ΣτΕ 307/2014 (Ολομέλεια) επί αιτήματος αναστολής εκτελέσως αποφάσεως για λειτουργία καταστημάτων

Transcript

1 ΣτΕ 307/2014 (Ολομέλεια) επί αιτήματος αναστολής εκτελέσως αποφάσεως για λειτουργία καταστημάτων Δεκτή αίτηση αναστολής εκτελέσεως της υπ αριθμ. Κ1-1119/ αποφάσεως του Υφυπουργού Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας με τίτλο «Ορισμός τριών τουριστικών περιοχών της Ελλάδας, όπου επιτρέπεται πιλοτικά για ένα (1) έτος ή προαιρετική λειτουργία των εμπορικών καταστημάτων και τις υπόλοιπες Κυριακές, πέραν των αναφερομένων στην παρ. 1 του άρθρου 16 του Ν. 4177/2013» (ΦΕΚ Β 1859/ ). Αριθμός 307/2014 Η Επιτροπή Αναστολών του Συμβουλίου της Επικρατείας (άρθρο 52 του π.δ/τος 18/1989, όπως ισχύει) Συνεδρίασε σε συμβούλιο στις 28 Αυγούστου 2014 με την εξής σύνθεση : Σωτ. Ρίζος, Πρόεδρος, Δ. Μαρινάκης, Μ. Καραμανώφ, Σύμβουλοι. Γραμματέας η Μ. Παπασαράντη. Για να αποφασίσει σχετικά με την από 21 Ιουλίου 2014 αίτηση: των: 1. Σωματείου με την επωνυμία «ΕΘΝΙΚΗ ΣΥΝΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥ» (ΕΣΕΕ), που εδρεύει στην Αθήνα (Μητροπόλεως 42), 2. Σωματείου με την επωνυμία «ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΩΝ ΒΙΟΤΕΧΝΩΝ ΕΜΠΟΡΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ» - (Γ.Σ.Ε.Β.Ε.Ε.), που εδρεύει στην Αθήνα (Αριστοτέλους 46), 3. Σωματείου με την επωνυμία «ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΙΔΙΩΤΙΚΩΝ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ», που εδρεύει στην Αθήνα, 4. Σωματείου με την επωνυμία «ΕΜΠΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ», που εδρεύει στη Θεσσαλονίκη, 5. Εταιρείας με την επωνυμία «Α Γ Ο.Ε.», που εδρεύει στην Αθήνα, 6. Εταιρείας με την επωνυμία «Χ Ο.Ε.», που εδρεύει στην Αθήνα, 7. Εταιρείας με την επωνυμία «Κ. Α.Ε.», που εδρεύει στη Θεσσαλονίκη, 8. Εταιρείας με την επωνυμία «Μ.Χ. Ο.Ε.», που εδρεύει στη Θεσσαλονίκη, 9. Εταιρείας με την επωνυμία «ΑΦΟΙ Μ. Ο.Ε.», που εδρεύει στη Θεσσαλονίκη, 10. Εταιρείας με την επωνυμία «Α. Φ ΚΑΙ ΣΙΑ Ε.Ε.», που εδρεύει στη Θεσσαλονίκη, 11. Εταιρείας με την επωνυμία «Π. Π. ΚΑΙ ΣΙΑ Ο.Ε.», που εδρεύει στη Θεσσαλονίκη, 12. ΜΠ, κατοίκου Θεσσαλονίκης, 13. ΑΓ, κατοίκου Αθήνας, 14. ΑΧ, κατοίκου Αθήνας, 15. ΚΧ, κατοίκου Θεσσαλονίκης, 16. ΜΧ, κατοίκου Θεσσαλονίκης, 17. ΠΜ, κατοίκου Θεσσαλονίκης, 18. ΑΦ, κατοίκου Θεσσαλονίκης, 19. ΠΠ, κατοίκου Θεσσαλονίκης, 20. ΙΚ, κατοίκου Αθήνας και 21. ΑΣ, κατοίκου Θεσσαλονίκης, οι οποίοι παρέστησαν με τους δικηγόρους: α) ΧΧ και β) ΑΜ, κατά του Υπουργού Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας, ο οποίος παρέστη με την ΑΓ, Νομική Σύμβουλο του