Πρόταση EKTEΛΕΣΤΙΚΗ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Transcript

1 ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, COM(2017) 421 final 2017/0188 (NLE) Πρόταση EKTEΛΕΣΤΙΚΗ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ για την τροποποίηση της εκτελεστικής απόφασης 2014/797/ΕΕ, με την οποία επιτρέπεται στη Δημοκρατία της Εσθονίας να εφαρμόσει μέτρο παρέκκλισης από το άρθρο 26 παράγραφος 1 στοιχείο α) και από τα άρθρα 168 και 168α της οδηγίας 2006/112/ΕΚ σχετικά με το κοινό σύστημα φόρου προστιθέμενης αξίας EL EL

2 ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ Σύμφωνα με το άρθρο 395 παράγραφος 1 της οδηγίας 2006/112/ΕΚ, της 28ης Νοεμβρίου 2006, σχετικά με το κοινό σύστημα φόρου προστιθέμενης αξίας («η οδηγία ΦΠΑ»), το Συμβούλιο, αποφασίζοντας ομόφωνα έπειτα από πρόταση της Επιτροπής, μπορεί να επιτρέπει σε κάθε κράτος μέλος να θεσπίζει ειδικά μέτρα παρέκκλισης από τις διατάξεις της εν λόγω οδηγίας, για λόγους απλούστευσης των διαδικασιών επιβολής του ΦΠΑ ή πρόληψης ορισμένων τύπων φοροδιαφυγής ή φοροαποφυγής. Με επιστολή που πρωτοκολλήθηκε από την Επιτροπή στις 18 Απριλίου 2017, η Εσθονία ζήτησε παράταση της παρέκκλισης από το άρθρο 168 της οδηγίας ΦΠΑ προκειμένου να συνεχίσει να περιορίζει το δικαίωμα έκπτωσης του ΦΠΑ εισροών επί των δαπανών που συνδέονται με επιβατικά αυτοκίνητα. Σύμφωνα με το άρθρο 395 παράγραφος 2 της οδηγίας ΦΠΑ, η Επιτροπή, με επιστολή της 14ης Ιουνίου 2017, ενημέρωσε τα άλλα κράτη μέλη σχετικά με το αίτημα της Εσθονίας. Με επιστολή της 15ης Ιουνίου 2017, η Επιτροπή κοινοποίησε στην Εσθονία ότι διέθετε όλες τις απαραίτητες πληροφορίες για την εκτίμηση του αιτήματος. 1. ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ Αιτιολόγηση και στόχοι της πρότασης Τα άρθρα 168 και 168α της οδηγίας ΦΠΑ προβλέπουν ότι ο υποκείμενος στον φόρο έχει δικαίωμα έκπτωσης του ΦΠΑ που επιβάλλεται σε αγορές πραγματοποιούμενες για τις ανάγκες των φορολογούμενων πράξεών του. Σύμφωνα με το άρθρο 26 παράγραφος 1 στοιχείο α) της ίδιας οδηγίας, η χρησιμοποίηση αγαθού, το οποίο ανήκει στην επιχείρηση, για ίδιες ανάγκες εξομοιώνεται με παροχή υπηρεσιών εξ επαχθούς αιτίας, εφόσον το αγαθό αυτό δημιούργησε δικαίωμα προς έκπτωση του ΦΠΑ. Το σύστημα αυτό επιτρέπει την ανάκτηση του αρχικώς εκπεσθέντος ΦΠΑ για ιδιωτική χρήση. Στην περίπτωση των επιβατικών αυτοκινήτων, το σύστημα αυτό είναι δύσκολο να εφαρμοστεί, ιδίως επειδή είναι δύσκολη η διάκριση μεταξύ ιδιωτικής και επιχειρηματικής χρήσης. Η τήρηση λογιστικών στοιχείων, εφόσον