Η Ελληνική Γλώσσα στην Ευρώπη

Transcript

1 [Μελέτες] Η Ελληνική Γλώσσα στην Ευρώπη A. Ευρωπαϊκοί φορείς αρμόδιοι για την άσκηση γλωσσικής πολιτικής - Συμβουλευτικά όργανα και οργανισμοί Ευρωπαϊκή Επιτροπή - Ο δικτυακός τόπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για θέματα γλώσσας και γλωσσικής πολιτικής. Προσβάσιμος στα αγγλικά, γαλλικά, γερμανικά, ισπανικά και ιταλικά. Παρέχει πληροφορίες για όλες τις δράσεις, τα προγράμματα, τα επίσημα κείμενα που αφορούν τη γλωσσική πολιτική της Ε.Ε. - Ευρωπαϊκή Πύλη για τις γλώσσες στην Ευρώπη. Συγκεντρώνει πληροφορίες για τα εξής θέματα: γλωσσική ποικιλομορφία, διδασκαλία και εκμάθηση γλωσσών μετάφραση και διερμηνεία, γλωσσική τεχνολογία. Η Πύλη παραπέμπει συνήθως στις σελίδες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Περισσότεροι ειδικοί σύνδεσμοι στη διεύθυνση: - Συμβούλιο της Ευρώπης - Ειδικά για θέματα γλωσσικής πολιτικής - Το Συμβούλιο της Ευρώπης έχει αναλάβει σημαντική δράση σε θέματα γλωσσικής πολιτικής με στόχο την προώθηση της γλωσσικής ποικιλομορφίας και της εκμάθησης γλωσσών. Μεταξύ των δράσεών περιλαμβάνονται τα εξής: Κοινό Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Αναφοράς για τη διδασκαλία, εκμάθηση και αξιολόγηση των γλωσσών [Common European Framework for Languages: Teaching, learning and assessment, CEFR] - Το πλήρες κείμενο στη διεύθυνση: - Ευρωπαϊκό Χαρτοφυλάκιο Γλωσσών [European Language Portfolio, ELP] (c) 2006 Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας σελίδα 1 / 11

2 - Έγγραφο που επιτρέπει την αξιολόγηση των γλωσσικών δεξιοτήτων και την προβολή κάθε γλωσσικής εμπειρίας του κατόχου του. Περιλαμβάνει ένα γλωσσικό διαβατήριο (The Europass Language Passport), ένα πιστοποιητικό αξιολόγησης των γλωσσικών του δεξιοτήτων βάσει κοινών ευρωπαϊκών κριτηρίων, ένα λεπτομερειακό γλωσσικό βιογραφικό και ένα ντοσιέ με προσωπικές εργασίες που αναδεικνύουν τις γλωσσικές του δεξιότητες. Για ηλεκτρονική εγγραφή: Ευρωπαϊκό Κέντρο Σύγχρονων Γλωσσών [European Centre for Modern Languages] - Ίδρυμα με στόχο την εφαρμογή γλωσσικών πολιτικών και την προώθηση καινοτόμων προσεγγίσεων στη διδασκαλία και την εκμάθηση των σύγχρονων γλωσσών. Εδρεύει στο Graz της Αυστρίας. Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Εθνικών Φορέων για τη Γλώσσα [European Federation of National Institutions for Language EFNIL] - Η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία των Εθνικών Φορέων για τη Γλώσσα προσφέρει ένα βήμα στους φορείς των οποίων ο ρόλος είναι να παρακολουθούν ό,τι αφορά την επίσημη γλώσσα ή γλώσσες της κάθε χώρας, να παρέχουν συμβουλές για τη γλωσσική χρήση ή να επεξεργάζονται γλωσσικές πολιτικές. Στόχοι είναι η ανταλλαγή πληροφοριών σχετικά με το έργο τους και η συγκέντρωση και κοινοποίηση πληροφοριών για τη γλωσσική χρήση και τις γλωσσικές πολιτικές στο πλαίσιο της Ε.Ε. Επιπλέον, η Ομοσπονδία ενθαρρύνει τη μελέτη των επίσημων ευρωπαϊκών γλωσσών και τη συντονισμένη προσέγγιση στο ζήτημα της εκμάθησης τόσο της μητρικής όσο και των ξένων γλωσσών ως μέσο για την προώθηση της γλωσσικής και πολιτισμικής ποικιλομορφίας στην Ε.Ε. Εκπρόσωπος της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή αυτή Ομοσπονδία είναι το Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας. Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Γλωσσών [European Language Council] - Μόνιμη ανεξάρτητη ένωση με κύριο στόχο την ποσοτική και ποιοτική βελτίωση της γνώσης των γλωσσών και των πολιτισμών εντός και εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης. Εδρεύει στο Freie Universität του Βερολίνου Ευρωπαϊκό Γραφείο για τις Λιγότερο Ομιλούμενες Γλώσσες [The European Bureau for Lesser-Used Languages, EBLUL] - Μη κυβερνητική οργάνωση χρηματοδοτούμενη από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή που εκπροσωπεί τα συμφέροντα των λιγότερο ομιλούμενων γλωσσών σε τοπικό, κρατικό και ευρωπαϊκό επίπεδο. Πληροφορίες για τα σχέδια δράσης του Γραφείου στη διεύθυνση: (c) 2006 Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας σελίδα 2 / 11

