Αρχαία Ελληνική Γλώσσα Β Γυμνασίου. Ενότητα 2 : Γ. Γραμματική

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Αρχαία Ελληνική Γλώσσα Β Γυμνασίου. Ενότητα 2 : Γ. Γραμματική"

Γερβάσιος Βάμβας
9 χρόνια πριν
Προβολές:

1 Αρχαία Ελληνική Γλώσσα Β Γυμνασίου Ενότητα 2 : Γ. Γραμματική 1

2 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Διαφάνειες Γραμματική: Συμφωνόληκτα 3 Κλήση αφωνόληκτων 4-6 Κλίση ημιφωνόληκτων 7-15 Ασκήσεις Εργασία για το σπίτι 24 Κ. Κολιαράκη 2

3 Συμφωνόληκτα Γραμματική Στην ενότητα αυτή θα ασχοληθούμε με τα συμφωνόληκτα ουσιαστικά τρίτης κλίσης. Συγκεκριμένα θα μελετήσουμε τα αφωνόληκτα και ημιφωνόληκτα τριτόκλιτα ουσιαστικά. 3

4 Αφωνόληκτα Ενικός αριθμός Ονομαστική Γενική Δοτική Αιτιατική Κλητική ἡ πατρίς (< πατριδ -ς) τῆς πατρίδος τῇ πατρίδι τήν πατρίδαν (ὦ) πατρίς 4

5 Αφωνόληκτα Πληθυντικός αριθμός Ονομαστική Γενική Δοτική Αιτιατική Κλητική αἱ πατρίδες τῶν πατρίδων ταῖς πατρίσι τάς πατρίδας (ὦ) πατρίδες 5

6 Παρατήρηση! Κατά την κλίση των αφωνόληκτων ουσιαστικών γ κλήσης, όπου ο χαρακτήρας συναντά -σ- ή ς (στην ονομαστική και κλητική ενικού και στη δοτική πληθυντικού) παρατηρείται συγχώνευση σε ξ (ουρανικόληκτα -κ-, -γ-, -χ-), και ψ (χειλικόληκτα -π-, -β-, -φ-) ή αποβολή του χαρακτήρα(οδοντικόληκτα-τ-,-δ-,-θ-.) Π.χ.κόρακ σι>κόραξι, Ἄραβ-σι > Ἄραψι

(στην ονομαστική και κλητική ενικού και στη δοτική πληθυντικού) παρατηρείται

7 Ημιφωνόληκτα -Μονόθεμα Ενικός αριθμός Ονομαστική Γενική Δοτική Αιτιατική Κλητική ὁ Ἕλλην τοῦ Ἕλληνος τῷ Ἕλληνι τόν Ἕλληνα (ὦ)ἕλλην 7

8 Ημιφωνόληκτα -Μονόθεμα Πληθυντικός αριθμός Ονομαστική Γενική Δοτική Αιτιατική Κλητική οἱ Ἕλληνες τῶν Ἑλλήνων τοῖς Ἕλλησι τούς Ἕλληνας (ὦ) Ἕλληνες 8

9 Ημιφωνόληκτα -Μονόθεμα Ενικός αριθμός Ονομαστική Γενική Δοτική Αιτιατική Κλητική ὁ ἀγών τοῦ ἀγώνος τῷ ἀγώνι τόν ἀγῶνα (ὦ) ἀγών 9

10 Ημιφωνόληκτα -Μονόθεμα Πληθυντικός αριθμός Ονομαστική Γενική Δοτική Αιτιατική Κλητική οἱ ἀγῶνες τῶν ἀγώνων τοῖς ἀγῶσι τούς ἀγῶνας (ὦ) ἀγῶνες 10

11 Ημιφωνόληκτα -Διπλόθεμα Ενικός αριθμός Ονομαστική Γενική Δοτική Αιτιατική Κλητική ὁ πυθμήν τοῦ πυθμένος τῷ πυθμένι τόν πυθμένα (ὦ) πυθμήν 11