Κράτους. Με την αίτηση αυτή οι αιτούντες επιδιώκουν να ανασταλεί η εκτέλεση της υπ αριθμ. Κ1-1119/ αποφάσεως του Υφυπουργού Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας και κάθε άλλης σχετικής πράξεως της Διοικήσεως. Κατά τη συνεδρίασή της η Επιτροπή άκουσε την εισηγήτρια, Σύμβουλο Μ. Καραμανώφ. Κατόπιν η Επιτροπή άκουσε τους πληρεξουσίους των αιτούντων, οι οποίοι ζήτησαν να γίνει δεκτή η αίτηση και την αντιπρόσωπο του Υπουργού, που ζήτησε την απόρριψή της. Α φ ο ύ μ ε λ έ τ η σ ε τ α σ χ ε τ ι κ ά έ γ γ ρ α φ α Σ κ έ φ θ η κ ε κ α τ ά τ ο Ν ό μ ο 1. Επειδή, με την κρινόμενη αίτηση, για την άσκηση της οποίας έχει κατατεθεί το νόμιμο παράβολο (υπ αριθμ. 1./2014 ειδικό γραμμ. παραβόλου), ζητείται η αναστολή εκτελέσεως της υπ αριθμ. Κ1-1119/ αποφάσεως του Υφυπουργού Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας με τίτλο «Ορισμός τριών τουριστικών περιοχών της Ελλάδας, όπου επιτρέπεται πιλοτικά για ένα (1) έτος ή προαιρετική λειτουργία των εμπορικών καταστημάτων και τις υπόλοιπες Κυριακές, πέραν των αναφερομένων

2 στην παρ. 1 του άρθρου 16 του Ν. 4177/2013» (ΦΕΚ Β 1859/ ). Κατά της ανωτέρω αποφάσεως οι αιτούντες έχουν ασκήσει αίτηση ακυρώσεως, δικάσιμος της οποίας έχει προσδιοριστεί ενώπιον της Ολομελείας του Συμβουλίου της Επικρατείας η Επειδή, στο άρθρο 16 του ν. 4177/2013 (Α 173) ορίζονται τα εξής: «1. Επιτρέπεται προαιρετικά η λειτουργία των εμπορικών καταστημάτων τις εξής Κυριακές: α) Την πρώτη Κυριακή κατά την έναρξη των χρονικών περιόδων της παραγράφου 1 του άρθρου 15 του παρόντος νόμου. Σε περίπτωση που η πρώτη Κυριακή συμπίπτει με επίσημη αργία, η δυνατότητα μετατίθεται την επόμενη Κυριακή. β) Τις δύο (2) Κυριακές πριν από την ημέρα των Χριστουγέννων. γ) Την Κυριακή των Βαΐων. 2. Με αιτιολογημένη απόφαση του κατά τόπον αρμόδιου Αντιπεριφερειάρχη, η οποία εκδίδεται εντός διαστήματος τριών (3) μηνών από την έναρξη ισχύος του παρόντος, ορίζονται οι περιοχές, στις οποίες επιτρέπεται προαιρετικά η λειτουργία των εμπορικών καταστημάτων και άλλες Κυριακές, πλην των αναφερομένων στην παράγραφο 1 λαμβανομένων υπόψη των τοπικών ιδιαιτεροτήτων, υπό τις εξής προϋποθέσεις: α) τα εμπορικά καταστήματα να έχουν συνολική επιφάνεια εμβαδού, όπως αυτό αναγράφεται στο λογαριασμό παροχής ηλεκτρικού ρεύματος, μέχρι διακόσια πενήντα (250) τετραγωνικά μέτρα, β) να μην ανήκουν υπό οποιαδήποτε νομική σχέση σε αλυσίδα καταστημάτων, εξαιρουμένων των περιπτώσεων συμβάσεων δικαιόχρησης (franchise), γ) να μην λειτουργούν με συμφωνίες συνεργασίας τύπου «κατάστημα εντός καταστήματος» («shops-in-a-shop») και να μην βρίσκονται σε εκπτωτικά καταστήματα («outlet»), εμπορικά κέντρα ή εκπτωτικά χωριά. Εφόσον η προθεσμία των τριών (3) μηνών του προηγούμενου εδαφίου παρέλθει άπρακτη, ο Αντιπεριφερειάρχης υπέχει πειθαρχική ευθύνη σύμφωνα με τα άρθρα 233 και 234 του ν. 3852/2010 (Α 87). Η απόφαση του Αντιπεριφερειάρχη δύναται να αναθεωρείται ετησίως, με απόφαση που εκδίδεται κατά το μήνα Ιανουάριο και πρώτη εφαρμογή τον Ιανουάριο του Εάν δεν εκδοθεί η απόφαση, ισχύει η προηγούμενη ρύθμιση. 3. α. Με την επιφύλαξη των ειδικώς οριζομένων για τα καταστήματα που αναφέρονται στο άρθρο 42 του ν. 1892/1990 (Α 101) και στο άρθρο 14 του ν. 2194/1994 (Α 34), κατά τη λειτουργία των εμπορικών καταστημάτων τις Κυριακές, σύμφωνα με τις παραγράφους 1 και 2 του παρόντος άρθρου, εφαρμόζεται το πλαίσιο του ωραρίου του άρθρου 23 του ν. 2224/1994, όπως αυτό αντικαταστάθηκε με το άρθρο 12 του ν. 3377/2005 (Α 202). β. Το δεύτερο εδάφιο της παρ. 1 του άρθρου 23 του ν. 2224/1994, όπως αυτό αντικαταστάθηκε με το άρθρο 12 του ν. 3377/2005, αντικαθίσταται ως εξής: "Το ανωτέρω πλαίσιο ωραρίου καθορίζεται για τις καθημερινές ημέρες μέχρι την 21:00 ώρα, το Σάββατο μέχρι την 20:00 ώρα και την Κυριακή από ώρα 11:00 έως ώρα 20:00."». Ακολούθως, με το άρθρο 25 του ν. 4208/2013 (Α 252) προστέθηκε στο ανωτέρω άρθρο 16 του ν. 4177/2013 παράγραφος 4 ως εξής: «4. α) Επιτρέπεται η απασχόληση των εργαζομένων σε εμπορικά καταστήματα που λειτουργούν σύμφωνα με τα ανωτέρω. Η απασχόληση των εργαζομένων στις περιπτώσεις αυτές είναι νόμιμη και αμείβεται σύμφωνα με τις κοινές διατάξεις της εργατικής νομοθεσίας που ορίζουν πρόσθετη αμοιβή για εργασία κατά τις Κυριακές. Στους εργαζόμενους που θα απασχοληθούν κατά τις Κυριακές της περίπτωσης α της παραγράφου 1 δύναται να χορηγηθεί η αναπληρωματική ανάπαυση σε εργάσιμη ημέρα της εβδομάδας που προηγείται των Κυριακών αυτών. β) Η ισχύς της παρούσας αρχίζει από την ψήφισή της από την Βουλή των Ελλήνων». Τέλος, με την υποπαρ. 1α της παρ. ΣΤ5 του πρώτου άρθρου του ν. 4254/2014 (Α 85) προστέθηκε στο ίδιο ως άνω άρθρο του ν. 4177/2013 παράγραφος 5 ως εξής: «5. Με απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας που εκδίδεται μετά από διαβούλευση με τοπικούς και συλλογικούς φορείς ορίζονται τρεις (3) τουριστικές περιοχές, όπου επιτρέπεται πιλοτικά για ένα (1) έτος η προαιρετική λειτουργία των εμπορικών καταστημάτων και τις υπόλοιπες Κυριακές, πέραν των αναφερομένων στην παράγραφο 1 του παρόντος χωρίς τη συνδρομή των προϋποθέσεων που αναφέρονται στην παράγραφο 2 του παρόντος και χωρίς να απαιτείται απόφαση του Αντιπεριφερειάρχη. Με όμοια απόφαση μπορεί να ορίζεται ο φορέας παρακολούθησης της δράσης για την εξαγωγή συγκριτικών συμπερασμάτων και κάθε άλλη λεπτομέρεια». Στην υποπαρ.1β της ιδίας παρ. ΣΤ5 του πρώτου άρθρου του ν. 4254/2014 ορίζεται ότι:

