Καινοτόμα Προγράμματα της Έδρας UNESCO Εφηβικής Υγείας και Ιατρικής για την Πρόληψη και Αντιμετώπιση της Παιδικής και Εφηβικής Παχυσαρκίας

Transcript

1 Καινοτόμα Προγράμματα της Έδρας UNESCO Εφηβικής Υγείας και Ιατρικής για την Πρόληψη και Αντιμετώπιση της Παιδικής και Εφηβικής Παχυσαρκίας UNESCO Chair in Adolescent Medicine and Health Care Φλώρα Μπακοπούλου Ειδικό Κέντρο Εφηβικής Ιατρικής (Ε.Κ.Ε.Ι.) Α Παιδιατρική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών Νοσοκομείο Παίδων «Η Αγία Σοφία»

2 Όπως και η πρώτη παιδική ηλικία, έτσι και η εφηβεία είναι μία ευαίσθητη περίοδος κατά την οποία τόσο τα υγιή όσο και τα δυσπροσαρμοστικά πρότυπα διαμορφώνουν τη μελλοντική πορεία του ατόμου Η σημερινή γενιά εφήβων και νέων ηλικίας ετών είναι η μεγαλύτερη στην ιστορία - με συνολικό πληθυσμό 1,8 δισεκατομμύρια εκπροσωπούν το ¼ του παγκόσμιου πληθυσμού Έφηβοι ~ 10% πληθυσμού Ελλάδας World Health Organization, 2009

3 Νέοι: μία από τις παγκόσμιες προτεραιότητες της UNESCO Εστίαση στην εφηβεία Κεντρικής σημασίας για την επιτυχία πολλών διεθνών πρωτοβουλιών & στόχων δημόσιας υγείας Αναπτυξιακών Στόχων της Χιλιετίας Ψυχική υγεία Ατυχήματα Μη μεταδοτικά νοσήματα FINAL REPORT OF THE 7th UNESCO YOUTH FORUM 2011, Paris

4 Παγκόσμιοι Στόχοι Δημόσιας Υγείας & Εφηβεία Βελτίωση μητρικής υγείας (MDG 5) Μείωση εξάπλωσης HIV (MDG 6) Ανταπόκριση στην επιβάρυνση από ψυχικές διαταραχές Ανταπόκριση στην επιβάρυνση από εκούσια & ακούσια ατυχήματα Έλεγχος καπνίσματος Ανταπόκριση στην επιβάρυνση από μη μεταδοτικά νοσήματα Παγκόσμιος Στόχος ~ 21 εκατ. (50%) μη ασφαλείς αμβλώσεις/έτος - επιπλοκές συμβάλλουν 13% στη μητρική θνησιμότητα 33.3 εκατ. άνθρωποι ζούσαν με HIV στα τέλη 2009 ~ 50% παγκόσμιου πληθυσμού πληρεί τα κριτήρια για μία ή περισσότερες ψυχικές διαταραχές στη διάρκεια της ζωής 1.27 εκατ. θάνατοι & εκατ. μη θανατηφόροι τραυματισμοί/έτος από τροχαία ατυχήματα Κάπνισμα: 2 η κύρια αιτία θανάτου παγκοσμίως 2/3 θανάτων κάθε χρόνο αποδίδονται σε μη μεταδοτικά νοσήματα Εστίαση στην Εφηβεία ~ 1/8 γεννήσεων σε αναπτυσσόμενες χώρες έφηβες ετών υποσαχάρια Αφρική, έφηβες ετών 25% μη ασφαλών αμβλώσεων 1 εκατ. νέοι ετών μολύνονται με HIV κάθε χρόνο, αντιπροσωπεύοντας το 41% των νέων λοιμώξεων στα άτομα > 15 ετών HIV/AIDS: 6 η αιτία θανάτου νέων ετών, 2 η αιτία θανάτου νέων ετών 75% ψυχικών διαταραχών εκδηλώνονται < 24 έτη 50% < 14 έτη Νευροψυχιατρικές διαταραχές: κύρια αιτία αναπηρίας έτη Τροχαία ατυχήματα: κύρια αιτία θανάτου νέων ετών 17% εφήβων ετών καπνίζουν 90% ενηλίκων καπνιστών ξεκίνησαν το κάπνισμα < 20 έτη Πολλοί παράγοντες κινδύνου για μη μεταδοτικά νοσήματα ξεκινούν στην εφηβεία Παχυσαρκία στην εφηβεία προσδίδει πολύ μεγάλο κίνδυνο για παχυσαρκία στην ενήλικο ζωή 70% υπέρβαρων εφήβων έχουν 1 παράγοντες κινδύνου για καρδιαγγειακή νόσο 23% 3 παράγοντες κινδύνου Sawyer, Lancet 2012