12 Ημιφωνόληκτα -Διπλόθεμα Πληθυντικός αριθμός Ονομαστική Γενική Δοτική Αιτιατική Κλητική οἱ πυθμένες τῶν πυθμένων τοῖς πυθμέσι τούς πυθμένας (ὦ) πυθμένες 12

13 Ημιφωνόληκτα -Διπλόθεμα Ενικός αριθμός Ονομαστική Γενική Δοτική Αιτιατική Κλητική ὁ πνεύμων τοῦ πνεύμονος τῷ πνεύμονι τόν πνεύμονα (ὧ) πνεῦμον 13

14 Ημιφωνόληκτα -Διπλόθεμα Πληθυντικός αριθμός Ονομαστική Γενική Δοτική Αιτιατική Κλητική οἱ πνεύμονες τῶν πνευμόνων τοῖς πνεύμοσι τούς πνεύμονας (ὦ) πνεύμονες 14

15 Παρατήρηση! Τα οξύτονα διπλόθεμα ενρινόληκτα σε ών, -όνος σχηματίζουν την κλητική ενικού όμοια με την ονομαστική σε ών. Π.χ.(ὦ) ἡγεμών,(ὦ) χελιδών Τα βαρύτονα διπλόθεμα ενρινόληκτα σε ών,-όνος σχηματίζουν την κλητική ενικού σε ον. Π.χ.(ὦ) πνεῦμον 15

16 Άσκηση Να βρείτε τα ημιφωνόληκτα τριτόκλιτα ουσιαστικά του κειμένου της Ενότητας και να τα μεταφέρετε στην ίδια πτώση του άλλου αριθμού. 16

17 Κείμενο. Το τέχνασμα του Θεμιστοκλή Ἂλλ ἐπεὶ τῶν πολεμίων ὁ στόλος τῇ Ἀττικῇ κατὰ τὸ Φαληρικὸν προσφερόμενος τοὺς πὲριξ ἀπέκρυψεν αἰγιαλούς, πάλιν ἐπάπταινον οἱ Πελοποννήσιοι πρὸς τὸν Ἰσθμόν.Ἔνθα δὴ ὁ Θεμιστοκλῆς ἐβουλεύετο καὶ συνετίθει τὴν περὶ τὸν Σίκινον πραγματείαν. Ἦν δὲ τῷ μὲν γένει Πέρσης ὁ Σίκινος, αἰχμάλωτος, εὔνους δὲ τῷ Θεμιστοκλεῖ καὶ τῶν τέκων αὐτοῦ παιδαγωγός. Τοῦτον ἐκπέμπει πρὸς τὸν Ξερξην κρύφα, κελεύσας λέγειν ὅτι Θεμιστοκλῆς ὁ τῶν Ἀθηναίων στρατηγὸς αἱρούμενος τὰ βασιλέως ἐξαγγέλλει πρῶτος αὐτῷ τοὺς Ἕλληνας ἀποδιδράσκοντας, καὶ διακελεύεται ἐπιθέσθαι καὶ διαφθεῖραι τὴν ναυτικὴν δύναμιν ἐν ᾧ ταράττονται τῶν πεζῶν χωρὶς ὄντες. Ταῦτα δ ὁ Ξερξης ὡς ἀπ εὐνοίας λελεγμένα δεξάμενος, ἥσθη καὶ εὐθὺς ἐξέφερε πρὸς τοὺς ἡγεμόνας τῶν νεῶν διακοσίαις ναυσὶν ἀναχθέντας ἤδη διαζῶσαι τάς νήσους, ὅπως ἐκφύγοι μηδεὶς τῶν πολεμίων. 17

Τοῦτον ἐκπέμπει πρὸς τὸν Ξερξην κρύφα, κελεύσας λέγειν ὅτι Θεμιστοκλῆς ὁ τῶν Ἀθηναίων στρατηγὸς αἱρούμενος τὰ βασιλέως ἐξαγγέλλει πρῶτος αὐτῷ τοὺς Ἕλληνας ἀποδιδράσκοντας, καὶ διακελεύεται ἐπιθέσθαι

