Οδηγός των προγραµµάτων και ενεργειών

Transcript

1 1 Γενική ιεύθυνση Εκπαίδευσης και Πολιτισµού ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ Οδηγός των προγραµµάτων και ενεργειών Περιεχόµενα Πρόλογος 3 Τα προγράµµατα Σωκράτης 4 Comenius: σχολική εκπαίδευση 8 Erasmus : τριτοβάθµια εκπαίδευση 11 Grundtvig : εκπαίδευση ενηλίκων και άλλα εκπαιδευτικές ενέργειες 14 Lingua 16 Minerva : οι νέες τεχνολογίες στην υπηρεσία της εκπαίδευσης 18 Παρατήρηση και καινοτοµία 20 Οι κοινές ενέργειες 22 Συνοδευτικά µέτρα 23 Leonardo da Vinci 24 Νεολαία 30 Tempus 42 Πολιτισµός MEDIA Plus 49 Οι ενέργειες elearning 53 Οδηγία «Τηλεόραση χωρίς σύνορα» 55 Οι Netd@ys Europe : Ευρωπαϊκό έτος γλωσσών 57 Ενέργεια Jean Monnet 58 EUROPASS-Κατάρτιση 60 PRINCE 61 Europe Direct/Άµεση Ευρώπη 62 Σύµπραξη µε την κοινωνία των πολιτών 63 ίκτυα και κέντρα ευρωπαϊκής πληροφόρησης 65 Αδελφοποίηση πόλεων 66 Συνεργασία ΕE/Καναδά 67 Συνεργασία ΕE/Ηνωµένων Πολιτειών της Αµερικής 68

2 2 Αθλητισµός 69 Άλλες υπηρεσίες δηµοσίου συµφέροντος παρεχόµενες από Τη γενική ιεύθυνση εκπαίδευσης και Πολιτισµού 70 Ευρετήριο διευθύνσεων 72

3 3 Πρόλογος Προσφερόµενες ευκαιρίες Με το πέρασµα στο 2000, έκανε την εµφάνισή της µια νέα γενιά προγραµµάτων και ενεργειών µε την ώθηση της Γενικής ιεύθυνσης Εκπαίδευσης και Πολιτισµού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Τα προγράµµατα έχουν σχέση µε την εκπαίδευση, την κατάρτιση, τη νεολαία, τον πολιτισµό, τον αθλητισµό, την ιθαγένεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης: θέµατα που βρίσκονται στο επίκεντρο της καθηµερινής ζωής. Αφορούν τους ανθρώπινους πόρους που αποτελούν το βασικότερο πλούτο της Ευρώπης. Ονοµάζονται, µεταξύάλλων, Socrates, Leonardo da Vinci, Νεολαία, Tempus, Πολιτισµός 2000 και Media. Τα εν λόγω προγράµµατα και οι ενέργειες, ενώ επιδιώκουν συγκεκριµένους στόχους, παρουσιάζουν πολλά κοινά σηµεία. Υποστηρίζουν την κινητικότητα των ατόµων, την δροµολόγηση πρότυπων σχεδίων, την ανταλλαγή ιδεών και πρακτικών. Ενθαρρύνουν την ευρωπαϊκή συνεργασία σε κάθε επίπεδο, επιδιώκουν την ποιότητα και προωθούν την καινοτοµία. Απευθύνονται σε µια ευρεία κατηγορία φορέων, ιδρυµάτων και ενώσεων. Καλύπτουν όχι λιγότερο από 31 ευρωπαϊκά κράτη. Επίσης βασίζονται σε θεµελιώδεις αξίες, όπως η προώθηση της ισότητας των ευκαιριών, η άσκηση µιας δυναµικής ιθαγένειας, η µάθηση σε ένα πολυπολιτισµικό πλαίσιο ή ακόµα και η ανάγκη για δια βίου εκπαίδευση και κατάρτιση. Τα προγράµµατα και οι ενέργειες που αφορούν την εκπαίδευση και τον πολιτισµό λειτουργούν ως κίνητρα, χάρη στα οποία χορηγείται οικονοµική ενίσχυση σε µυριάδες σχέδια, από τα οποία επωφελούνται εκατοντάδες δισεκατοµµύρια άτοµα. Ενθαρρύνουν µε εντυπωσιακό τρόπο τις πρωτοβουλίες και προσφέρουν µια σηµαντική πηγή συγκεκριµένων ευκαιριών. Για τη σωστή εκµετάλλευση όλων αυτών των ευκαιριών, πρέπει ακόµα να είναι δυνατή η έγκαιρη πρόσβαση στις κατάλληλες πληροφορίες και ο σωστός προσανατολισµός. Ο «οδηγός των προγραµµάτων και των ενεργειών» απευθύνεται στα σχολεία, στα πανεπιστήµια, στα κέντρα κατάρτισης, στις επιχειρήσεις, στους επαγγελµατίες του πολιτισµούκαι των µέσων ενηµέρωσης, στις περιφερειακές και στις τοπικές αρχές, στους µη κυβερνητικούς οργανισµούς, και, τέλος, στους µυριάδες φορείς υλοποίησης του κλάδου που επιθυµούν να προβάλλουν ένα σχέδιο µε ευρωπαϊκή διάσταση και θα ήθελαν να γνωρίζουν εάν µπορούν να βασιστούν στην κοινοτική υποστήριξη. Το πλεονέκτηµα του εν λόγω έργου είναι ότι περιλαµβάνει, σε µια µοναδική δηµοσίευση, το σύνολο των µηχανισµών και των διαδικασιών που καθιστούν δυνατή την πρόσβαση. Ο στόχος του είναι κυρίως πρακτικός: να απαντήσει µε απλά λόγια στα συχνότερα ερωτήµατα, να προσανατολίσει τον αναγνώστη σε άλλες πηγές πληροφοριών, καθώς και να τον ενηµερώσει για τους αρµόδιους οργανισµούς στη χώρα του Η Ευρώπη της εκπαίδευσης και του πολιτισµού - η Ευρώπη των πολιτών - βρίσκεται σε κίνηση. Είναι επιτακτική η ανάγκη να το εκµεταλλευτούν πλήρως όλες και όλοι. Viviane Reding Επίτροπος εκπαίδευσης και πολιτισµού

4 4 ΤΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΣΩΚΡΑΤΗΣ Στόχοι Το Σωκράτης είναι το ευρωπαϊκό πρόγραµµα για την εκπαίδευση. Στόχο έχει την προαγωγή της ευρωπαϊκής διάστασης και τη βελτίωση της ποιότητας της εκπαίδευσης ενθαρρύνοντας τη συνεργασία µεταξύ των χωρών που συµµετέχουν. Το πρόγραµµα αυτό φιλοδοξεί να αναπτύξει µια Ευρώπη της γνώσης και, µε αυτόν τον τρόπο, να ανταποκριθεί καλύτερα στις µεγάλες προκλήσεις του αιώνα: προαγωγή της δια βίου εκπαίδευσης, ενθάρρυνση της πρόσβασης όλων στην εκπαίδευση, απόκτηση αναγνωρισµένων προσόντων και ικανοτήτων. Ειδικότερα, το πρόγραµµα Σωκράτης επιδιώκει την επίτευξη των εξής, πέντε, στόχων: να ενισχύσει την ευρωπαϊκή διάσταση της εκπαίδευσης σε όλα τα επίπεδα να βελτιώσει τη γνώση ευρωπαϊκών γλωσσών να προαγάγει τη συνεργασία και την κινητικότητα σε όλους τους κλάδους της εκπαίδευσης να ενθαρρύνει την καινοτοµία στην εκπαίδευση να προαγάγει την ισότητα των ευκαιριών σε όλους τους τοµείς της εκπαίδευσης Το πρόγραµµα Σωκράτης έρχεται να συµπληρώσει τη ενέργεια των κρατών µελών τα οποία όµως φέρουν πλήρως την ευθύνη ως προς το περιεχόµενο της εκπαίδευσης και οργάνωσης του εκπαιδευτικούσυστήµατος, καθώς επίσης και ως προς την πολιτιστική και γλωσσική τους ιδιαιτερότητα. Είναι 31 χώρες συνολικά. Χώρες Τα 15 κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης: Γερµανία, Αυστρία, Βέλγιο, ανία, Ισπανία, Φινλανδία, Γαλλία, Ελλάδα, Ιρλανδία, Ιταλία, Λουξεµβούργο, Κάτω Χώρες, Πορτογαλία, Ηνωµένο Βασίλειο, Σουηδία. Οι τρεις χώρες ΕΖΕΣ/ΕΟΧ: Ισλανδία, Λιχτενστάιν, Νορβηγία Οι 10 συνδεδεµένες χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης : Βουλγαρία, Εσθονία, Ουγγαρία, Λετονία, Λιθουανία, Πολωνία, Τσεχική ηµοκρατία, Σλοβακία, Σλοβενία. Κύπρος, Μάλτα και, από το 2001, η Τουρκία ικαιούχοι Το πρόγραµµα Σωκράτης αφορά όλους τους παράγοντες της εκπαιδευτικής κοινότητας : τους µαθητές καθ όλη τη διάρκεια της υποχρεωτικής εκπαίδευσης, τους φοιτητές, τους - νέους και λιγότερο νέους - που «ξανακάθονται στα θρανία» τους εκπαιδευόµενους ή εργαζόµενους διδάσκοντες, το εκπαιδευτικό, διοικητικό και διευθυντικό προσωπικό