5 Επιπολασμός Υπερβαρότητας - Παχυσαρκίας σε παιδιά & εφήβους Παγκοσμίως: ευρεία διακύμανση επιπολασμού υπερβαρότητας Αφρική & Ασία < 10% Αμερική & Ευρώπη > 20% WHO (2004): 10% παιδιών & εφήβων (5-17yrs) υπέρβαρα ή παχύσαρκα NHANES ( ): ~17% παιδιών & εφήβων (2-19yrs) παχύσαρκα Ελλάδα (2007): ποσοστά παιδικής παχυσαρκίας (8-9 yr) ανάμεσα στα υψηλότερα όχι μόνο στην Ευρώπη αλλά και παγκόσμια υπερβαρότητα 26% παχυσαρκία 11-12% WHO 2004, Kosti 2006; Tambalis 2010; CDC 2012

6 Παχυσαρκία - Μεταβολικές επιπλοκές Παγκόσμια επιδημία παιδικής παχυσαρκίας: Aνησυχία πως οι μεταβολικές επιπλοκές σχετιζόμενες με την παχυσαρκία π.χ Μεταβολικό Σύνδρομο (ΜΣ) που ιστορικά αφορούσε κυρίως ενήλικες τώρα αυξάνεται και στον παιδικό & εφηβικό πληθυσμό

7 Συνύπαρξη συγκεκριμένων μεταβολικών διαταραχών (διαβήτης & υπέρταση) προηγούμενο αιώνα: Kylin, Maranon Όρος πρωτοχρησιμοποιήθηκε αρχές 1980s: Hanefeld & Leonhardt Deadly quartet, Syndrome X, Insulin Resistance syndrome Gerald Reaven: εισήγαγε έννοια IA ως κοινό αιτιολογικό παράγοντα για μια ομάδα μεταβολικών διαταραχών Syndrome X Υπέρταση Επηρεασμένη ανοχή στη γλυκόζη Υπερινσουλιναιμία Δυσλιπιδαιμία (αυξημένα επίπεδα VLDL, TG, χαμηλά επίπεδα HDL) Norman Kaplan: Κοιλιακή παχυσαρκία

8 Μεταβολικό Σύνδρομο Παθογένεση Αντίσταση στην Ινσουλίνη (Insulin Resistance) Βασικός παράγοντας στην παθογένεση MΣ Φαινόμενο παρατηρείται κυρίως σε παχύσαρκα άτομα με αντίσταση στη δράση της ινσουλίνης στους υδατάνθρακες και το μεταβολισμό των λιπιδίων Συσσώρευση FFA: ήπαρ, λιπώδη κύτταρα, πάγκρεας, σκελετικούς μύες Ήπαρ 'εργοστάσιο παραγωγής λίπους': υπερτριγλυκεριδαιμία Επηρεασμένη καταστολή ηπατικής παραγωγής γλυκόζης και διάθεση γλυκόζης στην περιφέρεια Πάγκρεας ινσουλίνης για διατήρηση φυσιολογικών επιπέδων γλυκόζης, συσσώρευση FFA, επιδείνωση IR Lee, Pediatr Rev 2012; D Adamo, Pediatr Clin N Am 2011; McGarry, Diabetes 2002

9 Μεταβολικό Σύνδρομο Παθογένεση Stress Εμβρυικός προγραμματισμός Διατροφή Σωματική δραστηριότητα Κορτιζόλη Σπλαγχνική παχυσαρκία Γενετική προδιάθεση Φλεγμονώδεις κυτοκίνες IA Οξειδωτικό stress PCOS NAFLD OSA