προβλέπεται, συνεπάγεται πρόσθετη επιβάρυνση τόσο για τις επιχειρήσεις όσο και για τη διοίκηση όσον αφορά τη διατήρηση των στοιχείων και τον έλεγχό τους. Βάσει της εκτελεστικής απόφασης 2014/797/ΕΕ του Συμβουλίου 1, επιτρέπεται επί του παρόντος στην Εσθονία να περιορίσει στο 50 % το δικαίωμα έκπτωσης του ΦΠΑ για την αγορά, τη χρηματοδοτική μίσθωση, την ενδοκοινοτική απόκτηση και την εισαγωγή ορισμένων επιβατικών αυτοκινήτων, καθώς και τις σχετικές δαπάνες. Η ισχύς της παρούσας απόφασης λήγει στις 31 Δεκεμβρίου Η Εσθονία ζήτησε να παραταθεί η άδεια περιορισμού της αρχικής έκπτωσης σε καθορισμένο ποσοστό και, ως αντάλλαγμα, να απαλλάξει τις επιχειρήσεις από την υποχρέωση δήλωσης του ΦΠΑ όσον αφορά την ιδιωτική χρήση. Η Εσθονία ενημέρωσε την Επιτροπή ότι οι λόγοι παράτασης του μέτρου είναι ουσιαστικά οι ίδιοι με εκείνους που περιγράφονται στο προηγούμενο αίτημα. Η αίτηση παρέκκλισης αποτελεί συνέχιση των ρυθμίσεων που προβλέπονται στην προαναφερθείσα απόφαση του Συμβουλίου. Σύμφωνα με το άρθρο 6 της απόφασης 2014/797/ΕΕ του Συμβουλίου, η Εσθονία υπέβαλε επίσης έκθεση στην οποία αναφέρεται ότι από τη στιγμή της εφαρμογής της παρέκκλισης, οι επιχειρήσεις δήλωσαν ότι 1 Εκτελεστική απόφαση 2014/797/ΕΕ του Συμβουλίου, της 7ης Νοεμβρίου 2014, με την οποία επιτρέπεται στη Δημοκρατία της Εσθονίας να εφαρμόσει μέτρο παρέκκλισης από το άρθρο 26 παράγραφος 1 στοιχείο α) και από τα άρθρα 168 και 168α της οδηγίας 2006/112/ΕΚ σχετικά με το κοινό σύστημα φόρου προστιθέμενης αξίας (ΕΕ L 330 της , σ. 48). EL 2 EL

3 περίπου το 66% των αυτοκινήτων που είχαν στην κατοχή τους χρησιμοποιούνταν εν μέρει για επιχειρηματικούς σκοπούς, γεγονός που επιβεβαιώνει ότι η παρέκκλιση είναι δικαιολογημένη. Το μέτρο θα εφαρμόζεται σε όλα τα επιβατικά αυτοκίνητα οκτώ θέσεων κατ ανώτατο όριο, εκτός από τη θέση του οδηγού, τα οποία δεν υπερβαίνουν τα χιλιόγραμμα και δεν χρησιμοποιούνται αποκλειστικά για επιχειρηματικούς σκοπούς. Ωστόσο, τα επιβατικά αυτοκίνητα που χρησιμοποιούνται για ορισμένες ειδικές δραστηριότητες θα εξαιρούνται από τον περιορισμό του δικαιώματος έκπτωσης και θα υπόκεινται στους συνήθεις κανόνες: πρόκειται για τα αυτοκίνητα που αγοράζονται προς μεταπώληση, ενοικίαση ή χρηματοδοτική μίσθωση, τα αυτοκίνητα που χρησιμοποιούνται για τη μεταφορά επιβατών (όπως ταξί) και τα αυτοκίνητα που χρησιμοποιούνται για μαθήματα οδήγησης. Ο περιορισμός του δικαιώματος έκπτωσης θα πρέπει να ισχύει για τον ΦΠΑ που καταβάλλεται κατά την αγορά, χρηματοδοτική μίσθωση, ενδοκοινοτική απόκτηση και εισαγωγή συγκεκριμένων