ῥέξαντες καλὰ ἔργα σοφῶν ἐκύρησαν ἀοιδῶν ἐργα Meliadò

Transcript

1 ῥέξαντες καλὰ ἔργα σοφῶν ἐκύρησαν ἀοιδῶν ἐργα Meliadò Il ῥέξαντας μέγα ἔργον, ὅ κε Τρώεσσι μελήσῃ, s. θηεῦντο δὲ μέρμερα ἔργα / ὅσσ ἄνδρες ῥέξαντες ἔβαν κοίλας ἐπὶ νῆας, Od kai; d a[llh nemesw'/ h{ ti" toiau'tav ge rjevzoi, Il mevga rjevxa" ti kai; ejssomevnoisi puqevsqai ὅγε ῥέξαι τι λιλαιόμενος μέγα ἔργον; cf. anche αἳ τόδε ἔργον ἔρεξαν ὀρίναντος Διονύσω perikalleva e[rga (Od , , Hes. frr , ), cf. Sapph. fr V. πόδας δὲ / ποίκιλος μάσλης ἐκάλυπτε, Λύδι/ον κάλον ἔργον Pyth τὸ δ ἄχνυμαι, / φθόνον ἀμειβόμενον τὰ καλὰ ἔργα, Nem ἀοιδαὶ καὶ λόγοι τὰ καλά σφιν ἔργ ἐκόμισα, Ol τὸ λαλαγῆσαι θέλον / κρυφὸν τιθέμεν ἐσλῶν καλοῖς / ἔργοις, Nem ἔργοις δὲ καλοῖς ἔσοπτρον ἴσαμεν ἑνὶ σὺν τρόπῳ, / εἰ Μναμοσύνας ἕκατι λιπαράμπυκος / εὕρηται ἄποινα μόχθων κλυταῖς ἐπέων ἀοιδαῖς, fr prevpei d ejsloi'sin ujmnei'sqai... καλλίσταις ἀοιδαῖς. / τοῦτο γὰρ ἀθανάτοις τιμαῖς ποτιψαύει μόνον {ῥηθέν}, / θνᾴσκει δὲ σιγαθὲν καλὸν ἔργον (vd. anche Isthm. III/IV 60 e 6. 22) Bacchyl τό γ έ τοι καλὸν ἔργον / γνησίων ὕμνων τυχὸν / ὑψοῦ παρὰ δαίμοσι κεῖται ὅ τε πανδ[α]μάτω[ρ] χρό/νος τὸ καλῶς / [ἐ]ργμένον αἰὲν ἀ[έξει ]. Herodot , Thuc , Isocr. Panath. 260 τελευτήσας δὲ τὸν βίον μεθέξειν ἀθανασίας, οὐ τῆς τοῖς θεοῖς παρούσης, ἀλλὰ τῆς τοῖς ἐπιγιγνομένοις περὶ τῶν διενεγκόντων ἐπί τινι τῶν καλῶν ἔργων μνήμην ἐμποιούσης, Plat. AP σοὶ δέ, Δίων, ῥέξαντι καλῶν ἐπινίκιον ἔργων / δαίμονες εὐρείας ἐλπίδας ἐξέχεαν Teocrito πολλά τοι, ὦ Πτολεμαῖε, πεποίηται καλὰ ἔργα, / ἐξ ὧ ἐν ἀθανάτοις ὁ τεκών Il s. mevga rjevxa" ti kai; ejssomevnoisi puqevsqai iati: vv. 7 καλὰ εἰπεῖν, 11 μυρία εἰπεῖν, 13 μέγα ἔργον, 18 φίλα εἰδώς, 38 φαντὶ ἁδεῖν, 62 δέ οἱ, 63 πατρὶ ἐοικώς, 75 δέ οἱ, 135 χαῖρε, ἄναξ aijdoivwn brotw'n kurh'sai (Hom. Epigr. 6, 6 HCer. 188 s. e HVen. 173 s. melavqrou / ku're kavrh Archil. fr. dub W. κουριδίων εὖτ ἐκύρησε γάμων, Eschilo (ad es. Pers. 910 δύστηνος ἐγὼ στυγερᾶς μοίρας / τῆσδε κυρήσας ἀτεκμαρτοτάτης, 797 ἀλλ οὐδ ὁ μείνας νῦν ἐν Ἑλλάδος τόποις / στρατὸς κυρήσει νοστίμου σωτηρίας). Idyll III 51 o}" tovsswn ejkuvrhsen, o{s ouj peusei'sqe bevbaloi Od , : mu'qon wj" o{t ajoido;" ejpistamevnw" katalevxa" Pyth : Nevstora kai; Luvkion Sarphdovn, / ajnqrwvpwn favti", ejx ejpevwn / keladennw'n, tevktone" oi a sofoiv / a{rmosan, gignwvskomen αὐτὰρ ἐγὼ Πτολεμαῖον ἐπιστάμενος καλὰ εἰπεῖν Theocr αὐτὰρ ἐγὼ τιμήν τε καὶ ἀνθρώπων φιλότητα, αὐτὰρ ἐγὼ κέρας ὑγρὸν ἑλὼν κοίλην τε φαρέτρην, αὐτὰρ ἐγὼ θάμνοισιν ἄφαρ σκιεροῖσιν ἐκρύφθην ἄγγελον. αὐτὰρ ἐγὼ κλᾳξῶ θύρας, ἔστε κ ὀμόσσῃ; cf. anche εἷρφ ὁδόν αὐτὰρ ἐγών τε καὶ Εὔκριτος ἐς Φρασιδάμω Call. aujta;r ejgw; Mousevwn