. Και εγώ πέρνω του συντέκνου μου τήν άδελφήν γυναίκα. Л. 2 об. Περί δύο παιδία οπού να δεχθή τινάς από τό αγιον βάπτισμα εάν έρχονται εις γάμον καί έάν εύλογήθη τρεις γυναίκας καΐ ή μία να ευρέθη παράνομος και άλλη εύαγκαία του θείου βαπτίσματοσ. Συμεών Θεσσαλονίκης κεφάλαιον ρνγ'. Μέρος εκ τινός γράμματος του παναγιωτάτου και οικουμενικοί) πατριάρχου κυροΰ Ίωασάφ του Αχρίτου νυν πρόνοια Θεοΰ Ιθύνοντος τους οϊακας Κωνσταντινουπόλεως μεγάλης εκκλησίας γεγονότως κατά μήνα σεπτέβριον ίνδυκτίονος δ' (только заглавие, текст отсутствует). Записи и пометы: Л. 1 буква Ъ (черные чернила, левый верхний угол). Переплет: В картонной обложке, надписанной рукой еп. Порфирия Успенского: "Век XVII. Отрывок из Номоканона, писанного в 1613 год. по Р. X. Из верхней библиотеки монастыря Саввы Освященного". Украшения: киноварные инициалы и заголовки. История рукописи: Листы взяты Порфирием Успенским из рукописи монастыря св. Саввы Освященного (впоследствии Патриаршей библиотеки в Иерусалиме, Саввы осв. 125), после Л См.: Παπαδόπονλος- Κεραμεύς Ά. 4 Ιεροσολυμιτική βιβλιοθήκη... Τ. Β'(1). Σ Здесь отмечено, что в рукописи 301 л. и после Л. 150 не достает 2 л., которые находятся в ИПБ. Поступила в ИПБ в 1883 г. Литература: Отчет ИПБ за 1883 г. СПб., С Рукопись описана: Пападопуло-Керамевс А.И. Подготовительные материалы к описанию греческих рукописей... Л. 380 об. Греч Мануил Малаксос. Номоканон. Отрывок г. Бумага. 2 л. 18,3 х 13,9; 14,0 х 8,5 см. 1 столбец. 20 строк. Состав: Л. 1...βάλλοντες ε'ις το στόμα του βαπτιζομένου και πτύουσιν έν τη αριστερά χειρι και μετά της δεξιάς τον σιέλον έκταράττοντες... ιζ' Τους έξολογουμένους δείρουσιν αισθητώς λωροις και μαγλάβοις και έν τούτοις τήν συγχώρησιν δοθήναι δοκοΰσι... ίουδαικοις δουλεύοντες ήθεσιν ~ ιη' Οι χειροτονούμενοι διάκονοι και πρεσβύτεροι και επίσκοποι τάς γυναίκας αυτών άπολύουσι και ταΐς υπ' αυτών άπάσας συγχωραίς... Л. 1 об. ιθ' Λέγουσι μηδέν άλλαις γλώσσαις τό θείον γαρ αίρέσθαι ει μή τρισι ταύταις έβραιστί ελληνιστί ρωμαιστί ~ κ' Οι ιερείς αυτών τρείς καί πλειστάκις έφ' ένΐ να φ λειτουργούσιν, ή και οπού τύχη μή διακρίνοντες τα άγια τών βέβηλων. κα' Έι έκ μοναχών επίσκοπος γένηται, το κρέας έσθίειν άδέως επιτρέπεται... κβ' Τήν τεσσαρακοστήν ας υπ' αυτών χώραι και τα πρόσοικα έθνη ουκ επίσης νηστεύουσιν, αλλ' ή μεν λύχνια, εβδομάδας εννέα... Л. 1 об.-2. κγ' Τον σταυρόν του Κυρίου, τάς μεν άλλας πάσας ημέρας έν τη εκκλησία έχοντες και σέβουντες και όρώσι καί προσκυνοΰσι και άσπάζοντας... κδ Λειτουργούντες έν τη εκφωνήσει τοΰ Ευαγγελίου, ή και τών άγιων μυστηρίων... κε' Τήν μετάληψιν τής κοινωνίας ουχ ώς ημείς έκτελοΰσιν
12 Л. 2 об. κς' Τας των κληρικών και επισκόπων χειροτονίας ου κατά πάντα καιρόν ποιουσιν οι αρχιερείς αυτών, άλλα τετράκις τον χρόνον έν ήμέραις τεταγμέναις... Писец Герасим. Филиграни: Не просматриваются. Переплет: В обложке из картона с надписью рукой еп. Порфирия Успенского: " 14. Век XVII. Отрывок из Номоканона, писанного в 1667 году по Р. Хр. Из верхней библиот(еки) Лавры Саввы освящ. Лета от создания мира 7175-го". История рукописи: Листы взяты Порфирием Успенским из рукописи монастыря св. Саввы Освященного (впоследствии Патриаршей библиотеки в Иерусалиме, Саввы Освященного 616). См.: Παπαοοπούλον-Κεραμενς А. Ίεροσολυμιτική βιβλιοθήκη... Т. В'(2). Σ Здесь указывается, что рукопись состоит из 278 л. После Л. 275 был текст, заглавие которого "Φωτίου του παναγιωτατου πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως περί της των Φράγκων αίρέσεως έκ της εγκυκλίου επιστολής"; этот текст и находится в собрании Порфирия под 472. Литература: Отчет ИПБ за 1883 г. СПб., Рукопись описана: Пападопуло-Керамевс А.И. Подготовительные материалы к описанию греческих рукописей... Л. 380 об Греч Мануил Малаксос. Номоканон. Конец XVI - начало XVII в. Бумага. 209 л. 14,2 х 19,1; 8,7 х 14,0 см. 1 столбец. 18 строк. Состав: Л В заставке: Χαίρε των Αθηναίων τάς πλοκας διασπώσα. Далее текст похвалы Богородице, не вошедший в издание: Χαίρε έσύ Θεοτόκος οπού διασκόρπισες τους λογισμούς καΐ τα σωφίσματα ήγουν των φιλοσόφων και ητόρων των Αθηναίων... λοιπόν μήδε σου φάντ] παράξενον οτι εκεί οπού θέλει ό Θεός νικαται φύσεως τάξις, ήγουν ή όρδινιάτως φύσεως. Л. 6-7 об. Введение. Издано: Γκίνης Α.Σ., Πανταζόπονλος N.L Νομοκάνον Μανουήλ Νοταρίου του Μαλαξοΰ... Σ : Τοις απανταχού εύρισκομένοις χριστωνύμοις λαοίς, ίερωμένοις τε καΐ λαικοίς έν Κυρίω χαίρειν αεί Θησαυρός κεκρυμμένος... ΑΦΞΒω μαρτίω Ε η. Текст этого введения отсутствует в большинстве списков Номоканона. Л об. Оглавление (Πίναξ) из 233 глав. Л Текст Номоканона. В издание вошли следующие главы: 3 (с % 4 (с ), 5 (с ), 6 (с. 69), 7 (с ), 8 (с. 72), 9 (с ), 10 (с.76), 11 (с ), 12 (с. 80), 13 (с ), 14 (с ), 15 (с ), 16 (с. 89), 17 (с. 90), 18 (с ), 19 (с. 91), 20 (с ), 21 (с ), 22 (с ), 23 (с. 94), 24 (с ), 25 (с ), 26 (с. 97), главы в оглавлении отсутствуют, так как не хватает одного листа между л. 9 и 10. По тексту: 27 (с ), 28 (с. 101), 29 (с. 105), 30 (с. 106), 31 (с. 107), 32 (с ), 33 (с ), 34 (с ), 35 (с ), 36 (с ), 37 (с ), 38 (с ), 39 (с ), 40 (с ); 41 (с ), 42 (с. 122), 43 (с ), 47 (с ), 50 (с. 163), 51 (с ), 52 (с. 168), 53 (с. 171), 54 (с ), 55 (с. 182), 56 (с ), 57 (с ), 58 (с. 198), 59 (с ), 60 (с ), 61 (с ), 62 (с ), 63 (с. 216), 64 (с. 216), 65 (с ), 66 (с ), 67 (с. 243), 311
13 68-79, 81, 86, 87, Изданы: Герд Л.А. Неизданные главы о крещении из Номоканона Мануила Малаксы. С ; 83 (с ), 84 (с. 258), 85 (с. 259), 88 (с ), 89 (с. 261), 95 (с. 263), 106 (с ), 107 (с. 283), 108 (с. 285), 109 (с ), ПО (с ), 111 (с ), 112 (с. 284), 113 (с ), 114 (с ), 115 (с ), 116 (с. 290), 117 (с. 292), 118 (с ), 119 (с ), 120 (с ), 121 (с ), 122 (с ), 123 (с. 29^-300), 124 (с ), 125 (с ), 126 (с ), 127 (с. 306), 128 (с ), 129 (с. 308), 130 (с ), 131 (с. 322), 132 (с. 323), 133 (с ), 134 (с ), 135 (с. 328), 136 (с. 330), 137 (с. 331), 138 (с ), 139 (с. 339), 140 (с ), 141 (с ), 142 (с ), 143 (с ), 144 (с ), 145 (с. 337), 146 (с ), 147 (с. 338), 148 (с. 340), 149 (с. 340), 150 (с. 341), 151 (с ), 152 (с. 341), 154 (с. 344), 155 (с ), 156 (с. 347), 157 (с ), 158 (с ), 159 (с. 434), 160 (с. 451), 162 (с ); между л. 17 и 18 в оглавлении не хватает одного листа. По тексту: 164 (с ), 165 (с ), 166 (с ), 167 (с. 358), 168 (с. 360), 169 (с ), 170 (с ), 171 (с. 361), 172 (с. 362), 173 (с ), 177 (с ), 178 (с. 375), 179 (с. 376), 180 (с. 378), 181 (с ), 182 (с ), 183 (с. 383), 184 (с ), 185 (с. 384), 186 (с. 385), 187 (с. 386), 188 (с. 387), 189 (с ), 190 (с ), 191 (с ), 193 (с ), 194 (с ), 195 (с ), 200 (с ), 201 (с ), 202 (с ), 203 (с ), 204 (с ), 205 (с ), 206 (с. 484), 215 (с. 475), 220 (с. 486), 221 (с. 491), 223 (с ), 