3 - Europa - Το Lingu@net Europa είναι ένα πολυ-γλωσσικό κέντρο γλωσσικών πόρων για την εκμάθηση ξένων γλωσσών στο διαδίκτυο. Παρέχει πληροφορίες και συνδέσμους προς ποιοτικούς διαδικτυακούς πόρους από όλο τον κόσμο, σχετικά με την εκμάθηση και τη διδασκαλία οποιασδήποτε σύγχρονης ξένης γλώσσας. Β. Νομοθεσία - Αποφάσεις - Επίσημα κείμενα Ευρωπαϊκή νομοθεσία για θέματα γλώσσας μέσω του δικτυακού τόπου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής - Ειδικότερα: Σχέδιο δράσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την εκμάθηση γλωσσών και τη γλωσσική πολυμορφία - Το πλήρες έγγραφο της διαβούλευσης (έγγραφο εργασίας) «Εκμάθηση γλωσσών και γλωσσική πολυμορφία» (2002) στα ελληνικά: - Σύνοψη των εργασιών του συνεδρίου για την εκμάθηση γλωσσών και τη γλωσσική πολυμορφία (Απρίλιος 2002) - Το πλήρες κείμενο του Σχεδίου δράσης ( ): - Νέο στρατηγικό πλαίσιο για την πολυγλωσσία (Ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, 2005) - Το πλήρες κείμενο στα ελληνικά: - Ευρωπαϊκός δείκτης γλωσσικών γνώσεων (Ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, 2005) - Το πλήρες κείμενο στα ελληνικά: (c) 2006 Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας σελίδα 3 / 11

4 - Συμπεράσματα του Συμβουλίου σχετικά με τον Ευρωπαϊκό δείκτη γλωσσικών γνώσεων - Έκθεση του Έλληνα Ευρωβουλευτή Μ. Μαυρομμάτη σχετικά με την προώθηση της πολυγλωσσίας και της εκμάθησης γλωσσών στην Ευρωπαϊκή Ένωση: Ευρωπαϊκός δείκτης γλωσσικών γνώσεων: - Έγγραφο:A6-0074/2006 Λευκή Bίβλος για την Eκπαίδευση και την Kατάρτιση (1995) - Ευρωπαϊκός Χάρτης για τις Περιφερειακές και Mειονοτικές Γλώσσες της Eυρώπης Αναφορά του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (2003) - Αναφορά του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (2003) στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τις τοπικές και λιγότερο χρησιμοποιούμενες γλώσσες της Ευρώπης, τις γλώσσες των μειονοτήτων στην Ε.Ε. στα πλαίσια της διεύρυνσης της Ευρώπης και της πολιτισμικής ποικιλομορφίας Δικτυακός τόπος του ευρωπαϊκού δικαίου - Παρέχει πρόσβαση σε όλα τα νομικά κείμενα της Ε.Ε. Ειδικότερα: Κανονισμός περί καθορισμού του γλωσσικού καθεστώτος της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας. - Τροποποίηση του κανονισμού περί καθορισμού του γλωσσικού καθεστώτος της ευρωπαϊκής κοινότητας. - Συμπεράσματα του Συμβουλίου σχετικά με την επίσημη χρήση πρόσθετων γλωσσών στο πλαίσιο του συμβουλίου και ενδεχομένως διαφόρων θεσμικών και άλλων οργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. - Ψήφισμα σχετικά με τη χρησιμοποίηση των επίσημων γλωσσών στα όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. - (c) 2006 Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας σελίδα 4 / 11