pezo;n [e[]peimi nomovn (fr Pf.), aujta;r ejgw; tutqo;" parev[hn g]ovno" (fr Pf.). HSol ss. cai're a[nax... / ejk sevo d ajrxavmeno" klh/vsw merovpwn gevno" ajndrw'n / hjmiqevwn w n e[rga qnht oi'sin e[deixan, HLun ss. cai're a[nassa qea;... /... sevo d ajrcovmeno" kleva fwtw'n / a[/somai hjmiqevwn w n kleivous e[rgmat ajoidoiv / Mousavwn qeravponte" ajpo; stomavtwn ejroevntwn). Simon ajlla; su; me;]n nu'n cai're, qea'" ejriku[devo" uijev / kouvrh" eijn]alivou Nhrevo": aujta;r ejgw; [ / kiklhvskw] s ejpivkouron ejmoiv, p [oluwvnum]e Mou'sa, / eij pevr g ajn]qrwvpwn eujcomevnw[n mevleai formula aujta;r ejgw; kai; sei'o kai; a[llh" mnhvsom ajoidh'" Hymn.Hom.Ap. 177 αὐτὰρ ἐγὼν οὐ λήξω ἑκηβόλον Ἀπόλλωνα / ὑμνέων ἀργυρότοξον ὃν ἠΰκομος τέκε Λητώ (nel passaggio dalla sez ione delia a quella delf ica), 546 καὶ σὺ μὲν οὕτω χαῖρε Διὸς καὶ Λητοῦς υἱέ / αὐτὰρ ἐγὼ καὶ σεῖο καὶ ἄλλης μνήσομ ἀοιδῆς Callim. fr χαῖρε, Ζεῦ, μέγα καὶ σύ, σάω δ [ὅλο]ν οἶκον ἀνάκτων / αὐτὰρ ἐγὼ Μουσέων πεζὸν [ἔ]πειμι νομόν Poseidippos, SH αὐτὰρ ἐγὼ / γήραϊ μυστικὸν οἷμον ἐπὶ Ῥαδάμανθυν ἱκοίμην) Emped. fr D.-K. αὐτὰρ ἐγὼ παλίνορσος ἐλεύσομαι ἐς πόρον ὕμνων, / τὸν πρότερον κατέλεξα Theocr ταῦτα δ ἴσως ἐσορεῦσα ποεῦντά με πολλάκι πεμψεῖ / ἄγγελον. αὐτὰρ ἐγὼ κλᾳξῶ θύρας, ἔστε κ ὀμ όσσῃ / αὐτά μοι στορεσεῖν καλὰ δέμνια τᾶσδ ἐπὶ νάσω; χὢ μὲν ἀποκλίνας ἐπ ἀριστερὰ τὰν ἐπὶ Πύξας / εἷρφ ὁδόν αὐτὰρ ἐγών τε καὶ Εὔκριτος ἐς Φρασιδάμω / στραφθέντες; χαιρέτω ὅστις τοῖος, ἀνήριθμος δέ οἱ εἴη / ἄργυρος, αἰεὶ δὲ πλεόνων ἔχοι ἵμερος αὐτόν / αὐτὰρ ἐγὼ τιμήν τε καὶ ἀνθρώπων φιλότητα / πολλῶν ἡμιόνων τε καὶ ἵππων πρόσθεν ἑλοίμαν XXV aujtavr continuativo: 206 τὸν μὲν ἐμοὶ πρώτιστα τελεῖν ἐπέταξεν ἄεθλον / Εὐρυσθεύς, κτεῖναι δέ μ ἐφίετο θηρίον αἰνόν (scil. il leone nemeo). / αὐτὰρ ἐγὼ κέρας ὑγρὸν ἑλὼν κτλ.; 227 αὐχμηρὰς πεπάλακτο φόνῳ χαροπόν τε πρόσωπον / στήθεά τε, γλώσσῃ δὲ περιλιχμᾶτο γένειον (scil. il leone nemeo). / αὐτὰρ ἐγὼ θάμνοισιν ἄφαρ σκιεροῖσιν ἐκρύφθην. Apoll. Rh μή τις ἑοῦ (scil. di Zeus) ἀντάξιος ἄλλος ἀνάσσοι / ἀθανάτων, ἀλλ αἰὲν ἑὸν κράτος εἰρύοιτο. / αὐτὰρ ἐγὼ τὸν ἄριστον ἐπιχθονίων πόσιν εἶναι / δῶκά τοι (scil. Era a Teti)

2 ejpistavmeno" savfa eijpei'n (Il ); e. ai[sima rjevxein (ep ); and ej. meivlico" ei\nai (Il Od mu'qon d wj" o{t ajoido;" ejpistamevnw" katevlexa, Hymn.Hom.Herm kala; kai; eu\ kata; kovsmon ejpistamevnw" ajgoreuvein (cf. anche Od ὡς ὅτ ἀνὴρ φόρμιγγος ἐπιστάμενος καὶ ἀοιδῆς / ῥηϊδίως ἐτάνυσσε νέῳ περὶ κόλλοπι χορδήν) Il s. mevga rjevxa" ti kai; ejssomevnoisi puqevsqai Hymn.Hom.Herm. 479 eujmovlpei meta; cersi;n e[cwn liguvfwnon ejtaivrhn / kala; kai; eu\ kata; kovsmon ejpistamevnw" (ejpistamevnhn Barnes) ajgoreuvein. Od οὐ καλὸν ἔειπες ἀτασθάλῳ ἀνδρὶ ἔοικας Eur. Hippol. 