225 (с. 542), 226 (с ), 228 (с. 487), 230 (с. 472), 231 (с ), 233 (с. 488). Тетради: 1 χ 6, 20 χ 8, много разрозненных листов; некоторые листы отсутствуют. Нумерация тетрадей отсутствует. В конце рукописи при переплете перепутан порядок листов; правильный порядок должен быть следующий: л. 190, 200, 201, 202, 199, 207, 203, 204, 206,205,191,208. Л основная часть; Л. 1-3, 208 вклеены позднее. Л. 2, 2 об., 3, 209 пустые. Филиграни: Якорь со звездой типа: Mošin V. Anchor watermarks. Amsterdam, Ν 1531,1552,1559 (60-е годы XVI в.) и Pz'ccarrf G. Wasserzeichen. Anker. Stuttgart, V, ( гг.). Письмо: 1) Основной текст написан одной рукой (л ); 2) Л. 1 - вторая рука (XVIII в.): дополнительная глава Περί διαθήκης είς την ώρα του θανάτου; л. 209 об. дополнительная глава Περί συμαρτυρ(ας. 3) Л. 1 об. - третья рука (XVIII в.): черно-белая заставка и дополнительная глава "Ετερα διαθήκη; л. 209 об.: заголовок дополнительной главы Περί ξεχαμάρης и текст ниже. Записи и пометы: Л. 4. Пометы владельцев: 1) (вверху) "Петр Могила архиепископос митрополит рукою власною", 2) (внизу) "от книг Иосифа святогорца и протосингела", 'Ιωσήφ ιερομόναχος και πρωτοσύγγελος. Его схолии имеются на полях всего текста. Л. 43. Красными чернилами схолия писца: То παρόν ήτον εις ενα βιβλίον. Л. 208 об. Текст, писанный основной рукой 1 : Κήπου κεκλεισμένου καΐ πηγής έσφραγισμένης τις έν άλφοτέροις ώφελος, ώς φησί ή θεια γραφή ην πέραν αγνούς κάγώ ό ευτελής καϊ ελάχιστος... δήν έκρινα μή έάσε τον κήπον κεκλεισμένον μηδέ τήν πηγήν έσφραγισμένην. 312
14 Ινα προς του (почерк Иосифа протосингела)...κατά την ήμετέραν... και έν ταις των θεοφιλέστατων επισκόπων και μέν άλλαχόθεν όπου αν τύχη έν τοίς του ίεροϋ καταλόγου άριθμουμένοι... και ει της κοσμικής πολιτείας και τάξεως, ούν χριστιανοις υιοί κατά πνεύμα αγαπητοί και αδελφοί της ημών ταπεινότητος. Χάρις εϊη ύμιν (почерк XVIII в.). Ниже славянская запись (рукой протосингела Иосифа): "Лета от создания мира 7130, а от Рождества Христова 1622, месяца марта, в святую великую Четыредесятницу в граде граничном Путимли (далее стерто) сию книжицу...". Нижняя крышка переплета: заклеенный греческий текст. Запись рукой Х.М. Лопарева: Φύλλα 209; "В этой рукописи двести восемь (208) листов Ѵ/3 1902". Переплет: Русский XVII в. со следами двух застежек. Рамка из цветочного орнамента; в центре в овале изображение пасхального Агнца со знаменем и текстом по кругу: искупил иесть насъ од клятви законния чесною с(воею) крови(ю). Переплет сделан после приобретения рукописи Петром Могилой: на л. 208 об. обрезана его запись. Украшения: Л. 1 орнамент (двуцветный, черные и красные чернила); л. 1 об. орнамент черными чернилами; л. 3 об. двуцветный орнамент; Л. 4 заставка (двуцветная, черные и красные чернила). Инициалы и рубрики в заголовках во всем тексте. Состояние: В целом удовлетворительное. Некоторые листы отсутствуют. Начиная ел. 133 следы размыва. Незначительные следы плесени. Л. 209 сильно покороблен и со следами клея. История рукописи: Владелец ее, Иосиф, был протосингелом александрийского патриарха Кирилла Лукариса. В 1620-е годы он, как знаток славянского лзыка, был учителем в Киеве, Галиче и Львове. В 1632 г. посетил Москву, где занимался переводами греческих книг и преподаванием греческого языка. По мнению Б.Л. Фонкича, рукопись могла перейти к Петру Могиле непосредственно от Иосифа, от митрополита Иова Борецкого или уже после смерти Иосифа с какой-то частью его имущества. Реставрирована и переплетена после приобретения Петром Могилой. При переплете перепутаны листы. Литература: Фонкич Б.Л, Из истории греческо-украинско-русских культурных связей в первой половине XVII в. // ВВ Т. 52. С ; Герд Л.А. Неизданные главы о крещении из Номоканона Мануила Малаксы. С Греч Канонический сборник г. Бумага. 232 л. 14,9 х 10,0; 10,8 х 6,30 мм. 1 столбец. 15 строк. Состав: Л. 1. Рифмованная запись: δια τούτο ας φύγομεν την έπιορκίαν ας φύγομεν την πλειονεξίαν, την πορνήαν, την άρσενοκητήαν, την μηχήαν, την άδικήαν, την άρπαγήν την καταλαλίαν, τον φθόνον, τον φόνον, την και ύπεριφάνηαν, την κενοδοξήαν, την εχθραν, 21 Византийский временник, т
15 την κλεψήαν, την μνηοηκακήαν, την φρονείαν, τήν άργολογήαν και απλός είπήν πάντα τα ψυχικά και σοματικά αμαρτήματα. ~ Л Оглавление Номоканона (212 глав): Πίναξ ακριβής του παρόντος Νομίμου* Κεφάλαιον α'. Περί πνευματικών πώς δει αυτούς εϊναι και του μή λύειν έτερου πνευματικού κρίσιν. Κεφ. β. Περί πνευματικού τού όμολογήσαντος τήν άμαρτίαν τού έξαγορεύσαντος αύτφ. Κεφ. γ'. Περί τού έξομολογήσαντος χωρίς ένταλτηρίου. Κεφ. δ'. Περί τού μή ζητείν τον πνευματικόν λαβείν / Л. 2 об. τι παρά τών έξομολογημάτων αυτω. Κεφ. ε 7. Περί τών στεργόντων και μή στεργόντων τον κανόνα τού πνευματικού αυτών. Κεφ. ς'. Περί τού πόσων ετών δεί προσέρχεσθαι πνευματικώ πατρί... Κεφ. ζ'. Περί τού ποία αμαρτήματα κωλύουσι τήν ίερωσύνην. Κεφ. η 7. Περί ιερέως προ τού Ιερωθήναι ήμερα πεσόντος εις μαλακίαν. Κεφ. θ. Περί ιερέως άμαρτήσαντος προ τού ιερωθήναι και ύστερον φανερωθέντος. Κεφ. i'. Περί της γυναικός τού μέλλοντος ιερωθήναι. Κεφ. ια\ Περί τών από παλλακίδων γεννηθέντος ή πορνείας και μοιχείας ή αίμομιξίας και τεραγαμίας ει χρή ιερωθήναι (...) Л. 16. Κεφ. σια\ Περί τών αίσχυνομένων λέγειν τω πνευματικώ περί τα αμαρτήματα αυτών. Κεφ. σιβ. Περί υψωμένης παναγι... έαν άπολεσθή τι χρή ποιείν. Τέλος τού πίνακος. Л об. Предисловие: Τέκνον μου ήξευρε οτι τόσους χρόνους ορίζουν οι θείοι κανόνες να μήν κοινωνήσεις μόνον να πίνης μέγα άγιασμα και ει μή κράτησης τήν θείαν κοινωνίαν λύον τας αμαρτίας σου. 'Εάν δε παράβη και μεταλάβη, γίνεται δεύτερος Ιούδας εάν δε άσθηνήσης και ελθης εις θάνατον, κοινώνησον. Και εάν σηκωθής, πάλιν να ίστάσαι εις τους ώρισμένους χρόνους και να βάλης και τον χρόνον όπου μεταλάβης παραπάνω να τον βαστάζεις. Πρόσχες και τούτο, ω / л. 17 об. πνευματικέ οτι αφ' ου άφήση τήν άμαρτίαν ό άνθρωπος, τότε κανονίζεται... Ει δε μετά το παράπτωμα τον θεοφιλή και μονότροπον βίον ύπήλθεν, ετι συντομοτέραν αυτω μνηστεύειν τήν άφεσιν καλώς είχεν έδοκιμάσαμεν. Л. 24. Небольшая заставка и начало текста, соответствующего оглавлению. Заглавие (киноварью): Κανόνες συνοδικοί και αποστολικοί, και του μεγάλου Βασιλείου και έτερων άγιων νεωστί διορθωθέντες κατά τάξιν δια το ασυγχυτον. После конца главы 61 (л. 44 об.) идет продолжение текста из другого места (до л. 48 об.):...χρόνους λέγω δη της μοιχείας και της άρσενοκοιτίας και της ζωοφθορίας... Л. 46 об. Без номера главы: Περί του πώς δεί τους πνευματικούς οίκονομειν τους εις αυτούς έξομολογουμένους. Л. 47 об. Περί γυναικών. Л об. Начало Номоканона Πάνυ ώφέλιμον και πλουσιώτατον. Большая заставка с заголовком: Νομοκάνονον πάνυ πλουσιώτατον νουθεσία εις τον πνευματικόν και ασφάλεια. 314