3 «β. Η απόφαση της προηγούμενης υποπερίπτωσης εκδίδεται εντός τριών (3) μηνών από την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου». 3. Επειδή, κατ επίκληση της προδιαληφθείσης εξουσιοδοτικής διατάξεως της παρ. 5 του άρθρου 16 του ν. 4177/2013 εκδόθηκε η προσβαλλόμενη απόφαση, στο άρθρο 1 της οποίας ορίζονται τα εξής: «Οι τρεις (3) τουριστικές περιοχές της χώρας, όπου επιτρέπεται πιλοτικά για ένα (1) έτος η προαιρετική λειτουργία των εμπορικών καταστημάτων και τις υπόλοιπες Κυριακές, πέραν των αναφερομένων στην παρ. 1 του αρθρ. 16 του Ν. 4177/2013 είναι: 1. Περιφέρεια Αττικής και ειδικότερα: (α) Ιστορικό κέντρο Δήμου Αθηναίων, όπως αυτό προσδιορίζεται και οριοθετείται από το Π.Δ. 21.9/ (ΦΕΚ Δ 567) όπως ισχύει. (β) Δήμος Ραφήνας Πικερμίου. 2. Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας και ειδικότερα: (α) Ιστορικό κέντρο Δήμου Θεσσαλονίκης, όπως αυτό προσδιορίζεται και οριοθετείται από την Υ.Α. ΥΠΠΟ/ΔΙΛΑΠ/Γ/3046/51009/ (ΦΕΚ Β 833). (β) Περιφερειακή ενότητα Χαλκιδικής 3. Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου και ειδικότερα: (α) Δήμος Ρόδου (β) Δήμος Κω (γ) Δήμος Σύρου Ερμούπολης (δ) Δήμος Μυκόνου (ε) Δήμος Θήρας». 4. Επειδή, με την κρινόμενη αίτηση, οι αιτούντες ζητούν την αναστολή εκτελέσεως της προσβαλλομένης αποφάσεως, ισχυριζόμενοι ότι η ασκηθείσα κατ αυτής αίτηση ακυρώσεως είναι προδήλως βάσιμη. Ειδικότερα, με την αίτηση ακυρώσεως προβάλλεται ότι η προσβαλλόμενη απόφαση είναι μη νόμιμη διότι α) εκδόθηκε μετά την πάροδο της προβλεπόμενης από το νόμο τρίμηνης προθεσμίας και, συνεπώς, αναρμοδίως κατά χρόνο, β) εκδόθηκε κατά παράβαση ουσιώδους τύπου της διαδικασίας, ήτοι χωρίς να προηγηθεί η προσήκουσα δημοσιοποίηση της σχεδιαζομένης ρυθμίσεως και χωρίς να λάβει χώρα διαβούλευση με τους ενδιαφερομένους φορείς, γ) εκδόθηκε κατά παράβαση της εξουσιοδοτικής διατάξεως, καθώς με την απόφαση αυτή καθορίστηκαν συνολικά περισσότερες από τρεις (3) τουριστικές περιοχές για την πιλοτική εφαρμογή της επίμαχης ρυθμίσεως, δ) εκδόθηκε χωρίς να εκτιμηθούν στοιχεία που δικαιολογούν την πιλοτική λειτουργία των εμπορικών καταστημάτων καθ όλες τις Κυριακές του έτους στις επιλεγείσες περιοχές, ε) αντιβαίνει σε διατάξεις υπερνομοθετικής ισχύος, με τις οποίες καθιερώνεται για τους εργαζομένους η αργία της Κυριακής, όπως οι διεθνείς συμβάσεις της Γενεύης που κυρώθηκαν αντιστοίχως με τους ν. 2990/1922 (Α 163) και ν. 1174/1981 (Α 182), και οι διατάξεις της Οδηγίας 