στη γνώση των καθηγητών του, αλλά και καθηγητών άλλων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων, στην πρακτική εμπειρία ειδικευμένων επιστημόνων διεθνούς κύρους,

Transcript

1 1

2 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Το Κέντρο Επαγγελματικής Κατάρτισης του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών σας καλωσορίζει στο Πρόγραμμα Συμπληρωματικής εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης και συγκεκριμένα στο εκπαιδευτικό αντικείμενο Δυναμική των Ομάδων: θεωρητικές προσεγγίσεις και πρακτικές εφαρμογές. Η ανάγκη συνεχούς επιμόρφωσης και πιστοποίησης επαγγελματικών δεξιοτήτων οδήγησε το Κ.Ε.Κ. του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών στο σχεδιασμό των πρωτοποριακών αυτών Προγραμμάτων Κατάρτισης, με γνώμονα τη διασύνδεση της θεωρητικής με την πρακτική γνώση, αναπτύσσοντας κυρίως, την εφαρμοσμένη διάσταση των επιστημών στα αντίστοιχα επαγγελματικά πεδία. Η ανάπτυξη των προγραμμάτων στηρίχτηκε κυρίως: στην εμπειρία του Ε.Κ.Π.Α. από πιλοτικά προγράμματα, τα οποία αποτέλεσαν το εφαλτήριο για τη δημιουργία των Προγραμμάτων εξ Αποστάσεως Συμπληρωματικής Εκπαίδευσης, στη γνώση των καθηγητών του, αλλά και καθηγητών άλλων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων, στην πρακτική εμπειρία ειδικευμένων επιστημόνων διεθνούς κύρους, στην άρτια και σύγχρονη υλικοτεχνική υποδομή του Ιδρύματος. Στη συνέχεια, σας παρουσιάζουμε αναλυτικά το πρόγραμμα σπουδών για το εκπαιδευτικό αντικείμενο Δυναμική των Ομάδων: θεωρητικές προσεγγίσεις και πρακτικές εφαρμογές, τις προϋποθέσεις συμμετοχής σας σε αυτό, καθώς και όλες τις λεπτομέρειες που πιστεύουμε ότι είναι χρήσιμες, για να έχετε μια ολοκληρωμένη εικόνα του προγράμματος. 2

3 2. ΔΙΑΠΙΣΤΕΥΣΕΙΣ: ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ Ε.ΚΕ.ΠΙΣ. ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ DQS DIN EN ISO 9001:2008 Πιστοποίηση Ε.ΚΕ.ΠΙΣ. Το ΚΕΚ του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών είναι πιστοποιημένο (Κ.Π ) από τον επίσημο εθνικό φορέα για την ανάπτυξη, εφαρμογή και παρακολούθηση του Εθνικού Συστήματος Πιστοποίησης της Συνεχιζόμενης Επαγγελματικής Κατάρτισης στην Ελλάδα (Ε.ΚΕ.ΠΙΣ.), από τον Οκτώβριο του Σε συνέχεια της πρώτης απόφασης πιστοποίησης, και σύμφωνα με τις προβλεπόμενες διαδικασίες σχετικά με την εφαρμογή του Συστήματος Παρακολούθησης και Αξιολόγησης, το ΚΕΚ λαμβάνει σε ετήσια βάση, Βεβαίωση Ανανέωσης Πιστοποίησης. Πιστοποίηση DQS DIN EN ISO 9001:2008 Το Πρόγραμμα Συμπληρωματικής εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης (e-learning) του ΚΕΚ του ΕΚΠΑ, από τον Ιούλιο του 2008, και μετά από σχετική αξιολόγησή του από τον Ελληνικό Οργανισμό Τυποποίησης (ΕΛ.Ο.Τ.), διαθέτει Πιστοποίηση Διαχείρισης Συστήματος Ποιότητας, σύμφωνα με το πρότυπο ΕΛΟΤ EN ISO 9001:2008. Από τoν Απρίλιο του 2012 διαθέτει Πιστοποίηση Διαχείρισης Συστήματος Ποιότητας από το Φορέα Πιστοποίησης DQS σύμφωνα με το πρότυπο DIN EN ISO 9001:2008. Η συγκεκριμένη πιστοποίηση τεκμηριώνει με αντικειμενικό τρόπο την ικανότητα του Οργανισμού να παρέχει εκπαιδευτικά προγράμματα με συνέπεια, διασφαλίζοντας συγχρόνως, την ικανοποίηση των απαιτήσεων του καταρτιζόμενου. Παράλληλα, η εφαρμογή του συστήματος, μεριμνά για την τήρηση επιμέρους διεργασιών που εξασφαλίζουν τη διαρκή βελτίωσή του, καθώς και τη συμμόρφωσή του σύμφωνα με τις απαιτήσεις του τελικού αποδέκτη των παρεχομένων υπηρεσιών εκπαίδευσης. 3