10 Μεταβολικό Σύνδρομο Συνδυασμός συγκεκριμένων μεταβολικών διαταραχών/παραγόντων κινδύνου για αθηροσκληρωτική ΚΑΝ & ΣΔ 2 σε ενήλικες 1. Παχυσαρκία με έμφαση στην κοιλιακή παχυσαρκία 2. Δυσλιπιδαιμία (αυξημένα τριγλυκερίδια και χαμηλή HDL) 3. Αυξημένη γλυκόζη νηστείας 4. Υπέρταση Διάφορα διαγνωστικά κριτήρια για ενηλίκους την τελευταία 15ετία: World Health Organization (WHO); International Diabetes Federation (IDF); American Heart Association (AHA); National Heart, Lung, and Blood Institute (NHLBI)

11 Μεταβολικό Σύνδρομο 2009: κοινή θέση προτείνοντας ενιαίο σύνολο κοινών κριτηρίων για τη διάγνωση ΜΣ στους ενήλικες σε μια προσπάθεια συμβιβασμού των διαφορετικών κλινικών ορισμών Διάγνωση:3/5 κριτήρια; κοιλιακή παχυσαρκία μη προαπαιτούμενη Harmonizing the Metabolic Syndrome. A Joint Interim Statement of the International Diabetes Federation (IDF) Task Force on Epidemiology and Prevention; National Heart,Lung, and Blood Institute (NHLBI); American Heart Association (AHA); World Heart Federation; International Atherosclerosis Society; and International Association for the Study of Obesity; Circulation 2009

12 Δεν υπάρχουν ειδικά διαγνωστικά κριτήρια σε παιδιά & εφήβους Προβληματικός ορισμός: χρησιμοποιεί κριτήρια ενηλίκων & περιπλέκεται από τις φυσιολογικές μεταβολές που συμβαίνουν κατά τη διάρκεια της παιδικής και εφηβικής ηλικίας Ανθρωπομετρικές μεταβλητές, αρτηριακή πίεση, επίπεδα λιπιδίων: μεταβάλλονται με την ηλικία και την αύξηση Διαφορές στις βασικές τιμές λιπιδίων ανάλογα με την Εθνικότητα Απουσία οριστικών φυσιολογικών ορίων ινσουλίνης Αντίσταση στην ινσουλίνη: φυσιολογική στην πρώιμη εφηβεία, μπορεί να διαφέρει στα δύο φύλα και ανάλογα με την Εθνικότητα (African American, Hispanic>Caucasians) Απουσία ορίων κοιλιακής παχυσαρκίας (ΠΜ) που σχετίζονται με νοσηρότητα ή ΜΣ 2-50% Διαφορετικοί ορισμοί επηρεάζουν σημαντικά τις διαφορές στον επιπολασμό Goodman, J Pediatr 2004; Zimmet, Lancet 2007; Lee, Pediatr Rev 2012

13 Μεταβολικό Σύνδρομο Εφηβικός Ορισμός 2007: International Diabetes Federation πρότεινε έναν νέο απλό ορισμό MΣ στα νέα άτομα; συνεπής με τα κριτήρια ενηλίκων αποτελεί αφετηρία και στη συνέχεια μπορεί να αλλάξει καθώς προκύπτουν νέα δεδομένα Διάγνωση:2/4 κριτήρια και κοιλιακή παχυσαρκία IDF Consensus group, The metabolic syndrome in children and adolescents - an IDF consensus report, Pediatr Diabetes 2007

14 Παιδιατρικός Πληθυσμός IDF Consensus group, The metabolic syndrome in children and adolescents - an IDF consensus report, Pediatr Diabetes 2007

15 ΜΣ & Οικογενειακό Ιστορικό Κληρονομικότητα μεμονωμένων στοιχείων ΜΣ Παχυσαρκία: 60% - 80% Αρτηριακή πίεση: 11% - 37% Επίπεδα λιπιδίων: 43% - 54% Έφηβοι που από νωρίς δεν έχουν στοιχεία ΜΣ: λιγότερο επιρρεπείς να το εκδηλώσουν αργότερα (γενετική προδιάθεση)