93/104/ΕΚ του Συμβουλίου σχετικά με ορισμένα στοιχεία της οργάνωσης του χρόνου εργασίας, και στ) θεσπίζει ουσιαστικώς την κατάργηση της αργίας της Κυριακής για τους εμπόρους και τους εργαζομένους στα εμπορικά καταστήματα, κατά παράβαση των συνταγματικών αρχών της ισότητας, αναλογικότητας και προστασίας της οικογένειας και των ατομικών δικαιωμάτων της άσκησης της θρησκευτικής λατρείας και της επαγγελματικής ελευθερίας. Οι ανωτέρω λόγοι ακυρώσεως, ως προς τους οποίους δεν υπάρχει νομολογία εν όψει της πρόσφατης θεσπίσεως της σχετικής εξουσιοδοτικής διατάξεως του άρθρου 16 παρ. 5 του ν. 4177/2013, δεν κρίνονται ως προδήλως βάσιμοι και, ως εκ τούτου, είναι απορριπτέος ο προβαλλόμενος σχετικός λόγος αναστολής. 5. Επειδή, οι αιτούντες προβάλλουν ότι η εκτέλεση της προσβαλλομένης αποφάσεως θα προκαλέσει σ αυτούς ανεπανόρθωτη, άλλως δυσχερώς επανορθώσιμη, βλάβη, αφ ενός μεν, ηθική και προσωπική, αφ ετέρου δε, οικονομική και επαγγελματική. Ειδικότερα, προβάλλουν ότι η κατάργηση της αργίας της Κυριακής θα στερήσει από αυτούς την αναγκαία εβδομαδιαία ανάπαυση, ψυχαγωγία και επαφή με τα μέλη της οικογένειάς τους, θα δυσχεράνει δε την άσκηση των θρησκευτικών τους καθηκόντων. Εν όψει δε της κατοχύρωσης, ταυτόχρονα και παράλληλα με τα λοιπά εργασιακά δικαιώματα, της Κυριακής ως ημέρας κοινής και υποχρεωτικής αργίας στη χώρα επί 100 και πλέον έτη, η βλάβη αυτή δεν δύναται να θεραπευθεί με την μετάθεση της αργίας σε διαφορετική ημέρα της εβδομάδας για κάθε εργαζόμενο, θα πληγούν δε εξίσου από τη ρύθμιση τόσον οι ιδιοκτήτες μικρών και μεσαίων εμπορικών επιχειρήσεων, οι οποίοι θα αναγκαστούν σε παροχή απασχολήσεως προσωπικής ή

4 των μελών της οικογενείας τους λόγω αδυναμίας απασχολήσεως πρόσθετου προσωπικού, όσο και οι εργαζόμενοι εμποροϋπάλληλοι, οι οποίοι θα εξαναγκασθούν εκ των πραγμάτων να παρέχουν εργασία την Κυριακή. Ούτε, εξ άλλου, κατά τους ισχυρισμούς των αιτούντων, αίρεται η ανωτέρω βλάβη ως εκ του προαιρετικού χαρακτήρα του μέτρου, διότι όσες μεν επιχειρήσεις επιλέξουν να παραμένουν κλειστές την Κυριακή, διατρέχουν σοβαρό κίνδυνο διαρροής, ή και οριστικής απώλειας, της πελατείας τους, η οποία θα μετακινηθεί προς τα λειτουργούντα καταστήματα, όσες δε επιχειρήσεις επιλέξουν να παραμένουν ανοικτές, διατρέχουν σοβαρό κίνδυνο κλονισμού της βιωσιμότητάς τους λόγω του αυξημένου κόστους λειτουργίας τους, το οποίο είναι δυσβάστακτο εν όψει της κοινώς γνωστής οικονομικής κρίσης. Οι αιτούντες ισχυρίζονται περαιτέρω ότι το επίμαχο μέτρο δεν αναμένεται να οδηγήσει ούτε στη βελτίωση των όρων της αγοράς εργασίας και τη μείωση της ανεργίας, ούτε στην αύξηση του