16 JI об. Предисловие. Ό δεχόμενος τους λογισμούς τών ανθρώπων οφείλει είναι τύπος αγαθός τών πάντων καΐ εγκρατής ταπεινός καΐ / л. 49 об. ενάρετος δεόμενος του Θεοΰ καθ' έκάστην, ίνα δώση αύτω λόγον γνώσεως, εις αυτόν ερχόμενους... (л. 50 об.) Ταύτα καΐ τοιαύτα φυλάσσων καΐ προ πάντων τα ορθά τής καθολικής εκκλησίας δόγματα, σαυτόν σώσεις και τους άκούοντος τον λόγον σου. Л. 51. Небольшая заставка. Αρχή τής έξομολογήσεως. Εισφέρει ό πνευματικός πατήρ τον μέλλοντον έξομολογηθήναι εκπροσθεν του αγίου εικόνος του Χρίστου ασκεπή καΐ ποιεί στιχον... Л. 135 об. Τέλος του Νομοκανόνου. Л Του αγίου Αθανασίου πατριάρχου Αντιοχείας κοινή γλώττη περί γονορρυίας καΐ ύγρότητος ανθρώπου. Л об. Περί αρχιερέων άμαρτανόντων. Л об. Κεφ. σιγ' Κυρίου Συμεών Θεσσαλονίκης έρώτησις. Ει συμβή χυθήναι τα άγια εν εΐσόδω ή βρωθήναι υπό τινός ζώου τι ποιητέον; JI. 143 OÖ.-144 об. Κεφ. σιδ' Περί λήθης του ιερέως του μή ενωσιν γενέσθαι συνέβη καΐ κάλυψη κερύον το ποτήριον Л Κυρου Μάρκου Αλεξανδρείας έρώτησις. 'Εάν έκ του ποτηριού ή έκ του αγίου δίσκου συμβή χυθήναι τι κατά γής ποιείτο τηνικαϋτα ό ιερουργών ύποστήσεται τήν άγανάκτησιν. Л об. 'Ερώτησις του Αρμενοπούλου σις' 'Εάν υπό μυών καΐ κυνών τών προηγιασμένων άρτων έν τω ναώ άναλωθέντων... Л. 146 ο [Κεφ.] σιζ' 'Εάν έξαμέλλει του ιερέως έφαγε κυών τον αμνον ή έτερον έρπετόν τι ώφείλει ποιήσαι. Л Κεφ. σιη' 'Εάν πέση έρπετόν εις το αγιον ποτήριον λειτουργών ό ιερέως τι δει ποιήσαι. Л Κεφ. σιθ' Έαν ιερεύς άμελήσας τα έγχειρισθέντα αύτω αγία δώρα και ύπό ακαθάρτων βρωθώσιν άφοριζέσθω μήνας ς. Л. 147 об. Περί νηστείας του Σταυρού ήγουν τής υψώσεως του έν άγίοις πατρός ημών Γερμανού πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως κατά στίχων ίαμβων. Л. 148 ο О том же посте Анастасия Синаита. Л об. Τού Ζωναρά μακαρίου ηγουμένου τής μεγάλης εκκλησίας. Л об. Περί αφορισμένων να μηδέν καταφρονεί τις τού αφορισμού. Л Περί αφορισμένων πώς γνωρίζεται μετά τον θάνατον πόθεν άφορίσθη. Л Περί αφορισμένων τους οποίους αφορίζουν αρχιερείς, καΐ μετά θάνατον ευρίσκονται λελυμένα τα σώματα αυτών. Л Περί άποθαμένου οπού να εύρεθή άκέραιον το σώμα αυτού και μή έχοντος τρίχα τελείως. Л Ευχή συγχωριτική εις πνευματικόν τέκνον. Л Γράμμα ήτοι συμμαρτυρία διδόμενον παρά τού πνευματικού πατρός τω μέλλοντι ιεροθήναι. Л. 157 об.-ібі об. Ευχή ην λέγει ό άρχιερεύς ή πνευματικός πατήρ έπι τον μέλλοντα μεταλαβειν τών άχραντων μυστηρίων. 315
17 Л Ματθαίου Βλαστάρεως. Μετάθεσις λέγεται όταν ó μητροπολίτης άφίνει τήν μητρόπολιν αύτου... Л Формуляры грамот. Περί πώς γράφει ό άρχιερεύς ένταλτήριον γράμμα όταν κάμη πνευματικόν. Περί πώς γράφεται ή πραξις τού άρχιερέως и др. Л об. Έρώτησις каі άπόκριαις θείων πατέρων περί πίατεως καΐ κατά λατίνων. Л Τού Χρυσοστόμου έκ τού λόγου τής Κοιμήσεως αύτου. Л Συμεών Θεσσαλονίκης. Όλοικάμνειχρείανάμετανοούμεναρχιερείς Ιερείς καλόγηροι καλογράδες δνδρες κοσμικοί καΐ γυναίκες... 'Επειδή ουδείς άναμάρτητος εί μή ό Κύριος μόνος Ιησούς Χριστός. Л Περί τής έξομολογήσεως τι ώφέλειαν κάμνει εις τον άνθρωπον. Έκ τού πατερικού. 'Ένας γέροντας άγιος καΐ θεοφόρος ήτον εις το βουνόν τού Όλύμπου τής Προύσης... καΐ προσέχσθε μή πλανηθήτε καΐ μένητε άνεξομολόγητοι, καΐ αποθάνετε καΐ κολασθήτε. Л Ακολουθία τυποθείσα ύπό τού μεγάλου καί αγίου συνόδου έν Κωνσταντινουπόλει εις τους έκ τών λατίνων αίρέσεως τή καθολική προσερχόμενους εκκλησίας. Л. 192 об Περί αρνήσεως. ΕΙ τις άρνηθή τον Χριστόν θελιματικώς, χωρίς ανάγκης...καί λούει τον καί χρίει τον ώς προεγράφη καί ζητεί τάς εύχάς, είς το εύχολόγιον. Л Έάν δε τις Ιχει κακίαν μέσα τινός καί τελευτήσει το εν μέρος, έπιτιμάσθω τό έτερον μέρος ύπερ τού τεθνεώτος χρόνο ν α'. Л об. Ιερεύς έάν ένυπνιάσθη ούκ οφείλει λειτουργήσας τή ήμέρςι εκείνη...καί τήν εύχήν τού αγίου Μαρτινιανού μετάνοιας ρ' καί τότε λειτουργείτω. ν Л. 195 ο Περί Ιερέως έάν εξομολόγηση τό αμάρτημα αυτού οπού έκαμε πρίν τής χειροτονίας ή μετά τής χειροτονίας... καί τήν εύχήν τών ούτως έορταζόντων αύτφ, ώς θυμίαμα καί ός μήν εύωδίας αποδέχεται. Л Αριθμός τών ετών ενταύθα από Αδάμέωςτού κατακλυσμού... κε' καί Αδαμιαίος, άπό Αδάμ. Τφ δε Θεφ εϊη δόξα, είς τους αιώνας αμήν. Л об. Έκθεσις απλούστερα τών νομικών συναλλαγμάτων. Предисловие л об. Όρισμφ θείψ каі προσκυνητφ τού παναγιωτάτου ημών δεσπότου καί οικουμενικού πατριάρχου ήρξαμεν εγώ ό ελάχιστος δούλος αυτού δι' απλουστέρας μεθόδου παραδοΰναι εγγράφως πάντα τα γαμικά συναλλάγματα οσα ου δύνανται επειδή τούτο πολλοί τών προ ημών ηθέλησαν μεν ποιήσαι ού συνεπέραν δε δια τό άμφίγνωμον αυτών καί τήν τών λεγομένων ασάφεια σκόπος ούν τήν άλήθειαν δείξαι- τα αμφίβολα σαφήνησαι ού φάσεως ποικιλότητι άλλα άπλότητι λέξεων όθεν καί λέγει... καί ό πορνεύσας μετά τινός γυναικός τήν μετά μητρύαν αυτής ού δύναται λαβείν- λαμβάνει δε τήν δευτέραν έξαδέλφην αυτής. Л Επιστολή τής Γ 7 Συνόδου προς τόν έν Παμφυλίαν ευαγή σύνοδον. Επίσκοπος τις Ευστάθιος, δια πραγμοσύνην άπειρικός...ού μήν καί ΙερουργεΙν, ή χειροτονείν, εί μήπου παρ' αδελφού καί συνεπισκόπου δι' άγάπην βληθείη. Л. 216 ο об. Σημείωσαι τι φησίν ό Ζωναράς περί τού πατριάρχου κυρού Ιωάννου τού Ξιφιλινού. Τελευτήσαντος πατριάρχου τού Λειχούδης
Л-A. Герд ОПИСАНИЕ ДВУХ КАНОНИЧЕСКИХ СБОРНИКОВ ИЗ БИБЛИОТЕКИ «ИВАН ВАЗОВ» г. ПЛОВДИВА
Л-A. Герд ОПИСАНИЕ ДВУХ КАНОНИЧЕСКИХ СБОРНИКОВ ИЗ БИБЛИОТЕКИ «ИВАН ВАЗОВ» г. ПЛОВДИВА В сравнительно небольшом и малоизвестном собрании греческих рукописей народной библиотеки «Иван Вазов» в г. Пловдиве
Византийский временник, том XXVII КАТАЛОГ ГРЕЧЕСКИХ РУКОПИСЕЙ ЛЕНИНГРАДСКИХ ХРАНИЛИЩ
Византийский временник, том XXVII Е. Э. ГРАНСТРЕМ КАТАЛОГ ГРЕЧЕСКИХ РУКОПИСЕЙ ЛЕНИНГРАДСКИХ ХРАНИЛИЩ ВЫПУСК 6. РУКОПИСИ XIV ВЕКА Настоящий, шестой, выпуск каталога греческих рукописей ленинградских хранилищ
Византийский временник, том XIX
Византийский временник, том XIX Е. Э. ГРАНСТРЕМ КАТАЛОГ ГРЕЧЕСКИХ РУКОПИСЕЙ ЛЕНИНГРАДСКИХ ХРАНИЛИЩ. ВЫПУСК 3. РУКОПИСИ XI в. Ввиду того, что каталог греческих рукописей ленинградских хранилищ выходит в
ΔΕΥΤΕΡΗ ΑΝΑΦΟΡΑ. Γι αυτό και εμείς, ενωμένοι με τους Αγγέλους και τους αγίους, διακηρύττουμε τη δόξα σου αναφωνώντας και λέγοντας (ψάλλοντας):
ΔΕΥΤΕΡΗ ΑΝΑΦΟΡΑ 99. Παρ ότι η δεύτερη ευχή είναι συγκροτημένη με το προοίμιό της, μπορεί να χρησιμοποιηθεί και με άλλα προοίμια, ιδιαίτερα με εκείνα που σε περίληψη περιγράφουν το Μυστήριο της Σωτηρίας,
ГРЕЧЕСКИЕ РУКОПИСИ ОДЕССЫ *
Византийский временник, том 40 Б. Л. ФОНКИЧ ГРЕЧЕСКИЕ РУКОПИСИ ОДЕССЫ * РУКОПИСИ ГРЕЧЕСКОГО КОММЕРЧЕСКОГО УЧИЛИЩА В ОДЕССЕ Официальное открытие Греческого коммерческого училища в Одесса относится к 1817
ΤΡΙΤΗ ΑΝΑΦΟΡΑ. Ας υψώσουμε τις καρδιές μας. Είναι στραμμένες προς τον Κύριο. Ας ευχαριστήσουμε τον Κύριο τον Θεό μας. Άξιο και δίκαιο.