4 3. ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Βασικός σκοπός του προγράμματος είναι η εξοικείωση των συμμετεχόντων με την έννοια της ομάδας και τη δυναμική που αναπτύσσεται μέσα σε αυτές. Αυτό επιτυγχάνεται μέσα από την παρουσίαση των διαφορετικών θεωρητικών προσεγγίσεων και πρακτικών εφαρμογών που έχουν αναπτυχθεί για τη μελέτη του θέματος. Με το πέρας της εκπαιδευτικής διαδικασίας, ο συμμετέχων θα έχει κατανοήσει τη φύση των ομαδικών φαινομένων και των βασικών θεωρητικών προσεγγίσεων που έχουν ασχοληθεί με τις ομάδες, όπου απαιτείται η συνύπαρξη ανθρώπων. Θα έρθουν σε επαφή με τεχνικές και μεθόδους άμεσα εφαρμόσιμες, θα είναι σε θέση να προβληματιστούν περαιτέρω γύρω από τις δυναμικές που αναπτύσσονται στις ομάδες του επαγγελματικού τους περιβάλλοντος. Το πρόγραμμα απευθύνεται σε επαγγελματίες ψυχικής υγείας, ψυχολόγους, σε στελέχη επιχειρήσεων που απασχολούνται με ανθρώπινο δυναμικό και συντονισμό ομάδων, αλλά και σε όποιον ενδιαφέρεται να μελετήσει με επάρκεια τη δυναμική των ομάδων. 4. ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΠΟΥ ΓΙΝΟΝΤΑΙ ΔΕΚΤΟΙ ΣΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ - ΤΡΟΠΟΣ EΝΤΑΞΗΣ Η έναρξη του Προγράμματος γίνεται με δημόσια αναγγελία (τόσο στον Τύπο, όσο και στο Διαδίκτυο), όπου καθορίζονται οι διαδικασίες που απαιτούνται για την ένταξη του ενδιαφερόμενου στο Πρόγραμμα. Αίτηση συμμετοχής μπορούν να υποβάλλουν: απόφοιτοι ΑΕΙ και ΑΤΕΙ της ημεδαπής και της αλλοδαπής απόφοιτοι δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης με συναφή στο αντικείμενο εργασιακή εμπειρία Λόγω του περιορισμένου αριθμού των θέσεων συμμετοχής, θα τηρηθούν αυστηρά τα παρακάτω κριτήρια επιλογής υποψηφίων. Κριτήρια Επιλογής Υποψηφίων Βαθμός πτυχίου ή Απολυτηρίου Λυκείου Επίπεδο γνώσης της αγγλικής γλώσσας Επιπρόσθετές γνώσεις και ικανότητες (γνώσεις Η/Υ, συμμετοχή σε σεμινάρια, εργασιακή εμπειρία) 4

5 Η αίτηση συμμετοχής υποβάλλεται ηλεκτρονικά, μέσω της ιστοσελίδας Η αποδοχή ή η απόρριψή της αίτησης συμμετοχής ανακοινώνεται στον υποψήφιο εκπαιδευόμενο ατομικά μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. 5. ΤΟ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ Η επιτυχής ολοκλήρωση των τριών (3) θεματικών ενοτήτων που περιλαμβάνει το συγκεκριμένο πρόγραμμα, οδηγεί στη χορήγηση Πιστοποιητικού Επιμόρφωσης στο γνωστικό αντικείμενο «Δυναμική των Ομάδων: Θεωρητικές Προσεγγίσεις και Πρακτικές Εφαρμογές». Παρακάτω, παρουσιάζεται αναλυτικά ο τρόπος αξιολόγησης των εκπαιδευομένων. 6. ΧΡΟΝΙΚΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΚΑΙ ΚΟΣΤΟΣ ΦΟΙΤΗΣΗΣ Η χρονική διάρκεια του Προγράμματος είναι τέσσερις (4) μήνες, ενώ ο απαιτούμενος χρόνος διδασκαλίας εκτιμάται στις 80ώρες. Η οργάνωση της δομής του προγράμματος εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης βασίζεται σε επίπεδο θεματικών ενοτήτων. Η εκτίμηση του απαιτούμενου χρόνου διδασκαλίας αποσκοπεί στην διευκόλυνση των ενδιαφερομένων αναφορικά με τον υπολογισμό του χρόνου ενασχόλησής τους με το εκπαιδευτικό πρόγραμμα. Προκύπτει δε, από τον συνολικό αριθμό των διδακτικών ενοτήτων του εκπαιδευτικού υλικού, επί την αναγωγή των απαιτούμενων ωρών διδασκαλίας του σε ώρες δια ζώσης διάλεξης (ανάλογα με τον γνωστικό όγκο και τον βαθμό δυσκολίας του), ανά διδακτική ενότητα. Τα παραπάνω βασίζονται σε εκτιμώμενα στοιχεία, ενώ, όπως είναι ευνόητο, η τελική εκτίμηση του χρόνου ενασχόλησης του εκπαιδευομένου, υπόκειται σε υποκειμενικά στοιχεία, όπως για παράδειγμα το προηγούμενο γνωστικό του επίπεδο και η προσωπική ικανότητα αφομοίωσης γνώσεων. Το συνολικό κόστος φοίτησης είναι 650 ευρώ. Τα δίδακτρα καταβάλλονται σε τραπεζικό λογαριασμό και εκδίδεται απόδειξη είσπραξης στα στοιχεία του μετέχοντα. 5