κύκλου εργασιών των καταστημάτων, ούτε στη μείωση των τιμών προς όφελος των καταναλωτών, αλλά, αντίθετα, θα καταφέρει ένα πρόσθετο πλήγμα στον ήδη δοκιμαζόμενο κλάδο των μικρών και μεσαίων εμπορικών επιχειρήσεων. Προς απόδειξη των ισχυρισμών τους επικαλούνται και προσκομίζουν, μεταξύ άλλων, σχετική έρευνα του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ (Ινστιτούτο Μελετών της Γενικής Συνομοσπονδίας Επαγγελματιών Βιοτεχνών Εμπόρων Ελλάδας) Ιανουαρίου 2013, η οποία αναφέρει τα εξής: «1) Σύμφωνα με την 6η Έκθεση του Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου για τις Μικρές & Μεσαίες Επιχειρήσεις (που εξετάζει 19 χώρες): - οι επιπτώσεις στην απασχόληση από το διευρυμένο ωράριο είναι αρνητικές. - Ο καταμερισμός εργασίας στον τομέα του λιανικού εμπορίου, βάσει των αλλαγών, αλλάζει σημαντικά. Το εργασιακό κόστος αυξάνεται περισσότερο απ ό,τι οι πωλήσεις (ιδιαίτερα τις Κυριακές). «Η απελευθέρωση του ωραρίου των λιανεμπορικών καταστημάτων φαίνεται να επιταχύνει την μείωση του μεριδίου της αγοράς των ΜΜΕ, ελαττώνοντας την κερδοφορία τους». - Τα μικρά καταστήματα μειώνουν τις θέσεις εργασίας (καθώς το κόστος είναι μεγαλύτερο των κερδών, γεγονός που αναγκάζει τους μικρούς επιχειρηματίες και τις οικογένειες τους να δουλεύουν πολύ περισσότερο), ενώ τα μεγαλύτερα καταστήματα (κυρίως τροφίμων) δημιουργούν νέες θέσεις μόνο μερικής απασχόλησης. - Εξαιτίας του μεγαλύτερου ανταγωνισμού και την μείωση των κερδών, τα μικρά καταστήματα εξαφανίζονται από τον εμπορικό χάρτη ή υποχρεώνονται σε εξαγορά από μεγάλες αλυσίδες καταστημάτων (franchised). Επιπλέον, από την ανάλυση των στοιχείων απασχόλησης μετά την απελευθέρωση ωραρίου για συγκεκριμένες χώρες, προέκυψαν τα εξής: Στην Αυστρία η συνολική απασχόληση δεν επηρεάστηκε. Στην Ολλανδία μειώθηκε η πλήρης απασχόληση στο σύνολο των λιανεμπορικών καταστημάτων. Στην Γερμανία τα αποτελέσματα των μελετών του SFS (Ινστιτούτο Κοινωνικής Έρευνας) και του Ifo (Ινστιτούτο Οικονομικής Έρευνας) σε σχέση με την επιρροή της διεύρυνσης του ωραρίου των καταστημάτων στο κύκλο εργασιών και την απασχόληση, ήταν αρνητικά (μείωση συνολικής απασχόλησης 5,8%). 2) Στο Λονδίνο, η πρακτική εφαρμογή της λειτουργίας των καταστημάτων την Κυριακή δείχνει αρνητικά αποτελέσματα για τα μικρά καταστήματα. Σύμφωνα με το τελευταίο δελτίο της BRC KPMG (5/9/2012) φαίνεται πτώση των πωλήσεων, γεγονός που πυροδότησε για άλλη μια φορά την κριτική εναντίον της λειτουργίας των καταστημάτων την Κυριακή καθώς όπως αναφέρει η ACS (Association of Convenience Stores) τα μικρά καταστήματα «υποφέρουν» από μείωση των πωλήσεών τους, τα κέρδη από