5 5 όλων των ειδών τα εκπαιδευτικά ιδρύµατα αλλά και όλους τους ενδιαφερόµενους εκτός εκπαιδεύσεως φορείς : τους υπαλλήλους και υπεύθυνους για τη λήψη αποφάσεων. Τις δηµοτικές και περιφερειακές αρχές, τις οµοσπονδίες γονέων, τους κοινωνικούς εταίρους, τις επιχειρήσεις, τις ενώσεις και τις ΜΚΟ ιάρκεια Μετά την πρώτη πενταετή ( ) φάση το πρόγραµµα Σωκράτης ανανεώθηκε για επτά χρόνια ( ). Νοµική βάση Τα άρθρα 149 και150 της συνθήκης ΕΚ. Η Απόφαση 253/2000/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου, της 24/1/2000 (ΕΕ L28της 3/2/2000). Προϋπολογισµός Το πρόγραµµα Σωκράτης διαθέτει προϋπολογισµό ύψους 1850 εκατοµµυρίων ευρώ για επτά χρόνια. Αρµόδιοι Η εφαρµογή του προγράµµατος Σωκράτης αποτελεί ευθύνη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (Γενική ιεύθυνση Εκπαίδευσης και Πολιτισµού), επικουρούµενης από την επιτροπή Σωκράτης, η οποία αποτελείται από εκπροσώπους των κρατών µελών, ενώ την προεδρία ασκεί η Επιτροπή. Εξάλλου, για το Σωκράτης, σε κάθε µία από τις χώρες που συµµετέχουν, δηµιουργήθηκαν εθνικά γραφεία. Τα γραφεία, τα οποία διαδραµατίζουν ρόλο συνδέσµου µε τους πολίτες, διαχειρίζονται µεγάλο µέρος του προγράµµατος Σωκράτης και επιτελούν σηµαντική λειτουργία ενηµέρωσης. Τρόπος συµµετοχής Οι διαδικασίες υποβολής και επιλογής των αιτήσεων χρηµατοδότησης ποικίλουν σηµαντικά ανάλογα µε το εάν πρόκειται για κεντρική ενέργεια που διαχειρίζεται η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ή για αποκεντρωµένη ενέργεια που διαχειρίζονται τα εθνικά γραφεία, που έχουν ορίσει οι συµµετέχουσες χώρες (για λεπτοµερέστερα στοιχεία, βλ. παρακάτω την περιγραφή των διαφόρων ενεργειών του Σωκράτης ). Περισσότερες πληροφορίες; Μπορείτε : να συµβουλευτείτε το εθνικό γραφείο Σωκράτης της χώρας σας : βλ. τις διευθύνσεις στη σελίδα να υποβάλετε ερωτήσεις στον ιστοχώρο Socrates της Ευρωπαϊκής Επιτροπής: Socrates.html να συµβουλευθείτε τον Οδηγό υποψηφίου του Σωκράτης, που παρέχει όλες τις λεπτοµέρειες για τις διάφορες ενέργειες και τα µέσα συµµετοχής. Οοδηγός αυτός, που διατίθεται σε ένδεκα γλώσσες, µπορεί να τηλεφορτωθεί στο ιαδίκτυο (βλ. ιστοσελίδα παραπάνω) ή µπορεί να αναζητηθεί στα εθνικά γραφεία. Ενέργειες

6 6 Το πρόγραµµα Σωκράτης περιλαµβάνει οκτώ ενέργειες. Οι τρεις πρώτες αντιστοιχούν στα τρία στάδια της εκπαιδευτικής πορείας σε όλη τη διάρκεια της ζωής του ανθρώπου : σχολείο, πανεπιστήµιο, εκπαίδευση ενηλίκων. Οι πέντε ακόλουθες ενέργειες αφορούν εγκάρσια µέτρα. 1. Comenius : σχολική εκπαίδευση, 2. Erasmus : τριτοβάθµια εκπαίδευση, 3. Grundtvig : εκπαίδευση ενηλίκων και άλλες εκπαιδευτικές οδοί, 4. Lingua : εκµάθηση ευρωπαϊκών γλωσσών, 5. Minerva : τεχνολογίες της πληροφόρησης και της επικοινωνίας στην εκπαίδευση, 6. Παρατήρηση και καινοτοµία των εκπαιδευτικών συστηµάτων και πολιτικών, 7. Κοινές ενέργειες µε άλλα ευρωπαϊκά προγράµµατα, 8. Συνοδευτικά µέτρα. Είδη δραστηριοτήτων Το πρόγραµµα Σωκράτης στηρίζει τα ακόλουθα είδη δραστηριοτήτων: διακρατική κινητικότητα προσώπων στον τοµέα της εκπαίδευσης στην Ευρώπη πρότυπα σχέδια που βασίζονται σε διακρατικές συµπράξεις που έχουν σχεδιαστεί για να προαγάγουν την καινοτοµία και την ποιότητα της εκπαίδευσης προαγωγή των γλωσσικών γνώσεων και της κατανόησης διαφορετικών πολιτισµών χρησιµοποίηση των τεχνολογιών πληροφοριών και επικοινωνιών (TΠΕ) στον τοµέα της εκπαίδευσης δίκτυα διακρατικής συνεργασίας που διευκολύνουν την ανταλλαγή εµπειριών και ορθών πρακτικών παρατήρηση και συγκριτική ανάλυση των εκπαιδευτικών συστηµάτων και των πολιτικών σε εκπαιδευτικά θέµατα δραστηριότητες που αποσκοπούν στην ανταλλαγή πληροφοριών, στη διάδοση ορθών πρακτικών και στην προαγωγή της καινοτοµίας. Κοινές προτεραιότητες Κάθε ενέργεια προβλέπει προτεραιότητες που µπορεί να είναι σταθερές ή να αλλάζουν από χρόνο σε χρόνο. Εξάλλου όλες οι ενέργειες έχουν ως στόχο την ειδική στήριξη των λιγότερο ευνοηµένων τµηµάτων του κοινούκαι αποσκοπούν στην προαγωγή της ισότητας των ευκαιριών µεταξύανδρών και γυναικών, στην ενσωµάτωση των ατόµων µε ειδικές ανάγκες και στην καταπολέµηση του ρατσισµού. ίδεται ιδιαίτερη προσοχή στην εκµάθηση των γλωσσών, ιδίως εκείνων που χρησιµοποιούνται και διδάσκονται λιγότερο. Επίσης, υπογραµµίζεται η σηµασία των σπουδών σε πολυπολιτισµικό περιβάλλον, ως θεµέλιος λίθος της ευρωπαϊκής ιθαγένειας. Οι νέες τεχνολογίες πληροφοριών και επικοινωνιών αποτελούν άλλη προτεραιότητα του προγράµµατος, στο βαθµό που εξυπηρετούν µια δυναµική παιδαγωγική και συµβάλλουν στην καινοτοµία. Μερικά αριθµητικά στοιχεία

7 7 Από το 1995 έως το 1999 Για το Erasmus : 2000 Πανεπιστήµια συνδέθηκαν µε θεσµική σύµβαση δηµιουργήθηκαν 35 πανεπιστηµιακά θεµατικά δίκτυα χορηγήθηκαν υποτροφίες κινητικότητας σε σπουδαστές διδάσκοντες έκαναν χρήση της του δικαιώµατος για κινητικότητα του εκπαιδευτικούπροσωπικού. Για το Comenius : σχολεία συνδέθηκαν µε συµπράξεις µεταξύσχολικών ιδρυµάτων χρήση του δικαιώµατος κινητικότητας έκαναν διδάσκοντες και διευθυντές. Για το Lingua : καθηγητές ξένων γλωσσών και βοηθοί καθηγητών ξένων γλωσσών έκαναν χρήση του δικαιώµατος κινητικότητας στο πλαίσιο των σχεδίων εκµάθησης ξένων γλωσσών µαθητές συµµετείχαν στα προγράµµατα ανταλλαγών.

8 8 Ενέργεια 1 COMENIUS: Η ΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗ Σε ποιους απευθύνεται Η ενέργεια Comenius αφορά το πρώτο στάδιο της εκπαίδευσης: από το νηπιαγωγείο στη δευτεροβάθµια εκπαίδευση (συµπεριλαµβανοµένης της τεχνικής και επαγγελµατικής εκπαίδευσης) περνώντας από την πρωτοβάθµια εκπαίδευση. Αφορά όλους τους φορείς της εκπαιδευτικής διαδικασίας διδάσκοντες, εκπαιδευτικό προσωπικό, µαθητές καταβάλλοντας προσπάθεια και για την κινητοποίηση και εξωσχολικών οργανισµών : ενώσεις γονέων, ΜΚΟ, τοπικές αρχές, επιχειρήσεις, κοινωνικοί εταίροι Στόχοι Ο στόχος του Comenius είναι η βελτίωση της ποιότητας της εκπαίδευσης, η ενίσχυση της ευρωπαϊκής διάστασης και η προαγωγή της εκµάθησης ξένων γλωσσών. Ιδιαίτερη σηµασία δίνεται επίσης σε ορισµένες γενικότερες ιδέες: την εκµάθηση σε πολυπολιτισµικό πλαίσιο, που αποτελεί την βάση της ευρωπαϊκής ιθαγένειας, τη στήριξη των λιγότερο ευνοηµένων µερίδων του κοινού, την καταπολέµηση της σχολικής αποτυχίας και του αποκλεισµού. ραστηριότητες Το Comenius αποτελείται από τρία σκέλη: 1) Τις συµπράξεις µεταξύσχολικών ιδρυµάτων ιακρίνονται τρεις κατηγορίες. Τα σχολικά σχέδια δίνουν τη δυνατότητα σε σχολεία (τουλάχιστον τρία από τρεις συµµετέχουσες χώρες) να εργαστούν σε θέµα κοινού ενδιαφέροντος. Σκοπός είναι να συµµετάσχει ο µεγαλύτερος δυνατός αριθµός τάξεων και να συµβάλουν έτσι στη στενότερη συνεργασία, κυρίως µεταξύδιαφορετικών τάξεων και διαφορετικών ειδών σχολείων. Η προαγωγή της ενεργούσυµµετοχής των µαθητών αποτελεί προτεραιότητα και, στο εξής, µικρός αριθµός µαθητών µπορεί να µετακινείται στο εξωτερικό για να προετοιµάσει και να σχεδιάσει, µαζί µε τους καθηγητές, το ευρωπαϊκό πρόγραµµα. Τα γλωσσικά σχέδια αφορούν δύο εκπαιδευτικά ιδρύµατα από δύο ευρωπαϊκές χώρες. Βασικός άξονας του σχεδίου πρέπει να είναι η εκµάθηση ξένων γλωσσών. Θα δοθεί προτεραιότητα στις λιγότερο διαδεδοµένες και τις λιγότερο διδασκόµενες γλώσσες. Θα καταλήγουν συνήθως σε ανταλλαγές που θα συγκεκριµενοποιούνται µε διαµονή στο εκπαιδευτικό ίδρυµα-εταίρο και µε ανταπόδοση της επίσκεψης (ελάχιστη ηλικία των µαθητών:14 ετών). Στα σχέδια σχολικής ανάπτυξης συµµετέχουν τα σχολεία (τουλάχιστον τρία σχολεία από τρεις συµµετέχουσες χώρες) ως εκπαιδευτικά ιδρύµατα. Τα σχολεία αυτά καλούνται να µοιραστούν τις εµπειρίες τους και να ανταλλάξουν απόψεις ως προς τις µεθόδους διδασκαλίας και τους τρόπους οργάνωσης και διαχείρισης επί θεµάτων κοινούενδιαφέροντος: για παράδειγµα η πρόληψη της βίας στα σχολεία, η ενσωµάτωση µαθητών από διαφορετικό κοινωνικό και πολιτιστικό περιβάλλον. Αφορά εποµένως όλα τα σχολεία, ως εκπαιδευτικούς οργανισµούς.