16 Κλινικά χαρακτηριστικά - Παχυσαρκία ΔΜΣ σε παιδιά και εφήβους: προγνωστικός για παράγοντες κινδύνου στεφανιαίας νόσου Υπερβαρότητα: ΔΜΣ 85 η < 95 η ΕΘ Παχυσαρκία: ΔΜΣ 95 η ΕΘ Σοβαρότητα παχυσαρκίας σχετίζεται ισχυρά με τον επιπολασμό ΜΣ Παχυσαρκία από μόνη της δεν αποτελεί επαρκή δείκτη για την αναγνώριση παιδιών και εφήβων σε κίνδυνο για ΜΣ (ΔΜΣ δε διαχωρίζει συμβολή μυών-οστών-λίπους) Κατανομή λίπους: επηρεάζει σημαντικά την εκδήλωση μεταβολικών επιπλοκών της παχυσαρκίας Συσσώρευση σπλαγχνικού λίπους σχετίζεται ισχυρά με MΣ στην εφηβεία και στεφανιαία νόσο αργότερα

17 Κλινικά χαρακτηριστικά ΜΣ Παχυσαρκία Περίμετρος μέσης: καλύτερος κλινικός δείκτης συσσώρευσης σπλαγχνικού λίπους, ίσως πιο αξιόπιστος προγνωστικός δείκτης ΜΣ από ΔΜΣ μόνο. Τιμές αναφοράς σε παιδιά & εφήβους υπάρχουν σε Καναδά, Ιταλία, Ηνωμένο Βασίλειο, ΗΠΑ, η μέτρηση ΠΜ δε χρησιμοποιείται συχνά. Ανεξάρτητος προγνωστικός παράγοντας ΙΑ, δυσλιπιδαιμίας, υπέρτασης Weiss, N Engl J Med 2004

18 Κλινικά χαρακτηριστικά ΜΣ Δυσλιπιδαιμία Αντίσταση στην Ινσουλίνη Ισχυρή συσχέτιση σε παιδιά & εφήβους με αυξημένα TG, χαμηλή HDL Επιτάχυνση κινητοποίησης FFAs από αποθηκευμένα TG λιπώδους ιστού αυξημένα επίπεδα FFAs στο πλάσμα ενεργοποίηση ηπατικής λιπάσης αύξηση ροής FFAs στο ήπαρ υπερπαραγωγή TG-rich VLDL, κάθαρση HDL Lee, Pediatr Rev 2012; McGarry, Diabetes 2002

19 Κλινικά χαρακτηριστικά ΜΣ Υπέρταση Αντίσταση στην Ινσουλίνη: ενδοθηλιακή δυσλειτουργία Επηρεασμένη επαναρρόφηση Na Άμβλυνση αγγειοδιασταλτικής δράσης ινσουλίνης (ΝΟ) Αυξημένο τόνο συμπαθητικού Επίδραση λιπιδίων στην αγγειοδιαστολή Σύμπλεγμα μεταβολικών ανωμαλιών μεγαλύτερη επίδραση στην ΑΠ από καθένα παράγοντα κινδύνου ξεχωριστά Lee, Pediatr Rev 2012

20 Κλινικά χαρακτηριστικά ΜΣ Προδιαβητικές καταστάσεις & ΣΔ2 Περιφερική ΙΑ Αναστολή πρόσληψης γλυκόζης και σύνθεσης γλυκογόνου από σκελετικούς μύες Ηπατική ΙΑ Αναστολή καταστολής γλυκογονόλυσης, αυξημένη παραγωγή γλυκόζης Έντονη κατάσταση υπερινσουλιναιμίας ως απάντηση του β-κυττάρου για διατήρηση φυσιολογικής γλυκόζης. Επιδείνωση λειτουργίας β-κυττάρου: έκκριση ινσουλίνης δεν επαρκεί για διατήρηση επιπέδων γλυκόζης εντός φυσιολογικών ορίων Αντίσταση στην Ινσουλίνη Προδιαβητικές καταστάσεις Σακχαρώδη Διαβήτη Τ2 American Diabetes Association 2008

21 Προδιαβητικές καταστάσεις & ΣΔ2 σε εφήβους Σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2 (ΣΔ2) γλυκόζη νηστείας > 126 mg/dl ή γλυκόζη > 200 mg/dl σε τυχαία μέτρηση ή 2-h (OGTT) Προδιαβητικές καταστάσεις Επηρεασμένη ανοχή στη γλυκόζη (impaired glucose tolerance IGT) 2-h γλυκόζη > mg/dl (OGTT) Επηρεασμένη γλυκόζη νηστείας (impaired fasting glucose IFG) γλυκόζη νηστείας > 100 mg/dl mg/dl Endocrine Society Clinical Practice Guideline, J Clin Endocrinol Metab 2008; American Diabetes Association 2008