291 ἐγώ θ ὅπηι σοι μὴ καλῶς τόθ εἱπόμην, in Hec. 382 καλῶς μὲν εἶπας, θύγατερ, ἀλλὰ τῶι καλῶι / λύπη πρόσεστιν Suppl. 293 εἴπω τι, τέκνον, σοί τε καὶ πόλει καλόν; Or ὡς τἄλλα γ εἶπας, εἴπερ εὐτυχήσομεν, / κάλλισθ, Bacch. 818 καλῶς γὰρ ἐξεῖπας τάδε Soph. OR 1172 ἡ δ ἔσω / κάλλιστ ἂν εἴποι σὴ γυνὴ τάδ ὡς ἔχει. eijph'n Ambr. G 32 povli" /povlisma, qhvr/qhrivon, ajgreuthvr/ajgreuthv" ὑμνήσαιμ ὕμνοι δὲ καὶ ἀθανάτων γέρας αὐτῶν. υ μνοι τ εκ Meliadò Il w{" e[fat, e[deisen de; peri; xanqw'/ Menelavw/ Theocr ujmnei'n ajqanavtou", ujmnei'n ajgaqw'n kleva ajndrw'n, 103 ujmnei'n su;n laoi'si kai; aijcmhth;n Ievrwna ss. χαῖρε, ἄναξ Πτολεμαῖε σέθεν δ ἐγὼ ἶσα καὶ ἄλλων / μνάσομαι ἡμιθέων, δοκέω δ ἔπος οὐκ ἀπόβλητον / φθέγξομαι ἐσσομένοις ἀρετήν γε μὲν ἐκ Διὸς αἰτεῦ Isthm eujklevwn d e[rgwn a[poina crh; me;n ujmnh'sai t o;n ejslovn, Critias fr West kai; nu'n Kleinivou uijo;n Aqhnai'on stefanwvsw / Alkibiavdhn nevoisin ujmnhvsa" trovpoi", Plat. Legg a touv" ge mh;n e[ti zw'nta" ejgkwmivoi" te kai; u{mnoi" tima'n oujk ajsfalev", pri;n a]n a{pantav ti" to;n bivon diadramw;n tevlo" ejpisthvshtai kalovn Plat. Legg. 700b 1-2 kaiv ti h\n ei\do" wj/dh'" eujcai; pro;" qeouv", o[noma de; u{mnoi ejpekalou'nt o, Legg. 607a 4 eijdevnai de; o{ti o{son movnon u{mnou" qeoi'" kai; ejgkwvmia toi'" ajgaqoi'" poihvsew" paradektevon eij" povlin Ammon. Diff. 482 Nickau ὕμνος ἐγκωμίου διαφέρει. ὁ μὲν γὰρ ὕμνος ἐστὶ θεῶν, τὸ δὲ ἐγκώμιον ἀνθρώπων; Men. Rhet. I R-W ἔπαινος δέ τις γίνεται, ὁτὲ μὲν εἰς <θεούς, ὁτὲ δὲ εἰς τὰ θνητά καὶ ὅτε μὲν εἰς> θεούς, ὕμνους καλοῦμεν, καὶ τούτους αὖ διαιροῦμεν κατὰ θεὸν ἕκαστον τοὺς μὲν γὰρ εἰς Ἀπόλλωνα παιᾶνας καὶ ὑπορχήματα ὀνομάζομεν, τοὺς δὲ εἰς Διόνυσον διθυράμβους καὶ ἰοβάκχους, καὶ ὅσα τοιαῦτα..., τοὺς δὲ εἰς Ἀφροδίτην ἐρωτικούς, τοὺς δὲ τῶν ἄλλων θεῶν ἢ τῷ... γένει ὕμνους καλοῦμεν <ἢ> μερικώτερον <οἷον> πρὸς Δία Alcune traduzioni: Legrand 1925, 146: «les hymnes font honneur aux Immortels eux-mêmes Gow 1952, p. 131: «and songs are the meed even of the immortals themselves» Beckby 1975, 139: «denn Lieder sind Ehre sogar für die Götter» Palumbo 1993, p. 287: «gli inni sono un dono anche per gli immortali» Vox 1997, p. 263: «gli inni sono un onore per gli immortali stessi» Effe 1999, p. 129: «Preislieder sind eine Ehrengabe auch für die Unsterblichen selbst» Hunter 2003, p. 104: I shall hymn Ptolemy; hymns are what even the immortals receive Teocrito ὑμνεῖν ἀθανάτους, 50 τίς δ ἂν ἀριστῆας Λυκίων ποτέ, τίς κομόωντας / Πριαμίδας ἢ θῆλυν ἀπὸ χροιᾶς Κύκνον ἔγνω, / εἰ μὴ φυλόπιδας προτέρων