9 9 2) Η αρχική και συνεχής κατάρτιση του προσωπικούπου συµµετέχει στη σχολική εκπαίδευση Χρηµατοδοτούνται δύο είδη δραστηριοτήτων: Σχέδια πολυµερούς συνεργασίας µεταξύδιαφόρων ειδών εκπαιδευτικών ιδρυµάτων, ιδίως µεταξύιδρυµάτων αρχικής ή συνεχούς κατάρτισης των διδασκόντων. Στόχος των σχεδίων αυτών είναι η κατάρτιση προγραµµάτων, σειρών µαθηµάτων, στρατηγικής ή διδακτικούυλικούγια την κατάρτιση του εκπαιδευτικούπροσωπικούκαι για να χρησιµοποιηθεί στις τάξεις. Πέραν της συµβολής αυτών των σχεδίων στην βελτίωση της ποιότητας της κατάρτισης και πέραν της ευρωπαϊκής της διάστασης, η δηµιουργία δεσµών µεταξύσυναδέλφων που εργάζονται στο συγκεκριµένο τοµέα σε διάφορες ευρωπαϊκές χώρες θα αποτελέσει πολύτιµο στοιχείο. Ατοµικές υποτροφίες που χορηγούνται σε αυριανούς διδάσκοντες (συµπεριλαµβανοµένων των βοηθών για τους µελλοντικούς καθηγητές ξένων γλωσσών, σε εργαζόµενους καθηγητές και σε άλλες κατηγορίες της θεσµοθετηµένης ή µη εκπαίδευσης (διευθυντές σχολείων, επιθεωρητές, σύµβουλοι, διαµεσολαβητές ). Οι υποτροφίες αυτές θα χρησιµοποιηθούν για τη χρηµατοδότηση της κινητικότητας, περιόδων πρακτικής άσκησης σε σχολεία ή επιχειρήσεις στο εξωτερικό ή για την παρακολούθηση ευρωπαϊκών µαθηµάτων µε συναδέλφους από άλλες χώρες. 3) Η δηµιουργία δικτύων Comenius Τα δίκτυα Comenius έχουν καταρχήν ως στόχο τη δηµιουργία συνεργίας µεταξύτων σχεδίων σχολικών συµπράξεων και σχεδίων σχετικών µε την κατάρτιση του προσωπικού, την αύξηση του αριθµού του αλλά και τον εµπλουτισµό και τη συµπλήρωσή του. Ένα δίκτυο Comenius δηµιουργείται σε θεµατική βάση κοινούενδιαφέροντος. Είναι καταρχήν η προγραµµατική βάση που επιτρέπει στα άτοµα και στους θεσµούς που συµµετέχουν στο Comenius να εντείνουν τη συνεργασία τους και να τη διατηρήσουν χρονικά. Αποτελεί επίσης φόρουµ προβληµατισµούκαι πλαίσιο συνεργασίας, µε σκοπό την προαγωγή καινοτόµων πρακτικών σχετικών µε τον συγκεκριµένο θεµατικό τοµέα. 1) οι σχολικές συµπράξεις Χρηµατοδότηση Η χρηµατοδότηση της Επιτροπής διαιρείται σε δύο µέρη : ένα κατ αποκοπή ποσό ανά σχέδιο και ανά έτος ένα κυµαινόµενο ποσό για τη διακρατική κινητικότητα, το οποίο εξαρτάται από τον αριθµό των συµµετεχόντων διδασκόντων και µαθητών. Προστίθεται στο κατ αποκοπή ποσό. Σχετικά µε το κατ αποκοπή ποσό : Σχολικά σχέδια : 2000 ευρώ για το συντονιστικό σχολείο και 1500 ευρώ ανά συνεργαζόµενο σχολείο (το χρόνο). Γλωσσικά σχέδια: 1500 έως 2000 ευρώ για το συντονιστικό σχολείο και το συνεργαζόµενο σχολείο. Συνήθως η χρηµατοδότηση διατίθεται µόνο για ένα χρόνο.

10 10 Σχέδια σχολικής ανάπτυξης : 2000 ευρώ για το συντονιστικό σχολείο και 1500 ευρώ για κάθε συνεργαζόµενο σχολείο (το χρόνο). 2) Η αρχική και συνεχής κατάρτιση του προσωπικούπου ασχολείται µε τη σχολική εκπαίδευση Σχέδια πολυµερούς συνεργασίας : Το ύψος της χρηµατοδότησης, που διαρκεί το πολύ τρία χρόνια, συνήθως κυµαίνεται µεταξύ και ευρώ το χρόνο και διαµορφώνεται ανάλογα µε το σχέδιο το οποίο αφορά. Ατοµικές υποτροφίες : Η χρηµατοδότηση ποικίλει ανάλογα µε τη διάρκεια και τη µορφή της κινητικότητας, καθώς και ανάλογα µε τη χώρα υποδοχής. 3) ίκτυα Comenius Το ύψος της χρηµατοδότησης, που διαρκεί το πολύτρία χρόνια, συνήθως κυµαίνεται µεταξύ και ευρώ το χρόνο και διαµορφώνεται ανάλογα µε το σχέδιο το οποίο αφορά. Υπάρχει δυνατότητα χορήγησης χρηµατοδοτήσεων, οι οποίες συνήθως δεν υπερβαίνουν τα 1000 ευρώ το άτοµο, και χορηγούνται στα µέλη του προσωπικούεπιλέξιµων ιδρυµάτων για συµµετοχή σε προπαρασκευαστικές επισκέψεις ή σεµινάρια. 4) Οι προπαρασκευαστικές επισκέψεις Για τα σχέδια πολυµερούς συνεργασίας σχετικά µε τα τρία σκέλη του Comenius, είναι δυνατό να χορηγηθεί χρηµατοδότηση για προπαρασκευαστικές επισκέψεις διάρκειας µιας εβδοµάδος το πολύ. Οι αιτήσεις υποβάλλονται στο εθνικό γραφείο του συντονιστή του σχεδίου. Τρόπος συµµετοχής 1. Οι συµπράξεις µεταξύσχολικών ιδρυµάτων : πρόκειται για αποκεντρωµένη ενέργεια. Αυτό σηµαίνει ότι η επιλογή των αιτήσεων, οι συµβάσεις και οι πληρωµές είναι θέµατα που διαχειρίζονται οι εθνικές αρχές κάθε χώρας. Οι αιτήσεις πρέπει να συνοδεύονται από «σχέδιο Comenius». Στο έγγραφο αυτό, το σχολείο περιγράφει εν συντοµία τις ευρωπαϊκούχαρακτήρα δραστηριότητές του και τα προσδοκώµενα αποτελέσµατα για τη µελλοντική ανάπτυξη του σχολείου. Η ίδια διαδικασία εφαρµόζεται κι εάν ένα σχολείο θέλει να δεχθεί βοηθό καθηγητή ξένης γλώσσας Comenius. 2. Η αρχική και συνεχής κατάρτιση του διδακτικούπροσωπικού Σχέδια πολυµερούς συνεργασίας : πρόκειται για κεντρική ενέργεια. Οι αιτήσεις υποβάλλονται στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία λαµβάνει και τις σχετικές αποφάσεις. Ατοµικές υποτροφίες : πρόκειται για αποκεντρωµένη ενέργεια. Οι αιτήσεις υποβάλλονται στο εθνικό γραφείο του υποψηφίου 3. Τα δίκτυα Comenius : πρόκειται για κεντρική ενέργεια µε διαδικασία επιλογής σε δύο στάδια : υποβολή σχεδίου πρότασης και, σε περίπτωση προεπιλογής, υποβολή ολοκληρωµένης πρότασης. Οι αιτήσεις υποβάλλονται στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