6 7. ΠΡΟΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΑ Τα προαπαιτούμενα για την παρακολούθηση του Προγράμματος από τους εκπαιδευόμενους είναι: Πρόσβαση στο Διαδίκτυο Κατοχή προσωπικού Βασικές γνώσεις χειρισμού ηλεκτρονικών υπολογιστών 8. ΔΟΜΗ ΚΑΙ ΤΡΟΠΟΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ ΘΕΜΑΤΙΚΩΝ ΕΝΟΤΗΤΩΝ Το περιεχόμενο του κάθε θεματικής ενότητας που βρίσκεται στο Διαδίκτυο αφορά στα κύρια σημεία της θεωρίας και είναι εμπλουτισμένο κυρίως με τα εξής: παραδείγματα λυμένες ασκήσεις ασκήσεις αυτοαξιολόγησης μελέτες περιπτώσεων πάνω σε πραγματικά δεδομένα πρόσθετη βιβλιογραφία Μέσω του συγκεκριμένου τρόπου παρουσίασης των θεματικών ενοτήτων επιτυγχάνεται η εμπέδωση της θεωρίας με έναν πιο εποικοδομητικό τρόπο απ ότι σε ένα παραδοσιακού τύπου έντυπο. Παράλληλα, η δομή των μαθημάτων είναι διαμορφωμένη, έτσι ώστε το εκπαιδευτικό υλικό να: καθοδηγεί το σπουδαστή στη μελέτη του, προάγει την αλληλεπίδραση του σπουδαστή με το μαθησιακό υλικό, επεξηγεί δύσκολα σημεία και έννοιες, αξιολογεί και ενημερώνει το σπουδαστή για την πρόοδο του, εξειδικεύει τις θεωρητικές γνώσεις με τη χρήση πρακτικών εφαρμογών. 6

7 9. ΤΡΟΠΟΣ ΔΙΕΞΑΓΩΓΗΣ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Η διδασκαλία στα προγράμματα εξ αποστάσεως εκπαίδευσης του ΚΕΚ διεξάγεται μέσω του διαδικτύου, προσφέροντας στον εκπαιδευόμενο «αυτονομία», δηλαδή δυνατότητα μελέτης ανεξαρτήτως περιοριστικών παραγόντων, όπως η υποχρέωση της φυσικής του παρουσίας σε συγκεκριμένο χώρο και χρόνο. Το εκπαιδευτικό υλικό του προγράμματος διατίθεται σταδιακά, ανά διδακτική ενότητα, μέσω ειδικά διαμορφωμένων ηλεκτρονικών τάξεων. Κατά την εξέλιξη κάθε θεματικής ενότητας αναρτώνται σε σχετικό link οι απαραίτητες για την ομαλή διεξαγωγή της εκπαιδευτικής διαδικασίας ανακοινώσεις, όπως: Το Χρονοδιάγραμμα υποβολής των ασκήσεων το οποίο περιλαμβάνει τις ημερομηνίες διάθεσης των ενοτήτων και τις προθεσμίες υποβολής των αντίστοιχων tests, Ο Οδηγός Μελέτης ανά Διδακτική Ενότητα που στοχεύει στην διευκόλυνση της οργάνωσης της μελέτης του εκπαιδευόμενου, Η Τελική Εργασία η οποία διατίθεται κατά την ολοκλήρωση της θεματικής ενότητας (εφόσον το απαιτεί η φύση του μαθήματος) και αφορά το σύνολο της διδακτέας ύλης. Ο εκπαιδευόμενος, αφού ολοκληρώσει τη μελέτη της εκάστοτε διδακτικής ενότητας, καλείται να υποβάλει ηλεκτρονικά, το αντίστοιχο τεστ. Τα τεστ περιλαμβάνουν ερωτήσεις αντιστοίχισης ορθών απαντήσεων, πολλαπλής επιλογής, αληθούς/ψευδούς δήλωσης, ή upload, όπου ο εκπαιδευόμενος θα πρέπει να διατυπώσει και να επισυνάψει την απάντησή του. Παράλληλα, παρέχεται πλήρης εκπαιδευτική υποστήριξη δεδομένου ότι ο εκπαιδευόμενος μπορεί να απευθύνεται ηλεκτρονικά (για το διάστημα που διαρκεί το εκάστοτε μάθημα) στον ορισμένο εκπαιδευτή του, μέσω ενσωματωμένου στην πλατφόρμα ηλεκτρονικού συστήματος επικοινωνίας, για την άμεση επίλυση αποριών σχετιζόμενων με τις θεματικές ενότητες και τις ασκήσεις αξιολόγησης. Τέλος, το εκπαιδευτικό υλικό παρέχεται και σε ηλεκτρονική μορφή (e-book), προκειμένου να διευκολυνθούν οι εκπαιδευόμενοι σε περιπτώσεις που προτιμούν την έντυπη έκδοσή του. 7