ὕμνησαν ἀοιδοί;, Ὑμνέομεν Λήδας τε καὶ αἰγιόχου Διὸς υἱώ, 4 ὑμνέομεν καὶ δὶς καὶ τὸ τρίτον ἄρσενα τέκνα / κούρης Θεστιάδος, Λακεδαιμονίους δύ ἀδελφούς, 26 ἀμφοτέρους ὑμνέων Πολυδεύκεα πρῶτον ἀείσω, 135 καὶ σὺ μὲν ὕμνησαί μοι, ἄναξ σὲ δέ, Κάστορ, ἀείσω, 214 χαίρετε, Λήδας τέκνα, καὶ ἡμετέροις κλέος ὕμνοις / ἐσθλὸν ἀεὶ πέμποιτε, 219 ὑμνήσας Πριάμοιο πόλιν καὶ νῆας Ἀχαιῶν / Ἰλιάδας τε μάχας Ἀχιλῆά τε πύργον ἀυτῆς αἴ κά μοι τύ, φίλος, τὸν ἐφίμερον ὕμνον ἀείσῃς Il w}" kai; ejgw;n... keivsom, ejpeiv ke qavnw: nu'n de; klevo" ejsqlo;n ajroivmhn A 118 aujta;r ejmoi; gevra" aujtivc ejt oimavsat o[fra mh; oi\o" / Argeivwn ajgevrasto" e[w, ejpei; oujde; e[oike con 368 s. kai; ta; me;n eu\ davssanto meta; sfivsin ui e" Acaiw'n, / ejk d e{lon Atreivdh/ Crushiv>da kallipavrhon, A 162 kai; dhv moi gevra" aujto;" ajfairhvsesqai ajpeilei'", / w / e[pi polla; movghsa, dovsan dev moi ui e" Acaiw'n Theocr geravwn de; qeoi'" kavlliston ajoidaiv Pind. Isthm ajll ejgw; ÔHrodovtw/ teuvcwn t o; me;n a{rmati teqrivppw/ gevra" Il , gevra" hjmei'", Od gevra" e{xein, HHomMerc. 291 gevra" e{xei" Ἴδαν ἐς πολύδενδρον ἀνὴρ ὑλατόμος ἐλθών ὑλατόμος KLa: ὑλητόμος sive ὑλoτόμος (Rossi) V a ἐνθὼν K Pisani, εν[θω]ν Meliadò Call. HAp. 54 didumotovko" corretto in didumatovko" o didumhtovko Teocrito devspoin, a} Golgwv" te kai; Idavlion ejfivlhsa", daidalevon d w{rmase meta; xivfo", o{ oij u{perqen (spuri e )

3 Il οἳ δ ἴσαν ὑλοτόμους πελέκεας ἐν χερσὶν ἔχοντες, 123 πάντες δ ὑλοτόμοι φιτροὺς φέρον, HHomCer. οἶδα γὰρ ἀντίτομον μέγα φέρτερον ὑλοτόμοιο. dafnhfor-, nikhfor- Hesiod. Opp. 529 ujlhkoi'tai, Aristoph. Ach. 272 ujlhfovron, Call. fr. 373 Pf. ujlhwroiv, Apoll. Rh ujlhvwroi, ujlhourgoiv, Leonid. A. P ujlhwrovn, Nic. Ther. 55 ujlhwvrea", Erodiano (III 1, 72, 200, III 2, 685 [Arcad , Theogn ); Suda u 96 ujlhkoivth", u 98 ujlhfovron Polluce, ἔτι τοίνυν οἱ ἐξ ἀγορᾶς ἢ ἐκ λιμένος κομίζοντες..., καὶ τὰ ῥήματα ὑληφόροι καὶ ὑληφορεῖν, Phryn. PS ὑλ η φορε ῖν: ἀντὶ τοῦ φορτία ἄγειν, o Phot Porson ὑλ άστ ρια ι: καὶ ὑλαζόμενοι, οἱ ξύλα συλλέγοντες καὶ ὑληφόροι, οἱ ξυλοφόροι, Sext. Emp. Pyrrh. hyp τῶν τε ζῴων τὰ μέν ἐστι ποηφάγα τὰ δὲ θαμνοφάγα τὰ δὲ ὑληνόμα τὰ δὲ σπερμοφάγα τὰ δὲ σαρκοφάγα τὰ δὲ γαλακτοφάγα. Od kh'pon... poludevndreon; 23, 139 ajgro;n... poludevndreon; poludevndreon ajgrovn; h. Hom. Apol. 475 Knwsso;n poludevndreon Strabo μεταξὺ δὲ τῶν Ἐρυθρῶν καὶ τοῦ Ὑποκρήμνου Μίμας ἐστὶν ὄρος ὑψηλὸν εὔθηρον πολύδενδρον; schol. Od ἀλωὴν καὶ τὴν πολύδενδρον γῆν φησιν Il Idh"... poluptuvcou ujlhevssh"; Suda i 101 Idh: pa'n suvmfuton o[ro" (cf. anche schol. Theocr a ἴδας δέ φασι πάντα τὰ ὑψηλὰ ὄρη ἀπὸ τοῦ ἀπ αὐτῶν δύνασθαι