11 11 Ενέργεια 2 ERASMUS : ΤΡΙΤΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗ Στόχοι Το Erasmus έχει ως στόχο τη βελτίωση της ποιότητας της τριτοβάθµιας εκπαίδευσης και την ενίσχυση της ευρωπαϊκής της διάστασης. Για το σκοπό αυτό, ενθαρρύνει τη διακρατική συνεργασία µεταξύτων πανεπιστηµίων, δίνει ώθηση στην ευρωπαϊκή κινητικότητα φοιτητών και διδακτικούπροσωπικούκαι συµβάλλει στη µεγαλύτερη διαφάνεια και στην ακαδηµαϊκή αναγνώριση των διπλωµάτων και των σπουδών σε ολόκληρη την Κοινότητα. Τρόπος λειτουργίας Τα συµµετέχοντα πανεπιστήµια συνάπτουν µε την Επιτροπή «θεσµικές συµβάσεις», οι οποίες περιλαµβάνουν όλες τις δραστηριότητες που έχουν εγκριθεί στο πλαίσιο του Erasmus. Συµµετοχή Το πρόγραµµα Erasmus απευθύνεται στα πανεπιστήµια (συµµετέχουν όλα σχεδόν τα ευρωπαϊκά πανεπιστήµια) αλλά, επίσης, και σε όλα τα άλλα αναγνωρισµένα εκπαιδευτικά ιδρύµατα τριτοβάθµιας, µη πανεπιστηµιακής εκπαίδευσης, καθώς επίσης και στα εκπαιδευτικά ιδρύµατα µεταπτυχιακών σπουδών. ικαιούχοι Οι δύο βασικές οµάδες δικαιούχων του Erasmus είναι οι φοιτητές και το διδακτικό προσωπικό. Το Erasmus παρέχει επίσης δυνατότητες συµµετοχής στην ευρωπαϊκή συνεργασία και στο διοικητικό προσωπικό. ραστηριότητες Κινητικότητα των φοιτητών Με το πρόγραµµα Erasmus, οι φοιτητές µπορούν να σπουδάσουν, για χρονικό διάστηµα 3 έως 12 µηνών, σε άλλη συµµετέχουσα χώρα. Η βασική αρχή είναι η πλήρης αναγνώριση από το εκπαιδευτικό ίδρυµα καταγωγής των σπουδών στο εξωτερικό, χάρη στο Ευρωπαϊκό σύστηµα ακαδηµαϊκών µονάδων µεταφεροµένων σε όλη την Κοινότητα (ECTS), το οποίο διευκολύνει την ακαδηµαϊκή αναγνώριση των περιόδων σπουδών µεταξύσυνεργαζόµενων ιδρυµάτων. Για να κινηθούν εποµένως εντός του πλαισίου αυτούχρειάζεται προηγούµενη συµφωνία µεταξύτων ενδιαφεροµένων πανεπιστηµίων. Το διδακτικό προσωπικό Πολλές πτυχές του Erasmus αφορούν άµεσα το διδακτικό προσωπικό Οι ανταλλαγές εκπαιδευτικού προσωπικού. Το Erasmus χρηµατοδοτεί τους καθηγητές που κάνουν παραδόσεις, συνήθως σύντοµης διάρκειας, που αποτελούν αναπόσπαστο µέρος του προγράµµατος σπουδών συνεργαζόµενου πανεπιστήµιου, σε άλλη ευρωπαϊκή χώρα. Αυτούτου είδους η εµπειρία έχει θετική επίδραση τόσο στους καθηγητές όσο και στους φοιτητές, ιδίως εκείνους που δεν έχουν δυνατότητα να συµµετάσχουν σε ανταλλαγές. Η από κοινού κατάρτιση προγραµµάτων µαθηµάτων. Τουλάχιστον τρία εκπαιδευτικά ιδρύµατα (από διαφορετικές χώρες) µοιράζονται τους πόρους που

12 12 διαθέτουν για την από κοινούανάπτυξη προγράµµατος σπουδών, σπονδυλωτών διδακτικών ενοτήτων, ή κύκλου µαθηµάτων. Αυτό είναι δυνατό σε όλες τις επιστήµες και όχι µόνο σε ευρωπαϊκή ύλη. Τα εντατικά προγράµµατα. Στα πανεπιστήµια που οργανώνουν εντατικά µαθήµατα (για παράδειγµα στο πλαίσιο θερινών µαθηµάτων) δύναται να χορηγηθεί κοινοτική χρηµατοδότηση, εφόσον τα µαθήµατα αυτά έχουν ευρωπαϊκή διάσταση. Αυτά τα προγράµµατα βραχείας διάρκειας αποτελούν πρόσθετη επιλογή για τους διδάσκοντες και τους φοιτητές ώστε να συµµετάσχουν στην ευρωπαϊκή διάσταση και αποτελούν αποτελεσµατικό µέσο για τη µεταφορά των αποτελεσµάτων της έρευνας στα εκπαιδευτικά προγράµµατα. Τα θεµατικά δίκτυα. Σε έναν συγκεκριµένο επιστηµονικό κλάδο ή θέµα, τα τµήµατα ή οι σχολές των πανεπιστηµίων, σε συνεργασία µε τα ερευνητικά κέντρα, τις επαγγελµατικές ενώσεις, τις ενώσεις ακαδηµαϊκούδιδακτικού προσωπικούή φοιτητών µπορούν να δηµιουργήσουν ευρωπαϊκό δίκτυο το οποίο λειτουργεί ως ευρύπεδίο ανάλυσης και διαλόγου. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή χορηγεί χρηµατοδότηση για τα θεµατικά δίκτυα, των οποίων η σύµπραξη είναι αντιπροσωπευτική, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, του συγκεκριµένου επιστηµονικού κλάδου ή θέµατος Η κινητικότητα των σπουδαστών : Χρηµατοδότηση Οι υποτροφίες για την κινητικότητα των σπουδαστών που διατίθενται στο πλαίσιο του Erasmus χορηγούνται από τα εθνικά γραφεία. Το ύψος των υποτροφιών εξαρτάται από την πολιτική που εφαρµόζει κάθε εθνικό γραφείο και εξαρτάται ιδίως από το συνολικό αριθµό των αιτήσεων φοιτητών σε κάθε χώρα. Ποικίλει εποµένως αισθητά από χώρα σε χώρα. Οι υποτροφίες Erasmus προστίθενται στις υποτροφίες που χορηγούν τα πανεπιστήµια, οι περιφέρειες ή τα κράτη. Έχουν προβλεφθεί ως συνεισφορά στα πρόσθετα έξοδα που συνεπάγονται οι σπουδές στο εξωτερικό. Επίσης, αξίζει να σηµειωθεί ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή µπορεί να χρηµατοδοτήσει εν µέρει και τη γλωσσική προετοιµασία των φοιτητών, πριν αρχίσουν τις σπουδές τους στο εξωτερικό. Οι ανταλλαγές καθηγητών : Οι υποτροφίες προβλέπονται ως συνεισφορά στις πρόσθετες δαπάνες που συνεπάγεται η διδασκαλία στο εξωτερικό. Η από κοινούκατάρτιση προγραµµάτων : Η χρηµατοδότηση χορηγείται για τρία χρόνια το πολύ. Ενδεικτικά αναφέρουµε ότι, για την περίοδο 1999/2000 η µέση χρηµατοδότηση για σχέδιο κατάρτισης προγραµµάτων ανήλθε σε ευρώ, µε συµµετοχή 6 εταίρων, κατά µέσο όρο, ανά σχέδιο. Τα εντατικά προγράµµατα : Η χρηµατοδότηση χορηγείται για την υλοποίηση εντατικών προγραµµάτων για ένα, δύο ή τρία συνεχόµενα χρόνια, παρατεινόµενη κάθε χρόνο. Η οµάδα συµµετεχόντων ή/και η θεµατολογία πρέπει να είναι διαφορετικές.

13 13 Ενδεικτικά αναφέρουµε ότι, για την περίοδο 1999/2000 η µέση χρηµατοδότηση για εντατικό πρόγραµµα ανήλθε σε ευρώ, για εννέα συµµετέχοντα εκπαιδευτικά ιδρύµατα κατά µέσο όρο. Τα θεµατικά δίκτυα : Τα σχέδια θεµατικών δικτύων µπορούν να χρηµατοδοτηθούν για τρία χρόνια το πολύ. Το ύψος της χρηµατοδότησης εξαρτάται από το µέγεθος και την έκταση του σχεδίου. Συµµετοχή Τα πανεπιστήµια υποβάλλουν αίτηση για θεσµική σύµβαση στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή απευθείας. Οι φοιτητές και το διδακτικό προσωπικό που ενδιαφέρονται για την κινητικότητα πρέπει να επικοινωνούν µε το γραφείο διεθνών σχέσεων του πανεπιστηµίου τους. Οι υποτροφίες χορηγούνται από το εθνικό γραφείο για το Erasmus, συνήθως µέσω του πανεπιστηµίου. Για τα εντατικά µαθήµατα, την ανάπτυξη προγραµµάτων και θεµατικών δικτύων, οι χρηµατοδοτήσεις χορηγούνται απευθείας από την Επιτροπή.

14 14 Ενέργεια 3 GRUNDTVIG : ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗ ΕΝΗΛΙΚΩΝ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΕΣ Ο ΟΙ Στόχοι Η εκπαίδευση δεν περιορίζεται στο σχολείο. Είναι µία διαδικασία που διαρκεί όλη µας τη ζωή ανεξαρτήτως ηλικίας και τόπου. Το πρόγραµµα Grundtvig αφορά την εκπαίδευση των ενηλίκων και άλλες εκπαιδευτικές οδούς. Αυτή η ενέργεια συµπληρώνει το Comenius (δευτεροβάθµια εκπαίδευση) και το Erasmus (τριτοβάθµια εκπαίδευση) αποτελεί τον τρίτο κρίκο της ίδιας εκπαιδευτικής αλυσίδας. Η σύνθεση του κλάδου της εκπαίδευσης των ενηλίκων διαφέρει ανάλογα µε τις χώρες και περικλείει ευρύφάσµα περιπτώσεων. Το Grundtvig επιδιώκει να βελτιώσει την πρόσβαση στη µάθηση για όλους όσους το επιθυµούν και όποια κι αν είναι η ηλικία τους: είτε για να επιστρέψουν στο σχολείο ή στο πανεπιστήµιο προκειµένου να αποκτήσουν νέα προσόντα και να βρουν ευκολότερα εργασία είτε για προσωπική και κοινωνική ικανοποίηση και για προσωπική ευχαρίστηση είτε για να µάθουν όσα χρειάζονται στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής ιθαγένειας, ώστε να είναι ενεργοί ευρωπαίοι πολίτες. Συµµετοχή Το Grundtvig απευθύνεται στους φορείς εκπαίδευσης ενηλίκων, είτε πρόκειται για θεσµοθετηµένα εκπαιδευτικά ιδρύµατα (σχολεία, πανεπιστήµια, εκπαιδευτικά ιδρύµατα για ενήλικες) είτε πρόκειται για άτυπες µορφές εκπαίδευσης (ενώσεις, βιβλιοθήκες, µουσεία, οργανώσεις γονέων ). ικαιούχοι Το Grundtvig απευθύνεται σε όλους εκείνους που έχουν υπερβεί την ηλικία της υποχρεωτικής εκπαίδευσης. Ευνοεί, ειδικότερα, εκείνους που διέρχονται λεπτές κοινωνικές καταστάσεις ή διαθέτουν λίγες βασικές γνώσεις. Το Grundtvig επιδιώκει επίσης να δώσει µια δεύτερη ευκαιρία στους ενήλικες (οποιασδήποτε ηλικίας) που αποκλείονται από το εκπαιδευτικό σύστηµα, βοηθώντας τους να αποκτήσουν βασικές γνώσεις, και να ξανακερδίσουν την εµπιστοσύνη τους, ή αναγνωρίζοντας ορισµένες ικανότητες και προσόντα που απέκτησαν εκτός εκπαίδευσης ραστηριότητες Με το Grundtvig, η Επιτροπή καλύπτει τέσσερα είδη δραστηριοτήτων. 1. Τα ευρωπαϊκά σχέδια συνεργασίας αφορούν τα εκπαιδευτικά ιδρύµατα και οργανισµούς για ενήλικες που θέλουν να υλοποιήσουν συγκεκριµένο σχέδιο ή ενέργεια µέσω της ευρωπαϊκής συνεργασίας. Παράδειγµα: τελειοποίηση συστηµάτων αναγνώρισης προσόντων που αποκτήθηκαν µε άτυπες µορφές εκπαίδευσης, ή, ακόµη, και η ανάπτυξη νέων µορφών κατάρτισης και νέων τεχνολογιών. 2. Οι εκπαιδευτικές συµπράξεις απευθύνονται σε µικρότερες οργανώσεις και καθιστούν δυνατή τη συνεργασία σε µικρότερη κλίµακα. Ευνοούν συνήθως την επαφή και τις κοινές δραστηριότητες µεταξύεταίρων από διαφορετικές χώρες, που