8 10. ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΓΡΑΦΕΙΟ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ (HELP DESK) Μέσω του ενσωματωμένου στην εκπαιδευτική πλατφόρμα συστήματος επικοινωνίας, ο εκπαιδευόμενος έχει επίσης τη δυνατότητα να απευθυνθεί στην Διοικητική ή Τεχνική Υποστήριξη του προγράμματος, ανάλογα με τη φύση του ζητήματος που τον απασχολεί. 11. ΤΡΟΠΟΣ ΕΞΕΤΑΣΗΣ ΚΑΙ ΒΑΘΜΟΛΟΓΗΣΗΣ Σε κάθε διδακτική ενότητα ο εκπαιδευόμενος θα πρέπει να επιλύει και να υποβάλλει ηλεκτρονικά το αντίστοιχο τεστ, τηρώντας το χρονοδιάγραμμα που έχει δοθεί από τον εκπαιδευτή του. Η βαθμολογία προηγούμενων διδακτικών ενοτήτων ανακοινώνεται στον εκπαιδευόμενο πριν την προθεσμία υποβολής του τεστ της επόμενης ενότητας. Η κλίμακα βαθμολογίας κυμαίνεται από 0 έως 100%. Συνολικά, η βαθμολογία κάθε θεματικής ενότητας προκύπτει κατά το 60% από τις ασκήσεις αξιολόγησης και κατά το υπόλοιπο 40% από την τελική εργασία, η οποία εκπονείται στο τέλος του συγκεκριμένου μαθήματος και εφόσον το απαιτεί η φύση αυτού. Η χορήγηση του Πιστοποιητικού Επιμόρφωσης πραγματοποιείται, όταν ο εκπαιδευόμενος λάβει σε όλα τα μαθήματα βαθμό μεγαλύτερο ή ίσο του 50%. Σε περίπτωση που η συνολική βαθμολογία ενός ή περισσοτέρων μαθημάτων δεν ξεπερνά το 50%, ο εκπαιδευόμενος έχει τη δυνατότητα επανεξέτασης των μαθημάτων αυτών μετά την ολοκλήρωση της εκπαιδευτικής διαδικασίας του προγράμματος. Η βαθμολογία που θα συγκεντρώσει κατά τη διαδικασία επανεξέτασής του είναι και η οριστική για τα εν λόγω μαθήματα, με την προϋπόθεση ότι ξεπερνά εκείνη που συγκέντρωσε κατά την κανονική διάρκεια της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Σε διαφορετική περίπτωση διατηρείται η αρχική βαθμολογία. 8