107. Ο Κύριος να είναι μαζί σας. Και με το πνεύμα σου. ΤΡΙΤΗ ΑΝΑΦΟΡΑ Ας υψώσουμε τις καρδιές μας. Είναι στραμμένες προς τον Κύριο. Ας ευχαριστήσουμε τον Κύριο τον Θεό μας. Άξιο και δίκαιο. Ακολουθεί το
ΙΑΤΑΞΗ ΤΗΣ ΘΕΙΑΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ
ΙΑΤΑΞΗ ΤΗΣ ΘΕΙΑΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ιάταξη της θείας Λειτουργίας 1. Όταν ο λαός συναχθεί, ο ιερέας με τους βοηθούς του προχωρεί προς το ιερό, ενώ ψάλλεται το εισοδικό άσμα. Όταν φτάσει στο ιερό, κάνει υπόκλιση
Συντακτικές λειτουργίες
2 Συντακτικές λειτουργίες (Синтаксические функции) A. Πτώσεις και συντακτικές λειτουργίες (Падежи и синтаксические функции) Подлежащее каждого предложения можно определить, задавая вопрос ποιος (кто) или
Я З Ы К. Λέξεις, φράσεις και προτάσεις. (Слова, фразы и предложения) Г Р А М М А Т И К А Л Е К С И К О Н. νησί. фонология. δεν.
1 Λέξεις, φράσεις και προτάσεις (Слова, фразы и предложения) Греческий язык, как и все остальные человеческие языки, составлен из лексикона и грамматики, которые служат для образования предложений. Лексикон
Византийский временник, том XXIV Е. Э. ГРАНСТРЕМ
Византийский временник, том XXIV Е. Э. ГРАНСТРЕМ КАТАЛОГ ГРЕЧЕСКИХ РУКОПИСЕЙ ЛЕНИНГРАДСКИХ ХРАНИЛИЩ ВЫПУСК 5. РУКОПИСИ XIII века Настоящий, пятый, выпуск каталога греческих рукописей ленинградских хранилищ
1. Στα αποστολικά χρόνια, η Θεία Ευχαριστία γινόταν διαφορετικά από τον τρόπο που έγινε τη βραδιά του Μυστικού Δείπνου.
ΜΑΘΗΜΑ 22 ο ΙΔΡΥΣΗ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ Θ.ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΑΣ Να χαρακτηρίσετε τις παρακάτω προτάσεις ως σωστές ή λανθασμένες, σύμφωνα με την ιστορία της αρχαίας Εκκλησίας, γράφοντας δίπλα στον αριθμό κάθε
Προθέσεις και προθετικές φράσεις
22 Προθέις και προθετικές φράις (Предлоги и предложные группы) Предлоги несклоняемые слова. Обычно после них идут имена существительные в винительном падеже, вместе они образуют предложную группу предложения.
Λειτουργική. Ενότητα 11: Τελετουργικά ζητήματα. Γεώργιος Φίλιας Θεολογική Σχολή Τμήμα Κοινωνικής Θεολογίας
Λειτουργική Ενότητα 11: Γεώργιος Φίλιας Θεολογική Σχολή Τμήμα Κοινωνικής Θεολογίας Περιεχόμενα ενότητας Η «Τάξη» στη Λατρεία, Σύγχρονα τελετουργικά προβλήματα 2 Α) Η Έννοια της «Τάξεως» στη Λατρεία της
Μικρό Νηστειοδρόμιο - Οι νηστείες της Εκκλησίας μας
Μικρό Νηστειοδρόμιο - Οι νηστείες της Εκκλησίας μας 1. Η Μεγάλη Τεσσαρακοστή: Αρχίζει την Καθαρά Δευτέρα και τελειώνει την Κυριακή της Αναστάσεως. Είναι η πιο αυστηρή νηστεία όλου του χρόνου (λάδι καταλύουμε
Σε παρακαλούμε, λοιπόν, Κύριε: το ίδιο Πανάγιο Πνεύμα ας ευδοκήσει να αγιάσει τα δώρα αυτά, 118. Ενώνει τα χέρια, τα επιθέτει στα Δώρα και λέει:
ΤΕΤΑΡΤΗ ΑΝΑΦΟΡΑ 116. Το προοίμιο της παρακάτω Ευχαριστιακής ευχής δεν επιτρέπεται να αντικατασταθεί με άλλο, διότι συνολικά παρουσιάζει σε περίληψη την ιστορία της σωτηρίας μας. Ο Κύριος να είναι μαζί
Πότε ειμαστε όρθιόι και Πότε κανόυμε τό σταυρό μασ κατα τη διαρκεια των ακόλόυθιων
ÄÉÌÇÍÉÁÉÁ ÅÊÄÏÓÇ ÅÍÇÌÅÑÙÓÇÓ ÊÁÉ ÐÍÅÕÌÁÔÉÊÇÓ ÏÉÊÏÄÏÌÇÓ ÉÅÑÁ ÌÇÔÑÏÐÏËÉÓ ÈÅÓÓÁËÏÍÉÊÇÓ ÉÅÑÏÓ ÍÁÏÓ ÌÅÔÁÌÏÑÖÙÓÅÙÓ ÔÏÕ ÓÙÔÇÑÏÓ ÄÅËÖÙÍ - ÌÉÁÏÕËÇ ÔÇË. 2310-828989 Πότε ειμαστε όρθιόι και Πότε κανόυμε τό σταυρό
ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ Α ΘΕΜΑΤΙΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ. Συντάκτης: Ευάγγελος Δεναξάς
ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ Α ΘΕΜΑΤΙΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ Συντάκτης: Ευάγγελος Δεναξάς 1) Πού έγινε η Πενθέκτη Οικουμενική Σύνοδος; Α. Κωνσταντινούπολη Β. Έφεσο Γ. Νίκαια Δ. Χαλκηδόνα 2) Ποιος Πατριάρχης Αλεξανδρείας καθαιρέθηκε
2η: Στις 5 Ιανουαρίου παραμονή των Θεοφανείων τρώμε μόνον ΑΛΑΔΑ, εάν όμως συμπέσει Σάββατο ή Κυριακή τρώμε ΛΑΔΕΡΑ.
Οι Νηστείες της Αγίας μας Εκκλησίας Οι νηστείες, όπως αρχίζουν από την αρχή σχεδόν του χρόνου, είναι οι εξής: 1η: Από την ημέρα των Χριστουγέννων μέχρι τις 4 Ιανουαρίου τρώμε τα πάντα είτε έχουμε ΤΕΤΑΡΤΗ
«Στέλνω σε όλο τον ευσεβή ορθόδοξο ρωσικό λαό την ευλογία και τη στοργή της Μητέρας Εκκλησίας της Κωνσταντινουπόλεως»- Τί είπε στο Ρωσικό Μετόχι
10/08/2019 «Στέλνω σε όλο τον ευσεβή ορθόδοξο ρωσικό λαό την ευλογία και τη στοργή της Μητέρας Εκκλησίας της Κωνσταντινουπόλεως»- Τί είπε στο Ρωσικό Μετόχι Πατριαρχεία / Οικουμενικό Πατριαρχείο «Μέσα στην
11. Η ΑΛΗΘΙΝΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ 36. ΔΕΥΤΕΡΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑ E34ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ
11. Η ΑΛΗΘΙΝΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ 36. ΔΕΥΤΕΡΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑ E34ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ 12. ΔΟΓΜΑ ΚΑΙ ΖΩΗ 37. Η ΩΡΑ ΤΗΣ ΣΩΤΗΡΙΑΣ 13. ΟΙ ΜΕΓΑΛΕΣ ΑΞΙΕΣ 38. ΣΩΤΗΡΑΣ ΚΑΙ ΚΡΙΤΗΣ 14. ΟΙ ΕΧΘΡΟΙ ΤΟΥ ΠΙΣΤΟΥ 39. Η ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ 15. Η
Το μυστικό του Αγίου Πορφυρίου: Η διαρκής επιμελημένη Μετάνοια
11/04/2019 Το μυστικό του Αγίου Πορφυρίου: Η διαρκής επιμελημένη Μετάνοια / Ορθόδοξες Προβολές Πρωί της εικοστής εβδόμης Νοεμβρίου και κατά τις 11:00 δέχομαι το πιο ευχάριστο τηλεφώνημα από τον πιο ευχάριστο
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Διάλεξη 10 η. Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Νομικής ΑΠΘ
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Διάλεξη 10 η Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής ΑΠΘ Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative
ΛΕΟΝΤΕΙΟ ΛΥΚΕΙΟ ΝΕΑΣ ΣΜΥΡΝΗΣ ΤΟΜΕΑΣ ΠΟΙΜΑΝΤΙΚΗΣ
ΛΕΟΝΤΕΙΟ ΛΥΚΕΙΟ ΝΕΑΣ ΣΜΥΡΝΗΣ ΤΟΜΕΑΣ ΠΟΙΜΑΝΤΙΚΗΣ 2014 Αγία και Μεγάλη Τεσσαρακοστή «Αυτός σήκωσε τις αμαρτίες μας με το ίδιο Του το σώμα στο σταυρό, για να πεθάνουμε κι εμείς ως προς την αμαρτία και να
Ουσιαστικά. (Имена существительные)
4 Ουσιαστικά (Имена существительные) Существительные в греческом языке могут быть мужского, женского или среднего рода. У них различные падежные формы (именительная, винительная или родительная), которые
ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟΥ ΣΕΡΓΙΑΝΝΙΔΗ ΣΤΑΘΗ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΘΕΜΑ: ΤΟ ΣΧΙΣΜΑ ΤΩΝ ΔΥΟ ΕΚΚΛΗΣΙΩΝ
ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟΥ ΣΕΡΓΙΑΝΝΙΔΗ ΣΤΑΘΗ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΘΕΜΑ: ΤΟ ΣΧΙΣΜΑ ΤΩΝ ΔΥΟ ΕΚΚΛΗΣΙΩΝ ΣΧΊΣΜΑ Με τον όρο Σχίσμα εννοούμε τη διάσπαση της χριστιανικής εκκλησίας σε Ανατολική Ορθόδοξη και Δυτική Καθολική, που συνέβη
ΣΕ παρακαλούμε, λοιπόν, Πατέρα πολυεύσπλαχνε,
ΠΡΩΤΗ ΑΝΑΦΟΡΑ ή ΡΩΜΑΪΚΟΣ ΚΑΝΟΝΑΣ 83. Ο Κύριος να είναι μαζί σας. Και με το πνεύμα σου. Ας υψώσουμε τις καρδιές μας. Είναι στραμμένες προς τον Κύριο. Ας ευχαριστήσουμε τον Κύριο τον Θεό μας. Άξιο και δίκαιο.