15 15 µπορεί να καταλήξουν, ενδεχοµένως, στη συνέχεια στην υλοποίηση πιο φιλόδοξων σχεδίων. Οι εκπαιδευτικές συµπράξεις αποσκοπούν στην κατάρτιση µικρών κοινών σχεδίων σε συγκεκριµένο θέµα και στην υλοποίηση άλλων δραστηριοτήτων, που καθιστούν δυνατή την ανταλλαγή εµπειριών, πρακτικών και µεθόδων, όπως τηλεδιασκέψεις, εκθέσεις, επισκέψεις 3. Οι υποτροφίες κινητικότητας για την κατάρτιση αφορούν τους υπεύθυνους κατάρτισης που αποφασίζουν να παρακολουθήσουν κατάρτιση, σε άλλη χώρα, συνήθως διάρκειας µίας έως τεσσάρων εβδοµάδων. Η κινητικότητα αυτή αφορά όλες τις κατηγορίες προσωπικούυπεύθυνου για την κατάρτιση ενηλίκων, µε την ευρεία έννοια του όρου: οι διδάσκοντες, οι διαχειριστές ή το διοικητικό προσωπικό, οι σύµβουλοι, οι µεσάζοντες και εκπαιδευτές. 4. Τα δίκτυα Grundtvig, τέλος, παρέχουν στους εκπαιδευτικούς φορείς σταθερή βάση για συζήτηση και καθιστούν δυνατή την ευρύτερη διάδοση των καινοτόµων πρακτικών και ιδεών στο συγκεκριµένο θέµα. Τα δίκτυα αυτά είναι δύο ειδών: τα θεµατικά δίκτυα, που αποτελούν φόρουµ διαλόγου για βασικά θέµατα, καιταδίκτυα σχεδίων, που παρέχουν, στα συµµετέχοντα σε σύµπραξη ιδρύµατα την ευκαιρία να συνεργαστούν στην προσπάθειά τους, διαδίδοντας ταυτόχρονα τα σχετικά αποτελέσµατά σε περισσότερους οργανισµούς. Χρηµατοδότηση Ευρωπαϊκά σχέδια συνεργασίας : τα σχέδια χρηµατοδοτούνται για τρία διαδοχικά έτη, το πολύ. Το ύψος της χρηµατοδότησης µπορεί να διαφέρει σηµαντικά από το ένα σχέδιο στο άλλο. Εκπαιδευτικές συµπράξεις : τα σχέδια χρηµατοδοτούνται συνήθως για ένα ή δύο χρόνια. Η χρηµατοδότηση αποτελείται από ένα ποσό το οποίο καταβάλλεται κατ αποκοπή και από ένα άλλο ποσό, το οποίο είναι κυµαινόµενο και αφορά τις δαπάνες για µετακινήσεις στο εξωτερικό. Κινητικότητα για κατάρτιση : τα σχέδια χρηµατοδοτούνται για τρία διαδοχικά έτη, το πολύ. Η χρηµατοδότηση ποικίλει από το ένα σχέδιο στο άλλο. ίκτυα Grundtvig : τα σχέδια των δικτύων χρηµατοδοτούνται για τρία χρόνια το πολύ. Η χρηµατοδότηση κυµαίνεται µεταξύ και ευρώ το χρόνο. Τρόποι συµµετοχής Τα ευρωπαϊκά σχέδια συνεργασίας και τα δίκτυα Grundtvig χρηµατοδοτούνται απευθείας από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Τις χρηµατοδοτήσεις για τις εκπαιδευτικές συµπράξεις και την κινητικότητα για κατάρτιση εκπαιδευτών ενηλίκων τις διαχειρίζονται κατά τρόπο αποκεντρωµένο τα εθνικά γραφεία.

16 16 Ενέργεια 4 LINGUA Στόχοι Η προαγωγή της εκµάθησης και της διδασκαλίας των γλωσσών - των έντεκα κοινοτικών γλωσσών και των ιρλανδικών και λουξεµβουργιανών, καθώς επίσης και των εθνικών γλωσσών των λοιπών χωρών που συµµετέχουν στο πρόγραµµα είναι εµφανής στις διάφορες ενέργειες του Σωκράτης, είτε πρόκειται για το Comenius, το Erasmus ήτοgrundtvig. Το Lingua, είναι πρόγραµµα εγκάρσιου χαρακτήρα και επικεντρώνεται σε ορισµένα βασικά προβλήµατα, για να ενθαρρύνει την εκµάθηση ξένων γλωσσών, καθ όλη τη διάρκεια του βίου. ραστηριότητες Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή χρηµατοδοτεί δύο κατηγορίες σχεδίων. Η προαγωγή της εκµάθησης γλωσσών Για να ενθαρρυνθεί η εκµάθηση ξένης γλώσσας, πρέπει να δοθούν ερεθίσµατα, να αναπτυχθεί η πληροφόρηση για τις διάφορες δυνατότητες που υπάρχουν και να διευκολυνθεί η πρόσβαση στους διάφορους τόπους και τρόπους εκµάθησης. Σε αυτό το πλαίσιο, η Επιτροπή χρηµατοδοτεί ευρύφάσµα διακρατικών σχεδίων που καλύπτουν όλα τα στάδια τα αναγκαία για τη γνώση των ξένων γλωσσών. Αυτό καλύπτει καταρχήν την ευαισθητοποίηση και τα κίνητρα : µπορούν, για παράδειγµα, να δηµιουργηθούν συµπράξεις για την υλοποίηση ενηµερωτικών εκστρατειών στα µέσα ενηµέρωσης. Στη συνέχεια, η πληροφόρηση : πούκαι πώς µπορεί κανείς να έχει δυνατότητα εκµάθησης προσαρµοσµένη στις ανάγκες του, ποιες είναι οι καινοτοµίες και η ορθή πρακτική στο συγκεκριµένο τοµέα. Τέλος, πώς θα υπάρχουν περισσότερες δυνατότητες πρόσβασης στους συγκεκριµένους γλωσσικούς πόρους; Η ανάπτυξη εργαλείων Το δεύτερο αυτό µέρος του Lingua έχει ως στόχο να εξασφαλίσει την παρουσία στην αγορά επαρκούς αριθµού εργαλείων για την εκµάθηση ξένων γλωσσών. Τα διακρατικά σχέδια που υποστηρίζονται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρέπει να τοποθετούνται σαφώς σε τοµείς που δεν καλύπτονται πλήρως ή δεν καλύπτονται καθόλου από τη συγκεκριµένη αγορά. Πρέπει επίσης να υποστηρίζουν την καινοτοµία. Αυτή µπορεί να είναι, για παράδειγµα, µία νέα µέθοδος εκµάθησης των φινλανδικών, η τελειοποίηση δοκιµασίας µέσω του ιαδικτύου για την εξ αποστάσεως εξέταση των γνώσεων στα πορτογαλικά, ή,ακόµη, η δηµιουργία ταινίας βίντεο για τους φοιτητές που ταξιδεύουν στην Ελλάδα για εκµάθηση ελληνικών Κριτήρια Τα σχέδια που υποβάλλονται για το ένα ή το άλλο από αυτά τα σκέλη του Lingua πρέπει να : βασίζονται σε σύµπραξη που συγκεντρώνει ιδρύµατα/οργανισµούς τουλάχιστον από τρεις συµµετέχουσες χώρες, να αποφέρουν πραγµατική ευρωπαϊκή προστιθέµενη αξία. Η ενέργεια Lingua µεριµνά, εξάλλου, για την προαγωγή της εκµάθησης των λιγότερο οµιλούµενων και λιγότερο διδασκόµενων γλωσσών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

17 17 Χρηµατοδότηση ΓιατασχέδιαLingua χορηγείται κοινοτική χρηµατοδότηση επί τρία συνεχή χρόνια το πολύ. Το ύψος της χρηµατοδότησης ποικίλει σηµαντικά ανάλογα µε το είδος του σχεδίου. Τρόπος συµµετοχής Το Lingua είναι κεντρική ενέργεια στο πλαίσιο του Σωκράτης. Αυτό σηµαίνει ότι τα σχέδια υποβάλλονται στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή η οποία είναι αρµόδια και για την επιλογή.