ἰδεῖν πάντα) polupi'dax Il Idh"... poluptuvcou ujlhevssh", Bacchyl oi av te fuvll a[nemo" / Ida" ajna; mhlobovtou" / prw'na" ajrgesta;" donei' aijpovloi a[ndre" B 474, ajoido;" ajnhvr g 267 pw'" d a[r s ujmnhvsw: HHOmAp πῶς τάρ σ ὑμνήσω πάντως εὔυμνον ἐόντα; / πάντῃ γάρ τοι, Φοῖβε, νομὸς βεβλήαται ᾠδῆς, / ἠμὲν ἀν ἤπειρον πορτιτρόφον ἠδ ἀνὰ νήσους. / πᾶσαι δὲ σκοπιαί τοι ἅδον καὶ πρώονες ἄκροι / ὑψηλῶν ὀρέων ποταμοί θ ἅλα δὲ προρέοντες, / ἀκταί τ εἰς ἅλα κεκλιμέναι λιμένες τε θαλάσσης = πῶς τ ἄρ σ ὑμνήσω πάντως εὔυμνον ἐόντα; / ἠέ σ ἐνὶ μνηστῇσιν ἀείδω καὶ φιλότητι / ὅππως μνωόμενος ἔκιες Ἀζαντίδα κούρην / Ἴσχυ ἅμ ἀντιθέῳ Ἐλατιονίδῃ εὐίππῳ; / ἢ ἅμα Φόρβαντι Τριοπέῳ γένος, ἢ ἅμ Ἐρευθεῖ; / ἢ ἅμα Λευκίππῳ καὶ Λευκίπποιο δάμαρτι / πεζός, ὁ δ ἵπποισιν; οὐ μὴν Τρίοπός γ ἐνέλειπεν. / ἢ ὡς τὸ πρῶτον χρηστήριον ἀνθρώποισι / ζητεύων κατὰ γαῖαν ἔβης ἑκατηβόλ Ἄπολλον; (Hunter 2003, 106, aggiunge Eur. El tivn ajrch;n prw'tav s ejxeivpw kakw'n, / poiva" teleutav" tivna mevson tavxw lovgon ; [Andoc.] Alcib. 10 kaivtoi ajporw' ge dia; to; plh'qo" tw'n ajmarthmavtwn povqen a[rxwmai; Isoc. De bigis 39 dia; de; to; plh'qo" tw'n ejnovntwn eijpei'n ujpe;r tou' pat ro;" ajporw', tivno" ejn tw'/ parovnti prevpei mnhsqh'nai kai; poi' aujtw'n crh; paralipei'n; [Dem.] polla; toivnun e[cwn eijpei'n w n oi{de praxavnte" dikaivw" ejpainhqhvsontai, ejpeidh; pro;" aujtoi'" eijmi toi" e[rgoi", ajporw' tiv prw'ton ei[pw Men. rhet oi on wj" diaporou'nt o" tou' levgonto" o{qen crh; th;n ajrch;n tw'n ejgkwmivwn poihvsasqai. Od eij prw'tovn t oi e[peita, tiv d ujstavtion katalevxw / khvde ejpeiv moi polla; dovsan qeoi; Oujranivwne" Cherilo di Samo, SH s. oujdev ph/ e[sti / pavnth/ paptaivnonta neozuge;" a{rma pelavssai Polyb kai; pa'san dh; th;n tragikh;n... u{lhn... ujperqhsovmeqa, Longin kai; eij" poihtika;" u{la" pollacou' sunembh'nai kai; fravsei", Aristot. Eth. Nic. 1094b 12 levgoito d a]n ijkanw'", eij kata; th;n ujpokeimevnhn u{lhn diasafhqeivh. Horat. Ars poet nec sic incipies ut scriptor cyclicus olim: / «forunam Priami cantabo et nobile bellum» / quid dignum tanto feret hic promissor hiatu? / parturient montes, nascetur ridiculus mus. / quanto rectius hic qui nil molitur inepte: / «dic mihi, Musa, virum, captae post tempora Troiae / qui mores hominum multorum vidit et urbis» Il ss. οἳ δ ἴσαν ὑλοτόμους πελέκεας ἐν χερσὶν ἔχοντες / σειράς τ εὐπλέκτους πρὸ δ ἄρ οὐρῆες κίον αὐτῶν. / πολλὰ δ ἄναντα κάταντα πάραντά τε δόχμιά τ ἦλθον / ἀλλ ὅτε δὴ κνημοὺς προσέβαν πολυπίδακος Ἴδης, / αὐτίκ ἄρα δρῦς ὑψικόμους ταναήκεϊ χαλκῷ / τάμνον ἐπειγόμενοι ταὶ δὲ μεγάλα κτυπέουσαι / πῖπτον κτλ. Simon. fr W. p a i'[sev] s.