1 1 παυλος και σιλουανος και τιμοθεος
2 Tesalonika 1 1 παυλος και σιλουανος και τιμοθεος τη εκκλησια θεσσαλονικεων εν θεω πατρι ημων και κυριω ιησου χριστω 2 χαρις υμιν και ειρηνη απο θεου πατρος ημων και κυριου ιησου χριστου 3 ευχαριστειν
«ΟΥ ΓΑΡ ΑΠΕΣΤΕΙΛΕ ΜΕ Ο ΧΡΙΣΤΟΣ ΒΑΠΤΙΖΕΙΝ ΑΛΛ ΕΥΑΓΓΕΛΙΖΕΣΘΑΙ»
«ΟΥ ΓΑΡ ΑΠΕΣΤΕΙΛΕ ΜΕ Ο ΧΡΙΣΤΟΣ ΒΑΠΤΙΖΕΙΝ ΑΛΛ ΕΥΑΓΓΕΛΙΖΕΣΘΑΙ» Ο απόστολος Παύλος προς το τέλος της προς Ρωµαίους επιστολής του γράφει «Τολµηρότερον δε έγραψα υµίν, αδελφοί, από µέρους ως επαναµιµνήσκων
Κυριακή 28 Ἰουλίου 2019.
69 Κυριακή 28 Ἰουλίου 2019. Κυριακή ΣΤ Ματθαίου Μτθ. 9, 1 8. «...ἐξουσίαν ἔχει ὁ υἱός τοῦ ἀνθρώπου ἐπί τῆς γῆς ἀφιέναι ἁμαρτίας...» (Μτθ. 9, 6) Πάντοτε ὁ λόγος περί ἐξουσίας εἶναι ἐπίκαιρος, διότι οἱ ἄνθρωποι
ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ Α ΛΥΚΕΙΟΥ
1 of 5 14/4/2014 12:35 ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ Α ΛΥΚΕΙΟΥ 14-4-2014 Ερώτηση παρακίνησης: 1 Τα Χριστούγεννα η Εκκλησία γιορτάζει: τη Θεία Ενανθρώπηση τη Θεία Ευχαριστία τη Βάπτιση του Χριστού Ερώτηση παρακίνησης:
А М Я Т Н И К И С Л А В Я Н О - Р У С С К О Й П И С Ь М Е Н Н О С Т И Н О В А Я С Е Р И Я
А М Я Т Н И К И С Л А В Я Н О - Р У С С К О Й П И С Ь М Е Н Н О С Т И Н О В А Я С Е Р И Я 83.3(0)4 32-2123.2008.6 ( ), 06-04-16055 :..,..,..,.. ( ),..,..,..,..,.... :..,..... 32 1076. 2-.,.. II /.. -...
Πατέρες και Οικουµενικοί Διδάσκαλοι. Πατρολογία Ι (Υ102) Διδάσκων: Συμεών Πασχαλίδης
Πατέρες και Οικουµενικοί Διδάσκαλοι ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΚΑΘΗΓΗΤΗ ΣΥΜΕΩΝ ΠΑΣΧΑΛΙΔΗ Πατρολογία Ι (Υ102) Διδάσκων: Συμεών Πασχαλίδης 1 ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΚΑΘΗΓΗΤΗ ΣΥΜΕΩΝ ΠΑΣΧΑΛΙΔΗ Οι Πατέρες των πρώτων αιώνων Ποιοι ονοµάζονταν
Ιστορία και τελεσιουργία της Λειτουργίας των
15 Μαρτίου 2019 Ιστορία και τελεσιουργία της Λειργίας Προηγιασμένων Δώρων Θρησκεία / Θεία Λατρεία Γεώργιος Ζαραβέλας, Θεολόγος Σημείο αναφοράς τυπικού της Μεγάλης Τεσσαρακοστής αποτελεί η μετάδοση Προηγιασμένων
Μητρ. Ναυπάκτου: «Ο Ευρίπου Βασίλειος ήταν το καύχημα αυτής της πόλεως».
23/12/2018 Μητρ. Ναυπάκτου: «Ο Ευρίπου Βασίλειος ήταν το καύχημα αυτής της πόλεως». Μητροπολιτικό Έργο / Ι.Μ. Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου Στον Ιερό Ναό Αγίου Χριστοφόρου, πολιούχου Αγρινίου, τελέσθηκε
ΚΕΡΚΥΡΑ: Της Σταυροπροσκυνήσεως και προσφορά αγάπης
31/03/2019 ΚΕΡΚΥΡΑ: Της Σταυροπροσκυνήσεως και προσφορά αγάπης Μητροπολιτικό Έργο / Ι.Μ. Κερκύρας, Παξών και Διαποντίων Νήσων Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κερκύρας, Παξών και Διαποντίων Νήσων, κ. Νεκτάριος,
Ρηματική άποψη. (Вид глагола) Α. Θέματα και άποψη του ρήματος (Основы и вид глагола)
15 Ρηματική άποψη (Вид глагола) Α. Θέματα και άποψη του ρήματος (Основы и вид глагола) несовершенная совершенная Глагольные формы в греческом языке образуются из двух основ несовершенной и совершенной
Το κήρυγμα και τα θαύματα του Χριστού μέσα από τη λατρεία. Διδ. Εν. 9
Το κήρυγμα και τα θαύματα του Χριστού μέσα από τη λατρεία Διδ. Εν. 9 Γιορτάζοντας τα γεγονότα της ζωής του Τα σπουδαιότερα γεγονότα της ζωής του Κυρίου μας είναι αποτυπωμένα στις ακίνητες Δεσποτικές γιορτές
Χριστιανική Γραμματεία ΙI
Χριστιανική Γραμματεία ΙI Ενότητα 1-Β Α7-8: Χριστολογία 4ου-5ου αιώνα Αναστάσιος Γ. Μαράς, Δρ Θ. Πρόγραμμα Ιερατικών Σπουδών Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative
Ντοκουμέντο: Ο Αρχιεπ. Αμερικής στον Γέροντα Εφραίμ της Αριζόνας. Δηλώνει στήριξη στα Μοναστήρια και ευγνωμοσύνη στον Γέροντα (ηχητικό)
13/08/2019 Ντοκουμέντο: Ο Αρχιεπ. Αμερικής στον Γέροντα Εφραίμ της Αριζόνας. Δηλώνει στήριξη στα Μοναστήρια και ευγνωμοσύνη στον Γέροντα (ηχητικό) Οικουμενικό Πατριαρχείο / Αρχιεπισκοπή Αμερικής / Επικαιρότητα
(άγιο μύρο / τριήμερη / ολόλευκα / κολυμβήθρας / κατάδυση) «Στο χρίσμα, ο ιερέας χρίει τον.. σ όλα τα μέρη του σώματός του με
ΜΑΘΗΜΑ 21 Ο ΤΑ ΜΥΣΤΗΡΙΑ ΤΟΥ ΒΑΠΤΙΣΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΧΡΙΣΜΑΤΟΣ Να ξαναγράψετε το κείμενο που ακολουθεί συμπληρώνοντας τα κενά με τις κατάλληλες λέξεις ή φράσεις που δίνονται στην παρένθεση. Σε κάθε κενό αντιστοιχεί
«Πάντα χορηγεί το Πνεύμα το Άγιον»
16 Ιουνίου 2019 «Πάντα χορηγεί το Πνεύμα το Άγιον» Θρησκεία / Ιερός Άμβων Ιεροδιάκονος Ραφαήλ Χ. Μισιαούλης, θεολόγος «Πάντα χορηγεί το Πνεύμα το Άγιον [1]» Κεντρικό γεγονός στην ιστορία της Εκκλησίας
Ο Μέγας Αθανάσιος: ανυποχώρητος αγωνιστής της ορθής πίστης.