επιβατικών αυτοκινήτων και για τις συναφείς δαπάνες. Σύμφωνα με την Εσθονία, το δικαίωμα έκπτωσης θα πρέπει να περιορίζεται στο 50%. Στην Εσθονία, περίπου το 60% των εταιρικών οχημάτων χρησιμοποιείται, βάσει εκτιμήσεων, για ιδιωτικούς σκοπούς. Ωστόσο, δεδομένου ότι το ποσοστό αυτό βασίζεται σε έμμεσα αποδεικτικά στοιχεία και υποθέσεις και, συνεπώς, θα μπορούσε να είναι υπερεκτιμημένο, ο περιορισμός στο 50% της έκπτωσης του ΦΠΑ επί των εισροών είναι το πλέον ενδεδειγμένο μέτρο. Η παρέκκλιση θα πρέπει να περιοριστεί χρονικά στις 31 Δεκεμβρίου 2020, ώστε να μπορεί εκτιμηθεί εάν ο περιορισμός στο 50% απηχεί, κατά τρόπο ορθό, τη συνολική κατανομή μεταξύ επιχειρηματικής και ιδιωτικής χρήσης. Κάθε αίτηση παράτασης θα πρέπει να αποστέλλεται στην Επιτροπή έως τις 31 Μαρτίου 2020, συνοδευόμενη από έκθεση η οποία θα περιλαμβάνει επανεξέταση του ποσοστού που εφαρμόζεται. Συνοχή με τις ισχύουσες διατάξεις στον τομέα πολιτικής Παρόμοιες παρεκκλίσεις όσον αφορά το δικαίωμα έκπτωσης έχουν χορηγηθεί και σε άλλα κράτη μέλη. Το άρθρο 176 της οδηγίας ΦΠΑ ορίζει ότι το Συμβούλιο καθορίζει τις δαπάνες οι οποίες δεν παρέχουν δικαίωμα έκπτωσης του ΦΠΑ. Έως τότε, επιτρέπεται στα κράτη μέλη να διατηρήσουν τις εξαιρέσεις που εφαρμόζονταν την 1η Ιανουαρίου Συνεπώς, υπάρχει ένας αριθμός διατάξεων «αναστολής» που περιορίζουν το δικαίωμα έκπτωσης όσον αφορά τα επιβατικά αυτοκίνητα. Κατά παρέκκλιση από προηγούμενες πρωτοβουλίες για τη θέσπιση κανόνων σχετικά με τις κατηγορίες δαπανών που μπορεί να υπόκεινται σε περιορισμό όσον αφορά το δικαίωμα έκπτωσης 2, αυτή η παρέκκλιση είναι σκόπιμη εν αναμονή της εναρμόνισης των εν λόγω κανόνων σε επίπεδο ΕΕ. 2. ΝΟΜΙΚΗ ΒΑΣΗ, ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΑΝΑΛΟΓΙΚΟΤΗΤΑ Νομική βάση Άρθρο 395 της οδηγίας ΦΠΑ. 2 COM (2004) 728 τελικό - Πρόταση οδηγίας του Συμβουλίου που τροποποιεί την οδηγία 77/388/ΕΟΚ με σκοπό την απλούστευση των υποχρεώσεων που απορρέουν από το φόρο προστιθεμένης αξίας (ΕΕ C 24 της , σ. 10) που αποσύρθηκε στις 21 Μαΐου 2014 (ΕΕ C 153 της , σ. 3). EL 3 EL

4 Επικουρικότητα (σε περίπτωση μη αποκλειστικής αρμοδιότητας) Όσον αφορά τη διάταξη της οδηγίας ΦΠΑ στην οποία βασίζεται η πρόταση, η πρόταση εμπίπτει στην αποκλειστική αρμοδιότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Συνεπώς, η αρχή της επικουρικότητας δεν έχει, εν προκειμένω, εφαρμογή. Αναλογικότητα Η απόφαση αφορά άδεια που χορηγείται σε κράτος μέλος κατόπιν αιτήματός του και ουδόλως συνιστά υποχρέωση. Δεδομένου του περιορισμένου πεδίου εφαρμογής της