(Θεωρία-Λυμένες Ασκήσεις) Σπουδές στις Φυσικές Επιστήμες Σχολή Θετικών Επιστημών και Τεχνολογίας

Transcript

1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΑ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ (Θεωρία-Λυμένες Ασκήσεις) Εργαστηριακές Ασκήσεις Βιολογίας I Σπουδές στις Φυσικές Επιστήμες Σχολή Θετικών Επιστημών και Τεχνολογίας Παξινού Ευγενία

2 1o ΜΕΡΟΣ ΘΕΩΡΙΑ

3 Η ύλη μπορεί να ταξινομηθεί με βάση το παρακάτω σχήμα: ΥΛΗ ΜΙΓΜΑΤΑ Καθορισμένες-Καθαρές Ουσίες ΟΜΟΓΕΝΗ Ετερογενή Στοιχεία Χημικές Ενώσεις Διαλύματα είναι τα ομογενή μίγματα δύο ή περισσοτέρων ουσιών, τα οποία μίγματα έχουν την ίδια σύσταση και τις ίδιες ιδιότητες σε όλη την έκτασή τους. Παραδείγματα ομογενών διαλυμάτων είναι το αλατόνερο, ένα υδατικό διάλυμα ζάχαρης

4 Τα συστατικά ενός διαλύματος φαίνονται στο παρακάτω σχήμα: ΔΙΑΛΥΜΑ ΔΙΑΛΥΤΗΣ ΔΙΑΛΥΜΕΝΗ/ΕΣ ΟΥΣΙΑ/ΕΣ Το συστατικό του διαλύματος που έχει την ίδια φυσική κατάσταση με αυτή του διαλύματος, και βρίσκεται συνήθως σε περίσσεια, ονομάζεται διαλύτης. Τα υπόλοιπα συστατικά του διαλύματος ονομάζονται διαλυμένες ουσίες

5 1. Ενημερωνόμαστε από τις ετικέτες, για την τοξικότητα των αντιδραστηρίων που θα χρησιμοποιήσουμε, και λαμβάνουμε τις απαραίτητες προφυλάξεις 2. Κάνουμε τους υπολογισμούς μας προκειμένου να γνωρίζουμε με ακρίβεια τις ποσότητες των ουσιών που θα χρησιμοποιήσουμε 3. Ζυγίζουμε με ακρίβεια τις απαιτούμενες ποσότητες των στερεών διαλυμένων ουσιών που θα χρειαστούμε ή ογκομετρούμε επίσης με ακρίβεια, τις απαιτούμενες ποσότητες των υγρών διαλυμένων δα ουσιών που θα χρειαστούμε

6 4. Τοποθετούμε τις διαλυμένες ουσίες σε ποτήρι ζέσεως κατάλληλου όγκου. Προσθέτουμε δισαπεσταγμένο νερό, (συνήθως λιγότερο από τον τελικό όγκο), και ένα μαγνητικό ραβδάκι ανάδευσης. Αναδεύουμε σε έναν μαγνητικό αναδευτήρα μέχρις ότου γίνει πλήρη ανάμιξη 5. Το διάλυμα μεταφέρεται σε ογκομετρικό σωλήνα ή ογκομετρική φιάλη και προστίθεται νερό μέχρι του τελικού επιθυμητού όγκου 6. Ρυθμίζεται το ph του διαλύματος (αν χρειάζεται) και το διάλυμα δά αποστειρώνεται ερώ ε α (αν πρόκειται να χρησιμοποιηθεί ο ηθε σε μικροβιολογικές ασκήσεις)

7 Ηπεριεκτικότηταεκφράζει την ποσότητα της διαλυμένης ουσίας που περιέχεται σε ορισμένη ποσότητα διαλύματος. Η περιεκτικότητα εκφράζεται με τους παρακάτω τρόπους: Περιεκτικότητα στα εκατό κατά βάρος (% w/w) Περιεκτικότητα στα εκατό βάρους κατ' όγκον (% w/v) Περιεκτικότητα στα εκατό όγκου σε όγκο (% ν/ν) ppm ppb