Ο Μέγας Αθανάσιος: ανυποχώρητος αγωνιστής της ορθής πίστης. Πατριάρχης Αλεξανδρείας ένας από τους πέντε μεγάλους Πατέρες της Ανατολικής Εκκλησίας των πρώτων χριστιανικών αιώνων (Μέγας Αθανάσιος, Γρηγόριος
ΛΕΟΝΤΕΙΟ ΛΥΚΕΙΟ ΝΕΑΣ ΣΜΥΡΝΗΣ ΤΟΜΕΑΣ ΠΟΙΜΑΝΤΙΚΗΣ
ΛΕΟΝΤΕΙΟ ΛΥΚΕΙΟ ΝΕΑΣ ΣΜΥΡΝΗΣ ΤΟΜΕΑΣ ΠΟΙΜΑΝΤΙΚΗΣ Αγία και Μεγάλη Τεσσαρακοστή Δομήνικος Θεοτοκόπουλος: Ο Άγιος Πέτρος μετανοών (1600) «Αυτός σήκωσε τις αμαρτίες μας με το ίδιο Του το σώμα στο σταυρό, για
Η ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΟΥ ΕΚ ΓΕΝΕΤΗΣ ΤΥΦΛΟΥ (Ιω. 9, 1-38)
Η ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΟΥ ΕΚ ΓΕΝΕΤΗΣ ΤΥΦΛΟΥ (Ιω. 9, 1-38) ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΝΙΚΟΠΟΛΕΩΣ ΜΕΛΕΤΙΟΥ (Διασκευή ομιλίας στον Γυμνότοπο την 1/6/2003) 1. Το δράμα του σκοταδιού Σήμερα το Ευαγγέλιο μας μίλησε για έναν «τυφλό εκ
ттсöттсöттўтссчсчøѓūţşѓф
1 Δοξολογία Εἰρμολογική ẅѓỳѓѓ ЃЃΝη Ἀπαγγελία Θρ. Στανίτσα - Νικ. Δανιηλίδη ч ñ ЃЃЃЃЃЃЃЃЃ ПзÙЃтéЃЃтЃЃтòёЃЃчéЃчöЃЃтЃЃтЃЃсЃсØ ЃūţŞЃЃцЃт Νε ο ξα α σοι τω δει ξαν τι το φως δο ξα с с ц Ù Ѓ т Ѓ т é Ѓ т ò ūţşѓщ
Μητρ.Καστορίας Σεραφείμ: «Καθολικό και πανανθρώπινο φαινόμενο ο πόνος»
07/02/2019 Μητρ.Καστορίας Σεραφείμ: «Καθολικό και πανανθρώπινο φαινόμενο ο πόνος» Μητροπολιτικό Έργο / Ι.Μ. Καστορίας «και εγένετο εν τω υπάγειν αυτούς εκκαθαρίσθησαν» Καθολικό και πανανθρώπινο φαινόμενο
Τι είναι το Άγιο Πνεύμα. Διδ. Εν. 8
Τι είναι το Άγιο Πνεύμα Διδ. Εν. 8 Κεντρικό γεγονός στη ζωή της Εκκλησίας Το Άγιο Πνεύμα επιφοίτησε στους αποστόλους και παραμένει στην Εκκλησία ως Παράκλητος, για να καθοδηγεί τους πιστούς «Εἰς πᾶσαν
Πατρ τ ιάρχης Αλ εξα εξ νδρείας ένας από τους πέντε μεγάλους Πατέρες της Ανατολικής Εκκλησίας
Ο Μέγας Αθανάσιος: αγωνιστής της ορθής πίστης Πατριάρχης Αλεξανδρείας Πατριάρχης Αλεξανδρείας ένας από τους πέντε μεγάλους Πατέρες της Ανατολικής Εκκλησίας των πρώτων χριστιανικών αιώνων (Μέγας Αθανάσιος,
Научные работы Введение
- введение Σε αυτήν την εργασία/διατριβή θα αναλύσω/εξετάσω/διερευνήσω/αξιολογήσω... Стандартное введение для эссе/научной работы Σε αυτήν την εργασία/διατριβή θα αναλύσω/εξετάσω/διερευνήσω/αξιολογήσω...
ΑΓΙΟΣ ΚΑΙ ΔΙΚΑΙΟΣ ΛΑΖΑΡΟΣ Ο ΦΙΛΟΣ ΤΟΥ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ
ΑΓΙΟΣ ΚΑΙ ΔΙΚΑΙΟΣ ΛΑΖΑΡΟΣ Ο ΦΙΛΟΣ ΤΟΥ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ Ο Λάζαρος ήταν στενός φίλος του Χριστού. Κατοικούσε στη Βηθανία, 3 χλμ. περίπου ανατολικά της Ιερουσαλήμ και οι αδελφές του Μάρθα και Μαρία φιλοξένησαν
Θρησκευτικά Α Λυκείου GI_A_THI_0_10296 Απαντήσεις των θεμάτων ΘΕΜΑ Α1
Θρησκευτικά Α Λυκείου GI_A_THI_0_10296 Απαντήσεις των θεμάτων ΘΕΜΑ Α1 α) Να συμπληρώσετε κάθε μια από τις προτάσεις 1, 2, 3, 4 και 5 επιλέγοντας τη σωστή απάντηση, σύμφωνα με τη διδασκαλία της Εκκλησίας,
Η κάθοδος του Αγίου Πνεύματος (Κυριακή της Πεντηκοστής)
15 Ιουνίου 2019 Η κάθοδος του Αγίου Πνεύματος (Κυριακή της Πεντηκοστής) Θρησκεία / Ιερός Άμβων Άγιος Ιουστίνος Πόποβιτς ( 1979) Οι Πράξεις των Αποστόλων περιέχουν την βιογραφία του Αγίου Πνεύματος στο
Λίγα λόγια για την προσευχή με το κομποσχοίνι.
Λίγα λόγια για την προσευχή με το κομποσχοίνι. Το κομποσχοίνι είναι φτιαγμένο για να κάνουμε προσευχή. Δεν είναι διακοσμητικό, ούτε κάτι μαγικό. Είναι όπλο ιερό, μας υπενθυμίζει την προσευχή την οποία
«Ο Όσιος Λουκάς λάμπει και μεταδίδει ένα φως από το ανέσπερο φως του Χριστού»
07/02/2019 «Ο Όσιος Λουκάς λάμπει και μεταδίδει ένα φως από το ανέσπερο φως του Χριστού» Μητροπολιτικό Έργο / Ι.Μ. Θηβών και Λεβαδείας Με λαμπρότητα εορτάστηκε και φέτος η μνήμη του Οσίου Λουκά του εν
Academic Opening. Opening - Introduction
- Introduction В этом эссе/статье/научной работе я постараюсь подтвердить предположения/провести исследование/оценить/проанализировать... General opening for an essay/thesis Σε αυτήν την εργασία/διατριβή
[1] Α Ν Τ Ι Φ Ω Ν Η Σ Ι Σ Ε Ι Σ Τ Η Ν Ι Ε Ρ Α Ρ Χ Ι Α Ν ΤΟΥ ΣΕΒΑΣΜΙΩΤΑΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΚΑΡΥΣΤΙΑΣ ΚΑΙ ΣΚΥΡΟΥ κ.κ. ΣΕΡΑΦΕΙΜ τήν
[1] Α Ν Τ Ι Φ Ω Ν Η Σ Ι Σ Ε Ι Σ Τ Η Ν Ι Ε Ρ Α Ρ Χ Ι Α Ν ΤΟΥ ΣΕΒΑΣΜΙΩΤΑΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΚΑΡΥΣΤΙΑΣ ΚΑΙ ΣΚΥΡΟΥ κ.κ. ΣΕΡΑΦΕΙΜ τήν 19.03.2019 Μακαριώτατε, η σύγκλησις εκτάκτως της Ιεράς Συνόδου της Ιεραρχίας
Kάθε τόπος έχει έναν Επίσκοπο ανεξαρτήτως εθνικής καταγωγής
27/07/2019 Kάθε τόπος έχει έναν Επίσκοπο ανεξαρτήτως εθνικής καταγωγής Πατριαρχεία / Οικουμενικό Πατριαρχείο Στη σημασία της τήρησης των δογμάτων της Εκκλησίας αλλά συνάμα και της γνήσιας και αυθεντικής
1. Η «Λειτουργία των πιστών» αφορά μόνο τους βαπτισμένους χριστιανούς. 4. Στη Θεία Λειτουργία οι πιστοί παρακαλούν τον Θεό να έχουν ειρηνικό θάνατο.