9 12. ΛΟΙΠΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΟΜΕΝΩΝ - ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΧΟΡΗΓΗΣΗΣ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ Πέρα από την επιτυχή ολοκλήρωση του προγράμματος για τη χορήγηση του Πιστοποιητικού απαιτούνται τα εξής: Συμμετοχή του εκπαιδευόμενου στη διαδικασία Δειγματοληπτικού Ελέγχου Ταυτοποίησης Η διαδικασία Δειγματοληπτικού Ελέγχου Ταυτοποίησης Εκπαιδευόμενου στοχεύει στη διασφάλιση της ποιότητας των παρεχομένων εκπαιδευτικών υπηρεσιών. Συγκεκριμένα, εξουσιοδοτημένο στέλεχος του ΚΕΚ, επικοινωνεί τηλεφωνικώς με ένα τυχαίο δείγμα εκπαιδευόμενων, προκειμένου να διαπιστωθεί εάν συμμετείχαν στις εκπαιδευτικές διαδικασίες του προγράμματος, εάν αντιμετώπισαν προβλήματα σε σχέση με το εκπαιδευτικό υλικό, την επικοινωνία με τον ορισμένο εκπαιδευτή τους, καθώς και με τη γενικότερη μαθησιακή διαδικασία. Η τηλεφωνική επικοινωνία διεξάγεται με την ολοκλήρωση του εκάστοτε προγράμματος, ενώ η μέση χρονική διάρκειά της συγκεκριμένης διαδικασίας είναι περίπου 2-3 λεπτά. Σε περίπτωση μη συμμετοχής του εκπαιδευόμενου στη διαδικασία Δειγματοληπτικού Ελέγχου Ταυτοποίησης, εφόσον κληθεί, ή μη ταυτοποίησής του κατά τη διεξαγωγή της, δεν χορηγείται το πιστοποιητικό σπουδών, ακόμα και αν η βαθμολογία που έχει συγκεντρώσει ο εγγεγραμμένος στο πρόγραμμα είναι προβιβάσιμη. Αποπληρωμή του συνόλου των διδάκτρων Ο εκπαιδευόμενος θα πρέπει να μην έχει οικονομικής φύσεως εκκρεμότητες. Σε περίπτωση που υπάρχουν τέτοιες, το πιστοποιητικό σπουδών διατηρείται στο αρχείο της Γραμματείας, για εύλογο χρονικό διάστημα και μέχρι την κάλυψη της εκκρεμότητας. 9

10 Προαιρετικά οι εκπαιδευόμενοι μπορούν να συμμετέχουν: στη διαδικασία αξιολόγησης προτεινόμενων εκπαιδευτικών αντικειμένων Η διαδικασία αξιολόγησης των προτεινόμενων εκπαιδευτικών αντικειμένων διεξάγεται ηλεκτρονικά μέσω του συνδέσμου όπου ο μετέχων μπορεί να δει σύντομη περιγραφή των εν λόγω προγραμμάτων, καθώς και να υποβάλλει ηλεκτρονικά τη φόρμα ταξινόμησής τους, με βάση το βαθμό προτίμησης που τους αποδίδει. Στοχεύει δε, στη μελέτη και τον σχεδιασμό ενεργειών, προς την κατεύθυνση της κάλυψης πραγματικών εκπαιδευτικών αναγκών, σύμφωνα με τη φιλοσοφία του Προγράμματος E-learning του ΕΚΠΑ. στη διαδικασία αξιολόγησης των παρεχόμενων υπηρεσιών και της αποτελεσματικότητας των εκπαιδευτικών προγραμμάτων Η διαδικασία αξιολόγησης των παρεχόμενων υπηρεσιών και της αποτελεσματικότητας των εκπαιδευτικών προγραμμάτων διεξάγεται ηλεκτρονικά μέσω του συνδέσμου από τον εκπαιδευόμενο μετά την περάτωση της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Στόχος της εν λόγω διαδικασίας αξιολόγησης είναι αφενός η βελτίωση της ποιότητας των υπηρεσιών που εμπλέκονται στη διενέργεια της μαθησιακής διαδικασίας και αφορούν την εκπαιδευτική, γραμματειακή και τεχνική υποστήριξη, και αφετέρου στη μελέτη και το σχεδιασμό ενεργειών προς την κατεύθυνση της διαρκούς αναβάθμισης του Προγράμματος e-learning του ΕΚΠΑ, μέσω της ανάπτυξης νέων εκπαιδευτικών εργαλείων για την αποτελεσματικότερη αφομοίωση των προσφερόμενων γνώσεων, καθώς και στη διασφάλιση της πρακτικής εφαρμογής αυτών, σε πραγματικές συνθήκες εργασίας. 13. ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΥΛΙΚΟΥ Οι συγγραφείς του εκπαιδευτικού υλικού είναι μέλη ΔΕΠ του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών ή και ειδικοί εμπειρογνώμονες με ιδιαίτερη συγγραφική καταξίωση, οι οποίοι κατέχουν πολύ βασικό ρόλο στην υλοποίηση του προγράμματος. Συγγράφουν τα βασικά κείμενα και αναλαμβάνουν την επιστημονική ευθύνη για την μετατροπή του εκπαιδευτικού υλικού σε e-learning μορφή. 10