παρέκκλισης, το ειδικό μέτρο είναι ανάλογο προς τον επιδιωκόμενο στόχο, δηλαδή την παρεμπόδιση ορισμένων μορφών φοροδιαφυγής ή φοροοαποφυγής. Ειδικότερα, δεδομένου ότι οι επιχειρήσεις ενδέχεται να δηλώνουν χαμηλότερο ΦΠΑ από τον πράγματι οφειλόμενο, και ότι ο έλεγχος των δεδομένων για τα διανυθέντα χιλιόμετρα είναι επαχθής για τις φορολογικές αρχές, ο περιορισμός κατά 50% θα συμβάλει στην απλούστευση της είσπραξης του ΦΠΑ σε συγκεκριμένο τομέα. Επιλογή του νομικού μέσου Προτεινόμενο μέσο: εκτελεστική απόφαση του Συμβουλίου. Βάσει του άρθρου 395 της οδηγίας 2006/112/ΕΚ του Συμβουλίου, η παρέκκλιση από τους κοινούς κανόνες ΦΠΑ είναι δυνατή μόνο με την έγκριση του Συμβουλίου, το οποίο αποφασίζει ομόφωνα κατόπιν προτάσεως της Επιτροπής. Συνεπώς, η εκτελεστική απόφαση του Συμβουλίου είναι το πλέον κατάλληλο νομικό μέσο, δεδομένου ότι μπορεί να απευθύνεται σε μεμονωμένο κράτος μέλος. 3. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΩΝ ΕΚ ΤΩΝ ΥΣΤΕΡΩΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΕΩΝ, ΤΩΝ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΕΩΝ ΜΕ ΤΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΜΕΝΑ ΜΕΡΗ ΚΑΙ ΤΩΝ ΕΚΤΙΜΗΣΕΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ Διαβουλεύσεις με τους ενδιαφερόμενους Η παρούσα πρόταση βασίζεται σε αίτημα της Εσθονίας και αφορά μόνο το εν λόγω κράτος μέλος. Συλλογή και χρήση εμπειρογνωσίας Δεν υπήρξε ανάγκη εξωτερικής εμπειρογνωσίας. Εκτίμηση επιπτώσεων Η πρόταση αποσκοπεί στην καταπολέμηση της αποφυγής του ΦΠΑ και την απλούστευση της διαδικασίας επιβολής του φόρου. Συνεπώς, έχει δυνητικά θετικό αποτέλεσμα για τις επιχειρήσεις και για τις διοικήσεις. Η πρόταση υποβλήθηκε από την Εσθονία ως κατάλληλο μέτρο και είναι ανάλογη με άλλες παρελθούσες και υφιστάμενες παρεκκλίσεις. 4. ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ Η πρόταση δεν έχει αρνητικές επιπτώσεις στον ενωσιακό προϋπολογισμό. 5. ΛΟΙΠΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Η πρόταση περιλαμβάνει ρήτρα λήξης ισχύος. Η ισχύς της παρέκκλισης λήγει αυτόματα στις 31 Δεκεμβρίου EL 4 EL

5 Σε περίπτωση που η Εσθονία εξετάσει το ενδεχόμενο νέας παράτασης του μέτρου παρέκκλισης πέραν του 2020, θα πρέπει να υποβάλει στην Επιτροπή, το αργότερο έως τις 31 Μαρτίου 2020, έκθεση η οποία θα περιλαμβάνει επανεξέταση του μέγιστου ποσοστού, συνοδευόμενη από την αίτηση παράτασης. EL 5 EL