18 18 Ενέργεια 5 MINERVA : ΟΙ ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΣΤΗΝ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗΣ Στόχοι Το εκπαιδευτικό σύστηµα, σε όλη την Ευρώπη, πρέπει να ανταποκριθεί στις νέες προκλήσεις που συνδέονται µε την εξέλιξη της κοινωνίας. Οι τεχνολογίες των πληροφοριών και των επικοινωνιών (ΤΠΕ) είναι βασικός µοχλός απάντησης στις προκλήσεις και της βελτίωσης της ποιότητας της εκπαίδευσης. Στο ευρωπαϊκό εκπαιδευτικό περιβάλλον, που είναι ταυτόχρονα πολύπλούσιο αλλά και κατακερµατισµένο, η ενέργεια Minerva έχει ως στόχο να διευκολύνει το διάλογο και την ανταλλαγή εµπειριών και πρακτικών µεταξύτων ειδικών που αναπτύσσουν τη χρήση των τεχνολογιών στο σχολείο, στο Πανεπιστήµιο και στους άλλους χώρους µάθησης. Η ενέργεια Minerva καλύπτει επίσης την ανάπτυξη νέων υπηρεσιών στον κλάδο αυτό, για τον οποίο η ανθρώπινη διάσταση είναι εξίσου σηµαντική µε τον εξοπλισµό. Στην προοπτική αυτή, η σύγκριση των εθνικών ή περιφερειακών εµπειριών, τα πρότυπα πειραµατικά έργα σε ευρωπαϊκό επίπεδο είναι ουσιαστικής σηµασίας για τη συµµετοχή στην εκπαίδευση του µέλλοντος. ραστηριότητες Μέσω της ενέργειας Minerva, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή χρηµατοδοτεί τέσσερα είδη δραστηριοτήτων : 1. ραστηριότητες που έχουν ως στόχο την καλύτερη κατανόηση και υποστήριξη της καινοτοµίας. Υποστηρίζονται, για παράδειγµα, σχέδια έρευνας-ενέργειας, στοχοθετηµένες µελέτες και συγκριτικές αναλύσεις για την καλύτερη κατανόηση της επίδρασης των ΤΠΕ και των προτύπων ανοιχτής και εξ αποστάσεως εκπαίδευσης στην οργάνωση της εκπαίδευσης και της διαδικασίας µάθησης. 2. ραστηριότητες που αποσκοπούν στο σχεδιασµό νέων παιδαγωγικών µεθόδων και πόρων, για την ανάπτυξη καινοτοµιών σε θέµατα µάθησης. 3. ραστηριότητες που αποσκοπούν στη διάδοση των αποτελεσµάτων, και την πρόσβαση σε αυτά, όταν πρόκειται για σχέδια, µε σκοπό την ευρύτερη δυνατή διάδοσή τους και τη γενίκευση των ορθότερων πρακτικών. 4. Τα σχέδια που αποσκοπούν στη δηµιουργία δικτύου και την προώθηση της ανταλλαγής ιδεών και εµπειριών σχετικά µε τη χρησιµοποίηση των ΤΠΕ στον κλάδο της εκπαίδευσης και της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης. Ενθαρρύνεται η δηµιουργία συνεργασιών µεταξύσχεδιαστών, χρηστών και υπεύθυνων συστηµάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης. Κριτήρια Οι ΤΠΕ εµφανίζονται στις διάφορες ενέργειες του προγράµµατος. Αλλά, για τη ενέργεια Minerva, αποτελούν την πεµπτουσία των σχεδίων. Με τις ενέργειες που χρηµατοδοτούνται στο πλαίσιο της Minerva, που είναι διαστάσεων µεγαλύτερων από άλλες ενέργειες, επιδιώκεται η επίτευξη κρίσιµης µάζας. Πρέπει να έχουν πραγµατικό πολλαπλασιαστικό αποτέλεσµα και να διαδραµατίζουν ρόλο καταλύτη στο ευρωπαϊκό επίπεδο και πρέπει να δικαιολογούν µεγάλο δυναµικό διάδοσης.

19 19 Η ενέργεια Minerva αποδίδει, εξάλλου, ιδιαίτερο ενδιαφέρον στα «εγκάρσια» σχέδια που βασίζονται σε συµπράξεις και περιλαµβάνουν φορείς από διάφορους κλάδους, όπως ο σχολικός και πανεπιστηµιακός κλάδος, η βιοµηχανία των πολυµέσων και των ΤΠΕ, οι εκδότες, τα υπουργεία, ενώσεις ή οι ειδικοί εκτός σχολείου Χρηµατοδότηση Συνήθως προτιµώνται σχέδια διαρκείας ενός ή δύο ετών. Σε ορισµένες, ειδικές περιπτώσεις δύναται να χορηγηθεί χρηµατοδότηση µέγιστης διάρκειας τριών ετών. Το ύψος της χρηµατοδότησης ποικίλει σηµαντικά από το ένα σχέδιο στο άλλο. Τρόπος συµµετοχής Το πρόγραµµα Minerva είναι κεντρική ενέργεια. Αυτό σηµαίνει ότι τα σχέδια υποβάλλονται στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή η οποία είναι αρµόδια και για την επιλογή.

20 20 Ενέργεια 6 ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ ΚΑΙ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ Στόχοι Η Ευρώπη παρουσιάζει µεγάλη πολυµορφία παραδόσεων, πρακτικών και εκπαιδευτικών συστηµάτων. Η πρόκληση για τις χώρες, οι οποίες συνήθως εστιάζουν την προσοχή τους στη δική τους πραγµατικότητα, είναι να ενδιαφερθούν για αυτά που συµβαίνουν στις άλλες χώρες. Παρατηρώντας άλλα εκπαιδευτικά πλαίσια, ο στόχος δεν είναι η µηχανική αντιγραφή τους αλλά µάλλον η κατανόηση των διαφόρων προσεγγίσεων, πράγµα που αποτελεί κίνητρο για την εφαρµογή τους και σε άλλες χώρες. Έτσι, η ποικιλία των προσεγγίσεων καθίσταται γόνιµο έδαφος για την καινοτοµία και τη βελτίωση της εκπαιδευτικής ποιότητας. Αυτός είναι ο στόχος της ενέργειας Παρατήρηση και καινοτοµία : δηµιουργία συγκεκριµένων εργαλείων για την µεγαλύτερη δυνατή εκµετάλλευση αυτής της πολυµορφίας. Ποιες δραστηριότητες Για το σκοπό αυτό η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στηρίζει διάφορες πρωτοβουλίες και ενέργειες: τη συγκέντρωση δεδοµένων και συγκριτικές, ποσοτικές και ποιοτικές αναλύσεις, από χώρα σε χώρα τη σύγκριση µεταξύ εκπαιδευτικών συστηµάτων και πολιτικών (κυρίως µέσω του ευρωπαϊκούδικτύου Eurydice - ίκτυο εκπαιδευτικών πληροφοριών στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα) επισκέψεις που δίνουν σε οµάδες αρµοδίων για λήψη αποφάσεων και ειδικών στον εκπαιδευτικό τοµέα, από διάφορες χώρες, τη δυνατότητα να γνωρίσουν µεταρρυθµίσεις και καινοτόµες προσεγγίσεις των εκπαιδευτικών συστηµάτων, στο πλαίσιο θεµάτων που αποτελούν προτεραιότητα και έχουν προσδιοριστεί από τις εθνικές αρχές και την Ευρωπαϊκή Ένωση (Arion) πρωτοβουλίες για τη βελτίωση της αναγνώρισης ακαδηµαϊκών τίτλων άλλης χώρας, κυρίως µε την προώθηση δικτύου (Naric) που συνδέει εθνικά κέντρα γι αυτή την αναγνώριση η ανάληψη πρωτοβουλιών όπως π.χ. µελέτες, σεµινάρια, ανταλλαγές εµπειρογνωµόνων ή πρότυπα πειραµατικά σχέδια, σχετικά µε θέµατα ιδιαιτέρως ενδιαφέροντα για την ανάπτυξη του διαλόγου σχετικά µε τη εκπαιδευτική πολιτική, όπως είναι για παράδειγµα, η εκπαίδευση και η απασχόληση, οι δείκτες ποιότητας της εκπαίδευσης, η διακρατική κινητικότητα στην παιδεία, ή θέµατα προοπτικής, όπως είναι η εκπαίδευση του αύριο. Χρηµατοδότηση Τα σχέδια χρηµατοδοτούνται από την Κοινότητα για ένα ή περισσότερα χρόνια. Τρόποι συµµετοχής

21 Τα σχέδια πρέπει να υποβάλλονται στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, εκτός από τις επισκέψεις µελέτης Arion, οι αιτήσεις για τις οποίες υποβάλλονται στις εθνικές αρχές. 21

22 22 Ενέργεια 7 ΚΟΙΝΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ Στόχοι Η εκπαίδευση είναι υπόδειγµα κλάδου που µπορεί να επιτύχει τους στόχους του µόνο µε εποικοδοµητική διαντίδραση µε άλλους συναφείς κλάδους. Μεταξύαυτών των τελευταίων συγκαταλέγονται η πολιτική της επαγγελµατικής κατάρτισης, της νεολαίας και της έρευνας. Γι αυτό το λόγο το πρόγραµµα Σωκράτης πρέπει να συνδέεται στενότερα µε άλλα κοινοτικά προγράµµατα και ενέργειες. Αυτός ακριβώς είναι και ο στόχος των κοινών ενεργειών, που αναφέρονται ρητώς στα τρία προγράµµατα Σωκράτης, Leonardo da Vinci και Νεολαία, που στόχο έχουν την ολοκληρωµένη προσέγγιση κατάρτισης, εκπαίδευσης και πολιτικής για τη νεολαία. Στη συνέχεια, η συνεργασία αυτή θα πρέπει να διευρυνθεί στους τοµείς του πολιτισµούκαι του αθλητισµούκαθώς και σε άλλα ευρωπαϊκά προγράµµατα, για παράδειγµα εκείνα που αφορούν την απασχόληση και τις κοινωνικές υποθέσεις, για να αναπτυχθεί προβληµατική για θέµατα όπως η καταπολέµηση της τοξικοµανίας ή του ρατσισµού. Αναζητείται συνέργια επίσης µε την έρευνα και τα προγράµµατα που αφορούν την κοινωνία των πληροφοριών. ραστηριότητες Οι κοινές ενέργειες θα αποτελέσουν το αντικείµενο προσκλήσεων για υποβολή προτάσεων, που θα δηµοσιευθούν στην Επίσηµη Εφηµερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων. Οι εν λόγω προσκλήσεις για υποβολή προτάσεων ορίζουν τα θέµατα που αποτελούν προτεραιότητα, το είδος των προβλεποµένων σχεδίων, τη διαθέσιµη βοήθεια, τα κριτήρια επιλεξιµότητας και επιλογής, καθώς επίσης και τη διαδικασία και την προθεσµία υποβολής των σχετικών αιτήσεων.