ΜΑΘΗΜΑ 23 ο ΤΟ ΒΑΘΥΤΕΡΟ ΝΟΗΜΑ ΤΗΣ ΘΕΙΑΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΑΣ Να συμπληρώσετε την παρακάτω πρόταση επιλέγοντας τη σωστή απάντηση, σύμφωνα με τη διδασκαλία της Εκκλησίας, από τις φράσεις α, β, γ, δ. Να τεκμηριώσετε
Οι άγιοι απόστολοι Παύλος και Βαρνάβας
Το άνοιγμα του Χριστιανισμού στον εθνικό κόσμο Οι άγιοι απόστολοι Παύλος και Βαρνάβας Ο Βαρνάβας Υπήρξε πιθανώς ένας από τους εβδομήκοντα αποστόλους του Κυρίου. Γεννήθηκε στη Σαλαμίνα της Κύπρου. Το πραγματικό
«Προσκυνοῦμεν σου τά πάθη Χριστέ» Οδοιπορικό στη Μεγάλη Εβδομάδα. Διδ. Εν. 10
«Προσκυνοῦμεν σου τά πάθη Χριστέ» Οδοιπορικό στη Μεγάλη Εβδομάδα Διδ. Εν. 10 α) Οι ακολουθίες της Μεγάλης Εβδομάδας Μεγάλη Εβδομάδα: επειδή γιορτάζουμε μεγάλα (σπουδαία) γεγονότα Από την Κυριακή των Βαΐων
Η αυτοκάθαρση στην Εκκλησία (Σεβ. Μητροπολίτου Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου Ιεροθέου)
Η αυτοκάθαρση στην Εκκλησία (Σεβ. Μητροπολίτου Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου Ιεροθέου) Date : Μαΐου 7, 2006 Τα σύγχρονα γεγονότα που αφορούν τα λεγόμενα σκάνδαλα στην Εκκλησία ερμηνεύονται ποικιλοτρόπως,
Θεία Λειτουργία. Ο λαός προσφέρει τα δώρα Συμμετέχει ενεργητικά Αντιφωνική ψαλμωδία. Δρώμενο: Η αναπαράσταση της ζωής του Χριστού
Θεία Λειτουργία Δρώμενο: Η αναπαράσταση της ζωής του Χριστού Ο λαός προσφέρει τα δώρα Συμμετέχει ενεργητικά Αντιφωνική ψαλμωδία Σήμερα είναι σχεδόν παθητικός θεατής Όρθρος : ακολουθία προετοιμασίας Δοξολογία
ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ Α ΘΕΜΑΤΙΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ. Συντάκτης: Ευάγγελος Δεναξάς
ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ Α ΘΕΜΑΤΙΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ Συντάκτης: Ευάγγελος Δεναξάς 1) Όταν ένα έργο, είμαστε σίγουροι, ότι δεν γράφτηκε από αυτόν με το όνομα του οποίου παραδίδεται, λέγεται: A. Nόθο Β. Αμφιβαλλόμενο Γ. Ανώνυμο
ΤΟ ΠΑΣΧΑΛΙΝΟ ΜΗΝΥΜΑ ΤΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΜΑΣ
Dies Domini ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΟ ΔΕΛΤΙΟ της Ποιμαντικής Ενότητας της Καθολικής Μητροπόλεως Νάξου Αρ. 30 5-19 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2015 ΜΕΓΑΛΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ & ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ ΤΟ ΠΑΣΧΑΛΙΝΟ ΜΗΝΥΜΑ ΤΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΜΑΣ Προσφιλείς
ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΙΛΙΟΥ, ΑΧΑΡΝΩΝ ΚΑΙ ΠΕΤΡΟΥΠΟΛΕΩΣ
ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΙΛΙΟΥ, ΑΧΑΡΝΩΝ ΚΑΙ ΠΕΤΡΟΥΠΟΛΕΩΣ Η αλήθεια για τους Μάρτυρες του Ιεχωβά Ιστορία της Εταιρείας Η οργάνωση των «Μαρτύρων του Ιεχωβά», των γνωστών χιλιαστών, είναι μια πολυεθνική εταιρεία.
1) Μες τους κάμπους τ αγγελούδια ύμνους ουράνιους σκορπούν κι από τα γλυκά τραγούδια όλα τριγύρω αχολογούν. Gloria in excelsis Deo!
Σε παρακαλούμε, Κύριε, χάρη στη μεσιτεία της Αειπαρθένου Θεοτόκου Μαρίας και του Αγίου Ιωσήφ, να διατηρείς σταθερά τις οικογένειές μας στην αγάπη και στην ειρήνη σου. Από αγνή Παρθένο, μια νύχτα μυστική
Περισσότερα ουσιαστικά
5 Περισσότερα ουσιαστικά (Другие существительные) А. Множественное εις Некоторые существительные женского рода, заканчивающиеся на η, образуют множественные формы особым способом. единственное Θα ψωνίσω
Την περασμένη Κυριακή αρχίσαμε τη Μεγάλη Τεσσαρακοστή με το Γάμο της Κανά, όπου το νερό μετατράπηκε σε κρασί.
Την περασμένη Κυριακή αρχίσαμε τη Μεγάλη Τεσσαρακοστή με το Γάμο της Κανά, όπου το νερό μετατράπηκε σε κρασί. Το θαύμα αυτό μας δείχνει ότι η Μεγάλη Τεσσαρακοστή είναι η περίοδος για αλλαγή στον άνθρωπο.
Οι νηστείες και οι καταλύσεις της Εκκλησίας μας
Οι νηστείες και οι καταλύσεις της Εκκλησίας μας Νηστεία είναι η λήψη «ξηράς τροφής» (ξηροφαγία), χωρίς λάδι ή κρασί, μια φορά την ημέρα, και μάλιστα την ενάτη ώρα (γύρω στις 3 μ. μ.). Λήψη τροφής, έστω
Μητρ. Λαγκαδά: Θα πρέπει να κάνουμε βήματα «ασκήσεως» για να αλλάξει η ζωή μας
24/03/2019 Μητρ. Λαγκαδά: Θα πρέπει να κάνουμε βήματα «ασκήσεως» για να αλλάξει η ζωή μας Μητροπολιτικό Έργο / Ι.Μ. Λαγκαδά Για την προσωπικότητα του Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά έκανε λόγο ο Σεβασμιώτατος
Η ύψωσις του Τιμίου Σταυρού
13 Σεπτεμβρίου 2018 Η ύψωσις του Τιμίου Σταυρού Θρησκεία / Αγιολογία Γεώργιος Ν. Μανώλης, Αρχισυντάκ Ενότητας Ορθοδοξία Πεμπτουσία Ο Τίμιος Σταυρός του Κυρίου αποτελεί το κορυφαίο σύμβολο θυσίας και αγιασμού
Κεφαλή της Μιας Εκκλησίας είναι ο Χριστός (όλες οι τοπικές Εκκλησίες είναι Χριστοκέφαλες). Με τον όρο αυτοκέφαλο αποδίδεται, κατά τους ιερούς
Η αυτοκέφαλη Εκκλησία της Ελλάδας Ο ορισμός του αυτοκεφάλου Κεφαλή της Μιας Εκκλησίας είναι ο Χριστός (όλες οι τοπικές Εκκλησίες είναι Χριστοκέφαλες). Με τον όρο αυτοκέφαλο αποδίδεται, κατά τους ιερούς
ΥΠΑΡΧΕΙ ΜΟΝΟ ΕΝΑΣ ΘΕΟΣ!
ΥΠΑΡΧΕΙ ΜΟΝΟ ΕΝΑΣ ΘΕΟΣ! (There is only one God) Πού μπορείς να πάς ώστε να απομακρυνθείς από το Θεό; Ο Θεός γεμίζει κάθετόπο και χρόνο. Δεν υπάρχει τόπος χωρίς να είναι εκεί ο Θεός. Ο Θεός μίλησε μέσα
Να ξαναγράψετε το κείμενο που ακολουθεί συμπληρώνοντας τα κενά με τις
ΜΑΘΗΜΑ 8 Ο ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ: Η ΓΙΟΡΤΗ ΤΗΣ ΕΝΑΝΘΡΩΠΗΣΗΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ Να ξαναγράψετε το κείμενο που ακολουθεί συμπληρώνοντας τα κενά με τις κατάλληλες λέξεις που δίνονται στην παρένθεση. Σε κάθε κενό αντιστοιχεί
β. έχει κατοχυρωμένο το απόρρητο και από την Εκκλησία και από την Πολιτεία
ΜΑΘΗΜΑ 24 Ο ΤΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟ ΤΗΣ ΜΕΤΑΝΟΙΑΣ Να συμπληρώσετε την παρακάτω πρόταση επιλέγοντας τη σωστή απάντηση, σύμφωνα με τη διδασκαλία της Εκκλησίας, από τις φράσεις α, β, γ, δ. Να τεκμηριώσετε με συντομία
Με αγιορειτική λαμπρότητα και μεγαλοπρέπεια εορτάστηκε στην Ιερά Μονή Βατοπαιδίου, η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας της Ελαιοβρύτισσας.
Με αγιορειτική λαμπρότητα και μεγαλοπρέπεια εορτάστηκε στην Ιερά Μονή Βατοπαιδίου, η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας της Ελαιοβρύτισσας. Της πανηγυρικής Θείας Λειτουργίας προεξήρχε ο Ηγούμενος της νόμιμης
Στη συνέχεια έκανε αναφορά στην επίσκεψη που είχε την προηγούμενη μέρα στο Κέντρο, όπου ο κ. Μαρτίνοβιτς εξήγησε στον ίδιο και στους συνεργάτες του,
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ Την Παρασκευή, 20 Ιουνίου, πραγματοποιήθηκε στο Κέντρο Θρησκευτικών Μελετών του Μίνσκ συνάντηση ανάμεσα στο Θεοφιλέστατο Επίσκοπο Καρπασίας κ. Χριστοφόρο και 10 εκπροσώπων Ορθοδόξων Κέντρων
Παρελθόν. (Прошлое) В греческом языке существуют три грамматические
12 Παρελθόν (Прошлое) В греческом языке существуют три грамматические времена (формы обоих ов) для выражения прошлого: прошедшее время (αόριστος), прошедшее длительное время (παρατατικός) и прошедшее совершенное
«Όταν τα μικρά δεν φυλάττωμεν, πως ημπορούμεν να φυλάξωμεν τα μεγάλα;»
28 Μαρτίου 2018 «Όταν τα μικρά δεν φυλάττωμεν, πως ημπορούμεν να φυλάξωμεν τα μεγάλα;» Θρησκεία / Θεολογία Ιεροδιακόνου π. Φιλαρέτου, Ι. Μ. Αγίας Λαύρας Καλαβρύτων O συναξαριστής πολλές φορές προβάλλει
Φανερωμένη Η εορτή της Παναγίας Φανερωμένης μας συγκεντρώνει και μας φέρνει σήμερα εδώ. Σήμερα εορτάζει η Παναγία, η μητέρα μας, η Ελπίδα
Φανερωμένη 2017.09.24 Η εορτή της Παναγίας Φανερωμένης μας συγκεντρώνει και μας φέρνει σήμερα εδώ. Σήμερα εορτάζει η Παναγία, η μητέρα μας, η Ελπίδα μας και εμείς οι χριστιανοί της Σύρου, αλλά και ευλαβείς
Θρησκευτικά Α Λυκείου GI_A_THI_0_8712 Απαντήσεις των θεμάτων ΘΕΜΑ Α1
Θρησκευτικά Α Λυκείου GI_A_THI_0_8712 Απαντήσεις των θεμάτων ΘΕΜΑ Α1 α) Να χαρακτηρίσετε τις παρακάτω προτάσεις ως σωστές ή λανθασμένες, σύμφωνα με τη διδασκαλία της Εκκλησίας, γράφοντας δίπλα στον αριθμό
ΠΡΟΣΕΥΧΗ: Η ΠΗΓΗ ΤΩΝ ΑΓΑΘΩΝ Β ΤΟΜΟΣ (Το πρακτικό μέρος)
ΕΚΔΟΣΕΙΣ «ΦΩΤΟΔΟΤΕΣ» - Κορυδαλλών 10 Κάντζα Αττικής 153 51 Phone: 210 6658 551 - Email: fotodotes@yahoo.gr ΠΡΟΣΕΥΧΗ: Η ΠΗΓΗ ΤΩΝ ΑΓΑΘΩΝ Β ΤΟΜΟΣ (Το πρακτικό μέρος) Συγγραφέας: Παπαδημητρακόπουλος Κωνσταντίνος
«Αν είσαι συ ο βασιλιάς των Ιουδαίων, σώσε τον εαυτό σου». Υπήρχε και μια επιγραφή από επάνω του: «Αυτός είναι ο βασιλιάς των Ιουδαίων».