22 Κλινικά χαρακτηριστικά ΜΣ Φλεγμονή Παχυσαρκία: χρόνια, χαμηλού βαθμού προφλεγμονώδης κατάσταση CRP (αρνητικά καρδιαγγειακά αποτελέσματα) Σπλαγχνική παχυσαρκία: παθολογική παραγωγή ορμονών & κυτοκινών από λιπώδη ιστό Παθολογική έκκριση adipocytokines leptin, resistin, TNFa, IL-6, visfatin plasminogen activator inhibitor 1 (PAI-1): θρομβωτική αγγειακή νόσο adiponectin:προστατευτική έναντι ΣΔ, υπέρταση, φλεγμονή, αθηροσκληρωτική αγγειακή νόσο Kassi, BMC Medicine 2011

23 ΜΣ & άλλες κλινικές συσχετίσεις Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών Συχνή ετερογενής ενδοκρινική διαταραχή: εμμηνορρυσιακή δυσλειτουργία, υπερανδρογονισμό, πολυκυστικές ωοθήκες Υπερανδρογονισμός: παράγων κινδύνου για ΜΣ ανεξαρτήτως IΑ/παχυσαρκίας 4πλάσια αύξηση στον επιπολασμό ΜΣ σε γυναίκες με PCOS Έφηβες με PCOS πρέπει να ελέγχονται και για άλλες μεταβολικές διαταραχές (αυξημένη ΑΠ, δυσλιπιδαιμία, επηρεασμένη γλυκόζη)

24 ΜΣ & άλλες κλινικές συσχετίσεις Μη αλκοολική λιπώδης νόσος του ήπατος (nonalcoholic fatty liver disease NAFLD) Ενδοηπατική συσσώρευση λίπους που επάγεται από IΑ Κλινικοπαθολογοανατομικό σύνδρομο με εύρος εκδηλώσεων από απλή στεάτωση έως στεατοηπατίτιδα, ίνωση, κίρρωση Ισχυρός προγνωστικός παράγοντας για ΜΣ, ΚΑΝ, ΣΔ2 Διάγνωση: βιοψία ήπατος Ενδείξεις: βιοχημικοί δείκτες - U/S ήπατος Απουσία βιοχημικών & απεικονιστικών ευρημάτων δεν αποκλείει τη διάγνωση ΗΠΑ αυτοψίες 742 παιδιών & εφήβων (2 19 ετών) επιπολασμός λιπώδους ήπατος 9.6%, παχύσαρκους 38% 3% εφήβων παθολογικές τρανσαμινάσες Strauss, J Pediatr Gastroenterol Nutr 2000; Schwimmer, Pediatrics 2006

25 Παχυσαρκία & Ενδοκρινολογικός έλεγχος Έλλειψη GH Υποφυσιακή ανεπάρκεια Υποθυρεοειδισμός Νόσος ή σύνδρομο Cushing Ψευδοϋποπαραθυρεοειδισμός ΔΜΣ ανάστημα, ρυθμό αύξησης (εκτός εφηβική επιτάχυνση) Εξωγενής παχυσαρκία ανάστημα, ρυθμό αύξησης Σύσταση Ενάντια σε ενδοκρινολογικό έλεγχο ρουτίνας σε παχύσαρκα παιδιά & εφήβους εκτός εάν ο ρυθμός αύξησης, σε σχέση με το στάδιο εφηβείας και το οικογενειακό υπόβαθρο, είναι μειωμένος Endocrine Society, J Clin Endocrinol Metab 2008

26 Αναγνώριση ΜΣ σε εφήβους Απουσία ενιαίων κατευθυντήριων οδηγιών για προσυμπτωματικό έλεγχο ΜΣ σε παιδιά & εφήβους Προσυμπτωματικός έλεγχος πρέπει να στοχεύει στην αναγνώριση των παιδιών και εφήβων σε κίνδυνο να αναπτύξουν ΜΣ, ιδίως υπέρβαρων-παχύσαρκων. Έγκαιρη αναγνώριση και παρέμβαση στα παιδιά & εφήβους κυρίως στον τρόπο ζωής ζωτικής σημασίας για να ανακοπεί η εξέλιξη του ΜΣ σε αθηρωσκληρωτική ΚΑΝ και μεταβολικά προβλήματα στην ενήλικο ζωή