8 Η % w/w ή (% κ.β.) περιεκτικότητα εκφράζει τη μάζα της διαλυμένης ουσίας σε gr, που περιέχεται σε 100g διαλύματος Π.χ. όταν ένα διάλυμα αλατιού (NaCl) είναι 8% w/w (ή κ.β), γνωρίζουμε ότι περιέχονται 8gr αλατιού στα 100 gr αλατόνερου, (άρα τα υπόλοιπα 100-8=92gr είναι δισαπεσταγμένο νερόddh 2 O). + = Υδατικό διάλυμα NaCl 92gr ddh 2 O 8gr NaCl 8% w/w

9 Η % w/v ή (% κ.o.) περιεκτικότητα εκφράζει τη μάζα της διαλυμένης ουσίας σε gr, που περιέχεται σε 100ml διαλύματος Π.χ. όταν ένα υδατικό διάλυμα ΝaΟΗ είναι 8% w/v (ή κ.o), γνωρίζουμε ότι περιέχονται 8gr ΝaΟΗ στα 100 ml διαλύματος. Για την παρασκευή του ζυγίζουμε 8gr NaΟΗ και προσθέτουμε τόσο δισαπεσταγμένο Η 2 Ο ώστε ο τελικός όγκο του διαλύματος να είναι 100 ml + = 100 ml 8gr στερεό NaΟΗ dd H 2 O διάλυμα ΝαΟΗ 8% w/v

10 Στα πειράματα βιολογίας η %w/v περιεκτικότητα εκφράζεται συνήθως με τη μορφή μιλιγραμμαρίων ανά μιλιλίτρο ή με τη μορφή μικρογραμμαρίων ανά μιλιλίτρο, δηλαδή με: Υπενθυμίζεται ότι: 1gr=10 3 mgr=10 6 μgr 1mgr= μgr 1ml=10 3 μl mgr/ml ή μgr/ml Άρα, 1 mgr / ml = 10 3 μgr / ml = 10 3 μgr / 10 3 μl = 1 μgr / μl Επίσης, 10-3 mgr / ml = 1 μgr / ml Π.χ. Το αντιβιοτικό αμπικιλίνη περιέχεται σε θρεπτικά υλικά σε συγκέντρωση 100 μgr / ml = 0,1 mgr / ml

11 Η % v/v περιεκτικότητα εκφράζει τον όγκο της διαλυμένης ουσίας σε ml, που περιέχεται σε 100ml διαλύματος Π.χ. όταν ένα κρασί (το οποίο είναι διάλυμα) είναι 12% v/v ή 12 ο (12 αλκοολικοί βαθμοί), γνωρίζουμε ρζ ότι σε 100ml κρασιού περιέχονται 12ml διαλυμένης ουσίας, δηλαδή οινοπνεύματος

12 Οι συμβολισμοί ppm, ppb είναι αδιάστατοι γιατί είναι σχέσεις ομοίων ποσοτήτων ppm: εκφράζει τα μέρη της διαλυμένης ουσίας που περιέχονται σε 1 εκατομμύριο (10 6 ) μέρη διαλύματος Π.χ. Η μέση περιεκτικότητα της ατμόσφαιρας σε CO 2 είναι 385 ppm. Αυτό σημαίνει ότι σε μέρη ατμοσφαιρικού αέρα (δεν έχει σημασία αν θα είναι g ή Kg ή L), τα 385 μέρη είναι CO 2 ppb: εκφράζει τα μέρη της διαλυμένης ουσίας που pp φρ ζ μρη ης μ ης ς περιέχονται σε 1 δισεκατομμύριο (10 9 ) μέρη διαλύματος

13 Μοριακότητα C: ημοριακότητακατ' όγκοήσυγκέντρωσηήmolarity, εκφράζει τα mol της διαλυμένης ουσίας που περιέχονται σε 1L διαλύματος. Υπολογίζεται από τον παρακάτω τύπο: c=n/v c= η συγκέντρωση του διαλύματος, n= ο αριθμός των mol της διαλυμένης ουσίας και V= ο όγκος του διαλύματος Μονάδα μέτρησης της molarity είναι το 1 mol/l ή το 1Μ Π.χ. Ένα διάλυμα NaΟΗ 0,5Μ περιέχει 0,5 mol NaOH σε 1L διαλύματος ΝaΟΗ Υπενθυμίζουμε ότι n=m/mr όπου m η μάζα μιας ουσίας, Mr η σχετική μοριακή μάζα η οποίαοία υπολογίζεται αν προσθέσουμε κατάλληλα τις σχετικές ατομικές μάζες, Αr, των στοιχείων. Τις σχετικές ατομικές μάζες των στοιχείων τις βρίσκουμε σε πίνακες