5 Πρόταση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο για την υιοθέτηση πολυετούς προγράμματος για την προώθηση της γλωσσικής ποικιλομορφίας στοπλαίσιο της Κοινωνίας της Πληροφορίας - Αναφορά του ΟΑΣΕ για τα γλωσσικά δικαιώματα των Ευρωπαίων πολιτών - Αναφορά σχετικά με τα γλωσσικά δικαιώματα των ατόμων που ανήκουν σε εθνικές μειονότητες στην περιοχή των χώρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Γ. Ευρωπαϊκά Προγράμματα (Εκπαίδευσης και κατάρτισης) SOCRATES ΚΑΙ SOCRATES II Πρόκειται για το ευρωπαϊκό πρόγραμμα εκπαίδευσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που αποτελεί το πρόγραμμα-ομπρέλα για όλες τις βαθμίδες και τύπους εκπαίδευσης. ERASMUS - Το πρόγραμμα αποτελεί μέρος του προγράμματος Socrates II για την τριτοβάθμια εκπαίδευση. Πρόκειται για πρόγραμμα κινητικότητας, ανταλλαγής φοιτητών και διδασκόντων και συνεργασίας των ιδρυμάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης σε διεθνικό επίπεδο. Στο πλαίσιο του ERASMUS λειτουργεί το πρόγραμμα EILC (Erasmus Intensive Language Courses) Το πρόγραμμα αφορά εξειδικευμένα εντατικά (3-8 εβδομάδες) μαθήματα στις λιγότερο χρησιμοποιούμενες και διδασκόμενες γλώσσες της ΕΕ καθώς και σε άλλες γλώσσες χωρών που συμμετέχουν στο Erasmus. Τα μαθήματα γίνονται στην χώρα υποδοχής. LINGUA - Πρόγραμμα που αφορά την προώθηση της διδασκαλίας και εκμάθησης γλωσσών, με στόχο την ενθάρρυνση και ενίσχυση της γλωσσικής ποικιλομορφίας σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση, τη βελτίωση της ποιότητας της διδασκαλίας και εκμάθησης γλωσσών, την προώθηση της πρόσβασης σε ευκαιρίες δια βίου εκμάθησης γλωσσών, ανάλογα με τις ανάγκες κάθε ατόμου. EURYDICE - (c) 2006 Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας σελίδα 5 / 11

6 - Το Δίκτυο ΕΥΡΥΔΙΚΗ είναι το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Πληροφόρησης για την Eκπαίδευση. Συγκεντρώνει, επεξεργάζεται και διακινεί αξιόπιστες και συγκρίσιμες πληροφορίες για τα εκπαιδευτικά συστήματα και τις εκπαιδευτικές πολιτικές στην Ευρώπη. Ειδικότερα για τη διδασκαλία των γλωσσών: - LEONARDO DA VINCI - Το πρόγραμμα περιλαμβάνει δράσεις που στοχεύουν στην προετοιμασία των Ευρωπαίων πολιτών για την είσοδό τους στην αγορά εργασίας και στη μείωση της ανεργίας. Ειδικότερα μας ενδιαφέρει η δράση «Γλωσσικές ικανότητες» που περιλαμβάνει προγράμματα με στόχο την ενίσχυση της πολύγλωσσης και πολυπολιτισμικής επικοινωνίας σε περιβάλλοντα εργασίας και κατάρτισης. - econtent Πρόγραμμα Τεχνολογίας γλωσσών που απευθύνεται στην αγορά και υποστηρίζει την παραγωγή, χρήση και παραγωγή ευρωπαϊκού ψηφιακού υλικού και προωθεί τη γλωσσική και πολιτισμική ποικιλομορφία στα παγκόσμια δίκτυα. MLIS (Multilingual Information Society) - Στην Ελλάδα φορέας υπεύθυνος για τη διαχείριση του προγράμματος είναι το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης (ΕΚΤ) μέσω του κόμβου του Cordis. Ο χρήστης μπορεί να συμβουλευτεί και την ιστοσελίδα του Ινσιτούτου Επεξεργασίας Λόγου COMENIUS Το πρόγραμμα αυτό αφορά γλωσσικές ανταλλαγές μεταξύ σχολείων από διάφορες χώρες, προγράμματα επιμόρφωσης των καθηγητών και την τοποθέτηση βοηθών καθηγητών ξένων γλωσσών στα σχολεία και τα κέντρα εκπαίδευσης ενηλίκων. Δ. Εκδηλώσεις-Θεσμοί (c) 2006 Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας σελίδα 6 / 11