23 23 Ενέργεια 8 ΣΥΝΟ ΕΥΤΙΚΑ ΜΕΤΡΑ Στόχοι Με τα συνοδευτικά µέτρα, χορηγείται κοινοτική χρηµατοδότηση σε δραστηριότητες που δεν εντάσσονται σαφώς στη µία ή την άλλη ενέργεια του Σωκράτης αλλά είναι εντούτοις σηµαντικές για την υλοποίηση των στόχων του προγράµµατος. ραστηριότητες Τα σχέδια έχουν στόχο : την ευαισθητοποίηση πολύσυγκεκριµένου κοινούή του κοινούγενικώς ως προς το πρόγραµµα Σωκράτης ή, γενικότερα, ως προς τη σηµασία της ευρωπαϊκής συνεργασίας στον κλάδο της εκπαίδευσης (διαλέξεις, σεµινάρια ) τη βελτίωση της υλοποίησης του προγράµµατος Σωκράτης, παρέχοντας ιδίως δυνατότητες κατάρτισης σε θέµατα διαχείρισης σχεδίων ή αντιµετώπισης των δυσκολιών την αξιοποίηση των αποτελεσµάτων της ευρωπαϊκής συνεργασίας στον εκπαιδευτικό τοµέα, µε τη διάδοση προϊόντων και µεθόδων που προκύπτουν από την ευρωπαϊκή συνεργασία τη διατοµεακή συνέργια µεταξύενεργειών του προγράµµατος Σωκράτης για παράδειγµα µέσω δραστηριοτήτων που συγκεντρώνουν σχέδια που υποστηρίζονται στο πλαίσιο των προγραµµάτων Comenius, Erasmus, Grundtvig, Lingua, Minerva τις προτεραιότητες, οριζόντιου χαρακτήρα, του προγράµµατος Σωκράτης, και κυρίως την προαγωγή της ισότητας των ευκαιριών, τη διαπολιτισµική εκπαίδευση και την καταπολέµηση του ρατσισµού. Τρόποι συµµετοχής Τα συνοδευτικά µέτρα είναι κεντρική ενέργεια στο πλαίσιο του Σωκράτης. Αυτό σηµαίνει ότι τα σχέδια επιλέγονται κεντρικώς από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

24 24 LEONARDO DA VINCI Στόχοι Το Leonardo da Vinci είναι το πρόγραµµα ενέργειας σχετικά µε την εφαρµογή της πολιτικής της ευρωπαϊκής Κοινότητας για την επαγγελµατική κατάρτιση, το οποίο υποστηρίζει και συµπληρώνει τις ενέργειες των κρατών µελών. Σκοπός του προγράµµατος είναι η ανάπτυξη της ποιότητας, η προαγωγή της καινοτοµίας και της ευρωπαϊκής διάστασης στα συστήµατα και τις πρακτικές επαγγελµατικής κατάρτισης, µέσω της διακρατικής συνεργασίας. Πιο συγκεκριµένα, το Leonardo da Vinci επιδιώκει τρεις βασικούς στόχους: τη διευκόλυνση της επαγγελµατικής ένταξης, τη βελτίωση της ποιότητας της κατάρτισης και της πρόσβασης σε αυτήν, την ανάπτυξη της συµβολής της κατάρτισης στην καινοτοµία. Πρόκειται εποµένως για : τη βελτίωση των δεξιοτήτων και των ικανοτήτων κυρίως των νέων, στην αρχική επαγγελµατική κατάρτιση, οποιοδήποτε και αν είναι το επίπεδο. Ο στόχος αυτός µπορεί να επιτευχθεί κυρίως µέσω εναλλασσόµενης επαγγελµατικής κατάρτισης και µαθητείας, για να διευκολυνθεί η επαγγελµατική ένταξη και επανένταξη τη βελτίωση της ποιότητας της συνεχούς επαγγελµατικής κατάρτισης και της απόκτησης δεξιοτήτων και ικανοτήτων καθ όλη τη διάρκεια της ζωής, καθώς επίσης και την πρόσβαση σε αυτές, για να αναπτυχθεί η προσαρµοστικότητα, ιδίως ως µέτρα συνοδευτικά των τεχνολογικών και οργανωτικών αλλαγών την προαγωγή και τη βελτίωση της συµβολής της επαγγελµατικής κατάρτισης στη διαδικασία της καινοτοµίας, µε σκοπό τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας και του επιχειρηµατικούπνεύµατος, προκειµένου ιδίως να δηµιουργηθούν νέες δυνατότητες απασχόλησης. Η συνεργασία µεταξύοργανισµών επαγγελµατικής κατάρτισης, συµπεριλαµβανοµένων των πανεπιστηµίων και των επιχειρήσεων (ιδίως των ΜΜΕ), θα υποστηριχθεί ιδιαίτερα. Μέσω των διαφόρων αυτών στόχων δίδεται ιδιαίτερη προσοχή : στη δια βίου κατάρτιση στη χρήση των νέων τεχνολογιών πληροφοριών και επικοινωνιών (TΠΕ) στη συµµετοχή των ΜΜΕ και των βιοτεχνιών στη στήριξη των ατόµων που µειονεκτούν στην αγορά εργασίας, συµπεριλαµβανοµένων των µειονεκτούντων ατόµων στην εφαρµογή της αρχής της ισότητας των ευκαιριών ανδρών και γυναικών στην ενίσχυση των συµπράξεων µεταξύπολλών φορέων, που προέρχονται από τελείως διαφορετικούς κλάδους. Ποιες χώρες συµµετέχουν Είναι συνολικά 31 χώρες : Τα 15 κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης: Γερµανία, Αυστρία, Βέλγιο, ανία, Ισπανία, Φινλανδία, Γαλλία, Ελλάδα, Ιρλανδία, Ιταλία, Λουξεµβούργο, Κάτω Χώρες, Πορτογαλία, Ηνωµένο Βασίλειο, Σουηδία. Οι τρεις χώρες ΕΖΕΣ/ΕΟΧ: Ισλανδία, Λιχτενστάιν, Νορβηγία

25 25 Οι 10 συνδεδεµένες χώρες της κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης : Βουλγαρία, Εσθονία, Ουγγαρία, Λετονία, Λιθουανία, Πολωνία, Τσεχική ηµοκρατία, Σλοβακία, Σλοβενία. Κύπρος, Μάλτα και, από το 2001, η Τουρκία ικαιούχοι Το πρόγραµµα απευθύνεται σε πολύευρύκοινό. Οι ιδιώτες (νέοι, ενήλικες σε αρχική κατάρτιση ή άλλοι) µπορούν να λάβουν υποτροφία του προγράµµατος αλλά δεν µπορούν να υποβάλουν, µεµονωµένα, αιτήσεις χρηµατοδότησης για σχέδια. Το Leonardo da Vinci είναι, αντιθέτως, ανοιχτό στους οργανισµούς και εταιρείες, δηµόσιες ή ιδιωτικές, που ασκούν δραστηριότητα στον κλάδο της επαγγελµατικής κατάρτισης, ή ενδιαφέρονται για θέµατα επαγγελµατικής κατάρτισης, και συνεργάζονται στο πλαίσιο διεθνούς σύµπραξης. Καλύπτονται : ιδρύµατα, κέντρα και οργανισµοί επαγγελµατικής κατάρτισης όλων των επιπέδων, συµπεριλαµβανοµένων των πανεπιστηµίων κέντρα και οργανισµοί έρευνας, επιχειρήσεις, µεταξύτων οποίων οι ΜΜΕ και βιοτεχνίες, επαγγελµατικές οργανώσεις (συµπεριλαµβανοµένων των εµπορικών επιµελητηρίων) οι κοινωνικοί εταίροι οι τοπικοί και περιφερειακοί φορείς και οργανισµοί οι µη κερδοσκοπικές οργανώσεις οι οργανισµοί εθελοντικών δραστηριοτήτων και οι µη κυβερνητικές οργανώσεις (ΜΚΟ). Νοµική βάση Άρθρο 150 της συνθήκης για την ίδρυση της ΕΚ. Απόφαση του Συµβουλίου της 26ης Απριλίου1999 (ΕΕ L 146 της , σελίδα 33). Προϋπολογισµός Ο συνολικός προϋπολογισµός του Leonardo da Vinci ανέρχεται σε 1,15 δισεκατοµµύρια ευρώ για επτά χρόνια. ιάρκεια του προγράµµατος Η δεύτερη φάση του Leonardo da Vinci είναι επταετούς διάρκειας: Ενέργειες Προβλέπονται πέντε είδη κοινοτικών µέτρων, που αντιστοιχούν σε πέντε ειδικά µέσα ενέργειας.