14 Στα πειράματα βιολογίας πολλές φορές παρασκευάζονται συμπυκνωμένα διαλύματα, stocks, τα οποία στη συνέχεια αραιώνονται στις επιθυμητές συγκεντρώσεις του πειράματος Η ένδειξη 10Χ αναφέρεται σε διάλυμα 10 φορές πιο συμπυκνωμένο από το διάλυμα της επιθυμητής τελικής συγκέντρωσης, το οποίο συμβολίζεται με 1Χ Όταν αραιώνουμε ένα διάλυμα με διαλύτη, (π.χ. με ddh 2 O), ο αριθμός των mol της διαλυμένης ουσίας μέσα στο διάλυμα παραμένει φυσικά ο ίδιος, (αφού απλά προσθέτουμε νερό). Άρα: n 1 =n 2 ή C 1 V 1 =C 2 V 2

15 Όταν αναμιγνύουμε υδατικά διαλύματα της ίδιας διαλυμένης ουσίας τότε ο αριθμός των mol της διαλυμένης ουσίας στο τελικό διάλυμα, ισούται με το άθροισμα των mol της διαλυμένης ουσίας στα αρχικά διαλύματα. Επίσης και ο τελικός όγκος του νέου διαλύματος, που προκύπτει από την ανάμειξη, ισούται με το άθροισμα των όγκων των αρχικών διαλυμάτων. Άρα: nολ=n1+n2 Cολ Vολ=C1 V1+C2 V2

16 Molality: η μοριακή κατά βάρος συγκέντρωση, εκφράζει τα mol διαλυμένης ουσίας που περιέχονται σε 1Kgr διαλύτη Μονάδα μέτρησης της molarity είναι το m Π.χ. Όταν ένα διάλυμα H 2 SΟ 4 είναι 0,05m05m σημαίνει ότι σε 1Kgr δισαπεσταγμένο νερό διαλύθηκαν 0,05 mol H 2 SΟ 4

17 Κανονικότητα: η κανονικότητα είναι έκφραση συγκέντρωσης ενός υδατικού διαλύματος και δηλώνει τα γραμμοϊσοδύναμα, geq μιας χημικής ένωσης, ή ενός ιόντος που είναι διαλυμένα σε 1L διαλύματος Μονάδα μέτρησης της κανονικότητας είναι το geq/l ή το Ν Ένα διάλυμα 1 Ν λέγεται κανονικό, ενώ ένα διάλυμα 0,1 Ν λέγεται δεκατοκανονικό Π.χ. Ένα διάλυμα 0,1 Ν είναι το διάλυμα που περιέχει σ' ένα λίτρο 0,1 geq από το διαλυμένο σώμα ή το ιόν Η κανονικότητα δίνεται από τη σχέση: Ν=geq/V και συνδέεται με τη Molarity με την εξίσωση: N=n C

18 Η κανονικότητα δίνεται από τη σχέση: N=n C όπου n ακέραιος αριθμός που εξαρτάται από τη φύση του σώματος και από την αντίδραση στην οποία συμμετέχει Σε διαλύματα οξέων και βάσεων, ο αριθμός n είναι το πλήθος Η + ήοη -, αντίστοιχα Σε διάλυμα 2Ν Ca(OH) 2, η κανονικότητα των ΟΗ - είναι 2 αφού υπάρχουν 2 mol ιόντων ΟΗ - ανά 1 mol δομικών μονάδων Ca(OH) 2

19 Γραμμομοριακό μ ρ κλάσμα X i ενός συστατικού i σε ένα διάλυμα, ορίζεται ρζ το κλάσμα με αριθμητή τα moles n i του συστατικού i στο διάλυμα και παρονομαστή το άθροισμα των moles όλων των συστατικών του διαλύματος X i =n i /nολ Ως ποσοστό %, το γραμμομοριακό κλάσμα μπορεί να αποδοθεί: X i % = n i /nολ 100 Το γραμμομοριακό κλάσμα είναι αδιάστατος αριθμός, πάντα μικρότερος του 1 (ή του 100 %) και το άθροισμα των γραμμομοριακών κλασμάτων όλων των συστατικών ενός διαλύματος είναι πάντα ίσο με 1 X 1 + X 2 + X 3 + =1