6 2017/0188 (NLE) Πρόταση EKTEΛΕΣΤΙΚΗ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ για την τροποποίηση της εκτελεστικής απόφασης 2014/797/ΕΕ, με την οποία επιτρέπεται στη Δημοκρατία της Εσθονίας να εφαρμόσει μέτρο παρέκκλισης από το άρθρο 26 παράγραφος 1 στοιχείο α) και από τα άρθρα 168 και 168α της οδηγίας 2006/112/ΕΚ σχετικά με το κοινό σύστημα φόρου προστιθέμενης αξίας ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ, Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Έχοντας υπόψη την οδηγία 2006/112/EΚ του Συμβουλίου, της 28ης Νοεμβρίου 2006, σχετικά με το κοινό σύστημα φόρου προστιθέμενης αξίας 3, και ιδίως το άρθρο 395 παράγραφος 1, Έχοντας υπόψη την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Εκτιμώντας τα ακόλουθα: (1) Τα άρθρα 168 και 168α της οδηγίας 2006/112/ΕΚ προβλέπουν ότι ο υποκείμενος στον φόρο έχει δικαίωμα έκπτωσης του φόρου προστιθέμενης αξίας (ΦΠΑ) που επιβάλλεται σε προμήθειες αγαθών που του παραδόθηκαν και παροχές υπηρεσιών που του παρασχέθηκαν για τους σκοπούς των φορολογούμενων πράξεών του. Το άρθρο 26 παράγραφος 1 στοιχείο α) της εν λόγω οδηγίας προβλέπει την υποχρέωση δήλωσης στοιχείων για την επιβολή ΦΠΑ όταν ένα περιουσιακό στοιχείο της επιχείρησης χρησιμοποιείται για ιδιωτικούς σκοπούς από τον υποκείμενο στον φόρο ή το προσωπικό του, ή γενικότερα, για σκοπούς άλλους από εκείνους της επιχείρησής του. (2) Με την εκτελεστική απόφαση 2014/797/ΕΕ 4 επιτρέπεται στην Εσθονία να περιορίσει το δικαίωμα έκπτωσης του ΦΠΑ για την αγορά, χρηματοδοτική μίσθωση, ενδοκοινοτική απόκτηση και εισαγωγή ορισμένων επιβατικών αυτοκινήτων και να απαλλάξει τον υποκείμενο στον φόρο από την υποχρέωση δήλωσης στοιχείων για την επιβολή ΦΠΑ επί της μη επιχειρηματικής χρήσης οχημάτων που καλύπτονται από τον περιορισμό. (3) Με συστημένη επιστολή προς τη Επιτροπή, της 18ης Απριλίου 2017, η Εσθονία ζήτησε την άδεια να συνεχίσει να εφαρμόζει ειδικά μέτρα σχετικά με την αγορά, χρηματοδοτική μίσθωση, ενδοκοινοτική απόκτηση και εισαγωγή συγκεκριμένων ορισμένων επιβατικών αυτοκινήτων κατά παρέκκλιση από τις διατάξεις που προβλέπει η οδηγία 2006/112/EΚ, οι οποίες αφορούν το δικαίωμα έκπτωσης του ΦΠΑ που καταβάλλεται κατά την αγορά αγαθών και υπηρεσιών από τον υποκείμενο στον φόρο, και τις διατάξεις βάσει των οποίων απαιτείται δήλωση στοιχείων για τη 3 4 EE L 347 της , σ. 1. Εκτελεστική απόφαση 2014/797/ΕΕ του Συμβουλίου, της 7ης Νοεμβρίου 2014, με την οποία επιτρέπεται στη Δημοκρατία της Εσθονίας να εφαρμόσει μέτρο παρέκκλισης από το άρθρο 26 παράγραφος 1 στοιχείο α) και από τα άρθρα 168 και 168α της οδηγίας 2006/112/ΕΚ σχετικά με το κοινό σύστημα φόρου προστιθέμενης αξίας (ΕΕ L 330 της , σ. 48). EL 6 EL