11 14. Ο ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ Ο Ακαδημαϊκός Υπεύθυνος του Προγράμματος είναι ο Αναπληρωτής Καθηγητής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Θωμάς Παπαρρηγόπουλος, ο οποίος έχει την ευθύνη για το σχεδιασμό, την υλοποίηση και την παρακολούθηση της ακαδημαϊκής διαδικασίας για το συγκεκριμένο πρόγραμμα. 15. ΠΩΣ ΔΙΑΜΟΡΦΩΝΕΤΑΙ Η ΎΛΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Έρευνα και Θεωρία των Ομάδων Διδακτική Ενότητα 1: Εισαγωγή στη Δυναμική των Ομάδων Βασικός σκοπός της παρούσας ενότητας είναι η παρουσίαση και η κατανόηση βασικών εννοιών που αφορούν τις ομάδες ανθρώπων και τη δυναμική που αναπτύσσεται μέσα σε αυτές. Πρόκειται για εισαγωγικές έννοιες στο γενικότερο θέμα Δυναμική των Ομάδων. Δευτερογενώς, ο σκοπός που επιδιώκεται είναι η διευκόλυνση των σπουδαστών να παρακολουθήσουν πιο εξειδικευμένα ζητήματα που θα παρουσιαστούν σε επόμενες ενότητες με περισσότερη λεπτομέρεια, αφού μέσα από τη μελέτη της παρούσας ενότητας θα έχουν εξοικειωθεί με την ορολογία και τις έννοιες. Διδακτική Ενότητα 2: Μελέτη των Ομάδων Βασικός σκοπός της παρούσας διδακτικής ενότητας είναι η παρουσίαση των επιστημονικών μεθόδων προσέγγισης των ομάδων και της δυναμικής που αναπτύσσεται μέσα σε αυτές. Επιπλέον, η συνειδητοποίηση των ενδιαφερομένων και των ανθρώπων που εργάζονται με ανθρώπινο δυναμικό της χρησιμότητας που υπάρχει στη συστηματική επιστημονική προσέγγιση των ομάδων. Αυτή έγκειται, σε μακροπρόθεσμο επίπεδο, στην αύξηση του επιπέδου επικοινωνίας, στη βελτίωση των όρων συνύπαρξης και στην αύξηση της παραγωγικότητας και της απόδοσης των ομάδων. Διδακτική Ενότητα 3: Η Γνωσιακή - Συμπεριφοριστική Προσέγγιση των Ομάδων Σκοπός της ενότητας είναι η διερεύνηση της αντιμετώπισης που έχει η γνωσιακή συμπεριφοριστική θεωρία προς την έννοια της δυναμικής των ομάδων. Επιπλέον, η κατανόηση του τρόπου που μπορεί να συντονίσει κανείς ομάδες ακολουθώντας τις αρχές της 11

12 γνωσιακής συμπεριφοριστικής θεωρίας, μιας από τις πιο δημοφιλείς στο χώρο της ψυχολογίας, που έχει εφαρμογές στην ψυχοθεραπεία αλλά και σε άλλα πεδία. Διδακτική Ενότητα 4: Η Ψυχοδυναμική Προσέγγιση των Ομάδων Ο σκοπός της διδακτικής ενότητας συνοψίζεται στην εμβάθυνση στην ψυχοδυναμική οπτική αναφορικά με τις ομάδες και τη δυναμική τους. Επιμέρους στόχοι αποτελούν: η επαφή με βασικές έννοιες της ψυχοδυναμικής θεωρίας, η κατανόηση της μεθοδολογίας που ακολουθεί η ψυχοδυναμική προσέγγιση στη μελέτη των ομάδων, η εστίαση σε βασικούς εκπροσώπους της ψυχοδυναμικής κατεύθυνσης και του τρόπου που συνέβαλαν στην κατανόηση και στην εξήγηση των ομάδων αλλά και στη ουσιαστική συμβολή τους στην εξέλιξη του επιστημονικού πεδίου με τη διατύπωση των θεωριών τους και τέλος, η κατανόηση της πρακτικής εφαρμογής που έχουν οι ψυχαναλυτικές έννοιες στις ομαδικές παρεμβάσεις. Διδακτική Ενότητα 5: Η Συστημική Προσέγγιση των Ομάδων Ο σκοπός της παρούσας ενότητας είναι η ανάδειξη της οπτικής της θεωρίας Συστημάτων για τις ομάδες και για τη δυναμική που αναπτύσσεται σε αυτές. Επιμέρους στόχοι αποτελούν η σύνδεση του μοντέλου της συστημικής σκέψης με την ομάδα καθεαυτή ως σύστημα, η παροχή πληροφοριών σχετικά με τη μεθοδολογία της θεωρίας Συστημάτων και με τα διάφορα επιστημονικά πεδία εφαρμογής της και τέλος, η ευαισθητοποίηση σε θέματα συστημικών τεχνικών και εργαλείων που χρησιμοποιούνται σε ομαδικές παρεμβάσεις. Κοινωνικές Ομάδες Διδακτική Ενότητα 1: Κοινωνική Επιρροή Η παρούσα διδακτική ενότητα εξετάζει τη δυναμική που αναπτύσσεται στις ομάδες μέσα από το πρίσμα της κοινωνική ψυχολογίας. Σκοπός της είναι να έρθει σε επαφή ο σπουδαστής με τις κλασσικές πειραματικές έρευνες που εξέλιξαν το πεδίο και αποκάλυψαν τους ψυχολογικούς μηχανισμούς που διέπουν τη συμπεριφορά των μελών που αλληλεπιδρούν εντός μιας ομάδας. Έτσι, θα αποκτήσει μια ισχυρή θεωρητική βάση που θα τον βοηθήσει να κατανοήσει τις εφαρμογές των ομαδικών δυναμικών που θα παρουσιαστούν σε επόμενες ενότητες. 12