τα οποία μεταφέρθηκαν στα μεγάλα καταστήματα και πως η λειτουργία την Κυριακή δεν επέφερε ουδεμία θετική αλλαγή στις πωλήσεις τους. Αντίστοιχα, η Συνομοσπονδία Διανομέων Χονδρικής (Federation of Wholesales Distributors) αναφέρει πως δεν υπάρχει οικονομική ή κοινωνική βάση για την απελευθέρωση της Κυριακής καθώς οι καταναλωτές απέδειξαν πως δεν την χρειάζονται και τα τοπικά καταστήματα καταστρέφονται. 3) Σύμφωνα με μελέτη του Πανεπιστημίου της Μαδρίτης στις περιοχές όπου τα καταστήματα παραμένουν ανοικτά σε ημέρες αργίας, το κόστος αυξάνεται κατά 15% και οι πωλήσεις μόλις κατά 0,5%, γεγονός που ασκεί επιρροή στις τιμές. Οι καταναλωτές πληρώνουν περισσότερο, ανεξάρτητα με το αν κάνουν τις αγορές τους σε ημέρες αργίας. Επιπλέον, η μεταφορά μεριδίου της αγοράς σε πολυκαταστήματα, μειώνει τον ανταγωνισμό και οδηγεί τα μικρά καταστήματα σε κλείσιμο. Η έρευνα καταλήγει με έντονα ερωτηματικά για το κατά πόσο η αύξηση των ωρών λειτουργίας συντελεί σε βελτίωση της απασχόλησης. Τα μικρά καταστήματα λιανικού εμπορίου χάνουν μερίδιο αγοράς. Δημιουργούνται τάσεις υπερσυγκέντρωσης, και εξ αυτού του λόγου σημειώνεται μείωση της απασχόλησης. Υπολογίζεται πως 277 υπάλληλοι σε μια μεγάλη υπεραγορά, μπορούν να αντικαταστήσουν 318 σε υπεραγορά και 1557 παραδοσιακούς καταστηματάρχες. 4) Μελέτη για τις

5 επιπτώσεις από την απελευθέρωση της λειτουργίας καταστημάτων τις Κυριακές στην Ισπανική οικονομία έδειξε πως οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις θα υποστούν μείωση του μεριδίου αγοράς, γεγονός που θα οδηγήσει σε απώλεια θέσεων εργασίας, οι δε τιμές δεν αναμένεται να μειωθούν. Με την μελέτη συμφωνούσε και το «παράδειγμα της Μαδρίτης» όπου από το 1996 είχαν καθιερωθεί ως εργάσιμες 12 επίσημες αργίες το χρόνο, κάτι που είχε ως συνέπεια τις μεγαλύτερες απώλειες σε θέσεις εργασίας και τα περισσότερα λουκέτα σε μαγαζιά από κάθε άλλη αυτόνομη κοινότητα της Ισπανίας». Εξ άλλου, όσον αφορά την Ελλάδα, οι αιτούντες προσκομίζουν στοιχεία της ΕΛ.ΣΤΑΤ σχετικά με την απασχόληση στον κλάδο του εμπορίου, από τα οποία προκύπτει ότι η συνολική απασχόληση μεταξύ Γ και Δ Τριμήνου του 2013 μειώθηκε σε απόλυτα μεγέθη κατά , μεταξύ δε Γ Τριμήνου 2013 και Α Τριμήνου 2014 κατά , παρά το γεγονός ότι από το Δ Τρίμηνο του 2013 είχαν εφαρμοστεί οι διατάξεις του ν. 4677/2013 για το άνοιγμα των καταστημάτων ορισμένες Κυριακές του έτους. 