[... su; d h[ripe", wj" o{te peuvkhn / h] pivtun ejn bhvs[sai" ou[reo" oijopovlou / ujlotovmoi tavm[nwsi Theocr νεβροῦ φθεγξαμένας τις ἐν οὔρεσιν ὠμοφάγος λίς / ἐξ εὐνᾶς ἔσπευσεν ἑτοιμοτάταν ἐπὶ δαῖτα / Ἡρακλέης τοιοῦτος ἐν ἀτρίπτοισιν ἀκάνθαις / παῖδα ποθῶν δεδόνητο, πολὺν δ ἐπελάμβανε χῶρον, μάστακα δοῖσα τέκνοισιν ὑπωροφίοισι χελιδών / ἄψορρον ταχινὰ πέτεται βίον ἄλλον ἀγείρειν / ὠκυτέρα μαλακᾶς ἀπὸ δίφρακος ἔπτετο τήνα / ἰθὺ δι ἀμφιθύρω καὶ δικλίδος, ᾇ πόδες ἁδύ τι τὸ ψιθύρισμα καὶ ἁ πίτυς, αἰπόλε, τήνα, / ἁ ποτὶ ταῖς παγαῖσι, μελίσδεται, ἁδὺ δὲ καὶ τύ / συρίσδες καὶ πῶλοι μαίνονται ἀν ὤρεα καὶ θοαὶ ἵπποι / ὣς καὶ Δέλφιν ἴδοιμι, καὶ ἐς τόδε δῶμα περάσαι / μαινομένῳ ἴκελος λιπαρᾶς ἔκτοσθε παλαίστρας τοὶ τέττιγες, ὁρῆτε τὸν αἰπόλον ὡς ἐρεθίζω / οὕτω κὔμμες θην ἐρεθίζετε τὼς καλαμευτάς ἆρά γέ πᾳ τοιόνδε Φόλω κατὰ λάινον ἄντρον / κρατῆρ Ἡρακλῆι γέρων ἐστάσατο Χίρων; ταῦτ ἄρα λεπτός, / χὠ μύσταξ πολὺς οὗτος, ἀυσταλέοι δὲ κίκιννοι. / τοιοῦτος πρώαν τις ἀφίκετο Πυθαγορικτάς, / ὠχρὸς κἀνυπόδητος ἐν δὲ μιᾷ τιμῇ Τρίοπον καταθεῖο κολώναν, / ἶσον Δωριέεσσι νέμων γέρας ἐγγὺς ἐοῦσιν / ἶσον καὶ Ῥήναιαν ἄναξ ἐφίλησεν Ἀπόλλων αὐτός τ ἰφθίμα τ ἄλοχος, τᾶς οὔτις ἀρείων / νυμφίον ἐν μεγάροισι γυνὰ περιβάλλετ ἀγοστῷ, / ἐκ θυμοῦ στέργοισα κασίγνητόν τε πόσιν τε. / ὧδε καὶ ἀθανάτων ἱερὸς γάμος ἐξετελέσθη / οὓς τέκετο κρείουσα Ῥέα βασιλῆας Ὀλύμπου / ἓν δὲ λέχος στόρνυσιν ἰαύειν Ζηνὶ καὶ Ἥρῃ / χεῖρας φοιβήσασα μύροις ἔτι παρθένος Ἶρις Ἀὼς ἀντέλλοισα καλὸν διέφανε πρόσωπον, / πότνια Νύξ, τό τε λευκὸν ἔαρ χειμῶνος ἀνέντος / ὧδε καὶ ἁ χρυσέα Ἑλένα διεφαίνετ ἐν ἁμῖν.

4 avverbio (w{", w de, ou{tw), pronome (toiou'to", toiovnde), congiunzione kaiv anche, comparativo ὠκυτέρα παπταίνει, παρεόντος ἄδην, πόθεν ἄρξεται ἔργου. (10) toi'o" paptaivnw kajgw; povqen a[rxomai u{mnou Il νῦν δ οὔ πῃ δύναμαι ἰδέειν πάντῃ δέ μοι ὄσσε / Τρωϊκὸν ἂμ πεδίον παπταίνετον εἰσορόωντι; Od ἔκαμον δέ μ οι ὄσσε / πάντῃ παπταίνοντι πρὸς ἠεροειδέα πέτρην Il Λήϊτον αὖθ Ἕκτωρ σχεδὸν οὔτασε χεῖρ ἐπὶ καρπῷ / υἱὸν Ἀλεκτρυόνος μεγαθύμου, παῦσε δὲ χάρμης / τρέσσε δὲ παπτήνας, ἐπεὶ οὐκέτι ἔλπετο θυμῷ / ἔγχος ἔχων ἐν χειρὶ μαχήσεσθαι Τρώεσσιν, Od μνηστῆρες κατὰ δώμαθ, ὅπως ἴδον ἄνδρα πεσόντα, / ἐκ δὲ θρόνων ἀνόρουσαν ὀρινθέντες κατὰ δῶμα, / πάντοσε παπταίνοντες ἐϋδμήτους ποτὶ τοίχους / οὐδέ που ἀσπὶς ἔην οὐδ ἄλκιμον ἔγχος ἑλέσθαι. Theocr ἐκ δὲ θαλάσσας / οἰστρεῖ παπταίνοισα ποτ ἄντρα τε καὶ ποτὶ ποίμνας, Pind.. Ol μηκέτι πάπταινε πόρσιον; Isthm τὰ μακρὰ δ εἴ τις / παπταίνει; Aesch. PV 1034 σὺ δὲ / πάπταινε καὶ φρόντιζε, μηδ αὐθαδίαν / εὐβουλίας ἀμείνον ἡγήσηι ποτέ. Il = = Od πάπτηνεν δὲ ἕκαστος ὅπῃ φύγοι αἰπὺν ὄλεθρον Il