13 Διδακτική Ενότητα 2: Ισχύς Σκοπός της παρούσας διδακτικής ενότητας είναι να παρουσιαστεί η έννοια της ισχύος και η μεγάλη σημασία που έχει στη δυναμική των ομάδων. Επιμέρους σκοποί είναι: να καταδειχθεί η επιρροή που έχει η ισχύς στις σχέσεις μεταξύ των μελών μιας ομάδας, οι τρομακτικές συνέπειες που μπορεί να υπάρχουν από την υπακοή στην εξουσία, οι τρόποι και οι τακτικές που επενεργούν, ώστε να φτάνουν οι άνθρωποι να πράττουν έχοντας εσωτερικεύσει την επιρροή της ισχύος σαν να πρόκειται για δικές τους προσωπικές πεποιθήσεις και βούληση. Διδακτική Ενότητα 3: Ηγεσία Σκοπός της παρούσας διδακτικής ενότητας είναι η μελέτη της ηγεσίας στα πλαίσια της δυναμικής των ομάδων. Επιπλέον, στόχοι είναι η κατάδειξη της σημασίας που έχει για την πορεία μιας ομάδας το φαινόμενο της ηγεσίας, οι διαδικασίες ανάδυσης των ηγετικών μελών, η μελέτη των θεωρητικών μοντέλων που έχουν αναπτυχθεί για την ηγεσία μιας ομάδας ή ενός οργανισμού, οι στρατηγικές και οι μέθοδοι που ακολουθούν οι ηγέτες που θεωρούνται πιο αποτελεσματικοί. Διδακτική Ενότητα 4: Επίδοση Η διδακτική ενότητα ξεκινά την παρουσίαση ειδικότερων θεμάτων που εμφανίζονται στις κοινωνικές ομάδες. Σκοπός είναι η ευαισθητοποίηση των σπουδαστών στο θέμα της επίδοσης των μελών μιας ομάδας, τόσο από την άποψη της ενίσχυσης της επίδοσης, όσο και από την άποψη της μείωσης. Για την επίτευξη του σκοπού εστιάζει στην κατανόηση των παραγόντων που επηρεάζουν την επίδοση των μελών μιας ομάδας. Δευτερευόντως, σκοπός είναι η συσχέτιση της θεωρίας με την πρακτική ενασχόληση με ανθρώπινο δυναμικό με την παρουσίαση εφαρμογών, καθώς και τεχνικών και μεθόδων αύξησης της δημιουργικότητας των ομάδων. Διδακτική Ενότητα 5: Λήψη Αποφάσεων Βασικός σκοπός της διδακτικής ενότητας είναι η σύνδεση φαινομένων από τη δυναμική των ομάδων που παρουσιάστηκαν και σε προηγούμενες ενότητες με το θέμα της ομαδικής λήψης αποφάσεων. Επιμέρους στόχοι είναι: η ανάδειξη θεωρητικών μοντέλων που έχουν προκύψει από τη μελέτη ομάδων λήψης αποφάσεων και έχουν πρακτική εφαρμογή, η κατάδειξη της ανωτερότητας που παρουσιάζουν οι ομάδες στη λήψη αποφάσεων σε σχέση με τα μεμονωμένα άτομα και η επισήμανση του κινδύνου για εσφαλμένες αποφάσεις, που μπορεί 13