6. Επειδή, η Διοίκηση, με το έγγραφο των απόψεών της προς το Δικαστήριο και το κατατεθέν υπόμνημά της, προβάλλει ότι η επίμαχη ρύθμιση έχει πιλοτικό χαρακτήρα με σκοπό την εξαγωγή συμπερασμάτων για την αξιολόγηση της λειτουργίας των καταστημάτων τις Κυριακές, ιδίως εν όψει της αύξησης του αριθμού των τουριστών της χώρας, η εξυπηρέτηση των οποίων και τις Κυριακές αναμένεται να έχει πολλαπλά οφέλη, τα οποία θα διαπιστωθούν με ασφάλεια μόνο μετά το πέρας της περιόδου πιλοτικής εφαρμογής της προσβαλλομένης πράξεως. 7. Επειδή, η Επιτροπή κρίνει ότι η μεν ηθική βλάβη των αιτούντων η αναφερόμενη στο δικαίωμα του ελευθέρου χρόνου και της απολαύσεώς του από κοινού με την οικογένειά τους κατά την κοινή αργία της Κυριακής καθώς και στο δικαίωμα στην άσκηση της θρησκευτικής λατρείας, παρίσταται αυτονοήτως δυσεπανόρθωτη. Η δε οικονομική βλάβη, πιθανολογείται επίσης ως ανεπανόρθωτη, ή πάντως δυσχερώς επανορθώσιμη, από τα προσκομισθέντα από αυτούς στοιχεία και μελέτες αρμοδίων ερευνητικών φορέων της Ελλάδας και του εξωτερικού, εκτιμώμενα υπό το φως της κοινώς γνωστής οικονομικής κρίσεως, τα στοιχεία δε αυτά δεν αμφισβητούνται ούτε αποκρούονται από τη Διοίκηση. Εξ άλλου, η επίκληση εκ μέρους της Διοικήσεως της εξαγωγής συμπερασμάτων από την πιλοτική εφαρμογή του μέτρου ως λόγου δημοσίου συμφέροντος κωλύοντος τη χορήγηση της αιτούμενης αναστολής, δεν δύναται να αντισταθμίσει την πιθανολογούμενη βλάβη των αιτούντων, πολλώ μάλλον καθ όσον η Διοίκηση δεν επικαλείται ούτε προσκομίζει στοιχεία ή μελέτες επί των οποίων δύναται να θεμελιωθεί προσδοκία θετικών αποτελεσμάτων από το επίμαχο μέτρο. Τέλος, η ανάγκη εξυπηρέτησης του αυξημένου αριθμού των τουριστών της χώρας και τις Κυριακές δύναται να καλυφθεί με την εφαρμογή της προμνημονευθείσας παρ. 2 του άρθρου 16 του ν. 4177/2013, δυνάμει της οποίας ο Αντιπεριφερειάρχης εξουσιοδοτείται να εκδώσει απόφαση για τον ορισμό περιοχών της περιφερείας του, στις οποίες επιτρέπεται η λειτουργία και τις Κυριακές καταστημάτων μέχρι 250 τ.μ., υπό τον όρο να μην ανήκουν σε αλυσίδα καταστημάτων, να μη λειτουργούν ως «κατάστημα εντός καταστήματος» και να μην βρίσκονται σε εκπτωτικά καταστήματα, εκπτωτικά κέντρα ή εκπτωτικά χωριά. 8. Επειδή, κατά τούτα, η κρινόμενη αίτηση πρέπει να γίνει δεκτή και να ανασταλεί η εκτέλεση της προσβαλλομένης αποφάσεως μέχρι την έκδοση αποφάσεως επί της κατ αυτής ασκηθείσας αιτήσεως ακυρώσεως. Διά ταύτα Δέχεται την κρινόμενη αίτηση. Αναστέλλει την εκτέλεση της υπ αριθμ. Κ1-1119/ αποφάσεως του Υφυπουργού Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας μέχρι την έκδοση αποφάσεως επί της κατ αυτής ασκηθείσας αιτήσεως ακυρώσεως. Διατάσσει την απόδοση του παραβόλου. Κρίθηκε και αποφασίσθηκε στην Αθήνα στις 5 Σεπτεμβρίου 2014 και εκδόθηκε στις 10 Σεπτεμβρίου του ίδιου έτους. Ο Πρόεδρος, Σωτ. Αλ. Ρίζος Η Γραμματέας, Μ. Παπασαράντη