7 Ευρωπαϊκό Έτος Γλωσσών - Πληροφορίες σχετικά με το Ευρωπαϊκό Έτος Γλωσσών Μια επιλογή σχεδίων από το Ευρωπαϊκό Έτος Γλωσσών Έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με την εφαρμογή και τα αποτελέσματα του Ευρωπαϊκού Έτους Γλωσσών 2001 Ευρωπαϊκή Ημέρα Γλωσσών Πληροφορίες για τη Ευρωπαϊκή ημέρα γλωσσών. Σημασία της εκμάθησης γλωσσών, κίνητρα και ο πανευρωπαϊκός εορτασμός. Eυρωπαϊκά σχολεία - Επίσημα εκπαιδευτικά ιδρύματα δημόσιου χαραχτήρα που διοικούνται από κοινού από τα κράτη μέλη της Ε.Ε. με στόχο την παροχή πολυγλωσσικής και πολυπολιτισμικής εκπαίδευσης σε προσχολικό, πρωτοβάθμιο και δευτεροβάθμιο επίπεδο. Ε. Περιφερειακές και μειονοτικές γλώσσες Ευρωμωσαϊκό [Εuromosaic] Μελέτη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με πλήρη τίτλο Ευρωμωσαϊκό: Η παραγωγή και αναπαραγωγή των μειονοτικών γλωσσικών ομάδων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στόχος της έρευνας ήταν η καταγραφή των περιφερειακών και μειονοτικών γλωσσών της Ευρώπης και η μελέτη του βαθμού ζωτικότητάς τους και των δυνατοτήτων παραγωγής και αναπαραγωγής τους. Ευρωπαϊκός Χάρτης για τις Περιφερειακές και Mειονοτικές Γλώσσες της Eυρώπης (c) 2006 Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας σελίδα 7 / 11

8 Σύμβαση με στόχο αφενός να προστατέψει και να προωθήσει τις περιφερειακές και μειονοτικές γλώσσες της Ευρώπης ως απειλούμενη πλευρά της ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς και αφετέρου να δώσει τη δυνατότητα στους ομιλητές των γλωσσών αυτών να τις χρησιμοποιούν στην ιδιωτική και δημόσια ζωή. Δεν καλύπτει τις γλώσσες των μεταναστών και τις λιγότερο ομιλούμενες επίσημες γλώσσες. Ευρωπαϊκό Γραφείο για τις Λιγότερο Ομιλούμενες Γλώσσες - Eurolang - Ευρωπαϊκό ειδησεογραφικό πρακτορείο για θέματα μειονοτικών γλωσσών, λιγότερο χρησιμοποιούμενων γλωσσών και γλωσσικής ποικιλομορφίας. Δημιουργήθηκε από το Ευρωπαϊκό Γραφείο για τις Λιγότερο Ομιλούμενες Γλώσσες. Ευρωπαϊκό Κέντρο Σύγχρονων Γλωσσών [European Centre for Modern Languages] - Ίδρυμα για τις απειλούμενες γλώσσες [Foundation for Endangered Languages] - ΣΤ. Στατιστικά στοιχεία EUROSTAT - Η επίσημη στατιστική υπηρεσία της Ε.Ε. - Στατιστικές πληροφορίες σχετικά με την εκμάθηση άλλων ευρωπαϊκών γλωσσών από μαθητές της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης στις ευρωπαϊκές χώρες. EUROBAROMETER - Σειρά ερευνών που καταγράφουν την κοινή γνώμη των ευρωπαίων πολιτών σε διάφορα θέματα. Ειδικά για γλωσσικά θέματα: - Αποτελέσματα της έρευνας του 2001 για τις γλωσσικές δεξιότητες των ευρωπαίων πολιτών και για τις στάσεις τους απέναντι στην εκμάθηση γλωσσών. (c) 2006 Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας σελίδα 8 / 11