27 Κατευθυντήριες οδηγίες για προσυμπτωματικό έλεγχο παραγόντων καρδιαγγειακού κινδύνου Ηλικία (έτη) Γέννηση Έκθεση σε κάπνισμα Περιβάλλον χωρίς καπνό Ιστορικό έκθεσης σε καπνό από το παιδί, συμπεριλαμβανομένης της προσωπικής χρήσης Ατομικό ιστορικό καπνίσματος, ειδική σύσταση ενάντια στο κάπνισμα και για διακοπή του καπνίσματος Σωματική δραστηριότητα Περιβάλλον σωματικής δραστηριότητας Όχι χρόνο σε οθόνη Περιβάλλον σωματικής δραστηριότητας Χρόνος οθόνης 2h/d, όχι TV στο υπνοδωμάτιο Μέτρια έως έντονη καθημερινή σωματική δραστηριότητα Χρόνος οθόνης 2h/d Δραστηριότητα δια βίου Όρια καθιστικής ζωής Αρτηριακή πίεση * Όχι συστηματική παρακολούθηση Συστηματική μέτρηση ΑΠ ετησίως Έλεγχος λιπιδίων Όχι συστηματικός έλεγχος Όχι συστηματικός έλεγχος Έλεγχος λιπιδίων νηστείας σε ομάδες υψηλού κινδύνου Γονέας, παππούς/γιαγιά, θείος/α, αδερφός/ή με στεφανιαία νόσο: <55 ετών (άντρα) <65 ετών (γυναίκα) Γονείς: δυσλιπιδαιμία/tc 240mg/dL Παιδί: ΣΔ, υπέρταση, ΔΜΣ>95%, μέτρια-σοβαρή νόσο Καθολικός έλεγχος Όχι συστηματικός έλεγχος Έλεγχος λιπιδίων νηστείας σε ομάδες υψηλού κινδύνου Καθολικός έλεγχος Υπερβαρότητα και Παχυσαρκία Όχι ειδικές συστάσεις Αναγνώριση παιδιών σε κίνδυνο για παχυσαρκία (παχύσαρκοι γονείς, υπερβολική αύξηση ΔΜΣ) Αναγνώριση παιδιών σε κίνδυνο για παχυσαρκία (παχύσαρκοι γονείς, υπερβολική αύξηση ΔΜΣ, μεταβολή στη σωματική δραστηριότητα) για στοχευμένη δίαιτα/εκπαίδευση στη σωματική δραστηριότητα Σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2 Υπερβαρότητα ΚΑΙ 2 παράγοντες κινδύνου: 1) Οικογενειακό ιστορικό ΣΔ2 σε συγγενείς 1 ου ή 2 ου βαθμού 2) Φυλή/Εθνικότητα (Αμερικανοί, Αφρο-Αμερικανοί, Ασιάτες) 3) Ενδείξεις αντίστασης στην ινσουλίνη (μελανίζουσα ακάνθωση, υπέρταση, δυσλιπιδαιμία, ΣΠΩ) Ανά 2ετία έλεγχος με γλυκόζη νηστείας * Μέτρηση ΑΠ από τη γέννηση: νεογνικές επιπλοκές, συγγενή καρδιοπάθεια, ανωμαλίες νεφρών/ουροποιητικού, μεταμόσχευση οργάνου, κακοήθεια, φαρμακευτική θεραπεία National Heart, Lung, and Blood Institute (NHLBI) Expert Panel on Integrated Guidelines for Cardiovascular Health and Risk Reduction in Children and Adolescents, Pediatrics 2011

28 Παχυσαρκία: Νόσος American Medical Association 2013 Συστάσεις για Πρόληψη Παχυσαρκίας Endocrine Society, 2008 Κλινικοί: Προαγωγή και Συμμετοχή στην Εκπαίδευση υγιεινών συνηθειών διατροφής & δραστηριότητας Παιδιά & Γονείς Σχολεία Κοινότητα