«Αν είσαι συ ο βασιλιάς των Ιουδαίων, σώσε τον εαυτό σου». Υπήρχε και μια επιγραφή από επάνω του: «Αυτός είναι ο βασιλιάς των Ιουδαίων». Ένας απ τους σταυρωμένους κακούργους τον βλαστημούσε λέγοντας: «Εσύ
ΚΒ ΠΑΥΛΕΙΑ. ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΠΑΥΛΟΣ ΚΑΙ ΦΙΛΟΣΟΦΟΙ 2400 έτη από τη γέννηση του Αριστοτέλη
ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΒΕΡΟΙΑΣ ΝΑΟΥΣΗΣ & ΚΑΜΠΑΝΙΑΣ ΚΒ ΠΑΥΛΕΙΑ Ιούνιος 2016 ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΠΑΥΛΟΣ ΚΑΙ ΦΙΛΟΣΟΦΟΙ 2400 έτη από τη γέννηση του Αριστοτέλη ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΚΔΗΛΩΣΕΩΝ Σάββατο 28 Μαΐου Κυριακή 29 Μαΐου Μέγας Αρχιερατικός
31 Ιουλίου 6 Αυγούστου 2017 Πνεύμα
31 Ιουλίου 6 Αυγούστου 2017 Πνεύμα ΧΡΥΣΟΥΝ ΕΔΑΦΙΟΝ Κορινθίους Α 2: 12 Hμείς Ημείς δεν ελάβομεν το πνεύμα του κόσμου, αλλά το πνεύμα το εκ του Θεού, δια να γνωρίσωμεν τα υπό του Θεού χαρισθέντα εις ημάς
Ακαδημαϊκός Λόγος Εισαγωγή
- In this essay/paper/thesis I shall examine/investigate/evaluate/analyze Γενική εισαγωγή για μια εργασία/διατριβή В этом эссе/статье/научной работе я постараюсь подтвердить предположения/провести исследование/оценить/проанализировать...
Μέτρο για όλα ο άνθρωπος; (Μέρος 2o)
31 Ιανουαρίου 2015 Μέτρο για όλα ο άνθρωπος; (Μέρος 2o) / Γέροντας Ιωσήφ Βατοπαιδινός ( 2009) Αν και το πρόβλημα του καλού και του κακού είναι το πιο δύσκολο και βασανιστικό για την ανθρώπινη ζωή και συνείδηση,
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΡΟΛΟΓΟΣ... 9 ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ... 17 ΚΥΡΙΟΤΕΡΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ... 19. ΕΙΣΑΓΩΓΗ 1. Αντικείμενο και πλαίσιο της εργασίας...
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΡΟΛΟΓΟΣ... 9 ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ... 17 ΚΥΡΙΟΤΕΡΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ... 19 ΕΙΣΑΓΩΓΗ 1. Αντικείμενο και πλαίσιο της εργασίας... 27 ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ ΣΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗ ΕΝΝΟΜΗ ΤΑΞΗ Η ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΩΝ ΓΕΩΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΩΝ
Μητρ. Φθιώτιδος: «Η Χριστιανική ζωή είναι ένας συνεχής αγώνας»
01/04/2019 Μητρ. Φθιώτιδος: «Η Χριστιανική ζωή είναι ένας συνεχής αγώνας» Μητροπολιτικό Έργο / Ι.Μ. Φθιώτιδος Στον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό Ευαγγελισμού της Θεοτόκου Λαμίας, ιερούργησε την Γ Κυριακή της
Многие слова в греческом языке связаны между собой словообразовательной производностью. μετακινώ μετακίνηση
27 Слова внутри слов: Παραγωγή (Словообразование) Многие слова в греческом языке связаны между собой словообразовательной производностью. υποκινώ υποκινητής υποκίνηση μετακινώ μετακίνηση παρακινώ κινώ
1 η Θεματική ενότητα- Μπορούν οι άνθρωποι να εικονίζουν το Θεό; 1. Δώστε τον ορισμό της εικόνας.
1 η Θεματική ενότητα- Μπορούν οι άνθρωποι να εικονίζουν το Θεό; 1. Δώστε τον ορισμό της εικόνας. 2. Ποια η έννοια της λέξεως είδωλο στο θρησκευτικό τομέα; 3. Ποιο από τα παρακάτω αποτελούν μορφές σύγχρονης
Η ΚΟΙΝΗ ΓΙΟΡΤΗ. Σκηνή 1 η
ΠΡΟΣΩΠΑ Μέγας Βασίλειος Γρηγόριος ο Θεολόγος Ιωάννης ο Χρυσόστομος Μαυρόπους Ιωάννης Βασιλίτης 1 ος Βασιλίτης 2 ος Βασιλίτης 3 ος Γρηγορίτης 1 ος Γρηγορίτης 2 ος Γρηγορίτης 3 ος Ιωαννίτης 1 ος Ιωαννίτης
Στοιχεία oρθογραφίας. (Орфографические советы) УПРАЖНЕНИЯ. Окончание /о/
29 Στοιχεία oρθογραφίας (Орфографические советы) Затруднения правописания слов, которые звучат одинаково, можно преодолеть, следуя основным правилам. Правописание можно усвоить легче с помощью грамматики.
Καθορισμός ημερομηνίας εορτασμού του Πάσχα
ΠΡΟΤΥΠΟ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΠΑΤΡΩΝ Σχολικό έτος 2013-14 Καθορισμός ημερομηνίας εορτασμού του Πάσχα ΚΑΡΑΜΠΕΛΑΣ ΜΑΡΙΟΣ-ΔΗΜΗΤΡΗΣ Τάξη : Α1 ΤΟ ΑΓΙΟ ΠΑΣΧΑ: Η γιορτή και ο υπολογισμός της ημερομηνίας
Μητρ. Βελγίου: «Αναμένοντες τον Πατριάρχη του Γένους»
27/09/2019 Μητρ. Βελγίου: «Αναμένοντες τον Πατριάρχη Γένους» Οικουμενικό Πατριαρχείο / Μητροπόλεις Οικουμενικού Θρόνου Το έτος 2019, με συμπλήρωση πενήντα ετών από ίδρυση Ιεράς Μητροπόλεως Βελγίου, Εξαρχίας
Ομιλία Δημάρχου στα εγκαίνια ανακαινισμού Ι.Ν.Ζ.Πηγής Αμπελοκήπων ( )
[1] Ομιλία Δημάρχου στα εγκαίνια ανακαινισμού Ι.Ν.Ζ.Πηγής Αμπελοκήπων (6.4.2014) Σεβασμιώτατε, Πανοσωλογιώτατε π. Ιερόθεε, Αιδεσιμώτατοι, Συνάδελφοι στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, Κυρίες και Κύριοι Με την χάρη
ΔΕ 5. Ο Ευαγγελισμός της Μαρίας για τη γέννηση του Μεσσία
ΔΕ 5. Ο Ευαγγελισμός της Μαρίας για τη γέννηση του Μεσσία Ευαγγελισμός Ευαγγελισμός είναι η ανακοίνωση στην Παναγία της καλής είδησης ότι θα γεννήσει τον Μεσσία, αυτόν που υποσχέθηκε ο Θεός και περίμενε
Η ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΗ ΣΥΝΟΔΟΣ Πράξ. ιε, 1-32
Η ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΗ ΣΥΝΟΔΟΣ Πράξ. ιε, 1-32 Με το τέλος της Α περιοδείας του αποστ. Παύλου υπάρχουν δύο ομάδες χριστιανών: ΟΙ ΙΟΥΔΑΙΟ-ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΙ Είναι Iουδαίοι Ακολουθούν τα ιουδαϊκά ήθη και έθιμα (περιτομή, αργία
«Στη ζωή μας πρέπει να έχουμε ομολογία Χριστού και όχι δειλία»
25/06/2019 «Στη ζωή μας πρέπει να έχουμε ομολογία Χριστού και όχι δειλία» Μητροπολιτικό Έργο / Ι.Μ. Φθιώτιδος Αρχιερατική Θεία Λειτουργία τελέσθηκε τη Κυριακή των Αγίων Πάντων 23 Ιουνίου στο Καθολικό της
Το Ναύπλιο υποδέχτηκε τον Μακαριώτατο (φώτο)
24/03/2019 Το Ναύπλιο υποδέχτηκε τον Μακαριώτατο (φώτο) Αυτοκέφαλες Εκκλησίες / Εκκλησία της Ελλάδος Στα πλαίσια του εορτασμού του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, πανηγύρισε με κάθε λαμπρότητα ο Ιερός Ναός