20 2o ΜΕΡΟΣ ΛΥΜΕΝΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ

21 Πόσα gr ζάχαρης πρέπει να διαλύσουμε στο Η 2Ο έτσι ώστε να προκύψουν 250ml διαλύματος 10%w/v; Γνωρίζουμε ότι στο συγκεκριμένο παράδειγμα το 10%w/v σημαίνει ότι: Στα 100ml διαλύματος ζάχαρης περιέχονται 10gr ζάχαρη Στα 250ml διαλύματος ζάχαρης X; gr ζάχαρης X=10gr 250ml/100ml X=25gr ζάχαρης Άρα ζυγίζουμε 25gr ζάχαρης και τα διαλύουμε σε 250ml Η 2 Ο Υποθέτουμε ότι όταν διαλύουμε ένα στερεό σε νερό δεν αλλάζει ο όγκος. Δηλαδή ο όγκος του Η 2 Ο είναι και ο τελικός όγκος του διαλύματος. Άρα στο συγκεκριμένο πρόβλημα προσθέτω τη ζάχαρη σε 250ml Η 2 Ο και έχω τελικά 250ml διαλύματος ζάχαρης.

22 Πόσα gr ζάχαρης πρέπει να διαλύσουμε στο Η 2 Ο έτσι ώστε να προκύψουν 250ml διαλύματος 10%w/v; Γνωρίζουμε ότι στο συγκεκριμένο παράδειγμα το 10%w/v σημαίνει ότι: Στα 100ml διαλύματος ζάχαρης περιέχονται 10gr ζάχαρη Στα 250ml διαλύματος ζάχαρης X; gr ζάχαρης X=10gr 250ml/100ml X=25gr ζάχαρης Άρα ζυγίζουμε 25gr ζάχαρης και τα διαλύουμε σε 250ml Η 2 Ο Υποθέτουμε ότι όταν διαλύουμε ένα στερεό σε νερό δεν αλλάζει ο όγκος. Δηλαδή ο όγκος του Η 2 Ο είναι και ο τελικός όγκος του διαλύματος. Άρα στο συγκεκριμένο πρόβλημα προσθέτω τη ζάχαρη σε 250ml Η 2 Ο και έχω τελικά 250ml διαλύματος ζάχαρης.

23 Διάλυμα H 2 SO 4 38% w/w έχει πυκνότητα ρ = 1,29 gr/ml. Να βρεθούν πόσα ml H 2 O θα προστεθούν σε 100 ml του αρχικού διαλύματος ώστε να γίνει 20% w/v Γνωρίζουμε ότι 38%w/w σημαίνει ότι: Στα 100gr διαλύματος H 2 SO 4 περιέχονται 38gr H 2 SO 4 Θα μετατρέψουμε τα 100gr διαλύματος H 2 SO 4 σε ml V διαλύματος =m διαλύματος /d διαλύματος V διαλύματος =100gr/1,29gr/ml V διαλύματος =77,52ml Στα 77,52ml διαλύματος H 2 SO 4 περιέχονται 38gr H 2 SO 4 Στα 100ml διαλύματος H 2 SO 4 περιέχονται x;gr H 2 SO 4 X=38gr 100ml/77,52ml X=49gr H 2 SO 4 Στα 100ml διαλύματος H 2 SO 4 περιέχονται 20gr H 2 SO 4 Στα x;ml διαλύματος H 2 SO 4 περιέχονται 49gr H 2 SO 4 X=100ml 49gr/20grl X=245ml άρα m H2O =245ml-100ml=145ml

24 Διάλυμα ΝaΟΗ έχει περιεκτικότητα 20%w/w και πυκνότητα 1,25gr/cm 3. Ποια η %w/v περιεκτικότητά του; Αφού το διάλυμα ΝaΟΗ έχει περιεκτικότητα 20%w/w, άρα: Στα 100gr διαλύματος ΝaΟΗ περιέχονται 20gr ΝaΟΗ Για να βρούμε την %w/v περιεκτικότητα θα πρέπει να βρούμε πόσα gr ΝαΟΗ περιέχονται στα 100cm 3 διαλύματος ΝαΟΗ Με τον τύπο της πυκνότητας: d διαλύματος =m διαλύματος /V διαλύματος θα μετατρέψουμε τα 100gr διαλύματος ΝαΟΗ σε cm 3 V διαλύματος =m διαλύματος /d διαλύματος V διαλύματος =100gr/1,25gr/cm 3 V διαλύματος =80cm 3 Στα 80cm 3 διαλύματος ΝaΟΗ περιέχονται 20gr ΝaΟΗ Στα 100cm 3 διαλύματος ΝaΟΗ X=20gr 100cm 3 /80cm 3 X=25gr ΝaΟΗ X; gr ΝaΟΗ Άρα το δάλ διάλυμα έχει 25%w/v περιεκτικότητα