eijwqovte" e[dmenai a[dhn (fine verso) 3x in Eschilo (fr. 47a 826 [satyr.] καὶ τήνδ [ἐ]σορῶ νύμφην ἤ [δ]η / πάνυ βουλομένην τῆς ἡμετέρας / φιλότητος ἅδ η ν κορέσασθαι, Ag. 828 ὑπερθορὼν δὲ πύργον ὠμηστὴς λέων / ἅδην ἔλειξεν αἵματος τυραννικοῦ, PV 585 ἅδην με πολύπλανοι πλάναι / γεγυμνάκασιν, 4x in Euripide (Ion 975, Hel. 620, [Rhes.] 480, fr Kann. [ οὐχ εἷ ς ἄδην σ ἔπλησεν;), in Herodot ὡς δὲ ἄδην εἶχον κτείνοντες, 7x in Platone (vd. Resp. 341c 4 Ἅδην, ἦν δ ἐγώ, τῶν τοιούτων, Euthyphr. 11e 2 καὶ τούτων μὲν ἅδην) Il οἵ μιν ἅδην ἐλόωσι καὶ ἐσσύμενον πολέμοιο / Ἕκτορα Πριαμίδην, οὐ λήξω πρὶν Τρῶας ἅδην ἐλάσαι πολέμοιο, Od ἀλλ ἔτι μέν μίν φημι ἅδην ἐλάαν κακότητος Od αὐτὸν δ οὐ σάφα οἶδα, πόθεν γένος εὔχεται εἶναι; Il τίς πόθεν εἰς ἀνδρῶν ὅ μευ ἔτλης ἀντίος ἐλθεῖν; Theocr νῦν δὴ μώνα ἐοῖσα πόθεν τὸν ἔρωτα δακρύσω; / ἐκ τίνος ἄρξωμαι;, νῦν δὲ πόθεν; μῦς, φαντί, Θυώνιχε, γεύμεθα πίσσας, μᾶ, πόθεν ὥνθρωπος;, πᾶς δ ὑπὸ κόλπου χεῖρας ἔχων πόθεν οἴσεται ἀθρεῖ / ἄργυρον; Arat οὐδέ ποθεν νεφέλαι πεπιεσμέναι ἀντιόωσιν, / οὐδέ ποθεν ζόφος ἄλλος ὑποτρέχῃ οὐδὲ σελήνη. Soph. Phil tiv crh'ma dravsei" w{" m ujph'lqev ti" fovbo", Eur. El. 967 tiv dh'ta drw'men mhtevr h] foneuvsomen Pind. Ol uije; Tantavlou, se; d ajntiva protevrwn fqevgxomai τί πρῶτον καταλέξω; ἐπεὶ πάρα μυρία εἰπεῖν πρᾶτον LWR X 102 dhlhvsetai, I 262 εἰ δὲ σὺ μέν μευ ἄκουσον, ἐγὼ δέ κέ τοι καταλέξω / ὅσσά τ οι ἐν κλισίῃσιν ὑπέσχετο δῶρ Ἀγαμέμνων = g 80 εἴρεαι ὁππόθεν εἰμέν ἐγὼ δέ κέ τοι καταλέξω, x 99 οὐδὲ ξυνεείκοσι φωτῶν / ἔστ ἄφενος τοσσοῦτον ἐγὼ δέ κέ τοι καταλέξω. Od tiv prw'tovn toi e[peita, tiv d ujstavtion katalevxw Aristoph. Lys. 394 ὁ δὲ Δημόστρατος / ἔλεγεν ὁπλίτας καταλέγειν Ζακυνθίων Aristoph. Ach ὅταν στρατιώτας καταλέγωσι Aristoph. Plut. 517 ταῦτα γὰρ ἡμῖν πάνθ ὅσα νῦν δὴ κατέλεξας / οἱ θεράποντες μοχθήσουσιν Aristoph. Plut. 555 ὡς μακαρίτην, ὦ Δάματερ, τὸν βίον αὐτοῦ κατέλεξας,/ εἰ φεισάμενος καὶ μοχθήσας καταλείψει μηδὲ ταφῆναι Eubul. fr K.-A. τοῦτον καταλεκτέ ἐστὶν ἐς τοὺς κόλλοπας / τοὺς ἐκδρομάδας Diphil. fr K.-A. ἕτερα μυρία / τοιαῦτα καταλέξαιμ ἄν Diodor. fr K.-A. ἀλλὰ κατέλεγεν / ἐκ τῶν πολιτῶν δώδεκ ἄνδρας ἐπιμελῶς. ajlhqeivhn, ajtrekevw", dihnekevw", ejoikovta, ejpistamevnw", eu\, ejn moivrh/, kata; moi'ran, ou[ ti yeu'do Od καὶ τότε τῶν ἄλλων ἑτάρων κατέλεξεν ὄλεθρον, σοὶ δ ἐγὼ εὖ μάλα πάντα καὶ ἀτρεκέως καταλέξω, / ἡμετέρου θανάτοιο κακὸν τέλος, οἷον ἐτύχθη Il ἐγὼ δέ κέ τοι καταλέξω / ὅσσά τ οι ἐν κλισίῃσιν ὑπέσχετο δῶρ Ἀγαμέμνων, Od (sim ) ἀλλ ἄγε μοι σὺ γυναῖκας ἐνὶ μεγάροις κατάλεξον, / αἵ τέ μ ἀτιμάζουσι καὶ αἳ νηλείτιδές εἰσι Od μῦθον δ ὡς ὅτ ἀοιδὸς ἐπισταμένως κατέλεξας Od : tiv prw't ovn toi