29 Από τη θεωρία στην πράξη Πρόγραμμα πρόληψης, προαγωγής της υγείας και αγωγής της υγείας στον εφηβικό πληθυσμό 16 γυμνασίων και 11 λυκείων των δήμων Παλαιού Φαλήρου, Αγίου Δημητρίου Αττικής και Αλίμου ύστερα από έλεγχο για χαρακτηριστικά μεταβολικού συνδρόμου χρησιμοποιώντας λύσεις φορητής τηλεϊατρικής

30 Αξιολόγηση: τυχαίο δείγμα (~2000 έφηβοι) ετών Ερωτηματολόγια διαιτητικών συνηθειών εφήβων φυσικής δραστηριότητας εφήβων κοινωνικο-δημογραφικών χαρακτηριστικών (γονείς) αυτο-αποτελεσματικότητας για την άσκηση αυτο-αποτελεσματικότητας για τη διατροφή Μετρήσεις για χαρακτηριστικά μεταβολικού συνδρόμου εντός 2-3 πρώτων σχολικών ωρών με νύξη δέρματος δακτύλου με φορητές ιατρικές συσκευές τηλεϊατρικής (γλυκοζόμετρο, μετρητή αρτηριακής πίεσης, χοληστερόλης, τριγλυκεριδίων και ψηφιακό αναλυτή σύστασης σώματος)

31 Τηλεϊατρική Δημιουργία Ηλεκτρονικού Ιατρικού Φακέλου Αισθητήρες (βάρους, ΑΠ, γλυκόζης, τριγλυκεριδίων, χοληστερόλης) καταγράφουν και αποστέλλουν τα βιοσήματα μέσω Bleutooth στην εφαρμογή vidahealth, η οποία βρίσκεται εγκατεστημένη στο laptop και στην συνέχεια αποστέλλονται αυτόματα μέσω internet 3G/GPRS στον ηλεκτρονικό ιατρικό φάκελο Eξουσιοδοτημένη πρόσβαση σε δομημένη ιατρική πληροφορία Aνάλυση, επεξεργασία Eύκολα και γρήγορα προσβάσιμος

32 Παρέμβαση Δράσεις Εκπαίδευσης και Ευαισθητοποίησης Εφήβων, Κηδεμόνων, Εκπαιδευτικών, Επαγγελματιών Υγείας σχετικά με την ισορροπημένη διατροφή και τον δραστήριο τρόπο ζωής - ανοιχτές και στην κοινότητα. Δυνατότητα επικοινωνιακής παρέμβασης Χορήγηση στο σχολείο ενός φρούτου για κάθε έφηβο στους μισούς εφήβους που οι τάξεις τους θα επιλεχθούν τυχαία, στην προσπάθεια να υιοθετηθεί μια υγιεινή διατροφική συνήθεια στο σχολείο Οδηγοί διατροφής Μετά το τέλος του χρόνου των παρεμβάσεων, θα γίνουν εκ νέου μετρήσεις των χαρακτηριστικών κινδύνου σε όλους τους εφήβους του δείγματος για να εκτιμηθούν τυχόν αλλαγές.

33

34 Πρόγραμμα Διαδικτυακής Παρέμβασης για την Πρόληψη και Αντιμετώπιση της Εφηβικής Παχυσαρκίας (Ε.Κ.Ε.Ι.) Παραδοσιακές παρεμβάσεις: αμφίβολη αποτελεσματικότητα Επείγουσα ανάγκη διερεύνησης καινοτόμων, χαμηλού κόστους μεθόδων παρέμβασης που στοχεύουν την τροποποίηση της συμπεριφοράς σε θέματα διατροφής και σωματικής δραστηριότητας. Internet: ανέξοδη υποσχόμενη μέθοδος παροχής υπηρεσιών στους εφήβους Προσβασιμότητα, ευκολία, προεξάρχουσα μέθοδος επικοινωνίας, εκπαίδευσης & ψυχαγωγίας Συμπεριφορική παρέμβαση μέσω διαδραστικής διαδικτυακής πλατφόρμας με στόχο τη βελτίωση της διατροφής, της σωματικής δραστηριότητας & γενικότερης σωματικής και ψυχικής υγείας των παιδιών και των εφήβων

35 Ευχαριστώ θερμά