14 να ελλοχεύει εξαιτίας δυναμικών που αναπτύσσονται στην ομάδα και ο τρόπος που μπορούν να προληφθούν. Διδακτική Ενότητα 6: Η Δυναμική των Μεγάλων Ομάδων Βασικός σκοπός της διδακτικής ενότητας είναι η παρουσίαση των συλλογικοτήτων ή των μεγάλων ομάδων με την παράλληλη ευαισθητοποίηση των σπουδαστών και των σπουδαστριών στη δυναμική που αναπτύσσεται σε αυτές. Επιμέρους στόχοι είναι η κατανόηση των διαφορών ανάμεσα στη δυναμική των μικρών ομάδων και στη δυναμική των μεγάλων ομάδων, η επισήμανση των διαφορών ανάμεσα στα είδη των συλλογικοτήτων, η παρουσίαση των θεωριών που διαφωτίζουν τη συμπεριφορά των μελών μεγάλων ομάδων και η αποσαφήνιση μύθων και προκαταλήψεων που ακολουθούν τις συλλογικότητες. Διδακτική Ενότητα 7: Διαπολιτισμικές Διαφορές Βασικός σκοπός της διδακτικής ενότητας είναι η παρουσίαση της επίδρασης που έχουν οι διαπολιτισμικές διαφορές στις διομαδικές σχέσεις. Επιμέρους στόχοι είναι: η ευαισθητοποίηση σχετικά με τη δυναμική που αναπτύσσεται κατά τη διομαδική σύγκρουση, η ανάλυση του κοινωνικού φαινόμενου του ρατσισμού και η τοποθέτησή του στις ορθές θεωρητικές βάσεις ως διομαδικό παράγωγο, η αποσαφήνιση των εννοιών «προκατάληψη» και «στερεότυπα» και η κατάδειξη της επίδρασης που έχουν στη διαμόρφωση των διομαδικών σχέσεων, η παρουσίαση των διαπολιτισμικών εμποδίων στην επικοινωνία, η ευαισθητοποίηση σε μοντέλα βελτίωσης των διομαδικών σχέσεων, που βοηθούν στην αποφυγή συγκρούσεων και στην επίτευξη διομαδικής επικοινωνίας. Πρακτικές εφαρμογές Διδακτική Ενότητα 1: Εκπαίδευση Βασικός σκοπός της παρούσας ενότητας είναι η παρουσίαση της χρησιμότητας των ομάδων στην εκπαίδευση. Επιμέρους στόχοι είναι η ανάδειξη των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων και σχολικών μονάδων ως συστημάτων που διέπονται από τη δυναμική των ομάδων, η χρήση των ομαδικών διαδικασιών για την επίτευξη μάθησης, η παρουσίαση στρατηγικών για την καλύτερη λειτουργία των σχολικών τάξεων μέσα από ομαδική εργασία και η βελτίωση των ικανοτήτων στην αντιμετώπιση δυσκολιών στην εκπαιδευτική διαδικασία μέσα από την κατανόηση της δυναμικής των σχέσεων που αναπτύσσονται στα πλαίσια των διαφόρων ομάδων που σχηματίζονται. 14

15 Διδακτική Ενότητα 2: Επιχειρήσεις και Οργανισμοί Βασικός σκοπός της παρούσας ενότητας είναι η παρουσίαση των ομαδικών φαινομένων που παρατηρούνται σε εργασιακούς χώρους και οργανισμούς. Επιμέρους στόχοι είναι: η επίδραση της δυναμικής της ομάδας στη διαμόρφωση των σχέσεων σε μια επιχείρηση ή σε έναν οργανισμό, η παρουσίαση των διαφόρων θεωρητικών μοντέλων που εξηγούν τις ομαδικές διαδικασίες που λαμβάνουν χώρα σε αυτούς, η ανάδειξη των ομαδικών διεργασιών ως παράγοντα παρέμβασης που συντελεί στη βελτίωση των σχέσεων στον εργασιακό χώρο και στην πιο εύρυθμη λειτουργία των οργανισμών. Διδακτική Ενότητα 3: Ομάδες και Αλλαγή: Ψυχοθεραπευτικές Παρεμβάσεις Βασικός σκοπός της παρούσας διδακτικής ενότητας είναι η κατάδειξη της χρησιμότητας των ομάδων στην επίτευξη αλλαγής των ανθρώπων. Επιμέρους στόχοι είναι: η παρουσίαση των διαφόρων προσεγγίσεων και σχολών στην ομαδική ψυχοθεραπεία, η παρουσίαση των θεραπευτικών παραγόντων που επιδρούν στις ομάδες ψυχοθεραπείας και η ανάλυση της αποτελεσματικότητας των ομάδων στην προσωπική αλλαγή. Διδακτική Ενότητα 4: Θεραπευτικές Κοινότητες Βασικός σκοπός είναι η παρουσίαση της εφαρμογής της δυναμικής των ομάδων στις θεραπευτικές κοινότητες. Επιμέρους στόχοι είναι: η κατανόηση των δυο μοντέλων θεραπευτικών κοινοτήτων, η ανάδειξη της χρησιμότητας των ομαδικών διαδικασιών στη θεραπεία χρόνιων νοσημάτων και των εξαρτήσεων, και η βελτίωση των ικανοτήτων κατανόησης και αξιολόγησης ομαδικών φαινομένων που παρατηρούνται στις θεραπευτικές κοινότητες 15

16 16. ΥΠΟΔΕΙΓΜΑ ΧΟΡΗΓΟΥΜΕΝΟΥ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ Δυναμική των Ομάδων: θεωρητικές προσεγγίσεις και πρακτικές εφαρμογές 16