25 Πώς θα παρασκευάσουμε 200 ml διαλύματος ΝaCl 1,5Μ; Αφού το διάλυμα θα έχει molarity 1,5Μ άρα σε 1 Lδιαλύματος θα περιέχονται 1,5mol στερεού NaCl Από σχετικό πίνακα βρίσκουμε ότι η σχετική ατομική μάζα του Νa είναι Αr(Na)= 22,997 και του Cl Ar(Cl)= 35,459, άρα η σχετική μοριακή μάζα του NaCl είναι: Mr(NaCl)=Ar(Na)+ Ar(Cl)=22,997+35,459= 58,456g/mol Χρησιμοποιώντας τον τύπο: n=m/mr m=n Mr m=1 Mr m=1,5mol 58,456gr/mol m=87,684gr Άρα σε 1L, ή αλλιώς σε 1000ml διαλύματος, θα περιέχονται 87,684gr NaCl. Συνεπώς στα 200ml διαλύματος θα περιέχονται 87,684:5=17,537gr 5 537gr NaCl Ζυγίζουμε 17,537gr NaCl και προσθέτουμε δισαπεσταγμένο Η 2 Οσε τελικό όγκο 200 ml

26 Σε 200ml θαλασσινό νερό περιέχονται 5,85gr καθαρό NaCl. α) Να βρείτε τη συγκέντρωση του θαλασσινού νερού σε NaCl. β) Αν στο παραπάνω διάλυμα προσθέσουμε 800ml αποσταγμένο νερό ποια θα είναι η νέα συγκέντρωση του διαλύματος που θα προκύψει; (Δίνονται οι σχετικές ατομικές μάζες, Ar(Na)=23 και Ar(Cl)=35,5 α) Για να βρούμε τη συγκέντρωση C ενός διαλύματος χρησιμοποιούμε τον τύπο C=n/V (δείτε λεπτομέρειες στη διαφάνεια 13). Ο όγκος του διαλύματος είναι V=200ml=0,2L άραπρέπειναυπολογίσουμεταn της διαλυμένης ουσίας. Γνωρίζουμε ότι n=m/mr όπου m=5,85gr και Mr(NaCl)=Ar(Na)+Ar(Cl)=23+35,5=58,5gr/mol Άρα n=m/mr n=5,85gr/58,5 5 gr/mol n=0,1mol C=n/V C=0,1mol/0,2L C=0,5mol/L C=0,5M β) Αφού στο θαλασσινό νερό προσθέτω 800ml=0,8L, αποσταγμένο νερό και ο νέος όγκος του διαλύματος γίνεται, V2=0,2L+0,8L=1L, άρα στην ουσία το αραιώνω και χρησιμοποιώ τον τύπο της αραίωσης διαλυμάτων (διαφάνεια 14): C1 V1=C2 V2 C2=C1 V1/V2 C2=0,5mol/L 0,2L/1L C2=0,1mol/L C2=0,1M

27 Με ποια αναλογία όγκων πρέπει να αναμειχθούν δύο διαλύματα ΝaΟΗ το πρώτο με συγκέντρωση 0,2Μ και το δεύτερο με 0,5Μ ώστε να προκύψει διάλυμα NaOH συγκέντρωσης 0,4Μ; Χρησιμοποιώ τον τύπο ανάμειξης διαλυμάτων: Coλ Vολ=C1 V1+C2 V2 Cολ (V1+V2)= C1 V1+C2 V2 0,4 (V1+V2) = 0,2V1+0,5V2 0,4V1+0,4V2=0,2V1+0,5V2 4V2 0 2V1+0 0,4V1-0,2V1=0,5V2 0,4V2 0,2V1=0,1V2 V1/V2=0,1/0,2 V1/V2=1/2 1/2