9 Πλήρες κείμενο (αγγλικά, γαλλικά, γερμανικά) Αποτελέσματα της έρευνας του 2005 (Eurobarometer 63.4, Οι Ευρωπαίοι και οι γλώσσες τους) για τις γλωσσικές δεξιότητες των ευρωπαίων πολιτών και για τις στάσεις τους απέναντι στην εκμάθηση γλωσσών - Αποτελέσματα της έρευνας του 2006 για τις γλωσσικές δεξιότητες των ευρωπαίων πολιτών και για τις στάσεις τους απέναντι στην εκμάθηση γλωσσών. Σύντομο κείμενο της έρευνας σε 19 γλώσσες και ολόκληρο το κείμενο στα αγγλικά, γερμανικά και γαλλικά. Περίληψη της έρευνας στα ελληνικά - Z. Επίσημη πολιτική της Ελλάδας για την εθνική γλώσσα και την πολυγλωσσία 1. Φορείς αρμόδιοι για την προβολή και την προώθηση της ελληνικής γλώσσας σε τομείς εκπαίδευσης, πολιτισμού, ορολογίας κλπ. Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων - Ευρωπαϊκά προγράμματα - Εκπαιδευτική Πύλη του ΥΠΕΠΘ - Η ελληνική γλώσσα στο εξωτερικό. Δράσεις της Γενικής Διεύθυνσης Διεθνών Εκπαιδευτικών Σχέσεων και Ανταλλαγών - Ελληνική ομογένεια - Ειδική Γραμματεία Παιδείας Ομογενών και Διαπολιτισμικής Εκπαίδευσης (ΥΠΕΠΘ) - Ινστιτούτο Παιδείας Ομογενών και Διαπολιτισμικής Εκπαίδευσης - (c) 2006 Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας σελίδα 9 / 11

10 Εργαστήριο Διαπολιτισμικών και Μεταναστευτικών Μελετών (Ε.ΔΙΑ.Μ.ΜΕ.) - Παιδαγωγικό Ινστιτούτο - Ίδρυμα Κρατικών Υποτροφιών Το ΙΚΥ είναι υπεύθυνος φορέας διαχείρισης του προγράμματος Socrates στην Ελλάδα. - Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού - Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού - Υπουργείο Εξωτερικών - Θέματα διμερών σχέσεων με τις χώρες της Ευρώπης, πληθυσμιακά στοιχεία ομογενών. Γενική Γραμματεία Απόδημου Ελληνισμού (ΥΠ.ΕΞ) - Συμβούλιο Απόδημου Ελληνισμού (για την Ευρώπη) - Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας - Ελληνική εταιρεία ορολογίας (ΕΛΕΤΟ-ΟΡΟΓΡΑΜΜΑ) - Ινστιτούτο Επεξεργασίας Λόγου Επίσημα κείμενα [Δεν έχουν προς το παρόν συλλεγεί στοιχεία] 3. Υλοποίηση προγραμμάτων (c) 2006 Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας σελίδα 10 / 11

11 Ελληνικά σχολεία που συμμετείχαν στο πρόγραμμα Comenius. Κατάλογος προϊόντων - Αποτελέσματα του προγράμματος Lingua - Πληροφορίες για τρέχοντα και υλοποιημένα προγράμματα Θεσμοί-Εκδηλώσεις Ευρωπαϊκό Έτος Γλωσσών -Ευρωπαϊκή Ημέρα Γλωσσών Η υλοποίηση και τα αποτελέσματα του Ευρωπαϊκού Έτους Γλωσσών Εκδηλώσεις στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ημέρας Γλωσσών - (c) 2006 Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας σελίδα 11 / 11