e[peita, tiv d ujstavtion katalevxw ; h. Hom. XXI 4 hjdueph;" prw'tovn te kai; u{staton aije;n ajeivdei; Ap. Rhod. I 288: mivtrhn prw't on e[lusa kai; u{staton Od κήδε ἐπεί μοι πολλὰ δόσαν θεοὶ Οὐρανίωνες οἷσι θεοὶ τὸν ἄριστον ἐτίμησαν βασιλήων. Theocr ἣ δίκη οἰκήων οἷσιν βίος ἔπλετ ἐπ ἀγροῦ, 45 εἰ δ ὃ μὲν ἂρ κατὰ ἄστυ μένει παρὰ οἷσι πολίταις / δήμου κηδόμενος Hes. Theog o{ntina timhsousi Dio;" kou'rai megavloio / geinovmenovn te i[dwsi diot refevwn basilhvwn

5 OGIS 56 A 20 (Tanis, Egitto 238 a. C.) ἀνθ ὧν (ovvero una serie di azioni positive compiute da Tolomeo III Euergete I) οἱ θεοὶ δεδώκασιν αὐτοῖς εὐσταθοῦσαν τὴν βασιλείαν καὶ δώσουσιν τἆλ [λ] ἀ γ αθὰ πάντα εἰς τὸν ἀεὶ χρόνον, OGIS (Bolbitine, Egitto 196 a. C.) ἀνθ ὧν (ovvero una serie di azioni positive compiute da Tolomeo V Epifane) δεδώκασιν αὐτῶι οἱ θεοὶ ὑγίειαν, νίκην, κράτος καὶ τἄλλ ἀγαθ[ὰ πάντα], τῆς βασιλείας διαμενούσης αὐτῶι καὶ τοῖς τέκνοις εἰς τὸν ἅπαντα χρόνον (iscrizioni menzionate da Hunter 2003, 107) Hes. Theog. 418: se un uomo praticherà il culto di Ecate pollhv t e oij e{spet o timhv e (v. 420) kaiv tev oij o[lbon ojpavzei Hes. Theog. 532: Zeus onora il figlio Eracle permettendogli di uccidere l'aquila che mangia il fegato di Prometeo o[fr(a) klevo" ei[h Il Teti chiede a Zeus di onorare Achille (poiché Agamennone lo ha disonorato) Il = 2. 4 Zeus che medita come onorare Achille, ojlevsh/ de; povlea" ejpi; nhusi;n Acaiw'n Il Zeus onora Ettore dandogli la gloria in battaglia Od Atena onora Odisseo HHom caivrete, tevkna Diov", kai; ejmh;n timhvsat ajoidhvn HHom oj d o[lbio", o{n ke su; (scil. Gai'a) qumw'/ / provfrwn timhvsei": tw'/ t a[fqona pavnta pavresti Tyrt. fr W. a[rcein me;n boulh'" qeotimhvtou" basilh'a" Sapph. fr (gavmbro") soi; cavrien me;n ei\do", o[ppata... / mevllic, e[ro" d ejp ijmevrtw/ kevcutai proswvpw/ /... tetivmak e[xocav s Afrodivta Theogn. 169 o}n de; qeoi; timw'sin, oj kai; mwmeuvmeno" aijnei': / ajndro;" de; spoudh; givnetai oujdemiva Bacchyl o}n <a]n> ajqavnatoi ti[mw'si, touvtw/ / kai; brotw'n fhvman e{p[esqai Aesch. Ag kai; tw'/de povlin me;n ejlei'n e[dosan / mavkare" Priavmou, / qeotivmhto" d oi[kad ijkavnei Cleanth ajnqrwvpou" rjuvou <suv g > ajpeirosuvnh" ajpo; lugrh'": / h}n suv, pavter, skevdason yuch'" a[po, do;" de; kurh'sai gnwvmh" h / pivsuno" su; divkh" mevta pavnta kuberna'/": / o[fr a]n timhqevnt e" ajmeibwvmesqav se timh'/ Thom: onore: dono della gnwvmh, che consente di capire l'ordine divino e anche dono della posizione dell'uomo in questo ordine Il s. qumo;" de; mevga" ejsti; diotrefevo" basilh'o", / t imh; d ejk Diov" ejsti, filei' dev ej mhtiveta Zeuv"