18 Απάντηση τούς Ἕλληνας - τόν Ἕλληνα τούς ἡγεμόνας - τόν ἡγεμόνα 18

19 Ασκήσεις Άσκηση 2/ Να γράψετε τη γενική ενικού των παρακάτω ουσιαστικών: ἠ πραότης ἠ πόλις ἡ ῥις ἡ δύναμις ἡ μάστιξ ὁ φύλαξ ἡ σάλπιγξ ἡ σφραγίς ἠ λαμπάς ἠ βαλβίς ὁ χάλυψ ὁ ἔρως ὁ Κύκλωψ 19

20 Ασκήσεις Απάντηση τῆς πραότητος τῆς πόλεως τῆς ῥινός τῆς δυνάμεως τῆς μάστιγος τοῦ φύλακος τῆς σάλπιγγος τῆς σφραγίδος τῆς λαμπάδος τῆς βαλβίδος τοῦ χάλυβος τοῦ ἔρωτος τοῦ Κύκλωπος 20

21 Ασκήσεις Άσκηση 3/ Να μεταφέρετε τα ουσιαστικά στην ίδια πτώση του άλλου αριθμού: τήν ἀκτῖνα τοῦ ἀγκῶνος τῇ ἀσπίδι αἱ βαθμίδες. τήν θυρίδα τήν ποιότητα.. τῷ πινάκι 21

22 Ασκήσεις Άσκηση 3/ Να μεταφέρετε τα ουσιαστικά στην ίδια πτώση του άλλου αριθμού: τῆς δεξιότητος τούς ἐλαιῶνας τῷ αὐχένι τοῦ κήρυκος. τήν τερηδόνα τοῦ τάπητος.. τῷ πινάκι ὦ δαίμονες 22

23 Ασκήσεις Απάντηση τᾶς ἀκτῖνας τῶν ἀγκώνων ταῖς ἀσπίσι τῶν ἀσπίδων τῶν βαθμίδων τάς θυρίδας τάς ποιότητας τοῖς πίναξι τῶν δεξιοτήτων τόν ἐλαιῶνων τοῖς αὐχέσι τῶν κηρύκων τάς τερηδόνας τῶν ταπήτων ὦ δαῖμον 23

24 Εργασίες για το σπίτι 1/ Να γραφούν οι πλάγιες πτώσεις των ουσιαστικών: ἔλιξ, χάλυψ, κῆρυξ, πίναξ, ποιότης, κόραξ, δρᾶμα, φάλαγξ, γέλως, λάρυγξ, κάλυμμα, Ἅραψ, ἀγελάς, φοῖνιξ, βήξ, τριάς, νῆμα. 2/ Να γραφούν η δοτική και η κλητική ενικού ενικού και η δοτική και η αιτιατική πληθυντικού των ουσιαστικών: ἄξων, κηφήν, χειμών, σωλήν, βραχίων, ξενών, νυμφῶν, ποιμήν, πνεύμων, σιαγών, δελφίς, τερηδών. 24

25 Τέλος ενότητας Τις απορίες και τις ερωτήσεις σας στείλτε τις στο Η καθηγήτρια κα Κολιαράκη θα ορίσει δωρεάν ζωντανή επικοινωνία για να σας απαντήσει (on line). Περιμένουμε τα σχόλια και τις παρατηρήσεις σας, τα θετικά μας ενθαρρύνουν και τα αρνητικά μας βελτιώνουν 25

Σχετικά έγγραφα

2 η ΕΝΟΤΗΤΑ Α. ΚΕΙΜΕΝΟ

2 η ΕΝΟΤΗΤΑ Α. ΚΕΙΜΕΝΟ 2 η ΕΝΟΤΗΤΑ «Το τέχνασμα του Θεμιστοκλή» Α. ΚΕΙΜΕΝΟ Πλούταρχος, Βίοι Παράλληλοι, Θεμιστοκλῆς 12.2-6 Ο Πλούταρχος (περ. 50-120 μ.χ.) γεννήθηκε στη Χαιρώνεια της Βοιωτίας. Στο έργο του Βίοι Παράλληλοι παρουσιάζει