26 26 1) Η κινητικότητα : υποστήριξη σε διακρατικά σχέδια κινητικότητας για άτοµα που διανύουν περίοδο επαγγελµατικής κατάρτισης, ιδίως νέους, και για υπεύθυνους κατάρτισης. Υπάρχουν τρεις δυνατότητες: α) τα διακρατικά σχέδια τοποθέτησης : για άτοµα που παρακολουθούν αρχική επαγγελµατική κατάρτιση: σε οργανισµό επαγγελµατικής κατάρτισης ή σε επιχείρηση για τους σπουδαστές : σε επιχείρηση για νέους εργαζόµενους και για άτοµα που απέκτησαν πρόσφατα το πτυχίο τους : σε οργανισµό επαγγελµατικής κατάρτισης ή σε επιχείρηση. Οι τοποθετήσεις αυτές θα πρέπει επίσης να περιλαµβάνουν τα σχέδια που εντάσσονται στο πλαίσιο των «ευρωπαϊκών περιόδων εναλλασσόµενης κατάρτισης, συµπεριλαµβανοµένης της µαθητείας»(βλ. σελίδα???), µετά την παρακολούθηση των οποίων εκδίδεται σχετικό κοινοτικό έγγραφο, το Europass Κατάρτιση. β) τα διακρατικά σχέδια ανταλλαγών : τα οποία αφορούν, για παράδειγµα, τους εκπαιδευτές, ειδικούς επαγγελµατικού προσανατολισµού, παιδαγωγικούς επόπτες γ) οι επισκέψεις µελέτης : που αφορούν τους υπεύθυνους επαγγελµατικής κατάρτισης, συµπεριλαµβανοµένων των κοινωνικών εταίρων. 2) Τα πιλοτικά σχέδια : υποστήριξη σε διακρατικά πιλοτικά σχέδια για την ανάπτυξη και τη µεταφορά καινοτοµίας και ποιότητας στον κλάδο της επαγγελµατικής κατάρτισης, µεταξύάλλων σε ενέργειες που αποσκοπούν στη χρησιµοποίηση των τεχνολογιών των πληροφοριών και των επικοινωνιών (ΤΠΕ) στην επαγγελµατική κατάρτιση. Μεταξύτων πιλοτικών σχεδίων, παρέχεται ειδική υποστήριξη σε περιορισµένο αριθµό θεµατικών ενεργειών που παρουσιάζουν ιδιαίτερο κοινοτικό ενδιαφέρον. 3) Οι γλωσσικές ικανότητες : υποστήριξη για σχέδια προώθησης των γλωσσικών ικανοτήτων και ειδικών ικανοτήτων σε πολιτιστικά θέµατα, στον τοµέα της επαγγελµατικής κατάρτισης, µέσω δύο ειδών σχεδίων : α) τα διακρατικά πιλοτικά σχέδια : αφορούν το διδακτικό υλικό και τις καινοτόµες παιδαγωγικές µεθόδους, προσαρµοσµένες στις ειδικές ανάγκες κάθε επαγγελµατικού και οικονοµικούκλάδου β) τα διακρατικά σχέδια ανταλλαγών: στόχο έχουν, κυρίως, τη βελτίωση των γλωσσικών ικανοτήτων και των ικανοτήτων σε πολιτιστικά θέµατα των εκπαιδευτών και των εποπτών που είναι υπεύθυνοι για την παιδαγωγική επίβλεψη των συµµετεχόντων στα προγράµµατα κινητικότητας. 4) Τα διακρατικά δίκτυα : έχουν ως στόχο τη συγκέντρωση, σύνθεση και ανάπτυξη των καινοτόµων ευρωπαϊκών ικανοτήτων, τη βελτίωση της ανάλυσης και της πρόβλεψης των επαγγελµατικών αναγκών και δεξιοτήτων και, τέλος, αποσκοπούν στη διάδοση των προϊόντων και των αποτελεσµάτων των δικτύων και σχεδίων στην Ένωση. 5) Το υλικό αναφοράς : σύγκριση δεδοµένων, έρευνες και αναλύσεις, παρατήρηση και διάδοση ορθών πρακτικών, σε συνεργασία µε τη στατιστική Υπηρεσία (Eurostat) και το Ευρωπαϊκό Κέντρο για την Aνάπτυξη της Επαγγελµατικής Κατάρτισης (CEDEFOP).

27 27 ιάρκεια των σχεδίων Τα σχέδια κινητικότητας (τοποθετήσεις και ανταλλαγές) είναι µέγιστης διάρκειας δύο ετών. Οι τοποθετήσεις διαρκούν : από τρεις εβδοµάδες έως εννέα µήνες, για όσους διανύουν περίοδο αρχικής επαγγελµατικής κατάρτισης από τρεις έως δώδεκα µήνες, για τους σπουδαστές από δύο έως δώδεκα µήνες, για τους νέους εργαζόµενους και όσους απέκτησαν πρόσφατα το πτυχίο τους. Οι ανταλλαγές διαρκούν από µία έως έξι εβδοµάδες. Τα πιλοτικά σχέδια, οι γλωσσικές ικανότητες, τα διακρατικά δίκτυα, το υλικό αναφοράς και οι κοινές ενέργειες είναι µέγιστης διάρκειας τριών ετών. Σύνδεση µε τα άλλα προγράµµατα Με τη δεύτερη φάση του Leonardo da Vinci εµφανίσθηκε και µια νέα κατηγορία, ενεργειών, οι κοινές ενέργειες. Καθιστούν δυνατή τη διασύνδεση µε τα προγράµµατα Νεολαία και Σωκράτης (εκπαίδευση). Οι κοινές αυτές ενέργειες µπορούν να υλοποιηθούν µε κοινές προσκλήσεις για υποβολή προτάσεων για επιλεγµένα θέµατα που αφορούν δραστηριότητες που δεν καλύπτονται αποκλειστικά από ένα µόνο πρόγραµµα. Ας πάρουµε, για παράδειγµα, ένα επαγγελµατικό σχολείο σε µία συνοικία που αντιµετωπίζει δυσκολίες. Ένα διακρατικό σχέδιο µπορεί να υποστηριχθεί από διάφορες πηγές ανάλογα µε την περίπτωση: οργάνωση τοποθετήσεων σε επιχειρήσεις, συµµετοχή διοργανωτών δραστηριοτήτων για νέους, ή υλοποίηση κοινούπαιδαγωγικούσχεδίου. Χρηµατοδότηση Για κάθε µέτρο, προβλέπονται ειδικές χρηµατοδοτικές ρυθµίσεις. Κινητικότητα : η συµβολή της Επιτροπής δεν υπερβαίνει τα 5000 ευρώ ανά δικαιούχο και ανά τοποθέτηση/ανταλλαγή. Πιλοτικά σχέδια: έως 75% των επιλέξιµων δαπανών, µε ανώτατο όριο τα ευρώ ( ευρώ για τις θεµατικές ενέργειες) ανά σχέδιο, το χρόνο. Γλωσσικές ικανότητες : έως 75% των επιλέξιµων δαπανών, µε ανώτατο όριο τα ευρώ ανά σχέδιο, το χρόνο. ιακρατικά δίκτυα : έως 50% των επιλέξιµων δαπανών, µε ανώτατο όριο τα ευρώ ανά δίκτυο, το χρόνο. Υλικό αναφοράς :50έως 100% των επιλέξιµων δαπανών, µε ανώτατο όριο τα ευρώ ανά σχέδιο, το χρόνο πλην εξαιρέσεων. Κοινές ενέργειες : µέχρι 75% των επιλέξιµων δαπανών. Αρµόδιοι Το πρόγραµµα Leonardo da Vinci και τα συνοδευτικά µέτρα τα υλοποιεί η Επιτροπή.

28 28 Στις συµµετέχουσες χώρες έχουν συσταθεί εθνικά γραφεία (ΕΓ), τα οποία έχουν αναλάβει καθήκοντα ενηµέρωσης και βοήθειας στους φορείς που θα ήθελαν να συµµετάσχουν στο πρόγραµµα. Σηµαντικό µέρος της διαχείρισης έχει ανατεθεί στα κράτη µέλη και στις λοιπές συµµετέχουσες χώρες. Στη δεύτερη φάση του Leonardo da Vinci, εκτιµάται ότι η διαχείριση του 75% περίπου των κονδυλίων γίνεται, στο εξής, σε εθνικό επίπεδο. Τρόποι συµµετοχής Τηρουµένων των προθεσµιών που ορίζονται στις προσκλήσεις (που θα δηµοσιευτούν το 2000, το 2002 και 2004), οι προτάσεις µπορούν να υποβάλλονται κάθε χρόνο. Η πρώτη πρόσκληση ισχύει για τρία χρόνια και οι δύο επόµενες για δύο χρόνια. Οι προϋποθέσεις αποδοχής µιας πρότασης σχεδίου περιγράφονται λεπτοµερώς στους οδηγούς (που έχουν καταρτιστεί για την ενηµέρωση τω ενδεχόµενων φορέων υλοποίησης των σχεδίων). Πρέπει να πληρούνται τέσσερις προϋποθέσεις για να χορηγηθεί χρηµατοδότηση από το Leonardo da Vinci : Το σχέδιο πρέπει να αποτελέσει το αντικείµενο διακρατικής συνεργασίας. Στην ευρωπαϊκή σύµπραξη πρέπει να συµµετέχουν τρεις χώρες, από τις οποίες µία πρέπει να είναι κράτος µέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το σχέδιο πρέπει να ανταποκρίνεται σε έναν ή περισσότερους από τους στόχους που θέτει το πρόγραµµα και να ορίζεται επακριβώς το µέτρο που υλοποιείται. Το σχέδιο πρέπει να αναφέρεται στις προθεσµίες και σε µία από τις προτεραιότητες που ορίζονται στις προσκλήσεις για υποβολή προτάσεων. Το σχέδιο πρέπει να συγχρηµατοδοτείται από τον υπεύθυνο και τους εταίρους, δεδοµένου ότι η κοινότητα καλύπτει µόνο ένα τµήµα των επιλέξιµων δαπανών. Οι προτάσεις πρέπει να απευθύνονται : είτε στην Βρυξέλλες, στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή : για τις θεµατικές ενέργειες (ειδική κατηγορία των πιλοτικών σχεδίων), τις κοινές ενέργειες και το υλικό αναφοράς είτε στη χώρα τους, στο Εθνικό Γραφείο : για τις ενέργειες που αφορούν την κινητικότητα, τα πρότυπα σχέδια, (εκτός από τις θεµατικές ενέργειες), τις γλωσσικές ικανότητες και τα διακρατικά δίκτυα. Περισσότερες πληροφορίες Ενδιαφέρεστε και θέλετε να µάθετε περισσότερα; Θέλετε να καταρτίσετε ένα καινοτόµο σχέδιο κατάρτισης, να υποβάλετε αίτηση επιδότησης ή να κάνετε πρακτική άσκηση στο εξωτερικό; για κάθε είδους γενική πληροφορία για το Leonardo da Vinci, µπορείτε να συµβουλευθείτε το ιαδίκτυο και τη διεύθυνση : για την αναζήτηση ευρωπαίων εταίρων, µπορείτε να συµβουλευθείτε το ιαδίκτυο στη διεύθυνση :