28 Αναμιγνύονται 400 ml διαλύματος NaOH 20% w/v με 200 ml διαλύματος NaOH 10% w/v. Ποια η % w/v περιεκτικότητα του νέου διαλύματος; 1o Διάλυμα Στα 100ml διαλύματος NaOH περιέχονται 20gr NaOH Στα 400ml διαλύματος NaOH X=20gr 400ml/100ml X=80gr NaOH 2 ο Διάλυμα X; gr NaOH Στα 100ml διαλύματος NaOH περιέχονται 10gr NaOH Στα 200ml διαλύματος NaOH X; gr NaOH X=10gr 200ml/100ml X=20gr NaOH Τελικό Διάλυμα Στα 200ml+400ml διαλύματος NaOH περιέχονται 80gr+20gr ΝaΟΗ Στα 100ml X=100gr 100ml/600ml X=16,6grNaOH 16,6%w/v X;grNaOH

29 Να παρασκευαστούν 1000ml διαλύματος αιθανόλης 70% v/v από αρχικό διάλυμα αιθανόλης 95% v/v Για να παρασκευάσουμε από ένα διάλυμα αιθανόλης 95% v/v ένα πιο αραιό διάλυμα, αρκεί να προσθέσουμε ddh 2 O. Χρησιμοποιούμε τον τύπο της αραίωσης διαλυμάτων και υπολογίζουμε: C 1 V 1 =C 2 V 2 95 V 1 = V 1 =70.000/95 V 1 =736,8ml Άρα θα αναμείξουμε 736,8ml αρχικού διαλύματος αιθανόλης 95% v/v με ,8=263,2ml ddh 2 O

30 Πόσα ml H2O θα προσθέσουμε σε διάλυμα ΤΒΕ 10Χ έτσι ώστε να προκύψουν 500ml διαλύματος ΤΒΕ 1Χ; Ισχύει ο τύπος της αραίωσης: C 1 V 1 =C 2 V 2 10Χ V1=1X 500ml V1=50ml Άρα για να παρασκευάσω 500ml διαλύματος ΤΒΕ 1Χ θα προσθέσουμε σε 50ml διαλύματος ΤΒΕ 10Χ (stock) 450ml H 2 O

31 Πόσα ml Η 2 Ο πρέπει να προσθέσουμε σε 250ml διαλύματος HCl 20%w/v για να προκύψει διάλυμα 15%w/v; Όταν αραιώνουμε ένα υδατικό διάλυμα με Η 2 Ο ηδιαλυμένηουσία παραμένει η ίδια. Άρα όση διαλυμένη ουσία περιέχεται στο διάλυμα HCl 20%w/v τόση ακριβώς θα περιέχεται και στο 15%w/v διάλυμα HCl. Άρα: Στα 100ml διαλύματος HCl περιέχονται 20gr HCl Στα 250ml διαλύματος HCl X; gr HCl X=20gr 250ml/100ml X=50gr HCl ( τα 50gr HCl θα περιέχονται και στο αραιωμένο διάλυμα) Στα 100ml διαλύματος HCl περιέχονται 15gr HCl Στα X; ml διαλύματος HCl 50gr HCl X=100ml 50gr/15gr CX=333,3ml διαλύματος HCl V 2 =V 1 +V H20 V H2O =V 2 -V 1 V H2O =333,3ml-250ml=83ml

32 400 g διαλύματος NaOH περιεκτικότητας 22% w/w θερμαίνονται ώστε να εξατμισθούν 80 gr H 2O. Ποια η % w/w περιεκτικότητα του νέου διαλύματος ΝaOH που θα προκύψει; Γνωρίζουμε ότι 22%w/w σημαίνει ότι: Στα 100gr διαλύματος NaOH περιέχονται 22gr NaOH Στα 400gr διαλύματος NaOH X; gr NaOH X=22gr 400gr/100gr X=88gr NaOH Μετά την εξάτμιση των 80gr Η 2 Ο η διαλυμένη ουσία παραμένει η ίδια. Υπολογίζουμε τη νέα μάζα τουδιαλύματος μετά την εξάτμιση του Η 2 Ο: 400gr-80gr=320gr Στα 320gr διαλύματος NaOH περιέχονται 88gr NaOH Στα 100gr διαλύματος NaOH X; gr NaOH X=88gr 100gr/320gr X=27,5gr NaOH άρα 27,5%w/w