7 φορολόγηση του περιουσιακού στοιχείου της επιχείρησης που χρησιμοποιείται για μη επιχειρηματικούς σκοπούς. (4) Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 395 παράγραφος 2 της οδηγίας 2006/112/ΕΚ, η Επιτροπή ενημέρωσε τα άλλα κράτη μέλη, με επιστολή της 14ης Ιουνίου 2017, σχετικά με το αίτημα που υπέβαλε η Εσθονία. Με επιστολή της 15ης Ιουνίου 2017, η Επιτροπή κοινοποίησε στην Εσθονία ότι διέθετε όλες τις απαραίτητες πληροφορίες για την εκτίμηση του αιτήματος. (5) Σύμφωνα με το άρθρο 6 παράγραφος 2 της εκτελεστικής απόφασης 2014/797/ΕΕ, η Εσθονία υπέβαλε στην Επιτροπή έκθεση, συνοδευόμενη από το αίτημα παράτασης, σχετικά με την εφαρμογή της εν λόγω εκτελεστικής απόφασης, περιλαμβανομένης της επανεξέτασης του ποσοστού που εφαρμόζεται για τον περιορισμό σχετικά με το δικαίωμα έκπτωσης. Με βάση τις διαθέσιμες επί του παρόντος πληροφορίες, η Εσθονία θεωρεί ότι το ποσοστό 50% εξακολουθεί να είναι δικαιολογημένο και ενδεδειγμένο. (6) Η παράταση των εν λόγω μέτρων παρέκκλισης θα πρέπει να περιοριστεί χρονικά έτσι ώστε να καταστεί δυνατή η αξιολόγηση της αποτελεσματικότητάς τους και της καταλληλότητας του ποσοστού. Θα πρέπει συνεπώς να επιτραπεί στην Εσθονία να συνεχίσει να εφαρμόζει το μέτρο για περαιτέρω περιορισμένο χρονικό διάστημα, έως τις 31 Δεκεμβρίου (7) Εάν η Εσθονία θεωρεί ότι παράταση της άδειας πέραν του 2020 είναι αναγκαία, θα πρέπει να υποβάλει στην Επιτροπή έκθεση, η οποία θα περιλαμβάνει επανεξέταση του μέγιστου ποσοστού που εφαρμόζεται, συνοδευόμενη από την αίτηση παράτασης, το αργότερο έως τις 31 Μαρτίου (8) Η παρέκκλιση θα έχει αμελητέα μόνο επίπτωση στα συνολικά φορολογικά έσοδα που εισπράττονται στο στάδιο της τελικής κατανάλωσης και δεν θα έχει αρνητικές επιπτώσεις στους ιδίους πόρους της Ένωσης που προέρχονται από τον ΦΠΑ, (9) Συνεπώς, η εκτελεστική απόφαση 2014/797/ΕΕ θα πρέπει να τροποποιηθεί αναλόγως, ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΠΟΦΑΣΗ: Άρθρο 1 Το άρθρο 6 της εκτελεστικής απόφασης 2014/797/ΕΕ αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο: «Άρθρο 6 1. Η ισχύς της παρούσας απόφασης λήγει στις 31 Δεκεμβρίου Κάθε αίτηση για παράταση της άδειας που προβλέπεται στην παρούσα απόφαση υποβάλλεται στην Επιτροπή μέχρι τις 31 Μαρτίου 2020 και συνοδεύεται από έκθεση η οποία περιλαμβάνει επανεξέταση του ποσοστού που καθορίζεται στο άρθρο 1.» Άρθρο 2 Η παρούσα απόφαση εφαρμόζεται από την 1η Ιανουαρίου EL 7 EL

8 Άρθρο 3 Η παρούσα απόφαση απευθύνεται στη Δημοκρατία της Εσθονίας. Βρυξέλλες, Για το Συμβούλιο Ο Πρόεδρος EL 8 EL